Mücahidler Zâtü's-Selâsil'den Medine'ye dönerlerken, yolda, çok soğuk bir gecede, Amr b. As ihtilam oldu.

Arkadaşlarına:

" Siz bana ne dersiniz? Vallahi, ihtilam oldum, düşüm azdı!

Eğer bu soğukta gusleder, yıkanırsam, helak olurum! " dedi.

Su getirtip taharetlendi, abdest aldı. Gusül yerine de, teyemmüm yaptı. 61 Kalkıp arkadaşlarına sabah namazını kıldırdı. 62

Avf b. Malik el-Eşcâîyi de, selametle dönüşlerini ve gazaları sırasında olup bitenleri Peygamberimiz aleyhisselama haber vermek üzere, postacı olarak önden gönderdi. 63

Avf b. Malik der ki:

" Halkın bu seferden dönüşlerinde, Resûlullah aleyhisselamın yanına ilk varan ben oldum. 64 Seher vakti idi. 65 Resûlullah aleyhisselam evinde namaz kılıyordu.

'Esselâmu aleyküm ve rahmetullahi ve berekâtüh' diyerek selam verdim.

Selam verince, Resûlullah aleyhisselam:

'Sen, Avf b. Malik hâ?' buyurdu. 66

'Evet! Babam, anam sana feda olsun! Benim, Avf b. Malik yâ Rasûlallah! ' dedim. 67

Resûlullah aleyhisselam:

'Sahibü'l-cezur=Deveyi kesip etini bölüştüren deveci hâ?' buyurdu. 68

'Evet! ' dedim. 69

Resûlullah aleyhisselam, selamımı alıp, bana daha fazla birşey söylemedi. 70

'Olan bitenleri bana haber ver! ' buyurdu.

Ben de, giderken bütün olan bitenleri, Ebu Ubeyde b. Cerrahla Amr b. Âs arasında geçenleri ve Ebu Ubeyde'nin ona itaat edişini, uysal davranışını birer birer haberverdim.

Resûlullah aleyhisselam:

'Allah, Ebu Ubeyde b. Cerrah'ı rahmetine gark eylesin! ' buyurdu.

Sonra, Amr b. Âs'ın, cünüb olduğu halde, yanında edeb yerlerini yıkamaya yetecek miktardan fazla su bulunmadığı için bize teyemmümle namaz kıldırdığını;71 Müslümanları ateş yakmaktan ve düşmanları takipten men ettiğini haber verdim. 72

Resûlullah aleyhisselam sustu. 73

-------------------------------------

61. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 773, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 4, s. 402.

62. Vâkıdî, c. 2, s. 773, Ahmed b. Hanbel, Müsned, c. 4, s. 203, Ebu Dâvud, Sünen, c. 1, s. 92, Beyhakî, Delâil, c. 4, s. 402, Zehebî, Megâzî, s. 431, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 4, s. 274.

63. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 2, s. 131, Beyhakî, c. 4, s. 402, İbn Kayyım, Zâdu'l-mead, c. 2, s. 175.

64. İbn İshak, İbn Hişam, c. 4, s. 272.

65. Vâkıdî, c. 2, s. 773, Beyhakî, Delâil, c. 4, s. 402, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 274.

66. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 4, s. 274, Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 773, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 4, s. 402, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 4, s. 274.

67. Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 773, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 274.

68. İbn İshak, İbn Hişam, c. 4, s. 274, Vâkıdî, c. 2, s. 773, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 274.

69. Vâkıdî, c. 2, s. 773, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 274.

70. İbn İshak, İbn Hişam, c. 4, s. 274, Vâkıdî, c. 2, s. 773, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 274.

71. Vâkıdî, c. 2, s: . 773, 774, Beyhakî, c. 4, s: . 404, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 274, 275.

72. Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 3, s. 200.

73. Abdurrezzak, Musannef, c. 1, s. 227, Vâkıdî, c. 2, s. 774, Beyhakî, c. 4, s. 402, Ebu'l-Fidâ, c. 4, s. 275.