ÇáãÈÓæØ
ááÓÑÎÓí ÏÇÑ ÇáãÚÑÝÉ [ßöÊóÇÈõ ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö]
ö (ÞóÇáó: ÇáÔøóíúÎõ ÇáúÅöãóÇãõ ÇáúÃóÌóáøõ ÇáÒøóÇåöÏõ ÔóãúÓõ ÇáúÃóÆöãøóÉö
æóÝóÎúÑõ ÇáúÅöÓúáóÇãö ÃóÈõæ ÈóßúÑò ãõÍóãøóÏõ Èúäõ ÃóÈöí Óóåúáò
ÇáÓøóÑóÎúÓöíøö ÅãúáóÇÁð: ÇÚúáóãú Ãóäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÚóÞúÏñ Úóáóì
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÚöæóÖò åõæó ãóÇáñ æóÇáúÚóÞúÏõ Úóáóì ÇáúãóäóÇÝöÚö ÔóÑúÚðÇ
äóæúÚóÇäö ÃóÍóÏõåõãóÇ: ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò ßóÇáúÚóÇÑöíøóÉö æóÇáúæóÕöíøóÉö
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö æóÇáúÂÎóÑõ: ÈöÚöæóÖò æóåõæó ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ æóÌóæóÇÒõ åóÐóÇ
ÇáúÚóÞúÏö ÚõÑöÝó ÈöÇáúßöÊóÇÈö æóÇáÓøõäøóÉö) ÃóãøóÇ ÇáúßöÊóÇÈõ ÝóÞóæúáõåõ
ÊóÚóÇáóì {æóÑóÝóÚúäóÇ ÈóÚúÖóåõãú ÝóæúÞó ÈóÚúÖò ÏóÑóÌóÇÊò áöíóÊøóÎöÐó
ÈóÚúÖõåõãú ÈóÚúÖðÇ ÓõÎúÑöíøðÇ} [ÇáÒÎÑÝ: 32] Ãóíú Ýöí ÇáúÚóãóáö ÈöÃóÌúÑò
æóÞóÇáó: Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì ÍößóÇíóÉð Úóäú ÔõÚóíúÈò - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ
- {Úóáóì Ãóäú ÊóÃúÌõÑóäöí ËóãóÇäöíó ÍöÌóÌò ÝóÅöäú ÃóÊúãóãúÊó ÚóÔúÑðÇ
Ýóãöäú ÚöäúÏößó} [ÇáÞÕÕ: 27] ¡ æóãóÇ ËóÈóÊó ÔóÑöíÚóÉð áöãóäú ÞóÈúáóäóÇ
Ýóåõæó áóÇÒöãñ áóäóÇ ãóÇ áóãú íóÞõãú ÇáÏøóáöíáõ Úóáóì ÇäúÝöÓóÇÎöåö
æóÞóÇáó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -: «ÃóÚúØõæÇ ÇáúÃóÌöíÑó
ÃóÌúÑóåõ ÞóÈúáó Ãóäú íóÌöÝø ÚóÑóÞóåõ» ÝóÇáúÃóãúÑõ ÈöÅöÚúØóÇÁö ÇáúÃóÌúÑö
Ïóáöíáõ ÕöÍøóÉö ÇáúÚóÞúÏö¡ æóÈõÚöËó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - æóÇáäøóÇÓõ íõÄóÇÌöÑõæäó æóíóÓúÊóÃúÌöÑõæäó
ÝóÃóÞóÑøóåõãú Úóáóì Ðóáößó æóÈóíøóäó ÃóÍúßóÇãóåõ æóÒóÚóãó ÈóÚúÖõ
ãóÔóÇíöÎöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - Ãóäøó ÇáúÞöíóÇÓó íóÃúÈóì ÌóæóÇÒó
åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏöº áöÃóäøóåõ íóÑöÏõ Úóáóì ÇáúãóÚúÏõæãö æóåöíó
ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÇáøóÊöí ÊõæÌóÏõ Ýöí ãõÏøóÉö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÇáúãóÚúÏõæãõ
áóíúÓó ÈöãóÍöáøò áöáúÚóÞúÏöº áöÃóäøóåõ áóíúÓó ÈöÔóíúÁò ÝóíóÓúÊóÍöíáõ
æóÕúÝõåõ ÈöÃóäøóåõ ãóÚúÞõæÏñ Úóáóíúåö æóáöÃóäøóåõ ãöáúßõ ÇáúãóÚúÞõæÏö
Úóáóíúåö ÈóÚúÏó ÇáúæõÌõæÏö áóÇ ÈõÏøó ãöäúåõ áöÇäúÚöÞóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö
æóÇáúãóÚúÏõæãõ áóÇ íõæÕóÝõ ÈöÃóäøóåõ ãóãúáõæßñ æóáóÇ íõãúßöäõ ÌóÚúáõ
ÇáúÚóÞúÏö ãõÖóÇÝðǺ áöÃóäøó ÇáúãõÚóÇæóÖóÇÊö áóÇ ÊóÍúÊóãöáõ ÇáúÅöÖóÇÝóÉó
ßóÇáúÈóíúÚö æóÇáäøößóÇÍö (ÞóÇáó:) - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - æóåóÐóÇ
ÚöäúÏöí áóíúÓó ÈöÞóæöíøò æóÇÔúÊöÑóÇØõ ÇáúæõÌõæÏö æóÇáúãöáúßö ÝöíãóÇ
íõÖóÇÝõ Åáóíúåö ÇáúÚóÞúÏõ áöÚóíúäöåö Èóáú áöáúÞõÏúÑóÉö Úóáóì
ÇáÊøóÓúáöíãö¡ æóÐóáößó áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ Ýöí ÇáúãóÇäöÚö ÝóÅöäøó ÇáúæõÌõæÏó
íõÚúÌöÒõåõ Úóäú ÇáÊøóÓúáöíãö ÈöÍõßúãö ÇáúÚóÞúÏö åõäóǺ áöÃóäøó
ÇáúãóäóÇÝöÚó ÃóÚúÑóÇÖñ áóÇ ÊóÈúÞóì æóÞúÊóíúäö æóÇáÊøóÓúáöíãó Íõßúãõ
ÇáúÚóÞúÏö æóÇáúÍõßúãõ íóÚúÞõÈõ ÇáÓøóÈóÈó ÝóáóÇ íõÊóÕóæøóÑõ ÈóÞóÇÁõ
ÇáúãóæúÌõæÏö ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö Åáóì æóÞúÊö
ÇáÊøóÓúáöíãö ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó ÈöÇáúæõÌõæÏö íóÊóÍóÞøóÞõ ÇáúÚóÌúÒõ Úóäú
ÇáÊøóÓúáöíãö ÚöäúÏó æõÌõæÈö ÇáÊøóÓúáöíãö ÝóáóÇ ãóÚúäóì áöÇÔúÊöÑóÇØö
ÇáúæõÌõæÏö ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö æóáóßöäú ÊõÞóÇãõ ÇáúÚóíúäõ ÇáúãõäúÊóÝóÚõ
ÈöåóÇ ãóæúÌõæÏóÉð Ýöí ãöáúßö ÇáúÚóÞúÏö ãóÞóÇãó ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí Íõßúãö
ÌóæóÇÒö ÇáúÚóÞúÏö æóáõÒõæãöåö ßóãóÇ ÊõÞóÇãõ ÇáúãóÑúÃóÉõ ãóÞóÇãó ãóÇ åõæó
ÇáúãóÞúÕõæÏõ ÈöÇáäøößóÇÍö Ýöí Íõßúãö ÇáúÚóÞúÏö æóÇáÊøóÓúáöíãö
æóÊõÞóÇãõ ÇáÐøöãøóÉõ ÇáøóÊöí åöíó ãóÍöáøõ ÇáúãõÓúáóãö Ýöíåö ãóÞóÇãó
ãöáúßö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Ýöí Íõßúãö ÌóæóÇÒö ÇáÓøóáóãö¡ Ãóæú
(15/74)
íõÌúÚóáõ ÇáúÚóÞúÏõ ãõÖóÇÝðÇ
áöáöÇäúÚöÞóÇÏö Åáóì æóÞúÊö æõÌõæÏö ÇáúãóäúÝóÚóÉö áöíóÞúÊóÑöäó
ÇáöÇäúÚöÞóÇÏõ ÈöÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÝóíóÊóÍóÞøóÞõ ÈöåóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö
ÇáÊøóãóßøõäõ ãöäú ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóåõæó ãóÚúäóì
Þóæúáõ ãóÔóÇíöÎöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ -: Åäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÚõÞõæÏñ
ãõÊóÝóÑøöÞóÉñ íóÊóÌóÏøóÏõ ÇäúÚöÞóÇÏõåóÇ ÈöÍóÓúÈö ãóÇ íóÍúÏõËõ ãöäú
ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÅöäøóãóÇ íóÝúÚóáõ ßóÐóáößó
áöÍóÇÌóÉö ÇáäøóÇÓö
ÝóÇáúÝóÞöíÑõ ãõÍúÊóÇÌñ Åáóì ãóÇáö ÇáúÛóäöíøö æóÇáúÛóäöíøõ ãõÍúÊóÇÌñ Åáóì
Úóãóáö ÇáúÝóÞöíÑö æóÍóÇÌóÉõ ÇáäøóÇÓö ÃóÕúáñ Ýöí ÔóÑúÚö ÇáúÚõÞõæÏö
ÝóíõÔúÑóÚõ Úóáóì æóÌúåò ÊóÑúÊóÝöÚõ Èöåö ÇáúÍóÇÌóÉõ æóíóßõæäõ ãõæóÇÝöÞðÇ
áöÃõÕõæáö ÇáÔøóÑúÚö¡ Ëõãøó íóÑöÏõ åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏõ ÊóÇÑóÉð Úóáóì
ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÚóáóì ÇáúÚóãóáö ÃõÎúÑóì æóÝöí ÇáúæóÌúåóíúäö áóÇ ÈõÏøó
ãöäú ÅÚúáóÇãö ãóÇ íóÑöÏõ Úóáóíúåö ÇáúÚóÞúÏõ Úóáóì æóÌúåò ÊóäúÞóØöÚõ Èöåö
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ ÝóÅöÚúáóÇãõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÈóíóÇäö ÇáúãõÏøóÉö¡ Ãóæú
ÇáúãóÓóÇÝóÉö¡ æóÐößúÑõ ÇáúãõÏøóÉö áöÈóíóÇäö ãöÞúÏóÇÑö ÇáúÚõÞõæÏö
Úóáóíúåö áóÇ áöáÊøóæúÞöíÊö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÝóÅöäøó ÇáúãóäóÇÝöÚó áóãøóÇ
ßóÇäóÊú ÊóÍúÏõËõ ÔóíúÆðÇ ÝóÔóíúÆðÇ ÝóãöÞúÏóÇÑõåóÇ íóÕöíÑõ ãóÚúáõæãðÇ
ÈöÈóíóÇäö ÇáúãõÏøóÉö ÈöãóäúÒöáóÉö Çáúßóíúáö æóÇáúæóÒúäö Ýöí
ÇáúãõÞóÏøóÑóÇÊö¡ Ãóæú ÈöÈóíóÇäö ÇáúãóÓóÇÝóÉö ÝóÅöäøó ãöÞúÏóÇÑó ÇáÓøóíúÑö
æóÇáúãóÔúíö íóÕöíÑõ Èöåö ãóÚúáõæãðÇ æóÅöÚúáóÇãõ ÇáúÚóãóáö ÈöÈóíóÇäö
ãóÍóáøöåö æóÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö Ýöíåö æóÕúÝñ íõÍúÏöËõåõ Ýöí ÇáúãóÍóáøö
ãöäú ÞöÕóÇÑóÉò¡ Ãóæú ÏöÈóÇÛóÉò¡ Ãóæú ÎöíóÇØóÉò ÝóíóÎúÊóáöÝõ ãöÞúÏóÇÑõåõ
ÈöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúãóÍóáøöº æóáöåóÐóÇ áóÇ íóÊóÚóíøóäõ Úóáóíúåö ÅÞóÇãóÉõ
ÇáúÚóãóáö ÈöíóÏöåö ÅáøóÇ Ãóäú íõÔúÊóÑóØó Úóáóíúåö Ðóáößó ÝóÍöíäóÆöÐò
íóÌöÈõ ÇáúæóÝóÇÁõ ÈöÇáÔøóÑúØöº áöÃóäøóåõ ãõÝöíÏñ ÝóÈóíúäó ÇáäøóÇÓö
ÊóÝóÇæõÊñ Ýöí ÅÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö ÈöÃóíúÏöíåöãú æóßóãóÇ íóÌöÈõ ÅÚúáóÇãõ
ãóÇ íóÑöÏõ Úóáóíúåö ÇáúÚóÞúÏõ íóÌöÈõ ÅÚúáóÇãõ ÇáúÈóÏóáö áöÞóØúÚö
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö æóÞóÏú Ïóáøó Úóáóíúåö ÇáúÍóÏöíËõ ÇáøóÐöí ÈóÏóÃó Èöåö
ÇáúßöÊóÇÈõ æóÑóæóÇåõ Úóäú ÃóÈöí åõÑóíúÑóÉó æóÃóÈöí ÓóÚöíÏò - ÑóÖöíó
Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó
- ÞóÇáó: «áóÇ íóÓúÊóÇãõ ÇáÑøóÌõáõ Úóáóì Óóæúãö ÃóÎöíåö æóáóÇ íóäúßöÍõ
Úóáóì ÎöØúÈóÊöåö æóÞóÇáó: áóÇ ÊóäóÇÌóÔõæÇ æóáóÇ ÊóÈöíÚõæÇ ÈöÅöáúÞóÇÁö
ÇáúÍóÌóÑö æóãóäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÃóÌöíÑðÇ ÝóáúíõÚúáöãúåõ ÃóÌúÑóåõ» .
æóåóÐóÇ ÍóÏöíËñ Øóæöíáñ ÈóÏóÃó ÈöÈóÚúÖöåö ßöÊóÇÈõ ÇáäøößóÇÍö
æóÈöÈóÚúÖöåö ßöÊóÇÈõ ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö æóåõæó ãóÔúåõæÑñ ÊóáóÞøóÊúåõ
ÇáúÚõáóãóÇÁõ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÈöÇáúÞóÈõæáö æóÈöÇáúÚóãóáö Èöåö
æóÝöíåö Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøóåõ áóÇ íóÍöáøõ ÇáöÇÓúÊöíóÇãõ Úóáóì Óóæúãö
ÇáúÛóíúÑö.
æóåóÐóÇ ÇááøóÝúÙõ íõÑúæóì ÈöÑöæóÇíóÊóíúäö ÈößóÓúÑö Çáúãöíãö Ýóíóßõæäõ
äóåúíðÇ æóÇáäøóåúíõ ãóÌúÒõæãñ æóáóßöäøó ÇáúãóÌúÒõæãó ÅÐóÇ ÍõÑøößó
áöÇÓúÊöÞúÈóÇáö ÇáúÃóáöÝö æóÇááøóÇãö ÍõÑøößó ÈöÇáúßóÓúÑö¡ æóÈöÑóÝúÚö
Çáúãöíãö æóåõæó äóåúíñ ÈöÕöíÛóÉö ÇáúÎóÈóÑö æóÃóÈúáóÛõ ãóÇ íóßõæäõ ãöäú
Çáäøóåúíö åóÐóÇ ßóÇáúÃóãúÑö ÝóÅöäøó ÃóÈúáóÛó ÇáúÃóãúÑö ãóÇ íóßõæäõ
ÈöÕöíÛóÉö ÇáúÎóÈóÑö
ÞóÇáó ÓõÝúíóÇäõ Èúäõ ÚõíóíúäóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÈöÙóÇåöÑö
ÇáúÍóÏöíËö ÅÐóÇ ÇÓúÊóÇãó Úóáóì Óóæúãö ÇáúÛóíúÑ æóÇÔúÊóÑóì¡ Ãóæú äóßóÍó
Úóáóì ÎöØúÈóÉö ÇáúÛóíúÑö ÝóÇáúÚóÞúÏõ ÈóÇØöáñº áöÃóäøó Çáäøóåúíó íõæÌöÈõ
ÝóÓóÇÏó Çáúãóäúåöíøö Úóäúåõ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ åóÐóÇ äóåúíñ áöãóÚúäðì
Ýöí ÛóíúÑö Çáúãóäúåöíøö Úóäúåõ ÛóíúÑõ ãõÊøóÕöáò Èöåö æóåõæó ÇáúÃóÐóì
æóÇáúæóÍúÔóÉõ ÇáøóÐöí íóáúÍóÞõ ÕóÇÍöÈóåõ¡ æóÐóáößó áóíúÓó ãöäú ÇáúÚóÞúÏö
Ýöí ÔóíúÁò ÝóíõæÌöÈõ ÇáöÇÓúÊöíóÇÁó æóáóÇ íõÝúÓöÏõ ÇáúÚóÞúÏó ßóÇáäøóåúíö
Úóäú ÇáÕøóáóÇÉö Ýöí ÇáúÃóÑúÖö ÇáúãóÛúÕõæÈóÉö¡ Ëõãøó åóÐóÇ Çáäøóåúíõ
ÈóÚúÏó ãóÇ Ñóßóäó ÃóÍóÏõåõãóÇ Åáóì ÕóÇÍöÈöåö¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÓóÇæóãóåõ
ÈöÔóíúÁò æóáóãú íóÑúßóäú ÃóÍóÏõåõãóÇ Åáóì ÕóÇÍöÈöåö ÝóáóÇ ÈóÃúÓó
áöáúÛóíúÑö Ãóäú íõÓóÇæöãóåõ æóíóÔúÊóÑöíóåõ
(15/75)
Úóáóì ãóÇ Ñõæöíó «Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ãóÑøó ÈöÚóÈúÏò ÝóÓóÇæóãóåõ æóáóãú
íóÔúÊóÑöåö ÝóÇÔúÊóÑóÇåõ ÂÎóÑõ ÝóÃóÚúÊóÞóåõ.» ÇáúÍóÏöíËõ¡ æóåóÐóǺ
áöÃóäøó ÈóíúÚó ÇáúãõÒóÇíóÏóÉö áóÇ ÈóÃúÓó Èöåö Úóáóì ãóÇ Ñõæöíó «Ãóäøó
ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÈóÇÚó ÞóÚúÈðÇ æóÍöáúÓðÇ
ÈöÈóíúÚö ãóäú íóÒöíÏõ» æóÕöÝóÉõ ÈóíúÚö ÇáúãõÒóÇíóÏóÉö Ãóäú íõäóÇÏöíó
ÇáÑøóÌõáõ Úóáóì ÓöáúÚóÊöåö ÈöäóÝúÓöåö¡ Ãóæú ÈöäóÇÆöÈöåö æóíóÒöíÏõ
ÇáäøóÇÓõ ÈóÚúÖõåõãú Úóáóì ÈóÚúÖò ÝóãóÇ áóãú íóßõÝøó Úóäú ÇáäøöÏóÇÁö
ÝóáóÇ ÈóÃúÓó áöáúÛóíúÑö Ãóäú íóÒöíÏó æóÅöÐóÇ ÓóÇæóãóåõ ÅäúÓóÇäñ ÈöÔóíúÁö
ÝóßóÝøó Úóäú ÇáäøöÏóÇÁö æóÑóÖöíó ÈöÐóáößó ÝóÍöíäóÆöÐò íõßúÑóåõ
áöáúÛóíúÑö Ãóäú íóÒöíÏó æóíóßõæäõ åóÐóÇ ÇÓúÊöíóÇãðÇ Úóáóì Óóæúãö
ÇáúÛóíúÑö¡ æóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÎóØóÈó ÇãúÑóÃóÉð æóáóãú ÊóÑúßóäú Åáóíúåö
ÝóáóÇ ÈóÃúÓó áöáúÛóíúÑö Ãóäú íóÎúØõÈóåóÇ Úóáóì ãóÇ Ñõæöíó «Ãóäøó
ÇãúÑóÃóÉð ÌóÇÁóÊú Åáóì ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - ÝóÞóÇáóÊú Åäøó ãõÚóÇæöíóÉó íóÎúØõÈõäöí¡ æóÅöäøó ÃóÈóÇ
ÇáúÌóåúãö íóÎúØõÈõäöí ÝóÞóÇáó: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
ÃóãøóÇ ãõÚóÇæöíóÉõ ÝóÑóÌõáñ ÕõÚúáõæßñ áóÇ ãóÇáó áóåõ æóÃóãøóÇ ÃóÈõæ
ÇáúÌóåúãö Ýóåõæó áóÇ íóÑúÝóÚõ ÇáúÚóÕóÇ Úóäú Ãóåúáöåö ÇäúßöÍöí ÃõÓóÇãóÉó
Èúäó ÒóíúÏò ÝóÅöäøóßö ÊóÌöÏöíäó Ýöíåö ÎóíúÑðÇ ßóËöíÑðÇ» ¡ ÝóÃóãøóÇ
ÈóÚúÏó ãóÇ Ñóßóäó ÃóÍóÏõåõãóÇ Åáóì ÕóÇÍöÈöåö áóÇ íóÍöáøõ áöÃóÍóÏò Ãóäú
íóÎúØõÈóåóǺ áöÃóäøó ãóÚúäóì ÇáúÃóÐóì ÅäøóãóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ Ýöí åóÐöåö
ÇáúÍóÇáö æóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáäøóÌúÔö ÇáúÅöËóÇÑóÉõ æóãöäúåõ Óõãøöíó
ÇáÕøóíøóÇÏõ äóÇÌöÔðǺ áöÃóäøóåõ íóäúËõÑõ ÇáÕøóíúÏó Úóäú ÃóæúßóÇÑöåóÇ
ÝóÇáúãõÑóÇÏõ Ãóäú íóØúáõÈó ÇáÓøöáúÚóÉó ÈöËóãóäò íóÚúáóãõ ÃóäøóåóÇ áóÇ
ÊõÓóÇæöí Ðóáößó æóáóÇ íóÞúÕöÏõ ÔöÑóÇÁóåóÇ æóÅöäøóãóÇ íóÞúÕöÏõ Ãóäú
íõÑóÛøöÈó ÇáúÛóíúÑó Ýöí ÔöÑóÇÆöåóÇ Èöåö æóåóÐóÇ ãöäú ÈóÇÈö ÇáúÎöÏóÇÚö
æóÇáúÛõÑõæÑö
æóÞóæúáõåõ: «æóáóÇ ÊóÈöíÚõæÇ ÈöÅöáúÞóÇÁö ÇáúÍóÌóÑö» æóÝöí ÈóÚúÖö
ÇáÑøöæóÇíóÇÊö «æóáóÇ ÊóäóÇÈóÐõæÇ» æóåõæó ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú åóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì
ÃóíúÖðÇ ÝóÇáäøóÈúÐõ åõæó ÇáØøóÑúÍõ æóåóÐöåö ÃóäúæóÇÚõ ÈõíõæÚò ßóÇäõæÇ
ÊóÚóÇÑóÝõæåóÇ Ýöí ÇáúÌóÇåöáöíøóÉö æóåöíó Ãóäú íóÑúãöíó ÇáúÍóÌóÑó Åáóì
ÓöáúÚóÉö ÅäúÓóÇäò ÝóÅöäú ÃóÕóÇÈóåóÇ æóÌóÈó ÇáúÈóíúÚõ ÈóíúäóåõãóÇ¡ Ãóæú
íóØúáõÈó ÓöáúÚóÉð ãöäú ÅäúÓóÇäò ÝóÅöäú ØóÑóÍó Åáóíúåö ÕóÇÍöÈõåóÇ æóÌóÈó
ÇáúÈóíúÚõ ÈóíúäóåõãóÇ¡ Ëõãøó äóåóì ÇáÔøóÑúÚõ Úóäú Ðóáößóº áöãóÇ Ýöíåö
ãöäú ÇáúÛóÑóÑö ßóãóÇ Ñõæöíó Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - «äóåóì Úóäú ÈóíúÚö ÇáúÛóÑóÑö» æóãóÞúÕõæÏõåõ ÂÎöÑó ÇáúÍóÏöíËö
«æóãóäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÃóÌöíÑðÇ ÝóáúíõÚúáöãúåõ ÃóÌúÑóåõ» æóåóÐóÇ Ïóáöíáõ
ÌóæóÇÒö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÌóæóÇÒö ÇÓúÊöÆúÌóÇÑö ÇáúÍõÑøö áöáúÚóãóáö
æóæõÌõæÈö ÅÚúáóÇãö ÇáúÃóÌúÑö æóÃóäøóåõ áóÇ íóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõ ÇáúÃóÌúÑö
ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏöº áöÃóäøóåõ ÃóãóÑó ÈöÇáúÅöÚúáóÇãö æóáóæú ßóÇäó
ÇáÊøóÓúáöíãõ íóÌöÈõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö áóßóÇäó ÇáúÃóæúáóì Ãóäú íóÞõæáó
ÝóáöíõÄúÊöåö ÃóÌúÑóåõ æóÝöí Þóæúáöåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó
-: «ÃóÚúØõæÇ ÇáúÃóÌöíÑó ÃóÌúÑóåõ ÞóÈúáó Ãóäú íóÌöÝøó ÚóÑóÞõåõ» Ïóáöíáñ
Úóáóì Ðóáößó ÃóíúÖðÇ ÝóÅöäøóåõ ÃóãóÑó ÈöÇáúãõÓóÇÑóÚóÉö Åáóì ÃóÏóÇÁö
ÇáúÃõÌúÑóÉö æóÌóÚóáó Ãóæøóáó ÃóæúÞóÇÊö ÇáúãõÓóÇÑóÚóÉö ãóÇ ÈóÚúÏó
ÇáúÝóÑóÇÛö ãöäú ÇáúÚóãóáö ÞóÈúáó ÌõÝõæÝö ÇáúÚóÑóÞö ÝóÏóáøó Ãóäøó Ãóæøóáó
æóÞúÊö ÇáúæõÌõæÈö åóÐóÇ æóÚóäú ÃóÈöí ÃõãóÇãóÉó ÞóÇáó: «ÞõáúÊõ áöÚóÈúÏö
Çááøóåö Èúäö ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - Åäøöí ÃóßóÑöí ÅÈöáöí
Åáóì ãóßøóÉó ÃóÝóÊóÌúÒöíäöí ãöäú ÍóÌøóÊöí¿ ÝóÞóÇáó: ÃóáóÓúÊó ÊõáóÈøöí
æóÊóÞöÝõ æóÊóÑúãöí ÇáúÌöãóÇÑó¿ ÞõáúÊõ: Èóáóì ÞóÇáó: ÓóÃóáó ÑóÌõáñ
ÑóÓõæáó Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÚóãøóÇ ÓóÃóáúÊóäöí
Úóäúåõ Ýóáóãú íõÌöÈúåõ ÍóÊøóì ÃóäúÒóáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {áóíúÓó
Úóáóíúßõãú ÌõäóÇÍñ Ãóäú ÊóÈúÊóÛõæÇ ÝóÖúáðÇ ãöäú ÑóÈøößõãú} [ÇáÈÞÑÉ: 198]
ÝóÞóÇáó: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÃóäúÊõãú ÍóÇÌøñ» .
(15/76)
æóÝöí åóÐóÇ Ïóáöíáõ ÌóæóÇÒö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
æóÌóæóÇÒö ßöÑóÇÁö ÇáúÅöÈöáö Åáóì ãóßøóÉó ÔóÑøóÝóåóÇ Çááøóåõ ãöäú ÛóíúÑö
ÈóíóÇäò ÇáúãõÏøóÉöº áöÃóäøó ÐößúÑó ÇáúãóÓóÇÝóÉö Ýöí ÇáúÅöÚúáóÇãö
ßóÈóíóÇäö ÇáúãõÏøóÉö¡ Ëõãøó ÃõÔúßöáó Úóáóì ÇáÓøóÇÆöáö ÍóÇáó ÍóÌøöåöº
áöÃóäøó ÎõÑõæÌóåõ ßóÇäó áöÊóÚóÇåõÏö ÅÈöáöåö æóÇßúÊöÓóÇÈö ÇáúßöÑóÇÁö
áöäóÝúÓöåö æóåõæó ãóæúÖöÚõ ÇáúÅöÔúßóÇáö ÝóÅöäøó ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÌóÚóáó ãöäú ÃóÔúÑóÇØö ÇáÓøóÇÚóÉö ÇßúÊöÓóÇÈó
ÇáÏøõäúíóÇ ÈöÚóãóáö ÇáúÂÎöÑóÉö ÝóÃóÒóÇáó ÇÈúäõ ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ
ÚóäúåõãóÇ - ÅÔúßóÇáóåõ ÈöãóÇ ÐóßóÑó áóåõ ãöäú ãõÈóÇÔóÑóÉö ÃóÚúãóÇáö
ÇáúÍóÌøö æóåóÐóÇ ÈóíóÇäñ áóåõ Ãóäøó ÈöÇáÐøóåóÇÈö áóÇ íóÊóÃóÏøóì ÇáúÍóÌøõ
æóÅöäøóãóÇ íóÊóÃóÏøóì ÈöÇáúÅöÍúÑóÇãö æóÇáúæõÞõæÝö æóÇáØøóæóÇÝö
æóÇáÑøóãúíö æóåõæó ÈöåóÐöåö ÇáúÃóÚúãóÇáö áóÇ íóÈúÊóÛöí ÚóÑóÖó ÇáÏøõäúíóÇ
æóåóÐóÇ ÌóæóÇÈñ ÊóÇãøñ áóæú ÇÞúÊóÕóÑó Úóáóíúåö æóáóßöäøóåõ ÃóÍóÈøó Ãóäú
íóÒöíÏóåõ æõÖõæÍðÇ ÝóÑóæóì ÇáúÍóÏöíËóº áöÃóäøó ÇáúÃóæøóáó Ïóáöíáñ
íõÓúÊóÏúÑóßõ ÈöÇáÊøóÃóãøõáö æóÞóÏú ÔóÈøóåó Ðóáößó ÈöÇáÓøöÑóÇÌö
æóÇáúÎóÈóÑõ Ïóáöíáñ æóÇÖöÍñ æóåõæó ãõÔóÈøóåñ ÈöÇáÔøóãúÓö æóßóãú ãöäú
Úóíúäò áóÇ ÊõÈúÕöÑõ ÈöÖóæúÁö ÇáÓøöÑóÇÌö æóÊõÈúÕöÑõ ÅÐóÇ ÈóÒóÛó
ÇáÖøöíóÇÁõ ÇáúæóåøóÇÌõ
Ëõãøó Ýöíåö Ïóáöíáõ Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó
- ßóÇäó íóäúÊóÙöÑõ äõÒõæáó ÇáúæóÍúíö Ýöí ÈóÚúÖö ãóÇ íõÓúÃóáõ Úóäúåõº
ÝóÅöäøóåõ ÃóÎøóÑó ÌóæóÇÈó åóÐóÇ ÇáÓøóÇÆöáö ÍóÊøóì äóÒóáóÊú ÇáúÂíóÉõ¡
Ëõãøó Èóíøóäó áóåõ Ãóäøóåõ áóÇ äõÞúÕóÇäó Ýöí ÇáúÍóÌøö æóÃóåúáõ
ÇáúÍóÏöíËö íóÑúæõæäó Ãóäøó ÑóÓõæáó Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - ÓõÆöáó Úóäú ÇáÊøöÌóÇÑóÉö Ýöí ØóÑöíÞö ÇáúÍóÌøö æóáóãøóÇ ßóÇäó
ÅßúÑóÇÁõ ÇáúÅöÈöáö Ýöí ãóÚúäóÇåõ Ñóæóì ÇÈúäõ ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ
ÚóäúåõãóÇ - ÇáúÍóÏöíËó Ýöíåö æóÚóáóì åóÐóÇ ÞõáúäóÇ ÇáÑøõÓúÊóÇÞöíøõ ÅÐóÇ
ÏóÎóáó ÇáúãöÕúÑó íóæúãó ÇáúÌõãõÚóÉö áöÔöÑóÇÁö ÇáÏøõåúäö æóÇááøóÍúãö
æóÔóåöÏó ÇáúÌõãõÚóÉó Ýóåõæó Ýöí ÇáËøóæóÇÈö¡ æóÇóáøóÐöí áóÇ ÔõÛúáó áóåõ
Óöæóì ÅÞóÇãóÉö ÇáúÌõãõÚóÉö ÓóæóÇÁñº áöÃóäøó ãóÞúÕõæÏó ÇáúãõÓúáöãö
ÅÞóÇãóÉõ ÇáúÚöÈóÇÏóÉö ÝöíãóÇ Óöæóì Ðóáößó íóßõæäõ ÊóÈóÚðÇ áóåõ æóáóÇ
íóÊóãóßøóäõ äõÞúÕóÇäñ Ýöí ËóæóÇÈö ÇáúÚöÈóÇÏóÉö æóÅöäøó ÓóÚöíÏó Èúäó
ÌõÈóíúÑò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ÞóÇáó: ÃóÊóì ÑóÌõáñ Åáóì ÇÈúäö
ÚóÈøóÇÓò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - ÝóÞóÇáó: Åäøöí ÃóÌøóÑúÊõ äóÝúÓöí
ãöäú Þóæúãò æóÍóØóØúÊõ áóåõãú ãöäú ÃóÌúÑöí ÃóÝóíõÌúÒöíäöí ãöäú ÍóÌøóÊöí¿
ÝóÞóÇáó ÇÈúäõ ÚóÈøóÇÓò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - åóÐóÇ ãöäú ÇáÏøóíúäö
ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {áóíúÓó Úóáóíúßõãú ÌõäóÇÍñ} [ÇáÈÞÑÉ: 198]
ÇáúÂíóÉó æóÅöäøóãóÇ ÃõÔúßöáó Úóáóì åóÐóÇ ÇáÓøóÇÆöáö ãóÇ ÃõÔúßöáó Úóáóì
ÇáúÃóæøóáö æóßóÃóäøóåõ ÈóáóÛóåõ ÇáúÍóÏöíËõ ÇáøóÐöí ÞóÇáó ÑóÓõæáõ Çááøóåö
- Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - áöáøóÐöí ÇõÓúÊõÄúÌöÑó
ÈöÏöíäóÇÑóíúäö áöáúÎõÑõæÌö ãóÚó ÇáúãõÌóÇåöÏö «æóÅöäøóãóÇ áóßó ÏöíäóÇÑõßó
Ýöí ÇáÏøõäúíóÇ æóÇáúÂÎöÑóÉö» ÝóÙóäøó ãöËúáóåõ Ýöí ÇáúÍóÌøö æóÍóØøó
ÈóÚúÖó ÇáúÃóÌúÑö Èöåö áöíóÑúÊóÝöÚó Èöåö äõÞúÕóÇäõ ÍóÌøöåö ÝóÅöäøó
ÇáúÍóØøó ÅÍúÓóÇäñ æóÇäúÊöÏóÇÈñ Åáóì ãóÇ äõÏöÈó Ýöí ÇáÔøóÑúÚö æóãöËúáõåõ
ãóÔúÑõæÚõ ÌóÈúÑö ÇáäøõÞúÕóÇäö ÇáúÝóÑóÇÆöÖö ßóÇáäøóæóÇÝöáö ÝóÃóÒóÇáó
ÇÈúäõ ÚóÈøóÇÓò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - ÅÔúßóÇáóåõ æóÈóíøóäó Ãóäøóåõ
áóÇ äõÞúÕóÇäó Ýöí ÍóÌøöåö æóáóãú íóÃúãõÑúåõ ÈöÇáúßóÝøö Úóäú ÍóØøö
ÇáúÃóÌúÑö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÍóÌøõåõ ÈöÏõæäöåö ÊóãóÇãðǺ áöÃóäøó ÇáúãóäúÚó
ãöäú ÇáúÈöÑøö æóÇáúÅöÍúÓóÇäö áóÇ íóÍúÓõäõ¡ æóåõæó Úóáóì ãóÇ ÃóÝúÊóì Èöåö
ÇÈúäõ ÚóÈøóÇÓò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - ÈöÎöáóÇÝö ÍóÇáö ãöäú
ÇõÓúÊõÄúÌöÑó áöáúÎõÑõæÌö ãóÚó ÇáúãõÌóÇåöÏöº ÝóÅöäøóåõ ÎóÑóÌó áöíóÎúÏõãó
ÛóíúÑóåõ áóÇ áöíõÈóÇÔöÑó ÇáúÌöåóÇÏó æóåóÐóÇ ÎóÑóÌó áöíõÈóÇÔöÑó ÃóÚúãóÇáó
ÇáúÍóÌøö æóíóÎúÏõãó Ýöí ÇáØøóÑöíÞö ÛóíúÑóåõ ÝóßóÇäó åóÐóÇ ÊóÈóÚðÇ áóÇ
íóÊóãóßøóäõ Èöåö äõÞúÕóÇäñ
(15/77)
Ýöí ÇáúÃóÕúáö.
æóÚóäú ÑóÇÝöÚö Èúäö ÎóÏöíÌò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - Úóäúåõ ÞóÇáó:
«ãóÑøó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Úóáóì
ÍóÇÆöØò ÝóÃóÚúÌóÈóåõ ÝóÞóÇáó: áöãóäú åóÐóÇ ÇáúÍóÇÆöØö ÝóÞõáúÊõ áöí
ÇÓúÊóÃúÌóÑúÊõåõ ÝóÞóÇáó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -: áóÇ
ÊóÓúÊóÃúÌöÑúåõ ÈöÔóíúÁò ãöäúåõ» æóÝöíåö Ïóáöíáõ Ãóäøó ÑóÓõæáó Çááøóåö -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ßóÇäó íõÚúÌöÈõåõ ãöäú ÇáÏøõäúíóÇ ãóÇ
íõÚúÌöÈõ ÛóíúÑóåõ æóáóßöäøóåõ ßóÇäó áóÇ íóÑúßóäõ Åáóíúåö ßóãóÇ ÞóÇáó
Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {: æóáóÇ ÊóãõÏøóäøó Úóíúäóíúßó Åáóì ãóÇ ãóÊøóÚúäóÇ
Èöåö} [Øå: 131] . ÇáúÂíóÉó
æóåóÐóÇ ÇáúÞóÏúÑõ ãöäú ÇáúÅöÚúÌóÇÈö áóÇ íóÖõÑøõ ÃóÍóÏðÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ
íóÞõæáõåõ ÌõåøóÇáõ ÇáúãõÊóÚóÓøöÝóÉö Ãóäøó ãóäú ÃóÚúÌóÈóåõ ÔóíúÁñ ãöäú
ÇáÏøõäúíóÇ íóäúÊóÞöÕõ ãöäú ÇáúÅöíãóÇäö ÈöÞóÏúÑöåö ÝóßóíúÝó íóÓúÊóÞöíãõ
åóÐóÇ æóÞóÏú ÞóÇáó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
«ÍõÈøöÈó Åáóíøó ãöäú ÏõäúíóÇßõãú ËóáóÇËñ ÇáäøöÓóÇÁõ æóÇáØøöíÈõ
æóÌõÚöáóÊú ÞõÑøóÉõ Úóíúäöí Ýöí ÇáÕøóáóÇÉö» ÝóáóãøóÇ ÃóÚúÌóÈóåõ ÞóÇáó: -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - áöãóäú åóÐóÇ æóÝöíåö ÈóíóÇäõ Ãóäøó
åóÐóÇ áóíúÓó ãöäú ÌõãúáóÉö ãóÇ áóÇ íóÚúäöí ÇáúãóÑúÁõ ÝóÑóÓõæáõ Çááøóåö -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ãóÇ ßóÇäó íóÊóßóáøóãõ ÈöãóÇ áóÇ
íóÚúäöíåö æóáóßöäøóåõ ãöäú ÈóÇÈö ÇáöÇÓúÊöÆúäóÇÓö æóÍõÓúäö ÇáÕøõÍúÈóÉö
æóÝöí Þóæúáö ÑóÇÝöÚò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - áöí ÇÓúÊóÃúÌóÑúÊõåõ
Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøó ÇáÔøóíúÁó íõÖóÇÝõ Åáóì ÇáúãóÑúÁö¡ æóÅöäú ßóÇäó áóÇ
íóãúáößõåõ ÍóÞöíÞóÉð ÝóÅöäøó ÑóÓõæáó Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - áóãú íõäúßöÑú Ðóáößó Úóáóíúåöº æóáöåóÐóÇ ÞõáúäóÇ: ãóäú
ÍóáóÝó Ãóäú áóÇ íóÏúÎõáó ÏóÇÑó ÝõáóÇäò ÝóÏóÎóáó ÏóÇÑðÇ íóÓúßõäõåóÇ
ÝõáóÇäñ ÈöÅöÌóÇÑóÉò¡ Ãóæú ÚóÇÑöíøóÉò ÍóäöËó
æóÝöí ÇáúÍóÏöíËö Ïóáöíáõ ÌóæóÇÒö ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö áöáúÃóÑóÇÖöíö æóÏóáöíáõ
ÝóÓóÇÏö ÚóÞúÏö ÇáúãõÒóÇÑóÚóÉö ÝóÝöí ÇáúãõÒóÇÑóÚóÉö ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ
ÇáúÃóÑúÖö ÈöÈóÚúÖö ãóÇ ÊõÎúÑöÌõåõ æóäóåóì ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÑóÇÝöÚó Èúäó ÎóÏöíÌò - ÑóÖöíó Çááøóåõ
Úóäúåõ - Úóäú ÇÓúÊöÆúÌóÇÑö ÇáúÃóÑúÖö ÈöÔóíúÁò ãöäúåõ Ýóåõæó ÍõÌøóÉõ
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - Úóáóì ãóäú ÃóÌóÇÒóåõ æóÚóäú
ÇáÔøóÚúÈöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ýöí ÑóÌõáò ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÈóíúÊðÇ
æóÃóÌøóÑóåõ ÈöÃóßúËóÑó ãöãøóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ Èöåö Ãóäøóåõ áóÇ ÈóÃúÓó
ÈöÐóáößó ÅÐóÇ ßóÇäó íóÝúÊóÍõ ÈóÇÈóåõ æóíóÛúáöÞõåõ æóíõÎúÑöÌõ ãóÊóÇÚóåõ
ÝóáóÇ ÈóÃúÓó ÈöÇáúÝóÖúáö æóÝöíåö Ïóáöíáõ Ãóäøó áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ãóäú
íõÄóÌøöÑó ãöäú ÛóíúÑöåö æóÈöåö íóÞõæáõ: ÝóÌóæóÇÒõ åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏõ ãöäú
ÇáúãóÇáößö ÞóÈúáó æõÌõæÏö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ßóÇäó ÈöÇáØøóÑöíÞö ÇáøóÐöí
ÞõáúäóÇ æóåõæó ãóæúÌõæÏñ Ýöí ÍóÞøö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóáöÃóäøó ÇáúãóÇáößó
ãóÇ ßóÇäó íóÊóãóßøóäõ ãöäú ãõÈóÇÔóÑóÉö ÇáúÚóÞúÏö ÚóáóíúåóÇ ÈóÚúÏó
ÇáúæõÌõæÏöº áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÈúÞóì¡ ÝóßóÐóáößó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ¡ Ëõãøó
Èóíøóäó Ãóäøóåõ ÅäøóãóÇ íóÌõæÒõ áóåõ Ãóäú íóÓúÊóÝúÖöáó ÅÐóÇ ßóÇäó
íóÚúãóáõ Ýöíåö ÚóãóáðÇ äóÍúæó ÝóÊúÍõ ÇáúÈóÇÈö æóÅöÎúÑóÇÌö ÇáúãóÊóÇÚö
Ýóíóßõæäõ ÇáúÝóÖúáõ áóåõ ÈöÅöÒóÇÁö Úóãóáöåö æóåóÐóÇ ÝóÖúáñ ÇÎúÊóáóÝó
Ýöíåö ÇáÓøóáóÝõ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ßóÇäó ÚóØóÇÁñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
- áóÇ íóÑóì ÈöÇáúÝóÖúáö ÈóÃúÓðÇ æóíóÚúÌóÈõ ãöäú Þóæúáöåö Ãóåúáõ
ÇáúßõæÝóÉö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÍóíúËõ ßóÑöåõæÇ ÇáúÝóÖúáó¡
æóÈöÞóæúáöåö ÃóÎóÐó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ -¡ æóßóÇäó
ÅÈúÑóÇåöíãõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóßúÑóåõ ÇáúÝóÖúáó ÅáøóÇ Ãóäú íóÒöíÏó
Ýöíåö ÔóíúÆðÇ ÝóÅöäú ÒóÇÏó Ýöíåö ÔóíúÆðÇ ØóÇÈó áóåõ ÇáúÝóÖúáõ
æóÃóÎóÐúäóÇ ÈöÞóæúáö ÅÈúÑóÇåöíãó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÞõáúäóÇ ÅÐóÇ
ÃóÕúáóÍó Ýöí ÇáúÈóíúÊö ÔóíúÆðÇ¡ Ãóæú Øóíøóäó ÇáúÈóíúÊö¡ Ãóæú ÌóÕøóÕó¡
Ãóæú ÒóÇÏó Ýöíåö áóæúÍðÇ ÝóÇáúÝóÖúáõ ÍóáóÇáñº áöÃóäøó ÇáÒøöíóÇÏóÉó
ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ãóÇ ÒóÇÏó ãöäú ÚöäúÏöåö ÍóãúáðÇ áöÃóãúÑöåö Úóáóì
ÇáÕøóáóÇÍö¡ æóÅöäú áóãú íóÒöÏú Ýöíåö ÔóíúÆðÇ áóÇ íóØöíÈõ áóåõ ÝóÖúáñ
áöäóåúíö ÇáäøóÈöíøö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
(15/78)
Úóäú ÑöÈúÍö ãóÇ áóãú íõÖúãóäú¡
æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÈöÇáúÚóÞúÏö áóãú ÊóÏúÎõáú Ýöí ÖóãóÇäö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
Ýóíóßõæäõ åóÐóÇ ÇÓúÊöÑúÈóÇÍðÇ Úóáóì ãóÇ áóãú íóÖúãóäúåõ ÝóÚóáóíúåö Ãóäú
íóÊóÕóÏøóÞó Èöåö áöáäøóåúíö Úóäúåõ¡ æóßóäúÓõ ÇáúÈóíúÊö áóíúÓó
ÈöÒöíóÇÏóÉò Ýöíåö ÅäøóãóÇ åõæó ÅÎúÑóÇÌõ ÇáÊøõÑóÇÈö ãöäúåõ ÝóáóÇ íóØöíÈõ
ÇáúÝóÖúáõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑöåö¡ æóßóÐóáößó ÝóÊúÍõ ÇáúÈóÇÈö æóÅöÎúÑóÇÌõ
ÇáúãóÊóÇÚö áóíúÓó ÈöÒöíóÇÏóÉò Ýöí ÇáúÈóíúÊö ÝóáóÇ íóØöíÈõ ÇáúÝóÖúáõ
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑöåö ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÔóÑóØó áóåõ ãöäú Ðóáößó ÔóíúÆðÇ
ãóÚúáõæãðÇ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÝóÍöíäóÆöÐò íóßõæäõ ÇáúÝóÖúáõ ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö
æóíóØöíÈõ áóåõ æóåõæó ÊóÃúæöíáõ ÍóÏöíËö ÇáÔøóÚúÈöíøö - ÑóÖöíó Çááøóåõ
Úóäúåõ -
æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ ßóÇäó íõÚúÌöÈõåõãú ÅÐóÇ
ÃóÈóÖóÚõæÇ ÈöÖóÇÚóÉð Ãóäú íõÚúØõæÇ ÕóÇÍöÈóåóÇ ÃóÌúÑðÇ ßóíú íóÖúãóäóåóÇ
æóåóÐóÇ ãöäúåõ ÅÔóÇÑóÉñ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ Þóæúáõ ãóäú ßóÇäó ÞóÈúáóåõ ãöäú
ÇáÕøóÍóÇÈóÉö æóÇáÊøóÇÈöÚöíäó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõãú - Ýóíóßõæäõ
ÏóáöíáðÇ áöãóäú íõÖóÍøöí ÇáúÃóÌöíÑó ÇáúãõÔúÊóÑóßöº áöÃóäøó
ÇáúãõÓúÊóÈúÖóÚó ÅÐóÇ ÃóÎóÐó ÃóÌúÑðÇ Ýóåõæó ÃóÌöíÑñ Úóáóì ÇáúÍöÝúÙö
æóåõæó ÃóÌöíÑñ ãõÔúÊóÑóßñ æóáóßöäú ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
íóÞõæáõ: áóíúÓó Ýöíåö ÈóíóÇäõ ÇáÓøóÈóÈö ÇáøóÐöí Èöåö íóÖúãóäõåóÇ
ÝóíõÍúÊóãóáõ Ãóäú íóßõæäó ÇáúãõÑóÇÏõ ßóíú íóÖúãóäó ãóÇ íõÊúáöÝõ
ÈöÚóãóáöåö ãöãøóÇ íóßõæäõ ÞóÕóÏó Èöåö ÇáúÅöÕúáóÇÍó Ïõæäó ÇáúÅöÝúÓóÇÏö
æóÈöåö äóÞõæáõ¡ ÝóÇáúÃóÌöíÑõ ÇáúãõÔúÊóÑóßõ ÖóÇãöäñº áöãóÇ ÌóäóÊú íóÏõåõ
æóÚóäú ÔõÑóíúÍò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ ÎóÇÕóãó Åáóíúåö íõÞóÇáõ:
ÞóÏú ÃóÌøóÑóåõ ÑóÌõáñ ÈóíúÊðÇ ÝóÃóáúÞóì Ýöíåö ãöÝúÊóÇÍóåõ Ýöí æóÓóØö
ÇáÔøóåúÑö ÝóÞóÇáó ÔõÑóíúÍñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - åõæó ÈóÑöíÁñ ãöäú
ÇáúÈóíúÊö æóßóÇäó åóÐóÇ ãóÐúåóÈó ÔõÑóíúÍò Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ãóäøóåõ áóÇ
íóÊóÚóáøóÞõ ÈöåóÇ ÇááøõÒõæãõ Ýóáößõáøò æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ãóäú íóäúÝóÑöÏó
ÈöÝóÓúÎöåöº áöÃóäøóåõ ÚóÞúÏñ Úóáóì ÇáúãóÚúÏõæãö ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáúÚóÇÑöíøóÉö æóáöÃóäøó ÇáúÌóæóÇÒó áöáúÍóÇÌóÉö æóáóÇ ÍóÇÌóÉó Åáóì
ÅËúÈóÇÊö ÕöÝóÉö ÇááøõÒõæãö æóáóÓúäóÇ äóÃúÎõÐõ Ýöí åóÐóÇ ÈöÞóæúáöåö
ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÚóÞúÏõ ãõÚóÇæóÖóÉò æóÇááøõÒõæãõ ÃóÕúáñ Ýöí
ÇáúãõÚóÇæóÖóÇÊö æóáöÃóäøó Ýöí ÇáúãõÚóÇæóÖóÇÊö íóÌöÈõ ÇáäøóÙóÑõ ãöäú
ÇáúÌóÇäöÈóíúäö æóáóÇ íóÚúÊóÏöáõ ÇáäøóÙóÑõ ÈöÏõæäö ÕöÝóÉö ÇááøõÒõæãö.
Ëõãøó ÃóÎóÐó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÈöÍóÏöíËö ÔõÑóíúÍò -
ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ãöäú æóÌúåò ÝóÞóÇáó: Åäú ÃóáúÞóì Åáóíúåö
ÇáúãöÝúÊóÇÍó ÈöÚõÐúÑò áóåõ Ýóåõæó ÈóÑöíÁñ ãöäú ÇáúÈóíúÊö æóÇáúÚõÐúÑõ
Ãóäú íõÑöíÏó ÓóÝóÑðÇ¡ Ãóæú íóãúÑóÖó ÝóíõÞóæøöãó¡ Ãóæú íõÝúáöÓó
ÝóíõÞóæøöãó ãöäú ÇáÓøõæÞö æóãóÇ ÃóÔúÈóåó Ðóáößó æóåóÐóǺ áöÃóäøó
ÔõÑóíúÍðÇ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÃóÝúÊóì ÈöÖóÚúÝö åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏö æóáóßöäú
ÌóÚóáóåõ Ýöí ÇáÖøóÚúÝö äöåóÇíóÉðº ÍóíúËõ ÞóÇáó íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇáúÝóÓúÎö
ÓóæóÇÁñ ßóÇäó áóåõ ÚõÐúÑñ¡ Ãóæú áóãú íóßõäú æóãóäú íóÞõæáõ: áóÇ
íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇáúÝóÓúÎö ãóÚó æõÌõæÏö ÇáúÚõÐúÑö ÝóÞóÏú ÌóÚóáóåõ äöåóÇíóÉð
Ýöí ÇáúÞõæøóÉö æóÝöí ÇáúÌóÇäöÈóíúäö ãóÚúäóì ÇáÖøóÑóÑö ÝóÅöäøóãóÇ
íóÚúÊóÏöáõ ÇáäøóÙóÑõ æóíóäúÏóÝöÚõ ÇáÖøóÑóÑõ ÈöãóÇ ÞõáúäóǺ áöÃóäøó
ÚöäúÏó ÇáúÝóÓúÎö ÊóÚóÐøóÑó ÈöÞóÕúÏö ÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö Úóäú äóÝúÓöåö
æóÚöäúÏó ÇáúÝóÓúÎö ÈöÛóíúÑö ÚõÐúÑò íóÞúÕöÏõ ÇáúÅöÖúÑóÇÑó ÈöÇáúÛóíúÑö
æóáöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó ãõÚóÇæóÖóÉñ æóåõæó Ïóáöíáõ ÞõæøóÊöåö æóÚóÏóãõ ãóÇ
íõÖóÇÝõ Åáóíúåö ÇáúÚóÞúÏõ ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö Ïóáöíáõ ÖóÚúÝöåö æóãóÇ
íõÌóÇÐöÈõåõ ÏóáöíáóÇäö íõæóÝøöÑõ ÍóÙøóåõ ÚóáóíúåöãóÇ ÝóÏóáöíáõ
ÇáúÞõæøóÉö ÞõáúäóÇ áóÇ íóäúÝóÓöÎõ ÈöÛóíúÑö ÚõÐúÑò æóáöÏóáöíáö ÇáÖøóÚúÝö
ÞõáúäóÇ íóäúÝóÓöÎõ ÈöÇáúÚõÐúÑöº áöÃóäøó ÕöÝóÉó ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö áóÇ
ÊóãúäóÚõ ÇáúÝóÓúÎó ÚöäúÏó ÇáúÍóÇÌóÉö Åáóì ÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö
ßóÇáúãõÔúÊóÑöí íóÑõÏøó ÇáúãóÈöíÚó ÈöÇáúÚóíúÈö¡ æóÙóÇåöÑõ ãóÇ íóÞõæáõåõ
Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö Ãóäøóåõ íóäúÝóÓöÎõ ÇáúÚóÞúÏõ Úóäú ÇáúÚõÐúÑö ÈöÝöÚúáö
ÇáúãõÔúÊóÑöí¡ æóáóßöäøó
(15/79)
ÇáúÃóÕóÍøó ãóÇ ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáÒøöíóÇÏóÇÊö
Ãóäøó ÇáúÞóÇÖöíó åõæó ÇáøóÐöí íóÝúÓóÎõ ÇáúÚóÞúÏó ÈóíúäóåõãóÇ ÅÐóÇ
ÃóËúÈóÊó ÇáúÚõÐúÑó ÚöäúÏóåõãóÇ Ýöí ÇáÑøóÏøö ÈöÇáúÚóíúÈö æóÌúåõ åóÐöåö
ÇáÑøöæóÇíóÉö Ãóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó ÛóíúÑõ ÞóÇÈöÖò áöáúãóäúÝóÚóÉö ÍóÊøóì
áóãú íóÏúÎõáú Ýöí ÖóãóÇäöåö Ýóíóßõæäõ åóÐóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÑøóÏøö
ÈöÇáúÚóíúÈö ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö íóäúÝóÑöÏõ Èöåö ãöäú ÛóíúÑö ÞóÖóÇÁò
æóÌúåõ Êöáúßó ÇáÑøöæóÇíóÉö Ãóäøó Úóíúäó ÇáúÍóÇäõæÊö ÃõÞöíãó ãóÞóÇãó
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Ýöí Íõßúãö ÇäúÚöÞóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí
Íõßúãö ÇáúÝóÓúÎö æóåõæó ÞóÇÈöÖñ áöáúÍóÇäõæÊö ÝóßóÇäó åóÐóÇ äóÙöíÑó
ÇáÑøóÏøö ÈöÇáúÚóíúÈö ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖöº ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóÊöãøõ ÅáøóÇ
ÈöÇáúÞóÖóÇÁö æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ ßóÇäó áóÇ
íõÖóãøöäõ ÇáúÃóÌöíÑó æóáóÇ ÛóíúÑóåõ¡ æóÝóÓøóÑó ÇáúÃóÌöíÑó ÇáúãõÔúÊóÑóßö
Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö ÈöÇáúÞóÕøóÇÑö æóÇáúÎóíøóÇØö æóÇáúÅöÓúßóÇÝö æóßõáøõ ãóäú
íóÞúÈóáõ ÇáúÃóÚúãóÇáó ãöäú ÛóíúÑö æóÇÍöÏò æóÃóÌöíÑõ ÇáúæóÇÍöÏö Ãóäú
íóÓúÊóÃúÌöÑó ÇáÑøóÌõáõ ÇáÑøóÌõáó áöíóÎúÏõãóåõ ÔóåúÑðÇ¡ Ãóæú áöíóÎúÑõÌó
ãóÚóåõ Åáóì ãóßøóÉó æóãóÇ ÃóÔúÈóåó Ðóáößó ãöãøóÇ áóÇ íóÓúÊóØöíÚõ
ÇáúÃóÌöíÑõ Ãóäú íõÄóÌøöÑó Ýöíåö äóÝúÓóåõ ãöäú ÛóíúÑöåö æóÇáúÍóÇÕöáõ
Ãóäøó ÃóÌöíÑó ÇáúæóÇÍöÏö ãóäú íóßõæäõ ÇáúÚóÞúÏõ æóÇÑöÏðÇ Úóáóì
ãóäóÇÝöÚöåö æóáóÇ ÊóÕöíÑõ ãóäóÇÝöÚõåõ ãóÚúáõæãóÉð ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö
ÇáúãõÏøóÉö¡ Ãóæú ÈöÐößúÑö ÇáúãóÓóÇÝóÉö æóãóäóÇÝöÚõåõ Ýöí Íõßúãö
ÇáúÚóíúäö ÝóÅöäú ÕóÇÑóÊú ãõÓúÊóÍóÞøóÉð ÈöÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö áóÇ
íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÅíÌóÇÈöåóÇ áöÛóíúÑöåö
æóÇáúÃóÌöíÑõ ÇáúãõÔúÊóÑóßõ ãóäú íóßõæäõ ÚóÞúÏõåõ æóÇÑöÏðÇ Úóáóì Úóãóáò
åõæó ãóÚúáõæãñ ÈöÈóíóÇäö ãóÍóáøöåöº áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö Ýöí
ÍóÞøöåö ÇáúæóÕúÝõ ÇáøóÐöí íóÍúÏõËõ Ýöí ÇáúÚóíúäö ÈöÚóãóáöåö¡ ÝóáóÇ
íóÍúÊóÇÌõ Åáóì ÐößúÑö ÇáúãõÏøóÉö¡ æóáóÇ íóãúÊóäöÚõ Úóáóíúåö ÈöÚóãóáò
ãöËúáó Ðóáößó ÇáúÚóãóáö ãöäú ÛóíúÑöåöº áöÃóäøó ãóÇ ÇÓúÊóÍóÞøóåõ
ÇáúÃóæøóáõ Ýöí Íõßúãö ÇáÏøóíúäö Ýöí ÐöãøóÊöåö¡ æóåõæó äóÙöíÑõ ÇáÓøóáóãö
ãóÚó ÈóíúÚö ÇáúÚóíúäö ÝóÅöäøó ÇáúãõÓúáóãó Ýöíåö áóãøóÇ ßóÇäó ÏóíúäðÇ Ýöí
ÐöãøóÊöåö áóÇ íóÊóÚóÐøóÑõ Úóáóíúåö Èöåö ÞóÈõæáõ ÇáÓøóáóãö ãöäú ÛóíúÑöåö
æóÇáúÈóíúÚó áóãøóÇ ßóÇäó íõáóÇÞöí ÇáúÚóíúäó ÝóÈóÚúÏó ãóÇ ÈóÇÚóåõ ãöäú
ÅäúÓóÇäò áóÇ íóãúáößõ ÈóíúÚóåõ ãöäú ÛóíúÑöåöº æóáöåóÐóÇ Óõãøöíó åóÐóÇ
ãõÔúÊóÑóßðÇ æóÇáúÃóæøóáõ ÃóÌöíÑó ÇáúæóÍúÏóÉö¡ Ëõãøó ÃóÎóÐó ÃóÈõæ
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÈöÞóæúáö ÅÈúÑóÇåöíãó - ÑóÖöíó Çááøóåõ
Úóäúåõ - ÅÐóÇ ÊóáöÝóÊú ÇáúÚóíúäõ ÈöÛóíúÑö ÕõäúÚöåö ÝóáóÇ ÖóãóÇäó
Úóáóíúåö ÓóæóÇÁñ ßóÇäó ÃóÌöíÑðÇ æóÇÍöÏðÇ¡ Ãóæú ãõÔúÊóÑóßðÇ ÊóáöÝó ÈöãóÇ
íõãúßöäõ ÇáöÇÍúÊöÑóÇÒõ Úóäúåõ¡ Ãóæú ÈöãóÇ áóÇ íõãúßöäõ æóÃóÎóÐó Èöåö
ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ýöí ÃóÌöíÑö ÇáúæóÇÍöÏö
ÃóíúÖðÇ æóÝöí ÇáúÃóÌöíÑö ÇáúãõÔúÊóÑóßö ÃóÎóÐó ÈöÞóæúáö ÔõÑóíúÍò -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Úóáóì ãóÇ Ñõæöíó Úóäúåõ ÈóÚúÏó åóÐóÇ Ãóäøóåõ ßóÇäó
íõÖóãøöäõ ÇáúÃóÌöíÑó ÇáúãõÔúÊóÑóßó
æóÇáöÇÎúÊöáóÇÝõ Ýöíåö Èóíúäó ÇáÕøóÍóÇÈóÉö - ÑöÖúæóÇäõ Çááøóåö Úóáóíúåöãú
ÃóÌúãóÚöíäó - ÝóÞóÏú Ñõæöíó Úóäú ÚõãóÑó æóÚóáöíøò - ÑóÖöíó Çááøóåõ
ÚóäúåõãóÇ - ÃóäøóåõãóÇ ßóÇäóÇ íõÖóãøöäóÇäö ÇáúÃóÌöíÑó ÇáúãõÔúÊóÑóßó ãóÇ
ÖóÇÚó Úóáóì íóÏöåö
æóÚóäú Úóáöíøò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - Ãóäøóåõ ßóÇäó áóÇ íõÖóãøöäõ
ÇáúÞóÕøóÇÑó æóÇáÕøóÈøóÇÛó æóäóÍúæóåõãóÇ ÝóáöÃóÌúáö ÇáöÇÎúÊöáóÇÝö
ÇÎúÊóÇÑó ÇáúãõÊóÃóÎøöÑõæäó - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÇáúÝóÊúæóì ÈöÇáÕøõáúÍö
Úóáóì ÇáäøöÕúÝö¡ æóÓóäõÞóÑøöÑõ åóÐöåö ÇáúãóÓóÇÆöáó ÈöØóÑöíÞö ÇáúãóÚúäóì
Ýöí ãóæóÇÖöÚöåóÇ Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì¡ æóÐóßóÑó ÔõÑóíúÍñ -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ ßóÇäó íõÖóãøöäõ ÇáúãóáøóÇÍó ßõáøó ÔóíúÁò
ÅáøóÇ ÇáúÛóÑóÞó æóÇáúÍóÑúÞó¡ æóÇáúãóáøóÇÍõ ÃóÌöíÑñ ãõÔúÊóÑóßñ æóÞóÏú
ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ãöäú ãóÐúåóÈö ÔõÑóíúÍò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøó
ÇáúÃóÌöíÑó ÇáúãõÔúÊóÑóßó ÖóÇãöäñ.
(15/80)
ÅáøóÇ ãóÇ áóÇ íõãúßöäõ ÇáÊøóÍóÑøõÒõ
Úóäúåõ æóÇóáøóÐöí áóÇ íõãúßöäõ ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäúåõ åõæó ÇáúÍóÑúÞõ
ÇáúÛóÇáöÈõ¡ Ãóæú ÇáúÛóÑóÞõ ÇáúÛóÇáöÈõ¡ æóßóÇäó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: Åäú ÛóÑöÞóÊú ãöäú ãóÏøöåö¡ Ãóæú
ãõÚóÇáóÌóÊöåö Ýóåõæó ÖóÇãöäñº áöÃóäøó ÇáÊøóáóÝó ÈöÝöÚúáöåö æóÇáúÃóÌöíÑõ
ÇáúãõÔúÊóÑóßõ ÖóÇãöäñº áöãóÇ ÌóäóÊú íóÏõåõ¡ æóÅöäú ÇÍúÊóÑóÞóÊú ãöäú
äóÇÑò ÃóÏúÎóáóåóÇ ÇáÓøóÝöíäóÉó áóÌóÇÌóÉò áóåõ ãöäú ÎóÈúÒò¡ Ãóæú ØóÈúÎò¡
Ãóæú ÛóíúÑöåö ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåöº áöÃóäøó ÇáÓøóÝöíäóÉó ßóÇáúÈóíúÊö
ÝóáóÇ íóßõæäõ åõæó ãõÊóÚóÏøöíðÇ Ýöí ÅÏúÎóÇáö ÇáäøóÇÑö ÇáÓøóÝöíäóÉó
áöÍóÇÌóÊöåö¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáÊøóáóÝõ ÛóíúÑó ãõÖóÇÝò Åáóíúåö ÊóÓóÈøõÈðÇ
æóáóÇ ãõÈóÇÔóÑóÉð áóãú íóßõäú ÖóÇãöäðÇ
æóßóÇäó ÇÈúäõ ÃóÈöí áóíúáóì - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íõÖóãøöäõ ÇáúÃóÌöíÑó
ÇáúãõÔúÊóÑóßó æóáóßöäøóåõ ßóÇäó íóÞõæáõ: áóÇ ÖóãóÇäó Úóáóì ÇáúãóáøóÇÍö
Ýöí ÇáúãóÇÁö ÎóÇÕøóÉð¡ æóÅöäú ÛóÑöÞóÊú ÇáÓøóÝöíäóÉõ ãöäú ãóÏøöåöº
áöÃóäøó ÇáúÛóÑóÞó ÛóÇáöÈñ áóÇ íõãúßöäõ ÇáöÇÍúÊöÑóÇÒõ Úóäúåõ Ýóåõæó
ßóÇáúÍóÑúÞö ÇáúÛóÇáöÈö æóÇáúÛóÇÑóÉö ÇáúÛóÇáöÈóÉö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ:
ÇáöÇÍúÊöÑóÇÒõ ãõãúßöäñ ÈöãóäúÚö ÇáÓøóÝöíäóÉö ÚöäúÏó ÇáúãóÏøö
æóÇáúãõÚóÇáóÌóÉõ ãöäú ãóæúÖöÚö ÇáúÛóÑóÞö ÝóÅöÐóÇ ÍóÕóáó ÇáÊøóáóÝõ
ÈöÚóãóáöåö ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ æóÚóäú ÔõÑóíúÍò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ
ÃóÊóÇåõ ÑóÌõáñ ÈöÕóÈøóÇÛò ÝóÞóÇáó: Åäøöí ÃóÚúØóíúÊõ åóÐóÇ ËóæúÈöí
áöíóÕúÈõÛóåõ ÝóÇÍúÊóÑóÞó ÈóíúÊõåõ ÝóÞóÇáó áóåõ ÔõÑóíúÍñ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ -: ÇÖúãóäú áóåõ ËóæúÈóåõ¡ ÝóÞóÇáó ÇáÕøóÈøóÇÛõ: ßóíúÝó ÃóÖúãóäõ
áóåõ ËóæúÈóåõ æóÞóÏú ÇÍúÊóÑóÞó ÈóíúÊöí ÝóÞóÇáó áóåõ ÔõÑóíúÍñ: ÃóÑóÃóíúÊó
áóæú ÇÍúÊóÑóÞó ÈóíúÊóåõ ÃóßõäúÊ ÊóÏóÚõ áóåõ ÃóÌúÑóßó¿ æóßóÇäó åóÐóÇ
ÇáúÍóÑúÞõ áóãú íóßõäú ÛóÇáöÈðÇ æóßóÇäó ãöäú ãóÐúåóÈö ÔõÑóíúÍò - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - ÊóÖúãöíäõ ÇáúÃóÌöíÑö ÇáúãõÔúÊóÑóßö ÝöíãóÇ íõãúßöäõ
ÇáÊøóÍóÑøõÒó Úóäúåõ ÝóßóÃóäøóåõ ÚóÑóÝó ÅãúßóÇäó ÇáÊøóÍóÑøõÒö Úóäúåõ
ÈöÅöÎúÑóÇÌö ÇáËøóæúÈö ãöäú ÇáúÈóíúÊö Ãóæú ÈöÅöãúßóÇäö ÅØúÝóÇÁö ÇáäøóÇÑö
æóáóßöäøóåõ ÊóåóÇæóäó Ýóáóãú íóÝúÚóáúº ÝóáöåóÐóÇ ÞóÇáó áóåõ: ÇÖúãóäú
áóåõ ËóæúÈóåõ¡ Ëõãøó ÇÍúÊóÌøó Úóáóíúåö ÇáÕøóÈøóÇÛõ æóÞóÇáó: ßóíúÝó
ÃóÖúãóäõ áóåõ æóÞóÏú ÇÍúÊóÑóÞó ÈóíúÊöí¿ æóßóÃóäøóåõ ÇÏøóÚóì ÈöåóÐóÇ
Ãóäøó ÇáúÍóÑúÞó ßóÇäó ÛóÇáöÈðÇ æóáóãú íõÕóÏøöÞúåõ ÔõÑóíúÍñ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - áöÚöáúãöåö ÈöÎöáóÇÝö Þóæúáöåö¡ Ëõãøó ÞóÇáó: ÃóÑóÃóíúÊó áóæú
ÇÍúÊóÑóÞó ÈóíúÊóåõ ßõäúÊó ÊóÏóÚõ áóåõ ÃóÌúÑóßó¿ æóãóÚúäóì ÇÓúÊöÏúáóÇáöåö
åóÐóÇ Ãóäøó ÇáúÍöÝúÙó ãõÓúÊóÍóÞøñ áóåõ Úóáóíúßó æóÇáúÃóÌúÑó áóßó
Úóáóíúåö ÝóßóãóÇ áóÇ íóÓúÞõØõ ãóÇ åõæó ãõÓúÊóÍóÞøñ áóß ÈöÇÍúÊöÑóÇÞö
ÈóíúÊöåö¡ ÝóßóÐóáößó áóÇ íóÓúÞõØõ ãóÇ åõæó ãõÓúÊóÍóÞøñ áóåõ ÈöÇÍúÊöÑóÇÞö
ÈóíúÊößó æóáóæú ßóÇäó åóÐóÇ ÇáÕøóÈøóÇÛõ ÝóÞöíåðÇ áóÈóíøóäó ÇáúÝóÑúÞó
æóíóÞõæáõ áóåõ: ÃóíøõåóÇ ÇáúÞóÇÖöí ÞöíóÇÓõßó ÝóÇÓöÏñº ÝóÇáúÃóÌúÑõ áöí
Ýöí ÐöãøóÊöåö æóÈöÇÍúÊöÑóÇÞö ÈóíúÊöåö áóÇ íóÝõæÊõ ãóÍóáøõ ÍóÞøöí¡
æóÍóÞøöåö Ýöí Úóíúäö ÇáËøóæúÈö æóÈöÇÍúÊöÑóÇÞö ÈóíúÊöí íóÝõæÊõ ãóÍóáøõ
ÍóÞøöåö æóáóßöäú áóãú íóÍúÖõÑúåõ åóÐóÇ ÇáúÝóÑúÞõ Ãóæú ÇÍúÊóÔóãóåõ Ýóáóãú
íõÚóÇÑöÖúåõ æóÇáúÊóÒóãó Íõßúãóåõ æóÚóáóì Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Åäú ÇÍúÊóÑóÞó ÈóíúÊõåõ ÈöÚóãóáò åõæó ãõÊóÚóÏøò Ýöíåö
Ýóåõæó ÖóÇãöäñ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÈöÛóíúÑö Úóãóáöåö ÝóáóÇ ÖóÇãöäó Úóáóíúåö
æóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóì ÃóÌöíÑö ÇáúæóÇÍöÏö ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÎóÇáóÝó ãóÇ ÃóãóÑó
Èöåö æóÐõßöÑó Úóäú ÃóÈöí ÌóÚúÝóÑò Ãóäøó ÚóáöíøðÇ - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ
- ßóÇäó íõÖóãøöäõ ÇáúÎóíøóÇØó æóÇáúÞóÕøóÇÑó æóÛóíúÑóåõãóÇ ãöäú
ÇáÕøõäøóÇÚö ÇÍúÊöíóÇØðÇ áöáäøóÇÓö Ãóäú áóÇ íõÖóíøöÚõæÇ ãóÊóÇÚóåõãú
æóÚóäú ÃóÈöí ÌóÚúÝóÑò ÃóíúÖðÇ Ãóäøó ÚóáöíøðÇ - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ -
áóãú íóßõäú íõÖóãøöäõ ÇáúÞóÕøóÇÑó Ýöí ÇáÑøöæóÇíóÉö æóÇáÕøóÈøóÇÛó
æóÇáÕøóÇÆöÛó¡ æóäóÍúæó Ðóáößó Úóäú ÈößöíÑö Èúä ÇáúÃóÔóÌøö
(15/81)
ÞóÇáó: ßóÇäó ÚõãóÑõ Èúäõ ÇáúÎóØøóÇÈö -
ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - íõÖóãøöäõ ÇáÕøõíøóÇÛó ãóÇ ÃóÝúÓóÏõæÇ ãöäú
ãóÊóÇÚö ÇáäøóÇÓö¡ Ãóæú ÖóÇÚó Úóáóì ÃóíúÏöíåöãú æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ
ÇÎúÊöáóÇÝóåõãú ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ÍóÕóáó ÇáÊøóáóÝõ ÈöÛóíúÑö ÕõäúÚö ÇáúÃóÌöíÑö
æóÝöí åóÐóÇ Ïóáöíáñ Úóáóì ÇÌúÊöãóÇÚöåöãóÇ Úóáóì ÊóÖúãöíäö ÇáúÃóÌöíÑö
ÇáúãõÔúÊóÑóßöº áöãóÇ ÌóäóÊú íóÏõåõº áöÃóäøó Þóæúáóåõ: ãóÇ ÃóÝúÓóÏõæÇ
ãöäú ãóÊóÇÚö ÇáäøóÇÓö ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú ÇáÊøóáóÝö ÈöÚöáúãöåöãú Ýóåõæó
Ïóáöíáñ Úóáóì ÒõÝóÑó æóÇáÔøóÇÝöÚöíøö ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ áóäóǺ
ÝóÅöäøóåõãóÇ íóÞõæáóÇäö: áóÇ íóÖúãóäõ ãóÇ ÌóäóÊú íóÏõåõ æóÓóíóÃúÊöíßó
ÈóíóÇäõ ÇáúãóÓúÃóáóÉö Ýöí ãóæúÖöÚöåö Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì æóÚóäú
ÅÈúÑóÇåöíãó Èúäö ÃóÈöí ÇáúåóíúËóãö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇÊøóÈóÚúÊõ
ßóÇÐöíðÇ ãöäú ÇáÓøõÝõäö ÝóÍóãøóáúÊõ ÎóæóÇÈöíó ãöäúåóÇ ÍóãøóÇáðÇ
ÝóÇäúßóÓóÑóÊú ÇáúÎóÇÈöíóÉõ ÝóÎóÇÕóãúÊõåõ Åáóì ÔõÑóíúÍò - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ -¡ ÝóÞóÇáó ÇáúÍóãøóÇáõ: ÒóÇÍóãóäöí ÇáäøóÇÓõ Ýöí ÇáÓøõæÞö
ÝóÇäúßóÓóÑóÊú ÞóÇáó ÔõÑóíúÍñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÅäøóãóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑóßó
áöÊõÈóáøöÛóåóÇ Ãóåúáóåõ ÝóÖóãøóäóåõ ÃóíøóÇåóÇ¡ æóÇáúßóÇÐöí Ïõåúäñ
ÊõÍúãóáõ ãöäú ÇáúåöäúÏö Ýöí ÇáÓøõÝõäö Åáóì ÇáúÚöÑóÇÞö æóÞöíáó: åõæó
ÇÓúãñº áöãóÇ íóÊøóÎöÐõåõ ÑóÇßöÈõ ÇáÓøóÝöíäóÉö ãöäú ÇáúÃóæóÇäöí
ßóÇáúÃóãúÊöÚóÉö áöÍóÇÌóÊöåö ÝóíóÓúÚó Ðóáößó ÅÐóÇ ÎóÑóÌó ãöäú
ÇáÓøóÝöíäóÉö
æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøóåõ ßóÇäó ãöäú ãóÐúåóÈö ÔõÑóíúÍò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
- ÊóÖúãöíäõ ÇáúÃóÌöíÑö ÇáúãõÔúÊóÑóßö ÈöãóÇ íõãúßöäõ ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäúåõ
ãöäú ÇáúÃóÓúÈóÇÈö æóÇáúÍóãøóÇáõ ÃóÌöíÑñ ãõÔúÊóÑóßñ æóßóËúÑóÉõ ÇáÒøöÍóÇãö
ãöãøóÇ íõãúßöäõ ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäúåõ ÈöÃóäú íóÕúÈöÑó ÍóÊøóì íóÞöáøó
ÇáÒøöÍóÇãõº ÝóáöåóÐóÇ Öóãøóäóåõ¡ æóÚóáóì Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóÇ ÖóãóÇäó Úóáóì ÇáúÍóãøóÇáö ÝöíãóÇ ÊóáöÝó Ýöí
íóÏöåö ÈöÝöÚúáö ÛóíúÑöåö æóåõæó ÖóÇãöäñ ÅÐóÇ ÊóÚóËøóÑó¡ Ãóæú ÒóáóÞóÊú
ÑöÌúáõåõº áöÃóäøó Ðóáößó ãöäú ÝöÚúáöåö æóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ ÈóÚúÏó Ãóäú
íóÍúáöÝóº áöÃóäøóåõ Ãóãöíäñ ÚöäúÏóåõ ÝóÅöÐóÇ ÃóäúßóÑó ÇáÓøóÈóÈó
ÇáúãõæÌöÈó áöáÖøóãóÇäö Úóáóíúåö ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ Þóæúáóåõ ãóÚó íóãöíäöåö¡
æóÚóäú ÇÈúäö ÓöíÑöíäó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÇáó: ßóÇäó ÔõÑóíúÍñ -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÅÐóÇ ÃóÊóÇåõ ÍóÇÆößñ ÈöËóæúÈò ÞóÏú ÃóÝúÓóÏóåõ ÞóÇáó:
ÑõÏøó Úóáóíúåö ãöËúáó ÛóÒúáöåö æóÎõÐú ÇáËøóæúÈö¡ æóÅöäú áóãú íóÑó
ÝóÓóÇÏðÇ ÞóÇáó Úóáóíøó ÈöÔóÇåöÏóíú ÚóÏúáò Úóáóì ÔóÑúØò áóãú íõæóÝøößó
Èöåö æóÝöíåö Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøó ÇáúÃóÌöíÑó ÇáúãõÔúÊóÑóßó ÅÐóÇ ÃóÝúÓóÏó
ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ áöÕóÇÍöÈö ÇáúãóÇáö ãöËúáó ãóÇáöåö ÝöíãóÇ åõæó ãöäú
ÐóæóÇÊö ÇáúÃóãúËóÇáö æóÇáúÛóÒúáõ ãöäú ÐóæóÇÊö ÇáúÃóãúËóÇáö æóÅöäøó
ÃóÏóÇÁó ÇáÖøóãóÇäö íõæÌöÈõ Çáúãöáúßó áóåõ Ýöí ÇáúãóÖúãõæäö æóÈöÂÎöÑö
ÇáúÍóÏöíËö ÃóÎóÐó ÇÈúäõ ÃóÈöí áóíúáóì - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÝóíóÞõæáõ:
ÅÐóÇ ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáÔøóÑúØö ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúÍóÇÆößö¡ æóÚóáóì ÑóÈøö
ÇáËøóæúÈö ÇáúÈóíøöäóÉõ Ãóäøóåõ ÎóÇáóÝó ÔóÑúØóåõ æóÚöäúÏóäóÇ ÇáúÞóæúáõ
Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáËøóæúÈöº áöÃóäøó ÇáúÅöÐúäó ãõÓúÊóÝóÇÏñ ãöäú ÌöåóÊöåö
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ Ýöí ÕöÝóÊöåö.
æóÚóäú ÚóÇãöÑò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÇáó: «ÞóÇáó ÑóÓõæáõ Çááøóåö -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ËóáóÇËóÉñ ÃóäóÇ ÎóÕúãõåõãú íóæúãó
ÇáúÞöíóÇãóÉö æóãóäú ßõäúÊ ÎóÕúãóåõ ÎóÕóãúÊõåõ ÑóÌõáñ ÈóÇÚó ÍõÑøðÇ
æóÃóßóáó Ëóãóäóåõ æóÇÓúÊóÑóÞøó ÇáúÍõÑøõ æóÑóÌõáñ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÃóÌöíÑðÇ
æóÇÓúÊóæúÝóì Úóãóáóåõ æóãóäóÚóåõ ÃóÌúÑóåõ æóÑóÌõáñ ÃóÚúØóì Èöí¡ Ëõãøó
ÛóÏóÑó» æóÇááøóÝúÙõ ÇáøóÐöí ÐõßöÑó Ýöí åóÐóÇ ÇáúÍóÏöíËö ÃóÈúáõÛõ ãóÇ
íóßõæäõ ãöäú ÇáúæóÚöíÏö ÝóÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - ÔóÝöíÚñ áöÃõãøóÊöåö æóßõáøõ ãõÄúãöäò íóÑúÌõæ ÇáäøóÌóÇÉó
ÈöÔóÝóÇÚóÊöåö ÝóÅöÐóÇ ÕóÇÑó ÇáÔøóÝöíÚõ ÎóÕúãðÇ íóÔúÊóÏøõ ÇáúÃóãúÑõ
æóåõæó ãóÚúäóì Þóæúáõåõ: æóãóäú ßõäúÊ ÎóÕúãóåõ ÎóÕóãúÊõåõ
(15/82)
Ãóíú ÃóáúÒóãúÊõåõ æóÍóÌóÌúÊõåõ
ÝóÃóãøóÇ Þóæúáõåõ: ÑóÌõáñ ÈóÇÚó ÍõÑøðÇ æóÃóßóáó Ëóãóäóåõ ÝóÇáúãõÑóÇÏõ
ÕõæÑóÉõ ÇáúÈóíúÚö áóÇ ÍóÞöíÞóÊõåõ ÝóÇáúÍõÑøõ áóíúÓó ÈöãóÍóáøò
áöÍóÞöíÞóÉö ÇáúÈóíúÚö æóÈöÈóíúÚö ÇáúÍõÑøö íóÑúÊóßöÈõ ÇáúßóÈöíÑóÉó
æóáóßöäú ÈöÇÓúÊöÚúãóÇáö ÕõæÑóÉö ÇáúÈóíúÚö ÝóÓõãøöíó ÝöÚúáõåõ ÈóíúÚðÇ
æóãóÇ íóÞúÈöÖõ ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö ËóãóäðÇ ãóÌóÇÒðÇ æóãóäú íóÝúÚóáõ Ðóáößó
ÈöÍõÑøò ÝóÞóÏú ÇÓúÊóÐóáøóåõ æóÇáúãõÄúãöäõ ÚóÒöíÒñ ÚöäúÏó Çááøóåö
æóÑóÓõæáöåö ÝóÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
ÎóÕúãñ áöãóäú íóÓúÊóÐöáøõåõ æóÅöäøóãóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäú Ðóáößó
ÈöÞõæøóÊöåö æóÖóÚúÝö Ðóáößó ÇáúÍõÑøö æóÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÎóÕúãñ Úóäú ßõáøö ÖóÚöíÝò¡ æóåõæó íóÙúáöãõåõ
ÈöÇÓúÊöÑúÞóÇÞöåö¡ æóÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó
- íóÐõÈøõ Úóäú ßõáøö ãóÙúáõæãò ÍóÊøóì íóäúÊóÕöÝó ãöäú ÙóÇáöãöåö æóåõæó
ãóÚúäóì Þóæúáöåö: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «æóÑóÌõáðÇ
ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÃóÌöíÑðÇ ÝóÇÓúÊóæúÝóì Úóãóáóåõ æóãóäóÚóåõ ÃóÌúÑóåõ» º
áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÐóáøóåõ ÈöÇáúÚóãóáö æóÇÓúÊóÒúÈóäóåõ ÈöãóäúÚö ÇáúÃóÌúÑö
æóÙóáóãóåõ ÝóÈóíøóäó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó
- Ãóäøóåõ íóÐõÈøõ Úóäúåõ æóÝöíåö Ïóáöíáõ ÌóæóÇÒö ÇÓúÊöÆúÌóÇÑö
ÇáúÃóÌöíÑö¡ æóÃóäøó ÇáúÃóÌúÑó áóÇ íõãúáóßõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏöº áöÃóäøóåõ
ÃóáúÍóÞó ÇáúæóÚöíÏó Èöåö ÈöãóäúÚö ÇáúÃóÌúÑö ÈóÚúÏó ÇáúÚóãóáö Ýóáóæú
ßóÇäó ÇáúÃóÌúÑõ íóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõåõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö áóãóÇ ÇÔúÊóÑóØó
ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÇáúÚóãóáö áöÐößúÑö ÇáúæóÚöíÏö Úóáóì ãóäúÚö ÇáúÃóÌúÑö
æóÞóæúáõåõ: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -: «æóÑóÌõáñ ÃóÚúØóì
Èöí¡ Ëõãøó ÛóÏóÑó» Ãóíú ÃóÚúØóì ßóÇÝöÑðÇ ÃóãóÇäó Çááøóåö¡ æóÃóãóÇäó
ÑóÓõæáöåö¡ Ëõãøó ÛóÏóÑó æóåõæó ãóÚúäóì ãóÇ Ñõæöíó Úóäúåõ - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Ãóäøóåõ ßóÇäó íóÞõæáõ: Ýöí æóÕöíøóÊöåö
áöÃõãóÑóÇÁö ÇáÓøóÑóÇíóÇ¡ æóÅöäú ÃóÑóÇÏõæßõãú Ãóäú ÊõÚúØõæåõãú ÐöãøóÉó
Çááøóåö æóÐöãøóÉó ÑóÓõæáöåö ÝóáóÇ ÊõÚúØõæåõãú æóåóÐóÇ íóÑúÌöÚõ Åáóì ãóÇ
ÈóíøóäøóÇ ãöäú ÇáúãóÚúäóì¡ ÝóÇáúãõÓúÊóÃúãóäõ íóßõæäõ ãõÓúÊóÐóáøðÇ Ýöí
ÏöíóÇÑöäóÇ ÝóÅöÐóÇ ÛóÏóÑóåõ æóÇÓúÊóÍúÞóÑóåõ ÈóÚúÏó ÅÚúØóÇÁö ÇáúÃóãóÇäö
ÈöÇóááøóåö æóÑóÓõæáöåö ÝóÞóÏú Ùóáóãóåõ¡ æóÚóäú ÃóÈöí äõÚóíúãò - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - Úóäú ÈóÚúÖö ÃóÕúÍóÇÈö ÇáäøóÈöíøö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - æóÑóÖöíó Úóäúåõãú Ãóäøó ÑóÓõæáó Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «äóåóì Úóäú ÚóÓúÈö ÇáÊøóíúÓö æóßóÓúÈö ÇáúÍóÌøóÇãö
æóÞóÝöíÒö ÇáØøóÍøóÇäö» æóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÚóÓúÈö ÇáÊøóíúÓö ÃóÎúÐõ ÇáúãóÇáö
Úóáóì ÇáÖøöÑóÇÈö æóåõæó ÅäúÒóÇÁõ ÇáúÝõÍõæáö Úóáóì ÇáúÅöäóÇËö¡ æóÐóáößó
ÍóÑóÇãñº ÝóÅöäøóåõ íóÃúÎõÐõ ÇáúãóÇáó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúãóÇÁö æóåõæó
ãóåöíäñ áóÇ ÞöíãóÉó áóåõ æóÇáúÚóÞúÏõ Úóáóíúåö ÈóÇØöáñº áöÃóäøóåõ
íóáúÊóÒöãõ ãóÇ áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÇáúæóÝóÇÁö Èöåö æóåõæó ÇáúÅöÍúÈóÇáõ
ÝóÅöäøó Ðóáößó áóíúÓó Ýöí æõÓúÚöåö æóåõæó íóäúÈóäöí Úóáóì äóÔóÇØö
ÇáúÝóÍúáö ÃóíúÖðÇ¡ æóßóÐóáößó ÞóÝöíÒõ ÇáØøóÍøóÇäö æóåõæó Ãóäú
íóÓúÊóÃúÌöÑó ØóÍøóÇäðÇ áöíóØúÍóäó áóåõ ÍöäúØóÉð ãóÚúáõæãóÉð ÈöÞóÝöíÒò
ãöäúåóÇ¡ Ãóæú ãöäú ÏóÞöíÞöåóÇ æóÐóáößó ÍóÑóÇãñº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó
ÝóÇÓöÏñº ÝóÅöäøóåõ áóæú ÕóÍøó ßóÇäó ÔóÑöíßðÇ ÈöÃóæøóáö ÌõÒúÁò ãöäú
ÇáúÚóãóáö¡ æóÇáúÚóÇãöáõ ÝöíãóÇ åõæó ÔóÑöíßñ Ýöíåö áóÇ íõæÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑó¡
Ëõãøó ÇáúÃóÌúÑõ ÅãøóÇ Ãóäú íóáúÊóÒöãóåõ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö¡ Ãóæú Ýöí Úóíúäò
ãóæúÌõæÏò æóåõæó ãóÇ ÇáúÊóÒóãóåõ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö æóÏóÞöíÞõ Êöáúßó
ÇáúÍöäúØóÉö ÛóíúÑõ ãóæúÌõæÏò æóÞúÊó ÇáúÚóÞúÏö.
ÝóÃóãøóÇ ßóÓúÈõ ÇáúÍóÌøóÇãö ÝóÃóÕúÍóÇÈõ ÇáÙøóæóÇåöÑö íóÃúÎõÐõæäó
ÈöÙóÇåöÑö åóÐóÇ ÇáúÍóÏöíËö æóíóÞõæáõæäó ßóÓúÈõ ÇáúÍóÌøóÇãö ÍóÑóÇãñº
áöÃóäøóåõ íóÃúÎõÐõåõ ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ãóÇ ÇÓúÊóÎúÑóÌó ãöäú ÇáÏøóãö¡ Ãóæú
ãóÇ íóÔúÊóÑöØõ Ýóåõæó ãóÌúåõæáñ Ýóíóßõæäõ ãõÍóÑøóãðÇ æóÞóÏú Ïóáøó
Úóáóíúåö ÍóÏöíËõ ÃóÈöí åõÑóíúÑóÉó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - Ãóäøó
ÑóÓõæáó
(15/83)
Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - ÞóÇáó ãöäú ÇáÓøõÍúÊö ÚóÓúÈõ ÇáÊøóíúÓö æóãóåúÑõ ÇáúÈóÛöíøö
æóßóÓúÈõ ÇáúÍóÌøóÇãö¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöãóåúÑö ÇáúÈóÛöíøö ãóÇ ÊóÃúÎõÐõ
ÇáÒøóÇäöíóÉõ ÔóÑúØðÇ Úóáóì ÇáÒøöäóÇ ÝóÞóÏú ßóÇäõæÇ íõÄóÇÌöÑõæäó
ÇáúÅöãóÇÁó áöÐóáößó æóÝöíåö äóÒóáó Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {æóáóÇ ÊõßúÑöåõæÇ
ÝóÊóíóÇÊößõãú Úóáóì ÇáúÈöÛóÇÁö} [ÇáäæÑ: 33] ÇáúÂíóÉõº áóãøóÇ ÞóÑóäó
Èóíúäó Ðóáößó æóßóÓúÈö ÇáúÍóÌøóÇãö ÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ßóÓúÈó ÇáúÍóÌøóÇãö
ÍóÑóÇãñ æóáóßöäøóÇ: äóÞõæáõ åóÐóÇ Çáäøóåúíõ Ýöí ßóÓúÈö ÇáúÍóÌøóÇãö ÞóÏú
ÇäúÊóÓóÎó ÈöÏóáöíáö ãóÇ ÐóßóÑóåõ Ýöí ÂÎóÑö ÍóÏöíËö ÃóÈöí åõÑóíúÑóÉó -
ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ÞóÇáó: «ÝóÃóÊóÇåõ ÑóÌõáñ ãöäú ÇáúÃóäúÕóÇÑö
æóÞóÇáó Åäøó áöí ÍóÌøóÇãðÇ æóäóÇÖöÍðÇ ÃóÝóÃóÚúáöÝõ äóÇÖöÍöí ãöäú
ßóÓúÈöåö¿ ÞóÇáó: äóÚóãú¡ æóÃóÊóÇåõ ÂÎóÑõ ÝóÞóÇáó: Åäøó áöí ÚöíóÇáðÇ
æóÍóÌøóÇãðÇ ÃóÝóÃóØúÚöãú ÚöíóÇáöí ãöäú ßóÓúÈöåö¿ ÞóÇáó: äóÚóãú»
ÝóÇáÑøõÎúÕóÉõ ÈóÚúÏó Çáäøóåúíö Ïóáöíáñ ÇäúÊöÓóÇÎö ÇáúÍõÑúãóÉö æóÏóáøó
Úóáóíúåö ÃóíúÖðÇ ÍóÏöíËõ ÇÈúäö ÚóÈøóÇÓò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ -
ÞóÇáó: «ÇõÍúÊõÌöãó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
æóÃóÚúØóì ÇáúÍóÌøóÇãó ÃóÌúÑóåõ» æóáóæú ßóÇäó ÍóÑóÇãðÇ áóãú íõÚúØöåöº
áöÃóäøóåõ ßóãóÇ áóÇ íóÍöáøõ Ãóßúáõ ÇáúÍóÑóÇãö áóÇ íóÍöáøõ ÅíßóÇáõåõ
ÞóÇáó: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «áóÚóäú Çááøóåõ Âßöáó
ÇáÑøöÈóÇ æóãõæóßøöáóåõ» æóÞóÇáó: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
«áóÚóäú Çááøóåõ ÇáÑøóÇÔöíó æóÇáúãõÑúÊóÔöíó» æóãöäú ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ -
ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ãóäú íóÞõæáõ: åóÐóÇ Çáäøóåúíõ Ýöí ßóÓúÈö
ÇáúÍöÌóÇãóÉö ãóÇ ßóÇäó Úóáóì ÓóÈöíáö ÇáÊøóÍúÑöíãö Èóáú Úóáóì ÓóÈöíáö
ÇáúÅöÔúÝóÇÞö ÝóÅöäøó Ðóáößó íóÏúäóì ÇáúãóÑúÁó Èöåö æóíõÎóÓøöÓõåõ
æóÞóÇáó: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «Åäøó Çááøóåó íõÍöÈøõ
ãóÚóÇáöíó ÇáúÃõãõæÑö æóíóÈúÛõÖõ ÓóÝúÓóÇÝöåóÇ» æóäóÍúäõ äóÞõæáõ Èöåö
ÝóÇáúÃóæúáóì áöáúãõÄúãöäö Ãóäú íóßúÊóÓöÈó ÈöãóÇ áóÇ íõÏöíäõåõ¡ æóÞóÏú
Ïóáøó Úóáóíúåö ÍóÏöíËõ ÚõËúãóÇäó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - Íöíäó ÓóÃóáó
ÈóÚúÖó ãóæóÇáöíåö Úóäú ßóÓúÈöåö ÝóÐóßóÑó Ãóäøóåõ ÍóÌøóÇãñ ÝóÞóÇáó: Åäøó
ßóÓúÈóßó áóæóÓöÎñ æóÐõßöÑó Úóäú ÚóØóÇÁò æóãõÌóÇåöÏò æóØóÇæõÓò -
ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÞóÇáó: áóÇ ÖóãóÇäó Úóáóì ÇáúÃóÌöíÑö ÇáÑøóÇÚöí¡
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóØõæÇ Ðóáößó Úóáóíúåö æóÈöåö íóÞõæáõ: Åäú ßóÇäó ÃóÌöíÑðÇ
æóÇÍöÏðÇ Ýóåõæó Ãóãöíäñ ßóÇáúãõæÏöÚö æóÇÔúÊöÑóÇØõ ÇáÖøóãóÇäö Úóáóì
ÇáúÃóãöíäö ÈóÇØöáñ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáÑøóÇÚöí ãõÔúÊóÑóßðÇ ÝóáóÇ ÖóãóÇäó
Úóáóíúåö ÝöíãóÇ ÊóáöÝó ÈöÛóíúÑö ÝöÚúáöåö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - Úóáóíúåö ÔõÑöØó Ðóáößó Úóáóíúåö¡ Ãóæú áóãú íõÔúÊóÑóØú æóåõæó
ÖóÇãöäñ áöãóÇ ÊóáöÝó ãöäú ÝöÚúáöåö ÔõÑöØó Ðóáößó¡ Ãóæú áóãú íõÔúÊóÑóØú
æóÚöäúÏóåõãóÇ ãóÇ ÊóáöÝó ÈöãóÇ áóÇ íõãúßöäõ ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäúåõ ÝóáóÇ
ÖóãóÇäó Úóáóíúåö Ýöíåö ÔóÑúØñ¡ Ãóæú áóãú íõÔúÊóÑóØú ÝóÇÔúÊöÑóÇØõ
ÇáÖøóãóÇäö Úóáóíúåö ÈóÇØöáñ Úóáóì ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÃóÕúáóíúäö¡ æóÇóááøóåõ
ÃóÚúáóãõ ÈöÇáÕøóæóÇÈö.
