Zıharın Mânâları

Zıhar, lügatta, iki şeyin birbirine tatbik edilmesi, sırt sırta gelmesi;

Şeriatta da, kocanın, eşine " Sen bana anamın sırtı gibi ol! " diyerek yemin etmesi demektir. 655

Cahiliye devrinde, bir kimse eşine " Sen bana anamın sırtı gibi ol! " dedi mi, artık eş ona haram olur, bu söz boşama sayılırdı. 656

İslâm'da ilkzıharı yapan, Ubâde b. Sâmit'in kardeşi Evs b. Sâmit idi. 657

Kendisi çok yaşlı ve hırçın huylu idi. 658 Kızdığı zaman, aklı başından gider, gelirdi.

Amcasının kızı Havle (Huveyle) binti Salebe ile evli idi. 659

Evs b. Sâmit bir gün Havle Hatundan bir istekte bulunmuş, 660 Havle Hatun onun isteğini yerine getimneyince, Evs kızmış, aklı başından gitmiş, 661 Havle Hatuna " Sen bana anamın sırtı gibi ol! " demiş, 662 evden çıkıp gitmiş; biraz sonra eve gelip dileğini tekrarlamış, Havle Hatun da:

" Hayır! Havle'nin varlığı Kudret Elinde bulunan Allah'a yemin ederim ki; senin söylediğin söz üzerine Allah ve Resûlü hakkımızda hükmünü verinceye kadar dileğin yerine getirilemez! " diyerek Evs'e karşı koymuş663 ve:

" Vallahi, sen ağır bir söz söyledin. Bunun sonucunun nereye varacağını bilmiyorum" demişti.

Evs'in aklı başına gelip söylediğine pişman olunca:

" Zannetmem ki, sen bana haram olmuş olmayasın! " dedi. 664

Havle Hatun:

" Sen yine de böyle söyleme! Allah boşamayı sevmez! 665

Sen talaktan, boşamaktan hiç bahsetmedin ki!

Böyle bir yasaklama hükmü, ancak Yüce Allah'ın bize Resûlünü göndermesinden önceki zamanda idi.

Sen istersen git, yaptığın şeyi Resûlullah aleyhisselama bir sor! " dedi. Evs b. Sâmit:

" Ben bunu ondan sormaya utanırım! Resûlullah aleyhisselama sen git! Onun şu içine düştüğümüz şeyden bir çare bulup bize hayır kazandırması umulur. Bu işleri en iyi bilen odur! " dedi. 666

-------------------------------------

655. İbn Esîr, Nihâye, c. 3, s. 165, Firuzâbâdi, Kâmûsu’l-muhît, c. 2, s. 85.

656. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 8, s. 379, Taberî, Tefsir, c. 28, s. 6, 8, İbn Esîr, Nihâye, c. 3, s. 165.

657. Taberî, Tefsir, c. 28, s. 6.

658. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 6, s. 410.

659. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 8, s. 378, 379.

660. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 4, s. 41.

661. İbn Sa'd, Tabakât, c. 8, s. 379.

662. İbn Sa'd, Tabakât, c. 8, s. 379, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 6, s. 410.

663. Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 6, s. 410.

664. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 8, s. 378, 379.

665. Taberî, Tefsîr, c. 28, s. 4.

666. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 8, s. 379.