Kinanelenden Huleys b. Al kame, Kureyş müşriklerine:

" Bırakınız, onun yanına bir de ben gideyim! " dedi.

Kureyş müşrikleri:

" Haydi, kalk git! " dediler. 231

Huleys, o zaman Ehâbiş'in başkanı idi. 232

Huleys, Peygamberimiz aleyhisselamla ashabına doğru gelirken, 233 Peygamberimiz aleyhisselam, onu görünce: 234

" Bu gelen, filan kişidir!

Kendisi, kurbanlık develere saygı gösteren, 235 ibadete ve Allah'ın emirlerini yerine getirmeye özenen bir kavimdendir. 236

Kurbanlık develerin hepsini ona doğru sürünüz de, görsün! " buyurdu. 237

Müslümanlar, kurbanlık develeri ona doğru sürdüler. Huleys'i de:

" Lebbeyk! Allahümme lebbeyk! .." diyerek karşıladılar. 238

Huleys, Harem'de kurban edilmek üzere nişan vurulmuş, boyunlarına boğmukları takılmış, uzun müddet tutulmaktan, yünlerini yiyip tüketmiş, vadiye doğru akıp giden kurbanlık develere bakınca, 239 gözleri yaşardı240 ve:

" Sübhânallah! Bunların Beytullah'ı tavaf ve ziyaretten alıkonulmaları hiç de lâyık ve yerinde bir hareket değildir! 241

Lahm, Cüzam, Kinde ve Himyer kabileleri halkının haccına engel olunmuyor da, Abdulmuttalib'in oğlunun haccına engel olunuyor! ?242

Kabe'nin Rabbine andolsun ki; Kureyşîler, bu uygunsuz tutum ve davranışlarıyla helak olacaklardır!

Halbuki, bunlar umre yapmaktan başka bir maksatla gelmemişlerdir! " diyerek bağırmaktan kendisini alamadı. 243

Peygamberimiz aleyhisselam, Huleys'in söylediği sözü uzaktan işitince:

" Evet! Öyledir ey Kinane oğullarından olan kardeş! " buyurdu. 244

Huleys, bütün bunları gördükten sonra, duyduğu saygıdan dolayı, Peygamberimiz aleyhisselamın yanına kadar varmadı, varmaya gerek görmedi. 245

Peygamberimiz aleyhisselama ve ashabına tek kelime bile söylemedi. 246

Olduğu yerden, adamlarının (Kureyş müşriklerinin) yanına döndü. 247

Kureyş müşriklerine:

" Ey Kureyş cemaati! Ben onu Beytullah'tan alıkoymanın helâl olmadığı görüşündeyim! 248

Ben, kurban develerini, boyunlarına boğmuklar takılmış, hörgüçleri çizilip kanatılarak alâmetlenmiş, 249 kurban yerinde kurban edilmek üzere uzun müddet tutulmaktan yünlerini yiyip tüketmiş, 250 adamları da şu Beytullah'ı tavaf etmek maksadıyla koku sürünmeyi bırakmış, üstleri başlan kirlenmiş bir halde gördüm" dedi. 251

Huleys böyle konuşunca, Kureyş müşrikleri ona hakaret ettiler:

" Biz senden hoşnut değiliz! Seni tarafımızdan nereye gönderdikse, senden memnun olmadık! 252

Sen hele bir otur, yerinde dur! Sen nihayet bir çöl Arabısın! Cahilsin, bilgisizsin! Senin böyle şeylere aklın ermez! " dediler. 253

Huleys kızdı ve:

" Ey Kureyş cemaati! Vallahi, biz, Beytullah'ın Haremliğini gözeterek ona tazimde bulunmak ve onun hakkını yerine getirmek maksadıyla gelecek olanlara engel olalım diye sizinle ne antlaşmısızdır, ne de bu hususta bir bağlantı kurmuşuzdur!

