ÑÏ
ÇáãÍÊÇÑ Úáì ÇáÏÑ ÇáãÎÊÇÑ ÈóÇÈõ ÇáúÌõãõÚóÉö
ÈöÊóËúáöíËö Çáúãöíãö æóÓõßõæäöåóÇ (åöíó ÝóÑúÖõ) Úóíúäò (íóßúÝõÑõ
ÌóÇÍöÏõåóÇ) áöËõÈõæÊöåóÇ ÈöÇáÏøóáöíáö ÇáúÞóØúÚöíøö ßóãóÇ ÍóÞøóÞóåõ
ÇáúßóãóÇáõ æóåöíó ÝóÑúÖñ ãõÓúÊóÞöáøñ ÂßóÏõ ãöäú ÇáÙøõåúÑö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÑóÃúÓö ÇáÑøóßúÚóÊóíúäö æóíõÊöãøõ ÇÍúÊöíóÇØðÇ áöÃóäøóåõ ãõÓóÇÝöÑñ ãöäú
æóÌúåò ãõÞöíãñ ãöäú æóÌúåò ÔóÑúÍõ ÇáúãõäúíóÉö.
(Þóæúáõåõ æóáóÇ íóÃúÊóãøõ ÅáóÎú) Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö æóÚóáóì åóÐóÇ
ÝóáóÇ íóÌõæÒõ áóåõ ÇáöÇÞúÊöÏóÇÁõ ÈöÇáúãõÞöíãö ãõØúáóÞðÇ ÝóáúíõÚúáóãú
åóÐóÇ ÇåÜ Ãóíú áóÇ Ýöí ÇáúæóÞúÊö æóáóÇ ÈóÚúÏóåõ æóáóÇ Ýöí ÇáÔøóÝúÚö
ÇáúÃóæøóáö æóáóÇ ÇáËøóÇäöí æóáóÚóáøó æóÌúåóåõ ßóãóÇ ÃóÝóÇÏóåõ ÔóíúÎõäóÇ
Ãóäøó ãõÞúÊóÖóì ßóæúäöåö íõÊöãøõ ÇÍúÊöíóÇØðÇ Ãóäú Êóßõæäó ÇáúÞóÚúÏóÉõ
ÇáËøóÇäöíóÉõ Ýöí ÍóÞøöåö ÝóÑúÖðÇ ÅáúÍóÇÞðÇ áóåõ ÈöÇáúãõÞöíãö¡ æóÞóÏú
ÞõáúäóÇ Åäøó ÇáúÞóÚúÏóÉó ÇáúÃõæáóì ÝóÑúÖñ Úóáóíúåö ÃóíúÖðÇ ÅáúÍóÇÞðÇ
áóåõ ÈöÇáúãõÓóÇÝöÑö ÝóÅöÐóÇ ÇÞúÊóÏóì ÈöãõÞöíãò íóáúÒóãõ ÇÞúÊöÏóÇÁõ
ÇáúãõÝúÊóÑöÖö ÈöÇáúãõÊóäóÝøöáö Ýöí ÍóÞøö ÇáúÞóÚúÏóÉö ÇáúÃõæáóì. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: áóßöäøó Þóæúáó ÔóÇÑöÍö ÇáúãõäúíóÉö æóÚóáóì åóÐóÇ ÅáóÎú íóÙúåóÑõ
ãöäúåõ Ãóäøóåõ ÊóÝúÑöíÚñ ãöäú ÚöäúÏöåö Úóáóì æóÌúåö ÇáúÈóÍúËö æóÅöáøóÇ
ÝóÇóáøóÐöí ÑóÃóíúÊå ãóäúÞõæáðÇ Ýöí ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ Úóäú ÇáúÍõÌøóÉö
Ãóäøóåõ Åäú áóãú íóßõäú ÈöÇáúãõåóÇíóÃóÉö æóåõæó Ýöí ÃóíúÏöíåöãóÇ Ýóßõáøõ
ÕóáóÇÉò íõÕóáøöíåóÇ æóÍúÏóåõ íõÕóáøöí ÃóÑúÈóÚðÇ æóíóÞúÚõÏõ Úóáóì ÑóÃúÓö
ÇáÑøóßúÚóÊóíúäö æóíóÞúÑóÃõ Ýöí ÇáúÃõÎúÑóíóíúäö æóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÇÞúÊóÏóì
ÈöãõÓóÇÝöÑò íõÕóáøöí ãóÚóåõ ÑóßúÚóÊóíúäö æóÝöí ÞöÑóÇÁóÊöåö Ýöí
ÇáÑøóßúÚóÊóíúäö ÇÎúÊöáóÇÝñ. æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÇÞúÊóÏóì ÈöãõÞöíãò ÝóÅöäøóåõ
íõÕóáøöí ÃóÑúÈóÚðÇ ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ æóåõæó ãöãøóÇ íõáúÛóÒõ) Ãóíú ãöäú ÌöåóÇÊò ÝóíõÞóÇáõ: Ãóíøõ
ÔóÎúÕò íõÕóáøöí ÝóÑúÖõåõ ÃóÑúÈóÚðÇ æóíõÝúÊóÑóÖõ Úóáóíúåö ÇáúÞõÚõæÏõ
ÇáúÃóæøóáõ ßóÇáËøóÇäöí æóÃóíøõ ÔóÎúÕò áóÇ íóÕöÍøõ ÇÞúÊöÏóÇÄõåõ
ÈöÇáúãõÞöíãö Ýöí ÇáúæóÞúÊö¡ æóÃóíøõ ÔóÎúÕò áóíúÓó ÈöãõÞöíãò æóáóÇ
ãõÓóÇÝöÑò¿ æóíõÞóÇáõ Ýöí ÕõæÑóÉö ÇáÊøóåóÇíõÄö: Ãóíøõ ÔóÎúÕò íõÊöãøõ
íóæúãðÇ æóíóÞúÕõÑõ íóæúãðÇ Ø
(Þóæúáõåõ áöÃóäøó ÇáúÃõæáóì ÖóãøóÊú ÇáúæöÊúÑó) æóåöíó ÕóÇÏöÞóÉñ
áöÃóäøóåõ ÝóÑúÖñ Úóãóáöíøñ æóíõÍúãóáõ ÇáúÝóÑúÖõ Ýöí ßóáóÇãö ÇáÒøóæúÌö
Úóáóì ãóÇ íóáúÒóãõ áöíóÚõãøó ÝöÚúáóåõ ÇáúÚóãóáöíøó Ø.
(Þóæúáõåõ æóÇáËøóÇáöËóÉõ áöíóæúãö ÇáúÌõãõÚóÉö) Ãóíú ÞóÇáóÊú Ðóáößó
ÇáúÚóÏóÏó áöÝõÑõæÖö íóæúãö ÇáúÌõãõÚóÉö ÇáúÞóØúÚöíøóÉö æóáóãú ÊóäúÙõÑú
Åáóì ÇáúæöÊúÑö æóßóÐóÇ ÇáÑøóÇÈöÚóÉõ æóÇóááøóåõ ÊóÚóÇáóì ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÈóÇÈõ ÇáúÌõãõÚóÉö]
ÈóÇÈõ ÇáúÌõãõÚóÉö
ãõäóÇÓóÈóÊõåõ áöáÓøóÝóÑö Ãóäøó Ýöí ßõáøò ãöäúåõãóÇ ÊóäúÕöíÝó ÇáÕøóáóÇÉö
ÇÈúÊöÏóÇÁð áöÚóÇÑöÖò áóßöäøóåõ åõäóÇ Ýöí ÎóÇÕøò¡ æóåõæó ÇáÙøõåúÑõ æóÝöí
ÇáÓøóÝóÑö Ýöí ÚóÇãøò æóåõæó ßõáøõ ÑóÈóÇÚöíóÉò ÝóáöÐóÇ ÞóÏøóãó (Þóæúáóåõ
ÈöÇáÏøóáöíáö ÇáúÞóØúÚöíøö) æóåõæó Þóæúáå ÊóÚóÇáóì - {íóÇ ÃóíøõåóÇ
ÇáøóÐöíäó ÂãóäõæÇ ÅöÐóÇ äõæÏöíó áöáÕøóáÇÉö ãöäú íóæúãö ÇáúÌõãõÚóÉö
ÝóÇÓúÚóæúÇ} [ÇáÌãÚÉ: 9] ÇáúÂíóÉó - æóÈöÇáÓøõäøóÉö æóÇáúÅöÌúãóÇÚö
(Þóæúáõåõ ßóãóÇ ÍóÞøóÞóåõ ÇáúßóãóÇáõ) æóÞóÇáó ÈóÚúÏó Ðóáößó æóÅöäøóãóÇ
ÃóßúËóÑúäóÇ Ýöíåö äóæúÚðÇ ãöäú ÇáúÅößúËóÇÑö áöãóÇ äóÓúãóÚõ Úóäú ÈóÚúÖö
ÇáúÌóåóáóÉö Ãóäøóåõãú íóäúÓõÈõæäó Åáóì ãóÐúåóÈö ÇáúÍóäóÝöíøóÉö ÚóÏóãó
ÇÝúÊöÑóÇÖöåóÇ¡ æóãóäúÔóÃõ ÛóáóØöåöãú Þóæúáõ ÇáúÞõÏõæÑöíøö æóãóäú Õóáøóì
ÇáÙøõåúÑó íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö Ýöí ãóäúÒöáöåö æóáóÇ ÚõÐúÑó áóåõ ßõÑöåó
æóÌóÇÒóÊú ÕóáóÇÊõåõ æóÅöäøóãóÇ ÃóÑóÇÏó ÍóÑõãó Úóáóíúåö æóÕóÍøóÊú
ÇáÙøõåúÑõ áöãóÇ ÓóíóÃúÊöí (Þóæúáõåõ ÂßóÏõ ãöäú ÇáÙøõåúÑö) Ãóíú áöÃóäøóåõ
æóÑóÏó ÝöíåóÇ ãöäú ÇáÊøóåúÏöíÏö ãóÇ áóãú íóÑöÏú Ýöí ÇáÙøõåúÑö¡ ãöäú
Ðóáößó Þóæúáõåõ - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - " «ãóäú ÊóÑóßó
ÇáúÌõãõÚóÉó ËóáóÇËó ãóÑøóÇÊò ãöäú ÛóíúÑö ÖóÑõæÑóÉò ØóÈóÚó Çááøóåõ Úóáóì
ÞóáúÈöåö» ÑóæóÇåõ ÃóÍúãóÏõ æóÇáúÍóÇßöãõ æóÕóÍøóÍóåõ¡ ÝóíõÚóÇÞóÈõ Úóáóì
ÊóÑúßöåóÇ ÃóÔóÏøó ãöäú ÇáÙøõåúÑö æóíõËóÇÈõ
(2/136)
æóáóíúÓóÊú ÈóÏóáðÇ Úóäúåõ ßóãóÇ ÍóÑøóÑóåõ
ÇáúÈóÇÞóÇäöíøõ ãóÚúÒöíøðÇ áöÓóÑöíøö ÇáÏøöíäö Èúäö ÇáÔøöÍúäóÉö. æóÝöí
ÇáúÈóÍúÑö: æóÞóÏú ÃóÝúÊóíúÊ ãöÑóÇÑðÇ ÈöÚóÏóãö ÕóáóÇÉö ÇáúÃóÑúÈóÚö
ÈóÚúÏóåóÇ ÈöäöíøóÉö ÂÎöÑö ÙõåúÑò ÎóæúÝó ÇÚúÊöÞóÇÏö ÚóÏóãö ÝóÑúÖöíøóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö æóåõæó ÇáöÇÍúÊöíóÇØõ Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ¡ æóÃóãøóÇ ãóäú áóÇ
íõÎóÇÝõ Úóáóíúåö ãóÝúÓóÏóÉñ ãöäúåóÇ ÝóÇáúÃóæúáóì Ãóäú Êóßõæäó Ýöí
ÈóíúÊöåö ÎõÝúíóÉð.
(æóíõÔúÊóÑóØõ áöÕöÍøóÊöåóÇ) ÓóÈúÚóÉõ ÃóÔúíóÇÁó:
ÇáúÃóæøóáõ: (ÇáúãöÕúÑõ æóåõæó ãóÇ áóÇ íóÓóÚõ ÃóßúÈóÑõ ãóÓóÇÌöÏöåö
Ãóåúáóåõ ÇáúãõßóáøóÝöíäó ÈöåóÇ) æóÚóáóíúåö ÝóÊúæóì ÃóßúËóÑö ÇáúÝõÞóåóÇÁö
ãõÌúÊóÈðì áöÙõåõæÑö ÇáÊøóæóÇäöí Ýöí ÇáúÃóÍúßóÇãö æóÙóÇåöÑõ ÇáúãóÐúåóÈö
Ãóäøóåõ ßõáøõ ãóæúÖöÚò áóåõ ÃóãöíÑñ æóÞóÇÖò
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÚóáóíúåóÇ ÃóßúËóÑó æóáöÃóäøó áóåóÇ ÔõÑõæØðÇ áóíúÓóÊú áöáÙøõåúÑö
ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ: æóáóíúÓóÊú ÈóÏóáðÇ Úóäúåõ ÅáóÎú) ÊóÕúÑöíÍñ
ÈöãóÝúåõæãö Þóæúáöåö: æóåöíó ÝóÑúÖñ ãõÓúÊóÞöáøñ áóßöäøó åóÐóÇ ãõÎóÇáöÝñ
áöãóÇ ÞóÏøóãóåõ ÇáúãõÕóäøöÝõ Ýöí ÈóÍúËö ÇáäøöíøóÉö ãöäú ÈóÇÈö ÔõÑõæØö
ÇáÕøóáóÇÉö. æóÚöÈóÇÑóÊõåõ ãóÚó ÇáÔøóÑúÍö: æóáóæú äóæóì ÝóÑúÖó ÇáúæóÞúÊö
ãóÚó ÈóÞóÇÆöåö ÌóÇÒó ÅáøóÇ Ýöí ÇáúÌõãõÚóÉö áöÃóäøóåóÇ ÈóÏóáñ ÅáøóÇ Ãóäú
íóßõæäó ÚöäúÏóåõ Ýöí ÇÚúÊöÞóÇÏöåö ÃóäøóåóÇ ÝóÑúÖõ ÇáúæóÞúÊö ßóãóÇ åõæó
ÑóÃúíõ ÇáúÈóÚúÖö ÝóÊóÕöÍøõ. ÇåÜ. æóßóÊóÈúäóÇ åõäóÇßó Úóäú ÔóÑúÍö
ÇáúãõäúíóÉö Ãóäøó ÝóÑúÖó ÇáúæóÞúÊö ÚöäúÏóäóÇ ÇáÙøõåúÑõ áóÇ ÇáúÌõãõÚóÉõ
æóáóßöäú ÞóÏú ÃõãöÑó ÈöÇáúÌõãõÚóÉö áöÅöÓúÞóÇØö ÇáÙøõåúÑö æóáöÐóÇ áóæú
Õóáøóì ÇáÙøõåúÑó ÞóÈúáó Ãóäú ÊóÝõæÊóåõ ÇáúÌõãõÚóÉõ ÕóÍøóÊú ÚöäúÏóäóÇ
ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó æóÇáËøóáóÇËóÉö æóÅöäú ÍóÑõãó ÇáöÇÞúÊöÕóÇÑõ ÚóáóíúåóÇ
ÇåÜ.
æóÇáúÍóÇÕöáõ: Ãóäøó ÝóÑúÖó ÇáúæóÞúÊö ÚöäúÏóäóÇ ÇáÙøõåúÑõ¡ æóÚöäúÏó
ÒõÝóÑó ÇáúÌõãõÚóÉõ ßóãóÇ ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí ÇáúÝóÊúÍö æóÛóíúÑöåö ÝöíãóÇ
ÓóíóÃúÊöí ÍóÊøóì ÇáúÈóÇÞóÇäöíøõ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõáúÊóÞóì¡ æóÃóãøóÇ ãóÇ
äóÞóáóåõ Úóäúåõ ÝóáóÚóáøóåõ ÐóßóÑóåõ Ýöí ÔóÑúÍöåö Úóäú ÇáäøõÞóÇíóÉö
æóÈöãóÇ ÐóßóÑúäóÇåõ ÙóåóÑó ÖóÚúÝõåõ (Þóæúáõåõ: æóÝöí ÇáúÈóÍúÑö ÅáóÎú)
ÓóíóÃúÊöí ÇáúßóáóÇãõ Úóáóì Ðóáößó ÚöäúÏó Þóæúáö ÇáúãõÕóäøöÝö æóÊõÄóÏøóì
Ýöí ãöÕúÑò æóÇÍöÏò ÈöãóæóÇÖöÚó ßóËöíÑóÉò
(Þóæúáõåõ æóíõÔúÊóÑóØõ ÅáóÎú) ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö: æóáóåóÇ ÔóÑóÇÆöØõ
æõÌõæÈðÇ æóÃóÏóÇÁð ãöäúåóÇ: ãóÇ åõæó Ýöí ÇáúãõÕóáøóì. æóãöäúåóÇ ãóÇ åõæó
Ýöí ÛóíúÑöåö æóÇáúÝóÑúÞõ Ãóäøó ÇáúÃóÏóÇÁó áóÇ íóÕöÍøõ ÈöÇäúÊöÝóÇÁö
ÔõÑõæØöåö æóíóÕöÍøõ ÈöÇäúÊöÝóÇÁö ÔõÑõæØö ÇáúæõÌõæÈö æóäóÙóãóåóÇ
ÈóÚúÖõåõãú ÝóÞóÇáó:
æóÍõÑøñ ÕóÍöíÍñ ÈöÇáúÈõáõæÛö ãõÐóßøóÑñ ... ãõÞöíãñ æóÐõæ ÚóÞúáò áöÔóÑúØö
æõÌõæÈöåóÇ
æóãöÕúÑñ æóÓõáúØóÇäñ æóæóÞúÊñ æóÎõØúÈóÉñ ... æóÅöÐúäñ ßóÐóÇ ÌóãúÚñ
áöÔóÑúØö ÃóÏóÇÆöåóÇ
Ø Úóäú ÃóÈöí ÇáÓøõÚõæÏö (Þóæúáõåõ ãóÇ áóÇ íóÓóÚõ ÅáóÎú) åóÐóÇ íóÕúÏõÞõ
Úóáóì ßóËöíÑò ãöäú ÇáúÞõÑóì Ø (Þóæúáõåõ ÇáúãõßóáøóÝöíäó ÈöåóÇ) ÇÍúÊóÑóÒó
Èöåö Úóäú ÃóÕúÍóÇÈö ÇáúÃóÚúÐóÇÑö ãöËúáó ÇáäøöÓóÇÁö æóÇáÕøöÈúíóÇäö
æóÇáúãõÓóÇÝöÑöíäó Ø Úóäú ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö (Þóæúáõåõ æóÚóáóíúåö ÝóÊúæóì
ÃóßúËóÑö ÇáúÝõÞóåóÇÁö ÅáóÎú) æóÞóÇáó ÃóÈõæ ÔõÌóÇÚò: åóÐóÇ ÃóÍúÓóäõ ãóÇ
Þöíáó Ýöíåö. æóÝöí ÇáúæóáúæóÇáöÌíøóÉö æóåõæó ÕóÍöíÍñ ÈóÍúÑñ¡ æóÚóáóíúåö
ãóÔóì Ýöí ÇáúæöÞóÇíóÉö æóãóÊúäö ÇáúãõÎúÊóÇÑö æóÔóÑúÍöåö æóÞóÏøóãóåõ Ýöí
ãóÊúäö ÇáÏøõÑóÑö Úóáóì ÇáúÞóæúáö ÇáúÂÎóÑö æóÙóÇåöÑõåõ ÊóÑúÌöíÍõåõ
æóÃóíøóÏóåõ ÕóÏúÑõ ÇáÔøóÑöíÚóÉö ÈöÞóæúáöåö áöÙõåõæÑö ÇáÊøóæóÇäöí Ýöí
ÃóÍúßóÇãö ÇáÔøóÑúÚö ÓöíøóãóÇ Ýöí ÅÞóÇãóÉö ÇáúÍõÏõæÏö Ýöí ÇáúÃóãúÕóÇÑö
(Þóæúáõåõ æóÙóÇåöÑõ ÇáúãóÐúåóÈö ÅáóÎú) ÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö.
æóÇáúÍóÏøõ ÇáÕøóÍöíÍõ ãóÇ ÇÎúÊóÇÑóåõ ÕóÇÍöÈõ ÇáúåöÏóÇíóÉö Ãóäøóåõ
ÇáøóÐöí áóåõ ÃóãöíÑñ æóÞóÇÖò íõäóÝøöÐõ ÇáúÃóÍúßóÇãó æóíõÞöíãõ ÇáúÍõÏõæÏó
æóÊóÒúíöíÝõ ÕóÏúÑö ÇáÔøóÑöíÚóÉö áóåõ ÚöäúÏó ÇÚúÊöÐóÇÑöåö Úóäú ÕóÇÍöÈö
ÇáúæöÞóÇíóÉö ÍóíúËõ ÇÎúÊóÇÑó ÇáúÍóÏøó ÇáúãõÊóÞóÏøöãó ÈöÙõåõæÑö
ÇáÊøóæóÇäöí Ýöí ÇáúÃóÍúßóÇãö ãõÒóíøóÝñ ÈöÃóäøó ÇáúãõÑóÇÏó ÇáúÞõÏúÑóÉõ
Úóáóì ÅÞóÇãóÊöåóÇ Úóáóì ãóÇ ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí ÇáÊøõÍúÝóÉö Úóäú ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó Ãóäøóåõ ÈóáúÏóÉñ ßóÈöíÑóÉñ ÝöíåóÇ Óößóßñ æóÃóÓúæóÇÞñ æóáóåóÇ
ÑóÓóÇÊöíÞõ æóÝöíåóÇ æóÇáò íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÅäúÕóÇÝö ÇáúãóÙúáõæãö ãöäú
ÇáÙøóÇáöãö ÈöÍöÔúãóÊöåö æóÚöáúãöåö Ãóæú Úöáúãö ÛóíúÑöåö íóÑúÌöÚõ
ÇáäøóÇÓõ Åáóíúåö ÝöíãóÇ íóÞóÚõ ãöäú ÇáúÍóæóÇÏöËö æóåóÐóÇ åõæó ÇáúÃóÕóÍøõ
ÇåÜ ÅáøóÇ Ãóäøó ÕóÇÍöÈó ÇáúåöÏóÇíóÉö ÊóÑóßó ÐößúÑó ÇáÓøößóßö
æóÇáÑøóÓóÇÊöíÞö áöÃóäøó ÇáúÛóÇáöÈó Ãóäøó ÇáúÃóãöíÑó æóÇáúÞóÇÖöíó ÇáøóÐöí
ÔóÃúäõåõ ÇáúÞõÏúÑóÉõ Úóáóì ÊóäúÝöíÐö ÇáúÃóÍúßóÇãö æóÅöÞóÇãóÉö ÇáúÍõÏõæÏö
áóÇ íóßõæäõ ÅáøóÇ Ýöí ÈóáóÏò ßóÐóáößó. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ áóåõ ÃóãöíÑñ
æóÞóÇÖò) Ãóíú ãõÞöíãóÇäö ÝóÇáöÇÚúÊöÈóÇÑõ ÈöÞóÇÖò íóÃúÊöí ÃóÍúíóÇäóÇ
íõÓóãøóì ÞóÇÖöíó ÇáäøóÇÍöíóÉö æóáóãú íóÐúßõÑú ÇáúãõÝúÊöíó ÇßúÊöÝóÇÁð
ÈöÐößúÑö ÇáúÞóÇÖöí áöÃóäøó ÇáúÞóÖóÇÁó Ýöí ÇáÕøóÏúÑö ÇáúÃóæøóáö ßóÇäó
æóÙöíÝóÉó ÇáúãõÌúÊóåöÏöíäó ÍóÊøóì áóæú áóãú íóßõäú ÇáúæóÇáöí æóÇáúÞóÇÖöí
ãõÝúÊöíðÇ ÇõÔúÊõÑöØó ÇáúãõÝúÊöí ßóãóÇ Ýöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö. æóÝöí ÊóÕúÍöíÍö
ÇáúÞõÏõæÑöíøö: Ãóäøóåõ íõßúÊóÝóì ÈöÇáúÞóÇÖöí Úóäú ÇáúÃóãöíÑö ÔóÑúÍõ
ÇáúãõáúÊóÞóì. ÞóÇáó ÇáÔøóíúÎõ ÅÓúãóÇÚöíáõ:
(2/137)
íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÅÞóÇãóÉö ÇáúÍõÏõæÏö ßóãóÇ
ÍóÑøóÑúäóÇåõ ÝöíãóÇ ÚóáøóÞúäóÇåõ Úóáóì ÇáúãõáúÊóÞóì.
æóÝöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö: ÅÐúäõ ÇáúÍóÇßöãö ÈöÈöäóÇÁö ÇáúÌóÇãöÚö Ýöí
ÇáÑøõÓúÊóÇÞö ÅÐúäñ ÈöÇáúÌõãõÚóÉö ÇÊøöÝóÇÞðÇ Úóáóì ãóÇ ÞóÇáóåõ
ÇáÓøóÑóÎúÓöíøõ æóÅöÐóÇ ÇÊøóÕóáó Èöåö ÇáúÍõßúãõ ÕóÇÑó ãõÌúãóÚðÇ Úóáóíúåö
ÝóáúíõÍúÝóÙú (Ãóæú ÝöäóÇÄõåõ) ÈößóÓúÑö ÇáúÝóÇÁö (æóåõæó ãóÇ) Íóæúáóåõ
(ÇÊøóÕóáó Èöåö) Ãóæú áóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Ëõãøó ÇáúãõÑóÇÏõ ãöäú ÇáúÃóãöíÑö ãóäú íóÍúÑõÓõ ÇáäøóÇÓó æóíóãúäóÚõ
ÇáúãõÝúÓöÏöíäó æóíõÞóæøöí ÃóÍúßóÇãó ÇáÔøóÑúÚö ßóÐóÇ Ýöí ÇáÑøóÞóÇÆöÞö.
æóÍóÇÕöáõåõ Ãóäú íóÞúÏöÑó Úóáóì ÅäúÕóÇÝö ÇáúãóÙúáõæãö ãöäú ÇáÙøóÇáöãö
ßóãóÇ ÝóÓøóÑóåõ Èöåö Ýöí ÇáúÚöäóÇíóÉö. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ íóÞúÏöÑõ ÅáóÎú)
ÃóÝúÑóÏó ÇáÖøóãöíÑó ÊóÈóÚðÇ áöáúåöÏóÇíóÉö áöÚóæúÏöåö Úóáóì ÇáúÞóÇÖöí
áöÃóäøó Ðóáößó æóÙöíÝóÊõåõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóãöíÑö áöãóÇ ãóÑøó¡ æóÝöí
ÇáÊøóÚúÈöíÑö ÈöíóÞúÏöÑõ ÑóÏøñ Úóáóì ÕóÏúÑö ÇáÔøóÑöíÚóÉö ßóãóÇ ÚóáöãúÊå.
æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáÔøóíúÎö ÅÓúãóÇÚöíáó Úóäú ÇáÏøóåúáóæöíøö áóíúÓó ÇáúãõÑóÇÏõ
ÊóäúÝöíÐó ÌóãöíÚö ÇáúÃóÍúßóÇãö ÈöÇáúÝöÚúáöº ÅÐú ÇáúÌõãõÚóÉõ ÃõÞöíãóÊú
Ýöí ÚóåúÏö ÃóÙúáóãö ÇáäøóÇÓö æóåõæó ÇáúÍóÌøóÇÌõ æóÅöäøóåõ ãóÇ ßóÇäó
íõäóÝøöÐõ ÌóãöíÚó ÇáúÃóÍúßóÇãö¡ Èóáú ÇáúãõÑóÇÏõ - æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ -
ÇÞúÊöÏóÇÑõåõ Úóáóì Ðóáößó ÇåÜ æóäõÞöáó ãöËúáõåõ Ýöí ÍóÇÔöíóÉö ÃóÈöí
ÇáÓøõÚõæÏö Úóäú ÑöÓóÇáóÉö ÇáúÚóáøóÇãóÉö äõæÍò ÃóÝóäúÏöí.
ÃóÞõæáõ: æóíõÄóíøöÏõåõ Ãóäøóåõ áóæú ßóÇäó ÇáúÅöÎúáóÇáõ ÈöÊóäúÝöíÐö
ÈóÚúÖö ÇáúÃóÍúßóÇãö ãõÎöáøðÇ Èößóæúäö ÇáúÈóáóÏö ãöÕúÑðÇ Úóáóì åóÐóÇ
ÇáúÞóæúáö ÇáøóÐöí åõæó ÙóÇåöÑõ ÇáÑøöæóÇíóÉö áóÒöãó Ãóäú áóÇ ÊóÕöÍøó
ÌõãõÚóÉñ Ýöí ÈóáúÏóÉò ãöäú ÈöáóÇÏö ÇáúÅöÓúáóÇãö Ýöí åóÐóÇ ÇáÒøóãóÇäö
Èóáú ÝöíãóÇ ÞóÈúáóåõ ãöäú ÃóÒúãóÇäò ÝóÊóÚóíøóäó ßóæúäõ ÇáúãõÑóÇÏö
ÇáöÇÞúÊöÏóÇÑó Úóáóì ÊóäúÝöíÐö ÇáúÃóÍúßóÇãö¡ æóáóßöäú íóäúÈóÛöí ÅÑóÇÏóÉõ
ÃóßúËóÑöåöãóÇ æóÅöáøóÇ ÝóÞóÏú íóÊóÚóÐøóÑõ Úóáóì ÇáúÍóÇßöãö ÇáöÇÞúÊöÏóÇÑõ
Úóáóì ÊóäúÝöíÐö ÈóÚúÖöåóÇ áöãóäúÚò ãöãøóäú æóáøóÇåõ æóßóãóÇ íóÞóÚõ Ýöí
ÃóíøóÇãö ÇáúÝöÊúäóÉö ãöäú ÊóÚóÕøõÈö ÓõÝóåóÇÁö ÇáúÈóáóÏö ÈóÚúÖöåöãú Úóáóì
ÈóÚúÖò Ãóæú Úóáóì ÇáúÍóÇßöãö ÈöÍóíúËõ áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÊóäúÝöíÐö
ÇáúÃóÍúßóÇãö Ýöíåöãú áöÃóäøóåõ ÞóÇÏöÑñ Úóáóì ÊóäúÝöíÐöåóÇ Ýöí ÛóíúÑöåöãú
æóÝöí ÚóÓúßóÑöåö Úóáóì Ãóäøó åóÐóÇ ÚóÇÑöÖñ ÝóáóÇ íõÚúÊóÈóÑõ¡ æóáöÐóÇ
áóæú ãóÇÊó ÇáúæóÇáöí Ãóæú áóãú íóÍúÖõÑú áöÝöÊúäóÉò æóáóãú íõæÌóÏú ÃóÍóÏñ
ãöãøóäú áóåõ ÍóÞøõ ÅÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö äóÕøóÈó ÇáúÚóÇãøóÉõ áóåõãú
ÎóØöíÈðÇ áöáÖøóÑõæÑóÉö ßóãóÇ ÓóíóÃúÊöí ãóÚó Ãóäøóåõ áóÇ ÃóãöíÑó æóáóÇ
ÞóÇÖöíó ËóãøóÉó ÃóÕúáðÇ æóÈöåóÐóÇ ÙóåóÑó Ìóåúáõ ãóäú íóÞõæáõ áóÇ ÊóÕöÍøõ
ÇáúÌõãõÚóÉõ Ýöí ÃóíøóÇãö ÇáúÝöÊúäóÉö ãóÚó ÃóäøóåóÇ ÊóÕöÍøõ Ýöí
ÇáúÈöáóÇÏö ÇáøóÊöí ÇÓúÊóæúáóì ÚóáóíúåóÇ ÇáúßõÝøóÇÑõ ßóãóÇ ÓóäóÐúßõÑõåõ
ÝóÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ ßóãóÇ ÍóÑøóÑúäóÇåõ ÅáóÎú) åõæó ÍóÇÕöáõ ãóÇ
ÞóÏøóãúäóÇåõ Úóäú ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö (Þóæúáõåõ æóÝöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö
ÅáóÎú) ÊóÃúíöíÏñ áöáúãóÊúäö¡ æóÚöÈóÇÑóÉõ ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö ÊóÞóÚõ
ÝóÑúÖðÇ Ýöí ÇáúÞóÕóÈóÇÊö æóÇáúÞõÑóì ÇáúßóÈöíÑóÉö ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ
ÃóÓúæóÇÞñ ÞóÇáó ÃóÈõæ ÇáúÞóÇÓöãö: åóÐóÇ ÈöáóÇ ÎöáóÇÝò ÅÐóÇ ÃóÐöäó
ÇáúæóÇáöí Ãóæú ÇáúÞóÇÖöí ÈöÈöäóÇÁö ÇáúãóÓúÌöÏö ÇáúÌóÇãöÚö æóÃóÏóÇÁö
ÇáúÌõãõÚóÉö áöÃóäøó åóÐóÇ ãõÌúÊóåóÏñ Ýöíåö ÝóÅöÐóÇ ÇÊøóÕóáó Èöåö
ÇáúÍõßúãõ ÕóÇÑó ãõÌúãóÚðÇ Úóáóíúåö¡ æóÝöíãóÇ ÐóßóÑúäóÇ ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì
Ãóäøóåõ áóÇ ÊóÌõæÒõ Ýöí ÇáÕøóÛöíÑóÉö ÇáøóÊöí áóíúÓó ÝöíåóÇ ÞóÇÖò
æóãöäúÈóÑñ æóÎóØöíÈñ ßóãóÇ Ýöí ÇáúãõÖúãóÑóÇÊö æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ
ÃõÑöíÏó Èöåö ÇáúßóÑóÇåóÉõ áößóÑóÇåóÉö ÇáäøóÝúáö ÈöÇáúÌóãóÇÚóÉöº ÃóáóÇ
ÊóÑóì Ãóäøó Ýöí ÇáúÌóæóÇåöÑö áóæú ÕóáøóæúÇ Ýöí ÇáúÞõÑóì áóÒöãóåõãú
ÃóÏóÇÁõ ÇáÙøõåúÑö¡ æóåóÐóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÊøóÕöáú Èöåö Íõßúãñ¡ ÝóÅöäøó Ýöí
ÝóÊóÇæóì ÇáÏøöíäóÇÑöíøö ÅÐóÇ Èõäöíó ãóÓúÌöÏñ Ýöí ÇáÑøõÓúÊóÇÞö ÈöÃóãúÑö
ÇáúÅöãóÇãö Ýóåõæó ÃóãúÑñ ÈöÇáúÌõãõÚóÉö ÇÊøöÝóÇÞðÇ Úóáóì ãóÇ ÞóÇáó
ÇáÓøóÑóÎúÓöíøõ ÇåÜ ÝóÇÝúåóãú æóÇáÑøõÓúÊóÇÞõ ÇáúÞõÑóì ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÞóÇãõæÓö. [ÊóäúÈöíåñ]
Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúæóåúÈóÇäöíøóÉö: ÞõÖóÇÉõ ÒóãóÇäöäóÇ íóÍúßõãõæäó ÈöÕöÍøóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö ÚöäúÏó ÊóÌúÏöíÏöåóÇ Ýöí ãóæúÖöÚò ÈöÃóäú íõÚóáøöÞó ÇáúæóÇÞöÝõ
ÚöÊúÞó ÚóÈúÏöåö ÈöÕöÍøóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö Ýöí åóÐóÇ ÇáúãóæúÖöÚö æóÈóÚúÏó
ÅÞóÇãóÊöåóÇ Ýöíåö ÈöÇáÔøõÑõæØö íóÏøóÚöí ÇáúãõÚóáøóÞõ ÚöÊúÞõåõ Úóáóì
ÇáúæóÇÞöÝö ÇáúãõÚóáøöÞö ÈöÃóäøóåõ ÚóáøóÞó ÚöÊúÞóåõ Úóáóì ÕöÍøóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö Ýöí åóÐóÇ ÇáúãóæúÖöÚö æóÞóÏú ÕóÍøóÊú æóæóÞóÚó ÇáúÚöÊúÞõ
ÝóíõÍúßóãõ ÈöÚöÊúÞöåö ÝóíóÊóÖóãøóäõ ÇáúÍõßúãõ ÈöÕöÍøóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö¡
æóíóÏúÎõáõ ãóÇ áóãú íóÃúÊö ãöäú ÇáúÌõãóÚö ÊóÈóÚðÇ ÇåÜ ÞóÇáó Ýöí
ÇáäøóåúÑö æóÝöí ÏõÎõæáö ãóÇ áóãú íóÃúÊö äóÙóÑñ ÝóÊóÏóÈøóÑú. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: ÇáúÌóæóÇÈõ Úóäú äóÙóÑöåö Ãóäøó ÇáúÍõßúãó ÈöÕöÍøóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö
ãóÈúäöíøñ Úóáóì ßóæúäö Ðóáößó ÇáúãóæúÖöÚö ãóÍóáøðÇ áöÅöÞóÇãóÊöåóÇ Ýöíåö
æóÈóÚúÏó ËõÈõæÊö ÕöÍøóÊöåóÇ Ýöíåö áóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó ÌõãõÚóÉò æóÌõãõÚóÉò
ÝóÊóÏóÈøóÑú. æóÙóÇåöÑõ ãóÇ ãóÑøó Úóäú ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö Ãóäøó ãõÌóÑøóÏó
ÃóãúÑö ÇáÓøõáúØóÇäö Ãóæú ÇáúÞóÇÖöí ÈöÈöäóÇÁö ÇáúãóÓúÌöÏö æóÃóÏóÇÆöåóÇ
Ýöíåö Íõßúãñ ÑóÇÝöÚñ áöáúÎöáóÇÝö ÈöáóÇ ÏóÚúæóì æóÍóÇÏöËóÉò. æóÝöí
ÞóÖóÇÁö ÇáúÃóÔúÈóÇåö ÃóãúÑõ ÇáúÞóÇÖöí Íõßúãñ ßóÞóæúáöåö: Óõáøöãó
ÇáúãóÍúÏõæÏó Åáóì ÇáúãõÏøóÚöí¡ æóÇáúÃóãúÑõ ÈöÏóÝúÚö ÇáÏøóíúäö¡
æóÇáúÃóãúÑõ ÈöÍóÈúÓöåö ÅáóÎú æóÃóÝúÊóì ÇÈúäõ äõÌóíúãò ÈöÃóäøó ÊóÒúæöíÌó
ÇáúÞóÇÖöí ÇáÕøóÛöíÑóÉó Íõßúãñ ÑóÇÝöÚñ áöáúÎöáóÇÝö áóíúÓó áöÛóíúÑöåö
äóÞúÖõåõ (Þóæúáõåõ: æóÅöÐóÇ ÇÊøóÕóáó Èöåö ÇáúÍõßúãõ ÅáóÎú) ÞóÏú ÚóáöãúÊ
Ãóäøó ÚöÈóÇÑóÉó ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö ÕóÑöíÍóÉñ Ýöí Ãóäøó ãõÌóÑøóÏó
ÇáúÃóãúÑö ÑóÇÝöÚñ áöáúÎöáóÇÝö ÈöäóÇÁð Úóáóì Ãóäøó ãõÌóÑøóÏó ÃóãúÑöåö
Íõßúãñ (Þóæúáõåõ ÃóæøóáðÇ) ÒóÇÏóåõ áöáúÅöÔóÇÑóÉö Åáóì Ãóäøó Þóæúáó
ÇáúãõÕóäøöÝö ãóÇ ÇÊøóÕóáó Èöåö áóíúÓó ÞóíúÏðÇ ÇÍúÊöÑóÇÒöíøðÇ ßóãóÇ Ýöí
(2/138)
ßóãóÇ ÍóÑøóÑóåõ ÇÈúäõ ÇáúßóãóÇáö
æóÛóíúÑõåõ (áöÃóÌúáö ãóÕóÇáöÍöåö) ßóÏóÝúäö ÇáúãóæúÊóì æóÑóßúÖö ÇáúÎóíúáö
æóÇáúãõÎúÊóÇÑõ áöáúÝóÊúæóì ÊóÞúÏöíÑõåõ ÈöÝóÑúÓóÎò ÐóßóÑóåõ
ÇáúæóáúæóÇáöÌöíøõ.
(æó) ÇáËøóÇäöí: (ÇáÓøõáúØóÇäõ) æóáóæú ãõÊóÛóáøöÈðÇ Ãóæú ÇãúÑóÃóÉð
ÝóíóÌõæÒõ ÃóãúÑõåóÇ ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ áóÇ ÅÞóÇãóÊõåóÇ (Ãóæú ãóÃúãõæÑóÉð
ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ) æóáóæú ÚóÈúÏðÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøóÉö.
(Þóæúáõåõ ßóãóÇ ÍóÑøóÑóåõ ÇÈúäõ ÇáúßóãóÇáö) ÍóíúËõ ÞóÇáó: æóÇÚúÊóÈóÑó
ÈóÚúÖõåõãú ÞóíúÏó ÇáöÇÊøöÕóÇáö¡ æóÞóÏú ÎóØøóÃóåõ ÕóÇÍöÈõ ÇáÐøóÎöíÑóÉö
ÞóÇÆöáðÇ ÝóÚóáóì Þóæúáö åóÐóÇ ÇáúÞóÇÆöáö áóÇ ÊóÌõæÒõ ÅÞóÇãóÉõ
ÇáúÌõãõÚóÉö ÈöÈõÎóÇÑóì Ýöí ãõÕóáøóì ÇáúÚöíÏö áöÃóäøó Èóíúäó ÇáúãõÕóáøóì
æóÈóíúäó ÇáúãöÕúÑö ãóÒóÇÑöÚó æóæóÞóÚóÊú åóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉõ ãóÑøóÉð
æóÃóÝúÊóì ÈóÚúÖõ ãóÔóÇíöÎö ÒóãóÇäöäóÇ ÈöÚóÏóãö ÇáúÌóæóÇÒö æóáóßöäøó
åóÐóÇ áóíúÓó ÈöÕóæóÇÈò ÝóÅöäøó ÃóÍóÏðÇ áóãú íõäúßöÑú ÌóæóÇÒó ÕóáóÇÉö
ÇáúÚöíÏö Ýöí ãõÕóáøóì ÇáúÚöíÏö ÈöÈõÎóÇÑóì áóÇ ãöäú ÇáúãõÊóÞóÏøöãöíäó
æóáóÇ ãöäú ÇáúãõÊóÃóÎøöÑöíäó¡ æóßóãóÇ Ãóäøó ÇáúãöÕúÑó Ãóæú ÝöäóÇÁóåõ
ÔóÑúØõ ÌóæóÇÒö ÇáúÌõãõÚóÉö Ýóåõæó ÔóÑúØõ ÌóæóÇÒö ÕóáóÇÉö ÇáúÚöíÏö. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ æóÇáúãõÎúÊóÇÑõ áöáúÝóÊúæóì ÅáóÎú) ÇÚúáóãú Ãóäøó ÈóÚúÖó
ÇáúãõÍóÞøöÞöíäó Ãóåúáö ÇáÊøóÑúÌöíÍö ÃóØúáóÞó ÇáúÝöäóÇÁó Úóäú ÊóÞúÏöíÑöåö
ÈöãóÓóÇÝóÉò æóßóÐóÇ ãõÍóÑøöÑõ ÇáúãóÐúåóÈö ÇáúÅöãóÇãõ ãõÍóãøóÏñ
æóÈóÚúÖõåõãú ÞóÏøóÑóåõ ÈöåóÇ æóÌõãúáóÉõ ÃóÞúæóÇáöåöãú Ýöí ÊóÞúÏöíÑöåö
ËóãóÇäöíóÉõ ÃóÞúæóÇáò Ãóæú ÊöÓúÚóÉõ ÛóáúæóÉò ãóíúáñ ãöíáóÇäö ËóáóÇËóÉñ
ÝóÑúÓóÎñ ÝóÑúÓóÎóÇäö ËóáóÇËóÉñ ÓóãóÇÚõ ÇáÕøóæúÊö ÓóãóÇÚõ ÇáúÃóÐóÇäö
æóÇáÊøóÚúÑöíÝõ ÃóÍúÓóäõ ãöäú ÇáÊøóÍúÏöíÏö áöÃóäøóåõ áóÇ íõæÌóÏõ Ðóáößó
Ýöí ßõáøö ãöÕúÑò æóÅöäøóãóÇ åõæó ÈöÍóÓóÈö ßöÈóÑö ÇáúãöÕúÑö æóÕöÛóÑöåö.
ÈóíóÇäõåõ Ãóäøó ÇáÊøóÞúÏöíÑó ÈöÛóáúæóÉò Ãóæú ãóíúáò áóÇ íóÕöÍøõ Ýöí
ãöËúáö ãöÕúÑó áöÃóäøó ÇáúÞóÑóÇÝóÉó æóÇáÊøõÑóÈó ÇáøóÊöí Êóáöí ÈóÇÈó
ÇáäøóÕúÑö íóÒöíÏõ ßõáøñ ãöäúåõãóÇ Úóáóì ÝóÑúÓóÎò ãöäú ßõáøö ÌóÇäöÈò¡
äóÚóãú åõæó ãõãúßöäñ áöãöËúáö ÈõæáóÇÞó ÝóÇáúÞóæúáõ ÈöÇáÊøóÍúÏöíÏö
ÈöãóÓóÇÝóÉò íõÎóÇáöÝõ ÇáÊøóÚúÑöíÝó ÇáúãõÊøóÝóÞó Úóáóì ãóÇ ÕóÏóÞó
Úóáóíúåö ÈöÃóäøóåõ ÇáúãõÚóÏøõ áöãóÕóÇáöÍö ÇáúãöÕúÑö ÝóÞóÏú äóÕøó
ÇáúÃóÆöãøóÉõ Úóáóì Ãóäøó ÇáúÝöäóÇÁó ãóÇ ÃõÚöÏøó áöÏóÝúäö ÇáúãóæúÊóì
æóÍóæóÇÆöÌö ÇáúãöÕúÑö ßóÑóßúÖö ÇáúÎóíúáö æóÇáÏøóæóÇÈøö æóÌóãúÚö
ÇáúÚóÓóÇßöÑö æóÇáúÎõÑõæÌö áöáÑøóãúíö æóÛóíúÑö Ðóáößó æóÃóíøö ãóæúÖöÚò
íõÍóÏøõ ÈöãóÓóÇÝóÉò íóÓóÚõ ÚóÓóÇßöÑó ãöÕúÑò æóíóÕúáõÍõ ãóíúÏóÇäðÇ
áöáúÎóíúáö æóÇáúÝõÑúÓóÇäö æóÑóãúíö ÇáäøóÈúáö æóÇáúÈõäúÏõÞö ÇáúÈóÇÑõæÏö
æóÇÎúÊöÈóÇÑö ÇáúãóÏóÇÝöÚö æóåóÐóÇ íóÒöíÏõ Úóáóì ÝóÑóÇÓöÎó ÝóÙóåóÑó Ãóäøó
ÇáÊøóÍúÏöíÏó ÈöÍóÓóÈö ÇáúÃóãúÕóÇÑö ÇåÜ ãõáóÎøóÕðÇ ãöäú [ÊõÍúÝóÉö
ÃóÚúíóÇäö ÇáúÛóäöíøö ÈöÕöÍøóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö æóÇáúÚöíÏóíúäö Ýöí ÇáúÝóäóÇ]
áöáúÚóáøóÇãóÉö ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøõ æóÞóÏú ÌóÒóãó ÝöíåóÇ ÈöÕöÍøóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö Ýöí ãóÓúÌöÏö ÓóÈöíáò Úóáóì Ãóäøó ÇáøóÐöí ÈóäóÇåõ ÈóÚúÖõ
ÃõãóÑóÇÁö ÒóãóÇäöåö æóåõæó Ýöí ÝöäóÇÁö ãöÕúÑò Èóíúäóåõ æóÈóíúäóåóÇ
äóÍúæõ ËóáóÇËóÉö ÃóÑúÈóÇÚö ÝóÑúÓóÎò æóÔóíúÁñ.
