ÇáÚäÇíÉ
ÔÑÍ ÇáåÏÇíÉ ÈóÇÈõ ÇáÊøóíóãøõãö
(æóãóäú áóãú íóÌöÏú ãóÇÁð æóåõæó ãõÓóÇÝöÑñ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
[ÈóÇÈõ ÇáÊøóíóãøõãö]
áóãøóÇ ÝóÑóÛó Úóäú ÐößúÑö ÇáØøóåóÇÑóÉö ÈöÇáúãóÇÁö ÐóßóÑó ÇáÊøóíóãøõãó
áöãóÇ Ãóäøó ÍóÞøó ÇáúÎóáóÝö Ãóäú íóÚúÞõÈó ÇáúÃóÕúáó¡ Ãóæú äóÞõæáõ
ÇÈúÊóÏóÃó ÈöÇáúæõÖõæÁö Ëõãøó Ëóäøóì ÈöÇáúÛõÓúáö Ëõãøó ËóáøóËó
ÈöÇáÊøóíóãøõãö ÊóÃóÓøöíðÇ ÈößöÊóÇÈö Çááøóåö ÇáúÚóÒöíÒö. ÝóÅöäú Þöíáó:
ßóíúÝó ÊóÑóßó ÇáÊøóÃóÓøöí ÈößöÊóÇÈö Çááøóåö Ýöí ÊóÞúÏöíãö ÇáúãõÓóÇÝöÑö
æóÎóÇÑöÌó ÇáúãöÕúÑö Úóáóì ÇáúãóÑöíÖö ãóÚó Ãóäøó Çááøóåó ÊóÚóÇáóì ÞóÏøóãó
ÇáúãóÑöíÖó Úóáóì ÇáúãõÓóÇÝöÑö Ýöí Þóæúáöåö {æóÅöäú ßõäúÊõãú ãóÑúÖóì Ãóæú
Úóáóì ÓóÝóÑò} [ÇáäÓÇÁ: 43] ÃõÌöíÈó ÈöÃóäøó ÇáÊøóíóãøõãó ãõÑóÊøóÈñ Úóáóì
ÚóÏóãö ÇáúãóÇÁö æóåõæó ÝöíåöãóÇ ÍóÞöíÞöíøñ æóÝöí ÇáúãóÑöíÖö Íõßúãöíøñ¡
æóÇáÊøóíóãøõãõ Ýöí ÇááøõÛóÉö ÇáúÞóÕúÏõ æóÝöí ÇáÔøóÑöíÚóÉö åõæó ÇáúÞóÕúÏõ
Åáóì ÇáÕøóÚöíÏö ÇáØøóÇåöÑö áöáÊøóØóåøõÑö¡ ÝóÇáöÇÓúãõ ÇáÔøóÑúÚöíøõ Ýöíåö
ÇáúãóÚúäóì ÇááøõÛóæöíøõ¡ æóËõÈõæÊõåõ ÈöÇáúßöÊóÇÈö æóÇáÓøõäøóÉö. ÃóãøóÇ
ÇáúßöÊóÇÈõ ÝóÞóæúáõåõ: ÊóÚóÇáóì {Ýóáóãú ÊóÌöÏõæÇ ãóÇÁð ÝóÊóíóãøóãõæÇ
ÕóÚöíÏðÇ ØóíøöÈðÇ} [ÇáäÓÇÁ: 43] «æóßóÇäó äõÒõæáõåóÇ Ýöí ÛóÒúæóÉö
ÇáúãõÑóíúÓöíÚö Íöíäó ÚóÑøóÓó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - áóíúáóÉð ÝóÓóÞóØóÊú ãöäú ÚóÇÆöÔóÉó ÞöáóÇÏóÉñ áöÃóÓúãóÇÁö¡
ÝóáóãøóÇ ÇÑúÊóÍóáõæÇ ÐóßóÑóÊú Ðóáößó áöÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -¡ ÝóÈóÚóËó ÑóÌõáóíúäö Ýöí ØóáóÈöåóÇ ÝóäóÒóáõæÇ
íóäúÊóÙöÑõæäóåõãóÇ ÝóÃóÕúÈóÍõæÇ æóáóíúÓó ãóÚóåõãú ãóÇÁñ¡ ÝóÃóÛúáóÙó
ÃóÈõæ ÈóßúÑò Úóáóì ÚóÇÆöÔóÉó - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - æóÞóÇáó:
ÍóÈóÓúÊ ÑóÓõæáó Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
æóÇáúãõÓúáöãöíäó Úóáóì ÛóíúÑö ãóÇÁò¡ ÝóäóÒóáóÊú¡ ÝóáóãøóÇ ÕóáøóæúÇ
ÈöÇáÊøóíóãøõãö ÌóÇÁó ÃõÓóíúÏó Èúäõ ÍõÖóíúÑò Åáóì ãöÖúÑóÈö ÚóÇÆöÔóÉó
ÝóÌóÚóáó íóÞõæáõ: ãóÇ ÃóßúËóÑó ÈóÑóßóÊößõãú íóÇ Âáó ÃóÈöí ÈóßúÑò» .
æóÝöí ÑöæóÇíóÉò: «íóÑúÍóãõß Çááøóåõ íóÇ ÚóÇÆöÔóÉó ãóÇ äóÒóáó Èöß ÃóãúÑñ
ÊóßúÑóåöíäóåõ ÅáøóÇ ÌóÚóáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Ýöíåö áöáúãõÓúáöãöíäó
ÝóÑóÌðÇ» .
æóÃóãøóÇ ÇáÓøõäøóÉõ ÝóãóÇ Ñõæöíó Úóäú «ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Ãóäøóåõ ÞóÇáó ÌõÚöáóÊú áöí ÇáúÃóÑúÖõ ãóÓúÌöÏðÇ
æóØóåõæÑðÇ ÃóíúäóãóÇ ÃóÏúÑóßóÊúäöí ÇáÕøóáóÇÉõ ÊóíóãøóãúÊ æóÕóáøóíúÊ»
æóÞóæúáõåõ: - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «ÇáÊøõÑóÇÈõ ØóåõæÑõ
ÇáúãõÓúáöãö æóáóæú Åáóì ÚóÔúÑö ÍöÌóÌò ãóÇ áóãú íóÌöÏú ÇáúãóÇÁó»
æóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáúãóÇÁö ãóÇ íóßúÝöí áöÑóÝúÚö ÇáúÍóÏóËö ÇáøóÐöí Èöåö
ÊóÍöáøõ ÇáÕøóáóÇÉõº áöÃóäøó ãóÇ Ïõæäóåõ íóÓúÊóæöí æõÌõæÏõåõ æóÚóÏóãõåõ¡
ÅÐú áóÇ íóËúÈõÊõ Èöåö ÇÓúÊöÈóÇÍóÉõ ÇáÕøóáóÇÉö ÝóßóÇäó ßóÇáúãóÚúÏõæãö.
áóÇ íõÞóÇáõ: ãóÇÁñ Ýöí Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {Ýóáóãú ÊóÌöÏõæÇ ãóÇÁð} [ÇáãÇÆÏÉ:
6] äóßöÑóÉñ Ýöí ÓöíóÇÞö ÇáäøóÝúíö ÝóíóÊóäóÇæóáõ ãóÇ íõÓóãøóì Èöåö
ÞóáöíáðÇ ßóÇäó Ãóæú ßóËöíÑðÇ¡ æóÐóáößó íóÞúÊóÖöí ÃóáøóÇ íóÌõæÒó ÅáøóÇ
ÈóÚúÏó ÇÓúÊöÚúãóÇáö ãóÇ ãóÚóåõ ãöäú ÇáúãóÇÁö æóÅöäú ßóÇäó áóÇ íóßúÝöí
áöáúæõÖõæÁö ßóãóÇ Ýöí ÅÒóÇáóÉö ÇáäøóÌóÇÓóÉö ÇáúÍóÞöíÞöíøóÉö ßóãóÇ åõæó
ãóÐúåóÈõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøö.º áöÃóäøóÇ äóÞõæáõ: ÇáúãõÑóÇÏõ Èöåö ãóÇ ÊóÍöáøõ
Èöåö ÇáÕøóáóÇÉõ¡ ÃóáóÇ ÊóÑóì Ãóäøó æõÌõæÏó ÇáúãóÇÁö ÇáäøóÌöÓö áóÇ
íóãúäóÚõåõ æóÅöäú ÊóäóÇæóáóÊúåõ ÇáäøóßöÑóÉõ ÇáúãóÐúßõæÑóÉõ æóÇáúÍöáøõ
ãóæúÞõæÝñ Úóáóì ãóÇ íóßúÝöí
(1/121)
Ãóæú ÎóÇÑöÌó ÇáúãöÕúÑó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó
ÇáúãöÕúÑö äóÍúæõ ãöíáò Ãóæú ÃóßúËóÑó íóÊóíóãøóãõ ÈöÇáÕøóÚöíÏö) Þóæúáå
ÊóÚóÇáóì {Ýóáóãú ÊóÌöÏõæÇ ãóÇÁð ÝóÊóíóãøóãõæÇ ÕóÚöíÏðÇ ØóíøöÈðÇ}
[ÇáãÇÆÏÉ: 6] æóÞóæúáõåõ - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «ÇáÊøõÑóÇÈõ
ØóåõæÑõ ÇáúãõÓúáöãö æóáóæú Åáóì ÚóÔúÑö ÍöÌóÌò ãóÇ áóãú íóÌöÏú ÇáúãóÇÁó»
æóÇáúãöíáõ åõæó ÇáúãõÎúÊóÇÑõ Ýöí ÇáúãöÞúÏóÇÑö áöÃóäøóåõ íóáúÍóÞõåõ
ÇáúÍóÑóÌõ ÈöÏõÎõæáö ÇáúãöÕúÑö¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö.
(Þóæúáõåõ: Ãóæú ÎóÇÑöÌó ÇáúãöÕúÑö) ãóäúÕõæÈñ áößóæúäöåö ÍóÇáðÇ
ãóÚúØõæÝðÇ Úóáóì Þóæúáöåö æóåõæó ãõÓóÇÝöÑñ ßóãóÇ Ýöí Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {áÇ
ÊóÞúÑóÈõæÇ ÇáÕøóáÇÉó æóÃóäúÊõãú ÓõßóÇÑóì ÍóÊøóì ÊóÚúáóãõæÇ ãóÇ
ÊóÞõæáõæäó æóáÇ ÌõäõÈðÇ} [ÇáäÓÇÁ: 43] æóíóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó ãóÝúÚõæáðÇ
Ýöíåö¡ æóåõæó ÑóÏøñ áöÞóæúáö ãóäú íóÞõæáõ áóÇ íóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ ÅáøóÇ
áöáúãõÓóÇÝöÑö¡ æóãóÚúäóÇåõ æóíóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ áöãóäú åõæó ÎóÇÑöÌó
ÇáúãöÕúÑö¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ãõÓóÇÝöÑðÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó
ÇáúãöÕúÑö¡ æóÝöí ÈóÚúÖö ÇáäøõÓóÎö Èóíúäó ÇáúãóÇÁö æóåõæó Ãóæúáóì (äóÍúæõ
Çáúãöíáö Ãóæú ÃóßúËóÑó) æóÝöíåö ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì äóÝúíö ÌóæóÇÒö
ÇáÊøóíóãøõãö Ýöí ÇáúÃóãúÕóÇÑö ÅáøóÇ Ýöí ÇáúãóæóÇÖöÚö ÇáúãõÓúÊóËúäóÇÉö
Úóáóì ãóÇ ÓóíóÃúÊöí.
æóÐóßóÑó Ýöí ÇáúÃóÓúÑóÇÑö: áóæú ÚóÏöãó ÇáúãóÇÁó Ýöí ÇáúÃóãúÕóÇÑö ÌóÇÒó
ÝöíåóÇ ÃóíúÖðǺ áöÃóäøó ÇáÔøóÑúØó ÚóÏóãõåõ¡ ÝóÃóíúäóãóÇ ÊóÍóÞøóÞó ÈóÚúÏó
æõÌõæÏö ÇáúãõÞúÊóÖöí ÌóÇÒó¡ æóÚóáóì åóÐóÇ íóßõæäõ Þóæúáõåõ: Ãóæú ÎóÇÑöÌó
ÇáúãöÕúÑö ÇÊøöÝóÇÞöíøðÇ ÈöÍóÓóÈö ÇáúÚóÇÏóÉö áöãóÇ Ãóäøó ÚóÏóãó ÇáúãóÇÁö
Ýöí ÇáúÃóãúÕóÇÑö äóÇÏöÑñ ÚóÇÏóÉð. Þöíáó Þóæúáõåõ: Ãóæú ÃóßúËóÑó
ãõÓúÊóÛúäðì Úóäúåõ æóåõæó ÙóÇåöÑñ. æóÃõÌöíÈó ÈöÃóäøóåõ ÊóÃúßöíÏñº
áöÃóäøó ãóÚúäóì ÇáÊøóÃúßöíÏö åõæó Ãóäú íõÓúÊóÝóÇÏó ãöäú ÇáËøóÇäöí ãóÇ
ÇõÓúÊõÝöíÏó ãöäú ÇáúÃóæøóáö¡ æóåóÐóÇ ßóÐóáößó¡ æóÑõÏøó ÈöÃóäøó ÊóÎóáøõáó
ÇáúÚóÇØöÝö íóÃúÈóÇåõ.
æóÞöíáó ÐóßóÑóåõ äóÝúíðÇ áöÑöæóÇíóÉö ÇáúÍóÓóäö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
Ãóäøó ÇáúãóÇÁó Åäú ßóÇäó ÞõÏøóÇãóåõ ÝóÇáúãóÓóÇÝóÉõ ãöíáóÇäö¡ æóÅöäú áóãú
íóßõäú Ýóãöíáñ¡ æóÛóíúÑõåóÇ ãöäú ÇáÑøöæóÇíóÇÊö Úóáóì ãóÇ äóÐúßõÑõåõ
æóåõæó ÛóíúÑõ ÍóÓóäò. æóÞöíáó ãöÞúÏóÇÑõ ÇáúÈõÚúÏö ÅäøóãóÇ íõÚúáóãõ
ÍóÒúÑðÇ æóÙóäøðÇ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó Ùóäøõåõ Ãóäøó ÇáúãóÇÁó ãöäú ÍóíúËõ åõæó
Ýöíåö ãöíáñ Ãóæú ÃóßúËóÑõ Êóíóãøóãó¡ æóÅöäú ßóÇäó Ùóäøõåõ Ãóäøóåõ ãöíáñ
Ãóæú ÃóÞóáøõ áóãú íóÊóíóãøóãú ÍóÊøóì ÅÐóÇ ÊóÍóÞøóÞó Ãóäøóåõ ãöíáñ ÌóÇÒó¡
æóÝöíåö äóÙóÑñº áöÃóäøóåõ Èóäóì ßóáóÇãóåõ Úóáóì Ãóäøóåõ íõÚúáóãõ ÍóÒúÑðÇ
æóÙóäøðÇ¡ Ýóãöäú Ãóíúäó íóÊóÍóÞøóÞõ Ðóáößó¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ ãöäú ÚóÏóãö
ÇáúæöÌúÏóÇäö ÚóÏóãõ ÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóì ÇÓúÊöÚúãóÇáö ÇáúãóÇÁö.
æóÞóæúáõåõ: " Åáóì ÚóÔúÑö ÍöÌóÌò " áöáúßóËúÑóÉö áóÇ áöáúÛóÇíóÉö
áöÌóæóÇÒö ÇáÊøóíóãøõãö Ýöí ÃóßúËóÑó ãöäú Ðóáößó ÃóíúÖðÇ ÅÐóÇ áóãú íóÌöÏú
ÇáúãóÇÁó. æóÞóæúáõåõ: (æóÇáúãöíáõ åõæó ÇáúãõÎúÊóÇÑõ Ýöí ÇáúãöÞúÏóÇÑö)
ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú ÛóíúÑöåö ãöäú ÇáúÃóÞúæóÇáö¡ ÝóÅöäøóåõ Ñõæöíó Úóäú
ãõÍóãøóÏò Ãóäøóåõ íóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúãóÇÁõ Úóáóì ÞóÏúÑö
ãöíáóíúäö¡ æóÚóäú ÇáúßóÑúÎöíøö Åäú ßóÇäó Ýöí ãóÑóÖò íóÓúãóÚõ ÕóæúÊó
Ãóåúáö ÇáúãóÇÁö Ýóåõæó ÞóÑöíÈñ æóÅöáøóÇ Ýóåõæó ÈóÚöíÏñ¡ æóÈöåö
(1/122)
æóÇáúãóÇÁõ ãóÚúÏõæãñ ÍóÞöíÞóÉð
æóÇáúãõÚúÊóÈóÑõ ÇáúãóÓóÇÝóÉõ Ïõæäó ÎóæúÝö ÇáúÝóæúÊö áöÃóäøó ÇáÊøóÝúÑöíØó
íóÃúÊöí ãöäú ÞöÈóáöåö (æóáóæú ßóÇäó íóÌöÏõ ÇáúãóÇÁó ÅáøóÇ Ãóäøóåõ
ãóÑöíÖñ íóÎóÇÝõ Åäú ÇÓúÊóÚúãóáó ÇáúãóÇÁó ÇÔúÊóÏøó ãóÑóÖõåõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÃóÎóÐó ÃóßúËóÑõ ÇáúãóÔóÇíöÎö.
æóÞóÏú ÐóßóÑúäóÇ ÂäöÝðÇ ÑöæóÇíóÉó ÇáúÍóÓóäö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡
æóÑõæöíó Úóäú ÒõÝóÑó: Åäú ßóÇäó ÈöÍóíúËõ íóÕöáõ Åáóì ÇáúãóÇÁö ÞóÈúáó
ÎõÑõæÌö ÇáúæóÞúÊö áóÇ íõÌúÒöÆõåõ ÇáÊøóíóãøõãõ¡ æóÅöáøóÇ ÝóíõÌúÒöÆõåõ
æóÅöäú ÞóÑõÈó ÇáúãóÇÁõ ãöäúåõ¡ æóÇáúãöíáõ ËõáõËõ ÝóÑúÓóÎò æóÇáúÝóÑúÓóÎõ
ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó ÃóáúÝó ÎõØúæóÉò¡ æóÝóÓøóÑó ÇÈúäõ ÔõÌóÇÚò Çáúãöíáó
ÈöËóáóÇËóÉö ÂáóÇÝö ÐöÑóÇÚò æóÎóãúÓöãöÇÆóÉö ÐöÑóÇÚò Åáóì ÃóÑúÈóÚóÉö
ÂáóÇÝö ÐöÑóÇÚò.
æóÌúåõ ÇáúãõÎúÊóÇÑö Ãóäú íóáúÍóÞóåõ ÇáúÍóÑóÌõ ÈöÏõÎõæáö ÇáúãöÕúÑö
æóÈöÇáúæõÕõæáö Åáóì ÇáúãóÇÁö Ýöí åóÐóÇ ÇáúãöÞúÏóÇÑö ãöäú ÇáúãóÓóÇÝóÉö
æóÇáúÍóÑóÌõ ãóÏúÝõæÚñ.