[ÈóÇÈõ ßõáøö ÇáÑøóÌõáö íóÓúÊóÕúäöÚõ ÇáÔøóíúÁó]
ó (ÞóÇáó:) - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇÚúáóãú ÈöÃóäøó ÇáúÈõíõæÚó ÃóäúæóÇÚñ
ÃóÑúÈóÚóÉñ¡ ÈóíúÚõ Úóíúäò ÈöËóãóäò¡ æóÈóíúÚõ Ïóíúäò Ýöí ÇáÐøöãøóÉö
ÈöËóãóäò æóåõæó ÇáÓøóáóãõ¡ æóÈóíúÚõ Úóãóáò ÇáúÚóíúäõ Ýöíåö ÊóÈóÚñ æóåõæó
ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ áöáÕøöäóÇÚóÉö æóäóÍúæöåöãóÇ ÝóÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö
ÇáúæóÕúÝõ ÇáøóÐöí íóÍúÏõËõ Ýöí ÇáúãóÍöáøö ÈöÚóãóáö ÇáúÚóÇãöáö
æóÇáúÚóíúäõ åõæó ÇáÕøóÈúÛõ ÈöíÚó Ýöíåö¡ æóÈóíúÚõ Úóíúäò ÔõÑöØó Ýöíåö
ÇáúÚóãóáõ æóåõæó ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚõ
(15/84)
ÝóÇáúãõÓúÊóÕúäóÚõ Ýöíåö ãóÈöíÚñ Úóíúäñ
æóáöåóÐóÇ íóËúÈõÊõ Ýöíåö ÎöíóÇÑõ ÇáÑøõÄúíóÉö æóÇáúÚóãóáõ ãóÔúÑõæØñ Ýöíåö
æóåóÐóǺ áöÃóäøó åóÐóÇ ÇáäøóæúÚõ ãöäú ÇáúÚóãóáö ÇÎúÊóÕøó ÈöÇÓúãò ÝóáóÇ
ÈõÏøó ãöäú ÇÎúÊöÕóÇÕöåö ÈöãóÚúäðì íóÞúÊóÖöíåö Ðóáößó ÇáöÇÓúãõ¡
æóÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚõ ÇÓúÊöÝúÚóÇáñ ãöäú ÇáÕøõäúÚö ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó
ÇáúÚóãóáó ãóÔúÑõæØñ Ýöíåö¡ Ëõãøó ÃóÍúßóÇãõ ãóÇ áöáäøóÇÓö Ýöíåö ÊóÚóÇãõáñ
ãöäú ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚö ÞóÏú ÈóíøóäøóÇåõ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúÈõíõæÚö ÝóÈöÐóáößó
ÈóÏóÃó ÇáúÈóÇÈó åõäóÇ æóÈóíøóäó ÇáúÝóÑúÞó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ãóÇ ÅÐóÇ
ÃóÓúáóãó ÍóÏöíÏðÇ Åáóì ÍóÏøóÇÏò áöíóÕúäóÚóåõ ÅäóÇÁð ãõÓóãøðì ÈöÃóÌúÑò
ãõÓóãøðìº ÝóÅöäøóåõ ÌóÇÆöÒñ æóáóÇ ÎöíóÇÑó áóåõ Ýöíåö ÅÐóÇ ßóÇäó ãöËúáó
ãóÇ Óóãøóìº áöÃóäøó ËõÈõæÊó ÇáúÎöíóÇÑö áöáúÝóÓúÎö ÍóÊøóì íóÚõæÏó Åáóíúåö
ÑóÃúÓõ ãóÇáöåö ÝóíóäúÏóÝöÚõ ÇáÖøóÑóÑõ Èöåö Ðóáößó áóÇ íóÊóÃóÊøóì åõäóÇ
ÝóÅöäøó ÈóÚúÏó ÇÊøöÕóÇáö Úóãóáöåö ÈöÇáúÍóÏöíÏö áóÇ æóÌúåó áöÝóÓúÎö
ÇáúÚóÞúÏö Ýöíåö¡ ÝóÃóãøóÇ Ýöí ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö
ÇáúÚóíúäõ æóÝóÓúÎõ ÇáúÚóÞúÏö Ýöíåö ãõãúßöäñº ÝóáöåóÐóÇ ËóÈóÊó ÎöíóÇÑõ
ÇáÑøõÄúíóÉö Ýöíåöº æóáöÃóäøó ÇáúÍóÏøóÇÏó åõäóÇ íóáúÊóÒöãõ ÇáúÚóãóáó
ÈöÇáúÚóÞúÏö Ýöí ÐöãøóÊöåö æóáóÇ íóËúÈõÊõ ÎöíóÇÑó ÇáÑøõÄúíóÉö ÝöíãóÇ
íóßõæäõ ãóÍóáøõåõ ÇáÐøöãøóÉõ ßóÇáúãõÓúáóãö Ýöíåö¡ ÝóÃóãøóÇ Ýöí
ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚö ÇáúãóÞúÕõæÏõ åõæó ÇáúÚóíúäõ æóÇáúÚóÞúÏõ íóÑöÏõ Úóáóíúåö
ÍóÊøóì áóæú ÕóÇÑó ÏóíúäðÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÃóÌóáö ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóãú íóËúÈõÊú Ýöíåö ÎöíóÇÑõ ÇáÑøõÄúíóÉö ÈóÚúÏó
Ðóáößó¡ æóÅöäú ÃóÝúÓóÏóåõ ÇáúÍóÏøóÇÏõ Ýóáóåõ Ãóäú íõÖóãøöäóåõ ÍóÏöíÏðÇ
ãöËúáó ÍóÏöíÏöåö æóíóÕöíÑõ ÇáúÅöäóÇÁõ áöáúÚóÇãöáö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÑóÖöíó
Èöåö æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑóº áöÃóäøó ÇáúÚóÇãöáó ãõÎóÇáöÝñ áóåõ ãöäú
æóÌúåò ÍóíúËõ ÃóÝúÓóÏó Úóãóáóåõ¡ æóãõæóÇÝöÞñ ãöäú æóÌúåò æóåõæó ÅÞóÇãóÉõ
ÃóÕúáö ÇáúÚóãóáö
æóÅöäú ÔóÇÁó ãóÇáó Åáóì ÌöåóÉö ÇáúÎöáóÇÝö æóÌóÚóáóåõ ßóÇáúÛóÇÕöÈö æóãóäú
ÛóÕóÈó ÍóÏöíÏðÇ æóÖóÑóÈóåõ ÅäóÇÁð Ýóåõæó ÖóÇãöäñ ÍóÏöíÏðÇ ãöËúáóåõ
æóÇáúÅöäóÇÁõ áóåõ ÈöÇáÖøóãóÇäö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ãóÇáó Åáóì ÌöåóÉö
ÇáúæöÝóÇÞö æóÑóÖöíó Èöåö ãõÊóÛóíøöÑó ÇáÕøöÝóÉö ÝóÃóÎóÐó ÇáúÅöäóÇÁó
æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó ßóÇáúãõÔúÊóÑöí¡ æóÅöÐóÇ æóÌóÏó ÈöÇáúÈóíúÚö ÚóíúÈðÇ
ÅáøóÇ Ãóäøóåõ íõÚúØöíåö ÃóÌúÑó ãöËúáöåö áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ÇáúãõÓóãøóìº
áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ ÇáúÊóÒóãó ÌóãöíÚó ÇáúãõÓóãøóì ÈöãõÞóÇÈóáóÉö Úóãóáò
ÕóÇáöÍò æóáóãú íóÃúÊö Èöåö æóáóßöäøó ÞóÏúÑó ãóÇ ÃóÞóÇãó ãöäú ÇáúÚóãóáö
Óõáøöãó áóåõ ÈöÍõßúãö ÇáúÚóÞúÏö ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö æóáóÇ
íõÌóÇæöÒõ Èöåö ÇáúãõÓóãøóìº áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÅäøóãóÇ ÊóÊóÞóæøóãõ
ÈöÇáúÚóÞúÏö æóÇáÊøóÓúãöíóÉö æóáóãú íõæÌóÏú Ðóáößó ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì
ÇáúãõÓóãøóì æóáöÃóäøóåõº áóãøóÇ ÑóÖöíó ÈöÇáúãõÓóãøóì ÈöãõÞóÇÈóáóÉö
Úóãóáò ÕóÇáöÍò íóßõæäõ ÃóÑúÖóì Èöåö ÈöãõÞóÇÈóáóÉö Úóãóáò ÝóÇÓöÏò æóåóÐóÇ
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúãõÔúÊóÑöíº ÝóÅöäøóåõ áóæú ÑóÖöíó ÈöÇáúÚóíúÈö íóáúÒóãõåõ
ÌóãöíÚõ ÇáËøóãóäöº áöÃóäøó ÇáËøóãóäó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÚóíúäö Ïõæäó
ÇáúÃóæúÕóÇÝö¡ æóÇáúÝóÇÆöÊõ ÈöÇáúÚóíúÈö æóÕúÝñ æóåõäóÇ ÇáúÈóÏóáõ
ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÚóãóáö ÇáúãóÔúÑõæØö æóÈöÇáúÅöÝúÓóÇÏö íóäúÚóÏöãõ Ðóáößó
ÇáúÚóãóáõº ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóáúÒóãõåõ ÌóãöíÚõ ÇáúãõÓóãøóì¡ æóÅöäú ÑóÖöíó
Èöåö¡ æóßóÐóáößó ßõáøõ ãóÇ íõÓóáøöãõåõ Åáóì ÚóÇãöáò áöíóÕúäóÚó áóåõ
ÔóíúÆðÇ ãõÓóãøðì¡ ßóÇáúÌöáúÏö íõÓóáøöãõåõ Åáóì ÇáúÅöÓúßóÇÝö áöíóÕúäóÚóåõ
ÎõÝøóíúäö æóÇáúÛóÒúáö íõÓóáøöãõåõ Åáóì ÍóÇÆößò áöíóäúÓöÌóåõ¡ Ýóáóæú
ÇÓúÊóÕúäóÚó ÚöäúÏó ÍóÇÆößò ËóæúÈðÇ ãóæúÕõæÝó ÇáØøõæáö æóÇáúÚóÑúÖö
æóÇáÑøöÝúÚóÉö æóÇáúÌöäúÓö íóäúÓöÌõåõ ãöäú ÛóÒúáö ÇáúÍóÇÆößö ßóÇäó åóÐóÇ
Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö ãöËúáó ÇáúÎõÝøö æóÛóíúÑöåö æóíõÑöíÏõ Èöåö ÞöíóÇÓó
ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÎõÝøö æóáóßöäøó åóÐóÇ áóÇ íóÚúãóáõ
Èöåö ÇáäøóÇÓõ
æóÅöäøóãóÇ ÌóæøóÒúäóÇ ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚó ÝöíãóÇ Ýöíåö
(15/85)
ÊóÚóÇãõáñ ÝóÝöíãóÇ áóÇ ÊóÚóÇãõáó äóÃúÎõÐõ
ÈöÃóÕúáö ÇáúÞöíóÇÓö æóäóÞõæáõ: Åäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ æóáóæú ÖóÑóÈó áöåóÐóÇ
ÇáËøóæúÈö ÃóÌóáðÇ æóÊóÚóÌøóáó ÇáËøóãóäó ßóÇäó ÌóÇÆöÒðÇ æóßóÇäó ÓóáóãðÇ
áóÇ ÎöíóÇÑó áóåõ Ýöíåö¡ æóÅöäú ÝóÇÑóÞóåõ ÞóÈúáó Ãóäú íõÚóÌøöáó ÇáËøóãóäó
Ýóåõæó ÝóÇÓöÏñ Þöíáó: åóÐóÇ Þóæúáõ ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -¡
ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏóåõãóÇ áóãøóÇ ßóÇäó ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚõ ÇáúÌóÇÆöÒõ ÈöÐößúÑö
ÇáúÃóÌóáö Ýöíåö áóÇ íóÕöíÑõ ÓóáóãðÇ ÝóÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚõ ÇáúÝóÇÓöÏõ
ÈöÐößúÑö ÇáúÃóÌóáö ßóíúÝó íóßõæäõ ÓóáóãðÇ ÕóÍöíÍðÇ ÝóÅöäøó ÇáúÃóÌóáó
áöÊóÃúÎöíÑö ÇáúãõØóÇáöÈóÉö æóáóÇ ãõØóÇáóÈóÉó ÚöäúÏó ÝóÓóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö
ÝóÐößúÑõ ÇáúÃóÌóáö Ýöíåö íóßõæäõ áóÛúæðÇ æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ Þóæúáõåõãú
ÌóãöíÚðÇ æóÇáúÚõÐúÑõ áóåõãóÇ Ãóäøó ÊóÍúÕöíáó ãóÞúÕõæÏö
ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóíúäö ÈöÍóÓóÈö ÇáúÅöãúßóÇäö æóÇÌöÈñ ÝóÝöíãóÇ áöáäøóÇÓö
Ýöíåö ÊóÚóÇãõáñ Ãóãúßóäó ÊóÍúÕöíáõ ãóÞúÕõæÏöåöãóÇ Úóáóì ÇáúæóÌúåö
ÇáøóÐöí ÕóÑøóÍó Èöåö æóÝöíãóÇ áóÇ ÊóÚóÇãõáó Ýöíåö Ðóáößó ÛóíúÑõ ãõãúßöäò
ÝóíõÕóÇÑõ Åáóì ÊóÍúÕöíáö ãóÞúÕõæÏöåöãóÇ ÈöÇáØøóÑöíÞö Çáúãõãúßöäö æóåõæó
Ãóäú íóÌúÚóáó Ðóáößó ÓóáóãðÇ ÊóæúÖöíÍõåõ Ãóäøó ÝöíãóÇ Ýöíåö ÇáÊøóÚóÇãõáõ
ÇáúãõÓúÊóÕúäóÚõ Ýöíåö ãóÈöíÚñ ÔõÑöØó Ýöíåö ÇáúÚóãóáõ ÝóÐößúÑõ ÇáúãõÏøóÉó
áöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö ÝöíåóÇ ÝóáóÇ íóÎúÑõÌõ Èöåö ãöäú Ãóäú íóßõæäó
ãóÈöíÚðÇ ÚóíúäðÇ¡ ÝóÃóãøóÇ ÝöíãóÇ áóÇ ÊóÚóÇãõáó Ýöíåö ÝóáóíúÓó åõäóÇ
ãóÈöíÚó Úóíúäò áöíóßõæäó ÐößúÑõ ÇáúãõÏøóÉö áöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö Ýöí
ÇáúÚóíúäö Èóáú ÐößúÑõ ÇáúÚóãóáö áöÈóíóÇäö ÇáúæóÕúÝö ÝöíãóÇ íóáúÊóÒöãõåõ
ÏóíúäðÇ æóÐößúÑõ ÇáúãõÏøóÉö áöÊóÃúÎöíÑö ÇáúãõØóÇáóÈóÉö æóåóÐóÇ åõæó
ãóÚúäóì ÇáÓøóáóãö ÝóíóÌúÚóáõåõ ÓóáóãðÇ áöÐóáößó
æóáóæú ÃóÓúáóãó ÛóÒúáðÇ Åáóì ÍóÇÆößò áöíóäúÓöÌó áóåõ ÓóÈúÚðÇ Ýöí
ÃóÑúÈóÚò ÝóÍóÇßóåõ ÃóßúËóÑó ãöäú Ðóáößó¡ Ãóæú ÃóÕúÛóÑó Ýóåõæó
ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ãöËúáó ÛóÒúáöåö æóÓóáøóãó áóåõ
ÇáËøóæúÈó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó ËóæúÈóåõ æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó ÅáøóÇ Ýöí
ÇáäøõÞúÕóÇäöº ÝóÅöäøóåõ íõÚúØöíåö ÇáúÃóÌúÑó ÈöÍöÓóÇÈö Ðóáößó æóáóÇ
íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óóãøóì áóåõ¡ ÃóãøóÇ ËõÈõæÊõ ÇáúÎöíóÇÑö áóåõ
ÝóáöÊóÛúíöíÑö ÔóÑúØö ÇáúÚóÞúÏöº áöÃóäøóåõ Åäú ÍóÇßóåõ ÃóßúËóÑó ãöãøóÇ
Óõãøöíó Ýóåõæó ÃóÑóÞøõ ãöãøóÇ Óõãøöíó¡ æóÅöäú ÍóÇßóåõ ÃóÕúÛóÑó ãöãøóÇ
Óõãøöíó Ýóåõæó ÃóÕúÝóÞõ ãöãøóÇ Óõãøöíó åóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÞóÏøóÑó áóåõ
ÇáúÛóÒúáó¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ÞóÏøóÑóåõ áóåõ ÝóÅöÐóÇ ÍóÇßóåõ ÃóßúËóÑó
ãöãøóÇ Óóãøóì ÝóÞóÏú ÒóÇÏó ÝöíãóÇ ÇÓúÊóÚúãóáóåõ ãöäú ÛóÒúáöåö Úóáóì ãóÇ
Óóãøóì¡ æóÅöäú ßóÇäó ÃóÕúÛóÑó ãöäú Ðóáößó ÝóÞóÏú äóÞóÕó Úóäú Ðóáößó
ÝóáöÊóÛóíøõÑö ÔóÑúØö ÇáúÚóÞúÏö ËóÈóÊó áóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ Åäú ÔóÇÁó ãóÇáó
Åáóì ÌöåóÉö ÇáúÎöáóÇÝö æóÌóÚóáóåõ ßóÇáúÛóÇÕöÈö ÝóÖóãøóäóåõ ÛóÒúáðÇ
ãöËúáó ÛóÒúáöåö æóÇáËøóæúÈõ áöáúÍóÇÆößö æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ ÚöäúÏó Ðóáößó
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóäú ÛóÕóÈó ÛóÒúáðÇ æóäóÓóÌóåõ¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÑóÖöíó
ÈöÚóãóáöåö áößóæúäöåö ãõæóÇÝöÞðÇ áóåõ Ýöí ÃóÕúáöåö¡ æóÅöäú ÎóÇáóÝó Ýöí
ÕöÝóÊöåö æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó ÅáøóÇ Ýöí ÇáäøõÞúÕóÇäö
ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó ÝóÞóÏú ÃóÊóì ÈöÇáúÚóãóáö ÇáúãóÔúÑõæØö æóÒöíóÇÏóÉò
ÝóíõÚúØöíåö ÇáúÃóÌúÑó ÇáúãõÓóãøóì æóÝöí ÇáÒøöíóÇÏóÉö áóãú íõæÌóÏú ãóÇ
íõÞóæøöãõåõ æóåõæó ÇáÊøóÓúãöíóÉõ ÝóáóÇ íõØóÇáöÈõåõ ÈöÔóíúÁò ãöäú Ðóáößó
æóÃóãøóÇ Ýöí ÇáäøõÞúÕóÇäö ÞóÇáó: íõÚúØöíåö ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÓóÇÈö
Ðóáößó æóãóÚúäóì åóÐóÇ ÇáúßóáóÇãö Ãóäøóåõ íóäúÙõÑõ Åáóì ÊóßúÓöíÑö ãóÇ
ÔõÑöØó Úóáóíúåö æóÊóßúÓöíÑö ãóÇ ÌóÇÁó Èöåö ÝóÇáúãóÔúÑõæØõ Úóáóíúåö
ÓóÈúÚñ Ýöí ÃóÑúÈóÚóÉò ÝóÐóáößó ËóãóÇäöíóÉñ æóÚöÔúÑõæäó ÐöÑóÇÚðÇ
æóÇóáøóÐöí ÌóÇÁó Èöåö ÓóÈúÚñ Ýöí ËóáóÇËóÉò ÝóÐóáößó ÃóÍóÏñ æóÚöÔúÑõæäó
ÐöÑóÇÚðÇ ÝóÚóÑóÝúÊ Ãóäøóåõ ÃóÞóÇãó ËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúÚóãóáö
ÇáúãóÔúÑõæØö ÝóÚóáóíúåö ËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúÃóÌúÑö¡ æóÞóÇáó ßóËöíÑñ
ãöäú ãóÔóÇíöÎöäóÇ - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõãú - íõÚúØöíåö ËóáóÇËóÉó
(15/86)
ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúãõÓóãøóìº áöÃóäøó ÌóãöíÚó
ÇáúãõÓóãøóì ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ËóãóÇäöíóÉò æóÚöÔúÑöíäó ÐöÑóÇÚðÇ ÝóÅöÍúÏóì
æóÚöÔúÑõæäó íõÞóÇÈöáõåõ ËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúãõÓóãøóì ßóãóÇ áóæú
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ áöíóÖúÑöÈó áóåõ ËóãóÇäöíóÉð æóÚöÔúÑöíäó áóÈöäóÉð ÈöÃóÌúÑò
ãõÓóãøðì ÝóÖóÑóÈó ÅÍúÏóì æóÚöÔúÑöíäóº ÝóÅöäøóåõ íóÓúÊóæúÌöÈõ ËóáóÇËóÉó
ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúãõÓóãøóì ÞóÇáó: - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - æóÇáúÃóÕóÍøõ
ÚöäúÏöí Ãóäøóåõ íõÚúØöíåö ÃóÌúÑó ãöËúáöåö áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ËóáóÇËóÉó
ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúãõÓóãøóìº áöÃóäøó ãóÇáöíøóÉó ÇáËøóæúÈö ÊóÊóÝóÇæóÊõ
ÈöÇáØøõæáö æóÇáúÚóÑúÖö æóÑõÈøóãóÇ ÊõäúÞöÕõ ÒöíóÇÏóÉõ ÇáØøõæáö Ýöí
ÇáúãóÇáöíøóÉö æóÒöíóÇÏóÉõ ÇáúÚóÑúÖö ÊõÒöíÏõ Ýöíåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúãõáóÇÁóÉö
æóÑõÈøóãóÇ ÊõÒöíÏõ Ýöí ãóÇáöíøóÊöåö ÒöíóÇÏóÉó ÇáØøõæáö Ïõæäó ÇáúÚóÑúÖö
ßóãóÇ Ýöí ÇáúÚöãóÇãóÉö ÝóáóÇ íõãúßöäõ ÊóæúÒöíÚõ ÇáúãõÓóãøóì Úóáóì
ÇáÐøõÑúÚóÇäö ÈöåóÐöåö ÇáÕøöÝóÉö ÈöÎöáóÇÝö ÇááøóÈöäö ÝóÇáúÈóÚúÖõ åõäóÇßó
ÛóíúÑõ ãõÊøóÕöáò ÈöÇáúÈóÚúÖö Ýöí ãóÚúäóì ÇáúãóÇáöíøóÉö
æóÅöÐóÇ ÊóÞóÑøóÑó åóÐóÇ ÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÇáÊøóæúÒöíÚó åõäóÇ Úóáóì
ÇáÐøõÑúÚóÇäö ÛóíúÑõ ãõãúßöäò ÝóíõÚúØöíåö ÃóÌúÑó ãöËúáö Úóãóáöåö æóáóßöäú
áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúãõÓóãøóìº áöÃóäøóåõ áóæú ÌóÇÁó
ÈöÇáËøóæúÈö ãöËúáó ãóÇ Óóãøóì ßóÇäó ÍöÕøóÊõåõ ËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚöåö ãöäú
ÇáúÃóÌúÑö ËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúãõÓóãøóì¡ ÝóÅöÐóÇ Êóãøó ÑöÖóÇåõ
ÈöÐóáößó ÇáúÞóÏúÑö ÚöäúÏó ÇáúãõæóÇÝóÞóÉö íóßõæäõ ÃóÑúÖóì Èöåö ÚöäúÏó
ÇáúÎöáóÇÝö ÝóáöåóÐóÇ ÃóæúÌóÈúäóÇ Úóáóíúåö ÃóÌúÑó ãöËúáö Úóãóáöåö áóÇ
íõÌóÇæöÒõ Èöåö ËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúãõÓóãøóì æóßóÃóäøóåõ ÃóÔóÇÑó Åáóì
åóÐóÇ ÈöÞóæúáöåö: æóáóÇ ÊóÌóÇæóÒó Èöåö ÅáøóÇ ãóÇ Óõãøöíó áóåõ
ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ãóÇ ÌóÇÁó Èöåö¡ æóßóÐóáößó áóæú ÔóÑóØó Úóáóíúåö ÕóÝöíÞðÇ
ÝóÍóÇßóåõ ÑóÞöíÞðÇ æóáóæú ÔóÑóØó Úóáóíúåö ÑóÞöíÞðÇ ÝóÍóÇßóåõ ÕóÝöíÞðÇ
ßóÇäó áóåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óõãøöíóº áöÃóäøóåõ
ÅäøóãóÇ Öóãöäó ÌóãöíÚó ÇáúÃóÌúÑö ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúæóÕúÝö ÇáøóÐöí ÔóÑóØó
Úóáóíúåö æóáóãú íóÃúÊö Èöåö ÝóÅöäøó ãóÇáöíøóÉó ÇáËøóæúÈö ÊóÎúÊóáöÝõ
ÈöÇáÑøöÞøóÉö æóÇáÕøóÝóÇÞóÉö æóÑõÈøóãóÇ íõÎúÊóÇÑõ ÇáÕøóÝöíÞõ Ýöí ÈóÚúÖö
ÇáúÃóæúÞóÇÊö æóÇáÑøóÞöíÞõ Ýöí ÈóÚúÖö ÇáúÃóæúÞóÇÊöº ÝóáöåóÐóÇ æóÌóÈó
ÇáúãóÕöíÑõ Åáóì ÃóÌúÑö ÇáúãöËúáö æóáóÇ ÊõÌóÇæöÒú Èöåö ãóÇ Óõãøöíóº
áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúãõÞóæøöãö ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóíúåöº æóáöæõÌõæÏö ÇáÑøöÖóÇ
ãöäú ÇáúÍóÇÆößö ÈöÇáúãõÓóãøóì ãöäú ÇáúÃóÌúÑö æóáóæú ÃóãóÑóåõ Ãóäú
íóÒöíÏó Ýöí ÇáúÛóÒúáö ÑöØúáðÇ ãöäú ÛóÒúáöåö æóÞóÇáó: ÞóÏú ÒöÏúÊõåõ
æóÞóÇáó: ÑóÈøõ ÇáúÛóÒúáö áóãú ÊóÒöÏúåõ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö
ÇáúÛóÒúáö ãóÚó íóãöíäöåö¡ ÃóãøóÇ ÌóæóÇÒõ åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏöº ÝóáöÃóäøóåõ
ÇÓúÊóÞúÑóÖó ãöäúåõ ãóÇ ÃóãóÑóåõ Ãóäú íóÒöíÏó Ýöíåö ãöäú ÇáúÛóÒúáö
æóíóÕöíÑõ ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖõ ÞóÇÈöÖðÇ ÈöÇÊøöÕóÇáöåö Èöãöáúßöåö ÝóÇáúÍóÇÆößõ
íõÞöíãõ ÇáúÚóãóáó Ýöí ÛóÒúáö ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
ÌóãöíÚõ ÇáúÛóÒúáö ãöäú ÇáúÍóÇÆößö ÝóÅöäøó ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚó åõäóÇßó áóÇ
íõãúßöäõ Ãóäú íõÌúÚóáó ãõÓúÊóÞúÑöÖðÇ áöáúÛóÒúáö ÞóÇÈöÖðÇ Ýóíóßõæäõ
ÇáúÍóÇÆößõ ÚóÇãöáðÇ Ýöí ÛóÒúáö äóÝúÓöåö¡ Ëõãøó ÇáúÍóÇÆößõ íóÏøóÚöí
Ãóäøóåõ ÃóÞúÑóÖóåõ ÑöØúáðÇ ãöäú ÛóÒúáöåö æóÓóáøóãóåõ Åáóíúåö æóÑóÈøõ
ÇáËøóæúÈö ãõäúßöÑñ áöÐóáößó ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõäúßöÑö ãóÚó
íóãöíäöåö æóÚóáóì ÇáúÍóÇÆößö ÇáúÈóíøöäóÉõ áöÍóÇÌóÊöåö Åáóì ÅËúÈóÇÊö ãóÇ
íóÏøóÚöí ãöäú ÇáÊøóÓúáöíãö Åáóíúåö ÈöÍõßúãö ÇáúÞóÑúÖö æóãóÇ íóÏøóÚöí
ãöäú ÇáÏøóíúäö áöäóÝúÓöåö Ýöí ÐöãøóÊöåö ÝóÅöäú ÃóÞóÇãó ÇáúÈóíøöäóÉó
ÃóÎóÐó ãöäú ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ãöËúáó ÛóÒúáöåöº áöÃóäøó ÇáËøóÇÈöÊó
ÈöÇáúÈóíøöäóÉö ßóÇáËøóÇÈöÊö ÈöÅöÞúÑóÇÑö ÇáúÎóÕúãö¡ æóÅöäú áóãú Êóßõäú
áóåõ ÈóíøöäóÉñ ÝóÇáúíóãöíäõ Úóáóì ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö Úóáóì Úöáúãöåöº
áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ íóÓúÊóÍúáöÝõ Úóáóì ÝöÚúáö ÇáúÛóíúÑö ÝóÅöäú ÍóáóÝó
ÈóÑöÆó¡ æóÅöäú äóßóáó Úóäú Çáúíóãöíäö Ýóäõßõæáõåõ ßóÅöÞúÑóÇÑöåö.
æóÅöÐóÇ Óóáøóãó Åáóíúåö ÛóÒúáðÇ íóäúÓöÌõåõ ËóæúÈðÇ æóÃóãóÑóåõ Ãóäú
íóÒöíÏó ãöäú ÚöäúÏöåö
(15/87)
ÛóÒúáðÇ ãõÓóãøðì ãöËúáó ÛóÒúáöåö Úóáóì
Ãóäú íõÚúØöíóåõ Ëóãóäó ÇáúÛóÒúáö æóÃóÌúÑó ÇáËøóæúÈö ÏóÑóÇåöãó ãõÓóãøóÇÉò
ÌóÇÒó æóåóÐóÇ ÇÓúÊöÍúÓóÇäñ æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö áóÇ íóÌõæÒõº áöÃóäøóåõ
ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ ãóÇ ÓóãøóÇåõ ãöäú ÇáúÛóÒúáö æóåõæó ÛóíúÑõ ãõÚóíøóäò
æóáóÇ ãóÔúÑõæØò Ýöí ÐöãøóÊöåö ÏóíúäðÇ æóáóßöäøóåõ íõÓúÊóÍúÓóäõ
áöáÊøóÚóÇãõáö Ýöí åóÐóÇ ÇáúãöÞúÏóÇÑö ÝóÞóÏú íóÏúÝóÚõ ÇáúÅöäúÓóÇäõ
ÛóÒúáðÇ Åáóì ÍóÇÆößò ÝóíóÞõæáõ áóåõ ÇáúÍóÇÆößõ åóÐóÇ áóÇ íóßúÝöíº áöãóÇ
ÊóØúáõÈõåõ ÝóíóÃúãõÑõåõ Ãóäú íóÒöíÏó ãöäú ÚöäúÏöåö ÈöÞóÏúÑö ãóÇ
íóÍúÊóÇÌõ Åáóíúåö áöíõÚúØöíóåõ Ëóãóäó Ðóáößó æóÅöäøóãóÇ áóÇ íóÌõæÒõ
ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚõ Ýöí ÇáËøóæúÈö áöÚóÏóãö ÇáÊøóÚóÇãõáö¡ ÝóÅöÐóÇ æõÌöÏó
ÇáÊøóÚóÇãõáõ Ýöí åóÐóÇ íõÌóæøöÒõåõ ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ ÈöÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚö ÝöíãóÇ
Ýöíåö ÇáÊøóÚóÇãõáõ¡ Ëõãøó ÇáØøõæáõ æóÇáúÚóÑúÖõ Ýöí ÇáËøóæúÈö æóÕúÝñ
æóÑóÃóíúäóÇ ÌóæóÇÒó ÇÓúÊöÆúÌóÇÑö ÇáúÃóÌöíÑö áöÅöÍúÏóÇËö æóÕúÝò Ýöí
ÇáËøóæúÈö Èöãöáúßöåö æóåõæó ÇáÕøöÈóÇÛõ ÝóíóÌõæÒõ åõäóÇ ÃóíúÖðÇ
ÇÔúÊöÑóÇØõ ÒöíóÇÏóÉö ÇáØøõæáö æóÇáúÚóÑúÖö Úóáóíúåö ÈöÛóÒúáö äóÝúÓöåö
ÈöÇáúÞöíóÇÓö Úóáóì ÇáÕøöÈóÇÛö¡ ÝóÅöäú ÃóÊóÇåõ ßóãóÇ ÔóÑóØó æóÇÊøóÝóÞóÇ
Úóáóì Ãóäøóåõ ÒóÇÏó ÃóÚúØóÇåõ ãöãøóäú ÛóÒóáóåõº áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ÞóÇÈöÖðÇ
áöáúãõÔúÊóÑöí ÈöÇÊøöÕóÇáöåö Èöãöáúßöåö æóÃóÌúÑö ÇáúãõÓóãøóìº áöÃóäøóåõ
æóÝóÇÁñ ÈöãóÇ ÔóÑóØó áóåõ¡ æóÅöäú ÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö áóãú íóÒöÏú
Ýöíåö ÔóíúÆðÇ æóßóÇäó æóÒúäó ÛóÒúáò ãóäðÇ æóÞóÇáó ÇáäøóÓøóÇÌõ ÞóÏú ßóÇäó
æóÒúäõ ÛóÒúáößó ãóäðÇ æóÞóÏú ÒöÏúÊõ Ýöíåö ÑöØúáðÇ ÝóæóÒóäõæÇ ÇáËøóæúÈó
ÝóæóÌóÏõæåõ ãóäóæóíúäö ÝóÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ÅäøóãóÇ ÒóÇÏóº áöãóÇ
Ýöíåö ãöäú ÇáÏøóÞöíÞö æóÞóÇáó ÇáäøóÓøóÇÌõ åõæó ãöäú ÇáúÛóÒúáö
æóÇáÏøóÞöíÞö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúÍóÇÆößö ãóÚó íóãöíäöåöº áöÃóäøó
ÇáÙøóÇåöÑó ÔóÇåöÏñ áóåõ æóÚöäúÏó ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ãóäú
íóÔúåóÏõ áóåõ ÇáÙøóÇåöÑõ
æóíóäúÈóÛöí áöáúÞóÇÖöí Ãóäú íóÑúÌöÚó Åáóì ÇáúÚõáóãóÇÁö ãöäú ÇáúÍóæóßóÉö
ÝóÅöäú ÞóÇáõæÇ: ÇáÏøóÞöíÞõ áóÇ íóÒöíÏõ Ýöíåö åóÐóÇ ÇáúãöÞúÏóÇÑó
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúÍóÇÆößö ãóÚó íóãöíäöåö¡ æóÅöäú ÞóÇáõæÇ íóÒöíÏõ
Ýöíåö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáËøóæúÈöº áöÃóäøóåõ ãóÇ ÇÔúÊóÈóåó Úóáóì
ÇáúÞóÇÖöíº ÝóÅöäøóåõ ãóÇ íõÑúÌóÚõ Ýöí ãóÚúÑöÝóÊöåö Åáóì ãóäú áóåõ ÈóÕóÑñ
Ýöí Ðóáößó ÇáúÈóÇÈö ßóãóÇ Ýöí Þöíóãö ÇáúãõÊúáóÝóÇÊö æóãóÊóì ßóÇäó
ÇáúÞóæúáõ Þóæúáó ÇáúÍóÇÆößö æóÍóáóÝó ÈöÎóÈóÑö ÕóÇÍöÈöåö Úóáóì Ãóäú
íõÚúØöíóåõ ãóÇ Óóãøóì áóåõ æóãóÊóì ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ Þóæúáó ÑóÈøõ
ÇáËøóæúÈö ÈöÃóäú ßóÇäó íóÚúáóãõ Ãóäøó ÇáÏøóÞöíÞó íóÒöíÏõ Ýöíåö åóÐóÇ
ÇáúãöÞúÏóÇÑóº ÝóÅöäøóåõ íóÊóÎóíøóÑõ ÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈöº áöÃóäøóåõ
ÊóÛóíøóÑó Úóáóíúåö ÔóÑúØõ ÚóÞúÏöåöº ÝóÅöäøóåõ áóãøóÇ ÃóãóÑóåõ ÈöÃóäú
íóÒöíÏó Ýöíåö ÝóÞóÏú ÃóãóÑó ÈöËóæúÈò åõæó ÃóØúæóáõ¡ Ãóæú ÃóÚúÑóÖõ ãöãøóÇ
ÌóÇÁó Èöåö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ãóÇáó Åáóì ÌöåóÉö ÇáúÎöáóÇÝö æóÖóãøóäóåõ ãöËúáó
ÛóÒúáöåö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ãóÇáó Åáóì ÇáúãõæóÇÝóÞóÉö Ýöí ÃóÕúáö ÇáúÚóãóáö
æóÃóÚúØóÇåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÓóÇÈö ãóÇ ÃóÞóÇãó ãöäú ÇáúÚóãóáöº
áöÃóäøóåõ ÌóÚóáó ÌóãöíÚó ÇáúãõÓóãøóì ÈöãõÞóÇÈóáóÉö Úóãóáöåö Ýöí ãóäøò
æóäóÕúÝò ãöäú ÇáúÛóÒúáö æóÅöäøóãóÇ ÃóÞóÇãóåõ Ýöí ãóäøò ÝóíõÚúØöíåö
ÈöÍöÓóÇÈöåö ãöäú ÇáúÃóÌúÑö æóÝöíåö ØóÑöíÞóÇäö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúãõÓóãøóì
æóÃóÌúÑö ÇáúãöËúáö ßóãóÇ ÈóíøóäøóÇ (æóáóæú) (ßóÇäó ÇáËøóæúÈõ)
ãõÓúÊóåúáóßðÇ æóÞóÏú ÇÓúÊóåúáóßóåõ ÕóÇÍöÈõåõ ÞóÈúáó Ãóäú íóÚúáóãó
æóÑóËóÊõåõ ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ Þóæúáó ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ãóÚó íóãöíäöåö Úóáóì
Úóãóáöåöº áöÃóäøó ÇáúÍóÇÆößó íóÏøóÚöí Úóáóíúåö ÊóÓúáöíãó ãóÇäöÚöåö ãöäú
ÇáúÛóÒúáö¡ æóæõÌõæÈó Ëóãóäöåö Ýöí ÐöãøóÊöåö æóåõæó ãõäúßöÑñ áöÐóáößó
æóÅöäøóãóÇ íóãöíäõåõ Úóáóì ÝöÚúáö ÇáúÛóíúÑö ÝóßóÇäó Úóáóì ÇáúÚöáúãö
æóÅöÐóÇ ÍóáóÝó ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ÇáËøóæúÈö æóáóíúÓó Úóáóíúåö Ëóãóäõ
ÇáúÛóÒúáö ÝóíõÞóÓøóãõ ÇáúÃóÌúÑõ Úóáóì Úóãóáö ËóæúÈò ãöËúáöåö æóÞöíãóÉö
ÑöØúáò ãöäú
(15/88)
ÛóÒúáöåö¡ ÝóíõØúÑóÍõ Úóäúåõ ãóÇ ÃóÕóÇÈó
ÞöíãóÉó ÇáúÛóÒúáö æóáóãú íóÒöÏú Úóáóì åóÐóÇ Ýöí ÇáúÃóÕúáö ÞóÇáó
ÇáúÍóÇßöãõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: æóÕóæóÇÈõ åóÐóÇ ÇáúÌóæóÇÈö Ãóäú
íóØúÑóÍó Úóäúåõ ÃóíúÖðÇ ÍöÕøóÉó ãóÇ ÊóÑóßóåõ ãöäú ÒöíóÇÏóÉö ÇáúÚóãóáö
Ýöí ÇáäøóÓöíÌöº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáúãõÓóãøóì ÈöãõÞóÇÈóáóÉö Úóãóáöåö
Ýöí ËóáóÇËóÉö ÃóÑúØóÇáò ÛóÒúáò æóÅöäøóãóÇ ÃóÞóÇãó ÇáúÚóãóáó Ýöí
ÑöØúáóíúäö ãöäú ÛóÒúáò æóåóÐóÇ ÇáÊøóÞúÓöíãõ æóÇáúãóÕöíÑõ Åáóì ãóÚúÑöÝóÉö
æóÒúäö ÇáËøóæúÈö áóãú íóÐúßõÑúåõ Ýöí ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÇáúÃóæúáóìº áöÃóäøó
ãóæúÖõæÚó ÇáúãóÓúÃóáóÉö åõäóÇßó ÝöíãóÇ ÅÐóÇ áóãú íóßõäú ãöÞúÏóÇÑõ ÛóÒúáö
ÇáÏøóÇÝöÚö ãóÚúáõæãðÇ æóáóÇ íõÚúÑóÝõ ÇáÕøóÇÏöÞõ ãöäú ÇáúßóÇÐöÈö
ÈöÇáúãóÕöíÑö Åáóì æóÒúäö ÇáËøóæúÈö¡ æóåõäóÇ æóÖúÚõ ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÝöíãóÇ
ÅÐóÇ ßóÇäó æóÒúäõ ÛóÒúáö ÇáÏøóÇÝöÚö ãóÚúáõæãðǺ ÝóáöåóÐóÇ æóÌóÈó
ÇáúãóÕöíÑõ Åáóì æóÒúäö ÇáËøóæúÈö áöíõÚúÑóÝó Èöåö ÇáÕøóÇÏöÞõ ãöäú
ÇáúßóÇÐöÈö.
(ÞóÇáó:) æóÅöÐóÇ ÃóÓúáóãó ÇáÑøóÌõáõ ÍöäúØóÉð Åáóì ØóÍøóÇäò áöíóØúÍóäóåóÇ
ÈöÏöÑúåóãò æóÈöÑõÈúÚö ÏóÞöíÞò ãöäúåóÇ ÝóåóÐóÇ ÝóÇÓöÏñ æóåõæó ÊóÝúÓöíÑõ
ÇáúÍóÏöíËö Ýöí Çáäøóåúíö Úóäú ÞóÝöíÒö ÇáØøóÍøóÇäö¡ Ëõãøó ÇáúÍõßúãõ ãóÊóì
ËóÈóÊó Ýöí ÍóÇÏöËóÉò ÈöÇáäøóÕøö æóÚõÑöÝó ÇáúãóÚúäóì Ýöíåö ÊóÚóÏøóì
ÇáúÍõßúãõ ÈöÐóáößó ÇáúãóÚúäóì Åáóì ÇáúÝóÑúÚö æóãöäú ÝóÑúÚö åóÐóÇ áóæú
ÏóÝóÚó ÓöãúÓöãðÇ Åáóì ÇáÑøóÌõáö Úóáóì Ãóäú íóÚúÕöÑóåõ áóåõ ÈöÑöØúáò ãöäú
Ïõåúäöåö Ýóåõæó ÝóÇÓöÏñ ÃóíúÖðÇ æóßóÐóáößó áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÑóÌõáðÇ
áöíóÐúÈóÍó áóåõ ÔóÇÉð ÈöÏöÑúåóãò æóÑöØúáò ãöäú áóÍúãöåóÇ ÝóÐóáößó
ÝóÇÓöÏñ æóÝöí ÇáúßöÊóÇÈö ÞóÇáó: æóßóíúÝó íõÓúÊóÃúÌóÑõ ÈöáóÍúãö ÔóÇÉò
ÍóíøóÉò æóÞóÏú æóÑóÏó ÇáúÍóÏöíËõ ÈöÇáäøóåúíö Úóäú ÈóíúÚö ÇáúãóÖóÇãöíäö
æóÇáúãóáóÇÞöíÍö æóÍóÈóáö ÇáúÍõÈúáóÉö íõÑöíÏõ Èöåö Ãóäøó ÇáúÃõÌúÑóÉó
ãóÊóì ßóÇäóÊú ãõÚóíøóäóÉð Ýóåöíó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãóÈöíÚö ÇáúãõÚóíøóäö
æóãóÇ Ýöí ãóÖúãõæäö ÎöáúÞóÉö ÍóíóæóÇäò áóÇ íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ ÚóíúäðÇ
æóÊóÝúÓöíÑõ ÇáúãóáóÇÞöíÍö ÚöäúÏó ÈóÚúÖöåöãú ãóÇ ÊóÖúãóäõåõ ÇáúÃóÕúáóÇÈõ
æóÇáúãóÖóÇãöíäõ ãóÇ ÊóÖúãóäõåõ ÇáúÃóÑúÍóÇãõ æóÚöäúÏó ÈóÚúÖöåöãú Úóáóì
ÚóßúÓö åóÐóÇ ÝóÇáúãóáóÇÞöíÍõ ãóÇ ÊóÖúãóäõåõ ÇáúÃóÑúÍóÇãõ ÈöÅöáúÞóÇÍö
ÇáúÝõÍõæáö æóÇÓúÊóÏóáøõæÇ ÈöÞóæúáö ÇáúÞóÇÆöáö ÔóÚúÑñ
æóÚöÏøóÉõ ÇáúÚóÇãö æóÚóÇãñ ÞóÇÈöáñ ... ãóáúÞõæÍóÉñ Ýöí ÈóØúäö äóÇÈö
ÍóÇÈöáò
æóÍóÈóáõ ÇáúÍõÈúáóÉö åõæó ÈóíúÚõ ãóÇ íóÍúãöáõ ÍóÈóáõ åóÐöåö ÇáäøóÇÞóÉö
æóßóÇäõæÇ íóÚúÊóÇÏõæäó Ðóáößó Ýöí ÇáúÌóÇåöáöíøóÉö¡ ÃóÈúØóáó ÇáÔøóÑúÚõ
Ðóáößó ßõáøóåõ ÈöÇáäøóåúíö Úóäú ÈóíúÚö ÇáúÛóÑóÑö æóÇÓúÊóÏóáøó ÃóíúÖðÇ
ÈöÇáäøóåúíö Úóäú ÈóíúÚö ÇááøóÈóäö Ýöí ÇáÖøóÑúÚö æóÚóäú ÈóíúÚö ÇáÕøõæÝö
Úóáóì ÙõåõæÑöåóÇ
ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ãóÇ ßóÇäó Ýöí ãóÖúãõæäö ÎóáúÞöåö ÍóíóæóÇäñ áóÇ íóÌõæÒõ
Êóãúáöíßõåõ ÈöÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ÝóÅöäú Úóãöáóåõ ÈöåóÐóÇ ÇáÔøóÑúØö
ßóÇäó áóåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáöåöº áöÃóäøó ÈöÝóÓóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö áóãú íóãúáößú
ÔóíúÆðÇ ãöãøóÇ ÃóÞóÇãó ÇáúÚóãóáó Ýöíåö ÝóßóÇäó ÚóÇãöáðÇ áöÛóíúÑöåö
ÝöíãóÇ áóÇ ÔóÑößóÉó áóåõ Ýöíåö ÈöÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò ÝóíóÓúÊóæúÌöÈõ ÃóÌúÑó
ÇáúãöËúáö áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óõãøöíó áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáÊøóÓúãöíóÉö
ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóíúåö¡ æóáöæõÌõæÏö ÇáÑøöÖóì ãöäúåõ ÈöÇáúãõÓóãøóì ÝóÅöäøó
ÇáúãõÓóãøóì ãóÊóì ßóÇäó ãóÚúáõæãðÇ íóÊöãøõ ÇáÑøöÖóì Èöåö¡ æóÅöäú ÔóÑóØó
ãóÚó ÇáÏøöÑúåóãö ÑõÈúÚó ÞóÝöíÒö ÏóÞöíÞò ÌóíøöÏò æóáóãú íóÞöáøó ãöäúåóÇ
ßóÇäó ÌóÇÆöÒðǺ áöÃóäøó ÇáÏøóÞöíÞó ãóßöíáñ ãóÚúáõæãñ íóÕúáõÍõ Ãóäú
íóßõæäó ËóãóäðÇ Ýöí ÇáúÈóíúÚö ÝóíóÕúáõÍõ Ãóäú íóßõæäó ÃõÌúÑóÉð ÃóíúÖðÇ
æóáóæú ÏóÝóÚó ÛóÒúáðÇ Åáóì ÍóÇÆößò áöíóäúÓöÌóåõ ÈöÐöÑóÇÚò ãöäú Ðóáößó
ÇáËøóæúÈö¡ Ãóæú ÈöÌõÒúÁò ÔóÇÆöÚò ãõÓóãøðì ÝóÐóáößó áóÇ íóÌõæÒõ Ýöí
ÙóÇåöÑö ÇáúãóÐúåóÈö ÃóíúÖðǺ áöÃóäøóåõ Ýöí ãóÚúäóì ÞóÝöíÒö
(15/89)
ÇáØøóÍøóÇäö (ÞóÇáó:) - ÑóÖöíó Çááøóåõ
Úóäúåõ - æóßóÇäó ÔóíúÎõäóÇ ÇáúÅöãóÇãõ íóÍúßöí Úóäú ÃõÓúÊóÇÐöåö
ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ãóäøóåõ ßóÇäó íõÝúÊöí ÈöÌóæóÇÒö åóÐóÇ æóíóÞõæáõ:
Ýöíåö ÚõÑúÝñ ÙóÇåöÑñ ÚöäúÏóäóÇ ÈöäóÓóÝò æóáóæú áóãú íõÌóæøöÒúåõ ÅäøóãóÇ
íõÌóæøöÒõåõ ÈöÇáúÞöíóÇÓö Úóáóì ÇáúãóäúÕõæÕö æóÇáúÞöíóÇÓõ íõÊúÑóßõ
ÈöÇáúÚõÑúÝö ßóãóÇ Ýöí ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚö¡ Ëõãøó Ýöíåö ãóäúÝóÚóÉñ ÝóÅöäøó
ÇáäøóÓøóÇÌó íõÚóÌøöáõ ÈöÇáäøóÓöíÌö æóíóÌöÏøõ Ýöíåö ÅÐóÇ ßóÇäó áóåõ Ýöí
ÇáËøóæúÈö äóÕöíÈñ.
ÞóÇáó: æóáóæú ÏóÝóÚó ÓöãúÓöãðÇ Åáóì ÑóÌõáò ÝóÞóÇáó: ÞóÔøöÑúåõ æóÑóÈøöåö
ÈöÈóäóÝúÓóÌò ÝóÇÚúÕöÑúåõ Úóáóì Ãóäú ÃõÚúØöíóßó ÃóÌúÑóåõ ÏöÑúåóãðÇ ßóÇäó
åóÐóÇ ÝóÇÓöÏðǺ áöÃóäøóåõ áóÇ íóÚúÑöÝõ ãóÇ ÔóÑóØó ãöäú ÇáúÈóäóÝúÓóÌö
æóÌóåóÇáóÉõ Ðóáößó ÊõÝúÖöí Åáóì ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ
áóæú ÏóÝóÚó Åáóì ÕóÈøóÇÛò ËóæúÈðÇ áöíóÕúÈõÛóåõ ÈöÕöÈúÛò ãöäú ÚöäúÏóåõº
áöÃóäøó ãöÞúÏóÇÑó ÇáÕøóÈúÛö Ýöí ßõáøö ÇáËøóæúÈö ãóÚúáõæãñ ÚöäúÏó Ãóåúáö
ÇáÕøóäúÚóÉö ÇáúãõÕúÈóÛõ ãöäúåõ æóÛóíúÑõ ÇáúãõÕúÈóÛö æóáóÇ ÊóÊóãóßøóäõ
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ ÈóíúäóåõãóǺ áöÃóäøó Çááøóæúäó Ýöí ÇáËøóæúÈö ãóÍúÓõæÓñ¡
ÝóÃóãøóÇ ÇáÑøóÇÆöÍóÉõ Ýöí ÇáÏøõåúäö ÇáúãõÑóÈøóì ÛóíúÑõ ãóÍúÓõæÓò
æóíóÊóÝóÇæóÊõ Ðóáößó ÈöÊóÝóÇæõÊö ãóÇ íõÑóÈøóì Èöåö ãöäú ÇáúÈóäóÝúÓóÌö
ÝóÊóÊóãóßøóäõ ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ ÈóíúäóåõãóÇ íõæóÖøöÍõ ÇáúÝóÑúÞó Ãóäøó
ÅÚúáóÇãó ãöÞúÏóÇÑö ÇáÕøóÈúÛö íóÊóÚóÐøóÑõ Úóáóì ÇáÕøóÈøóÇÛöº áöÃóäøóåõ
íóÌúãóÚõ ÇáËøöíóÇÈó æóíóÕúÈõÛõ Çáúßõáøó ÌõãúáóÉð æóÇÍöÏóÉð ÝóíóÓúÞõØõ
ÇÚúÊöÈóÇÑõåõ áöÐóáößó¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÞóÔøóÇÑõ áóÇ íóÎúáöØõ ÓöãúÓöãó
ÇáäøóÇÓö æóáóæú ÝóÚóáó Ðóáößó ÕóÇÑó ÖóÇãöäðÇ æóáóßöäøóåõ íõÑóÈøöí
ÓöãúÓöãó ßõáøö ÅäúÓóÇäò Úóáóì ÍöÏóÉò ÝóáóÇ íóÊóÚóÐøóÑõ Úóáóíúåö ÅÚúáóÇãõ
ãöÞúÏóÇÑö ÇáúÈóäóÝúÓóÌöº ÝóáöåóÐóÇ ÔõÑöØó Ðóáößó¡ æóÅöäú ÞóÇáó: Úóáóì
Ãóäú ÊõÑóÈøöíóåõ ÈöÞóÝöíÒò ãöäú ÈóäóÝúÓóÌò ÝóåóÐóÇ ÌóÇÆöÒñ¡ æóßóÐóáößó
Åäú ßóÇäó ÇáúÈóäóÝúÓóÌõ ÇáøóÐöí íóÏúÎõáõ Ýöí ãöËúáö åóÐóÇ ÇáÓøöãúÓöãö
ãóÚúÑõæÝðÇ ÚöäúÏó ÇáÊøõÌøóÇÑö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÇáúãóÚúáõæãó
ÈöÇáúÚõÑúÝö ßóÇáúãóÚúáõæãö ÈöÇáÔøóÑúØö æóáóÇ ÊóÊóãóßøóäõ ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ
ÈóíúäóåõãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Ðóáößó ãóÚúáõæãðǺ ÝóáöåóÐóÇ ÌóæøóÒúäóÇåõ¡ Ëõãøó
ÊóÈóíøóäó ÈóÚúÏó åóÐóÇ ãóÇ íóÌõæÒõ Ýöíåö ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚõ æóÍóÇÕöáõ
Ðóáößó Ãóäøó ÇáúãõÚúÊóÈóÑó Ýöíåö ÇáúÚõÑúÝõ æóßõáøõ ãóÇ ÊóÚóÇÑóÝó
ÇáäøóÇÓõ ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚó Ýöíåö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ ÝóÅöÐóÇ ÌóÇÁó Èöåö
ÇáÕøóÇäöÚõ ãóÝúÑõæÛðÇ Úóäúåõ æóÇÎúÊóÇÑó ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚõ ÃóÎúÐóåõ
ÝóáóíúÓó áöáÕøóÇäöÚö Ãóäú íóãúäóÚóº áöÃóäøó ÇáúÈóíúÚó ÞóÏú áóÒöãó Ýöíåö
ÈöÇÊøöÝóÇÞöåöãóÇ Úóáóíúåö ÅáøóÇ Ãóäøóåõ Åäú ßóÇäó áóãú íóÓúÊóæúÝö
ÇáËøóãóäó ÍóÈóÓóåõ ÈöÇáËøóãóäö¡ æóÅöäú ÈóÇÚóåõ ÇáÕøóÇäöÚõ ÞóÈúáó Ãóäú
íóÑóÇåõ ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚõ ÝóÈóíúÚõåõ ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ÈóÇÚó ãöáúßó
äóÝúÓöåö ÝóÇáúÚóÞúÏõ áóÇ íóÊóÚóíøóäõ Ýöí åóÐóÇ ÇáúãóÕúäõæÚö ÞóÈúáó Ãóäú
íóÑóÇåõ ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚõ æóÅöÐóÇ äóÝóÐó ÈóíúÚõåõ ÕóÇÑó ãóãúáõæßðÇ
áöáúãõÔúÊóÑöí ÝóáóÇ ÓóÈöíáó áöáúãõÓúÊóÕúäöÚö Úóáóíúåö ÈóÚúÏó Ðóáößó
æóÅöÐóÇ ÏóÝóÚó Åáóì ÅÓúßóÇÝò ÌöáúÏðÇ æóÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ ÈöÃóÌúÑò ãõÓóãøðì
Úóáóì Ãóäú íóÎúÑõÒóåõ áóåõ ÎõÝøóíúäö ÈöÕöÝóÉò ãóÚúáõæãóÉò Úóáóì Ãóäú
íóÝúÚóáóåõ ÇáúÅöÓúßóÇÝõ æóíõÈóØøöäóåõ æóæóÕóÝó áóåõ ÇáúÈöØóÇäóÉó
æóÇáäøóÚúáó Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ãõÊóÚóÇÑóÝñ æóÅöÐóÇ ÌóÇÒó
ÇáöÇÓúÊöÕúäóÇÚõ Ýöí ÇáúÎõÝøö áößóæúäöåö ãõÊóÚóÇÑóÝðÇ ÝóÝöí ÇáúÈöØóÇäóÉö
æóÇáäøóÚúáö ÃóÌúæóÒõ¡ æóáóÇ ÎöíóÇÑó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÃóÏöíãö ÅÐóÇ Úóãöáóåõ
ÚóãóáðÇ ãõÞóÇÑóäðÇ áóÇ ÝóÓóÇÏó Ýöíåö æóßóÇäó íóäúÈóÛöíó Ãóäú íõËúÈöÊó
áóåõ ÇáúÎöíóÇÑó æóÇáúÈöØóÇäóÉó æóÇáäøóÚúáóº áöÃóäøóåõ ÇÔúÊóÑóì ãóÇ áóãú
íóÑóåõ áóßöäøóåõ ÞóÇáó áóÇ ÎöíóÇÑó áóåõ Ýöí ÃóÕúáö ÇáúÃóÏöíãöº áöÃóäøóåõ
ãóáóßóåõ æóáóÇ íóÊóÃóÊøóì ÇáÑøóÏøõ Ýöí ÇáúÈöØóÇäóÉö æóÇáäøóÚúáö
ãõäúÝóÑöÏðÇ Úóäú ÇáúÃóÕúáö¡ Ëõãøó ÇáúÈöØóÇäóÉõ æóÇáäøóÚúáõ ÈóíúÚñ Ýöí
åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏö
(15/90)
æóÇáúãóÞúÕõæÏõ åõæó ÇáúÚóãóáõ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÈöÇáúÈöØóÇäóÉö æóÇáäøóÚúáö íóÕöíÑõ ÇáúÎõÝøõ ÃóÍúßóãó
æóÃóäøó ÇáúÎõÝøó íõäúÓóÈõ Åáóì ÇáúÃóÏöíãö Ïõæäó ÇáúÈöØóÇäóÉö æóÇáäøóÚúáö
æóáóÇ ÎöíóÇÑó áóåõ ÝöíãóÇ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ æóåõæó ÇáúÚóãóáõ æóÝöíãóÇ
åõæó ÇáúÃóÕúáõ æóåõæó ÇáúÃóÏöíãõ¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúÈóíúÚö¡ æóÅöäú ÌóÇÁó
Èöåö ÝóÇÓöÏðÇ Öóãøóäóåõ ÞöíãóÉó ÇáúÌöáúÏö Åäú ÔóÇÁóº áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ
ØóáóÈó ãöäúåõ ÇáúÚóãóáó ÇáÕøóÇáöÍó Ïõæäó ÇáúÝóÇÓöÏö ÝóßóÇäó åõæó Ýöí
ÅÞóÇãóÉö ÃóÕúáö ÇáúÚóãóáö ãõæóÇÝöÞðÇ æóÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÕöÝóÉö ÇáúÝóÓóÇÏö
Ýöí ÇáúÚóãóáö ãõÎóÇáöÝðÇ ÝóÅöäú ÔóÇÁó ãóÇáó Åáóì ÇáúÎöáóÇÝö æóÌóÚóáóåõ
ßóÇáúÛóÇÖöÈö ÝóíõÖóãøöäõåõ ÞöíãóÉó ÌöáúÏöåö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ãóÇáó Åáóì
ÇáúãõæóÇÝóÞóÉö Ýöí ÃóÕúáö ÇáúÚóãóáö æóÑóÖöíó Èöåö ãóÚó ÊóÛúíöíÑö
ÇáúæóÕúÝö ÝóÃóÎóÐó ÇáúÎõÝøóíúäö æóÃóÚúØóÇåõ ÃóÌúÑó ãöËúáö Úóãóáöåö
æóÞöíãóÉó ãóÇ ÒóÇÏó Ýöíåö æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óõãøöíó áóåõ¡ ÃóãøóÇ
ÃóÌúÑõ ãöËúáö ÇáúÚóãóáöº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáúãõÓóãøóì ÈöÅöÒóÇÁö
ÇáúÚóãóáö ÇáÕøóÇáöÍö ÝóÚöäúÏó ÇáúÝóÓóÇÏö íóÌöÈõ ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö
æóÞöíãóÉõ ãóÇ ÒóÇÏó Ýöíåöº áöÃóäøóåõ ãõÔúÊóÑò áóåõ æóÞóÏú Êóãøó ÞóÈúÖõåõ
ÈöÇÊøöÕóÇáöåö Èöãöáúßöåö¡ æóãöäú ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ -
ãóäú ÞóÇáó Þóæúáóåõ æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óóãøóì¡ íóäúÕóÑöÝõ Åáóì
ÇáúÃóÌúÑö ÎóÇÕøóÉð Ïõæäó ÞöíãóÉö ãóÇ ÒóÇÏó Ýöíåö ÝóÅöäøó ÇáúãõÔúÊóÑóì
ÔöÑóÇÁð ÝóÇÓöÏðÇ ãóÖúãõæäñ ÈöÇáúÞöíãóÉö ÈóÇáöÛóÉð ãóÇ ÈóáóÛóÊúº áöÃóäøó
ÇáúÃóÚúíóÇäó ãõÊóÞóæøöãóÉñ ÈöäóÝúÓöåóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúãóäóÇÝöÚö
æóÇÓúÊóÏóáøõæÇ Úóáóì åóÐóÇ ÈöãóÇ ÐõßöÑó Ýöí ÂÎöÑö ÇáúÈóÇÈö Ýöí
ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÌõÈøóÉö æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óóãøóì Ýöí ÃóÌúÑö
Úóãóáöåö ÎóÇÕøóÉð æóÞóÇáõæÇ: ÈóíóÇäõåõ Ýöí ÝóÕúáò íóßõæäõ ÈóíøöäðÇ Ýöí
ÌóãöíÚö ÇáúÝõÕõæáö æóáóßöäøó ÇáúÃóÕóÍøó Ãóäøó Þóæúáóåõ æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ
Èöåö ãóÇ Óõãøöíó áóåõ Ýöí åóÐóÇ ÇáúãóæúÖöÚö íóäúÕóÑöÝõ ÅáóíúåöãóǺ
áöÃóäøó ÇáúÈöØóÇäóÉó æóÇáäøóÚúáó ÊóÇÈöÚñ áöáúÚóãóáöº æóáöåóÐóÇ íóÌõæÒõ
ÇáúÚóÞúÏõ åõäóÇ ÝóÅöäøóåõ áóæú ßóÇäó ãóÞúÕõæÏðÇ ãóÇ ÌóÇÒó ÇáúÚóÞúÏõ
Ýöíåö æóÅöÐóÇ áóãú íóßõäú ãõÚóíøóäðÇ æóÇáÊøóÈóÚõ ãõÚúÊóÈóÑñ ÈöÇáúÃóÕúáö
ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáúÃóÕúáõ áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óõãøöíó áóåõ¡ ÝóßóÐóáößó
Ýöí ÇáÊøóÈóÚö æóÓóäõÞóÑøöÑõ åóÐóÇ ÇáúÝóÑúÞó Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÌõÈøóÉö
Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì æóßóÐóáößó Åäú Óóáøóãó ÎöÑúÞóÉð Åáóì ÕóÇäöÚò
áöíóÕúäóÚóåóÇ ÞóáóäúÓõæóÉð æóíõÈóØøöäóåóÇ æóíóÍúÔõæóåóÇ Ýóåõæó ãöËúáõ
Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúÈöØóÇäóÉó æóÇáúÍóÔúæó Ýöí ÇáúÞóáóäúÓõæóÉö ÊóÈóÚñ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáúÞóáóäúÓõæóÉó ÊõäúÓóÈõ Åáóì ÇáÙøöåóÇÑóÉö
æóÃóäøóåóÇ ÈöÇáúÈöØóÇäóÉö æóÇáúÍóÔúæö ÊóÕöíÑõ ÃóÍúßóãó æóÇÓúãõ
ÇáúÞóáóäúÓõæóÉö íóÊóäóÇæóáõåõ ÈöÏõæäö ÇáúÈöØóÇäóÉö æóÇáúÍóÔúæö
ßóÇáúÎõÝøö ÝóÇáúÌóæóÇÈõ ÝöíåöãóÇ ÓóæóÇÁñ æóÈöÌóãöíÚö åóÄõáóÇÁö
ÇáÕøõäøóÇÚö ÅÐóÇ ÑóÖöíó ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚõ ÇáúÚóãóáó æóÃóÌóÇÒóåõ Ãóäú áóÇ
íóÏúÝóÚóåõ áóåõ ÍóÊøóì íóÃúÎõÐó ãöäúåõ ÇáúÃóÌúÑó ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó
ãõÄóÌøóáðÇ ÝóáóÇ íóßõæäõ áóåõ ãóäúÚõ ÇáúãóÊóÇÚö ÍöíäóÆöÐòº áöÃóäøó
ÇáúÃõÌúÑóÉó Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö ßóÇáËøóãóäö Ýöí ÇáúÈóíúÚö¡ æóÇáúãóÈöíÚõ
íõÍúÈóÓõ ÈöÇáËøóãóäö ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúÈóíúÚõ ÍóÇáøðÇ æóáóÇ íõÍúÈóÓõ Èöåö
ÅÐóÇ ßóÇäó ãõÄóÌøóáðÇ æóÚóáóì Þóæúáö ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóíúÓó
áöáÕøóÇäöÚö ÍóÞøõ ÇáúÍóÈúÓö ÈöÇáúÃõÌúÑóÉö ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúÃóÕúáõ ãöáúßðÇ
áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ãõÓóáøöãðÇ ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö
ÈöÇÊøöÕóÇáöåö Èöãöáúßöåö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö
ÇáúæóÕúÝõ ÇáøóÐöí ÃóÍúÏóËóåõ ÈöÚóãóáöåö æóÞóÏú ÇÊøóÕóáó Ðóáößó Èöãöáúßö
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÈöÇÎúÊöíóÇÑö ÇáúÚóÇãöáö æóÑöÖóÇåõ æóÈóÚúÏó ãóÇ Óóáøóãó
ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö áóÇ íóßõæäõ áóåõ ÍóÞøõ ÇáúÍóÈúÓö æóáóßöäøóÇ
äóÞõæáõ åóÐóÇ ÊóÓúáöíãñ áóÇ íõãúßöäõ ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäúåõº ÝóÅöäøóåõ áóÇ
íõÊóÕóæøóÑõ ãöäúåõ ÅÞóÇãóÉõ ÇáúÚóãóáö ÈöÏõæäö Ãóäú íóÊøóÕöáó
(15/91)
Ðóáößó Èöãöáúßöåö æóãóÇ áóÇ íõãúßöäõ
ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäúåõ íõÌúÚóáõ ÚóÝúæðÇ ÝóáóÇ íóÕöíÑõ åõæó Èöåö ÑóÇÖöíðÇ
ÈöÓõÞõæØö ÍóÞøöåö Ýöí ÇáúÍóÈúÓö æóÑõÈøóãóÇ íóÞõæáõ ÒõÝóÑõ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ -: ÇáúÈóÏóáõ áóíúÓó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÃóÕúáö æóÅöäøóãóÇ íõÍúÈóÓõ
ÇáúãõÈúÏóáõ ÈöÇáúÈóÏóáö ÝóÅöÐú áóãú íóËúÈõÊú áóåõ ÍóÞøõ ÇáúÍóÈúÓö ÝöíãóÇ
åõæó ÇáúÃóÕúáõ áóÇ íóËúÈõÊõ Ýöí ÇáúÈóíúÚö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ ÍóÞøõ
ÇáúÍóÈúÓö íóËúÈõÊõ áóåõ Ýöí ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóáóÇ íóÊóÃóÏøóì
Ðóáößó ÅáøóÇ ÈöÍóÈúÓö ÇáúÃóÕúáö ÝóËóÈóÊó ÍóÞøõåõ Ýöí ÍóÈúÓö ÇáúÃóÕúáö
ßóãóäú ÃóÌøóÑó ÚóíúäðÇ íóáúÒóãõåõ ÊóÓúáöíãõ ÇáúÚóíúäö æóåõæó ÅäøóãóÇ
ÚóÞóÏó Úóáóì ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóáóßöäú áóãøóÇ ßóÇäó ÊóÓúáöíãõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö
áóÇ íóÊóÃóÏøóì ÈöÏõæäö ÇáúÚóíúäö áóÒöãóåõ ÊóÓúáöíãõ ÇáúÚóíúäö ÝóåóÐóÇ
ãöËúáõåõ.
(ÞóÇáó) Ýöí ÇáúÃóÕúáö Åäú ßóÇäó ÇáúÃóÌóáõ ãöíÚóÇÏðÇ ãöäú ÛóíúÑö ÔóÑúØò
Ýóáóåõ Ãóäú áóÇ íóÏúÝóÚóåõ ÍóÊøóì íóÞúÈöÖó ÃóÌúÑóåõº áöÃóäøó
ÇáúãóæóÇÚöíÏó áóÇ íóÊóÚóáøóÞõ ÈöåóÇ ÇááøõÒõæãõ æóåóÐóÇ íóÕöíÑõ ÑöæóÇíóÉð
Ýöí ÝóÕúáö ÈóíúÚö ÇáúãõÑóÇÈóÍóÉö æóåõæó Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÚóíúäðÇ
ãöäú ÈóíøóÇÚò æóæóÇÚóÏóåõ Ãóäú íóÓúÊóæúÝöíó ÇáËøóãóäó ãõäóÌøóãðÇ Ýöí
ßõáøö ÓóÈúÊò ÝóáöáúãõÔúÊóÑöí Ãóäú íóÈöíÚóåõ ãõÑóÇÈóÍóÉð ãöäú ÛóíúÑö
ÈóíóÇäò Ýöí ÇáÕøóÍöíÍö ãöäú ÇáúÌóæóÇȺ áöÃóäøóåõ ãõÔúÊóÑò ÈöËóãóäò
ÍóÇáøò¡ æóÇáúãöíÚóÇÏõ áóÇ íóßõæäõ áóÇÒöãðÇ ÈöÏóáöíáö åóÐöåö
ÇáúãóÓúÃóáóÉö
æóÅöÐóÇ ÏóÝóÚó ÇáÑøóÌõáõ Åáóì ÕóÈøóÇÛò ËóæúÈðÇ íóÕúÈõÛõåõ áóåõ ÈöÃóÌúÑò
ãõÓóãøðì æóæóÕóÝó áóåõ ÇáÕøöÈúÛó Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ æóÕóÝó
áóåõ ÇáÕøöÈúÛó æóÓóãøóÇåõ ãöäú ÒóÚúÝóÑóÇäò¡ Ãóæú ÚõÕúÝõæÑò¡ Ãóæú ÈóÞøóãò
ÝóÞóÏú ÕóÇÑó ÇáúãóÞúÕõæÏõ ãóÚúáõæãðÇ áóÇ ÊóÊóãóßøóäõ ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ
ÈóíúäóåõãóÇ ÝóÅöäú ÎóÇáóÝóåõ ÈöÕóÈúÛöåö Úóáóì ÛóíúÑö ãóÇ Óóãøóì áóåõ
ÅáøóÇ Ãóäøóåõ ãöäú Ðóáößó ÇáÕøóÈúÛö ÝóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö Ãóäú
íõÖóãøöäóåõ ÞöíãóÉó ËóæúÈò ÃóÈúíóÖó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó ÇáËøóæúÈó
æóÃóÚúØóÇåõ ÃóÌúÑó ãöËúáöåö æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óóãøóì áóåõ¡ ÃóãøóÇ
ËõÈõæÊõ ÇáúÎöíóÇÑöº ÝóáöÃóäøóåõ Ýöí ÃóÕúáö ÇáÕøóÈúÛö ãõæóÇÝöÞñ æóÝöí
ÇáÕøöÝóÉö ãõÎóÇáöÝñ æóÅöÐóÇ ÇÎúÊóÇÑó ÇáúÃóÎúÐó ÃóÚúØóÇåõ ÃóÌúÑó ãöËúáöåö
æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óõãøöíó áóåõº áöÃóäøóåõ ÑóÖöíó ÈöÇáúãõÓóãøóì
æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÎõÝøö æóÇáúÞóáóäúÓõæóÉö ÝóÞóÏú ÞóÇáó:
åõäóÇßó íõÚúØöíåö ÃóÌúÑðÇ ãöËúáó Úóãóáöåö æóÞöíãóÉó ãóÇ ÒóÇÏó Ýöíåö
æóåõäóÇ áóãú íóÐúßõÑú ÞöíãóÉó ãóÇ ÒóÇÏó ÇáÕøóÈúÛõ Ýöíåö æóÑóæóì ÇÈúäõ
ÓöãóÇÚóÉó Úóäú ãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ ÇáÊøóÓúæöíóÉó ÈóíúäóåõãóÇ
æóæóÌúåõ ÇáúÝóÑúÞö Úóáóì ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö Ãóäøó ÇáÕøóÈúÛó ÂáóÉõ
ÇáúÚóãóáö ÇáúãõÓúÊóÍóÞøö Úóáóì ÇáÕøóÈøóÇÛö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÍóÑóÖö
æóÇáÕøóÇÈõæäö Ýöí Úóãóáö ÇáúÛóÓøóÇáö ÝóáóÇ íóÕöíÑõ ÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö
ãõÔúÊóÑöíðÇ áöáÕøóÈúÛö ÍóÊøóì ÊõÚúÊóÈóÑó ÇáúÞöíãóÉó ÚöäúÏó ÝóÓóÇÏö
ÇáÓøóÈóÈö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÓóÈóÞó æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÞóÇÆöãó ÈöÇáËøóæúÈö
áóæúäõ ÇáÕøóÈúÛö áóÇ Úóíúäõåõ æóÅöäøóãóÇ íóÕöíÑõ ãõÔúÊóÑöíðǺ áöãóÇ
íóÊøóÕöáõ Èöãöáúßöåö æóÇááøóæúäõ áóÇ íõãúßöäõ Ãóäú íõÌúÚóáó ãõÔúÊóÑðì
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈöØóÇäóÉö æóÇáäøóÚúáö ÝóÐóÇßó íóÊøóÕöáõ ÈöÚóãóáöåö
Èöãöáúßöåö æóåõæó Úóíúäõ ãóÇáò (ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íóÊóÃóÏøóì
ÈöÝöÚúáöåö ÝóáöåóÐóÇ ÊõÚúÊóÈóÑõ ÞöíãóÉó ãóÇ ÒóÇÏó Ýöíåö¡ æóæóÌúåõ
ÑöæóÇíóÉö ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøó ÇáÕøóÈúÛó Ýöí ÇáËøóæúÈö
ÈöãóäúÒöáóÉö Úóíúäö ãóÇáò ÞóÇÆöãò ÍõßúãðÇ ÍóÊøóì áóæú ÇäúÕóÈóÛó ËóæúÈõ
ÅäúÓóÇäò ÈöÕóÈúÛö ÇáúÛóíúÑö æóÇÊøóÝóÞóÇ Úóáóì ÈóíúÚöåö ÝóÅöäøó ÕóÇÍöÈó
ÇáËøóæúÈö íóÖúÑöÈõ Ýöí ÇáËøóæúÈö ÈöÞöíãóÉö ËóæúÈöåö ÃóÈúíóÖó æóÕóÇÍöÈõ
ÇáÕøóÈúÛö ÈöÞöíãóÉö ÇáÕøóÈúÛö æóáóæú áóãú íóßõäú ÇáÕøóÈúÛõ ÇáúãõÊøóÕöáõ
ÈöÇáËøóæúÈö Ýöí Íõßúãö Úóíúäò ÞóÇÈöáò áöáúÈóíúÚöº áöãóÇ ßóÇäó ãöäú
ÇáËøóãóäö ÍöÕøóÉð æóáóßöäøó ãóÇ ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö ÃóÕóÍøõº áöÃóäøó
ÇáÕøóÈúÛó ÈóÚúÏó ãóÇ ÇÊøóÕóáó ÈöÇáËøóæúÈö
(15/92)
áóÇ íõÊóÕóæøóÑõ ÊóãúíöíÒõåõ Úóäúåõ
ÝóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ Ýöí Íõßúãö ãóÇáò ãõÊóÞóæøöãò ãóÚó ÇáËøóæúÈö áóÇ
æóÍúÏóåõ æóåõäóÇ áóÇ íóÌöÈõ Úóáóíúåö ÞöíãóÉõ ÇáËøóæúÈö ÝóáóÇ íóÌöÈõ
Úóáóíúåö ÞöíãóÉõ ãóÇ ÒóÇÏó ÇáÕøóÈúÛõ Ýöíåö¡ æóÝöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÎõÝøö
ÇáúÈöØóÇäóÉõ æóÇáäøóÚúáõ áóãøóÇ ßóÇäó ÈöÚóÑúÖö ÇáúÝóÕúáö ßóÇäó ãóÇáðÇ
ãõÊóÞóæøöãðÇ ãõäúÝóÑöÏðÇ Úóäú ÇáúÎõÝøöº ÝóáöåóÐóÇ ÇõÚúÊõÈöÑó ÞöíãóÉõ ãóÇ
ÒóÇÏó Ýöíåö.
¡ æóÅöäú ÇÎúÊóáóÝó ÇáÕøóÈøóÇÛõ æóÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ÝöíãóÇ ÃóãóÑóåõ Ãóäú
íóÕúÈõÛóåõ Èöåö ÈöÃóäú ÕóÈúÛóåõ ÈöÚõÕúÝõÑò ÝóÞóÇáó: ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö
ÃóãóÑúÊõßó ÈöÇáÒøóÚúÝóÑóÇäö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ãóÚó
íóãöíäöåö ÚöäúÏóäóÇ æóÞóÇáó ÇÈúäõ ÃóÈöí áóíúáóì - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -:
ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáÕøóÈøóÇÛöº áöÃóäøóåõãóÇ ÇÊøóÝóÞóÇ Úóáóì ÇáúÅöÐúäö Ýöí
ÇáÕøóÈúÛö¡ Ëõãøó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö íóÏøóÚöí Úóáóíúåö ÎöáóÇÝðÇ
áöíõÖóãøöäóåõ¡ Ãóæú áöíõËúÈöÊó ÇáúÎöíóÇÑó áöäóÝúÓöåö æóåõæó ãõäúßöÑñ
áöÐóáößó¡ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõäúßöÑö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÇáúÅöÐúäõ
íõÓúÊóÝóÇÏõ ãöäú ÌöåóÉö ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö æóáóæú ÃóäúßóÑó ÇáúÅöÐúäó áóåõ
Ýöí ÇáÕøóÈúÛö ÃóÕúáðÇ ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ Þóæúáóåõ¡ ÝóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÃóäúßóÑó
ÇáúÅöÐúäó ÝöíãóÇ ÕóÈóÛóåõ Èöåö¡ æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÕúäóÚó ÇáÑøóÌõáõ ÚöäúÏó
ÇáÑøóÌõáö ÎõÝøóíúäö ÝóáóãøóÇ ÝóÑóÛó ãöäúåõ ÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚõ áóíúÓó
åóßóÐóÇ ÃóãóÑúÊõßó æóÞóÇáó ÇáúÅöÓúßóÇÝõ ÈöåóÐóÇ ÃóãóÑúÊóäöí ÝóÇáúÞóæúáõ
Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚöº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó íõÓúÊóÝóÇÏõ ãöäú
ÌöåóÊöåö æóáóÇ íóãöíäó Úóáóíúåöº áöÃóäøó ÊóæóÌøõåó Çáúíóãöíäö íóäúÈóäöí
Úóáóì ÏóÚúæóì ÊõáúÒöãõåõ ÇáúÌóæóÇÈó¡ æóÐóáößó áóÇ íõæÌóÏõ åõäóÇ ÝóÅöäøó
áöáúãõÓúÊóÕúäöÚö Ãóäú íóÃúÈóì¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ÇáÕøóÇäöÚõ ãõÎóÇáöÝðÇ
ÝóáóÇ ÝóÇÆöÏóÉó Ýöí ÇÓúÊöÍúáóÇÝöåö¡ æóßóÐóáößó áóæú ÃóÞóÇãó ÇáúÚóÇãöáõ
ÇáúÈóíøöäóÉõ áóãú íõáúÒóãú ÇáúÃóãúÑóº áöÃóäøó ÇáËøóÇÈöÊó ÈöÇáúÈóíøöäóÉö
ßóÇáËøóÇÈöÊö ÈöÅöÞúÑóÇÑö ÇáúÎóÕúãö
æóáóæú ÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚõ: ÈöåóÐóÇ ÃóãóÑúÊõßó æóáóßöäú áóÇ ÃõÑöíÏõåõ
ßóÇäó áóåõ Ðóáößóº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáúÎöíóÇÑó ËóÇÈöÊñ
áöáúãõÓúÊóÕúäöÚö ÈöÓóÈóÈö ÚóÏóãö ÇáÑøõÄúíóÉö æóáóæú ÃóÓúáóãó Åáóíúåö
ÎõÝøóåõ ÈöäóÚúáöåö ÈöÃóÌúÑò ãõÓóãøðì Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ áöáúÚõÑúÝö
ÇáÙøóÇåöÑö ÝóÅöÐóÇ äóÚóáóåõ ÈöäóÚúáò áóÇ íõäúÚóáõ ÈöãöËúáöåö ÇáúÎöÝóÇÝõ
ÝóÕóÇÍöÈõ ÇáúÎõÝøö ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÉó ÇáúÎõÝøö
ÈöÛóíúÑö äóÚúáò¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐóåõ æóÃóÚúØóÇåõ ÃóÌúÑó ãöËúáöåö
æóÞöíãóÉó ÇáäøóÚúáö áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óóãøóì áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ
Ãóäøóåõ Ýöí ÃóÕúáö ÇáúÚóãóáö ãõæóÇÝöÞñ æóÝöí ÇáÕøöÝóÉö ãõÎóÇáöÝñ¡ æóÅöäú
ßóÇäó íõäúÚóáõ ÈöãöËúáöåö ÇáúÎöÝóÇÝõ Ýóåõæó áóÇÒöãñ Úóáóíúåö¡ æóÅöäú
áóãú íóßõäú ÌóíøöÏðǺ áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÍóÞøó ÈöãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö ÕöÝóÉõ
ÇáÓøóáóÇãóÉö¡ ÝóÃóãøóÇ ÕöÝóÉõ ÇáúÌóæúÏóÉö áóÇ ÊõÓúÊóÍóÞøõ ÅáøóÇ
ÈöÇáÔøóÑúØö ßóãóÇ Ýöí ÈóíúÚö ÇáúÚóíúäö æóáóæú ÔóÑóØó Úóáóíúåö ÌóíøöÏðÇ
ÝóäóÚóáóåõ ÈöäóÚúáò ÛóíúÑö ÌóíøöÏò ÝóáöÕóÇÍöÈö ÇáúÎõÝøö ÇáúÎöíóÇÑõº
áöÃóäøó ÝóæóÇÊó ÇáúæóÕúÝö ÇáúãóÔúÑõæØö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÚóíúÈö Ýöí
ÅËúÈóÇÊö ÇáúÎöíóÇÑö¡ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÚóÈúÏðÇ ÈöÔóÑúØö Ãóäøóåõ
ßóÇÊöÈñ ÝóæóÌóÏóåõ áóÇ íõÍúÓöäõ ÇáúßöÊóÇÈóÉó íóËúÈõÊõ áóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú æóÌóÏó ÇáúÚóíúÈó Ýöí ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÝóåóÐóÇ
ãöËúáõåõ æóáóæú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáúÃóÌúÑö æóÞóÏú Úóãöáóåõ ÚóãóáðÇ Úóáóì
ãóÇ æóÕóÝóåõ áóåõ ÝóÅöäú ÃóÞóÇãóÇ ÇáúÈóíøöäóÉó ÝóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ
ÇáúÚóÇãöáöº áöÃóäøóåõ íóËúÈõÊõ ÇáÒøöíóÇÏóÉó Ýöí ÍóÞøöåö æóåõæó ÇáúÃóÌúÑõ
ÝóÊóÊóÑóÌøóÍõ ÈóíøöäóÊõåõ ÈöÐóáößó
æóÅöäú ÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáúÎõÝøö ÚóãöáúÊóåõ áöí ÈöÛóíúÑö ÃóÌúÑö æóÞóÇáó
ÇáúÚóÇãöáõ ÚóãöáúÊõåõ ÈöÏöÑúåóãò æóáóÇ ÈóíøöäóÉó ÈóíúäóåõãóÇ ÝóÚóáóì
ÑóÈøö ÇáúÎõÝøö Çáúíóãöíäõ áöáøóåö ãóÇ ÔóÇÑóØóåõ Úóáóì ÏöÑúåóãòº áöÃóäøó
ÇáúÚóÇãöáó íóÏøóÚöí Úóáóíúåö ÇáÏøöÑúåóãó ÏóíúäðÇ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö æóåõæó
ãõäúßöÑñ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõäúßöÑö ãóÚó Çáúíóãöíäö ÝóÅöÐóÇ ÍóáóÝó
ÛóÑöãó áóåõ ãóÇ ÒóÇÏó ÇáäøóÚúáõ
(15/93)
Ýöí ÎõÝøöåö ÈóÚúÏó Ãóäú íóÍúáöÝó
ÇáúÚóÇãöáõ Úóáóì ÏóÚúæóÇåõ Ãóäøóåõ Úóãöáó áóåõ ÈöÛóíúÑö - ÃóÌúÑòº
áöÃóäøó ÑóÈøó ÇáúÎõÝøö íóÏøóÚöí Úóáóíúåö åöÈóÉó ÇáäøóÚúáö æóåõæó áóæú
ÃóÞóÑøó Èöåö áóÒöãóåõ ÝóÅöÐóÇ ÃóäúßóÑó íóÍúáöÝõ Úóáóíúåö æóÅöÐóÇ ÍóáóÝó
ÇäúÊóÝóì ãóÇ ÇÏøóÚóì ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãöäú ÇáúÚóÞúÏö íóÈúÞóì
äóÚúáõåõ ãõÊøóÕöáðÇ ÈöÎõÝøö ÇáúÛóíúÑö ÈöÅöÐúäö ÕóÇÍöÈö ÇáúÎõÝøö ÝóÊóÌöÈõ
ÞöíãóÊõåõ áöÇÍúÊöÈóÇÓö ãöáúßö ÇáúÛóíúÑö ÚöäúÏóåõ æóáóÇ íóÌöÈõ ÃóÌúÑõ
ÇáúãöËúáöº áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó áóÇ ÊóÊóÞóæøóãõ ÅáøóÇ ÈöÇáúÚóÞúÏö
æóÇáÊøóÓúãöíóÉö æóÞóÏú ÇäúÊóÝóì Ðóáößó¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÚóíúäõ ãõÊóÞóæøöãñ
ÈöäóÝúÓöåö æóáóæú ÃóÞóÇãóÇ ÇáúÈóíøöäóÉó ÃõÎöÐóÊú ÈóíøöäóÉõ ÇáúÚóÇãöáö
áöÅöËúÈóÇÊöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉó æóáóæú Úóãöáó ÇáúÎõÝøó ßõáøóåõ ãöäú ÚöäúÏöåö¡
Ëõãøó ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáúÃóÌúÑö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúÅöÓúßóÇÝö æóáóÇ
íóãöíäó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÕúäöÚö æóáóßöäøóåõ ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó
ÃóÎóÐóåõ ÈöãóÇ ÞóÇáó ÇáúÅöÓúßóÇÝõ¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÊóÑóßóåõ áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ
Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó ÛóíúÑõ áóÇÒöãò Ýöí ÍóÞøö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
æóÇóáøóÐöí ÌóÇÁó Èöåö Úóíúäõ ãöáúßö ÇáúÅöÓúßóÇÝö ÝóáóÇ íõÓúÊóÍóÞøõ
Úóáóíúåö ÅáøóÇ ÈöãóÇ ÑóÖöíó Èöåö ãöäú ÇáËøóãóäö.
æóáóæú ÃóÓúáóãó ËóæúÈðÇ Åáóì ÕóÈøóÇÛò ÝóÕóÈóÛóåõ ÃóÍúãóÑó Úóáóì ãóÇ
ÃóãóÑóåõ Èöåö ÝóÞóÇáó ÇáÕøóÈøóÇÛõ: ÕóÈóÛúÊõåõ ÈöÏöÑúåóãò æóÞóÇáó ÑóÈøõ
ÇáËøóæúÈ: ÈöÏóÇäöÞóíúäö æóÅöäøöí ÃóäúÙõÑõ Åáóì ãóÇ ÒóÇÏó ÇáÕøóÈúÛõ Ýöíåö
ÝóÅöäú ÒóÇÏó ÏöÑúåóãðÇ¡ Ãóæú ÃóßúËóÑó Ýóáóåõ ÏöÑúåóãñ ÈóÚúÏó Ãóäú
íóÍúáöÝó ÇáÕøóÈøóÇÛõ ãóÇ ÕóÈóÛóåõ ÈöÏóÇäöÞóíúäö¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÏóÇäöÞóíúäö¡ Ãóæú ÃóÞóáøóº ÝóÅöäøóåõ íõÚúØöíåö ÏóÇäöÞóíúäö ÈóÚúÏó Ãóäú
íóÍúáöÝó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ãóÇ ÕóÈóÛóåõ ÈöÏöÑúåóãò ßóãóÇ íóÏøóÚöíåö
ÇáÕøóÈøóÇÛõº áöÃóäøó ÇáúÃóÕúáó Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÎõÕõæãóÇÊö Ãóäøó ÇáúÞóæúáó
Þóæúáõ ãóäú íóÔúåóÏõ áóåõ ÇáÙøóÇåöÑõ æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÇáÕøóÈøóÇÛó áóÇ
íóÌúÚóáõ Ýöí ËóæúÈö ÅäúÓóÇäò ÕöÈúÛðÇ íõÓóÇæöí ÏöÑúåóãðÇ ÈöÏóÇäöÞóíúäö
ÅÐóäú íóÎúÓóÑõ æóåõæó ãóÇ ÌóáóÓó áöåóÐóÇ æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÇáúÅöäúÓóÇäó
áóÇ íóáúÊóÒöãõ ÏöÑúåóãðÇ ÈöÅöÒóÇÁö ÕóÈúÛò íõÓóÇæöí ÏóÇäöÞóíúäö ÅÐóäú
íóÛúÈöäõ æóÇáúãóÛúÈõæäõ áóÇ ãóÍúãõæÏñ æóáóÇ ãóÃúÌõæÑó¡ ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó
ÞöíãóÉõ ÇáÕøóÈúÛö ÏöÑúåóãðÇ¡ Ãóæú ÃóßúËóÑó Ýóáóåõ ÝóÇáÙøóÇåöÑõ ÔóÇåöÏñ
áöáÕøóÈøóÇÛö ÝóíõÌúÚóáõ ÇáúÞóæúáõ Þóæúáóåõ ãóÚó íóãöíäöåö Úóáóì ÏóÚúæóì
ÎóÕúãöåö¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÞöíãóÉõ ÇáÕøóÈúÛö ÃóÞóáøó ãöäú ÏóÇäöÞóíúäö
ÝóÇáÙøóÇåöÑõ ÔóÇåöÏñ áöÑóÈøö ÇáËøóæúÈö Ýóíóßõæäõ ÇáúÞóæúáõ Þóæúáóåõ ãóÚó
íóãöíäöåö Úóáóì ÏóÚúæóì ÎóÕúãöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÃóßúËóÑó ãöäú ÏóÇäöÞóíúäö
æóÃóÞóáøó ãöäú ÏöÑúåóãò ÃóÚúØóíúÊ ÇáÕøóÈøóÇÛó Ðóáößó ÈóÚúÏó Ãóäú
íóÍúáöÝó ãóÇ ÕóÈóÛóåõ ÈöÏóÇäöÞóíúäö æóÈóÚúÖõ ãóÔóÇíöÎöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ
Çááøóåõ - íóÞõæáõ: åõäóÇ íóÊóÍóÇáóÝóÇäöº áöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó áóÇ íóÔúåóÏõ
áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÝóíóÍúáöÝõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Úóáóì
ÏóÚúæóì ÕóÇÍöÈöåö Úóáóì ÞöíóÇÓö ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáÒøóæúÌóíúäö Ýöí ÇáúãóåúÑö
ÅÐóÇ ßóÇäó ãóåúÑõ ÇáúãöËúáö áóÇ íóÔúåóÏõ áöÞóæúáò æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÞóÇáó: - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - æóÇáúÃóÕóÍøõ ÚöäúÏöí Ãóäøóåõ áóÇ
ÊóÎóÇáõÝó åõäóÇ Èóáú Çáúíóãöíäõ Úóáóì ÇáÕøóÈøóÇÛö ÎóÇÕøóÉðº áöÃóäøó
ÇáúãõÈúÊóÛóì ÈöÇáÊøóÍóÇáõÝö ÇáúÝóÓúÎõ æóÈóÚúÏó ÇÊøöÕóÇáö ÇáÕøóÈúÛö
ÈöÇáËøóæúÈö áóÇ ÊóÕóæøõÑó áöÝóÓúÎö ÇáúÚóÞúÏö ÝóáóÇ ãóÚúäóì áöáÊøóÍóÇáõÝö
ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøößóÇÍöº ÝóÅöäøóåõ ãõÍúÊóãöáñ áöáúÝóÓúÎö ÈöÈóÚúÖö
ÇáúÃóÓúÈóÇÈö æóÅöÐóÇ áóãú íóÌöÈú ÇáÊøóÍóÇáõÝõ åõäóÇ ßóÇäó Úóáóì ÑóÈøö
ÇáËøóæúÈö ÞöíãóÉõ ÇáÕøóÈúÛöº áöÃóäøó áóÇÊøöÕóÇáö ÇáÕøóÈúÛö ÈöÇáËøóæúÈö
ãõæÌöÈðÇ æóåõæó ÞöíãóÊõåõ Úóáóì ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ßóÇáúÛóÇÖöÈö ÅÐóÇ ÕóÈóÛó
ËóæúÈó ÅäúÓóÇäò æóÃóÑóÇÏó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ÃóÎúÐóåõ ÃóÚúØóÇåõ ÞöíãóÉó
ÇáÕøóÈúÛö ÅáøóÇ Ãóäøó ÑóÈøó ÇáËøóæúÈö åõäóÇ íóÏøóÚöí ÈóÑóÇÁóÊóåõ Úóäú
ÈóÚúÖö ÇáúÞöíãóÉö ÈöÑöÖóÇÁö ÇáÕøóÈøóÇÛö ÈöÏóÇäöÞóíúäö æóÇáÕøóÈøóÇÛõ
ãõäúßöÑñ
(15/94)
áöÐóáößó ÝóíóÍúáöÝõ Úóáóì ÏóÚúæóÇåõ
áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáÕøóÈúÛõ ÓóæóÇÏðÇ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ
ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ãóÚó íóãöíäöåöº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ ÝöíãóÇ ÓóÈóÞó Ãóäøó
ÇáÓøóæóÇÏó äõÞúÕóÇäñ ÝóáóÇ íõãúßöäõ ÊóÍúßöíãö ÞöíãóÉö ÇáÕøóÈúÛö ÈöäóÝúíö
ÙóÇåöÑö ÇáÏøóÚúæóì æóÇáúÅöäúßóÇÑö¡ æóÇáÕøóÈøóÇÛõ íóÏøóÚöí ÒöíóÇÏóÉð Ýöí
ÍóÞøöåö æóÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ãõäúßöÑñ áöÐóáößó ÝóíóÍúáöÝõ Úóáóì ÏóÚúæóÇåõ
áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì æóáóæú ÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ÕóÈóÛúÊóåõ áöí ÈöÛóíúÑö
ÃóÌúÑò ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ¡ æóßóÐóáößó ßõáøõ ÕóÈúÛò íõäúÞöÕõ ÇáËøóæúÈó¡
ÝóÃóãøóÇ ßõáøõ ÕóÈúÛò íóÒöíÏõ Ýöí ÇáËøóæúÈö ÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö
ÕóÈóÛúÊóåõ áöí ÈöÛóíúÑö ÃóÌúÑò æóÞóÇáó ÇáÕøóÈøóÇÛõ ÕóÈóÛúÊõåõ ÈöÏöÑúåóãò
ÝóÚóáóì ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Çáúíóãöíäõ Úóáóì ÏóÚúæóì ÕóÇÍöÈöåö
æóáóíúÓó åóÐóÇ ÈöÊóÍóÇáõÝò áöáöÇÎúÊöáóÇÝö Ýöí ÈóÏóáö ÇáúÚóÞúÏö¡
æóáóßöäøó ÇáÕøóÈøóÇÛó íóÏøóÚöí áöäóÝúÓöåö ÏöÑúåóãðÇ Úóáóì ÑóÈøö
ÇáËøóæúÈö æóÑóÈøó ÇáËøóæúÈö ãõäúßöÑñ ÝóÚóáóíúåö Çáúíóãöíäõ¡ æóÑóÈøõ
ÇáËøóæúÈö íóÏøóÚöí Úóáóì ÇáÕøóÈøóÇÛö Ãóäøóåõ æóåóÈó ÇáÕøóÈúÛó ãöäúåõ
æóÞóÏú ÊóãøóÊú ÇáúåöÈóÉõ ÈöÇÊøöÕóÇáöåö Èöãöáúßöåö æóÇáÕøóÈøóÇÛõ ãõäúßöÑñ
áöÐóáößó ÝóíóÍúáöÝõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Úóáóì ÏóÚúæóì ÕóÇÍöÈöåö¡
Ëõãøó íóÖúãóäõ ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ãóÇ ÒóÇÏó ÇáÕøóÈúÛõ Ýöí ËóæúÈöåöº áöÃóäøó
ãóÇ ÇÏøóÚóÇåõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÇäúÊóÝóì Èöíóãöíäö ÕóÇÍöÈöåö
íóÈúÞóì ÕóÈúÛõ ÇáúÛóíúÑö ãõÊøóÕöáðÇ ÈöËóæúÈöåö ÈöÅöÐúäöåö æóÚóáóíúåö
ÞöíãóÊõåõ æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ÏöÑúåóãðǺ áöÃóäøó ÇáÕøóÈøóÇÛó áóÇ
íóÏøóÚöí ÃóßúËóÑó ãöäú ÏöÑúåóãò Ýóåõæó ÈöåóÐöåö ÇáÏøóÚúæóì íóÕöíÑõ
ãõÈúÑöÆðÇ áóåõ Úóäú ÇáÒøöíóÇÏóÉö Úóáóì ÏöÑúåóãò.