ãóØúáóÈñ Ýöí ÕöÍøóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö ÈöãóÓúÌöÏö ÇáúãõÑöÌøóÉö
æóÇáÕøóÇáöÍöíøóÉö Ýöí ÏöãóÔúÞó
ÃóÞõæáõ: æóÈöåö ÙóåóÑó ÕöÍøóÊõåóÇ Ýöí ÊóßöíøóÉö ÇáÓøõáúØóÇäö Óõáóíúãò
ÈöãóÑúÌóÉö ÏöãóÔúÞó¡ æóßóÐóÇ Ýöí ãóÓúÌöÏöåö ÈöÕóÇáöÍöíøóÉö ÏöãóÔúÞó
ÝóÅöäøóåóÇ ãöäú ÝöäóÇÁö ÏöãóÔúÞó ÈöãóÇ ÝöíåóÇ ãöäú ÇáÊøõÑúÈóÉö ÈöÓóÝúÍö
ÇáúÌóÈóáö æóÅöäú ÇäúÝóÕóáóÊú Úóäú ÏöãóÔúÞó ÈöãóÒóÇÑöÚó áóßöäøóåóÇ
ÞóÑöíÈóÉñ áöÃóäøóåóÇ Úóáóì ËõáõËö ÝóÑúÓóÎò ãöäú ÇáúÈóáúÏóÉö¡ æóÅöäú
ÇõÚúÊõÈöÑóÊú ÞóÑúíóÉð ãõÓúÊóÞöáøóÉð Ýóåöíó ãöÕúÑñ Úóáóì ÊóÚúÑöíÝö
ÇáúãõÕóäøöÝö Úóáóì Ãóäøó ãóÓúÌöÏóåóÇ ãóÈúäöíøñ ÈöÃóãúÑö ÇáÓøõáúØóÇäö¡
æóßóÐóÇ ãóÓúÌöÏõåóÇ ÇáúÞóÏöíãõ ÇáúãóÔúåõæÑõ ÈöãóÓúÌöÏö ÇáúÍóäóÇÈöáóÉö
ÇáøóÐöí ÈóäóÇåõ Çáúãóáößõ ÇáúÃóÔúÑóÝõ æóÃóãúÑõåõ ßóÇÝò Ýöí ÕöÍøóÊöåóÇ
Úóáóì ãóÇ ãóÑøó ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ Ãóæú ÇãúÑóÃóÉð) ÇÚúáóãú Ãóäøó
ÇáúãóÑúÃóÉó áóÇ Êóßõæäõ ÓõáúØóÇäðÇ ÅáøóÇ ÊóÛóáøõÈðÇ áöãóÇ ÊóÞóÏøóãó Ýöí
ÈóÇÈö ÇáúÅöãóÇãóÉö ãöäú ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáÐøõßõæÑóÉö Ýöí ÇáúÅöãóÇãö¡ ÝóßóÇäó
Úóáóì ÇáÔøóÇÑöÍö Ãóäú íóÞõæáó æóáóæú ÇãúÑóÃóÉð Ãóíú æóáóæú ßóÇäó Ðóáößó
ÇáúãõÊóÛóáøöÈõ ÇãúÑóÃóÉð Í¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáúãõÊóÛóáøöÈö ãóäú ÝõÞöÏó
Ýöíåö ÔõÑõæØõ ÇáúÅöãóÇãóÉö æóÅöäú ÑóÖöíóåõ ÇáúÞóæúãõ æóÝöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö:
æóÇáúãõÊóÛóáøöÈõ ÇáøóÐöí áóÇ ÚóåúÏó áóåõ Ãóíú áóÇ ãóäúÔõæÑó áóåõ Åäú
ßóÇäó ÓöíÑóÊõåõ ÝöíãóÇ Èóíúäó ÇáÑøóÚöíøóÉö ÓöíÑóÉó ÇáúÃõãóÑóÇÁö
æóíóÍúßõãõ Èóíúäóåõãú ÈöÍõßúãö ÇáúæõáóÇÉö ÊóÌõæÒõ ÇáúÌõãõÚóÉõ
ÈöÍóÖúÑóÊöåö ÈóÍúÑñ. ÇåÜ. Ø (Þóæúáõåõ ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ) Ãóíú ÅÞóÇãóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö æóÞóæúáõåõ áóÇ ÅÞóÇãóÊöåóÇ Ãóíú áóÇ ÅÞóÇãóÉö ÇáúãóÑúÃóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉó Í (Þóæúáõåõ Ãóæú ãóÃúãõæÑóÉñ ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ) Ãóíú
ÇáúÌõãõÚóÉö¡ æóÔóãöáó ÇáúÃóãúÑó ÏóáóÇáóÉð ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóáóÇ
ÎóÝóÇÁó Ýöí Ãóäøó ãóäú ÝõæøöÖó Åáóíúåö ÃóãúÑõ ÇáúÚóÇãøóÉö Ýöí ãöÕúÑò
áóåõ ÅÞóÇãóÊõåóÇ æóÅöäú áóãú íõÝóæøöÖúåóÇ ÇáÓøõáúØóÇäõ Åáóíúåö ÕóÑöíÍðÇ
ßóãóÇ Ýöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö æóÇáúÚöÈúÑóÉõ áöÃóåúáöíøóÉö ÇáäøóÇÆöÈö æóÞúÊó
ÇáÕøóáóÇÉö áóÇ æóÞúÊó ÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉö ÍóÊøóì áóæú ÃóãóÑó ÇáÕøóÈöíøó
æóÇáÐøöãøöíøó æóÝóæøóÖó ÅáóíúåöãóÇ ÇáúÌõãõÚóÉó ÝóÈóáóÛó æóÃóÓúáóãó
áóåõãóÇ ÅÞóÇãóÊõåóÇ áöÃóäøóåõ ÝóæøóÖóåóÇ ÅáóíúåöãóÇ ÕóÑöíÍðÇ ÈöÎöáóÇÝö
ãóÇ ÅÐóÇ áóãú íõÕóÑøöÍú¡ áóßöäøó ÙóÇåöÑó ÇáúÎóÇäöíøóÉö Ãóäøó åóÐóÇ
Þóæúáõ ÇáúÈóÚúÖö æóÃóäøó ÇáÑøóÇÌöÍó ÚóÏóãõ ÇáúÝóÑúÞö áöæõÞõæÚö
ÇáÊøóÝúæöíÖö ÈóÇØöáðÇ¡ æóÚóáóíúåö ÝóÇáúãõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÃóåúáöíøóÉõ æóÞúÊó
ÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉö ÇåÜ ãõáóÎøóÕðÇ.
(2/139)
æóáöíó Úóãóáó äóÇÍöíóÉò æóÅöäú áóãú
ÊóÌõÒú ÃóäúßöÍóÊõåõ æóÃóÞúÖöíóÊõåõ.
(æóÇÎúÊõáöÝó Ýöí ÇáúÎóØöíÈö ÇáúãõÞóÑøóÑö ãöäú ÌöåóÉö ÇáúÅöãóÇãö
ÇáúÃóÚúÙóãö Ãóæú) ãöäú ÌöåóÉö (äóÇÆöÈöåö åóáú íóãúáößõ ÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉó
Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö¿ ÝóÞöíáó áóÇ ãõØúáóÞðÇ) Ãóíú áöÖóÑõæÑóÉò Ãóæú áóÇ ÅáøóÇ
Ãóäú íõÝóæøóÖó Åáóíúåö Ðóáößó (æóÞöíáó Åäú áöÖóÑõæÑóÉò ÌóÇÒó) æóÅöáøóÇ
áóÇ (æóÞöíáó äóÚóãú) íóÌõæÒõ (ãõØúáóÞðÇ) ÈöáóÇ ÖóÑõæÑóÉò áöÃóäøóåõ Úóáóì
ÔóÑóÝö ÇáúÝóæóÇÊö áöÊóæóÞøõÊöåö ÝóßóÇäó ÇáúÃóãúÑõ Èöåö ÅÐúäðÇ
ÈöÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö ÏóáóÇáóÉð æóáóÇ ßóÐóáößó ÇáúÞóÖóÇÁõ (æóåõæó
ÇáÙøóÇåöÑõ) ãöäú ÚöÈóÇÑóÇÊöåöãú. ÝóÝöí ÇáúÈóÏóÇÆöÚö: ßõáøõ ãóäú ãóáóß
ÇáúÌõãõÚóÉó ãóáóß ÅÞóÇãóÉó ÛóíúÑöåö æóÝöí ÇáäøõÌúÚóÉö Ýöí ÊóÚúÏóÇÏö
ÇáúÌõãõÚóÉö áöÇÈúäö ÌõÑõÈóÇÔó ÅäøóãóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÇáúÅöÐúäõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÞõáúÊ: áóßöäú Ýöí ÑöÓóÇáóÉö ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøõ Úóäú ÇáúÎõáóÇÕóÉö ãóÇ
äóÕøõåõ Ãóäøó ÇáúÚöÈúÑóÉó áöáúÃóåúáöíøóÉö æóÞúÊó ÅÞóÇãóÊöåóÇ áóÇ æóÞúÊó
ÇáúÅöÐúäö ÈöåóÇ æóÅöäú æóÞóÚó Ýöí ÈóÚúÖö ÇáúÚöÈóÇÑóÇÊö ãóÇ íóÞúÊóÖöí
ÎöáóÇÝóåõ. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ æóÅöäú áóãú ÊóÌõÒú ÃóäúßöÍóÊõåõ
æóÃóÞúÖöíóÊõåõ) áöÃóäøóåõãóÇ íóÚúÊóãöÏóÇäö ÇáúæöáóÇíóÉó: æóáóÇ æöáóÇíóÉó
áóåõ Úóáóì äóÝúÓöåö ÝóÖúáðÇ Úóäú ÛóíúÑöåö æóáöÃóäøó ÔóÑúØó ÇáúÞóÖóÇÁö
ÇáúÍõÑøöíøóÉõ Ø
(Þóæúáõåõ æóÇÎúÊõáöÝó ÅáóÎú) áóíúÓó Ðóáößó ÇÎúÊöáóÇÝðÇ Èóíúäó ãóÔóÇíöÎö
ÇáúãóÐúåóÈö ãöäú Ãóåúáö ÇáÊøóÎúÑöíÌö Ãóæú ÇáÊøóÑúÌöíÍö Èóáú åõæó
ÇÎúÊöáóÇÝñ Èóíúäó ÇáúãõÊóÃóÎøöÑöíäó Ýöí Ýóåúãö ÚöÈóÇÑóÇÊö ãóÔóÇíöÎö
ÇáúãóÐúåóÈö. ãóØúáóÈñ Ýöí ÌóæóÇÒö ÇÓúÊöäóÇÈóÉö ÇáúÎóØöíÈö
(Þóæúáõåõ åóáú íóãúáößõ ÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉó) Ãóíú ÈöáóÇ ÅÐúäò ãöäú
ÇáÓøõáúØóÇäö ÃóãøóÇ ÈöÇáúÅöÐúäö ÝóáóÇ ÎöáóÇÝó Ýöíåö (Þóæúáõåõ ÝóÞöíáó
áóÇ ãõØúáóÞðÇ) ÞóÇÆöáõåõ ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøõÑóÑö ÍóíúËõ ÞóÇáó Åäøó
ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝó áóÇ íóÌõæÒõ áöáúÎõØúÈóÉö ÃóÕúáðÇ æóáóÇ áöáÕøóáóÇÉö
ÇÈúÊöÏóÇÁð Èóáú ÈóÚúÏóãóÇ ÃóÍúÏóËó ÇáúÅöãóÇãõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
ãóÃúÐõæäðÇ ãöäú ÇáÓøõáúØóÇäö ÈöÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ æóÞöíáó
áöÖóÑõæÑóÉò ÌóÇÒó ÅáóÎú) ÞóÇÆöáõåõ ÇÈúäõ ßóãóÇáò ÈóÇÔóÇ ÍóíúËõ ÞóÇáó Åäú
ßóÇäó Ðóáößó áöÖóÑõæÑóÉò ßóÔõÛúáöåö Úóäú ÅÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö Ýöí
æóÞúÊöåóÇ ÌóÇÒó ÇáÊøóÝúæöíÖõ Åáóì ÛóíúÑöåö æóÅöáøóÇ áóÇ Ãóíú æóÅöäú áóãú
íóßõäú Ðóáößó áöÖóÑõæÑóÉò ÃóÕúáðÇ Ãóæú ßóÇäó áöÚõÐúÑò áóßöäú íõãúßöäõ
ÅÒóÇáóÉõ ÚõÐúÑöåö æóÅöÞóÇãóÉõ ÇáúÌõãõÚóÉö ÈóÚúÏóåõ ÞóÈúáó ÎõÑõæÌö
ÇáúæóÞúÊö áóÇ íóÌõæÒõ ÇáÊøóÝúæöíÖõ Åáóì ÎóØöíÈò ÂÎóÑó Ëõãøó ÞóÇáó:
æóÅöÞóÇãóÉõ ÇáúÌõãõÚóÉö ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú ÃóãúÑóíúäö ÇáúÎõØúÈóÉö
æóÇáÕøóáóÇÉö¡ æóÇáúãóæúÞõæÝõ Úóáóì ÇáúÅöÐúäö åõæó ÇáúÃóæøóáõ Ïõæäó
ÇáËøóÇäöí¡ ÝóÇáúãõÑóÇÏõ ãöäú ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö áöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö
ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝõ áöáúÎõØúÈóÉö áóÇ áöáÕøóáóÇÉö ßóãóÇ Êóæóåøóãóåõ ÇáúÈóÚúÖõ
ÇåÜ ãöäóÍñ ãõáóÎøóÕðÇ (Þóæúáõåõ æóÞöíáó äóÚóãú ÅáóÎú) ÞóÇÆöáõåõ ÞóÇÖöí
ÇáúÞõÖóÇÉö ãõÍöÈøõ ÇáÏøöíäö ÇÈúäõ ÌöÑúÈóÇÔò ãöäóÍñ æóÈöåö ÞóÇáó ÔóÇÑöÍõ
ÇáúãõäúíóÉö ÇáúÈõÑúåóÇäõ ÅÈúÑóÇåöíãõ ÇáúÍóáóÈöíøõ æóßóÐóÇ ÕóÇÍöÈõ
ÇáúÈóÍúÑö æóÇáäøóåúÑö æóÇáÔøõÑõäúÈõáÇáí æóÇáúãõÕóäøöÝõ æóÇáÔøóÇÑöÍõ.
(Þóæúáõåõ ÈöáóÇ ÖóÑõæÑóÉò) ÇáúÃóæúáóì Ãóäú íóÞõæáó: æóáóæú ÈöáóÇ
ÖóÑõæÑóÉò áöíóÊøóÖöÍó ãóÚúäóì ÇáúÅöØúáóÇÞö Ø. ÞóÇáó Ýöí ÇáúÅöãúÏóÇÏö
ÈóÚúÏó ßóáóÇãò: æóÅöÐóÇ ÚóáöãúÊ ÌóæóÇÒó ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö áöáúÎõØúÈóÉö
æóÇáÕøóáóÇÉö ãõØúáóÞðÇ ÈöÚõÐúÑò æóÈöÛóíúÑö ÚõÐúÑò ÍóÇáó ÇáúÍóÖúÑóÉö
æóÇáúÛóíúÈóÉö æóÌóæóÇÒó ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö áöáÕøóáóÇÉö Ïõæäó ÇáúÎõØúÈóÉö
æóÚóßúÓóåõ ÝóÇÚúáóãú Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÇÓúÊóäóÇÈó áöãóÑóÖò æóäóÍúæöåö
ÝóÇáäøóÇÆöÈõ íóÎúØõÈõ æóíõÕóáøöí Èöåöãú¡ æóÇáúÃóãúÑõ Ýöíåö ÙóÇåöÑñ.
æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÇÓúÊóÎúáóÝó áöáÕøóáóÇÉö ÝóÞóØú áöÓóÈúÞö ÍóÏóËò¡ ÝóÅöãøóÇ
Ãóäú íóßõæäó ÈóÚúÏó ÔõÑõæÚöåö ÝöíåóÇ Ãóæú ÞóÈúáóåõ ÝóÅöäú ßóÇäó ÈóÚúÏóåõ
Ýóßõáøõ ãóäú ÕóáóÍó áöáöÇÞúÊöÏóÇÁö Èöåö íóÕöÍøõ ÇÓúÊöÎúáóÇÝõåõ¡ æóÃóãøóÇ
ÅÐóÇ ßóÇäó ÞóÈúáóåõ ÈóÚúÏó ÇáúÎõØúÈóÉö ÝóíõÔúÊóÑóØõ ßóæúäõ ÇáúÎóáöíÝóÉö
ÞóÏú ÔóåöÏó ÇáúÎõØúÈóÉó Ãóæú ÈóÚúÖóåóÇ ãóÚó ÃóåúáöíøóÊöåö áöáöÇÞúÊöÏóÇÁö
Èöåö. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ áöÃóäøóåõ ÅáóÎú) åóÐöåö ÚöÈóÇÑóÉõ ÇáúåöÏóÇíóÉö Ýöí
ßöÊóÇÈö ÃóÏóÈö ÇáúÞóÇÖöí Ãóíú áöÃóäøó ÃóÏóÇÁó ÇáúÌõãõÚóÉö Úóáóì ÔóÑóÝö
ÇáúÝóæóÇÊö áöÊóæóÞøõÊöåö ÈöæóÞúÊò íóÝõæÊõ ÇáúÃóÏóÇÁõ ÈöÇäúÞöÖóÇÆöåö
ÏõÑóÑñ Úóäú ÔóÑúÍö ÇáúåöÏóÇíóÉö Ãóíú Ýóíóßõæäõ Ðóáößó ÅÐúäðÇ
ÈöÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö ÏóáóÇáóÉð áöÚöáúãöåö ÈöãóÇ íóÚúÊóÑöí ÇáúãóÃúãõæÑó ãöäú
ÇáúÚóæóÇÑöÖö ÇáúãóÇäöÚóÉö ãöäú ÅÞóÇãóÊöåóÇ ßóãóÑóÖò æóÍóÏóËò ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÏóÇÆöÚö (Þóæúáõåõ¡ æóáóÇ ßóÐóáößó ÇáúÞóÖóÇÁõ) ÝóÅöäøóåõ íóÍúÕõáõ
Ýöí Ãóíøö æóÞúÊò ßóÇäó Ýóáóãú íóßõäú ÇáúÃóãúÑõ Èöåö ÅÐúäðÇ
ÈöÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö ÏóáóÇáóÉð (Þóæúáõåõ: ßõáøõ ãóäú ãóáóßó ÅáóÎú) åõæó
ÕóÑöíÍñ Ýöí ÌóæóÇÒö ÇÓúÊöäóÇÈóÉö ÇáúÎóØöíÈö ãõØúáóÞðÇ Ãóæú ßóÇáÕøóÑöíÍö
ÈóÍúÑñ (Þóæúáõåõ ÇáäøõÌúÚóÉö) ÈöÖóãøö Çáäøõæäö æóÓõßõæäö ÇáúÌöíãö ØóáóÈõ
ÇáúßóáóÅö Ýöí ãóæúÖöÚöåö ÞóÇãõæÓñ æóåöíó åõäóÇ Úóáóãõ ÇáúßöÊóÇÈö Í
(Þóæúáõåõ áöÇÈúäö ÌõÑõÈóÇÔò) ÈöÖóãøö ÇáúÌöíãö æóÇáÑøóÇÁö Í æóåõæó ÃóÍóÏõ
ÔõíõæÎö ãóÔóÇíöÎö ÕóÇÍöÈö ÇáúÈóÍúÑö (Þóæúáõåõ ÅäøóãóÇ íõÔúÊóÑóØõ
ÇáúÅöÐúäõ ÅáóÎú) ÍóÇÕöáõåõ Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó ãöäú ÇáÓøõáúØóÇäö ÅäøóãóÇ
íõÔúÊóÑóØõ Ýöí Ãóæøóáö ãóÑøóÉò¡ ÝóÅöÐóÇ ÃóÐöäó ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ áöÔóÎúÕò
ßóÇäó áóåõ Ãóäú íóÃúÐóäó áöÛóíúÑöåö æóÐóáößó ÇáúÛóíúÑõ áóåõ Ãóäú
íóÃúÐóäó áöÂÎóÑó æóåóáõãøó ÌóÑøðÇ¡ æóáóíúÓó ÇáúãõÑóÇÏõ Ãóäøó
ÇáÓøõáúØóÇäó ÅÐóÇ ÃóÐöäó ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ Ýöí ãóÓúÌöÏò ÕóÇÑó ßõáøõ ÔóÎúÕò
Ãóæú ßõáøõ ÎóØöíÈò ãóÃúÐõæäðÇ ÈöÃóäú íõÞöíãóåóÇ Ýöí Ðóáößó ÇáúãóÓúÌöÏö
ÈöÏõæäö ÅÐúäò
(2/140)
áöÅöÞóÇãóÊöåóÇ ÚöäúÏó ÈöäóÇÁö
ÇáúãóÓúÌöÏö¡ Ëõãøó áóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÈóÚúÏó Ðóáößó Èóáú ÇáúÅöÐúäõ
ãõÓúÊóÕúÍóÈñ áößõáøö ÎóØöíÈò æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóãóÇ ÞóíøóÏóåõ
ÇáÒøóíúáóÚöíøõ áóÇ Ïóáöíáó áóåõ¡ æóãóÇ ÐóßóÑóåõ ãõäúáóÇ ÎõÓúÑæ
æóÛóíúÑõåõ ÑóÏøóåõ ÇÈúäõ ÇáúßóãóÇáö Ýöí ÑöÓóÇáóÊöåö ÎóÇÕøóÉð ÈóÑúåóäó
ÝöíåóÇ Úóáóì ÇáúÌóæóÇÒö ÈöáóÇ ÔóÑúØò æóÃóØúäóÈó ÝöíåóÇ æóÃóÈúÏóÚó
æóáößóËöíÑò ãöäú ÇáúÝóæóÇÆöÏö ÃóæúÏóÚó.
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ãöäú ÇáÓøõáúØóÇäö Ãóæú ãöäú ãóÃúÐõæäöåö ßóãóÇ íõæåöãõåõ ÙóÇåöÑõ
ßóáóÇãöåö¡ æóíóÏõáøõ Úóáóì Ðóáößó äóÕøõ ÚöÈóÇÑóÉö ÇÈúäö ÌõÑõÈóÇÔó
ÇáøóÊöí äóÞóáóåóÇ Úóäúåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóåöíó Þóæúáõåõ ÈóÚúÏó ßóáóÇãòº
æóÅöÐú ÞóÏú ÚóÑóÝúÊ åóÐóÇ ÝóíóÊóãóÔøóì Úóáóíúåö ãóÇ íóÞóÚõ Ýöí
ÒóãóÇäöäóÇ åóÐóÇ ãöäú ÇÓúÊöÆúÐóÇäö ÇáÓøõáúØóÇäö Ýöí ÅÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö
ÝöíãóÇ íõÓúÊóÌóÏøõ ãöäú ÇáúÌóæóÇãöÚö ÝóÅöäøó ÅÐúäóåõ ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ Ýöí
Ðóáößó ÇáúãóæúÖöÚö áöÑóÈøöåö ãõÕóÍøöÍñ áöÅöÐúäö ÑóÈøö ÇáúÌóÇãöÚö áöãóäú
íõÞöíãõåõ ÎóØöíÈðÇ¡ æóáöÅöÐúäö Ðóáößó ÇáúÎóØöíÈö áöãóäú ÚóÓóÇåõ Ãóäú
íóÓúÊóäöíÈóåõ ÅáóÎú. æóÍóÇÕöáõåõ Ãóäøóåõ áóÇ ÊóÕöÍøõ ÅÞóÇãóÊõåóÇ ÅáøóÇ
áöãóäú ÃóÐöäó áóåõ ÇáÓøõáúØóÇäõ ÈöæóÇÓöØóÉò Ãóæú ÈöÏõæäöåóÇ¡ ÃóãøóÇ
ÈöÏõæäö Ðóáößó ÝóáóÇ ßóãóÇ åõæó ÕóÑöíÍõ ãóÇ íóÐúßõÑõåõ ÇáÔøóÇÑöÍõ Úóäú
ÇáÓøöÑóÇÌöíøóÉö¡ äóÚóãú æóÞóÚó Ýöí ÝóÊóÇæóì ÇÈúäö ÇáÔøóáóÈöíøö ãóÇ
íõæåöãõ ãóÇ Ãóæúåóãóåõ ßóáóÇãõ ÇáÔøóÇÑöÍö ÍóíúËõ ÓõÆöáó Úóäú ËóÛúÑò
Ýöíåö ÌóæóÇãöÚõ áóåóÇ ÎõØóÈóÇÁõ áóíúÓó áöÃóÍóÏò ãöäúåõãú ÅÐúäñ ÕóÑöíÍñ
ãöäú ÇáÓøõáúØóÇäö ãóÚó Úöáúãö ÇáÓøõáúØóÇäö ÈöÐóáößó ÇáËøóÛúÑö
æóÈöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÌõãóÚö æóÇáúÃóÚúíóÇÏö Ýöí ÌóæóÇãöÚöåö Ýóåóáú íóßõæäõ
Ðóáößó ÅÐúäðÇ ÏóáóÇáóÉð¿ ÝóÃóÌóÇÈó ÈöÃóäøó ÃõãõæÑó ÇáúãõÓúáöãöíäó
ãóÍúãõæáóÉñ Úóáóì ÇáÓøóÏóÇÏö¡ æóÞóÏú ÌóÑóÊú ÇáúÚóÇÏóÉõ ÈöÃóäøó ãóäú
Èóäóì ÌóÇãöÚðÇ¡ æóÃóÑóÇÏó ÅÞóÇãóÉó ÇáúÌõãõÚóÉö ÇÓúÊóÃúÐóäó ÇáúÅöãóÇãó
ÝóÅöÐóÇ æóÌóÏó ÇáúÅöÐúäó Ãóæøóáó ãóÑøóÉò ÝóÞóÏú ÍóÕóáó Èöåö ÇáúÛóÑóÖõ
æóÇáúÅöÐúäõ ÈóÚúÏó Ðóáößó ÇåÜ ãõáóÎøóÕðÇ áóßöäú íõãúßöäõ Íóãúáõåõ Úóáóì
ãóÇ ãóÑøó Ãóíú ÝóáóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÅÐúäõ ÇáÓøõáúØóÇäö ËóÇäöíðÇ Èóáú ßõáøõ
ÎóØöíÈò áóåõ Ãóäú íóÓúÊóäöíÈó áöáöÇßúÊöÝóÇÁö ÈöÇáúÅöÐúäö Ãóæøóáó ãóÑøóÉò
æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ. (Þóæúáõåõ æóãóÇ ÞóíøóÏóåõ ÇáÒøóíúáóÚöíøõ) Ãóíú ãöäú
Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ áóåõ ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÃóÍúÏóËó ÞóÇáó Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö áóÇ Ïóáöíáó Úóáóíúåö æóÇáÙøóÇåöÑõ ãöäú ÚöÈóÇÑóÇÊöåöãú
ÇáúÅöØúáóÇÞõ. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóãóÇ ÐóßóÑóåõ ÇáÒøóíúáóÚöíøõ ÊóÈöÚóåõ Úóáóíúåö ãõäúáóÇ ÎõÓúÑæ
ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøõÑóÑö ßóãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ Úóäúåõ áóßöäøóåõ äóÇÞóÖó äóÝúÓóåõ
ÍóíúËõ ÞóÇáó ÈóÚúÏóåõ: æóáóÇ íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÕóáøöíó ÛóíúÑõ ÇáúÎóØöíÈö
áöÃóäøó ÇáúÌõãõÚóÉó ãóÚó ÇáúÎõØúÈóÉö ßóÔóíúÁò æóÇÍöÏò ÝóáóÇ íóäúÈóÛöí
Ãóäú íõÞöíãóåóÇ ÇËúäóÇäö æóÅöäú ÝóÚóáó ÌóÇÒó ÇåÜ æóåóÐóÇ íóßõæäõ
ÈöÇÓúÊöÎúáóÇÝö ÇáúÎóØöíÈö¡ Ëõãøó ÞóÇáó ÃóíúÖðÇ ÎóØóÈó ÕóÈöíøñ ÈöÅöÐúäö
ÇáÓøõáúØóÇäö æóÕóáøóì ÈóÇáöÛñ ÌóÇÒó ßóÐóÇ Ýöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö ÇåÜ ÞóÇáó
ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøõ Ýöí ÑöÓóÇáóÊöåö: ÝóåóÐóÇ äóÕøñ ãöäúåõ Úóáóì ÌóæóÇÒö
ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö áöáÕøóáóÇÉö ÞóÈúáó ÇáÔøõÑõæÚö ÝöíåóÇ ãöäú ÛóíúÑö ÓóÈúÞö
ÇáúÍóÏóËö ßóãóÇ ÞóÏøóãúäóÇ ãöäú ÇáäøõÕõæÕö ÈöãöËúáöåö ÇåÜ æóÝöíåö äóÙóÑñ
ÓóäóÐúßõÑõåõ ÂÎöÑó ÇáúÈóÇÈö. [ÊóäúÈöíåñ]
ÃóÌóÇÈó ÈóÚúÖõåõãú Úóäú ÇáÒøóíúáóÚöíøö ÈöÃóäøó ßóáóÇãóåõ ãóÈúäöíøñ Úóáóì
ÇáúÞóæúáö ÈöÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉö ÚöäúÏó ÇáÖøóÑõæÑóÉö æóåóÐóÇ ÚóÌöíÈñ ÝóÅöäøó
åóÐóÇ ÇáúÞóæúáó áöÇÈúäö ßóãóÇáò ÈóÇÔóÇ ßóãóÇ ÚóáöãúÊ æóÇáúÃóÞúæóÇáõ
ÇáËøóáóÇËóÉõ ÇáúãóÐúßõæÑóÉõ Ýöí ÇáúãóÊúäö áóíúÓóÊú ãóäúÞõæáóÉð Ýöí
ÇáúãóÐúåóÈö Èóáú åöíó ÇÎúÊöáóÇÝñ ãöäú ÇáúãõÊóÃóÎøöÑöíäó ÈóÚúÏó
ÇáÒøóíúáóÚöíøö ÝóßóíúÝó íóÈúäöí ßóáóÇãóåõ Úóáóì ÃóÍóÏöåóÇ Úóáóì Ãóäøó
ÇÔúÊöÑóÇØó ÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉö ÈöÇáÖøóÑõæÑóÉö ÅäøóãóÇ åõæó áöáúÎõØúÈóÉö áóÇ
áöáÕøóáóÇÉö ßóãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ Ýöí ÚöÈóÇÑóÉö ÇÈúäö ßóãóÇáò æóÇáúßóáóÇãõ
åõäóÇ Ýöí ÇáÕøóáóÇÉö áöÃóäøó ÓóÈúÞó ÇáúÍóÏóËö áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ
ÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉó Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö áöÕöÍøóÊöåóÇ ãóÚóåõ ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ
æóãóÇ ÐóßóÑóåõ ãõäúáóÇ ÎõÓúÑæ) Ãóíú ãöäú Ãóäøóåõ áóíúÓó áóåõ
ÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÝóæøóÖó Åáóíúåö Ðóáößó Í ÞõáúÊ: æóåõæó
ÇáúÞóæúáõ ÇáúÃóæøóáõ Ýöí ÇáúãóÊúäö (Þóæúáõåõ ÑóÏøóåõ ÇÈúäõ ÇáúßóãóÇáö)
æóßóÐóÇ ÑóÏøóåõ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö æóÇáúÈóÍúÑö æóÇáäøóåúÑö
æóÇáúãöäóÍö æóÇáúÅöãúÏóÇÏö æóÛóíúÑöåö (Þóæúáõåõ ÈöáóÇ ÔóÑúØò) Ãóíú ÈöáóÇ
ÔóÑúØö ÇáúÅöÐúäö ãöäú ÇáÓøõáúØóÇäö æóÇÓúÊóäóÏó Ýöí Ðóáößó Åáóì ÃóÔúíóÇÁó
ãöäúåóÇ ãóÇ Ýöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö Ãóäøó áóåõ Ãóäú íóÓúÊóÎúáöÝó æóÅöäú áóãú
íóßõäú Ýöí ãóäúÔõæÑö ÇáúÅöãóÇãóÉö ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝõ. ÇåÜ. ÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö
ÇáúãõäúíóÉö æóÚóáóì åóÐóÇ Úóãóáõ ÇáúÃõãøóÉö ãöäú ÛóíúÑö äóßöíÑò. ÇåÜ.
äóÚóãú ÇÔúÊóÑóØó ÇÈúäõ ßóãóÇáò Ýöí åóÐöåö ÇáÑøöÓóÇáóÉö áöÌóæóÇÒö
ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö Ãóäú íóßõæäó áöÖóÑõæÑóÉò æóåõæó ÇáúÞóæúáõ ÇáËøóÇäöí Ýöí
ÇáúãóÊúäö ßóãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ æóÈõäöíó Úóáóì Ðóáößó ÝóÓóÇÏñ ãóÇ íõÝúÚóáõ
Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ ÍóíúËõ íóÍúÖõÑõæäó Ãóíú ÇáÓøóáóÇØöíäõ Ýöí ÇáúÌóÇãöÚö
ÈöáóÇ ÚõÐúÑò æóíóÓúÊóÎúáöÝõæäó ÇáúÛóíúÑó Ýöí ÅÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö. ÇåÜ.
æóÞóÏú ÑóÏøó Úóáóíúåö ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøõ Ýöí ÑöÓóÇáóÉò ÈöãóÇ Ýöí
ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ Úóäú ÇáúãõÍöíØö: ÅãóÇãñ ÎóØóÈó ÝóÊóæóáøóì ÛóíúÑõåõ
æóÔóåöÏó ÇáúÎõØúÈóÉó æóáóãú íóÚúÒöáú
(2/141)
æóÝöí ãóÌúãóÚö ÇáúÃóäúåõÑö: Ãóäøóåõ
ÌóÇÆöÒñ ãõØúáóÞðÇ Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ áöÃóäøóåõ æóÞóÚó Ýöí ÊóÇÑöíÎö ÎóãúÓò
æóÃóÑúÈóÚöíäó æóÊöÓúÚöãöÇÆóÉò ÅÐúäñ ÚóÇãøñ æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì.
æóÝöí ÇáÓøöÑóÇÌöíøóÉö: áóæú Õóáøóì ÃóÍóÏñ ÈöÛóíúÑö ÅÐúäö ÇáúÎóØöíÈö áóÇ
íóÌõæÒõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÇÞúÊóÏóì Èöåö ãóäú áóåõ æöáóÇíóÉõ ÇáúÌõãõÚóÉö¡
æóíõÄóíøöÏõ Ðóáößó Ãóäøóåõ íóáúÒóãõ ÃóÏóÇÁõ ÇáäøóÝúáö ÈöÌóãóÇÚóÉò
æóÃóÞóÑøóåõ ÔóíúÎõ ÇáúÅöÓúáóÇãö.
(ãóÇÊó æóÇáöí ãöÕúÑò ÝóÌóãøóÚó ÎóáöíÝóÊõåõ Ãóæú ÕóÇÍöÈõ ÇáÔøóÑóØö)
ÈöÝóÊúÍóÊóíúäö ÍóÇßöãõ ÇáÓøöíóÇÓóÉö (Ãóæú ÇáúÞóÇÖöí ÇáúãóÃúÐõæäó áóåõ
Ýöí Ðóáößó
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÇáúÃóæøóáó æóáóßöäú ÃóãóÑó ÑóÌõáðÇ Ãóäú íõÕóáøöíó ÇáúÌõãõÚóÉó ÈöÇáäøóÇÓö
ÝóÕóáøóì ÌóÇÒó áöÃóäøóåõ áóãøóÇ ÔóåöÏó ÇáúÎõØúÈóÉó ÝóßóÃóäøóãóÇ ÎóØóÈó
ÈöäóÝúÓöåö æóáóæú Ãóäøó ÇáúÞóÇÏöãó ÇáøóÐöí Êóæóáøóì ÔóåöÏó ÎõØúÈóÉó
ÇáúÃóæøóáö æóÓóßóÊó Úóäúåõ ÍóÊøóì Õóáøóì ÈöÇáäøóÇÓö æóåõæó íóÚúáóãõ
ÈöÞõÏõæãöåö ÝóÕóáóÇÊõåõ ÌóÇÆöÒóÉñ áöÃóäøóåõ Úóáóì æöáóÇíóÊöåö ãóÇ áóãú
íóÙúåóÑú ÇáúÚóÒúáõ ÇåÜ ÞóÇáó ÝóåóÐóÇ äóÕøñ Ýöí ÕöÍøóÉö ÕóáóÇÉö
ÇáúÃóÕöíáö ÈöÍóÖúÑóÉö äóÇÆöÈöåö áöÚöáúãöåö ÈöÚóÒúáöåö. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: æóÝöíåö äóÙóÑñ áöÃóäøó ÇáúÃóæøóáó áóíúÓó äóÇÆöÈðÇ Úóäúåõ Èóáú
åõæó ÈóÇÞò Úóáóì æöáóÇíóÊöåö áöÃóäøó Þóæúáóåõ ãóÇ áóãú íóÙúåóÑú
ÇáúÚóÒúáõ ãóÚúäóÇåõ ãóÇ áóãú íóÚúÒöáúåõ ÈöÇáúÝöÚúáö æóáóíúÓó ÇáúãõÑóÇÏõ
Èöåö Úöáúãóåõ ÈöÇáúÚóÒúáö æóÅöáøóÇ äóÇÞóÖó Þóæúáóåõ ÞóÈúáóåõ¡ æóåõæó
íóÚúáóãõ ÈöÞõÏõæãöåö¡ æóÇáúÃóæúÖóÍõ Ýöí ÇáÑøóÏøö ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÏóÇÆöÚö
Úóäú ÇáäøóæóÇÏöÑö Ãóäøóåõ íóÕöíÑõ ãóÚúÒõæáðÇ ÅÐóÇ Úóáöãó ÈöÍõÖõæÑö
ÇáËøóÇäöí¡ æóÃóäøó ÇáËøóÇäöíó ÅÐóÇ ÃóãóÑó ÇáúÃóæøóáó ÈöÅöÊúãóÇãö
ÇáúÎõØúÈóÉö íóÌõæÒõ æóÅöáøóÇ Èóáú ÓóßóÊó ÍóÊøóì ÃóÊóãøóåóÇ Ãóæú ÍóÖóÑó
ÈóÚúÏó ÝóÑóÇÛö ÇáúÃóæøóáö ãöäú ÇáúÎõØúÈóÉö áóÇ ÊóÌõæÒõ ÇáúÌõãõÚóÉõ
áöÃóäøóåóÇ ÎõØúÈóÉõ ÓõáúØóÇäò ãóÚúÒõæáò¡ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ áóãú
íóÚúáóãú ÈöÍõÖõæÑö ÇáËøóÇäöí ÍóÊøóì ÎóØóÈó æóÕóáøóì æóÇáúÃóæøóáõ ÓóÇßöÊñ
áöÃóäøóåõ áóÇ íõÚúÒóáõ ÅáøóÇ ÈöÇáúÚöáúãö ßóÇáúæóßöíáö ÇåÜ ÝóåóÐóÇ
ÕóÑöíÍñ Ýöí ÕöÍøóÉö ÇáúÎõØúÈóÉö æóÇáÕøóáóÇÉö ãöäú ÇáäøóÇÆöÈö ÈöÍóÖúÑóÉö
ÇáúÃóÕöíáö. æóÐõßöÑó Ýöí ãõäúíóÉö ÇáúãõÝúÊöí: Õóáøóì ÃóÍóÏñ ÈöÛóíúÑö
ÅÐúäö ÇáúÎóØöíÈö áóãú íóÌõÒú ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÇÞúÊóÏóì Èöåö ãóäú áóåõ
æöáóÇíóÉõ ÇáúÌõãõÚóÉö ÇåÜ æóãöËúáõåõ ãóÇ íóÐúßõÑõåõ ÇáÔøóÇÑöÍõ Úóäú
ÇáÓøöÑóÇÌöíøóÉö ÝóÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ Ãóäøóåõ) Ãóíú ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝó
ÌóÇÆöÒñ ãõØúáóÞðÇ Ãóíú ÓóæóÇÁñ ßóÇäó áöÖóÑõæÑóÉò Ãóæú áóÇ ßóãóÇ íõÚúáóãõ
ãöäú ÚöÈóÇÑóÉö ãóÌúãóÚö ÇáúÃóäúåõÑö Í (Þóæúáõåõ ÅÐúäñ ÚóÇãøñ) Ãóíú
áößõáøö ÎóØöíÈò Ãóäú íóÓúÊóäöíÈó áóÇ áößõáøö ÔóÎúÕò Ãóäú íóÎúØõÈó Ýöí
Ãóíøö ãóÓúÌöÏò ÃóÑóÇÏó Í.
ÃóÞõæáõ: áóßöäú áóÇ íóÈúÞóì Åáóì Çáúíóæúãö ÇáúÅöÐúäõ ÈóÚúÏó ãóæúÊö
ÇáÓøõáúØóÇäö ÇáúÂÐöäö ÈöÐóáößó ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÃóÐöäó Èöåö ÃóíúÖðÇ ÓõáúØóÇäõ
ÒóãóÇäöäóÇ äóÕóÑóåõ Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì - ßóãóÇ ÈóíøóäúÊå Ýöí ÊóäúÞöíÍö
ÇáúÍóÇãöÏöíøóÉö æóÓóäóÐúßõÑõ Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÚöíÏö Úóäú ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö
ãóÇ íóÏõáøõ Úóáóíúåö ÃóíúÖðÇ ÝóÊóäóÈøóåú (Þóæúáõåõ æóÚóáóíúåö
ÇáúÝóÊúæóì) áóÚóáøó ÇáúãõÑóÇÏó ÝóÊúæóì Ãóåúáö ÒóãóÇäöåö ÝóáóíúÓó Ðóáößó
ÊóÕúÍöíÍðÇ ãõÚúÊóÈóÑðǺ ÅÐú áóíúÓõæÇ ãöäú Ãóåúáö ÇáÊøóÕúÍöíÍö
(Þóæúáõåõ áóæú Õóáøóì ÃóÍóÏñ ÈöÛóíúÑö ÅÐúäö ÇáúÎóØöíÈö áóÇ íóÌõæÒõ)
ÙóÇåöÑõåõ Ãóäøó ÇáúÎóØöíÈó ÎóØóÈó ÈöäóÝúÓöåö¡ æóÇáúÂÎóÑõ Õóáøóì ÈöáóÇ
ÅÐúäöåö æóãöËúáõåõ ãóÇ áóæú ÎóØóÈó ÈöáóÇ ÅÐúäöåö áöãóÇ Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö
æóÛóíúÑöåóÇ: ÎóØóÈó ÈöáóÇ ÅÐúäö ÇáúÅöãóÇãö¡ æóÇáúÅöãóÇãõ ÍóÇÖöÑñ áóãú
íóÌõÒú ÇåÜ. æóáóÇ íõäóÇÝöíåö ãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ Úóäú ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ
ãöäú Ãóäøóåõ áóãøóÇ ÔóåöÏó ÇáúÎõØúÈóÉó ÝóßóÃóäøóãóÇ ÎóØóÈó ÈöäóÝúÓöåö
áöÃóäøó ÇáúÎõØúÈóÉó åõäóÇßó ßóÇäóÊú ãöãøóäú áóåõ æöáóÇíóÊõåóÇ ßóãóÇ
ÞóÏøóãúäóÇåõ (Þóæúáõåõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÇÞúÊóÏóì Èöåö ãóäú áóåõ æöáóÇíóÉõ
ÇáúÌõãõÚóÉö) Ôóãöáó ÇáúÎóØöíÈó ÇáúãóÃúÐõæäó æóÐóáößó áöÃóäøó
ÇáöÇÞúÊöÏóÇÁó Èöåö ÅÐúäñ ÏóáóÇáóÉð ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú ÍóÖóÑó æóáóãú
íóÞúÊóÏö æóÚóáóíúåö ÊõÍúãóáõ ÚöÈóÇÑóÉõ ÇáúÎóÇäöíøóÉö ÇáÓøóÇÈöÞóÉõ Ëõãøó
ÅÐóÇ ßóÇäó ÍõÖõæÑõåõ ÈöÏõæäö ÇÞúÊöÏóÇÁò áóãú íõÚúÊóÈóÑú ÅÐúäðÇ íõÝúåóãõ
ãöäúåõ Ãóäøóåõ áóÇ ÊóÌõæÒõ ÎõØúÈóÉõ ÛóíúÑöåö ÈöáóÇ ÅÐúäò ÈöÇáúÃóæúáóì
ÎöáóÇÝðÇ áöãóäú Ýóåöãó ãöäúåõ ÇáúÌóæóÇÒó ÃóÝóÇÏóåõ Ø (Þóæúáõåõ
æóíõÄóíøöÏõ Ðóáößó ÅáóÎú) Ãóíú íõÄóíøöÏõ ÇáúÌóæóÇÒó ÅÐóÇ ÇÞúÊóÏóì Èöåö
ÈöäóÇÁð Úóáóì Ãóäøó ÇÞúÊöÏóÇÁóåõ Èöåö Ïóáöíáõ ÇáúÅöÐúäö áöÃóäøóåõãú
æóÅöäú äóæóæúåóÇ ÌõãõÚóÉð áóßöäú ÈöÏõæäö ÔóÑúØöåóÇ ÊóäúÚóÞöÏõ äóÝúáðÇ¡
Ýóáóæú áóãú íóßõäú ÇÞúÊöÏóÇÄõåõ ÅÐúäðÇ íóáúÒóãõ Ãóäú íóßõæäó ãõÄóÏøöíðÇ
ãóÚóåõãú ÇáäøóÝóáó ÈöÌóãóÇÚóÉò æóåõæó ÛóíúÑõ ÌóÇÆöÒò æóÝöÚúáõ
ÇáúãõÓúáöãö ÅäøóãóÇ íõÍúãóáõ Úóáóì ÇáúßóãóÇáö Ýóíóßõæäõ ÇÞúÊöÏóÇÄõåõ
ÅÌóÇÒóÉð áöÝöÚúáöåö áöÃóäøó ÇáúÅöÌóÇÒóÉó ÇááøóÇÍöÞóÉó ßóÇáúÅöÐúäö
ÇáÓøóÇÈöÞö¡ æóäóÙöíÑõåõ ÅÐóÇ ÃóÌóÇÒó äößóÇÍó ÇáúÝõÖõæáöíøö ÈöÇáúÝöÚúáö
íóÌõæÒõ æóãõÌóÑøóÏõ ÍõÖõæÑöåö æóÓõßõæÊöåö æóÞúÊó ÇáúÚóÞúÏö áóÇ íóÏõáøõ
Úóáóì ÇáÑøöÖóÇ ÝóÇÝúåóãú
(Þóæúáõåõ ãóÇÊó æóÇáöí ãöÕúÑò) æóßóÐóÇ áóæú áóãú íóÍúÖõÑú ÈöÓóÈóÈö
ÇáúÝöÊúäóÉö ÈóÏóÇÆöÚõ (Þóæúáõåõ: ÝóÌóãøóÚó) ÈöÊóÔúÏöíÏö Çáúãöíãö Ãóíú
Õóáøóì ÇáúÌõãõÚóÉó ÎóáöíÝóÊõåõ Ãóíú ãóäú ÚóåöÏó Åáóíúåö ÞóÈúáó ãóæúÊöåö
Ãóæú ÇáúãõÑóÇÏõ ãóäú ßóÇäó íóÎúáõÝõåõ æóíóÞõæãõ ãóÞóÇãóåõ ÅÐóÇ ÛóÇÈó
Ãóæú ãóäú ÃóÞóÇãóåõ Ãóåúáõ ÇáúÈóáóÏö ÎóáöíÝóÉð ÈóÚúÏóåõ Åáóì Ãóäú
íóÃúÊöíóåõãú æóÇáò ÂÎóÑõ (Þóæúáõåõ Ãóæú ÕóÇÍöÈõ ÇáÔøóÑóØö) ÌóãúÚõ
ÔõÑúØöíøò ßóÊõÑúßöíøò æóÌõåóäöíøò ÞóÇãõæÓñ æóÝöí ÇáúãõÛúÑöÈö:
ÇáÔøõÑúØöíøóÉõ ÈöÇáÓøõßõæäö æóÇáúÍóÑóßóÉö ÎöíóÇÑõ ÇáúÌõäúÏö æóÃóæøóáõ
ßóÊöíÈóÉò ÊóÍúÖõÑõ ÇáúÍóÑúÈó æóÇáúÌóãúÚõ ÔóÑóØñ æóÕóÇÍöÈõ ÇáÔøõÑúØóÉö.
Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÌõãõÚóÉö íõÑóÇÏõ Èöåö ÃóãöíÑõ ÇáúÈóáúÏóÉö ßóÃóãöíÑö
ÈõÎóÇÑóì æóÞöíáó: åóÐóÇ Úóáóì ÚóÇÏóÊöåöãú áöÃóäøó ÃõãõæÑó ÇáÏøöíäö
æóÇáÏøõäúíóÇ ßóÇäóÊú ÍöíäóÆöÐò Åáóì ÕóÇÍöÈö ÇáÔøõÑúØóÉö ÝóÃóãøóÇ ÇáúÂäó
ÝóáóÇ. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ Ãóæú ÇáúÞóÇÖöí ÇáúãóÃúÐõæäõ áóåõ Ýöí Ðóáößó)
(2/142)
ÌóÇÒó) áöÃóäøó ÊóÝúæöíÖó ÃóãúÑö
ÇáúÚóÇãøóÉö Åáóíúåöãú ÅÐúäñ ÈöÐóáößó ÏóáóÇáóÉð ÝóáöÞóÇÖöí ÇáúÞõÖóÇÉö
ÈöÇáÔøóÇãö Ãóäú íõÞöíãóåóÇ æóÃóäú íõæóáøöíó ÇáúÎõØóÈóÇÁó ÈöáóÇ ÅÐúäò
ÕóÑöíÍò æóáóÇ ÊóÞúÏöíÑö ÇáúÈóÇÔóÇ¡ æóÞóÇáõæÇ: íõÞöíãõåóÇ ÃóãöíÑõ
ÇáúÈóáóÏö Ëõãøó ÇáÔøóÑóØóìøõ Ëõãøó ÇáúÞóÇÖöí Ëõãøó ãóäú æóáøóÇåõ ÞóÇÖöí
ÇáúÞõÖóÇÉö (æóäóÕúÈõ ÇáúÚóÇãøóÉö) ÇáúÎóØöíÈó (ÛóíúÑõ ãõÚúÊóÈóÑò ãóÚó
æõÌõæÏö ãóäú ÐõßöÑó) ÃóãøóÇ ãóÚó ÚóÏóãöåöãú ÝóíóÌõæÒõ áöáÖøóÑõæÑóÉö
(æóÌóÇÒóÊú) ÇáúÌõãõÚóÉõ (Èöãöäðì Ýöí ÇáúãóæúÓöãö) ÝóÞóØú (áö) æõÌõæÏö
(ÇáúÎóáöíÝóÉö) Ãóæú ÃóãöíÑö ÇáúÍöÌóÇÒö Ãóæú ÇáúÚöÑóÇÞö Ãóæú ãóßøóÉó
æóæõÌõæÏö ÇáúÃóÓúæóÇÞö æóÇáÓøößóßö æóßóÐóÇ ßõáøõ ÃóÈúäöíóÉò äóÒóáó ÈöåóÇ
ÇáúÎóáöíÝóÉõ æóÚóÏóãõ ÇáÊøóÚúíöíÏö Èöãöäðì áöáÊøóÎúÝöíÝö (áóÇ) ÊóÌõæÒõ
(áöÃóãöíÑö ÇáúãóæúÓöãö) áöÞõÕõæÑö æöáóÇíóÊöåö Úóáóì ÃõãõæÑö ÇáúÍóÌøö
ÍóÊøóì áóæú ÃóÐöäó áóåõ ÌóÇÒó (æóáóÇ ÈöÚóÑóÝóÇÊò) áöÃóäøóåóÇ ãóÝóÇÒóÉñ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÞóíøóÏó Èöåö áöãóÇ Ýöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö áóíúÓó áöáúÞóÇÖöí ÅÞóÇãóÊõåóÇ ÅÐóÇ
áóãú íõÄúãóÑú æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÔøóÑóØö æóÅöäú áóãú íõÄúãóÑú æóåóÐóÇ
ÚõÑúÝõåõãú. ÞóÇáó Ýöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö ÃóãøóÇ Çáúíóæúãõ ÝóÇáúÞóÇÖöí
íõÞöíãõåóÇ áöÃóäøó ÇáúÎõáóÝóÇÁó íóÃúãõÑõæäó ÈöÐóáößó¡ Þöíáó ÃóÑóÇÏó Èöåö
ÞóÇÖöíó ÇáúÞõÖóÇÉö ÇáøóÐöí íõÞóÇáõ áóåõ ÞóÇÖöí ÇáÔøóÑúÞö æóÇáúÛóÑúÈö
ÝóÃóãøóÇ Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ ÝóÇáúÞóÇÖöí æóÕóÇÍöÈõ ÇáÔøóÑóØö áóÇ íõæóáøóíóÇäö
Ðóáößó. ÇåÜ.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóÚóáóì åóÐóÇ ÝóáöÞóÇÖöí ÇáúÞõÖóÇÉö ÈöãöÕúÑò Ãóäú
íõæóáøöíó ÇáúÎõØóÈóÇÁó¡ æóáóÇ íóÊóæóÞøóÝó Úóáóì ÅÐúäò ßóãóÇ Ãóäøó áóåõ
Ãóäú íóÓúÊóÎúáöÝó áöáúÞóÖóÇÁö¡ æóÅöäú áóãú íõÄúÐóäú áóåõ ãóÚó Ãóäøó
ÇáúÞóÇÖöíó áóíúÓó áóåõ ÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝõ ÅáøóÇ ÈöÅöÐúäö ÇáÓøõáúØóÇäö
áöÃóäøó ÊóæúáöíóÉó ÞóÇÖöí ÇáúÞõÖóÇÉö ÅÐúäñ ÈöÐóáößó ÏóáóÇáóÉð ßóãóÇ
ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí ÇáúÝóÊúÍö æóáóÇ íóÊóæóÞøóÝõ Ðóáößó Úóáóì ÊóÞúÑöíÑö
ÇáúÍóÇßöãö ÇáúãõÓóãøóì ÈöÇáúÈóÇÔóÇ áóßöäú Ýöí ÇáÊøóÌúäöíÓö Ãóäøó Ýöí
ÅÞóÇãóÉö ÇáúÞóÇÖöí ÑöæóÇíóÊóíúäö æóÈöÑöæóÇíóÉö ÇáúãóäúÚö íõÝúÊóì Ýöí
ÏöíóÇÑöäóÇ ÅÐóÇ áóãú íõÄúãóÑú Èöåö æóáóãú íõßúÊóÈú Ýöí ãóäúÔõæÑöåö.