æóÞóæúáõåõ: (æóÇáúãóÇÁõ ãóÚúÏõæãñ ÍóÞöíÞóÉð) íóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó
ÊóáúæöíÍðÇ Åáóì ãóÇ íõÞóÇáõ ÇáäøóÕøõ ãõØúáóÞñ Úóäú ÐößúÑö ÇáúãóÓóÇÝóÉö
ÝóÊóÞúíöíÏõåõ ÈöÇáúãöíáö ÊóÞúíöíÏñ áöãõØúáóÞö ÇáúßöÊóÇÈö ÈöÇáÑøóÃúíö
æóåõæó áóÇ íóÌõæÒõ¡ æóÊóÞúÑöíÑõåõ Ãóäøó ÇáúãóäúÕõæÕó Úóáóíúåö ßóæúäõ
ÇáúãóÇÁö ãóÚúÏõæãðÇ¡ æóåóÇåõäóÇ ãóÚúÏõæãñ ÍóÞöíÞóÉð áóßöäú äóÚúáóãõ
ÈöíóÞöíäò Ãóäøó ÚóÏóãóåõ ãóÚó ÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóíúåö ÈöáóÇ ÍóÑóÌò áóíúÓó
ÈöãõÌóæøöÒò áöáÊøóíóãøõãö¡ æóÅöáøóÇ áóÌóÇÒó áöãóäú Óóßóäó ÈöÔóÇØöÆö
ÇáúÈóÍúÑö æóÞóÏú ÚóÏöãó ÇáúãóÇÁó ãöäú ÈóíúÊöåö ÝóÌóÚóáúäóÇ ÇáúÍóÏøó
ÇáúÝóÇÕöáó Èóíúäó ÇáúÈõÚúÏö æóÇáúÞõÑúÈö áõÍõæÞó ÇáúÍóÑóÌöº áöÃóäøó
ÇáØøóÇÚóÉó ÈöÍóÓóÈö ÇáØøóÇÞóÉö¡ ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {æóãóÇ ÌóÚóáó
Úóáóíúßõãú Ýöí ÇáÏøöíäö ãöäú ÍóÑóÌò} [ÇáÍÌ: 78] æóÞóæúáõåõ:
(æóÇáúãõÚúÊóÈóÑõ ÇáúãóÓóÇÝóÉõ Ïõæäó ÎóæúÝö ÇáúÝóæúÊö) ÇÍúÊöÑóÇÒñ ÚóãøóÇ
ÐóßóÑúäóÇ ãöäú Þóæúáö ÒõÝóÑó ÂäöÝðÇ ÞóÇáó: ÇáÊøóíóãøõãõ ÔõÑöÚó
áöÖóÑõæÑóÉö ÇáúÍóÇÌóÉö Åáóì ÃóÏóÇÁö ÇáÕøóáóÇÉö Ýöí ÇáúæóÞúÊö æóÞóÏú
ÊóÍóÞøóÞó ÝöíãóÇ äóÍúäõ Ýöíåö. æóÞõáúäóÇ ÇáÊøóÝúÑöíØõ ÌóÇÁó ãöäú
ÞöÈóáöåö ÈöÊóÃúÎöíÑö
(1/123)
íóÊóíóãøóãõ) áöãóÇ ÊóáóæúäóÇ¡ æóáöÃóäøó
ÇáÖøóÑóÑó Ýöí ÒöíóÇÏóÉö ÇáúãóÑóÖö ÝóæúÞó ÇáÖøóÑóÑö Ýöí ÒöíóÇÏóÉö Ëóãóäö
ÇáúãóÇÁö¡ æóÐóáößó íõÈöíÍõ ÇáÊøóíóãøõãó ÝóåóÐóÇ Ãóæúáóì. æóáóÇ ÝóÑúÞó
Èóíúäó Ãóäú íóÔúÊóÏøó ãóÑóÖõåõ ÈöÇáÊøóÍóÑøõßö Ãóæú ÈöÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö.
æóÇÚúÊóÈóÑó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÎóæúÝó ÇáÊøóáóÝö æóåõæó
ãóÑúÏõæÏñ ÈöÙóÇåöÑö ÇáäøóÕøö.
(æóáóæú ÎóÇÝó ÇáúÌõäõÈõ Åäú ÇÛúÊóÓóáó Ãóäú íóÞúÊõáóåõ ÇáúÈóÑúÏõ Ãóæú
íõãúÑöÖóåõ íóÊóíóãøóãõ ÈöÇáÕøóÚöíÏö) æóåóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÎóÇÑöÌó
ÇáúãöÕúÑö áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ¡ æóáóæú ßóÇäó Ýöí ÇáúãöÕúÑö ÝóßóÐóáößó ÚöäúÏó
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÎöáóÇÝðÇ áóåõãóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÇáÕøóáóÇÉö ÝóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÊóíóãøóãó ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúãóÇÁõ ÞóÑöíÈðÇ
ãöäúåõ.
æóÞóæúáõåõ: (íóÊóíóãøóãõ áöãóÇ ÊóáóæúäóÇ) íóÚúäöí Þóæúáå ÊóÚóÇáóì
{æóÅöäú ßõäúÊõãú ãóÑúÖóì} [ÇáäÓÇÁ: 43] æóÞóæúáõåõ: (æóáöÃóäøó ÇáÖøóÑóÑó
Ýöí ÒöíóÇÏóÉö ÇáúãóÑóÖö ÅáóÎú) º áöÃóäøó Ëóãóäó ÇáúãóÇÁö ãóÇáñ¡
æóÇáúãóÇáõ ÎõáöÞó æöÞóÇíóÉð áöáäøóÝúÓö æóßóÇäó ÊóÈóÚðÇ¡ æóáóãøóÇ ßóÇäó
ÇáúÍóÑóÌõ ãóÏúÝõæÚðÇ Úóäú ÇáúæöÞóÇíóÉö ÇáøóÊöí åöíó ÊóÈóÚñ ÝóáóÃóäú
íóßõæäó ãóÏúÝõæÚðÇ Úóäú ÇáúãõæÞóì ÇáøóÐöí åõæó ÇáúÃóÕúáõ Ãóæúáóì.
æóÞóæúáõåõ: (æóáóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó Ãóäú íóÔúÊóÏøó ãóÑóÖõåõ ÈöÇáÊøóÍóÑøõßö)
ßóÇáúãóÈúØõæäö (Ãóæú ÈöÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö) ßóÇáúÌõÏóÑöíøö æóÇáúÍóÕúÈóÉö.
æóÞóæúáõåõ: (æóÇÚúÊóÈóÑó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ ÎóæúÝó ÇáÊøóáóÝö) Ãóíú ÊóáóÝö
äóÝúÓöåö Ãóæú ÚõÖúæöåö (æóåõæó) Ãóíú ÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøö (ãóÑúÏõæÏñ
ÈöÙóÇåöÑö ÇáäøóÕøö) º áöÃóäøó Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {æóÅöäú ßõäúÊõãú ãóÑúÖóì}
[ÇáäÓÇÁ: 43] ÈöÅöØúáóÇÞöåö íõÈöíÍõ ÇáÊøóíóãøõãó áößõáøö ãóÑöíÖò¡ ÅáøóÇ
Ãóäøóåõ ÎóÑóÌó ãóäú áóÇ íóÔúÊóÏøõ ãóÑóÖõåõ ÈöÓöíóÇÞö ÇáúÂíóÉö æóåõæó
Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {ãóÇ íõÑöíÏõ Çááøóåõ áöíóÌúÚóáó Úóáóíúßõãú ãöäú ÍóÑóÌò}
[ÇáãÇÆÏÉ: 6] ÝóÅöäøó ÇáúÍóÑóÌó ÅäøóãóÇ íóáúÍóÞõ ãóäú íóÔúÊóÏøõ ãóÑóÖõåõ
Èöåö ÝóíóÈúÞóì ÇáúÈóÇÞöí Úóáóì ÙóÇåöÑöåóÇ. ÝóÅöäú Þöíáó: áóÇ äõÓóáøöãõ
ÅØúáóÇÞó ÇáäøóÕøö áöÊóÞóíøõÏöåö ÈöÇáúÚóÏóãö. ÃõÌöíÈó ÈöÃóäøó ÇáúÚóÏóãó
ÔóÑúØñ Ýöí ÍóÞøö ÇáúãõÓóÇÝöÑö Ïõæäó ÇáúãóÑöíÖö.
æóÞóæúáõåõ: (æóáóæú ÎóÇÝó ÇáúÌõäõÈõ ÅáóÎú) ÙóÇåöÑñ¡ æóáóãú íóÐúßõÑú
ÇáúãõÍúÏöËó ÅÐóÇ ÎóÇÝó ÇáúåóáóÇßó ãöäú ÇáúæõÖõæÁö Ýöí ÇáúãöÕúÑö. æóÞóÇáó
Ýöí ÇáúÃóÓúÑóÇÑö: åõãóÇ ÓóæóÇÁñ¡ æóÐóßóÑó Ýöí
(1/124)
åõãóÇ íóÞõæáóÇäö Åäøó ÊóÍóÞøõÞó åóÐöåö
ÇáúÍóÇáóÉö äóÇÏöÑñ Ýöí ÇáúãöÕúÑö ÝóáóÇ íõÚúÊóÈóÑõ. æóáóåõ Ãóäøó
ÇáúÚóÌúÒó ËóÇÈöÊñ ÍóÞöíÞóÉð ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÇÚúÊöÈóÇÑöåö.
(æóÇáÊøóíóãøõãõ ÖóÑúÈóÊóÇäö íóãúÓóÍõ ÈöÅöÍúÏóÇåõãóÇ æóÌúåóåõ
æóÈöÇáúÃõÎúÑóì íóÏóíúåö Åáóì ÇáúãóÑúÝöÞóíúäö) áöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö
ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «ÇáÊøóíóãøõãõ ÖóÑúÈóÊóÇäö¡ ÖóÑúÈóÉñ áöáúæóÌúåö
æóÖóÑúÈóÉñ áöáúíóÏóíúäö» æóíóäúÝõÖõ íóÏóíúåö ÈöÞóÏúÑö ãóÇ íóÊóäóÇËóÑõ
ÇáÊøõÑóÇÈõ ßóíú áóÇ íóÕöíÑó ãõËúáóÉð
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÇáúãõÍöíØö ÇÎúÊöáóÇÝó ÇáÑøöæóÇíóÉö Ýöíåö ÝóÌóæøóÒóåõ ÔóíúÎõ ÇáúÅöÓúáóÇãö
ÎõæóÇåóÑú ÒóÇÏóåú æóáóãú íõÌóæøöÒúåõ ÇáúÅöãóÇãõ ÇáúÍóáúæóÇäöíøõ.
ÞóÇáó (æóÇáÊøóíóãøõãõ ÖóÑúÈóÊóÇäö) Þöíáó Ýöí Þóæúáöåö ÖóÑúÈóÊóÇäö
ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì äóÝúÓö ÇáÖøóÑúÈö ÏóÇÎöáñ Ýöí ÇáÊøóíóãøõãö¡ Ýóãóäú ÖóÑóÈó
íóÏóíúåö Úóáóì ÇáúÃóÑúÖö áöáÊøóíóãøõãö æóÃóÍúÏóËó ÞóÈúáó Ãóäú íóãúÓóÍó
ÈöåöãóÇ æóÌúåóåõ æóÐöÑóÇÚóíúåö Ëõãøó ãóÓóÍóåõãóÇ ÈöåöãóÇ áóãú íóÌõÒúº
áöÃóäøóåõ ÃóÍúÏóËó ÈóÚúÏó ãóÇ ÃóÊóì ÈöÈóÚúÖö ÇáÊøóíóãøõãö ÝóßóÇäó ßóãóäú
ÃóÍúÏóËó Ýöí ÎöáóÇáö ÇáúæõÖõæÁö.
æóÐóßóÑó ÇáúÅöãóÇãõ ÇáúÅöÓúÈöíÌóÇÈöíøõ ÌóæóÇÒóåõ ßóãóäú ãóáóÃó ßóÝøóíúåö
ãóÇÁð áöáúæõÖõæÁö Ëõãøó ÃóÍúÏóËó Ëõãøó ÇÓúÊóÚúãóáóåõ æóÇÎúÊóÇÑó áóÝúÙó
ÇáÖøóÑúÈö¡ æóÅöäú ÌóÇÒó ÇáúæóÖúÚõ ÃóíúÖðÇ áöáúãõÈóÇáóÛóÉö Ýöí ÅíÕóÇáö
ÇáÊøõÑóÇÈö Åáóì ÃóËúäóÇÁö ÇáúÃóÕóÇÈöÚö (æóÞóæúáõåõ: æóÈöÇáúÃõÎúÑóì
íóÏóíúåö Åáóì ÇáúãöÑúÝóÞóíúäö) äóÝúíñ áöÞóæúáö ÇáÒøõåúÑöíøö ÝóÅöäøóåõ
íóãúÓóÍõ Åáóì ÇáúÂÈóÇØö¡ æóåõæó ÑöæóÇíóÉñ Úóäú ãóÇáößò - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ -¡ æóáöÑöæóÇíóÉö ÇáúÍóÓóäö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøóåõ Åáóì
ÇáÑøõÓúÛö¡ æóåõæó ÑöæóÇíóÉñ Úóäú ÇÈúäö ÚóÈøóÇÓò æóÞóæúáõåõ: (æóíóäúÝõÖõ)
ÇáäøóÝúÖõ ÊóÍúÑöíßõ ÇáÔøóíúÁö áöíóÓúÞõØó ãóÇ Úóáóíúåö ãöäú ÛõÈóÇÑò Ãóæú
ÛóíúÑöåö.
æóÞóæúáõåõ: (ÈöÞóÏúÑö ãóÇ íóÊóäóÇËóÑõ ÇáÊøõÑóÇÈõ) ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøóåõ
áóÇ íõÞóÏøóÑõ ÈöãóÑøóÉò ßóãóÇ Ñõæöíó Úóäú ãõÍóãøóÏò¡ Èóáú Åäú ÇÍúÊóÇÌó
Åáóì ÇáËøóÇäöí ÝóÚóáó æóáóÇ ÈöãóÑøóÊóíúäö ßóãóÇ Ñõæöíó Úóäú ÃóÈöí
íõæÓõÝó¡ Èóáú ÅÐóÇ ÊóäóÇËóÑó ÈöãóÑøóÉò áóÇ íóÍúÊóÇÌõ Åáóì ÇáËøóÇäöíº
áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó åõæó ÃóáøóÇ íóÕöíÑó ãõËúáóÉð¡ æóåõæó íóÍúÕõáõ
ÈöÇáäøóÝúÖö ÓóæóÇÁñ ßóÇäó ãóÑøóÉð Ãóæú ãóÑøóÊóíúäö¡ æóÇáúãõËúáóÉõ ãóÇ
íõãóËøóáõ Èöåö ãöäú ÊóÈúÏöíáö ÎöáúÞóÊöåö æóÊóÛúíöíÑö åóíúÆóÊöåö ÓóæóÇÁñ
ßóÇäó ÈöÞóØúÚö ÚõÖúæò Ãóæú ÊóÓúæöíÏö æóÌúåò Ãóæú ÊóÛúíöíÑöåö.
æóÞóÏú Íóßóì ÇÈúäõ ÚõãóÑó æóÌóÇÈöÑñ - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõãú -
«Êóíóãøõãó ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -¡
æóßóíúÝöíøóÊõåõ: Ãóäú íóÖúÑöÈó ÈöíóÏóíúåö Úóáóì ÇáúÃóÑúÖö Ëõãøó
íóäúÝõÖóåõãóÇ ÍóÊøóì íóÊóäóÇËóÑó ÇáÊøõÑóÇÈõ ÝóíóãúÓóÍó ÈöåöãóÇ æóÌúåóåõ¡
Ëõãøó íóÖúÑöÈó ÈöåöãóÇ ÃõÎúÑóì ÝóíóäúÝõÖóåõãóÇ æóíóãúÓóÍó
(1/125)
æóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÇáöÇÓúÊöíÚóÇÈö Ýöí
ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö áöÞöíóÇãöåö ãóÞóÇãó ÇáúæõÖõæÁö¡ æóáöåóÐóÇ ÞóÇáõæÇ:
íõÎóáøöáõ ÇáúÃóÕóÇÈöÚó æóíóäúÒöÚõ ÇáúÎóÇÊóãó áöíõÊöãøó ÇáúãóÓúÍó
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÈöÈóÇØöäö ÃóÑúÈóÚö ÃóÕóÇÈöÚö íóÏöåö ÇáúíõÓúÑóì ÙóÇåöÑö íóÏóåõ Çáúíõãúäóì
ãöäú ÑõÁõæÓö ÇáúÃóÕóÇÈöÚö Åáóì ÇáúãöÑúÝóÞö¡ Ëõãøó íóãúÓóÍõ ÈöÈóÇØöäö
ßóÝøöåö ÇáúíõÓúÑóì ÈóÇØöäó ÐöÑóÇÚöåö Çáúíõãúäóì Åáóì ÇáÑøõÓúÛö¡
æóíõãöÑøõ ÈóÇØöäó ÅÈúåóÇãö íóÏöåö ÇáúíõÓúÑóì Úóáóì ÙóÇåöÑö ÅÈúåóÇãö
íóÏöåö Çáúíõãúäóì¡ Ëõãøó íóÝúÚóáõ ÈöíóÏöåö ÇáúíõÓúÑóì ßóÐóáößó» .
æóÞóæúáõåõ: (æóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÇáöÇÓúÊöíÚóÇÈö) íóÚúäöí Ãóäøó
ÇáöÇÓúÊöíÚóÇÈó ÔóÑúØñ Ýöí ÇáÊøóíóãøõãö ÍóÊøóì ÅÐóÇ ÊóÑóßó ÔóíúÆðÇ áóãú
íóÌõÒú ßóãóÇ Ýöí ÇáúæõÖõæÁö. æóÞóæúáõåõ: (Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö)
ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú ÑöæóÇíóÉö ÇáúÍóÓóäö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøóåõ ÞóÇáó:
ÇáúÃóßúËóÑõ íóÞõæãõ ãóÞóÇãó Çáúßõáøöº áöÃóäøó Ýöí ÇáúãóãúÓõæÍóÇÊö
ÇáöÇÓúÊöíÚóÇÈó áóíúÓó ÈöÔóÑúØò ßóãóÇ Ýöí ãóÓúÍö ÇáúÎõÝøö æóÇáÑøóÃúÓö.
æóÌúåõ ÇáÙøóÇåöÑö Ãóäøó ÇáÊøóíóãøõãó ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãó ÇáúæõÖõæÁö
æóáöåóÐóÇ ÞóÇáõæÇ: íõÎóáøöáõ ÇáúÃóÕóÇÈöÚó æóíóäúÒöÚõ ÇáúÎóÇÊóãó
áöíõÊöãøó ÇáúãóÓúÍó¡ æóÇáöÇÓúÊöíÚóÇÈõ Ýöí ÇáúæõÖõæÁö ÔóÑúØñ ÝóßóÐóÇ
ÝöíãóÇ ÞóÇãó ãóÞóÇãóåõ¡ æóáóæúáóÇ ÇáúÎóáúÝöíøóÉõ áóßóÇäó ÇáúãóÓúÍõ Åáóì
ÇáúãóäóÇßöÈö æóÇÌöÈðÇ ÚóãóáðÇ ÈöÇáúãõÞúÊóÖöí æóåõæó ÐößúÑõ ÇáúÃóíúÏöí
Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö æóÇáÓøõäøóÉö¡ æóáóÇ íóáúÒóãõ ÂíóÉõ ÇáÓøóÑöÞóÉöº áöÃóäøó
«ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Èóíøóäó ãóÍóáøó
ÇáúÞóØúÚö æóåõæó ÇáÒøóäúÏõ ÈöÇáúÞóæúáö æóÇáúÝöÚúáö» ¡ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ
äóÍúäõ Ýöíåö. ÝóÅöäú Þöíáó: ÞóÏú Ïóáøó ÇáÏøóáöíáõ Úóáóì Ãóäøó ÍóÞöíÞóÉó
ÇáúíóÏö áóíúÓóÊú ÈöãõÑóÇÏóÉò ÝóÅöäøó ÇáúÈóÇÁó ÅÐóÇ ÏóÎóáó Úóáóì
ÇáúãóÍóáøö ÊóÚóÏøóì ÇáúÝöÚúáõ Åáóì ÇáúÂáóÉö ÝóáóÇ íóÞúÊóÖöí ÇÓúÊöíÚóÇÈó
ÇáúãóÍóáøö. ÃõÌöíÈó ÈöÃóäøó ÇáúÈóÇÁó ÕöáóÉñ ßóãóÇ Ýöí Þóæúáå ÊóÚóÇáóì
{æóáÇ ÊõáúÞõæÇ ÈöÃóíúÏöíßõãú Åöáóì ÇáÊøóåúáõßóÉö} [ÇáÈÞÑÉ: 195] ÝóáóÇ
íóÞúÊóÖöí ÊóÈúÚöíÖó ÇáúãóÍóáøö¡ æóÝöíåö ÈóÍúËñ ÐóßóÑúäóÇåõ Ýöí
ÇáÊøóÞúÑöíÑö æóÇáúÃóäúæóÇÑö.