æóáóæú ÇÎúÊóáóÝó ÇáúÞóÕøóÇÑõ æóÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö Ýöí ãöÞúÏóÇÑö ÇáúÃõÌúÑóÉö
ÝóÅöäú áóãú íóßõäú ÃóÎóÐó Ýöí ÇáúÚóãóáö ÊóÍóÇáóÝóÇ æóÊóÑóÇÏøóº áöÃóäøó
ÇáúÅöÌóÇÑóÉó äóæúÚõ ÈóíúÚò æóÞóÏú æóÑóÏó ÇáäøóÕøõ ÈöÇáÊøóÍóÇáõÝö ÚöäúÏó
ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúãõÊóÈóÇíöÚóíúäö Ýöí ÇáúÈóÏóáö ÝóíóÚõãøõ Ðóáößó ÃóäúæóÇÚó
ÇáúÈõíõæÚö¡ Ëõãøó ÇáÊøóÍóÇáõÝõ ãóÔúÑõæÚñ áöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö ÚöäúÏó ßõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöØóÑöíÞö ÇáúÝóÓúÎö ÍóÊøóì íóÚõæÏó Åáóíúåö ÑóÃúÓõ
ãóÇáöåö æóÚóÞúÏõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ãõÍúÊóãóáñ áöáúÝóÓúÎö ÞóÈúáó ÅÞóÇãóÉö
ÇáúÚóãóáö ßóÇáúÈóíúÚöº ÝóáöåóÐóÇ íóÌöÈõ ÇáÊøóÍóÇáõÝó ÈóíúäóåõãóÇ¡ æóÅöäú
ßóÇäó ÞóÏú ÝóÑóÛó ãöäú ÇáúÚóãóáö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáËøóæúÈöº
áöÃóäøóåõ áóÇ ÊóÕóæøõÑó áöáúÝóÓúÎö ÈóÚúÏó ÇáúÝóÑóÇÛö ãöäú ÇáúÚóãóáö
ÝóáóÇ ãóÚúäóì áöáÊøóÍóÇáõÝö ÈóíúäóåõãóÇ æóáóßöäøó ÇáúÞóÕøóÇÑó íóÏøóÚöí
ÒöíóÇÏóÉð Ýöí ÍóÞøöåö æóÑóÈøó ÇáËøóæúÈö ãõäúßöÑñ áöÐóáößó ÝóÇáúÞóæúáõ
Þóæúáõåõ ãóÚó íóãöíäöåö
æóåóÐóÇ ÙóÇåöÑñ Úóáóì ÃóÕúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí íõæÓõÝó ÑóÍöãóåõãóÇ
Çááøóåõº ÝóÅöäøó åóáóÇßó ÇáÓøöáúÚóÉö ÚöäúÏóåõãóÇ íóãúäóÚõ ÇáÊøóÍóÇáõÝó
Ýöí ÇáúÈóíúÚö¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - íõÝóÑøöÞõ ÈóíúäóåõãóÇ ÝóíóÞõæáõ ÇáÊøóÍóÇáõÝó åõäóÇßó ãõÝöíÏñº
áöÃóäøó ÇáúãóÈöíÚó Úóíúäõ ãóÇáò ãõÊóÞóæøöãñ ÈöäóÝúÓöåö Ýóíõãúßöäõ
ÅíÌóÇÈõ ÞöíãóÊöåö ÈóÚúÏó ÇäúÊöÝóÇÁö ÇáúÚóÞúÏö ÈöÇáÊøóÍóÇáõÝö æóåõäóÇ
ÇáúãóäóÇÝöÚõ áóÇ ÊóÊóÞóæøóãõ ÅáøóÇ ÈöÇáúÚóÞúÏö Ýóáóæú ÊóÍóÇáóÝóÇ åõäóÇ
ÇäúÊóÝóì ÇáúÚóÞúÏõ ÈöÇáÊøóÍóÇáõÝö ÝóáóÇ íõãúßöäõ ÅíÌóÇÈõ ÔóíúÁö
áöáúÞóÕøóÇÑö ÝóßóÇäó ÌóÚúáõ ÇáúÞóæúáö Þóæúáó ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ãóÚó
íóãöíäöåö ÃóäúÝóÚó áöáúÞóÕøóÇÑöº ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íõÕóÇÑõ Åáóì ÇáÊøóÍóÇáõÝö
åõäóÇ æóáóæú ßóÇäó ÇáöÇÎúÊöáóÇÝõ ÈóíúäóåõãóÇ ÈóÚúÏó ãóÇ ÃóÞóÇãó ÈóÚúÖó
ÇáúÚóãóáö ÝóÝöí ÍöÕøóÉö ãóÇ ÃóÞóÇãó ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö
ãóÚó íóãöíäöåö æóÝöí ÍöÕøóÉö ãóÇ ÈóÞöíó íóÊóÍóÇáóÝóÇäö ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ
áöáúÈóÚúÖö ÈöÇáúßõáøö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÝóÓúÎó ÇáúÚóÞúÏö Ýöí ÇáúÈóÇÞöí
ãõãúßöäñ æóÝöí ÍöÕøóÉö ãóÇ ÈóÞöíó íóÊóÍóÇáóÝóÇäö ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ æóÝöíãó
ÃóÞóÇãó ãöäú
(15/95)
ÇáúÚóãóáö ãõÊóÚóÐøöÑõ æóÝóÑøóÞó ÃóÈõæ
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Èóíúäó åóÐóÇ æóÈóíúäó ãóÇ ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóì
ÚóÈúÏóíúäö Ýóåóáóßó ÃóÍóÏõåõãóÇ¡ Ëõãøó ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáËøóãóäö ÝóÞóÇáó:
åõäóÇßó áóÇ íóÊóÍóÇáóÝóÇäöº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó ÝöíåöãóÇ æóÇÍöÏñ ÝóÅöÐóÇ
ÊóÚóÐøóÑó ÝóÓúÎõåõ Ýöí ÇáúÈóÚúÖö ÈöÇáúåóáóÇßö íóÊóÚóÐøóÑõ ÝóÓúÎõåõ
ÝöíãóÇ ÈóÞöíó æóåõäóÇ ÚóÞúÏõ áöÅöÌóÇÑóÉö Ýöí Íõßúãö ÚõÞõæÏò
ãõÊóÝóÑøöÞóÉò íóÊóÌóÏøóÏõ ÇäúÚöÞóÇÏõåóÇ ÈöÍóÓúÈö ãóÇ íõÞöíãõ Úóáóíúåö
ãöäú ÇáúÚóãóáö ÝóÅöäøó ÊóÚóÐøóÑó ÝóÓúÎöåö Ýöí ÇáúÈóÚúÖö áóÇ íóãúäóÚõ
ÇáúÝóÓúÎó ÝöíãóÇ ÈóÞöíó¡ æóßóÐóáößó áóæú ÞóÇáó: ÚóãöáúÊõåõ áöí ÈöÛóíúÑö
ÃóÌúÑò ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ ãóÚó íóãöíäöåöº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøóåõ
íõäúßöÑõ æõÌõæÈó ÇáúÃóÌúÑö Úóáóíúåö æóÚóáóì Þóæúáö ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúÃóÌöíÑö Åáóì ÃóÌúÑö ãöËúáöåö
ßóãóÇ Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáÕøóÈøóÇÛö æóÞóÏú ÃóÔóÑúäóÇ Åáóì ÇáúÝóÑúÞö
ÈóíúäóåõãóÇ ÝóåõäóÇßó ÇáÕøóÈúÛõ Úóíúäõ ãóÇáò ÞóÇÆöãò Ýöí ÇáËøóæúÈö
æóåõæó ãõÊóÞóæøöãñ ÈöäóÝúÓöåö æóåõäóÇ áóÇ ÞöíãóÉó áöáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÏõæäö
ÇáÊøóÓúãöíóÉö æóÞóÏú ÃóäúßóÑó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ÇáÊøóÓúãöíóÉó ÝóÇáúÞóæúáõ
Þóæúáõåõ ãóÚó íóãöíäöåö.
æóáóæú ÔóÇÑóØó ÞóÕøóÇÑðÇ Úóáóì Ãóäú íõÞóÕøöÑó áóåõ ÚóÔóÑóÉó ÃóËúæóÇÈò
ÈöÏöÑúåóãò æóáóãú íõÑöåö ÇáËøöíóÇÈó æóáóãú Êóßõäú ÚöäúÏóåõ ßóÇäó
ÝóÇÓöÏðǺ áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ãóÌúåõæáñº ÝóÅöäøóåõ ÇáúæóÕúÝõ
ÇáøóÐöí íóÍúÏõËõ Ýöí ÇáËøóæúÈö ÈöÚóãóáöåö¡ æóÐóáößó íóÎúÊóáöÝõ
ÈöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáËøöíóÇÈö Ýöí ÇáØøõæáö æóÇáúÚóÑúÖö æóÇáÕøóÝóÇÞóÉö
æóÇáÑøöÞøóÉö æóÇáúÌõæÏóÉö æóÇáÑøóÏóÇÁóÉö æóÚóãóáõåõ íóÊóÝóÇÖóáõ ÈöÍóÓóÈö
Ðóáößó¡ æóÅöäú ßóÇäó ÃóÑóÇåõ ÇáËøöíóÇÈó ßóÇäó ÌóÇÆöÒðǺ áöÃóäøó
ÈöÑõÄúíóÉö ÇáúãóÍóáøö íóÕöíÑõ ãöÞúÏóÇÑõ ÇáúÚóãóáö Ýöíåö ãóÚúáõæãðÇ¡
æóáóæú ãõÓóãøðì áóåõ ÌöäúÓðÇ ãöäú ÇáËøöíóÇÈö ßóÇäó ãöËúáó Ðóáößó ãóÇ
áóãú íõÑöåóÇ ÅíøóÇåõº áöÃóäøó ÈöÊóÓúãöíóÉö ÇáúÌöäúÓö áóÇ íóÕöíÑõ
ãöÞúÏóÇÑõ ÇáúÚóãóáö Ýöíåö ãóÚúáõæãðÇ ÝóÅöäú ÈóÇáóÛó Ýöí ÈóíóÇäö
ÇáÕøöÝóÉö Úóáóì æóÌúåò íóÕöíÑõ ãöÞúÏóÇÑõ Úóãóáöåö ãóÚúáõæãðÇ Ýóåõæó
æóÅöÑóÇÁóÊõåõ ÇáËøöíóÇÈó ÓóæóÇÁñ.
æóáóæú ÃóÓúáóãó ËóæúÈðÇ Åáóì ÎóíøóÇØò æóÃóãóÑóåõ Ãóäú íóÎöíØóåõ ÞóãöíÕðÇ
ÈöÏöÑúåóãò ÝóÎóÇØóåõ ÞóÈóÇÁð ÝóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö Ãóäú íõÖóãøöäóåõ
ÞöíãóÉó ËóæúÈöåö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó ÇáúÞóÈóÇÁó æóÃóÚúØóÇåõ ÃóÌúÑó
ãöËúáöåö áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óõãøöíó áóåõº áöÃóäøóåõ Ýöí ÃóÕúáö
ÇáúÎöíóÇØóÉö ãõæóÇÝöÞñ æóÝöí ÇáúåóíúÆóÉö æóÇáÕøöÝóÉö ãõÎóÇáöÝñ æóÈóÚúÖõ
ãóÔóÇíöÎöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - íóÞõæáõæäó ÇáúÞóÈóÇÁõ æóÇáúÞóãöíÕõ
ÊóÊóÝóÇæóÊóÇäö Ýöí ÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö¡ æóÅöäú ßóÇäó áóÇ íóÊøóÝöÞõ Ýóáóãú
íóßõäú Ýöí ÃóÕúáö ãóÞúÕõæÏöåö ãõÎóÇáöÝðÇ æóÅöäøóãóÇ ÎóÇáóÝóåõ Ýöí
ÊóÊúãöíãö ÇáúãóÞúÕõæÏö ÍóÊøóì áóæú ÎóÇØóåõ ÓóÑóÇæöíáðÇ ßóÇäó ÛóÇÖöÈðÇ
ÖóÇãöäðÇ æóáóÇ ÎöíóÇÑò áöÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈöº áöÃóäøóåõ áóÇ ãõÞóÇÑóÈóÉó
Èóíúäó ÇáúÞóãöíÕö æóÇáÓøóÑóÇæöíáö Ýöí ÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö¡ æóÇáúÃóÕóÍøõ
Ãóäøó ÇáúÌóæóÇÈó Ýöí ÇáúÝóÕúáóíúäö æóÇÍöÏñ æóÞóÏú Ñóæóì åöÔóÇãñ Úóäú
ãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ãóäøóåõ áóæú ÏóÝóÚó Åáóíúåö ÔóÈóåðÇ
áöíóÖúÑöÈó áóåõ ØóÓúÊðÇ ÝóÖóÑóÈóåõ ßõæÒðÇ Ýóåõæó ÈöÇáúÎöíóÇÑö æóáóÇ
ãõÞóÇÑóÈóÉó Ýöí ÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö åõäóÇ æóáóßöäøóåõ ãõæóÇÝöÞñ Ýöí ÃóÕúáö
ÇáÕøóäúÚóÉö ãõÎóÇáöÝñ Ýöí ÇáúåóíúÆóÉö æóÇáÕøöÝóÉö¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí
ãóÓúÃóáóÉö ÇáËøóæúÈö¡ æóÅöäú ÎóÇØóåõ ÓóÑóÇæöíáó Ýóåõæó Ýöí ÃóÕúáö
ÇáúÎöíóÇØóÉö ãõæóÇÝöÞñ æóÝöí ÇáúåóíúÆóÉö ãõÎóÇáöÝñ ÝóÅöäú ÞóÇáó ÑóÈøõ
ÇáËøóæúÈö ÃóãóÑúÊõßó ÈöÞóãöíÕò æóÞóÇáó ÇáúÎóíøóÇØõ ÃóãóÑóÊúäöí ÈöÞóÈóÇÁò
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ãóÚó íóãöíäöåö ÚöäúÏóäóÇ æóÞóÇáó
ÇÈúäõ ÃóÈöí áóíúáóì - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúÎóíøóÇØö
áöÅöäúßóÇÑöåö ÇáúÎöáóÇÝó æóÇáÖøóãóÇäó æóÇáÔøóÇÝöÚöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
- íóÞõæáõ: ÅäøóåõãóÇ íóÊóÍóÇáóÝóÇäöº áöÃóäøóåõãóÇ ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóáóæú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáúÈóÏóáö ÊóÍóÇáóÝóÇ ÅÐóÇ
ßóÇäó
(15/96)
ÞóÈúáó ÅÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö ÝóßóÐóáößó Ýöí
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóáóßöäú åóÐóÇ áóÇ ãóÚúäóì áóåõ åõäóǺ áöÃóäøó
ÑóÈøó ÇáËøóæúÈö íóÏøóÚöí Úóáóíúåö ÖóãóÇäó ÞöíãóÉö ÇáËøóæúÈö
æóÇáúÎóíøóÇØó íõäúßöÑõ Ðóáößó æóíóÏøóÚöí ÇáúÃóÌúÑó ÏóíúäðÇ Ýöí ÐöãøóÉö
ÑóÈøö ÇáËøóæúÈö ÝóáóÇ íóßõæäõ åóÐóÇ Ýöí ãóÚúäóì ãóÇ æóÑóÏó ÇáúÃóËóÑõ
ÈöÇáÊøóÍóÇáõÝö Ýöíåö ãóÚó Ãóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó ÈöÇáÊøóÍóÇáõÝö ÇáúÝóÓúÎõ
æóÈóÚúÏó ÅÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö áóÇ æóÌúåó áöáúÝóÓúÎö¡ æóÅöäú ÃóÞóÇãóÇ
ÇáúÈóíøöäóÉó ÝóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ ÇáúÎóíøóÇØöº áöÃóäøóåõ åõæó
ÇáúãõÏøóÚöí ÇáúÅöÐúäó Ýöí ÎöíóÇØóÉö ÇáúÞóÈóÇÁö æóÇáúæóÝóÇÁö
ÈöÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóÊóÞóÑøóÑó ÇáúÃóÌúÑõ Ýöí ÐöãøóÉö ÕóÇÍöÈö
ÇáËøóæúÈö
æóÅöäú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáúÃóÌúÑö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáËøóæúÈöº
áöÃóäøóåõ ãõäúßöÑñ áöáÒøöíóÇÏóÉö æóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ ÇáúÎóíøóÇØöº
áöÃóäøóåóÇ ÊõËúÈöÊõ ÇáÒøöíóÇÏóÉó¡ æóßóÐóáößó áóæú ÞóÇáó ÕóÇÍöÈõ
ÇáËøóæúÈö: ÎóíøöØúåõ áöí ÈöÛóíúÑö ÃóÌúÑö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ ãóÚó
íóãöíäöåö Úóáóì ÞöíóÇÓö ãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ýöí ÇáúÞöÕóÇÑóÉöº áöÃóäøó Úóãóáó
ÇáúÎöíóÇØóÉö ÇáúãõÊøóÕöáö ÈöÇáËøóæúÈö ÛóíúÑõ ãõÊóÞóæøöãò ÈöäóÝúÓöåö
æóáóãú íóÐúßóÑú Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö ãóÇ ÅÐóÇ ÇÊøóÝóÞóÇ Úóáóì Ãóäøóåõ áóãú
íõÔóÇÑöØúåõ Úóáóì ÔóíúÁò Ýöí åóÐöåö ÇáúÝõÕõæáö æóÝöí ÇáäøóæóÇÏöÑö Úóäú
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ áóÇ ÃóÌúÑó áóåõº áöÃóäøó
ÇáúãóäóÇÝöÚó áóÇ ÊóÊóÞóæøóãõ ÅáøóÇ ÈöÚóÞúÏö ÖóãóÇäò¡ Ãóæú ÈöÊóÓúãöíóÉö
ÚöæóÖò æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÇáó: ÃóÓúÊóÍúÓöäõ
ÅÐóÇ ßóÇäó ÎóíøóØó áóåõ ÝóÃóæúÌóÈó ÇáúÃóÌúÑó áóåõº áöÃóäøó ÇáúÎöíóÇØóÉó
ÇáøóÊöí ÈóíúäóåõãóÇ Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøóåõ ØóáóÈó ãöäúåõ ÅÞóÇãóÉó
ÇáúÚóãóáö ÈöÃóÌúÑöåö ÝóÞóÇãó Ðóáößó ãóÞóÇãó ÇáÔøóÑúØö æóÚóäú ãõÍóãøóÏò -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÇáó: Åäú ßóÇäó ÇáúÚóÇãöáõ ãóÚúÑõæÝðÇ ÈöÐóáößó
ÇáúÚóãóáö ÈöÇáúÃóÌúÑö ÝõÊöÍó ÇáúÍóÇäõæÊõ áöÃóÌúáöåö ÝóÐóáößó íóäúÒöáõ
ãóäúÒöáó ÔóÑúØö ÇáúÃóÌúÑö æóíõÞúÖóì áóåõ ÈöÇáúÃóÌúÑö ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ.
æóáóæú ÃóÚúØóì ÕóÈøóÇÛðÇ ËóæúÈðÇ áöíóÕúÈõÛóåõ ÈöÚõÕúÝõÑò ÈöÑõÈúÚö
ÇáúåóÇÔöãöíøö ÈöÏöÑúåóãò ÝóÕóÈóÛóåõ ÈöÞóÝöíÒö ÚõÕúÝõÑò æóÃóÞóÑøó ÑóÈøõ
ÇáËøóæúÈö ÈöÐóáößó ÝóÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ
ÞöíãóÉó ÇáËøóæúÈö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó ÇáËøóæúÈó æóÃóÚúØóÇåõ ãóÇ ÒóÇÏó
ÇáúÚõÕúÝõÑõ Ýöí ÞöíãóÉö ÇáËøóæúÈö ãóÚó ÇáúÃóÌúÑö æóãóÚúäóì åóÐöåö
ÇáúãóÓúÃóáóÉö Ãóäøó ÇáÑøõÈúÚó ÇáúåóÇÔöãöíøó åõæó ÇáÕøóÇÚõ æóåõæó ÑõÈúÚõ
ÞóÝöíÒò ÝóßóÃóäøóåõ ÃóãóÑóåõ ÈöÃóäú íóÕúÈõÛóåõ ÕóÈúÛðÇ ÛóíúÑó ãõÔóÈøóÚò
æóÞóÏú ÕóÈóÛó ÕóÈúÛðÇ ãõÔóÈøóÚðÇ ÝóßóÇäó Ýöí ÃóÕúáö ÇáúÚóãóáö
ãõæóÇÝöÞðÇ¡ æóÝöí ÇáÕøöÝóÉö ãõÎóÇáöÝðÇ ÝóíõÌúÈóÑõ ÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö
áöÐóáößó¡ Ëõãøó ÃóØúáóÞó ÇáúÌóæóÇÈõ Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö
æóãóÔóÇíöÎõäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÞóÇáõæÇ íõÞóÓøóãõ ÇáúÌóæóÇÈõ Ýöíåö
ÝóÅöãøóÇ Ãóäú íóÕúÈõÛóåõ ÈöÑõÈúÚö ÇáúåóÇÔöãöíøö¡ Ãóæú áóÇ Ëõãøó
ÈöÇáÒøöíóÇÏóÉö Åáóì ÊóãóÇãö ÇáúÞóÝöíÒö¡ Ãóæú íóÕúÈõÛóåõ ÈöÇáúÞóÝöíÒö
ÏóÝúÚóÉð æóÇÍöÏóÉð ÝóÅöäú ßóÇäó ÕóÈóÛóåõ ÈöÑõÈúÚö ÇáúåóÇÔöãöíøö ÃóæøóáðÇ
ÝóÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÉó ËóæúÈöåö
ÃóÈúíóÖó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÉó ËóæúÈöåö ãóÕúÈõæÛðÇ ÈöÑõÈúÚö
ÇáúåóÇÔöãöíøö æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑóº áöÃóäøóåõ ÃóÞóÇãó ÇáúÚóãóáó
ÇáúãóÔúÑõæØó æóÕóÇÑó Ðóáößó ãöäú æóÌúåò ßóÇáúãõÓúáóãö Åáóì ÕóÇÍöÈö
ÇáËøóæúÈö áöÇÊøöÕóÇáöåö ÈöÇáËøóæúÈö¡ Ëõãøó ÛóíøóÑóåõ ÞóÈúáó ÊóãóÇãö
ÇáÊøóÓúáöíãö ÝóÅöäú ÔóÇÁó áóãú íóÑúÖó Èöåö ãõÊóÛóíøöÑðÇ æóÖóãøóäóåõ
ÞöíãóÉó ËóæúÈöåö ÃóÈúíóÖó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÑóÖöíó Èöåö ãõÊóÛóíøöÑðÇ
æóÖóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ ãóÕúÈõæÛðÇ ÈöÑõÈúÚö ÇáúåóÇÔöãöíøö æóÃóÚúØóÇåõ
ÇáúÃóÌúÑó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó ÇáËøóæúÈó æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó ãóÚó
ÞöíãóÉö ãóÇ ÒóÇÏó ãöäú ÇáúÚõÕúÝõÑö Ýöíåö æóåõæó ËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚö
ÞóÝöíÒòº áöÃóäøóåõ ÈöãóäúÒöáóÉö ãóäú ÛóÕóÈó ËóæúÈðÇ
(15/97)
ãóÕúÈõæÛðÇ ÈöÑõÈúÚö ÞóÝöíÒò ÝóÕóÈóÛóåõ
ÈöËóáóÇËóÉö ÃóÑúÈóÇÚö ÞóÝöíÒò.
ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÕóÈóÛóåõ ÈöÞóÝöíÒò ÏóÝúÚóÉð æóÇÍöÏóÉð ÝóÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö
ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÉó ËóæúÈöåö ÃóÈúíóÖó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó
ÃóÎóÐó ÇáËøóæúÈó æóÃóÚúØóÇåõ ÞöíãóÉó ÇáÕøóÈúÛö æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõº
áöÃóäøóåõ ãóÇ ÃóÞóÇãó ÇáúÚóãóáó ÇáúãóÔúÑõæØó æóáóßöäøóåõ ÎóÇáóÝó Ýöí
åóíúÆóÉö ÇáúÚóãóáö Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö æóáöÃóäøóåõ áóÇ ÈõÏøó ãöäú
ÇÚúÊöÈóÇÑö ÞöíãóÉö ÇáÕøóÈúÛö ÝóáóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÃóÌúÑõº áöÃóäøó
ÃóÍóÏóåõãóÇ ÊóÈóÚñ áöáúÂÎóÑö ÝóáóÇ íóÌúãóÚõ ÈóíúäóåõãóÇ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó Ýöí ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí íóÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑõ áóÇ
íóäúÙõÑõ Åáóì ÞöíãóÉö ÇáÕøóÈúÛö ÝóåõäóÇ áóãøóÇ æóÌóÈó ÞöíãóÉõ ÇáÕøóÈúÛö
ÈöÓóÈóÈö ãóÇ ÒóÇÏó ãöäú ÇáÕøóÈúÛö Ýöíåö ÓóÞóØó ÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáúÃóÌúÑö
æóÇáúÍóÇßöãõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ýöí ÇáúãõäúÊóÞóì ÐóßóÑó åóÐóÇ
ÇáÊøóÞúÓöíãó Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÑóæóì ÇÈúäõ
ÓöãóÇÚóÉó Úóäú ãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÏóÝóÚó ËóæúÈðÇ
áöíóÕúÈõÛóåõ Èöãóäøö ÚõÕúÝõÑò ÈöÏöÑúåóãò ÝóÕóÈóÛóåõ Èöãóäóæóíúäö
ÏóÝúÚóÉð æóÇÍöÏóÉð ÝóÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ
ÞöíãóÉó ËóæúÈöåö ÃóÈúíóÖó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó ÏöÑúåóãðÇ
ãóÚó ÞöíãóÉò ãöäú ÇáÕøóÈúÛö ÞóÇáó: (ÞõáúÊõ) áöãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - áöãó áóÇ íóÖúãóäõ áóåõ ÞöíãóÉó ãóäóæóíúäö ãöäú ÇáÕøóÈúÛö
ÞóÇáó: áöÃóäøó ÕóÇÍöÈó ÇáËøóæúÈö íóÞõæáõ: ÃóäóÇ ÎóÇÏóÚúÊõåõ ÍóÊøóì
ÑóÖöíó ÈöÏöÑúåóãò ãöäú ÞöíãóÉö ãóäøö ÇáÕøóÈúÛö æóÑõÈøóãóÇ Êóßõæäõ
ÞöíãóÊõåõ ÎóãúÓóÉð ÝóÈóÚúÏó æõÌõæÏö ÇáÑøöÖóì ãöäúåõ ÈöåóÐóÇ ÇáúãöÞúÏóÇÑö
áóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÖúãóäó ÒöíóÇÏóÉð Úóáóíúåöº ÝóáöåóÐóÇ ÃóÚúØóÇåõ
ÇáúÃóÌúÑó ãóÚó ÞöíãóÉö ãóäøö ÇáÕøóÈúÛö¡ æóÅöäú ßóÇäó ãóÇ Ñõæöíó Úóäú
ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - åõæó ÇáúÃóÕóÍøõ æóáöÃóäøóåõ¡ æóÅöäú
ÕóÈóÛóåõ ÌõãúáóÉð ÝóÅöäøóãóÇ íóÊóÔóÑøóÈõ Ýöíåö ÇáÕøóÈúÛõ ÔóíúÆðÇ
ÝóÔóíúÆðÇ ÝóÅöÐóÇ ÊóÔóÑøóÈó Ýöíåö ÇáúãöÞúÏóÇÑõ ÇáúãóÔúÑõæØõ æóÌóÈó
ÇáúÃóÌúÑõ ÝóßóÇäó åóÐóÇ æóãóÇ áóæú ÕóÈóÛóåõ ÈöÏóÝúÚóÊóíúäö ÓóæóÇÁñ
æóáóæú ÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö áóãú ÊóÕúÈõÛúåõ ÅáøóÇ ÈöÑõÈúÚò ÚõÕúÝõÑò
ÝóÅöäú ßóÇäó ãöËúáõ Ðóáößó ÇáÕøóÈúÛö íóßõæäõ ÈöÑõÈúÚö ÇáúåóÇÔöãöíøö
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ ãóÚó íóãöíäöåö Úóáóì Úöáúãöåöº áöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó
ÔóÇåöÏñ áóåõ æóåõæó íõäúßöÑõ æõÌõæÈó ÞöíãóÉö ÇáÕøóÈúÛö Úóáóíúåö
æóÇáöÇÓúÊöÍúáóÇÝõ Úóáóì ÇáúÚöáúãöº áöÃóäøóåõ Úóáóì ÝöÚúáö ÇáúÛóíúÑö
ÅáøóÇ Ãóäú íõÞöíãó ÇáÕøóÈøóÇÛõ ÈóíøöäóÉð¡ æóÅöäú ßóÇäó ãöËúáõ Ðóáößó áóÇ
íóßõæäõ ÈöÑõÈúÚö ÚõÕúÝõÑò æóßóÇäó Ðóáößó íõÚúÑóÝõ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ
ÇáÕøóÈøóÇÛöº áöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó ÔóÇåöÏñ áóåõ æóÇáúÌóæóÇÈõ Ýöíåö
ßóÇáúÌóæóÇÈö Ýöí ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÇáúÃõæáóì.
æóáóæú ÞóÇáó áöÎóíøóÇØò: ÇõäúÙõÑú Åáóì åóÐóÇ ÇáËøóæúÈö ÝóÅöäú ßóÝóÇäöí
ÞóãöíÕðÇ ÝóÇÞúØóÚúåõ ÈöÏöÑúåóãò æóÎöØúåõ ÝóÞóÇáó: äóÚóãú¡ Ëõãøó ÞóÇáó
ÈóÚúÏó ãóÇ ÞóØóÚóåõ: Åäøóåõ áóÇ íóßúÝöíóßó ÝóÇáúÎóíøóÇØõ ÖóÇãöäñ
áöÞöíãóÉö ÇáËøóæúÈöº áöÃóäøóåõ ÚóáøóÞó ÇáúÅöÐúäó ÈöÇáÔøóÑúØö
æóÇáúãõÊóÚóáøöÞõ ÈöÇáÔøóÑúØö ãóÚúÏõæãñ ÞóÈúáó ÇáÔøóÑúØö ÝóÅöÐóÇ áóãú
íóßúÝöåö ÞóãöíÕðÇ ÝóÅöäøóãóÇ ÞóØóÚóåõ ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåö æóãóäú ÞóØóÚó
ËóæúÈó ÇáúÛóíúÑö ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåö Ýóåõæó ÖóÇãöäñ áóÞöíãóÊöåö æóáóæú
ÞóÇáó áóåõ: ÇõäúÙõÑú ÃóíóßúÝöíäöí ÞóãöíÕðÇ ÝóÞóÇáó: äóÚóãú¡ ÝóÞóÇáó:
ÇÞúØóÚúåõ ÝóÅöÐóÇ åõæó áóÇ íóßúÝöíåö áóãú íóÖúãóäúº áöÃóäøóåõ ÞóØóÚóåõ
ÈöÅöÐúäöåö ÝóÅöäøó Þóæúáóåõ ÇÞúØóÚúåõ ÅÐúäñ ãõØúáóÞñ æóáóÇ íõÞóÇáõ ÞóÏú
ÛóÑøóåõ ÈöÞóæúáöåö íóßúÝöíߺ áöÃóäøó ÇáúÛõÑõæÑó ÈöãõÌóÑøóÏö ÇáúÎóÈóÑö
ÅÐóÇ áóãú íóßõäú Ýöí Ööãúäö ÚóÞúÏö ÖóãóÇäò áóÇ íõæÌöÈõ ÇáÖøóãóÇäó Úóáóì
ÇáúÛóÇÑö ßóãóÇ áóæú ÞóÇáó: åóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞõ Âãöäñ ÝóÓóáóßó Ýöíåö
ÝóÃóÎóÐó ÇááøõÕõæÕõ ãóÊóÇÚóåõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóæøóáö ÝóÇäúÚöÏóÇãõ
ÇáúÅöÐúäö åõäóÇßó ÈöãóÇ ÕóÑøóÍó Ýöí áóÝúÙöåö ãöäú ÇáÔøóÑúØö ÍóÊøóì áóæú
(15/98)
ßóÇäó Ýöí áóÝúÙöåö åõäóÇ ãóÇ íóÏõáøõ
Úóáóì ÇáÔøóÑúØö ÈöÃóäú íóÞõæáõ: ÝóÇÞúØóÚúåõ¡ Ãóæú ÇÞúØóÚúåõ ÅÐðÇ Ýóåõæó
ÖóÇãöäñ ÅÐóÇ áóãú íóßúÝöåöº áöÃóäøó ÇáúÝóÇÁó áöáúæóÕúáö ÝóÈöÐößúÑöåö
ÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ ÔóÇÑöØñ áöáúßöÝóÇíóÉö Ýöí ÇáúÅöÐúäö æóÞóæúáõåõ ÅÐðÇ
ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì ãóÇ ÓóÈóÞó ÝóßóÃóäøóåõ ÞóÇáó: ÇÞúØóÚúåõ ÅÐóÇ ßóÇäó
íóßúÝöíäöíº áöÃóäøó åóÐóÇ ÔóÑúØñ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ ÃóæúÌóÒó ßóáóÇãóåõ¡
æóáóæú Óóáøóãó ËóæúÈðÇ Åáóì ÎóíøóÇØò ÝóÞóØøóÚóåõ áóåõ ÞóÈóÇÁð ÝóÞóÇáó:
ÈóØøöäúåõ ãöäú ÚöäúÏößó æóÇÍúÔõåõ Úóáóì Ãóäøó áóßó ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ßóÐóÇ¡
æóßóÐóÇ Ýóåõæó ãöËúáõ ÇáúÎõÝøö ÇáøóÐöí ÃóãóÑóåõ Ãóäú íõÈóØøöäóåõ
æóíõäúÚöáóåõ Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö¡ æóáóßöäú áóÇ ÃõÌöíÒõ åóÐóÇ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðǺ
áöÃóäøó Ðóáößó ãõÓúÊóÍúÓóäñ Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö ÈöÇáÊøóÚóÇãõáö æóåóÐóÇ áóÇ
ÊóÚóÇãõáó Ýöíåö ÝóíõÓúÊóÍúÓóäõ ÇáúÚóæúÏõ Åáóì ÃóÕúáö ÇáúÞöíóÇÓö Ýöíåö
æóíõÞóÇáõ Åäøóåõ ãõÔúÊóÑðì áöãóÚúÏõæãò¡ Ãóæú áöãóÌúåõæáò ÝóáóÇ íóÌõæÒõ
æóáöÃóäøó åóÐóÇ áóíúÓó Ýöí ãóÚúäóì Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúÎõÝøó ÈöÏõæäö
ÇáäøóÚúáö æóÇáúÈöØóÇäóÉö íõÓóãøóì ÎõÝøðÇ æóáóßöäú ÈöÇáäøóÚúáö
æóÇáúÈöØóÇäóÉö íóÕöíÑõ ÃóÍúßóãó ÝóãóÇ ÔõÑöØó Úóáóíúåö íõãúßöäõ Ãóäú
íõÌúÚóáó ÊóÈóÚðÇ áöáúÚóãóáö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÞóÈóÇÁõ æóÇáúÌõÈøóÉõ áóÇ
Êóßõæäõ ÈöÏõæäö ÇáúÈöØóÇäóÉö æóÇáúÍóÔúæö æóÅöÐóÇ ßóÇäó ãóÇ ÇáúÊóãóÓó
ãöäúåõ áóÇ íóäúØóáöÞõ Úóáóíúåö ÇáöÇÓúãõ ÅáøóÇ ÈöãóÇ ÔóÑóØó Úóáóíúåö áóãú
íóßõäú Ðóáößó ÊóÈóÚðÇ áöáúÚóãóáö æóÅöäøóãóÇ åõæó ÇÓúÊöÕúäóÇÚñ áóÇ
ÊóÚóÇãóáó Ýöíåö ÝóáóÇ íóÌõæÒõ Ðóáößó ÝóÅöäú ÃóÊóÇåõ ÈöÇáúÞóÈóÇÁö
ãõÈóØøóäðÇ ãóÍúÔõæøðÇ ÝóáöáúÎóíøóÇØö ÞöíãóÉõ ÈöØóÇäóÊöåö æóÍóÔúæöåö
æóÃóÌúÑõ ÎöíóÇØóÊöåö æóáóÇ ÊõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óóãøóì áóåõ Ýöí ÃóÌúÑö
ÎöíóÇØóÊöåö ÎóÇÕøóÉðº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì ãóäóÇÝöÚóåõ ÈöÍõßúãö ÚóÞúÏò
ÝóÇÓöÏò¡ ÝóßóÐóáößó ÇÓúÊóæúÝóì ÛóíúÑó ãöáúßöåö ÈöÍõßúãö ÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò
æóÊóÚóÐøóÑó Úóáóíúåö ÑóÏøõåõ ÝóíóáúÒóãõåõ ÞöíãóÉõ ÇáúãõÔúÊóÑóì ÈóÇáöÛðÇ
ãóÇ ÈóáóÛó æóÃóÌúÑõ ãöËúáö Úóãóáöåö áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óõãøöíó áóåõ
æóÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö íóÓúÊóÏöáøõ ÈóÚúÖõ ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ
- ãöãøóäú íóÞõæáõ Ýöí ÇáúÝõÕõæáö ÇáúãõÊóÞóÏøöãóÉö Åäøó Þóæúáóåõ áóÇ
íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óõãøöíó áóåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÎóÇÕøóÉð Ïõæäó ÞöíãóÉö
ãóÇ ÒóÇÏó Ýöíåö æóÇáúÃóÕóÍøö åõæó ÇáúÝóÑúÞõº áöÃóäøó ÇáúÍóÔúæó
æóÇáúÈöØóÇäóÉó åõäóÇ áóãú Êóßõäú Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÊóÈóÚðÇ Ýöí ÇáúÚóãóáö
æóáöÐóáößó ÝóÓóÏó ÇáúÚóÞúÏõ Ýöí ÇáúÃóÕúáö æóÅöÐóÇ æóÌóÈó ÇÚúÊöÈóÇÑõåõãóÇ
ãóÞúÕõæÏðÇ ÈöÞöíãóÊöåóÇ ÈóÇáöÛóÉð ãóÇ ÈóáóÛóÊú æóÝöíãóÇ ÓóÈóÞó ÇáäøóÚúáõ
æóÇáúÈöØóÇäóÉõ Ýöí ÇáúÎõÝøö¡ æóÇáúÍóÔúæõ æóÇáúÈöØóÇäóÉõ Ýöí
ÇáúÞóáóäúÓõæóÉö ÌõÚöáó ÊóÈóÚðÇ áöáúÚóãóáö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö æóáöÐóáößó ÌóÇÒó
ÇáúÚóÞúÏõ ÝóßóãóÇ Ãóäøó Ýöí ÃóÕúáö ÇáúÚóãóáö áóÇ íõÌóÇæöÒõ ÈöÇáúÈóÏóáö
ãóÇ Óõãøöíó áóåõ¡ ÝóßóÐóáößó ÝöíãóÇ åõæó ÊóÈóÚñ áóåõ.
æóáóæú ÃóÚúØóÇåõ ËóæúÈðÇ æóÈöØóÇäóÉð æóÞõØúäðÇ æóÃóãóÑóåõ Ãóäú
íõÞóØøöÚóåõ ÌõÈøóÉð æóíóÍúÔõæóåóÇ æóíóäúÏöÝó ÇáúÞõØúäó ÚóáóíúåóÇ
æóÓóãøóì ÇáúÃóÌúÑó áóåõ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ áöÚóãóáò
ãóÚúáõæãò ÈöÈóÏóáò ãóÚúáõæãò.
æóáóæú ÔóÑóØó Úóáóì ÎóíøóÇØò Ãóäú íóÞúØóÚó áóåõ ÚóÔúÑó ÞõãõÕò ßõáøõ
ÞóãöíÕò ÈöÏöÑúåóãò æóáóãú íõÓóãøö áóåõ ÞóÏúÑóåóÇ æóÌöäúÓóåóÇ áóãú íóÌõÒú
áöÌóåóÇáóÉö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ãöäú ÇáúÚóãóáö ÝóÚóãóáõ ÇáúÎóíøóÇØö
íóÎúÊóáöÝõ ÈöÇÎúÊöáóÇÝö ÌöäúÓö ÇáËøöíóÇÈö æóÈöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÞóãöíÕö Ýöí
ÇáØøõæáö æóÇáúÞöÕóÑö æóáóæú ÞóÇáó: ÇáËøöíóÇÈõ åóÑóæöíøóÉñ æóãöÞúÏóÇÑõåõ
Úóáóì åóÐóÇ ÇáÔøóíúÁö ãóÚúÑõæÝñ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ãöÞúÏóÇÑó
ÇáúÚóãóáö ÈöãóÇ Óõãøöíó íóÕöíÑõ ãóÚúáõæãðÇ Úóáóì æóÌúåò áóÇ íõÈúÞöí
ÈóíúäóåõãóÇ ãõäóÇÒóÚóÉñ.
æóáóæú ÏóÝóÚó Åáóíúåö ËóæúÈðÇ áöíóÞúØóÚóåõ ÞóãöíÕðÇ æóÇÔúÊóÑóØó Úóáóíúåö
Åäú ÎóÇØóåõ Çáúíóæúãó Ýóáóåõ ÏöÑúåóãñ¡ æóÅöäú áóãú íóÝúÑõÛú ãöäúåõ
Çáúíóæúãó Ýóáóåõ äöÕúÝõ ÏöÑúåóãò¡ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - Åäú ÎóÇØóåõ Çáúíóæúãó Ýóáóåõ ÏöÑúåóãñ
(15/99)
æóÅöäú áóãú íóÝúÑõÛú ãöäúåõ Çáúíóæúãó
Ýóáóåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö áóÇ íóäúÞõÕõ Úóäú äöÕúÝö ÏöÑúåóãò æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ
Èöåö ÏöÑúåóãðÇ æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ:
åõæó Úóáóì ãóÇ ÇÔúÊóÑóØó ÅÐóÇ ÝóÑóÛó ãöäúåõ Çáúíóæúãõ Ýóáóåõ ÏöÑúåóãñ¡
æóÅöäú ÝóÑóÛó ãöäúåõ ÈóÚúÏó Ðóáößó Ýóáóåõ äöÕúÝõ ÏöÑúåóãò æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ
- ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: ÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏñ ßõáøõåõ æóåõæó Þóæúáõ
ÇáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóåóÐöåö ÝõÕõæáñ (ÃóÍóÏõåóÇ) Ãóäú
íóÞõæáó Åäú ÎöØúÊå Çáúíóæúãó Ýóáóßó ÏöÑúåóãñ¡ æóÅöäú ÎöØúÊå ÛóÏðÇ ÝóáóÇ
ÔóíúÁó áóßó æóåõæó ÝóÇÓöÏñ ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞöº áöÃóäøó åóÐöåö ãõÎóÇØóÑóÉñº
ÝóÅöäøóåõ ÔóÑóØó áóåõ Úóáóì äóÝúÓöåö ÏöÑúåóãðÇ Åäú ÎóÇØóåõ Çáúíóæúãó
æóáöäóÝúÓöåö Úóáóíúåö ÇáúÚóãóáõ Åäú áóãú íóÎöØúåõ Çáúíóæúãó æóåõæó
ÕõæÑóÉõ ÇáúÞöãóÇÑö ÝóßóÇäó ÝóÇÓöÏðÇ æóáöÃóäøóåõ íóÕöíÑõ ÊóÞúÏöíÑõ
ßóáóÇãöåö ßóÃóäøóåõ ÞóÇáó: áóßó ÃóÌúÑõ ÏöÑúåóãò Úóáóì ÎöíóÇØóÊößó¡ Ãóæú
áóÇ ÔóíúÁó æóáóæú ÞóÇáó Ðóáößó ßóÇäó ÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏðÇ æóßóÇäó áóåõ
ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö áóÇ íõÌóÇæöÒõ ÏöÑúåóãðÇ ÝóåóÐóÇ ãöËúáõåõ (æóÇáúÝóÕúáõ)
ÇáËøóÇäöí Ãóäú íóÞõæáó Åäú ÎöØúÊó ÎöíóÇØóÉð ÑõæãöíøóÉð Ýóáóßó ÏöÑúåóãñ¡
æóÅöäú ÎöØúÊóåõ ÎöíóÇØóÉð ÝóÇÑöÓöíøóÉð Ýóáóßó äöÕúÝõ ÏöÑúåóãò¡ Ãóæú
íóÞõæáó Åäú ÎöØúÊå ÞóÈóÇÁð Ýóáóßó ÏöÑúåóãñ¡ æóÅöäú ÎöØúÊõåõ ÞóãöíÕðÇ
Ýóáóßó äöÕúÝõ ÏöÑúåóãò ÝóÚóáóì Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
- ÇáúÃóæøóáö ÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏñ ßõáøõåõ¡ æóåõæó Þóæúáõ ÒõÝóÑó
æóÇáÔøóÇÝöÚöíøö ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ æóåõæó ÇáúÞöíóÇÓõ¡ Ëõãøó ÑóÌóÚó
ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó ÝóÞóÇáó ÇáÔøóÑúØóÇäö ÌóÇÆöÒóÇäö æóåõæó Þóæúáõ ÃóÈöí
íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò æóÌúåõ Þóæúáöåö ÇáúÃóæøóáö: Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó Úóáóíúåö
ãóÌúåõæáñ ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö æóÇáúÈóÏóáó ãóÌúåõæáñ æóÌóåóÇáóÉõ ÃóÍóÏöåöãóÇ
Ýöí ÇáúãõÚóÇÑóÖóÉö Êóßõæäõ ãõÝúÓöÏóÉð áöáúÚóÞúÏö ÝóÌóåóÇáóÊõåõãóÇ
Ãóæúáóì ßóãóÇ áóæú ÞóÇáó: ÈöÚúÊõ ãöäúßó åóÐóÇ ÇáúÚóÈúÏó ÈöÃóáúÝö
ÏöÑúåóãò¡ Ãóæú åóÐöåö ÇáúÌóÇÑöíóÉó ÈöãöÇÆóÉö ÏöíäóÇÑò Ãóæú ÒóæøóÌúÊõßó
ÃóãóÊöí åóÐöåö ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò¡ Ãóæú ÇÈúäóÊöí åóÐöåö ÈöãöÇÆóÉö
ÏöíäóÇÑò ÝóÞóÇáó: ÞóÈöáúÊõ ßóÇäó ÈóÇØöáðÇ æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÚóÞúÏó
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö íóáúÒóãõ ÈöäóÝúÓöåö æóÅöÐóÇ áóãú íõÚóíøöäú Úóáóíúåö äóæúÚðÇ
ãöäú ÇáúÚóãóáö ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö áóÇ íóÏúÑöí ÈöãóÇÐóÇ íõØóÇáöÈõåõ ÝóßóÇäó
ÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏðÇ æóæóÌúåõ Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö Ãóäøóåõ ÎóíøóÑóåõ Èóíúäó
äóæúÚóíúäö ãöäú ÇáúÚóãóáö ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãóÚúáõæãñ Ýöí äóÝúÓöåö
æóÇáúÈóÏóáõ ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãõÓóãøðì ãóÚúáõæãñ
ÝóíóÌõæÒõ ÇáúÚóÞúÏõ¡ ßóãóÇ áóæú ÇÔúÊóÑóì ËóæúÈóíúäö Úóáóì Ãóäøó áóåõ
ÇáúÎöíóÇÑó íóÃúÎõÐõ ÃóíøóåõãóÇ ÔóÇÁó æóíóÑõÏøõ ÇáúÂÎóÑó æóÓóãøóì áößõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ËóãóäðÇ æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÃóÌúÑó áóÇ íóÌöÈõ ÈöäóÝúÓö
ÇáúÚóÞúÏö æóÅöäøóãóÇ íóÌöÈõ ÈöÇáúÚóãóáö æóÚöäúÏó ÇáúÚóãóáö ãóÇ
íóáúÒóãõåõ ãöäú ÇáúÈóÏóáö ãóÚúáõæãñ¡ æóßóÐóáößó ÚóÞúÏõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ýöí
ÍóÞøö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ßóÇáúãõÖóÇÝö æóÅöäøóãóÇ íóäúÚóÞöÏõ ÚöäúÏó
ÅÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö æóÚöäúÏó Ðóáößó áóÇ ÌóåóÇáóÉó Ýöí ÇáúãóÚúÞõæÏö
Úóáóíúåö ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøößóÇÍö æóÇáúÈóíúÚö ÝóÇáúÚóÞúÏõ åõäóÇßó íóäúÚóÞöÏõ
áóÇÒöãðÇ Ýöí ÇáúÍóÇáö æóÇáúÈóÏóáõ íõÓúÊóÍóÞøõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö ÝóÅöÐóÇ
áóãú íóßõäú ãóÚúáõæãðÇ ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö ßóÇäó ÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏðÇ
(æóÇáúÝóÕúáõ) ÇáËøóÇáöËõ Ãóäú íóÞõæáó Åäú ÎöØúÊóåõ Çáúíóæúãó Ýóáóßó
ÏöÑúåóãñ¡ æóÅöäú ÎöØúÊóåõ ÛóÏðÇ Ýóáóßó äöÕúÝõ ÏöÑúåóãò ÝóÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇáÔøóÑúØõ ÇáúÃóæøóáõ ÌóÇÆöÒñ æóÇáËøóÇäöí
ÝóÇÓöÏñ æóÚöäúÏóåõãóÇ ÇáÔøóÑúØóÇäö ÌóÇÆöÒóÇäö æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö íóÝúÓõÏõ
ÇáÔøóÑúØóÇäö æóåõæó Þóæúáõ ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÝóÕúáö ÇáúÃóæøóáö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÞóÇáó: Ýöí ÇáúÈóíúÚö Åäú ÃóÚúØóíúÊó áöí
ÇáËøóãóäó Åáóì ÔóåúÑò ÝóÚóÔóÑóÉõ ÏóÑóÇåöãó
(15/100)
æóÅöäú ÃóÚúØóíúÊóåõ Åáóì ÔóåúÑóíúäö
ÝóÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó ÏöÑúåóãðÇ ßóÇäó ÇáúÚóÞúÏõ ßõáøõåõ ÝóÇÓöÏðÇ
áöáÊøóÑóÏøõÏö Èóíúäó ÇáÊøóÓúãöíóÊóíúäöº æóáöåóÐóÇ ÇáÊøóÑóÏøõÏö ÃóÝúÓóÏó
ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇáÔøóÑúØó ÇáËøóÇäöíó ÝóßóÐóáößó
íóÝúÓõÏõ ÇáÔøóÑúØõ ÇáúÃóæøóáõ æóåõãóÇ ÇÚúÊóÈóÑóÇ åóÐóÇ Ýöí ÇáúÝóÕúáö
ÇáËøóÇäöí ÞóÇáóÇ: Åäøóåõ Óóãøóì Úóãóáóíúäö æóÓóãøóì ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ßõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈóÏóáðÇ ãóÚúáõæãðÇ ÝóíóÌõæÒõ ÇáúÚóÞúÏõ ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÝóÕúáö ÇáËøóÇäöí æóåóÐóǺ áöÃóäøó Úóãóáóåõ Ýöí ÇáúÛóÏö ÛóíúÑõ
Úóãóáöåö Ýöí Çáúíóæúãö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö Ýöí ÅÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö
æóÝöí ßõáøö æóÞúÊò ÛóÑóÖñ ÕóÍöíÍñ æóÅöäøóãóÇ íóÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑõ ÚöäúÏó
ÅÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö æóáóÇ ÌóåóÇáóÉó ÚöäúÏó Ðóáößó ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÝóÕúáö
ÇáúÃóæøóáö ÝóåõäóÇßó ÅäøóãóÇ ÃóÝúÓóÏúäóÇ ÇáúÚóÞúÏó áöãóÚúäóì ÇáúÞöãóÇÑö¡
æóÐóáößó ÛóíúÑõ ãóæúÌõæÏò åõäóǺ áöÃóäøóåõ Ýöí Çáúíóæúãóíúäö ÔóÑóØó
ÇáúÃóÌúÑó áóåõ Úóáóì äóÝúÓöåö
æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: ÚóáøóÞó ÇáúÈóÑóÇÁóÉó
Úóäú ÈóÚúÖö ÇáúÃóÌúÑö ÈöÔóÑúØö ÝóæóÇÊö ãóäúÝóÚóÉö ÇáÊøóÚúÌöíáö
ÈöÞóæúáöåö Åäú áóãú ÊóÝúÑóÛú ãöäúåõ Çáúíóæúãó Ýóáóßó äöÕúÝõ ÏöÑúåóãò¡
æóáóæú ÚóáøóÞó ÇáúÈóÑóÇÁóÉó Úóäú ÌóãöíÚö ÇáúÃóÌúÑö ÈöåóÐóÇ ÇáÔøóÑúØö
áóãú íóÕöÍøó ÈöÃóäú ÞóÇáó: æóÅöäú áóãú ÊóÝúÑóÛú ãöäúåõ Çáúíóæúãó ÝóáóÇ
ÔóíúÁó áóßó¡ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÚóáøóÞó ÇáúÈóÑóÇÁóÉó Úóäú ÈóÚúÖö ÇáúÃóÌúÑö
Èöåö ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ áöáúÈóÚúÖö ÈöÇáúßõáøö æóáöÃóäøó ÇáúÈóÑóÇÁóÉó áóÇ
ÊóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóÚúáöíÞó ÈöÇáÔøóÑúØö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÎöíóÇØóÉó Ýöí
Çáúíóæúãóíúäö ÈöÕöÝóÉò æóÇÍöÏóÉò æóÅöäøóãóÇ ÊóÝõæÊõ ãóäúÝóÚóÉõ
ÇáÊøóÚúÌöíáö ÈöÊóÃúÎöíÑö ÇáúÚóãóáö Åáóì ÇáúÛóÏö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÎöíóÇØóÉö
ÇáÑøõæãöíøóÉö æóÇáúÝóÇÑöÓöíøóÉöº ÝóÅöäøóåõãóÇ ãõÎúÊóáöÝóÇäö ÝóáóÇ
íóßõæäõ Ðóáößó ÊóÚúáöíÞó ÇáúÈóÑóÇÁóÉö Úóäú ÈóÚúÖö ÇáúÃóÌúÑö ÍóÊøóì áóæú
ÞóÇáó åõäóÇßó¡ æóÅöäú ÎöØúÊóåõ ÝóÇÑöÓöíøðÇ ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóßó ßóÇäó
Ðóáößó ÇÓúÊöÚóÇäóÉð ÕóÍöíÍóÉð Ýöí ÎöíóÇØóÉö ÇáúÝóÇÑöÓöíøóÉö¡
æóÇÎúÊóáóÝóÊú ÇáÑøöæóÇíóÇÊõ ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ÞóÇáó áóåõ ÎöØú åóÐóÇ ÇáËøóæúÈó
Çáúíóæúãó ÈöÏöÑúåóãò ÝóÎóÇØóåõ ÛóÏðÇ ãóÇÐóÇ íóÌöÈõ áóåõ ÝóÝöí ÅÍúÏóì
ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö íóÌöÈõ ÇáúãõÓóãøóì ÈöãóäúÒöáóÉö Þóæúáöåö ÎöØúåõ
ÈöÏöÑúåóãò æóÝöí ÇáÑøöæóÇíóÉö ÇáúÃõÎúÑóì íóÌöÈõ ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö áóÇ
íõÌóÇæöÒõ Èöåö ÏöÑúåóãðǺ áöÃóäøóåõ ÑóÖöíó ÈöÇáÏøöÑúåóãö ÈöÔóÑúØö
ãóäúÝóÚóÉö ÇáÊøóÚúÌöíáö ÝóÅöÐóÇ ÝóÇÊóåõ Ðóáößó íóáúÒóãõåõ ÃóÌúÑõ
ÇáúãöËúáö ÝóÚóáóì ÇáÑøöæóÇíóÉö ÇáúÃõæáóì íóÞõæáõ: ÇÌúÊóãóÚó Ýöí
Çáúíóæúãö ÇáËøóÇäöí ÊóÓúãöíóÊóÇäö ÏöÑúåóãñ æóäöÕúÝõ ÏöÑúåóãò ÝóßóÇäó
ÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏðÇ ßóãóÇ áóæú ÞóÇáó: ÎöØúåõ ÈöÏöÑúåóãò¡ Ãóæú ÈöäöÕúÝö
ÏöÑúåóãò æóÈóíóÇäõ Ðóáößó Ãóäøó ãõæÌöÈó ÇáÊøóÓúãöíóÉö ÇáúÃõæáóì ÚöäúÏó
ÇáúÎöíóÇØóÉö ÛóÏðÇ ÇáÏøöÑúåóãõ áóæú ÇÞúÊóÕóÑó Úóáóíúåö Ýóåõæó
ÈöÇáÊøóÓúãöíóÉö ÇáËøóÇäöíóÉö íóÖõãøõ ÇáÔøóÑúØó ÇáËøóÇäöíó Åáóì
ÇáúÃóæøóáö Ýöí ÇáúÛóÏö ãóÚó ÈóÞóÇÁö ÇáúÃóæøóáö ÝóÊóÌúÊóãöÚõ
ÊóÓúãöíóÊóÇäö ÈöÎöáóÇÝö Çáúíóæúãö ÇáúÃóæøóáö ÝóáóíúÓó Ýöíåö ÅáøóÇ
ÊóÓúãöíóÉñ æóÇÍöÏóÉò æóåõæó ÇáÏøöÑúåóãõº áöÃóäøó ÊóÓúãöíóÉó äöÕúÝö
ÏöÑúåóãò Ýöí ÇáúÛóÏö áóÇ ãõæÌöÈó áóåõ Ýöí Çáúíóæúãö ÍóÊøóì ÅÐóÇ ÞóÇáó:
ÇÓúÊóÃúÌóÑúÊõßó ÛóÏðÇ áöÊóÎöíØóåõ ÈöäöÕúÝö ÏöÑúåóãò ÝóÎóÇØóåõ Çáúíóæúãó
ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõº ÝóáöåóÐóÇ ÕóÍøó ÇáÔøóÑúØõ ÇáúÃóæøóáõ Ïõæäó ÇáËøóÇäöí
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÎöíóÇØóÉö ÇáÑøõæãöíøóÉö æóÇáúÝóÇÑöÓöíøóÉöº áöÃóäøóåõ áóÇ
ÊóÌúÊóãöÚó ÊóÓúãöíóÊóÇäö Ýöí æóÇÍöÏò ãöäú ÇáúÚóãóáóíúäö ÍóÊøóì áóæú
ÞóÇáó: ÎöØúåõ ÎöíóÇØóÉð ÑõæãöíøóÉð ÈöÏöÑúåóãò ÝóÎóÇØóåõ ÎöíóÇØóÉð
ÝóÇÑöÓöíøóÉð ßóÇäó ãõÎóÇáöÝðÇ
æóÚóáóì ÇáÑøöæóÇíóÉö ÇáúÃõÎúÑóì íóÞõæáõ: ÇáÊøóÓúãöíóÉõ ÇáúÃõæáóì áóåóÇ
ãõæÌöÈñ Ýöí Çáúíóæúãö ÇáËøóÇäöí æóåõæó ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö Ýóåõæó
ÈöÊóÓúãöíóÉö äöÕúÝö ÏöÑúåóãò ÞóÕóÏó ÊóÛúíöíÑó
(15/101)
ãõæÌöÈö Êöáúßó ÇáÊøóÓúãöíóÉö ãóÚó
ÈóÞóÇÆöåóÇ æóÐóáößó ÝóÇÓöÏñ ßóãóÇ Ýöí Þóæúáöåö¡ æóÅöäú ÎöØúÊóåõ ÛóÏðÇ
ÝóáóÇ ÔóíúÁó áóßó ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÎöíóÇØóÉö ÇáÑøõæãöíøóÉö
æóÇáúÝóÇÑöÓöíøóÉöº áöÃóäøóåõ áóíúÓó áöÃóÍóÏö ÇáúÚóÞúÏóíúäö ãõæÌöÈñ Ýöí
ÇáúÚóãóáö ÇáúÂÎóÑö ÝóßóÇäóÇ ÚóÞúÏóíúäö ãõÎúÊóáöÝóíúäö ßõáøõ æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÈöÈóÏóáò ãõÓóãøðì ãóÚúáõæãò ÝöíåóÇ ÝóáöåóÐóÇ ÇÝúÊóÑóÞóÇ.
æóÅöÐóÇ ÇÔúÊóÑóì äóÚúáðÇ ÈöÏöÑúåóãò æóÔöÑóÇßðÇ ãóÚóåóÇ Úóáóì Ãóäú
íóÍúÐõæóåóÇ ÇáúÈóÇÆöÚõ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ áößóæúäöåö
ãõÊóÚóÇÑóÝðÇ Èóíúäó ÇáäøóÇÓö æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÃóÕúáõ ÇáúÚóÞúÏö íóÌõæÒõ
áöáúÚõÑúÝö ÝóÇáÔøóÑúØõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÅÐóÇ ßóÇäó ãõÊóÚóÇÑóÝðÇ áöáúÌóæóÇÒö
Ãóæúáóì.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ËóæúÈðÇ Úóáóì Ãóäú íóÎöíØóåõ ÇáúÈóÇÆöÚõ ÈöÚóÔóÑóÉò
Ýóåõæó ÝóÇÓöÏñº áöÃóäøóåõ ÈóíúÚõ ÔóÑúØò Ýöíåö ÅÌóÇÑóÉñº ÝóÅöäøóåõ Åäú
ßóÇäó ÈóÚúÖõ ÇáúÈóÏóáö ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÎöíóÇØóÉö Ýóåöíó ÅÌóÇÑóÉñ
ãóÔúÑõæØóÉñ Ýöí ÈóíúÚò¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåóÇ ÔóíúÁñ ãöäú
ÇáúÈóÏóáö Ýóåöíó ÅÚóÇäóÉñ ãóÔúÑõæØóÉñ Ýöí ÇáúÈóíúÚö¡ æóÐóáößó ãõÝúÓöÏñ
áöáúÚóÞúÏö æóåóÐóÇ æóãóÓúÃóáóÉõ ÇáäøóÚúáö Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö ÓóæóÇÁñ ÛóíúÑõ
Ãóäøó åõäóÇßó ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ áöáúÚõÑúÝö æóáóÇ ÚõÑúÝó åõäóÇ ÝóíõÄúÎóÐõ
Èöåö ÈöÇáúÞöíóÇÓö.
æóáóæú ÌóÇÁó Åáóì ÍóÐøóÇÁò ÈöÔöÑóÇßóíúäö æóäóÚúáóíúäö ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ
Úóáóì Ãóäú íóÍúÐõæóåõãóÇ áóåõ ÈöÃóÌúÑò ãõÓóãøðì ÌóÇÒó¡ æóÅöäú ÇÔúÊóÑóØó
Úóáóíúåö ÇáÔøöÑóÇßóíúäö ÝóÃóÑóÇåõãóÇ ÅíøóÇåõ æóÑóÖöíóåõ¡ Ëõãøó
ÍóÐóÇåõãóÇ áóåõ ßóÇäó ÌóÇÆöÒðÇ ÃóíúÖðÇ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ æóÝöí ÇáúÎõÝøö
íõäúÚóáõ æóíõÑóÞøóÚõ ßóÐóáößó ÇáúÌóæóÇÈõ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú ÔóÑóØó Ýöí
ÇáúÌõÈøóÉö æóÇáúÞóÈóÇÁö ÇáúÈöØóÇäóÉó æóÇáúÍóÔúæó Úóáóì ÇáúÚóÇãöáö
æóÇáúÝóÑúÞõ ÈöÇáúÚõÑúÝö¡ Ëõãøó ÔóÑóØó åõäóÇ Ãóäú íõÑöíóåõ ÇáÔøöÑóÇßó
æóÇáäøóÚúáó¡ æóÇáÕøóÍöíÍõ Ãóäøóåõ áóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÅÑóÇÁóÊõåõ ÅíøóÇåõ
æóáóßöäú Åäú ÃóÚúáóãóåõ Úóáóì æóÌúåò áóÇ íõÈúÞöí ÈóíúäóåõãóÇ Ýöíåö
ãõäóÇÒóÚóÉñ ÝóÐóáößó ßóÇÝò áöãóÇ Ýöí ÔóÑúØö ÇáúÅöÑóÇÁóÉö ãöäú ÈóÚúÖö
ÇáúÍóÑóÌö.
æóáóæú ÔóÑóØó Úóáóì ÇáúÎóíøóÇØö Ãóäú íóßõæäó ßõãøõ ÇáúÞóãöíÕö ãöäú
ÚöäúÏöåö ßóÇäó ÝóÇÓöÏðÇ áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúÚõÑúÝö Ýöíåö¡ æóßóÐóáößó áóæú
ÇÔúÊóÑóØó Úóáóì ÇáúÈóäøóÇÁö Ãóäú íóßõæäó ÇáúÂÌõÑøõ æóÇáúÌöÕøõ ãöäú
ÚöäúÏöåö æóßõáøõ ÔóíúÁò ãöäú åóÐóÇ ÇáúÌöäúÓö íóÔúÊóÑöØõ Ýöíåö Úóáóì
ÇáúÚóÇãöáö ÔóíúÆðÇ ãöäú ÞöÈóáöåö ÈöÛóíúÑö Úóíúäöåö Ýóåõæó ÝóÇÓöÏñ ÅáøóÇ
ÝöíãóÇ ÈóíøóäøóÇ áöáúÚõÑúÝö ÝóÅöÐóÇ Úóãöáóåõ ÝóÇáúÚóãóáõ áöÕóÇÍöÈö
ÇáúãóÊóÇÚö æóáöáúÚóÇãöáö ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö ãóÚó ÞöíãóÉö ãóÇ ÒóÇÏóº
áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ÞóÇÈöÖðÇ áöãóÇ ÇÔúÊóÑóÇåõ ÈöÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò æóÊóÚóÐøóÑó
ÑóÏøõåõ Íöíäó ÕóÇÑó æóÕúÝðÇ ãöäú ÃóæúÕóÇÝö ãöáúßöåö æóÇÓúÊóæúÝóì
Úóãóáóåõ ÈöÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò ÝóßóÇäó áóåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö.
æóÅöÐóÇ ÑóÏøó ÇáúÞóÕøóÇÑõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö ËóæúÈðÇ ÛóíúÑóåõ
ÎóØóÃð¡ Ãóæú ÚóãúÏðÇ ÝóÞóØóÚóåõ æóÎóÇØóåõ¡ Ëõãøó ÌóÇÁó ÕóÇÍöÈõåõ Ýóåõæó
ÈöÇáúÎöíóÇÑö íõÖóãøöäõ ÃóíøóåõãóÇ ÔóÇÁóº áöÃóäøó ÇáúÞóÕøóÇÑó ÌóÇäò Ýöí
ÊóÓúáöíãö ËóæúÈöåö Åáóì ÇáúÛóíúÑö¡ æóÇáúÞóÇÈöÖó Ýöí ÞóÈúÖöåö æóÞóØúÚöåö
æóÎöíóÇØóÊöåö¡ ÝóíõÖóãøöäõ ÃóíøóåõãóÇ ÔóÇÁó ÝóÅöäú Öóãøóäó ÇáúÞóÕøóÇÑó
ÝóÞóÏú ãóáóßó ÇáúÞóÕøóÇÑõ ÇáËøóæúÈó ÈöÇáÖøóãóÇäö æóÊóÈóíøóäó Ãóäøó
ÇáúÞóÇØöÚó ÞóØóÚó ËóæúÈóåõ æóÎóÇØóåõ ÈöÛóíúÑö ÃóãúÑöåö ÝóíóÑúÌöÚõ
Úóáóíúåö ÈöÞöíãóÊöåö æóíõÚóÇãóáõ ÈöãóÇ íõÚóÇãóáõ Èöåö ÇáúÛóÇÕöÈõ¡ æóÅöäú
Öóãøóäó ÇáúÞóÇØöÚó áóãú íóÑúÌöÚú ÇáúÞóÇØöÚõ ÈöåóÐöåö ÇáúÞöíãóÉö Úóáóì
ÇáúÞóÕøóÇÑöº áöÃóäøóåõ Öóãöäó ÈöÓóÈóÈö Úóãóáò ÈóÇÔóÑóåõ áöäóÝúÓöåö æóÝöí
ÇáúæóÌúåóíúäö íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÇáúÞóÕøóÇÑö ÈöËóæúÈöåöº áöÃóäøóåõ Úóíøóäó
ãöáúßóåõ æóÞóÏú ÈóÞöíó Ýöí íóÏö ÇáúÞóÕøóÇÑö ÝóíóÃúÎõÐõåõ ãöäúåõ¡
æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
(15/102)
[ÈóÇÈõ ãóÊóì íóÌöÈõ áöáúÚóÇãöáö
ÇáúÃóÌúÑõ]
õ (ÞóÇáó: - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÅöÐóÇ åóáóßó ÇáËøóæúÈõ ÚöäúÏó
ÇáúÞóÕøóÇÑö ÈóÚúÏó ÇáúÝóÑóÇÛö ãöäú ÇáúÚóãóáö ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ æóáóÇ
ÖóãóÇäó Úóáóíúåö Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóåõæó
Þóæúáõ ÒõÝóÑó æóÇáúÍóÓóäö Èúäö ÒöíóÇÏò - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - æóÞóÇáó
ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ: åõæó ÖóÇãöäñ ÅáøóÇ ÅÐóÇ
ÊóáöÝó ÈöÃóãúÑò áóÇ íõãúßöäõ ÇáöÇÍúÊöÑóÇÒõ Úóäúåõ ßóÇáúÍóÑúÞö
ÇáúÛóÇáöÈö) æóßóÐóáößó ÇáúÎöáóÇÝõ Ýöí ßõáøö ÃóÌöíÑò ãõÔúÊóÑóßò
ßóÇáúÃóÌöíÑö ÇáúãõÔúÊóÑóßö Ýöí ÍöÝúÙö ÇáËøöíóÇÈö æóÛóíúÑöåö
æóÇáúãõÔúÊóÑóßõ ãóäú íóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑó ÈöÇáúÚóãóáö æóíóÚúãóáõ
áöÛóíúÑö æóÇÍöÏò æóáöåóÐóÇ íõÓóãøóì ãõÔúÊóÑóßðÇ æóáóÇ ÎöáóÇÝó Ãóäøó
ÃóÌöíÑó ÇáúæóÇÍöÏö áóÇ íóßõæäõ ÖóÇãöäðǺ áöãóÇ ÊóáöÝó Ýöí íóÏöåö ãöäú
ÛóíúÑö ÕõäúÚöåö æóåõæó ÇáøóÐöí íóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÈóÏóáó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö
ãóäóÇÝöÚöåö ÍóÊøóì ÅÐóÇ Óóáøóãó ÇáäøóÝúÓó ÇÓúÊóæúÌóÈó ÇáúÃóÌúÑó¡ æóÅöäú
áóãú íóÓúÊóÚúãöáúåõ ÕóÇÍöÈõåõ æóáóÇ íóãúáößõ Ãóäú íõÄóÌøöÑó äóÝúÓóåõ
ãöäú ÂÎóÑó Ýöí Êöáúßó ÇáúãõÏøóÉö æóÌúåõ ÞóæúáöåöãóÇ Ãóäøóåõ ÎóÇáóÝó
ÈöãõæÌöÈö ÇáúÚóÞúÏö ÝóßóÇäó ÖóÇãöäðÇ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÏóÞøó ÇáËøóæúÈó
æóÊóÎóÑøóÞó¡ æóÈóíóÇäõ Ðóáößó Ãóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö åõæó ÇáúÍöÝúÙõ
æóÚóÞúÏõ ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö íóÞúÊóÖöí ÓóáóÇãóÉó ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Úóäú
ÇáúÚóíúÈö Ýóíóßõæäõ ÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ ÈöÇáúÚóÞúÏö ÍöÝúÙðÇ ÓóáöíãðÇ ÝóÅöÐóÇ
ÓõÑöÞó ÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ áóãú íóÃúÊö ÈöÇáúÍöÝúÙö ÇáÓøóáöíãö ÝóßóÇäó
ãõÎóÇáöÝðÇ ãõæÌöÈó ÇáúÚóÞúÏö ßóãóÇ ÞõáúäóÇ Ýöí ÇáÏøóÞøö ÝóÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ
ÈöÇáúÚóÞúÏö æõÝøöíó ÓóáöíãðÇ Úóäú ÚóíúÈö ÇáÊøóÎóÑøõÞó ÝóÅöÐóÇ ÊóÎóÑøóÞó
ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ æóåóÐóÇ Ýöí ÇáúÃóÌöíÑö ÈöÇáúÍöÝúÙö ÙóÇåöÑñ¡ æóßóÐóáößó
Ýöí ÇáúÞóÕøóÇÑö ÝóÅöäøóåõ áóÇ íõÊóæóÕøóáõ Åáóì ÅÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö ÅáøóÇ
ÈöÇáúÍöÝúÙö¡ æóÇáúÚóãóáõ ãõÓúÊóÍóÞøñ Úóáóíúåö æóãóÇ áóÇ íõÊóæóÕøóáõ Åáóì
ÇáúãõÓúÊóÍóÞøö ÅáøóÇ Èöåö íóßõæäõ ãõÓúÊóÍóÞøðÇ
æóÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ ÈöÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ÇáÓøóáöíãõ Ïõæäó ÇáúãóÚöíÈö
æóÇáúÈóÏóáö¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÍöÝúÙö åõäóÇ áóßöäú
áóãøóÇ ßóÇäó ãõÓúÊóÍóÞøðÇ ÈöÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ÊõÚúÊóÈóÑõ Ýöíåö
ÕöÝóÉõ ÇáÓøóáóÇãóÉö ßóÃóæúÕóÇÝö ÇáúãóÈöíÚö ÅáøóÇ Ãóäøó ãóÇ áóÇ íõãúßöäõ
ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäúåõ íóßõæäõ ÚóÝúæðÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáÓøöÑóÇíóÉö Ýöí ÍóÞøö
ÇáäøöÒóÇÚö ÝóÅöäøóåõ ÚóÝúæñº áöÃóäøóåõ áóÇ íõÓúÊóØóÇÚõ ÇáöÇãúÊöäóÇÚõ
ãöäúåõ æóÇáúÞöíóÇÓõ ãóÇ ÞóÇáóåõ ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -º
áöÃóäøóåõ ÞóÈóÖó ÇáúÚóíúäó ÈöÅöÐúäö ÇáúãóÇáößö áöãóäúÝóÚóÊöåö æóåõæó
ÅÞóÇãóÉõ ÇáúÚóãóáö áóåõ Ýöíåö ÝóáóÇ íóßõæäõ ãóÖúãõæäðÇ Úóáóíúåö
ßóÇáúãõæÏöÚö æóÃóÌöíÑö ÇáúæóÇÍöÏö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáÖøóãóÇäó ÅãøóÇ Ãóäú
íóßõæäó ÖóãóÇäó ÚóÞúÏò¡ Ãóæú ÖóãóÇäó ÌõÈúÑóÇäò æóÇáúÚóÞúÏõ æóÇÑöÏñ Úóáóì
ÇáúÚóãóáö áóÇ Úóáóì ÇáúÚóíúäö ÝóáóÇ ÊóÕöíÑõ ÇáúÚóíúäõ Èöåö ãóÖúãõæäóÉð
æóÇáúÌõÈúÑóÇäõ áöáúÝóæóÇÊö æóåõæó ãóÇ ÝóæøóÊó Úóáóì ÇáúãóÇáößö ÔóíúÆðÇ
Íöíäó ÞóÈóÖóåõ ÈöÅöÐúäöåö æóÈöåóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö áóÇ íóÖúãóäõ ÃóÌöíÑõ
ÇáúæóÇÍöÏö¡ ÝóßóÐóáößó ÇáúãõÔúÊóÑóßõ æóåõãóÇ íóÞõæáóÇäö íõÓúÊóÍúÓóäõ
ÝóäõÖóãøöäõ ÇáúãõÔúÊóÑóßó ÇÍúÊöíóÇØðÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÎóÇÕøö ÝóÇáúÚóíúäõ
åõäóÇßó Ýöí íóÏö ÕóÇÍöÈöåöº áöÃóäøó ÃóÌöíÑó ÇáúÎóÇÕøö íóÚúãóáõ áóåõ Ýöí
ÈóíúÊöåö æóáöÃóäøó ÇáúÈóÏóáó åõäóÇßó áóíúÓó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÚóãóáö
ÝóáóÇ íõÔúÊóÑóØõ Ýöíåö ÇáÓøóáóÇãóÉõ Úóäú ÇáúÚóíúÈö æóáóßöäøó ÃóÈõæ
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: åóÐóÇ äóÙóÑñ Ýöíåö ÖóÑóÑñ Ýöí
ÍóÞøö ÇáúÃóÌöíÑö æóåõæó Ãóäú íóáúÒóãóåõ ãóÇ áóãú íóáúÊóÒöãúåõ æóäóÙóÑõ
ÇáÔøóÑúÚö
(15/103)
áöáúßõáøö Ýóãöäú ÇáäøóÙóÑö áöáúÃóÌöíÑö
Ãóäú áóÇ íóßõæäó ãóÖúãõæäðÇ Úóáóíúåö
æóáóãøóÇ ÊóÓóÇæóì ÇáúÌóÇäöÈóÇäö áóãú íóÌöÈú ÇáÖøóãóÇäõ ÈöÇáÔøóßøö æóãóÇ
ÞóÇáó: ÅäøóãóÇ íóÓúÊóÞöíãõ Ãóäú áóæú ßóÇäó ÇáÊøóáóÝõ íóÊóæóáøóÏõ ãöäú
ÇáúÍöÝúÙö ßóãóÇ íóÊóæóáøóÏõ ãöäú ÇáúÚóãóáö æóáóÇ íõÊóÕóæøóÑõ ÊóæóáøõÏõ
ÇáÊøóáóÝö ãöäú ÇáúÍöÝúÙö ÅáøóÇ Ãóäú íóÖöíÚó ÈöÊóÑúßö ÇáúÍöÝúÙö æóÚöäúÏó
Ðóáößó åõæó ÖóÇãöäñ áóÇ ÃóÌúÑó ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
-º áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÇáúæóÕúÝõ ÇáúÍóÇÏöËõ Ýöí ÇáËøóæúÈö
ÈöÚóãóáöåö æóÞóÏú ÝóÇÊó ÞóÈúáó ÊóãóÇãö ÇáÊøóÓúáöíãö Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö
ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ ÈöÎöáóÇÝö ÃóÌöíÑö ÇáúæóÇÍöÏö ÝóÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö
åõäóÇßó ãóäóÇÝöÚõåõ Ýöí ÇáúãõÏøóÉö æóÞóÏú Êóãøó ÇáÊøóÓúáöíãõ Ýöíåö
ÝóÈöåóáóÇßö ÇáúÚóíúäö ÚöäúÏóåõ áóÇ íóÈúØõáõ ÇáúÃóÌúÑõ æóÃóãøóÇ
ÚöäúÏóåõãóÇ ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÉó
ÇáËøóæúÈö ÞõÕõæÑðÇ æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ
ÞöíãóÊóåõ ÛóíúÑó ãóÞúÕõæÑò æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõº áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó
Úóáóíúåö ÕóÇÑó ãõÓúáóãðÇ ãöäú æóÌúåò ÈöÇÊøöÕóÇáöåö ÈöÇáËøóæúÈö ÅáøóÇ
Ãóäøóåõ áóãú íóÊöãøó ÇáÊøóÓúáöíãõ ÍóÊøóì ÊóÛóíøóÑó Åáóì ÇáúÈóÏóáö æóåõæó
ÖóãóÇäõ ÇáúÞöíãóÉö ÝóíóÊóÎóíøóÑõ ÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö Åäú ÔóÇÁó ÑóÖöíó Èöåö
ãõÊóÛóíøöÑðÇ ÝóÖóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ ãóÞúÕõæÑðÇ æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó¡
æóÅöäú ÔóÇÁó áóãú íóÑúÖó ÈöÇáÊøóÛóíøõÑö æóÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏó Ýöíåö
ÝóíõÖóãøöäõåõ ÞöíãóÉó ËóæúÈöåö ÃóÈúíóÖó ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ÞóÈöáó
ÇáúãóÈöíÚó ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖöº ÝóÅöäøóåõ íóÊóÎóíøóÑõ ÇáúãõÔúÊóÑöí¡
ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÊóáöÝó ÈöÚóãóáöåö ÈöÃóäøó ÏóÞøó ÇáËøóæúÈó ÝóÊóÎóÑøóÞó
Ýóåõæó ÖóÇãöäñ ÚöäúÏóäóÇ.
æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö Åäú áóãú
íõÌóÇæöÒú ÇáúÍóÏøó ÇáúãõÚúÊóÇÏó æóáöáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
Ýöíåö ÞóæúáóÇäö Ýöí ÃóÍóÏö ÇáúÞóæúáóíúäö íóÞõæáõ: åõæó ÖóÇãöäõ ÓóæóÇÁñ
ÊóáöÝó ÈöÝöÚúáöåö Ãóæú ÈöÛóíúÑö ÝöÚúáöåö æóÝöí Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö
íóÞõæáõ: áóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö ÓóæóÇÁñ ÊóáöÝó ÈöÝöÚúáöåö¡ Ãóæú ÈöÛóíúÑö
ÝöÚúáöåö¡ æóÌúåõ Þóæúáö ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ Úóãóáñ
ãóÃúÐõæäñ Ýöíåö ÝóãóÇ ÊóáöÝó ÈöÓóÈóÈöåö áóÇ íóßõæäõ ãóÖúãõæäðÇ Úóáóíúåö
ßóÇáúãõÚóíøóäö Ýöí ÇáÏøóÞøö æóÃóÌöíÑö ÇáúæóÇÍöÏö¡ æóÈóíóÇäõåõ Ãóäøóåõ
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ áöíóÏõÞøó ÇáËøóæúÈó¡ æóÇáÏøóÞøõ Úóãóáñ ãóÚúáõæãñ ÈöÍóÏøöåö
æóåõæó ÅÑúÓóÇáõ ÇáúãöÏóÞøóÉö Úóáóì ÇáúãóÍóáøö ãöäú ÛóíúÑö ÚõäúÝò æóÞóÏú
ÃóÊóì ÈöÊöáúßó ÇáÕøöÝóÉö ÝóßóÇäó ãóÃúÐõæäðÇ Ýöíåö¡ Ëõãøó ÇáÊøóÎóÑøõÞó
ÅäøóãóÇ ßóÇäó áóæú åóÇÁó Ýöí ÇáËøóæúÈö æóáóíúÓó Ýöí æõÓúÚö ÇáúÚóÇãöáö
ÇáÊøóÍóÑøõÒõ ãöäú Ðóáößó¡ Ýóåõæó äóÙöíÑõ ÇáúÈóÒøóÇÛö æóÇáúÝóÕøóÇÏö
æóÇáúÍóÌøóÇãö æóÇáúÎóÊøóÇäö ÅÐóÇ ÓóÑóì Åáóì ÇáäøóÝúÓö áóÇ íóÌöÈõ
ÇáÖøóãóÇäõ Úóáóíúåöãú áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÚóãóáó
ãõÓúÊóÍóÞøñ Úóáóíúåö ÈöÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö æóãóÇ íõÓúÊóÍóÞøõ Úóáóì
ÇáúãóÑúÁö áóÇ íõÈúÚóÏõ ÈöãóÇ áóíúÓó Ýöí æõÓúÚöåö æóÈöåö ÝóÇÑóÞó
ÇáúãóÔúíó Ýöí ÇáØøóÑöíÞö æóÇáÑøóãúíó Åáóì ÇáúåóÏóÝöº ÝóÅöäøóåõ ãõÈóÇÍñ
ÛóíúÑõ ãõÓúÊóÍóÞøò Úóáóíúåö ÝóÞõíøöÏó ÈöÔóÑúØö ÇáÓøóáóÇãóÉö æóÇáÏøóáöíáõ
Úóáóíúåö Ãóäøó ÃóÌöíÑó ÇáúÞóÕøóÇÑö ÅÐóÇ ÏóÞøó ÝóÊóÎóÑøóÞó ÇáËøóæúÈõ áóãú
íóÌöÈú ÇáÖøóãóÇäõ Úóáóì ÇáúÃóÌöíÑö¡ æóÚöäúÏõßõãú íóÌöÈõ ÇáÖøóãóÇäõ Úóáóì
ÇáúÃõÓúÊóÇÐö ÝóÅöäú ßóÇäó åóÐóÇ ÇáúÚóãóáõ ãóÃúÐõæäðÇ Ýöíåö áóãú íóÌöÈú
ÇáÖøóãóÇäõ Úóáóì ÃóÍóÏò¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ãóÃúÐõæäðÇ Ýöíåö Ýóåõæó
ãõæÌöÈñ áöáÖøóãóÇäö Úóáóì ãóäú ÈóÇÔóÑóåõ ÝóÃóãøóÇ Ãóäú íõÞóÇáó: ãóäú
ÈóÇÔóÑóåõ áóÇ íóÖúãóäõ æóÛóíúÑõåõ íóÖúãóäõ ÈöÓóÈóÈöåö Ýóåõæó ÈóÚöíÏñ
ÌöÏøðÇ æóÍõÌøóÊõäóÇ Ýöí Ðóáößó Ãóäøó ÇáÊøóáóÝó ÍóÕóáó ÈöÝöÚúáò ÛóíúÑö
ãóÃúÐõæäò Ýöíåö Ýóíóßõæäõ ãóÃúÐõæäðÇ ßóãóÇ áóæú ÏóÞøó ÇáËøóæúÈó ÈöÛóíúÑö
ÃóãúÑöåö
æóÈóíóÇäõ Ðóáößó Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó ËóÇÈöÊñ ÈöãõÞúÊóÖóì ÇáúÚóÞúÏö¡
æóÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö Úóãóáñ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö¡ æóÇáúÚóÞúÏõ ÚóÞúÏõ
(15/104)
ãõÚóÇæóÖóÉò ÝóãõØúáóÞõåõ íóÞúÊóÖöí
ÓóáóÇãóÉó ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Úóäú ÇáúÚóíúÈö ßóÚóÞúÏö ÇáúÈóíúÚö æóãóÇ
Ýöí ÇáÐøöãøóÉö íõÚúÑóÝõ ÈöÕöÝóÊöåö æóÇáúãóæúÕõæÝõ ÈöÃóäøóåõ Óóáöíãñ
ÛóíúÑõ ÇáúãóæúÕõæÝö ÈöÃóäøóåõ ãóÚöíÈñ ÝóÅöÐóÇ ËóÈóÊó Ãóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó
Úóáóíúåö ÇáúÚóãóáõ ÇáÓøóáöíãõ ÇáúãõÒóíøöäõ áöáËøóæúÈö ÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó
ÇáúãóÚöíÈó ÇáúãõÎóÑøóÞó áöáËøóæúÈö ÛóíúÑõ ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÝóáóÇ
íóßõæäõ ãóÃúÐõæäðÇ Ýöíåö æóÈöåö ÝóÇÑóÞó ÃóÌöíÑó ÇáúæóÇÍöÏö æóãöäú
ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ãóäú íóÞõæáõ: åõäóÇßó ÇáúÈóÏóáõ
áóíúÓó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáÓøóáöíãö Èóáú ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÊóÓúáöíãö ÇáäøóÝúÓö
Ïõæäó ÇáúÚóãóáö æóÕöÝóÉõ ÇáÓøóáóÇãóÉö Ýöí ÇáúÚóãóáö ÈöãõÞúÊóÖóì ÚóÞúÏö
ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ÅáøóÇ Ãóäøó åóÐóÇ áóíúÓó ÈöÞóæöíøò ÝóÇáúãóÚúÞõæÏõ
Úóáóíúåö Ýöí ÇáúãóæúÖöÚóíúäö ÇáúÚóãóáõ æóÇáúÈóÏóáõ ÈöãõÞóÇÈóáóÉö
ÇáúãóÞúÕõæÏö ÅáøóÇ Ãóäøó åõäóÇßó íõÞóÇãõ ÊóÓúáöíãõ ÇáäøóÝúÓö ãóÞóÇãó
ÇáúÚóãóáö ÏóÝúÚðÇ áöáÖøóÑóÑö Úóäú ÇáúÃóÌöíÑö áöÊóÖöíÞó ãõÏøóÉõ
ÇáÊøóÓúáöíãö Úóáóíúåö
æóåóÐóÇ áóÇ íóÏõáøõ Úóáóì Ãóäøóåõ ÅÐóÇ æóÌóÏó ãóÇ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ áóÇ
íóßõæäõ ÇáúÈóÏóáõ ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö ßóãóÇ íõÞóÇãõ ÊóÓúáöíãõ ÇáäøóÝúÓö Ýöí
ÇáäøößóÇÍö ãóÞóÇãó ãóÇ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ¡ Ëõãøó ÅÐóÇ æóÌóÏó ãóÇ åõæó
ÇáúãóÞúÕõæÏõ æóåõæó ÇáúæóØúÁõ ßóÇäó ÇáúÈóÏóáõ ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö
ÝóÇáÕøóÍöíÍõ Ãóäú íóÞõæáó: ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö Ýöí ÍóÞøö ÃóÌöíÑö
ÇáúæóÇÍöÏö ãóäóÇÝöÚõåõ æóáöåóÐóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÅÚúáóÇãõåõ ÈöÈóíóÇäö
ÇáúãõÏøóÉö æóãóäóÇÝöÚõåõ Úóíúäñ æóÇáúÚóíúäõ áóÇ ÊóÎúÊóáöÝõ Èößóæúäöåö
ÓóáöíãðÇ¡ Ãóæú ãóÚöíÈðÇ ßóãóÇ Ýöí ÈóíúÚö ÇáúÚóíúäöº ÝóÅöäøóåõ¡ æóÅöäú
æóÌóÏó ÈöÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÚóíúÈðÇ áóÇ íóÎúÑõÌõ ÇáúÚóÞúÏõ Èöåö ãöäú
Ãóäú íóßõæäó ãõÊóäóÇæöáðÇ áóåõ ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó ãõÊóäóÇæöáñ
áöáúÚóãóáö ãóÚöíÈðÇ ßóÇäó¡ Ãóæú ÓóáöíãðÇ æóåõäóÇ ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö
Úóãóáñ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõÓúáóãö Ýöíåö æóÚóÞúÏõ ÇáÓøóáóãö
ÅÐóÇ ÊóäóÇæóáó ÇáúÌóíøöÏó áóÇ íóßõæäõ ÇáÑøóÏöíÁõ ãóÚúÞõæÏðÇ Úóáóíúåö ãóÇ
áóãú íõÓúÞöØú ÍóÞøóåõ Ýöí ÇáúÌóæúÏóÉö ÈöÇáÑøöÖóÇÁö Èöåö¡ ÝóåõäóÇ ãóÇ
ÏóÇãó ÇáúÚóãóáõ ÇáÓøóáöíãõ ãóÚúÞõæÏðÇ Úóáóíúåö áóÇ íóßõæäõ ÇáúãóÚöíÈõ
ãóÚúÞõæÏðÇ Úóáóíúåö ÅáøóÇ Ãóäú íóÑúÖóì Èöåö¡ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúãõÚóíøóäöº ÝóÅöäøóåõ æóÇåöÈñ áöáúÚóãóáö æóÇáúåöÈóÉõ áóÇ ÊóÞúÊóÖöí
ÇáÓøóáóÇãóÉó Úóäú ÇáúÚóíúÈö ÝóÈöÇáÊøóÎóÑøõÞö áóÇ íóÎúÑõÌõ ÇáúÚóãóáõ ãöäú
Ãóäú íóßõæäó ãóÃúÐõæäðÇ Ýöíåö¡ æóÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóÒøóÇÛö æóÇáúÝóÕøóÇÏö
æóÇáúÍóÌøóÇãö ÝóåõäóÇßó ÇáúÚóãóáõ ãóÚúáõæãñ ÈöÍóÏøöåö áóÇ ÈöÕöÝóÊöåöº
áöÃóäøóåõ ÍóÑóÌñ æóÇáúÍóÑóÌõ ÇáøóÐöí åõæó ÛóíúÑõ ÓóÇÑò áóíúÓó Ýöí æõÓúÚö
ÇáúÈóÔóÑö ÝóÅöäøóãóÇ íóáúÊóÒöãõ ÈöÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ãóÇ íóÞúÏöÑõ
Úóáóì ÊóÓúáöíãöåö Ïõæäó ãóÇ áóÇ íóÞúÏöÑõ¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäú
ÇáÊøóÎóÑøõÞö ÝóÝöí æõÓúÚö ÇáúÞóÕøóÇÑö Ýöí ÇáúÌõãúáóÉö ÅáøóÇ Ãóäøóåõ
ÑõÈøóãóÇ íóáúÍóÞõåõ ÇáúÍóÑóÌõ Ýöíåö¡ æóÐóáößó áóÇ íóãúäóÚõ ÕöÍøóÉó
ÇáúÊöÒóÇãöåö ÈöÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó ÇáÊøóÎóÑøõÞó
ÅãøóÇ Ãóäú íóßõæäó áöÔóíúÁò Ýöí Øóíøö ÇáËøóæúÈö¡ Ãóæú áöÑöÞøóÉò Ýöí
ÇáËøóæúÈö¡ Ãóæú áöÍöÏøóÉò Ýöí ÇáúãöÏóÞøóÉö æóßõáøõ åóÐóÇ íõãúßöäõ
ÇáúæõÞõæÝõ Úóáóíúåö ÚöäúÏó ÇáÊøóÃóãøõáö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáÓøöÑóÇíóÉõ
ÝóáöÖóÚúÝö ÇáØøóÈöíÚóÉö Úóäú ÏóÝúÚö ÃóËóÑö ÇáúÌöäóÇíóÉö¡ æóáóÇ ØóÑöíÞó
áöáúæõÞõæÝö ÈöÍóÇáò
íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó ÇáÊøóáóÝó åõäóÇßó áóÇ íóÍúÕõáõ Ýöí ÍóÇáö ÇáúÚóãóáö
æóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ ÈóÚúÏó ÇáúÝóÑóÇÛö ãöäúåõ ÈöãõÏøóÉò æóÇáúÚóãóáõ
ãóÖúãõæäñ Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ íõÞóÇÈöáõåõ ÈóÏóáñ ãóÖúãõæäñ ÝóãóÇ
íõÞóÇÈöáõ ÇáúãóÖúãõæäó íóßõæäõ ãóÖúãõæäðÇ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ ÈöÇáúÝóÑóÇÛö
ãöäúåõ íóÕöíÑõ ãõÓóáøóãðÇ Åáóì ÕóÇÍöÈöåö ÝóÅöäøóãóÇ ÍóÕóáó ÇáÊøóáóÝõ
ÈóÚúÏó ÎõÑõæÌöåö ãöäú ÖóãóÇäö ÇáúÚóÇÞöÏö¡ æóåõäóÇ ÇáÊøóÎóÑøõÞõ íóÍúÕõáõ
Ýöí ÍóÇáö ÇáúÚóãóáö áóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÝóÑóÇÛö ãöäú ÇáúÚóãóáö æóÝöí ÍóÇáö
ÇáúÚóãóáö ÇáÊøóÓúáöíãõ áóãú íõæÌóÏú ÈóÚúÏõ æóåõæó Úóãóáñ ãóÖúãõæäñ
Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ íõÞóÇÈöáõåõ
(15/105)
ÈóÏóáñ ãóÖúãõæäñ æóÇáúãõÊóæóáøöÏõ ãöäú
ÇáúãóÖúãõæäö íóßõæäõ ãóÖúãõæäðÇ¡ ÝóÃóãøóÇ ÃóÌöíÑõ ÇáúÞóÕøóÇÑö Ýóåõæó
ÃóÌöíÑñ æóÇÍöÏñ æóÇáúÈóÏóáõ Ýöí ÍóÞøöåö ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ãóäóÇÝöÚöåö
ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóßõæäõ ÖóÇãöäðÇ¡ Ëõãøó Úóãóáõåõ áöáúÃõÓúÊóÇÐö ßóÚóãóáö
ÇáúÃõÓúÊóÇÐö ÈöäóÝúÓöåö æóåõæó áóæú ÞóÇãó ÈöÇáËøóæúÈö ÈöäóÝúÓöåö
ÝóÎóÑøóÞó ÇáËøóæúÈõ ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ¡ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ Úóãóáó áóåõ
ÃóÌöíÑõåõ ÅÐóÇ ÚóÑóÝúäóÇ åóÐóÇ ÝóäóÞõæáõ: áöÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö ÇáúÎöíóÇÑõ
Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ ãóÞúÕõæÑðÇ æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó¡ æóÅöäú
ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ ÛóíúÑó ãóÞúÕõæÑò æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ (ÞóÇáó)
ÈöÔúÑõ Èúäõ ÛöíóÇËò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóåóÐóÇ ÇáúÌóæóÇÈõ ÕóÍöíÍñ
Úóáóì ÃóÕúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõº áöÃóäøó
ÚöäúÏóåõãóÇ ÞóÈúÖõåõ ÞóÈúÖõ ÖóãóÇäò Ýóáóåõ Ãóäú íõÖóãøöäóåõ ÞöíãóÊóåõ
æóÞúÊó ÇáúÞóÈúÖö ÛóíúÑó ãóÞúÕõæÑò¡ ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ýóåõæó ÎóØóÃñº áöÃóäøó ÚöäúÏóåõ ÞóÈóáó ÞóÈúÖö
ÇáúÞóÕøóÇÑö ÞóÈúÖõ ÃóãóÇäóÉò¡ æóÅöäøóãóÇ ÇáúãõæÌöÈõ áöáÖøóãóÇäö Úóáóíúåö
ÇáúÚóãóáõ Ýóíóßõæäõ áóåõ Ãóäú íõÖóãøöäóåõ ÞöíãóÊóåõ ãóÚúãõæáðÇ æóáóÇ
ÎöíóÇÑó áóåõ Ýöí Ðóáößó æóáóßöäøó ÇáúÃóÕóÍøó ãóÇ ÞõáúäóÇ ÝóÅöäøóÇ áóÇ
äóÞõæáõ äõÖóãøöäõåõ ÞöíãóÊóåõ ÈöÇáúÞóÈúÖö æóáóßöäøóåõ íõÖóãøöäõåõ
ÞöíãóÊóåõ ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö Åäú ÔóÇÁó ãóÚúãõæáðÇ¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÛóíúÑó
ãóÚúãõæáòº áöÃóäøó ÇáúÚóãóáó íóÕöíÑõ ãõÓóáøóãðÇ ãöäú æóÌúåò
ÈöÇÊøöÕóÇáöåö ÈöÇáËøóæúÈö¡ æóÐóáößó ÇáúÚóãóáõ íóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó
ãóÚúÞõæÏðÇ Úóáóíúåö ÚöäúÏó ÇáÑøöÖóÇÁö Èöåö ßóÇáÑøóÏöíÁö Ýöí ÈóÇÈö
ÇáÓøóáóãö ãóßóÇäó ÇáúÌóíøöÏö íóßõæäõ ãóÚúÞõæÏðÇ Úóáóíúåö ÚöäúÏó
ÇáÊøóÌóæøõÒö Èöåö ÝóÅöÐóÇ æóÞóÚó ÇáÊøóÛóíøõÑõ Ýöí ÇáúÚóãóáö ßóÇäó áóåõ
ÇáúÎöíóÇÑõ Åäú ÔóÇÁó ÑóÖöíó Èöåö ãõÊóÛóíøöÑðÇ ÝóÖóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ
ãóÚúãõæáðÇ æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó áóãú íóÑúÖó Èöåö
ÝóíóÎúÑõÌõ ÇáúÚóãóáõ Èöåö ãöäú Ãóäú íóßõæäó ãóÚúÞõæÏðÇ Úóáóíúåö
æóíõÖóãøöäõåõ ÞöíãóÊóåõ ÛóíúÑó ãóÚúãõæáò æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ¡ æóÅöäú áóãú
íóåúáößú ÇáËøóæúÈõ¡ æóÃóÑóÇÏó ÕóÇÍöÈõåõ ÃóÎúÐóåõ ßóÇäó áöáúÞóÕøóÇÑö Ãóäú
íóãúäóÚõåõ ÍóÊøóì íóÓúÊóæúÝöíó ÇáúÃóÌúÑó
æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ ÎöáóÇÝó ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ýöí åóÐóÇ
æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ßõáøó ÃóÌöíÑð íóßõæäõ ÃóËóÑõ Úóãóáöåö ÞóÇÆöãðÇ Ýöí
ÇáúãóÚúãõæáö ßóÇáäøóÓøóÇÌö æóÇáúÞóÕøóÇÑö æóÇáÕøóÈøóÇÛö æóÇáúÝóÊøóÇáö
Ýóáóåõ ÍóÞøõ ÇáúÍóÈúÓöº áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÇáúæóÕúÝõ ÇáøóÐöí
ÃóÍúÏóËóåõ Ýöí ÇáËøóæúÈö æóåõæó ÞóÇÆöãñ Ýóíóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÍúÈöÓóåõ
ÈöÈóÏóáöåö æóßõáøõ ãóäú áóíúÓó áöÚóãóáöåö ÃóËóÑñ Ýöí ÇáúãóÚúãõæáö
ßóÇáúÍóãøóÇáöº ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÍóÈúÓóº áöÃóäøó
ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö äóÝúÓõ ÇáúÚóãóáö æóáóãú íóÈúÞó ÈóÚúÏó ÇáúÝóÑóÇÛö
ãöäúåõ ÝóáóÇ íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÍúÈöÓó ÝóÅöäú (Þöíáó) Ýöí ÇáúÞóÕøóÇÑö:
Úóãóáõåõ Ýöí ÅÒóÇáóÉö ÇáÏøóÑóäö æóÇáúæóÓóÎö áóÇ Ýöí ÅÍúÏóÇËö ÇáúÈóíóÇÖö
Ýöí ÇáËøóæúÈö ÝóÇáúÈóíóÇÖõ áöáúÞõØúäö ÕöÝóÉñ ÃóÕöíáóÉñ (ÞõáúäóÇ) äóÚóãú
æóáóßöäú áóãøóÇ ÛóáóÈó ÇáÏøóÑóäõ æóÇáúæóÓóÎõ ÍóÊøóì ÇÓúÊóÊóÑó Èöåö ÕóÇÑó
Ýöí Íõßúãö ÇáúãóÚúÏõæãö æóÍöíäó ÃóÙúåóÑóåõ ÇáúÞóÕøóÇÑõ ÈöÚóãóáöåö ÌõÚöáó
ÙõåõæÑõåõ ãõÖóÇÝðÇ Åáóì Úóãóáöåö Ýóíóßõæäõ ÃóËóÑõ Úóãóáöåö ÞóÇÆöãðÇ Ýöí
ÇáúãóÚúãõæáö ÝóÅöäú ãóäóÚóåõ Ýóåóáóßó ÝóÇáúÌóæóÇÈõ Úóáóì ãóÇ ÈóíøóäøóǺ
áöÃóäøó ÇáúãóäúÚó ßóÇäó ÈöÍóÞøò ÝóáóÇ íóßõæäõ ÓóÈóÈðÇ ãõæÌöÈðÇ
áöáÖøóãóÇäö ÝöíãóÇ áóíúÓó ÈöãóÖúãõæäòº ÝóáöåóÐóÇ íóÓúÊóæöí ÇáúåóáóÇßõ
ÈóÚúÏó ÇáúãóäúÚö æóÞóÈúáóåõ æóÚóáóì Þóæúáö ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
áóíúÓó áóåõ ÍóÞøõ ÇáúÍóÈúÓö¡ ÝóÅöÐóÇ ÍóÈóÓóåõ ßóÇäó ÛóÇÕöÈðÇ ÖóÇãöäðÇ
áöáúÞöíãóÉö¡ æóÅöäú ÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÃúÎõÐó ÇáËøóæúÈó ÞóÈúáó ÊóãóÇãö
ÇáúÚóãóáö ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåö¡ æóíõÚúØöíóåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑó ÈöãöÞúÏóÇÑö ãóÇ
Úóãöáó áóãú íóßõäú áóåõ Ðóáößó ÍóÊøóì íóÝúÑõÛó ãöäúåõº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó
áóÇÒöãñ
(15/106)
ãöäú ÇáúÌóÇäöÈóíúäö áößóæúäöåö
ãõÚóÇæóÖóÉð ÝóãóÇ áóíúÓó áöáúÞóÕøóÇÑö Ãóäú íõÝóÑøöÞó ÇáÕøóÝúÞóÉó Úóáóì
ÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö ÝóíóãúÊóäöÚó ãöäú ÅÞóÇãóÉö ÈóÚúÖö ÇáúÚóãóáö ÈöÛóíúÑö
ÅÐúäöåö¡ ÝóßóÐóáößó áóÇ íóßõæäõ Ðóáößó áöÑóÈøö ÇáËøóæúÈö æóßóãóÇ Ãóäøó
ÅÞóÇãóÉó ÇáúÚóãóáö ãõÓúÊóÍóÞøñ Úóáóì ÇáúÞóÕøóÇÑö ÝóÅöãúÓóÇßõ ÇáúÚóíúäö
Åáóì Ãóäú íóÝúÑõÛó ãöäú ÇáúÚóãóáö ãõÓúÊóÍóÞøñ áóåõº æóáöåóÐóÇ áóÇ
íóÃúÎõÐõåõ ãöäúåõ ÕóÇÍöÈõåõ.