æóíõãúßöäõ Íóãúáõ ãóÇ Ýöí ÇáÊøóÌúäöíÓö Úóáóì ãóÇ ÅÐóÇ áóãú íõæóáøó
ÞóÇÖöí ÇáúÞõÖóÇÉö ÃóãøóÇ Åäú æõáøöíó ÃóÛúäóì åóÐóÇ ÇááøóÝúÙõ Úóäú
ÇáÊøóäúÕöíÕö Úóáóíúåö äóåúÑñ (Þóæúáõåõ ÝóáöÞóÇÖöí ÇáúÞõÖóÇÉö ÈöÇáÔøóÇãö
ÅáóÎú) ÃóÎóÐóåõ ãöäú ßóáóÇãö ÇáúÈóÍúÑö ßóãóÇ ÚóáöãúÊ áóßöäú Ýöíåö Ãóäøó
ÞóÇÖöíó ÇáúÞõÖóÇÉö ÇáøóÐöí áóåõ Ðóáößó åõæó ÞóÇÖöí ÇáúãóÔúÑöÞö
æóÇáúãóÛúÑöÈö ßóãóÇ ãóÑøó Úóäú ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö¡ æóÃóãøóÇ ÞóÇÖöí ÇáÔøóÇãö
æóãöÕúÑó ÝóÅöäøó æöáóÇíóÊóåõ ãõÓúÊóãóÏøóÉñ ãöäú Ðóáößó ÇáúÞóÇÖöí
ÇáúÚóÇãøö¡ æóßóæúäõåõ ãóÃúÐõæäðÇ ÈöÇáöÇÓúÊöÎúáóÇÝö Ãóíú ÇÓúÊöÎúáóÇÝö
äõæøóÇÈò Úóäúåõ Ýöí ÈóáúÏóÉò æóÊóæóÇÈöÚöåóÇ áóÇ íóáúÒóãõ ãöäúåõ ÅÐúäõåõ
ÈöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö ÈöÎöáóÇÝö ÐóÇßó ÇáúÞóÇÖöí ÇáúÚóÇãøö ÇáøóÐöí
ÃóÐöäó áóåõ ÇáÓøõáúØóÇäõ ÈöÅöÞóÇãóÉö ãóÕóÇáöÍö ÇáÏøöíäö æóäóÕøóÈó
ÇáúÞõÖóÇÉó Ýöí ÓóÇÆöÑö ÇáúÈõáúÏóÇäö æóáöÐóÇ íõÓóãøóì ÞóÇÖöíó ÇáúÞõÖóÇÉö¡
æóíóÏõáøõ Úóáóì Ðóáößó Ãóäøóåõ ÌóÑóÊú ÇáúÚóÇÏóÉõ Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóæúáóÉö
ÇáúÚõËúãóÇäöíøóÉö Ãóäøó ßõáøó ãóäú Êóæóáøóì ÎóØóÇÈóÉð áóÇ ÈõÏøó Ãóäú
íõÑúÓóáó Åáóì ÌöåóÉö ÇáÓøõáúØóÇäö ÍóÝöÙóåõ Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì -
áöíõÞóÑøöÑóåõ ÝöíåóÇ¡ Ýóáóæú ßóÇäó ÇáúÞóÇÖöí Ãóæú ÇáúÈóÇÔóÇ ãóÃúÐõæäðÇ
ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ áóÕóÍøó Ãóäú íõæóáøöíó ÇáúÎóØöíÈó.
æóÇáúÍóÇÕöáõ: Ãóäøó ÇáúãóÏóÇÑó Úóáóì ÇáúÅöÐúäö æóÅöäøóãóÇ íõÚúáóãõ
Ðóáößó ãöäú ÌöåóÊöåö ÝóÅöäú ÞóÇáó Åäøöí ãóÃúÐõæäñ ÈöÐóáößó ÕõÏøöÞó
áöÃóäøó ãõÌóÑøóÏó ÊóæúáöíóÉö ÇáúÞõÖóÇÉö Ãóæú ÇáúÅöãóÇÑóÉö ãóËóáðÇ áóÇ
íóßõæäõ ÅÐúäðÇ ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ Úóáóì ÇáúãõÝúÊóì Èöåö ßóãóÇ ãóÑøó Úóäú
ÇáÊøóÌúäöíÓö ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÝóæøóÖó ÇáÓøõáúØóÇäõ Åáóíúåö ÃõãõæÑó ÇáÏøõäúíóÇ
æóÇáÏøöíäö ßóãóÇ ßóÇäó Ýöí ÒóãóÇäöåöãú ßóãóÇ ãóÑøó Úóäú ÇáúãõÛúÑöÈö
æóÇáÙøóåöíÑöíøóÉö.
Ëõãøó ÑóÃóíúÊ Ýöí äóåúÌö ÇáäøóÌóÇÉö ãóÚúÒöíøðÇ Åáóì ÑöÓóÇáóÉò
áöáúãõÕóäøöÝö: áóÇ íóÎúÝóì Ãóäøó åóÐóÇ ÅäøóãóÇ íóÓúÊóÞöíãõ Ýöí ÞóÇÖò
ÝóæøóÖó áóåõ ÇáúÃõãõæÑó ÇáúÚóÇãøóÉó¡ ÃóãøóÇ ãóäú ÝóæøóÖó áóåõ
ÇáÓøõáúØóÇäõ ÞóÖóÇÁó ÈóáúÏóÉò áöíóÍúßõãó ÝöíåóÇ ÈöãóÇ ÕóÍøó ãöäú
ãóÐúåóÈö ÅãóÇãöåö ÝóáóÇ áöÚóÏóãö ÇáúÅöÐúäö áóåõ ÕóÑöíÍðÇ Ãóæú ÏóáóÇáóÉð
ÇåÜ æóåóÐóÇ ÕóÑöíÍñ ÝöíãóÇ ÞõáúäóÇåõ æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ (Þóæúáõåõ
æóÞóÇáõæÇ íõÞöíãõåóÇ ÅáóÎú) ÊóÞúíöíÏñ áöÚöÈóÇÑóÉö ÇáúãóÊúäö ÝóÅöäøóåõ
áóãú íõÈóíøöäú ÝöíåóÇ ÊóÑúÊöíÈóåõãú æóÇáúãóÚúäóì Ãóäøóåõãú ãõÑóÊøóÈõæäó
ßóÊóÑúÊöíÈö ÇáúÚóÕóÈóÇÊö Ýöí æöáóÇíóÉö ÇáÊøóÒúæöíÌö ÝóíõÞöíãõåóÇ
ÇáúÃóÈúÚóÏõ ÚöäúÏó ÛóíúÈóÉö ÇáúÃóÞúÑóÈö Ãóæú ãóæúÊöåö áóÇ ÈöÍóÖúÑóÊöåö
ÅáøóÇ ÈöÅöÐúäöåö¡ åóÐóÇ ãóÇ ÙóåóÑó áöí¡ æóåõæó ãõÝóÇÏõ ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö
Úóäú ÇáäøõÌúÚóÉö ÝóÑóÇÌöÚúåõ¡ áóßöäøó ÊóÞúÏöíãó ÇáÔøõÑóØöíøö Úóáóì
ÇáúÞóÇÖöí ãõÎóÇáöÝñ áöãóÇ ÕóÑøóÍõæÇ Èöåö Ýöí ÕóáóÇÉö ÇáúÌöäóÇÒóÉö ãöäú
ÊóÞúÏöíãö ÇáúÞóÇÖöí Úóáóì ÇáÔøõÑóØöíøö ÝóÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ ãóÚó
æõÌõæÏö ãóäú ÐõßöÑó) Ãóíú ÅÐóÇ ßóÇäõæÇ ãóÃúÐõæäöíäó ßóãóÇ ãóÑøó ãöäú
Ãóäøó ãóäú ÐõßöÑó áóåõ ÅÞóÇãóÊõåóÇ ÈöÇáúÅöÐúäö ÇáúÚóÇãøö ÃóãøóÇ Ýöí
ÒóãóÇäöäóÇ ÝóÛóíúÑõ ãóÃúÐõæäöíäó (Þóæúáõåõ ÝóíóÌõæÒõ áöáÖøóÑõæÑóÉö)
æóãöËúáõåõ ãóÇ áóæú ãóäóÚó ÇáÓøõáúØóÇäõ Ãóåúáó ãöÕúÑò Ãóäú íóÌúãóÚõæÇ
ÅÖúÑóÇÑðÇ æóÊóÚóäøõÊðÇ Ýóáóåõãú Ãóäú íóÌúãóÚõæÇ Úóáóì ÑóÌõáò íõÕóáøöí
Èöåöãú ÇáúÌõãõÚóÉó ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÎúÑõÌó Ðóáößó ÇáúãöÕúÑõ
ãöäú Ãóäú íóßõæäó ãöÕúÑðÇ áöÓóÈóÈò ãöäú ÇáúÃóÓúÈóÇÈö ÝóáóÇ ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö ãõáóÎøóÕðÇ Úóäú ÇáúÎõáóÇÕóÉö.
1 -
(2/143)
(æóÊõÄóÏøóì Ýöí ãöÕúÑò æóÇÍöÏò
ÈöãóæóÇÖöÚó ßóËöíÑóÉò) ãõØúáóÞðÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÊóÊöãøóÉñ] : Ýöí ãöÚúÑóÇÌö ÇáÏøöÑóÇíóÉö Úóäú ÇáúãóÈúÓõæØö ÇáúÈöáóÇÏõ
ÇáøóÊöí Ýöí ÃóíúÏöí ÇáúßõÝøóÇÑö ÈöáóÇÏõ ÇáúÅöÓúáóÇãö áóÇ ÈöáóÇÏõ
ÇáúÍóÑúÈö áöÃóäøóåõãú áóãú íõÙúåöÑõæÇ ÝöíåóÇ Íõßúãó ÇáúßõÝúÑö Èóáú
ÇáúÞõÖóÇÉõ¡ æóÇáúæõáóÇÉõ ãõÓúáöãõæäó íõØöíÚõæäóåõãú Úóäú ÖóÑõæÑóÉò Ãóæú
ÈöÏõæäöåóÇ¡ æóßõáøõ ãöÕúÑò Ýöíåö æóÇáò ãöäú ÌöåóÊöåöãú íóÌõæÒõ áóåõ
ÅÞóÇãóÉõ ÇáúÌõãóÚö æóÇáúÃóÚúíóÇÏö æóÇáúÍóÏøö æóÊóÞúáöíÏõ ÇáúÞõÖóÇÉö
áöÇÓúÊöíáóÇÁö ÇáúãõÓúáöãö Úóáóíúåöãú¡ Ýóáóæú ÇáúæõáóÇÉõ ßõÝøóÇÑðÇ
íóÌõæÒõ áöáúãõÓúáöãöíäó ÅÞóÇãóÉõ ÇáúÌõãõÚóÉö æóíóÕöíÑõ ÇáúÞóÇÖöí
ÞóÇÖöíðÇ ÈöÊóÑóÇÖöí ÇáúãõÓúáöãöíäó æóíóÌöÈõ Úóáóíúåöãú Ãóäú íóáúÊóãöÓõæÇ
æóÇáöíðÇ ãõÓúáöãðÇ. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ Ýöí ÇáúãóæúÓöãö) Ãóíú ãóæúÓöãö ÇáúÍóÇÌøö æóåõæó ÓõæÞõåõãú
æóãõÌúÊóãóÚõåõãú¡ ãöäú ÇáúæóÓúãö: æóåõæó ÇáúÚóáóÇãóÉõ ãõÛúÑöÈñ (Þóæúáõåõ
ÝóÞóØú) Ãóíú ÝóáóÇ ÊóÕöÍøõ Ýöí ãöäðì Ýöí ÛóíúÑö ÃóíøóÇãö ÇÌúÊöãóÇÚö
ÇáúÍóÇÌøö ÝöíåóÇ áöÝóÞúÏö ÈóÚúÖö ÇáÔøõÑõæØö (Þóæúáõåõ áöæõÌõæÏö
ÇáúÎóáöíÝóÉö) Ãóíú ÇáÓøõáúØóÇäö ÇáúÃóÚúÙóãö ÞóÇãõæÓñ (Þóæúáõåõ æóÃóãöíÑö
ÇáúÍöÌóÇÒö) æóåõæó ÇáÓøõáúØóÇäõ ÈöãóßøóÉó ßóÐóÇ Ýöí ÇáÏøõÑóÑö Ãóíú
ÔóÑöíÝõ ãóßøóÉó ÇáúÍóÇßöãõ Ýöí ãóßøóÉó æóÇáúãóÏöíäóÉö æóÇáØøóÇÆöÝö æóãóÇ
íóáöí Ðóáößó ãöäú ÃóÑúÖö ÇáúÍöÌóÇÒö (Þóæúáõåõ Ãóæú ÇáúÚöÑóÇÞö) ßóÃóãöíÑö
ÈóÛúÏóÇÏó ÈöäóÇÁð Úóáóì Ãóäøóåõ ãóÃúÐõæäñ ÈöÐóáößó (Þóæúáõåõ Ãóæú
ãóßøóÉó) ãõßóÑøóÑñ ãóÚó ÃóãöíÑö ÇáúÍöÌóÇÒö ÅáøóÇ Ãóäú íõÑóÇÏó Èöåö
ÃóÎóÕøõ ãöäúåõ (Þóæúáõåõ æóßóÐóÇ ßõáøõ ÃóÈúäöíóÉò ÅáóÎú) ÞóÇáó Ýöí
ÇáúÚöäóÇíóÉö: æóÝöí ßóáóÇãö ÇáúåöÏóÇíóÉö ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó
ÇáúÎóáöíÝóÉó æóÇáÓøõáúØóÇäõ ÅÐóÇ ØóÇÝó Ýöí æöáóÇíóÊöåö ßóÇäó Úóáóíúåö
ÇáúÌõãõÚóÉõ Ýöí ßõáøö ãöÕúÑò íóßõæäõ Ýöíåö íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö áöÃóäøó
ÅãóÇãóÉó ÛóíúÑöåö ÅäøóãóÇ ÊóÌõæÒõ ÈöÃóãúÑöåö ÝóÅöãóÇãóÊõåõ Ãóæúáóì
æóÅöäú ßóÇäó ãõÓóÇÝöÑðÇ. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: ãõÞúÊóÖóÇåõ Ãóäøó ÇáúÌóæóÇÒó Ýöí Þóæúáö ÇáúãõÕóäøöÝö æóÌóÇÒóÊú
Èöãöäðì Ýöí ãóÚúäóì ÇáúæõÌõæÈö ãóÚó Ãóäøó ãöäú ÔõÑõæØö æõÌõæÈöåóÇ
ÇáúÅöÞóÇãóÉó æóáóÇ íóáúÒóãõ ãöäú ÌóæóÇÒö ÅãóÇãöåö ÇáúÎóáöíÝóÉö ÝöíåóÇ
æõÌõæÈõåóÇ Úóáóíúåö ÅÐóÇ ßóÇäó ãõÓóÇÝöÑðÇ æóáóÇ Ãóäú íóÃúãõÑó ãõÞöíãðÇ
ÈöÅöÞóÇãóÊöåóÇ¡ æóáóÇ íóáúÒóãõ ÃóíúÖðÇ ãöäú ßóæúäö ÇáúãöÕúÑö ãöäú
ÌõãúáóÉö æöáóÇíóÊöåö Ãóäú íóÕöíÑó ãõÞöíãðÇ ÈöæõÕõæáöåö Åáóíúåö ÅáøóÇ
Úóáóì Þóæúáò ÖóÚöíÝò ßóãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ Ýöí ÇáúÈóÇÈö ÇáÓøóÇÈöÞö
ÊóÃóãøóáú. Ëõãøó ÑóÃóíúÊ ÕóÇÍöÈó ÇáúÍóæóÇÔöí ÇáÓøóÚúÏöíøóÉö ÇÚúÊóÑóÖóåõ
ÈöÞóæúáöåö ÏóáóÇáóÉð ãóÇ ÐóßóÑóåõ Úóáóì ãóÇ ÇÏøóÚóÇåõ ãöäú æõÌõæÈö
ÇáúÌõãõÚóÉö Úóáóì ÇáúÎóáöíÝóÉö ÅÐóÇ ØóÇÝó æöáóÇíóÊõåõ ÛóíúÑõ ÙóÇåöÑóÉò
ÇåÜ æóÈöåö ÙóåóÑó Ãóäøó ÇáúÌóæóÇÒó Ýöí ßóáóÇãö ÇáúãõÕóäøöÝö Úóáóì
ãóÚúäóÇåõ æóíóÏõáøõ Úóáóíúåö ãóÇ Ýöí ÝóÊúÍö ÇáúÞóÏöíÑö ãöäú Þóæúáöåö:
æóÇáúÎóáöíÝóÉõ æóÅöäú ßóÇäó ÞóÕóÏó ÇáÓøóÝóÑó áöáúÍóÌøö ÝóÇáÓøóÝóÑõ
ÅäøóãóÇ íõÑóÎøóÕõ Ýöí ÇáÊøóÑúßö áóÇ Ãóäøóåõ íóãúäóÚõ ÕöÍøóÊóåóÇ ÇåÜ
ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ: æóÚóÏóãõ ÇáÊøóÚúíöíÏö Èöãöäðì) Ãóíú ÚóÏóãõ ÅÞóÇãóÉö
ÇáúÚöíÏö ÈöåóÇ áóÇ áößóæúäöåóÇ áóíúÓóÊú ÈöãöÕúÑò Èóáú áöáÊøóÎúÝöíÝö
Úóáóì ÇáúÍóÇÌøö áöÇÔúÊöÛóÇáöåöãú ÈöÃõãõæÑö ÇáúÍóÌøö ãöäú ÇáÑøóãúíö
æóÇáúÍóáúÞö æóÇáÐøóÈúÍö Ýöí Ðóáößó Çáúíóæúãö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÌõãõÚóÉö
áöÃóäøóåõ áóÇ íóÊøóÝöÞõ Ýöí ßõáøö ÓóäóÉò åõÌõæãõ ÇáúÌõãõÚóÉö Ýöí
ÃóíøóÇãö ÇáÑøóãúíö ÃóãøóÇ ÇáúÚöíÏõ ÝóÅöäøóåõ Ýöí ßõáøö ÓóäóÉò ÓöÑóÇÌñ¡
æóÃóíúÖðÇ ÝóÅöäøó ÇáúÌõãõÚóÉó ÊóÈúÞóì Åáóì ÂÎöÑö æóÞúÊö ÇáÙøõåúÑö
æóÇáúÛóÇáöÈõ ÝóÑóÇÛõ ÇáúÍóÇÌøö ãöäú ÃóÚúãóÇáö ÇáúÍóÌøö ÞóÈúáó Ðóáößó
ÈöÎöáóÇÝö æóÞúÊö ÇáúÚöíÏöº æóãõÞúÊóÖóì åóÐóÇ Ãóäøó ÇáúÌõãõÚóÉó ÅÐóÇ
ÃõÞöíãóÊú Èöãöäðì Ãóäú íóÌöÈó Úóáóì ÇáúãõÞöíãöíäó ãöäú Ãóåúáö ãóßøóÉó
ÅÐóÇ ÎóÑóÌõæÇ áöáúÍóÌøö ÎöáóÇÝðÇ áöãóÇ ÈóÍóËóåõ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö
Èóáú ÇáÙøóÇåöÑõ æõÌõæÈõ ÅÞóÇãóÊöåóÇ Úóáóíúåöãú ÊóÃóãøóáú. [ÊóäúÈöíåñ]
ÙóÇåöÑõ ÇáÊøóÚúáöíáö æõÌõæÈõ ÇáúÚöíÏö Ýöí ãóßøóÉó æóÞóÏú ÐóßóÑó
ÇáúÈöíÑöíøõ Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö Ãóäøóåõ åõæó æóãóäú ÃóÏúÑóßóåõ
ãöäú ÇáúãóÔóÇíöÎö áóãú íõÕóáøõæåóÇ ÝöíåóÇ¡ ÞóÇáó æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ ãóÇ
ÇáÓøóÈóÈõ Ýöí Ðóáößó. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: áóÚóáøó ÇáÓøóÈóÈó Ãóäøó ãóäú áóåõ æöáóÇíóÉõ ÅÞóÇãóÊöåóÇ íóßõæäõ
ÍóÇÌøðÇ Ýöí ãöäðì (Þóæúáõåõ áóÇ ÊóÌõæÒõ áöÃóãöíÑö ÇáúãóæúÓöãö) åõæó
ÇáúãõÓóãøóì ÃóãöíÑó ÇáúÍóÇÌøö ßóãóÇ Ýöí ãóÌúãóÚö ÇáúÃóäúåõÑö.
ÃóÞõæáõ: ßóÇäóÊú ÚóÇÏóÉõ ÓóáóÇØöíäö Èóäöí ÚõËúãóÇäó - ÃóíøóÏóåõãú
Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì - Ãóäøóåõãú íõÑúÓöáõæäó ÃóãöíÑðÇ íõæóáøõæäóåõ ÃõãõæÑó
ÇáúÍóÇÌøö ÝóÞóØú ÛóíúÑó ÃóãöíÑö ÇáÔøóÇãö æóÇáúÂäó ÌóÚóáõæÇ ÃóãöíÑó
ÇáÔøóÇãö æóÇáúÍóÇÌøó æóÇÍöÏðÇ ÝóÚóáóì åóÐóÇ áóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó ÃóãöíÑö
ÇáúãóæúÓöãö æóÃóãöíÑö ÇáúÚöÑóÇÞö áöÃóäøó ßõáøðÇ ãöäúåõãóÇ áóåõ æöáóÇíóÉñ
ÚóÇãøóÉñ¡ ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó ãöäú Úõãõæãö æöáóÇíóÊöåö ÅÞóÇãóÉõ ÇáúÌõãõÚóÉö
Ýöí ÈóáóÏöåö íõÞöíãõåóÇ Ýöí ãöäðì ÃóíúÖðÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóäú ßóÇäó ÃóãöíÑðÇ
Úóáóì ÇáúÍóÇÌøö ÝóÞóØú æóíõæóÖøöÍõ ãóÇ ÐóßóÑúäóÇåõ Þóæúáõ ÇáÔøóÇÑöÍö
ÊóÈóÚðÇ áöÛóíúÑöåö áöÞõÕõæÑö æöáóÇíóÊöåö ÅáóÎú ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ
áöÃóäøóåóÇ ãóÝóÇÒóÉñ) Ãóíú ÈóÑøöíøóÉñ áóÇ ÃóÈúäöíóÉó ÝöíåóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ãöäðì
(Þóæúáõåõ ãõØúáóÞðÇ) Ãóíú ÓóæóÇÁñ ßóÇäó ÇáúãöÕúÑõ ßóÈöíÑðÇ Ãóæú áóÇ
æóÓóæóÇÁñ ÝóÕóáó Èóíúäó ÌóÇäöÈóíúåö äóåúÑñ ßóÈöíÑñ
(2/144)
Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì
ÔóÑúÍõ ÇáúãóÌúãóÚö áöáúÚóíúäöíøö æóÅöãóÇãóÉõ ÝóÊúÍö ÇáúÞóÏöíÑö ÏóÝúÚðÇ
áöáúÍóÑóÌö¡ æóÚóáóì ÇáúãóÑúÌõæÍö ÝóÇáúÌõãõÚóÉõ áöãóäú ÓõÈöÞó ÊóÍúÑöíãóÉð
æóÊóÝúÓõÏõ ÈöÇáúãóÚöíøóÉö æóÇáöÇÔúÊöÈóÇåö¡ ÝóíõÕóáøöí ÈóÚúÏóåóÇ ÂÎöÑó
ÙõåúÑò¡ æóßõáøõ Ðóáößó ÎöáóÇÝõ ÇáúãóÐúåóÈö¡ ÝóáóÇ íõÚóæøóáõ Úóáóíúåö
ßóãóÇ ÍóÑøóÑóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö. æóÝöí ãóÌúãóÚö ÇáúÃóäúåõÑö ãóÚúÒöíøðÇ
áóáúãóØúáóÈö æóÇáúÃóÍúæóØõ äöíøóÉõ ÂÎöÑö ÙõåúÑò ÃóÏúÑóßúÊ æóÞúÊóåõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ßóÈóÛúÏóÇÏó Ãóæú áóÇ æóÓóæóÇÁñ ÞõØöÚó ÇáúÌöÓúÑõ Ãóæú ÈóÞöíó ãõÊøóÕöáðÇ
æóÓóæóÇÁñ ßóÇäó ÇáÊøóÚóÏøõÏõ Ýöí ãóÓúÌöÏóíúäö Ãóæú ÃóßúËóÑó åóßóÐóÇ
íõÝóÇÏõ ãöäú ÇáúÝóÊúÍö¡ æóãõÞúÊóÖóÇåõ Ãóäøóåõ áóÇ íóáúÒóãõ Ãóäú íóßõæäó
ÇáÊøóÚóÏøõÏõ ÈöÞóÏúÑö ÇáúÍóÇÌóÉö ßóãóÇ íóÏõáøõ Úóáóíúåö ßóáóÇãõ
ÇáÓøóÑóÎúÓöíøö ÇáúÂÊöí (Þóæúáõåõ Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö) ÝóÞóÏú ÐóßóÑó
ÇáúÅöãóÇãõ ÇáÓøóÑóÎúÓöíøõ Ãóäøó ÇáÕøóÍöíÍó ãöäú ãóÐúåóÈö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
ÌóæóÇÒõ ÅÞóÇãóÊöåóÇ Ýöí ãöÕúÑò æóÇÍöÏò Ýöí ãóÓúÌöÏóíúäö æóÃóßúËóÑó Èöåö
äóÃúÎõÐõ áöÅöØúáóÇÞö «áóÇ ÌõãõÚóÉó ÅáøóÇ Ýöí ãöÕúÑò» ÔóÑóØó ÇáúãöÕúÑó
ÝóÞóØú¡ æóÈöãóÇ ÐóßóÑúäóÇ ÇäúÏóÝóÚó ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÏóÇÆöÚö ãöäú Ãóäøó
ÙóÇåöÑó ÇáÑøöæóÇíóÉö ÌóæóÇÒõåóÇ Ýöí ãóæúÖöÚóíúäö áóÇ Ýöí ÃóßúËóÑó
æóÚóáóíúåö ÇáöÇÚúÊöãóÇÏõ ÇåÜ ÝóÅöäøó ÇáúãóÐúåóÈó ÇáúÌóæóÇÒõ ãõØúáóÞðÇ
ÈóÍúÑñ (Þóæúáõåõ ÏóÝúÚðÇ áöáúÍóÑóÌö) áöÃóäøó Ýöí ÅáúÒóÇãö ÇÊøöÍóÇÏö
ÇáúãóæúÖöÚö ÍóÑóÌðÇ ÈóíøöäðÇ áöÇÓúÊöÏúÚóÇÆöåö ÊóØúæöíáó ÇáúãóÓóÇÝóÉö
Úóáóì ÃóßúËóÑö ÇáúÍóÇÖöÑöíäó æóáóãú íõæÌóÏú Ïóáöíáõ ÚóÏóãö ÌóæóÇÒö
ÇáÊøóÚóÏøõÏö Èóáú ÞóÖöíøóÉõ ÇáÖøóÑõæÑóÉö ÚóÏóãõ ÇÔúÊöÑóÇØöåö áóÇ
ÓöíøóãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ãöÕúÑðÇ ßóÈöíÑðÇ ßóãöÕúÑöäóÇ ßóãóÇ ÞóÇáóåõ
ÇáúßóãóÇáõ Ø (Þóæúáõåõ æóÚóáóì ÇáúãóÑúÌõæÍö) åõæó ãóÇ ãóÑøó Úóäú
ÇáúÈóÏóÇÆöÚö ãöäú ÚóÏóãö ÇáúÌóæóÇÒö Ýöí ÃóßúËóÑó ãöäú ãóæúÖöÚóíúäö
(Þóæúáõåõ áöãóäú ÓóÈóÞó ÊóÍúÑöíãóÉð) æóÞöíáó íõÚúÊóÈóÑõ ÈöÇáÓøóÈúÞö
ÇáúÝóÑóÇÛõ¡ æóÞöíáó ÈöåöãóÇ¡ æóÇáúÃóæøóáõ ÃóÕóÍøõ ÈóÍúÑñ Úóäú
ÇáúÞõäúíóÉö Ãóíú ÃóÕóÍøõ ÚöäúÏó ÕóÇÍöÈö ÇáúÞóæúáö ÇáúãóÑúÌõæÍö. ÞóÇáó
Ýöí ÇáúÍöáúíóÉö æóßõäúÊ ÞóÏú ÑóÇÌóÚúÊ ÔóíúÎóäóÇ íóÚúäöí ÇáúßóãóÇáó Ýöí
åóÐóÇ ßöÊóÇÈóÉð ÝóßóÊóÈó Åáóíøó¡ æóÃóãøóÇ ÇáÓøóÈúÞõ ÝóáóÇ Ôóßøó ÚöäúÏöí
Ýöí ÇÚúÊöÈóÇÑöåö ÈöÇáúÎõÑõæÌö¡ æóåóáú íõÚúÊóÈóÑõ ãóÚóåõ ÇáÏøõÎõæáõ
ãóÍóáøó ÊóÑóÏøõÏò Ýöí ÎóÇØöÑöí áöÃóäøó ÓóÈúÞó ßóÐóÇ åõæó ÈöÊóÞóÏøõãö
ÏõÎõæáö ÊóãóÇãöåö Ýöí ÇáúæõÌõæÏö Ãóæú ÈöÊóÞóÏøõãö ÇäúÞöÖóÇÆöåö ßõáøñ
ãõÍúÊóãóáñ. ÇåÜ. ãóØúáóÈñ Ýöí äöíøóÉö ÂÎöÑö ÙõåúÑò ÈóÚúÏó ÕóáóÇÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö
(Þóæúáõåõ ÝóíõÕóáøöí ÈóÚúÏóåóÇ ÂÎöÑó ÙõåúÑò) ÊóÝúÑöíÚõåõ Úóáóì
ÇáúãóÑúÌõæÍö íõÝöíÏõ Ãóäøóåõ Úóáóì ÇáÑøóÇÌöÍö ãöäú ÌóæóÇÒö ÇáÊøóÚóÏøõÏö
áóÇ íõÕóáøöíåóÇ ÈöäóÇÁð Úóáóì ãóÇ ÞóÏøóãóåõ Úóäú ÇáúÈóÍúÑö ãöäú Ãóäøóåõ
ÃóÝúÊóì ÈöÐóáößó ãöÑóÇÑðÇ ÎóæúÝó ÇÚúÊöÞóÇÏö ÚóÏóãö ÝóÑöíÖóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö.
æóÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: Åäøóåõ áóÇ ÇÍúÊöíóÇØó Ýöí ÝöÚúáöåóÇ áöÃóäøóåõ
ÇáúÚóãóáõ ÈöÃóÞúæóì ÇáÏøóáöíáóíúäö. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: æóÝöíåö äóÙóÑñ Èóáú åõæó ÇáöÇÍúÊöíóÇØõ ÈöãóÚúäóì ÇáúÎõÑõæÌö
Úóäú ÇáúÚõåúÏóÉö ÈöíóÞöíäò áöÃóäøó ÌóæóÇÒó ÇáÊøóÚóÏøõÏö æóÅöäú ßóÇäó
ÃóÑúÌóÍó æóÃóÞúæóì ÏóáöíáðÇ¡ áóßöäú Ýöíåö ÔõÈúåóÉñ ÞóæöíøóÉñ áöÃóäøó
ÎöáóÇÝóåõ ãóÑúæöíøñ Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÃóíúÖðÇ æóÇÎúÊóÇÑóåõ
ÇáØøóÍóÇæöíøõ æÇáÊãÑÊÇÔí æóÕóÇÍöÈõ ÇáúãõÎúÊóÇÑö¡ æóÌóÚóáóåõ
ÇáúÚóÊøóÇÈöíøõ ÇáúÃóÙúåóÑó æóåõæó ãóÐúåóÈõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøö æóÇáúãóÔúåõæÑõ
Úóäú ãóÇáößò æóÅöÍúÏóì ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö Úóäú ÃóÍúãóÏó ßóãóÇ ÐóßóÑóåõ
ÇáúãóÞúÏöÓöíøó Ýöí ÑöÓóÇáóÊöåö [äõæÑõ ÇáÔøóãúÚóÉö Ýöí ÙõåúÑö
ÇáúÌõãõÚóÉö] Èóáú ÞóÇáó ÇáÓøõÈúßöíøõ ãöäú ÇáÔøóÇÝöÚöíøóÉö Åäøóåõ Þóæúáõ
ÃóßúËóÑö ÇáúÚõáóãóÇÁö æóáóÇ íõÍúÝóÙõ Úóäú ÕóÍóÇÈöíøò æóáóÇ ÊóÇÈöÚöíøò
ÊóÌúæöíÒõ ÊóÚóÏøõÏöåóÇ ÇåÜ æóÞóÏú ÚóáöãúÊ Þóæúáó ÇáúÈóÏóÇÆöÚö Åäøóåõ
ÙóÇåöÑõ ÇáÑøöæóÇíóÉö. æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö Úóäú ÌóæóÇãöÚö ÇáúÝöÞúåö
Ãóäøóåõ ÃóÙúåóÑõ ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö Úóäú ÇáúÅöãóÇãö ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö
æóÝöí ÇáúÍóÇæöí ÇáúÞõÏúÓöíøö æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì. æóÝöí ÇáÊøóßúãöáóÉö
áöáÑøóÇÒöíøö æóÈöåö äóÃúÎõÐõ ÇåÜ Ýóåõæó ÍöíäóÆöÐò Þóæúáñ ãõÚúÊóãóÏñ Ýöí
ÇáúãóÐúåóÈö áóÇ Þóæúáñ ÖóÚöíÝñº æóáöÐóÇ ÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö
ÇáúÃóæúáóì åõæó ÇáöÇÍúÊöíóÇØõ áöÃóäøó ÇáúÎöáóÇÝó Ýöí ÌóæóÇÒö
ÇáÊøóÚóÏøõÏö æóÚóÏóãöåö Þóæöíøñ¡ æóßóæúäõ ÇáÕøóÍöíÍö ÇáúÌóæóÇÒó
áöáÖøöÑúæóÉö áöáúÝóÊúæóì áóÇ íóãúäóÚõ ÔóÑúÚöíøóÉó ÇáöÇÍúÊöíóÇØö
áöáÊøóÞóæøöí. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: Úóáóì Ãóäøóåõ áóæú Óõáøöãó ÖóÚúÝõåõ ÝóÇáúÎõÑõæÌõ Úóäú ÎöáóÇÝöåö
Ãóæúáóì ÝóßóíúÝó ãóÚó ÎöáóÇÝö åóÄõáóÇÁö ÇáúÃóÆöãøóÉö¡ æóÝöí ÇáúÍóÏöíËö
ÇáúãõÊøóÝóÞö Úóáóíúåö «Ýóãóäú ÇÊøóÞóì ÇáÔøõÈõåóÇÊö ÇÓúÊóÈúÑóÃó áöÏöíäöåö
æóÚöÑúÖöåö» æóáöÐóÇ ÞóÇáó ÈóÚúÖõåõãú Ýöíãóäú íóÞúÖöí ÕóáóÇÉó ÚõãúÑöåö
ãóÚó Ãóäøóåõ áóãú íóÝõÊúåõ ãöäúåóÇ ÔóíúÁñ áóÇ íõßúÑóåõ áöÃóäøóåõ ÃóÎóÐó
ÈöÇáöÇÍúÊöíóÇØö. æóÐõßöÑó Ýöí ÇáúÞõäúíóÉö Ãóäøóåõ ÃóÍúÓóäõ Åäú ßóÇäó Ýöí
ÕóáóÇÊöåö ÎöáóÇÝõ ÇáúãõÌúÊóåöÏöíäó æóíóßúÝöíäóÇ ÎöáóÇÝõ ãóäú ãóÑøó
(2/145)
áöÃóäøó æõÌõæÈóåõ Úóáóíúåö ÈöÂÎöÑö
ÇáúæóÞúÊö ÝóÊóäóÈøóåú
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóäóÞóáó ÇáúãóÞúÏöÓöíøó Úóäú ÇáúãõÍöíØö: ßõáøõ ãóæúÖöÚò æóÞóÚó ÇáÔøóßøõ
Ýöí ßóæúäöåö ãöÕúÑðÇ íóäúÈóÛöí áóåõãú Ãóäú íõÕóáøõæÇ ÈóÚúÏó ÇáúÌõãõÚóÉö
ÃóÑúÈóÚðÇ ÈöäöíøóÉö ÇáÙøõåúÑö ÇÍúÊöíóÇØðÇ ÍóÊøóì Åäøóåõ áóæú áóãú ÊóÞóÚú
ÇáúÌõãõÚóÉõ ãóæúÞöÚóåóÇ íóÎúÑõÌõæäó Úóäú ÚõåúÏóÉö ÝóÑúÖö ÇáúæóÞúÊö
ÈöÃóÏóÇÁö ÇáÙøõåúÑö¡ æóãöËúáõåõ Ýöí ÇáúßóÇÝöí æóÝöí ÇáúÞõäúíóÉö áóãøóÇ
ÇõÈúÊõáöíó Ãóåúáõ ãóÑúæó ÈöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÊóíúäö ÝöíåóÇ ãóÚó
ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÚõáóãóÇÁö Ýöí ÌóæóÇÒöåöãóÇ ÃóãóÑó ÃóÆöãøóÊõåõãú
ÈöÇáúÃóÑúÈóÚö ÈóÚúÏóåóÇ ÍóÊúãðÇ ÇÍúÊöíóÇØðÇ. ÇåÜ. æóäóÞóáóåõ ßóËöíÑñ
ãöäú ÔõÑøóÇÍö ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑöåóÇ æóÊóÏóÇæóáõæåõ æóÝöí
ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö: æóÃóßúËóÑõ ãóÔóÇíöÎö ÈõÎóÇÑóì Úóáóíúåö áöíóÎúÑõÌó Úóäú
ÇáúÚõåúÏóÉö ÈöíóÞöíäò. Ëõãøó äóÞóáó ÇáúãóÞúÏöÓöíøó Úóäú ÇáúÝóÊúÍö
Ãóäøóåõ íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÕóáøöíó ÃóÑúÈóÚðÇ íóäúæöí ÈöåóÇ ÂÎöÑó ÝóÑúÖò
ÃóÏúÑóßúÊ æóÞúÊóåõ æóáóãú ÃõÄóÏøöåö Åäú ÊóÑóÏøóÏó Ýöí ßóæúäöåö ãöÕúÑðÇ
Ãóæú ÊóÚóÏøóÏóÊú ÇáúÌõãõÚóÉõ¡ æóÐóßóÑó ãöËúáóåõ Úóäú ÇáúãõÍóÞøöÞö ÇÈúäö
ÌõÑõÈóÇÔó.
ÞóÇáó Ëõãøó ÞóÇáó: æóÝóÇÆöÏóÊõåõ ÇáúÎõÑõæÌõ Úóäú ÇáúÎöáóÇÝö
ÇáúãõÊóæóåøóãö Ãóæú ÇáúãõÍóÞøóÞö æóÅöäú ßóÇäó ÇáÕøóÍöíÍõ ÕöÍøóÉó
ÇáÊøóÚúÏóÇÏö Ýóåöíó äóÝúÚñ ÈöáóÇ ÖóÑóÑò Ëõãøó ÐóßóÑó ãóÇ íõæåöãõ ÚóÏóãó
ÝöÚúáöåóÇ æóÏóÝóÚóåõ ÈöÃóÍúÓóäö æóÌúåò. æóÐóßóÑó Ýöí ÇáäøóåúÑö Ãóäøóåõ
áóÇ íóäúÈóÛöí ÇáÊøóÑóÏøõÏõ Ýöí äóÏúÈöåóÇ Úóáóì ÇáúÞóæúáö ÈöÌóæóÇÒö
ÇáÊøóÚóÏøõÏö ÎõÑõæÌðÇ Úóäú ÇáúÎöáóÇÝö ÇåÜ æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáúÈóÇÞóÇäöíøö
åõæó ÇáÕøóÍöíÍõ. æóÈöÇáúÌõãúáóÉö ÝóÞóÏú ËóÈóÊó Ãóäøóåõ íóäúÈóÛöí
ÇáúÅöÊúíóÇäõ ÈöåóÐöåö ÇáúÃóÑúÈóÚö ÈóÚúÏó ÇáúÌõãõÚóÉö¡ áóßöäú ÈóÞöíó
ÇáúßóáóÇãõ Ýöí ÊóÍúÞöíÞö Ãóäøóåõ æóÇÌöÈñ Ãóæú ãóäúÏõæÈñ
ÞóÇáó ÇáúãóÞúÏöÓöíøó: ÐóßóÑó ÇÈúäõ ÇáÔøöÍúäóÉö Úóäú ÌóÏøöåö ÇáÊøóÕúÑöíÍó
ÈöÇáäøóÏúÈö¡ æóÈóÍóËó Ýöíåö ÈöÃóäøóåõ íóäúÈóÛöí Ãóäú íóßõæäó ÚöäúÏó
ãõÌóÑøóÏö ÇáÊøóæóåøõãö¡ ÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÞöíóÇãö ÇáÔøóßøö æóÇáöÇÔúÊöÈóÇåö
Ýöí ÕöÍøóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö ÝóÇáÙøóÇåöÑõ ÇáúæõÌõæÈõ¡ æóäóÞóáó ãöäú ÔóíúÎöåö
ÇÈúäö ÇáúåõãóÇãö ãóÇ íõÝöíÏõåõ æóÈöåö íõÚúáóãõ ÃóäøóåóÇ åóáú ÊóÌúÒöí
Úóäú ÇáÓøõäøóÉö Ãóãú áóÇ¿ ÝóÚöäúÏó ÞöíóÇãö ÇáÔøóßøö áóÇ æóÚöäúÏó
ÚóÏóãöåö äóÚóãú¡ æóíõÄóíøöÏõ ÇáÊøóÝúÕöíáó ÊóÚúÈöíÑõ ÇáÊøõãõÑúÊóÇÔöíøö Èö
áóÇ ÈõÏøó æóßóáóÇãõ ÇáúÞõäúíóÉö ÇáúãóÐúßõæÑõ ÇåÜ æóÊóãóÇãõ ÊóÍúÞöíÞö
ÇáúãóÞóÇãö Ýöí ÑöÓóÇáóÉö ÇáúãóÞúÏöÓöíøó æóÞóÏú ÐóßóÑó ÔóÐúÑóÉð ãöäúåóÇ
Ýöí ÅãúÏóÇÏö ÇáúÝóÊøóÇÍö¡ æóÅöäøóãóÇ ÃóØóáúäóÇ Ýöí Ðóáößó áöÏóÝúÚö ãóÇ
íõæåöãõåõ ßóáóÇãõ ÇáÔøóÇÑöÍö ÊóÈóÚðÇ áöáúÈóÍúÑö ãöäú ÚóÏóãö ÝöÚúáöåóÇ
ãõØúáóÞðÇ.
äóÚóãú Åäú ÃóÏøóì Åáóì ãóÝúÓóÏóÉò áóÇ ÊõÝúÚóáõ ÌöåóÇÑðÇ æóÇáúßóáóÇãõ
ÚöäúÏó ÚóÏóãöåóÇ æóáöÐóÇ ÞóÇáó ÇáúãóÞúÏöÓöíøó äóÍúäõ áóÇ äóÃúãõÑõ
ÈöÐóáößó ÃóãúËóÇáó åóÐöåö ÇáúÚóæóÇãø Èóáú äóÏõáøõ Úóáóíúåö ÇáúÎóæóÇÕøó
æóáóæú ÈöÇáäøöÓúÈóÉö Åáóíúåöãú ÇåÜ æóÇóááøóåõ ÊóÚóÇáóì ÃóÚúáóãõ
(Þóæúáõåõ áöÃóäøó æõÌõæÈóåõ Úóáóíúåö ÈöÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö) ÞóÇáó Ýöí
ÇáúÍöáúíóÉö: Ýöí åóÐóÇ ÇáÊøóÚúáöíáö äóÙóÑñ ÝóÅöäøó ÇáúãóÐúåóÈó Ãóäøó
ÇáÙøõåúÑó íóÌöÈõ ÈöÒóæóÇáö ÇáÔøóãúÓö æõÌõæÈðÇ ãõæóÓøóÚðÇ Åáóì æóÞúÊö
ÇáúÚóÕúÑö ÛóíúÑó Ãóäøó ÇáÓøóÈóÈó åõæó ÇáúÌõÒúÁõ ÇáøóÐöí íóÊøóÕöáõ Èöåö
ÇáúÃóÏóÇÁõ¡ ÝóÅöäú áóãú íõÄóÏøö Åáóì ÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö ÊóÚóíøóäó ÇáúÌõÒúÁõ
ÇáúÃóÎöíÑõ áöáÓøóÈóÈöíøóÉö. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: íõãúßöäõ Ãóäú íõÌóÇÈó ÈöÃóäøó Þóæúáóåõ: æóÇáúÃóÍúæóØõ äöíøóÉõ
ÂÎöÑö ÙõåúÑò ÃóÏúÑóßúÊ æóÞúÊóåõ åõæó ÃóÍúæóØõ ÈöÇáäøöÓúÈóÉö Åáóì ãóÇ
ÅÐóÇ äóæóì ÂÎöÑó ÙõåúÑò æóÌóÈó Úóáóíøó ÃóÏóÇÄõåõ Ãóæú ËóÈóÊó Ýöí
ÐöãøóÊöí ÝóÅöäøó Ðóáößó áóÇ íõÝöíÏõåõ áóæú ÙóåóÑó ÚóÏóãõ ÕöÍøóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö áöÃóäøó æõÌõæÈó ÃóÏóÇÆöåö Ãóæú ËõÈõæÊóåõ Ýöí ÐöãøóÊöåö áóÇ
íóßõæäõ ÅáøóÇ Ýöí ÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö Ãóæú ÈóÚúÏóåõ.