(1/126)
(æóÇáúÍóÏóËõ æóÇáúÌóäóÇÈóÉõ Ýöíåö
ÓóæóÇÁñ) æóßóÐóÇ ÇáúÍóíúÖõ æóÇáäøöÝóÇÓõ¡ áöãóÇ Ñõæöíó «Ãóäøó ÞóæúãðÇ
ÌóÇÁõæÇ Åáóì ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
æóÞóÇáõæÇ: ÅäøóÇ Þóæúãñ äóÓúßõäõ åóÐöåö ÇáÑøöãóÇáó æóáóÇ äóÌöÏõ ÇáúãóÇÁó
ÔóåúÑðÇ Ãóæú ÔóåúÑóíúäö æóÝöíäóÇ ÇáúÌõäõÈõ æóÇáúÍóÇÆöÖõ æóÇáäøõÝóÓóÇÁõ
ÝóÞóÇáó - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ -: Úóáóíúßõãú ÈöÃóÑúÖößõãú» .
(æóíóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ
Çááøóåõ Èößõáøö ãóÇ ßóÇäó ãöäú ÌöäúÓö ÇáúÃóÑúÖö ßóÇáÊøõÑóÇÈö æóÇáÑøóãóáö
æóÇáúÍóÌóÑö æóÇáúÌöÕøö æóÇáäøõæÑóÉö æóÇáúßõÍúáö æóÇáÒøöÑúäöíÎö.
æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó: áóÇ íóÌõæÒõ ÅáøóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
æóÞóæúáõåõ: (æóÇáúÍóÏóËõ æóÇáúÌóäóÇÈóÉõ Ýöíåö) Ãóíú Ýöí ÇáÊøóíóãøõãö
ãöäú ÍóíúËõ ÇáúÌóæóÇÒõ æóÇáúßóíúÝöíøóÉõ æóÇáúÂáóÉõ ÓóæóÇÁñ¡ æóåõæó
Þóæúáõ ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ æóÚóáóíúåö ÇáúÚõáóãóÇÁõ¡ æóåõæó ÇáúãóÑúæöíøõ Úóäú
Úóáöíøò æóÇÈúäö ÚóÈøóÇÓò æóÚóÇÆöÔóÉó.
æóÞóÇáó ÈóÚúÖõ ÇáäøóÇÓö: áóÇ íóÊóíóãøóãõ ÇáúÌõäõÈõ æóÇáúÍóÇÆöÖõ
æóÇáäøõÝóÓóÇÁõ¡ æóåõæó ÇáúãóÑúæöíøõ Úóäú ÚõãóÑó æóÇÈúäö ãóÓúÚõæÏò
æóÇÈúäö ÚõãóÑó¡ æóãóäúÔóÃõ ÇáöÇÎúÊöáóÇÝö ÝöíãóÇ Èóíúäóåõãú Ãóäøó Þóæúáå
ÊóÚóÇáóì {Ãóæú áÇãóÓúÊõãõ ÇáäøöÓóÇÁó} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] ãóÍúãõæáñ Úóáóì
ÇáúãóÓøö ÈöÇáúíóÏö Ãóæú Úóáóì ÇáúÌöãóÇÚö¡ ÝóÐóåóÈó ÇáúÃóæøóáõæäó Åáóì
ÇáËøóÇäöí æóÇáúÂÎöÑõæäó Åáóì ÇáúÃóæøóáö æóÞóÇáõæÇ: ÇáúÞöíóÇÓõ ÃóáøóÇ
íóßõæäó ÇáÊøóíóãøõãõ ØóåõæÑðÇ¡ æóÅöäøóãóÇ ÃóÈóÇÍóåõ Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì
áöáúãõÍúÏöËö ÝóáóÇ íõÈóÇÍõ áöáúÌõäõÈöº áöÃóäøóåõ áóíúÓó ÈöãóÚúÞõæáö
ÇáúãóÚúäóì ÍóÊøóì íóÕöÍøó ÇáúÞöíóÇÓõ¡ æóáóíúÓóÊú Ýöí ãóÚúäóÇåõ
áöÊóáúÍóÞó Èöåö Èóáú åöíó ÝóæúÞóåõ.
æóÞóÇáó ÇáúÃóæøóáõæäó ÇáúãõáóÇãóÓóÉõ ÃõÑöíÏó ÈöåóÇ ÇáúÌöãóÇÚõ ãóÌóÇÒðÇ
áöÓöíóÇÞö ÇáúÂíóÉö¡ ÝóÅöäøó Çááøóåó ÊóÚóÇáóì Èóíøóäó Íõßúãó ÇáúÍóÏóËö
æóÇáúÌóäóÇÈóÉö Ýöí ÂíóÉö ÇáúæõÖõæÁö Ëõãøó äóÞóáó ÇáúÍõßúãõ Åáóì
ÇáÊøõÑóÇÈö ÍóÇáó ÚóÏóãö ÇáúãóÇÁö¡ æóÐóßóÑó ÇáúÍóÏóËó ÇáúÃóÕúÛóÑó
ÈöÞóæúáöåö {Ãóæú ÌóÇÁó ÃóÍóÏñ ãöäúßõãú ãöäó ÇáúÛóÇÆöØö} [ÇáãÇÆÏÉ: 6]
ÝóíõÍúãóáõ áóÇãóÓúÊõãú Úóáóì ÇáúÍóÏóËö ÇáúÃóßúÈóÑö áöÊóÕöíÑó
ÇáØøóåóÇÑóÊóÇäö æóÇáúÍóÏóËóÇäö ãóÐúßõæÑóíúäö Ýöí ÂíóÉö ÇáÊøóíóãøõãö
ßóãóÇ Ýöí ÐößúÑö ÂíóÉö ÇáúæõÖõæÁöº æóáöÆóáøóÇ íóáúÒóãó ÇáÊøóßúÑóÇÑõº
áöÃóäøó ÇáúÃóÕúÛóÑó ãóÐúßõæÑñ Ýöí Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {Ãóæú ÌóÇÁó ÃóÍóÏñ
ãöäúßõãú ãöäó ÇáúÛóÇÆöØö} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] Ýöí ÍóÞøö ÇáÊøóíóãøõãö¡ ÝóÍóãúáõ
áóÇãóÓúÊõãú Úóáóíúåö ÊóßúÑóÇÑñ¡ æóáóÆöäú ÓóáøóãúäóÇ Ãóäøóåõ ÊóÚóÇáóì
ÔóÑóÚó ÇáÊøóíóãøõãó áöáúãõÍúÏöËö ÝóÑóÓõæáõåõ - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - ÔóÑóÚóåõ áöáúÌõäõÈö ÃóíúÖðÇ áöãóÇ Ñõæöíó «Ãóäøó ÞóæúãðÇ
ÌóÇÁõæÇ Åáóì ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
æóÞóÇáõæÇ ÅäøóÇ Þóæúãñ äóÓúßõäõ åóÐöåö ÇáÑøöãóÇáó æóáóãú äóÌöÏú ÇáúãóÇÁó
ÔóåúÑðÇ Ãóæú ÔóåúÑóíúäö æóÝöíäóÇ ÇáúÌõäõÈõ æóÇáúÍóÇÆöÖõ æóÇáäøõÝóÓóÇÁõ¡
ÝóÞóÇáó - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ -: Úóáóíúßõãú ÈöÃóÑúÖößõãú»
æóÝöí ÇáúÃóÍóÇÏöíËö ÇáÏøóÇáøóÉö Úóáóì Ðóáößó ßóËúÑóÉñ.
ÍóÏøóËó ÇáúÈõÎóÇÑöíøõ Ýöí ÕóÍöíÍöåö ÈöÅöÓúäóÇÏöåö Åáóì ÚöãúÑóÇäó Èúäö
ÍõÕóíúäò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - «Ãóäøó ÑóÓõæáó Çááøóåö - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÑóÃóì ÑóÌõáðÇ ãõÚúÊóÒöáðÇ áóãú íõÕóáøö Ýöí
ÇáúÞóæúãö ÝóÞóÇáó: íóÇ ÝõáóÇäõ ãóÇ ãóäóÚóß Ãóäú ÊõÕóáøöíó Ýöí ÇáúÞóæúãö¿
ÝóÞóÇáó: íóÇ ÑóÓõæáó Çááøóåö ÃóÕóÇÈóÊúäöí ÌóäóÇÈóÉñ æóáóÇ ãóÇÁó¡ ÝóÞóÇáó
- Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -: Úóáóíúß ÈöÇáÕøóÚöíÏö ÝóÅöäøóåõ
íóßúÝöíß» .
æóÞóæúáõåõ: (æóíóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò)
ÈóíóÇäñ áöãóÇ íóÌõæÒõ Èöåö ÇáÊøóíóãøõãõ. æóÞóæúáõåõ: (Èößõáøö ãóÇ ßóÇäó
ãöäú ÌöäúÓö ÇáúÃóÑúÖö)
(1/127)
ÈöÇáÊøõÑóÇÈö æóÇáÑøóãóáö) æóÞóÇáó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: áóÇ íóÌõæÒõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøõÑóÇÈö
ÇáúãõäúÈöÊö æóåõæó ÑöæóÇíóÉñ Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
áöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {ÝóÊóíóãøóãõæÇ ÕóÚöíÏðÇ ØóíøöÈðÇ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] Ãóíú
ÊõÑóÇÈðÇ ãõäúÈöÊðÇ¡ ÞóÇáóåõ ÇÈúäõ ÚóÈøóÇÓò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ -¡
ÛóíúÑó Ãóäøó ÃóÈóÇ íõæÓõÝó ÒóÇÏó Úóáóíúåö ÇáÑøóãóáó ÈöÇáúÍóÏöíËö ÇáøóÐöí
ÑóæóíúäóÇåõ. æóáóåõãóÇ Ãóäøó ÇáÕøóÚöíÏó ÇÓúãñ áöæóÌúåö ÇáúÃóÑúÖö Óõãøöíó
Èöåö áöÕõÚõæÏöåö¡ æóÇáØøóíøöÈõ íóÍúÊóãöáõ ÇáØøóÇåöÑó ÝóÍóãóáó Úóáóíúåö
áöÃóäøóåõ ÃóáúíóÞõ ÈöãóæúÖöÚö ÇáØøóåóÇÑóÉö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
Þöíáó ßõáøõ ãóÇ íóÍúÊóÑöÞõ ÈöÇáäøóÇÑö ÝóíóÕöíÑõ ÑóãóÇÏðÇ ßóÇáÔøóÌóÑö¡
Ãóæú íóäúØóÈöÚõ Ãóæú íóáöíäõ ßóÇáúÍóÏöíÏö ÝóáóíúÓó ãöäú ÌöäúÓö
ÇáúÃóÑúÖö. æóåóÇåõäóÇ áóØöíÝóÉñ æóåöíó Ãóäøó Çááøóåó ÊóÚóÇáóì ÎóáóÞó
ÏõÑøóÉð æóäóÙóÑó ÅáóíúåóÇ ÝóÕóÇÑóÊú ãóÇÁð¡ Ëõãøó ÊóßóÇËóÝó ãöäúåõ
ÝóÕóÇÑó ÊõÑóÇÈðÇ¡ æóÊóáóØøóÝó ãöäúåõ ÝóÕóÇÑó åóæóÇÁð æóÊóáóØøóÝó ãöäúåõ
ÝóÕóÇÑó äóÇÑðÇ ÝóßóÇäó ÇáúãóÇÁõ ÃóÕúáðÇ. ÐóßóÑóåõ ÇáúãõÝóÓøöÑõæäó æóåõæó
ãóäúÞõæáñ Úóäú ÇáÊøóæúÑóÇÉö¡ ÝóÅöÐóÇ ÊóÚóÐøóÑóÊú ÇáØøóåóÇÑóÉõ
ÈöÇáúÃóÕúáö ÇäúÊóÞóáó Åáóì ÇáÊøóÈóÚö æóÃõÞöíãó ãóÞóÇãóåõ¡ æóÇáäøóÈóÇÊõ
ßóÇáÔøóÌóÑö æóäóÍúæöåö¡ æóÇáúãóÚúÏöäöíøõ ßóÇáúÍóÏöíÏö æóÔóÈóåöåö áóíúÓó
ÈöÊóÈóÚò áöáúãóÇÁö æóÍúÏóåõ ÍóÊøóì íóÞõæãó ãóÞóÇãóåõ æóáóÇ áöáÊøõÑóÇÈö
ßóÐóáößó¡ æóÅöäøóãóÇ åõæó ãõÑóßøóÈñ ãöäú ÇáúÚóäóÇÕöÑö ÇáúÃóÑúÈóÚóÉö
ÝóáóíúÓó áóåõ ÇÎúÊöÕóÇÕñ ÈöÔóíúÁò ãöäúåóÇ ÍóÊøóì ÊóÞõæãó ãóÞóÇãóåõ.
æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó: áóÇ íóÌõæÒõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøõÑóÇÈö æóÇáÑøóãóáö
ÎóÇÕøóÉð Ëõãøó ÑóÌóÚó Úóäúåõ Åáóì Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøõÑóÇÈö
ÇáúÎóÇáöÕö æóåõæó Þóæúáõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøö áöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì
{ÝóÊóíóãøóãõæÇ ÕóÚöíÏðÇ ØóíøöÈðÇ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] Ãóíú ÊõÑóÇÈðÇ ãõäúÈöÊðÇ¡
åóßóÐóÇ ÝóÓøóÑóåõ ÇÈúäõ ÚóÈøóÇÓò¡ æóåóÐóÇ íóÞúÊóÖöí ÇáúÞóÕúÑó Úóáóíúåö¡
ÛóíúÑó Ãóäøó ÃóÈóÇ íõæÓõÝó ÒóÇÏó Úóáóíúåö ÇáÑøóãóáó Ýöí Þóæúáöåö
ÇáúÃóæøóáö ÈöãóÇ ÑóæóíúäóÇ ãöäú Þóæúáöåö - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ
æóÇáÓøóáóÇãõ - «Úóáóíúßõãú ÈöÃóÑúÖößõãú» æóáóåõãóÇ Ãóäøó ÇáÕøóÚöíÏó
ÇÓúãñ áöæóÌúåö ÇáúÃóÑúÖö ßóÐóÇ Ñõæöíó Úóäú ÇáúÎóáöíáö¡ æóÐóßóÑó ÕóÇÍöÈõ
ÇáúßóÔøóÇÝö Úóäú ÇáÒøóÌøóÇÌö Ãóäøó ÇáÕøóÚöíÏó ÇÓúãñ áöæóÌúåö ÇáúÃóÑúÖö.
æóÞóÇáó ÇáÒøóÌøóÇÌõ Ýöí ãóÚóÇäöí ÇáúÞõÑúÂäö áóÇ ÃóÚúáóãõ Èóíúäó Ãóåúáö
ÇááøõÛóÉö ÎöáóÇÝðÇ Ýöí Ãóäøó ÇáÕøóÚöíÏó æóÌúåõ ÇáúÃóÑúÖö. æóÝöí
ÇáÕøöÍóÇÍö Úóäú ËóÚúáóÈò Ãóäøó ÇáÕøóÚöíÏó æóÌúåõ ÇáúÃóÑúÖö.
ÞóÇáó ÇáúãõÕóäøöÝõ (Óõãøöíó Èöåö áöÕõÚõæÏöåö) æóåõæó ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì
Ãóäøóåõ ÝóÚöíáñ ÈöãóÚúäóì ÝóÇÚöáò¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó ßóÐóáößó ÝóÊóÞúíöíÏõåõ
ÈöÇáÊøõÑóÇÈö ÇáúãõäúÈöÊö ÊóÞúíöíÏñ áöáúãõØúáóÞö ÈöáóÇ Ïóáöíáò
(æóÇáØøóíøöÈõ íóÍúÊóãöáõ ÇáØøóÇåöÑó) ßóãóÇ Ýöí Þóæúáå ÊóÚóÇáóì ÍóáóÇáðÇ
ØóíøöÈðÇ (ÝóÍõãöáó Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ ÃóáúíóÞõ ÈöãóæúÖöÚö ÇáØøóåóÇÑóÉö)
ÃóáóÇ ÊóÑóì Ãóäøóåõ áóæú ßóÇäó ÇáÊøõÑóÇÈõ ÇáúãõäúÈöÊõ äóÌöÓðÇ áóãú
íóÌõÒú ÇáÊøóíóãøõãõ Èöåö ÅÌúãóÇÚðÇ¡ ÝóÚõáöãó Ãóäøó ÇáúÅöäúÈóÇÊó áóíúÓó
áóåõ ÃóËóÑñ Ýöí åóÐóÇ ÇáúÈóÇÈö¡ æóãöãøóÇ íóÏõáøõ Úóáóì Ðóáößó Þóæúáå
ÊóÚóÇáóì æóáóßöäú íõÑöíÏõ áöíõØóåøöÑóßõãú æóÞóæúáõåõ:
(1/128)
Ãóæú åõæó ãõÑóÇÏõ ÇáúÅöÌúãóÇÚö (Ëõãøó áóÇ
íõÔúÊóÑóØõ Ãóäú íóßõæäó Úóáóíúåö ÛõÈóÇÑñ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) áöÅöØúáóÇÞö ãóÇ ÊóáóæúäóÇ (æóßóÐóÇ íóÌõæÒõ
ÈöÇáúÛõÈóÇÑö ãóÚó ÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóì ÇáÕøóÚöíÏö ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ) áöÃóäøóåõ ÊõÑóÇÈñ ÑóÞöíÞñ.
(æóÇáäøöíøóÉõ ÝóÑúÖñ Ýöí ÇáÊøóíóãøõãö) æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
ÊóÚóÇáóì -: áóíúÓóÊú ÈöÝóÑúÖò áöÃóäøóåõ ÎóáóÝñ Úóäú ÇáúæõÖõæÁö ÝóáóÇ
íõÎóÇáöÝõåõ Ýöí æóÕúÝöåö.
æóáóäóÇ Ãóäøóåõ íõäúÈöÆõ Úóäú ÇáúÞóÕúÏö ÝóáóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ Ïõæäóåõ¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
Ãóæú åõæó ãõÑóÇÏñ ÈöÇáúÅöÌúãóÇÚö) Ïóáöíáñ ÂÎóÑõ¡ æóÊóÞúÑöíÑõåõ Ãóäøó
ÇáØøóíøöÈó ãõÔúÊóÑóßñ Èóíúäó ÇáØøóÇåöÑö æóÇáúãõäúÈöÊö¡ æóÇáØøóÇåöÑõ
ãõÑóÇÏñ ÈöÇáúÅöÌúãóÇÚö ßóãóÇ ãóÑøó ÂäöÝðÇ ÝóáóÇ íóßõæäõ ÇáúãõäúÈöÊõ
ãõÑóÇÏðǺ áöÃóäøó ÇáúãõÔúÊóÑóßó áóÇ Úõãõæãó áóåõ (Ëõãøó áóÇ íõÔúÊóÑóØõ
Ãóäú íóßõæäó Úóáóíúåö) Ãóíú Úóáóì ÇáÕøóÚöíÏö (ÛõÈóÇÑñ) íóáúÊóÒöÞõ
ÈöÇáúíóÏö ÝóíóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ ÈöÇáúßõÍúáö æóÇáúÂÌõÑøõ
æóÇáúãóÑúÏóÇÓöäúÌõ æóÇáúíóÇÞõæÊõ æóÇáúÝóíúÑõæÒóÌõ æóÇáúãóÑúÌóÇäõ
æóÇáÒøõãõÑøõÏõ æóÇáÒøóÈóÑúÌóÏõ æóÅöäú ßóÇäóÊú ãõáúÓðÇ áóÇ ÛõÈóÇÑó
ÚóáóíúåóÇ (ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó) æóãõÍóãøóÏò Úóäúåõ Ýöí ÅÍúÏóì
ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö (áöÅöØúáóÇÞö ãóÇ ÊóáóæúäóÇ) ãöäú Þóæúáå ÊóÚóÇáóì
{ÝóÊóíóãøóãõæÇ ÕóÚöíÏðÇ ØóíøöÈðÇ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] æóÝöí ÑöæóÇíóÉò ÃõÎúÑóì
Úóäúåõ æóåõæó Þóæúáõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøö æóÃóÈöí íõæÓõÝó æóÃóÍúãóÏó: áóÇ
íóÌõæÒõ ÈöÏõæäöåö áöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {ÝóÇãúÓóÍõæÇ ÈöæõÌõæåößõãú
æóÃóíúÏöíßõãú ãöäúåõ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] Ãóíú ãöäú ÇáÊøõÑóÇÈö¡ æóåõæó ßóãóÇ
ÊóÑóì íõæÌöÈõ ÇáúãóÓúÍó ÈöÔóíúÁò ãöäú ÇáúÃóÑúÖö áößóæúäö ßóáöãóÉö ãöäú
áöáÊøóÈúÚöíÖö.