Beytullah'a tazimde bulunmak üzere gelen bir kimse nasıl ondan alıkonabilir?! Huleys'in varlığını Elinde Bulundurana yemin ederim ki; ya Muhammed'le yapmak için geldiği şey arasına girilmeyecek, kendisinin Beytullah'ı tavaf ve ziyaretine engel olunmayacaktır; ya da bütün Ehâbiş'i, tek kişi bırakmamak üzere, buradan dağıtacağım, alıp götüreceğim! " dedi. 254

Bunun üzerine, Kureyş müşrikleri:

" Senin Muhammed'le ashabından görmüş oldukların, bir tuzaktan, bir aldatmadan başka birşey değildir! 255

Ey Huleys! Sen şimdi böyle birşey yapmaktan vazgeç!

Kendimiz için kabul edebileceğimiz bir anlaşma sağlayıncaya kadar, bizi kendi halimize bırak! " dediler. 256

-------------------------------------

231. Abdurrezzak, Musannef, c. 5, s. 336, Buhârî, Sahih, c. 3, s. 18Ü, Taberî, c. 3, s. 75.

232. İbn İshak, İbn Hişam, c. 3, s. 326, Vâkıdî, c. 2, s. 599.

233. Abdurrezzak, c. 5, s. 336, Buhârî, c. 3, s. 180, Taberî, c. 3, s. 75.

234. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 75.

235. Ebu Yusuf, Kitâbu'l-harac, s. 209, Abdurrezzak, c. 5, s. 337, Ahmed b. Hanbel, c. 4 s. 324, Buhârî, c. 3, s. 180, Taberî, c. 3, s. 75.

236. İbn İshak, İbn Hişam, c. 3, s. 326, Vâkıdî, c. 2, s. 599, Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 324, Taberî, c. 3, s. 75.

237. İbn İshak, İbn Hişam, c. 3, s. 326, Ebu Yusuf, Kitâbu'l-harac, s. 209, Vâkıdî, c. 2, s. 599, Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 324.

238. Vâkıdî, c. 2, s. 599, Abdurrezzak, c. 5, s. 337, Buhârî, c. 3, s. 180.

239. İbn İshak, İbn Hişam, c. 3, s. 326, Vâkıdî, c. 2, s. 599, İbn Sa'd, c. 2, s. 96, Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 324, Taberî, c. 3, s. 75.

240. Vâkıdî, c. 2, s. 599, Diyarbekrî, Târîhu'l-hamîs, c. 2, s. 19.

241. Abdurrezzak, c. 5, s. 337, Buhârî, c. 3, s. 180, Taberî, c. 3, s. 75.

242. Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 2, s. 696, Zübeyr b. Bekkâr'dan naklen Zürkânî, Mevâhibü'l-ledünniye Şerhi, c. 2, s. 193.

243. Diyarbekrî, Târîhu'l-hamîs, c. 2, s. 19, Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 2, s. 193.

244. Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 2, s. 193.

245. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 326, Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 599, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 4, s. 324.

246. Ebu Yusuf, Kitâbu'l-harac, s. 209.

247. İbn İshak, İbn Hişam, c. 3, s. 326, Ebu Yusuf, s. 209, Vâkıdî, c. 2, s. 599.

248. Vâkıdî, c. 2, s. 599, Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 324.

249. Abdurrezzak, Musannef, c. 5, s. 337, Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 324 Buhârî, Sahîh, c. 3, s. 180, Taberî, Târîh, c. 3, s. 75.

250. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 599, Ahmed b. Hanbel, c. 4, s. 324.

251. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 599.

252. Ebu Yusuf, Kitâbu'l-harac, s. 209.

253. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 326, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 4, s. 324, Taberî, Târîh, c. 3, s. 75, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 202.

254. İbn İshak, İbn Hişam , Sîre, c. 3, s. 326, Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 599, 600, Taberî, Târîh, c. 3, s. 75, 76, İbn Esîr, Kâmil, c. 2, s. 302.

255. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 600.

256. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 326, Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 600, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 96, Taberî, Târîh, c. 3. s. 76. İbn Esîr. Kâmil. c. 2. s. 202.