¡ æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÍóãøóÇáðÇ áöíóÍúãöáó áóåõ ÔóíúÆðÇ Úóáóì ÙóåúÑöåö¡
Ãóæú Úóáóì ÏóÇÈøóÊöåö Åáóì ãóæúÖöÚò ãóÚúáõæãò ÝóÍóãóáóåõ æóÕóÇÍöÈõåõ
íóãúÔöí ãóÚóåõ¡ Ãóæú áóíúÓó ãóÚóåõ ÝóÇäúßóÓóÑó Ýöí ÈóÚúÖö ÇáØøóÑöíÞö¡
Ãóæú ÚóËóÑó ÝóÇäúßóÓóÑóÊú ÇáÏøóÇÈøóÉõ ÝóÇäúßóÓóÑó ÇáúãóÊóÇÚõ (ÞóÇáó:) -
ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ÇÚúáóãú ÈöÃóäøó ÇáúÍóãøóÇáó ÃóÌöíÑñ ãõÔúÊóÑóßñ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÞóÕøóÇÑö¡ æóÅöäú ÊóáöÝó Ýöí íóÏöåö ÈöÛóíúÑö ÝöÚúáöåö
ÈöÃóäú ÒóÍóãóåõ ÇáäøóÇÓõ ÝóÝöí æõÌõæÈö ÇáÖøóãóÇäö Úóáóíúåö ÎöáóÇÝñ
Èóíúäó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÕóÇÍöÈóíúåö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ßóãóÇ
ÈóíøóäøóÇ¡ æóÅöäú ÊóáöÝó ÈöÝöÚúáöåö ÈöÃóäú ÊóÚóËøóÑó ÝóÇäúßóÓóÑó
ÇáúãóÊóÇÚõ Ýóåõæó ÖóÇãöäñ ÚöäúÏóäóÇ ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
- ÝóÅöäøó ÇáÊøóáóÝó ÍóÕóáó ÈöÌöäóÇíóÉö íóÏöåö¡ Ëõãøó ÚöäúÏóäóÇ áöÕóÇÍöÈö
ÇáúãóÊóÇÚö ÇáúÎöíóÇÑõ Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ ãóÍúãõæáðÇ Åáóì
ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí ÓóÞóØó æóÃóÚúØóÇåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÕøóÊöåö¡
æóÅöäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ ÛóíúÑó ãóÍúãõæáò æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ¡
æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÚóãóáó ÕóÇÑó ãõÓóáøóãðÇ Åäú ßóÇäó ÕóÇÍöÈõåõ íóãúÔöí
ãóÚóåõ ÝóáóÇ íõÔúßöáõ¡ æóßóÐóáößó Åäú ßóÇäó áóÇ íóãúÔöí ãóÚóåõ ÝóÅöäøóåõ
íóÕöíÑõ ãõÓóáøóãðÇ ÈöÇÊøöÕóÇáöåö Èöãöáúßöåö¡ Ëõãøó ÊóÛóíøóÑó ÞóÈúáó
ÊóãóÇãö ÇáÊøóÓúáöíãö ÝóíóËúÈõÊõ ÇáúÎöíóÇÑõ áöåóÐóÇ æóßóÇäó ÃóÈõæ ÈóßúÑò
ÇáÑøóÇÒöíø - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: ÇáÕøóÝúÞóÉõ ÞóÏú ÊóÝóÑøóÞóÊú
Úóáóíúåö ÝöíãóÇ áóãú íóÍúÕõáú ÇáúãóÞúÕõæÏõ ÅáøóÇ ÈöÌõãúáóÊöåö ÝóÅöäøó
ãóÞúÕõæÏó ÕóÇÍöÈö ÇáúãóÊóÇÚö áóÇ íóÍúÕõáõ ÅáøóÇ ÈöæõÕõæáö ÇáúãóÊóÇÚö
Åáóì ãóæúÖöÚö ÍóÇÌóÊöåö ÝóÅöÐóÇ ÇäúßóÓóÑó Ýöí ÈóÚúÖö ÇáØøóÑöíÞö ÝóÞóÏú
ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏõ ÝöíãóÇ ÈóÞöíó áöáúÝóæóÇÊö ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó
ÇáÕøóÝúÞóÉó ÞóÏú ÊóÝóÑøóÞóÊú ÝóÅöäú ÔóÇÁó ÑóÖöíó ÈöåóÐóÇ ÇáÊøóÝóÑøõÞö
æóÞóÑøóÑó ÇáúÚóÞúÏó ÝöíãóÇ ÇÓúÊóæúÝóì ãöäú ÇáúÚóãóáö æóÃóÚúØóÇåõ ãöäú
ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÕøóÊöåö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÈóì Ðóáößó æóÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏó Ýöí
Çáúßõáøö ÝóíõÖóãøöäõåõ ÞöíãóÊóåõ ÛóíúÑó ãóÍúãõæáò æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõº
æóáöåóÐóÇ ßóÇäó ÇáúÎöíóÇÑõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúãóÊóÇÚö æóáóæú åóáóßó Ýöí äöÕúÝö
ÇáØøóÑöíÞö ÈöÛóíúÑö ÝöÚúáöåö áóãú íóÖúãóäú ÔóíúÆðÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóßóÇäó áóåõ äöÕúÝõ ÇáúÃóÌúÑö ÈöÎöáóÇÝö
ãóÇ ÓóÈóÞó ÇáúÚóãóáó ãöäú ÇáúÞóÕøóÇÑöº áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö
åõäóÇ ÕóÇÑó ãõÓóáøóãðÇ ÈöäóÝúÓöåöº æóáöåóÐóÇ áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÍóÈúÓó
ÅÐóÇ ÝóÑóÛó ãöäú ÇáúÚóãóáö ÝóßóÇäó åõæó Ýöí åóÐóÇ ÇáúÍõßúãö ßóÃóÌöíÑö
ÇáúæóÇÍöÏö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÞóÕøóÇÑö ÝóÇáÊøóÓúáöíãõ åõäóÇßó áóÇ íóÊöãøõ
ÈöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö ÈöÏóáöíáö Ãóäøó áóåõ Ãóäú íóÍúÈöÓó áöÇÓúÊöíÝóÇÁö
ÇáúÃóÌúÑö
æóåóÐóÇ ÇáúÝóÕúáõ íõæåöäõ ØóÑöíÞóÉó ÇáÑøóÇÒöíø - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ýöí
ÇáúÝóÕúáö ÇáúÃóæøóáö¡ æóíóÊóÈóíøóäõ Èöåö Ãóäøó ÇáÕøóÍöíÍó ãóÇ ÞõáúäóÇ
ÃóæøóáðÇ ãöäú Ãóäøó ËõÈõæÊó ÇáúÎöíóÇÑö áöáÊøóÛóíøõÑö Åáóì ÇáúÈóÏóáö
æóÞöíóÇãö ÇáúÈóÏóáö ãóÞóÇãó ÇáúÃóÕúáö Ýöí ÝóÓúÎö ÇáúÚóÞúÏö Ýöíåö ÍóÊøóì
Ãóäøó Ýöí åóÐóÇ ÇáúãóæúÖöÚöº áóãøóÇ áóãú íóÌöÈú ÇáúÈóÏóáõ æóåõæó
ÇáÖøóãóÇäõ áóÇ íõãúßöäõ ÝóÓúÎõ ÇáúÚóÞúÏö ÝöíãóÇ ÃóÞóÇãó ãöäú ÇáúÚóãóáö
ÝóßóÇäó áóåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÕøóÉö Ðóáößó æóßóÇäó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ Ýöí ÇáúßöÑóÇÁö Åáóì ãóßøóÉó áóÇ íõÚúØóì
ÔóíúÆðÇ ãöäú ßöÑóÇÆöåö ÍóÊøóì íóÑúÌöÚó ãöäú ãóßøóÉó¡ æóßóÐóáößó
(15/107)
ßóÃóäú íóÞõæáõ Ýöí ÌóãöíÚö ãóäú íõÍóãøöáõ
ÇáúÍõãõæáóÉó Úóáóì ÙóåúÑöåö¡ Ãóæú Úóáóì ÏóÇÈøóÊöåö¡ Ãóæú ÓóÝöíäóÉò¡
Ëõãøó ÑóÌóÚó Úóäú Ðóáößó ÝóÞóÇáó: ßõáøõ ãóÇ ÕóÇÑó ãóÓöíÑðÇ áóåõ ãöäú
ÇáúÃóÌúÑö ÔóíúÁñ ãóÚúÑõæÝñ Ýóáóåõ Ãóäú íóÃúÎõÐóåõ ÈöÐóáößó æóåõæó Þóæúáõ
ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ æóÓóæóÇÁñ ßóÇäó ÇáúÃóÌúÑõ
ÏóÑóÇåöãó¡ Ãóæú ËóæúÈðÇ¡ Ãóæú ÚóÈúÏðÇ Ãóæú ÛóíúÑó Ðóáößó æóÃóÕúáõ
ÇáúãóÓúÃóáóÉö Ãóäøó ÇáúÃõÌúÑóÉó áóÇ Êõãúáóßõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö æóáóÇ
íóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõåóÇ Èöåö ÚöäúÏóäóÇ ÚóíúäðÇ ßóÇäó¡ Ãóæú ÏóíúäðÇ
æóÅöäøóãóÇ Êõãúáóßõ ÈöÃóÍóÏö ãóÚóÇäò ËóáóÇËóÉò ÅãøóÇ ÇáÊøóÚúÌöíáõ¡ Ãóæú
ÔóÑúØõ ÇáÊøóÚúÌöíáö¡ Ãóæú ÇÓúÊöíÝóÇÁõ ãóÇ íõÞóÇÈöáõåõ æóÚöäúÏó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Êõãúáóßõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö æóíóÌöÈõ
ÊóÓúáöíãõåóÇ ÚöäúÏó ÊóÓúáöíãö ÇáÏøóÇÑö¡ Ãóæú ÇáÏøóÇÈøóÉö Åáóì
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóÍõÌøóÊõåõ Ýöí Ðóáößó Ãóäøó åóÐóÇ ÚóÞúÏõ ãõÚóÇæóÖóÉò
ÝóãõØúáóÞõåõ íõæÌöÈõ ãöáúßó ÇáúÈóÏóáö ÈöäóÝúÓöåö ßóÚóÞúÏö ÇáúÈóíúÚö
æóÇáäøößóÇÍö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ãóÇ åõæó ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö
ÇáúãóäúÝóÚóÉõ æóãóäúÝóÚóÉõ ÇáúÚóíúäö ÝóßóãóÇ íõãúáóßõ ÇáúÈóÏóáõ Ýöí
ÇáúÚóÞúÏö ÇáúæóÇÑöÏö Úóáóì ÇáúÚóíúäö ÈöäóÝúÓöåö¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí
ÇáúÚóÞúÏö ÇáúæóÇÑöÏö Úóáóì ÇáúãóäúÝóÚóÉö
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì Ãóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó Ýöí Íõßúãö ÇáúÚóíúäö ÕöÍøóÉõ
ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö ÈöÃõÌúÑóÉò ãõÄóÌøóáóÉò æóãóÇ áóíúÓó ÈöÚóíúäò Ýóåõæó
Ïóíúäñ æóÇáÏøóíúäõ ÈöÇáÏøóíúäö ÍóÑóÇãñ Ýöí ÇáÔøóÑúÚö æóåóÐóǺ áöÃóäøó
ÇáúãóäúÝóÚóÉó¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú ãóÚúÏõæãóÉð ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö ÍóÞöíÞóÉð
ÝóÞóÏú ÌõÚöáóÊú ßóÇáúãóæúÌõæÏóÉö ÍõßúãðÇ ÈöÏóáöíáö ÌóæóÇÒö ÇáúÚóÞúÏö
æóáõÒõæãöåö æóÚóÞúÏõ ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö Úóáóì ÇáúãóÚúÏõæãö áóÇ íóäúÚóÞöÏõ
æóáóÇ íõáúÊóÒóãõ æóáöáÔøóÑúÚö æöáóÇíóÉñ Ãóäú íóÌúÚóáó ÇáúãóÚúÏõæãó
ÍóÞöíÞóÉð ãóæúÌõæÏðÇ ÍõßúãðÇ áöÍóÇÌóÉö ÇáäøóÇÓö Åáóíúåö ßóãóÇ ÌóÚóáó
ÇáäøõØúÝóÉó Ýöí ÇáÑøóÍöãö æóáóÇ ÍóíóÇÉó ÝöíåóÇ ßóÇáúÍóíøö ÍõßúãðÇ Ýöí
ÍóÞøö ÇáúÅöÑúËö æóÇáúÚöÊúÞö æóÇáúæóÕöíøóÉö æóßóãóÇ ÌõÚöáó ÇáúÍóíøõ
ÍóÞöíÞóÉð ßóÇáúãóíøöÊö ÍõßúãðÇ æóÇáúãõÑúÊóÏøö ÇááøóÇÍöÞö ÈöÏóÇÑö
ÇáúÍóÑúÈö æóÅöÐóÇ ÕóÇÑóÊú ãóæúÌõæÏóÉð ÍõßúãðÇ ÇáúÊóÍóÞóÊú ÈöÇáúãóæúÌõæÏö
ÍóÞöíÞóÉð ÝóÊóÕöíÑõ ãóãúáõæßóÉð ÈöÇáúÚóÞúÏö æóßóãóÇ íóÕöíÑõ ãóãúáõæßðÇ
ÈöÇáúÚóÞúÏö ÍõßúãðÇ íóÕöíÑõ ãõÓóáøóãðÇ ÈöÊóÓúáöíãö ÇáÏøóÇÑö ÈöÏóáöíáö
Ãóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó íóãúáößõ ÇáÊøóÕóÑøõÝó Ýöíåö ÈöÇáúÅöÌóÇÑóÉö ãöäú
ÇáúÛóíúÑö æóÃóäøóåõ áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÑóíúäö ÝóÇäúåóÏóãóÊú ÅÍúÏóÇåõãóÇ
ÈöÇáúÞóÈúÖö áóãú íóßõäú áóåõ ÎöíóÇÑñ Ýöí ÑóÏøö ÇáúÃõÎúÑóì áöÊóÝóÑøõÞö
ÇáÕøóÝúÞóÉö ÈóÚúÏó ÇáÊøóãóÇãö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö æóÃóäøóåõ
áóæú ÊóÒóæøóÌó ÇãúÑóÃóÉð Úóáóì Óõßúäóì ÏóÇÑò ÓóäóÉð ÝóÓóáøóãó ÇáÏøóÇÑó
ÅáóíúåóÇ áóãú íóßõäú áóåóÇ Ãóäú ÊóÍúÈöÓó äóÝúÓóåóÇ áöÇÓúÊöíÝóÇÁö
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÞóÈúáó ÊóÓúáöíãö ÇáÏøóÇÑö ÅáóíúåóÇ æóáóÇ
íóÏúÎõáõ Úóáóì åóÐóÇ ãóÇ ÅÐóÇ ÇäúåóÏóãóÊú ÇáÏøóÇÑõ ÝóÅöäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó
áóÇ ÊóÊúáóÝõ Ýöí ÖóãóÇäö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøóÇ ÌóÚóáúäóÇåóÇ
ßóÇáúãóæúÌõæÏóÉö ÇáúãõÓóáøóãóÉö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÚóÑóÖöíøóÉö ÇáúæõÌõæÏö Ýöí
ÇáúãõÏøóÉö æóÞóÏú ÒóÇáó Ðóáößó ÈöÇäúåöÏóÇãö ÇáÏøóÇÑö æóåõæó ßóãóÇ áóæú
ÌóÚóáúäóÇ ÇáäøõØúÝóÉó Ýöí ÇáÑøóÍöãö ßóÇáúÍóíøö áößóæúäöåóÇ ãõÚóÏøóÉð
áöÐóáößó ÝóÅöäú ÒóÇáó Ðóáößó ÈöÇáöÇäúÝöÕóÇáö ãóíøöÊðÇ ÈóØóáó Íõßúãõ
ÇáúÚöÊúÞö æóÇáúÅöÑúËö æóÇáúæóÕöíøóÉö áóåõ áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúãóÚúäóì
ÇáøóÐöí áöÃóÌúáöåö ÌõÚöáó ßóÇáúãóæúÌõæÏö
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøó ÇáúÃõÌúÑóÉó Êõãúáóßõ ÈöÔóÑúØö ÇáÊøóÚúÌöíáö
æóáóæú ßóÇäó ãõÞúÊóÖóì ãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö ÊóÃóÎøõÑõ Çáúãöáúßö Ýöí
ÇáúÃóÌúÑö Ãóæú áóãú ÊõÌúÚóáú ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ßóÇáúãóæúÌõæÏóÉö ÍõßúãðǺ
áóãóÇ æóÌóÈó ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÇáÔøóÑúØö ßóãóÇ ÞõáúÊõãú Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
ÇáúãõÖóÇÝóÉö Åáóì æóÞúÊò Ýöí ÇáúãõÓúÊóÞúÈóáö æóáöÃóäøó ÃóßúËóÑó ãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÇÈö Ãóäú ÊõÞóÇãó Úóíúäõ ÇáÏøóÇÑö ãóÞóÇãó ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Ýöí
(15/108)
ÍóÞøö ÇäúÚöÞóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö¡ ÝóßóÐóáößó
Ýöí ãöáúßö ÇáúÈóÏóáö ßóÚóÞúÏö ÇáÓøóáóãö ÝóÅöäøó ÇáÐøöãøóÉó áóãøóÇ
ÃõÞöíãóÊú ãóÞóÇãó ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö åõäóÇßó Ýöí ÇäúÚöÞóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö
æóáõÒõæãöåö ãóáóßó ÇáúÈóÏóáó Èöåö ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö æóÍõÌøóÊõäóÇ Ýöí
Ðóáößó Ãóäøó åóÐóÇ ÚóÞúÏõ ãõÚóÇæóÖóÉò ÝóíóÞúÊóÖöí ÊóÞóÇÈõáó
ÇáúÈóÏóáóíúäö Ýöí Çáúãöáúßö æóÇáÊøóÓúáöíãö ßóÚóÞúÏö ÇáúÈóíúÚö¡ Ëõãøó
ÃóÍóÏõ ÇáúÈóÏóáóíúäö æóåõæó ÇáúãóäúÝóÚóÉõ áóãú ÊóÕöÑú ãóãúáõæßóÉð
ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö¡ ÝóßóÐóáößó ÇáúÃõÌúÑóÉõ æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõ ãóÚúÏõæãñ
Ýöí äóÝúÓöåö¡ æóÇáúãöáúßõ ãöäú ÕöÝóÇÊö ÇáúãóæúÌõæÏóÇÊö ÝóÇáúãóÚúÏõæãõ
áóÇ íõæÕóÝõ ÈöÔóíúÁò Óöæóì Ãóäøóåõ ãóÚúÏõæãñ æóÇáúãöáúßõ ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú
ÇáúÞõÏúÑóÉö ÝóáóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ Ðóáößó Úóáóì ÇáúãóÚúÏõæãö æóÅöÐóÇ áóãú
íóãúáößú ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö Ýöí ÇáúÍóÇáö Ýóáóæú ãóáóßó ÇáúÈóÏóáö
ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò¡ æóÐóáößó áóíúÓó ÈöÞóÖöíøóÉö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö¡ Ëõãøó
ÚöäúÏó ÇáúÍõÏõæËö Êõãúáóßõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö
ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖòº áöÃóäøó ÇáúÚöæóÖó ßóÇäó ãóãúáõæßðÇ áóåõ ãöäú ÞóÈúáõ
æóãöáúßõåõ áóÇ íóßõæäõ ÚöæóÖðÇ Úóäú ãöáúßöåö æóáóÇ æóÌúåó Ãóäú íõÞóÇáó
Åäøó ÇáúãóäóÇÝöÚó ÇáøóÊöí ÊóÍúÏõËõ Ýöí ÇáúãõÏøóÉö ÊõÌúÚóáõ ãóæúÌõæÏóÉð
ÍõßúãðǺ áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ íõÞóÏøóÑõ ÇáÔøóíúÁõ ÍõßúãðÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
íõÊóÕóæøóÑõ ÍóÞöíÞóÉð ßóãóÇ ÝöíãóÇ ÇÓúÊóÔúåóÏõæÇ Èöåö ÝóÅöäøó ÇáúÍóíøó
íõÊóÕóæøóÑõ Ýöíåö ÇáúãóæúÊõ æóÇáúãóíøöÊó íõÊóÕóæøóÑõ Ýöíåö ÇáúÍóíóÇÉõ
æóáóÇ ÊóÕóæøõÑó áöæõÌõæÏö ÇáúãóäóÇÝöÚö ÇáøóÊöí ÊóÍúÏõËõ Ýöí ÇáúãõÏøóÉö
ÌõãúáóÉð ÝóáóÇ íóÌõæÒõ Ãóäú íõÞóÏøóÑó ÍõßúãðÇ¡ ÝóÃóãøóÇ ÌóæóÇÒõ
ÇáúÚóÞúÏö áóíúÓó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÊõÌúÚóáõ ãóæúÌõæÏóÉð
ÍõßúãðÇ
æóßóíúÝ íõÞóÇáõ åóÐóÇ æóÇáúãóæúÌõæÏõ ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÍóÞöíÞóÉð áóÇ
íóÞúÈóáõ ÇáúÚóÞúÏó ÝóÅöäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÚóÑóÖñ áóÇ íõÊóÕóæøóÑõ
ÈóÞóÇÄõåóÇ æóÞúÊóíúäö æóÇáÊøóÓúáöíãó ÈöÍõßúãö ÇáúÚóÞúÏö íóßõæäõ
ÚóÞöíÈóåõ æóÇáúÌõÒúÁó ÇáúãóæúÌõæÏó ÍóÞöíÞóÉð áóÇ ÈóÞóÇÁó áóåõ
áöíõÓóáøóãó ÚóÞöíÈó ÇáúÚóÞúÏö æóãóÇ áóÇ íõÊóÕóæøóÑõ Ýöíåö ÇáÊøóÓúáöíãõ
ÈöÍõßúãö ÇáúÚóÞúÏö áóÇ íóßõæäõ ãóÍóáøðÇ áöÚõÞõæÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö¡ Ýóáóæú
ÌóÚóáúäóÇåóÇ ßóÇáúãóæúÌõæÏóÉö ÍóÞöíÞóÉð áóãú ÊóÞúÈóáú ÇáúÚóÞúÏó
ÝóÈöåóÐóÇ ÊóÈóíøóäó Ãóäøó ÌóæóÇÒó ÇáúÚóÞúÏö áóãú íóßõäú ÈöÇáØøóÑöíÞö
ÇáøóÐöí ÞóÇáóåõ ÇáúÎóÕúãõ Èóáú ÈöÃóÍóÏö ÇáØøóÑöíÞöíäó ÅãøóÇ ÈöÅöÞóÇãóÉö
Úóíúäö ÇáÏøóÇÑö ÇáúãõäúÊóÝóÚö ÈöåóÇ ãóÞóÇãó ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí ÍóÞøö
ÕöÍøóÉö ÇáúÅöíÌóÇÈö¡ Ëõãøó ÇäúÚöÞóÇÏõ ÇáúÚóÞúÏö ÍóÞøõ ÇáúãóÚúÞõæÏö
Úóáóíúåö Ýöí Íõßúãö ÇáúãõÖóÇÝö Åáóì æóÞúÊö ÇáúÍõÏõæËö æóåõæó ãóÚúäóì ãóÇ
ÞõáúäóÇ Åäøó ÚóÞúÏó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ýöí Íõßúãö ÚõÞõæÏò ãõÊóÝóÑøöÞóÉò
íóÊóÌóÏøóÏõ ÇäúÚöÞóÇÏõåóÇ ÈöÍóÓóÈö ãóÇ íóÍúÏõËõ ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö
æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÅöíÌóÇÈó ÈóÚúÏó ÇáúæõÌõæÏö áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ¡ æóÍõßúãõ
ÇáöÇäúÚöÞóÇÏö ÈóÚúÏó ÇáúÅöíÌóÇÈö íóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóÃúÎöíÑó Ýöí Íõßúãö
ÇáúãóÍóáøö ßóÇáØøóáóÇÞö ÇáúãõÖóÇÝö æóÇáúÚöÊúÞö ÇáúãõÖóÇÝö æóÇáúæóÕöíøóÉö
æóÇáúãõÒóÇÑóÚóÉö Úóáóì ÃóÕúáö ÇáúÎóÕúãö æóÇáúãõÖóÇÑóÈóÉö ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö¡
Ãóæú ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøóåõ áóãøóÇ ÊóÚóÐøóÑó ÇáúÅöíÌóÇÈõ ÈóÚúÏó æõÌõæÏö
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÓóÞóØó ÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáúæõÌõæÏö Ýöíåö ÔóÑúÚðÇ áöÇäúÚöÞóÇÏö
ÇáúÚóÞúÏö ÊóíúÓöíÑðÇ æóáóßöäú ÚóÑóÖöíøóÉõ ÇáúæõÌõæÏö Èößóæúäö ÇáúÚóíúäö
ãõäúÊóÝóÚðÇ ÈöåóÇ ÊóßúÝöí áöÇäúÚöÞóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö ßóãóÇ áóæú ÊóÒóæøóÌó
ÑóÖöíÚóÉð ÕóÍøó ÇáäøößóÇÍõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøó ÚóÑóÖöíøóÉó ÇáúæõÌõæÏö
ÝöíãóÇ åõæó ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö æóåõæó ãöáúßõ ÇáúÍöáøö íõÞóÇãõ ãóÞóÇãó
ÇáúæõÌõæÏö æóÚóáóì ÇáØøóÑöíÞóíúäö ÌóãöíÚðÇ ÅÞóÇãóÉõ ÇáÔøóíúÁö ãóÞóÇãó
ÛóíúÑöåö Êóßõæäõ ÈöØóÑöíÞö ÇáÖøóÑõæÑóÉö ÝóÊõÞóÏøóÑõ ÈöÞóÏúÑö
ÇáÖøóÑõæÑóÉö æóáóÇ ÖóÑõæÑóÉó Ýöí ãöáúßö ÇáúÈóÏóáö ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏöº
áöÃóäøó Çáúãöáúßó Íõßúãõ ÇáÓøóÈóÈö æóÇáúÍõßúãõ ÞóÏú íóÊóÃóÎøóÑõ Úóäú
ÇáÓøóÈóÈö æóÅöäøóãóÇ ÇáÔøóÑúØõ Ãóäú áóÇ íóÎúáõæó ÇáÓøóÈóÈõ Úóäú
ÇáúÍõßúãö¡ ÝóÃóãøóÇ Ãóäú íóÞúÊóÑöäó.
(15/109)
Èöåö ÝóáóÇ æóÝöí Íõßúãö ãöáúßö ÇáúÈóÏóáö
áóÇ ÖóÑõæÑóÉó ÝóÇÚúÊóÈóÑúäóÇ ãóÇ åõæó ÇáúÃóÕúáõ æóåõæó Ãóäú íóÊóÃóÎøóÑó
Åáóì æõÌõæÏö Çáúãöáúßö ÝöíãóÇ íõÞóÇÈöáõåõ æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøó
ÞóÈúáó ÊóÓúáöíãö ÇáÏøóÇÑö áóÇ íóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõ ÇáúÃóÌúÑö æóáóæú ÌõÚöáóÊú
ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ßóÇáúÚóíúäö áóßóÇäó Ãóæøóáõ ÇáÊøóÓúáöíãóíúäö Úóáóì
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ßóÇáËøóãóäö Ýöí ÈóíúÚö ÇáúÚóíúäö æóáóÇ íóÞõæáõ: Åäøó
ÇáúãóäúÝóÚóÉó Ïóíúäñ ÝóÅöäøó ÇáÏøóíúäó ãóÍóáøõåõ ÇáÐøöãøóÉõ æóåõæó áóÇ
íóáúÊóÒöãõ ÇáúãóäúÝóÚóÉó Ýöí ÇáÐøöãøóÉö ÝóßóíúÝ äóÞõæáõ Ðóáößó
æóÅöäøóãóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÇáúÚóÏóãõ ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö ÝóãóÇ íóßõæäõ ÏóíúäðÇ
Ýóåõæó Ýöí Íõßúãö ÇáúãóæúÌõæÏö ÈöæõÌõæÏö ãóÍóáøöåö æóáöåóÐóÇ ÌóÚóáúäóÇ
ÇáúãõÓúáóãó Ýöíåö ãóãúáõæßðÇ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö æóÌóÚóáúäóÇ ÈóÏóáóåõ
ãóãúáõæßðÇ ÍóÊøóì æóÌóÈó Úóáóì ÑóÈøö ÇáÓøóáóãö ÊóÓúáöíãõåõ ÈöäóÝúÓö
ÇáúÚóÞúÏö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøößóÇÍö ÝóÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö åõäóÇßó
ÇáúÚóíúäõ æóÇáúãöáúßõ Ýöí ÈóÇÈö ÇáäøößóÇÍö áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóÃóÎøõÑó
Úóäú ÇáÓøóÈóÈö ÝóáöåóÐöåö ÇáÖøóÑõæÑóÉö ÌóÚóáúäóÇåõ ßóÇáúãóæúÌõæÏö Ýöí
Íõßúãö Çáúãöáúßö
ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÔóÑóØó ÇáÊøóÚúÌöíáó ÝóäóÞõæáõ ÇãúÊöäóÇÚõ Çáúãöáúßö
ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö ßóÇäó ÈöãõÞúÊóÖóì ãõØúáóÞö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö¡ æóÐóáößó
íóÊóÛóíøóÑõ ÈöÇáÔøóÑúØö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÈóíúÚö ÝóÅöäøó ãõÞúÊóÖóì
ãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö ãöáúßõ ÇáúãóÈöíÚö ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö¡ Ëõãøó
íóÊóÃóÎøóÑõ ÈöÔóÑúØö ÇáúÎöíóÇÑö æóãõÞúÊóÖóì ãõØúáóÞö ÇáúÈóíúÚö æõÌõæÈõ
ÊóÓúáöíãö ÇáËøóãóäö ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö¡ Ëõãøó íóÊóÚóíøóäõ ÔóÑúØõ
ÇáúÃóÌóáö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÇáúãõÖóÇÝóÉö ÝóÅöäøó ÇãúÊöäóÇÚó ËõÈõæÊö
Çáúãöáúßö åõäóÇ áóíúÓó ÈöãõÞúÊóÖóì ÇáúÚóÞúÏö Èóáú ÈöÇáÊøóÕúÑöíÍö
ÈöÇáúÅöÖóÇÝóÉö Åáóì æóÞúÊò Ýöí ÇáúãõÓúÊóÞúÈóáö æóÇáúãõÖóÇÝõ Åáóì æóÞúÊò
áóÇ íóßõæäõ ãóæúÌõæÏðÇ ÞóÈúáó Ðóáößó ÇáúæóÞúÊö ÝóáóÇ íóÊóÛóíøóÑõ åóÐóÇ
ÇáúãóÚúäóì ÈöÇáÔøóÑúØö¡ æóÅöÐóÇ ËóÈóÊó Ãóäøóåõ íõãúáóßõ ÈöÔóÑúØö
ÇáÊøóÚúÌöíáö ËóÈóÊó Ãóäøóåõ íõãúáóßõ ÈöÇáÊøóÚúÌöíáö ÃóíúÖðǺ áöÃóäøóåõ
ÝóæúÞó ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáÊøóÚúÌöíáö¡ æóÐóáößóº áöÃóäøó Çáúãöáúßó íóËúÈõÊõ
ÈöÇáúÞóÈúÖö æóáöáúÞóÈúÖö ÊóÃúËöíÑñ Ýöí ÅËúÈóÇÊö Çáúãöáúßö ÝöíãóÇ áóãú
íõãúáóßú ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÈóÉö¡ æóäóÝóÞóÉõ ÇáÒøóæúÌóÉö
Êõãúáóßõ ÈöÇáúÞóÈúÖö áöãõÏøóÉò Ýöí ÇáúãõÓúÊóÞúÈóáö æóáóÇ íõãúáóßõ
ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö¡ Ëõãøó ßóãóÇ áóÇ ÖóÑõæÑóÉó Ýöí Çáúãöáúßö áóÇ
ÖóÑõæÑóÉó Ýöí ÇáÊøóÓúáöíãöº áöÃóäøóåõ ÞóÏú íóÊóÃóÎøóÑõ ÇáÊøóÓúáöíãõ Úóäú
ÇáúÚóÞúÏö ÝóáóÇ íõÌúÚóáõ ãõÓóáøöãðÇ ÈöÊóÓúáöíãö ÇáÏøóÇÑö æóåóÐóǺ
áöÃóäøó ÊóÃúËöíÑó ÇáÊøóÓúáöíãö ÈöÍõßúãö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö Ýöí äóÞúáö
ÇáÖøóãóÇäö
æóáóãøóÇ áóãú íóäúÊóÞöáú Åáóì ÖóãóÇäö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøóåõ
áóãú íóÕöÑú ãõÓóáøóãðÇ Åáóíúåö æóÌóæóÇÒõ ÊóÕóÑøõÝöåö ãöäú ÇáúæóÌúåö
ÇáøóÐöí íóÌõæÒõ Ýöíåö ÊóÕóÑøõÝõ ÇáúÂÎóÑö áöÚóÌúÒöåö Úóäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö
ÈóÚúÏó ÇáúæõÌõæÏö ÍóÞöíÞóÉð ßóãóÇ ÈóíøóäøóÇ¡ æóßóÐóáößó Ýöí Íõßúãö
ÊóÝóÑøõÞö ÇáÕøóÝúÞóÉöº ÝóÅöäøóåõ áóÇ íõãúßöäõ ÅËúÈóÇÊõ Ðóáößó ÚöäúÏó
ÇáúÞóÈúÖö ÍóÞöíÞóÉð ÝóÊõÞóÇãõ ÇáÏøóÇÑõ Ýöíåö ãóÞóÇãóåõ ßóãóÇ Ýöí Íõßúãö
ÇáÊøóÕóÑøõÝö æóÕöÍøóÉõ ÊóÓúãöíóÉö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÕóÏóÇÞðǺ áöÃóäøóåõ
áóíúÓó ãöäú ÖóÑõæÑóÉö ÕöÍøóÉõ ÇáúÚóÞúÏö ãöáúßõ ÇáúãõÓóãøóì ÈöäóÝúÓö
ÇáúÚóÞúÏöº ÝóÅöäøóåõ Ýöí Íõßúãö ÇáúÈóíúÚö ÚöäúÏóäóÇ æóáöåóÐóÇ áóæú
ÊóÒóæøóÌó ÇãúÑóÃóÉð Úóáóì ÚóÈúÏö ÇáúÛóíúÑö ÕóÍøóÊú ÇáÊøóÓúãöíóÉõ
æóíóÊóÃóÎøóÑõ Çáúãöáúßõ ÅáøóÇ Ãóäú íõÍóÕøöáó ÇáÒøóæúÌõ ãöáúßõ ÇáúÚóÞúÏõ
áöäóÝúÓöåö æóÅöäøóãóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ãõÌóÑøóÏõ ÊóÓúáöíãö ÇáÏøóÇÑö Ýöí
ÓõÞõæØö ÍóÞøöåóÇ Ýöí ÇáúÍóÈúÓö áöæõÌõæÏö ÇáÑøöÖóÇÁö ãöäúåóÇ ÈöÐóáößó
ÝóÅöäøóåóÇ áóãøóÇ ÌóÚóáóÊú ÇáÕøóÏóÇÞó ÇáúãóäóÇÝöÚó ÇáøóÊöí ÊõæÌóÏõ Ýöí
ÇáúãõÏøóÉö ãóÚó ÚöáúãöåóÇ Ãóäøóåõ áóÇ íõÊóÕóæøóÑõ ÊóÓúáöíãõåóÇ ÌõãúáóÉð
ÝóÞóÏú ÕóÇÑóÊú ÑóÇÖöíóÉð ÈöÓõÞõæØö ÍóÞøöåóÇ Ýöí ÇáúÍóÈúÓö ÚöäúÏó
ÊóÓúáöíãö ÇáÏøóÇÑö ÅáóíúåóÇ áóÊõÍúÏöËõ ÇáúãóäúÝóÚóÉó Úóáóì ãöáúßöåóÇ
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ÒóæøóÌóÊú äóÝúÓóåóÇ
(15/110)
ÈöãóåúÑò ãõäóÌøóãò æóßóÇäó ÃóÈõæ
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ ÃóæøóáðÇ Ýöí ÇáúßöÑóÇÁö Åáóì
ãóßøóÉó áóÇ íõÚúØöíåö ÔóíúÆðÇ ãöäú ÇáúßöÑóÇÁö ÍóÊøóì íóÑúÌöÚó ãöäú
ãóßøóÉó æóåõæó Þóæúáõ ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -º áöÃóäøó ãóÞúÕõæÏóåõ
áóÇ íóÊöãøõ ÅáøóÇ Èöåö¡ æóæõÌõæÈõ ÊóÓúáöíãö ÇáúÃóÌúÑö ÈóÚúÏó ÍõÕõæáö
ÇáúãóÞúÕõæÏö ßóãóÇ áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÎóíøóÇØðÇ áöíóÎöíØó áóåõ ËóæúÈðÇ áóÇ
íóáúÒóãõåõ ÅíÝóÇÁõ ÇáúÃóÌúÑö ãóÇ áóãú íóÝúÑõÛú ãöäú ÇáúÚóãóáö¡ Ëõãøó
ÑóÌóÚó ÝóÞóÇáó: ßõáøóãóÇ ÓóÇÑó ãóÓöíÑðÇ áóåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÔóíúÁñ
ãóÚúÑõæÝñ Ýóáóåõ Ãóäú íóÃúÎõÐóåõ ÈöÐóáößó æóåõæó Þóæúáõ ÃóÈöí íõæÓõÝó
æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõº áöÃóäøó ÇáúÚóãóáó ÈöÍóÓóÈöåö íóÕöíÑõ
ãõÓóáøóãðÇ æóÅöäøóãóÇ íóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõ ÇáúÃóÌúÑö ÚöäúÏó ÊóÓúáöíãö ãóÇ
íõÞóÇÈöáõåõ æóßóÇäó íóäúÈóÛöí Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö Ãóäøóåõ ßõáøóãóÇ ÓóÇÑó
ÔóíúÆðÇ æóáóæú ÎóØúæóÉð íóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõ ãóÇ íõÞóÇÈöáõåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö
æóáóßöäøó Ðóáößó ÇáúÞóÏúÑó áóÇ íõÚúÑóÝõ Ýóáóæú ÃóÎóÐúäóÇ ÈöÇáúÞöíóÇÓö
áóãú äóÊóÝóÑøóÛú Åáóì ÔõÛúáò ÂÎóÑó Èóáú íõÓóáøöãõ ÇáúÃóÌúÑó Ýöí ßõáøö
ÓóÇÚóÉò ÈöÞóÏúÑö ãóÇ íóÓúÊóæúÝöí ãöäú ÇáúÚóãóáö æóÐóáößó ÈóÚöíÏñ æóßóÇäó
ÇáúßóÑúÎöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: ßõáøóãóÇ ÓóÇÑó ãóÑúÍóáóÉð
ÃóæúÝóì ÍöÕøóÊóåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
- ÞóÇáó: ÅÐóÇ ÓóÇÑó ËõáõËó ÇáØøóÑöíÞö ØóÇáóÈó ÈöÍöÕøóÊöåö ãöäú
ÇáúÃóÌúÑöº áöÃóäøó åóÐóÇ ÇáúÞóÏúÑó ãöäú ÇáØøóÑöíÞö ÞóÏú íóßúÊóÑöí
ÇáúãóÑúÁõ Ýöíåö ÏóÇÈøóÉð¡ Ëõãøó íóäúÊóÞöáõ Åáóì ÃõÎúÑóì
æóÚóáóì åóÐóÇ áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÑðÇ ãõÏøóÉð ãóÚúáõæãóÉð ÝóÝöí Þóæúáöåö
ÇáúÃóæøóá ãóÇ áóãú ÊóäúÊóåö ÇáúãõÏøóÉõ áóÇ íóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõ ÇáúÃóÌúÑö
æóÝöí Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö ÅÐóÇ ãóÖóì ãöäú ÇáúãõÏøóÉö ãóÇ áóåõ ÍöÕøóÉñ
ãóÚúáõæãóÉñ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö íóÌöÈõ ÅíÝóÇÁõ ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÓóÇÈöåö
ÝóÇáúßóÑúÎöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÏøóÑó Ðóáößó Èöíóæúãò¡ æóÅöäú
ÚóÌøóáó ÇáúÃóÌúÑó ßõáøóåõ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ÃóÎóÐó ÈöÇáúÝóÖúáö
æóÃóæúÝóì ÞóÈúáó æõÌõæÈö ÇáúÅöíÝóÇÁö Ýóåõæó ßóãóäú Úóáóíúåö ÇáÏøóíúäõ
ÇáúãõÄóÌøóáõ ÅÐóÇ ÚóÌøóáóåõ æóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó ÝöíãóÇ ÚóÌøóáó
ãöäú ÇáúÃóÌúÑöº áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó ãóáóßó Ðóáößó ÈöÇáúÞóÈúÖö ÈóÚúÏó
ÇäúÚöÞóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö ÝóáóÇ íóÑúÌöÚõ Ýöíåö ÍóÇáó ÈóÞóÇÁö ÇáúÚóÞúÏö¡
æóÅöäú ÃóÔóÑóØó Ýöí ÇáúÚóÞúÏö Ãóäú áóÇ íõÓóáøöãó ÇáúÃóÌúÑó ÍóÊøóì
íóÑúÌöÚó¡ Ãóæú ÍóÊøóì ÊóäúÊóåöíó ÇáúãõÏøóÉõ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ ÃóãøóÇ Ýöí
Þóæúáöåö ÇáúÃóæøóáö ÝóåóÐóÇ ÔóÑúØñ íõæóÇÝöÞõ ãõÞúÊóÖóì ÇáúÚóÞúÏö æóÝöí
Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö åóÐóÇ ÇÔúÊöÑóÇØõ ÇáúÃóÌóáö Ýöí ÇáúÃóÌúÑö æóÇáúÃóÌúÑõ
ÞöíóÇÓõ ÇáËøóãóäö íóËúÈõÊõ ÇáúÃóÌóáõ Ýöíåö ÅÐóÇ ßóÇäó ÏóíúäðÇ æóáóÇ
íóÕöÍøõ ÇáÊøóÃúÌöíáõ Ýöíåö ÅÐóÇ ßóÇäó ÚóíúäðÇ
æóáóæú ÃóÈúÑóÃóåõ Úóäú ÌóãöíÚ ÇáúÃóÌúÑö¡ Ãóæú æóåóÈóåõ áóåõ ÝóÅöäú ßóÇäó
Ðóáößó ÏóíúäðÇ áóãú íóÕöÍøó Ðóáößó Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó ÇáúÂÎóÑö -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÕóÍøó Ýöí Þóæúáöåö ÇáúÃóæøóáö æóåõæó Þóæúáõ
ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóáóÇ ÊóÈúØõáõ Èöåö ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ¡ æóÅöäú
ßóÇäó ÚóíúäðÇ áóãú íóÕöÍøõ ÍóÊøóì íóÞúÈóáó ÇáúÂÎóÑõ ÝóÅöäú ÞóÈöáó
ÈóØóáóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõº áöÃóäøó ÇáúãõÚóíøóäó ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ßóÇáúãóÈöíÚö¡
æóÇáúãõÔúÊóÑöí ÅÐóÇ æóåóÈó ÇáúãóÈöíÚó ãöäú ÇáúÈóÇÆöÚö ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö
áóÇ ÊóÕöÍøõ ÇáúåöÈóÉõ ãóÇ áóãú íóÞúÈóáú ÝóÅöÐóÇ ÞóÈöáó ÇäúÝóÓóÎó
ÇáúÚóÞúÏõ¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÏóíúäðÇ Ýóãöäú ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ
Çááøóåõ - ãóäú íóÞõæáõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó ÇáúÃóæøóáö æóåõæó Þóæúáõ
ãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ íóÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÇáúÚóÞúÏö ãõÄóÌøóáðÇ
æóÇáúÅöÈúÑóÇÁõ Úóäú ÇáÏøóíúäö ÇáúãõÄóÌøóáö ÕóÍöíÍñ æóÝöí Þóæúáöåö
ÇáúÂÎóÑö áóÇ íóÌöÈõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö ÚóíúäðÇ ßóÇäó¡ Ãóæú ÏóíúäðÇ
æóÇáúÅöÈúÑóÇÁõ ÞóÈúáó ÇáúæõÌõæÈö áóÇ íóÕöÍøõ æóÚóáóì åóÐóÇ ÇáúÃóÕúáö
(15/111)
ÈóäóæúÇ ãóÓúÃóáóÉó ÇáúãõÕóÇÑóÝóÉö Úóáóì
åóÐóÇ æóáóßöäøó åóÐóÇ ÔóíúÁñ áóÇ íõÑúæóì Úóäú ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - äóÕøðÇ æóÝöí ÇáúÌóÇãöÚö Èóäóì ÇáúãóÓóÇÆöáó Úóáóì Ãóäøó
ÇáúÃóÌúÑó áóÇ íóÌöÈõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö ÚóíúäðÇ ßóÇäó¡ Ãóæú ÏóíúäðÇ
æóáóßöäøó æóÌúåó Þóæúáöåö ÇáúÃóæøóáö Ãóäøó ÓóÈóÈó ÇáúæõÌõæÈö åõæó
ÇáúÚóÞúÏõ¡ æóÇáúÚóÞúÏõ ãõäúÚóÞöÏñ ÅáøóÇ Ãóäøó ÇáúæõÌõæÈó ÊóÃóÎøóÑó
áöÊóÃóÎøõÑö ãóÇ íõÞóÇÈöáõåõ æóÇáúÅöÈúÑóÇÁõ ÈóÚúÏó æõÌõæÈö ÓóÈóÈö
ÇáúæõÌõæÈö ÕóÍöíÍñ¡ ßóÇáúÅöÈúÑóÇÁö Úóäú äóÝóÞóÉö ÇáúÚöÏøóÉö ãóÔúÑõæØðÇ
Ýöí ÇáúÎõáúÚö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáÓøóÈóÈó áóãøóÇ ÇõÚúÊõÈöÑó Ýöí ÌóæóÇÒö
ÃóÏóÇÁö ÇáúæóÇÌöÈö æóÃõÞöíãó ãóÞóÇãó ÇáúæõÌõæÈö ÝóßóÐóáößó Ýöí
ÇáúÅöÓúÞóÇØö æóÌúåõ Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö Ãóäøó ÇáúÅöÈúÑóÇÁó ÅÓúÞóÇØñ
æóÅöÓúÞóÇØõ ãóÇ áóíúÓó ÈöæóÇÌöÈò áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ æóÇáúåöÈóÉõ Êóãúáöíßñ
æóÊóãúáöíßõ ãóÇ áóíúÓó Èöãóãúáõæßò áóÇ íóÕöÍøõ
æóáóæú ÌóÇÒó ÇáúÅöÈúÑóÇÁõ æóÈóÞöíó ÇáúÚóÞúÏõ Èöãöáúßö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò æóåóÐóÇ íõÎóÇáöÝõ
ÞóÖöíøóÉó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÝóÅöäøóåõ ãöäú Íõßúãö ÇáúÅöÚóÇÑóÉö¡ æóáóÇ ÎöáóÇÝó
ÈóíúäóåõãóÇ Ãóäøó ÇáúÅöÈúÑóÇÁó Úóäú ÈóÚúÖö ÇáúÃõÌúÑóÉö ÞóÈúáó
ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÔóíúÁò ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÕóÍöíÍñº áöÃóäøó åóÐóÇ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÍóØøö ÝóíóáúÊóÍöÞõ ÈöÃóÕúáö ÇáúÚóÞúÏö¡ æóíóÕöíÑõ
ßóÃóäøóåõ ÚóÞóÏó Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö ÈöãóÇ ÈóÞöíó æóáóæú ÈóÇÚóåõ
ÈöÇáúÃóÌúÑö ãóÊóÇÚðÇ æóÓóáøóãóåõ Åáóíúåö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó
ÇáÔøöÑóÇÁó áóÇ íóÊóÚóáøóÞõ ÈöÇáÏøóíúäö ÇáúãõÖóÇÝö Åáóíúåö Èóáú
ÈöãöËúáöåö ÏóíúäðÇ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÇÔúÊóÑóì ÈöÇáÏøóíúäö ÇáúãóÙúäõæäö ÔóíúÆðÇ¡
Ëõãøó ÊóÕóÇÏóÞóÇ Úóáóì Ãóäú áóÇ Ïóíúäó ÈóÞöíó ÇáÔøöÑóÇÁõ ÕóÍöíÍðÇ¡ Ëõãøó
áóãøóÇ ÇÊøóÝóÞóÇ Úóáóì ÇáúãõÞóÇÕøóÉö ÈöÇáúÃóÌúÑö ãóÚó ÚöáúãöåöãóÇ
ÈöÃóäøóåõ áóÇ íóÌöÈõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö ÝóßóÃóäøóåõãóÇ ÔóÑóØóÇ ÊóÚúÌöíáó
ÇáúÃóÌúÑö æóíõÌúÚóáõ Ðóáößó ãõÖúãóÑðÇ Ýöí ßóáóÇãöåöãóÇ áöÊóÍúÕöíáö
ãóÞúÕõæÏöåöãóÇ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÞóÇáó: ÇÚúÊöÞú ÚóÈúÏóßó Úóäøöí Úóáóì ÃóáúÝö
ÏöÑúåóãò íõÌúÚóáõ ÇáÊøóãúáöíßõ ãõÖúãóÑðÇ áöÊóÍúÕöíáö ãóÞúÕõæÏöåöãóÇ
ÝóíóÕöíÑõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÇáËøóãóäö ÞöÕóÇÕðÇ ÈöåóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö æóáóÇ
íóßõæäõ áöáúÈóÇÆöÚö ÍóÞøõ ÍóÈúÓö ÇáúãóÈöíÚö ÈöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáËøóãóäö¡
ÝóÅöäú áóãú íõæóÝøöåö ÇáúÚóãóáó áöÚõÐúÑò ÑóÌóÚó Úóáóíúåö ÈöÇáÏøóÑóÇåöãö
Ïõæäó ÇáúãóÊóÇÚöº áöÃóäøóåõ áóãøóÇ ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏõ ÈóÚúÏóãóÇ ÕóÇÑó
ãõÓúÊóæúÝöíðÇ áöáúÃóÌúÑö ÈöÇáúãõÞóÇÕøóÉö æóÌóÈó ÑóÏøõ ãóÇ ÇÓúÊóæúÝóì
ßóãóÇ áóæú ÇÓúÊóæúÝóÇåõ ÍóÞöíÞóÉð
Ãóæú áóãøóÇ ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏõ ÙóåóÑó Ãóäøó ÇáúÃóÌúÑó ÛóíúÑõ æóÇÌöÈò
æóÃóäøó ÇáúãõÞóÇÕøóÉó áóÇ ÊóÞóÚõ Èöåö æóáóßöäøó ÃóÕúáó ÇáÔøöÑóÇÁö ÈóÞöíó
ÕóÍöíÍðÇ ÈöËóãóäò Ýöí ÐöãøóÊöåö ÝóíõØóÇáöÈõåõ ÈöÇáËøóãúäö.
æóÅöäú ÈóÇÚóåõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÈöÇáÏøóÑóÇåöãö ÏóäóÇäöíÑó æóÏóÝóÚóåóÇ
Åáóíúåö ÞóÈúáó ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí
íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇáúÃóæøóáö æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÝöí Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö ÇáÕøóÑúÝõ ÈóÇØöáñ ÝóÅöÐóÇ
ÇÝúÊóÑóÞóÇ ÞóÈúáó ÅíÝóÇÁö ÇáúÚóãóáö ÝóæóÌúåõ Þóæúáöåö ÇáúÃóæøóáö
ÃóäøóåõãóÇ áóãøóÇ ÃóÖóÇÝóÇ ÚóÞúÏó ÇáÕøóÑúÝö Åáóì ÇáúÃõÌúÑóÉö ÝóÞóÏú
ÞóÕóÏóÇ ÇáúãõÞóÇÕøóÉó ÈöåóÇ æóáóÇ æóÌúåó áöÊóÍúÕöíáö ãóÞúÕõæÏöåöãóÇ
ÅáøóÇ ÈöÊóÞúÏöíãö ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáÊøóÚúÌöíáö ÝóíõÞóÏøóãõ Ðóáößó áöÊóÍúÕöíáö
ãóÞúÕõæÏöåöãóÇ¡ Ëõãøó ÇáúãõÖúãóÑõ ßóÇáúãõÕóÑøóÍö Èöåö
æóáóæú ÕóÑøóÍó ÈöÇÔúÊöÑóÇØö ÇáÊøóÚúÌöíáö¡ Ëõãøó ÕóÇÑóÝó Èöåö ÏöíäóÇÑðÇ
æóÞóÈóÖóåõ áóãú íóÈúØõáú ÇáúÚóÞúÏõ ÈöÇáöÇÝúÊöÑóÇÞö¡ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ
ËóÈóÊó Ðóáößó ÖöãúäðÇ Ýöí ßõáøò ãöäúåõãóÇ æóåõæó äóÙöíÑõ ÇáÔøöÑóÇÁö¡
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøó ãóäú ßóÝóáó Úóäú ÛóíúÑöåö ÚóÔóÑóÉó ÏóÑóÇåöãó
ÈöÃóãúÑöåö¡ Ëõãøó ÕóÇÑóÝó Èöåö ãóÚó ÇáúãóßúÝõæáö Úóäúåõ ÏöíäóÇÑðÇ ÞóÈúáó
Ãóäú íõÄóÏøöíó ÌóÇÒó Ðóáößó áöæõÌõæÏö ÇáÓøóÈóÈö¡ æóÅöäú áóãú íóÌöÈú
Ïóíúäõåõ Úóáóì ÇáúãóßúÝõæáö Úóäúåõ ãóÇ áóãú
(15/112)
íõÄóÏøö ãöËúáóåõ
æóÌúåõ Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö Ãóäøó æõÌõæÈó ÇáúÚóÔóÑóÉö ãõÞúÊóÑöäñ ÈöÚóÞúÏö
ÇáÕøóÑúÝö æóãóÇ íóÌöÈõ ÈöÚóÞúÏö ÇáÕøóÑúÝö ÅÐóÇ áóãú íõÞúÈóÖú ÍóÊøóì
ÇÝúÊóÑóÞóÇ ÈóØóáó ÇáúÚóÞúÏõ ßóãóÇ áóæú ÊóÕóÇÑóÝóÇ ÏöíäóÇÑðÇ ÈöÚóÔóÑóÉö
ÏóÑóÇåöãó ãõØúáóÞðÇ æóÈóíóÇäõ Ðóáößó Ãóäøó ÇáúÃóÌúÑó áóãú íóÌöÈú
ÈöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö ÞóÈúáó ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúÚóãóáö æóáóÇ
ÓóÈóÈó áöáúæõÌõæÈö ÈóÚúÏóåõ Óöæóì ÇáÕøóÑúÝö ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøóåõ æóÇÌöÈñ
ÈöÚóÞúÏö ÇáÕøóÑúÝö æóÇóáøóÐöí ÞóÇáó: ãöäú Ãóäøóåõ íõÞóÏøóãõ ÇÔúÊöÑóÇØõ
ÇáÊøóÚúÌöíáö áóíúÓó ÈöÞóæöíøòº áöÃóäøó ÇáúÍóÇÌóÉó Åáóì ÇÔúÊöÑóÇØö
ÇáÊøóÚúÌöíáö áöáúãõÞóÇÕøóÉö Èöåö áóÇ áöÕöÍøóÉö ÚóÞúÏö ÇáÕøóÑúÝö ÝóÚóÞúÏõ
ÇáÕøóÑúÝö ÕóÍöíÍñ ÈöÏóÑóÇåöãó Ýöí ÐöãøóÊöåö æóÃóæóÇäõ ÇáúãõÞóÇÕøóÉö
ÈóÚúÏó ÚóÞúÏö ÇáÕøóÑúÝö ÝóåóÈú Ãóäøó ÔóÑúØó ÇáÊøóÚúÌöíáö íóËúÈõÊõ
ãõÞóÏøóãðÇ Úóáóì ÇáúãõÞóÇÕøóÉö ÝóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ Ðóáößó ÈóÚúÏó ÚóÞúÏö
ÇáÕøóÑúÝö¡ Ãóæú ãóÚóåõ æóÈóÏóáõ ÇáÕøóÑúÝö áóÇ íóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó
ÞöÕóÇÕðÇ ÈöÏóíúäò íóÌöÈõ ÈóÚúÏóåõ ÝóÅöäú (Þöíáó:) íõÌúÚóáõ ÔóÑúØõ
ÇáÊøóÚúÌöíáö ãõÞóÏøóãðÇ Úóáóì ÚóÞúÏö ÇáÕøóÑúÝöº áöÃóäøóåõ áóÇ íõãúßöäõ
ÊóÍúÕöíáõ ãóÞúÕõæÏöåöãóÇ æóåõæó ÇáúãõÞóÇÕøóÉõ ÅáøóÇ Èöåö (ÞõáúäóÇ) :
ÅäøóãóÇ íõÞóÏøóãõ Úóáóì ÇáúÚóÞúÏö ÈöØóÑöíÞö ÇáúÅöÌúÈóÇÑö ãóÇ åõæó ãöäú
ÔóÑóÇÆöØö ÇáúÚóÞúÏö¡ æóæõÌõæÈõ ÇáúÃóÌúÑö áóíúÓó ãöäú ÔóÑóÇÆöØö ÚóÞúÏö
ÇáÕøóÑúÝö ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ áóæú äóÞóÏó ÇáúÚóÔóÑóÉó Ýöí ÇáúãóÌúáöÓö
ßóÇäó ÇáúÚóÞúÏõ ÕóÍöíÍðÇ¡ Ëõãøó áóÇ íóÔúÊóÛöáõ ÈöÇáöÇÍúÊöíóÇáö áöÈóÞóÇÁö
ÇáúÚóÞúÏö ÕóÍöíÍðÇ (ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÈóÇÚóåõ ÚóÔóÑóÉð æóËóæúÈðÇ
ÈöÚóÔóÑóÉò æóËóæúÈò æóÇÝúÊóÑóÞóÇ ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö ÈóØóáó ÇáúÚóÞúÏõ Ýöí
ÇáÏøóÑóÇåöãö æóáóæú ÕóÑóÝúäóÇ ÇáúÌöäúÓó Åáóì ÎöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö áóãú
íóÈúØõáú æóáóßöäú Þöíáó: íóÍúÊóÇáõ áöáÊøóÕúÍöíÍö Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö æóáóÇ
íóÍúÊóÇáõ áöáúÈóÞóÇÁö Úóáóì ÇáÕøöÍøóÉö æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøó
ÇáúÃõÌúÑóÉó ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÈóÞóÑóÉð ÈöÚóíúäöåóÇ ÝóÕóÇÑóÝó ÈöåóÇ ÏöíäóÇÑðÇ
æóÇÝúÊóÑóÞóÇ ÞóÈúáó ÞóÈúÖö ÇáúÈóÞóÑóÉö áóãú íóÕöÍøó æóáóæú ßóÇäó
ÇÔúÊöÑóÇØõ ÇáÊøóÚúÌöíáö ãõÚúÊóÈóÑðÇ Ýöí ÅÈúÞóÇÁö ÇáúÚóÞúÏö ÕóÍöíÍðÇ
áóÇÓúÊóæóì Ýöíåö ÇáúÚóíúäõ æóÇáÏøóíúäõ æóÃóãøóÇ ãóÓúÃóáóÉõ ÇáúßóÝöíáö
ÝóÈöÇáúßóÝóÇáóÉö ßóãóÇ æóÌóÈó áöáØøóÇáöÈö Úóáóì ÇáúßóÝöíáö æóÌóÈó
áöáúßóÝöíáö Úóáóì ÇáúÃóÕöíáö æóáóßöäøóåõ ãõÄóÌøóáñ Åáóì ÃóÏóÇÆöåö¡
æóÇáúãõÕóÇÑóÝóÉõ ÈöÇáÏøóíúäö ÇáúãõÄóÌøóáö ÕóÍöíÍñ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ
åóÇåõäóÇ Ãóäøó ÇáúÃóÌúÑó áóÇ íóÌöÈõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö ÚóíúäðÇ ßóÇäó
Ãóæú ÏóíúäðÇ ÝóíóÈúØõáõ ÚóÞúÏõ ÇáÕøóÑúÝö ÈöÇáöÇÝúÊöÑóÇÞö ÞóÈúáó ÞóÈúÖö
ÇáÏøóÑóÇåöãó
æóÅöäú ãóÇÊó ÞóÈúáó Ãóäú íõæóÝøöíóåõ ÇáúÚóãóáó æóÞóÏú Íóãóáóåõ ÈóÚúÖó
ÇáØøóÑöíÞö Ãóæú áóãú íóÍúãöáúåõ ÝóÅöäøóåõ íóÑõÏøõ Úóáóíúåö ãöäú
ÇáÏøóÑóÇåöãö ÈöÞóÏúÑö ãóÇ áóãú íõæóÝøöåö ãöäú ÇáúÚóãóáö æóÝöí Þóæúáöåö
ÇáúÃóæøóáöº áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ áöáúÃóÌúÑö ÈöØóÑöíÞö
ÇáúãõÞóÇÕøóÉö ÝóÈöÞóÏúÑö ãóÇ íóäúÝóÓöÎõ ÇáúÚóÞúÏõ Ýöíåö íóáúÒóãõåõ
ÑóÏøõåõ¡ æóÝöí Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö ÇáÕøóÑúÝõ ÈóÇØöáñ ÝóÚóáóíúåö ÑóÏøõ
ÏöíäóÇÑò¡ æóÅöäú ÔóÑóØó Ýöí ÇáúÃóÌóáö ãõÏøóÉð ãóÚúáõæãóÉð ÝóÐóáößó
ÕóÍöíÍñ æóÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáúÃóÌóáö ãöäú Íöíäö íóÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑõº áöÃóäøó
ÇáúÃóÌóáó íõÄóÎøöÑõ ÇáúãõØóÇáóÈóÉó æóáóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ Ðóáößó ÞóÈúáó
ÇáúæõÌõæÈö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúÃóÌúÑõ ÔóíúÆðÇ áóåõ Íóãúáñ æóãõÄúäóÉñ Ýóáóãú
íóÔúÊóÑöØú áóåõ ãóßóÇäó ÇáúÅöíÝóÇÁö Ýöí ÞöíóÇÓö Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏñ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó
æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ åõæó ÌóÇÆöÒñ æóåõæó äóÙöíÑõ
ÇÎúÊöáóÇÝöåöãú Ýöí ÇáúãõÓúáóãö Ýöíåö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇåõ Ýöí ÇáúÈõíõæÚö
ÝóÅöäú Þöíáó: ÃóáóíúÓó Ãóäøó ÇáúÃóÌúÑó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáËøóãóäö Ýöí
ÇáúÈóíúÚö¡ æóáóæú ßóÇäó ÇáËøóãóäõ
(15/113)
ÔóíúÆðÇ áóåõ Íóãúáñ æóãõÄúäóÉñ áóÇ
íõÔúÊóÑóØõ Ýöíåö ÈóíóÇäõ ãóßóÇäö ÇáúÅöíÝóÇÁö ÝóßóíúÝó íõÔúÊóÑóØõ Ðóáößó
Ýöí ÇáúÃóÌúÑö ÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
(ÞõáúäóÇ) : Ýöí ÇáËøóãóäö Åäú áóãú íóßõäú ãõÄóÌøóáðÇ ÝóÇáúÅöíÝóÇÁõ
íóÌöÈõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö æóíóÊóÚóíøóäõ ãóæúÖöÚõ ÇáúÚóÞúÏö áöÅöíÝóÇÆöåöº
áöÃóäøóåõ ãóßóÇäõ æõÌõæÈö ÇáÊøóÓúáöíãö¡ æóÅöäú ßóÇäó ãõÄóÌøóáðÇ ÝóÝöíåö
ÑöæóÇíóÊóÇäö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: ÅÍúÏóÇåõãóÇ
Ãóäøóåõ áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÈóíóÇäö ãóßóÇäö ÇáúÅöíÝóÇÁö ßóãóÇ Ýöí ÇáÓøóáóãöº
áöÃóäøó æõÌõæÈó ÇáÊøóÓúáöíãö ÇáúÂäó ÚöäúÏó Íõáõæáö ÇáúÃóÌóáö æóáóÇ
íóÏúÑöí Ýöí Ãóíøö ãóßóÇä íóßõæäõ ÚöäúÏó Ðóáößó ÝóáóÇ íóÕöÍøõ ÇáúÚóÞúÏõ
ÅáøóÇ ÈöÈóíóÇäö ãóßóÇäö ÇáúÅöíÝóÇÁö æóÝöí ÇáÑøöæóÇíóÉö ÇáúÃõÎúÑóì
íóÌõæÒõº áöÃóäøó ÇáúÈóíúÚó Ýöí ÇáúÃóÕúáö íõæÌöÈõ ÊóÓúáöíãó ÇáËøóãóäö
ÈöäóÝúÓöåö æóÈöÇÚúÊöÈóÇÑö åóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì íóÊóÚóíøóäõ ãóæúÖöÚõ
ÇáúÚóÞúÏö áöáÊøóÓúáöíãöº áöÃóäøó Ýöí Ðóáößó ÅãúßóÇäó æõÌõæÈö
ÇáÊøóÓúáöíãö æóÅöäøóãóÇ ÊóÃóÎøóÑó ÈöÚóÇÑöÖö ÔóÑúØö ÇáúÃóÌóáöº áöÃóäøó
ÔóÑúØó ÇáúÃóÌóáö ãõÚúÊóÈóÑñ Ýöí ÊóÃúÎöíÑö ÇáúãõØóÇáóÈóÉö áóÇ Ýöí äóÝúíö
ÇáúæõÌõæÈö ÝóÈóÞöíó ãóßóÇäõ ÇáúÚóÞúÏö ãõÊóÚóíøöäðÇ áöáÊøóÓúáöíãö
ÈöãõÞúÊóÖóì ÇáúÚóÞúÏö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáÓøóáóãõ ÝóáóÇ íõæÌöÈõ ÊóÓúáöíãó
ÇáúãõÓúáóãö Ýöíåö ÚóÞöíÈó ÇáúÚóÞúÏö ÈöÍóÇáò
æóÅöäøóãóÇ íõæÌöÈõ Ðóáößó ÚöäúÏó ÓõÞõæØö ÇáúÃóÌóáö ÝóáóÇ íóÊóÚóíøóäõ
ãóßóÇäõ ÇáúÚóÞúÏö Ýöíåö áöáÊøóÓúáöíãö æóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ äóÙöíÑõ ÇáÓøóáóãöº
áöÃóäøó ãõØúáóÞó ÇáúÚóÞúÏö áóÇ íõæÌöÈõ ÊóÓúáöíãó ÇáúÃóÌúÑö Úóáóíúåö
ÚóÞöíÈóåõ ÈöÍóÇáò ÝóáóÇ íóÊóÚóíøóäõ ãóæúÖöÚõ ÇáúÚóÞúÏö áöÅöíÝóÇÆöåö¡
æóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÈóíóÇäö ãóßóÇäö ÇáúÅöíÝóÇÁöº áöÃóäøó ÈöÏõæäö ÈóíóÇäö
ÇáúãóßóÇäö ÊóÊóãóßøóäõ Ýöíåö ÌóåóÇáóÉñ ÊõÝúÖöí Åáóì ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö¡
ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ
ÝóÇáúÚóÞúÏõ ÕóÍöíÍñ åõäóÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáÓøóáóãö ÅáøóÇ Ãóäøó åõäóÇßó
ÚöäúÏóåõãóÇ íóÊóÚóíøóäõ ãóæúÖöÚõ ÇáúÚóÞúÏö áöáÊøóÓúáöíãöº áöÃóäøó
æõÌõæÈó ÇáÊøóÓúáöíãö Ýöíåö ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö¡ æóåõäóÇ Ýöí ÅÌóÇÑóÉö
ÇáúÃóÑúÖö æóÇáÏøóÇÑö ÊóÚóíøóäó ãóæúÖöÚõ ÇáúÃóÑúÖö æóÇáÏøóÇÑö
áöáúÅöíÝóÇÁöº áöÃóäøó æõÌõæÈó ÇáúÃóÌúÑö åõäóÇ ÈöÇÓúÊöíÝóÇÁö
ÇáúãóäúÝóÚóÉö áóÇ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö æóÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ íóßõæäõ ÚöäúÏó
ÇáÏøóÇÑö ÝóíóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõ ÇáúÃóÌúÑö Ýöí Ðóáößó ÇáúãóæúÖöÚö æóÝöí
ÇáúÍõãõæáóÉö ÍóíúËõãóÇ æóÌóÈó áóåõ Ðóáößó æóÝöí ÇáúÚóãóáö ÈöíóÏöåö
ÍóíúËõ íõæóÝøöíåö ÇáúÚóãóáó ÝóÅöäú ØóÇáóÈóåõ Èöåö æóÝöí ÈóáóÏò ÂÎóÑó
áóãú íõßóáøóÝú Íóãúáóåõ Åáóíúåö æóáóßöäú íóÓúÊóæúËöÞõ áóåõ ãöäúåõ ÍóÊøóì
íõæóÝøöíóåõ Ýöí ãóæúÖöÚöåöº áöÃóäøóåõ íõØóÇáöÈõ ÈöÅöíÝóÇÁö ãóÇ áóÒöãóåõ
æóáóãú íóáúÒóãúåõ ÇáúÍóãúáõ Åáóì ãóßóÇä ÂÎóÑó æóáóßöäú íóÓúÊóæúËöÞõ
ãöäúåõº ãõÑóÇÚóÇÉð áöÌóÇäöÈö ÇáØøóÇáöÈö æóáóåõ Ãóäú íóÃúÎõÐóåõ Ýöí
ÇáÏøóÑóÇåöãö æóÇáÏøóäóÇäöíÑö ÍóíúËõ ÔóÇÁóº áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ÏóíúäðÇ Ýöí
ÐöãøóÊöåö æóáóíúÓó áóåõ Íóãúáñ æóãõÄúäóÉñ ÝóíõØóÇáöÈõåõ ÈöÇáúÅöíÝóÇÁö
ÍóíúËõãóÇ áóÞöíóåõ¡ æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÇáÓøöãúÓóÇÑö]
(ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÐõßöÑó ÍóÏöíËõ ÞóíúÓö Èúäö ÃóÈöí ÛóÑúÒóÉó
ÇáúßöäóÇäöíøö ÞóÇáó: «ßõäøóÇ äóÈúÊóÇÚõ ÇáúÃóæúÓóÇÞó ÈöÇáúãóÏöíäóÉö
æóäõÓóãøöí ÃóäúÝõÓóäóÇ ÇáÓøóãóÇÓöÑóÉó ÝóÎóÑóÌó ÚóáóíúäóÇ ÑóÓõæáõ Çááøóåö
- Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÝóÓóãøóÇäóÇ ÈöÇÓúãò åõæó ÃóÍúÓóäõ
ãöäú ÇÓúãöäóÇ ÞóÇáó: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - íóÇ ãóÚúÔóÑó
ÇáÊøõÌøóÇÑö Åäøó ÇáúÈóíúÚó íóÍúÖõÑõåõ ÇááøóÛúæõ æóÇáúÍóáöÝõ ÝóÔõæÈõæåõ
(15/114)
ÈöÇáÕøóÏóÞóÉö» æóÇáÓøöãúÓóÇÑõ ÇÓúãñ
áöãóäú íóÚúãóáõ áöáúÛóíúÑö ÈöÇáúÃóÌúÑö ÈóíúÚðÇ æóÔöÑóÇÁð æóãóÞúÕõæÏõåõ
ãöäú ÅíÑóÇÏö ÇáúÍóÏöíËö ÈóíóÇäõ ÌóæóÇÒö Ðóáößóº æóáöåóÐóÇ Èóíøóäó Ýöí
ÇáúÈóÇÈö ØóÑöíÞó ÇáúÌóæóÇÒö¡ Ëõãøó ÐóßóÑó Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÓóãøóÇåõãú ÈöãóÇ åõæó ÃóÍúÓóäõ ãöãøóÇ
ßóÇäõæÇ íõÓóãøõæäó Èöåö ÃóäúÝõÓóåõãú æóåõæó ÇáúÃóáúíóÞõ ÈößóÑóãö ÑóÓõæáö
Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - æóÍõÓúäö ãõÚóÇãóáóÊöåö
ãóÚó ÇáäøóÇÓö æóÅöäøóãóÇ ßóÇäó ÇÓúãõ ÇáÊøõÌøóÇÑö ÃóÍúÓóäó)
º áöÃóäøó Ðóáößó íõØúáóÞõ Ýöí ÇáúÚöÈóÇÏóÇÊö ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {åóáú
ÃóÏõáøõßõãú Úóáóì ÊöÌóÇÑóÉò ÊõäúÌöíßõãú ãöäú ÚóÐóÇÈò Ãóáöíãò} [ÇáÕÝ: 10]
æóÝöíåö Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøó ÇáÊøóÇÌöÑó íõäúÏóÈõ áóåõ Åáóì Ãóäú
íóÓúÊóßúËöÑó ãöäú ÇáÕøóÏóÞóÉöº áöãóÇ ÃóÔóÇÑó ÕóáóæóÇÊõ Çááøóåö Úóáóíúå
Ýöí Þóæúáöåö Åäøó ÇáúÈóíúÚó íóÍúÖõÑõåõ ÇááøóÛúæõ æóÇáúÍóáöÝõ ãóÚúäóÇåõ
Ãóäøóåõ ÞóÏú íõÈóÇáöÛõ Ýöí æóÕúÝö ÓöáúÚóÊöåö ÍóÊøóì íóÊóßóáøóãó ÈöãóÇ
åõæó áóÛúæñ æóÞóÏú íõÌóÇÒöÝõ Ýöí ÇáúÍóáöÝö áöÊóÑúæöíÌö ÓöáúÚóÊöåö
ÝóíõäúÏóÈõ Åáóì ÇáÕøóÏóÞóÉö áöíóãúÍõæó ÃóËóÑó Ðóáößó ßóãóÇ ÞóÇáó Çááøóåõ
ÊóÚóÇáóì {Åäøó ÇáúÍóÓóäóÇÊö íõÐúåöÈúäó ÇáÓøóíøöÆóÇÊö} [åæÏ: 114]
æóÞóÇáó: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «ÃóÊúÈöÚú ÇáÓøóíøöÆóÉó
ÇáúÍóÓóäóÉó ÊóãúÍõåóÇ» æóÅöÐóÇ ÏóÝóÚó ÇáÑøóÌõáõ Åáóì ÓöãúÓóÇÑò ÃóáúÝó
ÏöÑúåóãò æóÞóÇáó ÇÔúÊóÑö ÈöåóÇ ÒõØøöíøðÇ áöí ÈöÃóÌúÑö ÚóÔóÑóÉö ÏóÑóÇåöãó
ÝóåóÐóÇ ÝóÇÓöÏñº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ áöÚóãóáò ãóÌúåõæáò ÝóÇáÔøöÑóÇÁõ
ÞóÏú íóÊöãøõ ÈößóáöãóÉò æóÇÍöÏóÉò æóÞóÏú áóÇ íóÊöãøõ ÈöÚóÔúÑö ßóáöãóÇÊò¡
Ëõãøó ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ Úóáóì Úóãóáò áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÅÞóÇãóÊöåö
ÈöäóÝúÓöåö ÝóÅöäøó ÇáÔøöÑóÇÁó áóÇ íóÊöãøõ ãóÇ áóãú íõÓóÇÚöÏúåõ
ÇáúÈóÇÆöÚõ Úóáóì ÇáúÈóíúÚö
æóßóÐóáößó Åäú Óóãøóì áóåõ ÚóÏóÏó ÇáËøöíóÇÈö¡ Ãóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ
áöÈóíúÚö ØóÚóÇãò¡ Ãóæú ÔöÑóÇÁö ØóÚóÇãò æóÌóÚóáó ÃóÌúÑóåõ Úóáóì Ðóáößó
ãöäú ÇáäøõÞõæÏö¡ Ãóæú ÛóíúÑöåóÇ ÝóåóÐóÇ ßõáøõåõ ÝóÇÓöÏñ¡ æóßóÐóáößó áóæú
ÔóÑóØó áóåõ Úóáóì ßõáøö ËóæúÈò íóÔúÊóÑöíåö ÏöÑúåóãðÇ¡ Ãóæú Úóáóì ßõÑøò
ãöäú ÍöäúØóÉò íóÈöíÚõåõ ÏöÑúåóãðÇ Ýóåõæó ÝóÇÓöÏñº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ
æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ íóæúãðÇ Åáóì Çááøóíúáö ÈöÃóÌúÑò ãóÚúáõæãò áöíóÈöíÚó
áóåõ¡ Ãóæú áöíóÔúÊóÑöíó áóåõ ÝóåóÐóÇ ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó
íóÊóäóÇæóáõ ãóäóÇÝöÚóåõ åõäóÇ æóåõæó ãóÚúáõæãñ ÈöÈóíóÇäö ÇáúãõÏøóÉö
æóÇáúÃóÌöíÑó ÞóÇÏöÑñ Úóáóì ÅíÝóÇÁö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú Óóáøóãó Åáóíúåö äóÝúÓóåõ Ýöí ÌóãöíÚö
Çáúíóæúãö ÇÓúÊóæúÌóÈó ÇáúÃóÌúÑõ¡ æóÅöäú áóãú íóÊøóÝöÞú áóåõ ÈóíúÚñ¡ Ãóæú
ÔöÑóÇÁñ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóæøóáö ÝóÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö åõäóÇßó ÇáúÈóíúÚõ
æóÇáÔøöÑóÇÁõ ÍóÊøóì áóÇ íóÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÊóÓúáöíãö ÇáäøóÝúÓö ÅÐóÇ áóãú
íóÚúãóáú Èöåö¡ Ëõãøó ÝöíãóÇ ßóÇäó ãöäú Ðóáößó ÝóÇÓöÏðÇ ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóì
æóÈóÇÚó Ýóáóåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö¡ æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óóãøóì áóåõº
áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÈöÍõßúãö ÅÌóÇÑóÉò ÝóÇÓöÏóÉò
æóÞóÇáó: ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ: Åäú ÔóÇÁó
ÃóãóÑóåõ ÈöÇáúÈóíúÚö æóÇáÔøöÑóÇÁö æóáóãú íóÔúÊóÑöØú áóåõ ÃóÌúÑðÇ
Ýóíóßõæäõ æóßöíáðÇ ãõÚóíøóäðÇ áóåõ¡ Ëõãøó íõÚóæøöÖõåõ ÈóÚúÏó ÇáúÝóÑóÇÛö
ãöäú ÇáúÚóãóáö ãöËúáó ÇáúÃóÌúÑö æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
Ýöí åóÐóÇ áóÇ íõÎóÇáöÝõåõãóÇ ÝóÅöäøó ÇáÊøóÚúæöíÖó Ýöí åöÈóÉö
ÇáúÃóÚúíóÇäö ãóäúÏõæÈñ Åáóíúåö Úóäú Çáúßõáøö¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí åöÈóÉö
ÇáúãóäóÇÝöÚö æóÞóÏú ÃóÍúÓóäó Åáóíúåö ÈöÇáúÅöÚóÇäóÉö æóÅöäøóãóÇ ÌóÒóÇÁõ
ÇáúÅöÍúÓóÇäö ÇáúÅöÍúÓóÇäõ.
æóÅöäú ÞóÇáó ÈöÚú ÇáúãóÊóÇÚó æóáóßó ÇáÏøöÑúåóãõ¡ Ãóæú ÇÔúÊóÑö áöí åóÐóÇ
ÇáúãóÊóÇÚó æóáóßó ÇáÏøöÑúåóãõ ÝóÝóÚóáó Ýóáóåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö æóáóÇ
íõÌóÇæöÒõ Èöåö ãóÇ Óóãøóìº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ áöáúÚóãóáö ÇáøóÐöí
ÓóãøóÇåõ ÈöÏöÑúåóãò¡ ÝóÅöäøó ÌóæóÇÈó ÇáúÃóãúÑö ÈöÍóÑúÝö ÇáúæóÇæö
ßóÌóæóÇÈö ÇáÔøóÑúØö ÈöÍóÑúÝö ÇáúÝóÇÁö
æóáóæú ÞóÇáó: Åäú ÈöÚúÊ åóÐóÇ
(15/115)
ÇáúãóÊóÇÚó áöí Ýóáóßó ÏöÑúåóãñ ßóÇäó
ÇÓúÊöÆúÌóÇÑðÇ¡ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÞóÇáó: ÈöÚúåõ æóáóßó ÏöÑúåóãñ¡ Ëõãøó ÞóÏú
ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÈöÍõßúãö ÅÌóÇÑóÉò ÝóÇÓöÏóÉò
ÝóíóáúÒóãõåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ ÈöÇáÕøóæóÇÈö.
[ÈóÇÈõ ÇáúßóÝóÇáóÉö ÈöÇáúÃóÌúÑö]
ö ÞóÇáó: - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóáóÇ ÊóÌõæÒõ ÇáúßóÝóÇáóÉó æóÇáúÍóæóÇáóÉó
Ýöí ÌóãöíÚö ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö ÈöÇáúÃõÌúÑóÉö Ýöí ÚóÇÌöáöåóÇ æóÂÌöáöåóǺ
áöÃóäøó ÇáúÃõÌúÑóÉó¡ æóÅöäú áóãú ÊóÌöÈú ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö ÝóÇáÓøóÈóÈõ
ÇáúãõæÌöÈõ ÞóÏú æõÌöÏó æóÇáúßóÝóÇáóÉõ ÈóÚúÏó æõÌõæÏö ÇáÓøóÈóÈö ÕóÍöíÍóÉñ
ßóÇáúßóÝóÇáóÉö ÈöÇáÏøóÑóßö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó Èöåö
ÇáÊøóæóËøõÞõ æóßóãóÇ íóÍúÊóÇÌõ Åáóì ÇáÊøóæóËøõÞö ÝöíãóÇ åõæó æóÇÌöÈñ
ÝóßóÐóáößó ÝöíãóÇ åõæó íóÚúÑöÖõ áöáúæõÌõæÈö¡ Ëõãøó ÇáúßóÝóÇáóÉõ ÈöÏóíúäò
ÓóíóÌöÈõ ÕóÍöíÍóÉñ ßóÇáúßóÝóÇáóÉö ÈöãóÇ íóÏõæÑõ áóåõ Úóáóì ÝõáóÇäò
æóÇáÑøóåúäõ ÈöÇáúÃóÌúÑö ÕóÍöíÍñº áöÃóäøó ãõæÌöÈó ÇáÑøóåúäö ËõÈõæÊõ íóÏö
ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö æóÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÇáúÃóÌúÑõ ÞóÈúáó ÇáúæõÌõæÈö ÕóÍöíÍñ
ÝóÇáÑøóåúäõ Èöåö ßóÐóáößó¡ æóÅöÐóÇ ËóÈóÊó ÌóæóÇÒõ ÇáÑøóåúäö Èöåö ËóÈóÊó
ÌóæóÇÒõ ÇáúßóÝóÇáóÉö ÈöØóÑöíÞö ÇáúÃóæúáóì¡ Ëõãøó íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúßóÝöíáö
äóÍúæõ ãóÇ Úóáóì ÇáúãóßúÝõæáö Úóäúåõ Åäú áóãú íóÔúÊóÑöØú ÎöáóÇÝóåõ Ýöí
ÊóÚúÌöíáò Ãóæú ÊóÃúÎöíÑòº áöÃóäøó ÇáúßóÝóÇáóÉó áöáÖøóãøö ÝóÊóäúÖóãøõ
Èöåö ÐöãøóÉõ ÇáúßóÝöíáö Åáóì ÐöãøóÉö ÇáúÃóÕöíáö ÝöíãóÇ åõæó ËóÇÈöÊñ
Ýöíåö ÈöÕóÝúÞóÊöåö¡ Ëõãøó ÇáúßóÝöíáõ íóáúÊóÒöãõ ÇáúãõØóÇáóÈóÉó ÇáøóÊöí
åöíó Úóáóì ÇáúÃóÕöíáöº æóáöåóÐóÇ áóÇ ÊóÕöÍøõ ÇáúßóÝóÇáóÉõ ÅáøóÇ
ÈöãóÖúãõæäò íõØóÇáöÈõ Èöåö ÇáúÃóÕöíáõ æóáóíúÓó áöáúßóÝöíáö Ãóäú íóÃúÎõÐó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó ÈöÇáúÃóÌúÑö ÍóÊøóì íõÄóÏøöíóåõ æóáóßöäøóåõ Åäú
ÃóáúÒóãóåõ Èöåö ÕóÇÍöÈõåõ Ýóáóåõ Ãóäú íõáúÒöãó ÇáúãóßúÝõæáó Úóäúåõ
ÍóÊøóì íóÝõßøóåõ æóíõÄóÏøöíóåõ Úóäúåõº áöÃóäøó ãóÇ ÇÓúÊóæúÌóÈó
ÇáúßóÝöíáõ Úóáóì ÇáúÃóÕöíáö ãõÄóÎøóÑñ Åáóì æóÞúÊö ÃóÏóÇÆöåö ÝóÅöäøóåõ
ÈöÇáúßóÝóÇáóÉö ÃóÞúÑóÖó ÐöãøóÊóåõ ãöäú ÇáúÃóÕöíáö ÝóíóÌöÈõ áóåõ ãöËúáõ
ãóÇ ÇáúÊóÒóãóåõ Ýöí ÐöãøóÉö ÇáúÃóÕöíáö æóÈöÇáúÃóÏóÇÁö íóÕöíÑõ ãõÞúÑöÖðÇ
ãóÇáóåõ ãöäúåõ Íöíäó ÃóÓúÞóØó Ïóíúäó ÇáØøóÇáöÈö Úóäúåõ ÝóíóÑúÌöÚõ
Úóáóíúåö ÈöãöËúáöåö
æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøóåõ íõÚóÇãöáõ ÇáúÃóÕöíáó ÈöÍóÓóÈö ãóÇ íõÚóÇãöáõ Åäú
ØõæáöÈó ØóÇáóÈó¡ æóÅöäú áõæÒöãó áóÇÒóãó¡ æóÅöäú ÍõÈöÓó ÍóÈóÓó¡ æóÅöäú
ÃóÏøóì ÑóÌóÚó¡ æóÅöäú ÚóÌøóáó ÇáúßóÝöíáõ ÇáúÃóÌúÑó ãöäú ÚöäúÏöåö ÞóÈúáó
ÇáúæóÞúÊö ÇáøóÐöí íóÊóãóßøóäõ ÕóÇÍöÈõåõ ãöäú ãõØóÇáóÈóÉö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
áóãú íóÑúÌöÚú Èöåö ÇáúßóÝöíáõ Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÍóÊøóì íóÌöíÁó
Ðóáößó ÇáúæóÞúÊóº áöÃóäøó ÇáúßóÝöíáó ãõÊóÈóÑøöÚñ áöáúÃóÏóÇÁö ÞóÈúáó
Íõáõæáö ÇáúÃóÌóáö æóÊóÈóÑøõÚõåõ áóÇ íõÓúÞöØõ ÍóÞøó ÇáúÃóÕöíáö Ýöí
ÇáúÃóÌóáö ÇáøóÐöí ßóÇäó ËóÇÈöÊðÇ áóåõ æóßóãóÇ Ãóäøó ÇáØøóÇáöÈó áóÇ
íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÇáÑøõÌõæÚö Úóáóì ÇáúÃóÕöíáö ÞóÈúáó Íõáõæáö ÇáúÃóÌóáö¡
ÝóßóÐóáößó ÇáúßóÝöíáõ¡ æóÅöäú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ãöÞúÏóÇÑö ÇáúÃóÌúÑö
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ãóÚó íóãöíäöåöº áöÃóäøóåõ ãõäúßöÑñ
áöáÒøöíóÇÏóÉö¡ ÝóÅöäú ÃóÞóÑøó ÇáúßóÝöíáõ ÈöÝóÖúáò Úóáóì Ðóáößó áóÒöãóåõ
ãóäú ÚöäúÏå æóáóãú íóÑúÌöÚú Èöåö Úóáóíúåöº áöÃóäøó ÅÞúÑóÇÑóåõ ÍõÌøóÉñ
Úóáóíúåö Ïõæäó ÇáúÃóÕöíáö¡ æóÅöäú ÃóÞóÇãõæÇ ÇáúÈóíøöäóÉó ÝóÇáúÈóíøöäóÉõ
ÈóíøöäóÉõ ÇáúÃóÌöíÑö áöÅöËúÈóÇÊöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉó æóáóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ Ýöí
ÇÓúÊöíÝóÇÁö ãóÇ ÃóËúÈóÊóåõ Èóíúäó Ãóäú íõØóÇáöÈó Èöåö ÇáúßóÝöíáó¡ Ãóæú
(15/116)
ÇáúÃóÕöíáó.
æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÑðÇ ÈöËóæúÈò ÈöÚóíúäöåö æóßóÝóáó Èöåö ÑóÌõáñ
Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÊóÓúáöíãó ÇáúÚóíúäö ãõÓúÊóÍóÞøñ Úóáóì
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÈöÓóÈóÈö ÇáúÚóÞúÏö ÚöäúÏó ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúÚóãóáö
ÝóÅöäøóãóÇ ÇáúÊóÒóãó ÇáúßóÝöíáõ ÊóÓúáöíãðÇ ãõÓúÊóÍóÞøðÇ Úóáóì ÇáúÃóÕöíáö
æóåõæó ãöãøóÇ ÊóÌúÑöí Ýöíåö ÇáäøöíóÇÈóÉõ¡ æóÇáúßóÝóÇáóÉõ ÈöãöËúáöåö
ÕóÍöíÍóÉñ ÚöäúÏóäóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúßóÝóÇáóÉö ÈöÇáäøóÝúÓö ÝóÅöäú
ÇÓúÊóßúãóáó ÇáÓøõßúäóì æóåóáóßó ÇáËøóæúÈõ ÚöäúÏó ÕóÇÍöÈöåö ÈóÑöÆó
ÇáúßóÝöíáõº áöÃóäøó ÇáúßóÝöíáó ÇáúÊóÒóãó ÊóÓúáöíãó ÇáËøóæúÈö æóÞóÏú
ÈóÑöÆó ÇáúÃóÕöíáõ Úóäú ÊóÓúáöíãö ÇáËøóæúÈö ÈöÇáúåóáóÇßö ÝóíóÈúÑóÃõ
ÇáúßóÝöíáõ ßóãóÇ áóæú ãóÇÊó ÇáúãóßúÝõæáõ ÈöäóÝúÓöåö ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúßóÝóÇáóÉö ÈöÇáúÚóíúäö ÇáúãóÛúÕõæÈóÉö ÝóåõäóÇßó ÇáúÛóÇÕöÈõ áóÇ
íóÈúÑóÃõ Úóäú ÊóÓúáöíãö ÇáËøóæúÈö ÈöÇáúåóáóÇßö æóáöåóÐóÇ íóáúÒóãõåõ
ÞöíãóÊõåõ¡ æóÇáúÞöíãóÉõ ÊóÞõæãõ ãóÞóÇãó ÇáúÚóíúäö æóåõäóÇ
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÈóÑöÆó Úóäú ÊóÓúáöíãö ÇáËøóæúÈö ÍóÊøóì áóÇ ÊóáúÒóãõåõ
ÞöíãóÊõåõ æóáóßöäú ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏõ ÈöåóáóÇßö ÇáËøóæúÈö ÞóÈúáó
ÇáÊøóÓúáöíãö ÝóíóáúÒóãõåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì
ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÈöÍõßúãö ÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò æóÇáúßóÝöíáõ ãóÇ ÇáúÊóÒóãó ãöäú
ÃóÌúÑö ãöËúáö ÇáÏøóÇÑö ÔóíúÆðǺ ÝóáöåóÐóÇ ÈóÑöÆó ãöäú ÇáúßóÝóÇáóÉö.
æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÇáÏøóÇÑó ÈöÎöÏúãóÉö ÚóÈúÏò ÔóåúÑðÇ æóßóÝóáó ÑóÌõáñ
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö áóãú íóÌõÒúº áöÃóäøóåõ ÇáúÊóÒóãó ãóÇ áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì
ÅíÝóÇÆöåö ÝóÎöÏúãóÉõ ÚóÈúÏò ÈöÚóíúäöåö áóÇ íõãúßöäõ ÅíÝóÇÄõåóÇ ãöäú
ãóÍóáøò ÂÎóÑó¡ æóÅöäú ßóÝóáó ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÈúÏöº ÝóÅöäøóåõ íõÄúÎóÐõ
Èöåöº áöÃóäøó ÊóÓúáöíãó äóÝúÓö ÇáúÚóÈúÏö ÈöÇáúÚóÞúÏö íõÓúÊóÍóÞøõ Úóáóì
ÇáúãõÄóÇÌöÑö¡ æóåõæó ãöãøóÇ ÊóÌúÑöí Ýöíåö ÇáäøöíóÇÈóÉõ ÝóÊóÕöÍøõ
ÇáúßóÝóÇáóÉõ Èöåö æóíõØóÇáöÈõ ÇáúßóÝöíáõ ÈöÊóÓúáöíãöåö ÝóÅöÐóÇ ãóÖóì
ÇáÔøóåúÑõ æóÃóÞóÑøó ÇáúãóßúÝõæáõ áóåõ Ãóäøóåõ ßóÇäó ÍóÞøóåõ ÞóÈúáó
ÎöÏúãóÉö ÇáÔøóåúÑö ÇáúãóÇÖöí ÈóÑöÆó ÇáúßóÝöíáõ ãöäú Ðóáößóº áöÃóäøó
ÇáúãõØóÇáóÈóÉó ÈöÊóÓúáöíãö ÇáúÚóÈúÏö ÊóÓúÞõØõ Úóäú ÇáúÃóÕöíáö ÈöãõÖöíøö
ÇáÔøóåúÑö æóÝóæóÇÊö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÝóÈóÑöÆó ÇáúßóÝöíáõ æóáóåõ
ÃóÌúÑõ ãöËúáö ÇáÏøóÇÑö Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøó ãóäúÝóÚóÉó
ÇáÏøóÇÑö ÈóÞöíóÊú ãõÓúÊóæúÝóÇÉð æóÞóÏú ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏõ ÈöÝóæóÇÊö ãóÇ
íõÞóÇÈöáõåóÇ ÞóÈúáó ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÝóíóÌöÈõ ÑóÏøõ ÇáúãõÓúÊóæúÝóì æóÑóÏøõ
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÑóÏøö ÃóÌúÑö ÇáúãöËúáö æóáóÇ ÔóíúÁó Úóáóì ÇáúßóÝöíáö
ãöäú Ðóáößó.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ãóÍúãóáðÇ Ãóæú ÒóÇãöáóÉð Åáóì ãóßøóÉó¡ æóßóÝóáó
ÈöåóÇ ÑóÌõáñ ÈöÇáúÍõãõæáóÉö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ßóÝóáó ÈöãóÇ åõæó
ãóÖúãõæäñ Ýöí ÐöãøóÉö ÇáúÃóÕöíáö æóÊóÌúÑöí ÇáäøöíóÇÈóÉõ Ýöí ÅíÝóÇÆöåöº
áöÃóäøó ÇáúÍõãõæáóÉó ÅÐóÇ áóãú Êóßõäú ãõÚóíøóäóÉð ÝóÇáúßóÝöíáõ íóÞúÏöÑõ
Úóáóì ÅíÝóÇÆöåö ßóãóÇ íóÞúÏöÑõ ÇáúÃóÕöíáõº ÝóáöåóÐóÇ íõÄúÎóÐõ ÇáúßóÝöíáõ
ÈöÇáúÍõãõæáóÉö ßóãóÇ íõÄúÎóÐõ ÇáúãõÄóÇÌöÑõ¡ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó
ãöäúåõ ÅÈöáðÇ ÈöÛóíúÑö ÃóÚúíóÇäöåóÇ íóÍúãöáõ ÚóáóíúåóÇ ãóÊóÇÚðÇ ãõÓóãøðì
Åáóì ÈóáóÏò ãóÚúáõæãò æóßóÝóáó áóåõ ÑóÌõáñ ÈöÇáúÍõãõæáóÉö ÌóÇÒó
áöáúãóÚúäóì ÇáøóÐöí ÐóßóÑúäóÇ æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÅÈöáðÇ ÈöÚöíóÇäöåóÇ
æóßóÝóáó ÑóÌõáñ ÈöÇáúÍõãõæáóÉö áóãú ÊóÌõÒú ÇáúßóÝóÇáóÉõº áöÃóäøó
ÇáúßóÝöíáó áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÅíÝóÇÁö ÇáúãóßúÝõæáö Èöåö ãöäú ãóÇáö
äóÝúÓöåö ÝóÅöäøó ÛóíúÑó ãóÇ Úõíøöäó áóÇ íóÞõæãõ ãóÞóÇãó ÇáúãõÚóíøóäö Ýöí
ÇáúÅöíÝóÇÁö Ýóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ßóÝóáó ÈöãóÇáò ÈöÔóÑúØö Ãóäú
íõÄóÏøöíó Ðóáößó ãöäú ãóÇáö äóÝúÓöåö ÇáúÃóÕöíáõ¡ æóÐóáößó ÈóÇØöáñ æóáóæú
ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÑðÇ áöíóÓúßõäóåóÇ¡ Ãóæú ÃóÑúÖðÇ áöíóÒúÑóÚóåóÇ¡ Ãóæú
ÑóÌõáðÇ áöíóÎúÏõãóåõ æóßóÝóáó áóåõ ÑóÌõáñ ÈöÇáúæóÝóÇÁö ÈöÐóáößó ßõáøöåö
Ýóåõæó ÈóÇØöáñº áöÃóäøó ÇáúßóÝöíáó ÚóÇÌöÒñ Úóäú ÅíÝóÇÁö ãóÇ ÇáúÊóÒóãó
ÈöãóÇáöåö æóäóÝúÓöåö ÈöäóÝúÓö ÇáúßóÝóÇáóÉö
(15/117)
áóÇ ÊóËúÈõÊõ áóåõ ÇáúæöáóÇíóÉõ Úóáóì
ãóÇáö ÇáúÃóÕöíáö áöíõæóÝøöíó ãóÇ ÇáúÊóÒóãó ãöäúåõ æóßõáøõ ÔóíúÁò
ÃóÈúØóáúäóÇ Ýöíåö ÇáúßóÝóÇáóÉó ãöäú åóÐóÇ ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÌóÇÆöÒóÉñ
äóÇÝöÐóÉñ ÅÐóÇ áóãú Êóßõäú ÇáúßóÝóÇáóÉõ ÔóÑúØðÇ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉöº
áöÃóäøóåõãóÇ ÚóÞúÏóÇäö ãõÎúÊóáöÝóÇäö ÝóÝóÓóÇÏõ ÃóÍóÏöåöãóÇ áóÇ íõæÌöÈõ
ÝóÓóÇÏõ ÇáúÂÎóÑö¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú ÇáúßóÝóÇáóÉõ ÔóÑúØðÇ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
ÝóÚóÞúÏõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉö äóÙöíÑõ ÇáúÈóíúÚö Ýöí Ãóäøóåõ íóÈúØõáõ ÈöÇáÔøóÑúØö
ÇáúÝóÇÓöÏö¡ æóÅöäú ÚóÌøóáó áóåõ ÇáúÃóÌúÑó æóßóÝóáó áóåõ ÇáúßóÝöíáõ
ÝóÇáúÃóÌúÑõ Åäú áóãú íõæóÝøöåö ÇáúÎöÏúãóÉõ æóÇáÓøõßúäóì æóÇáÒøöÑóÇÚóÉõ
ÝóåóÐóÇ ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ßóÝóáó ÈöÏóíúäò ãõÖóÇÝò Åáóì ÓóÈóÈö
æõÌõæÈöåö.
æóÅöäú ÃóÓúáóãó ËóæúÈðÇ Åáóì ÎóíøóÇØò áöíóÎöíØóåõ áóåõ ÈöÃóÌúÑò ãõÓóãøðì
æóÃóÎóÐó ãöäúåõ ßóÝöíáðÇ ÈöÇáúÎöíóÇØóÉö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ßóÝóáó
ÈöãóÖúãõæäò ÊóÌúÑöí Ýöíåö ÇáäøöíóÇÈóÉõ ÝóÅöäøó ÇáúãõÓúÊóÍóÞøó Úóáóì
ÇáúÎóíøóÇØö ÇáúÚóãóáõ Ýöí ÐöãøóÊöåö Åäú ÔóÇÁó Åäú ÔóÇÁó ÃóÞóÇãóåõ
ÈöäóÝúÓöåö æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÞóÇãóåõ ÈöäóÇÆöÈöåö ÝóÊóãóßøóäó ÇáúßóÝöíáõ
ãöäú ÅíÝóÇÁö åóÐóÇ ÇáúÚóãóáö ÃóíúÖðÇ ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó áöÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö
Ãóäú íõØóÇáöÈó ÃóíøóåõãóÇ ÔóÇÁó ÝóÅöäú ÎóÇØóåõ ÇáúßóÝöíáõ ÑóÌóÚó Úóáóì
ÇáúãóßúÝõæáö Úóäúåõ ÈöÃóÌúÑö ãöËúáö Ðóáößó ÇáúÚóãóáö ÈóÇáöÛðÇ ãóÇ
ÈóáóÛóº áöÃóäøóåõ ÃóæúÝóì Úóäúåõ ãóÇ ÇáúÊóÒóãó ÈöÃóãúÑöåö ÝóíóÑúÌöÚõ
Úóáóíúåö ÈöãöËúáöåö æóÈöãöËúáö ÇáúÎöíóÇØóÉö ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö¡ æóÅöäú
ßóÇäó ÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö ÇÔúÊóÑóØó Úóáóì ÇáúÎóíøóÇØö Ãóäú íóÎöíØóåõ
ÈöíóÏöåö ÝóåóÐóÇ ÔóÑúØñ ãõÝöíÏñ ãõÚúÊóÈóÑñ áöÊóÝóÇæõÊö ÇáäøóÇÓö Ýöí
Úóãóáö ÇáúÎóíøóÇØö¡ æóÅöÐóÇ ËóÈóÊó Ãóäøó ÇáúãõÓúÊóÍóÞøó Úóáóíúåö
ÅÞóÇãóÉõ ÇáúÚóãóáö ÈöíóÏöåö áóãú ÊóÕöÍøó ÇáúßóÝóÇáóÉõ áóåõ Èöåöº áöÃóäøó
ÇáúßóÝöíáó ÚóÇÌöÒñ Úóäú ÅíÝóÇÆöåö ÈöäóÝúÓöåö æóÈöÇáúßóÝóÇáóÉö áóÇ
ÊóËúÈõÊõ áóåõ ÇáúæöáóÇíóÉõ Úóáóì íóÏö ÇáúÃóÕöíáö áöíõæóÝøöíó ãóÇ
ÇáúÊóÒóãóåõ ÈöíóÏöåöº ÝóáöåóÐóÇ íóØúáõÈõ ÇáúßóÝóÇáóÉó¡ æóßóÐóáößó
ÓóÇÆöÑõ ÇáúÃóÚúãóÇáö¡ æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÅÌóÇÑóÉö ÇáÙøöÆúÑö]
ö ÞóÇáó: - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ áöáÙøóÆõæÑóÉö ÌóÇÆöÒñ
áöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {ÝóÅöäú ÃóÑúÖóÚúäó áóßõãú ÝóÂÊõæåõäøó ÃõÌõæÑóåõäøó}
[ÇáØáÇÞ: 6] æóÇáúãõÑóÇÏõ ÈóÚúÏó ÇáØøóáóÇÞö æóÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {¡
æóÅöäú ÊóÚóÇÓóÑúÊõãú ÝóÓóÊõÑúÖöÚõ áóåõ ÃõÎúÑóì} [ÇáØáÇÞ: 6] íóÚúäöí
ÈöÃóÌúÑò æóÈõÚöËó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
æóÇáäøóÇÓõ íóÊóÚóÇãóáõæäóåõ ÝóÃóÞóÑøóåõãú Úóáóíúåö æóßóÇäõæÇ Úóáóíúåö
Ýöí ÇáúÌóÇåöáöíøóÉö æóÞóÏú ÇõÓúÊõÄúÌöÑó áöÅöÑúÖóÇÚö ÑóÓõæáö Çááøóåö -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÍóáöíãóÉõ æóÈöÇáäøóÇÓö Åáóíúåö
ÍóÇÌóÉñº áöÃóäøó ÇáÕøöÛóÇÑó áóÇ íóÊóÑóÈøóæúäó ÅáøóÇ ÈöáóÈóäö
ÇáúÂÏóãöíøóÉö æóÇáúÃõãøõ ÞóÏú ÊóÚúÌöÒõ Úóäú ÇáúÅöÑúÖóÇÚö áöãóÑóÖò¡ Ãóæú
ãóæúÊò¡ Ãóæú ÊóÃúÈóì ÇáúÅöÑúÖóÇÚó ÝóáóÇ ØóÑöíÞó Åáóì ÊóÍúÕöíáö
ÇáúãóÞúÕõæÏö Óöæóì ÇÓúÊöÆúÌóÇÑö ÇáÙøöÆúÑö ÌõæøöÒó Ðóáößó áöáúÍóÇÌóÉö¡
æóÒóÚóãó ÈóÚúÖõ ÇáúãõÊóÃóÎøöÑöíäó - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - Ãóäøó
ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÇáúãóäúÝóÚóÉõ¡ æóåõæó ÇáúÞöíóÇãõ ÈöÎöÏúãóÉö
ÇáÕøóÈöíøö æóãóÇ íóÍúÊóÇÌõ Åáóíúåö æóÃóãøóÇ ÇááøóÈóäõ ÝóÊóÈóÚñ Ýöíåöº
áöÃóäøó ÇááøóÈóäó Úóíúäñ æóÇáúÚóíúäõ áóÇ ÊõÓúÊóÍóÞøõ ÈöÚóÞúÏö
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ßóáóÈóäö ÇáúÃóäúÚóÇãö¡ æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó íóÑöÏõ
Úóáóì ÇááøóÈóäöº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ æóãóÇ Óöæóì Ðóáößó ãöäú
ÇáúÞöíóÇãö ÈöãóÕóÇáöÍöåö ÊóÈóÚñ æóÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö åõæó ãóäúÝóÚóÉõ
ÇáËøóÏúíö
(15/118)
ÝóãóäúÝóÚóÉõ ßõáøö ÚõÖúæò Úóáóì ÍóÓóÈö
ãóÇ íóáöíÞõ Èöåö æóåóßóÐóÇ ÐóßóÑó ÇÈúäõ ÓöãóÇÚóÉó Úóäú ãõÍóãøóÏò
ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõº ÝóÅöäøóåõ ÞóÇáó: ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ áóÈóäö ÇáúÂÏóãöíøóÉö
ÈöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ
æóÌóæóÇÒõ ÈóíúÚö áóÈóäö ÇáúÃóäúÚóÇãö Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ
ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõåõ ÈöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
æóÞóÏú ÐõßöÑó Ýöí ßöÊóÇÈò ÃóäøóåóÇ¡ áóæú ÑóÈøóÊú ÇáÕøóÛöíÑó ÈöáóÈóäö
ÇáúÃóäúÚóÇãö¡ áóÇ ÊóÓúÊóÍöÞøõ ÇáúÃóÌúÑó æóÞóÏú ÞóÇãóÊú ÈöãóÕóÇáöÍöåö
Ýóáóæú ßóÇäó ÇááøóÈóäõ ÊóÈóÚðÇ æóáóãú íóßõäú ÇáúÃóÌúÑõ ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö
áóÇÓúÊóæúÌóÈóÊú ÇáúÃóÌúÑó¡ Ëõãøó ÈóÏóÃó ÇáúÈóÇÈõ ÈöÍóÏöíËö ÒóíúÏö Èúäö
Úóáöíøò ÞóÇáó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «áóÇ
ÊõÑúÖöÚú áóßõãú ÇáúÍóãúÞóÇÁõ ÝóÅöäøó ÇááøóÈóäó íõÝúÓöÏõ» æóåõæó ßóãóÇ
ÞóÇáó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÝóÅöäøó
ÇááøóÈóäó Ýöí Íõßúãö ÌõÒúÁò ãöäú ÚóíúäöåóǺ áöÃóäøóåõ íóÊóæóáøóÏõ
ãöäúåóÇ ÝóÊõÄóËøöÑõ Ýöíåö ÍóãóÇÞóÊõåóÇ æóíóÙúåóÑõ ÃóËóÑñ Ýöí Ðóáößó
ÇáÑøóÖöíÚö áöãóÇ áöáúÛöÐóÇÁö ãöäú ÇáúÃóËóÑö¡ æóäóÙöíÑõåõ ãóÇ Ñõæöíó Úóäú
ÇáäøóÈöíøö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Ãóäøóåõ ÞóÇáó: «áóÇ
ÊõÑúÖöÚú áóßõãú ÓóíøöÆóÉõ ÇáúÎõáõÞö» .
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÙöÆúÑðÇ ÊõÑúÖöÚõ ÕóÈöíøðÇ áóåõ ÓóäóÊóíúäö ÍóÊøóì
ÊóÝúØöãóåõ ÈöÃóÌúÑò ãóÚúáõæãò Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ
ÈöÚóãóáò ãóÚúáõæãò ÈöÈóÏóáò ãóÚúáõæãò æóØóÚóÇãõåóÇ æóßöÓúæóÊõåóÇ Úóáóì
äóÝúÓöåóǺ áöÃóäøóåóÇ ÔóÑóØóÊú Úóáóíúåöãú ÇáúÃóÌúÑó ÇáúãõÓóãøóì
ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÚóãóáöåóÇ ÝóÝöíãóÇ Óöæóì Ðóáößó ÍóÇáõåóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÚóÞúÏö
ßóãóÇ ÞóÈúáó ÇáúÚóÞúÏö¡ æóÊõÑúÖöÚõåõ Ýöí ÈóíúÊöåóÇ Åäú ÔóÇÁóÊú æóáóíúÓó
ÚóáóíúåóÇ Ãóäú ÊõÑúÖöÚóåõ Ýöí ÈóíúÊö ÃóÈöíåöº áöÃóäøóåóÇ ÈöÇáúÚóÞúÏö
ÇáúÊóÒóãóÊú ÝöÚúáó ÇáúÅöÑúÖóÇÚö æóãóÇ ÇáúÊóÒóãóÊú ÇáúãóÞóÇãó Ýöí
ÈóíúÊöåöãú æóåöíó ÊóÞúÏöÑõ Úóáóì ÅíÝóÇÁö ãóÇ ÇáúÊóÒóãóÊú Ýöí ÈóíúÊö
äóÝúÓöåóÇ ÝóÅöäú ÇÔúÊóÑóØóÊú ßöÓúæóÊóåóÇ ßõáøó ÓóäóÉò ËóáóÇËóÉó
ÃóËúæóÇÈò ÒõØøöíøóÉò æóÇÔúÊóÑóØóÊú ÚöäúÏó ÇáúÝöØóÇãö ÏóÑóÇåöãó
ãõÓóãøóÇÉð¡ æóÞóØöíÝóÉð¡ æóãöÓúÍðÇ¡ æóÝöÑóÇÔðÇ ÝóÐóáößó ÌóÇÆöÒñ
ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ýöí åóÐóÇ
ÇáúãóæúÖöÚö ÎóÇÕøóÉð Ïõæäó ÓóÇÆöÑö ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí
íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò æóÇáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - áóÇ íóÌõæÒõ
æóåõæó ÇáúÞöíóÇÓõ¡ æóßóÐóáößó Åäú ÇÔúÊóÑóØóÊú Úóáóíúåöãú ØóÚóÇãðÇ Ýóåõæó
Úóáóì åóÐóÇ ÇáúÎöáóÇÝ
æóÌúåõ ÇáúÞöíóÇÓö Ãóäøó åóÐóÇ ÚóÞúÏõ ÅÌóÇÑóÉò ÝóáóÇ íóÕöÍøõ ÅáøóÇ
ÈöÅöÚúáóÇãö ÇáúÃõÌúÑóÉö ßóãóÇ Ýöí ÓóÇÆöÑö ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö¡ æóÇáØøóÚóÇãõ
ãóÌúåõæáõ ÇáúÌöäúÓö æóÇáúãöÞúÏóÇÑö æóÇáÕøöÝóÉö¡ æóÇáúßöÓúæóÉõ ßóÐóáößó
åõäóÇ¡ æóåóÐöåö ÇáúÌóåóÇáóÉõ ÊóãúäóÚõ ÕöÍøóÉó ÇáÊøóÓúãöíóÉö ßóãóÇ Ýöí
ÓóÇÆöÑö ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊöº áöÃóäøóåóÇ ÊõÝúÖöíó Åáóì ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö
ÝóßóÐóáößó åõäóÇ¡ æóåóÐóÇ ÞöíóÇÓñ íóÔõÏøõåõ ÇáúÃóËóÑõ æóåõæó Þóæúáõåõ: -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «ãóäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÃóÌöíÑðÇ
ÝóáúíõÚúáöãúåõ ÃóÌúÑóåõ» ÝóÅöäú ÃóÞóÇãóÊú ÇáúÚóãóáó ÝóáóåóÇ ÃóÌúÑõ
ãöËúáöåóǺ áöÃóäøóåóÇ æóÝøóÊú ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÈöÍõßúãö ÚóÞúÏò
ÝóÇÓöÏò¡ ÅáøóÇ Ãóäú íõÓóãøõæÇ áóåóÇ ËöíóÇÈðÇ ãóÚúáõæãóÉó ÇáúÌöäúÓö
æóÇáØøõæáö æóÇáúÚóÑúÖö æóÇáÑøõÞúÚóÉö æóíóÖúÑöÈõæÇ áöÐóáößó ÃóÌóáðÇ
æóíõÓóãøõæÇ áóåóÇ ßõáøó íóæúãò ßóíúáðÇ ãöäú ÇáÏøóÞöíÞö ãóÚúáõæãðÇ
ÝóÍöíäóÆöÐò íóÌõæÒõ ßóãóÇ Ýöí ÓóÇÆöÑö ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö æóÇáúÈõíõæÚö æóÃóÈõæ
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇÓúÊóÏóáøó ÈöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {æóÚóáóì
ÇáúãóæúáõæÏö áóåõ ÑöÒúÞõåõäøó æóßöÓúæóÊõåõäøó ÈöÇáúãóÚúÑõæÝö} [ÇáÈÞÑÉ:
233] íóÚúäöí ÃóÌúÑðÇ Úóáóì ÇáúÅöÑúÖóÇÚö ÈóÚúÏó ÇáØøóáóÇÞö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ ÞóÇáó: {æóÚóáóì ÇáúæóÇÑöËö ãöËúáõ Ðóáößó} [ÇáÈÞÑÉ:
233] ¡ æóÐóáößó ÃóÌúÑõ ÇáÑøóÖóÇÚö áóÇ äóÝóÞóÉõ ÇáäøößóÇÍö æóáöÃóäøó
ÇáäøóÇÓó ÊóÚóÇÑóÝõæÇ ÈöåóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏö ÈöåóÐöåö ÇáÕøöÝóÉö æóáóíúÓó
(15/119)
Ýöí Úóíúäöåö äóÕøñ íõÈúØöáõåõ æóÝöí
ÇáäøõÒõæÚö Úóäú åóÐöåö ÇáúÚóÇÏóÉö ÍóÑóÌñº áöÃóäøóåõãú áóÇ íõÚöÏøõæäó
ÇáÙøöÆúÑó ãöäú Ãóåúáö ÈóíúÊöåöãú ÝóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõãú íóÓúÊóäúßöÝõæäó
Úóäú ÊóÞúÏöíÑö ØóÚóÇãöåóÇ æóßöÓúæóÊöåóÇ ßóãóÇ íóÓúÊóäúßöÝõæäó Úóäú
ÊóÞúÏöíÑö ØóÚóÇãö ÇáÒøóæúÌóÇÊö æóßöÓúæóÊöåöäøó¡ Ëõãøó ÅäøóãóÇ áóãú
íõÌóæøóÒú åóÐóÇ Ýöí ÓóÇÆöÑö ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö áöÊóãóßøõäö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö Ýöí
ÇáËøóÇäöí¡ æóÐóáößó áóÇ íõæÌóÏõ åõäóǺ áöÃóäøóåõãú áóÇ íóãúäóÚõæäó
ÇáÙøöÆúÑó ßöÝóÇíóÊóåóÇ ãöäú ÇáØøóÚóÇãöº áöÃóäøó ãóäúÝóÚóÉó Ðóáößó
ÊóÑúÌöÚõ Åáóì æóáóÏöåöãú æóÑõÈøóãóÇ íõßóáøöÝõæäóåóÇ Ãóäú ÊóÃúßõáó ÝóæúÞó
ÇáÔøöÈóÚö áöíóßúËõÑó áóÈóäõåóÇ¡ æóßóÐóáößó áóÇ íóãúäóÚõæäóåóÇ
ßöÝóÇíóÊóåóÇ ãöäú ÇáúßöÓúæóÉö áößóæúäö æóáóÏöåöãú Ýöí ÍöÌúÑöåóÇ¡ Ëõãøó
ÃóÍóÏõ ÇáúÚöæóÖóíúäö Ýöí åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏö íõÊóæóÓøóÚõ Ýöíåö ãóÇ áóÇ
íõÊóæóÓøóÚõ Ýöí ÓóÇÆöÑö ÇáúÚõÞõæÏö ÍóÊøóì Ãóäøó ÇááøóÈóäó ÇáøóÐöí åõæó
Úóíúäñ ÍóÞöíÞóÉð íõÓúÊóÍóÞøõ ÈöåóÐöåö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ïõæäó ÛóíúÑöåóÇ¡
ÝóßóÐóáößó íõÊóæóÓøóÚõ Ýöí ÇáúÚöæóÖö ÇáúÂÎóÑö Ýöí åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏö ãóÇ
áóÇ íõÊóæóÓøóÚõ Ýöí ÛóíúÑöåö
æóÅöÐóÇ ÌóÇÒó ÇáúÚóÞúÏõ ÚöäúÏóåõ ßóÇäó áóåóÇ ÇáúæóÓóØõ ãöäú ÇáúãóÊóÇÚö
æóÇáËøöíóÇÈö ÇáúãõÓóãøóÇÉöº áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÓúÊóÍöÞøõ Ðóáößó ÈöãõØúáóÞö
ÇáÊøóÓúãöíóÉö Ýöí ÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ÝóíóäúÕóÑöÝõ Åáóì ÇáúæóÓóØö
ßóãóÇ Ýöí ÇáÕøóÏóÇÞö ÅÐóÇ Óóãøóì áóåóÇ ÚóÈúÏðÇ¡ Ãóæú ËóæúÈðÇ åóÑóæöíøðÇ
æóåóÐóǺ áöÃóäøó Ýöí ÊóÚúíöíäö ÇáúæóÓóØö äóÙóÑñ ãöäú ÇáúÌóÇäöÈóíúäö
æóáóæú ÇÔúÊóÑóØõæÇ ÚóáóíúåóÇ Ãóäú ÊõÑúÖöÚó ÇáÕøóÈöíøó Ýöí ãóäúÒöáöåöãú
Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ ßóãóÇ Ýöí ÓóÇÆöÑö ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóØó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ Úóáóì ÇáúÃóÌöíÑö ÅÞóÇãóÉó ÇáúÚóãóáö Ýöí ÈóíúÊöåö
æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõãú íóäúÊóÝöÚõæäó ÈöåóÐóÇ ÇáÔøóÑúØö ÝóÅöäøóåóÇ
ÊóÊóÚóÇåóÏõ ÇáÕøóÈöíøó Ýöí ÈóíúÊöåöãú ãóÇ áóÇ ÊóÊóÚóÇåóÏõåõ Ýöí ÈóíúÊö
äóÝúÓöåóÇ¡ æóÑõÈøóãóÇ áóÇ íóÊóÍóãøóáõ ÞóáúÈõåõãóÇ ÛóíúÈóÉó ÇáúæóáóÏö
ÚóäúåõãóÇ
æóÇáÔøóÑúØõ ÇáúãõÝöíÏõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ãõÚúÊóÈóÑñ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó áóåóÇ
ÒóæúÌñ ÝóÃóÌøóÑóÊú äóÝúÓóåóÇ áöáÙøöÆúÑóÉö ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåö ÝóáöáÒøóæúÌö
Ãóäú íõÈúØöáó ÚóÞúÏó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Þöíáó: åóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáÒøóæúÌõ
ãöãøóÇ íóÔöíäõåõ Ãóäú Êóßõæäó ÒóæúÌóÊõåõ ÙöÆúÑðÇ
ÝóáöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö
Úóäú äóÝúÓöåö íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÝúÓóÎó ÇáúÚóÞúÏó¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
ãöãøóäú áóÇ íóÔöíäõåõ Ðóáößó áóÇ íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÝúÓóÎó æóÇáúÃóÕóÍøõ
Ãóäøó áóåõ Ðóáößó Ýöí ÇáúæóÌúåóíúäöº áöÃóäøóåóÇ Åäú ßóÇäóÊú ÊõÑúÖöÚõåõ
Ýöí ÈóíúÊö ÃóÈóæóíúåö ÝóáöáÒøóæúÌö Ãóäú íóãúäóÚóåóÇ ãöäú ÇáúÎõÑõæÌö ãöäú
ãóäúÒöáöåö¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú ÊõÑúÖöÚõåõ Ýöí ÈóíúÊö äóÝúÓöåóÇ ÝóáöáÒøóæúÌö
Ãóäú íóãúäóÚóåóÇ ãöäú ÅÏúÎóÇáö ÕóÈöíøö ÇáúÛóíúÑö ãóäúÒöáóåõº
æóáöÃóäøóåóÇ Ýöí ÇáúÅöÑúÖóÇÚö æóÇáÓøóåóÑö ÈöÇááøóíúáö ÊõÊúÚöÈõ
äóÝúÓóåóÇ¡ æóÐóáößó íõäúÞöÕõ ãöäú ÌóãóÇáöåóÇ¡ æóÌóãóÇáõåóÇ ÍóÞøõ
ÇáÒøóæúÌö ÝóßóÇäó áóåõ Ãóäú íóãúäóÚóåóÇ ãöäú ÇáúÅöÖúÑóÇÑö Èöåö Ýöí
ÍóÞøöåö ßóãóÇ íóãúäóÚõåóÇ ãöäú ÇáÊøóØóæøõÚóÇÊö¡ æóåóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
ÒóæúÌõåóÇ ãóÚúÑõæÝðÇ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ãóÌúåõæáðÇ áóÇ ÊõÚúÑóÝõ ÃóäøóåóÇ
ÇãúÑóÃóÊõåõ ÅáøóÇ ÈöÞóæúáöåóÇ ÝóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóäúÞõÖó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó
áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó ÞóÏú áóÒöãóåóÇ¡ æóÞóæúáóåóÇ ÛóíúÑõ ãóÞúÈõæáò Ýöí ÍóÞøö
ãóäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ æóáöÃóäøóåõ ÊóÊóãóßøóäõ ÊõåúãóÉõ ÇáúãõÑóÇÖóÚóÉö ãóÚó
åóÐóÇ ÇáÑøóÌõáö ÈöÃóäú íõÞöÑøó áóåõ ÈöÇáäøößóÇÍö áöíóÝúÓóÎó
ÇáúÅöÌóÇÑóÉó¡ æóåõæó äóÙöíÑõ ÇáúãóäúßõæÍóÉö ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ãóÌúåõæáóÉó
ÇáúÍóÇáö ÝóÃóÞóÑøóÊú ÈöÇáÑøöÞøö Úóáóì äóÝúÓöåóÇ ÝóÅöäøóåóÇ áóÇ ÊõÕóÏøóÞõ
Ýöí ÅÈúØóÇáö ÇáäøößóÇÍö ÝóÅöäú åóáóßó ÇáÕøóÈöíøõ ÈóÚúÏó ÓóäóÉò ÝóáóåóÇ
ÃóÌúÑõ ãóÇ ãóÖóì æóáóåóÇ ãöãøóÇ ÇÔúÊóÑóØóÊú ãöäú ÇáúßöÓúæóÉö
æóÇáÏøóÑóÇåöãö ÚöäúÏó ÇáúÝöØóÇãö ÈöÍöÓóÇÈö Ðóáößóº áöÃóäøóåóÇ ÃóæúÝóÊú
ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö Ýöí ÇáúãõÏøóÉö ÇáúãóÇÖöíóÉö ÝóÊóÞóÑøóÑó ÍóÞøõåóÇ
ÝöíãóÇ
(15/120)
íõÞóÇÈöáõ Ðóáößó ãöäú ÇáúÈóÏóáö¡ Ëõãøó
íóÊóÍóÞøóÞõ ÝóæóÇÊõ ÇáúãóÞúÕõæÏö ÝöíãóÇ ÈóÞöíó ÝóáóÇ íóÌöÈõ ãóÇ
íóÎõÕøõåõ ãöäú ÇáúÈóÏóáö
æóáóæú ÖóÇÚó ÇáÕøóÈöíøõ ãöäú íóÏöåóÇ¡ Ãóæú æóÞóÚó ÝóãóÇÊó¡ Ãóæú ÓõÑöÞó
ãöäú Íõáöíøö ÇáÕøóÈöíøö¡ Ãóæú ãöäú ËöíóÇÈöåö ÔóíúÁñ áóãú ÊóÖúãóäú
ÇáÙøöÆúÑõ ÔóíúÆðǺ áöÃóäøóåóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÃóÌöíÑö ÇáúÎóÇÕøö ÝóÅöäøó
ÇáúÚóÞúÏó æóÑóÏó Úóáóì ãóäóÇÝöÚöåóÇ Ýöí ÇáúãõÏøóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóíúÓó áóåóÇ Ãóäú ÊõÔúÛöáó äóÝúÓóåóÇ Ýöí
ÇáúãõÏøóÉö Úóäú ÑóÖóÇÚö ÇáÕøóÈöíøö¡ æóáóÇ ÊõÄóÇÌöÑõ äóÝúÓóåóÇ ãöäú
ÛóíúÑöåöãú áöãöËúáö Ðóáößó ÇáúÚóãóáö æóÇáúÃóÌöíÑõ ÇáúÎóÇÕøõ Ãóãöíäñ
ÝöíãóÇ Ýöí íóÏöåö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóÌöíÑö ÇáúãõÔúÊóÑößö Úóáóì Þóæúáö ãóäú
íõÖóãøöäõåõ æóáóíúÓó ÚóáóíúåóÇ ãöäú Úóãóáö ÃóÈóæóíú ÇáÕøóÈöíøö ÔóíúÁñ
Åäú ßóáøóÝõæåóÇ ÚóÌúäðÇ¡ Ãóæú ØóÈúÎðÇ¡ Ãóæú ÎóÈúÒðǺ áöÃóäøóåóÇ
ÇáúÊóÒóãóÊú ÈöÇáúÚóÞúÏö ÇáÙøõÆõæÑóÉó¡ æóåóÐöåö ÇáúÃóÚúãóÇáö áóÇ
ÊóÊøóÕöáõ ÈöÇáÙøõÆõæÑóÉö ÝóáóÇ íóáúÒóãõåóÇ ÅáøóÇ Ãóäú ÊóÊóØóæøóÚó Èöåö¡
ÝóÃóãøóÇ Úóãóáõ ÇáÕøóÈöíøö æóÛóÓúáõ ËöíóÇÈöåö æóãóÇ íõÕúáöÍõåõ ãöãøóÇ
íõÚóÇáóÌõ Èöåö ÇáÕøöÈúíóÇäõ ãöäú ÇáÏøõåúäö æóÇáÑøóíúÍóÇäö Ýóåõæó Úóáóì
ÇáÙøöÆúÑöº áöÃóäøó åóÐóÇ ãöäú Úóãóáö ÇáÙøõÆõæÑóÉö¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÇáÕøóÈöíøõ íóÃúßõáõ ÇáØøóÚóÇãó ÝóáóíúÓó Úóáóì ÇáÙøöÆúÑö Ãóäú ÊóÔúÊóÑöíó
áóåõ ÇáØøóÚóÇãóº áöÃóäøóåóÇ ÇáúÊóÒóãóÊú ÊóÑúÈöíóÊóåõ ÈöáóÈóäöåóÇ Ïõæäó
ÇáØøóÚóÇãö æóáóßöäøó Ðóáößó ßõáøóåõ Úóáóì Ãóåúáöåö æóÚóáóíúåóÇ Ãóäú
ÊõåóíøöÆóåõ áóåõº áöÃóäøó Ðóáößó ãóäú Úóãöáó ÇáÙøõÆõæÑóÉó ÝóÞóÏú ÌóÚóáó
ÇáÏøõåúäó æóÇáÑøóíúÍóÇäö ÚóáóíúåóÇ¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáØøóÚóÇãö æóåóÐóÇ ÈöäóÇÁð
Úóáóì ÚóÇÏóÉö Ãóåúáö ÇáúßõæÝóÉö æóÇáúãóÑúÌöÚõ Ýöí Ðóáößó Åáóì ÇáúÚõÑúÝö
Ýöí ßõáøö ãóæúÖöÚò æóåõæó ÃóÕúáñ ßóÈöíÑñ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÝóÅöäøó ãóÇ
íóßõæäõ ãöäú ÇáÊøóæóÇÈöÚö ÛóíúÑó ãóÔúÑõæØò Ýöí ÇáúÚóÞúÏö íõÚúÊóÈóÑõ
Ýöíåö ÇáúÚõÑúÝõ Ýöí ßõáøö ÈóáúÏóÉò ÍóÊøóì Þöíáó: Ýöí ÇÓúÊöÆúÌóÇÑö
ÇááøóÈøóÇäö: Åäøó ÇáÒøöäúÈöíáó æóÇáúãóáúÈóäó Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇááøóÈóäö
ÈöäóÇÁð Úóáóì ÚõÑúÝöåöãú¡ æóÇáÓøöáúßó æóÇáúÅöÈúÑóÉó Úóáóì ÇáúÎóíøóÇØö
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÚõÑúÝö æóÇáÏøóÞöíÞó Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö Ïõæäó
ÇáúÍóÇÆößö ÝóÅöäú ßóÇäó ÚõÑúÝõ Ãóåúáö ÇáúÈóáúÏóÉö ÈöÎöáóÇÝö Ðóáößó
Ýóåõæó Úóáóì ãóÇ íóÊóÚóÇÑóÝõæäó¡ æóÍóËúíó ÇáÊøõÑóÇÈö Úóáóì ÇáúÍóÝøóÇÑö
Ýöí ÇáúÞóÈúÑö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÚõÑúÝö¡ æóÅöÎúÑóÇÌó ÇáúÎõÈúÒö ãöäú
ÇáÊøóäøõæÑö Úóáóì ÇáúÎóÈøóÇÒö æóÛóÑúÝó ÇáúãóÑóÞóÉö Ýöí ÇáúÞöÕóÇÚö Úóáóì
ÇáØøóÈøóÇÎö ÅÐóÇ ÇõÓúÊõÄúÌöÑó áöØóÈúÎö ÚõÑúÓò
æóÅöäú ÇõÓúÊõÄúÌöÑó áöØóÈúÎö ÞöÏúÑò ÎóÇÕøò ÝóáóíúÓó Ðóáößó Úóáóíúåö
áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúÚõÑúÝö Ýöíåö¡ æóÅöÏúÎóÇáõ ÇáúÌóãóáö ÇáúãóäúÒöáó Úóáóì
ÇáúÍóãøóÇáö ÅÐóÇ Íóãøóáóåõ Úóáóì ÙóåúÑöåö æóáóíúÓó Úóáóíúåö Ãóäú
íóÕúÚóÏó Èöåö Úóáóì ÇáÓøóØúÍö¡ Ãóæú ÇáúÛõÑúÝóÉö áöáúÚõÑúÝö¡ æóÅöÐóÇ
ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÈøóÉð áöíóÍúãöáó ÚóáóíúåóÇ ÍöãúáðÇ Åáóì ãóäúÒöáöåö
ÝóÅöäúÒóÇáõ ÇáúÍöãúáö Úóäú ÙóåúÑö ÇáÏøóÇÈøóÉö Úóáóì ÇáúãõßóÇÑöí æóÝöí
ÅÏúÎóÇáöåö ÇáúãóäúÒöáó íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÚõÑúÝõ¡ æóÇáúÅößóÇÝõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö
ÇáÏøóÇÈøóÉö æóÝöí ÇáúÌóæóÇáöíÝö æóÇáúÍóÈúáö íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÚõÑúÝõ
æóßóÐóáößó Ýöí ÇáÓøóÑúÌö æóÇááøöÌóÇãö íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÚõÑúÝõ Ýóåõæó
ÇáúÃóÕúáõ¡ ÃóãøóÇ ÇáÊøóæóÇÈöÚõ ÇáøóÊöí áóÇ ÊõÔúÊóÑóØõ ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö
íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÚõÑúÝõ ÝöíåóÇ æóÈöåö íõÝúÕóáõ ÚöäúÏó ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö
æóÅöÐóÇ ÃóÑóÇÏó Ãóåúáõ ÇáÕøóÈöíøö Ãóäú íõÎúÑöÌõæÇ ÇáÙøöÆúÑó ÞóÈúáó
ÇáúÃóÌóáö ÝóáóíúÓó áóåõãú Ðóáößó ÅáøóÇ ãöäú ÚõÐúÑòº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó
áóÇÒöãñ ãöäú ÇáúÌóÇäöÈóíúäö ÅáøóÇ Ãóäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÊóäúÝóÓöÎõ
ÈöÇáúÚõÐúÑö ÚöäúÏóäóÇ Úóáóì ãóÇ äõÈóíøöäõåõ Ýöí ÈóÇÈöåö¡ Ëõãøó ÇáúÚõÐúÑõ
áóåõãú Ýöí Ðóáößó Ãóäú áóÇ íóÃúÎõÐó ÇáÕøóÈöíøõ ãöäú áóÈóäöåóÇ ÝóíóÝõæÊõ
Èöåö ãóÇ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ æóáóÇ ÚõÐúÑó ÃóÈúíóäõ ãöäú Ðóáößó¡ æóßóÐóáößó
ÅÐóÇ ÊóÞóÇíóÃó áóÈóäóåóǺ áöÃóäøó Ðóáößó íóÖõÑøõ ÈöÇáÕøóÈöíøö ÚóÇÏóÉð
(15/121)
ÝóÇáúÍóÇÌóÉõ Åáóì ÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö Úóäúåõ
ÚõÐúÑñ
Ýöí ÝóÓúÎö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö¡ æóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÍóÈöáóÊúº áöÃóäøó áóÈóäóåóÇ
íóÝúÓõÏõ ÈöÐóáößó æóíóÖõÑøõ ÈöÇáÕøóÈöíøö ÝóÅöÐóÇ ÎóÇÝõæÇ Úóáóì
ÇáÕøóÈöíøö ãöäú Ðóáößó ßóÇäó áóåõãú ÚõÐúÑñ æóßóÐóáößó Åäú ßóÇäóÊú
ÓóÇÑöÞóÉðº ÝóÅöäøóåõãú íóÎóÇÝõæäó Úóáóì ãóÊóÇÚöåöãú Åäú ßóÇäóÊú Ýöí
ÈóíúÊöåöãú æóÚóáóì ãóÊóÇÚö ÇáÕøóÈöíøö æóÍöáúíóÊöåö ÅÐóÇ ßóÇäó ãóÚóåóÇ¡
æóßóÐóáößó Åäú ßóÇäóÊú ÝóÇÌöÑóÉð ÈóíøöäóÉð ÝõÌõæÑöåóÇ ÝóíóÎóÇÝõæäó Úóáóì
ÃóäúÝõÓöåöãú ÝóåóÐóÇ ÚõÐúÑñº áöÃóäøóåóÇ ÊóÔúÊóÛöáõ ÈöÇáúÝõÌõæÑö
æóÈöÓóÈóÈöåö íóäúÞõÕõ ãöäú ÞöíóÇãöåóÇ ÈöãóÕóÇáöÍ ÇáÕøóÈöíøö æóÑõÈøóãóÇ
ÊóÍúãöáõ ãöäú ÇáúÝõÌõæÑö ÝóíõÝúÓöÏõ Ðóáößó áóÈóäóåóÇ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ßóÇÝöÑóÉðº áöÃóäøó ßõÝúÑóåóÇ Ýöí ÇÚúÊöÞóÇÏöåóÇ æóáóÇ
íóÖõÑøõ Ðóáößó ÈöÇáÕøóÈöíøö¡ æóáóÇ íóÈúÚõÏõ Ãóäú íõÞóÇáó: ÚóíúÈõ
ÇáúÝõÌõæÑö Ýöí åóÐóÇ ÝóæúÞó ÚóíúÈö ÇáúßõÝúÑö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ ÞóÏú ßóÇäó Ýöí ÈóÚúÖö äöÓóÇÁö ÇáÑøõÓõáö ßóÇÝöÑóÉñ
ßóÇãúÑóÃóÉö äõæÍò æóáõæØò - ÚóáóíúåöãóÇ ÇáÓøóáóÇãõ - «æóãóÇ ÈóÛóÊú
ÇãúÑóÃóÉõ äóÈöíøò ÞóØøõ åóßóÐóÇ ÞóÇáó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -» ¡ æóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏõæÇ ÓóÝóÑðÇ ÝóÊóÃúÈóì Ãóäú
ÊóÎúÑõÌó ãóÚóåõãú ÝóåóÐóÇ ÚõÐúÑñº áöÃóäøóåõ áóÇ íóÊóÚóÐøóÑõ ÇáúÎõÑõæÌõ
áöáÓøóÝóÑö ÚöäúÏó ÇáúÍóÇÌóÉö áöãóÇ Úóáóíúåöãú ãöäú Ðóáößó ãöäú ÇáÖøóÑóÑö
æóáóÇ ÊõÌúÈóÑõ åöíó Úóáóì ÇáúÎõÑõæÌö ãóÚóåõãúº áöÃóäøóåóÇ ãóÇ
ÇáúÊóÒóãóÊú ÊóÍóãøõáó ÖóÑóÑö ÇáÓøóÝóÑö æóáóÇ íõãúßöäõåõãú ÊóÑúßõ
ÇáÕøóÈöíøö ÚöäúÏóåóǺ áöÃóäøó ÛóíúÈóÊóåõãú Úóäú ÇáúæóáóÏö ÊõæÍöÔõåõãú
ÝóáöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö
íóßõæäõ áóåõãú Ãóäú íóÝúÓóÎõæÇ ÇáúÅöÌóÇÑóÉó
æóáóíúÓó áöáÙøöÆúÑö Ãóäú ÊóÎúÑõÌó ãöäú ÚöäúÏöåöãú ÅáøóÇ ãöäú ÚõÐúÑò¡
æóÚõÐúÑõåóÇ ãöäú ãóÑóÖò íõÕöíÈõåóÇ áóÇ ÊóÓúÊóØöíÚõ ãóÚóåõ ÇáÑøóÖóÇÚóº
áöÃóäøóåóÇ ÊóÊóÖóÑøóÑõ ÈöÐóáößó æóÑõÈøóãóÇ íõÕöíÈõåõ ÇäúÖöãóÇãõ ÊóÚóÈö
ÇáÑøóÖóÇÚö Åáóì ÇáúãóÑóÖö æóáóåõãú Ãóäú íõÎúÑöÌõæåóÇ ÅÐóÇ ãóÑöÖóÊúº
áöÃóäøóåóÇ ÊóÚúÌöÒõ ÈöÇáúãóÑóÖö ÚóãøóÇ åõæó ãóÞúÕõæÏõåõãú æóåõæó
ÇáúÅöÑúÖóÇÚö ÝóÑõÈøóãóÇ íóÞöáøõ ÈöÓóÈóÈöåö áóÈóäõåóÇ Ãóæú íóÝúÓõÏó¡
æóßóÐóáößó Åäú áóãú íóßõäú ÒóæúÌõåóÇ Óóáøóãó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó Ýóáóåõ Ãóäú
íõÎúÑöÌóåóÇ áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ¡ æóßóÐóáößó Åäú áóãú Êóßõäú ãóÚúÑõæÝóÉð
ÈöÇáÙøóÆõæÑóÉö ÝóáóåóÇ Ãóäú ÊóÝúÓóÎóº áöÃóäøóåóÇ ÑõÈøóãóÇ áóÇ ÊóÚúÑöÝõ
ÚöäúÏó ÇÈúÊöÏóÇÁö ÇáúÚóÞúÏö ãóÇ ÊõÈúÊóáóì Èöåö ãöäú ÇáúãõÞóÇÓóÇÉö
æóÇáÓøóåóÑö¡ ÝóÅöÐóÇ ÌóÑøóÈóÊú Ðóáößó ÊóÖóÑøóÑóÊú æóáöÃóäøóåóÇ
ÊóÛóíøóÑóÊú ãöäú åóÐóÇ ÇáúÚóãóáö Úóáóì ãóÇ Þöíáó: ÊóÌõæÚõ ÇáúÍõÑøóÉõ
æóáóÇ ÊóÃúßõáõ ÈöËóÏúíóíúåóÇ¡ æóãóÇ ßóÇäóÊú ÊóÚúÑöÝõ ãóÇ íóáúÍóÞõåóÇ
ãöäú ÇáÐøõáøö¡ ÅÐóÇ áóãú Êóßõäú ãóÚúÑõæÝóÉð ÈöÐóáößó ÝóÅöÐóÇ ÚóãöáóÊú
ßóÇäó áóåóÇ Ãóäú ÊóÝúÓóÎó ÇáúÚóÞúÏó¡ æóÅöäú ßóÇäó Ãóåúáõ ÇáÕøóÈöíøö
íõÄúÐõæäóåóÇ ÈöÃóáúÓöäóÊöåöãú ßóÝøõæǺ áöÃóäøó Ðóáößó Ùõáúãñ ãöäúåõãú¡
æóÇáúßóÝøõ Úóäú ÇáÙøõáúãö æóÇÌöÈñ¡ æóÅöäú ÓóÇÁõæÇ ÃóÎúáóÇÞóåõãú ãóÚóåóÇ
ßóÝøõæÇ ÚóäúåóǺ áöÃóäøó ÓõæÁó ÇáúÎõáõÞö ãóÐúãõæãñ¡ ÝóÅöÐóÇ áóãú
íóßõÝøõæÇ ÚóäúåóÇ ßóÇäó áóåóÇ Ãóäú ÊóÎúÑõÌóº áöÃóäøóåóÇ ÊóÊóÖóÑøóÑõ
ÈöÇáÕøóÈúÑö Úóáóì ÇáúÃóÐóì æóÓõæÁö ÇáúÎõáõÞö
æóáóæú ßóÇäó ÒóæúÌõåóÇ ÞóÏú Óóáøóãó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÝóÃóÑóÇÏõæÇ ãóäúÚóåõ
ãöäú ÛóÔóíóÇäöåóÇ ãóÎóÇÝóÉó ÇáúÍóÈóáö æóÃóäú íóÖõÑøó Ðóáößó
ÈöÇáÕøóÈöíøö¡ Ýóáóåõãú Ãóäú íóãúäóÚõæåõ Ðóáößó Ýöí ãóäúÒöáöåöãúº áöÃóäøó
ÇáúãóäúÒöáó áóåõãú ÝóáóÇ íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÏúÎõáóåõ ÅáøóÇ
ÈöÅöÐúäöåöãú¡ æóÅöäú áóÞöíóåóÇ Ýöí ãóäúÒöáöåö Ýóáóåõ Ãóäú íóÛúÔóÇåóǺ
áöÃóäøó Ðóáößó ãõÓúÊóÍóÞøñ áóåõ ÈöÇáäøößóÇÍö¡ æóÈöÊóÓúáöíãö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
áóÇ íóÓúÞõØõ ÍóÞøõåõ ÚóãøóÇ ßóÇäó ãõÓúÊóÍóÞøðÇ áóåõ ÝóáóÇ ÊóÓúÊóØöíÚõ
ÇáÙøöÆúÑõ Ãóäú ÊóãúäóÚó äóÝúÓóåóÇ æóáóÇ íóÓóÚõ Ãóåúáó ÇáÕøóÈöíøö Ãóäú
íóãúäóÚõæåóÇ Úóäú Ðóáößó¡ æóáóÇ íóÓóÚõ ÇáÙøöÆúÑó Ãóäú ÊõØúÚöãó ÃóÍóÏðÇ
ãöäú ØóÚóÇãöåöãú ÈöÛóíúÑö ÃóãúÑöåöãú
(15/122)
áöÃóäøóåóÇ Ýöí Ðóáößó ßóÛóíúÑöåóÇ ãöäú
ÇáúÃóÌúäóÈöíøóÇÊö ÝóÅöäú ÒóÇÑóåóÇ ÃóÍóÏñ ãöäú æóáóÏöåóÇ Ýóáóåõãú Ãóäú
íóãúäóÚõæåõ ãöäú ÇáúßóíúäõæäóÉö ÚöäúÏóåóǺ áöÃóäøó ÇáúãóäúÒöáó áóåõãú¡
æóáóåõãú Ãóäú íóãúäóÚõæåóÇ ãöäú ÇáÒøöíóÇÑóÉö ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÊóÖõÑøõ
ÈöÇáÕøóÈöíøö ÏóÝúÚðÇ áöáÖøóÑóÑö Úóäúåõº áöÃóäøóåóÇ ÞóÏú ÇáúÊóÒóãóÊú ãóÇ
íóÑúÌöÚõ Åáóì ÅÕúáóÇÍö ÇáÕøóÈöíøö æóÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö Úóäúåõ¡ æóãóÇ ßóÇäó
ãöäú Ðóáößó áóÇ íóÖõÑøõ ÈöÇáÕøóÈöíøö ÝóáóíúÓó áóåõãú ãóäúÚõåóǺ
áöÃóäøóåóÇ ÍõÑøóÉñ ãóÇáößóÉñ ÃóãúÑó äóÝúÓöåóÇ ÝöíãóÇ æóÑóÇÁó ãóÇ
ÇáúÊóÒóãóÊú áóåõãú.
æóíóÌõæÒõ áöáúÃóãóÉö ÇáÊøóÇÌöÑóÉö Ãóäú ÊõÄóÇÌöÑó äóÝúÓóåóÇ ÙöÆúÑðÇ ßóãóÇ
Ãóäøó áóåóÇ Ãóäú ÊõÄóÇÌöÑó äóÝúÓóåóÇ áöÚóãóáò ÂÎóÑóº áöÃóäøó ÑóÃúÓó
ãóÇáöåóÇ ÈöÊöÌóÇÑóÊöåóÇ ãóäóÇÝöÚõåóÇ¡ æóßóÐóáößó ÇáúãõßóÇÊóÈóÉõ¡
æóßóÐóáößó ÇáúÚóÈúÏõ ÇáÊøóÇÌöÑõ¡ Ãóæú ÇáúãõßóÇÊóÈõ íõÄóÇÌöÑõ ÃõãøóÊóåõ
ÙöÆúÑðÇ¡ Ãóæú íóÓúÊóÃúÌöÑõ ÙöÆúÑðÇ áöÕóÈöíøò áóåõº áöÃóäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó
ãöäú ÚõÞõæÏö ÇáÊøöÌóÇÑóÉö æóáöÃóäøó ÇáÊøóÏúÈöíÑó ÝöíãóÇ íóÑúÌöÚõ Åáóì
ÅÕúáóÇÍö ßóÓúÈöåö Åáóíúåö¡ ÝóßóãóÇ íóÔúÊóÑöí áöÕóÈöíøò áóåõ ØóÚóÇãðÇ¡
ÝóßóÐóáößó íóÓúÊóÃúÌöÑõ áóåõ ÇáÙøöÆúÑó áöÊõÑúÖöÚóåõ¡ æóßóãóÇ íóÈöíÚõ
ÃóãóÊóåõ¡ ÝóßóÐóáößó áóåõ Ãóäú íõÄóÇÌöÑóåóÇ ÝóÅöäú ÑóÏøó Ýöí ÇáÑøöÞøö
ÈóÚúÏó ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö ÇäúÊóÞóÖóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝóÅöäú ßóÇäó åõæó
ÃóÌøóÑó ÃóãóÊóåõ áóãú ÊõäúÊóÞóÖõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÞóÇáó ãõÍóãøóÏñ ÊóäúÊóÞöÖõ æóÌúåõ Þóæúáö ãõÍóãøóÏò
- ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøó ÇáúãóäóÇÝöÚó ÈöÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÇõÓúÊõÍöÞøóÊú
Úóáóì ÇáúãõßóÇÊóÈö æóÈöÚóÌúÒöåö ÈóØóáó ÍóÞøõåõ¡ æóÕóÇÑó ÇáúÍóÞøõ Ýöí
ÇáúãóäóÇÝöÚö áöáúãóæúáóì ÝóÊóÈúØõáõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ßóãóÇ áóæú ãóÇÊó
æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúãõßóÇÊóÈó ÕóÇÑó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÍõÑøö Ýöí ãöáúßö
ÇáÊøóÕóÑøõÝö æóÇáúßóÓúÈö ÍóÊøóì íóÎúÊóÕøó åõæó ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö Ïõæäó
Çáúãóæúáóì ÝóÚóÌúÒõåõ íóßõæä äóÇÞöáðÇ ÇáúÍóÞøó ãöäúåõ Åáóì Çáúãóæúáóì
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóæúÊö ÇáúÍõÑøö æóÈöåóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö íóÈúØõáõ
ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõåõ¡ æóÈöåö ÝóÇÑóÞó ÇáúÚóÈúÏó ÇáúãóÃúÐõæäó ÝóÅöäøó ÇáúßóÓúÈó
ßóÇäó ãóãúáõæßðÇ áöáúãóæúáóì æóßóÇäó ãõÊóãóßøöäðÇ ãöäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö
Ýöíåö ÝóÇáúÍóÌúÑõ Úóáóíúåö áóÇ íóßõæäõ äóÇÞöáðÇ ÇáúÍóÞøó Åáóì ãóæúáóÇåõ
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇÓúÊöÆúÌóÇÑóåõ áóÇ íóÈúØõáõ ÝóßóÐóáößó ÅÌóÇÑóÊõåõ
æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÃõÚúÊöÞó ÇáúãõßóÇÊóÈõº áöÃóäøó ÈöÇáúÚöÊúÞö
íóÊóÞóÑøóÑõ ÍóÞøõåõ Ýöí ãöáúßö ÇáúßóÓúÈö æóÇáÊøóÕóÑøõÝö
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì ÇáúÝóÑúÞö Ãóäøó ÇáúãõßóÇÊóÈó ÅÐóÇ ÇÓúÊóÈúÑóÃó
ÃóãóÊóåõ¡ Ëõãøó ÚóÊóÞó ÝóáóíúÓó Úóáóíúåö ÇÓúÊöÈúÑóÇÁñ ÌóÏöíÏñ æóáóæú
ÚóÌóÒó ßóÇäó Úóáóì Çáúãóæúáóì ÝöíåóÇ ÇÓúÊöÈúÑóÇÁñ ÌóÏöíÏñ æóÃóäøó
ÇáúãõßóÇÊóÈó áóæú ÇÔúÊóÑóì ÞóÑöíÈó äóÝúÓöåö ãöäú æóÇáöÏò¡ Ãóæú æóáóÏò
ÇãúÊóäóÚó ÈóíúÚõåõ æóáóæú ÇÔúÊóÑóì ÞóÑöíÈó Çáúãóæúáóì áóÇ íóãúÊóäöÚõ
Úóáóíúåö ÈóíúÚå æóÃóäøóåõ íóÌõæÒõ ÏóÝúÚõ ÇáÒøóßóÇÉö Åáóì ÇáúãõßóÇÊóÈö
æóÅöäú ßóÇäó ãóæúáóÇåõ ÛóäöíøðÇ ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÇáúßóÓúÈó áóåõ ãóÇ
ÏóÇãó ãõßóÇÊóÈðÇ ÝóÈöÇáúÚóÌúÒö íóäúÊóÞöáõ Åáóì ãóæúáóÇåõ
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøóåõ áóæú ãóÇÊó ÚóÇÌöÒðÇ ÈóØóáóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ
ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÚóÌóÒó æóÃóÈõæ íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ:
ÈöÚóÌúÒöåö ÇäúÞóáóÈó ÍóÞøõ Çáúãöáúßö ÍóÞöíÞóÉó Çáúãöáúßö ÝóáóÇ ÊóÈúØõáõ
ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÚóÊóÞó¡ æóÊóÞúÑöíÑõåõ Ãóäøó ÇáúßóÓúÈó ÏóÇÆöÑñ
Èóíúäó ÇáúãõßóÇÊóÈö æóÇáúãóæúáóì áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöíåö ÍóÞøõ
Çáúãöáúßö áóÇ ÍóÞöíÞóÉõ Çáúãöáúßö æóáöåóÐóÇ áóæú ÇÔúÊóÑóì ÇáúãõßóÇÊóÈõ
ÇãúÑóÃóÉó ãóæúáóÇåõ¡ Ãóæú ÇãúÑóÃóÉó äóÝúÓöåö áóÇ íóÝúÓõÏõ ÇáäøößóÇÍõ¡
æóáóæú ÊóÒóæøóÌó Çáúãóæúáóì ÃóãóÉð ãöäú ßóÓúÈö ãõßóÇÊóÈöåö áóãú íóÌõÒú¡
ßóãóÇ áóæú ÊóÒóæøóÌó ÇáúãõßóÇÊóÈõ ÃóãóÉð ãöäú ßóÓúÈöåö ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó
áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÍóÞøõ Çáúãöáúßö æóÌóÇäöÈõ Çáúãóæúáóì Ýöí
ÍóÞöíÞóÉö Çáúãöáúßö íóÊóÑóÌøóÍõ Úóáóì ÌóÇäöÈö ÇáúãõßóÇÊóÈöº áöÃóäøóåõ
Ãóåúáñ áöÐóáößó
(15/123)
æóÇáúãõßóÇÊóÈõ áóíúÓó ÈöÃóåúáò
æóáóæú ÃóÏøóì ãõßóÇÊóÈõ ÇáúãõßóÇÊóÈö ÇáúÈóÏóáó ßóÇäó ÇáúæóáóÇÁõ
áöãóæúáóì ÇáúÃóæøóáö¡ æóáóæú ÃóÚúÊóÞó Çáúãóæúáóì ãóäú íõßóÇÊöÈõ Úóáóì
ÇáúãõßóÇÊóÈó ãöäú ÃóÞúÑöÈóÇÆöåö äóÝóÐó ÚöÊúÞõåõ Ýöíåö æóáóÇ íóäúÝõÐõ
ÚöÊúÞõ ÇáúãõßóÇÊóÈö ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó Ýöí ÍóÞöíÞóÉö Çáúãöáúßö
íóÊóÑóÌøóÍõ ÌóÇäöÈõ Çáúãóæúáóì¡ Ëõãøó ÅÐóÇ ÊóÍóÞøóÞó Çáúãöáúßõ
áöáúãõßóÇÊóÈö ÈöÇáúÚöÊúÞö áóÇ ÊóÈúØõáõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝóÅöÐóÇ ÊóÍóÞøóÞó
áöáúãóæúáóì ÈöÇáúÚóÌúÒö Ãóæúáóì æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõ áóãú íóÊóÈóÏøóáõ ãóäú
ÇõÓúÊõÍöÞøó Úóáóíúåö ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÈöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ
ÅÐóÇ ãóÇÊó ÇáúÍõÑøõ æóÞóÏú ÞóÈöáó ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑó Úóáóì ÇáúÎöáóÇÝö
ÃóíúÖðÇ æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøó ÃóÈóÇ íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íõÝóÑøöÞõ
ÈóíúäóåõãóÇ ÝóíóÞõæáõ ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ÇáúãõßóÇÊóÈö ßóÇäó áöÍóÇÌóÊöåö Ïõæäó
ÍóÇÌóÉö ãóæúáóÇåõ æóÞóÏú ÓóÞóØóÊú ÍóÇÌóÊõåõ ÈöÚóÌúÒöåö
ÝóÃóãøóÇ ÅÌóÇÑóÊõåõ ßóÇäóÊú áöÊóÍúÕöíáö ÇáúÃõÌúÑóÉö æóÝöíåö ÍóÞøñ
áöáúãóæúáóì ßóãóÇ áöáúãõßóÇÊóÈö¡ ÝóÈöÚóÌúÒöåö áóÇ íóäúÚóÏöãõ ãóÇ
áöÃóÌúáöåö áóÒöãóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ¡ Ëõãøó íõÓóáøöãõ Ãóäøó ÇáúãõßóÇÊóÈó
ãõäúÝóÑöÏñ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝöº áöÃóäøó Çáúãóæúáóì ÍóÌóÑó Úóáóì äóÝúÓöåö ãöäú
ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ßóÓúÈöåö æóáóßöäøó ÈõØúáóÇäó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÇäúÊöÞóÇáö Çáúãöáúßö Ïõæäó ÊóÈóÏøõáö ÇáúãõäúÕóÑöÝö (ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó
ÇáúÚóÈúÏó ÇáúãóÃúÐõæäó ÇáúãóÏúíõæäó íóÊóÕóÑøóÝõ Ýöí ßóÓúÈöåö Ïõæäó
Çáúãóæúáóì¡ Ëõãøó ÈöÇáúÍóÌúÑö æóÓõÞõæØö ÇáÏøóíúäö íóÊóÈóÏøóáõ
ÇáúãõÊóÕóÑøöÝõ æóáóÇ ÊóÈúØõáõ Èöåö ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ áöÇäúÚöÏóÇãö ÇäúÊöÞóÇáö
Çáúãöáúßö¡ æóßóÐóáößó áóÇ íóÈúØõáõ ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö åõäóÇßóº áöÃóäøóåóÇ
æóÞóÚóÊú áöÍóÇÌóÉö Çáúãóæúáóì Ýóåõæó ÃóÍóÞøõ ÈößóÓúÈöåö ÅÐóÇ ÞóÖóì
ÇáÏøóíúäó ãöäú ãóæúÖöÚò ÂÎóÑó ÝöíãóÇ íóÑúÌöÚõ Åáóì ÅÕúáóÇÍö ãöáúßöåö
íóßõæäõ ãöäú ÍóÇÌóÊöåö¡ æóÇáÕøóÍöíÍõ Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ãóÇÊó ÇáúãõßóÇÊöÈõ
ÚóÇÌöÒðÇ ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ áóÇ ÊóäúÝóÓöÎõ ÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - ßóãóÇ áóæú ÚóÌóÒó Ýöí ÍóíóÇÊöåö¡ ÝóÃóãøóÇ ÝóÕúáõ
ÇáöÇÓúÊöÈúÑóÇÁö ÝóÐóáößó íóäúÈóäöí Úóáóì ãöáúßö ÇáúíóÏö æóÇáÊøóÕóÑøõÝö
Ïõæäó ÍóÞöíÞóÉö Çáúãöáúßö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáúãóÈöíÚóÉó ÅÐóÇ ÍóÇÖóÊú ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö ÝóáóíúÓó
áöáúãõÔúÊóÑöí Ãóäú íóÌúÊóÒöÆó ÈöÊöáúßó ÇáúÍóíúÖóÉö¡ æóäóÍúäõ äõÓóáøöãõ
Ãóäøó ãöáúßó ÇáúíóÏö æóÇáÊøóÕóÑøõÝö áöáúãõßóÇÊöÈö¡ æóßóÐóáößó ÇãúÊöäóÇÚõ
ÇáúÈóíúÚö íóäúÈóäöí Úóáóì ãöáúßö ÇáúíóÏö æóÇáÊøóÕóÑøõÝö áöáúãõßóÇÊöÈö
ÝóÅöäøó ÇáúãõßóÇÊóÈó áóãøóÇ ßóÇäó íóãúáößõ ÇáúßöÊóÇÈóÉö Ýöí ßóÓúÈöåö
íóÊóßóÇÊóÈõ Úóáóíúåö ÞóÑöíÈõåõ¡ æóáóãøóÇ ßóÇäó áóÇ íóãúáößõ ÇáúÚöÊúÞó
Ýöí ßóÓúÈöåö áóÇ íõÚúÊöÞõ Úóáóíúåö ÞóÑöíÈõåõ¡ ÝóÃóãøóÇ Çáúãóæúáóì ÝóáóÇ
íóãúáößõ ÇáúßöÊóÇÈóÉó Ýöí ßóÓúÈöåö æóáóÇ ÇáúÚöÊúÞóº ÝóáöåóÐóÇ áóÇ
íóÊóßóÇÊóÈõ ÞóÑöíÈõ Çáúãóæúáóì ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóÇåõ ÇáúãõßóÇÊöÈõ¡ æóßóÐóáößó
Íöáøõ ÇáÕøóÏóÞóÉö íóäúÈóäöí Úóáóì ÇäúÚöÏóÇãö ãöáúßö ÇáúíóÏö
æóÇáÊøóÕóÑøõÝö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇÈúäó ÇáÓøóÈöíáö íóÍöáøõ áóåõ ÃóÎúÐõ ÇáÕøóÏóÞóÉö
æóÇáúãóæúáóì¡ æóÅöäú ßóÇäó ÛóäöíøðÇ ÝóáóÇ íóÏó áóåõ Ýöí ßóÓúÈö
ÇáúãõßóÇÊóÈö ÝóáöåóÐóÇ ÌóÇÒó ÕóÑúÝõ ÇáÒøóßóÇÉö Åáóì ãõßóÇÊóÈö
ÇáúÛóäöíøö¡ ÝóÃóãøóÇ ÈõØúáóÇäõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÝóíóäúÈóäöí Úóáóì ÇäúÊöÞóÇáö
ãöáúßö ÇáúÚóíúäö ãöäú ÇáúãõÄóÇÌöÑö Åáóì ÛóíúÑöåö ßóãóÇ ÞóÑøóÑúäóÇ ÝóÅöäú
ãóÇÊó ÃóÈõ ÇáÕøóÈöíøö ÇáúÍõÑøö áóãú ÊóäúÊóÞöÖú ÅÌóÇÑóÉõ ÇáÙøöÆúÑöº
áöÃóäøóåóÇ æóÞóÚóÊú áöÍóÇÌóÉö ÇáÕøóÈöíøö æóÇáúÃóÈõ Ýöíåö ßóÇáäøóÇÆöÈö
Úóäúåõ æóáöåóÐóÇ íõÄóÏøöí ÇáúÃóÌúÑó ãöäú ãóÇáö ÇáÕøóÈöíøö ÅÐóÇ ßóÇäó
áóåõ ãóÇáñ
æóÃóÌúÑõ ÇáÙøöÆúÑö ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáúÃóÈö Ýöí ãöíÑóÇËö ÇáÕøóÈöíøöº
áöÃóäøóåõ ãóÇáõåõ æóáóæú ßóÇäó áóåõ Ýöí ÍóíóÇÉö ÃóÈöíåö ãóÇáðÇ ßóÇäó
áöáúÃóÈö Ãóäú íõÄóÏøöíó ÃóÌúÑó ÇáÙøöÆúÑö ãöäúåõ¡ ÝóßóÐóáößó íõÄóÏøöí
ãóÚúäóì ãöíÑóÇËöåö ÈóÚúÏóåõ.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑõæåóÇ Ãóäú
(15/124)
ÊõÑúÖöÚó ÕóÈöíøóíúäö áóåõãú ßõáøó ÔóåúÑò
ÈößóÐóÇ ÝóãóÇÊó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÑõÝöÚó Úóäúåõãú äöÕúÝó ÇáúÃóÌúÑöº áöÃóäøó
ÌóãöíÚó ÇáúÃóÌúÑö ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÅÑúÖóÇÚö ÇáÕøóÈöíøóíúäö ÝóíóÊóæóÒøóÚõ
ÚóáóíúåöãóÇ äöÕúÝóíúäöº áöÃóäøó ÇáÊøóÝóÇæõÊó íóÞöáøõ Ýöí Úóãóáö
ÇáúÅöÑúÖóÇÚö Ãóæú íóäúÚóÏöãõ æóÞóÏú ÈóØóáó ÇáúÚóÞúÏõ Ýöí ÍóÞøö
ÇáúãóíøöÊö ãöäúåõãóǺ ÝóáöåóÐóÇ íõÑúÝóÚõ Úóäúåõãú äöÕúÝõ ÇáúÃóÌúÑö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑõæÇ ÙöÆúÑóíúäö íõÑúÖöÚóÇäö ÕóÈöíøðÇ æóÇÍöÏðÇ ÝóÐóáößó
ÌóÇÆöÒñ æóíóÊóæóÒøóÚõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì áóÈóäöåöãóÇ ÝóÅöäú
ßóÇäó áóÈóäõåõãóÇ æóÇÍöÏðÇ ÝóÇáúÃóÌúÑõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö¡ æóÅöäú
ßóÇäó ãõÊóÝóÇæöÊðÇ ÝóÈöÍóÓóÈö Ðóáößó æóÈöåóÐóÇ ÊóÈóíøóäó Ãóäøó
ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÇááøóÈóäõ æóÃóäøó ÇáúÈóÏóáó ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö ÝóÅöäú
ãóÇÊóÊú ÅÍúÏóÇåõãóÇ ÈóØóáó ÇáúÚóÞúÏõ Ýöí ÍóÞøöåóÇ áöÝóæóÇÊö ÇáúãóÚúÞõæÏö
Úóáóíúåö æóáöáúÃõÎúÑóì ÍöÕøóÊõåóÇ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö
æóáóÇ íóÌõæÒõ ÈóíúÚõ áóÈóäö Èóäöí ÂÏóãó Úóáóì æóÌúåò ãöäú ÇáúæõÌõæåö
ÚöäúÏóäóÇ æóáóÇ íóÖúãóäõ ãõÊúáöÝõåõ ÃóíúÖðÇ æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ æóíóÖúãóäõ ãõÊúáöÝõåõº áöÃóäøó åóÐóÇ
áóÈóäñ ØóÇåöÑñ Ãóæú ãóÔúÑõæÈñ ØóÇåöÑñ ßóáóÈóäö ÇáúÃóäúÚóÇãö æóáöÃóäøóåõ
ÛöÐóÇÁñ áöáúÚóÇáóãö ÝóíóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ ßóÓóÇÆöÑö ÇáúÃóÛúÐöíóÉö æóÈöåóÐóÇ
íóÊóÈóíøóäõ Ãóäøóåõ ãóÇáñ ãõÊóÞóæøöãñ ÝóÅöäøó ÇáúãóÇáöíøóÉó
æóÇáÊøóÞóæøõãó Èößóæúäö ÇáúÚóíúäö ãõäúÊóÝóÚðÇ Èöåö ÔóÑúÚðÇ æóÚõÑúÝðÇ
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøóåõ Úóíúäñ íóÌõæÒõ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõåõ ÈöÚóÞúÏö
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÝóíóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ æóíóßõæäõ ãóÇáðÇ ãõÊóÞóæøöãðÇ
ßóÇáÕøöÈúÛö Ýöí Úóãóáö ÇáÕøöÈóÇÛóÉö æóÇáúÍöÈúÑö Ýöí ÇáúæóÑøóÇÞóÉö
æóÇáúÍóÑóÖö æóÇáÕøóÇÈõæäö Ýöí ÛóÓöíáö ÇáËøöíóÇÈö Èóáú Ãóæúáóìº áöÃóäøó
ÇáúÚóíúäó áöáúÈóíúÚö ÃóÞúÈóáõ ãöäúåõ áöáúÅöÌóÇÑóÉö.
(æóÍõÌøóÊõäóÇ) Ýöí Ðóáößó Ãóäøó áóÈóäó ÇáúÂÏóãöíøóÉö áóíúÓó ÈöãóÇáò
ãõÊóÞóæøöãò ÝóáóÇ íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ æóáóÇ íóÖúãóäõ ãõÊúáöÝõåõ
ßóÇáúÈõÒóÇÞö æóÇáúãõÎóÇØö æóÇáúÚóÑóÞö æóÈóíóÇäõ ÇáúæóÕúÝö Ãóäøó ÇáúãóÇáó
ÇÓúãñº áöãóÇ åõæó ãóÎúáõæÞñ áöÅöÞóÇãóÉö ãóÕóÇáöÍöäóÇ Èöåö ãöãøóÇ åõæó
ÛóíúÑõäóÇ¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÂÏóãöíøõ ÎõáöÞó ãóÇáößðÇ áöáúãóÇáö æóÈóíúäó
ßóæúäöåö ãóÇáðÇ æóÈóíúäó ßóæúäöåö ãóÇáößðÇ áöáúãóÇáö ãõäóÇÝóÇÉñ
æóÅöáóíúåö ÃóÔóÇÑó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Ýöí Þóæúáöåö {åõæó ÇáøóÐöí ÎóáóÞó
áóßõãú ãóÇ Ýöí ÇáúÃóÑúÖö ÌóãöíÚðÇ} [ÇáÈÞÑÉ: 29] ¡ Ëõãøó áöÃóÌúÒóÇÁö
ÇáúÂÏóãöíøö ãöäú ÇáúÍõßúãö ãóÇ áöÚóíúäöåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÔóÚúÑó ÇáúÂÏóãöíøö áóÇ íõäúÊóÝóÚõ Èöåö ÅßúÑóÇãðÇ
áöáúÂÏóãöíøö ÈöÎöáóÇÝö ÓóÇÆöÑö ÇáúÍóíóæóÇäóÇÊö æóÃóäøó ÛóÇÆöØó
ÇáúÂÏóãöíøö íõÏúÝóäõ æóãóÇ íóäúÝóÕöáõ ãöäú ÓóÇÆöÑö ÇáúÍóíóæóÇäóÇÊö
íõäúÊóÝóÚõ Èöåö æóÇááøóÈóäõ ÌõÒúÁñ ãõÊóæóáøöÏñ ãöäú Úóíúäö ÇáúÂÏóãöíøö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáúÍõÑúãóÉó ÊóËúÈõÊõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑöåö æóåöíó ÍõÑúãóÉõ
ÇáÑøóÖóÇÚö ßóãóÇ ÊóËúÈõÊõ ÍõÑúãóÉõ ÇáúãõÕóÇåóÑóÉö ÈöÇáúãóÇÁö ÇáøóÐöí
åõæó ÃóÕúáõ ÇáúÂÏóãöíøö æóÇáúãõÊóæóáøöÏõ ãöäú ÇáúÃóÕúáö íóßõæäõ ÈöÕöÝóÉö
ÇáúÃóÕúáö ÝóÅöÐóÇ áóãú íóßõäú ÇáúÂÏóãöíøõ ãóÇáðÇ Ýöí ÇáúÃóÕúáö¡
ÝóßóÐóáößó ãóÇ íóÊóæóáøóÏõ ãöäúåõ ãöäú ÇááøóÈóäö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóáóÏö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó æóáóÏó ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö íóËúÈõÊõ Ýöíåö ÇáúÍõßúãõ
ÊóÈóÚðÇ æóÃóäøó áóÈóäó ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö ÅÐóÇ ÍõáöÈóÊú íõÊóÕóÏøóÞõ Èöåö
æóáöåóÐóÇ Ñõæöíó Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÇáó: íóÌõæÒõ
ÈóíúÚõ áóÈóäö ÇáúÃóãóÉö Ïõæäó áóÈóäö ÇáúÍõÑøóÉö ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ áöáóÈóäö
ÇáúæóáóÏö æóáóßöäøó åóÐóÇ áóíúÓó ÈöÞóæöíøòº áöÃóäøó ÌóæóÇÒó ÈóíúÚö
ÇáúæóáóÏö ÈöÕöÝóÉö ÇáÑøöÞøö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÂÏóãöíøõ ÈöÏõæäö åóÐóÇ
ÇáúæóÕúÝö áóÇ íóßõæäõ ãóÍöáøðÇ áöáúÈóíúÚö æóáóÇ ÑöÞøó Ýöí ÇááøóÈóäöº
áöÃóäøó ÇáÑøöÞøó ÝöíãóÇ ÊóÍõáøõåõ ÇáúÍóíóÇÉõº ÝóÅöäøóåõ ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú
ÇáÖøóÚúÝö æóáóÇ ÍóíóÇÉó Ýöí ÇááøóÈóäö æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøó
ÇáÕøóÍóÇÈóÉó - ÑöÖúæóÇäõ Çááøóåö Úóáóíúåöãú - Ýöí ÇáúãóÛúÑõæÑö áóãú
íõæÌöÈõæÇ ÞöíãóÉó ÇááøóÈóäö Ýóáóæú ßóÇäó ÇááøóÈóäõ ãóÇáðÇ
(15/125)
ãõÊóÞóæøöãðÇ ßóÇäó Ðóáößó áöáúãõÓúÊóÍöÞøö
æóßóÇäó áóåõ ÇáúÞöíãóÉó áöáúÅöÊúáóÇÝö Ýöí íóÏö ÇáúãóÛúÑõæÑö¡ æóáóÇ
íõÏúÎóáõ Úóáóì ÔóíúÁò ãöãøóÇ ÐõßöÑó ÇáúãóäóÇÝöÚõ ÝóÅöäøóåóÇ ÊóÞúÈóáõ
ÇáúÚóÞúÏó ãöäú ÇáúÍõÑøöº áöÃóäøó ÇáúãóäóÇÝöÚó áóÇ ÊóÊóæóáøóÏõ ãöäú
ÇáúÚóíúäö æóáóßöäøóåóÇ ÃóÚúÑóÇÖñ ÊóÍúÏõËõ Ýöí ÇáúÚóíúäö ÔóíúÆðÇ
ÝóÔóíúÆðÇ¡ ÝóßóÇäóÊú ÛóíúÑó ÇáúÂÏóãöíøö¡ Ëõãøó äóÍúäõ äóÌúÚóáõ ÇááøóÈóäó
ßóÇáúãóäúÝóÚóÉö ÅáøóÇ Ãóäøó ÚöäúÏóäóÇ ÇáúãóäúÝóÚóÉó áóÇ ÊõÖúãóäõ
ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö æóÊõÓúÊóÍóÞøõ ÈöÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ïõæäó ÇáúÈóíúÚö¡ ÝóßóÐóáößó
áóÈóäõ ÇáúÂÏóãöíøö æóÈöåóÐóÇ ÊóÈóíøóäó Ãóäøó ÇááøóÈóäó áóíúÓó ÈöãóÇáò
ãõÊóÞóæøöãò ãóÞúÕõæÏòº áöÃóäøóåõ Úóíúäñ æóÇáúÚóíúäõ ÇáøóÐöí åõæó ãóÇáñ
ãóÞúÕõæÏñ áóÇ íõÓúÊóÍóÞøõ ÈöÇáúÅöÌóÇÑóÉö ßóáóÈóäö ÇáúÃóäúÚóÇãö ÈöÎöáóÇÝö
ÇáÕøöÈúÛö ÝóÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö åõäóÇßó áóÇ íóÓúÊóÍöÞøõ ÈöÇáúÅöÌóÇÑóÉö
Úóíúäó ÇáÕøöÈúÛö Èóáú ãóÇ íóÍúÏõËõ Ýöí ÇáËøóæúÈö ãöäú Çááøóæúäö
æóßóÐóáößó ÇáúÎõÈúÒõ
æóßóÐóáößó ÇáúÍóÑóÖõ æóÇáÕøóÇÈõæäõ ÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ áöÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö
ÅÒóÇáóÉõ ÇáÏøóÑóäö æóÇáúæóÓóÎö Úóäú ÇáËøóæúÈö ÍóÊøóì Ãóäøó ÇáúÞóÕøóÇÑó
ÈöÃóíøö ÔóíúÁò ÃóÒóÇáó Ðóáößó ÇÓúÊóÍóÞøó ÇáúÃóÌúÑó æóåõäóÇ
ÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ ÈöÇáúÅöÌóÇÑóÉö Úóíúäõ ÇááøóÈóäö ÍóÊøóì áóæú ÑóÈøóÊú
ÇáÕøóÈöíøó ÈöáóÈóäö ÇáúÃóäúÚóÇãö áóÇ ÊóÓúÊóÍöÞøõ ÇáúÃóÌúÑó æóáóÇ
äõÓóáøöãõ Ãóäøó ÇááøóÈóäó ÛöÐóÇÁñ Úóáóì ÇáúÅöØúáóÇÞö æóÅöäøóãóÇ åõæó
ÛöÐóÇÁñ Ýöí ÊóÑúÈöíóÉö ÇáÕøöÈúíóÇäö áöÃóÌúáö ÇáÖøóÑõæÑóÉö Ýóåõãú áóÇ
íóÊóÑóÈøóæúäó ÅáøóÇ ÈöáóÈóäö ÇáúÌöäúÓö ÚóÇÏóÉð ßóÇáúãóíúÊóÉö Êóßõæäõ
ÛöÐóÇÁð ÚöäúÏó ÇáÖøóÑõæÑóÉö æóáóÇ íóÏõáøõ Úóáóì ÃóäøóåóÇ ãóÇáñ
ãõÊóÞóæøöãñ æóåóÐóÇ äóÙöíÑõ ÇáäøößóÇÍö ÝóÅöäøó ÇáúÈõÖúÚó íõÊóãóáøóßõ
ÈöÇáúÚóÞúÏö áöáúÍóÇÌóÉö Åáóì ÇÞúÊöÖóÇÁö ÇáÔøóåúæóÉö æóÅöÞóÇãóÉö
ÇáäøóÓúáö¡ æóáóÇ íóÍúÕõáõ Ðóáößó ÅáøóÇ ÈöÇáúÌöäúÓö¡ Ëõãøó Ðóáößó áóÇ
íóÏõáøõ Úóáóì Ãóäøóåõ ãóÇáñ ãõÊóÞóæøöãñ ãóÚó Ãóäøó ÇáúÛöÐóÇÁó ãóÇ Ýöí
ÇáËøóÏúíö ãöäú ÇááøóÈóäö¡ æóÐóáößó áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÈóíúÚó
ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö¡ ÝóÃóãøóÇ ãóÇ íóÍúáöÈõ ÇáúÞóæóÇÑöíÑó Þóáøó ãóÇ íóÍúÕõáõ
Èöåö ÛöÐóÇÁõ ÇáÕøóÈöíøö æóÝöí ÊóÌúæöíÒö Ðóáößó ÝóÓóÇÏñº áöÃóäøóåõ
íõÄóÌøóÑõ Èöåö ÇáÕøöÈúíóÇäõ ÝóÊóËúÈõÊõ Èöåö ÍõÑúãóÉõ ÇáÑøóÖóÇÚö
Èóíúäóåõãú æóÈóíúäó ãóäú ßóÇäó ÇááøóÈóäõ ãöäúåóÇ æóáóÇ íóÚúáóãõ Ðóáößó
ÝóÅöäú Þöíáó ÓóÇÆöÑõ ÃóÌúÒóÇÁö ÇáúÂÏóãöíøö ãõÊóÞóæøöãñ ÍóÊøóì íóÖúãóäó
ÈöÅöÊúáóÇÝò¡ ÝóßóÐóáößó åóÐóÇ ÇáúÌõÒúÁõ ÞõáúäóÇ ÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó
ÇáúÂÏóãöíøó Ýöí ÇáúÃóÕúáö áóíúÓó ÈöãóÇáò ãõÊóÞóæøöãò æóáóÇ äóÞõæáõ
íóÖúãóäõ ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö ÃóÌúÒóÇÁó ÇáúÂÏóãöíøö Èóáú íóÌöÈõ ÇáÖøóãóÇäõ
ÈöÇáäøõÞúÕóÇäö ÇáúãõÊóãóßøöäö Ýöí ÇáúÃóÕúáö ÍóÊøóì áóæú ÇäúÏóãóáóÊú
ÇáúÌöÑóÇÍóÉõ ÈöÇáúÈõÑúÁö æóäóÈóÊóÊú ÇáÓøöäøõ ÈóÚúÏó ÇáúÞóáúÚö áóÇ íóÌöÈõ
ÔóíúÁñº áöÃóäøóåõ áóÇ äõÞúÕóÇäó Ýöí ÇáúÃóÕúáö¡ ÝóßóÐóáößó ÇáúÅöÊúáóÇÝõ
Ýöí ÇááøóÈóäö áóÇ íóÊóãóßøóäõ äõÞúÕóÇäñ Ýöí ÇáúÃóÕúáöº æóáöåóÐóÇ áóÇ
íóÌöÈõ ÇáÖøóãóÇäõ ÝóÅöäú Þöíáó áóÇ ßóÐóáößó ÝóÇáúãõÓúÊóæúÝóì ÈöÇáúæóØúÁö
Ýöí Íõßúãö ÌõÒúÁò áóãú íõÖúãóäú ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö ÚöäúÏó ÇáÔøõÈúåóÉö¡
æóÅöäú áóãú íóÊóãóßøóäú äõÞúÕóÇäñ Ýöí ÇáúÃóÕúáö ÞõáúäóÇ ÇáúãõÓúÊóæúÝóì
ÈöÇáúæóØúÁö Ýöí Íõßúãö ÇáäøóÝúÓö ãöäú æóÌúåòº æóáöåóÐóÇ áóÇ íõÌúÚóáõ
ÇáúÈóÏóáõ Ýöí ÅÓúÞóÇØö ÇáúæóÇÌöÈö ÈöÅöÊúáóÇÝöåö æóÇááøóÈóäõ áóíúÓó
äóÙöíÑóåõ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóÇ íõÖúãóäõ ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö ÈóÚúÏó ÇáúÈóÏóáö
æóãöËúáõåõ áóÇ íõÖúãóäõ ÅÐóÇ áóãú íóßõäú ãõÊóÞóæøöãðÇ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ
Ãóäøóåõ áóíúÓó ÈöãóÇáò ãõÊóÞóæøöãò æóáóÇ ÈóÃúÓó ÈöÃóäú íóÓúÊóÚúØöíó
ÇáÑøóÌõáõ ÈöáóÈóäö ÇáúãóÑúÃóÉö æóíóÔúÑóÈóåõ áöáÏøóæóÇÁöº áöÃóäøóåõ
ãóæúÖöÚõ ÇáúÍóÇÌóÉö æóÇáÖøóÑõæÑóÉö æóáóæú ÃóÕóÇÈó ËóæúÈðÇ áóãú
íõäóÌøöÓúåõº áöÃóäøó ÇáúÂÏóãöíøó ØóÇåöÑñ Ýöí ÇáúÃóÕúáö ÝóãóÇ ÊóæóáøóÏó
ãöäúåõ íóßõæäõ ØóÇåöÑðÇ ÅáøóÇ ãóÇ ÞóÇãó ÇáÏøóáöíáõ ÇáÔøóÑúÚöíøõ Úóáóì
äóÌóÇÓóÊöåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÚóÑóÞóåõ
(15/126)
æóÈõÒóÇÞóåõ íóßõæäõ ØóÇåöÑðÇ æóáöÃóäøó
ÇáúãõäúÝóÕöáó ãöäú ÃóÌúÒóÇÁö ÇáúÍóíøö ÅäøóãóÇ íóÊóäóÌøóÓõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÇáúãóæúÊö æóáóÇ ÍóíóÇÉó Ýöí ÇááøóÈóäö æóáóÇ íóÍõáøõåõ ÇáúãóæúÊõ
æóáöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÍöíáó ãöäú ÇáúÛöÐóÇÁö Åáóì ÝóÓóÇÏò æóäóÊöäö ÑóÇÆöÍóÉò
íóßõæäõ äóÌöÓðÇ æóÇááøóÈóäõ áóíúÓó ÈöåóÐöåö ÇáÕøöÝóÉöº ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó
ØóÇåöÑðÇ.
æóÅöäú ÃóÌøóÑóÊú ÇáÙøöÆúÑõ äóÝúÓóåóÇ ãöäú Þóæúãò ÂÎóÑöíäó ÊõÑúÖöÚõ
áóåõãú ÕóÈöíøðÇ æóáóÇ íóÚúáóãõ ÃóåúáõåóÇ ÇáúÃóæøóáõæäó ÈöÐóáößó
ÝóÃóÑúÖóÚóÊú ÍóÊøóì ÝóÑóÛóÊú ÝóÅöäøóåóÇ ÞóÏú ÃóËöãóÊú æóåóÐöåö ÌöäóÇíóÉñ
ãöäúåóǺ áöÃóäøó ãóäóÇÝöÚóåóÇ ÕóÇÑóÊú ãõÓúÊóÍóÞøóÉð áöáúÃóæøóáöíäó
ÝóÅöäøóåóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÃóÌöíÑö ÇáúÎóÇÕøö ÝóÕóÑúÝõ Êöáúßó
ÇáúãóäóÇÝöÚö Åáóì ÇáúÂÎóÑöíäó íóßõæäõ ÌöäóÇíóÉð ãöäúåóÇ æóáóåóÇ
ÇáúÃóÌúÑõ ßóÇãöáðÇ Úóáóì ÇáúÝóÑöíÞóíúäöº áöÃóäøóåóÇ ÍóÕøóáóÊú ãóÞúÕõæÏó
ÇáúÝóÑöíÞóíúäö æóáóÇ ÊóÊóÕóÏøóÞõ ÈöÔóíúÁò ãöäúåõº áöÃóäøó ãóÇ ÃóÎóÐóÊú
ãöäú ßõáøö ÝóÑöíÞò ÅäøóãóÇ ÃóÎóÐóÊúåõ ÚöæóÖðÇ Úóäú ãöáúßöåóÇ ÝóÅöäøó
ãóäóÇÝöÚóåóÇ ãóãúáõæßóÉñ áóåóÇ.
æóáóÇ ÈóÃúÓó ÈöÃóäú íóÓúÊóÃúÌöÑó ÇáúãõÓúáöãõ ÇáÙøöÆúÑó ÇáúßóÇÝöÑóÉó Ãóæú
ÇáøóÊöí ÞóÏú æóáóÏóÊú ãöäú ÇáúÝõÌõæÑöº áöÃóäøó ÎõÈúËó ÇáúßõÝúÑö Ýöí
ÇÚúÊöÞóÇÏöåóÇ Ïõæäó áóÈóäöåóÇ æóÇáúÃóäúÈöíóÇÁõ - Úóáóíúåöãú ÇáÓøóáóÇãõ -
æóÇáÑøõÓõáõ - ÕóáóæóÇÊõ Çááøóåö Úóáóíúåöãú - Ýöíåöãú ãóäú ÃõÑúÖöÚó
ÈöáóÈóäö ÇáúßóæóÇÝöÑö¡ æóßóÐóáößó ÝõÌõæÑõåóÇ áóÇ íõÄóËøöÑõ Ýöí
áóÈóäöåóÇ.
ÝóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ÊõÑúÖöÚú ÕóÈöíøðÇ áóåõ Ýöí ÈóíúÊöåóÇ ÝóÏóÝóÚóÊúåõ
Åáóì ÎóÇÏöãöåóÇ ÝóÃóÑúÖóÚóÊúåõ ÍóÊøóì ÇäúÞóÖóì ÇáúÃóÌóáõ æóáóãú
ÊõÑúÖöÚúåõ ÈöäóÝúÓöåóÇ ÝóáóåóÇ ÃóÌúÑõåóǺ áöÃóäøóåóÇ ÇáúÊóÒóãóÊú ÝöÚúáó
ÇáúÅöÑúÖóÇÚö ÝóáóÇ íóÊóÚóíøóäõ ÚóáóíúåóÇ ãõÈóÇÔóÑóÊõåõ ÈöäóÝúÓöåóÇ
ÝóÓóæóÇÁñ ÃóÞóÇãóÊú ÈöäóÝúÓöåóÇ Ãóæú ÈöÎóÇÏöãöåóÇ ÝóÞóÏú ÍóÕóáó
ãóÞúÕõæÏõ Ãóåúáö ÇáÕøóÈöíøö æóßóÐóáößó áóæú ÃóÑúÖóÚóÊúåõ ÍóæúáðÇ¡ Ëõãøó
íóÈöÓó áóÈóäõåóÇ ÝóÃóÑúÖóÚóÊú ÎóÇÏöãõåóÇ ÍóæúáðÇ ÂÎóÑó ÝóáóåóÇ ÇáúÃóÌúÑõ
ßóÇãöáðÇ¡ æóßóÐóáößó áóæú ßóÇäóÊú ÊõÑúÖöÚõåõ åöíó æóÎóÇÏöãõåóÇ ÝóáóåóÇ
ÇáúÃóÌúÑõ ÊóÇãøðÇ æóáóÇ ÔóíúÁó áöÎóÇÏöãöåóǺ áöÃóäøó ÇáúãóäóÇÝöÚó áóÇ
ÊóÊóÞóæøóãõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóÓúãöíóÉö ÝóÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáúãóÔúÑõæØö áóÇ
ÊóÓúãöíóÉó Ýöí ÍóÞøöåóÇ æóáóÇ Ýöí ÍóÞøö ÎóÇÏöãöåóÇ¡ æóáóæú íóÈöÓó
áóÈóäõåóÇ ÝóÇÓúÊóÃúÌóÑóÊú áóåõ ÙöÆúÑðÇ ßóÇäó Úóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ
ÇáúãóÔúÑõæØõ æóáóåóÇ ÇáúÃóÌúÑõ ßóÇãöáðÇ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö
áóÇ ÃóÌúÑó áóåóǺ áöÃóäøóåóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÃóÌöíÑö ÇáúÎóÇÕøö æóáóíúÓó
áöáúÃóÌöíÑö ÇáúÎóÇÕøö Ãóäú íóÓúÊóÃúÌöÑó ÛóíúÑóåõ áöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö
æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö áóåóÇ ÇáúÃóÌúÑõº áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó ÊóÑúÈöíóÉõ
ÇáÕøóÈöíøö ÈöáóÈóäö ÇáúÌöäúÓö æóÞóÏú ÍóÕóáó¡ æóáöÃóäøó ãõÏøóÉó
ÇáÑøóÖóÇÚö ÊóØõæáõ ÝóáóãøóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑõæåóÇ ãóÚó Úöáúãöåöãú ÃóäøóåóÇ
ÞóÏú ÊóãúÑóÖõ Ãóæú íóíúÈóÓõ áóÈóäõåóÇ Ýöí ÈóÚúÖö ÇáúãõÏøóÉö ÝóÞóÏú
ÑóÖõæÇ ãöäúåóÇ ÈöÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö áöÊóÍúÕöíáö ãóÞúÕõæÏöåöãú æóÊóÊóÕóÏøóÞõ
ÈöÇáúÝóÖúáöº áöÃóäøó åóÐóÇ ÑöÈúÍñ ÍóÕóáó áóÇ Úóáóì ÖóãóÇäöåóÇ «æóäóåóì
ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Úóäú ÑöÈúÍö ãóÇ
áóãú íõÖúãóäú» .
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÇãúÑóÃóÊóåõ Úóáóì ÅÑúÖóÇÚö æóáóÏöåö ãöäúåóÇ ÝóáóÇ
ÃóÌúÑó áóåóÇ ÚöäúÏóäóÇ æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóåóÇ
ÇáúÃóÌúÑõº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ áöÚóãóáò ÛóíúÑö ãõÓúÊóÍóÞøò
ÚóáóíúåóÇ ÈöÇáäøößóÇÍö ÍóÊøóì áóÇ ÊõØóÇáóÈó Èöåö æóáóÇ ÊõÌúÈóÑó Úóáóíúåö
ÅÐóÇ ÇãúÊóäóÚóÊú ÝóíóÕöÍøõ ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ßóÇáúÎöíóÇØóÉö æóÛóíúÑöåóÇ
ãöäú ÇáúÃóÚúãóÇáö æóÇáäøóÝóÞóÉõ ãõÓúÊóÍóÞøóÉñ áóåóÇ ÈöÇáäøößóÇÍö áóÇ
ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÅöÑúÖóÇÚö ÈöÏóáöíáö ÃóäøóåóÇ¡ æóÅöäú ÃóÈóÊú
ÇáúÅöÑúÖóÇÚó ßóÇäó áóåóÇ ÇáäøóÝóÞóÉõ Ýóåõæó äóÙöíÑõ äóÝóÞóÉö
ÇáúÃóÞóÇÑöÈö áóÇ Êóßõæäõ ãóÇäöÚóÉð ãöäú ÕöÍøóÉö ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö Úóáóì
ÇáúÅöÑúÖóÇÚö.
(æóÍõÌøóÊõäóÇ) Ýöí Ðóáößó
(15/127)
Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {æóÇáúæóÇáöÏóÇÊõ
íõÑúÖöÚúäó ÃóæúáóÇÏóåõäøó Íóæúáóíúäö ßóÇãöáóíúäö} [ÇáÈÞÑÉ: 233]
ãóÚúäóÇåõ áöíõÑúÖöÚúäó Ýóåõæó ÃóãúÑñ ÈöÕöíÛóÉö ÇáúÎóÈóÑö æóÇáúÃóãúÑõ
íõÝöíÏõ ÇáúæõÌõæÈó ÝóÙóÇåöÑõåõ íóÞúÊóÖöí Ãóäú íóßõæäó ÇáúÅöÑúÖóÇÚõ
æóÇÌöÈðÇ ÚóáóíúåóÇ ÔóÑúÚðÇ æóÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ Úóáóì ãöËúáö åóÐóÇ
ÇáúÚóãóáö áóÇ íóÌõæÒõ æóÅöáóíúåö ÃóÔóÇÑó ÇáäøóÈöíøõ - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÈöÞóæúáöåö: «ãóËóáõ ÇáøóÐöíäó íóÛúÒõæóä ãöäú
ÃõãøóÊöí æóíóÃúÎõÐõæäó ÇáúÃóÌúÑó ßóãóËóáö Ãõãøö ãõæÓóì - Úóáóíúåö
ÇáÓøóáóÇãõ - ßóÇäóÊú ÊõÑúÖöÚõ æóáóÏóåóÇ æóÊóÃúÎõÐõ ÇáúÃóÌúÑó ãöäú
ÝöÑúÚóæúäó» ¡ Ëõãøó ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {æóÚóáóì ÇáúãóæúáõæÏö áóåõ
ÑöÒúÞõåõäøó æóßöÓúæóÊõåõäøó ÈöÇáúãóÚúÑõæÝö} [ÇáÈÞÑÉ: 233] æóÇáúãõÑóÇÏõ
ÇáäøóÝóÞóÉõ ÝóÝöí åóÐóÇ ÇáúÚóØúÝö ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó ÇáäøóÝóÞóÉó áóåóÇ
ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÅöÑúÖóÇÚö æóÞóÏú Ïóáøó Úóáóíúåö Þóæúáå ÊóÚóÇáóì
{æóÚóáóì ÇáúæóÇÑöËö ãöËúáõ Ðóáößó} [ÇáÈÞÑÉ: 233] æóÇáúãõÑóÇÏõ ãóÇ
íóßõæäõ ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÅöÑúÖóÇÚö ÝóÅöÐóÇ ÇÓúÊóæúÌóÈó ÚöæóÖðÇ
ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÅöÑúÖóÇÚö áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ ÚöæóÖðÇ ÂÎóÑó ÈöÇáÔøóÑúØö
æóÇáúãóÚúäóì Ýöíåö: Ãóäøó åóÐóÇ ÇáúÚóãóáó ãõÓúÊóÍóÞøñ ÚóáóíúåóÇ ÏöíäðÇ¡
æóÅöäú áóãú íóßõäú ãõÓúÊóÍóÞøðÇ ÚóáóíúåóÇ ÏöíäðÇ ÝóÅöäøóåóÇ ÊõØóÇáóÈõ
Èöåö ÝóÊúæóì æóáóÇ ÊõÌúÈóÑõ Úóáóíúåö ßõÑúåðÇ æóÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ Úóáóì
ãöËúáöåö áóÇ íóÌõæÒõ ßóÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö Úóáóì ßóäúÓö ÇáúÈóíúÊö
æóÇáÊøóÞúÈöíáö æóÇááøóãúÓö æóãóÇ ÃóÔúÈóåó Ðóáößó æóåóÐóǺ áöÃóäøó
ÈöÚóÞúÏö ÇáäøößóÇÍö íóËúÈõÊõ ÇáöÇÊøöÍóÇÏõ ÈóíúäóåõãóÇ ÝöíãóÇ åõæó
ÇáúãóÞúÕõæÏõ ãöäú ÇáäøößóÇÍö æóÇáúæóáóÏõ ãóÞúÕõæÏñ ÈöÇáäøößóÇÍö
ÝóßóÇäóÊú åöíó Ýöí ÇáúÅöÑúÖóÇÚö ÚóÇãöáóÉð áöäóÝúÓöåóÇ ãóÚúäðì ÝóáóÇ
ÊóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑó Úóáóì ÇáÒøóæúÌö ÈöÇáÔøóÑúØö ßóãóÇ Ýöí
ÇáÊøóÞúÈöíáö æóÇááøóãúÓö æóÇáúãõÌóÇãóÚóÉö æóåóßóÐóÇ äóÞõæáõ Ýöí ÓóÇÆöÑö
ÃóÚúãóÇáö ÇáúÈóíúÊö ãöäú ÇáØøóÈúÎö æóÇáúÎóÈúÒö æóÇáúÛóÓúáö æóãóÇ
íóÑúÌöÚõ ãóäúÝóÚóÊõåõ ÅáóíúåöãóÇ Ýóåõæó áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ Úóáóíúåö
ÇáúÃóÌúÑó ÈöÇáÔøóÑúØö æóãóÇ íóßõæäõ áöÊöÌóÇÑóÉö ÇáÒøóæúÌö Ýóåõæó áóíúÓó
ÈöãõÓúÊóÍóÞøò ÚóáóíúåóÇ ÏöíäðÇ æóáóÇ íóÑúÌöÚõ ãóäúÝóÚóÊõåõ ÅáóíúåóÇ
æóßóÐóáößó áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ÈóÚúÏó ÇáØøóáóÇÞö ÇáÑøóÌúÚöíøöº áöÃóäøó
ÇáäøößóÇÍó ÈóÇÞò ÈóíúäóåõãóÇ ÈöÈóÞóÇÁö ÇáúÚöÏøóÉö ÝóãóÚúäóì ÇáöÇÊøöÍóÇÏö
ÞóÇÆöãñ¡ ÝóÃóãøóÇ ÈóÚúÏó ÇäúÞöÖóÇÁö ÇáúÚöÏøóÉö ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ÕóÍöíÍñ
áöÃóäøóåóÇ ÕóÇÑóÊú ÃóÌúäóÈöíøóÉð ãöäúåõ æóÅöÑúÖóÇÚõ ÇáúæóáóÏö Úóáóì
ÇáúÃóÈö ßóäóÝóÞóÊöåö ÈóÚúÏó ÇáúÝöØóÇãö¡ æóßóÐóáößó Ýöí ÇáúÚöÏøóÉö ãöäú
ØóáóÇÞò ÈóÇÆöäò áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ÌóÇÒó ÚöäúÏóäóÇ æóÚöäúÏó ÇáúÍóÓóäö
Èúäö ÒöíóÇÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóÇ íóÌõæÒõº áöÃóäøóåóÇ Ýöí äóÝóÞóÊöåö
ÝóßóÇäóÊú åóÐöåö ÇáúÍóÇáõ ßóãóÇ ÞóÈúáó ÇáØøóáóÇÞö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ
ãóÚúäóì ÇáöÇÊøöÍóÇÏö ÇáøóÐöí ßóÇäó ÈöÇáäøößóÇÍö ÞóÏú ÒóÇáó ÈöÇáØøóáóÇÞö
ÇáúÈóÇÆöäö æóÇáúÅöÑúÖóÇÚõ ÈóÚúÏó åóÐóÇ áóÇ íóßõæäõ ãõÓúÊóÍóÞøðÇ
ÚóáóíúåóÇ ÏöíäðÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÓóÇÆöÑö ÃóÚúãóÇáö ÇáúÈóíúÊö ÝóíóÌõæÒõ
ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõåóÇ Úóáóíúåö æóÐóßóÑó ÇÈúäõ ÑõÓúÊõãó Úóäú ãõÍóãøóÏò
ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ãóäøóåõ ßóÇäó áöáÑøóÖöíÚö ãóÇáñ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ Ýöí
ÍóÇáö ÞöíóÇãö ÇáäøößóÇÍö ÈöãóÇáö ÇáÑøóÖöíÚö íóÌõæÒõº áöÃóäøó äóÝóÞóÊóåóÇ
áóíúÓó Ýöí ãóÇáö ÇáÑøóÖöíÚö ÝóíóÌõæÒõ Ãóäú íóÓúÊóæúÌöÈó ÇáúÃóÌúÑó Ýöí
ãóÇáöåö ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÅöÑúÖóÇÚö ÈöÇáÔøóÑúØö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇáö ÇáÒøóæúÌö
ÝóÅöäøó äóÝóÞóÊóåóÇ Úóáóíúåö æóåõæó ÅäøóãóÇ ÇáúÊóÒóãó äóÝóÞóÊóåóÇ
áöåóÐöåö ÇáúÃóÚúãóÇáö ÝóáóÇ ÊóÓúÊóæúÌöÈõ Úóáóíúåö ÚöæóÖðÇ ÂÎóÑó¡
æóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÎóÇÏöãóåóÇ áöÐóáößó áöÃóäøó ãóäúÝóÚóÉó
ÎóÇÏöãöåóÇ ãöáúßõåóÇ æóÈóÏóáõåóÇ ßóãóäúÝóÚóÉö äóÝúÓöåóÇ¡ æóÅöäú
ÇÓúÊóÃúÌóÑó ãõßóÇÊöÈóåóÇ ßóÇäó áóåóÇ ÇáúÃóÌúÑõº áöÃóäøó ÇáúãõßóÇÊóÈóÉó
ßóÇáúÍõÑøóÉö Ýöí ãóäóÇÝöÚöåóÇ æóãóßóÇÓöÈöåóÇ íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøóåõ ßóãóÇ
ÊóÌöÈõ Úóáóì ÇáÒøóæúÌö äóÝóÞóÊõåóÇ ÊóÌöÈõ äóÝóÞóÉõ ÎóÇÏöãöåóÇ æóáóÇ
ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö äóÝóÞóÉõ ãõßóÇÊóÈóÊöåóÇ
æóáóæú
(15/128)
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ÊõÑúÖöÚõ ÕóÈöíøðÇ áóåõ
ãöäú ÛóíúÑöåóÇ ÌóÇÒó æóÚóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ áöÃóäøó åóÐóÇ ÇáúÚóãóáó ÛóíúÑõ
ãõÓúÊóÍóÞøò ÚóáóíúåóÇ ÏöíäðÇ ÍóÊøóì áóÇ ÊõÄúãóÑó Èöåö ÝóÊúæóì æóåõæó
áóíúÓó ãöäú ãóÞóÇÕöÏö ÇáäøößóÇÍö ÇáúÞóÇÆöãö ÈóíúäóåõãóÇ ÈöÎöáóÇÝö
æóáóÏöåö ãöäúåóÇ.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó Ãõãøóåõ Ãóæú ÇÈúäóÊóåõ Ãóæú ÃõÎúÊóåõ ÊõÑúÖöÚõ
ÕóÈöíøðÇ áóåõ ßóÇäó ÌóÇÆöÒðÇ æóÚóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ¡ æóßóÐóáößó ßõáøõ
ÐóÇÊö ÑóÍöãò ãóÍúÑóãò ãöäúåõº áöÃóäøó ÇáúÅöÑúÖóÇÚó ÛóíúÑõ ãõÓúÊóÍóÞøò
Úóáóì æóÇÍöÏóÉò ÏöíäðÇ ÍóÊøóì áóÇ ÊõÄúãóÑó Èöåö ÝóÊúæóì ÝóíóÌõæÒõ
ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõåóÇ Úóáóíúåö ÝóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ¡ Ëõãøó ÃóÈóÊú ÈóÚúÏó
Ðóáößó æóÞóÏú ÃóáöÝóåóÇ ÇáÕøóÈöíøõ áóÇ íóÃúÎõÐõ ÅáøóÇ ãöäúåóÇ ÝóÅöäú
ßóÇäóÊú ãóÚúÑõæÝóÉð ÈöÐóáößó áóãú íóßõäú áóåóÇ Ãóäú ÊóÊúÑõßó
ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÅáøóÇ ãöäú ÚõÐúÑò¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú áóÇ ÊõÚúÑóÝõ ÈöÐóáößó
ÝóáóåóÇ Ãóäú ÊóÃúÈóì æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ Ýöí ÇáúÃóÌúäóÈöíøóÇÊö
ÃóäøóåóÇ ÅÐóÇ áóãú ÊõÚúÑóÝú ÈöÐóáößó ÇáúÚóãóáö ÝóÅöäøóãóÇ ÊóÃúÈóì
áöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö Úóäú äóÝúÓöåóÇ Ýóíóßõæäõ Ðóáößó ÚõÐúÑðÇ áóåóÇ¡
ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúãóÍóÇÑöãö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÙöÆúÑðÇ áöÊõÑúÖöÚó áóåõ ÕóÈöíøðÇ Ýöí ÈóíúÊöåóÇ
ÝóÌóÚóáóÊú ÊõÄóÌøöÑõ áóÈóäó ÇáúÛóäóãö æóÊóÛúÐõæåõ Èößõáøö ãóÇ íõÕúáöÍõåõ
ÍóÊøóì ÇÓúÊóßúãóáó ÇáúÍóæúáóíúäö æóáóåóÇ áóÈóäñ Ãóæú áóíúÓó áóåóÇ áóÈóäñ
ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåóǺ áöÃóäøó ÇáúÈóÏóáó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÅöÑúÖóÇÚö æóåöíó
áóãú ÊõÑúÖöÚúåõ ÅáøóÇ ÈöãóÇ ÓóÞóÊúåõ áóÈóäó ÇáúÛóäóãö æóáöÃóäøó
ãóÞúÕõæÏóåõãú Úóãóáñ ãõÕúáöÍñ áöáÕøóÈöíøö æóãóÇ ÃóÊóÊú Èöåö ãõÝúÓöÏñ
ÝóÇáúÂÏóãöíøõ áóÇ íóÊóÑóÈøóì ÊóÑúÈöíóÉð ÕóÇáöÍóÉð ÅáøóÇ ÈöáóÈóäö
ÇáúÌöäúÓö¡ æóÅöäú ÌóÍóÏóÊú Ðóáößó æóÞóÇáóÊú ÞóÏú ÃóÑúÖóÚúÊõåõ
ÝóÇáúÞóæúáõ ÞóæúáõåóÇ ãóÚó íóãöíäöåóǺ áöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó ÔóÇåöÏñ áóåóÇ
ÝóÕóáóÇÍõ ÇáúæóáóÏö Ïóáöíáñ Úóáóì ÃóäøóåóÇ ÃóÑúÖóÚóÊúåõ áóÈóäó
ÇáúÂÏóãöíøóÉö¡ æóÅöäú ÃóÞóÇãó Ãóåúáõ ÇáÕøóÈöíøö ÇáúÈóíøöäóÉó Úóáóì ãóÇ
ÇÏøóÚóæúÇ ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåóǺ áöÃóäøó ÇáËøóÇÈöÊó ÈöÇáúÈóíøöäóÉö
ßóÇáËøóÇÈöÊö ÈöÅöÞúÑóÇÑö ÇáúÎóÕúãö¡ æóÅöäú ÃóÞóÇãõæÇ ÌóãöíÚðÇ
ÇáúÈóíøöäóÉó ÃõÎöÐóÊú ÈóíøöäóÊõåóǺ áöÃóäøóåóÇ ÊõËúÈöÊõ ÇáúÃóÌúÑó
ÏóíúäðÇ Ýöí ÐöãøóÉö ãóäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ æóíóËúÈõÊõ ÅíÝóÇÁõ ÇáúÚóãóáö
ÇáúãóÔúÑõæØö æóÇáúãõËúÈóÊõ ãöäú ÇáúÈóíøöäóÊóíúäö íóÊóÑóÌøóÍõ Úóáóì
ÇáúÈóÇÞöí.
æóÅöÐóÇ ÇáúÊóÞóØó ÇáÑøóÌõáõ áóÞöíØðÇ ÝóÇÓúÊóÃúÌóÑó áóåõ ÙöÆúÑðÇ Ýóåõæó
ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáøóÐöí íóÞõæãõ ÈöÅöÕúáóÇÍöåö æóÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ
ÇáÙøöÆúÑö ãöäú ÅÕúáóÇÍöåö æóÚóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõº áöÃóäøóåõ ÇáúÊóÒóãóåõ
ÈöÇáúÚóÞúÏö æóåõæó ãõÊóØóæøöÚñ Ýöí Ðóáößóº áöÃóäøóåõ áóÇ æöáóÇíóÉó áóåõ
Úóáóíúåö Ýöí ÅáúÒóÇãö ÇáÏøóíúäö Ýöí ÐöãøóÉö ÇááøóÞöíØö æóßõáøõ íóÊöíãò
áóíúÓó áóåõ Ãõãøñ áöÊõÑúÖöÚóåõ ÝóÚóáóì ÃóæúáöíóÇÆöåö ßõáøõ Ðöí ÑóÍöãò
ãóÍúÑóãò Ãóäú íóÓúÊóÃúÌöÑõæÇ áóåõ ÙöÆúÑðÇ Úóáóì ÞóÏúÑö ãóæóÇÑöíËöåöãúº
áöÃóäøó ÃóÌúÑó ÇáÙøöÆúÑö ßóÇáäøóÝóÞóÉö ÈóÚúÏó ÇáúÝöØóÇãö æóÇáäøóÝóÞóÉõ
Úóáóíúåöãú ÈöÞóÏúÑö ÇáúãöíÑóÇËö ßóãóÇ ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {æóÚóáóì
ÇáúæóÇÑöËö ãöËúáõ Ðóáößó} [ÇáÈÞÑÉ: 233] æóÝöí Þóæúáöåö æóáóíúÓó áóåõ
Ãõãøñ ÊõÑúÖöÚõåõ ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó ÇáúÅöÑúÖóÇÚó ÚóáóíúåóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú
ÍóíøóÉð æóáóåóÇ áóÈóäñ Ïõæäó ÓóÇÆöÑö ÇáúÃóÞóÇÑöÈöº áöÃóäøóåóÇ ãõÄúÓöÑóÉñ
Ýöí Íõßúãö ÇáúÅöÑúÖóÇÚö æóÓóÇÆöÑõ ÇáúÞóÑóÇÈóÇÊö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõÚúÓöÑö
Ýöí Ðóáößó ÝóßóÇäó ÚóáóíúåóÇ Ïõæäóåõãú ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøóÝóÞóÉö ÝóÅöäú
ßóÇäó áóÇ æóáöíøó áóåõ ÝóÃõÌúÑóÉõ ÇáÙøöÆúÑö Úóáóì ÈóíúÊö ÇáúãóÇáö
ÈöãóäúÒöáóÉö äóÝóÞóÊöåö ÈóÚúÏó ÇáúÝöØóÇãö æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÅÌóÇÑóÉö ÇáÏøõæÑö æóÇáúÈõíõæÊö]
. ÈóÇÈõ ÅÌóÇÑóÉö ÇáÏøõæÑö æóÇáúÈõíõæÊö (ÞóÇáó: - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÇáÑøóÌõáõ ãöäú ÇáÑøóÌõáö ÏóÇÑðÇ ÓóäóÉð ÈößóÐóÇ
æóáóãú íõÓóãøö ÇáøóÐöí íõÑöíÏõåóÇ
(15/129)
áóåõ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ) º áöÃóäøó
ÇáúãóÞúÕõæÏó ãóÚúáõæãñ ÈöÇáúÚõÑúÝö ÝóÅöäøóãóÇ íõÓúÊóÃúÌóÑõ ÇáÏøóÇÑõ
áöáÓøõßúäóì æóíõÈúäóì áöÐóáößó.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) ÃóäøóåóÇ ÊõÓóãøóì ãóÓúßóäðÇ æóÇáúãóÚúáõæãõ ÈöÇáúÚõÑúÝö
ßóÇáúãóÔúÑõæØö ÈöÇáäøóÕøö æóáóåõ Ãóäú íóÓúßõäóåóÇ æóíõÓúßöäóåóÇ ãóäú
ÔóÇÁóº áöÃóäøó ÇáÓøõßúäóì áóÇ ÊóÊóÝóÇæóÊõ ÝöíåóÇ ÇáäøóÇÓõ æóáöÃóäøó
ÓõßúäóÇåõ áóÇ Êóßõæäõ ÅáøóÇ ÈöÚöíóÇáöåö æóÃóæúáóÇÏöåö æóãóäú íóÚõæáõåõãú
ãöäú ÞóÑöíÈò Ãóæú ÃóÌúäóÈöíøò æóßóËúÑóÉõ ÇáúãóÓóÇßöäö Ýöí ÇáÏøóÇÑö áóÇ
ÊóÖõÑøõ ÈöåóÇ Èóáú ÊóÒöíÏõ Ýöí ÚöãóÇÑóÊöåóǺ áöÃóäøó ÎóÑóÇÈó ÇáúãóÓúßóäö
ÈöÃóäú áóÇ íóÓúßõäóåõ ÃóÍóÏñ æóáóåõ Ãóäú íóÖóÚó ÝöíåóÇ ãóÇ ÈóÏóÇ áóåõ
ãöäú ÇáËøöíóÇÈö æóÇáúãóÊóÇÚö æóÇáúÍóíóæóÇäöº áöÃóäøó ÓõßúäóÇåõ áóÇ
ÊóÊöãøõ ÅáøóÇ ÈöÐóáößó ÝóÅöäøó Ðóáößó ãóÚúáõæãñ ÈöÇáúÚõÑúÝö æóíóÚúãóáõ
ÝöíåóÇ ãóÇ ÈóÏóÇ áóåõ ãöäú ÇáúÃóÚúãóÇáö íóÚúäöí ÇáúæõÖõæÁó æóÛóÓúáó
ÇáËøöíóÇÈö æóßóÓúÑó ÇáúÍóØóÈö æóäóÍúæó Ðóáößóº áöÃóäøó ÓõßúäóÇåõ áóÇ
ÊóÎúáõæ Úóäú åóÐöåö ÇáúÃóÚúãóÇáö ÚóÇÏóÉð Ýóåöíó ãöäú ÊóæóÇÈöÚö
ÇáÓøõßúäóì æóÇáúãõÚúÊóÇÏõ ãöäúåõ áóÇ íóÖõÑøõ ÈöÇáúÈöäóÇÁö ãóÇ ÎóáóÇ
ÇáÑøóÍóÇ Ãóäú íõäúÕóÈó Ýöíåö Ãóæú ÇáúÍóÏøóÇÏó Ãóæú ÇáúÞóÕøóÇÑó ÝóÅöäøó
åóÐóÇ íóÖõÑøõ ÈöÇáúÈöäóÇÁö ÝóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÝúÚóáóåõ ÅáøóÇ ÈöÑöÖóÇÁö
ÕóÇÍöÈö ÇáúÈóíúÊö æóíóÔúÊóÑöØõ Úóáóíúåö Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÇáúãõÑóÇÏõ
ÑóÍóÇ ÇáúãóÇÁö Ãóæú ÑóÍóÇ ÇáËøóæúÑö¡ ÝóÃóãøóÇ ÑóÍóÇ ÇáúíóÏö ÝóáóÇ
íõãúäóÚõ ãöäú Ãóäú íóäúÕöÈóåõ Ýöíåöº áöÃóäøó åóÐóÇ áóÇ íóÖõÑøõ
ÈöÇáúÈöäóÇÁö æóåõæó ãöäú ÊóæóÇÈöÚö ÇáÓøõßúäóì Ýöí ÇáúÚóÇÏóÉö¡
æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ßõáøó Úóãóáò íõÝúÓöÏõ ÇáúÈöäóÇÁó Ãóæú íõæåöäõåõ
ÝóÐóáößó áóÇ íóÕöíÑõ ãõÓúÊóÍóÞøðÇ áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÈöãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö
ÅáøóÇ Ãóäú íóÔúÊóÑöØóåõ æóãóÇ áóÇ íõÝúÓöÏõ ÇáúÈöäóÇÁó Ýóåõæó ãõÓúÊóÍóÞøñ
áóåõ ÈöãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏöº áöÃóäøó ÇáÓøõßúäóì ÇáøóÊöí áóÇ Êõæåöäõ
ÇáúÈöäóÇÁó ÈöãóäúÒöáóÉö ÕöÝóÉö ÇáÓøóáóÇãóÉö Ýöí ÇáúãóÈöíÚö
ÝóíóÓúÊóÍöÞøõåõ ÈöãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö æóãóÇ íõæåöäõ ÇáúÈöäóÇÁó
ÈöãóäúÒöáóÉö ÕöÝóÉö ÇáúÌóæúÏóÉö Ãóæú ÇáúßöÊúÈóÉö Ãóæú ÇáúÎóÈúÒö Ýöí
ÇáúãóÈöíÚö ÝóáóÇ íóÕöíÑõ ãõÓúÊóÍóÞøðÇ ÅáøóÇ ÈöÇáÔøóÑúØö¡ æóÚóáóì åóÐóÇ
ßóÓúÑõ ÇáúÍóØóÈö ÈöÇáúÞóÏúÑö ÇáúãõÚúÊóÇÏö ãöäúåõ áóÇ íõæåöäõ ÇáúÈöäóÇÁó
ÝóÅöäú ÒóÇÏó Úóáóì Ðóáößó æóßóÇäó ÈöÍóíúËõ íõæåöäõ ÇáúÈöäóÇÁó ÝóáóíúÓó
áóåõ Ãóäú íóÝúÚóáóåõ ÅáøóÇ ÈöÑöÖóÇÁö ÕóÇÍöÈö ÇáÏøóÇÑö.
¡ æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ áöáÓøõßúäóì ßõáøó ÔóåúÑò ÈößóÐóÇ Ýóáóåõ Ãóäú
íóÑúÈöØó Ýöíåö ÏóÇÈøóÊóåõ æóÈóÚöíÑóåõ æóÔóÇÊóåõ æóåóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Ýöí
ÇáÏøóÇÑö ãóæúÖöÚñ ãõÚóÏøñ áöÐóáößó æóåõæó ÇáúãóÑúÈöØõ ÝóÅöäú áóãú íóßõäú
ÝóáóíúÓó áóåõ ÇÊøöÎóÇÐõ ÇáúãóÑúÈöØö Ýöí ÏöíóÇÑöäóǺ áöÃóäøó ÇáúãóäóÇÒöáó
ÈöÈõÎóÇÑóì ÊóÖöíÞõ Úóäú Óõßúäóì ÇáäøóÇÓö ÝóßóíúÝ ÊóÊøóÓöÚõ áöÅöÏúÎóÇáö
ÇáÏøóæóÇÈøö ÝöíåóÇ æóÅöäøóãóÇ åóÐóÇ ÇáúÌóæóÇÈõ ÈöäóÇÁð Úóáóì ÚõÑúÝöåöãú
Ýöí ÇáúßõæÝóÉö áöãóÇ Ýöí ÇáúãóäóÇÒöáö ÈöåóÇ ãöäú ÇáÓøóÚóÉö æóáóåõ Ãóäú
íõÓúßöäóåóÇ ãóäú ÃóÍóÈøóº áöÃóäøóåõ ÞóÏú íóÃúÊöíåö ÖóíúÝñ ÝóíóÓúßõäõ
ãóÚóåõ ÃóíøóÇãðÇ æóÞóÏú íóÍúÊóÇÌõ Åáóì Ãóäú íõÓúßöäóåóÇ ÕóÏöíÞðÇ áóåõ
ÈöÃóÌúÑò Ãóæú ÈöÛóíúÑö ÃóÌúÑò¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó Ðóáößó áóÇ íóÖõÑøõ
ÈöÇáúÈöäóÇÁö ÝóáóÇ íõãúäóÚõ ãöäúåõ¡ ÝóÅöäú ÃóÌøóÑóåóÇ ÈöÃóßúËóÑó ãöãøóÇ
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ Èöåö ÊóÕóÏøóÞó ÈöÇáúÝóÖúáö ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÃóÕúáóÍó
ãöäúåóÇ ÈöäóÇÁð Ãóæú ÒóÇÏó ÝöíåóÇ ÔóíúÆðÇ ÝóÍöíäóÆöÐò íóØöíÈõ áóåõ
ÇáúÝóÖúáõ æóÚóáóì Þóæúáö ÇáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóØöíÈõ áóåõ
ÇáúÝóÖúáõ Úóáóì ßõáøö ÍóÇáò ÈöäóÇÁð Úóáóì ÃóÕúáöåö Ãóäøó ÇáúãóäóÇÝöÚó
ßóÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúãóæúÌõæÏóÉö ÍõßúãðÇ ÝóÊóÕöíÑõ ãóãúáõæßóÉð áóåõ
ÈöÇáúÚóÞúÏö ãõÓóáøóãóÉð Åáóíúåö ÈöÊóÓúáöíãö ÇáÏøóÇÑö ÝóßóÇäó
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóäú ÇÔúÊóÑóì ÔóíúÆðÇ æóÞóÈóÖóåõ¡ Ëõãøó ÈóÇÚóåõ æóÑóÈöÍó
Ýöíåö ÝóÇáÑøöÈúÍõ íóØöíÈõ áóåõº áöÃóäøóåõ ÑöÈúÍñ Úóáóì ãöáúßö ÍóáóÇáò
áóåõ¡ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÇáúãóäóÇÝöÚõ áóãú ÊóÏúÎõáú Ýöí ÖóãóÇäöåö¡
æóÅöäú ÞóÈóÖó ÇáÏøóÇÑóº ÈöÏóáöíáö ÃóäøóåóÇ
(15/130)
áóæú ÇäúåóÏóãóÊú áóãú íóáúÒóãúåõ
ÇáúÃóÌúÑõ ÝóåóÐóÇ ÑöÈúÍñ ÍóÕóáó áóÇ Úóáóì ÖóãóÇäöåö «æóäóåóì ÑóÓõæáõ
Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Úóäú ÑöÈúÍö ãóÇ áóãú
íõÖúãóäú» ¡ Ëõãøó ÇáúãóäóÇÝöÚõ Ýöí Íõßúãö ÇáöÇÚúÊöíóÇÖö ÅäøóãóÇ ÊóÃúÎõÐõ
Íõßúãó ÇáúãóÇáöíøóÉö æóÇáÊøóÞóæøõãö ÈöÇáÊøóÓúãöíóÉö ÈöÏóáöíáö Ãóäøó
ÇáúãõÓúÊóÚöíÑó áóÇ íõÄóÇÌöÑõ æóåõæó ãóÇáößñ áöáúãóäúÝóÚóÉö ÝóÅöäøó
ÇáúãõÚöíÑó íóÞõæáõ áóåõ ãóáøóßúÊõßó ãóäúÝóÚóÊóåóÇ æóÌóÚóáúÊ áóß
ãóäúÝóÚóÊóåóÇ
æóáóæú ÃóÖóÇÝó ÇáúÅöÚóÇÑóÉó Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö íóËúÈõÊõ ãöáúßõ
ÇáúãóäúÝóÚóÉö áöáúãõæÕóì áóåõ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóæúÌóÈóåóÇ áóåõ Ýöí
ÍóíóÇÊöåö æóãóÚó Ðóáößó íõÄóÇÌöÑõº áöÃóäøóåõ áóíúÓó ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåóÇ
ÊóÓúãöíóÉñ ÝóßóÐóáößó åõäóÇ æóÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáúãõÓóãøóì Ýöí
ÇáúÚóÞúÏö ÇáúÃóæøóáö áóÇ ÊóÓúãöíóÉó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí
ÞóÕúÏöåö ÝóáóÇ íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÓúÊóÝúÖöáó¡ æóÈöåóÐóÇ ÊóÈóíøóäó
ÃóäøóåóÇ áóíúÓóÊú ßóÇáúÚóíúäö ÝóÅöäøó ãóäú íóãúáößõ ÇáúÚóíúäó
ÈöÇáúåöÈóÉö íóÌõæÒõ áóåõ ÃóÎúÐõ ÇáúÚöæóÖö ÈöÇáúÈóíúÚö ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó
ÒóÇÏó Ýöíåö ÔóíúÆðÇ ÝóÍöíäóÆöÐò íóÌúÚóáõ ÇáúÝóÖúáó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö Êöáúßó
ÇáÒøöíóÇÏóÉö ÝóáóÇ íóÙúåóÑõ ÇáúÝóÖúáõ ÇáúÎóÇáöí Úóäú ÇáúãõÞóÇÈóáóÉö¡
æóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóÌøóÑóåõ ÈöÌöäúÓò ÂÎóÑóº áöÃóäøó ÇáúÝóÖúáó ÚöäúÏó
ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö áóÇ íóÙúåóÑõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóÞóæøõãö æóÇáúÚóÞúÏõ áóÇ
íõæÌöÈõ Ðóáößó¡ ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÇÊøöÍóÇÏö ÇáúÌöäúÓö íóÚõæÏõ Åáóíúåö ãóÇ
ÛóÑöãó Ýöíåö ÈöÚóíúäöåö æóíóÊóíóÞøóäõ ÈöÇáúÝóÖúáö ÝóÚóáóíúåö Ãóäú
íóÊóÕóÏøóÞó Èöåö áöÃóäøóåõ ÍóÕóáó áóåõ ÈößóÓúÈò ÎóÈöíËò ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö ÅÐóÇ ÃóÌøóÑó ÝóÚóáóíúåö Ãóäú íóÊóÕóÏøóÞó ÈöÇáúÃóÌúÑö.
æóÅöäú ßóÇäó ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ßõáøó ÔóåúÑò Ýóáößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
Ãóäú íóäúÞõÖó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÚöäúÏó ÑóÃúÓö ÇáÔøóåúÑö áöÃóäøó ßóáöãóÉó
ßõáøò ãóÊóì ÃõÖöíÝóÊú Åáóì ãóÇ áóÇ íõÚúáóãõ ãõäúÊóåóÇåõ ÊóÊóäóÇæóáõ
ÇáúÃóÏúäóì¡ ÝóÅöäøóãóÇ áóÒöãó ÇáúÚóÞúÏõ Ýöí ÔóåúÑò æóÇÍöÏò ÝóÅöÐóÇ Êóãøó
ßóÇäó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ãóäú íóäúÞõÖó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÝóÅöäú
ÓóßóäóåóÇ ãöäú ÇáÔøóåúÑö ÇáËøóÇäöí íóæúãðÇ Ãóæú íóæúãóíúäö áóãú íóßõäú
áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ãóäú íóÊúÑõßó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó Åáóì ÊóãóÇãö
ÇáÔøóåúÑö ÅáøóÇ ãöäú ÚõÐúÑòº áöÃóäøó ÇáÊøóÑóÇÖöíó ãöäúåõãóÇ ÈöÇáúÚóÞúÏö
Ýöí ÇáÔøóåúÑö ÇáËøóÇäöíó íóÊöãøõ ÅÐóÇ ÓóßóäóåóÇ íóæúãðÇ Ãóæú íóæúãóíúäö
ÝóíóáúÒóãõ ÇáúÚóÞúÏõ Ýöíåö ÈöÊóÑóÇÖöíåöãóÇ ßóãóÇ áóÒöãó Ýöí ÇáÔøóåúÑö
ÇáúÃóæøóáö æóÝöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö ÇáúÎöíóÇÑõ áößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ Ýöí ÇááøóíúáóÉö ÇáúÃõæáóì ãöäú ÇáÔøóåúÑö ÇáÏøóÇÎöáö
æóíóæúãöåóǺ áöÃóäøó Ðóáößó ÑóÃúÓõ ÇáÔøóåúÑö æóÈóÚúÖõ ÇáúãõÊóÃóÎøöÑöíäó
- ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: ÇáúÎöíóÇÑõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
Íöíäó íõåöáøõ ÇáúåöáóÇáõ ÍóÊøóì ÅÐóÇ ãóÖóì ÓóÇÚóÉð ÝóÇáúÚóÞúÏõ
íóáúÒóãõåõãóÇ æóåóÐóÇ åõæó ÇáúÞöíóÇÓõ¡ æóáóßöäøóåõ Ýöíåö äóæúÚõ ÍóÑóÌò
ÝóáöÏóÝúÚö ÇáúÍóÑóÌö ÞóÇáó: ÇáúÎöíóÇÑõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöí
Çáúíóæúãö ÇáúÃóæøóáö ãöäú ÇáÔøóåúÑö.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ßõáøó ÔóåúÑò ÈößóÐóÇ æóáóãú íõÓóãøö Ãóæøóáó
ÇáÔøóåúÑö Ýóåõæó ãöäú ÇáúæóÞúÊö ÇáøóÐöí ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ÚöäúÏóäóÇ æóÞóÇáó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ áóÇ íóÕöÍøõ ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ÅáøóÇ Ãóäú íóÊøóÕöáó
ÇÈúÊöÏóÇÁõ ÇáúãõÏøóÉö ÈöÇáúÚóÞúÏö æóáóÇ íóÊøóÕöáõ ÅáøóÇ ÈöÇáÔøóÑúØöº
áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ÃóØúáóÞó ÐößúÑó ÇáÔøóåúÑö ÝóáóíúÓó ÈóÚúÖõ ÇáÔøõåõæÑö
áöÊóÚúíöíäöåö áöáúÚóÞúÏö ÈöÃóæúáóì ãöäú ÈóÚúÖò æóÌóåóÇáóÉõ ÇáúãõÏøóÉö
ãõÝúÓöÏóÉñ áöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõ äóßøóÑó ÇáÔøóåúÑó
æóÇáÔøóåúÑõ ÇáúãõÊøóÕöáõ ÈöÇáúÚóÞúÏö ãõÚóíøóäñ ÝóáóÇ íóÊóÚóíøóäõ ÈöÇÓúãö
ÇáäøóßöÑóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÞóÇáó áöáøóåö Úóáóíøó Ãóäú ÃóÕõæãó ÔóåúÑðÇ
áóÇ íóÊóÚóíøóäõ ÇáÔøóåúÑõ ÇáøóÐöí íóÚúÞõÈõ äóÐúÑóåõ ãóÇ áóãú
íõÚóíøöäúåõ¡ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÇáúÃóæúÞóÇÊõ ßõáøõåóÇ Ýöí Íõßúãö
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÓóæóÇÁñ æóÝöí ãöËúáöåö íóÊóÚóíøóäõ ÇáÒøóãóÇäõ ÇáøóÐöí
íóÚúÞõÈõ ÇáÓøóÈóÈó ßóãóÇ Ýöí ÇáúÂÌóÇáö
(15/131)
æóÇáúÃóíúãóÇäö ÅÐóÇ ÍóáóÝó áóÇ íõßóáøöãõ
ÝõáóÇäðÇ ÔóåúÑðÇ æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáÊøóÃúÎöíÑó Úóäú ÇáÓøóÈóÈö ÇáúãõæÌöÈö
áóÇ íóßõæäõ ÅáøóÇ ÈöãõÄóÎøöÑò¡ æóÇáúãõÄóÎøöÑõ íóäúÚóÏöãõ ÝöíãóÇ
ÊóÓúÊóæöí Ýöíåö ÇáúÃóæúÞóÇÊõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáÕøóæúãöº ÝóÅöäøóåõ íóÎúÊóÕøõ
ÇáÔøõÑõæÚõ Ýöíåö ÈöÈóÚúÖö ÇáúÃóæúÞóÇÊö ÍóÊøóì Ãóäøó Çááøóíúáó áóÇ
íóÕúáõÍõ áöÐóáößó¡ æóßóÐóáößó íóæúãõ ÇáúÚöíÏóíúäö æóÃóíøóÇãõ
ÇáÊøóÔúÑöíÞö íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó ÇáÔøõÑõæÚó Ýöí ÇáÕøóæúãö áóÇ íóßõæäõ
ÅáøóÇ ÈöÚóÒöíãóÉò ãöäúåõ æóÑõÈøóãóÇ áóÇ íóÞúÊóÑöäõ Ðóáößó ÈöÇáÓøóÈóÈö¡
ÝóÃóãøóÇ ÏõÎõæáõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö áóÇ íóÓúÊóÏúÚöí ãóÚúäðì
ãöäú ÌöåóÊöåö Óöæóì ÇáúÚóÞúÏö ÝóãóÇ íóÍúÏõËõ ÈóÚúÏó ÇáúÚóÞúÏö íóßõæäõ
ÏóÇÎöáðÇ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÅáøóÇ Ãóäú íóãúäóÚó ãöäúåõ ãóÇäöÚñ¡ Ëõãøó Åäú
ßóÇäó ÇáúÚóÞúÏõ Ýöí Çáúíóæúãö ÇáúÃóæøóáö ãöäú ÇáÔøóåúÑö Ýóáóåõ ÔóåúÑñ
ÈöÇáúåöáóÇáö Êóãøó Ãóæú äóÞóÕó¡ æóÅöäú ßóÇäó Ðóáößó Çáúíóæúãõ Ýöí ÈóÚúÖö
ÇáÔøóåúÑö Ýóáóåõ ËóáóÇËõæäó íóæúãðÇ áöÃóäøó ÇáúÃóåöáøóÉó ÃóÕúáñ Ýöí
ÇáÔøõåõæÑö ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {íóÓúÃóáõæäóßó Úóäú ÇáúÃóåöáøóÉö}
[ÇáÈÞÑÉ: 189] æóÇáúÃóíøóÇãõ ÊóÏõáøõ Úóáóì ÇáúÃóåöáøóÉö æóÅöáóíúåö
ÃóÔóÇÑó ÇáäøóÈöíøõ - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÈöÞóæúáöåö:
«ÕõæãõæÇ áöÑõÄúíóÊöåö æóÃóÝúØöÑõæÇ áöÑõÄúíóÊöåö ÝóÅöäú Ûõãøó Úóáóíúßõãú
ÝóÃóßúãöáõæÇ ÔóÚúÈóÇäó ËóáóÇËöíäó íóæúãðÇ» æóÅöäøóãóÇ íõÕóÇÑõ Åáóì
ÇáúÈóÏóáö ÅÐóÇ ÊóÚóÐøóÑó ÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáúÃóÕúáö ÝóÅöäú ßóÇäó
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ÔóåúÑðÇ Íöíäó Ãóåóáøó ÇáúåöáóÇáõ ÝóÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáúÃóÕúáö
åõäóÇ ãõãóßøöäñ ÝóßóÇäó áóåõ Ãóäú íóÓúßõäóåóÇ Åáóì Ãóäú íõåöáøó
ÇáúåöáóÇáõ ãöäú ÇáÔøóåúÑö ÇáÏøóÇÎöáö æóÅöÐóÇ ßóÇäó Ýöí ÈóÚúÖö ÇáÔøóåúÑö
ÝóÞóÏú ÊóÚóÐøóÑó ÇÚúÊöÈóÇÑõåõ ÈöÇáúÃóåöáøóÉö ÝóíõÚúÊóÈóÑõ ÈöÇáúÃóíøóÇãö
ËóáóÇËöíäó íóæúãðÇ.
¡ æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ÃóßúËóÑó ãöäú ÔóåúÑò ÝóÇáúãóÐúåóÈõ ÚöäúÏóäóÇ
Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ãõÏøóÉð ãóÚúáõæãóÉð ÕóÍøó ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ
ØóÇáóÊú Ãóæú ÞóÕõÑóÊú æóÝöí Þóæúáö ÇáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
áóÇ íóÌõæÒõ ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ÃóßúËóÑó ãöäú ÓóäóÉò æóÇÍöÏóÉò æóÝöí Þóæúáò
ÂÎóÑó íóÌõæÒõ Åáóì ËóáóÇËöíäó ÓóäóÉð æóáóÇ íóÌõæÒõ ÃóßúËóÑõ ãöäú Ðóáößó
æóÝöí Þóæúáò ÂÎóÑó íóÌõæÒõ ÃóÈóÏðÇ¡ æóÌúåõ Þóæúáöåö ÇáúÃóæøóáö Ãóäøó
ÌóæóÇÒó ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö áöáúÍóÇÌóÉö æóÇáúÍóÇÌóÉõ Ýöí ÈóÚúÖö ÇáúÃóÔúíóÇÁö
áóÇ ÊóÊöãøõ ÅáøóÇ ÈöÓóäóÉò ßóãóÇ Ýöí ÇáúÃóÑóÇÖöíö æóäóÍúæöåóÇ æóÝöíãóÇ
æóÑóÇÁó Ðóáößó áóÇ ÍóÇÌóÉó æóÚóáóì ÇáúÞóæúáö ÇáËøóÇäöí íóÞõæáõ:
ÇáúÚóÇÏóÉõ Ãóäøó ÇáúÅöäúÓóÇäó Þóáøó ãóÇ íóÓúßõäõ ÈöÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÃóßúËóÑó
ãöäú ËóáóÇËöíäó ÓóäóÉðº ÝóÅöäøóåõ íóÊøóÎöÐõ ÇáúãóÓúßóäó ãöáúßðÇ ÅÐóÇ
ßóÇäó ÞóÕúÏõåõ ÇáÒøöíóÇÏóÉó Úóáóì Ðóáößó æóÚóáóì ÇáúÞóæúáö ÇáúÂÎóÑö
íóÞõæáõ: ÇáúãóäóÇÝöÚõ ßóÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúÞóÇÆöãóÉö ÝóÇáúÚóÞúÏõ Úóáóì
ÇáúÚóíúäö íóÌõæÒõ ãöäú ÛóíúÑö ÇáÊøóæúÞöíÊö¡ ÝóßóÐóáößó ÇáúÚóÞúÏõ Úóáóì
ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÍõÌøóÊõäóÇ Ýöí Ðóáößó Ãóäøó ÅÚúáóÇãó ÇáúãóÚúÞõæÏö
Úóáóíúåö áóÇ ÈõÏøó ãöäúåõ¡ æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ áóÇ ÊóÕöíÑõ ãóÚúáõæãóÉð ÅáøóÇ
ÈöÈóíóÇäö ÇáúãõÏøóÉö ÝóÅöäøóåóÇ ÊóÍúÏõËõ ÔóíúÆðÇ ÝóÔóíúÆðÇ ÝóßóÇäóÊú
ÇáúãõÏøóÉõ áöáúãóäúÝóÚóÉö¡ ÝóÇáúßóíúáõ æóÇáúæóÒúäõ ÝöíãóÇ åõæó ãõÞóÏøóÑñ
ÝóßóãóÇ áóÇ íóÕöíÑõ ÇáúãöÞúÏóÇÑõ åõäóÇ ãóÚúáõæãðÇ ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö
Çáúßóíúáö æóÇáúæóÒúäö áóÇ íóÕöíÑõ ÇáúãöÞúÏóÇÑõ åõäóÇ ãóÚúáõæãðÇ ÅáøóÇ
ÈöÐóßóÑö ÇáúãõÏøóÉö¡ æóÈóÚúÏó ÅÚúáóÇãö ÇáúãõÏøóÉö ÇáúÚóÞúÏõ ÌóÇÆöÒñ
Þóáøó ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö Ãóæú ßóËõÑó¡ æóÞóÏú Ïóáøó Úóáóì Ðóáößó
ÌóæóÇÒõ ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö ÃóßúËóÑó ãöäú ÓóäóÉò Þóæúáå ÊóÚóÇáóì {Úóáóì Ãóäú
ÊóÃúÌõÑóäöí ËóãóÇäöíó ÍöÌóÌò ÝóÅöäú ÃóÊúãóãúÊ ÚóÔúÑðÇ Ýóãöäú ÚöäúÏößó}
[ÇáÞÕÕ: 27] æóáöÃóäøó ßõáøó ãõÏøóÉò ÊóÕúáõÍõ ÃóÌóáðÇ áöáúÈóíúÚö
ÝóÅöäøóåóÇ ÊóÕúáõÍõ ãóÔúÑõæØóÉð Ýöí ÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ßóÇáÓøóäóÉö
æóãóÇ ÏõæäóåóÇ æóÇáúãóÚúäóì Ýöíåö æóåõæó Ãóäøó ÇáÔøóÑúØó ÇáúÅöÚúáóÇãõ
ÝöíåóÇ Úóáóì æóÌúåò áóÇ íóÈúÞóì ÈóíúäóåõãóÇ ãõäóÇÒóÚóÉñ.
ÝóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ
(15/132)
ÓóäóÉð ãõÓúÊóÞúÈóáóÉð æóÐóáößó Íöíäó
íóåöáøõ ÇáúåöáóÇáõ ÊõÚúÊóÈóÑõ ÓóäóÉð ÈöÇáúÃóåöáøóÉö ÇËúäóíú ÚóÔóÑó
ÔóåúÑðÇ¡ æóÅöäú ßóÇäó Ðóáößó Ýöí ÈóÚúÖö ÇáÔøóåúÑö íõÚúÊóÈóÑõ ÓóäóÉð
ÈöÇáúÃóíøóÇãö ËóáóËóãöÇÆóÉò æóÓöÊøöíäó íóæúãðÇ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóåõæó ÑöæóÇíóÉñ Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò íõÚúÊóÈóÑõ ÔóåúÑðÇ ÈöÇáúÃóíøóÇãö
æóÅöÍúÏóì ÚóÔóÑó ÔóåúÑðÇ ÈöÇáúÃóåöáøóÉö æóåõæó ÑöæóÇíóÉñ Úóäú ÃóÈöí
íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóæóÌúåõ åóÐóÇ ÇáúÞóæúáö Ãóäøó ÇáúÃóåöáøóÉó
ÃóÕúáñ æóÇáúÃóíøóÇãó ÈóÏóáñ ÝóÝöí ÇáÔøóåúÑö ÇáúæóÇÍöÏö ÊõÞóÏøóÑõ
ÇáúÃóåöáøóÉõ æóÝöí ÅÍúÏóì ÚóÔóÑó ÔóåúÑðÇ ÇÚúÊöÈóÇÑõ ãóÇ åõæó ÃóÕúáñ
ãõãúßöäñ ÝóáóÇ ãóÚúäóì áöáúãóÕöíÑö Åáóì ÇáúÈóÏóáö¡ æóÌúåõ Þóæúáö ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøó ÇÈúÊöÏóÇÁó ÇáúãõÏøóÉö íõÚúÊóÈóÑõ
ÈöÇáúÃóíøóÇãö ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö¡ ÝóßóÐóáößó ÌóãöíÚõ ÇáúãõÏøóÉöº áöÃóäøó
ËõÈõæÊó Çáúßõáøö ÈöÊóÓúãöíóÉò æóÇÍöÏóÉò æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõ ãóÇ áóãú
íóÊöãøó ÇáÔøóåúÑõ ÇáúÃóæøóáõ áóÇ íóÏúÎõáõ ÇáÔøóåúÑõ ÇáËøóÇäöí ÝóÅöÐóÇ
ßóÇäó ÇÈúÊöÏóÇÁõ ÇáÔøóåúÑö ÇáúÃóæøóáö Ýöí ÈóÚúÖò ÝóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÈóÚúÖö
ÇáÔøóåúÑö ÇáÏøóÇÎöáö ÃóíúÖðÇ æóÅöäøóãóÇ íóÏúÎõáõ ÇáÔøóåúÑõ ÇáËøóÇäöí Ýöí
ÈóÚúÖö ÇáÔøóåúÑö ÝóíóÌöÈõ ÇÚúÊöÈóÇÑõåõ ÈöÇáúÃóíøóÇãö¡ æóßóÐóáößó Ýöí
ßõáøö ÔóåúÑò æóÞóÏú ÐóßóÑó Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáØøóáóÇÞö Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÚöÏøóÉö
ÃóäøóåóÇ ÊõÚúÊóÈóÑõ ÈöÇáúÃóíøóÇãö ÝóÚóáóì Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
æóÅöÍúÏóì ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ áóÇ
ÍóÇÌóÉó Åáóì ÇáúÝóÑúÞö æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò æóåõæó ÅÍúÏóì
ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ ÇáúÝóÑúÞõ Èóíúäó
ÇáúÃóÕúáóíúäö Ãóäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÚõÞõæÏñ ãõÊóÝóÑøöÞóÉñ ÝóÅöÐóÇ Ãóåóáøó
ÇáúåöáóÇáõ íóÊóÌóÏøóÏõ ÇáúÚóÞúÏõ ÚöäúÏó Ðóáößó ÝóíóÌúÚóáõ Ðóáößó
ßóÃóäøóåõãóÇ ÌóÏøóÏóÇ ÇáúÚóÞúÏó Ýöí åóÐöåö ÇáúÍóÇáóÉöº ÝóáöåóÐóÇ
ÊõÚúÊóÈóÑõ ÃóÍóÏó ÚóÔóÑ ÔóåúÑðÇ ÈöÇáúåöáóÇáö æóáóÇ íõæÌóÏõ ãöËúáõ Ðóáößó
Ýöí ÇáúÚöÏøóÉöº áöÃóäøó Çáúßõáøó Ýöí Íõßúãö ÔóíúÁò æóÇÍöÏò ÝóÊõÛóíøóÑõ
ßõáøõåóÇ ÈöÇáúÃóíøóÇãö¡ Ëõãøó ÞóÇáó ÅÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ÓóäóÉð
ÃóæøóáõåóÇ åóÐóÇ Çáúíóæúãõ æóåõæó ÑóÇÈöÚõ ÚóÔóÑóÉò ãóÖóíúäó ãöäú
ÇáÔøóåúÑö ÝóÅöäøóåõ íóÓúßõäõåóÇ ÈóÞöíøóÉó åóÐóÇ ÇáÔøóåúÑö æóÅöÍúÏóì
ÚóÔóÑó ÔóåúÑðÇ ÈöÇáúÃóåöáøóÉö æóÓöÊøóÉó ÚóÔóÑó íóæúãðÇ ãöäú ÇáÔøóåúÑö
ÇáúÈóÇÞöí æóåóÐóÇ ÛóáóØñ æóÇáÕøóÍöíÍõ ãóÇ ÐóßóÑó Ýöí ÈóÚúÖö
ÇáÑøöæóÇíóÇÊö ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ áöÃóÑúÈóÚó ÚóÔóÑóÉó ÈóÞöíäó ãöäú ÇáÔøóåúÑöº
áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúãóÇÖöí ãöäú ÇáÔøóåúÑö ÇáúÃóæøóáö ÃóÑúÈóÚó
ÚóÔóÑóÉó ÝóÞóÏú ÓóßóäóåóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÚóÞúÏö ÓöÊøóÉó ÚóÔóÑó íóæúãðÇ Ýöí
Ðóáößó ÇáÔøóåúÑö ÝóáóÇ íóÓúßõäõåóÇ Ýöí ÂÎöÑö ÇáúãõÏøóÉö ÃóÑúÈóÚóÉó
ÚóÔóÑó íóæúãðÇ áöÊóãóÇãö ËóáóÇËöíäó íóæúãðÇ æóÞóÏú ÞóÇáó íóÓúßõäõåóÇ
ÓöÊøóÉó ÚóÔóÑó íóæúãðÇ ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÇáÕøóÍöíÍó áöÃóÑúÈóÚó ÚóÔóÑóÉó
ÈóÞöíäó ãöäú ÇáÔøóåúÑö.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÈóíúÊðÇ Ýöí Úõáõæøö ÏóÇÑò æóãóäúÒöáðÇ Úóáóì ÙõáøóÉò
Úóáóì ÙóåúÑö ØóÑöíÞò Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ãóÓúßóäñ ãõÚóÏøñ
áöáöÇäúÊöÝóÇÚö Èöåö ãöäú ÍóíúËõ ÇáÓøõßúäóì æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÈóíúÊðÇ
Úóáóì Ãóäú íõÞúÚöÏó Ýöíåö ÞóÕøóÇÑðÇ ÝóÃóÑóÇÏó Ãóäú íõÞúÚöÏó Ýöíåö
ÍóÏøóÇÏðÇ Ýóáóåõ Ðóáößó Åäú ßóÇäóÊú ãóÖóÑøóÊõåõãóÇ æóÇÍöÏóÉð Ãóæú
ßóÇäóÊú ãóÖóÑøóÉõ ÇáúÍóÏøóÇÏö ÃóÞóáøó¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú ÃóßúËóÑó ãóÖóÑøóÉð
áóãú íóßõäú áóåõ Ðóáößó¡ æóßóÐóáößó ÇáÑøöÍóÇáóÇäö ÇáÊøóÞúíöíÏõ ÅÐóÇ
ßóÇäó ãõÝöíÏðÇ íõÚúÊóÈóÑõ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÛóíúÑó ãõÝöíÏò áóÇ íõÚúÊóÈóÑõ¡
æóÇáúÝóÇÆöÏóÉõ Ýöí ÍóÞøö ÕóÇÍöÈö ÇáÏøóÇÑö ÈöÃóäøó ãóÇ áóÇ íõæåöäõ
ÈöäóÇÁóåõ æóáóÇ íõÝúÓöÏõåõ ÝóáóÇ Êóßõæäõ ãóÖóÑøóÊõåõ ãöËúáó ÇáúãóÔúÑõæØö
Ãóæú ÃóÞóáøó ãöäúåõ ÝóÞóÏú ÚóáöãúäóÇ Ãóäøóåõ áóÇ ÖóÑóÑó Ýöíåö Úóáóì
ÕóÇÍöÈö ÇáÏøóÇÑö æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÕóÇÑóÊú ãóãúáõæßóÉð áöáúãõÓúÊóÃúÌóÑö
æóáöáúÅöäúÓóÇäö Ãóäú íóÊóÕóÑøóÝó Ýöí
(15/133)
ãöáúßö äóÝúÓöåö Úóáóì æóÌúåò áóÇ íóÖõÑøõ
ÈöÛóíúÑöåö ßóíúÝó ÔóÇÁó¡ æóÅöäú ßóÇäó ÃóßúËóÑó ãóÖóÑøóÉð Ýóåõæó íõÑöíÏõ
Ãóäú íõáúÍöÞó Èöåö ÖóÑóÑðÇ áóãú íóÑúÖó Èöåö ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøóÇÑö ÝóíõãúäóÚõ
ãöäú Ðóáößó. æóÇáúãõÓúáöãõ æóÇáÐøöãøöíøõ æóÇáúÍóÑúÈöíøõ
æóÇáúãõÓúÊóÃúãóäõ æóÇáúÍõÑøõ æóÇáúãóãúáõæßõ ÇáÊøóÇÌöÑõ æóÇáúãõßóÇÊóÈõ
ßõáøõåõãú ÓóæóÇÁñ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö áöÃóäøóåóÇ ãöäú ÚõÞõæÏö ÇáÊøöÌóÇÑóÉö
æóåõãú Ýöí Ðóáößó ÓóæóÇÁñ.
æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÇáÐøöãøöíøõ ÏóÇÑðÇ ÓóäóÉð ÈöÇáúßõæÝóÉö ÈößóÐóÇ
ÏöÑúåóãðÇ ãöäú ãõÓúáöãò ÝóÅöäú ÇÊøóÎóÐó ÝöíåóÇ ãõÕóáøðì áöäóÝúÓöåö Ïõæäó
ÇáúÌóãóÇÚóÉö áóãú íóßõäú áöÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö Ãóäú íóãúäóÚóåõ ãöäú Ðóáößóº
áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóÍóÞøó ÓõßúäóÇåóÇ æóåóÐóÇ ãöäú ÊóæóÇÈöÚö ÇáÓøõßúäóì¡
æóÅöäú ÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÊøóÎöÐó ÝöíåóÇ ãõÕóáøóì áöáúÚóÇãøóÉö æóíóÖúÑöÈó
ÝöíåóÇ ÈöÇáäøóÇÞõæÓö ÝóáöÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö Ãóäú íóãúäóÚóåõ ãöäú Ðóáößó
æóáóíúÓó Ðóáößó ãöäú ÞöÈóáö Ãóäøóåõ íóãúáößõ ÇáÏøóÇÑó æóáóßöäú Úóáóì
ÓóÈöíáö Çáäøóåúíö Úóäú ÇáúãõäúßóÑöº ÝóÅöäøóåõãú íõãúäóÚõæäó ãöäú
ÅÍúÏóÇËö ÇáúßóäóÇÆöÓö Ýöí ÃóãúÕóÇÑö ÇáúãõÓúáöãöíäó Ýóáößõáøö ãõÓúáöãò
Ãóäú íóãúäóÚóåõ ãöäú Ðóáößó ßóãóÇ íóãúäóÚõåõ ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö æóåóÐóǺ
áöÞóæúáöåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «¡ áóÇ ÎöÕóÇÁó Ýöí
ÇáúÅöÓúáóÇãö æóáóÇ ßóäöíÓóÉó» æóÇáúãõÑóÇÏõ äóÝúíõ ÅÍúÏóÇËö ÇáúßóäóÇÆöÓö
Ýöí ÃóãúÕóÇÑö ÇáúãõÓúáöãöíäó¡ æóÝöí ÇáúÎöÕóÇÁö ÊóÃúæöíáóÇäö.
(ÃóÍóÏõåõãóÇ) ÎöÕóÇÁõ Èóäöí ÂÏóãó ÝóÐóáößó ãóäúåöíøñ Úóäúåõ æóåõæó ãöäú
ÌõãúáóÉö ãóÇ íóÃúãõÑõ Èöåö ÇáÔøóíúØóÇäõ ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì
{æóáóÂãõÑóäøóåõãú ÝóáóíõÛóíøöÑõäøó ÎóáúÞó Çááøóåö} [ÇáäÓÇÁ: 119] ¡
æóÇáöÇãúÊöäóÇÚõ ãöäú ÕõÍúÈóÉö ÇáäøöÓóÇÁö Úóáóì ÞóÕúÏö ÇáÊøóÈóÊøõáö
æóÇáÊøóÑóåøõÈö æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøóåõãú áóÇ íõãúäóÚõæäó ãöäú ÇáÓøõßúäóì
Ýöí ÃóãúÕóÇÑö ÇáúãõÓúáöãöíäó ÝóíóÌõæÒõ ÈóíúÚõ ÇáÏøõæÑö æóÅöÌóÇÑóÊõåóÇ
ãöäúåõãú áöáÓøõßúäóì ÅáøóÇ Ãóäú íóßúËõÑõæÇ Úóáóì æóÌúåò ÊóÞöáøõ
ÈöÓóÈóÈöåö ÌóãóÇÚóÇÊõ ÇáúãõÓúáöãöíäó ÝóÍöíäóÆöÐò íõÄúãóÑõæäó ÈöÃóäú
íóÓúßõäõæÇ äóÇÍöíóÉð ãöäú ÇáúãöÕúÑö ÛóíúÑó ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí
íóÓúßõäõåõ ÇáúãõÓúáöãõæäó Úóáóì æóÌúåò íóÃúãóäõæäó ÇááøõÕõæÕó æóáóÇ
íóÙúåóÑõ ÇáúÎóáóáõ Ýöí ÌóãóÇÚóÇÊö ÇáúãõÓúáöãöíäó¡ æóíõãúäóÚõæäó ãöäú
ÅÍúÏóÇËö ÇáúÈöíóÚö æóÇáúßóäóÇÆöÓö Ýöí ÃóãúÕóÇÑö ÇáúãõÓúáöãöíäó ÝóÅöÐóÇ
ÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÊøóÎöÐó ãõÕóáøðì ÇáúÚóÇãøóÉö ÝóåóÐóÇ ãöäúåõ ÅÍúÏóÇËõ
ÇáúßóäöíÓóÉö æóßóÐóáößó íõãúäóÚõæäó ãöäú ÅÙúåóÇÑö ÈóíúÚö ÇáúÎõãõæÑö Ýöí
ÃóãúÕóÇÑö ÇáúãõÓúáöãöíäóº áöÃóäøó Ðóáößó íóÑúÌöÚõ Åáóì ÇáöÇÓúÊöÎúÝóÇÝö
ÈöÇáúãõÓúáöãöíäó æóãóÇ ÃóÚúØóíúäóÇåõãú ÇáÐøöãøóÉó Úóáóì Ãóäú íõÙúåöÑõæÇ
Ðóáößó ÝóßóÇäó ÇáúÅöÙúåóÇÑõ ÝöÓúÞðÇ ãöäúåõãú Ýöí ÇáÊøóÚóÇØöí Ýóáößõáøö
ãõÓúáöãò Ãóäú íóãúäóÚóåõãú ãöäú Ðóáößó ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøóÇÑö æóÛóíúÑõåõ Ýöíåö
ÓóæóÇÁñ¡ æóßóÐóáößó íõãúäóÚõæäó ãöäú ÅÙúåóÇÑö ÔõÑúÈö ÇáúÎóãúÑö æóÖóÑúÈö
ÇáúãóÚóÇÒöÝö æóÇáúÎõÑõæÌö ÓõßóÇÑóì Ýöí ÃóãúÕóÇÑö ÇáúãõÓúáöãöíäóº áöãóÇ
Ýöíåö ãöäú ÇáöÇÓúÊöÎúÝóÇÝö ÈöÇáúãõÓúáöãöíäó ÃóíúÖðÇ æóáóæú ßóÇäó åóÐóÇ
Ýöí ÏóÇÑò ÈöÇáÓøóæóÇÏö Ãóæú ÈöÇáúÌóÈóáö ßóÇäó áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ãóäú
íóÕúäóÚó ÝöíåóÇ ãóÇ ÔóÇÁó¡ ßóÇäó ÃóÈõæ ÇáúÞóÇÓöã ÇáÕøóÝøóÇÑ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - íóÞõæáõ: åóÐóÇ ÇáúÌóæóÇÈõ Ýöí ÓóæóÇÏö ÇáúßõæÝóÉö ÝóÅöäøó
ÚóÇãøóÉó ãóäú íóÓúßõäõåóÇ ãöäú ÇáúíóåõæÏö æóÇáÑøóæóÇÝöÖö - áóÚóäóåõãú
Çááøóåõ - ÝóÃóãøóÇ Ýöí ÏöíóÇÑöäóÇ íõãúäóÚõæäó ãöäú ÅÍúÏóÇËö Ðóáößó Ýöí
ÇáÓøóæóÇÏö ßóãóÇ íõãúäóÚõæäó Ýöí ÇáúãöÕúÑöº áöÃóäøó ÚóÇãøóÉó ãóäú
íóÓúßõäõ ÇáúÞõÑóì Ýöí ÏöíóÇÑöäóÇ ãõÓúáöãõæäó æóÝöíåóÇ ÇáúÌóãóÇÚóÉõ
æóÇáÏøóÑúÓõ æóãóÌúáöÓõ ÇáúæóÚúÙö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÃóãúÕóÇÑö¡ ÝóÃóãøóÇ æóÌúåõ
ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö Ãóäøó ÇáúÃóãúÕóÇÑó ãóæúÖöÚõ ÅÚúáóÇãö ÇáÏøöíäö
äóÍúæõ ÅÞóÇãóÉö ÇáúÌóãóÇÚóÇÊö æóÅöÞóÇãóÉö ÇáúÍõÏõæÏö æóÊóäúÝöíÐö
ÇáúÃóÍúßóÇãö Ýöí ÅÍúÏóÇËö ÇáúÈöíóÚö Ýöí ÇáúÃóãúÕóÇÑö ãóÚúäóì
ÇáúãõÞóÇÈóáóÉö
(15/134)
áöáúãõÓúáöãöíäó¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÞõÑóì
ÝóáóíúÓóÊú ÈöãóæóÇÖöÚö ÃóÚúáóÇãö ÇáÏøöíäö ÝóáóÇ íõãúäóÚõæäó ãöäú
ÅÍúÏóÇËö Ðóáößó Ýöí ÇáúÞõÑóì.
(ÞóÇáó:) - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - æóÇáúÞóæúáõ ÇáúÃóæøóáõ ÚöäúÏöí
ÃóÕóÍøõ ÝóÅöäøó ÇáúãóäúÚó ãöäú Ðóáößó Ýöí ÇáúÃóãúÕóÇÑö áóÇ íóÝúÊóÊöäõ
Èöåö ÈóÚúÖõ ÌõåøóÇáö ÇáúãõÓúáöãöíäó.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõãú ÅÐóÇ áóãú íõÙúåöÑõæÇ áóãú íõãúäóÚõæÇ ãöäú Ãóäú
íóÖóÚõæÇ ãöäú Ðóáößó Èóíúäóåõãú ãóÇ ÔóÇÁõæÇ¡ æóÎóæúÝõ ÇáúÝöÊúäóÉö Ýöí
ÅÙúåóÇÑö Ðóáößó Ýöí ÇáúÞõÑóì ÃóßúËóÑõ ÝóÅöäøó ÇáúÌóåúáó Úóáóì Ãóåúáö
ÇáúÞõÑóì ÃóÛúáóÈõ æóÅöáóíúåö ÃóÔóÇÑó ÇáäøóÈöíøõ - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Ýöí Þóæúáöåö «Ãóåúáõ ÇáúÞõÈõæÑö åõãú Ãóåúáõ
ÇáúßõÝõæÑö» æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì Ãóäøó ÇáúãóÚúäóì ãóÇ ÞõáúäóÇ Þóæúáõåõ: -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «ÃóäóÇ ÈóÑöíÁñ ãöäú ßõáøö ãõÓúáöãò
ãóÚó ãõÔúÑößò áóÇ ÊõÑóÇÆóì äóÇÑóÇåõãóÇ» æóÞóæúáõåõ: - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -: «áóÇ ÊóÓúÊóÖöíÆõæÇ ÈöäóÇÑö ÇáúãõÔúÑößöíäó» .
æóáóæú ßóÇäó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ãõÓúáöãðÇ ÝóÙóåóÑó ãöäúåõ ÝöÓúÞñ Ýöí
ÇáÏøóÇÑö Ãóæú ÏóÚóÇÑóÉñ Ãóæú ßóÇäó íóÌúãóÚõ ÝöíåóÇ Úóáóì ÇáÔøõÑúÈö
ãóäóÚóåõ ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ãöäú Ðóáößó ßõáøöåö áóÇ áöãöáúßöåö ÇáÏøóÇÑó Èóáú
Úóáóì ÓóÈöíáö Çáäøóåúíö Úóäú ÇáúãõäúßóÑö ÝóÅöäøóåõ ÝóÑúÖñ Úóáóì ßõáøö
ãõÓúáöãò ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøóÇÑö æóÛóíúÑõåõ Ýöíåö ÓóæóÇÁñ¡ æóáóíúÓó áöÑóÈøö
ÇáÏøóÇÑö Ãóäú íõÎúÑöÌóåõ ãöäú ÇáÏøóÇÑö ãöäú ÃóÌúáö Ðóáößó ãõÓúáöãðÇ
ßóÇäó Ãóæú ÐöãøöíøðǺ áöÃóäøó ÚóÞúÏó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö áóÇÒöãñ áóÇ íõÝúÓóÎõ
ÅáøóÇ ÈöÚõÐúÑò æóÇáúÚõÐúÑõ ÖóÑóÑñ íóÒõæáõ ÈöÝóÓúÎö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóåóÐóÇ
áóíúÓó ãöäú Êöáúßó ÇáúÌõãúáóÉö ÝóáóÇ ÊõÝúÓóÎõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ áöÃóÌúáöåö
ÃóÑóÃóíúÊó áóæú ßóÇäó ÈóÇÚóåõ ÇáÏøóÇÑó ßóÇäó íóÝúÓóÎõ ÇáúÈóíúÚóº áöãóÇ
ÙóåóÑó ãöäúåõ áóÇ ÓóÈöíáó áóåõ Åáóì Ðóáößó¡ ÝóßóÐóáößó ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ¡
æóÅöÐóÇ ÓóÞóØó ÍóÇÆöØñ ãöäú ÇáÏøóÇÑö ÝóÃóÑóÇÏó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÊóÑúßó
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö äóÙóÑó ãöäú Ðóáößó ÝóÅöäú ßóÇäó áóÇ íóÖõÑøõ ÈöÇáÓøõßúäóì
ÝóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÎúÑõÌóº áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÍóÞøó ÈöÇáúÚóÞúÏö
ãóäúÝóÚóÉõ ÇáÓøõßúäóì æóáóãú íóÊóÛóíøóÑú ÈöãóÇ ÍóÏóËó Ýóåõæó ßóãóÇ áóæú
ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÚóÈúÏðÇ áöáúÎöÏúãóÉö ÝóÇÚúæóÑøó ÇáúÚóÈúÏõ¡ æóÐóáößó áóÇ
íõäúÞöÕõ ãöäú ÎöÏúãóÊöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó íóÖõÑøõ Ðóáößó ÈöÇáÓøõßúäóì
Ýóáóåõ Ãóäú íóÎúÑõÌó áöÊóãóßøõäö ÇáúÎóáóáö Ýöí ãóÞúÕõæÏöåö æóÇáúÚóíúÈõ
ÇáúÍóÇÏöËõ Ýöí ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö áöáÓøõßúäóì ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÚóÈúÏö
ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑö áöáúÎöÏúãóÉö ÅÐóÇ ãóÑöÖó æóåóÐóǺ áöãóÇ ÊóÞóÏøóãó Ãóäøó
ÈöÞóÈúÖö ÇáÏøóÇÑó áóÇ ÊóÏúÎõáõ ÇáúãóäúÝóÚóÉõ Ýöí ÖóãóÇäö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
ÝóÍõÏõæËõ ÇáúãõÛóíøöÑö ÈóÚúÏó ÞóÈúÖö ÇáÏøóÇÑö æóÞóÈúáóåõ ÓóæóÇÁñ ÅáøóÇ
Ãóäú íóäúÊóÈöåó ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøóÇÑö ÞóÈúáó ÝóÓúÎö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÇáúÚóÞúÏó
ÝóÍöíäóÆöÐò áóÇ íóßõæäõ áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ãóäú íóÝúÓóÎó áöÒóæóÇáö
ÇáúÚóíúÈö æóÇÑúÊöÝóÇÚö ÇáúãõÛóíøöÑö ßóÇáúÚóÈúÏö ÅÐóÇ ÈóÑóÃó æóÅöäøóãóÇ
íóßõæäõ áóåõ ÍóÞøõ ÇáúÝóÓúÎö ÈöÍóÖúÑóÉö ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÝóÅöäú ßóÇäó
ÛóÇÆöÈðÇ ÝóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÝúÓóÎó áöÃóäøó åóÐóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÑøóÏøö
ÈöÇáúÚóíúÈö ÝóáóÇ íóßõæäõ ÅáøóÇ ÈöãóÍúÖóÑò ãöäú ÇáúÂÌöÑöº áöãóÇ Ýöíåö
ãöäú ÅáúÒóÇãö Íõßúãö ÇáÑøóÏøö ÇáúÂÎóÑó ÝóíóÓúÊóæöí Ýöí Ðóáößó ãóÇ ÞóÈúáó
ÇáúÞóÈúÖö æóãóÇ ÈóÚúÏóåõ ßóãóÇ Ýöí ÑóÏøó ÇáúãóÈöíÚö ÈöÇáúÚóíúÈö.
æóáóæú ÎóÑóÌó Ýöí ÍóÇáö ÛóíúÈóÉö ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÝóÇáúÃóÌúÑõ æóÇÌöÈñ
Úóáóíúåö ßóãóÇ áóæú Óóßóäóº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó æóåõæó ãõÊóãóßøöäñ ãöäú
ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ãóÚó ÇáÊøóÛóíøõÑö ÝóáóÒöãóåõ ÇáúÃóÌúÑõ¡
æóßóÐóáößó Åäú Óóßóäó ãóÚó ÍóÖúÑóÉö ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó ÇáÊøóÛóíøõÑó
Ýöí æóÕúÝö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÝóÅöÐóÇ ÑóÖöíó Èöåö áóÇ íõÍóØøõ ÔóíúÁñ
ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ßóÇáúãõÔúÊóÑöí ÅÐóÇ ÑóÖöíó ÈöÇáúÚóíúÈö.
æóÅöäú ÓóÞóØóÊú ÇáÏøóÇÑõ ßõáøõåóÇ Ýóáóåõ Ãóäú íóÎúÑõÌó ÔóÇåöÏðÇ ßóÇäó
ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøóÇÑö Ãóæú ÛóÇÆöÈðÇ æóÝöíåö
(15/135)
ØóÑöíÞóÇäö áöãóÔóÇíöÎöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ
Çááøóåõ -.
ÃóÍóÏõåõãóÇ Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó ÇäúÝóÓóÎó ÈöÓõÞõæØö ÌóãöíÚö ÇáúÈöäóÇÁö
áöÝóæóÇÊö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóåõæó ãóäúÝóÚóÉõ ÇáÓøõßúäóìº ÝóÅöäøóåõ
ÈöÇáúÈöäóÇÁö ßóÇäó ãóÓúßóäðÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóæøóáö ÝóåõäóÇßó ÏóÎóáó
ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö ÊóÛóíøõÑñ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇÓúÊöÆúÌóÇÑó ÇáúÍöÑóÇÈö áöáÓøõßúäóì áóÇ íóÌõæÒõ
ÇÈúÊöÏóÇÁð¡ ÝóßóÐóáößó áóÇ íóÈúÞóì ÇáúÚóÞúÏõ æóÅöÐóÇ ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏõ
ÓóÞóØó ÇáúÃóÌúÑõ ÓóæóÇÁð ßóÇäó ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ÔóÇåöÏðÇ Ãóæú ÛóÇÆöÈðǺ
áöÃóäøó ÇÔúÊöÑóÇØó ÍõÖõæÑöåö áöáúÝóÓúÎö ÞóÕúÏðÇ áóÇ áöáöÇäúÝöÓóÇÎö
ÍõßúãðÇ.
(æóØóÑöíÞñ) ÂÎóÑõ æóåõæó ÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó áóÇ íóäúÝóÓöÎõ
ÈöÇáöÇäúåöÏóÇãö æóÞóÏú äóÕøó Úóáóíúåö ßöÊóÇÈõ ÇáÕøõáúÍö.
(ÞóÇáó:) æóáóæú ÕóÇáóÍó Úóáóì Óõßúäóì ÏóÇÑò ÝóÇäúåóÏóãóÊú ÇáÏøóÇÑõ áóÇ
íóÈúØõáõ ÇáÕøõáúÍõ æóÑóæóì åöÔóÇãñ Úóäú ãõÍóãøóÏò ÞóÇáó ÇÓúÊóÃúÌóÑó
ÈóíúÊðÇ ÝóÇäúåóÏóãó ÝóÈóäóÇåõ ÇáúãõÄóÇÌöÑõ æóÃóÑóÇÏó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ
Ãóäú íóÓúßõäóåõ Ýöí ÈóÞöíøóÉö ÇáúãõÏøóÉö ÝóáóíúÓó áöáúãõÄóÌøöÑö ãóäúÚõåõ
ãöäú Ðóáößó ÝóåóÐóÇ Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó áóãú íóäúÝóÓöÎú
æóáöÃóäøó ÃóÕúáó ÇáúãóæúÖöÚö ãóÓúßóäñ ÈóÚúÏó ÇäúåöÏóÇãö ÇáúÈöäóÇÁö
íóÊóÃóÊøóì Ýöíåö ÇáÓøõßúäóì ÈöäóÕúÈö ÇáúÝõÓúØóÇØö æóÇáúÎóíúãóÉö
ÝóíóÈúÞóì ÇáúÚóÞúÏõ áöåóÐóÇ æóáóßöäú áóÇ ÃóÌúÑó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
áöÇäúÚöÏóÇãö Êóãóßøõäöåö ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö Úóáóì ÇáúæóÌúåö ÇáøóÐöí
ÞóÕóÏóåõ ÈöÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö ÝóÅöäøó ÇáÊøóãóßøõäó ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö
ÔóÑúØñ áöæõÌõæÈö ÇáúÃóÌúÑö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ãóäóÚóåõ ÛóÇÕöÈñ ãöäú ÇáÓøõßúäóì áóÇ íóÌöÈõ
Úóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ¡ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÇäúåóÏóãó ÇáúÈöäóÇÁõ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ
ÅÐóÇ ÓóÞóØó ÍóÇÆöØñ ãöäúåóÇ ÝóÇáÊøóãóßøõäõ ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö åõäóÇßó
Úóáóì ÇáúæóÌúåö ÇáøóÐöí ÞóÕóÏóåõ ÈöÇáúÚóÞúÏö ÞóÇÆöãñ ÝóíóáúÒóãõåõ
ÇáúÃóÌúÑõ ãóÇ áóãú íóÝúÓóÎú ÇáúÚóÞúÏõ ÈöãóÍúÖóÑò ãöäú ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÑðÇ ÓóäóÉð Ýóáóãú íõÓóáøöãúåóÇ Åáóíúåö ÍóÊøóì
ãóÖóì ÇáÔøóåúÑõ æóÞóÏú ØóáóÈó ÇáÊøóÓúáöíãó Ãóæú áóãú íóØúáõÈú¡ Ëõãøó
ÊóÍóÇßóãóÇ áóãú íóßõäú áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ãóäú íóãúÊóäöÚó ãöäú ÇáúÞóÈúÖö
Ýöí ÈóÇÞöí ÇáÓøóäóÉö ÚöäúÏóäóÇ æóáóÇ áóáúãõÄóÇÌöÑö Ãóäú íóãúäóÚóåõ ãöäú
Ðóáößó æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÍóÞøõ
ÝóÓúÎö ÇáúÚóÞúÏö ÝöíãóÇ ÈóÞöíó æóåõæó ÈöäóÇÁð Úóáóì ÇáúÃóÕúáö ÇáøóÐöí
ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÚöäúÏóåõ ÇáúãóäóÇÝöÚó Ýöí Íõßúãö ÇáúÃóÚúíóÇäö
ÇáúÞóÇÆöãóÉö ÝóÅöÐóÇ ÝóÇÊó ÈóÚúÖõ ãóÇ ÊóäóÇæóáóåõ ÇáúÚóÞúÏõ ÞóÈúáó
ÇáúÞóÈúÖö íõÌúÈóÑõ ÝöíãóÇ ÈóÞöíó áöÇÊøöÍóÇÏö ÇáÕøóÝúÞóÉö ÝóÅöäøóåóÇ ÅÐóÇ
ÊóÝóÑøóÞóÊú Úóáóíúåö ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö ÊóÎóíøóÑó ÝöíãóÇ ÈóÞöíó
áöÇÊøöÍóÇÏö ÇáÕøóÝúÞóÉö ÝóÅöäøóåóÇ ÊóÝóÑøóÞóÊú Úóáóíúåö ÞóÈúáó
ÇáÊøóãóÇãö¡ æóÐóáößó ãõËúÈöÊñ ÍóÞøó ÇáúÝóÓúÎö ßóãóÇ áóæú ÇÔúÊóÑóì
ÔóíúÆóíúäö Ýóåóáóßó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö íõæÖöÍõåõ Ãóäøó
ÇáúÅöäúÓóÇäó ÞóÏú íóÓúÊóÃúÌöÑõ ÏóÇÑðÇ æóÍóÇäõæÊðÇ ÓóäóÉð æóãóÞúÕõæÏõåõ
ãöäú Ðóáößó ÔóåúÑðÇ æóÇÍöÏðÇ ßóÇáúÍóÇÌøö ÈöãóßøóÉó Ýöí ÃóíøóÇãö
ÇáúãóæúÓöãö ÝóÅöÐóÇ ãóäóÚóåõ Ýöí ÇáúãõÏøóÉö ÇáøóÊöí ßóÇäóÊú ãóÞúÕõæÏóÉð
áóåõ áóæú ÞõáúäóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáÊøóÓúáöíãõ ÈóÚúÏó Ðóáößó ÊóÖóÑøóÑó Èöåö
ÝóáöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö ÃóËúÈóÊúäóÇ áóåõ ÍóÞøó ÇáúÝóÓúÎö¡ æóÚöäúÏóäóÇ
ÚóÞúÏõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ýöí Íõßúãö ÚõÞõæÏò ãõÊóÝóÑøöÞóÉò ÍóÊøóì íóÊóÌóÏøóÏó
ÇäúÚöÞóÇÏõåõãóÇ ÈöÍóÓóÈö ãóÇ íóÍúÏõËõ ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö Úóáóì ãóÇ
ÈóíøóäøóÇ¡ ÝóáóÇ íóÊóãóßøóäõ ÊóÝóÑøõÞõ ÇáÕøóÝúÞóÉö ãóÚó ÊóÝóÑøõÞö
ÇáúÚõÞõæÏö æóÝóæóÇÊõ ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Ýöí ÚóÞúÏò áóÇ íõÄóËøöÑõ Ýöí
ÚóÞúÏò ÂÎóÑó ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóíúÚö íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøóåõ áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó
ÏóÇÑóíúäö æóÞóÈóÖóåõãóÇ ÝóÇäúåóÏóãóÊú ÅÍúÏóÇåõãóÇ áóÇ íóÊóÎóíøóÑõ Ýöí
ÇáúÂÎóÑö¡ æóÇáúãóäóÇÝöÚõ ÈöÞóÈúÖö ÇáÏøóÇÑö áóãú ÊóÏúÎõáú Ýöí ÖóãóÇäöåö
ÝóÞóÏú ÊóÝóÑøóÞóÊú ÇáÕøóÝúÞóÉõ Úóáóíúåö ÞóÈúáó ÇáÊøóãóÇãöº áöÃóäøó
ÊóãóÇãó ÇáÕøóÝúÞóÉö
(15/136)
ÈöÏõÎõæáö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Ýöí
ÖóãóÇäöåö æóãóÚó Ðóáößó áóÇ íóËúÈõÊõ áóåõ ÍóÞøõ ÇáúÝóÓúÎö¡ ÝóßóÐóáößó
ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáöÇäúåöÏóÇãõ ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö¡ æóÅöäú ÓóáøóãóåóÇ Åáóíúåö
ÅáøóÇ ÈóíúÊðÇ ßóÇäó ãóÔúÛõæáðÇ ÈöãóÊóÇÚö ÇáúãõÄóÇÌöÑö ÑóÝóÚó ãöäúåõ ãöäú
ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÓóÇÈö Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúÃóÌúÑó ÅäøóãóÇ íóÌöÈõ
ÈöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóäúÝóÚóÉö¡ ÝóÅöäøóãóÇ íóáúÒóãõ ÈöÞóÏúÑö ãóÇ
ÇÓúÊóæúÝóì¡ æóßóÐóáößó áóæú ÓóáøóãóåóÇ Åáóíúåö ßõáøóåóÇ¡ Ëõãøó ÇäúÊóÒóÚó
ãöäúåóÇ ÈóíúÊðǺ áöÃóäøóåõ ÒóÇáó Êóãóßøõäõåõ ãöäú ÇÓúÊöíÝóÇÁö ãóäúÝóÚóÉö
ÇáÓøõßúäóì Ýöí ÇáúÈóíúÊö Íöíäó ÇõäúÊõÒöÚó ãöäúåõ ÝóßóÃóäøóåõ áóãú
íõÓóáøöãúåõ Åáóíúåö Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÇäúÊóÒóÚó Çáúßõáøó ãöäúåõ áóãú íóÌöÈú
Úóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ ÝóÇáúÌõÒúÁõ ãõÚúÊóÈóÑñ ÈöÇáúßõáøö¡ æóáóæú ÛóÕóÈó
ÇáÏøóÇÑó ãöäú ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÇáúÃóÌúäóÈöíøõ ÓóÞóØó Úóäúåõ ÇáúÃóÌúÑõ Ýöí
ãõÏøóÉö ÇáúÛóÕúÈö áöÒóæóÇáö Êóãóßøõäö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ãöäú ÇÓúÊöíÝóÇÁö
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö.
æóíóÌõæÒõ ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ÇáÏøóÇÑö ÈöÇáúãóæúÕõæÝö ãöäú Çáúãóßöíáö
æóÇáúãóæúÒõæäö ÔóÑóØó áóåõ ÃóÌóáðÇ Ãóæú áóãú íóÔúÊóÑöØúåõ æóåóÐóǺ
áöÃóäøó ÇáúÃõÌúÑóÉó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáËøóãóäö Ýöí ÇáúÈóíúÚö ÝóÅöäøó
ÇáúÅöÌóÇÑóÉó äóæúÚõ ÈóíúÚò ÝóãóÇ íóÕúáõÍõ ÈóÏóáðÇ Ýöí ÇáúÈóíúÚö íóÕúáõÍõ
Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö¡ æóÇáúãóßöíáõ æóÇáúãóæúÒõæäõ íóÕúáõÍõ ÈóÏóáðÇ Ýöí
ÇáúÈóíúÚö ãóæúÕõæÝðÇ ÍóÇáøðÇ ßóÇäó Ãóæú ãõÄóÌøóáðÇ æóÇáËøöíóÇÈõ áóÇ
ÊóÕúáõÍõ ãóæúÕõæÝóÉð ÅáøóÇ ãõÄóÌøóáóÉð æóÇáúÍóíóæóÇäõ áóÇ íóÕúáõÍõ ÅáøóÇ
Ãóäú íóßõæäó ãõÚóíøóäðÇ¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóåóÐóÇ Úóáóì
ÇáØøóÑöíÞö ÇáøóÐöí íóÞõæáõ: ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ãóÇáñ¡ æóÅöäú ßóÇäó Ïõæäó
ÇáúÚóíúäö ÙóÇåöÑðǺ áöÃóäøó ÇáúÍóíóæóÇäó áóÇ íóËúÈõÊõ ÏóíúäðÇ Ýöí
ÇáÐøöãøóÉö ÈóÏóáðÇ ÚöæóÖðÇ ÚóãøóÇ åõæó ãóÇáñ æóÚóáóì ÇáØøóÑöíÞö ÇáøóÐöí
íóÞõæáõ: áóíúÓó ÈöãóÇáò ÝóÇáúÍóíóæóÇäõ ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö
ÈóÏóáðÇ ÚóãøóÇ áóíúÓó ÈöãóÇáò Ýöí ÇáúÚõÞõæÏö ÇáúãõÈóíøóäóÉö Úóáóì
ÇáÊøóæóÓøõÚö Ýöí ÇáúÈóÏóáö¡ æóåõæó ãóÇ áóãú íõÔúÑóÚú Ýöí ÇáúÃóÕúáö
áöÊóÍúÕöíáö ÇáúãóÇáö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ãõÈóíøóäóÉñ Úóáóì
ÇáöÇÓúÊöÞúÕóÇÁö Ýöí ÇáúÈóÏóáö ãóÔúÑõæÚóÉñ áöÊóÍúÕöíáö ÇáúãóÇáö
ßóÇáúÈóíúÚö æóÇáúÍóíóæóÇäõ ÈöÛóíúÑö Úóíúäöåö íóßõæäõ ãóÌúåõæáó ãöÞúÏóÇÑö
ÇáúãóÇáöíøóÉöº ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóËúÈõÊõ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö.
æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÑðÇ ÈöÚóÈúÏò ÈöÚóíúäöåö ÝóÃóÚúÊóÞóåõ ÑóÈøõ
ÇáÏøóÇÑö ÞóÈúáó Ãóäú íóÊóÞóÇÈóÖóÇ áóãú íóÌõÒú ÚöÊúÞõåõº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ
Ãóäøó ÇáúÃõÌúÑóÉó ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÚóíúäðÇ áóÇ Êõãóáøóßõ ÈöäóÝúÓö ÇáúÚóÞúÏö
æóÚöÊúÞõ ÇáúÅöäúÓóÇäö ÝöíãóÇ áóÇ íóãúáößõ ÈóÇØöáñ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÏóÝóÚó Åáóíúåö ÇáúÚóÈúÏó æóáóãú íóÞúÈöÖú ÇáÏøóÇÑó ÍóÊøóì
ÃóÚúÊóÞóåõ ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ÝóÚöÊúÞõåõ ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÇáúÃõÌúÑóÉó
Êõãúáóßõ ÈöÇáÊøóÚúÌöíáö ÝóÅöäú ÞóÈóÖó ÇáÏøóÇÑó æóÊóãøóÊú ÇáÓøõßúäóì
ÝóáóÇ ÔóíúÁó Úóáóíúåö¡ æóÅöäú ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏõ ÈöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö
ÇáÏøóÇÑö Ãóæú ãóæúÊö ÃóÍóÏöåöãóÇ Ãóæú ÛóÑóÞö ÇáÏøóÇÑö Ãóæú ÇäúÚóÏóãó
ÇáÊøóãóßøõäõ ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáúåóÏúãö ÝóÚóáóì ÇáúãõÚúÊöÞö ÞöíãóÉõ
ÇáúÚóÈúÏöº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó áóãøóÇ ÇäúÝóÓóÎó æóÌóÈó Úóáóíúåö ÑóÏøõ
ÇáúÚóÈúÏö¡ æóÞóÏú ÊóÚóÐøóÑó ÑóÏøõ ÇáúÚóÈúÏö áöäõÝõæÐö ÇáúÚöÊúÞö Ýöíåö
ÝóíóáúÒóãõåõ ÞöíãóÊõåõ æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÚöÊúÞóåõ áóÇ íóÈúØõáõ ÈöãóÇ
ÍóÏóËóº áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó ÓõáøöØó Úóáóíúåö æóãóáøóßóåõ ÅíøóÇåõ
ÈöÇáÊøóÓúáöíãö Åáóíúåö ÍóÇáó ÞöíóÇãö ÇáúÚóÞúÏö ÝóäóÝóÐó ÚöÊúÞõåõ
æóÇáúÚöÊúÞõ ÈóÚúÏó ãóÇ äóÝóÐó áóÇ íõãúßöäõ äóÞúÖõåõ¡ æóáóæú áóãú
íóÞúÈöÖú ÇáúÚóÈúÏó ÍóÊøóì Óóßóäó ÇáÏøóÇÑó ÔóåúÑðÇ¡ Ëõãøó ÃóÚúÊóÞóÇ
ÌóãöíÚðÇ ÇáúÚóÈúÏó æóåõæó Ýöí íóÏö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö¡ ÝóÅöäøóåõ íóÌõæÒõ
ÚöÊúÞõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÈöÞóÏúÑö ÃóÌúÑö ÇáÔøóåúÑö¡ æóíóÌõæÒõ ÚöÊúÞõ
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÝöíãóÇ ÈóÞöíó ãöäúåõº áöÃóäøó ÑóÈøó ÇáÏøóÇÑö ãóáóßó
ãöäúåõ ÍöÕøóÉó ãóÇ ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóßóÇäó
ÇáúÚóÈúÏõ ãõÔúÊóÑößðÇ
(15/137)
ÈóíúäóåõãóÇ ÝóÅöÐóÇ ÃóÚúÊóÞóÇåõ ÚóÊóÞó¡
æóÊõäúÊóÞóÖõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝöíãóÇ ÈóÞöíóº áöÃóäøó ÌóæóÇÒóåóÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ãóÇáöíøóÉö ÇáúÚóÈúÏö æóÞóÏú ÝóÇÊó ÈöÇáúÚóÞúÏö Ýóåõæó ßóãóÇ áóæú ãóÇÊó
ÇáúÚóÈúÏõ ÞóÈúáó ÇáÊøóÓúáöíãö ÅáøóÇ Ãóäøó Ýöí ÇáúãóæúÊö Úóáóì
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÃóÌúÑõ ãöËúáö ÇáÏøóÇÑö ÈöÞóÏúÑö ãóÇ Óóßóäóº áöÃóäøó
ÇáúÚóÞúÏó ÇäúÊóÞóÖó ÈöåóáóÇßö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÞóÈúáó ÇáÊøóÓúáöíãö
ÝóÈóÞöíóÊú ÇáúãóäúÝóÚóÉõ Ýöí Êöáúßó ÇáúãõÏøóÉö ãõÓúÊóæúÝóÇÉð ÈöÚóÞúÏò
ÝóÇÓöÏò ÝóÚóáóíúåö ÑóÏøõ ÈóÏóáöåóÇ æóåõæó ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö¡ æóÝöíãóÇ
ÃóÚúÊóÞóÇåõ áóÇ íóáúÒóãõåõ Ðóáößó áöÃóäøó ÑóÈøó ÇáÏøóÇÑö ÕóÇÑó ÞóÇÈöÖðǺ
áöãóÇ íóÎõÕøõ ÇáúãõÓúÊóæúÝöíó ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ãöäú ÇáúÚóÈúÏö¡ æóáóæú
ÇÓúÊóßúãóáó ÇáÓøõßúäóì¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÇáúÚóÈúÏõ ÞóÈúáó Ãóäú íóÏúÝóÚóåõ
Åáóíúåö Ãóæú ÇÓúÊóÍóÞøó ßóÇäó Úóáóíúåö ÃóÌúÑõ ãöËúáöåóǺ áöÃóäøóåõ
ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÈöÍõßúãö ÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò¡ æóáóæú ßóÇäó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÏóÝóÚó ÇáúÚóÈúÏó æóáóãú íóÓúßõäú ÇáÏøóÇÑó ÍóÊøóì
ÃóÚúÊóÞóåõ ÝóÚöÊúÞõåõ ÈóÇØöáñº áöÃóäøó ÇáúÚóÈúÏó ÎóÑóÌó ãöäú ãöáúßöåö
ÈöÇáÊøóÓúáöíãö Åáóì ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÝóÅöäøóãóÇ ÃóÚúÊóÞó ãóÇáðÇ
íóãúáößõåõ.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÑðÇ ÓóäóÉð ÝóÓóßóäóåóÇ¡ Ëõãøó ÇõÓúÊõÍöÞøóÊú
ÝóÇáúÃóÌúÑõ áóáúãõÄóÇÌóÑö Ïõæäó ÇáúãõÓúÊóÍöÞøö ÚöäúÏóäóǺ áöÃóäøóåõ
ÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ ßóÇäó ÛóÇÕöÈðÇ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáúÛóÕúÈö
Ãóäøó ÇáúÛóÇÕöÈó ÅÐóÇ ÃóÌøóÑó ÇáúãóÛúÕõæÈó ÝóÇáúÃóÌúÑõ áóåõº áöÃóäøóåõ
æóÌóÈó ÈöÚóÞúÏöåö æóåõæó ÇáøóÐöí Öóãöäó ÊóÓúáöíãó ÇáúãóÚúÞõæÏö
æóÚóáóíúåö Ãóäú íóÊóÕóÏøóÞó Èöåö áöÃóäøóåõ ÍóÕóáó áóåõ ÈößóÓúÈò ÎóÈöíËò¡
æóÝöí ÞöíóÇÓö Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó ÇáúÃóæøóáö áóÇ íóÊóÕóÏøóÞõº áöÃóäøóåõ
ßóÇäó íóÞõæáõ: ÇáúÚóÞóÇÑõ íõÖúãóäõ ÈöÇáúÛóÕúÈö¡ æóãöäú ãóÐúåóÈöåö Ãóäøó
ãóäú ÇÓúÊóÑúÈóÍó Úóáóì ÖóãóÇäöåö áóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáÊøóÕóÏøõÞõ Èöåö ßóãóÇ
Ýöí ÇáúãõæÏóÚö ÅÐóÇ ÊóÕóÑøóÝó Ýöí ÇáúæóÏöíÚóÉö¡ æóáóæú ÇäúåóÏóãóÊú ãöäú
ÇáÓøõßúäóì Öóãöäó ÇáÓøóÇßöäõº áöÃóäøóåõ ãõÊúáöÝñ æóÇáúÚóÞóÇÑõ íõÖúãóäõ
ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö æóíóÑúÌöÚõ Èöåö Úóáóì ÇáúãõÄóÇÌöÑöº áöÃóäøóåõ ãóÛúÑõæÑñ
ãöäú ÌöåóÊöåö ÈöÚóÞúÏö ãõÚóÇæóÖóÉò æóÞóÏú ßóÇäó Öóãöäó ÓóáóÇãóÉó
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Úóäú ÚóíúÈö ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÓúáóãú
ÑóÌóÚó ßóãóÇ íóÛúÑóãõ ÈöÓóÈóÈöåö.
æóáóæú ÃóÌóÑó ÏóÇÑöåö ãöäú ÑóÌõáò ÝóÇãöíøò ÓóäóÉð ÈöÏóÑóÇåöãó
ãóÚúáõæãóÉò¡ Ëõãøó ÇÓúÊóÞúÑóÖó ÑóÌõáñ ãöäú ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÔóåúÑóíúäö
ÝóÃóãóÑó ÇáúÝóÇãöíøó Ãóäú íõÚúØöíóåõ Ðóáößó ÝóßóÇäó ÇáÑøóÌõáõ íóÔúÊóÑöí
Èöåö ãöäú ÇáúÝóÇãöíøö ÇáÏøóÞöíÞó æóÇáÒøóíúÊó æóÛóíúÑóåõ ÍóÊøóì
ÇÓúÊóæúÝóì ÃóÌúÑó ÇáÔøóåúÑóíúäö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÑóÈøó ÇáÏøóÇÑö
ÃóÞóÇãóåõ ãóÞóÇãó äóÝúÓöåö æóåõæó ÈöäóÝúÓöåö áóæú ÚóÇãóáó ÇáúÝóÇãöíøó
ÈöÐóáößó íóÌõæÒõ¡ æóáóíúÓó áöáúÝóÇãöíøö Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö ÔóíúÁñº
áöÃóäøóåõ ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãó ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÝóÊóÓúáöíãõåõ Åáóíúåö
ßóÊóÓúáöíãöåö Åáóì ÑóÈøö¡ ÇáÏøóÇÑö æóáóßöäøóåõ ÞóÑúÖñ áöÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö
Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ÞóÈóÖó ÈöäóÝúÓöåö¡ Ëõãøó
ÃóÞúÑóÖóåõ ãöäúåõ¡ æóßóÐóáößó áóæú ÃóÎóÐó ÏöíäóÇÑðÇ ÝöíãóÇ ÃóÎóÐó æóÞóÏú
ÈóíøóäøóÇ ÇÎúÊöáóÇÝóåõãú Ýöí ÇáúãõÕóÇÑóÝóÉö Ýöí ÇáúÃóÌúÑö ãóÚó ÑóÈøö
ÇáúÈóíúÊö ÝóßóÐóáößó ãóÚó ãóäú ÞóÇãó ãóÞóÇãóåõ æóåõæó ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖõ¡
æóáóæú ßóÇäó áöáúÝóÇãöíøö Úóáóì ÇáÑøóÌõáö ÏöíäóÇÑñ Ãóæú ÃóÌúÑõ ÇáúÈóíúÊö
ÚóÔóÑóÉõ ÏóÑóÇåöãó Ýöí ßõáøö ÔóåúÑò ÝóãóÖóì ÔóåúÑóÇäö¡ Ëõãøó ÃóãóÑó
ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ÇáúÝóÇãöíøó Ãóäú íóÏúÝóÚó ÃóÌúÑó ÇáÔøóåúÑóíúäö Åáóì
ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö æóÞóÇÕøóåõ ÈöÇáÏøöíäóÇÑö ÇáøóÐöí áóåõ Úóáóíúåö¡ æóÃóÎóÐó
ÈöÇáúÝóÖúáö ÔóíúÆðÇ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ÝóÚóáóåõ ÑóÈøõ
ÇáúÈóíúÊö ÝóÅöäøó ÃóÌúÑó ÇáÔøóåúÑóíúäö ÞóÏú æóÌóÈó æóÇáúãõÞóÇÕøóÉõ
ÈöÇáÏøöíäóÇÑö ÈóÚúÏó æõÌõæÈöåóÇ ÊóÌõæÒõ ÈöÇáÊøóÑóÇÖöí æóáóíúÓó åóÐóÇ
(15/138)
ÊóÕóÑøõÝñ ÝöíãóÇ Èóíúäó ÑóÈøö ÇáúÈóíúÊö
æóÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö æóáóßöäøóåõ ÕóÑúÝñ ÝöíãóÇ Èóíúäó ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö
æóÇáúÝóÇãöíøö ÍóÊøóì íóÑúÌöÚó ÑóÈøõ ÇáúÈóíúÊö Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö
ÈöÇáÏøóÑóÇåöãö ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ßóÇäó ÇÔúÊóÑóì Èöåö ÇáúÝóÇãöíøõ
ÔóíúÆðÇ æóáóæú ßóÇäó ÑóÈøõ ÇáúÈóíúÊö ÃóÞúÑóÖó ÇáÏøóÑóÇåöãó Úóáóì Ãóäú
íóÑõÏøó Úóáóíúåö ÏöíäóÇÑðÇ ÈöÚóÔóÑóÉö ÏóÑóÇåöãó áóãú íóÌõÒúº áöÃóäøó
ÇáúÞóÑúÖó ãóÖúãõæäñ ÈöÇáúãöËúáö æóÔóÑúØõ ÔóíúÁò ÂÎóÑó ãóßóÇäóåõ ÈóÇØöáñ
æóÅöäú ÃóÍóÇáóåõ Úóáóì åóÐóÇ ÇáúæóÌúåö ÈöÇáÏøóÑóÇåöãö ÝóÞóÇÕøóåõ
ÈöÇáÏøöíäóÇÑö ÝóÅöäøóãóÇ áöáúãõÞúÑöÖö Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö ÚöÔúÑõæäó
ÏöÑúåóãðǺ áöÃóäøó ãóÇ ÌóÑóì ÈóíúäóåõãóÇ ãöäú ÇáÔøóÑúØö ßóÇäó ÕóÑúÝðÇ
ÈöÇáäøóÓöíÆóÉö æóåõæó ÈóÇØöáñ¡ æóáóæú ßóÇäó ÃóÞúÑóÖóåõ ÃóÌúÑó
ÇáÔøóåúÑóíúäö ÞóÈúáó Ãóäú íóÓúßõäó ÔóíúÆðÇ æóÃóãóÑóåõ Ãóäú íóÌúÚóáóåõ
æóØóÇÈóÊú äóÝúÓõ ÇáúÝóÇãöíøö ÈöÐóáößó æóÃóÚúØóÇåõ Èöåö ÏóÞöíÞðÇ Ãóæú
ÒóíúÊðÇ Ãóæú ÏöíäóÇÑðÇ ÈöÚóÔóÑóÉö ÏóÑóÇåöãó ãöäúåóÇ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÑóÈøõ
ÇáúÈóíúÊö ÞóÈúáó ÇáÓøõßúäóì Ãóæú ÇäúåóÏóãó ÇáúÈóíúÊõ Ãóæú ÇõÓúÊõÍöÞøó
áóãú íóÑúÌöÚú ÇáúÝóÇãöíøõ Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö ÈöÔóíúÁòº áöãóÇ
ÈóíøóäøóÇ Ãóäøóåõ ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãó ÑóÈøö ÇáúÈóíúÊö ÝöíãóÇ ÞóÈóÖóåõ ãöäúåõ
æóáóßöäøóåõ íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÑóÈøö ÇáúÈóíúÊö ÈöÇáÏøóÑóÇåöãö æóÑóÈøõ
ÇáúÈóíúÊö Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖö ÈöÇáÏøóÑóÇåöãö¡ æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÃóÎöíÑðÇ Ýöí ÍöÕøóÉö ÇáúÈóíúÊö åóßóÐóÇ¡ ÝóÃóãøóÇ Ýöí
ÍöÕøóÉö ÇáÏøöíäóÇÑö ÝóÅöäøóåõ íóÑúÌöÚõ ÈöÇáÏøöíäóÇÑö ÈöÚóíúäöåö Úóáóì
ÇáøóÐöí ßóÇäó Úóáóíúåö ÇáúÃóÕúáõº áöÃóäøó ÇáúãõÕóÇÑóÝóÉó ßóÇäóÊú ÞóÈúáó
æõÌõæÈö ÇáúÃóÌúÑö æóÞóÏú ÈóØóáóÊú ÈöÇáöÇÝúÊöÑóÇÞö ÞóÈúáó ÇáÊøóÞóÇÈõÖö
ÝóíóÑúÌöÚõ Úóáóíúåö ÈöÇáÏøöíäóÇÑö ßóãóÇ ßóÇäó Ýöí ÐöãøóÊöåö¡ ÝóÅöäú
Þöíáó ßóíúÝó íóÓúÊóÞöíãõ åóÐóÇ æóÞóÏú æóÌóÈó ÇáúÃóÌúÑõ Úóáóì ÇáúÝóÇãöíøö
ÈöÔóÑúØö ÇáÊøóÚúÌöíáö ÝóÅöäøóåõ ÞóÇáó: æóÃóãóÑóåõ Ãóäú íõÚóÌøöáóåõ
ÞõáúäóÇ: ÔóÑúØõ ÇáÊøóÚúÌöíáö ÅäøóãóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ÅÐóÇ ßóÇäó ãóÐúßõæÑðÇ
Ýöí ÇáúÚóÞúÏö æóÞóæúáõåõ: æóÃóãóÑóåõ Ãóäú íõÚóÌøöáóåõ Úóáóì ÓóÈöíáö
ÇáöÇáúÊöãóÇÓö áóÇ Úóáóì ÓóÈöíáö ÇáÔøóÑúØö. (ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ ßóÇäó
ÞóÇáó: æóØóÇÈóÊú äóÝúÓõ ÇáúÝóÇãöíøö ÈöÐóáößó.
æóáóÇ íóÌõæÒõ ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ÇáÓøõßúäóì ÈöÇáÓøõßúäóì æóÇáúÎöÏúãóÉö
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö æóíóÌõæÒõ ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ÇáÓøõßúäóì ÈöÇáúÎöÏúãóÉö
æóÇáÑøõßõæÈõ ÚöäúÏóäóÇ æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
íóÌõæÒõ Úóáóì ßõáøö ÍóÇáò ÇÊøóÝóÞóÊú ÌöäúÓõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ãóæú
ÇÎúÊóáóÝóÊú ÈöäóÇÁð Úóáóì ÃóÕúáöåö Ãóäøó ÇáúãóäóÇÝöÚó ßóÇáúÃóÚúíóÇäö
ÇáúÞóÇÆöãóÉö¡ æóãõÈóÇÏóáóÉõ ÇáúÚóíúäö ÈöÇáúÚóíúäö ãöäú ÌöäúÓöåö Ãóæú
ãöäú ÎöáóÇÝö ÌöäúÓöåö ÕóÍöíÍñ ÚöäúÏó ÇáúãõÓóÇæóÇÉö Úóáóì ßõáøö ÍóÇáò
æóÚöäúÏó ÇáÊøóÝóÇæõÊö Ýöí ÛóíúÑö ÇáúÃóãúæóÇáö ÇáÑøöÈóæöíøóÉö¡
æóÇáúãóäóÇÝöÚõ áóíúÓóÊú ÈöãóÇáö ÇáÑøöÈóÇ ÝóíóÌõæÒõ ãõÈóÇÏóáóÉõ ÈóÚúÖöåóÇ
ÈöÇáúÈóÚúÖö¡ æóÅöäú ÌóÇÒó ÇáöÇÚúÊöíóÇÖõ Úóäú ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÈöÇáÏøóÑóÇåöãö ÌóÇÒó ãõÚóÇæóÖóÉð Úóáóì ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÈöÇáúÂÎóÑö ßóãóÇ ÅÐóÇ ÇÎúÊóáóÝó ÌöäúÓõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö¡ æóáóäóÇ Ýöíåö
ØóÑöíÞóÇäö.
(ÃóÍóÏõåõãóÇ) ãóäúÞõæáñ Úóäú ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÇáó:
ãõÈóÇÏóáóÉõ ÇáÓøõßúäóì ÈöÇáÓøõßúäóì ßóÈóíúÚö ÇáúÞõæåöíøö ÈöÇáúÞõæåöíøö
äõÓúÃóÉð æóãóÚúäóì åóÐóÇ Ãóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ãóÇ íóÍúÏõËõ ãöäú
ÇáúãóäúÝóÚóÉö¡ æóÐóáößó ÛóíúÑõ ãóæúÌõæÏò Ýöí ÇáúÍóÇáö ÝóÅöÐóÇ ÇÊøóÍóÏó
ÇáúÌöäúÓõ ßóÇäó åóÐóÇ ãõÈóÇÏóáóÉó ÇáÔøóíúÁö ÈöÌöäúÓöåö íóÍúÑõãõ
äóÓöíÆóÉð æóÈöÇáúÌöäúÓö íóÍúÑõãõ ÇáäøóÓóÃõ ÚöäúÏóäóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ
ÇÎúÊóáóÝó ÇáúÌöäúÓõ¡ ÝóÅöäú Þöíáó ÇáäøóÓóÃõ ãóÇ íóßõæäõ Úóäú ÔóÑúØò Ýöí
ÇáúÚóÞúÏö æóÇáúÃóÌóáõ åõäóÇ ÛóíúÑõ ãóÔúÑõæØò ßóíúÝó æóÇáúãóäóÇÝöÚõ Ýöí
Íõßúãö ÇáúÃóÚúíóÇäö Ïõæäó ÇáÏøõíõæäöº áöÃóäøóåóÇ áóæú ßóÇäóÊú Ýöí Íõßúãö
ÇáÏøóíúäö áóãú íóÌõÒú ãóÚó ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö ÝóÇáÏøóíúäõ ÈöÇáÏøóíúäö
ÍóÑóÇãñ¡ æóÅöäú ÇÎúÊóáóÝó ÇáúÌöäúÓõ
(15/139)
ÞõáúäóÇ: áóãøóÇ ßóÇäó ÇáúãóÚúÞõæÏõ
Úóáóíúåö ãöãøóÇ íóÍúÏõËõ Ýöí ÇáúãõÏøóÉö áóÇ íõÊóÕóæøóÑõ ÍõÏõæËõåõ
ÌõãúáóÉð Èóáú íóßõæäõ ÔóíúÆðÇ ÝóÔóíúÆðÇ ÝóåóÐóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇÔúÊöÑóÇØö
ÇáúÃóÌóáö Ãóæú ÃóÈúáóÛó ãöäúåõ¡ ÝóÅöäøó ÇáúãõØóÇáóÈóÉó ÈöÇáÊøóÓúáöíãö
ÊóÊóÃóÎøóÑõ ÈöÇáúÃóÌóáö¡ ÝóßóÐóáößó ÇáúãõØóÇáóÈóÉõ ÈöÊóÓúáöíãö ÌóãöíÚö
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö áóÇ ÊóËúÈõÊõ Ýöí ÇáúÍóÇáö Èóáú ÊóÊóÃóÎøóÑõ Åáóì
ÍõÏõæËö ÇáúãóäúÝóÚóÉö¡ æóåóÐóÇ ÃóÈúáõÛõ ãöäú Ðóáößóº áöÃóäøó ÈöÇáúÃóÌóáö
áóÇ íóÊóÃóÎøóÑõ ÇäúÚöÞóÇÏõ ÇáúÚóÞúÏö æóåõäóÇ íóÊóÃóÎøóÑõ ÇäúÚöÞóÇÏõ
ÇáúÚóÞúÏö Ýöí ÍóÞøö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóáóßöäú áóíúÓó ÈöÏóíúäò Úóáóì
ÇáúÍóÞöíÞóÉöº áöÃóäøó ÇáÏøóíúäó ãóÇ íóËúÈõÊõ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö
æóÇáúãóäóÇÝöÚõ áóÇ ÊóËúÈõÊõ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö æóÇáúãõÍóÑøóãõ ÇáÏøóíúäõ
ÈöÇáÏøóíúäö Ýóáößóæúäö ÇáúãóäúÝóÚóÉö áóíúÓóÊú ÈöÏóíúäò ÌóæøóÒúäóÇ
ÇáúÚóÞúÏó ÚöäúÏó ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö æóáöáúÌöäúÓöíøóÉö ÃóÝúÓóÏúäóÇ
ÇáúÚóÞúÏó ÚöäúÏó ÇÊøöÝóÇÞö ÇáúÌöäúÓö¡ æóÇáØøóÑöíÞõ ÇáúÂÎóÑõ Ãóäøó
ÌóæóÇÒó ÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö áöáúÍóÇÌóÉö ÝóÅöäøóãóÇ íóÌõæÒõ Úóáóì æóÌúåò
ÊóÑúÊóÝöÚõ Èöåö ÇáúÍóÇÌóÉõ æóÝöí ãõÈóÇÏóáóÉö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÌöäúÓöåóÇ
áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ Ðóáößóº áöÃóäøóåõ ßóÇäó ãõÊóãóßøöäðÇ ãöäú ÇáÓøõßúäóì
ÞóÈúáó ÇáúÚóÞúÏö æóáóÇ íóÍúÕõáõ áóåõ ÈöÇáúÚóÞúÏö ÅáøóÇ ãóÇ ßóÇäó
ãõÊóãóßøöäðÇ ãöäúåõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ãöáúßöåö¡ ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÇÎúÊöáóÇÝö
ÌöäúÓö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÇáúÍóÇÌóÉõ ãõÊóÍóÞøöÞóÉñ æóÈöÇáúÚóÞúÏö íóÍúÕõáõ
áóåõ ãóÇ áóãú íóßõäú ÍóÇÕöáðÇ ÞóÈúáóåõ ÝóÕóÇÍöÈõ ÇáÓøõßúäóì ÞóÏú Êóßõæäõ
ÍóÇÌóÊõåõ Åáóì ÎöÏúãóÉö ÇáúÚóÈúÏö Ãóæú ÑõßõæÈö ÇáÏøóÇÈøóÉö¡ Ëõãøó Åäøó
ÚöäúÏó ÇÊøöÍóÇÏö ÇáúÌöäúÓö ÅÐóÇ ÇÓúÊóæúÝóì ÃóÍóÏõåõãóÇ ÇáúãóäúÝóÚóÉó
ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö.
æóÐóßóÑó ÇáúßóÑúÎöíøõ Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ãóäøóåõ áóÇ
ÔóíúÁó Úóáóíúåöº áöÃóäøó ÊóÞóæøõãó ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÇáÊøóÓúãöíóÉö
æóÇáúãõÓóãøóì ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúãõÓúÊóæúÝóì ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö
æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ áóíúÓóÊú ÈöãóÇáò ãõÊóÞóæøöãò Ýöí äóÝúÓöåóÇ¡ æóÌúåõ
ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö Ãóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÈöÍõßúãö ÚóÞúÏò
ÝóÇÓöÏò ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö ßóãóÇ áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÑðÇ æóáóãú
íõÓóãøö ÇáúÃóÌúÑó æóÓóßóäóåóÇ æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÝóÇÓöÏó ãöäú ÇáúÚóÞúÏö
ãõÚúÊóÈóÑñ ÈöÇáúÌóÇÆöÒö ÝóßóãóÇ Ãóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÊóÊóÞóæøóãõ
ÈöÇáúÚóÞúÏö ÇáúÌóÇÆöÒö¡ ÝóßóÐóáößó ÈöÇáúÚóÞúÏö ÇáúÝóÇÓöÏö.
æóÅöÐóÇ ÃóÌøóÑó ÏóÇÑöåö ãöäú ÑóÌõáò ÔóåúÑðÇ ÈöËóæúÈò ÈöÚóíúäöåö
ÝóÓóßóäóåóÇ áóãú íóßõäú áóåõ Ãóäú íóÈöíÚó ÇáËøóæúÈó ãöäú ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
æóáóÇ ãöäú ÛóíúÑöåö ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖöº áöÃóäøó ÇáúÃõÌúÑóÉó ÅÐóÇ ßóÇäóÊú
ËóæúÈðÇ ÈöÚóíúäöåö Ýóåõæó ßóÇáúãóÈöíÚö æóÈóíúÚõ ÇáúãóÈöíÚö ÞóÈúáó
ÇáúÞóÈúÖö áóÇ íóÌõæÒõ ãöäú ÇáúÈóÇÆöÚö æóáóÇ ãöäú ÛóíúÑöåö ÞóÇáó.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú åóáóßó ßóÇäó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÃóÌúÑõ
ãöËúáöåóÇ æóåóÐóÇ ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì ÈóÞóÇÁö ÇáúÛóÑóÑö¡ æóÇáúãóßöíáõ Ýöí
Çáúãöáúßö ÇáúãõØúáóÞö áöáÊøóÕóÑøõÝö æóßóÐóáößó ßõáøõ ÔóíúÁò ÈöÚóíúäöåö
ãöäú ÇáúÚõÑõæÖö æóÇáúÍóíóæóÇäö Ãóæú ÇáúãóæúÒõæäö æóÊöÈúÑö ÇáÐøóåóÈö
æóÇáúÝöÖøóÉö¡ æóÝöí åóÐóÇ ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó ÇáÊøöÈúÑó íóÊóÚóíøóäõ
ÈöÇáÊøóÚúíöíäö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ ÇÎúÊöáóÇÝó ÇáÑøöæóÇíóÇÊö Ýöí ßöÊóÇÈö
ÇáÔøöÑúßóÉö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúÃóÌúÑõ ÔóíúÆðÇ ãöäú Çáúãóßöíáö
æóÇáúãóæúÒõæäö ÈöÛóíúÑö Úóíúäöåö ãóæúÕõæÝðÇ ßóÇäó áóåõ Ãóäú íóÈöíÚóåõ
ãöäú ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÞóÈúáó Ãóäú íóÞúÈöÖóåõ ãöäúåõº áöÃóäøó Çáúãóßöíáó
æóÇáúãóæúÒõæäó íóËúÈõÊõ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö ËóãóäðÇ æóÇáöÇÓúÊöÈúÏóÇáõ
ÈöÇáËøóãóäö ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö ÌóÇÆöÒñ¡ ÝóßóÐóáößó ÈöÇáúÃóÌúÑö ÝóÅöäú
ÇÈúÊóÇÚó Èöåö ãöäúåõ ÔóíúÆðÇ ÈöÚóíúäöåö ÌóÇÒó Åäú ÞóÈóÖóåõ Ýöí
ÇáúãóÌúáöÓö Ãóæú áóãú íóÞúÈöÖúåõ áöÃóäøóåõãóÇ ÇÝúÊóÑóÞóÇ Úóäú Úóíúäò
ÈöÏóíúäò¡ æóÅöäú ÇÈúÊóÇÚó ãöäúåõ ÔóíúÆðÇ ÈöÛóíúÑö Úóíúäöåö ÝóáóÇ
íõÝóÇÑöÞõåõ ÍóÊøóì íóÞúÈöÖó ãöäúåõ ÝóÅöäú ÝóÇÑóÞóåõ ÞóÈúáó Ãóäú
íóÞúÈöÖóåõ ÇäúÊóÞóÖó ÇáúÈóíúÚõº áöÃóäøóåõãóÇ ÇÝúÊóÑóÞóÇ Úóäú Ïóíúäò
ÈöÏóíúäò æóåõæó ÇáúÍõßúãõ
(15/140)
Ýöí Ëóãóäö ÇáúÈóíúÚö¡ æóáóíúÓó áóåõ Ãóäú
íóÈöíÚóåõ ãöäú ÛóíúÑöåö ÝóÅöäøó ÈóíúÚó ÇáÏøóíúäö ãöäú ÛóíúÑö ãóäú
Úóáóíúåö ÇáÏøóíúäõ áóÇ íóÌõæÒõ ÅáøóÇ Úóáóì Þóæúáö ãóÇáößò - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - æóåõæó íóÞõæáõ: ßóãóÇ íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ ãöãøóäú Úóáóíúåö¡
ÝóßóÐóáößó ãöäú ÛóíúÑöåö¡ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ ÅÐóÇ ÈóÇÚóåõ ãöäúåõ íóÕöíÑõ
ÞóÇÈöÖðÇ áóåõ ÈöÐöãøóÊöåö æóÅöÐóÇ ÈóÇÚóåõ ãöäú ÛóíúÑöåö Ýóåõæó áóÇ
íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÊóÓúáöíãöåö ãóÇ áóãú íóÓúÊóæúÝö æóáóÇ íóÏúÑöí ãóÊóì
íóÓúÊóæúÝöí ÝóÅöäøóãóÇ íóÈöíÚõ ãóÇ áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÊóÓúáöíãöåö æóÞóÏú
ÔóÑóØó áöáÊøóÓúáöíãö ÃóÌóáðÇ ãóÌúåõæáðÇ æóåõæó Åáóì Ãóäú íóÎúÑõÌó¡
æóÐóáößó ãõÈúØöáñ áöáúÈóíúÚö æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÈóíúÊðÇ ÈöËóæúÈò
ÝóÃóÌóÑóåõ ÈöÏóÑóÇåöãó ÃóßúËóÑó ãöäú ÞöíãóÉö ÇáËøóæúÈö ØóÇÈó áóåõ
ÇáúÝóÖúáõ áöÃóäøó ÚöäúÏó ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö áóÇ íóÙúåóÑõ ÇáúÝóÖúáõ
ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóÞúæöíãö¡ æóÇáúÚóÞúÏõ áóÇ íõæÌöÈõ Ðóáößó¡ æóßóÐóáößó ßõáøõ
ãóÇ ÇÎúÊóáóÝó ÇáúÌöäúÓõ Ýöíåö ÍóÊøóì áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ ÈöÚóÔóÑóÉö
ÏóÑóÇåöãó æóÃóÌóÑóåõ ÈöÏöíäóÇÑóíúäö ØóÇÈó áóåõ ÇáúÝóÖúáõ ÃóíúÖðǺ
áöÃóäøóåõ áóÇ íóÙúåóÑõ ÇáúÝóÖúáõ Èóíúäó ÇáÏøóäóÇäöíÑö æóÇáÏøóÑóÇåöãö
ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóÞúæöíãö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ãõÈóÇÏóáóÉó ÚóÔóÑóÉó ÏóÑóÇåöãó ÈöÏöíäóÇÑóíúäö
ÊóÌõæÒõ Ýöí ÚóÞúÏò æóÇÍöÏò æóáóÇ íóÙúåóÑõ ÈóíúäóåõãóÇ ÇáúÝóÖúáõ
ÇáúÎóÇáöí Úóäú ÇáúãõÞóÇÈóáóÉö ÝóÝöí ÚóÞúÏóíúäö Ãóæúáóì¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó
ÃóÌúÑõ ÇáÏøóÇÑö ÚóÔóÑóÉó ÏóÑóÇåöãó Ãóæú ÞóÝöíÒó ÍöäúØóÉò ãóæúÕõæÝóÉò
æóÃóÔúåóÏó ÇáúãõÄóÇÌöÑõ Ãóäøóåõ ÞóÈóÖó ãöäú ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÚóÔóÑóÉó
ÏóÑóÇåöãó Ãóæú ÞóÝöíÒó ÍöäúØóÉò¡ Ëõãøó ÇÏøóÚóì Ãóäøó ÇáÏøóÑóÇåöãó
äóÈóåúÑóÌóÉñ æóÃóäøó ÇáØøóÚóÇãó ãóÚöíÈñ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõº áöÃóäøóåõ
ãõäúßöÑñ ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÍóÞøöåö ÝóÅöäøó ãóÇ Ýöí ÇáÐøöãøóÉö íõÚúÑóÝõ
ÈöÇáÕøöÝóÉö æóíóÎúÊóáöÝõ ÈöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáÕøöÝóÉö æóáóÇ ãõäóÇÞóÖóÉó Ýöí
ßóáóÇãöåö ÝóÇÓúãõ ÇáÏøóÑóÇåöãö íóÊóäóÇæóáõ ÇáäøóÈóåúÑóÌóÉó æóÇÓúãõ
ÇáúÍöäúØóÉö íóÊóäóÇæóáõ ÇáúãóÚöíÈó¡ æóÅöäú ßóÇäó Íöíäó ÃóÔúåóÏó ÞóÇáó:
ÞóÏú ÞóÈóÖúÊ ãöäú ÃóÌúÑö ÇáÏøóÇÑö ÚóÔóÑóÉó ÏóÑóÇåöãó Ãóæú ÞóÝöíÒó
ÍöäúØóÉò áóãú íõÕóÏøóÞú ÈóÚúÏó Ðóáößó Úóáóì ÇÏøöÚóÇÁö ÇáúÚóíúÈö
æóÇáÒøóíúÝö¡ æóßóÐóáößó áóæú ÞóÇáó: ÇÓúÊóæúÝóíúÊ ÃóÌúÑó ÇáÏøóÇÑö¡ Ëõãøó
ÞóÇáó: æóÌóÏúÊõåõ ÒõíõæÝðÇ áóãú íõÕóÏøóÞú ÈöÈóíøöäóÉò æóáóÇ ÛóíúÑöåóǺ
áöÃóäøóåõ ÞóÏú ÓóÈóÞó ãöäúåõ ÇáúÅöÞúÑóÇÑõ ÈöÞóÈúÖö ÇáúÌöíóÇÏö ÝóÅöäøó
ÃóÌúÑó ÇáÏøóÇÑö ãöäú ÇáúÌöíóÇÏö Ýóíóßõæäõ åõæó ãõäóÇÞöÖðÇ Ýöí Þóæúáöåö
æóÌóÏúÊõåõ ÒõíõæÝðÇ æóÇáúãõäóÇÞöÖõ áóÇ Þóæúáó áóåõ æóáóÇ ÊõÞúÈóáõ
ÈóíøöäóÊõåõ¡ æóáóæú ßóÇäó ÇáúÃóÌúÑõ ËóæúÈðÇ ÈöÚóíúäöåö ÝóÞóÈóÖóåõ¡ Ëõãøó
ÌóÇÁó íóÑõÏøõåõ ÈöÚóíúÈò ÝóÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ áóíúÓó åóÐóÇ ËóæúÈöí
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøóåõãóÇ ÊóÕóÇÏóÞóÇ Úóáóì
Ãóäøóåõ ÞóÈóÖó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåöº ÝóÅöäøóåõ ßóÇäó ÔóíúÆðÇ
ÈöÚóíúäöåö¡ Ëõãøó ÇÏøóÚóì ÇáúÂÎóÑõ áöäóÝúÓöåö ÍóÞøó ÇáÑøóÏøö
æóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ãõäúßöÑñ áöÐóáößó ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ¡ ÝóÅöäú ÃóÞóÇãó
ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ÇáúÈóíøöäóÉó Úóáóì ÇáúÚóíúÈö ÑóÏøóåõ ÓóæóÇÁñ ßóÇäó
ÇáúÚóíúÈõ íóÓöíÑðÇ Ãóæú ÝóÇÍöÔðÇ Úóáóì ÞöíóÇÓö ÇáúãóÈöíÚö¡ Ëõãøó
íóäúÝóÓöÎõ ÇáúÚóÞúÏõ ÈöÑóÏøöåö áöÝóæóÇÊö ÇáúÞóÈúÖö ÇáúãõÓúÊóÍóÞøö
ÈöÇáúÚóÞúÏö ÝóíóÃúÎõÐõ ãöäúåõ ÞöíãóÉó ÇáÓøõßúäóì æóåõæó ÃóÌúÑõ ãöËúáö
ÇáÏøóÇÑö áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó áóãøóÇ ÝóÓóÏó áóÒöãóåõ ÑóÏøõ ÇáúãõÓúÊóæúÝóì
ãöäú ÇáÓøõßúäóì æóÑóÏøõ ÇáÓøóßóäö ÈöÑóÏøö ÃóÌúÑö ÇáúãöËúáö¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÍóÏóËó Èöåö ÚóíúÈñ áóãú íóÓúÊóØöÚú ÑóÏøóåõ ÑóÌóÚó ÈöÍöÕøóÉö ÇáúÚóíúÈö
ãöäú ÃóÌúÑö ãöËúáö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó ÇáÑøõÌõæÚó ÈöÍöÕøóÉö ÇáúÚóíúÈö
ÚöäúÏó ÊóÚóÐøõÑö ÇáÑøóÏøö íóßõæäõ ãöäú ÇáúÈóÏóáö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóíúÚö.
æóÅöÐóÇ ÎóÑóÌó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ãöäú ÇáÏøóÇÑö æóÝöíåóÇ ÊõÑóÇÈñ æóÑóãóÇÏñ
ãöäú ßõäóÇÓóÉò ÝóÚóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÅÎúÑóÇÌõåõº áöÃóäøóåõ ÇÌúÊóãóÚó
ÈöÝöÚúáöåö æóåõæó ÇáøóÐöí ÔóÛóáó ãöáúßó ÇáúÛóíúÑö Èöåö ÝóÚóáóíúåö
ÊóÝúÑöíÛõåõ ÅÐóÇ ÎóÑóÌó ãöäú
(15/141)
ÇáÏøóÇÑö æóáóßöäú ãóÇ ÃóÔúÈóåó Ðóáößó
ãöãøóÇ åõæó ÙóÇåöÑñ Úóáóì æóÌúåö ÇáúÃóÑúÖö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÈóÇáõæÚóÉõ æóãóÇ
ÃóÔúÈóåóåóÇ ÝóáóíúÓó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÊóäúÙöíÝõåóÇ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ
æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö åóÐóÇ ßóÇáúÃóæøóáöº áöÃóäøóåõ ÇÌúÊóãóÚó ÈöÝöÚúáö
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóáöáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö æóÌúåóÇäö.
(ÃóÍóÏõåõãóÇ) ÇáúÚõÑúÝõ ÝóÅöäøó ÇáäøóÇÓ áóãú íóÊóÚóÇÑóÝõæÇ ÊóßúáöíÝó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÊóäúÙöíÝó ÇáúÈóÇáõæÚóÉö ÅÐóÇ ÎóÑóÌó ãöäú ÇáúãóäúÒöáö
æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáúÚõÑúÝó ãõÚúÊóÈóÑñ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö.
(æóÇáËøóÇäöí) Ãóäøó ÇáúÈóÇáõæÚóÉó ãóØúæöíøóÉñ ÝóÊóÍúÊóÇÌõ áöáÊøóäúÙöíÝö
æóÅöáóì ÇáúÍóÝúÑö¡ æóÐóáößó ÊóÕóÑøõÝñ ãöäú ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÝöíãóÇ áóÇ
íóãúáößõåõ ÝóáóÇ íóáúÒóãõåõ Ðóáößó¡ ÝóÃóãøóÇ ãóÇ ßóÇäó ÙóÇåöÑðÇ Ýóåõæó
áóÇ íóÍúÊóÇÌõ Ýöí ÇáÊøóÝúÑöíÛö Åáóì äóÞúÖö ÈöäóÇÁò æóÍóÝúÑò ÝóÚóáóíúåö
ÅÎúÑóÇÌõ Ðóáößó¡ æóÅöäú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáÊøõÑóÇÈö ÇáÙøóÇåöÑö ÝóÇáúÞóæúáõ
Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ãóäøóåõ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ æóåõæó ÝöíåóǺ áöÃóäøó
ÑóÈøó ÇáÏøóÇÑö íóÏøóÚöí áöäóÝúÓöåö ÍóÞøðÇ ÞóÈúáóåõ æóåõæó ÊóÝúÑöíÛõ
Ðóáößó ÇáúãóæúÖöÚö æóíóÏøóÚöí ÅÍúÏóÇËó ÔóÛúáö ãöáúßöåö æóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ
ãõäúßöÑñ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ¡ ÝóÃóãøóÇ ãóÓöíáõ ãóÇÁö ÇáúÍóãøóÇãö
ÙóÇåöÑðÇ ßóÇäó Ãóæú ãõÓúÞóÝðÇ ÝóÚóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ßóäúÓõåõ ÅÐóÇ
ÇãúÊóáóÃó åõæó ÇáúãõÊóÚóÇÑóÝõ Èóíúäó ÇáäøóÇÓö æóáöÃóäøóåõ ÙóÇåöÑñ Úóáóì
æóÌúåö ÇáúÃóÑúÖö æóÅöäøóãóÇ íõÓúÞóÝõ áößóíú áóÇ íóÊóÃóÐøóì ÇáäøóÇÓõ
ÈöÑóÇÆöÍóÊöåö æóáöÃóäøóåõ áóÇ íõãúáóÃõ áöíõÊúÑóßó Èóáú áöíõÝóÑøóÛó ÅÐóÇ
ÇãúÊóáóÃó æóßóÇäó ÇáÊøóÝúÑöíÛõ Úóáóì ãóäú ãóáóÃóåõ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúÈóÇáõæÚóÉö ÝóÞóÖóÇÁõ ÇáúÍóÇÌóÉö Ýöí ÈöÆúÑö ÇáúÈóÇáõæÚóÉö áóÇ íóßõæäõ
áöÞóÕúÏö ÇáäøóÞúáö æóÇáÊøóÝúÑöíÛö Èóáú íõÊúÑóßõ Ðóáößó ÚóÇÏóÉðº
ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö.
æóáóæú ÇÔúÊóÑóØó ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Íöíäó ÃóÌóÑóåõ
ÅÎúÑóÇÌó ãóÇ ÃóÍúÏóËóåõ ÝöíåóÇ ãöäú ÊõÑóÇÈò Ãóæú ÓöÑúÌöíäò ßóÇäó
ÌóÇÆöÒðǺ áöÃóäøó Ðóáößó Úóáóíúåö ÈöÏõæäö ÇáÔøóÑúØö ÝóÇáÔøóÑúØõ áóÇ
íóÒöíÏõåõ ÅáøóÇ æóßóÇÏóÉð. .
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÝóÇãöíøñ ãöäú ÑóÌõáò ÈóíúÊðÇ ÝóÈóÇÚó Ýöíåö ÒóãóÇäðÇ¡
Ëõãøó ÎóÑóÌó ãöäúåõ æóÇÎúÊóáóÝóÇ ÝöíãóÇ Ýöíåö ãöäú ÇáúÃóæóÇäöí
æóÇáÑøõÝõæÝö æóÇáÊøóÍóÇÊöÍö ÇáøóÊöí ÞóÏú Èóäóì Úóáóíúåö ÇáúÈöäóÇÁó
ÝóÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÃóäóÇ ÃóÍóÏóËúÊåóÇ æóÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáúÈóíúÊö
ßóÇäóÊú Ýöíåö Íöíäó ÃóÌøóÑúÊõåõ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
áöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó ÔóÇåöÏñ áóåõ Ýóåõæó ÇáøóÐöí íóÊøóÎöÐõ Ðóáößó ÚóÇÏóÉð
áöÍóÇÌóÊöåö Åáóíúåö ÝóÑóÈøõ ÇáúÈóíúÊö ãõÓúÊóÛúäò Úóäú Ðóáößóº ÝóÅöäøóåõ
íóÈúäöí ÇáúÈóíúÊó áöíõÄóÇÌöÑóåõ ãöãøóäú íóÓúÊóÃúÌöÑõ ãöäúåõ¡ Ëõãøó ßõáøõ
ÚóÇãöáò íóÊøóÎöÐõ Ýöíåö ãóÇ íóßõæäõ ãöäú ÃóÏóÇÉö Úóãóáöåö¡ æóÚöäúÏó
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ãóäú íóÔúåóÏõ áóåõ ÇáÙøóÇåöÑõ æóáöÃóäøó
åóÐöåö ÇáúÃóÔúíóÇÁó ãóæúÖõæÚóÉñ Ýöí ÇáúÈóíúÊö æóÝöí ÇáúãóæúÖõæÚö
ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ßóÓóÇÆöÑö ÇáúÃóãúÊöÚóÉö æóßóÐóáößó
ÇáØøóÍøóÇäõ ÅÐóÇ ÎóÑóÌó ãöäú ÇáúÈóíúÊö ÝóÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÃúÎõÐó ãöäú
ãóÊóÇÚö ÇáÑøóÍóì æóãóÇ ÊóÍúÊóåóÇ ãöäú ÈöäóÇÆöåóÇ æóÎóÔóÈöåóÇ ÇáøóÊöí
ÝöíåóÇ æóÃõÓúØõæóÇäóÇÊåóÇ ÝóÐóáößó ßõáøõåõ áöáØøóÍøóÇäöº áöÃóäøóåõ ãöäú
ÃóÏóÇÁö Úóãóáöåö¡ æóßóÐóáößó ÇáúÞóÕøóÇÈõ æóÇáúÞóáøóÇÁõ æóÇáúÍóÏøóÇÏõ
æóãóÇ ÃóÔúÈóåóåõ ãöäú ÇáúÃóæúÚöíóÉö æóÇáúÃóÏóÇÉö ÇáøóÊöí Êóßõæäõ
áöáÕøóÇäöÚö¡ æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÃóÑúÖðÇ áöíóØúÈõÎó ÝöíåóÇ ÇáúÂÌõÑøó
æóÇáúÝóÎøóÇÑó¡ Ëõãøó ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáúÃóÊøõæäö ÇáøóÊöí íóØúÈõÎõ ÝöíåóÇ
ÇáúÂÌõÑøó ÝóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáúÃóÑúÖöº áöÃóäøóåõ
ÈöäóÇÁñ ßóÓóÇÆöÑö ÇáúÃóÈúäöíóÉö æóÝöí ÇáúÈöäóÇÁö ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö
ÇáúÃóÑúÖö áöÃóäøóåõ ÊóÈóÚñ áöÃóÑúÖöåö æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö ÇáúÞóæúáõ
Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÞóÇáó: áöÃóäøöí ÑóÃóíúÊ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó åõæó
ÇáøóÐöí Èóäóì æóÅöäøóãóÇ íõÈúäóì ÇáúÍõßúãõ Úóáóì ãóÇ íóÚúÑöÝõ ÚöäúÏó
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö
(15/142)
Ëõãøó åóÐóÇ ÇáúÈöäóÇÁõ áöÍóÇÌóÉö
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö áóíúÓó áöÍóÇÌóÉö ÑóÈøö ÇáúÃóÑúÖö ÈöÎöáóÇÝö ÓóÇÆöÑö
ÇáúÃóÈúäöíóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ßõáøó ÚóÇãöáò ãöäú åóÐóÇ ÇáúÌöäúÓö íóÈúäöí
ÇáúÃóÊøõæäó Úóáóì ÇáúæóÌúåö ÇáøóÐöí íóÊøóÎöÐõåõ Ãóåúáõ ÕóäúÚóÊöåö¡
æóáóæú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÈöäóÇÁò Óöæóì ãóÇ ÐóßóÑúäóÇ Ãóæú Ýöí ÈóÇÈò Ãóæú
ÎóÔóÈóÉò ÃõÏúÎöáóÊú ÇáÓøóÞúÝó ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö Ãóäøóåõ
ÃóÌóÑóåóÇ æóåöíó ßóÐóáößó¡ æóßóÐóáößó ÇáúÂÌõÑøõ ÇáúãóÝúÑõæÔõ æóÇáúÛóáóÞõ
æóÇáúãöíÒóÇÈõ ÝóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÑóÈøó ÇáÏøóÇÑö åõæó ÇáøóÐöí íóÊøóÎöÐõ
Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáÓøóÇßöäó Èöåö íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÇáÓøõßúäóì Ýöí ÇáÏøóÇÑö
æóÚóáóì ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö Êóãúßöíäõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö
Ýóåõæó ÇáøóÐöí íõÍúÏöËõ ãóÇ Èöåö áöíóÊöãøó Êóãóßøõäõåõ ãöäú
ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö Èöåö¡ æóãóÇ ßóÇäó Ýöí ÇáÏøóÇÑö ãöäú áóÈöäò ãóæúÖõæÚò Ãóæú
ÂÌõÑøò Ãóæú ÌöÕøò Ãóæú ÌöÐúÚò Ãóæú ÈóÇÈò ãóæúÖõæÚò Ýóåõæó
áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøóåõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãóÊóÇÚö ÇáúãóæúÖõæÚö ÛóíúÑö
ãõÑóßøóÈò Ýöí ÇáúÈöäóÇÁö æóáóÇ åõæó ÊóÈóÚñ áöáúÃóÑúÖö æóÇáúÈöäóÇÁö¡
ÝóÅöäú ÃóÞóÇãóÇ ÇáúÈóíøöäóÉó ÝóÝöí ßõáøö ÔóíúÁò ÌóÚóáúäóÇ ÇáúÞóæúáó
Ýöíåö Þóæúáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÝóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑöº
áöÃóäøóåóÇ ãõËúÈöÊóÉñ áöÍóÞøöåö.
æóáóæú ßóÇäó Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÈöÆúÑõ ãóÇÁò ãóØúæöíøóÉñ Ãóæú ÈóÇáõæÚóÉñ
ãóÍúÝõæÑóÉñ ÝóÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÃóäóÇ ÃóÍúÏóËúÊåóÇ æóÃóäóÇ
ÃóÞúáóÚõåóÇ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó åóÐóÇ ãöäú
ÊóæóÇÈöÚö ÇáúÈöäóÇÁö æóãöãøóÇ áóÇ íóÊóÃóÊøóì ÈöÏõæäöåö ÇáÓøõßúäóì
æóáöÃóäøóåõ íóÍúÊóÇÌõ Ýöí ÞóáúÚöåóÇ Åáóì äóÞúÖö ÇáúÈöäóÇÁö
æóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ áóÇ íóãúáößõ Ðóáößó ÅáøóÇ ÈöÍõÌøóÉò æóåöíó
ÇáúÈóíøöäóÉõ¡ æóßóÐóáößó ÇáúÎõÕøõ æóÇáÓøõÊúÑóÉõ æóÇáúÎóÔóÈõ ÇáúãóÈúäöíøõ
Ýöí ÈöäóÇÁò æóÇáÏøóÑóÌõ ÝóÇáúãõÑóÇÏõ ãöäú ÇáÏøóÑóÌö ãóÇ íóßõæäõ
ãóÈúäöíøðÇ ãöäúåõ¡ ÝóÃóãøóÇ ãóÇ íóßõæäõ ãóæúÖõæÚðÇ Ýöíåö ßóÇáÓøõáøóãö
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøóåõ áóÇ íóÍúÊóÇÌõ Ýöí ÑóÝúÚöåö
Åáóì ÞóáúÚö ÇáúÈöäóÇÁö æóåõæó ãóæúÖõæÚñ ßóÇáúÃóãúÊöÚóÉö.
(ÞóÇáó) æóßóÐóáößó ÇáÊøóäøõæÑõ¡ æóßóÐóáößó ÇáúÃóÊøõæäõ ÇáøóÊöí íóØúÈõÎõ
ÝöíåóÇ ÇáúÂÌõÑøó Ãóäøó ÇáúÞóæúáó Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóÝöí
ÇáÊøóäøõæÑö ÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö æóáóÇ ÝóÑúÞó ÈóíúäóåõãóÇ
ÅáøóÇ ÈöÇáúÚõÑúÝö¡ Ëõãøó ÇáÊøóäøõæÑõ ãöäú ÊóæóÇÈöÚö ÇáúÈöäóÇÁö Ýöí
ÇáÏøóÇÑö ÝóíóÍúÊóÇÌõ Åáóíúåö ßõáøõ ÓóÇßöäò¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÃóÊøõæäõ
ÝóÅöäøóãóÇ íóÍúÊóÇÌõ Åáóíúåö ãóäú íóØúÈõÎõ ÇáúÂÌõÑøó Ïõæäó ãóäú íóÚúãóáõ
Ýöí ÇáúÃóÑúÖö ÚóãóáðÇ ÂÎóÑó¡ ÝóÇáÙøóÇåöÑõ åõäóÇßó Ãóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó
åõæó ÇáøóÐöí ÈóäóÇåõ æóÇáÙøóÇåöÑõ åõäóÇ Ãóäøó ÑóÈøó ÇáÏøóÇÑö åõæó
ÇáøóÐöí íóÈúäöí ÇáÊøóäøõæÑó¡ æóáóæú ßóÇäó Ýöí ÇáÏøóÇÑö ßõæøóÇÑöÊõ äóÍúáò
Ãóæú ÍóãøóÇãóÇÊñ ÝóÐóáößó ßõáøõåõ áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ßóÇáúãóÊóÇÚö
ÇáúãóæúÖõæÚö¡ æóáóæú ÃóÞóÑøó ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö Ãóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó
ÎóÕøóÕóåóÇ Ãóæú ÝóÑóÔóåóÇ ÈöÇáúÂÌõÑøö Ãóæú ÑóßøóÈó ÝöíåóÇ ÈóÇÈðÇ Ãóæú
ÛóáóÞðÇ ßóÇäó áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ãóäú íóÞúáóÚó ãöäú Ðóáößó ãóÇ áóÇ íóÖõÑøõ
ÞóáúÚõåõ ÈöÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøóåõ Úóíúäõ ãöáúßöåö¡ ÝóÃóãøóÇ ãóÇ íóÖõÑøõ
ÈöåóÇ ÝóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÞúáóÚóåõ ÏóÝúÚðÇ áöáÖøóÑóÑö Úóäú ÑóÈøö
ÇáÏøóÇÑö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÑóÈøó ÇáÏøóÇÑö áóæú ÝóÚóáó Ðóáößó ÛóÕúÈðÇ áóãú
íóßõäú áöãóÇáößö Ðóáößó ÇáúÚóíúäö Ãóäú íóÞúáóÚóåõ ÝóÅöÐóÇ ÝóÚóáóåõ
ÇáúãóÇáößõ Ãóæúáóì æóáóßöäøó ÞöíãóÉó Ðóáößó Úóáóì ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö íóæúãó
íóÎúÊóÕöãõæäóº áöÃóäøó Ðóáößó ÇáúÚóíúäó ÇÍúÊóÈóÓó ÚöäúÏóåõ ÝóíóÛúÑóãõ
ÞöíãóÊóåõ ßóãóÇ áóæú ÇäúÕóÈóÛó ËóæúÈõ ÅäúÓóÇäö ÈöÕöÈúÛö ÇáúÛóíúÑö
ÝóÃóÑóÇÏó ÕóÇÍöÈõ ÇáËøóæúÈö Ãóäú íóÃúÎõÐóåõ æóÅöäøóãóÇ ÇÚúÊóÈóÑó
ÞöíãóÊóåõ ÚöäúÏó ÇáúÎõÕõæãóÉöº áöÃóäøóåõ ÚöäúÏó Ðóáößó Êóãóáøóßóåõ Úóáóì
ÕóÇÍöÈöåö¡ æóáóæú ÇäúåóÏóãó ÈóíúÊñ ãöäú ÇáÏøóÇÑö ÝóÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí
äóÞúÖöåö ÝóÅöäú ßóÇäó íóÚúÑöÝõ Ãóäøóåõ ãöäú ÈóíúÊò ÇäúåóÏóãó Ýóåõæó
áöÑóÈøö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøóåõãóÇ áóæú ÇÎúÊóáóÝóÇ ÞóÈúáó ÇáöÇäúåöÏóÇãö
ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ
(15/143)
Þóæúáó ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÝóßóÐóáößó
ÈóÚúÏóåõ¡ æóÅöäú áóãú íóÚúÑöÝú Ðóáößó æóÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ åõæó áöí
ÝóÇáúÞóæúáõ Ýöíåö Þóæúáõåõº áöÃóäøóåõ ãóæúÖõæÚñ ßóÓóÇÆöÑö ÇáúÃóãúÊöÚóÉö
æóáóæú ßóÇäó ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ÃóãóÑóåõ ÈöÇáúÈöäóÇÁö Ýöí ÇáÏøóÇÑö Úóáóì
Ãóäú íóÍúÈöÓóåõ áóåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÝóÇÊøóÝóÞóÇ Úóáóì ÇáúÈöäóÇÁö
æóÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ãöÞúÏóÇÑö ÇáäøóÝóÞóÉö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö
æóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøó ÍóÇÕöáó
ÇÎúÊöáóÇÝöåöãóÇ ÝöíãóÇ ÕóÇÑó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ãõæóÝøöíðÇ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö
Ýóåõæó íóÏøóÚöí ÇáÒøöíóÇÏóÉó ÝóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÊõåõ æóÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö
íõäúßöÑõåóÇ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ¡ æóßóÐóáößó áóæú ÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö
áóãú ÊóÈúäö Ãóæú ÈóäóíúÊó ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöíº áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó
íóÏøóÚöí Úóáóíúåö ÇáúÃóãúÑó æóÈöåö íóÕöíÑõ ãõæóÝøöíðÇ ÇáúÃóÌúÑó ÚöäúÏó
ÇáúÈöäóÇÁö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö áöÅöäúßóÇÑöåö¡ æóáóæú ßóÇäó
Úóáóì ÈóÇÈò ãöäúåóÇ ãöÕúÑóÇÚóÇäö ÝóÓóÞóØó ÃóÍóÏõåõãóÇ æóÞóÇáó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ åõãóÇ áöí Ãóæú ÞóÇáó: åóÐóÇ ÇáÓøóÇÞöØõ áöí æóíóÚúÑöÝõ
Ãóäøóåõ ÃóÎõæ ÇáúãõÛúáóÞö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó
ÇáÙøóÇåöÑó ÔóÇåöÏñ áóåõ¡ ÃóãøóÇ Ýöí ÇáúãõÛúáóÞö ÛóíúÑõ ãõÔúßöáò
æóÇáÓøóÇÞöØõ ÅÐóÇ ßóÇäó ÃóÎõ ÇáúãõÛúáóÞö ÝóåõãóÇ ßóÔóíúÁò æóÇÍöÏò ãóÖóì
Ýöí ãóÚúäóì ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÍóÊøóì áóÇ íóäúÊóÝöÚó ÈöÃóÍóÏöåöãóÇ Ïõæäó
ÇáúÂÎóÑö¡ æóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøóåõ åõæó
ÇáúãõÍúÊóÇÌõ Åáóì ÅÞóÇãóÊöåóÇ¡ æóßóÐóáößó áóæú ßóÇäó ÝöíåóÇ ÈóíúÊñ
ãõÕóæøóÑñ ÈöÌõÐõæÚò ãõÕóæøóÑóÉò ÝóÓóÞóØó ÌöÐúÚñ ãöäúåóÇ ÝóßóÇäó Ýöí
ÇáúÈóíúÊö ãóØúÑõæÍðÇ ÝóÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö åõæó ãöäú ÓóÞúÝö åóÐóÇ
ÇáúÈóíúÊö æóÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ Èóáú åõæó áöí æóíóÚúÑöÝõ Ãóäøó
ÊóÕóÇæöíÑóåõ ãõæóÇÝöÞñ áöÊóÕóÇæöíÑö ÇáúÈóíúÊö ÝóÇáúÞóæúáõ Ýöí Ðóáößó
Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö áöÔóåóÇÏóÉö ÇáÙøóÇåöÑö áóåõ¡ æóåõæó äóÙöíÑõåõ ãóÇ
áóæú ÇÎúÊóáóÝóÇ ÇáÒøóæúÌóÇäö Ýöí ãóÊóÇÚö ÇáúÈóíúÊö ÝóãóÇ íóÕúáõÍõ
áöáÑøöÌóÇáö íõÌúÚóáõ ÇáúÞóæúáõ Þóæúáó ÇáÒøóæúÌö æóãóÇ íóÕúáõÍõ
áöáäøöÓóÇÁö Ýóåõæó áöáúãóÑúÃóÉö áöÔóåóÇÏóÉö ÇáÙøóÇåöÑö áóåóÇ¡ Ëõãøó
ãõæóÇÝóÞóÉõ ÇáÊøóÕóÇæöíÑö æóßóæúäõ ãóæúÖöÚö Ðóáößó ÇáúÌöÐúÚö ãöäú
ÇáÓøóÞúÝö ÙóÇåöÑðÇ Ïóáöíáñ ÝóæúÞó ÇáúíóÏö¡ æóÅöÐóÇ ÌõÚöáó ÇáúÞóæúáõ
Þóæúáó Ðöí ÇáúíóÏö áöÔóåóÇÏóÉö ÇáÙøóÇåöÑö áóåõ ÝóåóÐóÇ Ãóæúáóì¡
æóÚöãóÇÑóÉõ ÇáÏøóÇÑö æóÊóØúíöíäõåóÇ æóÅöÕúáóÇÍõ ÇáúãöíÒóÇÈö æóãóÇ æóåöíó
ãöäú ÈöäóÇÆöåóÇ Úóáóì ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó Èöåö íóÊóãóßøóäõ
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ãöäú Óõßúäóì ÇáÏøóÇÑö¡ æóßóÐóáößó ßõáøõ ÓõÊúÑóÉò íóÖõÑøõ
ÊóÑúßõåóÇ ÈöÇáÓøõßúäóìº áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó ÈöãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö
ÇÓúÊóÍóÞøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÈöÕöÝóÉö ÇáÓøóáóÇãóÉö ÝóÅöäú ÃóÈóì Ãóäú
íóÝúÚóáó ÝóáöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ãóäú íóÎúÑõÌó ãöäúåóÇ áöæõÌõæÏö ÇáúÚóíúÈö
ÈöÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ æóåöíó
ßóÐóáößó æóÞóÏú ÑóÂåóÇ ÝóÍöíäóÆöÐò åõæó ÑóÇÖò ÈöÇáúÚóíúÈö ÝóáóÇ
íóÑõÏøõåóÇ áöÃóÌúáöåö¡ æóÅöÕúáóÇÍõ ÈöÆúÑö ÇáúãóÇÁö æóÇáúÈóÇáõæÚóÉö
æóÇáúãóÎúÑóÌö Úóáóì ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇãúÊóáóÃó ãöäú ÝöÚúáö
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøóåõ íóÍúÊóÇÌõ Ýöí Ðóáößó Åáóì
åóÏúãö ÇáúÈöäóÇÁö¡ æóáóßöäú áóÇ íõÌúÈóÑõ ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö Úóáóì Ðóáößó
æóáóÇ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ Ãóäú íõÕúáöÍó Ðóáößó
ÝóÚóáó æóáóÇ íõÍúÊóÓóÈõ áóåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÎóÑóÌó ÅÐóÇ
ÃóÈóì ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö Ãóäú íóÝúÚóáóåõº áöÃóäøó ÇáúÅöäúÓóÇäó áóÇ íõÌúÈóÑõ
Úóáóì ÅÕúáóÇÍö ãöáúßöåö æóáóßöäøó ÇáúÚóíúÈó Ýöí ÚõÞõæÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÇÊö
íõËúÈöÊõ áöáúÚóÇÞöÏö ÍóÞøó ÇáúÝóÓúÎö ÝöíãóÇ íóÚúÊóãöÏõ áõÒõæãõåõ ÊóãóÇãó
ÇáÑøöÖóÇÁö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ãöäú ÑóÌõáò äöÕúÝó ÃóÑúÖò ÛóíúÑö ãóÞúÕõæÏò Ãóæú
äöÕúÝó ÚóÈúÏò Ãóæú äöÕúÝó ÏóÇÈøóÉò ÝóÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏñ ÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
(15/144)
æóÇáÔøõíõæÚõ ÝöíãóÇ íóÍúÊóãöáõ
ÇáúÞöÓúãóÉó æóãóÇ áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó ÓóæóÇÁñ ÚöäúÏóåõ Ýöí
ÅÝúÓóÇÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò æóÇáÔøóÇÝöÚöíøö
- ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÌóÇÆöÒñ æóíóÊóåóÇíóÂäö Ýöíåö¡ æóÍõÌøóÊõåõãú Ýöí
Ðóáößó Ãóäøó åóÐóÇ ãõÚóÇæóÖóÉõ ãóÇáò ÈöãóÇáò ÝóÊóáúÒóãõ Ýöí ÇáúãóÔóÇÚö
ßóÇáúÈóíúÚö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ãõæÌöÈó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ãöáúßõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö
æóáöáúÌõÒúÁö ÇáÔøóÇÆöÚö ãóäúÝóÚóÉñ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÃóÌøóÑó ãöäú ÔóÑöíßöåö íóÌõæÒõ ÇáúÚóÞúÏõ
áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì æóáóæú ÃóÌøóÑó ãöäú ÑóÌõáóíúäö ÊóÌõæÒõ ÇáúÚõÞõæÏõ
æóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäú ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑöíäó íóãúáößõ ãóäúÝóÚóÉó ÇáäøöÕúÝö
ÔóÇÆöÚðÇ æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøóåõ áóæú ÃóÚóÇÑó äöÕúÝó ÏóÇÑöåö ãöäú
ÅäúÓóÇäò ÌóÇÒó Ðóáößó æóÊóÃúËöíÑõ ÇáÔøõíõæÚö Ýöí ÇáúãóäúÚö ãöäú ÚóÞúÏö
ÇáÊøóÈóÑøõÚö ÃóßúËóÑõ ãöäúåõ Ýöí ÇáúãóäúÚö ãöäú ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ßóãóÇ Ýöí
ÇáúåöÈóÉö ãóÚó ÇáúÈóíúÚö ÝóÅöÐóÇ ÌóÇÒó Êóãúáöíßõ ãóäúÝóÚóÉö äöÕúÝö
ÇáÏøóÇÑö ÈöØóÑöíÞö ÇáÊøóÈóÑøõÚö ÝóÈöØóÑöíÞö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö Ãóæúáóì
æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: ÇáúÊóÒóãó ÈöÚóÞúÏö
ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ÊóÓúáöíãó ãóÇ áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÊóÓúáöíãöåö ÝóáóÇ
íóÌõæÒõ ßóãóÇ áóæú ÈóÇÚó ÇáúÂÈöÞó Ãóæú ÃóÌóÑóåõ æóÈóíóÇäõ Ðóáößó Ãóäøó
ÚóÞúÏó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö íóÑöÏõ Úóáóì ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÊóÓúáöíãõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö
íóßõæäõ ÈöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóáóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÇÓúÊöíÝóÇÁõ
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ãöäú ÇáäøöÕúÝö ÔóÇÆöÚðÇ ÅäøóãóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ãöäú ÌõÒúÁò
ãõÚóíøóäòº ÝóÅöäøóåõãóÇ Åäú ÊóåóÇíóÂ Úóáóì ÇáúãóßóÇäö ÝóÅöäøóãóÇ
íóÓúßõäõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ äóÇÍöíóÉð ÈöÚóíúäöåóÇ¡ æóÅöäú ÊóåóÇíóÂ
Úóáóì ÇáÒøóãóÇäö ÝóÅöäøóãóÇ íóÓúßõäõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÌóãöíÚó
ÇáÏøóÇÑö Ýöí ÈóÚúÖö ÇáúãõÏøóÉö ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÇÓúÊöíÝóÇÁó
ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí ÇáúÌõÒúÁö ÇáÔøóÇÆöÚö áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÝóßóÇäó
ÈöÅöÖóÇÝóÉö ÇáúÚóÞúÏö Åáóì ÌõÒúÁò ÔóÇÆöÚò ãõáúÊóÒöãðÇ ÊóÓúáöíãó ãóÇ áóÇ
íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÊóÓúáöíãöåö æóíõÍúßóì Úóäú ÃóÈöí ØóÇåöÑò ÇáÏøóÈøóÇÓö -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ ßóÇäó íóÞõæáõ ÅÐóÇ ÃóÌóÑó ÃóÍóÏõ
ÇáÔøóÑöíßóíúäö äóÕöíÈóåõ ãöäú ÃóÌúäóÈöíøò íóÕöÍøõ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
- ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÅöÐóÇ ÃóÌóÑó ÇáúãóÇáößõ äöÕúÝó ÃóÑúÖöåö áóÇ
íóÕöÍøõ æóßóÇäó íõÝóÑøöÞõ ÝóíóÞõæáõ: íóÍúÊóÇÌóÇäö Åáóì ÇáúãõåóÇíóÃóÉö¡
ÝóÅöãøóÇ Ãóäú íóÚõæÏó Åáóì íóÏö ÇáúÃóÌöíÑö ÌóãöíÚõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑö Ýöí
ÈóÚúÖö ÇáúãõÏøóÉö ÅÐóÇ ÊóåóÇíóÂ Úóáóì ÇáÒøóãóÇäö Ãóæú ÈóÚúÖõ
ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑö Ýöí ÌóãöíÚö ÇáúãõÏøóÉö ÅÐóÇ ÊóåóÇíóÂ Úóáóì ÇáúãóßóÇäö
æóÚóæúÏõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑö Åáóì íóÏö ÇáúÃóÌöíÑö íóãúäóÚõ ÇÓúÊöíÝóÇÁó
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÍõßúãö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ßóãóÇ áóæú ÃóÚóÇÑóåõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ
ãöäú ÇáúÃóÌöíÑö Ãóæú ÃóÌóÑóåõ ãöäúåõ ÝóÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ Ðóáößó ÈöÓóÈóÈò
íóÞúÊóÑöäõ ÈöÇáúÚóÞúÏö íõÈúØöáõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉó
ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóÌóÑó ÃóÍóÏõåõãóÇ äóÕöíÈóåõ ãöäú ÃóÌúäóÈöíøò
ÝóÇáúãõåóÇíóÃóÉõ Êóßõæäõ Èóíúäó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóÇáÔøóÑöíßö ÝóáóÇ
íóÚõæÏõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑõ Åáóì íóÏö ÇáúÃóÌöíÑö æóÅöäøóãóÇ íóÚõæÏõ Åáóì
íóÏö ÃóÌúäóÈöíøò æóÐóáößó ÌóÇÆöÒñ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ßóãóÇ áóæú ÃóÚóÇÑóåõ
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ Ãóæú ÃóÌøóÑóåõ ãöäú ÃóÌúäóÈöíøò æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ áóÇ
ÝóÑúÞó ÈóíúäóåõãóÇ ÚöäúÏóåõ æóÇáúÚóÞúÏõ ÝóÇÓöÏñº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ
æóáöÃóäøó ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö áóÇ íóÊóÃóÏøóì ÅáøóÇ
ÈöÇáúãõåóÇíóÃóÉö æóÇáúãõåóÇíóÃóÉõ ÚóÞúÏñ ÂÎóÑõ áóíúÓó ãöäú ÍõÞõæÞö
ÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÝóÈöÏõæäöåö áóÇ ÊóËúÈõÊõ ÇáúÞõÏúÑóÉõ Úóáóì ÞóÈúÖö
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóÐóáößó ãóÇäöÚñ ãöäú ÌóæóÇÒö ÇáúÚóÞúÏö¡ ÝóÅöäú
ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóäúÝóÚóÉó ãóÚó ÇáúÝóÓóÇÏö ÇÓúÊóæúÌóÈó ÃóÌúÑó ÇáúãöËúáöº
áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÈöÍõßúãö ÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò
æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÚóÌúÒó Úóäú ÇáÊøóÓúáöíãö íõÝúÓöÏõ ÇáúÚóÞúÏó æóáóÇ
íóãúäóÚõ ÇäúÚöÞóÇÏóåõ ßóãóÇ Ýöí ÈóíúÚö ÇáúÂÈöÞö ÝóÅöÐóÇ ÇÓúÊóæúÝóì
ÝóÞóÏú ÊóÍóÞøóÞó ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÈóÚúÏó ÇäúÚöÞóÇÏö.
(15/145)
ÇáúÚóÞúÏö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóíúÚöº
áöÃóäøó ÇáÊøóÓúáöíãó åõäóÇßó ÈöÇáÊøóÎúáöíóÉö íóÊöãøõ¡ æóÐóáößó Ýöí
ÇáúÌõÒúÁö ÇáÔøóÇÆöÚö íóÊöãøõ¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóÌøóÑóåõ ãöäú ÔóÑöíßöåö
ÝóÞóÏú Ñõæöíó Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ áóÇ
íóÌõæÒõ Ðóáößó æóÌóÚóáóåõ ßóÇáÑøóåúäö Ýöí åóÐöåö ÇáÑøöæóÇíóÉöº áöÃóäøó
ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÇáøóÊöí íóÊóäóÇæóáõåóÇ ÇáúÚóÞúÏõ áóÇ
íóÊóÃóÊøóì ÅáøóÇ ÈöÛóíúÑöåóÇ æóåõæó ãóäúÝóÚóÉõ äóÕöíÈöåö¡ æóÐóáößó
ãõÝúÓöÏñ áöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ßóãóäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÃóÍóÏó ÒóæúÌóíú
ÇáúãöÞúÑóÇÖö áöãóäúÝóÚóÉö ÞóÑúÖö ÇáËøöíóÇÈö áóÇ íóÌõæÒõº áöÃóäøó
ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ãöãøóÇ íóÊóäóÇæóáõåõ ÇáúÚóÞúÏõ áóÇ
íõãúßöäõ ÅáøóÇ ÈöãóÇ áóãú íóÊóäóÇæóáúåõ ÇáúÚóÞúÏõ
æóÝöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö íóÌõæÒõº áöÃóäøó ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÇáúãóÚúÞõæÏö
Úóáóíúåö Úóáóì ÇáúæóÌúåö ÇáøóÐöí ÇÓúÊóÍóÞøóåõ ÈöÇáúÚóÞúÏö íóÊóÃóÊøóì
åõäóǺ ÝóÅöäøóåõ íóÓúßõäõ ÌóãöíÚó ÇáÏøóÇÑö ÝóíóÕöíÑõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ
ãóäúÝóÚóÉó äóÕöíÈöåö Èöãöáúßöåö æóãóäúÝóÚóÉó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÈöÍõßúãö
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÃóÌøóÑóåõ ãöäú ÛóíúÑö ÔóÑöíßöåö
ÝóåõäóÇßó íóÊóÚóÐøóÑõ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ Úóáóì ÇáúæóÌúåö ÇáøóÐöí ÃóæúÌóÈóåõ
ÇáúÚóÞúÏõ æóåõæó äóÙöíÑõ ÈóíúÚö ÇáúÂÈöÞö ãöãøóäú åõæó Ýöí íóÏöåö íóÌõæÒõ
Èößóæúäö ÇáÊøóÓúáöíãö ãóÞúÏõæÑðÇ Úóáóíúåö ÈöíóÏöåö æóãöäú ÛóíúÑö ãóäú
Ýöí íóÏöåö áóÇ íóÌõæÒõ áöÚóÌúÒöåö Úóäú ÇáÊøóÓúáöíãö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáÑøóåúäö ÝóÈöÇáÔøõíõæÚö åõäóÇßó íóäúÚóÏöãõ ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåöº
áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö åõæó ÇáúÍóÈúÓõ ÇáúãõÓúÊóÏóÇãõ æóáóÇ
ÊóÕóæøõÑó áöÐóáößó Ýöí ÇáÔøóÇÆöÚö æóÝöí åóÐóÇ ÇáÔøóÑöíßõ
æóÇáúÃóÌúäóÈöíøõ ÓóæóÇÁñ¡ ÝóÃóãøóÇ åõäóÇ ÈöÇáÔøõíõæÚö áóÇ íóäúÚóÏöãõ
ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö æóåõæó ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÅäøóãóÇ íóäúÚóÏöãõ
ÇáÊøóÓúáöíãõ¡ æóÐóáößó áóÇ íõæÌóÏõ Ýöí ÍóÞøö ÇáÔøóÑöíßö æóÈöåö ÝóÇÑóÞó
ÇáúåöÈóÉó ÃóíúÖðÇ ÝóÇáÔøõíõæÚõ ÝöíãóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó íóãúäóÚõ
ÊóãóÇãó ÇáúÞóÈúÖö ÇáøóÐöí Èöåö íóÞóÚõ Çáúãöáúßõ¡ æóÇáúåöÈóÉõ ãöäú
ÇáÔøóÑöíßö æóãöäú ÛóíúÑöåö Ýöí Ðóáößó ÓóæóÇÁñ
æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóÌøóÑó ãöäú ÑóÌõáóíúäö ÝóÊóÓúáöíãõ ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö
ßóãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ ÇáúÚóÞúÏõ ãóÞúÏõæÑñ Úóáóíúåö áöáúãõÄóÇÌöÑö¡ Ëõãøó
ÇáúãõåóÇíóÃóÉõ ÈóÚúÏó Ðóáößó Êóßõæäõ Èóíúäó ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑöíäó ÈöÍõßúãö
ãöáúßóíúåöãóÇ æóåõæó äóÙöíÑõ ÇáÑøóÇåöäö ãöäú ÑóÌõáóíúäö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ
áöæõÌõæÏö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ ÇáÑøóÇåöäõ
áóåõãóÇ ÝóÅöäú ãóÇÊó ÃóÍóÏõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑöíäó ÍóÊøóì ÈóØóáó ÇáúÚóÞúÏõ
Ýöí äóÕöíÈöåö ÝóÞóÏú ÐóßóÑó ÇáØøóÍúØóÇæöíøõ Úóäú ÎóÇáöÏö Èúäö ÕóÈöíÍò
Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ íóÝúÓõÏõ ÇáúÚóÞúÏõ
Ýöí ÇáäøöÕúÝö ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó íóÊóÌóÏøóÏõ ÇäúÚöÞóÇÏõåóÇ
ÈöÍóÓóÈö ãóÇ íóÍúÏõËõ ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóßóÇäó åóÐóÇ Ýöí ãóÚúäóì
ÔõíõæÚò íóÞúÊóÑöäõ ÈöÇáúÚóÞúÏö¡ æóÝöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö íóÈúÞóì
ÇáúÚóÞúÏõ Ýöí ÍóÞøö ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøó ÊóÌóÏøõÏó ÇáöÇäúÚöÞóÇÏö Ýöí ÍóÞøö
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö¡ ÝóÃóãøóÇ ÃóÕúáõ ÇáúÚóÞúÏö ÝóãõäúÚóÞöÏñ áóÇÒöãñ
Ýöí ÇáúÍóÇáö æóÈöÇÚúÊöÈóÇÑö åóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì ÇáÔøõíõæÚõ ØóÇÑöÆñ
æóÇáØøóÇÑöÆõ ãöäú ÇáÔøõíõæÚö áóíúÓó äóÙöíÑó ÇáúãõÞóÇÑöäö ßóãóÇ Ýöí
ÇáúåöÈóÉö ÅÐóÇ æóåóÈó áóåõ ÌóãöíÚó ÇáÏøóÇÑö æóÓóáøóãóåóÇ¡ Ëõãøó ÑóÌóÚó
Ýöí äöÕúÝöåóÇ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÅöÚóÇÑóÉöº áöÃóäøóåõ áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ
ÈöåóÇ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ÇáÊøóÓúáöíãö æóÇáúãõÄóËøöÑõ ÇáúÚóÌúÒõ Úóäú
ÇáÊøóÓúáöíãö ÝóÅöäøóãóÇ íõÄóËøöÑõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáøóÐöí íóÊóÚóáøóÞõ Èöåö
ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ÇáÊøóÓúáöíãö.
ÑóÌõáñ ÊóßóÇÑóì ÏóÇÑðÇ ãöäú ÑóÌõáò Úóáóì Ãóäú ÌóÚóáó ÃóÌúÑóåóÇ Ãóäú
íóßúÓõæóåõ ËóáóÇËóÉó ÃóËúæóÇÈò ÝóåóÐóÇ ÝóÇÓöÏñº áöÃóäøó ÇáúãõÓóãøóì
ãóÌúåõæáõ ÇáúÌöäúÓö æóÇáÕøöÝóÉö¡ æóÇáËøöíóÇÈõ ÈöãõØúáóÞö ÇáÊøóÓúãöíóÉö
áóÇ ÊóÕúáõÍõ ÚöæóÖðÇ Ýöí ÇáúÈóíúÚö ÝóáóÇ ÊóÕúáõÍõ ÃõÌúÑóÉð æóÚóáóíúåö
ÃóÌúÑõ ãöËúáöåóÇ ÝöíãóÇ Óóßóäó áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóäúÝóÚóÉó
ÈöÍõßúãö ÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò.
(15/146)
æóáóæú ÊóßóÇÑóì ãóäúÒöáðÇ ßõáøó ÔóåúÑò
ÈöÏöÑúåóãò ÝóÎóáøóì Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÇáúãóäúÒöáö æóáóãú íóÝúÊóÍú áóåõ
ÇáúÈóÇÈó ÝóÌóÇÁó ÑóÃúÓõ ÇáÔøóåúÑö æóØóáóÈó ÇáúÃóÌúÑó ÝóÞóÇáó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ áóãú íóÝúÊóÍúåõ æóáóãú ÃóäúÒöáúåõ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó íóÞúÏöÑõ
Úóáóì ÝóÊúÍöåö ÝóÇáúßöÑóÇÁõ æóÇÌöÈñ Úóáóíúåö áöÊóãóßøõäöåö ãöäú
ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóÚúÞõæÏöº ÝóÅöäøóåõ Ýöí ÇáöÇãúÊöäóÇÚö ÈóÚúÏó
ÇáÊøóãóßøõäö ÞóÇÕöÏñ Åáóì ÇáúÅöÖúÑóÇÑö ÈöÇáúÃóÎöíÑö ÝóíõÑóÏøõ Úóáóíúåö
ÞóÕúÏõåõ¡ æóÅöäú ßóÇäó áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÝóÊúÍöåö ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ
Úóáóíúåö áöÃóäøóåõ ãóÇ Êóãóßøóäó ãöäú ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö æóÚóáóì
ÇáúãõÄóÇÌöÑö Ãóäú íõãóßøöäóåõ ãöäú ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóÚúÞõæÏö ÝóáóÇ
íóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑó ÈöÏõæäöåö ÅÐóÇ áóãú íóÓúÊóæúÝö.
æóáóæú ÊóßóÇÑóì ãóäúÒöáðÇ Ýöí ÏóÇÑò æóÝöí ÇáÏøóÇÑö ÓõßøóÇäñ ÝóÎóáøóì
Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÇáúãóäúÒöáö ÝóáóãøóÇ ÌóÇÁó ÑóÃúÓõ ÇáÔøóåúÑö ØóáóÈó
ÇáúÃóÌúÑó ÝóÞóÇáó: ãóÇ ÓóßóäúÊõåõ ÍóÇáó Èóíúäöí æóÈóíúäó ÇáúãóäúÒöáö
Ýöíåö ÝõáóÇäñ ÇáÓøóÇßöäõ¡ æóÇáÓøóÇßöäõ ãõÞöÑøñ ÈöÐóáößó Ãóæú ÌóÇÍöÏñº
ÝóÅöäøóåõ ÈöÍõßúãö ÇáúÍóÇáö ÝóÅöäøóåõ ßóÇäó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ Ýöíåö Ýöí
ÇáúÍóÇáö ÝóÇáúÃóÌúÑõ Úóáóíúåö æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáúÛóÇÕöÈõ Ýöíåö ÝóáóÇ
ÃóÌúÑó Úóáóíúåö¡ æóÇáúÞóæúáõ Ýöíåö Þóæúáõåõº áöÃóäøó ÇáöÇÎúÊöáóÇÝó
æóÞóÚó ÈóíúäóåõãóÇ ÝöíãóÇ ãóÖóì æóÇáúÍóÇáõ ãóÚúáõæãñ ÝóíõÑóÏøõ
ÇáúãóÌúåõæáõ Åáóì ÇáúãóÚúáõæãö æóíóÍúßõãõ Ýöíåö ÇáúÍóÇáõ
ßóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ãóÚó ÑóÈøö ÇáÑøóÍóÇ ÅÐóÇ ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇäúÞöØóÇÚö
ÇáúãóÇÁö Ýöí ÇáúãõÏøóÉö ÈöÍõßúãö ÇáúÍóÇáö Ýöíåö¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú Ýöí
ÇáúãóäúÒöáö ÓóÇßöäñ Ýöí ÇáúÍóÇáö ÝóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÖóÇãöäñ ÇáúÃóÌúÑó
áöÃóäøóåõ ãõÊóãóßøöäñ ãöäú ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí ÇáúÍóÇáö
ÝóÐóáößó Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøóåõ ßóÇäó ãõÊóãóßøöäðÇ ÝöíãóÇ ãóÖóì
ÝóíóáúÒóãõåõ ÇáúÃóÌúÑõ æóÇáúãóÇäöÚõ áóÇ íóËúÈõÊõ ÈöãõÌóÑøóÏö Þóæúáöåö
ãöäú ÛóíúÑö ÍõÌøóÉò
æóáóæú ÊóßóÇÑóì ÈóíúÊðÇ æóáóãú íõÓóãøö ãóÇ íóÚúãóáõ Ýöíåö Ýóåõæó
ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ãóÚúáõæãñ ÈöÇáúÚõÑúÝö æóåõæó
ÇáÓøõßúäóì Ýöí ÇáúÈóíúÊö¡ æóÐóáößó áóÇ íóÊóÝóÇæóÊõ ÝóáóÇ ÍóÇÌóÉó Åáóì
ÊóÓúãöíóÉò¡ æóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÚúãóáó Ýöíåö ÇáúÞöÕóÇÑóÉó
æóäóÙóÇÆöÑóåóǺ áöÃóäøó Ðóáößó íóÖõÑøõ ÈöÇáúÈöäóÇÁö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ
Ãóäøóåõ áóÇ íóÓúÊóÍöÞøõåõ ÈöãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö ÝóÅöäú ÚóãöáóåóÇ
ÝóÇäúåóÏóãó ÇáúÈóíúÊõ Ýóåõæó ÖóÇãöäñº áöãóÇ ÇäúåóÏóãó ãöäú Úóãóáöåöº
áöÃóäøóåõ ãõÊúáöÝñ ãõÊóÚóÏøò æóáóÇ ÃóÌúÑó Úóáóíúåö ÝöíãóÇ Öóãöäó áöÃóäøó
ÇáúÃóÌúÑó æóÇáÖøóãóÇäó áóÇ íóÌúÊóãöÚóÇäöº ÝóÅöäøóåõ íóÊóãóáøóßõ
ÇáúãóÖúãõæäó ÈöÇáÖøóãóÇäö ãõÓúÊóäöÏðÇ Åáóì æóÞúÊö æõÌõæÈö ÇáÖøóãóÇäö¡
ÝóáóÇ íóÌöÈõ Úóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ ÝöíãóÇ ÇÓúÊóæúÝóì ãöäú ãóäúÝóÚóÉö ãöáúßö
äóÝúÓöåö¡ æóÅöäú Óóáøóãó ÝóÚóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ æóÝöí
ÇáúÞöíóÇÓö áóÇ ÃóÌúÑó Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ ÛóÇÕöÈñ ÝöíãóÇ ÕóäóÚóº
æóáöåóÐóÇ ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ¡ æóáóÇ ÃóÌúÑó Úóáóì ÇáúÛóÇÕöÈö Ýöí
ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÌúåõ ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ãóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóÚúÞõæÏó
Úóáóíúåö æóÒöíóÇÏóÉð æóÅöäøóãóÇ ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Êöáúßó
ÇáÒøöíóÇÏóÉö ÝóÅöÐóÇ Óóáøóãó ÓóÞóØó ÇÚúÊöÈóÇÑõ Êöáúßó ÇáÒøöíóÇÏóÉö
ÍõßúãðÇ ÝóíóáúÒóãõåõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö
æóÅöÐóÇ ÇäúåóÏóãó ÝóÞóÏú æóÌóÈó ÇÚúÊöÈóÇÑõ Êöáúßó ÇáÒøöíóÇÏóÉö
áöÅöíÌóÇÈö ÇáÖøóãóÇäö Úóáóíúåöº ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáúÃóÌúÑõ.
æóÅöäú ÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ: ÇÓúÊóÃúÌóÑúÊõåõ ãöäúßó áöÃóÚúãóáó Ýöíåö
ÇáúÞöÕóÇÑóÉó æóÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáúÈóíúÊö: ÃóßúÑóíúÊõßó áöÛóíúÑö Ðóáößó
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÑóÈøö ÇáúÈóíúÊöº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãõæÌöÈõ æóáóæú
ÃóäúßóÑó ÇáúÅöíÌóÇÈó æóÇáúÅöÐúäó ÃóÕúáðÇ ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ Þóæúáóåõ ÅÐóÇ
ÃóÞóÑøó ÈöÔóíúÁò Ïõæäó ÔóíúÁò æóáöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó íóÏøóÚöí
ÒöíóÇÏóÉð ÝöíãóÇ ÇÓúÊóÍóÞøóåõ ÈöÇáúÚóÞúÏö ÝóÚóáóíúåö Ãóäú íõËúÈöÊó
Ðóáößó ÈöÇáúÈóíøöäóÉö æóÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ãõäúßöÑñ áöÐóáößó ÝóÇáúÞóæúáõ
Þóæúáõåõ ãóÚó íóãöíäöåö¡ æóÅöäú Óóßóäóåõ æóÃóÓúßóäó
(15/147)
Ýöíåö ãóÚóåõ ÛóíúÑóåõ ÝóÇäúåóÏóãó ãöäú
Óõßúäóì ÛóíúÑöåö áóãú íóÖúãóäú áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ ãõÊóÚóÏøò ÝöíãóÇ ÕóäóÚó
æóßóËúÑóÉõ ÇáÓøóÇßöäöíäó Ýöí ÇáÏøóÇÑö áóÇ Êõæåöäõ ÇáúÈöäóÇÁó
æóáóßöäøóåóÇ ÊóÒöíÏõ Ýöí ÚöãóÇÑóÉö ÇáÏøóÇÑö.
æóÅöÐóÇ ØóáóÈ ÑóÈøõ ÇáúÈóíúÊö ÃóÌúÑó ãóÇ Óóßóäó ÝóÞóÇáó ÇáÓøóÇßöäõ
ÃóÓúßóäúÊäöíåö ÈöÛóíúÑö ÃóÌúÑö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ æóÇáúÈóíøöäóÉõ
ÈóíøöäóÉõ ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö áöÃóäøóåõ íóÏøóÚöí ÇáúÃóÌúÑó Ýöí ÐöãøóÉö
ÇáÓøóÇßöäö ÝóÚóáóíúåö ÅËúÈóÇÊõåõ ÈöÇáúÈóíøöäóÉö¡ æóÇáÓøóÇßöäõ ãõäúßöÑñ
áöÐóáößó ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ ãóÚó íóãöíäöåö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÚóíúäö
ÅÐóÇ ÞóÇáó: ÈöÚúÊõåõ ãöäúßó æóÞóÇáó ÇáúÂÎóÑõ æóåóÈúÊå áöí æóÞóÏú åóáóßó
Ýöí íóÏöåö áöÃóäøó ÇáúÚóíúäó ãõÊóÞóæøöãñ Ýöí äóÝúÓöåö æóáóÇ ÊóÓúÞõØõ
ÞöíãóÊõåõ ÅáøóÇ ÈöÇáúÅöíÌóÇÈö ÈöØóÑöíÞö ÇáÊøóÈóÑøõÚö æóáóãú íõæÌóÏú¡
ÝóÃóãøóÇ ÇáúãóäúÝóÚóÉõ áóÇ ÊóÊóÞóæøóãõ ÅáøóÇ ÈöÔóÑúØö ÇáúÈóÏóáö æóáóãú
íóËúÈõÊú Ðóáößó¡ æóÅöäú ÞóÇáó ÇáÓøóÇßöäõ ÇáÏøóÇÑõ áöí Ãóæú ÞóÇáó: åöíó
ÏóÇÑõ ÝõáóÇäò æóßøóáóäöí ÈöÇáúÞöíóÇãö ÚóáóíúåóÇ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ
ÇáÓøóÇßöäöº áöÃóäøó ÇáúíóÏó áóåõ æóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ ÇáØøóÇáöÈö
áöÃóäøóåõ íõËúÈöÊõ ãöáúßóåõ æóÇáÓøóÇßöäõ ÎóÕúãñ áóåõ áöÙõåõæÑöåóÇ Ýöí
íóÏöåö ÝóáóÇ ÊóäúÏóÝöÚõ ÇáúÎõÕõæãóÉõ Úóäúåõ ÈöãõÌóÑøóÏö Þóæúáöåö åöíó
ÏóÇÑõ ÝõáóÇäò æóáöÃóäøó ÇáØøóÇáöÈó íóÏøóÚöí Úóáóíúåö ÝöÚúáðÇ æóåõæó
ÇÓúÊöíÝóÇÄõåóÇ ãöäúåõ ÈöÍõßúãö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö¡ æóÅöäú ÞóÇáó ÇáÓøóÇßöäõ
æóåóÈúÊåóÇ áöí áóãú íõÕóÏøóÞú Úóáóì ÇáúåöÈóÉöº áöÃóäøóåõ ÃóÞóÑøó
ÈöÇáúãöáúßö áóåõ æóÇÏøóÚóì ÊóãúáöíßóåóÇ Úóáóíúåö æóáóÇ ÃóÌúÑó Úóáóíúåö
áöÃóäøóåõ Ýöí ÍóÞøö ÇáúÂÎóÑö ãõäúßöÑñ æóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÊõåõ Åäú
ÃóÞóÇãóåóǺ áöÃóäøóåõ íõËúÈöÊõ ÓóÈóÈó Çáúãöáúßö áöäóÝúÓöåö åõäóÇ æóåõæó
ÇáúåöÈóÉõ ÝóÅöäú ÃóÞóÑøó ÈöÃóÕúáö ÇáúßöÑóÇÁö æóÇÏøóÚóì ÇáúåöÈóÉó
ÝóÏóÚúæóÇåõ ÈóÇØöáñ æóÇáúßöÑóÇÁõ áóÇÒöãñ áöÅöÞúÑóÇÑöåö áóåõ ÈöÇáÓøóÈóÈö
ÇáúãõæÌöÈö áóåõ ÅáøóÇ Ãóäú íõÞöíãó ÇáúÈóíøöäóÉó Úóáóì ãóÇ ÇÏøóÚóì ãöäú
ÇáúåöÈóÉö.
ÑóÌõáñ ÊóßóÇÑóì ãöäú ÑóÌõáóíúäö ãóäúÒöáðÇ ÈöÚóÔóÑóÉö ÏóÑóÇåöãó ßõáøó
ÓóäóÉò ÝóÎóÑóÌó ÇáÑøóÌõáõ ãöäúåõ æóÚóãóÏó Ãóåúáõåõ ÝóÃóßúÑóæúÇ ãöäú
ÇáúãóäúÒöáö ÈóíúÊðÇ æóÃóäúÒóáõæÇ ÅäúÓóÇäðÇ ÈöÛóíúÑö ÃóÌúÑö ÝóÇäúåóÏóãó
ÇáúãóäúÒöáõ ÇáøóÐöí Óóßóäõæåõ ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóì ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøó
ÃóßúËóÑó ãóÇ Ýöíåö Ãóäøóåõ ÛóÇÕöÈñ æóÇáúÚóÞóÇÑõ áóÇ íõÖúãóäõ ÈöÇáúÛóÕúÈö
æóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÇáËøóÇäöí ÅáøóÇ Ãóäú íóäúåóÏöãó ãöäú
Úóãóáöåö ÝóÍöíäóÆöÐò íóßõæäõ ãõÊúáöÝðÇ æóÅöÐóÇ ÇäúåóÏóãó ãöäú Úóãóáöåö
æóÖóãöäóåõ ÑóÌóÚó Èöåö Úóáóì ÇáøóÐöí ÃóÌøóÑóåõº áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó
ãóÛúÑõæÑðÇ ãöäú ÌöåóÊöåö ÈöÚóÞúÏö ÖóãóÇäò ÈóÇÔóÑóåõ.
ÑóÌõáñ ÊóßóÇÑóì ãóäúÒöáðÇ ßõáøó ÔóåúÑò ÈöÏöÑúåóãò¡ Ëõãøó ØóáøóÞó
ÇãúÑóÃóÊå æóÐóåóÈó ãöäú ÇáúãöÕúÑö ÝóáóÇ ßöÑóÇÁó Úóáóì ÇáúãóÑúÃóÉöº
áöÃóäøóåóÇ áóãú ÊóÓúÊóÃúÌöÑú æóáóãú ÊóáúÊóÒöãú ÔóíúÆðÇ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö
æóÇáúßöÑóÇÁõ Úóáóì ÇáÒøóæúÌöº áöÊóãóßøõäöåö ãöäú ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö Èöãóäú
ÃóÞóÇãóåõ ãóÞóÇãó äóÝúÓöåö Ýöí ÇáÓøõßúäóì Ýöí ÇáúãóäúÒöáö æóáóÇ ÊóÎúÑõÌõ
ãöäú ÇáúãóäúÒöáö ÍóÊøóì íõåöáøó ÇáúåöáóÇáõº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó Ýöí
ÇáÔøóåúÑö ÇáúæóÇÍöÏö áóÒöãó ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö ÝóáóÇ íóäúÝóÑöÏõ
ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöÇáúÝóÓúÎö¡ ÝóÅöäú ÊóßóÇÑóì Úóáóì Ãóäú íóäúÒöáóåõ æóÍúÏóåõ
áóÇ íóäúÒöáõåõ ÛóíúÑõåõ¡ æóÊóÒóæøóÌó ÇãúÑóÃóÉð Ãóæú ÇãúÑóÃóÊóíúäö Ýóáóåõ
Ãóäú íõäúÒöáóåóÇ ãóÚóåõ æóáóíúÓó ÇáÔøóÑúØõ ÈöÔóíúÁòº áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ
ãõÝöíÏò¡ ÝóßõáøóãóÇ ßóÇäó ÇáÓøõßøóÇäõ Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÃóßúËóÑó ßóÇäó Ðóáößó
ÃóÚóãúÑó áóåóÇ.
æóÅöäú ÍóÝóÑó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÈöÆúÑðÇ áöáúãóÇÁö Ãóæú
ÇáúæõÖõæÁö ÝóÚóØöÈó ÝöíåóÇ ÅäúÓóÇäñ Ãóæú ÏóÇÈøóÉñ ÝóÅöäú ÍóÝóÑó ÈöÅöÐúäö
ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö¡ æóÅöäú ÍóÝóÑó ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåö
Ýóåõæó ÖóÇãöäñº áöÃóäøó ÇáúãõÓóÈøöÈó ÅäøóãóÇ íóÖúãóäõ ÅÐóÇ ßóÇäó
ãõÊóÚóÏøöíðÇ Ýöí ÇáÓøóÈóÈö æóåõæó Ýöí ÇáúÍóÝúÑö ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåö
ãõÊóÚóÏøò¡ ÝóÃóãøóÇ Ýöí ÇáúÍóÝúÑö ÈöÅöÐúäöåö áóÇ íóßõæäõ
(15/148)
ãõÊóÚóÏøöíðÇ æóáóßöäú íõÌúÚóáõ ÝöÚúáõåõ
ßóÝöÚúáö ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö.