æóÇáúÌóæóÇÈõ Ãóäøó ÇáÖøóãöíÑó íóÍúÊóãöáõ Ãóäú íóÚõæÏó áöáúãõÍúÏöËö Ãóæú
íõÍúãóáó ãöäú Úóáóì ÇÈúÊöÏóÇÁö ÇáúÛóÇíóÉö (æóßóÐóáößó íóÌõæÒõ
ÈöÇáúÛõÈóÇÑö) ÈöÃóäú íóäúÞõÖó ËóæúÈóåõ Ãóæú áöÈóÏóåõ (ãóÚó ÇáúÞõÏúÑóÉö
Úóáóì ÇáÕøóÚöíÏö ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ)
æóÃóÈõæ íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóãú íõÌóæøöÒúåõ ãóÚó ÇáúÞõÏúÑóÉö
Úóáóì ÇáÕøóÚöíÏöº áöÃóäøó ÇáúÛõÈóÇÑó áóíúÓó ÈöÊõÑóÇÈò ÎóÇáöÕò¡
æóáóßöäøóåõ ãöäú ÇáÊøõÑóÇÈö ãöäú æóÌúåò æóÇáúãóÃúãõæÑõ Èöåö ÇáÊøóíóãøõãõ
ÈöÇáÕøóÚöíÏö¡ ÝóÚöäúÏó ÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóíúåö áóÇ íóÌõæÒõ ÇáúÚõÏõæáõ
Úóäúåõ¡ æóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÇáúÚóÌúÒö Úóäúåõ ÝóíóÌõæÒõ ßóÇáúÅöíãóÇÁö ÚöäúÏó
ÇáúÚóÌúÒö Úóäú ÇáÑøõßõæÚö æóÇáÓøõÌõæÏö. æóÏóáöíáõåõãóÇ Þóæúáõåõ: (º
áöÃóäøóåõ ÊõÑóÇÈñ ÑóÞöíÞñ) ÝóÅöäøó ãóäú äóÝøóÖó ËóæúÈóåõ íóÊóÃóÐøóì
ÌóÇÑõåõ ãöäú ÇáÊøõÑóÇÈö¡ æóßóãóÇ íóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ ÈöÇáúÎóÔöäö ãöäúåõ
ÝóßóÐóÇ ÈöÇáÑøóÞöíÞö¡ æóÇáÔøóÑúØõ Ýöí ÇáÊøóíóãøõãö ÈöÇáúÛõÈóÇÑö
ÇáúãóÓúÍõ ÈöíóÏöåö áóÇ ãõÌóÑøóÏõ ÅÕóÇÈóÉö ÇáúÛõÈóÇÑö ãóÚó ÇáäøöíøóÉö¡
Ýóáóæú ÃóÕóÇÈó æóÌúåóåõ æóÐöÑóÇÚóíúåö ÛõÈóÇÑñ æóäóæóì ÇáÊøóíóãøõãó
æóáóãú íóãúÓóÍú Èöåö æóÌúåóåõ æóÐöÑóÇÚóíúåö áóãú íóßõäú ãõÊóíóãøöãðÇ.
(æóÇáäøöíøóÉõ ÝóÑúÖñ Ýöí ÇáÊøóíóãøõãö) ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó. åõæó íóÞõæáõ
ÇáÊøóíóãøõãõ ÎóáóÝñ Úóäú ÇáúæõÖõæÁö¡ æóåõæó ÙóÇåöÑñº áöÃóäøó ÇáúÎóáóÝó
åõæó ãóÇ áóÇ íóÌõæÒõ ÇáúÅöÊúíóÇäõ Èöåö ÅáøóÇ ÚöäúÏó ÚõÐúÑò æõÌöÏó Ýöí
ÇáúÃóÕúáö æóãóÇ äóÍúäõ Ýöíåö ßóÐóáößó áóÇ ãóÍóÇáóÉó¡ æóÇáúÎóáóÝõ áóÇ
íõÎóÇáöÝõ ÇáúÃóÕúáó Ýöí æóÕúÝöåö: Ãóíú Ýöí æóÕúÝöåö ÇáøóÐöí åõæó
ÇáÕøöÍøóÉõ¡ ÝóÅöäøó ÇáúæõÖõæÁó ÈöÏõæäö ÇáäøöíøóÉö ÕóÍöíÍñ¡ Ýóáóæú áóãú
íóÕöÍøó ÇáÊøóíóãøõãõ ÈöÏõæäöåóÇ ßóÇäó ÇáúÎóáóÝõ ãõÎóÇáöÝðÇ áöáúÃóÕúáö
Ýöí æóÕúÝöåö æóåõæó áóÇ íóÌõæÒõ áöÎõÑõæÌöåö Úóäú ÇáúÎóáóÝöíøóÉö ÅÐú
ÐóÇßó (æóáóäóÇ Ãóäøóåõ íõäúÈöÆõ Úóäú ÇáúÞóÕúÏö ÝóáóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ
Ïõæäóåõ) æóÞóÏú ÊóÞóÏøóãó ÇáúÈóÍúËõ Ýöíåö¡ æóÞóÏú Þöíáó ÃóíúÖðÇ Ýöí
ÊóÞúÑöíÑöåö ÇáÊøóíóãøõãó íóÏõáøõ Úóáóì
(1/129)
Ãóæú ÌóÚóáó ØóåõæÑðÇ Ýöí ÍóÇáóÉò
ãóÎúÕõæÕóÉò æóÇáúãóÇÁõ ØóåõæÑñ ÈöäóÝúÓöåö Úóáóì ãóÇ ãóÑøó
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÇáúÞóÕúÏö æóÇáúÞóÕúÏõ åõæó ÇáäøöíøóÉõ¡ æóÃõãöÑúäóÇ ÈöÇáÊøóíóãøõãö
æóÇáúÃóãúÑõ áöáúæõÌõæÈö ÝóíõÔúÊóÑóØõ ÇáäøöíøóÉõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæõÖõæÁö
ÝóÅöäøó ÇáúÃóãúÑó ËóãøóÉó æóÑóÏó ÈöÇáúÛóÓúáö æóÇáúãóÓúÍö æóáóÇ ÏóáóÇáóÉó
áóåõãóÇ Úóáóì ÇáäøöíøóÉö¡ æóÝöíåö äóÙóÑñº áöÃóäøó ÇáúÞóÕúÏó ÇáúãóÃúãõæÑó
Èöåö åõæó ÞóÕúÏõ ÇÓúÊöÚúãóÇáö ÇáÊøõÑóÇÈö.
æóÊóÝúÓöíÑõ ÇáäøöíøóÉö Ýöí ÇáÊøóíóãøõãö Ãóäú íóäúæöíó ÇáØøóåóÇÑóÉó Ãóæú
ÑóÝúÚó ÇáúÍóÏóËö Ãóæú ÇáúÌóäóÇÈóÉö Ãóæú ÇÓúÊöÈóÇÍóÉó ÇáÕøóáóÇÉö æóåóÐóÇ
ÛóíúÑõ Ðóáößó áóÇ ãóÍóÇáóÉó¡ ÝóáóÇ íóáúÒóãõ ãöäú ßóæúäö ÃóÍóÏöåöãóÇ
ãóÃúãõæÑðÇ Èöåö Ãóäú íóßõæäó ÇáúÂÎóÑõ ÔóÑúØðÇ.
æóÞóæúáõåõ: (Ãóæú ÌóÚóáó ØóåõæÑðÇ) Ïóáöíáñ ÂÎóÑõ. æóÊóÞúÑöíÑõåõ ÌóÚúáõ
ÇáÊøõÑóÇÈö ØóåõæÑðÇ ÈöÔóÑúØóíúäö: ÈöÔóÑúØö ÚóÏóãö ÇáúãóÇÁö¡ æóÈöÔóÑúØö
Ãóäú íóßõæäó ÇáÊøóíóãøõãõ áöáÕøóáóÇÉöº áöÃóäøó Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {Ýóáóãú
ÊóÌöÏõæÇ ãóÇÁð ÝóÊóíóãøóãõæÇ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] ÈöäóÇÁñ Úóáóì Þóæúáå ÊóÚóÇáóì
{ÅöÐóÇ ÞõãúÊõãú Åöáóì ÇáÕøóáÇÉö ÝóÇÛúÓöáõæÇ æõÌõæåóßõãú} [ÇáãÇÆÏÉ: 6]
æóÇáúãõÑóÇÏõ Èöåö ÝóÇÛúÓöáõæÇ áöáÕøóáóÇÉö¡ ÝóßóÐóÇ Þóæúáå ÊóÚóÇáóì
{ÝóÊóíóãøóãõæÇ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] áöáÕøóáóÇÉö¡ ÝóßóãóÇ áóÇ íõÝöíÏõ
ÇáØøóåóÇÑóÉó ÍóÇáó æõÌõæÏö ÇáúãóÇÁö ÝóßóÐóÇ áóÇ íõÝöíÏõåóÇ ÍóÇáó ÚóÏóãö
ÇáäøöíøóÉö.
æóÞóæúáõåõ: (æóÇáúãóÇÁõ ØóåõæÑñ ÈöäóÝúÓöåö) ÌóæóÇÈõ ÓõÄóÇáò ãõÞóÏøóÑò
(1/130)
(Ëõãøó ÅÐóÇ äóæóì ÇáØøóåóÇÑóÉó Ãóæú
ÇÓúÊöÈóÇÍóÉó ÇáÕøóáóÇÉö ÃóÌúÒóÃóåõ æóáóÇ íõÔúÊóÑóØõ äöíøóÉõ ÇáÊøóíóãøõãö
áöáúÍóÏóËö Ãóæú áöáúÌóäóÇÈóÉö) åõæó ÇáÕøóÍöíÍõ ãöäú ÇáúãóÐúåóÈö.
(ÝóÅöäú Êóíóãøóãó äóÕúÑóÇäöíøñ íõÑöíÏõ Èöåö ÇáúÅöÓúáóÇãó Ëõãøó ÃóÓúáóãó
áóãú íóßõäú ãõÊóíóãøöãðÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò¡ æóÞóÇáó
ÃóÈõæ íõæÓõÝó: åõæó ãõÊóíóãøöãñ) áöÃóäøóåõ äóæóì ÞõÑúÈóÉð ãóÞúÕõæÏóÉð¡
ÈöÎöáóÇÝö ÇáÊøóíóãøõãö áöÏõÎõæáö ÇáúãóÓúÌöÏö æóãóÓøö ÇáúãõÕúÍóÝö
áöÃóäøóåõ áóíúÓó ÈöÞõÑúÈóÉò ãóÞúÕõæÏóÉò.
æóáóåõãóÇ Ãóäøó ÇáÊøõÑóÇÈó ãóÇ ÌõÚöáó ØóåõæÑðÇ ÅáøóÇ Ýöí ÍóÇáö ÅÑóÇÏóÉö
ÞõÑúÈóÉò ãóÞúÕõæÏóÉò áóÇ ÊóÕöÍøõ ÈöÏõæäö ÇáØøóåóÇÑóÉö¡ æóÇáúÅöÓúáóÇãõ
ÞõÑúÈóÉñ ãóÞúÕõæÏóÉñ ÊóÕöÍøõ ÈöÏõæäöåóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÊóÞúÏöíÑõåõ Ãóäøó ÇáúãóÇÁó ÃóíúÖðÇ Ýöí ÇáúÂíóÉö ÌõÚöáó ØóåõæÑðÇ Ýöí
ÍóÇáóÉò ãóÎúÕõæÕóÉò ßóãóÇ ÐóßóÑó Ëóãøó¡ ÝóßóÇäó ÇáúæóÇÌöÈõ Ãóäú Êóßõæäó
ÇáäøöíøóÉõ ÔóÑúØðÇ Ýöíåö. æóÊóÞúÑöíÑõåõ Ãóäøó ÇáúãóÇÁó ØóåõæÑñ
ÈöäóÝúÓöåö: Ãóíú ÚóÇãöáñ ÈöØóÈúÚöåö ßóãóÇ ãóÑøó ÝóáóÇ íóÍúÊóÇÌõ Åáóì
ÇáäøöíøóÉö ßóãóÇ Ýöí ÅÒóÇáóÉö ÇáäøóÌóÇÓóÉö ÇáúÚóíúäöíøóÉö.
æóÞóæúáõåõ: (Ëõãøó ÅÐóÇ äóæóì ÇáØøóåóÇÑóÉó) ÙóÇåöÑñ. æóÞóæúáõåõ: (åõæó
ÇáÕøóÍöíÍõ ãöäú ÇáúãóÐúåóÈö) ÇÍúÊöÑóÇÒñ ÚóãøóÇ ÞóÇáó Èöåö ÃóÈõæ ÈóßúÑò
ÇáÑøóÇÒöíø ÝóÅöäøóåõ ßóÇäó íóÞõæáõ: íóÍúÊóÇÌõ Åáóì äöíøóÉö ÇáÊøóíóãøõãö
áöáúÍóÏóËö Ãóæú áöáúÌóäóÇÈóÉöº áöÃóäøó ÇáÊøóíóãøõãó áóåõãóÇ ÈöÕöÝóÉò
æóÇÍöÏóÉò¡ ÝóáóÇ íóÊóãóíøóÒõ ÃóÍóÏõåõãóÇ Úóäú ÇáúÂÎóÑö ÅáøóÇ
ÈöÇáäøöíøóÉö ßóÕóáóÇÉö ÇáúÝóÑúÖö Úóäú ÇáäøóÇÝöáóÉö¡ æóæóÌúåõ ãóÇ ÞóÇáó
Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö Ãóäøó ÇáÊøóíóãøõãó ØóåóÇÑóÉñ ÝóáóÇ íóáúÒóãõ äöíøóÉõ
ÃóÓúÈóÇÈöåóÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáúæõÖõæÁö.
ÞóÇáó (ÝóÅöäú Êóíóãøóãó äóÕúÑóÇäöíøñ íõÑöíÏõ Èöåö ÇáúÅöÓúáóÇãó)
äóÕúÑóÇäöíøñ Êóíóãøóãó íõÑöíÏõ Èöåö ÇáúÅöÓúáóÇãó Ëõãøó ÃóÓúáóãó áóãú
íóßõäú ãõÊóíóãøöãðÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò¡ æóÞóÇáó ÃóÈõæ
íõæÓõÝó: åõæó ãõÊóíóãøöãñº áöÃóäøóåõ äóæóì ÞõÑúÈóÉð ãóÞúÕõæÏóÉð ÃóãøóÇ
ÇáúÞõÑúÈóÉõ ÝóáöÃóäøó ÇáúÅöÓúáóÇãó ÃóÚúÙóãõ ÇáúÞõÑóÈö¡ æóÃóãøóÇ ÃóäøóåóÇ
ãóÞúÕõæÏóÉñ ÝóáöÃóäøó ÇáúãõÑóÇÏó Èöåö åóÇåõäóÇ ãóÇ áóÇ íóßõæäõ Ýöí
Ööãúäö ÔóíúÁò ÂÎóÑó ßóÇáúãóÔúÑõæØö¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó ßóÐóáößó ÕóÍøó
Êóíóãøõãõåõ ßóÇáúãõÓúáöãö Êóíóãøóãó áöáÕøóáóÇÉö (ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ
Êóíóãøóãó ÇáúãõÓúáöãõ áöÏõÎõæáö ÇáúãóÓúÌöÏö æóãóÓøö ÇáúãõÕúÍóÝö)
ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóßõæäõ ãõÊóíóãøöãðǺ áöÃóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
áóíúÓó ÈöÞõÑúÈóÉò ãóÞúÕõæÏóÉò áöÍõÕõæáöåö Ýöí Ööãúäö ÔóíúÁò ÂÎóÑó
(æóáóåõãóÇ Ãóäøó ÇáÊøõÑóÇÈó ãóÇ ÌõÚöáó ØóåõæÑðÇ ÅáøóÇ Ýöí ÍóÇáö ÅÑóÇÏóÉö
ÞõÑúÈóÉò ãóÞúÕõæÏóÉò áóÇ ÊóÕöÍøõ ÈöÏõæäö ÇáØøóåóÇÑóÉö) æóÇáúÅöÓúáóÇãõ
áóíúÓó ßóÐóáößóº áöÃóäøóåõ íóÕöÍøõ ÈöÏõæäöåóÇ¡
(1/131)
ÈöÎöáóÇÝö ÓóÌúÏóÉö ÇáÊøöáóÇæóÉö
áöÃóäøóåóÇ ÞõÑúÈóÉñ ãóÞúÕõæÏóÉñ áóÇ ÊóÕöÍøõ ÈöÏõæäö ÇáØøóåóÇÑóÉö (æóÅöäú
ÊóæóÖøóÃó áóÇ íõÑöíÏõ Èöåö ÇáúÅöÓúáóÇãó Ëõãøó ÃóÓúáóãó Ýóåõæó
ãõÊóæóÖøöÆñ) ÎöáóÇÝðÇ áóáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÈöäóÇÁð Úóáóì
ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáäøöíøóÉö.
