Seferin Tarihi, Mevkii ve Sebebi
Tünebe seferi, Hicretin 7. yılında, Şaban ayında yapılmıştır. 136
Türebe; Mekke'ye dört gecelik uzaklıkta bir vadidir. Mekke'den San'â ve Necran'a giden yol üzerindedir. 137
Türebe'nin Medine'ye uzaklığı altı mildir. 138
Hilal oğulları ile Âmir b. Rebiaların ortaklaşa oturdukları bu vadi, Taif'teki Serat'tan başlayıp Necd'e kadar uzanan, yirmi günde gidilebilecek büyüklükte bir vadidir.
Türebe'nin çevresinde Yesum ve Ferkad dağları bulunmaktadır.
Türebe vadisinde hurma ve çeşitli meyve bahçeleri ile ekinlikler vardır. 139
Hevâzinlerden dört oymak:
1. Cüşem b. Muaviye b. Bekr,
2. Nasr b. Muaviye b. Bekr,
3. Sa'd b. Bekr,
4. Sakf b. Münebbih b. Bekr b. Hevâzin oğulları 140 Türebe'de toplanmış bulunuyorlardı. 141
Sa'd b. Bekr oğulları, Hicretin 6. yılında da Hayber Yahudilerinin Medine'ye yapacakları baskında onlara yardımcı olmak üzere Fedek'te toplanmışlar ve yardımlarına karşılık olarak da bir yıllık hurma mahsulünün kendilerine verilmesini istemişlerdi. 142
Peygamberimiz aleyhisselam; onların böyle Türebe'de toplanmış olduklarını haber alınca, Hazret-i Ömer'i 30 kişilik bir birliğin başına geçirerek Türebeye gönderdi.
Hazret-i Ömer, Hilal oğullarından bir kılavuzla yola çıktı.
Geceleri yürüdüler, gündüzleri gizlendiler.
İslâm birliğinin kendilerine doğru gelmekte olduğunu haber alınca, Hevâzinler kaçülar. 143
Hazret-i Ömer, Hevâzinlerin yurtlarında hiç kimseye rastlayamadığından, Medine'ye dönmek üzere Necd yolunu tuttu.
Cedr nahiyesine eriştiği sırada, kılavuz, Hazret-i Ömer'e:
" Has'am oğullarından başka bir topluluğu bırakıp gidecek misin-ki, onlar, yurtlarındaki kuraklık yüzünden, buralara kadar gelmiş bulunuyorlar?" dedi.
Hazret-i Ömer:
" Resûlullah aleyhisselam onlarla çarpışmamı bana emretmemiş, ancak Türebe'de Hevâzinlerle çarpışmayı gaye edinmemi emretmiştir! " dedi ve Medine'ye döndü. 144
-------------------------------------
136. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 5, c. 2, s. 722, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 116, Belâzurî, Ensâb, c. 1 , s. 379.
137. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 117.
138. Vâkıdî, Megâzî, c. 1 s. 5, Halebî, İnsânu'l-uyün, c. 3, s. 191.
139. Yâkût, Mu'cemu'l-büldân, c. 2, s. 21.
140. Belâzurî, Ensâb, c. 1 , s. 379.
141. Vâkıdı, Megâzî, c. 2, s. 722.
142. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 562, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 89, Belâzurî, Ensâbu'l-esrâf, c. 1 , s. 378, Yâkubî, Târih, c. 2, s. 73, 74, Taberî, Târîh, c. 3, s. 83, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 209, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 110, İbn Kayyım , Zâdu'l-mead, c. 2, s. 135 Diyarbekrî, Târîhu'l-hamîs, c. 2, s. 12, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 3, s. 185.
143. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 722, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 117, Taberî, Târîh, c. 3, s. 99 İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 145.
144. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 722 Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 4, s. 221 İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 164, Halebî, İnşân, c. 3, s. 191.