Sa'd b. Ubâde, mücahidlerin yolda açlıkla karşılaştıklarını haber aldığı zaman:

" Eğer Kays benim bildiğim Kays ise, onlara muhakkak deve bulup boğazlar! " demişti.

Kays b. Sa'd, yolda kesip mücahidlere yediremediği iki deveyi Medine'ye getirmişti.

Kays babası Sa'd'ın yanına varınca, Sa'd b. Ubâde, ona:

" Askerler açlığa uğradıklarında, onların açlıklarını gidermek için sen ne yaptın?" diye sordu. 157

Kays b. Sa'd:

" Develer boğazladım! " dedi. 158

Sa'd b. Ubâde:

" Develer boğazladığına iyi etmişsin! " dedi. 159

Kays b. Sa'd:

" Sonra, yine açlığa uğradılar! " dedi. 160

Sa'd b. Ubâde:

" Peki! Sen neyaptın?161 Yine develer boğazlasaydın ya! " dedi. 162

Kays b. Sa'd:

" Boğazladım! " dedi. 163

Sa'd b. Ubâde:

" Boğazladığına iyi etmişsin! " dedi. 164

Kays b. Sa'd:

" Sonra, yine açlığa uğradılar" dedi. 165

Sa'd b. Ubâde:

" Peki! Sen ne yaptın?166 Yine develer boğazlasaydın ya! " dedi. 167

Kays b. Sa'd:

" Boğazladım! " dedi. 168

Sa'd b. Ubâde:

" Boğazladığına iyi etmişsin! " dedi. 169

Kays b. Sa'd:

" Tekrar açlığa uğradılar! " dedi. 170

Sa'd b. Ubâde:

" Peki, sen neyaptın?171 Yine develer boğazlasaydın ya! " dedi.

Kays b. Sa'd:

" Develer boğazlamaktan men edildim! " dedi. 172

Sa'd b. Ubâde:

" Seni bundan kim men etti?" diye sordu.

Kays b. Sa'd:

" Kumandan Ebu Ubeyde b. Cerrah! " dedi.

Sa'd b. Ubâde:

" Niçin men etti?" diye sordu.

Kays b. Sa'd:

" Benim malım bulunmadığını söyledi ve 'Mal ancak babana aittir' dedi. Ben de:

'Babam, kendisine en uzak olanların bile borçlarını öder, yorulanların yüklerini taşır, açlığa uğrayanları yedirir dururken, bana gelince mi, bunu yapmayacak?' dedim" dedi.

Sa'd b. Ubâde:

" Dört hurma bahçesi senindir! " dedi.

Bu hususta, Kays için bir de tapu senedi yazdı.

Senedi Ebu Ubeyde b. Cerrah'a götürdü ve onu senede şahit yazdı.

Hazret-i Ömer'e de gitti.

Hazret-i Ömer şahit yazılmaktan kaçındı.

Bu bahçe ve bostanlardan en az 50 deve yükü hurma çıkardı.

Cühenî, Kays'la birlikte Medine'ye gelmişti. Kays, ona borçlu bulunduğu hurma yüklerini yükledi ve sırtına bir de elbise giydirdi.

Peygamberimiz aleyhisselam, Kays'ın bu tutum ve davranışını işitince: 173

" Muhakkak ki, onun kalbinde ve onun ev halkı ndal 74 cömertlik vardır! " buyurdu. 175

Kays b. Sa'd hastalanıp, ziyaretine gelenlerin gelmekte geciktikleri ve 'Onlar, sana olan borçlarından dolayı yanına gelmeye utanıyorlar! " denildiği zaman:

" Kays'ın herkimde alacağı varsa, Kays o borcu ona helâl kılmış, bağışlamıştır! " diye nida ettirmiş; bunun üzerine, gelen giden ziyaretçilerin çokluğundan, merdiveninin basamakları kırılmıştır! 176

Yüce Allah ondan da. onun babasından da razı olsun!

-------------------------------------

157. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 776, İbn Sa'd, Tabakât. c. 2, s. 160, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 3, s. 203, Zürkânî, Mevâhibü'l-ledünniye Şerhi, c. 2, s. 282.

158. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 776, Buhârî, Sahih, c. 5, s. 114, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 160, Halebî, İnsân, c. 3, s. 203, Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 2, s. 282.

159. Vâkıdî, c. 2, s. 776, İbn Seyyid. c. 2, s. 160, Halebî, c. 3, s. 203, Zürkânî, c. 2, s. 282.

160. Buhârî, Sahîh. c. 5, s. 114.

161. Vâkıdî, c. 2, s. 776, İbn Seyyid. c. 2, s. 160, Halebî, c. 3, s. 203, Zürkânî, c. 3, s. 282.

162. Buhârî, Sahîh. c. 5, s. 114.

163. Vâkıdî, c. 2, s. 776, Buhârî, c. 5, s. 114, İbn Seyyid, c. 2, s. 160, Halebî, c. 3, s. 203, Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 2, s. 282.

164. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 776, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 160, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 3, s. 203, Zürkânî, Mevâhibü'l-ledünniye Şerhi, c. 2, s. 203.

165. Buhârî, Sahîh. c. 5, s. 114.

166. Vâkıdî, c. 2, s. 776, İbn Seyyid. c. 2, s. 160, Halebî, c. 3, s. 203, Zürkânî, c. 2, s. 282.

167. Buhârî, Sahîh. c. 5, s. 114.

168. Vâkıdî, c. 2, s. 776, Buhârî, c. 5, s. 114, İbn Seyyid, c. 2, s. 160, Halebî, c. 3, s. 203, Zürkânî, c. 2, s. 282.

169. Vâkıdî, c. 2, s. 776, İbn Seyyid. c. 2, s. 160, Halebî, c. 3, s. 203, Zürkânî, c. 2, s. 282.

170. Buhârî, Sahîh. c. 5, s. 114.

171. Vâkıdî, c. 2, s. 776, İbn Seyyid. c. 2, s. 160, Halebî, c. 3, s. 203 Zürkânî, c. 2, s. 282.

172. Vâkıdî, c. 2, s. 776, Buhârî, c. 5 s. 114, İbn Seyyid, c. 2, s. 160, Halebî, c. 3, s. 203 Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 2, s. 282.

173. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 776.

174. İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 160, Zürkânî, Mevâhibü'l-ledünniye Şerhi, c. 2, s. 282.

175. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 776, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 3, s. 203, Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 2, s. 282.

176. İbn Habib, Kitâbu'l-muhabber. s. 155.