äóÚóãú áóæú ÞóÇáó: æóÌóÈó Úóáóíøó íõÝöíÏõåõ áöÃóäøó ÇáúæõÌõæÈó ÈöÏõÎõæáö
ÇáúæóÞúÊö ÈöÎöáóÇÝö æõÌõæÈö ÇáúÃóÏóÇÁö Úóáóì ãóÇ ÍóÞøóÞóåõ Ýöí
ÇáÊøóæúÖöíÍö ãöäú ÇáúÝóÑúÞö Èóíúäó ÇáúæõÌõæÈö æóæõÌõæÈö ÇáúÃóÏóÇÁö¡
áóßöäøó ÇáúÃóæúáóì Ãóäú íóÒöíÏó æóáóãú ÃõÕóáøöåö Ãóæú æóáóãú ÃõÄóÏøöåö
ßóãóÇ ãóÑøó Úóäú ÇáúÝóÊúÍö áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ßóÇäó Úóáóíúåö ÙõåúÑñ ÝóÇÆöÊñ
æóßóÇäóÊú åóÐöåö ÇáúÌõãõÚóÉõ ÕóÍöíÍóÉð Ýöí äóÝúÓö ÇáúÃóãúÑö íóäúÕóÑöÝõ
ãóÇ äóæóì Åáóì ãóÇ Úóáóíúåö æóÈöÏõæäö åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉö áóÇ íóäúÕóÑöÝõ
Åáóíúåö Èóáú íóÞóÚõ äóÝúáðÇ áöÃóäøó ÂÎöÑó ÙõåúÑò ÃóÏúÑóßóåõ åõæó ÙõåúÑõ
íóæúãö ÇáúÌõãõÚóÉö áöãóÇ ãóÑøó ãöäú Ãóäøó ÇáúæóÞúÊó ÚöäúÏóäóÇ áöáÙøõåúÑö
ÃóÕóÇáóÉð Ýöí íóæúãö ÇáúÌõãõÚóÉö ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó¡ æóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÞõáúäóÇ
Åäøó ÙõåúÑó ÇáúÌõãõÚóÉö ÓóÞóØó Úóäúåõ ÈöÕóáóÇÉö ÇáúÌõãõÚóÉö áöÃóäøóåõ
íóÕöíÑõ ÂÎöÑó ÙõåúÑò ÃóÏúÑóßóåõ ÙõåúÑõ íóæúãö ÇáúÎóãöíÓö ÝóáóÇ
íóäúÕóÑöÝõ Åáóì ÙõåúÑò ÝóÇÆöÊò Úóáóíúåö ÞóÈúáóåõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÒóÇÏó
Þóæúáõåõ: æóáóãú ÃõÕóáøöåö æóáóÚóáøó ÇáÔøóÇÑöÍó ÃóÔóÇÑó Åáóì åóÐóÇ
ÈöÞóæúáöåö ÝóÊóäóÈøóåú ÝóÇÝúåóãú. [ÊóÊöãøóÉñ]
ÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö ÇáÕøóÛöíÑö: æóÇáúÃóæúáóì Ãóäú íõÕóáøöíó
ÈóÚúÏó ÇáúÌõãõÚóÉö ÓõäøóÊóåóÇ Ëõãøó ÇáúÃóÑúÈóÚó ÈöåóÐöåö ÇáäøöíøóÉö Ãóíú
äöíøóÉö ÂÎöÑö ÙõåúÑò ÃóÏúÑóßúÊå æóáóãú ÃõÕóáøöåö Ëõãøó ÑóßúÚóÊóíúäö
ÓõäøóÉó ÇáúæóÞúÊö¡ ÝóÅöäú ÕóÍøóÊú ÇáúÌõãõÚóÉõ íóßõæäõ ÞóÏú ÃóÏøóì
ÓõäøóÊóåóÇ Úóáóì æóÌúåöåóÇ¡ æóÅöáøóÇ ÝóÞóÏú Õóáøóì ÇáÙøõåúÑó
(2/146)
(æó) ÇáËøóÇáöËõ (æóÞúÊõ ÇáÙøõåúÑö
ÝóÊóÈúØõáõ) ÇáúÌõãõÚóÉõ (ÈöÎõÑõæÌöåö) ãõØúáóÞðÇ æóáóæú áóÇÍöÞðÇ ÈöÚõÐúÑö
äóæúãò Ãóæú ÒóÍúãóÉò Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö áöÃóäøó ÇáúæóÞúÊó ÔóÑúØõ
ÇáúÃóÏóÇÁö áóÇ ÔóÑúØõ ÇáöÇÝúÊöÊóÇÍö. (æó) ÇáÑøóÇÈöÚõ: (ÇáúÎõØúÈóÉõ
Ýöíåö) Ýóáóæú ÎóØóÈó ÞóÈúáóåõ æóÕóáøóì Ýöíåö áóãú ÊóÕöÍøó. (æó)
ÇáúÎóÇãöÓõ: (ßóæúäõåóÇ ÞóÈúáóåóÇ) áöÃóäøó ÔóÑúØó ÇáÔøóíúÁö ÓóÇÈöÞñ
Úóáóíúåö (ÈöÍóÖúÑóÉö ÌóãóÇÚóÉò ÊóäúÚóÞöÏõ) ÇáúÌõãõÚóÉõ (Èöåöãú æóáóæú)
ßóÇäõæÇ (ÕõãøðÇ Ãóæú äöíóÇãðÇ Ýóáóæú ÎóØóÈó æóÍúÏóåõ áóãú íóÌõÒú Úóáóì
ÇáúÃóÕóÍøö) ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ãóÚó ÓõäøóÊöåö æóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóÞúÑóÃó ÇáÓøõæÑóÉó ãóÚó ÇáúÝóÇÊöÍóÉö
Ýöí åóÐöåö ÇáúÃóÑúÈóÚö Åäú áóãú íóßõäú Úóáóíúåö ÞóÖóÇÁñ ÝóÅöäú æóÞóÚóÊú
ÝóÑúÖðÇ ÝóÇáÓøõæÑóÉõ áóÇ ÊóÖõÑøõ æóÅöäú æóÞóÚóÊú äóÝúáðÇ ÝóÞöÑóÇÁóÉõ
ÇáÓøõæÑóÉö æóÇÌöÈóÉñ ÇåÜ Ãóíú æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Úóáóíúåö ÞóÖóÇÁñ ÝóáóÇ
íóÖõãøõ ÇáÓøõæÑóÉó áöÃóäøó åóÐöåö ÇáúÃóÑúÈóÚó ÝóÑúÖñ Úóáóì ßõáøö ÍóÇáò.
ÞõáúÊ: æóÍóÇÕöáõåõ Ãóäøóåõ íõÕóáøöí ÈóÚúÏó ÇáúÌõãõÚóÉö ÚóÔúÑó ÑóßóÚóÇÊò
ÃóÑúÈóÚðÇ ÓõäøóÊõåóÇ æóÃóÑúÈóÚðÇ ÂÎöÑó ÙõåúÑò æóÑóßúÚóÊóíúäö ÓõäøóÉõ
ÇáúæóÞúÊö: Ãóíú áöÇÍúÊöãóÇáö Ãóäøó ÇáúÝóÑúÖó åõæó ÇáÙøõåúÑõ ÝóÊóÞóÚõ
ÇáÑøóßúÚóÊóÇäö ÓõäøóÊóåõ ÇáúÈóÚúÏöíøóÉó. æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ íóßúÝöí
äöíøóÉõ ÂÎöÑö ÙõåúÑò Úóäú ÇáúÃóÑúÈóÚö ÓõäøóÉó ÇáúÌõãõÚóÉö ÅÐóÇ ÕóÍøóÊú
ÇáúÌõãõÚóÉõ áöÃóäøó ÇáúãõÚúÊóãóÏó ÚóÏóãõ ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáÊøóÚúíöíäö Ýöí
ÇáÓøõäóäö¡ æóÅöäú áóãú ÊóÕöÍøó ÝóÇáúÝóÑúÖõ åõæó ÇáÙøõåúÑõ æóÊóÞóÚõ
ÇáúÃóÑúÈóÚõ ÇáøóÊöí ÕóáøóÇåóÇ ÞóÈúáó ÇáúÌõãõÚóÉö Úóäú ÓõäøóÉö ÇáÙøõåúÑö
ÇáúÞóÈóáöíøóÉö áóßöäú áöØõæáö ÇáúÝóÕúáö ÈöÕóáóÇÉö ÇáúÌõãõÚóÉö æóÓóãóÇÚö
ÇáúÎõØúÈóÉö íõÕóáøöí ÃóÑúÈóÚðÇ ÃõÎúÑóì ÝóÇáúÃóæúáóì ÕóáóÇÉõ ÇáúÚóÔóÑóÉö
(Þóæúáõåõ ÝóÊóäóÈøóåú) Ýöí ÈóÚúÖö ÇáäøõÓóÎö ÞõäúíóÉñ æóåöíó ÕóÍöíÍóÉñ
áöÃóäøó ãóÇ ÐóßóÑóåõ åõæó äóÕøõ ÚöÈóÇÑóÉö ÇáúÞõäúíóÉö
(Þóæúáõåõ æóÞúÊõ ÇáÙøõåúÑö) Ýöíåö Ãóäøó ÇáúæóÞúÊó ÓóÈóÈñ áóÇ ÔóÑúØñ
æóÃóäøóåõ áóÇ ÈõÏøó ãöäúåõ Ýöí ÓóÇÆöÑö ÇáÕøóáóæóÇÊö.
æóÇáúÌóæóÇÈõ Ãóäøóåõ ÓóÈóÈñ áöáúæõÌõæÈö æóÔóÑúØñ áöÕöÍøóÉö ÇáúãõÄóÏøóì
æóÔóÑúØöíøóÊõåõ áöáúÌõãõÚóÉö áóíúÓóÊú ßóÔóÑúØöíøóÊöåö áöÛóíúÑöåóÇ
ÝóÅöäøóåõ ÈöÎõÑõæÌö ÇáúæóÞúÊö áóÇ ÊóÈúÞóì ÕöÍøóÉñ áöáúÌõãõÚóÉö áóÇ
ÃóÏóÇÁð æóáóÇ ÞóÖóÇÁð ÈöÎöáóÇÝö ÛóíúÑöåóÇ ÓóÚúÏöíøóÉñ (Þóæúáõåõ
ãõØúáóÞðÇ) Ãóíú æóáóæú ÈóÚúÏó ÇáúÞõÚõæÏö ÞóÏúÑó ÇáÊøóÔóåøõÏö ßóãóÇ Ýöí
ØõáõæÚö ÇáÔøóãúÓö Ýöí ÕóáóÇÉö ÇáúÝóÌúÑö ßóãóÇ ãóÑøó ÈóíóÇäõåõ Ýöí
ÇáúãóÓóÇÆöáö ÇáöÇËúäóíú ÚóÔúÑöíøóÉó (Þóæúáõåõ Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö) ÑóÏøñ
áöãóÇ Ýöí ÇáäøóæóÇÏöÑö ãöäú Ãóäøó ÇáúãõÞúÊóÏöíó ÅÐóÇ ÒóÍóãóåõ ÇáäøóÇÓõ
Ýóáóãú íóÓúÊóØöÚú ÇáÑøõßõæÚó æóÇáÓøõÌõæÏó ÍóÊøóì ÝóÑóÛó ÇáúÅöãóÇãõ
æóÏóÎóáó æóÞúÊõ ÇáúÚóÕúÑö ÝóÅöäøóåõ íõÊöãøõ ÇáúÌõãõÚóÉó ÈöÛóíúÑö
ÞöÑóÇÁóÉò Í Úóäú ÇáúÈóÍúÑö (Þóæúáõåõ ÇáúÎõØúÈóÉõ Ýöíåö) Ãóíú Ýöí
ÇáúæóÞúÊö æóåóÐóÇ ÃóÍúÓóäõ ãöäú Þóæúáö ÇáúßóäúÒö æóÇáúÎõØúÈóÉö ÞóÈúáóåóÇ
ÅÐú áóÇ ÊóäúÕöíÕó Ýöíåö Úóáóì ÇÔúÊöÑóÇØö ßóæúäöåóÇ Ýöí ÇáúæóÞúÊö.
[ÊóäúÈöíåñ]
Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú ÇáúãõÌúÊóÈóì íõÔúÊóÑóØõ Ýöí ÇáúÎóØöíÈö Ãóäú
íóÊóÃóåøóáó áöáúÅöãóÇãóÉö Ýöí ÇáúÌõãõÚóÉö ÇåÜ áóßöäú ÐóßóÑó ÞóÈúáóåõ ãóÇ
íõÎóÇáöÝõåõ ÍóíúËõ ÞóÇáó æóÞóÏú Úõáöãó ãöäú ÊóÝóÇÑöíÚöåöãú Ãóäøóåõ áóÇ
íõÔúÊóÑóØõ Ýöí ÇáúÅöãóÇãö Ãóäú íóßõæäó åõæó ÇáúÎóØöíÈó æóÞóÏú ÕóÑøóÍó
Ýöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö ÈöÃóäøóåõ áóæú ÎóØóÈó ÕóÈöíøñ ÈöÅöÐúäö ÇáÓøõáúØóÇäö
æóÕóáøóì ÇáúÌõãõÚóÉó ÑóÌõáñ ÈóÇáöÛñ íóÌõæÒõ. ÇåÜ. æóÓóíóÐúßõÑõ
ÇáÔøóÇÑöÍõ Ãóäøó åóÐóÇ åõæó ÇáúãõÎúÊóÇÑõ. [ÊóÊöãøóÉñ]
áóãú íõÞóíøöÏú ÇáúÎõØúÈóÉó ÈößóæúäöåóÇ ÈöÇáúÚóÑóÈöíøóÉö ÇßúÊöÝóÇÁð ÈöãóÇ
ÞóÏøóãóåõ Ýöí ÈóÇÈö ÕöÝóÉö ÇáÕøóáóÇÉö ãöäú ÃóäøóåóÇ ÛóíúÑõ ÔóÑúØò æóáóæú
ãóÚó ÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóì ÇáúÚóÑóÈöíøóÉö ÚöäúÏóåõ ÎöáóÇÝðÇ áóåõãóÇ ÍóíúËõ
ÔóÑóØóÇåóÇ ÅáøóÇ ÚöäúÏó ÇáúÚóÌúÒö ßóÇáúÎöáóÇÝö Ýöí ÇáÔøõÑõæÚö Ýöí
ÇáÕøóáóÇÉö (Þóæúáõåõ æóÇáúÎóÇãöÓõ ßóæúäõåóÇ ÞóÈúáóåóÇ) Ãóíú ÈöáóÇ
ÝóÇÕöáò ßóËöíÑò Úóáóì ãóÇ ÓóíóÃúÊöí æóåöíó ÔóÑúØõ ÇáöÇäúÚöÞóÇÏö Ýöí
ÍóÞøö ãóäú íõäúÔöÆõ ÇáÊøóÍúÑöíãóÉó áöáúÌõãõÚóÉö áóÇ ßõáøö ãóäú ÕóáøóÇåóÇ
ÝóáöÐóÇ ÞóÇáõæÇ æóáóæú ÃóÍúÏóËó ÇáúÅöãóÇãõ ÝóÞóÏøóãó ãóäú áóãú
íóÔúåóÏúåóÇ ÌóÇÒó áöÃóäøóåõ ÈóÇäò ÊóÍúÑöíãóÊóåõ Úóáóì Êöáúßó
ÇáÊøóÍúÑöíãóÉö ÇáúãõäúÔóÃóÉö Ýóáóæú ÃóÝúÓóÏóåóÇ ÇáúÎóáöíÝóÉõ
ÝóÇáúÞöíóÇÓõ Ãóäú áóÇ íóÓúÊóÞúÈöáó Èöåöãú ÇáúÌõãõÚóÉó áóßöäú
ÇÓúÊóÍúÓóäõæÇ ÇáúÌóæóÇÒó áöÃóäøóåõ áóãøóÇ ÞóÇãó ãóÞóÇãó ÇáúÃóæøóáö
ÇáúÊóÍóÞó Èöåö ÍõßúãðÇ¡ æóáóæú ßóÇäó ÇáúÃóæøóáõ ÃóÍúÏóËó ÞóÈúáó
ÇáÔøõÑõæÚö ÝóÞóÏøóãó ãóäú áóãú íóÔúåóÏúåóÇ áóãú íóÌõÒú ÝóÊúÍñ ãõáóÎøóÕðÇ
(Þóæúáõåõ ÊóäúÚóÞöÏõ ÇáúÌõãõÚóÉõ Èöåöãú) ÈöÃóäú íóßõæäõæÇ ÐõßõæÑðÇ
ÈóÇáöÛöíäó ÚóÇÞöáöíäó æóáóæú ßóÇäõæÇ ãóÚúÐõæÑöíäó ÈöÓóÝóÑò Ãóæú ãóÑóÖò
(Þóæúáõåõ æóáóæú ßóÇäõæÇ ÕõãøðÇ Ãóæú äöíóÇãðÇ) ÃóÔóÇÑó Åáóì Ãóäøóåõ áóÇ
íõÔúÊóÑóØõ áöÕöÍøóÊöåóÇ ßóæúäõåóÇ ãóÓúãõæÚóÉð áóåõãú Èóáú íóßúÝöí
ÍõÖõæÑõåõãú ÍóÊøóì áóæú ÈóÚõÏõæÇ Úóäúåõ Ãóæú äóÇãõæÇ ÃóÌúÒóÃóÊú
æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ íõÔúÊóÑóØõ ßóæúäõåóÇ ÌóåúÑðÇ ÈöÍóíúËõ íóÓúãóÚõåóÇ
ãóäú ßóÇäó ÚöäúÏóåõ ÅÐóÇ áóãú íóßõäú Èöåö ãóÇäöÚñ ÔóÑúÍõ ÇáúãõäúíóÉö.
(Þóæúáõåõ Úóáóì ÇáúÃóÕóÍøö ÅáóÎú) ÚóÒóÇ ÊóÕúÍöíÍóåõ Ýöí ÇáúÍöáúíóÉö
ÃóíúÖðÇ Åáóì ÇáúãöÚúÑóÇÌö æóÇáúãõÈúÊóÛóì ÈóÇáöÛöíäó æóÌóÒóãó Èöåö Ýöí
ÇáúÈóÏóÇÆöÚö æóÇáÊøóÈúíöíäö æóÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö. ÞóÇáó Ýöí ÇáúÍöáúíóÉö
áóßöäú åóÐóÇ ÅÍúÏóì ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö Úóäú ÃóÆöãøóÊöäóÇ ÇáËøóáóÇËóÉö
(2/147)
áöÃóäøó ÇáúÃóãúÑó ÈöÇáÓøóÚúíö áöáÐøößúÑö
áóíúÓó ÅáøóÇ áöÇÓúÊöãóÇÚöåö æóÇáúãóÃúãõæÑõ ÌóãúÚñ. æóÌóÒóãó Ýöí
ÇáúÎõáóÇÕóÉö ÈöÃóäøóåõ íóßúÝöí ÍõÖõæÑõ æóÇÍöÏò (æóßóÝóÊú ÊóÍúãöíÏóÉñ
Ãóæú ÊóåúáöíáóÉñ Ãóæú ÊóÓúÈöíÍóÉñ) áöáúÎõØúÈóÉö ÇáúãóÝúÑõæÖóÉö ãóÚó
ÇáúßóÑóÇåóÉö æóÞóÇáóÇ: áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÐößúÑò Øóæöíáò æóÃóÞóáøõåõ ÞóÏúÑõ
ÇáÊøóÔóåøõÏö ÇáúæóÇÌöÈö (ÈöäöíøóÊöåóÇ¡ Ýóáóæú ÍóãöÏó áöÚõØóÇÓöåö) Ãóæú
ÊóÚóÌøõÈðÇ (áóãú íóäõÈú ÚóäúåóÇ Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö) ßóãóÇ Ýöí
ÇáÊøóÓúãöíóÉö Úóáóì ÇáÐøóÈöíÍóÉö¡ áóßöäøóåõ ÐóßóÑó Ýöí ÇáÐøóÈóÇÆöÍö
Ãóäøóåõ íóäõæÈõ ÝóÊóÃóãøóáú
(æóíõÓóäøõ ÎõØúÈóÊóÇäö) ÎóÝöíÝóÊóÇäö æóÊõßúÑóåõ ÒöíóÇÏóÊõåõãóÇ Úóáóì
ÞóÏúÑö ÓõæÑóÉò ãöäú ØöæóÇáö ÇáúãõÝóÕøóáö (ÈöÌöáúÓóÉò ÈóíúäóåõãóÇ)
ÈöÞóÏúÑö ËóáóÇËö ÂíóÇÊò Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö æóÊóÇÑößõåóÇ ãõÓöíÁñ Úóáóì
ÇáúÃóÕóÍøö ßóÊóÑúßöåö ÞöÑóÇÁóÉó ÞóÏúÑö ËóáóÇËö ÂíóÇÊò¡ æóíóÌúåóÑõ
ÈöÇáËøóÇäöíóÉö áóÇ ßóÇáúÃõæáóì
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóÇáúÃõÎúÑóì ÃóäøóåóÇ ÛóíúÑõ ÔóÑúØò ÍóÊøóì áóæú ÎóØóÈó æóÍúÏóåõ ÌóÇÒó
æóÃóÝóÇÏó ÔóíúÎõäóÇ íóÚúäöí ÇáúßóãóÇáó ÇÚúÊöãóÇÏóåóÇ (Þóæúáõåõ áöÃóäøó
ÇáúÃóãúÑó ÈöÇáÓøóÚúíö áóíúÓó ÅáøóÇ áöÇÓúÊöãóÇÚöåö) ßóÐóÇ ÞóÇáó Ýöí
ÇáäøóåúÑö æóÝöíåö Ãóäøó ÇáÔøóÑúØó ÇáúÍõÖõæÑõ ßóãóÇ ãóÑøó áóÇ ÇáÓøóãóÇÚõ
ÝóßóÇäó ÇáúãõäóÇÓöÈõ Ãóäú íóÞõæáó: áöÃóäøó ÇáúãóÃúãõæÑó ÈöÇáÓøóÚúíö
ÌóãúÚñ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ æóÌóÒóãó Ýöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö ÅáóÎú) ãóÔóì
Úóáóíúåö Ýöí äõæÑö ÇáúÅöíÖóÇÍö æóÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍöåö: æóÅöäøóãóÇ
ÃóÊúÈóÚúäóÇåõº áöÃóäøóåõ ãóäúØõæÞñ ÝóíõÞóÏøóãõ Úóáóì ÇáúãóÝúåõæãö ÇåÜ
Ãóíú íõÝúåóãõ ãöäú Þóæúáöåöãú: íõÔúÊóÑóØõ ÍõÖõæÑõ ÌóãóÇÚóÉò Ãóäøóåõ áóÇ
íóÕöÍøõ ÈöÍõÖõæÑö æóÇÍöÏò¡ æóÞóæúáõ ÕóÇÍöÈö ÇáúÎõáóÇÕóÉö: áóæú ÍóÖóÑó
æóÇÍöÏñ Ãóæú ÇËúäóÇäö æóÎóØóÈó æóÕóáøóì ÈöÇáËøóáóÇËóÉö ÌóÇÒó ãóäúØõæÞñ¡
æóÝöíåö äóÙóÑñ ÝóÅöäøó ÌóÚúáó ÍõÖõæÑó ÇáúÌóãóÇÚóÉö ÔóÑúØðÇ ãóäúØõæÞñ
ÃóíúÖðÇ áöÃóäøó ÇáúÌóãóÇÚóÉó ãöäú ÇáöÇÌúÊöãóÇÚö ÝóÊõäóÇÝöí ÇáúæóÍúÏóÉó
æóÞóÏú ÌõÚöáóÊú ÔóÑúØðÇ æóÇáÔøóÑúØõ ãóÇ íóáúÒóãõ ãöäú ÚóÏóãöåö ÇáúÚóÏóãõ
ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ: æóßóÝóÊú ÊóÍúãöíÏóÉñ ÅáóÎú) ÔõÑõæÚñ Ýöí Ñõßúäö
ÇáúÎõØúÈóÉö ÈóÚúÏó ÈóíóÇäö ÔõÑõæØöåóÇ æóÐóáößó áöÃóäøó ÇáúãóÃúãõæÑó Èöåö
Ýöí ÂíóÉö - {ÝóÇÓúÚóæúÇ} [ÇáÌãÚÉ: 9]- ãõØúáóÞõ ÇáÐøößúÑö ÇáÔøóÇãöáö
áöáúÞóáöíáö¡ æóÇáúßóËöíÑõ ÇáúãóÃúËõæÑõ Úóäúåõ - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - áóÇ íóßõæäõ ÈóíóÇäðÇ áöÚóÏóãö ÇáúÅöÌúãóÇáö Ýöí áóÝúÙö
ÇáÐøößúÑö (Þóæúáõåõ ãóÚó ÇáúßóÑóÇåóÉö) ÙóÇåöÑõ ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö
ÃóäøóåóÇ ÊóäúÒöíåöíøóÉñ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ æóÃóÞóáøõåõ ÅáóÎú) Ýöí
ÇáúÚöäóÇíóÉö æóåõæó ãöÞúÏóÇÑõ ËóáóÇËö ÂíóÇÊò ÚöäúÏó ÇáúßóÑúÎöíøö¡
æóÞöíáó ãöÞúÏóÇÑõ ÇáÊøóÔóåøõÏö ãöäú Þóæúáöåö: ÇáÊøóÍöíøóÇÊõ áöáøóåö Åáóì
Þóæúáöåö ÚóÈúÏõåõ æóÑóÓõæáõåõ (Þóæúáõåõ ÈöäöíøóÊöåóÇ) Ãóíú äöíøóÉö
ÇáúÎõØóÈö (Þóæúáõåõ Ãóæú ÊóÚóÌøõÈðÇ) ÇáúÃóæúáóì Ãóäú íóÞõæáó Ãóæú
ÓóÈøóÍó ÊóÚóÌøõÈðÇ Ø (Þóæúáõåõ Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö) æóÑõæöíó Úóäú
ÇáúÅöãóÇãö Ãóäøóåõ ÊóÌúÒöíåö Í (Þóæúáõåõ áóßöäøóåõ ÐóßóÑó) Ãóíú
ÇáúãõÕóäøöÝõ ÍóíúËõ ÞóÇáó æóáóæú ÚóØóÓó ÚöäúÏó ÇáÐøóÈúÍö ÝóÞóÇáó
ÇáúÍóãúÏõ áöáøóåö áóÇ íóÍöáøõ Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÎõØúÈóÉö ÇåÜ
ÝóÅöäøó ãõÝóÇÏóåõ Ãóäøó ÍóãúÏó ÇáúÚõØóÇÓö íóßúÝöí áóåóÇ.
ÞóÇáó Í: æóíõãúßöäõ Ãóäú íõÌóÇÈó ÈöÃóäøóåõ ãóÈúäöíøñ Úóáóì ÇáÑøöæóÇíóÉö
ÇáøóÊöí ÞóÏøóãúäóÇåóÇ
(Þóæúáõåõ: æóíõÓóäøõ ÎõØúÈóÊóÇäö) áóÇ íõäóÇÝöí ãóÇ ãóÑøó ãöäú Ãóäøó
ÇáúÎõØúÈóÉó ÔóÑúØñ áöÃóäøó ÇáúãóÓúäõæäó åõæó ÊóßúÑóÇÑõåóÇ ãóÑøóÊóíúäö¡
æóÇáÔøóÑúØõ ÅÍúÏóÇåõãóÇ (Þóæúáõåõ Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö) æóÞóÇáó
ÇáØøóÍóÇæöíøõ ÈöÞóÏúÑö ãóÇ íóãóÓøõ ãóæúÖöÚó ÌõáõæÓöåö ãöäú ÇáúãöäúÈóÑö
ÈóÍúÑñ (Þóæúáõåõ: æóÊõßúÑóåõ ÒöíóÇÏóÊõåõãóÇ ÅáóÎú) ÚöÈóÇÑóÉõ
ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö æóÒöíóÇÏóÉõ ÇáÊøóØúæöíáö ãóßúÑõæåóÉñ (Þóæúáõåõ
ßóÊóÑúßöåö ÞöÑóÇÁóÉó ÞóÏúÑö ËóáóÇËö ÂíóÇÊò) Ãóíú íõßúÑóåõ ÇáöÇÞúÊöÕóÇÑõ
Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö Úóáóì äóÍúæö ÊóÓúÈöíÍóÉò æóÊóåúáöíáóÉò ãöãøóÇ áóÇ
íóßõæäõ ÐößúÑðÇ ØóæöíáðÇ ÞóÏúÑó ËóáóÇËö ÂíóÇÊò Ãóæú ÞóÏúÑó ÇáÊøóÔóåøõÏö
ÇáúæóÇÌöÈö æóáóíúÓó ÇáúãõÑóÇÏõ Ãóäøó ÊóÑúßó ÞöÑóÇÁóÉö ËóáóÇËö ÂíóÇÊò
ãóßúÑõæåñ áöÃóäøó ÇáúãõÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí ÇáúãõáúÊóÞóì æóÇáúãóæóÇåöÈö
æóäõæÑö ÇáúÅöíÖóÇÍö æóÛóíúÑöåóÇ Ãóäøó ãöäú ÇáÓøõäóäö ÞöÑóÇÁóÉõ ÂíóÉò¡
æóÞóÇáó Ýöí ÇáúÅöãúÏóÇÏö æóÝöí ÇáúãõÍöíØö: íóÞúÑóÃõ Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö
ÓõæÑóÉð ãöäú ÇáúÞõÑúÂäö Ãóæú ÂíóÉð ÝóÇáúÃóÎúÈóÇÑõ ÞóÏú ÊóæóÇÊóÑóÊú
«Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ßóÇäó íóÞúÑóÃõ
ÇáúÞõÑúÂäó Ýöí ÎõØúÈóÊöåö» áóÇ ÊóÎúáõæ Úóäú ÓõæÑóÉò Ãóæú ÂíóÉò Ëõãøó
ÞóÇáó: æóÅöÐóÇ ÞóÑóÃó ÓõæÑóÉð ÊóÇãøóÉð íóÊóÚóæøóÐõ Ëõãøó íõÓóãøöí
ÞóÈúáóåóÇ¡ æóÅöäú ÞóÑóÃó ÂíóÉð Þöíáó íóÊóÚóæøóÐõ Ëõãøó íõÓóãøöí
æóÃóßúËóÑõåõãú ÞóÇáõæÇ íóÊóÚóæøóÐõ æóáóÇ íõÓóãøöí æóÇáöÇÎúÊöáóÇÝõ Ýöí
ÇáúÞöÑóÇÁóÉö Ýöí ÛóíúÑö ÇáúÎõØúÈóÉö ßóÐóáößó ÇåÜ ãõáóÎøóÕðÇ¡ æóÈöåö
Úõáöãó Ãóäøó ÇáöÇÞúÊöÕóÇÑó Úóáóì ÇáúÂíóÉö ÛóíúÑõ ãóßúÑõæåò ÝóÊóÏóÈøóÑú.
ãóØúáóÈñ Ýöí Þóæúáö ÇáúÎóØöíÈö ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì - ÃóÚõæÐõ
ÈöÇóááøóåö ãöäú ÇáÔøóíúØóÇäö ÇáÑøóÌöíãö -[ÊóäúÈöíåñ]
ÌóÑóÊú ÇáúÚóÇÏóÉõ ÅÐóÇ ÞóÑóÃó ÇáúÎóØöíÈõ ÇáúÂíóÉó Ãóäú íóÞõæáó ÞóÇáó
Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì ÈóÚúÏó ÃóÚõæÐõ ÈöÇóááøóåö ãöäú ÇáÔøóíúØóÇäö ÇáÑøóÌöíãö
{ãóäú Úóãöáó ÕóÇáöÍðÇ} [ÇáäÍá: 97]- ÅáóÎú æóÝöíåö ÅíåóÇãñ Ãóäøó ÃóÚõæÐõ
ÈöÇóááøóåö ãöäú ãóÞõæáö Çááøóåö - ÊóÚóÇáóì¡ æóÈóÚúÖõåõãú íóÊóÈóÇÚóÏõ
Úóäú Ðóáößó ÝóíóÞõæáõ ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì
(2/148)
æóíóÈúÏóÃõ ÈöÇáÊøóÚóæøõÐö ÓöÑøðÇ.
æóíõäúÏóÈõ ÐößúÑõ ÇáúÎõáóÝóÇÁö ÇáÑøóÇÔöÏöíäó æóÇáúÚóãøóíúäö áóÇ
ÇáÏøõÚóÇÁõ áöáÓøõáúØóÇäö æóÌóæøóÒóåõ ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ¡ æóíõßúÑóåõ
ÊóÍúÑöíãðÇ æóÕúÝõåõ ÈöãóÇ áóíúÓó Ýöíåö¡ æóíõßúÑóåõ Êóßóáøõãõåõ ÝöíåóÇ
ÅáøóÇ áöÃóãúÑò ÈöãóÚúÑõæÝò áöÃóäøóåõ ãöäúåóÇ¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ßóáóÇãðÇ ÃóÊúáõæåõ ÈóÚúÏó Þóæúáöí ÃóÚõæÐõ ÈöÇóááøóåö ÅáóÎú æóáóßöäú Ýöí
ÍõÕõæáö ÓõäøóÉö ÇáöÇÓúÊöÚóÇÐóÉö ÈöÐóáößó äóÙóÑñ áöÃóäøó ÇáúãóØúáõæÈó
ÅäúÔóÇÁõ ÇáöÇÓúÊöÚóÇÐóÉö æóáóãú ÊóÈúÞó ßóÐóáößó Èóáú ÕóÇÑóÊú ãóÍúßöíøóÉð
ãóÞúÕõæÏðÇ ÈöåóÇ áóÝúÙõåóÇ æóÐóáößó íõäóÇÝöí ÇáúÅöäúÔóÇÁó ßóãóÇ áóÇ
íóÎúÝóì. Ãóäú áóÇ íóÞõæáó ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì æóáöÔóíúÎö ãóÔóÇíöÎöäóÇ
ÇáúÚóáøóÇãóÉö ÅÓúãóÇÚöíáó ÇáúÌöÑóÇÍöíøö ÔóÇÑöÍö ÇáúÈõÎóÇÑöíøö ÑöÓóÇáóÉñ
Ýöí åóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉö áóÇ íóÍúÖõÑõäöí ÇáúÂäó ãóÇ ÞóÇáóåõ ÝöíåóÇ
ÝóÑóÇÌöÚúåóÇ (Þóæúáõåõ æóíóÈúÏóÃõ) Ãóíú ÞóÈúáó ÇáúÎõØúÈóÉö ÇáúÃõæáóì
ÈöÇáÊøóÚóæøõÐö ÓöÑøðÇ Ëõãøó ÈöÍóãúÏö Çááøóåö ÊóÚóÇáóì æóÇáËøóäóÇÁö
Úóáóíúåö æóÇáÔøóåóÇÏóÊóíúäö æóÇáÕøóáóÇÉö Úóáóì ÇáäøóÈöíøö - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - æóÇáúÚöÙóÉö æóÇáÊøóÐúßöíÑö æóÇáúÞöÑóÇÁóÉö
ÞóÇáó Ýöí ÇáÊøóÌúäöíÓö æóÇáËøóÇäöíóÉõ ßóÇáúÃõæáóì ÅáøóÇ Ãóäøóåõ íóÏúÚõæ
áöáúãõÓúáöãöíäó ãóßóÇäó ÇáúæóÚúÙö ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóÙóÇåöÑõåõ
Ãóäøóåõ íõÓóäøõ ÞöÑóÇÁóÉõ ÂíóÉò ÝöíåóÇ ßóÇáúÃõæáóì. ÇåÜ. [ÊóäúÈöíåñ]
ãóÇ íóÝúÚóáõåõ ÈóÚúÖõ ÇáúÎõØóÈóÇÁö ãöäú ÊóÍúæöíáö ÇáúæóÌúåö ÌöåóÉó
Çáúíóãöíäö æóÌöåóÉó ÇáúíóÓóÇÑö ÚöäúÏó ÇáÕøóáóÇÉö Úóáóì ÇáäøóÈöíøö -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö ÇáËøóÇäöíóÉö áóãú
ÃóÑó ãóäú ÐóßóÑóåõ æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ ÈöÏúÚóÉñ íóäúÈóÛöí ÊóÑúßõåõ
áöÆóáøóÇ íõÊóæóåøóãó Ãóäøóåõ ÓõäøóÉñ.
Ëõãøó ÑóÃóíúÊ Ýöí ãöäúåóÇÌö Çáäøóæóæöíøö
ÞóÇáó: æóáóÇ íóáúÊóÝöÊõ íóãöíäðÇ æóÔöãóÇáðÇ Ýöí ÔóíúÁò ãöäúåóÇ ÞóÇáó
ÇÈúäõ ÍóÌóÑò Ýöí ÔóÑúÍöåö áöÃóäøó Ðóáößó ÈöÏúÚóÉñ ÇåÜ æóíõÄúÎóÐõ Ðóáößó
ÚöäúÏóäóÇ ãöäú Þóæúáö ÇáúÈóÏóÇÆöÚö æóãöäú ÇáÓøõäøóÉö Ãóäú íóÓúÊóÞúÈöáó
ÇáäøóÇÓó ÈöæóÌúåöåö æóíóÓúÊóÏúÈöÑó ÇáúÞöÈúáóÉó áöÃóäøó ÇáäøóÈöíøó -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ßóÇäó íóÎúØõÈõ åóßóÐóÇ ÇåÜ (Þóæúáõåõ
æóÇáúÚóãøóíúäö) åõãóÇ ÍóãúÒóÉõ æóÇáúÚóÈøóÇÓõ - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ
-. [áóØöíÝóÉñ]
ÓóãöÚúÊ ãöäú ÈóÚúÖö ÔõíõæÎöí Ãóäøóåõ ßóÇäó íóÞõæáõ: Åäøó ÇáúÎõØóÈóÇÁó
íóáúÍóäõæäó åõäóÇ ãóÑøóÊóíúäö ÍóíúËõ íóÞõæáõæäó æóÇÑúÖó Úóäú Úóãøóíú
äóÈöíøöß ÇáúÍóãúÒóÉó æóÇáúÚóÈøóÇÓö ÈöÅöÏúÎóÇáö Ãóáú Úóáóì ÍóãúÒóÉó
æóÅöÈúÞóÇÁö ãóäúÚö ÕóÑúÝöåö ãóÚó Ãóäøóåõ áóãú íõÓúãóÚú ÏõÎõæáõ Ãóáú
Úóáóíúåö¡ æóÅöÐóÇ ÏóÎóáóÊú íõÕúÑóÝõ (Þóæúáõåõ æóÌóæøóÒóåõ
ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ ÅáóÎú) ÚöÈóÇÑóÊõåõ Ëõãøó íóÏúÚõæ áöÓõáúØóÇäö
ÇáÒøóãóÇäö ÈöÇáúÚóÏúáö æóÇáúÅöÍúÓóÇäö ãõÊóÌóäøöÈðÇ Ýöí ãóÏúÍöåö ÚóãøóÇ
ÞóÇáõæÇ Åäøóåõ ßõÝúÑñ æóÎõÓúÑóÇäñ ßóãóÇ Ýöí ÇáÊøóÑúÛöíÈö æóÛóíúÑöåö ÇåÜ
æóÃóÔóÇÑó ÇáÔøóÇÑöÍõ ÈöÞóæúáöåö æóÌóæøóÒó Åáóì Íóãúáö Þóæúáöåö Ëõãøó
íóÏúÚõæ ÅáóÎú Úóáóì ÇáúÌóæóÇÒö áóÇ ÇáäøóÏúÈö áöÃóäøóåõ Íõßúãñ ÔóÑúÚöíøñ
áóÇ ÈõÏøó áóåõ ãöäú Ïóáöíáò.
æóÞóÏú ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: Åäøóåõ áóÇ íõÓúÊóÍóÈøõ áöãóÇ Ñõæöíó Úóäú
ÚóØóÇÁò Íöíäó ÓõÆöáó Úóäú Ðóáößó ÝóÞóÇáó: Åäøóåõ ãõÍúÏóËñ æóÅöäøóãóÇ
ßóÇäóÊú ÇáúÎõØúÈóÉõ ÊóÐúßöíÑðÇ. ÇåÜ. æóáóÇ íõäóÇÝöí Ðóáößó ãóÇ ÞóÏøóãóåõ
ÇáÔøóÇÑöÍõ Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÅöãóÇãóÉö ãöäú æõÌõæÈö ÇáÏøõÚóÇÁö áóåõ
ÈöÇáÕøóáóÇÍö áöÃóäøó ÇáúßóáóÇãó Ýöí äóÝúíö ÇÓúÊöÍúÈóÇÈöåö Ýöí ÎõÕõæÕö
ÇáúÎõØúÈóÉö Èóáú áóÇ ãóÇäöÚó ãöäú ÇÓúÊöÍúÈóÇÈöåö ÝöíåóÇ ßóãóÇ íóÏúÚõæ
áöÚõãõæãö ÇáúãõÓúáöãöíäó ÝóÅöäøó Ýöí ÕóáóÇÍöåö ÕóáóÇÍó ÇáúÚóÇáóãö. æóãóÇ
Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ãöäú Ãóäøóåõ ãõÍúÏóËñ áóÇ íõäóÇÝöíåö ÝóÅöäøó ÓõáúØóÇäó
åóÐóÇ ÇáÒøóãóÇäö ÃóÍúæóÌõ Åáóì ÇáÏøõÚóÇÁö áóåõ æóáöÃõãóÑóÇÆöåö
ÈöÇáÕøóáóÇÍö æóÇáäøóÕúÑö Úóáóì ÇáúÃóÚúÏóÇÁö. æóÞóÏú Êóßõæäõ ÇáúÈöÏúÚóÉõ
æóÇÌöÈóÉð Ãóæú ãóäúÏõæÈóÉð Úóáóì Ãóäøóåõ ËóÈóÊó Ãóäøó ÃóÈóÇ ãõæÓóì
ÇáúÃóÔúÚóÑöíøó æóåõæó ÃóãöíÑõ ÇáúßõæÝóÉö ßóÇäó íóÏúÚõæ áöÚõãóÑó ÞóÈúáó
ÇáÕøöÏøöíÞö ÝóÃõäúßöÑó Úóáóíúåö ÊóÞúÏöíãõ ÚõãóÑó ÝóÔóßóÇ Åáóíúåö
ÝóÇÓúÊóÍúÖóÑó ÇáúãõäúßöÑó ÝóÞóÇáó ÅäøóãóÇ ÃóäúßóÑúÊ ÊóÞúÏöíãóß Úóáóì
ÃóÈöí ÈóßúÑò ÝóÈóßóì æóÇÓúÊóÛúÝóÑóåõ æóÇáÕøóÍóÇÈóÉõ ÍöíäóÆöÐò
ãõÊóæóÝøöÑõæäó áóÇ íóÓúßõÊõæäó Úóáóì ÈöÏúÚóÉò ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÔóåöÏóÊú áóåóÇ
ÞóæóÇÚöÏõ ÇáÔøóÑúÚö æóáóãú íõäúßöÑú ÃóÍóÏñ ãöäúåõãú ÇáÏøõÚóÇÁó Èóáú
ÇáÊøóÞúÏöíãó ÝóÞóØú¡ æóÃóíúÖðÇ ÝóÅöäøó ÇáÏøõÚóÇÁó áöáÓøõáúØóÇäö Úóáóì
ÇáúãóäóÇÈöÑö ÞóÏú ÕóÇÑó ÇáúÂäó ãöäú ÔöÚóÇÑö ÇáÓøóáúØóäóÉö Ýóãóäú
ÊóÑóßóåõ íõÎúÔóì Úóáóíúåöº æóáöÐóÇ ÞóÇáó ÈóÚúÖõ ÇáúÚõáóãóÇÁö: áóæú Þöíáó
Åäøó ÇáÏøõÚóÇÁó áóåõ æóÇÌöÈñ áöãóÇ Ýöí ÊóÑúßöåö ãöäú ÇáúÝöÊúäóÉö
ÛóÇáöÈðÇ áóãú íóÈúÚõÏú ßóãóÇ Þöíáó Èöåö Ýöí ÞöíóÇãö ÇáäøóÇÓö ÈóÚúÖöåöãú
áöÈóÚúÖò. æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ãóäúÚó ÇáúãõÊóÞóÏøöãöíäó ãóÈúäöíøñ Úóáóì
ãóÇ ßóÇäó Ýöí ÒóãóÇäöåöãú ãöäú ÇáúãõÌóÇÒóÝóÉö Ýöí æóÕúÝöåö ãöËúáó
ÇáÓøõáúØóÇäö ÇáúÚóÇÏöáö ÇáúÃóßúÑóãö ÔóÇåöäúÔóÇåú ÇáúÃóÚúÙóãö ãóÇáößö
ÑöÞóÇÈö ÇáúÃõãóãö. ÝóÝöí ßöÊóÇÈö ÇáÑøöÏøóÉö ãöäú ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ:
ÓóÃóáó ÇáÕøóÝøóÇÑõ: åóáú íóÌõæÒõ Ðóáößó¿ ÝóÞóÇáó: áóÇ áöÃóäøó ÈóÚúÖó
ÃóáúÝóÇÙöåö ßõÝúÑñ¡ æóÈóÚúÖõåóÇ ßóÐöÈñ æóÞóÇáó ÃóÈõæ ãóäúÕõæÑò: ãóäú
ÞóÇáó áöáÓøõáúØóÇäö ÇáøóÐöí
(2/149)
æóãöäú ÇáÓøõäøóÉö ÌõáõæÓõåõ Ýöí
ãóÎúÏóÚöåö Úóäú íóãöíäö ÇáúãöäúÈóÑö æóáõÈúÓõ ÇáÓøóæóÇÏö æóÊóÑúßõ
ÇáÓøóáóÇãö ãöäú ÎõÑõæÌöåö Åáóì ÏõÎõæáöåö Ýöí ÇáÕøóáóÇÉö. æóÞóÇáó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ: ÅÐóÇ ÇÓúÊóæóì Úóáóì ÇáúãöäúÈóÑö Óóáøóãó ãõÌúÊóÈóì
(æóØóåóÇÑóÉñ æóÓóÊúÑõ) ÚóæúÑóÉò (ÞóÇÆöãðÇ) æóåóáú åöíó ÞóÇÆöãóÉñ ãóÞóÇãó
ÑóßúÚóÊóíúäö¿ ÇáúÃóÕóÍøõ áóÇ¡ ÐóßóÑóåõ ÇáÒøóíúáóÚöíøõ ßóÔóØúÑöåóÇ Ýöí
ÇáËøóæóÇÈöº æóáóæú ÎóØóÈó ÌõäõÈðÇ Ëõãøó ÇÛúÊóÓóáó æóÕóáøóì
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÈóÚúÖõ ÃóÝúÚóÇáöåö Ùõáúãñ ÚóÇÏöáñ Ýóåõæó ßóÇÝöÑñ¡ æóÃóãøóÇ ÔóÇåöäúÔóÇåú
Ýóåõæó ãöäú ÎóÕóÇÆöÕö Çááøóåö ÊóÚóÇáóì ÈöÏõæäö æóÕúÝö ÇáúÃóÚúÙóãö áóÇ
íóÌõæÒõ æóÕúÝõ ÇáúÚöÈóÇÏö Èöåö æóÃóãøóÇ ãóÇáößõ ÑöÞóÇÈö ÇáúÃõãóãö Ýóåõæó
ßóÐöÈñ. ÇåÜ.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÒøóÇÒöíøóÉõ: ÝóáöÐóÇ ßóÇäó ÃóÆöãøóÉõ ÎõæóÇÑöÒúãó
íóÊóÈóÇÚóÏõæäó Úóäú ÇáúãöÍúÑóÇÈö íóæúãó ÇáúÚöíÏö æóÇáúÌõãõÚóÉö ÇåÜ
ÃóãøóÇ ãóÇ ÇõÚúÊöíÏó Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ ãöäú ÇáÏøõÚóÇÁö áöáÓøóáóÇØöíäö
ÇáúÚõËúãóÇäöíøóÉö - ÃóíøóÏóåõãú Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì - ßóÓõáúØóÇäö
ÇáúÈóÑøóíúäö æóÇáúÈóÍúÑóíúäö æóÎóÇÏöãö ÇáúÍóÑóãóíúäö ÇáÔøóÑöíÝóíúäö
ÝóáóÇ ãóÇäöÚó ãöäúåõ¡ æóÇóááøóåõ ÊóÚóÇáóì ÃóÚúáóãõ (Þóæúáõåõ Ýöí
ãóÎúÏóÚöåö) åõæó ÇáúÎóáúæóÉõ ÇáøóÊöí Êóßõæäõ Ýöí ÇáúãóÓúÌöÏö ÞóÇáó
ÇáÓøõíõæØöíø Ýöí ÍóÇÔöíóÊöåö Úóáóì Óõäóäö ÃóÈöí ÏóÇæõÏ. ÇáúãöÎúÏóÚõ åõæó
ÇáúÈóíúÊõ ÇáÕøóÛöíÑõ ÇáøóÐöí íóßõæäõ ÏóÇÎöáó ÇáúÈóíúÊö ÇáúßóÈöíÑö
æóãöíãõåõ ÊõÖóãøõ æóÊõÝúÊóÍõ. ÇåÜ. æóÝöí ÇáúÞóÇãõæÓö: ÇáúãöÎúÏóÚõ
ßóãöäúÈóÑö ÇáúÎöÒóÇäóÉõ ÇåÜ ãóÏóäöíøñ (Þóæúáõåõ Úóäú íóãöíäö
ÇáúãöäúÈóÑö) ÞóíúÏñ áöãöÎúÏóÚöåö.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: ÝóÅöäú áóãú íóßõäú ÝóÝöí ÌöåóÊöåö Ãóæú äóÇÍöíóÊöåö¡
æóÊõßúÑóåõ ÕóáóÇÊõåõ Ýöí ÇáúãöÍúÑóÇÈö ÞóÈúáó ÇáúÎõØúÈóÉö (Þóæúáõåõ:
æóáõÈúÓõ ÇáÓøóæóÇÏö) ÇÞúÊöÏóÇÁð ÈöÇáúÎõáóÝóÇÁö æóáöáÊøóæóÇÑõËö Ýöí
ÇáúÃóÚúÕóÇÑö æóÇáúÃóãúÕóÇÑö ÈóÍúÑñ Úóäú ÇáúÍóÇæöí ÇáúÞõÏúÓöíøö.
ÞõáúÊ: ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó åóÐóÇ ÎóÇÕøñ ÈöÇáúÎóØöíÈö¡ æóÅöáøóÇ
ÝóÇáúãóäúÕõæÕõ Ãóäøóåõ íõÓúÊóÍóÈøõ Ýöí ÇáúÌõãõÚóÉö æóÇáúÚöíÏóíúäö áõÈúÓõ
ÃóÍúÓóäö ÇáËøöíóÇÈö
æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáúãõáúÊóÞóì ãöäú ÝóÕúáö ÇááøöÈóÇÓö: æóíõÓúÊóÍóÈøõ
ÇáúÃóÈúíóÖõ¡ æóßóÐóÇ ÇáúÃóÓúæóÏõ áöÃóäøóåõ ÔöÚóÇÑõ Èóäöí ÇáúÚóÈøóÇÓö
«æóÏóÎóáó - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - ãóßøóÉó æóÚóáóì ÑóÃúÓöåö
ÚöãóÇãóÉñ ÓóæúÏóÇÁõ» ÇåÜ. æóÝöí ÑöæóÇíóÉò áöÇÈúäö ÚóÏöíøò «ßóÇäó áóåõ
ÚöãóÇãóÉñ ÓóæúÏóÇÁõ íóáúÈóÓõåóÇ Ýöí ÇáúÚöíÏóíúäö æóíõÑúÎöíåóÇ ÎóáúÝóåõ»
(Þóæúáõåõ æóÊóÑúßõ ÇáÓøóáóÇãö) æóãöäú ÇáúÛóÑöíÈö ãóÇ Ýöí ÇáÓøöÑóÇÌö
Ãóäøóåõ íõÓúÊóÍóÈøõ áöáúÅöãóÇãö ÅÐóÇ ÕóÚöÏó ÇáúãöäúÈóÑó æóÃóÞúÈóáó Úóáóì
ÇáäøóÇÓö Ãóäú íõÓóáøöãó Úóáóíúåöãú áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÏúÈóÑóåõãú Ýöí
ÕõÚõæÏöåö. ÇåÜ. ÈóÍúÑñ.
