Seferin Mevkii, Tarihi ve Sebebi

Tart; Mıraz yakınında, Nuhayl'ın arkasında, Medine'ye 36 mil uzaklıkta, Mahacca üzerindeki Bakara yolunda bir sudur. 293 Su kaynağıdır. 294

Tartta birçok kuyular ve su birikintileri de vardır. 295

Tart, Zülkassa gibi, Benî Sa'lebelerin konak yerlerindendir. 296

Tart seferi, Hicretin 6. yılında, Cumâdelâhir ayında vuku bulmuştur. 297

Salebe oğullarının Hicretin 4. yılında Enmar kabileleriyle birleşerek Müslümanlarla çarpışmaya hazırlandıkları haber alınıp Zâtü'r-rikâ'ya kadar gidilmişti. 298

Medine yaylımındaki hayvanları yağmalamaya hazırlanan ve Muhammed b. Mesleme kumandasındaki on kişilik keşif birliğini Zülkassa'da kuşatarak şehit eden Sa'lebe ve Uval oğullarına, 299 Ebu Ubeyde b. Cerrah, 40 kişilik bir kuvvetle Zülkassa'da ilk darbeyi indirmişti. 300

Sa'lebe oğullarına ikinci darbeyi de, Tarf'ta Zeyd b. Harise indirecekti.

Peygamberimiz aleyhisselam, Zeyd b. Hârise'yi, onbir kişilik bir kuvvetle Tarta, Benî Sa'lebelere saldı. 301

Sa'lebe oğulları Zeyd b. Hârise'nin birliğini Tarf'ta görünce, Peygamberimiz aleyhisselamın üzerlerine yürüdüğünü sanarak korkup kaçtılar. 302

Sa'lebe oğulları, Zeyd b. Hârise'nin birliğini, Peygamberimiz aleyhisselamın öncü birliği sandılar. 303

Zeyd b. Harise birliğinin parolaları " Emit! Emit! " idi.

Zeyd b. Harise, Sa'lebe oğullarının yirmi devesi ile ele geçindikleri davarlarını sürüp bir sabah Medine'ye getirdi. 304

Salebe oğulları, Zeyd b. Hârise'nin öncü birliği olmadığını ve kendilerine başkaca kuvvet gelmediğini, gelmeyeceğini anlayınca, Zeyd b. Hârise'yi ve birliğini takibe koyuldularsa da, onlara yetişemediler. 305

Tartta Sa'lebe oğullarıyla bir çarpışma olmamıştir. 306

Tart seferi dört gece sürmüştür. 307

-------------------------------------

293. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 87.

294. Yâkût, Mu'cemu'l-büldân, c. 4, s. 31.

295. Semhûdî, Vefâu’l-vefâ, c. 4, s. 1258.

296. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 555, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 85.

297. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 5, c. 2, s. 555, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 87, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 377, Taberî, Târih, c. 3, s. 83, İbn Esir, Kâmil, c. 2, s. 207.

298. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 395, 396, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 61.

299. Vâkıdı, Megâzî, c. 2, s. 551, 552, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 85.

300. Vâkıdî, c. 2, s. 552, İbn Sa'd, c. 2, s. 86, Yâkubî, Târih, c. 2, s. 73, Taberî, c. 3, s. 83, İbn Seyyid, Uyûnu’l-eser, c. 2, s. 105.

301. Vâkıdı, c. 2, s. 555, İbn Sa'd, c. 2, s. 87, Belâzurî, c. 1, s. 377, Yâkubî, c. 2, s. 72, Taberî, c. 3, s. 83, İbn Esîr, c. 2, s. 207.

302. Vâkıdî, c. 2, s. 555, İbn Sa'd, c. 2, s. 87, Belâzurî, c. 1, s. 377, Yâkubî, c. 2, s. 72, Taberî, c. 3, s. 83, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 134, İbn Seyyid, Uyun, c. 2, s. 106.

303. Zürkânî, Mevâhibü'l-ledünniye Şerhi, c. 2, s. 158.

304. Vâkıdî, c. 2, s. 555, İbn Sa'd, c. 2, s. 87, İbn Seyyid, c. 2, s. 106.

305. Vâkıdî, c. 2, s. 555, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 3, s. 178, Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 2, s. 158.

306. Vâkıdî, c. 2, s. 555, İbn Sa'd, c. 2, s. 87, Yâkubî, c. 2, s. 72.

307. Vâkıdî. c. 2. s. 555. İbn Sa'd. c. 2. s. 87. Taberî. c. 3. s. 83.