(ÝóÅöäú Êóíóãøóãó ãõÓúáöãñ Ëõãøó ÇÑúÊóÏøó Ëõãøó ÃóÓúáóãó Ýóåõæó Úóáóì
Êóíóãøõãöåö) æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: ÈóØóáó Êóíóãøõãõåõ
áöÃóäøó ÇáúßõÝúÑó íõäóÇÝöíå ÝóíóÓúÊóæöí Ýöíåö ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁõ æóÇáúÈóÞóÇÁõ
ßóÇáúãóÍúÑóãöíøóÉö Ýöí ÇáäøößóÇÍö. æóáóäóÇ Ãóäøó ÇáúÈóÇÞöíó ÈóÚúÏó
ÇáÊøóíóãøõãö ÕöÝóÉõ ßóæúäöåö ØóÇåöÑðÇ ÝóÇÚúÊöÑóÇÖõ ÇáúßõÝúÑö Úóáóíúåö
áóÇ íõäóÇÝöíå ßóãóÇ áóæú ÇÚúÊóÑóÖó Úóáóì ÇáúæõÖõæÁö¡ æóÅöäøóãóÇ áóÇ
íóÕöÍøõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÈöÎöáóÇÝö ÓóÌúÏóÉö ÇáÊøöáóÇæóÉöº áöÃóäøóåóÇ ÞõÑúÈóÉñ ãóÞúÕõæÏóÉñ) Úóáóì
ÇáÊøóÝúÓöíÑö ÇáøóÐöí ÐóßóÑúäóÇ (æóáóÇ ÊóÕöÍøõ ÈöÏõæäö ÇáØøóåóÇÑóÉö)
ÞóÇáó Ýöí ÇáäøöåóÇíóÉö: Ýöí åóÐóÇ ÇááøóÝúÙö ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó
ÇáúßóÇÝöÑó áóæú äóæóì ÞõÑúÈóÉó ÇáÊøóíóãøõãö áóÇ ÊóÕöÍøõ Êöáúßó
ÇáúÞõÑúÈóÉõ ÈöÏõæäö ÇáØøóåóÇÑóÉö æóßóÇäó ãõÊóíóãøöãðÇ¡ æóáóíúÓó
ÇáúÃóãúÑõ ßóÐóáößó ÝóÅöäøó ÇáúßóÇÝöÑó ÅÐóÇ Êóíóãøóãó áöáÕøóáóÇÉö Ëõãøó
ÃóÓúáóãó áóÇ ÊóÌõæÒõ ÇáÕøóáóÇÉõ ÈöÐóáößó ÇáÊøóíóãøõãö äóÕøó Úóáóì åóÐóÇ
ÔóíúÎõ ÇáúÅöÓúáóÇãö Ýöí ãóÈúÓõæØöåö¡ Èóáú ÇáÕøóæóÇÈõ Ýöí ÇáÊøóÚúáöíáö
Ãóäú íõÞóÇáó: ÇáúßóÇÝöÑõ áóíúÓó ÈöÃóåúáò áöáäøöíøóÉöº áöÃóäøóåóÇ
ÚöÈóÇÏóÉñ¡ æóÇáÊøóíóãøõãõ áóÇ íóÕöÍøõ ÈöÏõæäö ÇáäøöíøóÉö ÝóáöÐóáößó áóÇ
íóÕöÍøõ ãöäúåõ ÇáÊøóíóãøõãõ æóÚóäú åóÐóÇ ÝóÑøóÞó ÃóÈõæ íõæÓõÝó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Èóíúäó äöíøóÊöåö ÇáúÅöÓúáóÇãó æóäöíøóÊöåö ÇáÕøóáóÇÉó
ÝóÞóÇáó íóßõæäõ ãõÊóíóãøöãðÇ Ýöí ÇáúÃóæøóáö Ïõæäó ÇáËøóÇäöí.
æóÞóÇáó:º áöÃóäøó ÇáúÅöÓúáóÇãó íóÕöÍøõ ãöäúåõ ÝóÊóÕöÍøõ äöíøóÉõ
ÇáÊøóíóãøõãö ãöäúåõ áöáúÅöÓúáóÇãö¡ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú Êóíóãøóãó
ÈöäöíøóÉö ÇáÕøóáóÇÉöº áöÃóäøó ÇáÕøóáóÇÉó ÞõÑúÈóÉñ áóÇ ÊóÕöÍøõ ãöäú
ÇáúßóÇÝöÑö æóáóÇ ÊóÕöÍøõ äöíøóÉõ ÇáÕøóáóÇÉö ÝóíõÌúÚóáõ æõÌõæÏõ åóÐöåö
ÇáäøöíøóÉö æóÚóÏóãöåóÇ ÈöãóäúÒöáóÉò æóÇÍöÏóÉò ÝóíóÈúÞóì ÇáÊøóíóãøõãõ
ãöäú ÛóíúÑö äöíøóÉò ÝóáóÇ íóÕöÍøõ (æóÅöäú ÊóæóÖøóÃó ÇáäøóÕúÑóÇäöíøõ áóÇ
íõÑöíÏõ Èöåö ÇáúÅöÓúáóÇãó Ëõãøó ÃóÓúáóãó Ýóåõæó ãõÊóæóÖøöÆñ) ÚöäúÏóäóǺ
áöÃóäøó ÇáäøöíøóÉó Ýöíåö áóíúÓóÊú ÈöÔóÑúØò ÚöäúÏóäóÇ¡ ÝóÚóÏóãõ
ÃóåúáöíøóÊöåö áóÇ íóÖõÑøõ.
æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ: áóíúÓó ÈöãõÊóæóÖøöÆòº áöÃóäøó ÇáäøöíøóÉó ÔóÑúØñ¡
æóåõæó áóíúÓó ãöäú ÃóåúáöåóÇ¡ ÝóÞóæúáõåõ: (ÈöäóÇÁð Úóáóì ÇÔúÊöÑóÇØö
ÇáäøöíøóÉö) Ïóáöíáõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøö æóíõÝúåóãõ ãöäúåõ ÏóáöíáõäóÇ.
(ÝóÅöäú Êóíóãøóãó ãõÓúáöãñ Ëõãøó ÇÑúÊóÏøó æóÇáúÚöíóÇÐõ ÈöÇóááøóåö Ëõãøó
ÃóÓúáóãó Ýóåõæó Úóáóì Êóíóãøõãöåö. æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ: íóÈúØõáõ Êóíóãøõãõåõº
áöÃóäøó ÇáúßõÝúÑó íõäóÇÝöí ÇáÊøóíóãøõãó) ÇÈúÊöÏóÇÁð ÝóßóÐóÇ ÈóÞóÇÁð
ßóÇáúãóÍúÑóãöíøóÉö Ýöí ÇáäøößóÇÍö ÈöÃóäú ßóÇäóÇ ÑóÖöíÚóíúäö æóÞóÏú
ÒõæøöÌó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÇáúÂÎóÑö ÃóÈóæóÇåõãóÇ Ëõãøó
ÃóÑúÖóÚóÊúåõãóÇ ÇãúÑóÃóÉñ ÝóÅöäøóåõ íóÑúÊóÝöÚõ ÇáäøößóÇÍõ¡ æóÇÚúÊõÑöÖó
ÈöÃóäøó ÇáúßõÝúÑó íõäóÇÝöí ÇáÊøóíóãøõãó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ßóæúäöåö ÚöÈóÇÏóÉð¡
æóßóæúäõåõ ÚöÈóÇÏóÉð ÅäøóãóÇ åõæó ÈöÇáäøöíøóÉö æóáóíúÓóÊú ÈöÔóÑúØò
ÚöäúÏó ÒõÝóÑõ Ýóíóßõæäõ ÇÚúÊöÑóÇÖõ ÇáúßõÝúÑö Úóáóì ÇáÊøóíóãøõãö
ßóÇÚúÊöÑóÇÖöåö Úóáóì ÇáúæõÖõæÁö.
æóÃõÌöíÈó ÈöÃóäøóåõ Ñóæóì Úóäú ÒõÝóÑó ÑöæóÇíóÉð ÃõÎúÑóì ÇÔúÊóÑóØó ÝöíåóÇ
ÇáäøöíøóÉó áöáÊøóíóãøõãö¡ æóÞöíáó ÇáúãõäóÇÝóÇÉõ ÈóíúäóåõãóÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÚóÏóãö ÇáúÃóåúáöíøóÉöº áöÃóäøóåõ ÔõÑöÚó áöáÕøóáóÇÉö æóÇáúßóÇÝöÑõ áóíúÓó
ÈöÃóåúáò áóåóÇ ÝóßóÇäó ÝöÚúáõåõ ßóÝöÚúáö ÇáúÈóåöíãóÉö Ýóíóßõæäõ
Êóíóãøõãõåõ ÈóÇØöáðÇ äóæóì Ãóæú áóãú íóäúæö¡ æóíóÓúÊóæöí Ýöíåö
ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁõ æóÇáúÈóÞóÇÁõ áöãóÇ ãóÑøó (æóáóäóÇ Ãóäøó ÇáúÈóÇÞöíó ÈóÚúÏó
ÇáÊøóíóãøõãö ÕöÝóÉõ ßóæúäöåö ØóÇåöÑðÇ) æóãóÚúäóÇåõ Ãóäøó ÇáÊøóíóãøõãó
ÚóÏóãñ ßóãóÇ æõÌöÏó áößóæúäöåö ÝöÚúáðÇ ÝóÚöäúÏó ÇáúßõÝúÑö
(1/132)
ãöäú ÇáúßóÇÝöÑö ÇÈúÊöÏóÇÁñ áöÚóÏóãö
ÇáäøöíøóÉö ãöäúåõ.
(æóíóäúÞõÖõ ÇáÊøóíóãøõãó ßõáøõ ÔóíúÁò íóäúÞõÖõ ÇáúæõÖõæÁó) áöÃóäøóåõ
ÎóáóÝñ Úóäúåõ ÝóÃóÎóÐó Íõßúãóåõ (æóíóäúÞõÖõåõ ÃóíúÖðÇ ÑõÄúíóÉõ ÇáúãóÇÁö
ÅÐóÇ ÞóÏóÑó Úóáóì ÇÓúÊöÚúãóÇáöåö) áöÃóäøó ÇáúÞõÏúÑóÉó åöíó ÇáúãõÑóÇÏõ
ÈöÇáúæõÌõæÏö ÇáøóÐöí åõæó ÛóÇíóÉñ áöØóåõæÑöíøóÉö ÇáÊøõÑóÇÈö¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
áóÇ íóßõæäõ ÇáÊøóíóãøõãõ ãóæúÌõæÏðÇ ÍóÊøóì íóÈúØõáó áöæõÌõæÏö ãõäóÇÝöíåö
Èóáú ÇáúÈóÇÞöí ÕöÝóÉõ ßóæúäöåö ØóÇåöÑðÇ æóÇáúßõÝúÑõ áóÇ íõäóÇÝöíåö¡
ÝóÇÚúÊöÑóÇÖõåõ Úóáóíúåö ßóÇáöÇÚúÊöÑóÇÖö Úóáóì ÇáúæõÖõæÁö¡ æóÅöäøóãóÇ áóÇ
íóÕöÍøõ ãöäú ÇáúßóÇÝöÑö ÇÈúÊöÏóÇÁð áöÚóÏóãö ÇáäøöíøóÉö ãöäúåõ¡ æóáóíúÓó
ÇáúÈóÞóÇÁõ ßóÐóáößó áöæõÌõæÏöåóÇ. ÝóÅöäú Þöíáó: ÇáÑøöÏøóÉõ ÊõÍúÈöØõ
ÇáúÚóãóáó áöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {áóÆöäú ÃóÔúÑóßúÊó áóíóÍúÈóØóäøó Úóãóáõßó}
[ÇáÒãÑ: 65] æÞóæúáå ÊóÚóÇáóì {æóãóäú íóßúÝõÑú ÈöÇáÅöíãóÇäö ÝóÞóÏú ÍóÈöØó
Úóãóáõåõ} [ÇáãÇÆÏÉ: 5] æóæõÖõæÁõåõ æóÊóíóãøõãõåõ ãöäú Úóãóáöåö ÝóßóíúÝó
íóÈúÞóíóÇäö ÈóÚúÏó ÇáÑøöÏøóÉö ÃõÌöíÈó ÈöÃóäøó ÇáÑøöÏøóÉó ÊõÍúÈöØõ
ËóæóÇÈó ÇáúÚóãóáö æóÐóáößó áóÇ íóãúäóÚõ ÒóæóÇáó ÇáúÍóÏóËö ßóãóäú
ÊóæóÖøóÃó ÑöíóÇÁð ÝóÅöäøó ÇáúÍóÏóËó íóÒõæáõ Èöåö æóÅöäú ßóÇäó áóÇ
íõËóÇÈõ Úóáóì æõÖõæÆöåö.
ÞóÇáó (æóíóäúÞõÖõ ÇáÊøóíóãøõãó ßõáøõ ÔóíúÁò íóäúÞõÖõ ÇáúæõÖõæÁó) ÞóÏú
ÊóÞóÏøóãó Ãóäøó ÇáÊøóíóãøõãó ÎóáóÝñ Úóäú ÇáúæõÖõæÁö¡ æóáóÇ Ôóßøó Ãóäøó
ÇáúÃóÕúáó ÃóÞúæóì ãöäú ÇáúÎóáóÝö¡ ÝóãóÇ ßóÇäó äóÇÞöÖðÇ áöáúÃóÞúæóì ßóÇäó
äóÇÞöÖðÇ áöáúÃóÖúÚóÝö ÈöØóÑöíÞö ÇáúÃóæúáóì¡ Ýóßõáøõ ãóÇ íóäúÞõÖõ
ÇáúæõÖõæÁó íóäúÞõÖõ ÇáÊøóíóãøõãó (æóíóäúÞõÖõåõ ÃóíúÖðÇ ÑõÄúíóÉõ ÇáúãóÇÁö
ÚöäúÏó ÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóì ÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö) æóÅöÓúäóÇÏõ ÇáäøóÞúÖö Åáóì
ÑõÄúíóÉö ÇáúãóÇÁö ÅÓúäóÇÏñ ãóÌóÇÒöíøñº áöÃóäøó ÑõÄúíóÉó ÇáúãóÇÁö ÚöäúÏó
ÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóì ÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö ÔóÑúØñ áöÚóãóáö ÇáúÍóÏóËö ÇáÓøóÇÈöÞö
Úóãóáõåõ ÚöäúÏóäóÇ¡ æóÇáäøóÇÞöÖõ ÍóÞöíÞóÉñ åõæó ÇáúÍóÏóËõ ÇáÓøóÇÈöÞõ
ÈöÎõÑõæÌö ÇáäøóÌöÓö. Þóæúáõåõ: (áöÃóäøó ÇáúÞõÏúÑóÉó åöíó ÇáúãõÑóÇÏõ)
ÞóÏú ÐóßóÑúäóÇ ãöäú ÞóÈúáõ. æóÞóæúáõåõ: (åõæó ÛóÇíóÉñ áöØóåõæÑöíøóÉö
ÇáÊøõÑóÇÈö) ÓóãøóÇåõ ÛóÇíóÉð ãöäú ÍóíúËõ ÇáúãóÚúäóì ÅÐú áóíúÓó Ýöí
áóÝúÙö ÇáúßöÊóÇÈö ÇáúÚóÒöíÒö ãóÇ íóÏõáøõ Úóáóì Ðóáößó¡ æóÇáúãóÐúßõæÑõ
Ýöí ÇáúÍóÏöíËö Þóæúáõåõ: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «ãóÇ áóãú
íóÌöÏú ÇáúãóÇÁó» æóßóáöãóÉõ ãóÇ áöáúãõÏøóÉö: Ãóíú ãóÇ ÏóÇãó Ãóäøóåõ
ÛóíúÑõ æóÇÌöÏò áöáúãóÇÁö¡ æóáóßöäøó ãóÚúäóÇåõãóÇ íóáúÊóÞöíóÇäö Ýöí Ãóäøó
ÇáúÍõßúãó ÈóÚúÏó Ðóáößó ÇáúæóÞúÊö íõÎóÇáöÝõ ãóÇ ÞóÈúáóåõ ÝóÓõãøöíó
ÈöÇÓúãö ÇáúÛóÇíóÉö. Þöíáó áóÇ íóáúÒóãõ ãöäú ÇäúÊöåóÇÁö ØóåõæÑöíøóÉö
ÇáÊøõÑóÇÈö ÇäúÊöåóÇÁõ ÇáØøóåóÇÑóÉö ÇáúÍóÇÕöáóÉö Èöåö ßóÇáúãóÇÁö
ÝóÅöäøóåõ íóÕöíÑõ äóÌöÓðÇ ÈöÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö æóÊóäúÊóåöí ØóåõæÑöíøóÊõåõ
æóÊóÈúÞóì ÇáØøóåóÇÑóÉõ ÇáúÍóÇÕöáóÉõ Èöåö.
ÃõÌöíÈó ÈöÃóäøó ÇáØøóåóÇÑóÉó ÇáúÍóÇÕöáóÉó Èöåö ÕöÝóÉñ ÑóÇÌöÚóÉñ Åáóì
ÇáúãóÍóáøö¡ æóßõáøõ ãóÇ åõæó ßóÐóáößó ÝóÇáöÇÈúÊöÏóÇÁõ
(1/133)
æóÎóÇÆöÝõ ÇáÓøóÈõÚö æóÇáúÚóÏõæøö
æóÇáúÚóØóÔö ÚóÇÌöÒñ ÍõßúãðÇ æóÇáäøóÇÆöãõ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÞóÇÏöÑñ
ÊóÞúÏöíÑðÇ¡ ÍóÊøóì áóæú ãóÑøó ÇáäøóÇÆöãõ ÇáúãõÊóíóãøöãõ Úóáóì ÇáúãóÇÁö
ÈóØóáó Êóíóãøõãõåõ ÚöäúÏóåõ¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ ãóÇÁñ íóßúÝöí áöáúæõÖõæÁö
áöÃóäøóåõ áóÇ ãõÚúÊóÈóÑó ÈöãóÇ Ïõæäóåõ ÇÈúÊöÏóÇÁð ÝóßóÐóÇ ÇäúÊöåóÇÁð
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
æóÇáúÈóÞóÇÁõ Ýöíåö ÓóæóÇÁñ (æóÎóÇÆöÝõ ÇáúÚóÏõæøö) ÓóæóÇÁñ ßóÇäó ÎóÇÆöÝðÇ
Úóáóì äóÝúÓöåö Ãóæú Úóáóì ãóÇáöåö ßóÐóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáØøóÍóÇæöíøö
(æóÇáÓøóÈõÚö æóÇáúÚóØóÔö ÚóÇÌöÒñ ÍõßúãðÇ) º áöÃóäøó ÕöíóÇäóÉó ÇáäøóÝúÓö
ÃóæúÌóÈõ ãöäú ÕöíóÇäóÉö ÇáØøóåóÇÑóÉö ÈöÇáúãóÇÁö ÝóÅöäøó áóåóÇ ÈóÏóáðÇ
æóáóÇ ÈóÏóáó áöáäøóÝúÓö.
(æóÇáäøóÇÆöãõ) íóÚúäöí ãóäú áóãú íóßõäú ãõÖúØóÌöÚðÇ æóáóÇ ãõÓúÊóäöÏðÇ
Ýöí ÇáúãóÍúãóáö¡ ÝóÅöäøóåõ ÅÐóÇ ßóÇäó ßóÐóáößó íõäúÊóÞóÖõ Êóíóãøõãõåõ
ÈöÇáäøóæúãö ÝóáóÇ ÊóÊóÃóÊøóì åóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉõ (ÞóÇÏöÑñ ÊóÞúÏöíÑðÇ)
Ãóíú ÍõßúãðÇ (ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó) ÝóíõäúÊóÞóÖõ Èöåö Êóíóãøõãõåõº
áöÃóäøóåõ ÚóÇÌöÒñ Úóäú ÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö ÈöÚõÐúÑò ÌóÇÁó ãöäú ÞöÈóáö
äóÝúÓöåö ÝóáóÇ íóßõæäõ ãóÚúÐõæÑðÇ.
æóÞöíáó íóäúÈóÛöí ÃóáøóÇ íóÊóäóÇÞóÖó ÚöäúÏó Çáúßõáøöº áöÃóäøóåõ áóæú
Êóíóãøóãó æóÈöÞõÑúÈöåö ãóÇÁñ áóÇ íóÚúáóãõ Èöåö íóÌõæÒõ Êóíóãøõãõåõ
ÚöäúÏó Çáúßõáøö. æóÞóÇáó ÇáÊøõãõÑúÊóÇÔöíøõ: æóÝöí ÒöíóÇÏóÇÊö
ÇáúÍóáúæóÇäöíøö Ýöí ÇäúÊöÞóÇÖö Êóíóãøõãö ÇáäøóÇÆöãö ÇáúãóÇÑøö ÈöÇáúãóÇÁö
ÑöæóÇíóÊóÇäö ãöäú ÛóíúÑö ÐößúÑö ÎöáóÇÝò. æóÞóæúáõåõ: (æóÇáúãõÑóÇÏõ ãóÇÁñ
íóßúÝöí áöáúæõÖõæÁö) íóÚúäöí ÇáúãóÇÁó ÇáøóÐöí íóãõÑøõ Úóáóíúåö
ÇáäøóÇÆöãõ æóÞóÏú ãóÑøó áóäóÇ ãöäú ÞóÈúáõ.