ÞõáúÊ: æóÚöÈóÇÑóÊõåõ Ýöí ÇáúÌóæúåóÑóÉö æóíõÑúæóì Ãóäøóåõ áóÇ ÈóÃúÓó Èöåö
áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÏúÈóÑóåõãú Ýöí ÕõÚõæÏöåö (Þóæúáõåõ æóØóåóÇÑóÉñ æóÓóÊúÑõ
ÚóæúÑóÉò ÞóÇÆöãðÇ) ÌóÚóáó ÇáËøóáóÇËóÉó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö æóÇÌöÈóÇÊò
ãóÚó Ãóäøóåõ äóÝúÓóåõ ÕóÑøóÍó Ýöí ãóÊúäö ÇáúãõáúÊóÞóì ÈöÓõäøöíøóÉö
ÇáØøóåóÇÑóÉö æóÇáúÞöíóÇãö ßóãóÇ Ýöí ßóËöíÑò ãöäú ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö¡
æóÃóãøóÇ ÓóÊúÑõ ÇáúÚóæúÑóÉö ÝóÕóÑøóÍó ÈöÃóäøóåõ ÓõäøóÉñ ÃóíúÖðÇ Ýöí
äõæÑö ÇáúÅöíÖóÇÍö æóÇáúãóæóÇåöÈö æóÕóÑøóÍó Ýöí ÇáúãóÌúãóÚö æóÛóíúÑöåö
ÈößóÑóÇåóÉö ÊóÑúßö ÇáËøóáóÇËóÉö æóáóÚóáøó ãóÚúäóì ÓõäøöíøóÉö ÇáÓøóÊúÑö
ãóÚó ßóæúäöåö æóÇÌöÈðÇ ÎóÇÑöÌóåóÇ æóáóæú Ýöí ÎóáúæóÉò Úóáóì ÇáÕøóÍöíÍö
ÅáøóÇ áöÛóÑóÖò ÕóÍöíÍò åõæó ÇáöÇÚúÊöÏóÇÏõ ÈöåóÇ æóÚóÏóãõ æõÌõæÈö
ÅÚóÇÏóÊöåóÇ áóæú ÇäúßóÔóÝóÊú ÚóæúÑóÊõåõ ÈöåõÈõæÈö ÑöíÍò æóäóÍúæöåö
æóßóÐóÇ ÇáØøóåóÇÑóÉõ ãöäú ÇáúÌóäóÇÈóÉö æóÇÌöÈóÉñ áöÏõÎõæáö ÇáúãóÓúÌöÏö
æóáóæú ÈöáóÇ ÎõØúÈóÉò ÝóÊóÕöÍøõ ÎõØúÈóÊõåõ æóÅöäú ÃóËöãó áóåõ
ãõÊóÚóãøöÏðÇ¡ æóíóÏõáøõ Úóáóì ãóÇ ÞõáúäóÇåõ ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÏóÇÆöÚö ÍóíúËõ
ÞóÇáó æóÇáØøóåóÇÑóÉõ ÓõäøóÉñ ÚöäúÏóäóÇ áóÇ ÔóÑúØñ ÍóÊøóì Åäøó ÇáúÅöãóÇãó
ÅÐóÇ ÎóØóÈó ÌõäõÈðÇ Ãóæú ãõÍúÏöËðÇ ÝóÅöäøóåõ íõÚúÊóÈóÑõ ÔóÑúØðÇ
áöÌóæóÇÒö ÇáúÌõãõÚóÉö. ÇåÜ. æóÝöí ÇáúÝóíúÖö æóáóæú ÎóØóÈó ãõÍúÏöËðÇ Ãóæú
ÌõäõÈðÇ ÌóÇÒó æóíóÃúËóãõ ÅËúãó ÅÞóÇãóÉö ÇáúÎóØöíÈö Ýöí ÇáúãóÓúÌöÏö ÇåÜ
æóÈöåö ÙóåóÑó Ãóäøó ãóÚúäóì ÇáÓøõäøöíøóÉö ãõÞóÇÈöáõ ÇáÔøóÑúØö ãöäú
ÍóíúËõ ÕöÍøóÉõ ÇáúÎõØúÈóÉö ÈöÏõæäöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó Ýöí äóÝúÓöåö æóÇÌöÈðÇ
ßóãóÇ ÞõáúäóÇ: æóäóÙöíÑõ Ðóáößó ÚóÏøõåõ ãöäú æóÇÌöÈóÇÊö ÇáØøóæóÇÝö
áöÃóÌúáö ÅíÌóÇÈö ÇáÏøóãö ÈöÊóÑúßöåö ãóÚó Ãóäøóåõ æóÇÌöÈñ Ýöí ÌóãöíÚö
ãóÔóÇåöÏö ÇáúÍóÌøö áóßöäú áóÇ íóÌöÈõ ÇáÏøóãõ ÈöÊóÑúßöåö ÅáøóÇ Ýöí
ÇáØøóæóÇÝö åóÐóÇ ãóÇ ÙóåóÑó áöí ÝóÇÛúÊóäöãúåõ ÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö
ÇáúãõäúíóÉö: ÝóÅöäú Þöíáó: ãöäú ÇáúãóÚúáõæãö íóÞöíäðÇ «Ãóäøóåõ -
Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - áóãú íóÎúØõÈú ÞóØøõ ÈöÏõæäö ÓóÊúÑò
æóØóåóÇÑóÉò» . ÞõáúäóÇ: äóÚóãú æóáóßöäú áößóæúäö Ðóáößó ÏóÃúÈóåõ
æóÚóÇÏóÊóåõ¡ æóáóÇ Ïóáöíáó Úóáóì Ãóäøóåõ ÅäøóãóÇ ÝóÚóáóåõ áöÎõÕõæÕö
ÇáúÎõØúÈóÉö (Þóæúáõåõ ÇáúÃóÕóÍøõ áóÇ) æóáöÐóÇ áóÇ íõÔúÊóÑóØõ áóåóÇ
ÓóÇÆöÑõ ÔõÑõæØö ÇáÕøóáóÇÉö ßóÇáöÇÓúÊöÞúÈóÇáö æóÇáØøóåóÇÑóÉö
æóÛóíúÑöåöãóÇ (Þóæúáõåõ Èóáú ßóÔóØúÑöåóÇ Ýöí ÇáËøóæóÇÈö) åóÐóÇ ÊóÃúæöíáñ
áöãóÇ æóÑóÏó Èöåö ÇáúÃóËóÑõ ãöäú Ãóäøó ÇáúÎõØúÈóÉó ßóÔóØúÑö ÇáÕøóáóÇÉö
ÝóÅöäøó ãõÞúÊóÖóÇåõ ÃóäøóåóÇ ÞóÇãóÊú ãóÞóÇãó ÑóßúÚóÊóíúäö ãöäú ÇáÙøõåúÑö
ßóãóÇ ÞóÇãóÊú ÇáúÌõãõÚóÉõ ãóÞóÇãó ÑóßúÚóÊóíúäö ãöäúåõ
(2/150)
ÌóÇÒó¡ æóáóæú ÝóÕóáó ÈöÃóÌúäóÈöíøò ÝóÅöäú
ØóÇáó ÈöÃóäú ÑóÌóÚó áöÈóíúÊöåö ÝóÊóÛóÏøóì Ãóæú ÌóÇãóÚó æóÇÛúÊóÓóáó
ÇÓúÊóÞúÈóáó ÎõáóÇÕóÉð: Ãóíú áõÒõæãðÇ áöÈõØúáóÇäö ÇáúÎõØúÈóÉö ÓöÑóÇÌñ¡
áóßöäú ÓóíóÌöíÁõ Ãóäøóåõ áóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÇÊøöÍóÇÏõ ÇáúÅöãóÇãö
æóÇáúÎóØöíÈö.
(æó) ÇáÓøóÇÏöÓõ: (ÇáúÌóãóÇÚóÉõ) æóÃóÞóáøõåóÇ ËóáóÇËóÉõ ÑöÌóÇáò (æóáóæú
ÛóíúÑó ÇáËøóáóÇËóÉö ÇáøóÐöíäó ÍóÖóÑõæÇ) ÇáúÎõØúÈóÉó (Óöæóì ÇáúÅöãóÇãö)
ÈöÇáäøóÕøö áöÃóäøóåõ áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÇáÐøóÇßöÑö æóåõæó ÇáúÎóØöíÈõ
æóËóáóÇËóÉñ ÓöæóÇåõ ÈöäóÕøö - {ÝóÇÓúÚóæúÇ Åöáóì ÐößúÑö Çááøóåö} [ÇáÌãÚÉ:
9]- (ÝóÅöäú äóÝóÑõæÇ ÞóÈúáó ÓõÌõæÏöåö) æóÞóÇáóÇ ÞóÈúáó ÇáÊøóÍúÑöíãóÉö
(ÈóØóáóÊú æóÅöäú ÈóÞöíó ËóáóÇËóÉõ) ÑöÌóÇáò æóáöÐóÇ ÃóÊóì ÈöÇáÊøóÇÁö
(Ãóæú äóÝóÑõæÇ ÈóÚúÏó ÓõÌõæÏöåö) Ãóæú ÚóÇÏõæÇ æóÃóÏúÑóßõæåõ ÑóÇßöÚðÇ
Ãóæú äóÝóÑõæÇ ÇáúÎõØúÈóÉó æóÕóáøóì ÈöÂÎóÑöíäó (áóÇ) ÊóÈúØõáõ
(æóÃóÊóãøóåóÇ) ÌõãõÚóÉð.
(æó) ÇáÓøóÇÈöÚõ: (ÇáúÅöÐúäõ ÇáúÚóÇãøõ)
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÝóíõÔúÊóÑóØõ áóåóÇ ÔõÑõæØõ ÇáÕøóáóÇÉö ßóãóÇ åõæó Þóæúáõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøö
(Þóæúáõåõ ÌóÇÒó) Ãóíú æóáóÇ íõÚóÏøõ ÇáúÛõÓúáõ ÝóÇÕöáðÇ áöÃóäøóåõ ãöäú
ÃóÚúãóÇáö ÇáÕøóáóÇÉö æóáóßöäøó ÇáúÃóæúáóì ÅÚóÇÏóÊõåóÇ ßóãóÇ áóæú
ÊóØóæøóÚó ÈóÚúÏóåóÇ Ãóæú ÃóÝúÓóÏó ÇáúÌõãõÚóÉó Ãóæú ÝóÓóÏóÊú ÈöÊóÐóßøõÑö
ÝóÇÆöÊóÉò ÝöíåóÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö (Þóæúáõåõ ÝóÅöäú ØóÇáó) ÇáÙøóÇåöÑõ
Ãóäøóåõ íóÑúÌöÚõ Ýöí ÇáØøõæáö Åáóì äóÙóÑö ÇáúãõÈúÊóáóì Ø (Þóæúáõåõ
áóßöäú ÓóíóÌöíÁõ ÅáóÎú) ÇÓúÊöÏúÑóÇßñ Úóáóì áõÒõæãö ÅÚóÇÏóÉö ÇáúÎõØúÈóÉö
íóÚúäöí ÞóÏú áóÇ ÊóáúÒóãõ ÇáúÅöÚóÇÏóÉõ ÈöÃóäú íóÓúÊóäöíÈó ÔóÎúÕðÇ ÞóÈúáó
Ãóäú íóÑúÌöÚó áöÈóíúÊöåö
(Þóæúáõåõ æóÃóÞóáøõåóÇ ËóáóÇËóÉõ ÑöÌóÇáò) ÃóØúáóÞó Ýöíåöãú ÝóÔóãöáó
ÇáúÚóÈöíÏó æóÇáúãõÓóÇÝöÑöíäó æóÇáúãóÑúÖóì æóÇáúÃõãøöíøöíäó æóÇáúÎóÑúÓóì
áöÕóáóÇÍöíøóÊöåöãú áöáúÅöãóÇãóÉö Ýöí ÇáúÌõãõÚóÉö¡ ÅãøóÇ áößõáøö ÃóÍóÏò
Ãóæú áöãóäú åõæó ãöËúáõåõãú Ýöí ÇáúÃõãøöíøö æóÇáúÃóÎúÑóÓö ÝóÕóáóÍóÇ Ãóäú
íóÞúÊóÏöíóÇ Èöãóäú ÝóæúÞóåõãóÇ¡ æóÇÍúÊóÑóÒó ÈöÇáÑøöÌóÇáö Úóäú ÇáäøöÓóÇÁö
æóÇáÕøöÈúíóÇäö ÝóÅöäøó ÇáúÌõãõÚóÉó áóÇ ÊóÕöÍøõ Èöåöãú æóÍúÏóåõãú
áöÚóÏóãö ÕóáóÇÍöíøóÊöåöãú áöáúÅöãóÇãóÉö ÝöíåóÇ ÈöÍóÇáò ÈóÍúÑñ Úóäú
ÇáúãõÍöíØö (Þóæúáõåõ æóáóæú ÛóíúÑó ÇáËøóáóÇËóÉö ÇáøóÐöíäó ÍóÖóÑõæÇ
ÇáúÎõØúÈóÉó) Ãóíú Úóáóì ÑöæóÇíóÉö ÇÔúÊöÑóÇØö ÍõÖõæÑö ËóáóÇËóÉò Ýöí
ÇáúÎõØúÈóÉö ÃóãøóÇ Úóáóì ÑöæóÇíóÉö ÚóÏóãö ÇáöÇÔúÊöÑóÇØö ÃóÕúáðÇ Ãóæú
Ãóäøóåõ íóßúÝöí ÍõÖõæÑõ æóÇÍöÏò ÝóÃóÙúåóÑõ (Þóæúáõåõ Óöæóì ÇáúÅöãóÇãö)
åóÐóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÑóÌøóÍó ÇáÔøóÇÑöÍõæäó Ïóáöíáóåõ
æóÇÎúÊóÇÑóåõ ÇáúãóÍúÈõæÈöíøõ æóÇáäøóÓóÝöíøõ ßóÐóÇ Ýöí ÊóÕúÍöíÍö
ÇáÔøóíúÎö ÞóÇÓöãò (Þóæúáõåõ ÈöäóÕøö {ÝóÇÓúÚóæúÇ} [ÇáÌãÚÉ: 9] áöÃóäøó
ØóáóÈó ÇáúÍõÖõæÑö Åáóì ÇáÐøößúÑö ãõÊóÚóáøöÞðÇ ÈöáóÝúÙö ÇáúÌóãúÚö æóåõæó
ÇáúæóÇæõ íóÓúÊóáúÒöãõ ÐóÇßöÑðÇ ÝóáóÒöãó Ãóäú íóßõæäó ãóÚó ÇáúÅöãóÇãö
ÌóãúÚñ æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö (Þóæúáõåõ ÝóÅöäú äóÝóÑõæÇ)
Ãóíú ÈóÚúÏó ÔõÑõæÚöåöãú ãóÚóåõ äóåúÑñ æóÇáúãóÞúÕõæÏõ ãöäú åóÐóÇ
ÇáÊøóÝúÑöíÚö ÈóíóÇäõ Ãóäøó åóÐóÇ ÇáÔøóÑúØó æóåõæó ÇáúÌóãóÇÚóÉõ áóÇ
íóáúÒóãõ ÈóÞóÇÄõåõ Åáóì ÂÎöÑö ÇáÕøóáóÇÉö ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó áöÃóäøóåõ
ÔóÑúØõ ÇäúÚöÞóÇÏò áóÇ ÔóÑúØõ ÏóæóÇãò ßóÇáúÎõØúÈóÉö: Ãóíú ÔóÑúØõ
ÇäúÚöÞóÇÏö ÇáÊøóÍúÑöíãóÉö ÚöäúÏóåõãóÇ¡ æóÔóÑúØõ ÇäúÚöÞóÇÏö ÇáúÃóÏóÇÁö
ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóáóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÇáúÃóÏóÇÁõ ÅáøóÇ ÈöæõÌõæÏö
ÊóãóÇãö ÇáúÃóÑúßóÇäö æóåöíó ÇáúÞöíóÇãõ æóÇáúÞöÑóÇÁóÉõ æóÇáÑøõßõæÚõ
æóÇáÓøõÌõæÏõ¡ Ýóáóæú äóÝóÑõæÇ ÈóÚúÏó ÇáÊøóÍúÑöíãóÉö ÞóÈúáó ÇáÓøõÌõæÏö
ÝóÓóÏóÊú ÇáúÌõãõÚóÉõ æóíóÓúÊóÞúÈöáõ ÇáÙøõåúÑó ÚöäúÏóåõ æóÚöäúÏóåõãóÇ
íõÊöãøõ ÇáúÌõãõÚóÉó æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóÛóíúÑöåö (Þóæúáõåõ:
æóáöÐóÇ) Ãóíú áößóæúäö ÇáúãõÑóÇÏö ÇáÑøöÌóÇáó ÃóÊóì ÈöÇáÊøóÇÁö ÝóÃóÝóÇÏó
Ãóäøóåõ áóæú ÈóÞöíó ËóáóÇËóÉñ ãöäú ÇáäøöÓóÇÁö Ãóæú ÇáÕøöÈúíóÇäö¡ æóáóæú
ßóÇäó ãóÚóåõãú ÑóÌõáñ Ãóæú ÑóÌõáóÇäö áóÇ íõÚúÊóÈóÑõº Ýóáóæú ÞóÇáó ÝóÅöäú
äóÝóÑó æóÇÍöÏñ ãöäúåõãú áóßóÇäó Ãóæúáóì ÃóÝóÇÏóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö¡ ÈóÞöíó
Ãóäú íõÞóÇáó: Åäøó ÇáúãóÚúÏõæÏó ÅÐóÇ ÍõÐöÝó íóÌõæÒõ ÊóÐúßöíÑõ ÇáúÚóÏóÏö
æóÊóÃúäöíËõåõ ÝóáóÇ ÏóáóÇáóÉó Úóáóì ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáÐøõßõæÑöíøóÉö ãöäú
áóÝúÙö ËóáóÇËóÉò æóáóæú Óõáøöãó ÝóÅöäøóãóÇ ÊóÏõáøõ ÇáÊøóÇÁõ Úóáóì
ãõØúáóÞö ÇáÐøõßõæÑöíøóÉö áóÇ ÈöÞóíúÏö ÇáÑøõÌõæáöíøóÉö Ø ÝóÇáúÃóÙúåóÑõ
æóÇáúÃóÎúÕóÑõ Ãóäú íóÞõæáó: æóÅöäú ÈóÞõæÇ áöíóÚõæÏó ÖóãöíÑõåõ Úóáóì ãóÇ
ÚóÇÏó Úóáóíúåö ÖóãöíÑõ äóÝóÑõæÇ ÇáúÃóæøóáõ æóåõæó ËóáóÇËóÉõ ÑöÌóÇáò
(Þóæúáõåõ Ãóæú ÚóÇÏõæÇ) æóßóÐóÇ áóæú æóÞóÝõæÇ Åáóì Ãóäú ÑóßóÚó
ÝóÃóÍúÑóãõæÇ æóÃóÏúÑóßõæåõ Ýöíåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö (Þóæúáõåõ
æóÃóÏúÑóßõæåõ ÑóÇßöÚðÇ) ÊóÞúíöíÏñ ÍóÓóäñ ãõæóÇÝöÞñ áöãóÇ Ýöí
ÇáúÎõáóÇÕóÉö ÎöáóÇÝðÇ áöãóÇ íõæåöãõåõ ÙóÇåöÑõ ÇáúÈóÍúÑö ßóãóÇ Ýöí
ÇáäøóåúÑö (Þóæúáõåõ Ãóæú äóÝóÑõæÇ ÅáóÎú) íõÛúäöí Úóäúåõ Þóæúáõåõ Ãóæú
áóÇ æóáóæú ÛóíúÑó ÇáËøóáóÇËóÉö ÅáóÎú Ø (Þóæúáõåõ æóÃóÊóãøóåóÇ ÌõãõÚóÉð)
Ãóíú æóáóæú æóÍúÏóåõ ÝöíãóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÚõæÏõæÇ¡ æóáóãú íóÃúÊö
ÛóíúÑõåõãú
(Þóæúáõåõ ÇáúÅöÐúäõ ÇáúÚóÇãøõ) Ãóíú Ãóäú íóÃúÐóäó áöáäøóÇÓö ÅÐúäðÇ
ÚóÇãøðÇ ÈöÃóäú áóÇ íóãúäóÚó ÃóÍóÏðÇ ãöãøóäú ÊóÕöÍøõ ãöäúåõ ÇáúÌõãõÚóÉõ
Úóäú ÏõÎõæáö ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí ÊõÕóáøóì Ýöíåö æóåóÐóÇ ãõÑóÇÏõ ãóäú
ÝóÓøóÑó ÇáúÅöÐúäó ÇáúÚóÇãøó ÈöÇáöÇÔúÊöåóÇÑö¡ æóßóÐóÇ Ýöí
ÇáúÈõÑúÌóäúÏöíøö ÅÓúãóÇÚöíáó æóÅöäøóãóÇ ßóÇäó åóÐóÇ ÔóÑúØðÇ áöÃóäøó
Çááøóåó - ÊóÚóÇáóì - ÔóÑóÚó ÇáäøöÏóÇÁó áöÕóáóÇÉö ÇáúÌõãõÚóÉö ÈöÞóæúáöåö
{ÝóÇÓúÚóæúÇ Åöáóì ÐößúÑö Çááøóåö} [ÇáÌãÚÉ: 9] æóÇáäøöÏóÇÁõ
áöáöÇÔúÊöåóÇÑö æóßóÐóÇ ÊõÓóãøóì ÌõãõÚóÉð áöÇÌúÊöãóÇÚö ÇáúÌóãóÇÚóÇÊö
ÝöíåóÇ ÝóÇÞúÊóÖóì Ãóäú Êóßõæäó ÇáúÌóãóÇÚóÇÊõ ßõáøõåóÇ ãóÃúÐõæäöíäó
ÈöÇáúÍõÖõæÑö ÊóÍúÞöíÞðÇ áöãóÚúäóì ÇáöÇÓúãö ÈóÏóÇÆöÚõ.
(2/151)
ãöäú ÇáúÅöãóÇãö¡ æóåõæó íóÍúÕõáõ ÈöÝóÊúÍö
ÃóÈúæóÇÈö ÇáúÌóÇãöÚö áöáúæóÇÑöÏöíäó ßóÇÝöí ÝóáóÇ íóÖõÑøõ ÛóáúÞõ ÈóÇÈö
ÇáúÞóáúÚóÉö áöÚóÏõæøò Ãóæú áöÚóÇÏóÉò ÞóÏöíãóÉò áöÃóäøó ÇáúÅöÐúäó
ÇáúÚóÇãøó ãõÞóÑøóÑñ áöÃóåúáöåö æóÛóáúÞõåõ áöãóäúÚö ÇáúÚóÏõæøö áóÇ
ÇáúãõÕóáøöí¡ äóÚóãú áóæú áóãú íõÛúáóÞú áóßóÇäó ÃóÍúÓóäó ßóãóÇ Ýöí
ãóÌúãóÚö ÇáúÃóäúåõÑö ãóÚúÒöíøðÇ áöÔóÑúÍö Úõíõæäö ÇáúãóÐóÇåöÈö ÞóÇáó:
æóåóÐóÇ Ãóæúáóì ãöãøóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóÇáúãöäóÍö ÝóáúíõÍúÝóÙú (Ýóáóæú
ÏóÎóáó ÃóãöíÑñ ÍöÕúäðÇ) Ãóæú ÞóÕúÑóåõ (æóÃóÛúáóÞó ÈóÇÈóåõ) æóÕóáøóì
ÈöÃóÕúÍóÇÈöåö (áóãú ÊóäúÚóÞöÏú) æóáóæú ÝóÊóÍóåõ æóÃóÐöäó áöáäøóÇÓö
ÈöÇáÏøõÎõæáö ÌóÇÒó æóßõÑöåó¡ ÝóÇáúÅöãóÇãõ Ýöí Ïöíäöåö æóÏõäúíóÇåõ Åáóì
ÇáúÚóÇãøóÉö ãõÍúÊóÇÌñ¡ ÝóÓõÈúÍóÇäó ãóäú ÊóäóÒøóåó Úóäú ÇáöÇÍúÊöíóÇÌö.
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóÇÚúáóãú Ãóäøó åóÐóÇ ÇáÔøóÑúØó áóãú íõÐúßóÑú Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö
æóáöÐóÇ áóãú íóÐúßõÑúåõ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö Èóáú åõæó ãóÐúßõæÑñ Ýöí
ÇáäøóæóÇÏöÑö æóãóÔóì Úóáóíúåö Ýöí ÇáúßóäúÒö æóÇáúæöÞóÇíóÉö
æóÇáäøõÞóÇíóÉö æóÇáúãõáúÊóÞóì æóßóËöíÑò ãöäú ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö (Þóæúáõåõ
ãöäú ÇáúÅöãóÇãö) ÞóíøóÏó Èöåö ÈöÇáäøóÙóÑö Åáóì ÇáúãöËóÇáö ÇáúÂÊöí
æóÅöáøóÇ ÝóÇáúãõÑóÇÏõ ÇáúÅöÐúäõ ãöäú ãõÞöíãöåóÇ áöãóÇ Ýöí
ÇáúÈõÑúÌóäúÏöíøö ãöäú Ãóäøóåõ áóæú ÃóÛúáóÞó ÌóãóÇÚóÉñ ÈóÇÈó ÇáúÌóÇãöÚö
æóÕóáøóæúÇ Ýöíåö ÇáúÌõãõÚóÉó áóÇ íóÌõæÒõ ÅÓúãóÇÚöíáõ (Þóæúáõåõ: æóåõæó
íóÍúÕõáõ ÅáóÎú) ÃóÔóÇÑó Èöåö Åáóì Ãóäøóåõ áóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÕóÑöíÍõ
ÇáúÅöÐúäö Ø (Þóæúáõåõ áöáúæóÇÑöÏöíäó) Ãóíú ãöäú ÇáúãõßóáøóÝöíäó ÈöåóÇ
ÝóáóÇ íóÖõÑøõ ãóäúÚõ äóÍúæö ÇáäøöÓóÇÁö áöÎóæúÝö ÇáúÝöÊúäóÉö Ø (Þóæúáõåõ
áöÃóäøó ÇáúÅöÐúäó ÇáúÚóÇãøó ãõÞóÑøóÑñ áöÃóåúáöåö) Ãóíú áöÃóåúáö
ÇáúÞóáúÚóÉö áöÃóäøóåóÇ Ýöí ãóÚúäóì ÇáúÍöÕúäö æóÇáúÃóÍúÓóäõ ÚóæúÏõ
ÇáÖøóãöíÑö Åáóì ÇáúãöÕúÑö ÇáúãóÝúåõæãö ãöäú ÇáúãóÞóÇãö áöÃóäøóåõ áóÇ
íóßúÝöí ÇáúÅöÐúäõ áöÃóåúáö ÇáúÍöÕúäö ÝóÞóØú Èóáú ÇáÔøóÑúØõ ÇáúÅöÐúäõ
áöáúÌóãóÇÚóÇÊö ßõáøöåóÇ ßóãóÇ ãóÑøó Úóäú ÇáúÈóÏóÇÆöÚö (Þóæúáõåõ:
æóÛóáóÞóåõ áöãóäúÚö ÇáúÚóÏõæøö ÅáóÎú) Ãóíú Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó åõäóÇ
ãóæúÌõæÏñ ÞóÈúáó ÛóáúÞö ÇáúÈóÇÈö áößõáøö ãóäú ÃóÑóÇÏó ÇáÕøóáóÇÉó¡
æóÇóáøóÐöí íóÖõÑøõ ÅäøóãóÇ åõæó ãóäúÚõ ÇáúãõÕóáøöíäó áóÇ ãóäúÚõ
ÇáúÚóÏõæøö (Þóæúáõåõ áóßóÇäó ÃóÍúÓóäó) áöÃóäøóåõ ÃóÈúÚóÏõ Úóäú
ÇáÔøõÈúåóÉö áöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó ÇÔúÊöÑóÇØõ ÇáúÅöÐúäö æóÞúÊó ÇáÕøóáóÇÉö
áóÇ ÞóÈúáóåóÇ áöÃóäøó ÇáäøöÏóÇÁó áöáöÇÔúÊöåóÇÑö ßóãóÇ ãóÑøó æóåõãú
íõÛúáöÞõæäó ÇáúÈóÇÈó æóÞúÊó ÇáäøöÏóÇÁö Ãóæú ÞõÈóíúáóåõ Ýóãóäú ÓóãöÚó
ÇáäøöÏóÇÁó æóÃóÑóÇÏó ÇáÐøóåóÇÈó ÅáóíúåóÇ áóÇ íõãúßöäõåõ ÇáÏøõÎõæáõ
ÝóÇáúãóäúÚõ ÍóÇáó ÇáÕøóáóÇÉö ãõÊóÍóÞøöÞñ æóáöÐóÇ ÇÓúÊóÙúåóÑó ÇáÔøóíúÎõ
ÅÓúãóÇÚöíáõ ÚóÏóãó ÇáÕøöÍøóÉö Ëõãøó ÑóÃóíúÊ ãöËúáóåõ Ýöí äóåúÌö
ÇáäøóÌóÇÉö ãóÚúÒöíøðÇ Åáóì ÑöÓóÇáóÉö ÇáúÚóáøóÇãóÉö ÚóÈúÏö ÇáúÈóÑøö Èúäö
ÇáÔøöÍúäóÉö æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ (Þóæúáõåõ: æóåóÐóÇ Ãóæúáóì ãöãøóÇ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö æóÇáúãöäóÍö) ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóÇáúãöäóÍö åõæó ãóÇ ÝóÑøóÚóåõ
Ýöí ÇáúãóÊúäö ÈöÞóæúáöåö Ýóáóæú ÏóÎóáó ÃóãöíÑñ ÍöÕúäðÇ Ãóíú Ãóäøóåõ
Ãóæúáóì ãöäú ÇáúÌóÒúãö ÈöÚóÏóãö ÇáöÇäúÚöÞóÇÏö (Þóæúáõåõ: Ãóæú ÞóÕúÑóåõ)
ßóÐóÇ Ýöí ÇáÒøóíúáóÚöíøö æóÇáÏøõÑóÑö æóÛóíúÑöåöãóÇ¡ æóÐóßóÑó ÇáúæóÇäöíøõ
Ýöí ÍóÇÔöíóÉö ÇáÏøõÑóÑö Ãóäøó ÇáúãõäóÇÓöÈó áöáÓøöíóÇÞö Ãóæú ãöÕúÑóåõ
ÈöÇáúãöíãö ÈóÏóáó ÇáúÞóÇÝö.
ÞõáúÊ: æóáóÇ íóÎúÝóì ÈõÚúÏõåõ Úóäú ÇáÓøöíóÇÞö. æóÝöí ÇáúßóÇÝöí
ÇáÊøóÚúÈöíÑõ ÈöÇáÏøóÇÑö ÍóíúËõ ÞóÇáó: æóÇáúÅöÐúäõ ÇáúÚóÇãøõ æóåõæó Ãóäú
ÊõÝúÊóÍó ÃóÈúæóÇÈõ ÇáúÌóÇãöÚö æóíõÄúÐóäó áöáäøóÇÓö¡ ÍóÊøóì áóæú
ÇÌúÊóãóÚóÊú ÌóãóÇÚóÉñ Ýöí ÇáúÌóÇãöÚö æóÃóÛúáóÞõæÇ ÇáúÃóÈúæóÇÈó
æóÌóãóÚõæÇ áóãú íóÌõÒú¡ æóßóÐóÇ ÇáÓøõáúØóÇäõ ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó Ãóäú íõÕóáøöíó
ÈöÍóÔóãöåö Ýöí ÏóÇÑöåö ÝóÅöäú ÝóÊóÍó ÈóÇÈóåóÇ æóÃóÐöäó áöáäøóÇÓö ÅÐúäðÇ
ÚóÇãøðÇ ÌóÇÒóÊú ÕóáóÇÊõåõ ÔóåöÏóÊúåóÇ ÇáúÚóÇãøóÉõ Ãóæú áóÇ æóÅöäú áóãú
íóÝúÊóÍú ÃóÈúæóÇÈó ÇáÏøóÇÑö æóÃóÛúáóÞó ÇáúÃóÈúæóÇÈó æóÃóÌúáóÓó
ÇáúÈóæøóÇÈöíäó áöíóãúäóÚõæÇ Úóäú ÇáÏøõÎõæáö áóãú ÊóÌõÒú áöÃóäøó
ÇÔúÊöÑóÇØó ÇáÓøõáúØóÇäö áöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú ÊóÝúæöíÊöåóÇ Úóáóì ÇáäøóÇÓö
æóÐóÇ áóÇ íóÍúÕõáõ ÅáøóÇ ÈöÇáúÅöÐúäö ÇáúÚóÇãøö. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóßõæäó ãóÍóáøõ ÇáäøöÒóÇÚö ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú áóÇ
ÊõÞóÇãõ ÅáøóÇ Ýöí ãóÍóáøò æóÇÍöÏò¡ ÃóãøóÇ áóæú ÊóÚóÏøóÏóÊú ÝóáóÇ
áöÃóäøóåõ áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÇáÊøóÝúæöíÊõ ßóãóÇ ÃóÝóÇÏóåõ ÇáÊøóÚúáöíáõ
ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ áóãú ÊóäúÚóÞöÏú) íõÍúãóáõ Úóáóì ãóÇ ÅÐóÇ ãóäóÚó
ÇáäøóÇÓó ÝóáóÇ íóÖõÑøõ ÅÛúáóÇÞõåõ áöãóäúÚö ÚóÏõæøò Ãóæú áöÚóÇÏóÉò ßóãóÇ
ãóÑøó Ø.
ÞõáúÊ: æóíõÄóíøöÏõåõ Þóæúáõ ÇáúßóÇÝöí æóÃóÌúáóÓó ÇáúÈóæøóÇÈöíäó ÅáóÎú
ÝóÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ æóÃóÐöäó áöáäøóÇÓö ÅáóÎú) ãõÝóÇÏõåõ ÇÔúÊöÑóÇØõ
Úöáúãöåöãú ÈöÐóáößó¡ æóÝöí ãöäóÍö ÇáúÛóÝøóÇÑö æóßóÐóÇ Ãóíú áóÇ íóÕöÍøõ
áóæú ÌóãóÚó Ýöí ÞóÕúÑöåö áöÍóÔóãöåö æóáóãú íõÛúáöÞú ÇáúÈóÇÈó æóáóãú
íóãúäóÚú ÃóÍóÏðÇ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ áóãú íõÚúáöãú ÇáäøóÇÓó ÈöÐóáößó. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ æóßõÑöåó) áöÃóäøóåõ áóãú íóÞúÖö ÍóÞøó ÇáúãóÓúÌöÏö ÇáúÌóÇãöÚö
ÒóíúáóÚöíøñ æóÏõÑóÑñ (Þóæúáõåõ ÝóÇáúÅöãóÇãõ ÅáóÎú) ÐóßóÑóåõ Ýöí
ÇáúãõÌúÊóÈóì.
(2/152)
(æóÔõÑöØó áöÇÝúÊöÑóÇÖöåóÇ) ÊöÓúÚóÉñ
ÊóÎúÊóÕøõ ÈöåóÇ (ÅÞóÇãóÉñ ÈöãöÕúÑò) æóÃóãøóÇ ÇáúãõäúÝóÕöáõ Úóäúåõ ÝóÅöäú
ßóÇäó íóÓúãóÚõ ÇáäøöÏóÇÁó ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö ÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò æóÈöåö
íõÝúÊóì ßóÐóÇ Ýöí ÇáúãõáúÊóÞóì¡ æóÞóÏøóãúäóÇ Úóäú ÇáúæóáúæóÇáöÌíøóÉö
ÊóÞúÏöíÑõåõ ÈöÝóÑúÓóÎò æóÑóÌøóÍó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÇÚúÊöÈóÇÑó ÚóæúÏöåö
áöÈóíúÊöåö ÈöáóÇ ßõáúÝóÉò (æóÕöÍøóÉñ) æóÃóáúÍóÞó ÈöÇáúãóÑöíÖö
ÇáúãõãóÑøöÖó æóÇáÔøóíúÎó ÇáúÝóÇäöíøó (æóÍõÑøöíøóÉñ) æóÇáúÃóÕóÍøõ
æõÌõæÈõåóÇ Úóáóì ãõßóÇÊóÈò æóãõÈóÚøóÖò
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ãóØúáóÈñ Ýöí ÔõÑõæØö æõÌõæÈö ÇáúÌõãõÚóÉö
(Þóæúáõåõ ÊóÎúÊóÕøõ ÈöåóÇ) ÅäøóãóÇ æóÕóÝó ÇáÊøöÓúÚóÉó ÈöÇáöÇÎúÊöÕóÇÕö
áöÃóäøó ÇáúãóÐúßõæÑó Ýöí ÇáúãóÊúäö ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó áóßöäøó ÇáúÚóÞúáó
æóÇáúÈõáõæÛó ãöäúåóÇ áóíúÓóÇ ÎóÇÕøóíúäö ßóãóÇ äóÈøóåó Úóáóíúåö
ÇáÔøóÇÑöÍõ. ÇåÜ. Í (Þóæúáõåõ: ÅÞóÇãóÉð) ÎóÑóÌó Èöåö ÇáúãõÓóÇÝöÑõ¡
æóÞóæúáõåõ: ÈöãöÕúÑò ÃóÎúÑóÌó ÇáúÅöÞóÇãóÉó Ýöí ÛóíúÑöåö ÅáøóÇ ãóÇ
ÇÓúÊóËúäóì ÈöÞóæúáöåö ÝóÅöäú ßóÇäó íóÓúãóÚõ ÇáäøöÏóÇÁó Í (Þóæúáõåõ
íóÓúãóÚõ ÇáäøöÏóÇÁó) Ãóíú ãöäú ÇáúãóäóÇÈöÑö ÈöÃóÚúáóì ÕóæúÊò ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö (Þóæúáõåõ æóÞóÏøóãúäóÇ ÅáóÎú) Ýöíåö Ãóäøó ãóÇ ãóÑøó
Úóäú ÇáúæóáúæóÇáöÌíøóÉö Ýöí ÍóÏøö ÇáúÝöäóÇÁö ÇáøóÐöí ÊóÕöÍøõ ÅÞóÇãóÉõ
ÇáúÌõãõÚóÉö Ýöíåö æóÇáúßóáóÇãõ åõäóÇ Ýöí ÍóÏøö ÇáúãóßóÇäö ÇáøóÐöí ãóäú
ßóÇäó Ýöíåö íóáúÒóãõåõ ÇáúÍõÖõæÑõ Åáóì ÇáúãöÕúÑö áöíõÕóáøöíóåóÇ Ýöíåö
äóÚóãú Ýöí ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ Úóäú ÇáÐøóÎöíÑóÉö Ãóäøó ãóäú Èóíúäóåõ
æóÈóíúäó ÇáúãöÕúÑö ÝóÑúÓóÎñ íóáúÒóãõåõ ÍõÖõæÑõ ÇáúÌõãõÚóÉö¡ æóåõæó
ÇáúãõÎúÊóÇÑõ áöáúÝóÊúæóì (Þóæúáõåõ æóÑóÌøóÍó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÅáóÎú) åõæó
ãóÇ ÇÓúÊóÍúÓóäóåõ Ýöí ÇáúÈóÏóÇÆöÚö æóÕóÍøóÍó Ýöí ãóæóÇåöÈö ÇáÑøóÍúãóäö
Þóæúáó ÃóÈöí íõæÓõÝó ÈöæõÌõæÈöåóÇ Úóáóì ãóäú ßóÇäó ÏóÇÎöáó ÍóÏøö
ÇáúÅöÞóÇãóÉö Ãóíú ÇáøóÐöí ãóäú ÝóÇÑóÞóåõ íóÕöíÑõ ãõÓóÇÝöÑðÇ æóÅöÐóÇ
æóÕóáó Åáóíúåö íóÕöíÑõ ãõÞöíãðÇ¡ æóÚóáøóáóåõ Ýöí ÔóÑúÍöåö ÇáúãõÓóãøóì
ÈöÇáúÈõÑúåóÇäö ÈöÃóäøó æõÌõæÈóåóÇ ãõÎúÊóÕøñ ÈöÃóåúáö ÇáúãöÕúÑö
æóÇáúÎóÇÑöÌõ Úóäú åóÐóÇ ÇáúÍóÏøö áóíúÓó Ãóåúáóåõ. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóåõæó ÙóÇåöÑõ ÇáúãõÊõæäö. æóÝöí ÇáúãöÚúÑóÇÌö Ãóäøóåõ ÃóÕóÍøõ ãóÇ
Þöíáó. æóÝöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö ÇáúãõÞöíãõ Ýöí ãóæúÖöÚò ãöäú ÃóØúÑóÇÝö
ÇáúãöÕúÑö Åäú ßóÇäó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÚõãúÑóÇäö ÇáúãöÕúÑö ÝõÑúÌóÉñ ãöäú
ãóÒóÇÑöÚó áóÇ ÌõãõÚóÉó Úóáóíúåö æóÅöäú ÈóáóÛóåõ ÇáäøöÏóÇÁõ æóÊóÞúÏöíÑõ
ÇáúÈõÚúÏö ÈöÛóáúæóÉò Ãóæú ãóíúáò áóíúÓó ÈöÔóíúÁò åóßóÐóÇ ÑóæóÇåõ ÃóÈõæ
ÌóÚúÝóÑò Úóäú ÇáúÅöãóÇãóíúäö æóåõæó ÇÎúÊöíóÇÑõ ÇáúÍóáúæóÇäöíøö æóÝöí
ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ Ëõãøó ÙóÇåöÑõ ÑöæóÇíóÉö ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ áóÇ ÊóÌöÈõ
ÅáøóÇ Úóáóì ãóäú íóÓúßõäõ ÇáúãöÕúÑó Ãóæú ãóÇ íóÊøóÕöáõ Èöåö ÝóáóÇ ÊóÌöÈõ
Úóáóì Ãóåúáö ÇáÓøóæóÇÏö æóáóæú ÞóÑöíÈðÇ æóåóÐóÇ ÃóÕóÍøõ ãóÇ Þöíáó Ýöíåö
ÇåÜ æóÈöåö ÌóÒóãó Ýöí ÇáÊøóÌúäöíÓö. ÞóÇáó Ýöí ÇáúÅöãúÏóÇÏö: ÊóäúÈöíåñ
ÞóÏú ÚóáöãúÊ ÈöäóÕøö ÇáúÍóÏöíËö æóÇáúÃóËóÑö æóÇáÑøöæóÇíóÇÊö Úóäú
ÃóÆöãøóÊöäóÇ ÇáËøóáóÇËóÉö æóÇÎúÊöíóÇÑö ÇáúãõÍóÞøöÞöíäó ãöäú Ãóåúáö
ÇáÊøóÑúÌöíÍö Ãóäøóåõ áóÇ ÚöÈúÑóÉó ÈöÈõáõæÛö ÇáäøöÏóÇÁö æóáóÇ
ÈöÇáúÛóáúæóÉö æóÇáúÃóãúíóÇáö ÝóáóÇ Úóáóíúß ãöäú ãõÎóÇáóÝóÉö ÛóíúÑöåö
æóÅöäú ÕóÍøóÍó ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: æóíóäúÈóÛöí ÊóÞúíöíÏõ ãóÇ Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö æÇáÊÊÇÑÎÇäíÉ ÈöãóÇ
ÅÐóÇ áóãú íóßõäú Ýöí ÝöäóÇÁö ÇáúãöÕúÑö áöãóÇ ãóÑøó ÃóäøóåóÇ ÊóÕöÍøõ
ÅÞóÇãóÊõåóÇ Ýöí ÇáúÝöäóÇÁö æóáóæú ãõäúÝóÕöáðÇ ÈöãóÒóÇÑöÚó ÝóÅöÐóÇ
ÕóÍøóÊú Ýöí ÇáúÝöäóÇÁö áöÃóäøóåõ ãõáúÍóÞñ ÈöÇáúãöÕúÑö íóÌöÈõ Úóáóì ãóäú
ßóÇäó Ýöíåö Ãóäú íõÕóáøöíóåóÇ áöÃóäøóåõ ãöäú Ãóåúáö ÇáúãöÕúÑö ßóãóÇ
íõÚúáóãõ ãöäú ÊóÚúáöíáö ÇáúÈõÑúåóÇäö æóÇóááøóåõ ÇáúãõæóÝøöÞõ (Þóæúáõåõ
æóÕöÍøóÉñ) ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö ÝóáóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóì ãóÑöíÖò ÓóÇÁó
ãöÒóÇÌõåõ æóÃóãúßóäó Ýöí ÇáúÃóÛúáóÈö ÚöáóÇÌõåõ ÝóÎóÑóÌó ÇáúãõÞúÚóÏõ
æóÇáúÃóÚúãóì æóáöÐóÇ ÚóØóÝóåõãóÇ Úóáóíúåö ÝóáóÇ ÊóßúÑóÇÑó Ýöí ßóáóÇãöåö
ßóãóÇ Êóæóåøóãóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÇåÜ Ýóáóæú æóÌóÏó ÇáúãóÑöíÖõ ãóÇ
íóÑúßóÈõåõ ÝóÝöí ÇáúÞõäúíóÉö åõæó ßóÇáúÃóÚúãóì Úóáóì ÇáúÎöáóÇÝö ÅÐóÇ
æóÌóÏó ÞóÇÆöÏðÇ¡ æóÞöíáó: áóÇ íóÌöÈõ Úóáóíúåö ÇÊøöÝóÇÞðÇ ßóÇáúãõÞúÚóÏö¡
æóÞöíáó åõæó ßóÇáúÞóÇÏöÑö Úóáóì ÇáÔøóíúÁö ÝóÊóÌöÈõ Ýöí Þóæúáöåöãú
æóÊóÚóÞøóÈóåõ ÇáÓøõÑõæÌöíøõ ÈöÃóäøóåõ íóäúÈóÛöí ÊóÕúÍöíÍõ ÚóÏóãöåö
áöÃóäøó Ýöí ÇáúÊöÒóÇãöåö ÇáÑøõßõæÈó æóÇáúÍõÖõæÑó ÒöíóÇÏóÉó ÇáúãóÑóÖö.
ÞõáúÊ: ÝóíóäúÈóÛöí ÊóÕúÍöíÍõ ÚóÏóãö ÇáúæõÌõæÈö Åäú ßóÇäó ÇáúÃóãúÑõ Ýöí
ÍóÞøöåö ßóÐóáößó ÍöáúíóÉñ (Þóæúáõåõ: æóÃóáúÍóÞó ÈöÇáúãóÑöíÖö
ÇáúãõãóÑøöÖó) Ãóíú ãóäú íóÚõæáõ ÇáúãóÑöíÖó æóåóÐóÇ Åäú ÈóÞöíó ÇáúãóÑöíÖõ
ÖóÇÆöÚðÇ ÈöÎõÑõæÌöåö Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö ÍöáúíóÉñ æóÌóæúåóÑóÉñ (Þóæúáõåõ
æóÇáúÃóÕóÍøõ ÅáóÎú) ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáÓøöÑóÇÌö ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóáóÇ
íóÎúÝóì ãóÇ Ýöíåö ÇåÜ Ãóíú áöæõÌõæÏö ÇáÑøöÞøö ÝöíåöãóÇ æóÇáúãõÑóÇÏõ
ÈöÇáúãõÈóÚøóÖö ãóäú ÃõÚúÊöÞó ÈóÚúÖõåõ æóÕóÇÑó íóÓúÚóì ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÎóÇäöíøóÉö
(2/153)
æóÃóÌöíÑò æóíóÓúÞõØõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö
ÈöÍöÓóÇÈöåö áóæú ÈóÚöíÏðÇ æóÅöáøóÇ áóǺ æóáóæú ÃóÐöäó áóåõ ãóæúáóÇåõ
æóÌóÈóÊú æóÞöíáó íõÎóíøóÑõ ÌóæúåóÑóÉñ æóÑóÌøóÍó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö
ÇáÊøóÎúíöíÑó (æóÐõßõæÑóÉñ) ãõÍóÞøóÞóÉñ (æóÈõáõæÛñ æóÚóÞúáñ) ÐóßóÑóåõ
ÇáÒøóíúáóÚöíøõ æóÛóíúÑõåõ æóáóíúÓóÇ ÎóÇÕøóíúäö (æóæõÌõæÏõ ÈóÕóÑò)
ÝóÊóÌöÈõ Úóáóì ÇáúÃóÚúæóÑö (ÞõÏúÑóÊõåõ Úóáóì ÇáúãóÔúíö) ÌóÒóãó Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö ÈöÃóäøó ÓóáóÇãóÉó ÃóÍóÏöåöãóÇ áóåõ ßóÇÝò Ýöí ÇáúæõÌõæÈö áóßöäú
ÞóÇáó ÇáÔøõãõäøöíøõ æóÛóíúÑõåõ: áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóì ãóÝúáõæÌö ÇáÑøöÌúáö
æóãóÞúØõæÚöåóÇ (æóÚóÏóãõ ÍóÈúÓò æó) ÚóÏóãõ (ÎóæúÝò æó) ÚóÏóãõ (ãóØóÑò
ÔóÏöíÏò) æóæóÍúáò æóËóáúÌò æóäóÍúæöåöãóÇ (æóÝóÇÞöÏõåóÇ) Ãóíú åóÐöåö
ÇáÔøõÑõæØö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Þóæúáõåõ æóÃõÌöíÑó) ãõÝóÇÏõåõ Ãóäøóåõ áóíúÓó áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ãóäúÚõåõ
æóåõæó ÃóÍóÏõ Þóæúáóíúäö æóÙóÇåöÑõ ÇáúãõÊõæäö íóÔúåóÏõ áóåõ ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö (Þóæúáõåõ: ÈöÍöÓóÇÈöåö áóæú ÈóÚöíÏðÇ) ÝóÅöäú ßóÇäó ÞóÏúÑó
ÑõÈõÚö ÇáäøóåóÇÑö ÍõØøó Úóäúåõ ÑõÈõÚõ ÇáúÃõÌúÑóÉö æóáóíúÓó áöáúÃóÌöíÑö
Ãóäú íõØóÇáöÈóåõ ãöäú ÇáÑøõÈõÚö ÇáúãóÍúØõæØö ÈöãöÞúÏóÇÑö ÇÔúÊöÛóÇáöåö
ÈöÇáÕøóáóÇÉö ÊóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉñ (Þóæúáõåõ: æóáóæú ÃóÐöäó áóåõ ãóæúáóÇåõ)
Ãóíú ÈöÇáÕøóáóÇÉö æóáóíúÓó ÇáúãõÑóÇÏõ ÇáúãóÃúÐõæäó ÈöÇáÊøöÌóÇÑóÉö
ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÌöÈõ Úóáóíúåö ÇÊøöÝóÇÞðÇ ßóãóÇ íõÚúáóãõ ãöäú ÚöÈóÇÑóÉö
ÇáúÈóÍúÑö Í (Þóæúáõåõ æóÑóÌøóÍó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÇáÊøóÎúíöíÑó) Ãóíú
ÈöÃóäøóåõ ÌóÒóãó Èöåö Ýöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö æóÈöÃóäøóåõ ÃóáúíóÞõ
ÈöÇáúÞóæóÇÚöÏö. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóíõÄóíøöÏõåõ Ãóäøóåõ Ýöí ÇáúÌóæúåóÑóÉö ÃóÚóÇÏó ÇáúãóÓúÃóáóÉó Ýöí
ÇáúÈóÇÈö ÇáúÂÊöí æóÌóÒóãó ÈöÚóÏóãö æõÌõæÈöåóÇ Úóáóíúåö ÍóíúËõ ÐóßóÑó
Ãóäøó ãóäú áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö ÇáúÌõãõÚóÉõ áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö ÇáúÚöíÏõ
ÅáøóÇ Çáúãóãúáõæßó ÝóÅöäøóåóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö ÅÐóÇ ÃóÐöäó áóåõ ãóæúáóÇåõ
áóÇ ÇáúÌõãõÚóÉõ áöÃóäøó áóåóÇ ÈóÏóáðÇ íóÞõæãõ ãóÞóÇãóåóÇ Ýöí ÍóÞøöåö¡
æóåõæó ÇáÙøõåúÑõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÚöíÏö Ëõãøó ÞóÇáó: æóíóäúÈóÛöí Ãóäú áóÇ
ÊóÌöÈó Úóáóíúåö ßóÇáúÌõãõÚóÉö áöÃóäøó ãóäóÇÝöÚóåõ áóÇ ÊóÕöíÑõ
ãóãúáõæßóÉð áóåõ ÈöÇáúÅöÐúäö ÝóÍóÇáõåõ ÈóÚúÏóåõ ßóÍóÇáöåö ÞóÈúáóåõº
ÃóáóÇ ÊóÑóì Ãóäøóåõ áóæú ÍóÌøó ÈöÇáúÅöÐúäö áóÇ ÊóÓúÞõØõ Úóäúåõ ÍöÌøóÉõ
ÇáúÅöÓúáóÇãö ÇåÜ æóáóÇ íóÎúÝóì Ãóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú ÊóÌöÈú Úóáóíúåö
íõÎóíøóÑõ áöÃóäøóåõ ÝóÑúÚõ ÚóÏóãö ÇáúæõÌõæÈö¡ æóÝöí ÇáúÈóÍúÑö ÃóíúÖðÇ:
æóåóáú íóÍöáøõ áóåõ ÇáúÎõÑõæÌõ ÅáóíúåóÇ Ãóæú Åáóì ÇáúÚöíÏóíúäö ÈöáóÇ
ÅÐúäö ãóæúáóÇåõ¿ ÝóÝöí ÇáÊøóÌúäöíÓö Åäú Úóáöãó ÑöÖóÇåõ Ãóæú ÑóÂåõ
ÝóÓóßóÊó Íóáøó æóßóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó íõãúÓößõ ÏóÇÈøóÉó Çáúãóæúáóì ÚöäúÏó
ÇáúÌóÇãöÚö æóáóÇ íõÎöáøõ ÈöÍóÞøöåö Ýöí ÇáúÅöãúÓóÇßö áóåõ Ðóáößó Ýöí
ÇáúÃóÕóÍøö (Þóæúáõåõ ãõÍóÞøóÞóÉñ) ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö ÈóÍúËðÇ
áöÅöÎúÑóÇÌö ÇáúÎõäúËóì ÇáúãõÔúßöáö æóäóÞóáóåõ ÇáÔøóíúÎõ ÅÓúãóÇÚöíáõ Úóäú
ÇáúÈõÑúÌóäúÏöíøö Þöíáó ãõÚóÇãóáóÊõåõ ÈöÇáúÃóÖóÑøö ÊóÞúÊóÖöí æõÌõæÈóåóÇ
Úóáóíúåö.
