Hicretin 10. yılında bir gün Cebrail aleyhisselam, Müslümanlara Müslümanlığı öğretmek için beşer suretine girerek Peygamberimiz aleyhisselamın yanına geldi. 27

Abdullah b. Ömer'in bildirdiğine göre, Hazret-i Ömer demiştir ki:

" Biz bir gün28 Resûlullah aleyhisselamla ve ashabından yanındaki bir cemaatle birlikte29 oturduğumuz sırada30 güzel yüzlü, 31 başının saçı kulak yumuşaklarına kadar uzamış, 32 güzel saçlı, 33 saçına güzel koku sürünmüş, 34 üzerindeki35 elbisesi bembeyaz, 36 saçı ise simsiyah, 37 genç ve güzel, 38 üzerinde yolculuk eseri görünmeyen, bununla birlikte içimizden hiçbirinin tanımadığı bir adam39 çıkageldi. 40

Orada bulunan cemaat:

'Bu, ne tanıdığımız bir kimsedir, ne de bu bir yolcuya benzer! Aceb kim ola?' der gibi birbirlerine bakıştılar. 41

Adam:

'Esselamü aleyke! ' diyerek Resûlullah aleyhisselama, 'Esselamü aleyküm! ' diyerek de bizlere selam verdi.

Resûlullah aleyhisselam, onun selamına karşılık verdi. Biz de onunla birlikte karşılık verdik. 42

Adam:

'Yâ Rasûlallah! Ben sana geldim! ' dedi.

Resûlullah aleyhisselam:

'Evet! ' buyurdu. 43

Adam, Resûlullah aleyhisselamın yanına kadar vanp karşısına oturdu44 ve:

'Bana biraz yaklaş yâ Rasûlallah! ' dedi.

Resûlullah aleyhisselam biraz yaklaştı. 45

Adam tekrar:

'Yâ Rasûlallah! Biraz daha yaklaş! ' dedi.

Resûlullah aleyhisselam, diz kapakları onun diz kapaklarına değecek kadar yaklaştı. 46

Sonra da, adam, ona saygı olmak üzere ayağa kalkıp oturdu, 47 ellerini dizlerinin üzerine koydu. 48

'Yâ Rasûlallah! 49 Ya Muhammed! 50 Bana imandan haber ver! 51 İman nedir?' diye sordu.

Resûlullah aleyhisselam:

'İman;

1. Allah'a,

2. Allah'ın meleklerine,

3. Allah'ın kitablarına,

4. Allah'ın resûllerine,

5. Ahi ret gününe,

6. Bir de, hayır ve şer kadere inanmandır! ' buyurdu. 52

Adam:

'Ben böyle yaparsam iman etmiş olur muyum?' diye sordu. Resûlullah aleyhisselam: 'Evet, olursun! ' buyurdu. 53 Adam:

'Doğru söyledin! ' dedi. 54

Adamın 'Doğru söyledin! ' diyerek Resûlullah aleyhisselamı tanıyormuşcasına tasdik edişine, 55 'Hem soruyor, hem de onu tasdik ediyor?! ' diye şaştık. Adam, bundan sonra: " Yâ Muhammed! Bana İslâm'dan haber ver! 56 Nedir o?' diye sordu. 57 Resûlullah aleyhisselam: 'İslâm:

1. Allah'tan başka hiçbir ilah olmadığına ve Muhammed'in Resûlullah olduğuna şehadet etmen,

2. Namazı dosdoğru kılman,

3. Zekatı vermen,

4. Ramazan orucunu tutman,

5. Yoluna gücün yeterse Beytullah'ı haccetmendir! ' buyurdu. 58

Adam:

'Ben böyle yaparsam Müslüman olur muyum?" diye sordu.

Resûlullah aleyhisselam:

'Evet, olursun! ' buyurdu. 59

Adam yine:

'Doğru söyledin! ' dedi. 60

Biz yine adamın 'Doğru söyledin! ' deyişine, 61 'Hem soruyor, hem de onu tasdik ediyor! ' diye kendisinin haline şaştık.