(1/134)
(æóáóÇ íõÊóíóãøóãõ ÅáøóÇ ÈöÕóÚöíÏò
ØóÇåöÑò) áöÃóäøó ÇáØøóíøöÈó ÃõÑöíÏó Èöåö ÇáØøóÇåöÑó Ýöí ÇáäøóÕøö
æóáöÃóäøóåõ ÂáóÉõ ÇáÊøóØúåöíÑö ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ØóåóÇÑóÊöåö Ýöí äóÝúÓöåö
ßóÇáúãóÇÁö.
(æóíõÓúÊóÍóÈøõ áöÚóÇÏöãö ÇáúãóÇÁö æóåõæó íóÑúÌõæåõ Ãóäú íõÄóÎøöÑó
ÇáÕøóáóÇÉó Åáóì ÂÎóÑö ÇáúæóÞúÊö¡ ÝóÅöäú æóÌóÏó ÇáúãóÇÁó ÊóæóÖøóÃó
æóÅöáøóÇ Êóíóãøóãó æóÕóáøóì
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
æóÞóæúáõåõ: (º áöÃóäøó ÇáØøóíøöÈó) íóÚúäöí Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {ÕóÚöíÏðÇ
ØóíøöÈðÇ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] (ÃõÑöíÏó Èöåö ÇáØøóÇåöÑõ) ÈöÇáúÅöÌúãóÇÚö ßóãóÇ
ÊóÞóÏøóãó.
æóÞóæúáõåõ: (æóíõÓúÊóÍóÈøõ áöÚóÇÏöãö ÇáúãóÇÁö) ÙóÇåöÑñ¡ Þöíáó åóÐöåö
ÇáúãóÓúÃóáóÉõ ÊóÏõáøõ Úóáóì Ãóäøó ÇáÕøóáóÇÉó Ýöí Ãóæøóáö ÇáúæóÞúÊö
ÃóÝúÖóáõ ÚöäúÏóäóÇ ÃóíúÖðÇ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÊóÖóãøóäó ÇáÊøóÃúÎöíÑõ ÝóÖöíáóÉð
áóÇ ÊóÍúÕõáõ ÈöÏõæäöåö ßóÊóßúËöíÑö ÇáúÌóãóÇÚóÉö æóÇáÕøóáóÇÉö ÈöÃóßúãóáö
ÇáØøóåóÇÑóÊóíúäö. æóÑõÏøó ÈöÃóäøó åóÐóÇ áóíúÓó ãóÐúåóÈðÇ áöÃóÕúÍóÇÈöäóÇ
ÃóáóÇ ÊóÑóì Åáóì ãóÇ ÕóÑøóÍó
(1/135)
áöíóÞóÚó ÇáúÃóÏóÇÁõ ÈöÃóßúãóáö
ÇáØøóåóÇÑóÊóíúäö ÝóÕóÇÑó ßóÇáØøóÇãöÚö Ýöí ÇáúÌóãóÇÚóÉö. æóÚóäú ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí íõæÓõÝó ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ýöí ÛóíúÑö ÑöæóÇíóÉö
ÇáúÃõÕõæáö Ãóäøó ÇáÊøóÃúÎöíÑó ÍóÊúãñ áöÃóäøó ÛóÇáöÈó ÇáÑøóÃúíö
ßóÇáúãõÊóÍóÞøöÞö. æóÌúåõ ÇáÙøóÇåöÑö Ãóäøó ÇáúÚóÌúÒó ËóÇÈöÊñ ÍóÞöíÞóÉð
ÝóáóÇ íóÒõæáõ Íõßúãõåõ)
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
Èöåö ÕóÇÍöÈõ ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑõåõ ãöäú ÇáúãõÊóÞóÏøöãöíäó Ýöí
ßõÊõÈöåöãú ÈöÞóæúáöåöãú æóíõÓúÊóÍóÈøõ ÇáúÅöÓúÝóÇÑõ ÈöÇáúÝóÌúÑö
æóÇáúÅöÈúÑóÇÏõ ÈöÇáÙøõåúÑö Ýöí ÇáÕøóíúÝö æóÊóÃúÎöíÑõ ÇáúÚóÕúÑö ãóÇ áóãú
ÊóÊóÛóíøóÑú ÇáÔøóãúÓõ æóÊóÞúÏöíãõ ÇáúãóÛúÑöÈö æóÊóÃúÎöíÑõ ÇáúÚöÔóÇÁö
Åáóì ãóÇ ÞóÈúáó ËõáõËö Çááøóíúáö Úóáóì ãóÇ ÓóíóÃúÊöí. æóÞóæúáõåõ:
áöÚóÇÏöãö ÇáúãóÇÁö áóíúÓó ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú ÛóíúÑö ÚóÇÏöãöåö Èóáú åõæó
ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú Þóæúáö ÇáÔøóÇÝöÚöíøö ÝóÅöäøó ÚöäúÏóåõ Ãóäøó ÚóÇÏöãó
ÇáúãóÇÁö æóÅöäú ÑóÌóÇ Ãóäú íóÌöÏóåõ Ýöí ÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö íõÞóÏøöãõ
ÇáÕøóáóÇÉó¡ æóßóÐóÇ Þóæúáõåõ: ßóÇáØøóÇãöÚö Ýöí ÇáúÌóãóÇÚóÉö áóíúÓó
ÈöÇÍúÊöÑóÇÒò Úóäú ÛóíúÑö ÇáØøóÇãöÚö Èóáú åõæó ÅáúÒóÇãñ Úóáóì
ÇáÔøóÇÝöÚöíøöº áöÃóäøó ãóÐúåóÈóåõ Ãóäøó ÇáÊøóÃúÎöíÑó ãõÓúÊóÍóÈøñ ÅÐóÇ
ßóÇäó ØóÇãöÚðÇ Ýöí ÇáúÌóãóÇÚóÉö¡ æóäóÙöíÑõåõ Þóæúáõ ÇáúÃóÕúÍóÇÈö Ýöí
ãõæÌöÈóÇÊö ÇáúÛõÓúáö æóÇáúÊöÞóÇÁö ÇáúÎöÊóÇäóíúäö ãöäú ÛóíúÑö ÅäúÒóÇáò
ÝóÅöäøóåõ áóíúÓó ÇÍúÊöÑóÇÒðÇ Úóäú ÇáúÅöäúÒóÇáö áöÚóÏóãö ÇáúÝóÑúÞö Èóíúäó
ÇáúÅöäúÒóÇáö æóÚóÏóãöåö Ýöí ÇáúãõæÌóÈöíøóÉö áóÇ ãóÍóÇáóÉó¡ æóÅöäøóãóÇ
åõæó ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú Þóæúáö ÇáúÃóäúÕóÇÑöíøö¡ æóÞóæúáõåõ: (Ýöí ÛóíúÑö
ÑöæóÇíóÉö ÇáúÃõÕõæáö) ÑöæóÇíóÉõ ÇáúÃõÕõæáö ÑöæóÇíóÉõ ÇáúÌóÇãöÚóíúäö
æóÇáÒøöíóÇÏóÇÊö æóÇáúãóÈúÓõæØö æóÑöæóÇíóÉö ÛóíúÑö ÇáúÃõÕõæáö ÑöæóÇíóÉõ
ÇáäøóæóÇÏöÑö æóÇáúÃóãóÇáöí æóÇáÑøõÞóíøóÇÊö æÇáßíÓÇäíÇÊ æÇáåÇÑæäíÇÊ.
æóÞóæúáõåõ: (áöÃóäøó ÛóÇáöÈó ÇáÑøóÃúíö ßóÇáúãõÊóÍóÞøöÞö) ÃóáóÇ ÊóÑóì
Ãóäøó Çááøóåó ÊóÚóÇáóì Óóãøóì ÛóÇáöÈó ÇáÑøóÃúíö ÚöáúãðÇ¡ ÞóÇáó ÊóÚóÇáóì
{ÝóÅöäú ÚóáöãúÊõãõæåõäøó ãõÄúãöäóÇÊò} [ÇáããÊÍäÉ: 10] ÇáúÂíóÉó¡ æóÌóÈó
ÇáúÚóãóáõ ÈöÎóÈóÑö ÇáúæóÇÍöÏö æóÇáúÞöíóÇÓõ ßóÐóáößó ÞóÇáó ÇáÔøóíúÎõ
ÚóÈúÏõ ÇáúÚóÒöíÒö: åóÐóÇ ÇáÊøóÚúáöíáõ ãõÔúßöáñº áöÃóäøóåõ íóÞúÊóÖöí Ãóäú
íóÌöÈó ÇáÊøóÃúÎöíÑõ ÚöäúÏó ÇáÊøóÍóÞøõÞö Ýöí ÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö ãóÚó ÈõÚúÏö
ÇáúãóÓóÇÝóÉö Ýöí ÇáÑøöæóÇíóÇÊö ÇáÙøóÇåöÑóÉö áöíóÕöÍøó ãóÞöíÓðÇ Úóáóíúåö¡
æóáóíúÓó ßóÐóáößó ÝóÅöäøóåõ ÐóßóÑó Ýöí Ãóæøóáö ÇáúÈóÇÈö Ãóäøó ãóäú ßóÇäó
ÎóÇÑöÌó ÇáúãöÕúÑö íóÌõæÒõ áóåõ ÇáÊøóíóãøõãõ ÅÐóÇ ßóÇäó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó
ÇáúãóÇÁö ãöíáñ Ãóæú ÃóßúËóÑõ.
æóÝöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö æóÚóÇãøóÉö ÇáäøõÓóÎö: ÇáúãõÓóÇÝöÑõ ÅÐóÇ ßóÇäó Úóáóì
ÊóíóÞøõäò ãöäú æõÌõæÏö ÇáúãóÇÁö Ýöí ÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö Ãóæú ÛóÇáöÈõ Ùóäøöåö
Ðóáößó ÌóÇÒó áóåõ ÇáÊøóíóãøõãõ ÅÐóÇ ßóÇäó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÇáúãóÇÁö
ãöíáñ Ãóæú ÃóßúËóÑõ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÃóÞóáøó áóÇ íóÌõæÒõ¡ æóÅöäú ÎóÇÝó
ÝóæúÊó ÇáÕøóáóÇÉö Ýóáóæú Íõãöáó åóÐóÇ: íóÚúäöí ÇáÊøóÚúáöíáó Úóáóì Ãóäøó
ÇáúãõÑóÇÏó Ãóäøó ÇáÊøóíóãøõãó áóÇ íóÌõæÒõ Ýöí ÇáúãõÊóÍóÞøöÞö Ýöí ÛóíúÑö
ÑöæóÇíóÉö ÇáúÃõÕõæáö ÝóÃõáúÍöÞó Èöåö ÛóÇáöÈõ ÇáÙøóäøö Ýöí åóÐöåö
ÇáÑøöæóÇíóÉö áóãú íóÓúÊóÞöãú ÃóíúÖðǺ áöÃóäøóåõ Úóáøóáó æóÌúåó ÙóÇåöÑö
ÇáÑøöæóÇíóÉö ÈöÃóäøó ÇáúÚóÌúÒó ËóÇÈöÊñ ÍóÞöíÞóÉð ÝóáóÇ íóÒõæáõ Íõßúãõåõ
ÅáøóÇ ÈöíóÞöíäò ãöËúáöåö¡ æóÐóáößó íóÞúÊóÖöí Ãóäøó Íõßúãó ÇáúÚóÌúÒö
æóåõæó ÌóæóÇÒõ ÇáÊøóíóãøõãö íóÒõæáõ ÚöäúÏó ÇáÊøóíóÞøõäö ÈöæõÌõæÏö
ÇáúãóÇÁö Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö¡ æóáóíúÓó ßóÐóáößó Úóáóì ãóÇ
ÈóíøóäøóÇ.
æóáóæú Íõãöáó Úóáóì Ãóäøó åóÐóÇ ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó
Ðóáößó ÇáúãóæúÖöÚö ÃóÞóáøõ ãöäú ãöíáò áóãú íóÓúÊóÞöãú ÃóíúÖðǺ áöÃóäøóåõ
áóÇ ÝóÑúÞó Ýöí ÊóÚúáöíáö ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö Èóíúäó ÛóáóÈóÉö ÇáÙøóäøö
æóÇáúíóÞöíäö ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúãóÓóÇÝóÉõ ÃóÞóáøó ãöäú ãöíáò Ýöí
ÚóÏóãö ÌóæóÇÒö ÇáÊøóíóãøõãö¡ ßóãóÇ Ãóäøóåõ áóÇ ÝóÑúÞó ÈóíúäóåõãóÇ ÝöíãóÇ
ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúãóÓóÇÝóÉõ ÃóßúËóÑó ãöäú ãöíáò Ýöí ÌóæóÇÒö ÇáÊøóíóãøõãö.
æóÞóÏú ÕóÑøóÍó Ýöí ÂÎöÑö åóÐóÇ ÇáúÈóÇÈö Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÛóáóÈó Úóáóì
Ùóäøöåö Ãóäøó ÈöÞõÑúÈöåö ãóÇÁð áóÇ íóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ ßóãóÇ áóæú
ÊóíóÞøóäó ÈöÐóáößó ÝóÚõáöãó Ãóäøóåõ ãõÔúßöáñ. ÈóÞöíó æóÌúåñ ÂÎóÑõ
(1/136)
ÅáøóÇ ÈöíóÞöíäò ãöËúáöåö.
¡ (æóíõÕóáøöí ÈöÊóíóãøõãöåö ãóÇ ÔóÇÁó ãöäú ÇáúÝóÑóÇÆöÖö æóÇáäøóæóÇÝöáö)
æóÚöäúÏó ÇáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: íóÊóíóãøóãõ áößõáøö ÝóÑúÖò
áöÃóäøóåõ ØóåóÇÑóÉñ ÖóÑõæÑöíøóÉñ. æóáóäóÇ Ãóäøóåõ ØóåõæÑñ ÍóÇáó ÚóÏóãö
ÇáúãóÇÁö ÝóíóÚúãóáõ Úóãóáóåõ ãóÇ ÈóÞöíó ÔóÑúØõåõ.
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
æóåõæó Ãóäú íõÍúãóáó åóÐóÇ Úóáóì ãóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÚúáóãú Ãóäøó
ÇáúãóÓóÇÝóÉó ÞóÑöíÈóÉñ Ãóæú ÈóÚöíÏóÉñ¡ Ýóáóæú ËóÈóÊó Ãóäøóåõ ÊóíóÞøóäó
ÈöæõÌõæÏö ÇáúãóÇÁö Ýöí ÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö ÝóÞóÏú Ãóãöäó ãöäú ÇáúÝóæóÇÊö¡
æóáóãøóÇ áóãú íóËúÈõÊú ÈõÚúÏõ ÇáúãóÓóÇÝóÉö áöáÊøóÔúßöíßö Ýöíåö áóãú
íóËúÈõÊú ÌóæóÇÒõ ÇáÊøóíóãøõãö ÝóíóÌöÈõ ÇáÊøóÃúÎöíÑõ¡ ÃóãøóÇ áóæú ÛóáóÈó
Úóáóì Ùóäøöåö Ðóáößó ÝóßóÐóáößó ÚöäúÏóåõãóÇ Ýöí ÛóíúÑö ÑöæóÇíóÉö
ÇáúÃõÕõæáöº áöÃóäøó ÇáúÛóÇáöÈó ßóÇáúãõÊóÍóÞøöÞö.
æóÝöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö áóÇ íóÌöÈõ ÇáÊøóÃúÎöíÑõº áöÃóäøó ÇáúÚóÌúÒó
ËóÇÈöÊñ áöÚóÏóãö ÇáúãóÇÁö ÍóÞöíÞóÉð. æóÍõßúãõ åóÐóÇ ÇáúÚóÌúÒö æóåõæó
ÌóæóÇÒõ ÇáÊøóíóãøõãö áóÇ íóÒõæáõ ÅáøóÇ ÈöíóÞöíäò ãöËúáöåö¡ æóåõæó
ÇáÊøóíóÞøõäõ ÈöæõÌõæÏö ÇáúãóÇÁö Ýöí ÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö æóáóãú íõæÌóÏú ÝóáóÇ
íóÌöÈõ ÇáÊøóÃúÎöíÑõ¡ æóáóßöäøó åóÐóÇ ÇáúæóÌúåó áóÇ íóÎúáõæ Úóäú
ÊóãóÍøõáò¡ æóíóáúÒóãõ Úóáóíúåö Ãóäøóåõ ÝóÑøóÞó åóÇåõäóÇ Èóíúäó ÛóáóÈóÉö
ÇáÙøóäøö æóÇáúíóÞöíäö Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö¡ æóáóãú íõÝóÑøöÞú
ÈóíúäóåõãóÇ ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ÛóáóÈó Úóáóì Ùóäøöåö Ãóäøó ÈöÞõÑúÈöåö ãóÇÁð Ýöí
ÚóÏóãö ÌóæóÇÒö ÇáÊøóíóãøõãö æóáóÇ ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúãóÓóÇÝóÉõ
ÈóÚöíÏóÉð Ýöí ÌóæóÇÒö ÇáÊøóíóãøõãö ßóãóÇ ÈóíøóäøóÇ¡ ÞóÇáó: ÝóÇáúÃóÙúåóÑõ
ÈóÞóÇÁõ ÇáúÅöÔúßóÇáö.
(æóíõÕóáøöí ÈöÊóíóãøõãöåö) Ãóíú ÈöÇáÊøóíóãøõãö ÇáúæóÇÍöÏö (ãóÇ ÔóÇÁó
ãöäú ÇáúÝóÑóÇÆöÖö æóÇáäøóæóÇÝöáö) Ýöí æóÞúÊò æóÇÍöÏò æóÃóæúÞóÇÊò
ãõÊóÚóÏøöÏóÉò ãóÇ áóãú íóÌöÏú ÇáúãóÇÁó Ãóæú íõÍúÏöËú (æóÚöäúÏó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøö íóÊóíóãøóãõ áößõáøö ÝóÑúÖòº áöÃóäøóåõ ØóåóÇÑóÉñ
ÖóÑõæÑöíøóÉñ) ÅÐú ÇáÊøõÑóÇÈõ ãõáóæøóËñ Ýöí äóÝúÓöåö¡ æóáöåóÐóÇ íóÚõæÏõ
Íõßúãõ ÇáúÍóÏóËö ÇáÓøóÇÈöÞö ÚöäúÏó ÑõÄúíóÉö ÇáúãóÇÁö Ýóáóãú íóÑúÊóÝöÚú
ÇáúÍóÏóËõ¡ ÅÐú áóæú ÇÑúÊóÝóÚó ÇáúÍóÏóËõ áóãú íóÚõÏú ÅáøóÇ ÈöÍóÏóËò
ÌóÏöíÏò¡ æóáóßöäú ÃõÈöíÍóÊú ÇáÕøóáóÇÉõ áöáÖøóÑõæÑóÉö ÝóÅöÐóÇ Õóáøóì
ÇáúÝóÑúÖó ÝóÞóÏú ÇäúÊóÝóÊú ÇáÖøóÑõæÑóÉõ æóáóÇ ÊóÚõæÏõ ÅáøóÇ ÈöãóÌöíÁö
æóÞúÊò ÂÎóÑó æóåöíó Ýöí ÍóÞøö ÇáäøóæóÇÝöáö ÏóÇÆöãóÉñ áöÏóæóÇãö
ÔóÑúÚöíøóÊöåóÇ ÝóÊóÈúÞóì ÈöÇáäøöÓúÈóÉö ÅáóíúåóÇ (æóáóäóÇ Ãóäøóåõ) Ãóíú
ÇáÊøõÑóÇÈó (ØóåõæÑñ ÈöÔóÑúØö ÚóÏóãö ÇáúãóÇÁö) ÈöÇáäøóÕøö¡ æóßõáøõ ãóÇ
åõæó ØóåõæÑñ ÈöÔóÑúØò íóÚúãóáõ Úóãóáóåõ ãóÇ ÈóÞöíó
(1/137)
(æóíóÊóíóãøóãõ ÇáÕøóÍöíÍõ Ýöí ÇáúãöÕúÑö
ÅÐóÇ ÍóÖóÑóÊú ÌöäóÇÒóÉñ æóÇáúæóáöíøõ ÛóíúÑõåõ ÝóÎóÇÝó Åäú ÇÔúÊóÛóáó
ÈöÇáØøóåóÇÑóÉö Ãóäú ÊóÝõæÊóåõ ÇáÕøóáóÇÉõ) áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊõÞúÖóì
ÝóíóÊóÍóÞøóÞõ ÇáúÚóÌúÒõ (æóßóÐóÇ ãóäú ÍóÖóÑó ÇáúÚöíÏó ÝóÎóÇÝó Åäú
ÇÔúÊóÛóáó ÈöÇáØøóåóÇÑóÉö Ãóäú íóÝõæÊóåõ ÇáúÚöíÏõ íóÊóíóãøóãõ) áöÃóäøóåóÇ
áóÇ ÊõÚóÇÏõ.