ÃóÞõæáõ: Ýöíåö äóÙóÑñ Èóáú ÊóÞúÊóÖöí ÚóÏóãó ÎõÑõæÌöåö Åáóì ãóÌóÇãöÚö
ÇáÑøöÌóÇáö æóáöÐóÇ áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóì ÇáúãóÑúÃóÉö ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ:
æóáóíúÓóÇ ÎóÇÕøóíúäö) Ãóíú ÈöÇáúÌõãõÚóÉö Èóáú åõãóÇ ÔóÑúØóÇ ÇáÊøóßúáöíÝö
ÈöÇáúÚöÈóÇÏóÇÊö ßõáøöåóÇ ßóÇáúÅöÓúáóÇãö Úóáóì Ãóäøó ÇáúÌõäõæäó íóÎúÑõÌõ
ÈöÞóíúÏö ÇáÕøöÍøóÉö áöÃóäøóåõ ãóÑóÖñ¡ Èóáú ÞóÇáó ÇáÔøóÇÚöÑõ:
æóÃóÕúÚóÈõ ÃóãúÑóÇÖö ÇáäøõÝõæÓö ÌõäõæäõåóÇ
(Þóæúáõåõ ÝóÊóÌöÈõ Úóáóì ÇáúÃóÚúæóÑö) æóßóÐóÇ ÖóÚöíÝõ ÇáúÈóÕóÑö ÝöíãóÇ
íóÙúåóÑõ ÃóãøóÇ ÇáúÃóÚúãóì ÝóáóÇ¡ æóÅöäú ÞóÏóÑó Úóáóì ÞóÇÆöÏò
ãõÊóÈóÑøöÚò Ãóæú ÈöÃõÌúÑóÉò æóÚöäúÏóåõãóÇ Åäú ÞóÏóÑó Úóáóì Ðóáößó ÊóÌöÈõ
æóÊóæóÞøóÝó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÝöíãóÇ áóæú ÃõÞöíãóÊú æóåõæó ÍóÇÖöÑñ Ýöí
ÇáúãóÓúÌöÏö.
æóÃóÌóÇÈó ÈóÚúÖõ ÇáúÚõáóãóÇÁö ÈöÃóäøóåõ Åäú ßóÇäó ãõÊóØóåøöÑðÇ
ÝóÇáÙøóÇåöÑõ ÇáúæõÌõæÈõ áöÃóäøó ÇáúÚöáøóÉó ÇáúÍóÑóÌõ¡ æóåõæó ãõäúÊóÝò.
æóÃóÞõæáõ: Èóáú íóÙúåóÑõ áöí æõÌõæÈõåóÇ Úóáóì ÈóÚúÖö ÇáúÚõãúíóÇäö
ÇáøóÐöí íóãúÔöí Ýöí ÇáúÃóÓúæóÇÞö æóíóÚúÑöÝõ ÇáØøõÑõÞó ÈöáóÇ ÞóÇÆöÏò¡
æóáóÇ ßõáúÝóÉò æóíóÚúÑöÝõ Ãóíøó ãóÓúÌöÏò ÃóÑóÇÏóåõ ÈöáóÇ ÓõÄóÇáö ÃóÍóÏòº
áöÃóäøóåõ ÍöíäóÆöÐò ßóÇáúãóÑöíÖö ÇáúÞóÇÏöÑö Úóáóì ÇáúÎõÑõæÌö ÈöäóÝúÓöåö
Èóáú ÑõÈøóãóÇ ÊóáúÍóÞõåõ ãóÔóÞøóÉñ ÃóßúËóÑõ ãöäú åóÐóÇ ÊóÃóãøóáú
(Þóæúáõåõ: æóÞõÏúÑóÊõåõ Úóáóì ÇáúãóÔúíö) ÝóáóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóì ÇáúãõÞúÚóÏö
æóÅöäú æóÌóÏó ÍóÇãöáðÇ ÇÊøöÝóÇÞðÇ ÎóÇäöíóÉñ áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ ÞóÇÏöÑò
Úóáóì ÇáÓøóÚúíö ÃóÕúáðÇ ÝóáóÇ íóÌúÑöí Ýöíåö ÇáúÎöáóÇÝõ Ýöí ÇáúÃóÚúãóì
ßóãóÇ äóÈøóåó Úóáóíúåö ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ (Þóæúáõåõ ÃóÍóÏöåöãóÇ) Ãóíú
ÃóÍóÏö ÇáÑøöÌúáóíúäö Í æóÇáúãõäóÇÓöÈõ ÅÍúÏóÇåõãóÇ (Þóæúáõåõ áóßöäú
ÅáóÎú) .
ÃóÌóÇÈó ÇáÓøóíøöÏõ ÃóÈõæ ÇáÓøõÚõæÏö ÈöÍóãúáö ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóáóì
ÇáúÚóÑóÌö ÇáúÛóíúÑö ÇáúãóÇäöÚö ãöäú ÇáúãóÔúíö æóãóÇ åõäóÇ Úóáóì
ÇáúãóÇäöÚö ãöäúåõ (Þóæúáõåõ: æóÚóÏóãõ ÍóÈúÓò) íóäúÈóÛöí ÊóÞúíöíÏõåõ
Èößóæúäöåö ãóÙúáõæãðÇ ßóãóÏúíõæäò ãõÚúÓöÑò¡ Ýóáóæú ãõæÓöÑðÇ ÞóÇÏöÑðÇ
Úóáóì ÇáúÃóÏóÇÁö ÍóÇáðÇ æóÌóÈóÊú (Þóæúáõåõ: æóÚóÏóãõ ÎóæúÝò) Ãóíú ãöäú
ÓõáúØóÇäò Ãóæú áöÕøò ãöäóÍñ.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÅöãúÏóÇÏö: æóíóáúÍóÞõ Èöåö ÇáúãõÝúáöÓõ ÅÐóÇ ÎóÇÝó ÇáúÍóÈúÓó
ßóãóÇ ÌóÇÒó áóåõ ÇáÊøóíóãøõãõ Èöåö (Þóæúáõåõ æóæóÍúáò æóËóáúÌò) Ãóíú
ÔóÏöíÏóíúäö (Þóæúáõåõ æóäóÍúæõåõãóÇ) Ãóíú ßóÈóÑúÏò ÔóÏöíÏò ßóãóÇ
ÞóÏøóãúäóÇåõ Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÅöãóÇãóÉö (Þóæúáõåõ Ãóíú åóÐöåö ÇáÔøõÑõæØö)
(2/154)
Ãóæú ÈóÚúÖöåóÇ (Åäú) ÇÎúÊóÇÑó
ÇáúÚóÒöíãóÉó æó (ÕóáøóÇåóÇ æóåõæó ãõßóáøóÝñ) ÈóÇáöÛñ ÚóÇÞöáñ (æóÞóÚóÊú
ÝóÑúÖðÇ) Úóäú ÇáúæóÞúÊö áöÆóáøóÇ íóÚõæÏó Úóáóì ãóæúÖõæÚöåö ÈöÇáäøóÞúÖö
æóÝöí ÇáúÈóÍúÑö åöíó ÃóÝúÖóáõ ÅáøóÇ áöáúãóÑúÃóÉö
(æóíóÕúáõÍõ áöáúÅöãóÇãóÉö ÝöíåóÇ ãóäú ÕóáõÍó áöÛóíúÑöåóÇ ÝóÌóÇÒóÊú
áöãõÓóÇÝöÑò æóÚóÈúÏò æóãóÑöíÖò æóÊóäúÚóÞöÏõ) ÇáúÌõãõÚóÉõ (Èöåöãú) Ãóíú
ÈöÍõÖõæÑöåöãú ÈöÇáØøóÑöíÞö ÇáúÃóæúáóì
(æóÍóÑõãó áöãóäú áóÇ ÚõÐúÑó áóåõ ÕóáóÇÉõ ÇáÙøõåúÑö ÞóÈúáóåóÇ) ÃóãøóÇ
ÈóÚúÏóåóÇ ÝóáóÇ íõßúÑóåõ ÛóÇíóÉð (Ýöí íóæúãöåóÇ ÈöãöÕúÑò) áößóæúäöåö
ÓóÈóÈðÇ áöÊóÝúæöíÊö ÇáúÌõãõÚóÉö æóåõæó ÍóÑóÇãñ (ÝóÅöäú ÝóÚóáó Ëõãøó)
äóÏöãó æó (ÓóÚóì) ÚóÈøóÑó Èöåö ÇÊøöÈóÇÚðÇ áöáúÂíóÉö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Ãóíú ÔõÑõæØö ÇáöÇÝúÊöÑóÇÖö (Þóæúáõåõ: Åäú ÇÎúÊóÇÑó ÇáúÚóÒöíãóÉó) Ãóíú
ÕóáóÇÉó ÇáúÌõãõÚóÉöº áöÃóäøóåõ ÑóÎøóÕó áóåõ Ýöí ÊóÑúßöåóÇ Åáóì ÇáÙøõåúÑö
ÝóÕóÇÑóÊú ÇáÙøõåúÑõ Ýöí ÍóÞøöåö ÑõÎúÕóÉð¡ æóÇáúÌõãõÚóÉõ ÚóÒöíãóÉð
ßóÇáúÝöØúÑö áöáúãõÓóÇÝöÑö åõæó ÑõÎúÕóÉñ áóåõ æóÇáÕøóæúãõ ÚóÒöíãóÉñ Ýöí
ÍóÞøöåö áöÃóäøóåõ ÃóÔóÞøõ ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ ÈóÇáöÛñ ÚóÇÞöáñ) ÊóÝúÓöíÑñ
áöáúãõßóáøóÝö¡ æóÎóÑóÌó Èöåö ÇáÕøóÈöíøõ ÝóÅöäøóåóÇ ÊóÞóÚõ ãöäúåõ äóÝúáðÇ
æóÇáúãóÌúäõæäõ ÝóÅöäøóåõ áóÇ ÕóáóÇÉó áóåõ ÃóÕúáðÇ ÈóÍúÑñ Úóäú
ÇáúÈóÏóÇÆöÚö (Þóæúáõåõ áöÆóáøóÇ íóÚõæÏó Úóáóì ãóæúÖõæÚöåö ÈöÇáäøóÞúÖö)
íóÚúäöí áóæú áóãú äóÞõáú ÈöæõÞõæÚöåóÇ ÝóÑúÖðÇ Èóáú ÃóáúÒóãúäóÇåõ
ÈöÕóáóÇÉö ÇáÙøõåúÑö áóÚóÇÏó Úóáóì ãóæúÖõæÚöåö ÈöÇáäøóÞúÖö¡ æóÐóáößó
áöÃóäøó ÕóáóÇÉó ÇáÙøõåúÑö Ýöí ÍóÞøöåö ÑõÎúÕóÉñ¡ ÝóÅöÐóÇ ÃóÊóì
ÈöÇáúÚóÒöíãóÉö æóÊóÍóãøóáó ÇáúãóÔóÞøóÉó ÕóÍøó¡ æóáóæú ÃóáúÒóãúäóÇåõ
ÈöÇáÙøõåúÑö ÈóÚúÏóåóÇ áóÍóãøóáúäóÇåõ ãóÔóÞøóÉð æóäóÞóÖúäóÇ ÇáúãóæúÖõæÚó
Ýöí ÍóÞøöåö æóåõæó ÇáÊøóÓúåöíáõ. ÇåÜ. Í.
ÞõáúÊ: ÝóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáúãóæúÖõæÚö ÇáúÃóÕúáõ ÇáøóÐöí Èõäöíó Úóáóíúåö
ÓõÞõæØõ ÇáúÌõãõÚóÉö åõäóÇ æóåõæó ÇáÊøóÓúåöíáõ æóÇáÊøóÑúÎöíÕõ ÇáøóÐöí
ÇÓúÊóÏúÚóÇåõ ÇáúÚõÐúÑõ æóãöäúåõ ÇáäøóÙóÑõ áöáúãóæúáóì Ýöí ÌóÇäöÈö
ÇáúÚóÈúÏö. ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö áöÃóäøóÇ áóæú áóãú äõÌóæøöÒúåóÇ æóÞóÏú
ÊóÚóØøóáóÊú ãóäóÇÝöÚõåõ Úóáóì Çáúãóæúáóì áóæóÌóÈó Úóáóíúåö ÇáÙøõåúÑõ
ÝóÊóÊóÚóØøóáõ Úóáóíúåö ãóäóÇÝöÚõåõ ËóÇäöíðÇ ÝóíóäúÞóáöÈõ ÇáäøóÙóÑõ
ÖóÑóÑðÇ (Þóæúáõåõ: æóÝöí ÇáúÈóÍúÑö ÅáóÎú) ÃóÎóÐóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ãöäú
ÙóÇåöÑö Þóæúáöåöãú: Åäøó ÇáÙøõåúÑó áóåõãú ÑõÎúÕóÉñ ÝóÏóáøó Úóáóì Ãóäøó
ÇáúÌõãõÚóÉó ÚóÒöíãóÉñ¡ æóåöíó ÃóÝúÖóáõ ÅáøóÇ áöáúãóÑúÃóÉö áöÃóäøó
ÕóáóÇÊóåóÇ Ýöí ÈóíúÊöåóÇ ÃóÝúÖóáõ æóÃóÞóÑøóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö¡ æóãõÞúÊóÖóì
ÇáÊøóÚúáöíáö Ãóäøóåõ áóæú ßóÇäó ÈóíúÊõåóÇ áóÕöíÞõ ÌöÏóÇÑö ÇáúãóÓúÌöÏö
ÈöáóÇ ãóÇäöÚò ãöäú ÕöÍøóÉö ÇáöÇÞúÊöÏóÇÁö Êóßõæäõ ÃóÝúÖóáó áóåóÇ ÃóíúÖðÇ
(Þóæúáõåõ ãóäú ÕóáóÍó áöÛóíúÑöåóÇ) Ãóíú áöÅöãóÇãóÉö ÛóíúÑö ÇáúÌõãõÚóÉö
Ýóåõæó Úóáóì ÊóÞúÏöíÑö ãõÖóÇÝò¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ ÇáúÅöãóÇãóÉõ áöáÑøöÌóÇáö
ÝóÎóÑóÌó ÇáÕøóÈöíøõ áöÃóäøóåõ ãóÓúáõæÈõ ÇáúÃóåúáöíøóÉö æóÇáúãóÑúÃóÉõ
áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÕúáõÍõ ÅãóÇãðÇ áöáÑøöÌóÇáö (Þóæúáõåõ æóÊóäúÚóÞöÏõ
Èöåöãú) ÃóÔóÇÑó Èöåö Åáóì ÎöáóÇÝö ÇáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -¡
ÍóíúËõ ÞóÇáó ÈöÕöÍøóÉö ÅãóÇãóÊöåöãú æóÚóÏóãö ÇáöÇÚúÊöÏóÇÏö Èöåöãú Ýöí
ÇáúÚóÏóÏö ÇáøóÐöí ÊóäúÚóÞöÏõ Èöåöãú ÇáúÌõãõÚóÉõ æóÐóáößó áöÃóäøóåõãú
áóãøóÇ ÕóáóÍõæÇ áöáúÅöãóÇãóÉö ÝóáóÃóäú íóÕúáõÍõæÇ áöáöÇÞúÊöÏóÇÁö Ãóæúáóì
ÚöäóÇíóÉñ
(Þóæúáõåõ: æóÍóÑõãó ÅáóÎú) ÚóÏóáó Úóäú Þóæúáö ÇáúÞõÏõæÑöíøö æóÇáúßóäúÒö
æóßõÑöåó áöÞóæúáö ÇÈúäö ÇáúåõãóÇãö áóÇ ÈõÏøó ãöäú ßóæúäö ÇáúãõÑóÇÏö
ÍóÑõãó áöÃóäøóåõ ÊóÑóßó ÇáúÝóÑúÖó ÇáúÞóØúÚöíøó ÈöÇÊøöÝóÇÞöåöãú ÇáøóÐöí
åõæó ÂßóÏõ ãöäú ÇáÙøõåúÑö ÛóíúÑó Ãóäøó ÇáÙøõåúÑó ÊóÞóÚõ ÕóÍöíÍóÉð¡
æóÅöäú ßóÇäó ãóÃúãõæÑðÇ ÈöÇáúÅöÚúÑóÇÖö ÚóäúåóÇ.
æóÃóÌóÇÈó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÈöÃóäøó ÇáúÍóÑóÇãó åõæó ÊóÑúßõ ÇáÓøóÚúíö
ÇáúãõÝóæøöÊö áóåóÇ ÃóãøóÇ ÕóáóÇÉõ ÇáÙøõåúÑö ÞóÈúáóåóÇ ÝóÛóíúÑõ
ãõÝóæøöÊóÉò áöáúÌõãõÚóÉö ÍóÊøóì Êóßõæäó ÍóÑóÇãðÇ ÝóÅöäøó ÓóÚúíóåõ
ÈóÚúÏóåóÇ áöáúÌõãõÚóÉö ÝóÑúÖñ ßóãóÇ ÕóÑøóÍõæÇ Èöåö¡ æóÅöäøóãóÇ ÊõßúÑóåõ
ÇáÙøõåúÑõ ÞóÈúáóåóÇ áöÃóäøóåóÇ ÞóÏú Êóßõæäõ ÓóÈóÈðÇ áöáÊøóÝúæöíÊö
ÈöÇÚúÊöãóÇÏöåö ÚóáóíúåóÇ æóåõãú ÅäøóãóÇ ÍóßóãõæÇ ÈöÇáúßóÑóÇåóÉö Úóáóì
ÕóáóÇÉö ÇáÙøõåúÑö áóÇ Úóáóì ÊóÑúßö ÇáúÌõãõÚóÉö ÇåÜ ãõáóÎøóÕðÇ
æóÇÓúÊóÍúÓóäóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö (Þóæúáõåõ áöãóäú áóÇ ÚõÐúÑó áóåõ) ÃóãøóÇ
ÇáúãóÚúÐõæÑõ ÝóíõÓúÊóÍóÈøõ áóåõ ÊóÃúÎöíÑõåóÇ Åáóì ÝóÑóÇÛö ÇáúÅöãóÇãö
ßóãóÇ íóÃúÊöí (Þóæúáõåõ ÝóáóÇ íõßúÑóåõ) Èóáú åõæó ÝóÑúÖñ Úóáóíúåö
áöÝóæóÇÊö ÇáúÌõãõÚóÉö¡ ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: ÝóäóÝúÓõ ÇáÕøóáóÇÉö ÛóíúÑõ
ãóßúÑõæåóÉò¡ æóÊóÝúæöíÊõ ÇáúÌõãõÚóÉö ÍóÑóÇãñ¡ æóåõæó ãõÄóíøöÏñ áöãóÇ
ÞõáúäóÇ. ÇåÜ. íóÚúäöí Ãóäøó ÇáúßóÑóÇåóÉó áóíúÓóÊú áöÐóÇÊö ÇáÕøóáóÇÉö
Èóáú áöÎóÇÑöÌò ÚóäúåóÇ¡ æóåõæó ßóæúäõåóÇ ÓóÈóÈðÇ áöÊóÝúæöíÊö ÇáúÌõãõÚóÉö
ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ áóæú ÕóáøóÇåóÇ ÈóÚúÏó ÝóæúÊö ÇáúÌõãõÚóÉö áóãú íõßúÑóåú
ÝöÚúáõåóÇ ÈóÚúÏóåóÇ Èóáú íóÌöÈõ. æóÞóÏú íõÞóÇáõ ãõÑóÇÏõ ÇáúÛóÇíóÉö
ÚóÏóãõ ÇáúßóÑóÇåóÉö ÚöäúÏó ÇáöÇÔúÊöÈóÇåö Ýöí ÕöÍøóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö
Ýóíóßõæäõ ÇáúãõÑóÇÏõ ÝöÚúáóåóÇ ÈóÚúÏó ÕóáóÇÊöåö áöáúÌõãõÚóÉö áóÇ ÈóÚúÏó
ÝóæúÊöåóÇ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ Ýöí íóæúãöåóÇ) ãõÊóÚóáøöÞñ ÈöãóÍúÐõæÝò
ÍóÇáñ ãöäú ÇáÙøõåúÑö Ãóíú ÇáÙøõåúÑõ ÇáúæóÇÞöÚõ Ýöí íóæúãöåóÇ ÇÍúÊöÑóÇÒðÇ
Úóäú ÙõåúÑò ÓóÇÈöÞò Úóáóì íóæúãöåóÇ ÝóÅöäøóåõ áóæú ÞóÖóÇåõ ÞóÈúáóåóÇ
áóãú íõßúÑóåú Èóáú íóÌöÈõ Úóáóì Ðöí ÊóÑúÊöíÈò ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ
ÈöãöÕúÑò) ÃóãøóÇ áóæú ßóÇäó Ýöí ÞóÑúíóÉò ÝóáóÇ íõßúÑóåõ áöÚóÏóãö ÕöÍøóÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö ÝöíåóÇ.
(Þóæúáõåõ áößóæúäöåö ÓóÈóÈðÇ) ÞóÏú ÚóáöãúÊ ãóÇ Ýöíåö ãöäú ÈóÍúËö ÕóÇÍöÈö
ÇáúÈóÍúÑö Í (Þóæúáõåõ: æóåõæó) Ãóíú ÇáÊøóÝúæöíÊõ (Þóæúáõåõ ÇÊøöÈóÇÚðÇ
áöáúÂíóÉö) Ãóíú áöÃóäøó ÇáÓøóÚúíó ãõÞúÊóÖò áöáúåóÑúæóáóÉö ãóÚó Ãóäøó
ÇáúãóØúáõæÈó ÇáúãóÔúíõ ÅáóíúåóÇ ÈöÇáÓøóßöíäóÉö æóÇáúæóÞóÇÑö. ÇåÜ. Í
æóßóÃóäøóåõ ÇõÎúÊöíÑó ÇáÊøóÚúÈöíÑõ Èöåö Ýöí ÇáúÂíóÉö áöáúÍóËøö Úóáóì
ÇáÐøóåóÇÈö ÅáóíúåóÇ æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ. æóÇáúÃóæúáóì Ãóäú íóÞõæáó
ÚóÈøóÑó Èöåö áöÃóäøóåõ áóæú ßóÇäó Ýöí ÇáúãóÓúÌöÏö
(2/155)
æóáóæú ßóÇäó Ýöí ÇáúãóÓúÌöÏö áóãú
íóÈúØõáú ÅáøóÇ ÈöÇáÔøõÑõæÚö ÞóíøóÏó ÈöÞóæúáöåö (ÅáóíúåóÇ) áöÃóäøóåõ áóæú
ÎóÑóÌó áöÍóÇÌóÉò Ãóæú ãóÚó ÝóÑóÇÛö ÇáúÅöãóÇãö Ãóæú áóãú íõÞöãúåóÇ
ÃóÕúáðÇ áóãú ÊóÈúØõáú Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö ÝóÇáúÈõØúáóÇäõ Èöåö ãõÞóíøóÏñ
ÈöÅöãúßóÇäö ÅÏúÑóÇßöåóÇ (ÈöÃóäú ÇäúÝóÕóáó Úóäú) ÈóÇÈö (ÏóÇÑöåö)
æóÇáúÅöãóÇãõ ÝöíåóÇ¡ æóáóæú áóãú íõÏúÑößúåóÇ áöÈõÚúÏö ÇáúãóÓóÇÝóÉö
ÝóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ áóÇ íóÈúØõáõ ÇáÓøöÑóÇÌõ (ÈóØóáó) ÙõåúÑõåõ áóÇ
ÃóÕúáõ ÇáÕøóáóÇÉö æóáóÇ ÙõåúÑõ ãóäú ÇÞúÊóÏóì Èöåö æóáóãú íóÓúÚó
(ÃóÏúÑóßóåóÇ Ãóæú áóÇ) ÈöáóÇ ÝóÑúÞò Èóíúäó ãóÚúÐõæÑò æóÛóíúÑöåö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÅáóÎú ßóãóÇ ÝóÚóáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóÇáäøóåúÑö Ãóæú íóÞõæáó: æóáöÃóäøóåõ
ÈöÇáúÚóØúÝö Úóáóì ÇÊøöÈóÇÚðÇ (Þóæúáõåõ áóãú íóÈúØõáú ÅáøóÇ ÈöÇáÔøõÑõæÚö)
íóäúÈóÛöí ÊóÞúíöíÏõåõ ÈöãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Õóáøóì Ýöí ãóÌúáöÓöåö¡ ÃóãøóÇ
áóæú ÞóÇãó ãöäúåõ æóÓóÚóì Åáóì ãóßóÇä ÂÎóÑó Úóáóì ÚóÒúãö ÕóáóÇÉö
ÇáúÌõãõÚóÉö ãóÚó ÇáúÅöãóÇãö íóÈúØõáõ ÈöãõÌóÑøóÏö ÓóÚúíöåö ÊóÃóãøóáú
(Þóæúáõåõ áöÃóäøóåõ áóæú ÎóÑóÌó áöÍóÇÌóÉò ÅáóÎú) æóáóæú ÔóÑøóßó ÝöíåóÇ
ÝóÇáúÚöÈúÑóÉõ áöáúÃóÛúáóÈö ßóãóÇ íõÝóÇÏõ ãöäú ÇáúÈóÍúÑö Ø æóÝöíåö Ãóäøó
ãóÇ ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÈöÇáäøóÙóÑö Åáóì ÇáËøóæóÇÈö æóåóáú íóÊóÃóÊøóì
Ðóáößó åõäóÇ¿ ãóÍóáøõ ÊóÃóãøõáò æóÇáÙøóÇåöÑõ ÇáöÇßúÊöÝóÇÁõ ÈöÐóáößó
æóáóæú ßóÇäó ÇáúÃóÛúáóÈõ ÇáúÍóÇÌóÉó áóÊóÍóÞøóÞó ÇáÓøóÚúíõ ÅáóíúåóÇ
æóÅöäú ßóÇäó áóÇ ËóæóÇÈó áóåõ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ Ãóæú ãóÚó ÝóÑóÇÛö
ÇáúÅöãóÇãö) æóãöËúáõåõ ÈöÇáúÃóæúáóì ãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö áóæú ßóÇäó ÈóÚúÏó
ÝóÑóÇÛöåö ãöäúåóÇ áöÃóäøóåõ Ýöí ÇáÕøõæÑóÊóíúäö áóÇ íóßõæäõ ÓóÚúíõåõ
ÅáóíúåóÇ æóáóßöäøó åóÐóÇ ãõÓóáøóãñ áóæú ßóÇäó ÚóÇáöãðÇ ÈöÐóáößó æóÅöáøóÇ
ÝóáóÇ ÝóÇáúãõäóÇÓöÈõ ÅÎúÑóÇÌõ åóÐöåö ÇáúãóÓóÇÆöáö ÈöÞóæúáöåö ÈóÚúÏóåõ:
æóÇáúÅöãóÇãõ ÝöíåóÇ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ Ãóæú áóãú íõÞöãúåóÇ ÃóÕúáðÇ)
Ãóíú áöÚõÐúÑò Ãóæú ÛóíúÑöåö æóßóÐóÇ áóæú ÊóæóÌøóåó ÅáóíúåóÇ¡
æóÇáúÅöãóÇãõ æóÇáäøóÇÓõ ÝöíåóÇ ÅáøóÇ Ãóäøóåõãú ÎóÑóÌõæÇ ãöäúåóÇ ÞóÈúáó
ÅÊúãóÇãöåóÇ áöäóÇÆöÈóÉò ÝóÇáÕøóÍöíÍõ Ãóäøóåõ áóÇ íóÈúØõáõ ÙõåúÑõåõ
ÈóÍúÑñ Úóäú ÇáÓøöÑóÇÌö (Þóæúáõåõ ÝóÇáúÈõØúáóÇäõ Èöåö) Ãóíú ÈõØúáóÇäõ
ÇáÙøõåúÑö ÈöÇáÓøóÚúíö Åáóì ÇáúÌõãõÚóÉö (Þóæúáõåõ ãõÞóíøóÏñ ÈöÅöãúßóÇäö
ÅÏúÑóÇßöåóÇ) ßóÐóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóÃóíøóÏóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö ÈöãóÇ íóÃúÊöí
Úóäú ÇáÓøöÑóÇÌö æóåõæó ÛóíúÑõ ÕóÍöíÍò ßóãóÇ ÊóÚúÑöÝõåõ (Þóæúáõåõ
ÝóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ áóÇ íóÈúØõáõ ÓöÑóÇÌñ) ÊóÈöÚó Ýöí åóÐóÇ ÕóÇÍöÈó
ÇáäøóåúÑö æóÇáÕøóæóÇÈõ ÅÓúÞóÇØõ áóÇ.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóÃóØúáóÞó Ãóíú Ýöí ÇáúÈõØúáóÇäö ÝóÔóãöáó ãóÇ ÅÐóÇ
áóãú íõÏúÑößúåóÇ áöÈõÚúÏö ÇáúãóÓóÇÝóÉö ãóÚó ßóæúäö ÇáúÅöãóÇãö ÝöíåóÇ
æóÞúÊó ÇáúÎõÑõæÌö Ãóæú áóãú íóßõäú ÔóÑóÚó¡ æóåõæó Þóæúáõ
ÇáúÈóáúÎöíøöíäó.
ÞóÇáó Ýöí ÇáÓøöÑóÇÌö: æóåõæó ÇáÕøóÍöíÍõ áöÃóäøóåõ ÊóæóÌøóåó ÅáóíúåóÇ¡
æóåöíó áóãú ÊóÝõÊú ÈóÚúÏõ ÍóÊøóì áóæú ßóÇäó ÈóíúÊõåõ ÞóÑöíÈðÇ ãöäú
ÇáúãóÓúÌöÏö æóÓóãöÚó ÇáúÌóãóÇÚóÉó Ýöí ÇáÑøóßúÚóÉö ÇáËøóÇäöíóÉö
ÝóÊóæóÌøóåó ÈóÚúÏóãóÇ Õóáøóì ÇáÙøõåúÑó Ýöí ãóäúÒöáöåö ÈóØóáó ÇáÙøõåúÑõ
Úóáóì ÇáúÃóÕóÍøö ÃóíúÖðÇ áöãóÇ ÐóßóÑúäóÇ. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóãöËúáõåõ Ýöí ÔõÑõæÍö ÇáúåöÏóÇíóÉö ßóÇáäøöåóÇíóÉö æóÇáúßöÝóÇíóÉö
æóÇáúãöÚúÑóÇÌö æóÇáúÝóÊúÍö (Þóæúáõåõ ÈóØóáó ÙõåúÑõåõ) Ãóíú æóÕúÝõ
ÇáúÝóÑúÖöíøóÉö æóÕóÇÑó äóÝúáðÇ ÈöäóÇÁð Úóáóì Ãóäøó ÈõØúáóÇäó ÇáúæóÕúÝö
áóÇ íõæÌöÈõ ÈõØúáóÇäó ÇáúÃóÕúáö ÚöäúÏóåõãóÇ ÎöáóÇÝðÇ áöãõÍóãøóÏò
(Þóæúáõåõ æóáóÇ ÙõåúÑõ ãóäú ÇÞúÊóÏóì Èöåö ÅáóÎú) áöÃóäøó ÈõØúáóÇäóåõ Ýöí
ÍóÞøö ÇáúÅöãóÇãö ÈóÚúÏó ÇáúÝóÑóÇÛö ÝóáóÇ íóÖõÑøõ ÇáúãóÃúãõæãó ÈóÍúÑñ
Úóäú ÇáúãõÍöíØö: Ãóíú ÝóáóÇ íõÞóÇáõ ÇáúÃóÕúáõ Ãóäøó ÕóáóÇÉó ÇáúãóÃúãõæãö
ÊóÝúÓõÏõ ÈöÝóÓóÇÏö ÕóáóÇÉö ÇáúÅöãóÇãö áöÃóäøóåõ ÈóÚúÏó ÇáúÝóÑóÇÛö ãöäú
ÇáÕøóáóÇÉö áóãú íóÈúÞó ãóÃúãõæãðÇ æóáóåõ äóÙóÇÆöÑõ ÞóÏøóãúäóÇåóÇ Ýöí
ÈóÇÈö ÇáúÅöãóÇãóÉö. ãöäúåóÇ: ãóÇ áóæú ÇÑúÊóÏøó ÇáúÅöãóÇãõ - æóÇáúÚöíóÇÐõ
ÈöÇóááøóåö ÊóÚóÇáóì - Ëõãøó ÃóÓúáóãó Ýöí ÇáúæóÞúÊö íóáúÒóãõåõ
ÇáúÅöÚóÇÏóÉõ Ïõæäó ÇáúÞóæúãö.
æóãöäúåóÇ: ãóÇ áóæú Óóáøóãó ÇáúÞóæúãõ ÞóÈúáó ÇáúÅöãóÇãö ÈóÚúÏó ÞõÚõæÏöåö
ÞóÏúÑó ÇáÊøóÔóåøõÏö Ëõãøó ÚóÑóÖó áóåõ æóÇÍöÏóÉñ ãöäú ÇáúãóÓóÇÆöáö
ÇáöÇËúäóíú ÚóÔúÑöíøóÉó Ãóæú ÓóÌóÏó åõæó áöáÓøóåúæö æóáóãú íóÓúÌõÏõæÇ
ãóÚóåõ Ëõãøó ÚóÑóÖó áóåõ Ðóáößó ÊóÈúØõáõ ÕóáóÇÊõåõ æóÍúÏóåõ ÝóÇÝúåóãú
(Þóæúáõåõ ÃóÏúÑóßóåóÇ Ãóæú áóÇ) Ãóíú æóáóæú ßóÇäó ÚóÏóãõ ÅÏúÑóÇßöåö
áóåóÇ áöÈõÚúÏö ÇáúãóÓóÇÝóÉö áöãóÇ ÚóáöãúÊ ãöäú Ãóäøó ÇáÊøóÞúíöíÏó
ÈöÅöãúßóÇäö ÅÏúÑóÇßöåóÇ ÎöáóÇÝõ ÇáÕøóÍöíÍö ÝóÇÝúåóãú Ëõãøó ÅÐóÇ áóãú
íõÏúÑößúåóÇ Ãóæú ÈóÏóÇ áóåõ ÇáÑøõÌõæÚõ ÝóÑóÌóÚó áóÒöãóåõ ÅÚóÇÏóÉõ
ÇáÙøõåúÑö ßóãóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö (Þóæúáõåõ: ÈöáóÇ ÝóÑúÞò Èóíúäó
ãóÚúÐõæÑò æóÛóíúÑöåö) ÞóÇáó Ýöí ÇáúÌóæúåóÑóÉö æóÇáúÚóÈúÏõ æóÇáúãóÑöíÖõ
æóÇáúãõÓóÇÝöÑõ æóÛóíúÑõåõãú ÓóæóÇÁñ Ýöí ÇáöÇäúÊöÞóÇÖö ÈöÇáÓøóÚúíö ÇåÜ
æóÚóÒóÇåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Åáóì ÛóÇíóÉö ÇáúÈóíóÇäö æóÇáÓøöÑóÇÌö Ëõãøó
ÇÓúÊóÔúßóáóåõ ÈöÃóäøó ÇáúãóÚúÐõæÑó áóíúÓó ÈöãóÃúãõæÑò ÈöÇáÓøóÚúíö
ÅáóíúåóÇ ãõØúáóÞðÇ ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú áóÇ íóÈúØõáó ÙõåúÑõåõ ÈöÇáÓøóÚúíö
æóáóÇ ÈöÇáÔøõÑõæÚö Ýöí ÇáúÌõãõÚóÉö áöÃóäøó ÇáúÝóÑúÖó ÓóÞóØó Úóäúåõ¡
æóáóãú íóßõäú ãóÃúãõæÑðÇ ÈöäóÞúÖöåö ÝóÊóßõæäõ ÇáúÌõãõÚóÉõ äóÝúáðÇ ßóãóÇ
ÞóÇáó Èöåö ÒõÝóÑõ æóÇáÔøóÇÝöÚöíøõ ÞóÇáó æóÙóÇåöÑõ ãóÇ Ýöí ÇáúãõÍöíØö
Ãóäøó ÙõåúÑóåõ ÅäøóãóÇ íóÈúØõáõ ÈöÍõÖõæÑöåö ÇáúÌõãõÚóÉó áóÇ ÈöãõÌóÑøóÏö
ÓóÚúíöåö ßóãóÇ Ýöí ÛóíúÑö ÇáúãóÚúÐõæÑö æóåõæó ÃóÎóÝøõ ÅÔúßóÇáðÇ. ÇåÜ.