Adam, böyle her defasında:

'Doğru söyledin! Doğru söyledin! ' dedikçe, cemaat:

'Biz Resûlullah aleyhisselama bu adamdan daha çok saygı gösterenini görmedik! Sanki Resûlullah aleyhisselamı tanıyor! ' demekte idiler. 62

Bundan sonra, adam:

'Yâ Rasûlallah! 63 Sen bana ihsandan haber ver! 64 İhsan nedir?' diye sordu.

Resûlullah aleyhisselam:

İhsan, Allah'a-Kendisini görüyormussun gibi-ibadet etmendir.

Sen O'nu görmesen de, hiç şüphesiz O seni görür! ' buyurdu. 65

Adam:

'Ben böyle yapınca ibadeti ihsan derecesinde yapmış olur muyum?' diye sordu.

Resûlullah aleyhisselam:

'Evet! ' buyurdu. 66

Adam yine doğruladı. 67

Adam böyle her defasında 'Doğru söyledin! Doğru söyledin! ' dedikçe, biz de 'Resûlullah aleyhisselama bundan daha çok saygı gösterenini görmedik! ' diyorduk. 68

Adam:

'Yâ Rasûlallah! 69 Bana Kıyametten haber ver! 70 Ne zaman kopacak o?' diye sordu. 71

Resûlullah aleyhisselam:

'Bu sorunda, sorulan, sorandan daha bilgili değildir! ' buyurdu. 72

Adam:

'Doğru söylüyorsun! 73 Öyle ise, bana onun alâmetlerinden haber ver! 74 Onun alâmetleri nelerdir?' dedi. 75

Resûlullah aleyhisselam:

'Cariyenin kendi sahibesini doğurduğunu, yalınayak, çıplak, yoksul davar çobanlarının zenginleşip yüksek bina kurmakta birbirleriyle yarıştıklarını, övündüklerini görmendir! ' buyurdu. 76

Adam:

'Doğru söyledin! ' dedi, sonra dönüp gitti. 77

Resûlullah aleyhisselam:

'Adamı bana geri çeviriniz! ' buyurdu. 78

Hemen kalkıp adamın ardına düştük.

Ne kendisinin nereye yönelip gittiğini bilebildik, ne de izini-tozunu görebildik. Bunu Peygamber aleyhisselama haber verdik. 79

'Ey İbn Hattab! 80 Ey Ömer! 81 Sen o sorucunun kim olduğunu biliyor musun?' diye sordu. 82

'Allah ve Resûlü daha iyi bilir' dedim. 83

Resûlullah aleyhisselam:

'O, Cebrail aleyhisselam idi! Size dininizi öğretmek için gelmişti! ' buyurdu." 84

-------------------------------------

27. Semhûdî, Vefâu‘l-Vefâ, c. 1, s. 317, Diyarbekrî, Târîhu’l-hamîs, c. 2, s. 147.

28. Müslim, Sahih, c. 1, s. 37, İbn Mâce, Sünen, c. 1, s. 25.

29. Ebu Hanîfe, Müsned, s. 2.

30. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1 , s. 27, İbn Mâce, c. 1 , s. 24.

31. Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 27.

32. Ebu Hanîfe, s. 2.

33. Ebu Hanîfe, s. 2, Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 27.

34. Ebu Hanîfe, s. 3.

35. Ebu Hanîfe, s. 2, Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 27.

36. Ebu Hanîfe, s. 2, Ahmed, c. 1 , s. 27, 51, Müslim, Sahîh, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, Sünen, c. 4, s. 224, Tirmizî, Sünen, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24.

37. Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 51, Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1 , s. 24.

38. Ebu Hanîfe, s. 2.

39. Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24.

40. Ebu Hanîfe, s. 2, Ahmed, c. 1, s. 27, 51, Müslim , c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24.

41. Ahmed, c. 1, s. 27.

42. Ebu Hanîfe, s. 2.

43. Ahmed, c. 1, s. 27.

44. Müslim, Sahîh, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, Sünen, c. 4, s. 224, Tirmizî, Sünen, c. 5, s. 7 İbn Mâce, Sünen, c. 1, s. 24, Nesâî, Sünen, c. 8, s. 97, Begavî, Mesâbihu’s-sünne, c. 1, s. 3.

45. Ebu Hanîfe, Müsned, s. 2.

46. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1 , s. 53.