æóÞóæúáõåõ æóÇáúæóáöíøõ ÛóíúÑõåõ ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ
áöáúæóáöíøö¡ æóåõæó ÑöæóÇíóÉõ ÇáúÍóÓóäö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - åõæó ÇáÕøóÍöíÍõ¡ áöÃóäøó áöáúæóáöíøö ÍóÞøõ ÇáúÅöÚóÇÏóÉö ÝóáóÇ
ÝóæóÇÊó Ýöí ÍóÞøöåö (æóÅöäú ÃóÍúÏóËó ÇáúÅöãóÇãõ Ãóæú ÇáúãõÞúÊóÏöí Ýöí
ÕóáóÇÉö ÇáúÚöíÏö Êóíóãøóãó æóÈóäóì ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - æóÞóÇáóÇ: áóÇ íóÊóíóãøóãõ) áöÃóäøó ÇááøóÇÍöÞó íõÕóáøöí ÈóÚúÏó
ÝóÑóÇÛö ÇáúÅöãóÇãö ÝóáóÇ íóÎóÇÝõ ÇáúÝóæúÊó. æóáóåõ Ãóäøó ÇáúÎóæúÝó ÈóÇÞò
áöÃóäøóåõ íóæúãõ ÒóÍúãóÉò ÝóíóÚúÊóÑöíå
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÔóÑúØõåõ¡ ßóÇáúãóÇÁö ÝóÅöäøóåõ ØóåõæÑñ ÈöÔóÑúØö ßóæúäöåö ØóÇåöÑðÇ
æóíóÚúãóáõ Úóãóáóåõ ãóÇ ÏóÇãó ÔóÑúØõåõ ãóæúÌõæÏðÇ. ÝóÅöäú ÞõáúÊ: åóÐöåö
ÇáúÚöÈóÇÑóÉõ ÊóÞúÊóÖöí Ãóäú íóßõæäó æõÌõæÏõ ÇáÔøóÑúØö ãõÓúÊóáúÒöãðÇ
áöæõÌõæÏö ÇáúãóÔúÑõæØö æóáóíúÓó ßóÐóáößó áóÇ ãóÍóÇáóÉó. ÝóÇáúÌóæóÇÈõ
Ãóäøó ÇáÔøóÑúØó ÅÐóÇ ßóÇäó ãõÓóÇæöíðÇ áöáúãóÔúÑõæØö ÇÓúÊóáúÒóãóåõ¡
æóåóÇåõäóÇ ßóÐóáößó ÝóÅöäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäú ÚóÏóãö ÇáúãóÇÁö æóÌóæóÇÒö
ÇáÊøóíóãøõãö ãõÓóÇæò áöáúÂÎóÑö áóÇ ãóÍóÇáóÉó ÝóÌóÇÒó Ãóäú
íóÓúÊóáúÒöãóåõ.
ÞóÇáó (æóíóÌõæÒõ ÇáÊøóíóãøõãõ áöáÕøóÍöíÍö Ýöí ÇáúãöÕúÑö) ÇáúÃóÕúáõ
åóÇåõäóÇ Ãóäøó ßõáøó ãóÇ íóÝõæÊõ áóÇ Åáóì ÈóÏóáò ÌóÇÒó ÃóÏóÇÄõåõ
ÈöÇáÊøóíóãøõãö ãóÚó æõÌõæÏö ÇáúãóÇÁö¡ æóÕóáóÇÉõ ÇáúÌöäóÇÒóÉö ÚöäúÏóäóÇ
ßóÐóáößóº áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊõÚóÇÏõ ÚöäúÏóäóÇ¡ æóßóÐóáößó ÕóáóÇÉõ ÇáúÚöíÏö
ÊóÝõæÊõ áóÇ Åáóì ÈóÏóáò. æóÞóæúáõåõ: áöáÕøóÍöíÍö ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú
ÇáúãóÑöíÖö ÝóÅöäøóåõ íóÌõæÒõ áóåõ ÇáÊøóíóãøõãõ Ýöí ÇáúãöÕúÑö æóÛóíúÑöåö
æóáöíøðÇ ßóÇäó Ãóæú ÛóíúÑóåõ ÎóÇÝó ÇáúÝóæúÊó Ãóæú áóãú íóÎóÝú.
æóÞóæúáõåõ: Ýöí ÇáúãöÕúÑö ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú ÇáúãóÝóÇÒóÉöº áöÃóäøó
ÇáÊøóíóãøõãó ÝöíåóÇ ÌóÇÆöÒñ æóáöíøðÇ ßóÇäó Ãóæú ÛóíúÑóåõ áöÚóÏóãö
ÇáúãóÇÁö ÝöíåóÇ ÛóÇáöÈðÇ. æóÞóæúáõåõ: (ÅÐóÇ ÍóÖóÑóÊú ÌöäóÇÒóÉñ) º
áöÃóäøó ÇáúæõÌõæÈó ÅäøóãóÇ åõæó ÈöÍõÖõæÑöåóÇ. æóÞóæúáõåõ: (æóÇáúæóáöíøõ
ÛóíúÑõåõ) º áöÃóäøó ÇáúãõÊóíóãøöãó ÅÐóÇ ßóÇäó æóáöíøðÇ áóÇ íóÌõæÒõ áóåõ
ÇáÊøóíóãøõãõº áöÃóäøóåõ áóÇ íóÎóÇÝõ ÇáúÝóæúÊóº áöÃóäøó áóåõ ÍóÞøó
ÇáúÅöÚóÇÏóÉö.
æóÞóæúáõåõ: (ÝóÎóÇÝó Ãóäú ÊóÝõæÊóåõ ÇáÕøóáóÇÉõ) º áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú
íóÎóÝú ÇáúÝóæúÊó áóÇ íóÌõæÒõ áóåõ ÇáÊøóíóãøõãõ. æóÞóæúáõåõ: (æóåõæó)
Ãóíú ÚóÏóãõ ÌóæóÇÒö ÇáÊøóíóãøõãö áöáúæóáöíøö (ÑöæóÇíóÉõ ÇáúÍóÓóäö Úóäú
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó) æóÞóæúáõåõ: (åõæó ÇáÕøóÍöíÍõ) ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóáóì ÙóÇåöÑö
ÇáÑøöæóÇíóÉö¡ ÝóÅöäøó ÇáúÌóæóÇÈó Ýöíåö ÌóæóÇÒõ ÇáÊøóíóãøõãö áöáúæóáöíøö
áöãóÇ Ñõæöíó Ãóäøó ÇÈúäó ÚóÈøóÇÓò ÞóÇáó: ÅÐóÇ ÝóÌóÃóÊúß ÌöäóÇÒóÉñ
æóÃóäúÊó Úóáóì ÛóíúÑö æõÖõæÁò ÝóÊóíóãøóãú æóÕóáøö ÚóáóíúåóÇ æóáóãú
íóÝúÕöáú Èóíúäó Çáúæóáöíøö æóÛóíúÑöåö.
æóÑõæöíó Úóäú ÇÈúäö ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - Ýöí ÕóáóÇÉö
ÇáúÚöíÏö ãöËúáõåõ (æóÅöäú ÃóÍúÏóËó ÇáúÅöãóÇãõ Ãóæú ÇáúãõÞúÊóÏöí Ýöí
ÕóáóÇÉö ÇáúÚöíÏö) æóßóÇäó ÔõÑõæÚõåõ ÈöÇáúæõÖõæÁö (Êóíóãøóãó æóÈóäóì
ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó. æóÞóÇáóÇ: áóÇ íóÊóíóãøóãõ áöáúÈöäóÇÁöº áöÃóäøó
ÇááøóÇÍöÞó íõÕóáøöí ÈóÚúÏó ÝóÑóÇÛö ÇáúÅöãóÇãö) æóÐóáößó Ýöí Íõßúãö
ÇáÕøóáóÇÉö ÈöÇáúÌóãóÇÚóÉö (ÝóáóÇ íóÎóÇÝõ ÇáúÝóæúÊó. æóáöÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
Ãóäøó ÇáúÎóæúÝó ÈóÇÞòº áöÃóäøóåõ íóæúãõ ÇÒúÏöÍóÇãò) ÝóáóÇ íõÄúãóäõ
ÇÚúÊöÑóÇÖõ ÚóÇÑöÖò íóÚúÊóÑöíåö ãöËúáõ Ãóäú íõÓóáøöãó Úóáóíúåö ÃóÍóÏñ
(1/138)
ÚóÇÑöÖñ íõÝúÓöÏõ Úóáóíúåö ÕóáóÇÊóåõ¡
æóÇáúÎöáóÇÝõ ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ÔóÑóÚó ÈöÇáúæõÖõæÁö¡ æóáóæú ÔóÑóÚó
ÈöÇáÊøóíóãøõãö Êóíóãøóãó æóÈóäóì ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö¡ áöÃóäøóÇ áóæú
ÃóæúÌóÈúäóÇ ÇáúæõÖõæÁó íóßõæäõ æóÇÌöÏðÇ áöáúãóÇÁö Ýöí ÕóáóÇÊöåö
ÝóíóÝúÓõÏõ.
(æóáóÇ íóÊóíóãøóãõ áöáúÌõãõÚóÉö æóÅöäú ÎóÇÝó ÇáúÝóæúÊó áóæú ÊóæóÖøóÃó¡
ÝóÅöäú ÃóÏúÑóßó ÇáúÌõãõÚóÉó ÕóáøóÇåóÇ æóÅöáøóÇ Õóáøóì ÇáÙøõåúÑó
ÃóÑúÈóÚðÇ) áöÃóäøóåóÇ ÊóÝõæÊõ Åáóì ÎóáóÝò æóåõæó ÇáÙøõåúÑõ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúÚöíÏö (æóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÎóÇÝó ÝóæúÊó ÇáúæóÞúÊö áóæú ÊóæóÖøóÃó áóãú
íóÊóíóãøóãú æóíóÊóæóÖøóÃõ æóíóÞúÖöí ãóÇ ÝóÇÊóåõ) áöÃóäøó ÇáúÝóæóÇÊó Åáóì
ÎóáóÝò æóåõæó ÇáúÞóÖóÇÁõ.
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÝóíóÑõÏøõ ÇáÓøóáóÇãó Ãóæú íõåóäøöÆõåõ ÈöÇáúÚöíÏö ÝóíõÌöíÈõåõ Ãóæú ãóÇ
ÃóÔúÈóåó Ðóáößó ÝóíõÝúÓöÏõ Úóáóíúåö ÕóáóÇÊóåõ æóåöíó áóÇ ÊõÞúÖóìº
áöÃóäøóåóÇ áóãú ÊóÔúÑóÚú ÅáøóÇ ÈöÌóãóÇÚóÉò ÝóßóÇäó ÎóæúÝõ ÇáúÝóæúÊö
ÈóÇÞöíðÇ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÔõÑõæÚõåõ ÈöÇáÊøóíóãøõãö Êóíóãøóãó æóÈóäóì
ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞöº áöÃóäøóÇ áóæú ÃóæúÌóÈúäóÇ Úóáóíúåö ÇáúæõÖõæÁó ßóÇäó
æóÇÌöÏðÇ áöáúãóÇÁö Ýöí ÕóáóÇÊöåö ÝóÊóÝúÓõÏõ ÕóáóÇÊõåõ ßóãõÊóíóãøöãò
æóÌóÏó ÇáúãóÇÁó Ýöí ÎöáóÇáö ÕóáóÇÊöåö ÝóÅöäøóåõ íóÓúÊóÃúäöÝõåóÇ. Þöíáó
åóÐóÇ ÇÎúÊöíóÇÑõ ÈóÚúÖö ÇáúãõÊóÃóÎøöÑöíäó¡ æóãöäúåõãú ãóäú ÞóÇáó
íóÊóæóÖøóÃõ æóíóÈúäöí áöÞõÏúÑóÊöåö Úóáóì ÇáúãóÇÁö æóÇáúÃóÏóÇÁö áöãóÇ
ãóÑøó ãöäú Ãóäøó ÇááøóÇÍöÞó íõÕóáøöí ÅáóÎú¡ æóÝóÑúÞñ Èóíúäó åóÐóÇ
æóÈóíúäó ãõÊóíóãøöãò íóÌöÏõ ÇáúãóÇÁó Ýöí ÎöáóÇáö ÇáÕøóáóÇÉö ÈöÃóäøó
ÇáÊøóíóãøõãó íõäúÊóÞóÖõ åõäóÇßó ÈöÕöÝóÉö ÇáöÇÓúÊöäóÇÏö Åáóì ÇÈúÊöÏóÇÁö
æõÌõæÏö ÇáúÍóÏóËö ÚöäúÏó ÅÕóÇÈóÉö ÇáúãóÇÁöº áöÃóäøóåõ íóÕöíÑõ ãõÍúÏöËðÇ
ÈöÇáúÍóÏóËö ÇáÓøóÇÈöÞö ÅÐú ÇáúÅöÕóÇÈóÉõ áóíúÓóÊú ÈöÍóÏóËò¡ æóÝöíãóÇ
äóÍúäõ Ýöíåö áóãú íõäúÊóÞóÖú ÇáÊøóíóãøõãõ ÚöäúÏó ÅÕóÇÈóÉö ÇáúãóÇÁö
ÈöÕöÝóÉö ÇáöÇÓúÊöäóÇÏö Èóáú ÈöÇáúÍóÏóËö ÇáØøóÇÑöÆö Úóáóì ÇáÊøóíóãøõãö.
(æóáóÇ íóÊóíóãøóãõ áöáúÌõãõÚóÉö æóÅöäú ÎóÇÝó ÇáúÝóæúÊó áóæú ÊóæóÖøóÃó
ÝóÅöäú ÃóÏúÑóßó ÇáúÌõãõÚóÉó ÕóáøóÇåóÇ æóÅöáøóÇ Õóáøóì ÇáÙøõåúÑó) æóÝöí
ÈóÚúÖö ÇáäøõÓóÎö Õóáøóì ÇáÙøõåúÑó ÃóÑúÈóÚðÇ¡ Þöíáó åõæó ÊóÃúßöíÏñ
æóÞóØúÚñ áöÅöÑóÇÏóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö ÈöÇáÙøõåúÑö ãóÌóÇÒðÇ áößóæúäöåóÇ
ÎóáóÝóåõ.
æóÞóæúáõåõ: (áöÃóäøóåóÇ) Ãóíú ÇáúÌõãõÚóÉó (ÊóÝõæÊõ Åáóì ÎóáóÝò æóåõæó
ÇáÙøõåúÑõ) ÌóÚóáó ÇáÙøõåúÑó ÎóáóÝðÇ Úóäú ÇáúÌõãõÚóÉö æóÅöäú ßóÇäó ÝóÑúÖõ
ÇáúæóÞúÊö åõæó ÇáÙøõåúÑõ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí íõæÓõÝó
æóÇáúÌõãõÚóÉõ ÎóáóÝñ Úóäúåõ. Þöíáó ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó Þóæúáó ãõÍóãøóÏò
åõæó ÇáúãõÎúÊóÇÑõ¡ æóÞöíáóº áöÃóäøóåõ ãõÊóÕóæøóÑñ ÈöÕõæÑóÉö ÇáúÎóáóÝöº
áöÃóäøó ÇáúÌõãõÚóÉó ÅÐóÇ ÝóÇÊóÊú íõÕóáøöí ÇáÙøõåúÑó. æóÞóæúáõåõ:
(ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÚöíÏö) íóÚúäöí ÈöÎöáóÇÝö ÕóáóÇÉö ÇáúÚöíÏö ÝóÅöäøóåõ
íóÊóíóãøóãõ áóåóÇ ÅÐóÇ ÎóÇÝó ÇáúÝóæúÊóº áöÃóäøóåóÇ ÊóÝõæÊõ áóÇ Åáóì
ÎóáóÝò ÍóíúËõ áóÇ ÊõÞúÖóì.
æóÞóæúáõåõ: (æóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÎóÇÝó ÝóæúÊó ÇáúæóÞúÊö áóæú ÊóæóÖøóÃó) íóÚúäöí
áóÇ íóÊóíóãøóãõ áöÓóÇÆöÑö ÇáÕøóáóæóÇÊö ÇáúãóßúÊõæÈóÉö ÅÐóÇ ÎóÇÝó ÝóæúÊó
ÇáúæóÞúÊöº áöÃóäøóåóÇ ÊõÞúÖóì. áóÇ íõÞóÇáõ: åóÐóÇ ÞóÏú æóÞóÚó ÊóßúÑóÇÑðÇ
áöãóÇ Ãóäøó åóÐóÇ ÇáúÍõßúãó ÚõÑöÝó Ýöí Ãóæøóáö ÇáúÈóÇÈö ãöäú Þóæúáöåö:
æóÇáúãõÚúÊóÈóÑõ ÇáúãóÓóÇÝóÉõ Ïõæäó ÎóæúÝö ÇáúÝóæúÊöº áöÃóäøó Ðóáößó
ßóÇäó Þóæúáó ÕóÇÍöÈö ÇáúåöÏóÇíóÉö æóåóÐóÇ Þóæúáõ ÇáúÞõÏõæÑöíøö¡ æóÞöíáóº
áöÃóäøóåõ Úóáøóáó ÈöÊóÚúáöíáò ÛóíúÑö ÇáÊøóÚúáöíáö ÇáÓøóÇÈöÞö æóÝöíåö
äóÙóÑñ.
(1/139)
(æóÇáúãõÓóÇÝöÑõ ÅÐóÇ äóÓöíó ÇáúãóÇÁó Ýöí
ÑóÍúáöåö ÝóÊóíóãøóãó æóÕóáøóì Ëõãøó ÐóßóÑó ÇáúãóÇÁó áóãú íõÚöÏúåóÇ
ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ.
æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íõÚöíÏõåóÇ) æóÇáúÎöáóÇÝõ
ÝöíãóÇ ÅÐóÇ æóÖóÚóåõ ÈöäóÝúÓöåö Ãóæú æóÖóÚóåõ ÛóíúÑõåõ ÈöÃóãúÑöåö¡
æóÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáúæóÞúÊö æóÈóÚúÏóåõ ÓóæóÇÁð áóåõ Ãóäøóåõ æóÇÌöÏñ
áöáúãóÇÁö ÝóÕóÇÑó ßóãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Ýöí ÑóÍúáöåö ËóæúÈñ ÝóäóÓöíóåõ¡
æóáöÃóäøó ÑóÍúáó ÇáúãõÓóÇÝöÑö ãõÚóÏøñ áöáúãóÇÁö ÚóÇÏóÉð ÝóíõÝúÊóÑóÖõ
ÇáØøóáóÈõ Úóáóíúåö. æóáóåõãóÇ Ãóäøóåõ áóÇ ÞõÏúÑóÉó ÈöÏõæäö ÇáúÚöáúãö
æóåõæó ÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáúæõÌõæÏö¡ æóãóÇÁõ ÇáÑøóÍúáö ãõÚóÏøñ áöáÔøõÑúÈö áóÇ
áöáöÇÓúÊöÚúãóÇáö¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
ÞóÇáó (æóÇáúãõÓóÇÝöÑõ ÅÐóÇ äóÓöíó ÇáúãóÇÁó Ýöí ÑóÍúáöåö) ÅÐóÇ Õóáøóì
ÇáúãõÓóÇÝöÑõ ÈöÇáÊøóíóãøõãö æóÇáúãóÇÁõ Ýöí ÑóÍúáöåö¡ ÝóÅöãøóÇ Ãóäú
íóßõæäó ÚóÇáöãðÇ Èöåö ÈöÃóäú æóÖóÚóåõ ÈöäóÝúÓöåö Ãóæú æóÖóÚóåõ ÛóíúÑõåõ
ÈöÃóãúÑöåö¡ Ãóæú áóãú íóßõäú ÈöÃóäú æóÖóÚóåõ ÛóíúÑõåõ ÈöÛóíúÑö ÃóãúÑöåö¡
ÝóÅöäú ßóÇäó ÇáËøóÇäöí ÝóáóÇ ÅÚóÇÏóÉó Úóáóíúåö ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞöº áöÃóäøó
ÇáúãóÑúÁó áóÇ íõÎóÇØóÈõ ÈöÝöÚúáö ÛóíúÑöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúÃóæøóáó
æóÕóáøóì ÈöÇáÊøóíóãøõãö ÙóäøðÇ ãöäúåõ Ãóäøó ÇáúãóÇÁó ÞóÏú ÝõÞöÏó
ÝóÚóáóíúåö ÇáúÅöÚóÇÏóÉõ ÈöáóÇ ÎöáóÇÝòº áöÃóäøó ÇáÊøóÝúÑöíØó ÌóÇÁó ãöäú
ÞöÈóáöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó äöÓúíóÇäðÇ ãöäúåõ Ëõãøó ÊóÐóßøóÑó ÝóáóÇ ÅÚóÇÏóÉó
Úóáóíúåö ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò.
æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó: Úóáóíúåö ÇáúÅöÚóÇÏóÉõ ÓóæóÇÁñ ÊóÐóßøóÑó Ýöí
ÇáúæóÞúÊö Ãóæú ÈóÚúÏóåõ æóåõæó Þóæúáõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøöº áöÃóäøó
ÇáÊøóíóãøõãó áöÚóÇÏöãö ÇáúãóÇÁö æóåóÐóÇ áóíúÓó ÈöÚóÇÏöãò áóåõ Èóáú åõæó
æóÇÌöÏñ áóåõ ÚóÇÏóÉðº áöÃóäøó ÇáúãóÇÁó Ýöí ÑóÍúáöåö æóÑóÍúáõåõ Ýöí
íóÏöåö æóÇáäøöÓúíóÇäõ áóÇ íõÖóÇÏøõ ÇáúæõÌõæÏó Èóáú íõÖóÇÏøõ ÇáÐøößúÑó
ÝóáóÇ íóäúÊóÝöí Èöåö ÇáúæöÌúÏóÇäõ ÝóÕóÇÑó ßóãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Ýöí ÑóÍúáöåö
ËóæúÈñ ÝóäóÓöíóåõ æóÕóáøóì ÚóÇÑöíøðÇ æóáöÃóäøó ÑóÍúáó ÇáúãõÓóÇÝöÑö
ãóÚúÏöäõ ÇáúãóÇÁö ÚóÇÏóÉð æóåóÐóÇ ÙóÇåöÑñ¡ æóßõáøõ ãóÇ åõæó ãóÚúÏöäñ
áöáúãóÇÁö ÚóÇÏóÉð íõÝúÊóÑóÖõ Úóáóì ÇáúãõÊóíóãøöãö ØóáóÈõ ÇáúãóÇÁö Ýöíåö
ßóãóäú ßóÇäó Ýöí ÇáúÚõãúÑóÇäö ÝóÅöäøóåõ íõÝúÊóÑóÖõ Úóáóíúåö ØóáóÈõ
ÇáúãóÇÁö áößóæúäöåö Ýöí ãóÚúÏöäöåö¡ ÍóÊøóì áóæú ÌóÇÁó ÞóæúãðÇ æóáóãú
íóÑó ÚöäúÏóåõãú ãóÇÁð ÝóÊóíóãøóãó æóÕóáøóì ÞóÈúáó ØóáóÈöåö ãöäúåõãú
Ëõãøó Úóáöãó Ãóäøóåõ ßóÇäó ÚöäúÏóåõãú ãóÇÁñ Ýóáóãú ÊóÌõÒú ÕóáóÇÊõåõ.
æóáóåõãóÇ ÃóäøóÇ áóÇ äõÓóáøöãõ Ãóäøóåõ æóÇÌöÏñº áöÃóäøó ÇáúãõÑóÇÏó
ÈöÇáúæõÌõæÏö ÇáúÞõÏúÑóÉõ ßóãóÇ ÊóÞóÏøóãó¡ æóáóÇ ÞõÏúÑóÉó ÅáøóÇ
ÈöÇáúÚöáúãö. æóÞóæúáõåõ: (æóãóÇÁõ ÇáÑøóÍúáö) ÌóæóÇÈñ Úóäú ÇáäøõßúÊóÉö
ÇáËøóÇäöíóÉö
(1/140)
æóãóÓúÃóáóÉõ ÇáËøóæúÈö Úóáóì
ÇáöÇÎúÊöáóÇÝö¡ æóáóæú ßóÇäó Úóáóì ÇáöÇÊøöÝóÇÞö ÝóÝóÑóÖó ÇáÓøöÊúÑó
íóÝõæÊõ áóÇ Åáóì ÎóáóÝò¡ æóÇáØøóåóÇÑóÉõ ÈöÇáúãóÇÁö ÊóÝõæÊõ Åáóì ÎóáóÝò¡
æóåõæó ÇáÊøóíóãøõãõ.
(æóáóíúÓó Úóáóì ÇáúãõÊóíóãøöãö ØóáóÈõ ÇáúãóÇÁö ÅÐóÇ áóãú íóÛúáöÈú Úóáóì
Ùóäøóåõ Ãóäøó ÈöÞõÑúÈöåö ãóÇÁñ) áöÃóäøó ÇáúÛóÇáöÈó ÚóÏóãõ ÇáúãóÇÁö Ýöí
ÇáúÝóáóæóÇÊö¡ æóáóÇ Ïóáöíáó Úóáóì ÇáúæõÌõæÏö Ýóáóãú íóßõäú æóÇÌöÏðÇ
áöáúãóÇÁö (æóÅöäú ÛóáóÈó Úóáóì Ùóäøöåö Ãóäøó åõäóÇßó ãóÇÁð áóãú íóÌõÒú
áóåõ Ãóäú íóÊóíóãøóãó ÍóÊøóì íóØúáõÈóåõ) áöÃóäøóåõ æóÇÌöÏñ áöáúãóÇÁö
äóÙóÑðÇ Åáóì ÇáÏøóáöíáö¡ Ëõãøó íóØúáõÈõ ãöÞúÏóÇÑó ÇáúÛóáúæóÉö æóáóÇ
íóÈúáõÛõ ãöíáðÇ ßóíú áóÇ íóäúÞóØöÚó Úóäú ÑõÝúÞóÊöåö (æóÅöäú ßóÇäó ãóÚó
ÑóÝöíÞöåö ãóÇÁñ ØóáóÈó ãöäúåõ ÞóÈúáó Ãóäú íóÊóíóãøóãó) áöÚóÏóãö
ÇáúãóäúÚö ÛóÇáöÈðÇ¡ ÝóÅöäú ãóäóÚóåõ ãöäúåõ Êóíóãøóãó áóÊóÍóÞøõÞö
ÇáúÚóÌúÒö (æóáóæú Êóíóãøóãó ÞóÈúáó ÇáØøóáóÈö ÃóÌúÒóÃóåõ ÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) áöÃóäøóåõ áóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáØøóáóÈõ ãöäú
ãöáúßö ÇáúÛóíúÑö¡ æóÞóÇáóÇ áóÇ íõÌúÒöíå áöÃóäøó ÇáúãóÇÁó ãóÈúÐõæáñ
ÚóÇÏóÉð
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
æóÊóÞúÑöíÑõåõ Ãóäøó ÑóÍúáó ÇáúãõÓóÇÝöÑö ãóÚúÏöäõ ÇáúãóÇÁö ÚóÇÏóÉð
ãõÚóÏøñ áöáÔøõÑúÈö Ãóæú ÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö¡ æóÇáúÃóæøóáõ ãõÓóáøóãñ ÛóíúÑõ
ãõÝöíÏò æóÇáËøóÇäöí ãóãúäõæÚñ. æóÞóæúáõåõ: (æóãóÓúÃóáóÉõ ÇáËøóæúÈö Úóáóì
ÇáöÇÎúÊöáóÇÝö) ÌóæóÇÈñ Úóäú ÇáúãóÞöíÓö Úóáóíúåö¡ æóÊóÞúÑöíÑõåõ Ãóäøó
ÇáúÍõßúãó Ýöíåö ÚöäúÏóäóÇ ßóÇáúãóÇÁö ÝóáóÇ íóäúÊóåöÖõ ÍõÌøóÉð¡ æóáóÆöäú
ÓóáøóãúäóÇ Ãóäøóåõ Úóáóì ÇáöÇÊøöÝóÇÞö ÝóÝóÑúÖõ ÇáÓøóÊúÑö íóÝõæÊõ áóÇ
Åáóì ÎóáóÝò¡ ÈöÎöáóÇÝö ÕõæÑóÉö ÇáäøöÒóÇÚö æóåóÐóÇ ÈöØóÑöíÞö
ÇáúãõÝóÇÑóÞóÉö: íóÚúäöí Ãóäøó ÇáúÝóÑúÞó ÈóíúäóåõãóÇ ãóæúÌõæÏñ Ýóáöãó áóÇ
íóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó ÇáúÍõßúãõ ãõÖóÇÝðÇ Åáóì ÇáúÝóÇÑöÞö Ïõæäó
ÇáúãõÔúÊóÑóßö ÝóáóÇ íóÕöÍøõ ÇáúÞöíóÇÓõ¡ æóÇáúÃóæúáóì Ãóäú íõÌúÚóáó
ãõãóÇäóÚóÉð: Ãóíú ÔóÑúØõ ÇáúÞöíóÇÓö ÇáúãõÓóÇæóÇÉõ Èóíúäó ÇáúãóÞöíÓö
æóÇáúãóÞöíÓö Úóáóíúåö¡ æóáóÇ äõÓóáøöãõ æõÌõæÏóåóÇ Ýöí ÕõæÑóÉö
ÇáäøöÒóÇÚöº áöÃóäøó ÝóÑúÖó ÇáÓøóÊúÑö íóÝõæÊõ áóÇ Åáóì ÎóáóÝò Åáóì
ÂÎöÑöåö.
(æóáóíúÓó Úóáóì ÇáúãõÊóíóãøöãö ØóáóÈõ ÇáúãóÇÁö ÅÐóÇ áóãú íóÛúáöÈú Úóáóì
Ùóäøöåö Ãóäøó ÈöÞõÑúÈöåö ãóÇÁð) æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ: ÇáØøóáóÈõ ÔóÑúØñ
íóãúäóÉð æóíóÓóÑóÉð áöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {Ýóáóãú ÊóÌöÏõæÇ ãóÇÁð
ÝóÊóíóãøóãõæÇ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] æóÚóÏóãõ ÇáúæöÌúÏóÇäö áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÅáøóÇ
ÈóÚúÏó ÇáØøóáóÈö.
æóáóäóÇ Ãóäøó {Ýóáóãú ÊóÌöÏõæÇ} [ÇáãÇÆÏÉ: 6] íóÞúÊóÖöí ÚóÏóãó
ÇáúæöÌúÏóÇäö ãõØúáóÞðÇ Úóäú ÞóíúÏö ÇáØøóáóÈö ÝóíóÚúãóáõ ÈöÅöØúáóÇÞöåö¡
æóåóÐóÇ ÚóÇÏöãñº áöÃóäøó ÇáúÛóÇáöÈó ÚóÏóãõ ÇáúãóÇÁö Ýöí ÇáúÝóáóæóÇÊö¡
æóáóÇ Ïóáöíáó Úóáóì ÇáúæõÌõæÏö áöíõÌúÚóáó æóÇÌöÏðÇ ÍõßúãðÇ ÝóÅöäøó
ÇáúÝóÑúÖó Ãóäøóåõ áóíúÓó Ðóáößó Úóáóì ÛóÇáöÈö Ùóäøöåö¡ ÍóÊøóì áóæú
ÛóáóÈó Úóáóì Ùóäøöåö Ãóäøó ÈöÞõÑúÈöåö ãóÇÁð áóãú íóÌõÒú áóåõ
ÇáÊøóíóãøõãõ ÍóÊøóì íóØúáõÈóåõº áöÃóäøóåõ íõÚóÏøõ æóÇÌöÏðÇ äóÙóÑðÇ Åáóì
ÇáÏøóáöíáö æóåõæó ÛóáóÈóÉõ ÇáÙøóäøöº áöÃóäøóåóÇ ÞóÇÆöãóÉñ ãóÞóÇãó
ÇáúÚöáúãö Ýöí ÇáúÚöÈóÇÏóÇÊö.
æóáóæú Úóáöãó Ãóäøó ÈöÞõÑúÈöåö ãóÇÁð áóãú íóÌõÒú áóåõ ÇáÊøóíóãøõãõ
ÝóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÛóáóÈó Úóáóì Ùóäøöåö. æóÇáúÛóáúæóÉõ ãöÞúÏóÇÑõ ÑóãúíóÉö
Óóåúãò¡ æóÞöíáó ËóáóËõãöÇÆóÉö ÐöÑóÇÚò Åáóì ÃóÑúÈóÚöãöÇÆóÉö ÐöÑóÇÚò.
æóÞóæúáõåõ: (æóÅöäú ßóÇäó ãóÚó ÑóÝöíÞöåö ãóÇÁñ) ÙóÇåöÑñ. æóÞóæúáõåõ:
(æóáóæú Êóíóãøóãó ÞóÈúáó ÇáØøóáóÈö ÃóÌúÒóÃóåõ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó)
ÐóßóÑó ÇáöÇÎúÊöáóÇÝó Ýöí ÇáúÅöíÖóÇÍö æóÇáÊøóÞúÑöíÈö æóÔóÑúÍö ÇáúÃóÞúØóÚö
(1/141)
(æóáóæú ÃóÈóì Ãóäú íõÚúØöíóåõ ÅáøóÇ
ÈöËóãóäö ÇáúãöËúáö æóÚöäúÏóåõ Ëóãóäõåõ áóÇ íõÌúÒöÆõåõ ÇáÊøóíóãøõãõ)
áóÊóÍóÞøõÞö ÇáúÞõÏúÑóÉö æóáóÇ íóáúÒóãõåõ ÊóÍóãøõáõ ÇáúÛóÈóäö ÇáúÝóÇÍöÔö
áöÃóäøó ÇáÖøóÑóÑó ãõÓúÞöØñ¡ æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÇáÚäÇíÉ]
Èóíúäó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÕóÇÍöÈóíúåö ßóãóÇ ÐóßóÑó Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö.
æóÞóÇáó Ýöí ÇáúãóÈúÓõæØö: æóÅöäú ßóÇäó ãóÚó ÑóÝöíÞöåö ãóÇÁñ ÝóÚóáóíúåö
Ãóäú íóÓúÃóáóåõ ÅáøóÇ Úóáóì Þóæúáö ÇáúÍóÓóäö Èúäö ÒöíóÇÏò ÝóÅöäøóåõ
ßóÇäó íóÞõæáõ ÇáÓøõÄóÇáõ Ðõáøñ æóÝöíåö ÈóÚúÖõ ÇáúÍóÑóÌö¡ æóãóÇ ÔõÑöÚó
ÇáÊøóíóãøõãõ ÅáøóÇ áöÏóÝúÚö ÇáúÍóÑóÌö.
æóÞóæúáõåõ: (æóáóæú ÃóÈóì Ãóäú íõÚúØöíóåõ ÅáøóÇ ÈöËóãóäö ÇáúãöËúáö)
åóÐöåö Úóáóì ËóáóÇËóÉö ÃóæúÌõåò. ÅãøóÇ Ãóäøó ÃóÚúØóÇåõ ÈöãöËúáö
ÞöíãóÊöåö Ýöí ÃóÞúÑóÈö ãóæúÖöÚò ãöäú ÇáúãóæóÇÖöÚö ÇáøóÊöí íóÚöÒøõ ÝöíåóÇ
ÇáúãóÇÁõ¡ Ãóæú ÈöÇáúÛóÈóäö ÇáúíóÓöíÑö¡ Ãóæú ÈöÇáúÛóÈóäö ÇáúÝóÇÍöÔö.
ÝóÝöí ÇáúæóÌúåö ÇáúÃóæøóáö æóÇáËøóÇäöí áóÇ íõÌúÒöÆõåõ ÇáÊøóíóãøõãõ
áöÊóÍóÞøõÞö ÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóì ÇáúãóÇÁö: ÝóÅöäøó ÇáúÞõÏúÑóÉó Úóáóì
ÇáúÈóÐúáö ÞõÏúÑóÉñ Úóáóì ÇáúãóÇÁö ÝóíóãúÊóäöÚõ ÌóæóÇÒõ ÇáÊøóíóãøõãö¡
ßóãóÇ Ãóäøó ÇáúÞõÏúÑóÉó Úóáóì Ëóãóäö ÇáÑøóÞóÈóÉö ÊóãúäóÚõ ÇáÊøóßúÝöíÑó
ÈöÇáÕøóæúãö.
æóÝöí ÇáúæóÌúåö ÇáËøóÇáöËö ÌóÇÒó áóåõ ÇáÊøóíóãøõãõ áöæõÌõæÏö ÇáÖøóÑóÑö¡
ÝóÅöäøó ÍõÑúãóÉó ãóÇáö ÇáúãõÓúáöãö ßóÍõÑúãóÉö äóÝúÓöåö¡ æóÇáÖøóÑóÑõ Ýöí
ÇáäøóÝúÓö ãõÓúÞöØñ ÝóßóÐóÇ Ýöí ÇáúãóÇáö. æóÇÎúÊõáöÝó Ýöí ÊóÝúÓöíÑö
ÇáúÛóÈóäö ÇáúÝóÇÍöÔö¡ ÝóÝöí ÇáäøóæóÇÏöÑö ÌóÚóáóåõ Ýöí ÊóÖúÚöíÝö
ÇáËøóãóäö. æóÞóÇáó ÈóÚúÖõåõãú: åõæó ãóÇ áóÇ íóÏúÎõáõ ÊóÍúÊó ÊóÞúæöíãö
ÇáúãõÞóæøöãöíäó. æóÞóæúáõ ÇáúÍóÓóäö ÇáúÈóÕúÑöíøö: íóáúÒóãõåõ ÇáÔøöÑóÇÁõ
ÈöÌóãöíÚö ãóÇáöåö ÅÝúÑóÇØñ¡ ßóãóÇ Ãóäøó Þóæúáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøö
ÇáÒøöíóÇÏóÉõ Úóáóì Ëóãóäö ÇáúãöËúáö ÚõÐúÑñ Ýöí ÊóÑúßö ÇáÔøöÑóÇÁö
ÞóáöíáóÉð ßóÇäóÊú Ãóæú ßóËöíÑóÉð ÊóÞúÑöíØñ äóÙóÑðÇ Åáóì ÇÚúÊöÈóÇÑöåö
ÎóæúÝó ÇáÊøóáóÝö Ýöí ÇáäøóÝúÓö¡ æóÇáúÝóÑúÞõ Èóíúäó ÇáúÛóÈóäö ÇáúíóÓöíÑö
æóÇáúÝóÇÍöÔö ãõÞóÑøóÑñ Ýöí ÇáÔøóÑúÚö ÝóÇáúãóÕöíÑõ Åáóíúåö Ãóæúáóì.
(1/142)
|