(2/156)
Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö
(æóßõÑöåó) ÊóÍúÑöíãðÇ (áöãóÚúÐõæÑò æóãóÓúÌõæäò) æóãõÓóÇÝöÑò (ÃóÏóÇÁõ
ÙõåúÑò ÈöÌóãóÇÚóÉò Ýöí ãöÕúÑò) ÞóÈúáó ÇáúÌõãõÚóÉö æóÈóÚúÏóåóÇ
áöÊóÞúáöíáö ÇáúÌóãóÇÚóÉö æóÕõæÑóÉö ÇáúãõÚóÇÑóÖóÉö æóÃóÝóÇÏó Ãóäøó
ÇáúãóÓóÇÌöÏó ÊõÛúáóÞõ íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö ÅáøóÇ ÇáúÌóÇãöÚó
(æóßóÐóÇ Ãóåúáõ ãöÕúÑò ÝóÇÊóÊúåõãú ÇáúÌõãõÚóÉõ) ÝóÅöäøóåõãú íõÕóáøõæäó
ÇáÙøõåúÑó ÈöÛóíúÑö ÃóÐóÇäò æóáóÇ ÅÞóÇãóÉò æóáóÇ ÌóãóÇÚóÉò. æóíõÓúÊóÍóÈøõ
áöáúãóÑöíÖö ÊóÃúÎöíÑõåóÇ Åáóì ÝóÑóÇÛö ÇáúÅöãóÇãö æóßõÑöåó Åäú áóãú
íõÄóÎøöÑú åõæó ÇáÕøóÍöíÍõ
(æóãóäú ÃóÏúÑóßóåóÇ Ýöí ÊóÔóåøõÏò Ãóæú ÓõÌõæÏö Óóåúæò) Úóáóì ÇáúÞóæúáö
Èöåö ÝöíåóÇ (íõÊöãøõåóÇ ÌõãõÚóÉð) ÎöáóÇÝðÇ áöãõÍóãøóÏò (ßóãóÇ) íõÊöãøõ
(Ýöí ÇáúÚöíÏö) ÇÊøöÝóÇÞðÇ ßóãóÇ Ýöí ÚöíÏö ÇáúÝóÊúÍö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÞõáúÊ: æóíõÌóÇÈõ Úóäúåõ ÈöãóÇ Ýöí ÇáÒøóíúáóÚöíøö æóÇáúÝóÊúÍö Ãóäøóåõ
ÅäøóãóÇ ÑóÎøóÕó áóåõ ÊóÑúßóåóÇ áöáúÚõÐúÑö æóÈöÇáöÇáúÊöÒóÇãö ÇáúÊóÍóÞó
ÈöÇáÕøóÍöíÍö (Þóæúáõåõ Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö) ÚöÈóÇÑóÉõ ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö
åõæó ÇáÕøóÍöíÍõ ãöäú ÇáúãóÐúåóÈö Ëõãøó ÞóÇáó ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó åõæó
íóÞõæáõ Åäøó ÝóÑúÖóåõ ÇáÙøõåúÑõ¡ æóÞóÏú ÃóÏøóÇåõ Ýöí æóÞúÊöåö ÝóáóÇ
íóÈúØõáõ ÈöÛóíúÑöåö æóáóäóÇ Ãóäøó ÇáúãóÚúÐõæÑó ÅäøóãóÇ ÝóÇÑóÞó ÛóíúÑóåõ
Ýöí ÇáÊøóÑóÎøõÕö ÈöÊóÑúßö ÇáÓøóÚúíö ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÊóÑóÎøóÕú ÇáúÊóÍóÞó
ÈöÛóíúÑöåö. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ áöãóÚúÐõæÑò) æóßóÐóÇ ÛóíúÑõåõ ÈöÇáúÃóæúáóì äóåúÑñ (Þóæúáõåõ
æóãóÓúÌõæäò) ÕóÑøóÍó Èöåö ßóÇáúßóäúÒö æóÛóíúÑöåö ãóÚó ÏõÎõæáöåö Ýöí
ÇáúãóÚúÐõæÑö áöÑóÏøö ãóÇ Þöíáó ÅäøóåóÇ ÊóáúÒóãõåõ áöÃóäøóåõ Åäú ßóÇäó
ÙóÇáöãðÇ ÞóÏóÑó Úóáóì ÅÑúÖóÇÁö ÎóÕúãöåö æóÅöáøóÇ Ãóãúßóäóåõ
ÇáöÇÓúÊöÛóÇËóÉõ ÇåÜ ÞóÇáó ÇáúÎóíúÑõ ÇáÑøóãúáöíøõ: æóÝöí ÒóãóÇäöäóÇ áóÇ
ãõÛöíËó áöáúãóÙúáõæãö æóÇáúÛóáóÈóÉõ áöáÙøóÇáöãöíäó Ýóãóäú ÚóÇÑóÖóåõãú
ÈöÍóÞøò Ãóåúáóßõæåõ (Þóæúáõåõ ÊóÍúÑöíãðÇ) ÐõßöÑó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Ãóäøóåõ
ÙóÇåöÑõ ßóáóÇãöåöãú. ÞõáúÊ: Èóáú ÕóÑøóÍó Èöåö ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ
(Þóæúáõåõ ÃóÏóÇÁõ ÙõåúÑò ÈöÌóãóÇÚóÉò) ãóÝúåõæãõåõ Ãóäøó ÇáúÞóÖóÇÁó
ÈöÇáúÌóãóÇÚóÉö ÛóíúÑõ ãóßúÑõæåò æóÝöí ÇáúÈóÍúÑö æóÞóíøóÏó ÈöÇáÙøõåúÑö
áöÃóäøó Ýöí ÛóíúÑöåóÇ áóÇ ÈóÃúÓó Ãóäú íõÕóáøõæÇ ÌóãóÇÚóÉð. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ Ýöí ãöÕúÑò) ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÞõÑóì áöÃóäøóåõ áóÇ ÌõãõÚóÉó
Úóáóíúåöãú ÝóßóÇäó åóÐóÇ Çáúíóæúãõ Ýöí ÍóÞøöåöãú ßóÛóíúÑöåö ãöäú
ÇáúÃóíøóÇãö ÔóÑúÍõ ÇáúãõäúíóÉö. æóÝöí ÇáúãöÚúÑóÇÌö Úóäú ÇáúãõÌúÊóÈóì
ãóäú áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóíúåöãú ÇáúÌõãõÚóÉõ áöÈõÚúÏö ÇáúãóæúÖöÚö ÕóáøóæúÇ
ÇáÙøõåúÑó ÈöÌóãóÇÚóÉò (Þóæúáõåõ áöÊóÞúáöíáö ÇáúÌóãóÇÚóÉö) áöÃóäøó
ÇáúãóÚúÐõæÑó ÞóÏú íóÞúÊóÏöí Èöåö ÛóíúÑõåõ ÝóíõÄóÏøöí Åáóì ÊóÑúßöåóÇ
ÈóÍúÑñ æóßóÐóÇ ÅÐóÇ Úóáöãó Ãóäøóåõ íõÕóáøöí ÈóÚúÏóåóÇ ÈöÌóãóÇÚóÉò
ÑõÈøóãóÇ íóÊúÑõßõåóÇ áöíõÕóáøöíó ãóÚóåõ ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ æóÕõæÑóÉö
ÇáúãõÚóÇÑóÖóÉö) áöÃóäøó ÔöÚóÇÑó ÇáúãõÓúáöãöíäó Ýöí åóÐóÇ Çáúíóæúãö
ÕóáóÇÉõ ÇáúÌõãõÚóÉö æóÞóÕúÏõ ÇáúãõÚóÇÑóÖóÉö áóåõãú íõÄóÏøöí Åáóì ÃóãúÑò
ÚóÙöíãò ÝóßóÇäó Ýöí ÕõæÑóÊöåóÇ ßóÑóÇåóÉõ ÇáÊøóÍúÑöíãö ÑóÍúãóÊöíøñ
(Þóæúáõåõ ÊõÛúáóÞõ) áöÆóáøóÇ ÊóÌúÊóãöÚó ÝöíåóÇ ÌóãóÇÚóÉñ ÈóÍúÑñ Úóäú
ÇáÓøöÑóÇÌö (Þóæúáõåõ ÅáøóÇ ÇáúÌóÇãöÚó) Ãóíú ÇáøóÐöí ÊõÞóÇãõ Ýöíåö
ÇáúÌõãõÚóÉõ ÝóÅöäøó ÝóÊúÍóåõ Ýöí æóÞúÊö ÇáÙøõåúÑö ÖóÑõæÑöíøñ
æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ íõÛúáóÞõ ÃóíúÖðÇ ÈóÚúÏó ÅÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö
áöÆóáøóÇ íóÌúÊóãöÚó Ýöíåö ÃóÍóÏñ ÈóÚúÏóåóÇ¡ ÅáøóÇ Ãóäú íõÞóÇáó Åäøó
ÇáúÚóÇÏóÉó ÇáúÌóÇÑöíóÉó åöíó ÇÌúÊöãóÇÚõ ÇáäøóÇÓö Ýöí Ãóæøóáö ÇáúæóÞúÊö
ÝóíõÛúáóÞõ ãóÇ ÓöæóÇåõ ãöãøóÇ áóÇ ÊõÞóÇãõ Ýöíåö ÇáúÌõãõÚóÉõ
áöíõÖúØóÑøõæÇ Åáóì ÇáúãóÌöíÁö Åáóíúåö æóÚóáóì åóÐóÇ ÝóíõÛúáóÞõ ÛóíúÑõåõ
Åáóì ÇáúÝóÑóÇÛö ãöäúåóÇ áóßöäú áóÇ ÏóÇÚöíó Åáóì ÝóÊúÍöåö ÈóÚúÏóåóÇ
ÝóíóÈúÞóì ãóÛúáõæÞðÇ Åáóì æóÞúÊö ÇáúÚóÕúÑö Ëõãøó ßõáøõ åóÐóÇ ãõÈóÇáóÛóÉñ
Ýöí ÇáúãóäúÚö Úóäú ÕóáóÇÉö ÛóíúÑö ÇáúÌõãõÚóÉö æóÅöÙúåóÇÑðÇ
áöÊóÃóßøõÏöåóÇ
(Þóæúáõåõ æóßóÐóÇ Ãóåúáõ ãöÕúÑó ÅáóÎú) ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÇáúßóÑóÇåóÉó
åõäóÇ ÊóäúÒöíåöíøóÉñ áöÚóÏóãö ÇáÊøóÞúáöíáö æóÇáúãõÚóÇÑóÖóÉö
ÇáúãóÐúßõæÑóíúäö æóíõÄóíøöÏõåõ ãóÇ Ýöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö Úóäú
ÇáúãõÖúãóÑóÇÊö íõÕóáøõæäó æõÍúÏóÇäðÇ ÇÓúÊöÍúÈóÇÈðÇ (Þóæúáõåõ ÈöÛóíúÑö
ÃóÐóÇäò æóáóÇ ÅÞóÇãóÉò) ÞóÇáó Ýöí ÇáúæóáúæóÇáöÌíøóÉö æóáóÇ íõÕóáøöí
íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö ÌóãóÇÚóÉð ÈöãöÕúÑò æóáóÇ íõÄóÐøöäõ æóáóÇ íõÞöíãõ Ýöí
ÓöÌúäò æóÛóíúÑöåö áöÕóáóÇÉö ÇáÙøõåúÑö ÇåÜ ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö: æóåóÐóÇ
Ãóæúáóì ãöãøóÇ Ýöí ÇáÓøöÑóÇÌö ãóÚúÒöíøðÇ Åáóì ÌóãúÚö ÇáÊøóÝóÇÑöíÞö ãöäú
Ãóäøó ÇáúÃóÐóÇäó æóÇáúÅöÞóÇãóÉó ÛóíúÑõ ãóßúÑõæåóíúäö (Þóæúáõåõ:
æóíõÓúÊóÍóÈøõ áöáúãóÑöíÖö) ÚöÈóÇÑóÉõ ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö ÇáúãóÚúÐõæÑõ
æóåöíó ÃóÚóãøõ (Þóæúáõåõ æóßõÑöåó) ÙóÇåöÑõ Þóæúáöåö íõÓúÊóÍóÈøõ Ãóäøó
ÇáúßóÑóÇåóÉó ÊóäúÒöíåöíøóÉñ äóåúÑñ æóÚóáóíúåö ÝóãóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáÏøõÑóÑö
áöáÔøóíúÎö ÅÓúãóÇÚöíáó Úóäú ÇáúãõÍöíØö ãöäú ÚóÏóãö ÇáúßóÑóÇåóÉö
ÇÊøöÝóÇÞðÇ ãóÍúãõæáñ Úóáóì äóÝúíö ÇáÊøóÍúÑöíãöíøóÉö
(Þóæúáõåõ: æóãóäú ÃóÏúÑóßóåóÇ) Ãóíú ÇáúÌõãõÚóÉó (Þóæúáõåõ Ãóæú ÓõÌõæÏö
Óóåúæò) æóáóæú Ýöí ÊóÔóåøõÏöåö Ø (Þóæúáõåõ Úóáóì ÇáúÞóæúáö Èöåö ÝöíåóÇ)
Ãóíú Úóáóì ÇáúÞóæúáö ÈöÝöÚúáöåö Ýöí ÇáúÌõãõÚóÉö. æóÇáúãõÎúÊóÇÑõ ÚöäúÏó
ÇáúãõÊóÃóÎøöÑöíäó Ãóäú áóÇ íóÓúÌõÏó áöáÓøóåúæö Ýöí ÇáúÌõãõÚóÉö
æóÇáúÚöíÏóíúäö áöÊóæóåøõãö ÇáÒøöíóÇÏóÉö ãöäú ÇáúÌõåøóÇáö ßóÐóÇ Ýöí
ÇáÓøöÑóÇÌö æóÛóíúÑöåö ÈóÍúÑñ æóáóíúÓó ÇáúãõÑóÇÏõ ÚóÏóãó ÌóæóÇÒöåö Èóáú
ÇáúÃóæúáóì ÊóÑúßõåõ ßóíú áóÇ íóÞóÚó ÇáäøóÇÓõ Ýöí ÝöÊúäóÉò ÃóÈõæ
ÇáÓøõÚõæÏö Úóäú ÇáúÚóÒúãöíøóÉö æóãöËúáõåõ Ýöí ÇáúÅöíÖóÇÍö áöÇÈúäö
ßóãóÇáò (Þóæúáõåõ íõÊöãøõåóÇ ÌõãõÚóÉð) æóåõæó ãõÎóíøóÑñ Ýöí ÇáúÞöÑóÇÁóÉö
Åäú ÔóÇÁó ÌóåóÑó æóÅöäú ÔóÇÁó ÎóÇÝóÊó ÈóÍúÑñ (Þóæúáõåõ ÎöáóÇÝðÇ
áöãõÍóãøóÏò) ÍóíúËõ ÞóÇáó: Åäú ÃóÏúÑóßó ãóÚóåõ ÑõßõæÚó ÇáÑøóßúÚóÉö
ÇáËøóÇäöíóÉö Èóäóì ÚóáóíúåóÇ ÇáúÌõãõÚóÉó¡ æóÅöäú ÃóÏúÑóßó ÝöíãóÇ ÈóÚúÏó
Ðóáößó Èóäóì ÚóáóíúåóÇ ÇáÙøõåúÑó áöÃóäøóåõ ÌõãõÚóÉñ ãöäú æóÌúåò æóÙõåúÑñ
ãöäú æóÌúåò áöÝóæóÇÊö ÈóÚúÖö ÇáÔøóÑóÇÆöØö Ýöí ÍóÞøöåö ÝóíõÕóáøöí
ÃóÑúÈóÚðÇ ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ áöáÙøõåúÑö æóíóÞúÚõÏõ áóÇ ãóÍóÇáóÉó
(2/157)
áóßöäú Ýöí ÇáÓøöÑóÇÌö Ãóäøóåõ ÚöäúÏó
ãõÍóãøóÏò áóãú íóÕöÑú ãõÏúÑößðÇ áóåõ (æóíóäúæöí ÌõãõÚóÉð áóÇ ÙõåúÑðÇ)
ÇÊøöÝóÇÞðÇ Ýóáóæú äóæóì ÇáÙøõåúÑó áóãú íóÕöÍøó ÇÞúÊöÏóÇÄõåõ Ëõãøó
ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ áóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó ÇáúãõÓóÇÝöÑö æóÛóíúÑöåö äóåúÑñ ÈÍÊÇ
(ÅÐóÇ ÎóÑóÌó ÇáúÅöãóÇãõ) ãöäú ÇáúÍõÌúÑóÉö Åäú ßóÇäó æóÅöáøóÇ ÝóÞöíóÇãõåõ
áöáÕøõÚõæÏö ÔóÑúÍõ ÇáúãóÌúãóÚö (ÝóáóÇ ÕóáóÇÉó æóáóÇ ßóáóÇãó Åáóì
ÊóãóÇãöåóÇ) æóÅöäú ßóÇäó ÝöíåóÇ ÐößúÑõ ÇáÙøõáúãóÉö Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö (ÎóáóÇ
ÞóÖóÇÁö ÝóÇÆöÊóÉò áóãú íóÓúÞõØú ÇáÊøóÑúÊöíÈõ ÈóíúäóåóÇ æóÈóíúäó
ÇáúæóÞúÊöíøóÉö) ÝóÅöäøóåóÇ áóÇ ÊõßúÑóåõ ÓöÑóÇÌñ æóÛóíúÑõåõ áöÖóÑõæÑóÉö
ÕöÍøóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö æóÅöáøóÇ áóÇ¡ æóáóæú ÎóÑóÌó æóåõæó Ýöí ÇáÓøõäøóÉö
Ãóæú ÈóÚúÏó ÞöíóÇãöåö áöËóÇáöËóÉö ÇáäøóÝúáö íõÊöãøõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Úóáóì ÑóÃúÓö ÇáÑøóßúÚóÊóíúäö ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ áöáúÌõãõÚóÉö æóíóÞúÑóÃõ Ýöí
ÇáúÃõÎúÑóíóíúäö áöÇÍúÊöãóÇáö ÇáäøóÝúáöíøóÉö. æóáóåõãóÇ Ãóäøóåõ ãõÏúÑößñ
áöáúÌõãõÚóÉö Ýöí åóÐöåö ÇáúÍóÇáóÉö ÍóÊøóì ÊõÔúÊóÑóØó áóåõ äöíøóÉõ
ÇáúÌõãõÚóÉö æóåöíó ÑóßúÚóÊóÇäö¡ æóáóÇ æóÌúåó áöãóÇ ÐõßöÑó áöÃóäøóåõãóÇ
ãõÎúÊóáöÝóÇäö áóÇ íõÈúäóì ÃóÍóÏõåõãóÇ Úóáóì ÊóÍúÑöíãóÉö ÇáúÂÎóÑö ßóÐóÇ
Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö (Þóæúáõåõ: áóßöäú Ýöí ÇáÓøöÑóÇÌö ÅáóÎú) ÃóÞõæáõ: ãóÇ
Ýöí ÇáÓøöÑóÇÌö ÐóßóÑóåõ Ýöí ÚöíÏö ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö Úóäú ÈóÚúÖö
ÇáúãóÔóÇíöÎö Ëõãøó ÐóßóÑó Úóäú ÈóÚúÖöåöãú Ãóäøóåõ íóÕöíÑõ ãõÏúÑößðÇ
ÈöáóÇ ÎöáóÇÝò¡ æóÞóÇáó: æóåõæó ÇáÕøóÍöíÍõ (Þóæúáõåõ: ÇÊøöÝóÇÞðÇ) áöãóÇ
ÚóáöãúÊ ÃóäøóåóÇ ÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò áóíúÓóÊú ÙõåúÑðÇ ãöäú ßõáøö æóÌúåò
(Þóæúáõåõ Ëõãøó ÇáÙøóÇåöÑõ ÅáóÎú) ÐõßöÑó Ýöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö ãóÚúÒöíøðÇ
Åáóì ÇáúãõäúÊóÞóì ãõÓóÇÝöÑñ ÃóÏúÑóßó ÇáúÅöãóÇãó íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö Ýöí
ÇáÊøóÔóåøõÏö íõÕóáøöí ÃóÑúÈóÚðÇ ÈöÇáÊøóßúÈöíÑö ÇáøóÐöí ÏóÎóáó Ýöíåö ÇåÜ
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóåõæó ãõÎóÕøöÕñ áöãóÇ Ýöí ÇáúãõÊõæäö ãõÞúÊóÖò
áöÍóãúáöåóÇ Úóáóì ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúÌõãõÚóÉõ æóÇÌöÈóÉð Úóáóì
ÇáúãóÓúÈõæÞöº ÃóãøóÇ ÅÐóÇ áóãú Êóßõäú æóÇÌöÈóÉð ÝóÅöäøóåõ íõÊöãøõ
ÙõåúÑðÇ ÇåÜ.
æóÃóÌóÇÈó Ýöí ÇáäøóåúÑö ÈöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó Ãóäøó åóÐóÇ ãõÎóÑøóÌñ Úóáóì
Þóæúáö ãõÍóãøóÏò ÛóÇíóÉõ ÇáúÃóãúÑö Ãóäøó ÕóÇÍöÈó ÇáúãõäúÊóÞóì ÌóÒóãó
Èöåö áöÇÎúÊöíóÇÑöåö ÅíøóÇåõ æóÇáúãõÓóÇÝöÑõ ãöËóÇáñ áóÇ ÞóíúÏñ. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóíõÄóíøöÏõåõ ãóÇ ãóÑøó Úóäú ÇáúåöÏóÇíóÉö ãöäú Ãóäøóåõ áóÇ æóÌúåó
ÚöäúÏóåõãóÇ áöÈöäóÇÁö ÇáÙøõåúÑö Úóáóì ÇáúÌõãõÚóÉö áöÃóäøóåõãóÇ
ãõÎúÊóáöÝóÇäö Úóáóì Ãóäøó ÇáúãõÓóÇÝöÑó áóãøóÇ ÇáúÊóÒóãó ÇáúÌõãõÚóÉó
ÕóÇÑóÊú æóÇÌöÈóÉð Úóáóíúåöº æóáöÐóÇ ÕóÍøóÊú ÅãóÇãóÊõåõ ÝöíåóÇ æóÃóíúÖðÇ
ÇáúãõÓóÇÝöÑõ ÅÐóÇ Õóáøóì ÇáÙøõåúÑó ÞóÈúáóåóÇ Ëõãøó ÓóÚóì ÅáóíúåóÇ ÈóØóáó
ÙõåúÑõåõ æóÅöäú áóãú íõÏúÑößúåóÇ ÝóßóíúÝó ÅÐóÇ ÃóÏúÑóßóåóÇ áóÇ
íõÕóáøöíåóÇ Èóáú íõÕóáøöíåóÇ ÙõåúÑðÇ æóÇáÙøõåúÑõ áóÇ íõÈúØöáõ ÇáÙøõåúÑó
ÝóÇáÙøóÇåöÑõ ãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö æóæóÌúåõ ÊóÎúÕöíÕö ÇáúãõÓóÇÝöÑö
ÈöÇáÐøößúÑö ÏóÝúÚõ Êóæóåøõãö Ãóäøóåõ íõÕóáøöíåóÇ ÙõåúÑðÇ ãóÞúÕõæÑóÉð
Úóáóì Þóæúáö ãõÍóãøóÏò áöÃóäøó ÝóÑúÖó ÅãóÇãöåö ÑóßúÚóÊóÇäö ÝóäóÈøóåó
Úóáóì Ãóäøóåõ íõÊöãøõåóÇ ÃóÑúÈóÚðÇ ÚöäúÏóåõ áöÃóäøó ÌõãõÚóÉó ÅãóÇãöåö
ÞóÇÆöãóÉñ ãóÞóÇãó ÇáÙøõåúÑö æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ
(Þóæúáõåõ Åäú ßóÇäó) ÐóßóÑóåõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúãóßóÇäö Ø (Þóæúáõåõ: ÅÐóÇ
ÎóÑóÌó ÇáúÅöãóÇãõ ÅáóÎú) åóÐóÇ áóÝúÙõ ÍóÏöíËò ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö
ãóÑúÝõæÚðÇ áóßöäú Ýöí ÇáúÝóÊúÍö Ãóäøó ÑóÝúÚóåõ ÛóÑöíÈñ¡ æóÇáúãóÚúÑõæÝõ
ßóæúäõåõ ãöäú ßóáóÇãö ÇáÒøõåúÑöíøö. æóÃóÎúÑóÌó ÇÈúäõ ÃóÈöí ÔóíúÈóÉó Ýöí
ãõÕóäøóÝöåö Úóäú Úóáöíøò æóÇÈúäö ÚóÈøóÇÓò æóÇÈúäö ÚõãóÑó - ÑóÖöíó
Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Úóäúåõãú -: ßóÇäõæÇ íóßúÑóåõæäó ÇáÕøóáóÇÉó æóÇáúßóáóÇãó
ÈóÚúÏó ÎõÑõæÌö ÇáúÅöãóÇãö.
æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó Þóæúáó ÇáÕøóÍóÇÈöíøö ÍõÌøóÉñ íóÌöÈõ ÊóÞúáöíÏõåõ
ÚöäúÏóäóÇ ÅÐóÇ áóãú íóäúÝöåö ÔóíúÁñ ÂÎóÑõ ãöäú ÇáÓøõäøóÉö. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ ÝóáóÇ ÕóáóÇÉó) Ôóãöáó ÇáÓøõäøóÉó æóÊóÍöíøóÉó ÇáúãóÓúÌöÏö
ÈóÍúÑñ ÞóÇáó ãõÍóÔøöíåö ÇáÑøóãúáöíøõ: ÝóáóÇ ÕóáóÇÉó ÌóÇÆöÒóÉñ
æóÊóÞóÏøóãó Ýöí ÔóÑúÍö Þóæúáöåö æóãõäöÚó Úóäú ÇáÕøóáóÇÉö æóÓóÌúÏóÉö
ÇáÊøöáóÇæóÉö ÅáóÎú Ãóäøó ÕóáóÇÉó ÇáäøóÝúáö ÕóÍöíÍóÉñ ãóßúÑõæåóÉñ ÍóÊøóì
íóÌöÈó ÞóÖóÇÄõåõ ÅÐóÇ ÞóØóÚóåõ¡ æóíóÌöÈõ ÞóØúÚõåõ æóÞóÖóÇÄõåõ Ýöí ÛóíúÑö
æóÞúÊò ãóßúÑõæåò Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö æóáóæú ÃóÊóãøóåõ ÎóÑóÌó Úóäú
ÚõåúÏóÉö ãóÇ áóÒöãóåõ ÈöÇáÔøõÑõæÚö ÝóÇáúãõÑóÇÏõ ÇáúÍõÑúãóÉõ áóÇ ÚóÏóãõ
ÇáöÇäúÚöÞóÇÏö (Þóæúáõåõ: æóáóÇ ßóáóÇãó) Ãóíú ãöäú ÌöäúÓö ßóáóÇãö
ÇáäøóÇÓö ÃóãøóÇ ÇáÊøóÓúÈöíÍõ æóäóÍúæõåõ ÝóáóÇ íõßúÑóåõ æóåõæó ÇáúÃóÕóÍøõ
ßóãóÇ Ýöí ÇáäøöåóÇíóÉö æóÇáúÚöäóÇíóÉö æóÐóßóÑó ÇáÒøóíúáóÚöíøõ Ãóäøó
ÇáúÃóÍúæóØó ÇáúÅöäúÕóÇÊõ æóãóÍóáøõ ÇáúÎöáóÇÝö ÞóÈúáó ÇáÔøõÑõæÚö ÃóãøóÇ
ÈóÚúÏóåõ ÝóÇáúßóáóÇãõ ãóßúÑõæåñ ÊóÍúÑöíãðÇ ÈöÃóÞúÓóÇãöåö ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÏóÇÆöÚö ÈóÍúÑñ æóäóåúÑñ æóÞóÇáó ÇáúÈóÞøóÇáöíøõ Ýöí ãõÎúÊóÕóÑöåö
æóÅöÐóÇ ÔóÑóÚó Ýöí ÇáÏøõÚóÇÁö áóÇ íóÌõæÒõ áöáúÞóæúãö ÑóÝúÚõ ÇáúíóÏóíúäö
æóáóÇ ÊóÃúãöíäñ ÈöÇááøöÓóÇäö ÌóåúÑðÇ ÝóÅöäú ÝóÚóáõæÇ Ðóáößó ÃóËöãõæÇ
æóÞöíáó ÃóÓóÇÁõæÇ æóáóÇ ÅËúãó Úóáóíúåöãú æóÇáÕøóÍöíÍõ åõæó ÇáúÃóæøóáõ
æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì æóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÐõßöÑó ÇáäøóÈöíøõ - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - áóÇ íóÌõæÒõ Ãóäú íõÕóáøõæÇ Úóáóíúåö ÈöÇáúÌóåúÑö
Èóáú ÈöÇáúÞóáúÈö æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì Ñóãúáöíøñ (Þóæúáõåõ Åáóì
ÊóãóÇãöåóÇ) Ãóíú ÇáúÎõØúÈóÉö áóßöäú ÞóÇáó Ýöí ÇáÏøõÑóÑö áóãú íóÞõáú Åáóì
ÊóãóÇãö ÇáúÎõØúÈóÉö ßóãóÇ ÞóÇáó Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö áöãóÇ ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí
ÇáúãõÍöíØö æóÛóÇíóÉö ÇáúÈóíóÇäö ÃóäøóåõãóÇ íõßúÑóåóÇäö ãöäú Íöíäö
íóÎúÑõÌõ ÇáúÅöãóÇãõ Åáóì Ãóäú íóÝúÑõÛó ãöäú ÇáÕøóáóÇÉö (Þóæúáõåõ Ýöí
ÇáúÃóÕóÍøö) æóÞöíáó íóÌõæÒõ ÇáúßóáóÇãõ ÍóÇáó ÐößúÑöåöãú Ø (Þóæúáõåõ
ÝóÅöäøóåõãú áóÇ ÊõßúÑóåõ) Èóáú íóÌöÈõ ÝöÚúáõåóÇ (Þóæúáõåõ: æóÅöáøóÇ áóÇ)
Ãóíú æóÅöäú ÓóÞóØó ÇáÊøóÑúÊöíÈõ
(2/158)
Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö æóíõÎóÝøöÝõ ÇáúÞöÑóÇÁóÉó.
(æóßõáøõ ãóÇ ÍóÑõãó Ýöí ÇáÕøóáóÇÉö ÍóÑõãó ÝöíåóÇ) Ãóíú Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö
ÎõáóÇÕóÉñ æóÛóíúÑõåóÇ ÝóíóÍúÑõãõ Ãóßúáñ æóÔõÑúÈñ æóßóáóÇãñ æóáóæú
ÊóÓúÈöíÍðÇ Ãóæú ÑóÏøó ÓóáóÇãò Ãóæú ÃóãúÑðÇ ÈöãóÚúÑõæÝò Èóáú íóÌöÈõ
Úóáóíúåö Ãóäú íóÓúÊóãöÚó æóíóÓúßõÊó (ÈöáóÇ ÝóÑúÞò Èóíúäó ÞóÑöíÈò
æóÈóÚöíÏò) Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö ãõÍöíØñ æóáóÇ íõÑóÏøõ ÊóÍúÐöíÑó ãöäú ÎöíÝó
åóáóÇßõåõ áöÃóäøóåõ íóÌöÈõ áöÍóÞøö ÂÏóãöíøò¡ æóåõæó ãõÍúÊóÇÌñ Åáóíúåö
æóÇáúÅöäúÕóÇÊõ áöÍóÞøö Çááøóåö - ÊóÚóÇáóì¡ æóãóÈúäóÇåõ Úóáóì
ÇáúãõÓóÇãóÍóÉö æóßóÇäó ÃóÈõæ íõæÓõÝó íóäúÙõÑõ Ýöí ßöÊóÇÈöåö
æóíõÕóÍøöÍõåõ æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ áóÇ ÈóÃúÓó ÈöÃóäú íõÔöíÑó ÈöÑóÃúÓöåö
Ãóæú íóÏöåö ÚöäúÏó ÑõÄúíóÉö ãõäúßóÑò æóÇáÕøóæóÇÈõ Ãóäøóåõ íõÕóáøöí Úóáóì
ÇáäøóÈöíøö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÚöäúÏó ÓóãóÇÚö ÇÓúãöåö
Ýöí äóÝúÓöåö¡ æóáóÇ íóÌöÈõ ÊóÔúãöíÊñ æóáóÇ ÑóÏøõ ÓóáóÇãò Èöåö íõÝúÊóì
æóßóÐóÇ íóÌöÈõ ÇáöÇÓúÊöãóÇÚõ áöÓóÇÆöÑö ÇáúÎõØóÈö ßóÎõØúÈóÉö äößóÇÍò
æóÎõØúÈóÉö ÚöíÏò æóÎóÊúãò Úóáóì ÇáúãõÚúÊóãóÏö. æóÞóÇáóÇ: áóÇ ÈóÃúÓó
ÈöÇáúßóáóÇãö ÞóÈúáó ÇáúÎõØúÈóÉö æóÈóÚúÏóåóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÊõßúÑóåõ (Þóæúáõåõ Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö) ÚóÒóÇåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Åáóì
ÇáúæóáúæóÇáöÌíøóÉö æóÇáúãõÈúÊóÛóì æóáóãú íóÐúßõÑú ãóÓúÃóáóÉó ÇáäøóÝúáö
Ýöí ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøóÉö Úóäú ÇáÕøõÛúÑóì æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì. ÞóÇáó
Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö: ãöäú Ãóäøóåõ áóæú ÎóÑóÌó æóåõæó Ýöí
ÇáÓøõäøóÉö íóÞúØóÚõ Úóáóì ÑóÃúÓö ÑóßúÚóÊóíúäö ÖóÚöíÝñ¡ æóÚóÒóÇåõ ÞóÇÖöí
ÎóÇäú Åáóì ÇáäøóæóÇÏöÑö ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóÞóÏøóãúäóÇ Ýöí ÈóÇÈö ÅÏúÑóÇßö ÇáúÝóÑöíÖóÉö ÊóÑúÌöíÍó ãóÇ Ýöí
ÇáúÝóÊúÍö ÃóíúÖðÇ æóÃóäøó åóÐóÇ ßõáøóåõ ÍóíúËõ áóãú íóÞõãú Åáóì
ÇáËøóÇáöËóÉö¡ æóÅöáøóÇ ÝóÅöäú ÞóíøóÏóåóÇ ÈöÓóÌúÏóÉò ÃóËöãó æóÅöáøóÇ
ÝóÞöíáó íõÊöãøõ¡ æóÞöíáó íóÞúÚõÏõ æóíõÓóáøöãõ ÞóÇáó Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö:
æóåóÐóÇ ÃóÔúÈóåõ áóßöäú ÑóÌøóÍó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö ÇáúÃóæøóáó¡
æóÊóãóÇãõåõ åõäóÇßó ÝóÑóÇÌöÚúåõ (Þóæúáõåõ: æóíõÎóÝøöÝõ ÇáúÞöÑóÇÁóÉó)
ÈöÃóäú íóÞúÊóÕöÑó Úóáóì ÇáúæóÇÌöÈö Ø
(Þóæúáõåõ: æóáóæú ÊóÓúÈöíÍðÇ) Ãóíú æóáóæú ßóÇäó ÇáúßóáóÇãõ ÊóÓúÈöíÍðÇ¡
æóÝöí ÐößúÑöåö Ýöí Ööãúäö ÇáÊøóÝúÑöíÚö Úóáóì ãóÇ Ýöí ÇáúãóÊúäö äóÙóÑñ
áöÃóäøóåõ áóÇ íóÍúÑõãõ Ýöí ÇáÕøóáóÇÉö ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ: Ãóæú ÃóãóÑó
ÈöãóÚúÑõæÝò) ÅáøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ãöäú ÇáúÎóØöíÈö ßóãóÇ ÞóÏøóãóåõ ÇáÔøóÇÑöÍõ
(Þóæúáõåõ Èóáú íóÌöÈõ Úóáóíúåö Ãóäú íóÓúÊóãöÚó) ÙóÇåöÑõåõ Ãóäøóåõ
íõßúÑóåõ ÇáöÇÔúÊöÛóÇáõ ÈöãóÇ íõÝóæøöÊõ ÇáÓøóãóÇÚó¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú
ßóáóÇãðÇ¡ æóÈöåö ÕóÑøóÍó ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ ÍóíúËõ ÞóÇáó: ÅÐú
ÇáöÇÓúÊöãóÇÚõ ÝóÑúÖñ ßóãóÇ Ýöí ÇáúãõÍöíØö Ãóæú æóÇÌöÈñ ßóãóÇ Ýöí ÕóáóÇÉö
ÇáúãóÓúÚõæÏöíøóÉö Ãóæú ÓõäøóÉñ æóÝöíåö ÅÔúÚóÇÑñ ÈöÃóäøó Çáäøóæúãó ÚöäúÏó
ÇáúÎõØúÈóÉö ãóßúÑõæåñ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÛóáóÈó Úóáóíúåö ßóãóÇ Ýöí
ÇáÒøóÇåöÏöíøö. ÇåÜ. Ø ÞóÇáó Ýöí ÇáúÍöáúíóÉö: ÞõáúÊ æóÚóäú ÇáäøóÈöíøö -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÞóÇáó «ÅÐóÇ äóÚóÓó ÃóÍóÏõßõãú íóæúãó
ÇáúÌõãõÚóÉö ÝóáúíóÊóÍóæøóáú ãöäú ãóÌúáöÓöåö» ÃóÎúÑóÌóåõ ÇáÊøöÑúãöÐöíøõ
æóÞóÇáó ÍóÏöíËñ ÍóÓóäñ ÕóÍöíÍñ (Þóæúáõåõ Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö) æóÞöíáó áóÇ
ÈóÃúÓó ÈöÇáúßóáóÇãö ÅÐóÇ ÈóÚõÏó Í Úóäú ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö (Þóæúáõåõ æóáóÇ
íóÑöÏõ) Ãóíú Úóáóì Þóæúáöåö æóáóÇ ßóáóÇãó (Þóæúáõåõ ãóäú ÎöíÝó
åóáóÇßõåõ) ÇáúÃóæúáóì ÖóÑóÑõåõ ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Ãóæú ÑóÃóì ÑóÌõáðÇ
ÚöäúÏó ÈöÆúÑò ÝóÎóÇÝó æõÞõæÚóåõ ÝöíåóÇ Ãóæú ÑóÃóì ÚóÞúÑóÈðÇ íóÏöÈøõ Åáóì
ÅäúÓóÇäò ÝóÅöäøóåõ íóÌõæÒõ áóåõ Ãóäú íõÍóÐøöÑóåõ æóÞúÊó ÇáúÎõØúÈóÉö.
ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóåóÐóÇ ÍóíúËõ ÊóÚóíøóäó ÇáúßóáóÇãõº ÅÐú áóæú Ãóãúßóäó ÈöÛóãúÒò
Ãóæú áóßöäú áóãú íóÌõÒú ÇáúßóáóÇãõ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ æóßóÇäó ÃóÈõæ
íõæÓõÝó) åóÐóÇ ãóÈúäöíøñ Úóáóì ÎöáóÇÝö ÇáúÃóÕóÍøö ÇáúãõÊóÞóÏøöãö ÞóÇáó
Ýöí ÇáúÝóíúÖö æóáóæú ßóÇäó ÈóÚöíÏðÇ áóÇ íóÓúãóÚõ ÇáúÎõØúÈóÉó ÝóÝöí
ÍõÑúãóÉö ÇáúßóáóÇãö ÎöáóÇÝñ æóßóÐóÇ Ýöí ÞöÑóÇÁóÉö ÇáúÞõÑúÂäö æóÇáäøóÙóÑö
Ýöí ÇáúßõÊõÈö æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøóåõ ßóÇäó íóäúÙõÑõ Ýöí ßöÊóÇÈöåö¡
æóíõÕóÍøöÍõåõ ÈöÇáúÞóáóãö æóÇáúÃóÍúæóØõ ÇáÓøõßõæÊõ¡ æóÈöåö íõÝúÊóì. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ Ýöí äóÝúÓöåö) Ãóíú ÈöÃóäú íõÓúãöÚó äóÝúÓóåõ Ãóæú íõÕóÍøöÍó
ÇáúÍõÑõæÝó ÝóÅöäøóåõãú ÝóÓóÑøõæåõ Èöåö¡ æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó ÞóáúÈðÇ
ÇÆúÊöãóÇÑðÇ áöÃóãúÑóíú ÇáúÅöäúÕóÇÊö æóÇáÕøóáóÇÉö Úóáóíúåö - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ßóãóÇ Ýöí ÇáúßóÑúãóÇäöíøö ÞõåõÓúÊóÇäöíøñ
ÞõÈóíúáó ÈóÇÈö ÇáúÅöãóÇãóÉö æóÇÞúÊóÕóÑó Ýöí ÇáúÌóæúåóÑóÉö Úóáóì
ÇáúÃóÎöíÑö ÍóíúËõ ÞóÇáó æóáóãú íóäúØöÞú Èöåö áöÃóäøóåóÇ ÊõÏúÑóßõ Ýöí
ÛóíúÑö åóÐóÇ ÇáúÍóÇáö æóÇáÓøóãóÇÚõ íóÝõæÊõ (Þóæúáõåõ æóáóÇ ÑóÏøó
ÓóáóÇãò) æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó áóÇ íõßúÑóåõ ÇáÑøóÏøõ áöÃóäøóåõ ÝóÑúÖñ.
ÞõáúäóÇ ÐóÇßó ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáÓøóáóÇãõ ãóÃúÐõæäðÇ Ýöíåö ÔóÑúÚðÇ æóáóíúÓó
ßóÐóáößó Ýöí ÍóÇáóÉö ÇáúÎõØúÈóÉö Èóáú íóÑúÊóßöÈõ ÈöÓóáóÇãöåö ãóÃúËóãðÇ
áöÃóäøóåõ Èöåö íóÔúÊóÛöáõ ÎóÇØöÑõ ÇáÓøóÇãöÚö Úóäú ÇáúÝóÑúÖö æóáöÃóäøó
ÑóÏøó ÇáÓøóáóÇãö íõãúßöäõ ÊóÍúÕöíáõåõ Ýöí ßõáøö æóÞúÊò ÈöÎöáóÇÝö ÓóãóÇÚö
ÇáúÎõØúÈóÉö ÝóÊúÍñ (Þóæúáõåõ æóÎóÊúãò) Ãóíú ÎóÊúãö ÇáúÞõÑúÂäö
ßóÞóæúáöåöãú ÇáúÍóãúÏõ áöáøóåö ÑóÈøö ÇáúÚóÇáóãöíäó ÍóãúÏó ÇáÕøóÇÈöÑöíäó
ÅáóÎú æóÃóãøóÇ ÅåúÏóÇÁõ ÇáËøóæóÇÈö ãöäú ÇáúÞóÇÑöÆö ßóÞóæúáöåö:
Çááøóåõãøó ÇÌúÚóáú ËóæóÇÈó ãóÇ ÞóÑóÃúäóÇåõ áóÇ íóÌöÈõ Úóáóì ÇáÙøóÇåöÑö
áöÃóäøóåõ ãöäú ÇáÏøõÚóÇÁö Ø (Þóæúáõåõ æóÞóÇáóÇ ÅáóÎú) ÍóÇÕöáõåõ ãóÇ Ýöí
ÇáúÌóæúåóÑóÉö Ãóäøó ÚöäúÏóåõ ÎõÑõæÌó ÇáúÅöãóÇãö
(2/159)
æóÅöÐóÇ ÌóáóÓó ÚöäúÏó ÇáËøóÇäöí¡
æóÇáúÎöáóÇÝõ Ýöí ßóáóÇãò íóÊóÚóáøóÞõ ÈöÇáúÂÎöÑóÉö ÃóãøóÇ ÛóíúÑõåõ
ÝóíõßúÑóåõ ÅÌúãóÇÚðÇ æóÚóáóì åóÐóÇ ÝóÇáÊøóÑúÞöíóÉõ ÇáúãõÊóÚóÇÑóÝóÉõ Ýöí
ÒóãóÇäöäóÇ ÊõßúÑóåõ ÚöäúÏóåõ áóÇ ÚöäúÏóåõãóÇ. æóÃóãøóÇ ãóÇ íóÝúÚóáõåõ
ÇáúãõÄóÐøöäõæäó ÍóÇáó ÇáúÎõØúÈóÉö ãöäú ÇáÊøóÑóÖøöí æóäóÍúæöåö
ÝóãóßúÑõæåñ ÇÊøöÝóÇÞðÇ æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóÇáúÚóÌóÈõ Ãóäøó
ÇáúãóÑúÞóì íóäúåóì Úóäú ÇáúÃóãúÑö ÈöÇáúãóÚúÑõæÝö ÈöãõÞúÊóÖóì ÍóÏöíËöåö
Ëõãøó íóÞõæáõ: ÃóäúÕöÊõæÇ ÑóÍöãóßõãú Çááøóåõ. ÞõáúÊ: ÅáøóÇ Ãóäú íõÍúãóáó
Úóáóì ÞóæúáöåöãóÇ ÝóÊóäóÈøóåú
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
íóÞúØóÚõ ÇáÕøóáóÇÉó æóÇáúßóáóÇãó. æóÚöäúÏóåõãóÇ ÎõÑõæÌõåõ íóÞúØóÚõ
ÇáÕøóáóÇÉó æóßóáóÇãõåõ íóÞúØóÚõ ÇáúßóáóÇãó (Þóæúáõåõ ÚöäúÏó ÇáËøóÇäöí)
ÑóÇÌöÚñ Åáóì Þóæúáöåö æóÅöÐóÇ ÌóáóÓó Ø (Þóæúáõåõ æóÚóáóì åóÐóÇ) Ãóíú
Úóáóì Þóæúáöåö æóÇáúÎöáóÇÝõ. ãóØúáóÈñ Ýöí Íõßúãö ÇáúãõÑóÞøöí Èóíúäó
íóÏóíú ÇáúÎóØöíÈö
(Þóæúáõåõ ÝóÇáÊøóÑúÞöíóÉõ ÇáúãõÊóÚóÇÑóÝóÉõ ÅáóÎú) Ãóíú ãöäú ÞöÑóÇÁóÉö
ÂíóÉö - {Åöäøó Çááøóåó æóãóáÇÆößóÊóåõ} [ÇáÃÍÒÇÈ: 56]- æóÇáúÍóÏöíËö
ÇáúãõÊøóÝóÞö Úóáóíúåö «ÅÐóÇ ÞõáúÊ áöÕóÇÍöÈöß íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö ÃóäúÕöÊú
æóÇáúÅöãóÇãõ íóÎúØõÈõ ÝóÞóÏú áóÛóæúÊ» .
ÃóÞõæáõ: æóÐóßóÑó ÇáúÚóáøóÇãóÉõ ÇÈúäõ ÍóÌóÑò Ýöí ÇáÊøõÍúÝóÉö Ãóäøó
Ðóáößó ÈöÏúÚóÉñ áöÃóäøóåõ ÍóÏóËó ÈóÚúÏó ÇáÕøóÏúÑö ÇáúÃóæøóáö Þöíáó
áóßöäøóåóÇ ÍóÓóäóÉñ áöÍóËøö ÇáúÂíóÉö Úóáóì ãóÇ íõäúÏóÈõ áößõáøö ÃóÍóÏò
ãöäú ÅßúËóÇÑö ÇáÕøóáóÇÉö æóÇáÓøóáóÇãö Úóáóì ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - áóÇ ÓöíøóãóÇ Ýöí åóÐóÇ Çáúíóæúãö æóßóÍóËøö
ÇáúÎóÈóÑö Úóáóì ÊóÃóßøõÏö ÇáúÅöäúÕóÇÊö ÇáúãõÝóæøöÊö ÊóÑúßõåõ áöÝóÖúáö
ÇáúÌõãõÚóÉö Èóáú æóÇáúãõæÞöÚõ Ýöí ÇáúÅöËúãö ÚöäúÏó ÇáúÃóßúËóÑöíäó ãöäú
ÇáúÚõáóãóÇÁö.
æóÃóÞõæáõ: íõÓúÊóÏóáøõ áöÐóáößó ÃóíúÖðÇ «ÈöÃóäøóåõ - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÃóãóÑó ãóäú íóÓúÊóäúÕöÊõ áóåõ ÇáäøóÇÓõ ÚöäúÏó
ÅÑóÇÏóÊöåö ÎõØúÈóÉó ãöäðì Ýöí ÍóÌøóÉö ÇáúæóÏóÇÚö» ÝóÞöíóÇÓõåõ Ãóäøóåõ
íõäúÏóÈõ áöáúÎóØöíÈö ÃóãúÑõ ÛóíúÑöåö ÈöÇáöÇÓúÊöäúÕóÇÊö æóåóÐóÇ åõæó
ÔóÃúäõ ÇáúãõÑóÞøöí Ýóáóãú íóÏúÎõáú ÐößúÑõåõ áöáúÎóÈóÑö Ýöí ÍóíøöÒö
ÇáúÈöÏúÚóÉö ÃóÕúáðÇ ÇåÜ æóÐóßóÑó äóÍúæóåõ ÇáúÎóíúÑõ ÇáÑøóãúáöíøõ Úóäú
ÇáÑøóãúáöíøö ÇáÔøóÇÝöÚöíøö æóÃóÞóÑøóåõ Úóáóíúåö æóÞóÇáó: Åäøóåõ áóÇ
íóäúÈóÛöí ÇáúÞóæúáõ ÈöÍõÑúãóÉö ÞöÑóÇÁóÉö ÇáúÍóÏöíËö Úóáóì ÇáúæóÌúåö
ÇáúãõÊóÚóÇÑóÝö áöÊóæóÇÝõÑö ÇáúÃõãøóÉö æóÊóÙóÇåõÑöåöãú Úóáóíúåö ÇåÜ
æóäóÞóáó Í äóÍúæóåõ Úóäú ÇáúÚóáøóÇãóÉö ÇáÔøóíúÎö ãõÍóãøóÏö ÇáÈÑåãÊæÔí
ÇáúÍóäóÝöíøö.
ÃóÞõæáõ: ßóæúäõ Ðóáößó ãõÊóÚóÇÑóÝðÇ áóÇ íóÞúÊóÖöí ÌóæóÇÒóåõ ÚöäúÏó
ÇáúÅöãóÇãö ÇáúÞóÇÆöáö ÈöÍõÑúãóÉö ÇáúßóáóÇãö æóáóæú ÃóãúÑðÇ ÈöãóÚúÑõæÝò
Ãóæú ÑóÏøó ÓóáóÇãò ÇÓúÊöÏúáóÇáðÇ ÈöãóÇ ãóÑøó¡ æóáóÇ ÚöÈúÑóÉó ÈöÇáúÚõÑúÝö
ÇáúÍóÇÏöËö ÅÐóÇ ÎóÇáóÝó ÇáäøóÕøó áöÃóäøó ÇáÊøóÚóÇÑõÝó ÅäøóãóÇ íóÕúáõÍõ
ÏóáöíáðÇ Úóáóì ÇáúÍöáøö ÅÐóÇ ßóÇäó ÚóÇãøðÇ ãöäú ÚóåúÏö ÇáÕøóÍóÇÈóÉö
æóÇáúãõÌúÊóåöÏöíäó ßóãóÇ ÕóÑøóÍõæÇ Èöåö æóÞöíóÇÓõ ÎõØúÈóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö
Úóáóì ÎõØúÈóÉö ãöäðì ÞöíóÇÓñ ãóÚó ÇáúÝóÇÑöÞö ÝóÅöäøó ÇáäøóÇÓó Ýöí íóæúãö
ÇáúÌõãõÚóÉö ÞóÇÚöÏõæäó Ýöí ÇáúãóÓúÌöÏö íóäúÊóÙöÑõæäó ÎõÑõæÌó ÇáúÎóØöíÈö
ãõÊóåóíøöÆõæäó áöÓóãóÇÚöåö ÈöÎöáóÇÝö ÎõØúÈóÉö ãöäðì ÝóáúíõÊóÃóãøóáú
æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ãöËúáó Ðóáößó íõÞóÇáõ ÃóíúÖðÇ Ýöí ÊóáúÞöíäö
ÇáúãõÑóÞøöí ÇáúÃóÐóÇäó áöáúãõÄóÐøöäö æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÇáúßóÑóÇåóÉó
Úóáóì ÇáúãõÄóÐøöäö Ïõæäó ÇáúãõÑóÞøöí áöÃóäøó ÓõäøóÉó ÇáúÃóÐóÇäö ÇáøóÐöí
Èóíúäó íóÏóíú ÇáúÎóØöíÈö ÊóÍúÕõáõ ÈöÃóÐóÇäö ÇáúãõÑóÞøöí Ýóíóßõæäõ
ÇáúãõÄóÐøöäõ ãõÌöíÈðÇ áöÃóÐóÇäö ÇáúãõÑóÞøöí æóÅöÌóÇÈóÉõ ÇáúÃóÐóÇäö
ÍöíäóÆöÐò ãóßúÑõæåóÉñº ÅáøóÇ Ãóäú íõÞóÇáó: Åäøó ÃóÐóÇäó ÇáúÃóæøóáö ÅÐóÇ
áóãú íóßõäú ÌóåúÑðÇ íóÓúãóÚõåõ ÇáúÞóæúãõ íóßõæäõ ãõÎóÇáöÝðÇ áöáÓøõäøóÉö
Ýóíóßõæäõ ÇáúãõÚúÊóÈóÑõ åõæó ÇáËøóÇäöí ÝóÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ ãöäú
ÇáÊøóÑóÖøöí) Ãóíú Úóäú ÇáÕøóÍóÇÈóÉö ÚöäúÏó ÐößúÑö ÃóÓúãóÇÆöåöãú¡
æóÞóæúáõåõ: æóäóÍúæõåõ ãöäú ÇáÏøõÚóÇÁö áöáÓøõáúØóÇäö ÚöäúÏó ÐößúÑöåö
ßõáøõ Ðóáößó ÈöÃóÕúæóÇÊò ãõÑúÊóÝöÚóÉò ßóãóÇ åõæó ãõÚúÊóÇÏñ Ýöí ÈóÚúÖö
ÇáúÈöáóÇÏö ßóÈöáóÇÏö ÇáÑøõæãö æóãöäúåõ ãóÇ åõæó ãõÚúÊóÇÏñ ÚöäúÏóäóÇ
ÃóíúÖðÇ ãöäú ÇáÕøóáóÇÉö Úóáóì ÇáäøóÈöíøö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - ÚöäúÏó ÕõÚõæÏö ÇáúÎóØöíÈö ãóÚó ÊóãúØöíØö ÇáúÍõÑõæÝö
æóÇáÊøóäóÛøõãö (Þóæúáõåõ: ÇÊøöÝóÇÞðÇ) åóÐóÇ ÃóÙúåóÑõ ãöãøóÇ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö ÍóíúËõ ÞóÕóÑó ÇáúßóÑóÇåóÉó Úóáóì Þóæúáö ÇáúÅöãóÇãö Ø (Þóæúáõåõ
æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö) áóãú íóÐúßõÑú Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÈóÚúÏóåõ ÅáøóÇ
ãóÇ ÃóÝóÇÏóåõ ÈöÞóæúáöåö æóÇáúÚóÌóÈõ Ø (Þóæúáõåõ ÅáøóÇ Ãóäú íóÍúãöáó
Úóáóì ÞóæúáöåöãóÇ) áóÃóäú íóÞõæáó Ðóáößó ÞóÈúáó ÇáúÎõØúÈóÉö æóåõãóÇ
íóÍúãöáóÇäö Þóæúáóåõ - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «æóÇáúÅöãóÇãõ
íóÎúØõÈõ» Úóáóì ÇáÔøõÑõæÚö ÝöíåóÇ ÍóÞöíÞóÉð¡ ÝóÍöíäóÆöÐò áóÇ íóßõæäõ
ÇáúãõÑóÞøöí ãõÎóÇáöÝðÇ áöÍóÏöíËöåö ÈöÞóæúáöåö ÈóÚúÏóåõ ÃóäúÕöÊõæÇ¡
ÃóãøóÇ Úóáóì Þóæúáö ÇáúÅöãóÇãö ãöäú Íóãúáö Þóæúáöåö íóÎúØõÈõ Úóáóì
ÇáúÎõÑõæÌö áöáúÎõØúÈóÉö ÈöÞóÑöíäóÉö ãóÇ Ñõæöíó «ÅÐóÇ ÎóÑóÌó ÇáúÅöãóÇãõ
ÝóáóÇ ÕóáóÇÉó æóáóÇ ßóáóÇãó» Ýóíóßõæäõ ãõÎóÇáöÝðÇ áöÍóÏöíËöåö ÇáøóÐöí
íóÑúæöíåö æóíõßúÑóåõ ÝóÇÝúåóãú
(2/160)
(æóæóÌóÈó ÓóÚúíñ ÅáóíúåóÇ æóÊóÑúßõ
ÇáúÈóíúÚö) æóáóæú ãóÚó ÇáÓøóÚúíö¡ Ýöí ÇáúãóÓúÌöÏö ÃóÚúÙóãõ æöÒúÑðÇ
(ÈöÇáúÃóÐóÇäö ÇáúÃóæøóáö) Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö æóÅöäú áóãú íóßõäú Ýöí Òóãóäö
ÇáÑøóÓõæáö Èóáú Ýöí Òóãóäö ÚõËúãóÇäó. æóÃóÝóÇÏó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÕöÍøóÉó
ÅØúáóÇÞö ÇáúÍõÑúãóÉö Úóáóì ÇáúãóßúÑõæåö ÊóÍúÑöíãðÇ (æóíõÄóÐøöäõ)
ËóÇäöíðÇ (Èóíúäó íóÏóíúåö) Ãóíú ÇáúÎóØöíÈö. ÃóÝóÇÏó ÈöæóÍúÏóÉö ÇáúÝöÚúáö
Ãóäøó ÇáúãõÄóÐøöäó ÅÐóÇ ßóÇäó ÃóßúËóÑó ãöäú æóÇÍöÏò ÃóÐøóäõæÇ æóÇÍöÏðÇ
ÈóÚúÏó æóÇÍöÏò æóáóÇ íóÌúÊóãöÚõæäó ßóãóÇ Ýöí ÇáúÌóáøóÇÈöíøö æÇáÊãÑÊÇÔí
ÐóßóÑóåõ ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ
(ÅÐóÇ ÌóáóÓó Úóáóì ÇáúãöäúÈóÑö) ÝóÅöÐóÇ ÃóÊóãøó ÃõÞöíãóÊú æóíõßúÑóåõ
ÇáúÝóÕúáõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Þóæúáõåõ æóæóÌóÈó ÓóÚúíñ) áóãú íóÞõáú ÇõÝúÊõÑöÖó ãóÚó Ãóäøóåõ ÝóÑúÖñ
áöáöÇÎúÊöáóÇÝö Ýöí æóÞúÊöåö åóáú åõæó ÇáúÃóÐóÇäõ ÇáúÃóæøóáõ Ãóæú
ÇáËøóÇäöí Ãóæú ÇáúÚöÈúÑóÉõ áöÏõÎõæáö ÇáúæóÞúÊö¿ ÈóÍúÑñ.
æóÍóÇÕöáõåõ Ãóäøó ÇáÓøóÚúíó äóÝúÓóåõ ÝóÑúÖñ æóÇáúæóÇÌöÈõ ßóæúäõåõ Ýöí
æóÞúÊö ÇáúÃóÐóÇäö ÇáúÃóæøóáö¡ æóÈöåö ÇäúÏóÝóÚó ãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö ãöäú
Ãóäøó ÇáöÇÎúÊöáóÇÝó Ýöí æóÞúÊöåö áóÇ íóãúäóÚõ ÇáúÞóæúáó ÈöÝóÑúÖöíøóÊöåö
ßóÕóáóÇÉö ÇáúÚóÕúÑö ÝóÑúÖñ ÅÌúãóÇÚðÇ ãóÚó ÇáöÇÎúÊöáóÇÝö Ýöí æóÞúÊöåóÇ
(Þóæúáõåõ æóÊóÑúßõ ÇáúÈóíúÚö) ÃóÑóÇÏó Èöåö ßõáøó Úóãóáò íõäóÇÝöí
ÇáÓøóÚúíó æóÎóÕøóåõ ÇÊøöÈóÇÚðÇ áöáúÂíóÉö äóåúÑñ (Þóæúáõåõ: æóáóæú ãóÚó
ÇáÓøóÚúíö) ÕóÑøóÍó Ýöí ÇáÓøöÑóÇÌö ÈöÚóÏóãö ÇáúßóÑóÇåóÉö ÅÐóÇ áóãú
íóÔúÛóáúåõ ÈóÍúÑñ æóíóäúÈóÛöí ÇáÊøóÚúæöíáõ Úóáóì ÇáúÃóæøóáö äóåúÑñ.