47. Ebu Hanîfe, s. 2.

48. Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 27, Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1 , s. 24.

49. Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 52.

50. Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24.

51. Ebu Hanîfe, s. 2, Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 52, Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Nesâî, Sünen, c. 8, s. 98, Begavî, c. 1, s. 3.

52. Ebu Hanîfe, s. 2, Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 52, Müslim, c. 1 , s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, Nesâî, c. 8, s. 98, Begavî, c. 1, s. 3.

53. Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 129.

54. Ebu Hanîfe, Müsned, s. 2, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 52, Müslim, Sahîh, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, Sünen, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24, Nesâî, Sünen, c. 8, s. 98, Begavî, Mesâbihu’s-sünne, c. 1, s. 3.

55. Ebu Hanîfe, s. 2.

56. Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 51, Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24, Nesâî, c. 8, s. 98, Begavî, c. 1, s. 3.

57. Ebu Hanîfe, s. 2, Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 51, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24.

58. Ahmed b. Hanbel, c. 1 , s. 51, Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Nesâî, c. 8, s. 98, Begavî, c. 1, s. 3.

59. Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 129.

60. Ebu Hanîfe, s. 2, Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 52, Müslim, c. 1 , s. 37, İbn Mâce, c. 1 , s. 24.

61. Ebu Hanîfe, s. 2.

62. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1 , s. 51 -53.

63. Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 53.

64. Ebu Hanîfe, Müsned, s. 2-3, Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 53, Müslim, c. 1, s. 37, Nesâî, c. 8, s. 98, Begavî, Mesâbih, c. 1, s. 3.

65. Ebu Hanîfe, s. 3, Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 27, 51, Buhârî, Sahîh, c. 6, s. 20, Müslim, c. 1, s. 37, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24.

66. Ebu Hanîfe, s. 3, Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 129.

67. Ebu Hanîfe, s. 3.

68. Ahmed b. Hanbel, c. 1, s. 53.

69. Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 129, Buhârî, c. 6, s. 20.

70. Ebu Hanîfe, s. 3, Ahmed, c. 1 , s. 51, Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 223.

71. Ebu Hanîfe, s. 3, Buhârî, c. 5, s. 20, İbn Mâce, c. 1, s. 24.

72. Ebu Hanîfe, s. 3, s. Ahmed, c. 1, s. 27, 51, 53, Buhârî, c. 6, s. 20, Müslim, c. 1, s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24, Nesâî, c. 8, s. 100, Begavî, c. 1, s. 3.

73. Ahmed, c. 1, s. 53.

74. Ahmed, c. 1, s. 52, Müslim, c. 1 , s. 37, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224.

75. Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 24.

76. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 1, s. 52, Müslim, Sahîh, c. 1 , s. 38, Ebu Dâvud, Sünen, c. 4, s. 224, Tirmizî, Sünen, c. 5, s. 7, İbn Mâce, Sünen, c. 1, s. 24-25.

77. Ebu Hanîfe, Müsned, s. 3.

78. Ebu Hanîfe, s. 3, Ahmed, c. 1 , s. 27, Hevsemf, Mecmau'z-zevâid, c. 1, s. 41.

79. Ebu Hanîfe, s. 3, Ahmed, c. 1 , s. 27.

80. Ahmed, c. 1, s. 27.

81. Müslim, c. 1, s. 38, Tirmizî, c. 5, s. 7, Nesâî, c. 8, s. 101, Begavî, c. 1, s. 3.

82. Ahmed, c. 1, s. 27, 52, Müslim, c. 1, s. 38, İbn Mâce, c. 1, s. 25, Nesâî, c. 8, s. 101.

83. Ahmed, c. 1, s. 27, 52, Müslim, c. 1, s. 38, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, İbn Mâce, c. 1, s. 25, Nesâî, c. 8, s. 101, Begavî, c. 1, s. 3.

84. Ebu Hanîfe, s. 3, Ahmed, c. 1, s. 27, 52, Müslim , c. 1, s. 38, Ebu Dâvud, c. 4, s. 224, Tirmizî, c. 5, s. 7, İbn Mâce, c. 1, s. 25, Nesâî, c. 8, s. 101 , Begavî, c. 1, s. 3, Heysemî, c. 1, s. 41.