Seferin Tarihi, Mevkii ve Sebebi

Sefer, Hicretin 7. yılında Şevval ayında yapılmıştır. 180

Cinab; Gatafanların topraklarından, 181 Fezâre oğullarının Medine ile Feyd arasındaki yurtlarındandır. 182

Hayber seferi sırasında kılavuzluk yapmış olan Eşca' kabilesinden Huseyl b. Nüveyre, Medine'ye gelmişti.

Peygamberimiz aleyhisselam, ona:

" Arkanda bıraktığın yerlerden ne haber var?" diye sormuş, Huseyl de:

" Gatafanları Cinab'da toplanmış olarak bırakmış bulunuyorum! 183

Uyeyne b. Hısn, onlara:

'Siz mi bizim yanımıza gelirsiniz? Yoksa biz mi sizin yanınıza gelelim?' diye haber salmış!

Onlar da:

'Sen bizim yanımıza gel de, hep birlikte Muhammed'in üzerine yürüyelim! ' diye haber salmışlar!

Onlar, ya seni, ya da senin yanındakilerden bazılarını öldürmek istiyorlar! " demişti.

Bunun üzerine, Peygamberimiz aleyhisselam, Hazret-i Ebu Bekir ile Hazret-i Ömer'i yanına çağırdı. Aldığı haberi onlara anlattı.

Her ikisi de:

" Beşir b. Sa'd'ı yolla! " dediler. 184

Peygamberimiz aleyhisselam, Beşir b. Sa'd'ı çağırdı.

Ona bir sancak bağladı.

Yanına 300 kişi katarak, onu hemen yola çıkardı. 185

Huseyl b. Nüveyreyi de, kılavuz olarak yanlarına kattı. 186

Geceleri yürüyüp gündüzleri gizlenmelerini, kendilerine emretti.

Mücahidler, Hayberln aşağılarına kadar ilerlediler. 187

Cinab taraflarında Fedek'le Vâdi'l-kurâ arasındaki Yümn veya Cebar'a eriştiler. 188

Cebar, Gatafanların Cenab tarafındaki topraklarındandır. 189

Mücahidler, Selah mevkiinde konakladılar. 190

Selah, Hayber'in aşağısında bir yerdir. 191

Mücahidler, Selah'tan ayrılarak ilerlemeye devam ettiler, Gatafanlara yaklaştılar.

Kılavuz Huseyl:

" Gatafanlarla aranızdaki uzaklık, bir günün üçte biri veya yarısı kadardır.

İsterseniz siz gizlenin, ben sizin casusunuz olarak gidip edineceğim haberleri size getireyim, isterseniz hep birlikte gidelim" dedi.

Mücahidler:

" Hayır! Önce seni ileri gönderelim! " dediler, Huseyl'i gönderdiler.

Huseyl, bir müddet ortadan kaybolduktan sonra, geri döndü ve:

" Onların yaylım hayvanlarının ilk kısımları şuradadır. Baskın yapıp onları ele geçirmek ister misiniz?" dedi.

Mücahidler:

" Önce ganimet mallarını ele geçirelim, sonra da Gatafanları araştıralım" dediler.

Deve, sığır gibi büyükbaş yaylım hayvanlarına baskın yaptılar. Çobanlar, dağılarak hızla uzaklaştılar. Pek çok hayvan ele geçirildi. Mücahidlerin elleri, ganimet mallarından, dolup taştı. 192

Gatafan cemaatleri önce çarpışmaya hazırlandılar, sonra da dağıldılar.

Sonra, tekrar hazırlanıp yurtlarının yüksek yerlerine sığındılar.

Beşir b. Sa'd, mücahidlerle birlikte Gatafanların konak yerlerine gitti. Fakat, orada hiç kimse bulamadılar.

Ele geçirdikleri ganimet mallarıyla geri döndüler. 193

Selah mevkiine geldikleri sırada, Uyeyne b. Hısn'ın casusuna rastladılar, onu tutup öldürdüler.

Sonra, Uyeyne b. Hısn'ın cemaatine rastladılar.

Uyeyne, mücahidlerin Gatafanları kaçırıp mallarını iğtinam ettiklerini bilmiyordu.

Mızrak ve kargılarla çarpışmaya giriştiler.

Uyeyne b. Hısn'ın cemaati bozuldu ve dağıldı.

Mücahidler onların arkalarına düştüler, iki kişi yakaladılar. 194

Uyeyne b. Hısn ile adamları, her tarafa kaçışıp kurtuldular. 195

Mücahidler, aldıkları esirleri Medine'ye getirdiler. Kendileri Müslüman olunca, Peygamberimiz aleyhisselam onları yurtlarına gönderdi. 196

-------------------------------------

180. Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 6, c. 2, s. 727, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 120, Belâzurî, Ensâbu'l-eşrâf, c. 1, s. 379, Taberî, Târîh, c. 3, s. 99.

181. İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 148, Zürkânî, Mevâhibü'l-ledünniye Şerhi, c. 2, s. 252.

182. Yâkût, Mu'cemu'l-büldân, c. 2, s. 164, 165.

183. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 727, Taberî, Târîh, c. 3, s. 99, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 165, 166.

184. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 727, 728, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 165, 166.

185. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 728, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 120, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 166.

186. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 278, Taberî, Târih, c. 3, s. 99.

187. Vâkıdî, Megâzî, c. , 2 s. 728, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 166.

188. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 120, c. 3, s. 532, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 148.

189. Semhûdî, Vefâu'l-vefâ, c. 4, s. 1173.

190. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 278, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 120, İbn Seyyid, c. 2, s. 148.

191. Yâkût, Mu'cemu'l-büldân, c. 3, s. 233.

192. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 728.

193. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 728, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 120, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 166.

194. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 278, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 166.

195. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 3, s. 532.

196. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 278, İbn Sa'd, Tabakât, c. 2, s. 120, İbn Kayyım , Zâd, c. 2, s. 166, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 148.