ÞõáúÊ: æóÓóíóÐúßõÑõ ÇáÔøóÇÑöÍõ Ýöí ÂÎöÑö ÇáúÈóíúÚö ÇáúÝóÇÓöÏö Ãóäøóåõ
áóÇ ÈóÃúÓó Èöåö áöÊóÚúáöíáö Çáäøóåúíö ÈöÇáúÅöÎúáóÇáö ÈöÇáÓøóÚúíö ÝóÅöÐóÇ
ÇäúÊóÝóì ÇäúÊóÝóì (Þóæúáõåõ: æóÝöí ÇáúãóÓúÌöÏö) Ãóæú Úóáóì ÈóÇÈöåö
ÈóÍúÑñ (Þóæúáõåõ Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö) ÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö.
æóÇÎúÊóáóÝõæÇ Ýöí ÇáúãõÑóÇÏö ÈöÇáúÃóÐóÇäö ÇáúÃóæøóáö ÝóÞöíáó ÇáúÃóæøóáõ
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúãóÔúÑõæÚöíøóÉö æóåõæó ÇáøóÐöí Èóíúäó íóÏóíú ÇáúãöäúÈóÑö
áöÃóäøóåõ ÇáøóÐöí ßóÇäó ÃóæøóáðÇ Ýöí Òóãóäöåö - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ
æóÇáÓøóáóÇãõ - æóÒóãóäö ÃóÈöí ÈóßúÑò æóÚõãóÑó ÍóÊøóì ÃóÍúÏóËó ÚõËúãóÇäõ
ÇáúÃóÐóÇäó ÇáËøóÇäöí Úóáóì ÇáÒøóæúÑóÇÁö Íöíäó ßóËõÑó ÇáäøóÇÓõ.
æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ ÇáúÃóæøóáõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúæóÞúÊö¡ æóåõæó ÇáøóÐöí
íóßõæäõ Úóáóì ÇáúãóäóÇÑóÉö ÈóÚúÏó ÇáÒøóæóÇáö. ÇåÜ. æóÇáÒøóæúÑóÇÁõ
ÈöÇáúãóÏøö ÇÓúãõ ãóæúÖöÚò Ýöí ÇáúãóÏöíäóÉö (Þóæúáõåõ ÕöÍøóÉõ ÅØúáóÇÞö
ÇáúÍõÑúãóÉö) ÞõáúÊ: ÓóíóÐúßõÑõ ÇáúãõÕóäøöÝõ Ýöí Ãóæøóáö ßöÊóÇÈö
ÇáúÍóÙúÑö æóÇáúÅöÈóÇÍóÉö ßõáøõ ãóßúÑõæåò ÍóÑóÇãñ ÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò
æóÚöäúÏóåõãóÇ Åáóì ÇáúÍóÑóÇãö ÃóÞúÑóÈõ. ÇåÜ. äóÚóãú Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò
ÑöæóÇíóÉð ÚóäúåõãóÇ ßóãóÇ ÓóäóÐúßõÑõåõ åõäóÇßó Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ
ÊóÚóÇáóì¡ æóÃóÔóÇÑó Åáóì ÇáöÇÚúÊöÐóÇÑö Úóäú ÕóÇÍöÈö ÇáúåöÏóÇíóÉö ÍóíúËõ
ÃóØúáóÞó ÇáúÍõÑúãóÉó Úóáóì ÇáúÈóíúÚö æóÞúÊó ÇáúÃóÐóÇäö ãóÚó Ãóäøóåõ
ãóßúÑõæåñ ÊóÍúÑöíãðÇ æóÈöåö ÇäúÏóÝóÚó ãóÇ Ýöí ÛóÇíóÉö ÇáúÈóíóÇäö ÍóíúËõ
ÇÚúÊóÑóÖó Úóáóì ÇáúåöÏóÇíóÉö ÈöÃóäøó ÇáúÈóíúÚó ÌóÇÆöÒñ áóßöäøóåõ
íõßúÑóåõ ßóãóÇ ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí ÔóÑúÍö ÇáØøóÍóÇæöíøö áöÃóäøó Çáäøóåúíó
áöãóÚúäðì Ýöí ÛóíúÑöåö áóÇ íóÚúÏóãõ ÇáúãóÔúÑõæÚöíøóÉó (Þóæúáõåõ:
æóíõÄóÐøöäõ ËóÇäöíðÇ Èóíúäó íóÏóíúåö) Ãóíú Úóáóì ÓóÈöíáö ÇáÓøõäøöíøóÉö
ßóãóÇ íóÙúåóÑõ ãöäú ßóáóÇãöåöãú Ñóãúáöíøñ (Þóæúáõåõ ÃóÝóÇÏó ÅáóÎú)
åóÐöåö ÇáúÅöÝóÇÏóÉõ ÅäøóãóÇ ÊóÙúåóÑõ ÅÐóÇ ÞõÑöÆó ÇáúÝöÚúáõ ÈöÇáúÈöäóÇÁö
áöáúÝóÇÚöáö ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÞõÑöÆó ÈöÇáúÈöäóÇÁö áöáúãóÝúÚõæáö æóåõæó
ÇáÙøóÇåöÑõ ÝóáóÇ ÊóÙúåóÑõ Ø. ÞõáúÊ: æóÚöÈóÇÑóÉõ ÇáÏøõÑóÑö ÃóÐøóäó
ÇáúãõÄóÐøöäõ (Þóæúáõåõ ÐóßóÑóåõ ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ) æóÐóßóÑó ÈóÚúÏóåõ
ÃóíúÖðÇ ãóÇ äóÕøõåõ æóÅöáóíúåö ÃóÔóÇÑó ãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑõåõ
Ãóäøóåõãú íõÄóÐøöäõæäó Ïóáøó Úóáóíúåö ßóáóÇãõ ÔóÇÑöÍöíåö ÇåÜ æóÝöíåö
äóÙóÑñ Èóáú ÇáøóÐöí Ïóáøó Úóáóíúåö ßóáóÇãõ ÔõÑøóÇÍö ÇáúåöÏóÇíóÉö
ÎöáóÇÝóåõ ÞóÇáó Ýöí ÇáúÚöäóÇíóÉö ÐóßóÑó ÇáúãõÄóÐøöäöíäó ÈöáóÝúÙö
ÇáúÌóãúÚö ÅÎúÑóÇÌðÇ áöáúßóáóÇãö ãóÎúÑóÌó ÇáúÚóÇÏóÉö ÝóÅöäøó
ÇáúãõÊóæóÇÑóËó Ýöí ÃóÐóÇäö ÇáúÌõãõÚóÉö ÇÌúÊöãóÇÚõ ÇáúãõÄóÐøöäöíäó
áöÊóÈúáõÛó ÃóÕúæóÇÊõåõãú Åáóì ÃóØúÑóÇÝö ÇáúãöÕúÑö ÇáúÌóÇãöÚö ÇåÜ
æóãöËúáõåõ Ýöí ÇáäøöåóÇíóÉö æóÇáúßöÝóÇíóÉö æóãöÚúÑóÇÌö ÇáÏøöÑóÇíóÉö.
ÞõáúÊ: æóÇáúÚöáøóÉõ ÇáúãóÐúßõæÑóÉõ ÅäøóãóÇ ÊóÙúåóÑõ Ýöí ÇáúÃóÐóÇäö
ÇáúÃóæøóáö ãóÚó Ãóäøóåõ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö ÐóßóÑó ÇáúãõÄóÐøöäöíäó ÈöáóÝúÙö
ÇáúÌóãúÚö Ýöí ÇáúãóæúÖöÚóíúäö
(Þóæúáõåõ ÇáúãöäúÈóÑö) ÈößóÓúÑö Çáúãöíãö ãöäú ÇáäøóÈúÑö æóåõæó
ÇáöÇÑúÊöÝóÇÚõ. æóãöäú ÇáÓøõäøóÉö Ãóäú íóÎúØõÈó Úóáóíúåö ÇÞúÊöÏóÇÁð Èöåö
- Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÈóÍúÑñ æóÃóäú íóßõæäó Úóáóì
íóÓóÇÑö ÇáúãöÍúÑóÇÈö ÞõåõÓúÊóÇäöíøñ¡ æóãöäúÈóÑõåõ - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ßóÇäó ËóáóÇËó ÏóÑóÌò ÛóíúÑó ÇáúãõÓóãøóÇÉö
ÈöÇáúãõÓúÊóÑóÇÍö. ÞóÇáó ÇÈúäõ ÍóÌóÑò Ýöí ÇáÊøõÍúÝóÉö æóÈóÍóËó ÈóÚúÖõåõãú
Ãóäøó ãóÇ ÇõÚúÊöíÏó ÇáúÂäó ãöäú ÇáäøõÒõæáö Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö ÇáËøóÇäöíóÉö
Åáóì ÏóÑóÌóÉò ÓõÝúáóì Ëõãøó ÇáúÚóæúÏõ ÈöÏúÚóÉñ ÞóÈöíÍóÉñ ÔóäöíÚóÉñ
(Þóæúáõåõ ÝóÅöÐóÇ ÃóÊóãøó) Ãóíú ÇáúÅöãóÇãõ ÇáúÎõØúÈóÉó (Þóæúáõåõ
ÃõÞöíãóÊú) ÈöÍóíúËõ íóÊøóÕöáõ Ãóæøóáõ ÇáúÅöÞóÇãóÉö ÈöÂÎöÑö ÇáúÎõØúÈóÉö
æóÊóäúÊóåöí ÇáúÅöÞóÇãóÉõ ÈöÞöíóÇãö ÇáúÎóØöíÈö ãóÞóÇãó ÇáÕøóáóÇÉö¡
æóíóÞúÑóÃõ Ýöí ÇáÑøóßúÚóÊóíúäö ÓõæÑóÉó ÇáúÌõãõÚóÉö¡ æóÇáúãõäóÇÝöÞõæäó¡
æóáóÇ íõßúÑóåõ ÛóíúÑõåõãóÇ ßóãóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáØøóÍóÇæöíøö æóÐóßóÑó
ÇáÒøóÇåöÏöíøõ Ãóäøóåõ íóÞúÑóÃõ ÝöíåöãóÇ ÓõæÑóÉó ÇáúÃóÚúáóì
æóÇáúÛóÇÔöíóÉö ÞõåõÓúÊóÇäöíøñ. æóÝöí ÇáúÈóÍúÑö æóáóßöäú áóÇ íõæóÇÙöÈõ
Úóáóì Ðóáößó ßóíú áóÇ íõÄóÏøöíó Åáóì åóÌúÑö
(2/161)
ÈöÃóãúÑö ÇáÏøõäúíóÇ ÐóßóÑóåõ ÇáúÚóíúäöíøõ
(áóÇ íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÕóáøöíó ÛóíúÑõ ÇáúÎóØöíÈö) áöÃóäøóåõãóÇ ßóÔóíúÁò
æóÇÍöÏò (ÝóÅöäú ÝóÚóáó ÈöÃóäú ÎóØóÈó ÕóÈöíøñ ÈöÅöÐúäö ÇáÓøõáúØóÇäö
æóÕóáøóì ÈóÇáöÛñ ÌóÇÒó) åõæó ÇáúãõÎúÊóÇÑõ
(áóÇ ÈóÃúÓó ÈöÇáÓøóÝóÑö íóæúãóåóÇ ÅÐóÇ ÎóÑóÌó ãöäú ÚõãúÑóÇäö ÇáúãöÕúÑö
ÞóÈúáó ÎõÑõæÌö æóÞúÊö ÇáÙøõåúÑö) ßóÐóÇ Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö áóßöäøó
ÚöÈóÇÑóÉó ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö æóÛóíúÑöåóÇ ÈöáóÝúÙö ÏõÎõæáò ÈóÏóáó ÎõÑõæÌò.
æóÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö: æóÇáÕøóÍöíÍõ Ãóäøóåõ íõßúÑóåõ ÇáÓøóÝóÑõ
ÈóÚúÏó ÇáÒøóæóÇáö ÞóÈúáó Ãóäú íõÕóáøöíóåóÇ æóáóÇ íõßúÑóåõ ÞóÈúáó
ÇáÒøóæóÇáö.
(ÇáúÞóÑóæöíøõ ÅÐóÇ ÏóÎóáó ÇáúãöÕúÑó íóæúãóåóÇ Åäú äóæóì ÇáúãõßúËó
ËóãøóÉó Ðóáößó Çáúíóæúãó áóÒöãóÊúåõ) ÇáúÌõãõÚóÉõ (æóÅöäú äóæóì
ÇáúÎõÑõæÌó ãöäú Ðóáößó Çáúíóæúãö ÞóÈúáó æóÞúÊöåóÇ Ãóæú ÈóÚúÏóåõ áóÇ
ÊóáúÒóãõåõ) áóßöäú Ýöí ÇáäøóåúÑö Åäú äóæóì ÇáúÎõÑõæÌó ÈóÚúÏóåõ
áóÒöãóÊúåõ æóÅöáøóÇ áóÇ. æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö: Åäú äóæóì ÇáúãõßúËó
Åáóì æóÞúÊöåóÇ áóÒöãóÊúåõ¡ æóÞöíáó áóÇ (ßóãóÇ) áóÇ ÊóáúÒóãõ (áóæú ÞóÏöãó
ãõÓóÇÝöÑñ íóæúãóåóÇ) Úóáóì ÚóÒúãö Ãóäú áóÇ íóÎúÑõÌó íóæúãóåóÇ (æóáóãú
íóäúæö ÇáúÅöÞóÇãóÉó) äöÕúÝó ÔóåúÑò
(íóÎúØõÈõ) ÇáúÅöãóÇãõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÇáúÈóÇÞöí æóáöÆóáøóÇ íóÙõäøóåõ ÇáúÚóÇãøóÉõ ÍóÊúãðÇ. ÇåÜ. æóãóÑøó ÊóãóÇãõ
ÇáúßóáóÇãö Úóáóì Ðóáößó Ýöí ÝóÕúáö ÇáúÞöÑóÇÁóÉö ÚöäúÏó Þóæúáöåö
æóíõßúÑóåõ ÇáÊøóÚúíöíäõ (Þóæúáõåõ ÈöÃóãúÑö ÇáÏøõäúíóÇ) ÅãøóÇ Èöäóåúíò
Úóäú ãõäúßóÑò Ãóæú ÃóãúÑò ÈöãóÚúÑõæÝò ÝóáóÇ æóßóÐóÇ ÈöæõÖõæÁò Ãóæú
ÛõÓúáò áóæú ÙóåóÑó Ãóäøóåõ ãõÍúÏöËñ Ãóæú ÌõäõÈñ ßóãóÇ ãóÑøó ÈöÎöáóÇÝö
Ãóßúáò Ãóæú ÔõÑúÈò ÍóÊøóì áóæú ØóÇáó ÇáúÝóÕúáõ ÇÓúÊóÃúäóÝó ÇáúÎõØúÈóÉó
ßóãóÇ ãóÑøó ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ áöÃóäøóåõãóÇ) Ãóíú ÇáúÎõØúÈóÉó
æóÇáÕøóáóÇÉó ßóÔóíúÁò æóÇÍöÏò áößóæúäöåöãóÇ ÔóÑúØðÇ æóãóÔúÑõæØðÇ æóáóÇ
ÊóÍóÞøõÞó áöáúãóÔúÑõæØö ÈöÏõæäö ÔóÑúØöåö ÝóÇáúãõäóÇÓöÈõ Ãóäú íóßõæäó
ÝóÇÚöáõåõãóÇ æóÇÍöÏðÇ Ø (Þóæúáõåõ: æóÕóáøóì ÈóÇáöÛñ) Ãóíú ÈöÅöÐúäö
ÇáÓøõáúØóÇäö ÃóíúÖðÇ æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÅÐúäó ÇáÕøóÈöíøö áóåõ ßóÇÝò
áöÃóäøóåõ ãóÃúÐõæäñ ÈöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö áöãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö
æóÛóíúÑöåö ãöäú Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó ÈöÇáúÎõØúÈóÉö ÅÐúäñ ÈöÇáÕøóáóÇÉö æóÚóáóì
ÇáúÞóáúÈö ÇåÜ Ýóíóßõæäõ ãõÝóæøöÖðÇ Åáóíúåö ÅÞóÇãóÊóåóÇ æóáöÃóäøó
ÊóÞúÑöíÑóåõ ÝöíåóÇ ÅÐúäñ áóåõ ÈöÅöäóÇÈóÉö ÛóíúÑöåö ÏóáóÇáóÉð áöÚöáúãö
ÇáÓøõáúØóÇäö ÈöÃóäøóåõ áóÇ ÊóÕöÍøõ ÅãóÇãóÊõåõ äóÚóãú Úóáóì ÇáúÞóæúáö
ÈöÇÔúÊöÑóÇØö ÇáúÃóåúáöíøóÉö æóÞúÊó ÇáöÇÓúÊöäóÇÈóÉö áóÇ íóÕöÍøõ ÅÐúäõåõ
ÈöåóÇ æóáóÇ ÈõÏøó áóåõ ãöäú ÅÐúäò ÌóÏöíÏò ÈóÚúÏó ÈõáõæÛöåö¡ æóÇóááøóåõ
ÃóÚúáóãõ. [ÊóäúÈöíåñ]
ÐóßóÑó ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøõ æóÛóíúÑõåõ¡ Ãóäøó åóÐóÇ ÇáúÝóÑúÚó ÕóÑöíÍñ Ýöí
ÇáÑøóÏøö Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáÏøõÑóÑö Ýöí ÚóÏóãö ÊóÌúæöíÒöåö ÇÓúÊöäóÇÈóÉó
ÇáúÎóØöíÈö ÛóíúÑóåõ áöáÕøóáóÇÉö ÞóÈúáó ÓóÈúÞö ÇáúÍóÏóËö¡ æóÝöíåö äóÙóÑñ
ÅÐú áóíúÓó ÕóÑöíÍðÇ Ýöí Ãóäøó ÇáúÈóÇáöÛó Õóáøóì ÈöÏõæäö ÅÐúäö
ÇáÓøõáúØóÇäö Èóáú ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ ÈöÅöÐúäöåö ÕóÑöíÍðÇ Ãóæú ÏóáóÇáóÉð
ßóãóÇ ÞóÑøóÑúäóÇåõ ÝóÊóÏóÈøóÑú Ëõãøó ÑóÃóíúÊ Í ÐóßóÑó äóÍúæóåõ (Þóæúáõåõ
åõæó ÇáúãõÎúÊóÇÑõ) æóÝöí ÇáúÍõÌøóÉö Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ¡ Ýöí ÝóÊóÇæóì
ÇáúÚóÕúÑö ÝóÅöäøó ÇáúÎóØöíÈó íõÔúÊóÑóØõ Ýöíåö Ãóäú íóÕúáõÍó
áöáúÅöãóÇãóÉö æóÝöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö áóæú ÎóØóÈó ÕóÈöíøñ ÇÎúÊóáóÝó
ÇáúãóÔóÇíöÎõ Ýöíåö æóÇáúÎöáóÇÝõ Ýöí ÕóÈöíøò íóÚúÞöáõ ÇåÜ æóÇáúÃóßúËóÑõ
Úóáóì ÇáúÌóæóÇÒö ÅÓúãóÇÚöíáõ
(Þóæúáõåõ áóÇ ÈóÃúÓó ÈöÇáÓøóÝóÑö ÅáóÎú) ÃóÞõæáõ: ÇáÓøóÝóÑõ ÛóíúÑõ ÞóíúÏò
Èóáú ãöËúáõåõ ãóÇ ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó ÇáúÎõÑõæÌó Åáóì ãóæúÖöÚò áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóì
Ãóåúáöåö ÇáúÌõãõÚóÉõ ßóãóÇ Ýöí ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ (Þóæúáõåõ ßóÐóÇ Ýöí
ÇáúÎóÇäöíøóÉö) æóÐóßóÑó ãöËúáóåõ Ýöí ÇáÊøóÌúäöíÓö æóÞóÇáó Åäøóåõ
ÇÓúÊóÔúßóáóåõ ÔóãúÓõ ÇáúÃóÆöãøóÉö ÇáúÍóáúæóÇäöíøõ ÈöÃóäøó ÇÚúÊöÈóÇÑó
ÂÎöÑö ÇáúæóÞúÊö ÅäøóãóÇ íóßõæäõ ÝöíãóÇ íóäúÝóÑöÏõ ÈöÃóÏóÇÆöåö
æóÇáúÌõãõÚóÉõ ÅäøóãóÇ íõÄóÏøöíåóÇ ãóÚó ÇáúÅöãóÇãö æóÇáäøóÇÓö¡
ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóÚúÊóÈöÑó æóÞúÊó ÃóÏóÇÆöåöãú ÍóÊøóì ÅÐóÇ ßóÇäó áóÇ
íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáúãöÕúÑö ÞóÈúáó ÃóÏóÇÁö ÇáäøóÇÓö¡ íóäúÈóÛöí Ãóäú
íóáúÒóãóåõ ÔõåõæÏõ ÇáúÌõãõÚóÉö. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóÐóßóÑó Ýöí ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ Úóäú ÇáÊøóåúÐöíÈö ÇÚúÊöÈóÇÑó
ÇáäøöÏóÇÁö¡ Þöíáó ÇáúÃóæøóáõ æóÞöíáó ÇáËøóÇäöí æóÇÚúÊóãóÏóåõ Ýöí
ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøóÉö (Þóæúáõåõ: æóÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö)
ÊóÃúíöíÏñ áöãóÇ Ýöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö ÃóÝóÇÏó Èöåö Ãóäøó ãóÇ Ýöí
ÇáúÎóÇäöíøóÉö ÖóÚöíÝñ Ø¡ æóÚóáøóáóåõ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö ÈöÞóæúáöåö
áöÚóÏóãö æõÌõæÈöåóÇ ÞóÈúáóåõ æóÊóæóÌøóåó ÇáúÎöØóÇÈõ ÈöÇáÓøóÚúíö ÅáóíúåóÇ
ÈóÚúÏóåõ. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóíóäúÈóÛöí Ãóäú íõÓúÊóËúäóì ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÊóÝõæÊõåõ
ÑõÝúÞóÊõåõ áóæú ÕóáøóÇåóÇ æóáóÇ íõãúßöäõåõ ÇáÐøóåóÇÈõ æóÍúÏóåõ ÊóÃóãøóáú
(Þóæúáõåõ ÇáúÞóÑóæöíøõ) ÈöÝóÊúÍö ÇáúÞóÇÝö äöÓúÈóÉð Åáóì ÇáúÞóÑúíóÉö
æóÃóÑóÇÏó Èöåö ÇáúãõÞöíãó ÃóãøóÇ ÇáúãõÓóÇÝöÑõ ÝóÐóßóÑóåõ ÈóÚúÏõ
(Þóæúáõåõ áóÇ ÊóáúÒóãõåõ) áöÃóäøóåõ Ýöí ÇáúÃóæøóáö ÕóÇÑó ßóæóÇÍöÏò ãöäú
Ãóåúáö ÇáúãöÕúÑö Ýöí Ðóáößó Çáúíóæúãö æóÝöí åóÐóÇ áóãú íóÕöÑú ÏõÑóÑñ
Úóäú ÇáúÎóÇäöíøóÉö (Þóæúáõåõ áóßöäú Ýöí ÇáäøóåúÑö ÅáóÎú) ãöËúáõåõ Ýöí
ÇáúÝóíúÖö¡ æóÍóßóì ÈóÚúÏóåõ ãóÇ Ýöí ÇáúãóÊúäö ÈöÞöíáó (Þóæúáõåõ
áóÒöãóÊúåõ) Ãóíú ÅÐóÇ ãóßóËó Åáóì ÏõÎõæáö æóÞúÊöåóÇ æóßóÐóÇ íõÞóÇáõ
ÝöíãóÇ ÐóßóÑóåõ ÈóÚúÏóåõ (Þóæúáõåõ: æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáúãõäúíóÉö ÅáóÎú)
(2/162)
(ÈöÓóíúÝò Ýöí ÈóáúÏóÉò ÝõÊöÍóÊú Èöåö)
ßóãóßøóÉó (æóÅöáøóÇ áóÇ) ßóÇáúãóÏöíäóÉö. æóÝöí ÇáúÍóÇæöí ÇáúÞõÏúÓöíøö:
ÅÐóÇ ÝóÑóÛó ÇáúãõÄóÐøöäõæäó ÞóÇãó ÇáúÅöãóÇãõ¡ æóÇáÓøóíúÝõ Ýöí íóÓóÇÑöåö¡
æóåõæó ãõÊøóßöÆñ Úóáóíúåö. æóÝöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö: æóíõßúÑóåõ Ãóäú íóÊøóßöÆó
Úóáóì ÞóæúÓò Ãóæú ÚóÕðÇ.
[ÝõÑõæÚñ] ÓóãöÚó ÇáäøöÏóÇÁó æóåõæó íóÃúßõáõ ÊóÑóßóåõ Åäú ÎóÇÝó ÝóæúÊó
ÌõãõÚóÉò Ãóæú ãóßúÊõæÈóÉò áóÇ ÌóãóÇÚóÉò ÑõÓúÊóÇÞöíøñ. ÓóÚóì íõÑöíÏõ
ÇáúÌõãõÚóÉó æóÍóæóÇÆöÌõåõ Ãóäøó ãõÚúÙóãó ãóÞúÕõæÏöåö ÇáúÌõãõÚóÉõ äóÇáó
ËóæóÇÈó ÇáÓøóÚúíö ÅáóíúåóÇ¡ æóÈöåóÐóÇ ÊóÚúáóãõ Ãóäøó ãóäú ÔóÑøóßó Ýöí
ÚöÈóÇÏóÊöåö ÝóÇáúÚöÈúÑóÉõ áöáúÃóÛúáóÈö. ÇáúÃóÝúÖóáõ ÍóáúÞõ ÇáÔøóÚúÑö
æóÞóáúãõ ÇáÙøõÝõÑö ÈóÚúÏóåóÇ
áóÇ ÈóÃúÓó ÈöÇáÊøóÎóØøöí ãóÇ áóãú íóÃúÎõÐú ÇáúÅöãóÇãõ Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö
æóáóãú íõÄúÐö ÃóÍóÏðÇ ÅáøóÇ Ãóäú áóÇ íóÌöÏó ÅáøóÇ ÝõÑúÌóÉð ÃóãóÇãóåõ
ÝóíóÊóÎóØøóì ÅáóíúåóÇ áöáÖøóÑõæÑóÉö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóäóÕøõåõ: æóÅöäú ÏóÎóáó ÇáúÞóÑóæöíøõ ÇáúãöÕúÑó íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö¡
ÝóÅöäú äóæóì ÇáúãõßúËó Åáóì æóÞúÊöåóÇ áóÒöãóÊúåõ¡ æóÅöäú äóæóì
ÇáúÎõÑõæÌó ÞóÈúáó ÏõÎõæáöåö áóÇ ÊóáúÒóãõåõ¡ æóÅöäú äóæóÇåõ ÈóÚúÏó
ÏõÎõæáö æóÞúÊöåóÇ ÊóáúÒóãõåõ æóÞóÇáó ÇáúÝóÞöíåõ ÃóÈõæ ÇááøóíúËö: áóÇ
ÊóáúÒóãõåõ¡ æóåõæó ãõÎúÊóÇÑõ ÞóÇÖöí ÎóÇäú. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ: ÈöÓóíúÝò) Ãóíú ãõÊóÞóáøöÏðÇ Èöåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú
ÇáúãõÖúãóÑóÇÊö æóíõÎóÇáöÝõåõ ÙóÇåöÑõ ãóÇ íóÃúÊöí Úóäú ÇáúÍóÇæöí áóßöäú
æóÝøóÞó Ýöí ÇáäøóåúÑö ÈöÅöãúßóÇäö ÅãúÓóÇßöåö ãóÚó ÇáÊøóÞóáøõÏö (Þóæúáõåõ
Ýöí ÈóáúÏóÉò ÝõÊöÍóÊú Èöåö) Ãóíú ÈöÇáÓøóíúÝö áöíõÑöíóåõãú ÃóäøóåóÇ
ÝõÊöÍóÊú ÈöÇáÓøóíúÝö ÝóÅöÐóÇ ÑóÌóÚúÊõãú Úóäú ÇáúÅöÓúáóÇãö ÝóÐóáößó ÈóÇÞò
Ýöí ÃóíúÏöí ÇáúãõÓúáöãöíäó íõÞóÇÊöáõæäóßõãú ÍóÊøóì ÊóÑúÌöÚõæÇ Åáóì
ÇáúÅöÓúáóÇãö ÏõÑóÑñ (Þóæúáõåõ ßóãóßøóÉó) Ãóíú ÝóÅöäøóåóÇ ÝõÊöÍóÊú
ÚóäúæóÉð ßóãóÇ ÞóÇáóåõ ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó æóãóÇáößñ æóÇáúÃóæúÒóÇÚöíøõ
æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ æóÃóÍúãóÏõ æóØóÇÆöÝóÉñ: ÝõÊöÍóÊú ÕõáúÍðÇ
ÅÓúãóÇÚöíáõ Úóäú ÊóÇÑöíÎö ãóßøóÉó áöáúÞõØúÈöíøö (Þóæúáõåõ
ßóÇáúãóÏöíäóÉö) ÝóÅöäøóåóÇ ÝõÊöÍóÊú ÈöÇáúÞõÑúÂäö ÅãúÏóÇÏñ (Þóæúáõåõ
æóÝöí ÇáúÎõáóÇÕóÉö ÅáóÎú) ÇÓúÊóÔúßóáóåõ Ýöí ÇáúÍöáúíóÉö ÈöÃóäøóåõ Ýöí
ÑöæóÇíóÉö ÃóÈöí ÏóÇæõÏ «Ãóäøóåõ - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
ÞóÇãó: Ãóíú Ýöí ÇáúÎõØúÈóÉö ãõÊóæóßøöÆðÇ Úóáóì ÚóÕðÇ Ãóæú ÞóæúÓò» . ÇåÜ.
æóäóÞóáó ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ Úóäú ÇáúãõÍöíØö Ãóäøó ÃóÎúÐó ÇáúÚóÕóÇ ÓõäøóÉñ
ßóÇáúÞöíóÇãö
(Þóæúáõåõ Åäú ÎóÇÝó ÝóæúÊ ÌõãõÚóÉò Ãóæú ãóßúÊõæÈóÉò) ÚóÒóÇåõ Ýöí
ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ Åáóì ÝóÊóÇæóì ÃóÈöí ÇááøóíúËö. Ëõãøó Åäøó ÝóæúÊó
ÇáúÌõãõÚóÉö ÈöÓóáóÇãö ÇáúÅöãóÇãö æóÇáúãóßúÊõæÈóÉö ÈöÎõÑõæÌö æóÞúÊöåóÇ
áóÇ ÈöÝóæúÊö ÌóãóÇÚóÊöåóÇ áöÃóäøóåõ íõãúßöäõåõ ÕóáóÇÊõåóÇ æóÍúÏóåõ
æóÇáúÃóßúáõ Ãóíú ÇáøóÐöí Êóãöíáõ Åáóíúåö äóÝúÓõåõ æóíóÎóÇÝõ ÐóåóÇÈó
áóÐøóÊöåö ÚõÐúÑñ Ýöí ÊóÑúßö ÇáúÌóãóÇÚóÉö ßóãóÇ ãóÑøó Ýöí ÈóÇÈöåóÇ áóßöäú
íõÔúßöáõ ãóÇ ãóÑøó ãöäú æõÌõæÈö ÇáÓøóÚúíö Åáóì ÇáúÌõãõÚóÉö ÈöÇáúÃóÐóÇäö
ÇáúÃóæøóáö æóÊóÑúßö ÇáúÈóíúÚö æóáóæú ãóÇÔöíðÇ æóÇáúãõÑóÇÏõ Èöåö ßõáøõ
Úóãóáò íõäóÇÝöí ÇáÓøóÚúíó ÝóÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ ÑõÓúÊóÇÞöíøõ) äöÓúÈóÉð
Åáóì ÇáÑøõÓúÊóÇÞö æóåõæó ÇáÓøóæóÇÏõ æóÇáúÞõÑóì ÞóÇãõæÓñ (Þóæúáõåõ äóÇáó
ËóæóÇÈó ÇáÓøóÚúíö) ÃóãøóÇ ÇáÕøóáóÇÉõ ÝóíóäóÇáõ ËóæóÇÈóåóÇ Úóáóì ßõáøö
ÍóÇáò Ø. ãóØúáóÈñ ÅÐóÇ ÔóÑøóßó Ýöí ÚöÈóÇÏóÊöåö ÝóÇáúÚöÈúÑóÉõ
áöáúÃóÛúáóÈö
(Þóæúáõåõ ãóäú ÔóÑøóßó Ýöí ÚöÈóÇÏóÊöåö) ßóÇáÓøóÝóÑö áöáÊøöÌóÇÑóÉö
æóÇáúÍóÌøö æóÇáÕøóáóÇÉö áöÅöÓúÞóÇØö ÇáúÝóÑúÖö æóáöÏóÝúÚö ãóÐóãøóÉö
ÇáäøóÇÓö æóäóÍúæö Ðóáößó ãöãøóÇ áóãú íóßõäú ãõÊóãóÍøöÖðÇ áöæóÌúåö
Çááøóåö ÊóÚóÇáóì (Þóæúáõåõ ÝóÇáúÚöÈúÑóÉõ áöáúÃóÛúáóÈö) ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäú
íõÑóÇÏó Èöåö ÇáúÃóÛúáóÈõ ÇáøóÐöí åõæó ÞóÕúÏõ ÇáúÚöÈóÇÏóÉö áöÃóäøó
Þóæúáóåõ Åäøó ãõÚúÙóãó ãóÞúÕõæÏöåö ÇáúÌõãõÚóÉõ ÅáóÎú íõÝöíÏõ Ãóäøóåõ
áóæú ßóÇäó ãõÚúÙóãõ ãóÞúÕõæÏöåö ÇáúÍóæóÇÆöÌó Ãóæú ÊóÓóÇæóì ÇáúÞóÕúÏóÇäö
áóÇ ËóæóÇÈó¡ æóåóÐóÇ ÇáÊøóÝúÕöíáõ ãõÎúÊóÇÑõ ÇáúÅöãóÇãö ÇáúÛóÒóÇáöíøö
ÃóíúÖðÇ æóÛóíúÑöåö ãöäú ÇáÔøóÇÝöÚöíøóÉö æóÇÎúÊóÇÑó ãöäúåõãú ÇáúÚöÒøõ
Èúäõ ÚóÈúÏö ÇáÓøóáóÇãö ÚóÏóãó ÇáËøóæóÇÈö ãõØúáóÞðÇ æóÓóíóÃúÊöí Ðóáößó
Ýöí ÇáúÍóÙúÑö æóÇáúÅöÈóÇÍóÉö Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì (Þóæúáõåõ
ÇáúÃóÝúÖóáõ ÅáóÎú) Ýöí ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ: æóíõßúÑóåõ ÊóÞúáöíãõ
ÇáúÃóÙúÝóÇÑö¡ æóÞóÕøõ ÇáÔøóÇÑöÈö Ýöí íóæúãö ÇáúÌõãõÚóÉö ÞóÈúáó
ÇáÕøóáóÇÉö áöãóÇ Ýöíåö ãöäú ãóÚúäóì ÇáúÍóÌøö æóÐóáößó ÞóÈúáó ÇáúÝóÑóÇÛö
ãöäú ÇáúÍóÌøö ÛóíúÑõ ãóÔúÑõæÚò ÇåÜ æóÓóíóÃúÊöí ÊóãóÇãõ ÇáúßóáóÇãö Úóáóì
Ðóáößó¡ æóÈóíóÇäõ ßóíúÝöíøóÉö ÇáÊøóÞúáöíãö æóãóÇ Þöíáó Ýöíåö äóÙúãðÇ
æóäóËúÑðÇ Ýöí ÇáúÍóÙúÑö æóÇáúÅöÈóÇÍóÉö Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì
(Þóæúáõåõ æóáóãú íõÄúÐö ÃóÍóÏðÇ) ÈöÃóäú áóÇ íóØóÃó ËóæúÈðÇ æóáóÇ ÌóÓóÏðÇ
æóÐóáößó áöÃóäøó ÇáÊøóÎóØøöíó ÍóÇáó ÇáúÎõØúÈóÉö Úóãóáñ¡ æóåõæó ÍóÑóÇãñ
æóßóÐóÇ ÇáúÅöíÐóÇÁõ æóÇáÏøõäõæøõ ãõÓúÊóÍóÈøñ æóÊóÑúßõ ÇáúÍóÑóÇãö
ãõÞóÏøóãñ Úóáóì ÝöÚúáö ÇáúãõÓúÊóÍóÈøö æóáöÐóÇ «ÞóÇáó - Úóáóíúåö
ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - áöáøóÐöí ÑóÂåõ íóÊóÎóØøóì ÇáäøóÇÓó æóíóÞõæáõ
ÇÝúÓóÍõæÇ ÇÌúáöÓú ÝóÞóÏú ÂÐóíúÊ» æóåõæó ãóÍúãóáõ ãóÇ Ñóæóì
ÇáÊøöÑúãöÐöíøõ Úóäú ãõÚóÇÐö Èúäö ÃóäóÓò ÇáúÌõåóäöíøö ÞóÇáó: ÞóÇáó
ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «ãóäú ÊóÎóØøóì
ÑöÞóÇÈó ÇáäøóÇÓö íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö ÇÊøóÎóÐó ÌöÓúÑðÇ Åáóì Ìóåóäøóãó»
ÔóÑúÍõ ÇáúãõäúíóÉö.
(2/163)
æóíõßúÑóåõ ÇáÊøóÎóØøöí áöáÓøõÄóÇáö
Èößõáøö ÍóÇáò «æóÓõÆöáó - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - Úóäú
ÓóÇÚóÉö ÇáúÅöÌóÇÈóÉö ÝóÞóÇáó: ãóÇ Èóíúäó ÌõáõæÓö ÇáúÅöãóÇãö Åáóì Ãóäú
íõÊöãøó ÇáÕøóáóÇÉó» æóåõæó ÇáÕøóÍöíÍõ. æóÞöíáó: æóÞúÊõ ÇáúÚóÕúÑö
æóÅöáóíúåö ÐóåóÈó ÇáúãóÔóÇíöÎõ ßóãóÇ Ýöí ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ æóÝöíåóÇ
ÓõÆöáó ÈóÚúÖõ ÇáúãóÔóÇíöÎö áóíúáóÉõ ÇáúÌõãõÚóÉö ÃóÝúÖóáõ Ãóãú íóæúãõåóÇ¿
ÝóÞóÇáó: íóæúãõåóÇ ÐõßöÑó Ýöí ÅÍúßóÇãóÇÊö ÇáúÃóÔúÈóÇåö ãöãøóÇ ÇÎúÊóÕøó
Èöåö íóæúãõåóÇ ÞöÑóÇÁóÉõ ÇáúßóåúÝö Ýöíåö æóãóäú Ýóåöãó ÚóØóÝóåõ Úóáóì
Þóæúáöåö¡ æóíõßúÑóåõ ÅÝúÑóÇÏõåõ ÈöÇáÕøóæúãö¡ æóÅöÝúÑóÇÏõ áóíúáóÊöåö
ÈöÇáúÞöíóÇãö ÝóÞóÏú æóåóãó¡ æóÝöíåö ÊóÌúÊóãöÚõ ÇáúÃóÑúæóÇÍõ æóÊõÒóÇÑõ
ÇáúÞõÈõæÑõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ãóØúáóÈñ Ýöí ÇáÕøóÏóÞóÉö Úóáóì ÓõÄóÇáö ÇáúãóÓúÌöÏö
(Þóæúáõåõ æóíõßúÑóåõ ÇáÊøóÎóØøöí áöáÓøõÄóÇáö ÅáóÎú) ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö:
æóÇáúãõÎúÊóÇÑõ Ãóäøó ÇáÓøóÇÆöáó Åäú ßóÇäó áóÇ íóãõÑøõ Èóíúäó íóÏóíú
ÇáúãõÕóáøöí æóáóÇ íóÊóÎóØøóì ÇáÑøöÞóÇÈó æóáóÇ íóÓúÃóáõ ÅáúÍóÇÝðÇ Èóáú
áöÃóãúÑò áóÇ ÈõÏøó ãöäúåõ ÝóáóÇ ÈóÃúÓó ÈöÇáÓøõÄóÇáö æóÇáúÅöÚúØóÇÁö ÇåÜ
æóãöËúáõåõ Ýöí ÇáúÈóÒøóÇÒöíøóÉö. æóÝöíåóÇ æóáóÇ íóÌõæÒõ ÇáúÅöÚúØóÇÁõ
ÅÐóÇ áóãú íóßõæäõæÇ Úóáóì Êöáúßó ÇáÕøöÝóÉö ÇáúãóÐúßõæÑóÉö. ÞóÇáó
ÇáúÅöãóÇãõ ÃóÈõæ äóÕúÑò ÇáúÚöíóÇÖöíøõ: ÃóÑúÌõæ Ãóäú íóÛúÝöÑó Çááøóåõ -
ÊóÚóÇáóì - áöãóäú íõÎúÑöÌõåõãú ãöäú ÇáúãóÓúÌöÏö. æóÚóäú ÇáúÅöãóÇãö
ÎóáóÝö Èúäö ÃóíøõæÈó: áóæú ßõäúÊ ÞóÇÖöíðÇ áóãú ÃóÞúÈóáú ÔóåóÇÏóÉó ãóäú
íóÊóÕóÏøóÞõ Úóáóíúåöãú. ÇåÜ. æóÓóíóÃúÊöí Ýöí ÈóÇÈö ÇáúãóÕúÑöÝö Ãóäøóåõ
áóÇ íóÍöáøõ Ãóäú íóÓúÃóáó ÔóíúÆðÇ ãóäú áóåõ ÞõæÊõ íóæúãöåö ÈöÇáúÝöÚúáö
Ãóæú ÈöÇáúÞõæøóÉö ßóÇáÕøóÍöíÍö ÇáúãõßúÊóÓöÈö æóíóÃúËóãõ ãõÚúØöíåö Åäú
Úóáöãó ÈöÍóÇáóÊöåö áöÅöÚóÇäóÊöåö Úóáóì ÇáúãõÍóÑøóãö. ãóØúáóÈñ Ýöí
ÓóÇÚóÉö ÇáúÅöÌóÇÈóÉö íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö
(Þóæúáõåõ æóÓõÆöáó - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - ÅáóÎú) ËóÈóÊó
Ýöí ÇáÕøóÍöíÍóíúäö æóÛóíúÑöåöãóÇ Úóäúåõ - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - «Ýöíåö ÓóÇÚóÉñ áóÇ íõæóÇÝöÞõåóÇ ÚóÈúÏñ ãõÓúáöãñ æóåõæó
ÞóÇÆöãñ íõÕóáøöí íóÓúÃóáõ Çááøóåó - ÊóÚóÇáóì - ÔóíúÆðÇ ÅáøóÇ ÃóÚúØóÇåõ
ÅíøóÇåõ» æóÝöí åóÐöåö ÇáÓøóÇÚóÉö ÃóÞúæóÇáñ. ÃóÕóÍøõåóÇ Ãóæú ãöäú
ÃóÕóÍøöåóÇ ÃóäøóåóÇ ÝöíãóÇ Èóíúäó Ãóäú íóÌúáöÓó ÇáúÅöãóÇãõ Úóáóì
ÇáúãöäúÈóÑö Åáóì Ãóäú íóÞúÖöíó ÇáÕøóáóÇÉó ßóãóÇ åõæó ËóÇÈöÊñ Ýöí ÕóÍöíÍö
ãõÓúáöãò Úóäúåõ - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÃóíúÖðÇ ÍöáúíóÉñ.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúãöÚúÑóÇÌö: ÝóíõÓóäøõ ÇáÏøõÚóÇÁõ ÈöÞóáúÈöåö áóÇ ÈöáöÓóÇäöåö
áöÃóäøóåõ ãóÃúãõæÑñ ÈöÇáÓøõßõæÊö. ÇåÜ.
æóÝöí ÍóÏöíËò ÂÎóÑó ÃóäøóåóÇ ÂÎöÑõ ÓóÇÚóÉò Ýöí íóæúãö ÇáúÌõãõÚóÉö
æóÕóÍøóÍóåõ ÇáúÍóÇßöãõ æóÛóíúÑõåõ æóÞóÇáó Úóáóì ÔóÑúØö ÇáÔøóíúÎóíúäö¡
æóáóÚóáøó åóÐóÇ åõæó ãõÑóÇÏõ ÇáúãóÔóÇíöÎö. æóäõÞöáó Ø Úóäú
ÇáÒøóÑúÞóÇäöíøõ Ãóäøó åóÐóíúäö ÇáúÞóæúáóíúäö ãõÕóÍøóÍóÇäö ãöäú ÇËúäóíúäö
æóÃóÑúÈóÚöíäó ÞóæúáðÇ ÝöíåóÇ æóÃóäøóåóÇ ÏóÇÆöÑóÉñ Èóíúäó åóÐóíúäö
ÇáúæóÞúÊóíúäö ÝóíóäúÈóÛöí ÇáÏøõÚóÇÁõ ÝöíåöãóÇ. ÇåÜ. Ëõãøó ÇáÙøóÇåöÑõ
ÃóäøóåóÇ ÓóÇÚóÉñ áóØöíÝóÉñ íóÎúÊóáöÝõ æóÞúÊõåóÇ ÈöÇáäøöÓúÈóÉö Åáóì ßõáøö
ÈóáúÏóÉò æóßõáøö ÎóØöíÈò áöÃóäøó ÇáäøóåóÇÑó Ýöí ÈóáúÏóÉò íóßõæäõ áóíúáðÇ
Ýöí ÛóíúÑöåóÇ æóßóÐóáößó æóÞúÊõ ÇáÙøõåúÑö Ýöí ÈóáóÏò íóßõæäõ æóÞúÊó
ÚóÕúÑò Ýöí ÛóíúÑöåóÇ áöãóÇ ÞóÇáõæÇ ãöäú Ãóäøó ÇáÔøóãúÓó áóÇ ÊóÊóÍóÑøóßõ
ÏóÑóÌóÉð ÅáøóÇ æóåöíó ÊóØúáõÚõ ÚöäúÏó Þóæúãò æóÊóÛöíÈõ ÚöäúÏó ÂÎóÑöíäó¡
æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
ãóØúáóÈñ ãóÇ ÇÎúÊóÕøó Èöåö íóæúãõ ÇáúÌõãõÚóÉö
(Þóæúáõåõ ÝóÞóÇáó íóæúãõåóÇ) ÊóãóÇãõ ßóáóÇãöåö áöÃóäøó ãóÚúÑöÝóÉó åóÐóÇ
Çááøóíúáö æóÝóÖúáöåö áöÕóáóÇÉö ÇáúÌõãõÚóÉö (Þóæúáõåõ Ýöí ÃóÍúßóÇãóÇÊò)
ÈöÝóÊúÍö ÇáúåóãúÒóÉö ÌóãúÚõ ÃóÍúßóÇãò¡ ÝóÅöäøó ÊóÑóÇÌöãóåõ Ýöí Ýóäøö
ÇáúÌóãúÚö æóÇáúÝóÑúÞö. ÇáúÞóæúáõ Ýöí ÃóÍúßóÇãö ÇáÓøóÝóÑö. ÇáúÞóæúáõ Ýöí
ÃóÍúßóÇãö ÇáúãóÓúÌöÏö æóäóÍúæõ Ðóáößó ãöäú ÌõãúáóÊöåóÇ ÃóÍúßóÇãõ íóæúãö
ÇáúÌõãõÚóÉö Í (Þóæúáõåõ ÞöÑóÇÁóÉõ ÇáúßóåúÝö) Ãóíú íóæúãóåóÇ
æóáóíúáóÊóåóÇ¡ æóÇáúÃóÝúÖóáõ Ýöí ÃóæøóáöåöãóÇ ãõÈóÇÏóÑóÉð áöáúÎóíúÑö
æóÍóÐóÑðÇ ãöäú ÇáúÅöåúãóÇáö æóÃóäú íõßúËöÑó ãöäúåóÇ ÝöíåöãóÇ áöáúÎóÈóÑö
ÇáÕøóÍöíÍö Ãóäøó ÇáúÃóæøóáó íõÖöíÁõ áóåõ ãöäú ÇáäøõæÑö ãóÇ Èóíúäó
ÇáúÌõãõÚóÊóíúäö æóáöÎóÈóÑö ÇáÏøóÇÑöãöíøö Ãóäøó ÇáËøóÇäöí íõÖöíÁõ áóåõ
ãöäú ÇáäøõæÑö ãóÇ Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÇáúÈóíúÊö ÇáúÚóÊöíÞö ÇÈúäõ ÍóÌóÑò
(Þóæúáõåõ æóãóäú Ýóåöãó) ßóÇáúãõÍóÔøöí ÇáúÍóãóæöíøö (Þóæúáõåõ æóíõßúÑóåõ
ÅÝúÑóÇÏõåõ ÈöÇáÕøóæúãö) åõæó ÇáúãõÚúÊóãóÏõ æóÞóÏú ÃóãóÑó Èöåö ÃóæøóáðÇ
Ëõãøó äóåóì Úóäúåõ Ø (Þóæúáõåõ: ÝóÞóÏú æóåóãó) æóáúäóÐúßõÑú ÚöÈóÇÑóÊóåõ
ÈöÑõãøóÊöåóÇ áöíõÚúáóãó ãóæúÖöÚõ Çáúæóåóãö
(2/164)
æóíóÃúãóäõ ÇáúãóíøöÊõ ãöäú ÚóÐóÇÈö ÇáúÞóÈúÑö æóãóäú ãóÇÊó Ýöíåö Ãóæú Ýöí
áóíúáóÊöåö Ãóãöäó ãöäú ÚóÐóÇÈö ÇáúÞóÈúÑö¡ æóáóÇ ÊõÓóÌøóÑõ Ýöíåö
Ìóåóäøóãõ¡ æóÝöíåö íóÒõæÑõ Ãóåúáõ ÇáúÌóäøóÉö ÑóÈøóåõãú ÊóÚóÇáóì: |