æóÅöäú ÊóßóÇÑóì ÏóÇÑðÇ ßõáøó ÔóåúÑò ÈöÚóÔóÑóÉò Úóáóì Ãóäú íóÚúãõÑóåóÇ
æóíõÚúØöíó ÃóÌúÑó ÍóÇÑöÓöåóÇ æóäõæøóÇÈöåóÇ ÝóåóÐóÇ ÝóÇÓöÏñº áöÃóäøó ãóÇ
íóÚúãõÑõ Èöåö ÇáÏøóÇÑó Úóáóì ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö æóÇáËøóÇäöíóÉõ ßóÐóáößó
Úóáóíúåö Ýóåöíó ÇáúÌöÈóÇíóÉõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÎóÑóÇÌö Ýóåöíó ãóÌúåõæáóÉñ
ÝóÞóÏú ÔóÑóØó áöäóÝúÓöåö ÔóíúÆðÇ ãóÌúåõæáðÇ ãóÚó ÇáúÚóÔóÑóÉö æóÖóãøõ
ÇáúãóÌúåõæáö Åáóì ÇáúãóÚúáõæãö íóÌúÚóáõ Çáúßõáøó ãóÌúåõæáðÇ¡ ÝóÃóãøóÇ
ÃóÌúÑõ ÇáúÍóÇÑöÓö Ýóåõæó Úóáóì ÇáÓøóÇßöäöº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãõäúÊóÝöÚõ
ÈöÚóãóáöåö æóÅöÐóÇ Óóßóäó ÇáÏøóÇÑó ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ãöËúáöåóÇ ÈóÇáöÛðÇ
ãóÇ ÈóáóÛóº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÈöÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò æóÑóÈøõ
ÇáÏøóÇÑö ãóÇ ÑóÖöíó ÈöÇáúãõÓóãøóì Íöíäó Öóãøó Åáóíúåö ÔóíúÆðÇ ÂÎóÑó
áöäóÝúÓöåöº ÝóáöåóÐóÇ áóÒöãóåõ ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö ÈóÇáöÛðÇ ãóÇ ÈóáóÛó
æóÇáúÅöÔúåóÇÏõ Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö æóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóÇáúãõÓúÊóÚöíÑö
Ýöí ÇáúÍóÇÆöØö ÇáúæóÇåöí ÈóÇØöáñº áöÃóäøó ÇáúÅöÔúåóÇÏó ÅäøóãóÇ íóÕöÍøõ
Úóáóì ãóäú íóÊóãóßøóäõ ãöäú åóÏúãö ÇáúÍóÇÆöØöº ÝóÅöäøóåõ íõØóÇáöÈõåõ
ÈöÊóÝúÑöíÛö ãóÇ ÇÔúÊóÛóáó ãöäú ÇáúåóæóÇÁö ÈöÇáúÍóÇÆöØö ÇáúãóÇÆöáö¡
æóåóÄõáóÇÁö áóÇ íóÊóãóßøóäõæäó ãöäú ÇáÊøóÝúÑöíÛö ÈöÇáúåóÏúãö ÝóáóÇ
ÊóÊóæóÌøóåõ Úóáóíúåöãú ÇáúãõØóÇáóÈóÉõ.
ÑóÌõáñ ÊóßóÇÑóì ãóäúÒöáðÇ Ýöí ÏóÇÑò æóÝöí ÇáÏøóÇÑö ÓõßøóÇäñ ÛóíúÑõåõ
ÝóÃóÏúÎóáó ÏóÇÈøóÉð Ýöí ÇáÏøóÇÑö æóÃóæúÞóÝóåóÇ Úóáóì ÈóÇÈöåö ÝóÖóÑóÈóÊú
ÅäúÓóÇäðÇ ÝóãóÇÊó¡ Ãóæú åóÏóãóÊú ÍóÇÆöØðÇ¡ Ãóæú ÏóÎóáó ÖóíúÝñ áóåõ Úóáóì
ÏóÇÈøóÉò ÝóæóØöÆó ÅäúÓóÇäðÇ ãöäú ÇáÓøõßøóÇäö ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóì
ÇáÓøóÇßöäö æóáóÇ Úóáóì ÇáÖøóíúÝöº áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ ãõÊóÚóÏøò Ýöí
ÅÏúÎóÇáö ÇáÏøóÇÈøóÉö æóÅöíÞóÇÝöåóÇ Ýöí ÇáÏøóÇÑö¡ ÝóÅöäøó áöáÓøóÇßöäö
Ãóäú íóÑúÈöØó ÏóÇÈøóÊóåõ ÝöíåóÇ ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó åõæó Úóáóì
ÇáÏøóÇÈøóÉö Íöíäó ÃóæúØóÃóÊú ÅäúÓóÇäðÇ ÝóÍöíäóÆöÐò íóÖúãóäõº áöÃóäøóåõ
ãõÈóÇÔöÑñ áöáúÅöÊúáóÇÝö¡ æóÅöäú ÊóßóÇÑóÇåóÇ ÓóäóÉð æóÞóÈóÖóåóÇ áóãú
íóßõäú áöÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö Ãóäú íóÑúÈöØó ÝöíåóÇ ÏóÇÈøóÊóåõ ãöäú ÛóíúÑö
ÑöÖóì ÇáÓøóÇßöäöº áöÃóäøó ÇáÓøóÇßöäó ÝöíãóÇ íóÑúÌöÚõ Åáóì ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö
ßóÇáúãóÇáößö¡ æóÇáúãóÇáößó ßóÇáúÃóÌúäóÈöíøö ÝóÅöäú ÝóÚóáó Ýóåõæó ÖóÇãöäñ
áöãóÇ ÃóÕóÇÈóÊú áößóæúäöåö ãõÊóÚóÏøöíðÇ Ýöí ÇáÊøóÓóÈøõÈö æóáóæú ÊóßóÇÑóì
ÏóÇÑðÇ íóÓúßõäõåóÇ ÔóåúÑðÇ ÈöÎöÏúãóÉö ÚóÈúÏò ÔóåúÑðÇ ÝóÅöäú ßóÇäó
ÇáúÚóÈúÏõ ÈöÛóíúÑö Úóíúäöåö ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝóÇÓöÏóÉñ áöÌóåóÇáóÉö ÃóÍóÏö
ÇáúÚöæóÖóíúäö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÈöÚóíúäöåö ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÌóÇÆöÒóÉñ
áöÇÎúÊöáóÇÝö ÌöäúÓö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóÅöäú ãóÇÊó ÇáúÚóÈúÏõ ÞóÈúáó Ãóäú
íóÎúÏõãó æóÓóßóäó ÇáÏøóÇÑó ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ãöËúáö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó
ÈöãóæúÊö ÇáúÚóÈúÏö ÝóÇÊó ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö ãöäú ÇáúÎöÏúãóÉö ÞóÈúáó
ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÝóíóÝúÓõÏõ ÇáúÚóÞúÏõ Ýöí ÍóÞøö ÇáÓøõßúäóì æóÈóÞöíóÊú
ÇáÓøõßúäóì ãõÓúÊóæúÝóÇÉð ÈöÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò æóßóÇäó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóæúÝöí
ÃóÌúÑõ ÇáúãöËúáö.
ÑóÌõáñ ÊóßóÇÑóì ÏóÇÑðÇ ÓóäóÉð ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò Úóáóì Ãóäú áóÇ
íóÓúßõäóåóÇ æóáóÇ íóäúÒöáó ÝöíåóÇ ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝóÇÓöÏóÉñº áöÃóäøóåõ
äóÝóì ãõæÌöÈó ÇáúÚóÞúÏö ÈöÇáÔøóÑúØö¡ æóãöËúáõ åóÐóÇ ÇáÔøóÑúØö áóÇ
íõáóÇÆöãõ ÇáúÚóÞúÏó ÝóÅöäú ÓóßóäóåóÇ ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ãöËúáöåóÇ æóáóÇ
íõäúÞöÕõ ãöãøóÇ Óóãøóìº áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó ÇáúÊóÒóãó ÇáúãõÓóãøóì
ÈöÏõæäö Ãóäú íóÓúßõäóåóÇ ÝóÇáúÊöÒóÇãõåõ áóåóÇ ÅÐóÇ Óóßóäó ÃóÙúåóÑõ¡
æóÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ÅäøóãóÇ ÑóÖöíó ÈöÇáúãõÓóãøóì ÅÐóÇ áóãú íóÓúßõäúåóÇ
ÝóÚöäúÏó ÇáÓøõßúäóì áóÇ íóßõæäõ ÑóÇÖöíðÇ ÈöåóǺ ÝóáöåóÐóÇ ÃóÚúØóÇåõ
ÃóÌúÑó ãöËúáöåóÇ ÈóÇáöÛðÇ ãóÇ ÈóáóÛó ÝóÅöäú ÊóßóÇÑóÇåóÇ Úóáóì Ãóäú
íóÓúßõäóåóÇ Ýóáóãú íóÓúßõäúåóÇ æóáóßöäøóåõ ÌóÚóáó ÝöíåóÇ ÍóíóæóÇäðÇ
æóÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ÑõÏøóåóÇ Úóáóíøó.
(ÞóÇáó:) åóÐóÇ íõÎóÑøöÈõåóÇ ÝóáóíúÓó áóåõ Ðóáößó ÍóÊøóì ÊóäúÞóÖöíó
ÇáúãõÏøóÉõº áöÃóäøó ãóÇ ÝóÚóáó ãöäú ÇáÓøõßúäóì.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÓóßóäóåóÇ ßóÇäó áóåõ Ãóäú íóÌúÚóáó ÝöíåóÇ
ãöäú ÇáúÍõÈõæÈö ãóÚó
(15/149)
äóÝúÓöåö ãóÇ íóÍúÊóÇÌõ Åáóíúåö ÝóåóÐóÇ
ãöãøóÇ ÕóÇÑó ãõÓúÊóÍóÞøðÇ ÈöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÝóáóÇ íóãúäóÚõåõ ÑóÈøõ
ÇáÏøóÇÑö ãöäúåõ æóáóÇ íóÝúÓóÎõ ÇáúÚóÞúÏó áöÃóÌúáöåö¡ æóÅöÐóÇ ÃóäúÒóáó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÒóæúÌó ÇÈúäóÊöåö ãóÚóåõ Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÝóáóãøóÇ ÇäúÞóÖóÊú
ÇáúãõÏøóÉõ ØóÇáóÈóåõ ÈöÇáúÃóÌúÑö ÝóáóíúÓó áóåõ æóáóÇ áöÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö
Ãóäú íóÃúÎõÐó ÇáÒøóæúÌó ÈöÔóíúÁò ãöäú Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó áóãú
íóÌúÑö Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö¡ æóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÃóÓúßóäóåõ
ãöäú ÛóíúÑö Ãóäú íóÔúÑõØó Úóáóíúåö ÃóÌúÑðÇ æóáóæú ÃóÓúßóäóåõ ãöáúßóåõ
áóãú íõØóÇáöÈúåõ ÈöÇáúÃóÌúÑö¡ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóÓúßóäóåõ ÏóÇÑðÇ
íóßúÊóÑöíåóÇ ÝóÅöäú ÊóßóÇÑóì ãóäúÒöáðÇ Ýöí ÏóÇÑò ÝöíåóÇ ÓõßøóÇäñ
ÝóÃóãóÑóåõ ÕóÇÍöÈõ ÇáúãóäúÒöáö Ãóäú íóßúäõÓó ÇáúÈöÆúÑó ÇáøóÊöí Ýöí
ÇáÏøóÇÑö ÝóÝóÚóáó æóØóÑóÍó ÊõÑóÇÈóåóÇ Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÝóÚóØöÈó ÈöÐóáößó
ÅäúÓóÇäñ ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåöº áöÃóäøó ÝöÚúáóåõ ÈöÃóãúÑö ÑóÈøö
ÇáÏøóÇÑö ßóÝöÚúáö ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÈöäóÝúÓöåö æóßóÐóáößó Åäú ÝóÚóáóåõ
ÈöÛóíúÑö ÃóãúÑö ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó åóÐóÇ ãöäú ÊóæóÇÈöÚö ÇáÓøõßúäóì
ÝóÅöäøó ÇáÓøóÇßöäó ãõÑúÊóÝöÞñ ÈöÇáúÈöÆúÑö æóáóÇ íóÊóÃóÊøóì áóåõ Ðóáößó
ÅáøóÇ ÈöÇáúßóäúÓö Ýóáóãú íóßõäú ãõÊóÚóÏøöíðÇ ÝöíãóÇ ÕóäóÚóº ÝóáöåóÐóÇ
áóÇ íóÖúãóäõ¡ ÅáøóÇ Ãóäú íóÎúÑõÌó ÇáÊøõÑóÇÈõ Åáóì ÇáØøóÑöíÞö ÝóÍöíäóÆöÐò
åõæó ãõÊóÚóÏøò Ýöí ÅáúÞóÇÁö ÇáÊøõÑóÇÈö Ýöí ÇáØøóÑöíÞö ÝóßóÇäó ÖóÇãöäðÇ.
ÑóÌõáñ ÊóßóÇÑóì ÏóÇÑðÇ ÓóäóÉð Úóáóì Ãóäøóåõ ÝöíåóÇ ÈöÇáúÎöíóÇÑö
ËóáóÇËóÉó ÃóíøóÇãò Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ ÚöäúÏóäóÇ æóÝöí ÃóÍóÏö Þóæúáö
ÇáÔøóÇÝöÚöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóÇ íóÌõæÒõ ÈöäóÇÁð Úóáóì ÇáúÃóÕúáö
ÇáøóÐöí ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÌóæóÇÒó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÈöØóÑöíÞö Ãóäøó
ÇáúãóäóÇÝöÚó ÌõÚöáóÊú ßóÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúÞóÇÆöãóÉö æóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ
Ðóáößó ÅÐóÇ ÇÊøóÕóáó ÇÈúÊöÏóÇÁõ ÇáúãõÏøóÉö ÈöÇáúÚóÞúÏö æóÈöÇÔúÊöÑóÇØö
ÇáúÎöíóÇÑö íóäúÚóÏöãõ Ðóáößóº áöÃóäøó ÇÈúÊöÏóÇÁó ÇáúãõÏøóÉö ãöäú Íöíäö
ÓóÞóØó ÇáúÎöíóÇÑõ¡ æóÅöäú ÌóÚóáó ÇÈúÊöÏóÇÁó ÇáúãõÏøóÉö ãöäú æóÞúÊö
ÇáúÚóÞúÏö ÝóÔóÑúØõ ÇáúÎöíóÇÑö Ýöíåö ÛóíúÑõ ãõãúßöäò ÃóíúÖðǺ áöÃóäøó
ÇáúÎöíóÇÑó ãóÔúÑõæØñ áöáúÝóÓúÎö ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú Ãóäú íõÊúáóÝó ÔóíúÁñ
ãöäú ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö Ýöí ãõÏøóÉö ÇáúÎöíóÇÑö¡ æóÐóáößó ãóÇäöÚñ ãöäú
ÇáúÝóÓúÎö¡ Ëõãøó ÔóÑúØõ ÇáúÎöíóÇÑö Ýöí ÇáúÈóíúÚö ËóÇÈöÊñ ÈöÇáäøóÕøö
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÞöíóÇÓö æóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ áóíúÓóÊú Ýöí ãóÚúäóÇåõ ÝóáóÇ íóÌõæÒõ
ÔóÑúØõ ÇáúÎöíóÇÑö ÝöíåóǺ æóáöåóÐóÇ áóãú íóÌõÒú ÔóÑúØõ ÇáúÎöíóÇÑö Ýöí
ÇáäøößóÇÍö¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÇáúÌóÇãöÚõ ÈóíúäóåõãóÇ Ãóäøóåõ
ÚóÞúÏõ ãõÚóÇæóÖóÉò íõÞúÕóÏõ Èöåö ÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÍõÌøóÊõäóÇ
Ýöí Ðóáößó Ãóäøó åóÐóÇ ÚóÞúÏõ ãõÚóÇæóÖóÉö ãóÇáò ÈöãóÇáò ÝóíóÌõæÒõ ÔóÑúØõ
ÇáúÎöíóÇÑö Ýöíåö ßóÇáúÈóíúÚö æóÊóÃúËöíÑõåõ Ãóäøóåõ áóãøóÇ ßóÇäó
ÇáúãóÞúÕõæÏõ ÇáúãóÇáó æóÞóÏú íóÞóÚõ äóÝúíõåõ ÞóÈúáó Ãóäú íõÑóæøöíó
ÇáúãóÑúÁõ ÇáäøóÙóÑó Ýöíåö Ýóåõæó ãõÍúÊóÇÌñ Åáóì ÔóÑúØö ÇáúÎöíóÇÑö Ýöíåöº
áöíóÏúÝóÚó ÇáúÛóÈúäó Úóäú äóÝúÓöåö æóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ Ýöí åóÐóÇ ßóÇáúÈóíúÚö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ Ýöí ÇáÑøóÏøö ÈöÇáúÚóíúÈö íõÌúÚóáõ ßóÇáúÈóíúÚö¡
ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáÑøóÏøö ÈöÎöíóÇÑö ÇáÔøóÑúØö æóÃóäøóåõ íóÍúÊóãöáõ
ÇáúÝóÓúÎó ÈöÇáúÅöÞóÇáóÉö ßóÇáúÈóíúÚö æóíóÚúÊóãöÏõ áõÒõæãõåõ ÊóãóÇãó
ÇáÑøöÖóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøößóÇÍö¡ Ëõãøó Åäú ßóÇäó ÇÈúÊöÏóÇÁõ ÇáúãõÏøóÉö
ãöäú æóÞúÊö ÇáúÚóÞúÏö ÝóÇáúãóäúÝóÚóÉõ áóÇ ÊóÏúÎõáõ Ýöí ÖóãóÇäö
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÅáøóÇ ÈöÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö æóãóÇ íõÊúáóÝõ ÞóÈúáó Ðóáößó
íõÊúáóÝõ Úóáóì ÖóãóÇäöåö ÝóáóÇ íóãúäóÚõåõ ãöäú ÇáúÝóÓúÎö¡ æóÅöäú
ÇÔúÊóÛóáó ÈöÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÓóÞóØó ÎöíóÇÑõåõ ÚöäúÏóäóÇ æóÇáúÍóÞöíÞóÉõ
Ãóäøó ÇÈúÊöÏóÇÁó ÇáúãõÏøóÉö ãöäú Íöíäö íóÊöãøõ ÑöÖóÇåõ ÈöÇáúÚóÞúÏö¡
æóÐóáößó ÚöäúÏó ÇÔúÊöÛóÇáöåö ÈöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ãóæú ÚöäúÏó
ãõÖöíøö ãõÏøóÉö ÇáúÎöíóÇÑö¡ ÝóÅöäú ÓóßóäóåóÇ Ýöí ÇáúãõÏøóÉö ÝóÞóÏú Êóãøó
ÑöÖóÇåõ ÈöÇÔúÊöÛóÇáöåö ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö ÝóíóÓúÞõØõ ÎöíóÇÑõåõ æóÇóááøóåõ
ÃóÚúáóãõ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÔóÑóØó áöäóÝúÓöåö ÇáúÎöíóÇÑó
(15/150)
ËóáóÇËóÉó ÃóíøóÇãò ÝóÅöäú ÑóÖöíóåóÇ
ÃóÎóÐóåóÇ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò æóÅöäú áóãú íóÑúÖóåóÇ ÃóÎóÐóåóÇ ÈöÎóãúÓöíäó
ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝóÇÓöÏóÉñº áöÌóåóÇáóÉö ÇáúÃõÌúÑóÉö¡ æóÅöäú ÓóßóäóåóÇ
ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ãöËúáöåóÇ æóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö ÝöíãóÇ ÇäúåóÏóãó
ãöäúåóÇ ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ áöáúÚóÞúÏö ÇáúÝóÇÓöÏö ÈöÇáúÌóÇÆöÒö æóÅöÐóÇ ÃóÌøóÑó
ÇáúæóÕöíøõ ÏóÇÑó ÇáúíóÊöíãö ãõÏøóÉð ØóæöíáóÉð ÌóÇÒóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõº
áöÃóäøóåõ ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãóåõ áóæú ßóÇäó ÈóÇáöÛðÇ Ýöí ßõáøö ÚóÞúÏò äóÙóÑðÇ
áóåõ ÅáøóÇ Ãóäú íóäúÊóÞöÕó ãöäú ÃóÌúÑö ãöËúáöåóÇ ãóÇ áóÇ íóÊóÛóÇÈóäõ
ÇáäøóÇÓõ Ýöíåö ÝóáóÇ íóÌõæÒõ ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ áöáúÅöÌóÇÑóÉö ÈöÇáúÈóíúÚö
æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõ ãóÃúãõæÑñ ÈöÞõÑúÈóÇäö ãóÇáöåö ÈöÇáúÃóÍúÓóäö æóÈöãóÇ
íóßõæäõ ÃóÕúáóÍó áóåõ ÞóÇáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {: Þõáú ÅÕúáóÇÍñ áóåõãú
ÎóíúÑñ} [ÇáÈÞÑÉ: 220] æóíóÌõæÒõ áöæóßöíáö ÇáúßóÈöíÑö Ãóäú íõÄóÇÌöÑóåóÇ
ÈöãóÇ Þóáøó æóßóËõÑó Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
æóáóÇ íóÌõæÒõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
ÅáøóÇ ÈöãóÇ íóÊóÛóÇÈóäõ ÇáäøóÇÓõ Ýöí ãöËúáöåö æóåõæó äóÙöíÑõ ÇáúÈóíúÚö
Ýöí Ðóáößó. .
ÑóÌõáñ ÊóÒóæøóÌó ÇãúÑóÃóÉð æóåöíó Ýöí ãóäúÒöáò ÈößöÑóÇÁò ÝóãóßóËó
ãóÚóåóÇ ÓóäóÉð Ýöíåö¡ Ëõãøó ØóáóÈó ÕóÇÍöÈõ ÇáúãóäúÒöáö ÇáúßöÑóÇÁó¡
æóÞóÏú ÃóÎúÈóÑóÊú ÇáúãóÑúÃóÉõ ÇáÒøóæúÌó Ãóäøó ÇáúãóäúÒöáó ãóÚóåóÇ
ÈößöÑóÇÁò Ãóæú áóãú ÊõÎúÈöÑúåõ ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ Úóáóì ÇáúãóÑúÃóÉö Ïõæäó
ÇáÑøóÌõáöº áöÃóäøóåóÇ åöíó ÇáøóÊöí ÈóÇÔóÑóÊú ÓóÈóÈó æõÌõæÈö ÇáúÃóÌúÑö
æóåõæó ÇáúÚóÞúÏõ ÝóÅöäú ßóÇäó ÞóÇáó áóåóÇ áóßö Úóáóíøó ãóÚó äóÝóÞóÊößó
ÃóÌúÑõ ÇáúãóäúÒöáö ßóÐóÇ¡ æóßóÐóÇ æóÖóãöäóåõ áöÑóÈøö ÇáúãóäúÒöáö Ýóåõæó
Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ íóÖúãóäõ ÏóíúäðÇ æóÇÌöÈðÇ áöÑóÈøö ÇáúãóäúÒöáö¡
æóÅöäú ÃóÔúåóÏó áóåóÇ Èöåö æóáóãú íóÖúãóäúåõ áöÑóÈøö ÇáúãóäúÒöáö¡ Ëõãøó
áóãú íõÚúØöåóÇ Ýóáóåõ Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúÃóÌúÑó ÚóáóíúåóÇ áóÇ áóåóÇ
ÝóáóÇ íóßõæäõ åõæó ÖóÇãöäðÇ áóåóÇ Ðóáößó Èóáú åóÐóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáúåöÈóÉö ãöäúåõ ÝóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÚúØóì¡ æóÅöäú ÔóÇÁó áóãú íõÚúØö.
¡ æóÅöÐóÇ ÊóßóÇÑóì ÏóÇÑðÇ áóãú íóÑóåóÇ Ýóáóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ ÅÐóÇ ÑóÂåóǺ
áöÃóäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ßóÇáúÈóíúÚö íóÚúÊóãöÏõ ÊóãóÇãó ÇáÑøöÖóÇ ÝóßóãóÇ áóÇ
íóÊöãøõ ÇáÑøöÖóÇ Ýöí ÇáúÈóíúÚö ÞóÈúáó ÇáÑøõÄúíóÉö¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö¡ æóÑõÄúíóÉõ ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóåõæó ÇáúãóäúÝóÚóÉõ áóÇ
ÊóÊóÃóÊøóì æóáóßöäú íóÕöíÑõ Ðóáößó ãóÚúáõæãðÇ ÈöÑõÄúíóÉö ÇáÏøóÇÑö
ÝóÅöäøó ãóäúÝóÚóÉó ÇáÓøõßúäóì ÊóÎúÊóáöÝõ ÈöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáÏøóÇÑö Ýöí
ÇáÖøöíÞö æóÇáÓøóÚóÉöº æóáöåóÐóÇ áóæú ßóÇäó ÑóÂåóÇ ÞóÈúáó Ðóáößó ÝóáóÇ
ÎöíóÇÑó áóåõ ÝöíåóÇ ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÇäúåóÏóãó ãöäúåóÇ ÔóíúÁñ íóÖõÑøõ
ÈöÇáÓøõßúäóì ÝóÍöíäóÆöÐò íóÊóÎóíøóÑõ áöáÊøóÛóíøõÑö æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó
ÏóÇÑðÇ ÓóäóÉð ßõáøó ÔóåúÑò ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò áóãú íóßõäú áöæóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ Ãóäú íóÝúÓóÎó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÞóÈúáó ßóãóÇáö ÇáÓøóäóÉöº áöÃóäøó
ÇáÕøóÝúÞóÉó æóÇÍöÏóÉñ ÈöÇÊøöÍóÇÏö ÇáúÚóÇÞöÏóíúäö ÝóÈöÇáÊøóÝúÕöíáö Ýöí
ÐößúÑö ÇáúÈóÏóáö áóÇ ÊóÊóÝóÑøóÞõ ÇáÕøóÝúÞóÉõ æóáóßöäøó åóÐóÇ
ÇáÊøóÝúÕöíáó æõÌõæÏõåõ ßóÚóÏóãöåö Ýóíóßõæäõ ÇáúÚóÞúÏõ áóÇÒöãðÇ Ýöí
ÌóãöíÚö ÇáÓøóäóÉö áóÇ íóÝúÓóÎõåõ ÃóÍóÏõåõãóÇ ÅáøóÇ ÈöÚõÐúÑò¡ æóÅöäú
ÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÇÓúÊóÃúÌóÑúÊõåóÇ ÔóåúÑðÇ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõº
áöÃóäøóåõ íõäúßöÑõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáÔøóåúÑö æóáóæú
ÃóäúßóÑó ÃóÕúáó ÇáúÚóÞúÏö ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ Þóæúáóåõ ãóÚó íóãöíäöåö
ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóäúßóÑó ÇáÒøöíóÇÏóÉó æóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ
ÇáúãõÄóÇÌöÑöº áöÃóäøóåóÇ ÊõËúÈöÊõ ÇáÒøöíóÇÏóÉó¡ æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ
ÔóåúÑðÇ ÈöÏöÑúåóãò ÝóÓóßóäóåóÇ ÔóåúÑóíúäö ÝóÚóáóíúåö ßöÑóÇÁõ ÇáÔøóåúÑö
ÇáúÃóæøóáö æóáóÇ ßöÑóÇÁó Úóáóíúåö Ýöí ÇáÔøóåúÑö ÇáËøóÇäöíº áöÃóäøóåõ
ÛóÇÕöÈñ Ýöí ÇáÓøõßúäóì¡ æóÇáúãóäóÇÝöÚõ áóÇ ÊóÊóÞóæøóãõ ÅáøóÇ ÈöÇáúÚóÞúÏö
æóÚöäúÏó ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Úóáóíúåö ÃóÌúÑõ
ãöËúáöåóÇ Ýöí ÇáÔøóåúÑö ÇáËøóÇäöí æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ äóÙöíÑóåõ Ýöí
ÇáúÚóÇÑöíøóÉö ÝóÅöäú ÇäúåóÏóãóÊú ãöäú ÓõßúäóÇåõ ÝóÞóÇáó: ÅäøóãóÇ
ÇäúåóÏóãóÊú Ýöí
(15/151)
ÇáÔøóåúÑö ÇáúÃóæøóáö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ
áöÅöäúßóÇÑöåö æõÌõæÈó ÇáÖøóãóÇäö æóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ ÑóÈøö
ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøóåõ íõËúÈöÊõ ÇáÓøóÈóÈó ÇáúãõæÌöÈó áöáÖøóãóÇäö Úóáóíúåö¡
æóßóÐóáößó Åäú ÒóÇÏó Úóáóì ÇáÔøóåúÑö íóæúãðÇ Ãóæú íóæúãóíúäöº áöÃóäøóåõ
ÛóÇÕöÈñ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó ÝóíóÓúÊóæöí Ýöíåö Þóáöíáõ ÇáúãõÏøóÉö æóßóËöíÑõåóÇ.
æóÅöÐóÇ ÃóÌøóÑó ÇáúÈóíúÊó ãöäú ÑóÌõáò æóÓóáøóãó Åáóíúåö ÇáúãöÝúÊóÇÍó
ÝóáóãøóÇ ÇäúÞóÖóÊú ÇáúãõÏøóÉõ ÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ áóãú ÃóÞúÏöÑú Úóáóì
ÝóÊúÍöåö æóáóãú ÃóÓúßõäúåõ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÕóÇÍöÈö ÇáúÈóíúÊö
æóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÊõåõ ÃóíúÖðÇ¡ ÃóãøóÇ ÌóÚúáõ ÇáúÞóæúáö Þóæúáóåõ
áöÔóåóÇÏóÉö ÇáÙøóÇåöÑö áóåõ ÝóÇáúãöÝúÊóÇÍõ ãóÇ ÇõÊøõÎöÐó ÅáøóÇ áöÝóÊúÍö
ÇáúÈóÇÈö¡ æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ ãóäú æóÕóáó Åáóíúåö ÇáúãöÝúÊóÇÍõ
íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÝóÊúÍö ÇáúÈóÇÈö ÅãøóÇ ÈöäóÝúÓöåö Ãóæú Èöãóäú íõÚöíäõåõ
æóÃóãøóÇ ÊóÑúÌöíÍõ ÈóíøöäóÊöåöº ÝóáöÃóäøóåõ íõËúÈöÊõ ÇáúÃóÌúÑó Ýöí
ÐöãøóÉö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÈöÅöËúÈóÇÊöåö ÇáÓøóÈóÈó ÇáúãõæÌöÈó æóåõæó
ÇáÊøóãóßøõäõ ãöäú ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈóÚúÏó ÇáúÚóÞúÏö
æóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ íóäúÝöí Ðóáößó.
æóÅöÐóÇ ÊóßóÇÑóì ÏóÇÑðÇ ÔóåúÑðÇ ÝóÃóÞóÇãó ãóÚóåõ ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøóÇÑö ÝöíåóÇ
Åáóì ÂÎöÑö ÇáÔøóåúÑö ÝóÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ áóÇ ÃõÚúØöíßó ÇáúÃóÌúÑó
áöÃóäøóßó áóãú ÊóÍõáú Èóíúäöí æóÈóíúäó ÇáÏøóÇÑö (ÞóÇáó:) Úóáóíúåö ãöäú
ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÓóÇÈö ãóÇ ßóÇäó Ýöí íóÏöåöº áöÃóäøóåõ ÇÓúÊóæúÝóì ÈóÚúÖó
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóåõæó ãóäúÝóÚóÉõ ÇáúãóäúÒöáö ÇáøóÐöí Ýöí íóÏöåö
ÝóáúíóáúÒóãúåõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÞóÏúÑöåö ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ áöáúÌõÒúÁö ÈöÇáúßõáøö.
ÑóÌõáóÇäö ÇÓúÊóÃúÌóÑóÇ ÍóÇäõæÊðÇ íóÚúãóáóÇäö Ýöíåö ÈöÃóäúÝõÓöåöãóÇ
ÝóÚóãóÏó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÝóÇÓúÊóÃúÌóÑó ÎóÝöíÑðÇ ÝóÃóÞúÚóÏóåõ Ýöí ÇáúÍóÇäõæÊö
æóÃóÈóì ÇáúÂÎóÑõ Ãóäú íóÏóÚóåõ.
(ÞóÇáó:) áóåõ Ãóäú íõÞúÚöÏó Ýöí äóÕöíÈöåö ãóäú ÔóÇÁó ãóÇ áóãú íõÏúÎöáú
Úóáóì ÔóÑöíßöåö Ýöí äöÕúÝöåö ÖóÑóÑðÇ ÈóíøöäðǺ áöÃóäøó áößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ãöáúßõ ãóäúÝóÚóÉö ÇáäøöÕúÝö Ýóáóåõ Ãóäú íóÊóÕóÑøóÝó ÝöíãóÇ
íóãúáößõåõ ßóíúÝó ÔóÇÁó ÅáøóÇ Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÃóÏúÎóáó ÖóÑóÑðÇ Úóáóì
ÔóÑöíßöåö ÝóÍöíäóÆöÐò íõãúäóÚõ ãöäú Ðóáößóº áöÃóäøó ÊóÕóÑøõÝóåõ
ãõÊóÚóÏøò Åáóì äóÕöíÈö ÔóÑöíßöåö æóÝöíåö ÖóÑóÑñ Úóáóíúåö¡ æóßóÐóáößó Åäú
ßóÇäó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÃóßúËóÑó ãóÊóÇÚðÇ ãöäú ÇáúÂÎóÑö¡ æóÅöäú ÃóÑóÇÏó
ÃóÍóÏõåõãóÇ Ãóäú íóÈúäöíó æóÓóØó ÇáúÍóÇäõæÊö ÍóÇÆöØðÇ áóãú íóßõäú áóåõ
Ðóáößó áöÃóäøó ÇáúÈöäóÇÁó ÊóÕóÑøõÝñ Ýöí ÇáúÚóíúäö ÝóÅöäøó ãóÇ íóãúáößõ
ãóÇáößõ ÇáÑøóÞóÈóÉö æóåõãóÇ íóãúáößóÇäö ÇáúãóäúÝóÚóÉó Ïõæäó ÇáÑøóÞóÈóÉö¡
ÝóÅöäú ÊóßóÇÑóì ÈóíúÊðÇ æóÏõßøóÇäðÇ Úóáóì ÈóÇÈöåö ßõáøó ÔóåúÑò
ÈöÏöÑúåóãò æóÇáÏøõßøóÇäõ Ýöí ØóÑöíÞö ÇáúãõÓúáöãöíäó ÝóÍöíáó Èóíúäóåõ
æóÈóíúäó Ãóäú íóÊóÑóÝøóÞó ÈöÇáÏøõßøóÇäö ÝóÇáúßöÑóÇÁõ ÌóÇÆöÒñ Ýöí
ÇáÏøóÇÑö æóíóÑúÝóÚõ Úóäúåõ ÈöÍöÓóÇÈö ÇáÏøõßøóÇäö áöÃóäøóåõ ÃóÖóÇÝó
ÇáúÚóÞúÏó ÝöíåöãóÇ Åáóì ãóÍöáøöåö æóåõæó Úóíúäñ ãõäúÊóÝöÚñ Èöåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú áóãú íóÊóÚóÑøóÖú áóåõ ÅäúÓóÇäñ ÍóÊøóì
ÇÓúÊóæúÝóì ãóäúÝóÚóÊóåõãóÇ ÓóäóÉð ßóÇäó Úóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ ßóÇãöáðÇ
ÝóÃõÍöíáó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÇáÊøóÑóÝøõÞö ÈöÇáÏøõßøóÇäö ÝóíõÑúÝóÚõ Úóäúåõ
ÈöÍöÓóÇÈöåö ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ßóãóÇ ßóÇäóÇ ÈóíúÊóíúäö ÝóÛóÕóÈó ÃóÍóÏóåõãóÇ
ÛóÇÕöÈñ.
ÑóÌõáóÇäö ÇÓúÊóÃúÌóÑóÇ ãóäúÒöáðÇ æóÇÔúÊóÑóØóÇ ÝöíãóÇ ÈóíúäóåõãóÇ Ãóäú
íóäúÒöáó ÃóÍóÏõåõãóÇ Ýöí ÃóÞúÕóÇåõ æóÇáúÂÎóÑõ Ýöí ãõÞóÏøöãöåö æóáóãú
íóÔúÊóÑöØóÇ Ðóáößó Ýöí ÃóÕúáö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÌóÇÆöÑóÉñ
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáúÃóÞúÕóì Ãóäú íóäúÒöáó Ýöí ãõÞóÏøöãöåö ãóÚó ÕóÇÍöÈöåöº
áöÃóäøó ÇáúãõæóÇÖóÚóÉó ÇáøóÊöí ÈóíúäóåõãóÇ ÈóÚúÏóãóÇ ãóáóßó
ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÈöÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõåóÇíóÃóÉö
æóÇáúãõåóÇíóÃóÉõ áóÇ Êóßõæäõ æóÇÌöÈóÉð ÝóáóÇ íóßõæäõ ÃóÍóÏõåõãóÇ ÃóÍóÞøó
ÈöÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáúãõÞóÏøóãö ãöäú ÇáúÂÎóÑö æóÅöÐóÇ ÊóßóÇÑóì ÏóÇÑðÇ
áöíóäúÒöáóåóÇ ÈöäóÝúÓöåö æóÃóåúáöåö Ýóáóãú íóäúÒöáúåóÇ æóáóßöäú ÃóäúÒóáó
ÝöíåóÇ ÏóæóÇÈøó æóÈóÞóÑðÇ
(15/152)
ÝóÇäúåóÏóãóÊú ãöäú Úóãóáöåöãú ÝóáóÇ
ÖóãóÇäó Úóáóíúåö áöÃóäøó åóÐóÇ áóíúÓó ÈöÎöáóÇÝò ãöäúåõ ÝóÅöäøó ãóÇ
ÝóÚóáó ãöäú ÊóæóÇÈöÚö ÇáÓøõßúäóì æóÚóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ æóÞöíáó åóÐóÇ ÅÐóÇ
ßóÇäó ãóäúÒöáðÇ ÊóÏúÎõáõ ÇáÏøóæóÇÈøõ ãöËúáó Ðóáößó ÇáúãóäúÒöáö ÚóÇÏóÉð¡
ÝóÅöäú ßóÇäó ÈöÎöáóÇÝö Ðóáößó Ýóåõæó ÛóÇÕöÈñ ÖóÇãöäñº áöãóÇ íóäúåóÏöãõ
ÈöÚóãóáöåö æóÅöÐóÇ ãóÇÊó ÃóÍóÏõ ÇáúãõßóÇÑöíóíúäö ÇäúÊóÞóÖóÊú
ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÚöäúÏóäóÇ æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ: áóÇ ÊóäúÊóÞöÖõ
ÈöãóæúÊöåöãóÇ æóáóÇ ÈöãóæúÊö ÃóÍóÏöåöãóÇ ÅáøóÇ Ýöí ÎóÕúáóÉò æóÇÍöÏóÉò
æóåöíó ÅÐóÇ ÔóÑóØó Úóáóì ÇáúÎóíøóÇØö Ãóäøóåõ íóÎöíØõ ÈöäóÝúÓöåö ÝóãóÇÊó
ÇáúÎóíøóÇØõ ÈöäóÇÁð Úóáóì ÃóÕúáöåö Ãóäøó ÇáúãóäóÇÝöÚó ÌõÚöáóÊú
ßóÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúÞóÇÆöãóÉö¡ Ëõãøó ÇáúÚóÞúÏõ Úóáóì ÇáúÚóíúäö áóÇ
íóÈúØõáõ ÈöãóæúÊö ÃóÍóÏö ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóíúäö ÝóßóÐóáößó ÇáúÚóÞúÏõ Úóáóì
ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõ áóãøóÇ ÌõÚöáó ßóÇáúÚóíúäö ÝóÞóÏú Êóãøó
ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ Ýöí Çáúßõáøö ÝóÈöãóæúÊö ÇáúÃóÌöíÑö áóÇ íóÊóÛóíøóÑõ
Ðóáößóº áöÃóäøó æóÇÑöËóåõ íóÎúáõÝõåõ ÝöíãóÇ ßóÇäó ãõÓúÊóÍóÞøðÇ áóåõ
æóÞóÇÓó ÈöÇáúÃóÑúÖö ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑóÉö ÅÐóÇ ÒóÑúÚóåóÇ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ
Ëõãøó ãóÇÊó ÝóÅöäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó áóÇ ÊóäúÊóÞöÖõ ÈöÇáúÅöäúÝóÇÞö Èóáú
íóÎúáõÝõåõ æóÇÑöËõåõ Ýöí ÊóÑúÈöíóÉö ÇáÒøóÑúÚö ÝöíåóÇ Åáóì æóÞúÊö
ÇáúÅöÏúÑóÇßö æóáöÃóäøó åóÐóÇ ÚóÞúÏõ ãõÚóÇæóÖóÉò íõÞúÕóÏõ Èöåö
ÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóáóÇ íóÈúØõáõ ÈöãóæúÊö ÇáúÚóÇÞöÏö ÅáøóÇ Ãóäú
íóÊóÖóãøóäó åóÐóÇ ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ßóÇáäøößóÇÍö ÝóÅöäú ÒóæøóÌó
ÃóãóÊóåõ¡ Ëõãøó ãóÇÊó Çáúãóæúáóì áóÇ íóÈúØõáõ ÇáúÚóÞúÏõ æóÈöãóæúÊö
ÃóÍóÏö ÇáÒøóæúÌóíúäö íóÑúÊóÝöÚõ ÇáúÚóÞúÏõ áöÊóÖóãøõäöåö ÝóæóÇÊó
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåöº æóáöåóÐóÇ ÊóÈúØõáõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÈöãóæúÊö
ÇáúÎóíøóÇØö ÅÐóÇ ÔóÑóØó Úóáóíúåö ÇáúÚóãóáó ÈöíóÏöåö áöÝóæóÇÊö
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóÊóÈúØõáõ ÇáúßöÊóÇÈóÉõ ÈöãóæúÊö ÇáúãõßóÇÊóÈö
ÚöäúÏóåõ áöÝóæóÇÊö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö æóáóÇ ÊóÈúØõáõ ÈöãóæúÊö
Çáúãóæúáóì ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö æóáóäóÇ ØóÑöíÞóÇäö.
(ÃóÍóÏõåõãóÇ) Ýöí ãóæúÊö ÇáúÃóÌöíÑö ÝóäóÞõæáõ ÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ ÈöÇáúÚóÞúÏö
ÇáúãóäóÇÝöÚõ ÇáøóÊöí ÊóÍúÏõËõ Úóáóì ãöáúßö ÇáúÃóÌöíÑö æóÞóÏú ÝóÇÊó
Ðóáößó ÈöãóæúÊöåö ÝóÊóÈúØõáõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ áöÝóæóÇÊö ÇáúãóÚúÞõæÏö
Úóáóíúåö æóÈóíóÇäõ Ðóáößó Ãóäøó ÑóÞóÈóÉó ÇáÏøóÇÑö ÊóäúÊóÞöáõ Åáóì
ÇáúæóÇÑöËö æóÇáúãóäúÝóÚóÉó ÊóÍúÏõËõ Úóáóì ãöáúßö ÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÈóÇÚó ÇáÏøóÇÑó ÈöÑöÖóÇÁö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
ÈóØóáóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ áöÇäúÊöÞóÇáö Çáúãöáúßö ÝöíåóÇ Åáóì ÛóíúÑöåö
ÊóæúÖöíÍõåõ Ãóäøóåõ ÝöíãóÇ íóÍúÏõËõ ÝöíåóÇ ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈóÚúÏó
ÇáúãóæúÊö åõæó ãõÖöíÝñ áöáúÚóÞúÏö Åáóì ÇáúÛóíúÑö æóáóíúÓó áóåõ æöáóÇíóÉõ
ÅáúÒóÇãö ÇáúÚóÞúÏö Ýöí ãöáúßö ÇáúÛóíúÑö æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó
ÊóÊóÌóÏøóÏõ Ýöí ãöáúßö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÈöÍóÓóÈö ãóÇ íóÍúÏõËõ ãöäú
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóÅöäú.
(Þöíáó) ÝóÚóáóì åóÐóÇ íóäúÈóÛöí Ãóäú ÊóÚúãóáó ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝöíåóÇ ãöäú
ÇáúãõæóÑøöËö.
(ÞõáúäóÇ) ÅäøóãóÇ áóÇ ÊóÚúãóáõ ÅÌóÇÑóÊõåõ áöÃóäøóåõ áóãú íóÊóæóÞøóÝú
Úóáóì ÍóÞøöåö ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö ÝóãóÇ ßóÇäó íóÚúáóãõ ÚöäúÏó Ðóáößó Ãóäøó
ÇáúÚóÞúÏó ãõÖóÇÝñ Åáóì ãóÍóáøö ÍóÞøöåö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøößóÇÍöº
áöÃóäøó ãöáúßó ÇáäøößóÇÍö Ýöí Íõßúãö ãöáúßö ÇáúÚóíúäö ÝóáóÇ íóËúÈõÊõ
áöáúæóÇÑöËö Èöãöáúßö ÑóÞóÈóÉö ÇáúÃóãóÉö ÍóÞøñ ÝöíãóÇ åõæó ÍóÞøõ
ÇáÒøóæúÌö ßóãóÇ áóæú ÈóÇÚóåóÇ Çáúãóæúáóì áóÇ íóÈúØõáõ ÇáäøößóÇÍõ
æóÇáØøóÑöíÞõ ÇáúÂÎóÑõ Ýöí ãóæúÊö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóåõæó Ãóäøóåõ áóæú
ÈóÞöíó ÇáúÚóÞúÏõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö ÅäøóãóÇ íóÈúÞóì Úóáóì Ãóäú íóÎúáõÝóåõ
ÇáúæóÇÑöËõ æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÇáúãõÌóÑøóÏóÉõ áóÇ ÊõæóÑøóËõ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáúãõÓúÊóÚöíÑó ÅÐóÇ ãóÇÊó áóÇ íóÎúáõÝõåõ æóÇÑöËõåõ
Ýöí ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó
(15/153)
ÇáúãõÓúÊóÚöíÑó ãóÇáößñ áöáúãóäúÝóÚóÉö
æóÝöí Íõßúãö ÇáÊøóæúÑöíËö áóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó Çáúãöáúßö ÈöÈóÏóáò
æóÈöÛóíúÑö ÈóÏóáò ßóÇáúÚóíúäöº æóáöåóÐóÇ áóæú ãóÇÊó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ÊóÈúØõáõ ÇáúæóÕöíøóÉõº áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó áóÇ ÊõæóÑøóËõ
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö áóæú ÃóæúÕóì ÈöÑóÞóÈóÉö ÚóÈúÏöåö áöÅöäúÓóÇäò
æóÈöÎöÏúãóÊöåö áöÂÎóÑó ÝóÑóÏøó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ÇáúæóÕöíøóÉó
ßóÇäóÊú ÇáúÎöÏúãóÉõ áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö Ïõæäó æóÑóËóÉö ÇáúãõæÕöí
áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÇáúãõÌóÑøóÏóÉó áóÇ ÊõæóÑøóËõ æóåóÐóÇ áöÃóäøó
ÇáúæöÑóÇËóÉó ÎöáóÇÝóÉñ ÝóáóÇ íõÊóÕóæøóÑõ Ðóáößó ÅáøóÇ ÝöíãóÇ íóÈúÞóì
áöíóßõæäó ãöáúßõ ÇáúãõæóÑøöËö Ýöí ÇáúæóÞúÊö ÇáúÃóæøóáö æóíóÎúáõÝóåõ
ÇáúæóÇÑöËõ Ýöíåö Ýöí ÇáúæóÞúÊö ÇáËøóÇäöí æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÇáúãóæúÌõæÏóÉõ
Ýöí ÍóíóÇÉö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö áóÇ ÊóÈúÞóì æóÇóáøóÊöí áóÇ ÊóÍúÏõËõ áóÇ
ÊóÈúÞóì áöÊõæóÑøóËó æóÇóáøóÊöí ÊóÍúÏõËõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö áóãú Êóßõäú
ãóãúáõæßóÉð áóåõ áöíóÎúáõÝóåõ ÇáúæóÇÑöËõ ÝöíåóÇ ÝóÇáúãöáúßõ áóÇ íóÓúÈöÞõ
ÇáúæõÌõæÏó¡ æóÅöÐóÇ ËóÈóÊó ÇäúÊöÝóÇÁõ ÇáúÅöÑúËö ÊóÚóíøóäó ÈõØúáóÇäõ
ÇáúÚóÞúÏö Ýöíåö ßóÚóÞúÏö ÇáäøößóÇÍö íóÑúÊóÝöÚõ ÈöãóæúÊö ÇáÒøóæúÌöº
áöÃóäøó æóÇÑöËóåõ áóÇ íóÎúáõÝõåõ Ýöíåö æóÝóÕøóáó ÇáúÃóÑúÖó
ÇáúãóÒúÑõæÚóÉó¡ æóÇáÓøóÝöíäóÉõ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú Ýöí áõÌøóÉö ÇáúÈóÍúÑö
ÝóãóÇÊó ÕóÇÍöÈõ ÇáÓøóÝöíäóÉö Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö ÊóÈúØõáõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ
ÝöíåöãóÇ æóáóßöäú Ýöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö áóÇ ÊóÈúØõáõ áöáúÍóÇÌóÉö Åáóì
ÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö ÝóÅöäøó ãöËúáó åóÐöåö ÇáúÍóÇÌóÉö áóÇ ÊõÚúÊóÈóÑõ
áöÅöËúÈóÇÊö ÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÇÈúÊöÏóÇÁð ÍóÊøóì áóæú ãóÖóÊú
æóÇáÒøóÑúÚõ ÈóÞúáñ ÈöÚóÞúÏò ÈóíúäóåõãóÇ ÚõÞöÏóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ Åáóì
æóÞúÊö ÇáúÅöÏúÑóÇßö áöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö ÝóáóÃóäú íóÌõæÒó ÅÈúÞóÇÁõ
ÇáúÚóÞúÏö áöÏóÝúÚö åóÐóÇ ÇáÖøóÑóÑö Ãóæúáóì æóÇáúãõÓúÊóÍúÓóäõ ãöäú
ÇáúÞöíóÇÓö áóÇ íõæÑöÏõ äóÞúÖðÇ Úóáóì ÇáúÞöíóÇÓö ÅÐóÇ ÚóÑóÝúäóÇ åóÐóÇ
ÝóäóÞõæáõ ÑóÌõáóÇäö ÃóÌøóÑóÇ ÏóÇÑðÇ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÝóÇáúÚóÞúÏõ
íõäúÊóÞóÖõ Ýöí ÍöÕøóÊöåö ÝóÅöäú ÑóÖöíó ÇáúæóÇÑöËõ æóåõæó ßóÈöíÑñ Ãóäú
Êóßõæäó ÍöÕøóÊõåõ Úóáóì ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÑóÖöíó Èöåö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ
Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó åóÐóÇ ÚóÞúÏñ ÈóíúäóåõãóÇ Ýöí ÍöÕøóÊöåö
ÈöÇáÊøóÑóÇÖöí¡ æóÐóáößó ÌóÇÆöÒñ¡ æóÅöäú ßóÇäó ãõÔóÇÚðǺ áöÃóäøóåõ
íõÄóÇÌöÑõ ãöäú ÔóÑöíßöåö ÝóÝöí äóÕöíÈö ÇáúÍóíøö ãöäúåõãóÇ ÇáúÚóÞúÏõ
ÈóÇÞòº áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáÔøõíõæÚó ÇáØøóÇÑöÆó áóÇ íóÑúÝóÚõ
ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÅáøóÇ ÒõÝóÑõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -º ÝóÅöäøóåõ Óóæøóì Èóíúäó
ÇáÔøõíõæÚö ÇáØøóÇÑöÆö æóÇáúãõÞóÇÑöäö ÝóÞóÇáó ÈöãóæúÊö: ÃóÍóÏöåöãóÇ
ÊóÈúØõáõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝöíåöãóÇ¡ æóßóÐóáößó áóæú ãóÇÊó ÃóÍóÏõ
ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑöíäó ÝóÈõØúáóÇäõ ÇáúÚóÞúÏö Ýöí äóÕöíÈö ÇáúÂÎóÑö ÈóíúäóäóÇ
æóÈóíúäó ÒõÝóÑõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Úóáóì ÇáúÎöáóÇÝö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ
ÑöæóÇíóÉð Ýöíåö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ßóÞóæúáö
ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -.
ÝóÅöäú ÊóßóÇÑóì ÏóÇÑðÇ ÓóäóÉð Úóáóì Ãóäú íóÌúÚóáó áóåõ ÇáúÃóÌúÑó
ÝóÓóßóäó ÇáÏøóÇÑó ÔóåúÑðÇ ÝóÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáúãóäúÒöáö ÚóÌøöáú áöí
ÇáúÃóÌúÑó ßóãóÇ ÔóÑóØúÊ Úóáóíúßó ÝóÃóÈóì Ãóäú íõÚúØöíóåõ ÝóÃóÑóÇÏó Ãóäú
íõÎúÑöÌóåõ ÞóÈúáó ÇáÓøóäóÉö.
(ÞóÇáó:) íóÃúÎõÐõåõ ÈöÇáúÃóÌúÑö ÍóÊøóì íõÚóÌøöáóåõ æóáóíúÓó áóåõ Ãóäú
íõÎúÑöÌóåõ ÍóÊøóì ÊóãúÖöíó ÇáÓøóäóÉõº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó áóÇÒöãñ
ßóÇáúÈóíúÚö æóÇáúãõÔúÊóÑöí ÅÐóÇ ÇãúÊóäóÚó ãöäú ÅíÝóÇÁö ÇáËøóãóäö
ÝóÇáúÈóÇÆöÚõ íõØóÇáöÈõåõ Èöåö æóáóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÝóÓúÎö ÇáúÈóíúÚö
áöÃóÌúáöåö¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÈóÚúÏó ÔóÑúØö ÇáÊøóÚúÌöíáö
íõØóÇáöÈõåõ ÈöÇáúÃõÌúÑóÉö æóáóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÝóÓúÎö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
áöÃóÌúáöåö¡ æóÅöÐóÇ Èóäóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÊóäøõæÑðÇ
íóÎúÈöÒõ Ýöíåö ÈöÅöÐúäö ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö Ãóæú ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåö ÝóÇÍúÊóÑóÞó
ÈóíúÊõ ÈóÚúÖö ÇáúÌöíÑóÇäö ãöäú ÊóäøõæÑöåö Ãóæú ÈóÚúÖõ ÈõíõæÊö ÇáÏøóÇÑö
ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ ãõÊóÚóÏøò Ýöí åóÐóÇ
ÇáÊøóÓóÈøõÈö ÝóÅöäú
(15/154)
ÇÊøöÎóÇÐó ÇáÊøóäøõæÑö ãöäú ÊóæóÇÈöÚö
ÇáÓøõßúäóì æóáöáÓøóÇßöäö Ãóäú íóÖóÚóåõ Ýöí ãóæúÖöÚöåö ÈöÛóíúÑö ÅÐúäö
ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö ÝóÝöÚúáõåõ Ýöí Ðóáößó ßóÝöÚúáö ÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö.
ÝóÅöäú ÊóßóÇÑóì ãóäúÒöáðÇ ÔóåúÑðÇ ÈöÏöÑúåóãò ÝóÓóßóäóåõ ÃóíøóÇãðÇ¡ Ëõãøó
ÎóÑóÌó æóÊóÑóßóåõ æóáóãú íõÎúÈöÑú ÑóÈøó ÇáúãóäúÒöáö ÍóÊøóì ãóÖóì
ÇáÔøóåúÑõ ÝóÅöäú ÎóÑóÌó ÈöÚõÐúÑò ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑñ ÈöÍöÓóÇÈö ãóÇ Óóßóäó¡
æóÅöäú ÎóÑóÌó ãöäú ÛóíúÑö ÚõÐúÑò ÝóÚóáóíúåö ÃóÌúÑõ ÇáÔøóåúÑö ßõáøöåöº
áöÃóäøó ÈöÎõÑõæÌöåö ÈöÛóíúÑö ÚõÐúÑò áóÇ ÊóäúÝóÓöÎõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝóÈóÞöíó
Êóãóßøõäõåõ ãöäú ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ãóÚó ÞöíóÇãö ÇáúÚóÞúÏö¡
æóÅöäú ÎóÑóÌó ÈöÚõÐúÑò ÝóÞóÏú ÇäúÝóÓóÎóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝóáóÇ ÃóÌúÑó
Úóáóíúåö ÅáøóÇ áöãóÇ ãóÖóì æóåóÐóÇ Úóáóì ÑöæóÇíóÉö åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈö
Ãóäøó ÚöäúÏó ÇáúÚõÐúÑö íóäúÝóÑöÏõ ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöÇáúÝóÓúÎö ãöäú ÛóíúÑö
ÞóÖóÇÁö ÇáúÞóÇÖöíº áöÃóäøó åóÐóÇ Ýöí ÇáúãóÚúäóì ÇãúÊöäóÇÚñ ãöäú
ÇáúÊöÒóÇãò Úóáóì ãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÚóÞúÏó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ýöí Íõßúãö
ÇáúãõÊóÌóÏøöÏö Ýöí ßõáøö ÓóÇÚóÉò¡ ÝóÃóãøóÇ Úóáóì ÑöæóÇíóÉö ÇáÒøöíóÇÏóÇÊö
áóÇ íóäúÝóÓöÎõ ÅáøóÇ ÈöÞóÖóÇÁö ÇáúÞóÇÖöí ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÑøóÏøö
ÈöÇáúÚóíúÈö ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖö ÝóÚóáóì Êöáúßó ÇáÑøöæóÇíóÉö Úóáóíúåö
ÇáúÃóÌúÑõ ÅÐóÇ ÎóÑóÌó ãóÇ áóãú íóÞúÖö ÇáúÞóÇÖöí ÈöÇáúÝóÓúÎö ÅáøóÇ Ãóäú
íõÓóÇÚöÏóåõ ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö Úóáóì Ðóáößó ÈöÃóäú íóÓúßõäó ÇáÏøóÇÑó
ÈöäóÝúÓöåö.
ÑóÌõáñ æóßøóáó ÑóÌõáðÇ Ãóäú íõÄóÇÌöÑó ãóäúÒöáóåõ ÝóÃóÌøóÑóåõ ãöäú ÇÈúäö
Çáúãõæóßøöáö¡ Ãóæú ÃóÈöíåö¡ Ãóæú ÚóÈúÏöåö¡ Ãóæú ãõßóÇÊóÈöåö ÝóáóãøóÇ
ãóÖóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ æóØóÇáóÈóåõãú Çáúæóßöíáõ ÈöÇáúÃóÌúÑö ÃóÈóæúÇ Ãóäú
íõÚúØõæåõ ÝóÇáúÃóÌúÑõ æóÇÌöÈñ Úóáóíúåöãú ÅáøóÇ ÚöäúÏó Çáúãõæóßøöáöº
ÝóÅöäøóåõ áóÇ ÃóÌúÑó Úóáóíúåöº áöÃóäøó ÚóÞúÏó Çáúæóßöíáö ãóÚó åóÄõáóÇÁö
ßóÚóÞúÏö Çáúãõæóßøöáö ÈöäóÝúÓöåö æóåõæó íóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑó áóæú
ÚóÞóÏó ãóÚóåõãú ÈöäóÝúÓöåö ÅáøóÇ Ýöí ÚóÈúÏöåö ÎóÇÕøóÉð ÝóÅöäøó
Çáúãóæúáóì áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ Úóáóì ÚóÈúÏöåö ÏóíúäðÇ¡ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ
ÚóÞóÏó æóßöíáõåõ¡ æóÅöäú ßóÇäó Çáúãóæúáóì åõæó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ æóÑóÈøõ
ÇáÏøóÇÑö ÚóÈúÏóåõ ÝóáóÇ ÃóÌúÑó Úóáóíúåö ÃóíúÖðÇ ÅÐóÇ áóãú íóßõäú Úóáóì
ÇáúÚóÈúÏö Ïóíúäñ áöÃóäøó ßóÓúÈóåõ áöãóæúáóÇåõ¡ æóÅöäú ßóÇäó Úóáóíúåö
Ïóíúäñ ÝóÚóáóì Çáúãóæúáóì ÇáúÃóÌúÑõº áöÃóäøó ßóÓúÈóåõ ÇáúÂäó
áöÛõÑóãóÇÆöåö¡ æóÍóÞøõåõãú Ýöíåö ãõÞóÏøóãñ Úóáóì ÍóÞøö Çáúãóæúáóì
ÝóÇáúãóæúáóì Ýöíåö ßóÃóÌúäóÈöíøò ÂÎóÑó ãóÇ áóãú íóÓúÞõØõ ÇáÏøóíúäõ¡
æóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÇÈúäó Çáúæóßöíáö Ãóæú ÃóÈóÇåõ ÝóÝöí Þóæúáö
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóÇ íóÌõæÒõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ æóÝöí
Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ
ÌóÇÆöÒóÉñ æóÇáúæóßöíáõ íõØóÇáóÈõ ÈöÇáúÃóÌúÑö æóåóÐóÇ äóÙöíÑõ Çáúæóßöíáö
ÈöÇáúÈóíúÚö íóÈöíÚõ ãöãøóäú áóÇ ÊóÌõæÒõ ÔóåóÇÏóÊõåõ áóåõ æóÞóÏú
ÈóíøóäøóÇåõ Ýöí ÇáúÈõíõæÚö¡ æóÅöäú ÃóÌøóÑóåõ Çáúæóßöíáõ ãöäú ÃóÌúäóÈöíøò
ÅÌóÇÑóÉð ÝóÇÓöÏóÉð ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö áöÃóäøó Çáúæóßöíáó íóÖúãóäõ
ÈöÇáúÎöáóÇÝö áóÇ ÈöÝóÓóÇÏö ÇáúÚóÞúÏö ÝóáóíúÓó ßõáøõ æóÇÍöÏò ßóÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÚúÑöÝõ ÇáúÃóÓúÈóÇÈó ÇáúãõÝúÓöÏóÉó
áöáúÚóÞúÏö æóÚóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÃóÌúÑõ ãöËúáö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó
Çáúæóßöíáó ÝöíãóÇ ÈóÇÔóÑóåõ ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãó Çáúãõæóßøöáö ÝóßóÃóäøó
Çáúãõæóßøöáó ÈóÇÔóÑó ÇáúÚóÞúÏó ÇáúÝóÇÓöÏó ÈöäóÝúÓöåö æóÇáúæóßöíáõ åõæó
ÇáøóÐöí íóÓúÊóæúÝöíº áöÃóäøóåõ æóÌóÈó ÈöÚóÞúÏöåö. .
ÑóÌõáñ ÏóÝóÚó ÏóÇÑöåö Åáóì ÑóÌõáò íóÓúßõäõåóÇ æóíóÑõãøõåóÇ æóáóÇ ÃóÌúÑó
áóåóÇ ÝóÃóÌøóÑóåóÇ ãöäú ÑóÌõáò ÝóÇäúåóÏóãóÊú ÇáÏøóÇÑõ ãöäú Óõßúäóì
ÇáúÂÌöÑö (ÞóÇáó:) íõÖóãøöäõ ÑóÈøõ ÇáÏøóÇÑö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó æóíóÑúÌöÚõ
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÈöÐóáößó Úóáóì ÇáøóÐöí ÂÌóÑóåõº áöÃóäøó ÑóÈøó ÇáÏøóÇÑö
ÃóÚóÇÑóåóÇ ãöäú ÇáúãóÏúÝõæÚö Åáóíúåö æóáóíúÓó áöáúãõÓúÊóÚöíÑö Ãóäú
íõÄóÇÌöÑó ÝóßóÇäó
(15/155)
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÛóÇÕöÈðÇ áóåóÇ ÖóÇãöäðǺ
áöãóÇ ÇäúåóÏóãóÊú ãöäú ÓõßúäóÇåõ æóíóÑúÌöÚõ Èöåö Úóáóì ÇáøóÐöí ÂÌóÑóåõ
áöÃóäøóåõ ãóÛúÑõæÑñ ãöäú ÌöåóÊöåö ÈöãõÈóÇÔóÑóÉö ÚóÞúÏö ÇáÖøóãóÇäö æóáóÇ
íóßõæäõ áöÑóÈøö ÇáÏøóÇÑö Ãóäú íõÖóãøöäó ÇáúãõÄóÇÌöÑó ÅáøóÇ Ýöí Þóæúáö
ÃóÈöí íõæÓõÝó ÇáúÃóæøóáö æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ
ÈöäóÇÁð Úóáóì ÛóÕúÈö ÇáúÚóÞóÇÑö.
ÑóÌõáñ æóßøóáó ÑóÌõáðÇ ÈöÃóäú íõÄóÇÌöÑó ãóäúÒöáðÇ áóåõ ÝóæóåóÈóåõ
Çáúæóßöíáõ áöÑóÌõáò Ãóæú ÃóÚóÇÑóåõ ÅíøóÇåõ ÝóÓóßóäóåõ Óöäöíäó¡ Ëõãøó
ÌóÇÁó ÕóÇÍöÈõåõ ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ Úóáóì Çáúæóßöíáö æóáóÇ Úóáóì
ÇáÓøóÇßöäöº áöÃóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÛóÇÕöÈñ ÝóÇáúæóßöíáõ Ýöí
ÇáúåöÈóÉö æóÇáúÅöÚóÇÑóÉö ãõÎóÇáöÝñ æóáóßöäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó áóÇ
ÊóÊóÞóæøóãõ Úóáóì ÇáúÛóÇÕöÈö ãöäú ÛóíúÑö ÚóÞúÏò.
ÑóÌõáñ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ãóäúÒöáðÇ æóÇáúãóäúÒöáõ ãõÞúÝóáñ ÝóÞóÇáó áóåõ ÑóÈøõ
ÇáúãóäúÒöáö ÎõÐú ÇáúãöÝúÊóÇÍó æóÇÝúÊóÍúåõ æóÇÓúßõäúåõ ÝóÝóÊóÍó ÇáÑøóÌõáõ
ÇáúãóäúÒöáó æóÃóÚúØóì ÃóÌúÑó ÇáúÍóÏøóÇÏö áöÝóÊúÍö ÇáúÞõÝúáö äöÕúÝó
ÏöÑúåóãò ÝóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó ÈöãóÇ ÃóÚúØóì ÇáúÍóÏøóÇÏó Úóáóì
ÑóÈøö ÇáúãóäúÒöáöº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáøóÐöí ÇáúÊóÒóãóåõ ÈöÚóÞúÏö
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóáóãú íóßõäú Ýöíåö ãóÃúãõæÑðÇ ãöäú ÌöåóÉö ÑóÈøö
ÇáúãóäúÒöáö¡ æóÅöäú ÇäúßóÓóÑó ÇáúÞõÝúáõ ãöäú ãõÚóÇáóÌóÉö ÇáúÍóÏøóÇÏö
ÝóÇáúÍóÏøóÇÏõ ÖóÇãöäñ áöÞöíãóÊöåöº áöÃóäøóåõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÃóÌöíÑö
ÇáúãõÔúÊóÑóßö Ýóíóßõæäõ ÖóÇãöäðǺ áöãóÇ ÌóäóÊú íóÏõåõ æóáóÇ íóÖúãóäõ
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÇáúÞõÝúáó ÅÐóÇ ÚóÇáóÌóåõ ÈöãóÇ íõÚóÇáóÌõ ãöËúáõåõº
áöÃóäøó ÕóÇÍöÈó ÇáúÞõÝúáö ÞóÏú ÃóÐöäó áóåõ Ýöí ÝóÊúÍöåö æóáóíúÓó áóåõ
ÚöæóÖñ ÈöãõÞóÇÈóáóÉö Úóãóáöåö Ýöí ÝóÊúÍò ÇáúÞõÝúáö¡ æóßóÐóáößó Åäú
ÚóÇáóÌóåõ ÇáúÍóÏøóÇÏõ ÚöáóÇÌðÇ ÎóÝöíÝðÇ ÝóÇäúßóÓóÑó íõÑöíÏõ Èöåö ÅÐóÇ
ßóÇäó íóÚúáóãõ Ãóäøó ÇáöÇäúßöÓóÇÑó áóãú íóßõäú ÈöÝöÚúáöåö æóåóÐóǺ
áöÃóäøó ÇáúÃóÌöíÑó ÇáúãõÔúÊóÑóßó áóÇ íõÖóãøóäõ ÈöãóÇ íõÊúáóÝõ áóÇ
ÈöÚóãóáöåö æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÅÌóÇÑóÉö ÇáúÍóãøóÇãóÇÊö]
ö (ÞóÇáó: - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÐõßöÑó Úóäú ÚõãóÇÑóÉó Èúäö ÚõÞúÈóÉó
ÞóÇáó: ÞóÏöãóÊú Åáóì ÚõËúãóÇäó Èúäö ÚóÝøóÇäó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ -
æóÓóÃóáóäöí Úóäú ãóÇáöí ÝóÃóÎúÈóÑúÊõåõ Ãóäøó áöí ÛöáúãóÇäðÇ ÍóÌøóÇãöíäó
áóåõãú ÛóáøóÉñ æóÍóãøóÇãðÇ áóåõ ÛóáøóÉñ ÝóßóÑöåó áöí ÛóáøóÉó
ÇáúÍóÌøóÇãöíäó æóÛóáøóÉó ÇáúÍóãøóÇãö æóÞóÏú ÊóÞóÏøóãó ÇáúßóáóÇãõ Ýöí
ßóÓúÈö ÇáúÍóÌøóÇãö¡ ÝóÃóãøóÇ ÛóáøóÉõ ÇáúÍóãøóÇãö ÝóÞóÏú ßóÑöåóåõ ÈóÚúÖõ
ÇáúÚõáóãóÇÁö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÃóÎúÐðÇ ÈöÙóÇåöÑö ÇáúÍóÏöíËö)
ÞóÇáõæÇ ÇáúÍóãøóÇãõ ÈóíúÊõ ÇáÔøóíúØóÇäö ÝóÓóãøóÇåõ ÑóÓõæáõ Çááøóåö -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «ÔóÑøó ÈóíúÊò¡ ÊõßúÔóÝõ Ýöíåö
ÇáúÚóæúÑóÇÊõ¡ æóÊõÕóÈøõ Ýöíåö ÇáúÛõÓóÇáóÇÊõ æóÇáäøóÌóÇÓóÇÊõ» ¡
æóãöäúåõãú ãóäú ÝóÕóáó Èóíúäó ÍóãøóÇãö ÇáÑøöÌóÇáö æóÍóãøóÇãó ÇáäøöÓóÇÁö
ÝóÞóÇáõæÇ: íõßúÑóåõ ÇÊøöÎóÇÐõ ÍóãøóÇãö ÇáäøöÓóÇÁó áöÃóäøóåõäøó ãõäöÚúäó
ãöäú ÇáúÎõÑõæÌö æóÃõãöÑúäó ÈöÇáúÞóÑóÇÑö Ýöí ÇáúÈõíõæÊö¡
æóÇÌúÊöãóÇÚõåõäøó ÞóáøóãóÇ íóÎúáõæ Úóäú ÝöÊúäóÉò æóÞóÏú Ñõæöíó Ãóäøó
äöÓóÇÁð ÏóÎóáúäó Úóáóì ÚóÇÆöÔóÉó - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåóÇ - ÝóÞóÇáóÊú:
ÃóäóÊõäøó ãöäú ÇááøóÇÊöí íóÏúÎõáúäó ÇáúÍóãøóÇãó æóÃóãóÑóÊú
ÈöÅöÎúÑóÇÌöåöäøó¡ æóÇáÕøóÍöíÍõ ÚöäúÏóäóÇ Ãóäøóåõ áóÇ ÈóÃúÓó ÈöÇöÊøöÎóÇÐö
ÇáúÍóãøóÇãö áöáÑøöÌóÇáö æóÇáäøöÓóÇÁö ÌóãöíÚðÇ áöáúÍóÇÌóÉö Åáóì Ðóáößó
ÎõÕõæÕðÇ Ýöí ÏöíóÇÑöäóÇ æóÇáúÍóÇÌóÉõ Ýöí ÍóÞøö ÇáäøöÓóÇÁö ÃóÙúåóÑõ
áöÃóäøó ÇáúãóÑúÃóÉó ÊóÍúÊóÇÌõ Åáóì ÇáöÇÛúÊöÓóÇáö ãöäú ÇáúÍóíúÖö
æóÇáäøöÝóÇÓö æóÇáúÌóäóÇÈóÉö æóáóÇ ÊóÊóãóßøóäõ ãöäú Ðóáößó ÅáøóÇ Ýöí
ÇáúÃóäúåóÇÑö
(15/156)
æóÇáúÍöíóÇÖö ßóãóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäúåõ
ÇáÑøóÌõáõ æóáöÃóäøó ÇáúãóØúáõæÈó Èöåö ãóÚúäóì ÇáÒøöíäóÉö ÈöÅöÒóÇáóÉö
ÇáÏøóÑóäö æóÍóÇÌóÉõ ÇáäøöÓóÇÁö ÝöíãóÇ íóÑúÌöÚõ Åáóì ÇáÒøöíäóÉö ÃóßúËóÑõ
æóÞóÏú ÕóÍøó Ýöí ÇáúÍóÏöíËö Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - «ÏóÎóáó ÍóãøóÇãó ÇáúÌõÍúÝóÉö» æóÊóÃúæöíáõ ãóÇ Ñõæöíó ãöäú
ßóÑóÇåóÉö ÇáÏøõÎõæáö ÅÐóÇ ßóÇäó ãóßúÔõæÝó ÇáúÚóæúÑóÉö¡ ÝóÃóãøóÇ ÈóÚúÏó
ÇáÓøóÊúÑö ÝóáóÇ ÈóÃúÓó ÈöÏõÎõæáö ÇáúÍóãøóÇãö æóáóÇ ßóÑóÇåóÉó Ýöí ÛóáøóÉö
ÇáúÍóãøóÇãö ßóãóÇ áóÇ ßóÑóÇåóÉó Ýöí ÛóáøóÉö ÇáÏøõæÑö æóÇáúÍóæóÇäöíÊö.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÇáÑøóÌõáõ ÍóãøóÇãðÇ ãõÏøóÉð ãóÚúáõæãóÉð ÈöÃóÌúÑò
ãóÚúáõæãò Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ Úóíúäñ ãõäúÊóÝóÚñ Èöåö Úóáóì æóÌúåò
ãõÈóÇÍò ÔóÑúÚðÇ ÝóÅöäú ßóÇäó ÍóãøóÇãðÇ áöáÑøöÌóÇáö æóÍóãøóÇãðÇ
áöáäøöÓóÇÁö æóÞóÏú ÌóÏøóÏóåõãóÇ ÌóãöíÚðÇ ÝóÓõãøöíó Ýöí ßöÊóÇÈö
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÍóãøóÇãðÇ Ýóåõæó ÝóÇÓöÏñ Ýöí ÇáúÞöíóÇÓöº áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ
ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÍóãøóÇãðÇ æóÇÍöÏðÇ ÝóÅöäøó ÇáäøóßöÑóÉó Ýöí ãóæúÖöÚö
ÇáúÅöËúÈóÇÊö ÊóÎõÕøõ æóáóÇ íóÏúÑöí ÃóíøóåõãóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó æóåõãóÇ
íóÊóÝóÇæóÊóÇäö Ýöí ÇáúãóÞúÕõæÏö ÝóÊóÊóãóßøóäõ ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ ÈöÓóÈóÈö
åóÐöåö ÇáúÌóåóÇáóÉö¡ æóáóßöäøöí ÃóÏøóÚöí ÇáúÞöíóÇÓó æóÃõÌöíÒõ áóåõ
ÇáúÍóãøóÇãóíúäö ÌóãöíÚðÇ áóÚõÑúÝö ÇááøöÓóÇäöº ÝóÅöäøóåõ íõÞóÇáõ:
ÍóãøóÇãõ ÝõáóÇäò æóåõãóÇ ÍóãøóÇãóÇäö æóÇáúãóÚúÑõæÝõ ÈöÇáúÚõÑúÝö
ßóÇáúãóÔúÑõæØö ÈöÇáäøóÕøö æóÚöãóÇÑóÉõ ÇáúÍóãøóÇãö Ýöí ÕóÇÑõæÌöåö
æóÍóæúÖöåö æóãóÓöíáö ãóÇÆöåö æóÅöÕúáóÇÍö ÞöÏúÑöåö Úóáóì ÑóÈøö
ÇáúÍóãøóÇãöº áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÇáúãóÞúÕõæÏóÉó ÈöÇáúÍóãøóÇãö áóÇ
ÊóÊöãøõ ÅáøóÇ ÈöåóÐöåö ÇáúÃóÔúíóÇÁö æóÚóáóì ÇáúãõÄóÇÌöÑö Ãóäú íõãóßøöäó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöãóÇ ÃóÌøóÑóåõ Úóáóì ÇáúæóÌúåö
ÇáøóÐöí åõæó ãóÞúÕõæÏõåõ æóáöÃóäøó ÇáúãóÑúÌöÚó Ýöí åóÐóÇ Åáóì ÇáúÚõÑúÝö
æóÝöí ÇáúÚõÑúÝö ÕóÇÍöÈõ ÇáúÍóãøóÇãö åõæó ÇáøóÐöí íõÍóÕøöáõ åóÐöåö
ÇáúÃóÚúãóÇáó ÝóÅöäú ÇÔúÊóÑóØó ÇáúãóÑóãøóÉó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
ÝóÓóÏóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõº áöÃóäøó ÇáúãóÑóãøóÉó Úóáóì ÇáúÂÎóÑ ÝóåóÐóÇ ÔóÑúØñ
ãõÎóÇáöÝñ áöãõÞúÊóÖóì ÇáúÚóÞúÏö¡ Ëõãøó ÇáúãóÔúÑõæØõ Úóáóì
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ãöäú Ðóáößó ÃóÌúÑõåõ æóåõæó ãóÌúåõæáõ ÇáúãöÞúÏóÇÑö
æóÇáúÌöäúÓö æóÇáÕøöÝóÉö æóÌóåóÇáóÉõ ÇáúÃõÌúÑóÉö ÊõÝúÓöÏõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉó
æóáóæú ÇÔúÊóÑóØó Úóáóíúåö ÑóÈøõ ÇáúÍóãøóÇãö ÚóÔóÑóÉó ÏóÑóÇåöãó Ýöí ßõáøö
ÔóåúÑò áöãóÑóãøóÊöåö ãóÚó ÇáúÃõÌúÑóÉö æóÃóÐöäó áóåõ Ãóäú íõäúÝöÞóåóÇ
Úóáóíúåö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ãóÚúáõæãõ ÇáúãöÞúÏóÇÑö¡ æóÞóÏú
ÌóÚóáóåõ äóÇÆöÈðÇ Úóäú äóÝúÓöåö Ýöí ÅäúÝóÇÞöåö Úóáóì ãöáúßöåö ÝóÈöåóÐóÇ
íóÓúÊóÏöáøõ ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Úóáóì ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ßöÊóÇÈö ÇáúÈõíõæÚö ÅÐóÇ
ÞóÇáó áöãóÏöíäöåö ÃõÓóáøöãõ ãóÇáöí Úóáóíúßó ÝóÅöäøó åõäóÇßó áóãú
íõÈóíøöäú áóåõ ãóäú íóÔúÊóÑöí ãöäúåõ ãóÇ íóÑõãøõ Èöåö ÇáúÍóãøóÇãó æóãóäú
íóÓúÊóÃúÌöÑõåõ áöÐóáößó æóãóÚó åóÐóÇ ÌóæøóÒó ÇáÊøóæúßöíáó¡ æóßóÐóáößó
ÐóßóÑó ÈóÚúÏó åóÐóÇ Ýöí ÅÌóÇÑóÉö ÇáÏøóæóÇÈøö áóæú ÃóãóÑóåõ ÈöÅöäúÝóÇÞö
ÈóÚúÖö ÇáúÃõÌúÑóÉö Úóáóì ÇáÏøóÇÈøóÉö Úóáóì ÚóáóÝöåóÇ ÌóÇÒó Ðóáößó
æóåõãóÇ ÓóæóÇÁñ ÍóÊøóì ÒóÚóãó ÈóÚúÖõ ãóÔóÇíöÎöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ -
Ãóäøó ÇáúÌóæóÇÈó ÞóæúáõåõãóÇ æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö Þóæúáõ ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóÇ íóÌõæÒõ Ðóáößó æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ Þóæúáõ
Çáúßõáøö.
æóÅöäøóãóÇ ÇÓúÊóÍúÓóäó åõäóÇ ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
áöáÊøóíúÓöíÑö ÝóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ áöáúÍóãøóÇãö íóáúÍóÞõåõ ÇáúÍóÑóÌõ
ÈöÇÓúÊöØúáóÇÚö ÑóÃúíö ÕóÇÍöÈö ÇáúÍóãøóÇãö ÚöäúÏó ßõáøö ãóÑøóÉò
æóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ áöáÏøóÇÈøóÉö ßóÐóáößó¡ Ëõãøó ÞóÏú Úóíøóäó áóåõ
ÇáúãóÍöáøó ÇáøóÐöí ÃóãóÑóåõ ÈöÕóÑúÝö ÇáÏøóíúäö Åáóíúåö ÝóäóÒóáó Ðóáößó
ãóäúÒöáóÉó ÊóÚúíöíäö ãóäú íõÚóÇãöáõåõ ßóãóÇ áóæú ÃóãóÑó ÇáúãóÏöíäó
ÈöÃóäú íõäúÝöÞó Úóáóì ÚöíóÇáöåö ãöäú ÇáÏøóíúäö ÇáøóÐöí áóåõ Úóáóíúåö
ÈöÎöáóÇÝö
(15/157)
ãóÓúÃóáóÉö ÇáÓøóáóãö ÝóÅöäú ÞóÇáó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÞóÏú ÃóäúÝóÞúÊåóÇ Úóáóíúåö áóãú íõÕóÏøóÞú ÅáøóÇ
ÈöÈóíøöäóÊöåö áöÃóäøó ÇáúÃóÌúÑó Ïóíúäñ Ýöí ÐöãøóÊöåö¡ æóÇáúãóÏöíäõ ÅÐóÇ
ÇÏøóÚóì ÞóÖóÇÁó ÇáÏøóíúäö áóÇ íõÞúÈóáõ Ðóáößó ãöäúåõ ÅáøóÇ ÈöÍõÌøóÉò
æóíõÓúÊóÍúáóÝõ ÑóÈøõ ÇáúÍóãøóÇãö Úóáóì Úóãóáöåöº áöÃóäøóåõ áóæú ÃóÞóÑøó
Èöåö áóÒöãóåõ ÝóÅöÐóÇ ÃóäúßóÑó íõÓúÊóÍúáóÝõ áöÑóÌóÇÁö äõßõæáöåö¡
æóáóßöäøó ÇáöÇÓúÊöÍúáóÇÝó Úóáóì ÝöÚúáö ÇáúÛóíúÑö íóßõæäõ Úóáóì
ÇáúÚöáúãö¡ æóßóÐóáößó áóæú ÇÔúÊóÑóØó Úóáóíúåö Ãóäøóåõ Ãóãöíäñ Ýöí åóÐöåö
ÇáäøóÝóÞóÉö æóÃóäøó ÇáúÞóæúáó Þóæúáõåõ ÝöíåóÇ áóãú íóßõäú ÇáúÞóæúáõ
Þóæúáóåõº áöÃóäøó ÇáúãóÏöíäó ÖóÇãöäñ ãóÇ Ýöí ÐöãøóÊöåö æóÇÔúÊöÑóÇØõ
ßóæúäö ÇáÖøóÇãöäö ÃóãöíäðÇ ãõÎóÇáöÝñ áöÍõßúãö ÇáÔøóÑúÚö ÝóßóÇäó
ÈóÇØöáðÇ¡ æóáóæú ÌóÚóáóÇ ÈóíúäóåõãóÇ ÑóÌõáðÇ íóÞúÈöÖõåóÇ æóäóÝóÞóÊõåóÇ
Úóáóì ÇáúÍóãøóÇãö ÝóÞóÇáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ: ÏóÝóÚúÊåóÇ Åáóíúåö
æóßóÐøóÈóåõ ÑóÈøõ ÇáúÍóãøóÇãö ÝóÅöäú ÃóÞóÑøó ÇáúÚóÏúáõ ÈöÞóÈúÖöåóÇ
ÈóÑöÆó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõº áöÃóäøóåõ æóßöíáõ ÑóÈøö ÇáúÍóãøóÇãö Ýöí
ÇáúÞóÈúÖö ÝóíóÕöÍøõ ãöäúåõ ÇáúÅöÞúÑóÇÑõ ÈöÇáúÞóÈúÖö æóíõÌúÚóáõ
ßóÅöÞúÑóÇÑö Çáúãõæóßøöáö ÈöÐóáößó ÝóÅöäøó ÑóÈøó ÇáúÍóãøóÇãö Íöíäó
ÓóáøóØóåõ Úóáóì ÇáúÞóÈúÖö ÝóÞóÏú ÓóáøóØóåõ Úóáóì ÇáúÅöÎúÈóÇÑö Èöåö¡
Ëõãøó ÇáúÚóÏúáõ Ãóãöíäñ ÝöíãóÇ íóÕöáõ Åáóíúåö Ýóíóßõæäõ ÇáúÞóæúáõ
Þóæúáóåõ ÝöíãóÇ íóÏøóÚöí ãöäú ÖóíóÇÚò Ãóæú äóÝóÞóÉò ãóÚó íóãöíäöåö
ßóÇáúãõæÏöÚö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúÚóÏúáõ ßóÝöíáðÇ ÈöÇáúÃóÌúÑö ßóÇäó ãöËúáó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÛóíúÑó ãõÄúÊóãóäò æóáóÇ íõÕóÏøóÞõº áöÃóäøó ÇáúßóÝöíáó
ÖóÇãöäñº áöãóÇ ÇáúÊóÒóãóåõ Ýöí ÐöãøóÊöåö ßóÇáúÃóÕöíáö æóáóíúÓó áöÑóÈøö
ÇáúÍóãøóÇãö Ãóäú íóãúäóÚóåõ ÈöÆúÑó ÇáúãóÇÁö æóãóÓöíáó ãóÇÁö ÇáúÍóãøóÇãö
Ãóæú ãóæúÖöÚó ÓöÑúÞöíäöåö¡ æóÅöäú áóãú íóÔúÊóÑöØúº áöÃóäøó åóÐóÇ ãöäú
ãóÑóÇÝöÞöåö æóãóÌóÇãöÚöåö¡ æóáóÇ íóÊöãøõ ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ÅáøóÇ Èöåö
ÝóßóÇäó ÈóíúÚðÇ æóÇáúÈóíúÚõ íóÕöíÑõ ãóÐúßõæÑðÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÃóÕúáö Ýóåõæó
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÏúÎóáö ÇáúÍóãøóÇãö æóÝöäóÇÆöåö íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö
ãöäú ÛóíúÑö ÔóÑúØò æóáóæú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÞöÏúÑö ÇáúÍóãøóÇãö Ýóåöíó
áöÑóÈøö ÇáúÍóãøóÇãöº áöÃóäøóåóÇ ãõÑóßøóÈóÉñ Ýöí ÈöäóÇÆöåöº æóáöÃóäøó
ÇáÙøóÇåöÑó ÝöíåóÇ íóÔúåóÏõ áöÑóÈøö ÇáúÍóãøóÇãö ÝóÅöäøó ÇÊøöÎóÇÐó
ÇáúÞöÏúÑö æóÅöÕúáóÇÍóåõ Úóáóíúåö.
æóáóæú ÃóÑóÇÏó ÑóÈøõ ÇáúÍóãøóÇãö Ãóäú íõÞúÚöÏó ãóÚó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö
ÃóãöíäðÇ íóÞúÈöÖõ Úóáóíúåö íóæúãðÇ Èöíóæúãò áóãú íóßõäú áóåõ Ðóáößóº
áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó ÕóÇÑó ÃóÍóÞøó ÈöÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÊöáúßó
ÇáäøóÝóÞóÉö ÝóáóíúÓó áöÃóÍóÏò Ãóäú íóÞúÚõÏó ãóÚóåõ Ýöí Ðóáößó
ÇáúãóæúÖöÚö ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåöº áöÃóäøóåõ áóíúÓó áöÑóÈøö ÇáúÍóãøóÇãö ãöäú
ÛóáøóÉö ÇáúÍóãøóÇãö ÔóíúÁñ ÅäøóãóÇ áóåõ ÃóÌúÑñ ãõÓóãøðì Ýöí ÐöãøóÉö
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö¡ ÝóÃóãøóÇ Ýöí ÇáúÛóáøóÉö Ýóåõæó æóÃóÌúäóÈöíøñ ÂÎóÑõ
ÓóæóÇÁñ.
æóáóæú ÇäúÞóÖóÊú ãõÏøóÉõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÝöí ÇáúÍóãøóÇãö ÓöÑúÞöíäñ
ßóËöíÑñ æóÇÏøóÚóÇåõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýóåõæó áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº
áöÃóäøóåõ ãóäúÞõæáñ ßóÓóÇÆöÑö ÇáúÃóãúÊöÚóÉö æóáöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó Ýöíåö
íóÔúåóÏõ áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑöº áöÃóäøó Ðóáößó Úóáóíúåö Ïõæäó ÑóÈøö
ÇáúÍóãøóÇãö æóíõÄúãóÑõ ÈöäóÞúáöåö áöÃóäøó ãóæúÖöÚóåõ ãóãúáõæßñ áöÑóÈøö
ÇáúÍóãøóÇãö æóáóãú íóÈúÞó áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ýöíåö ÍóÞøñ ÝóÚóáóíúåö Ãóäú
íõÝóÑøöÛó ãöáúßó ÇáúÛóíúÑö Úóäú ãóÊóÇÚöåö¡ æóßóÐóáößó Ýöí ÇáÑøóãóÇÏö
ÅÐóÇ ßóÇäó ãõäúÊóÝóÚðÇ Èöåö ÝóÞóÇáó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ åõæó áöí
æóÃóäóÇ ÃóäúÊóÝöÚõ Èöåö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÝóÅöäú
ÃóäúßóÑó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ Ãóäú íóßõæäó ÇáÑøóãóÇÏõ ãöäú Úóãóáöåö
ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõº áöÃóäøó ÑóÈøó ÇáúÍóãøóÇãö íóÏøóÚöí áöäóÝúÓöåö
ÞöÈóáóåõ ÍóÞøðÇ æóåõæó äóÞúáõ Ðóáößó ÇáÑøóãóÇÏö æóíõÝóÑøöÛõ Ðóáößó
ÇáúãóæúÖöÚó ãöäúåõ ÝóÚóáóíúåö Ãóäú íõÈóíøöäóåõ ÈöÇáúÈóíøöäóÉö
æóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ãóÚó íóãöíäöåö æóáóæú ÇÔúÊóÑóØó
Úóáóíúåö Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö äóÞúáó ÇáÑøóãóÇÏö æóÇáÓøöÑúÞöíäö
æóÇáúÛõÓóÇáóÉö áóãú íõÝúÓöÏú Ðóáößó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó
(15/158)
áöÃóäøó Ðóáößó ãõÓúÊóÍóÞøñ Úóáóíúåö
ÈöãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö ÓóæóÇÁñ ßóÇäó ãóÓöíáõ ÇáúãóÇÁö ÙóÇåöÑðÇ Ãóæú
ãõÓúÞóÝðÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóÇáõæÚóÉö æóÇáúßöÑúÈóÇÓö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ
ÇáúÝóÑúÞó æóÅöÐóÇ ßóÇäó Úóáóíúåö ÈöÏõæäö ÇáÔøóÑúØö ÝóáóÇ íóÒöíÏõ
ÈöÇáÔøóÑúØö ÅáøóÇ æóßóÇÏóÉð¡ æóÅöäú ÇÔúÊóÑóØó ÔóíúÆðÇ ãöäú Ðóáößó Úóáóì
ÑóÈøö ÇáúÍóãøóÇãö Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÝóÓóÏóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõº áöÃóäøóåõ
ÔóÑúØñ ãõÝöíÏñ áöÃóÍóÏö ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóíúäö æóáóÇ íóäúÞõÖõåõ ÇáúÚóÞúÏõ¡
æóÐóáößó ãõÝúÓöÏñ áöáúÈóíúÚö¡ ÝóßóÐóáößó ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ.
æóáóæú ÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáúÍóãøóÇãö áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÞóÏú ÊóÑóßúÊ áóßó ÃóÌúÑó
ÔóåúÑóíúäö áóãöÑóãøóÉö ÇáúÍóãøóÇãö ÝóåóÐóÇ áóÇ íõÝúÓöÏõ ÇáúÅöÌóÇÑóÉó
áöÃóäøóåõ æóßøóáóåõ ÈöÃóäú íõäúÝöÞó Ðóáößó ÇáúÞóÏúÑó ãöäú Ïóíúäöåö Úóáóì
ÍóãøóÇãöåö ÝóÅöäú ÞóÇáó: ÞóÏú ÃóäúÝóÞúÊåóÇ áóãú íõÕóÏøóÞú ÅáøóÇ
ÈöÈóíøöäóÉò æóåõæó äóÙöíÑõ ãóÇ ÈóíøóäøóÇ ãöäú ÇáúÚóÔóÑóÉö Ýöí ßõáøö
ÔóåúÑò.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÍóãøóÇãóíúäö ÔõåõæÑðÇ ãõÓóãøóÇÉð ßõáøó ÔóåúÑò
ÈößóÐóÇ ÝóÇäúåóÏóãó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÞóÈúáó ÞóÈúÖöåöãóÇ Ýóáóåõ Ãóäú íóÊúÑõßó
ÇáúÈóÇÞöíó¡ æóÅöäú ÇäúåóÏóãó ÈóÚúÏó ÞóÈúÖöåöãóÇ ÝóÇáúÈóÇÞöí áóåõ áóÇÒöãñ
ÈöÍöÕøóÊöåö ãöäú ÇáúÃóÌúÑöº áöÃóäøó ÊóãóÇãó ÇáÕøóÝúÞóÉö ÈöÞóÈúÖö
ÇáúÍóãøóÇãö Úóáóì ãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáúÚóíúäó ÇáúãõäúÊóÝóÚó ÈöåóÇ
ÊõÞóÇãõ ãóÞóÇãó ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí ÅÖóÇÝóÉö ÇáúÚóÞúÏö Åáóíúåö¡ ÝóßóÐóáößó
Ýöí ÅÊúãóÇãö ÇáÕøóÝúÞóÉö Ýöí ÞóÈúÖöåö æóÊóÝúÑöíÞõ ÇáÕøóÝúÞóÉö ÞóÈúáó
ÇáÊøóãóÇãö íõËúÈöÊõ ÇáúÎöíóÇÑó áöáúÚóÇÞöÏö æóÈóÚúÏó ÇáÊøóãóÇãö áóÇ
íõËúÈöÊõ ßóãóÇ áóæú ÇÔúÊóÑóì ÚóÈúÏóíúäö Ýóåóáóßó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÞóÈúáó
ÇáúÞóÈúÖö Ãóæú ÇõÓúÊõÍöÞøó ßóÇäó áóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ Ýöí ÇáúÈóÇÞöí ÈöÎöáóÇÝö
ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖö¡ æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÈóíúÊóíúäö ÝóÇäúåóÏóãó
ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖö ÝóáóÇ ÎöíóÇÑó áóåõ Ýöí ÇáúÈóÇÞöí ÈöÎöáóÇÝö
ãóÇ ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö.
æóáóæú ÔóÑóØó Úóáóíúåö ÑóÈøõ ÇáúÍóãøóÇãö ßõáøó ÔóåúÑò ÚóÔóÑóÉó
ØóáøóÇÁóÇÊò ÝóÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÝóÇÓöÏóÉñº áöÃóäøó ÇáäøõæÑóÉó ÇáøóÊöí
ÇÔúÊóÑóØó ãóÌúåõæáóÉñ áóÇ íõÚúÑóÝõ ãöÞúÏóÇÑõåóÇ æóáóÇ ãöÞúÏóÇÑõ
ËóãóäöåóÇ Ýöí ßõáøö æóÞúÊò¡ æóÖóãøõ ÇáúãóÌúåõæáö Åáóì ÇáúãóÚúáõæãö
íõæÌöÈõ ÌóåóÇáóÉó Çáúßõáøö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÍóãøóÇãðÇ æóÚóÈúÏðÇ æóÞóÈóÖóåõãóÇ ÝóãóÇÊó ÇáúÚóÈúÏõ
áóÒöãóåõ ÇáúÍóãøóÇãõ ÈöÍöÕøóÊöåöº áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó åõæó
ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ÈöÇáúÍóãøóÇãö æóÈöãóæúÊö ÇáúÚóÈúÏö áóÇ íóÊóãóßøóäõ Ýöíåö
äõÞúÕóÇäñ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÊóÝóÑøõÞó ÇáÕøóÝúÞóÉö ÈóÚúÏó ÇáÊøóãóÇãö
áóÇ íõËúÈöÊõ áöáúÚóÇÞöÏö ÍóÞøó ÇáúÝóÓúÎö¡ æóÅöäú ÇäúåóÏóãó ÇáúÍóãøóÇãõ
æóÅöäøóãóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÇáúÚóÈúÏó áöíóÞõæãó Úóáóì ÇáúÍóãøóÇãö Ýöí
Úóãóáöåö Ýóáóåõ Ãóäú íóÊúÑõßó ÇáúÚóÈúÏó Åäú ÔóÇÁóº áöÃóäøó ÇÓúÊöÆúÌóÇÑó
ÇáúÚóÈúÏö áóãú íóßõäú ãóÞúÕõæÏðÇ áöÚóíúäöåö æóÅöäøóãóÇ ßóÇäó áöÚóãóáö
ÇáúÍóãøóÇãö æóÞóÏú ÊóÚóÐøóÑó ÈöÇäúåöÏóÇãö ÇáúÍóãøóÇãö Ýóíóßõæäõ Ðóáößó
ÚõÐúÑðÇ áóåõ Ýöí ÝóÓúÎö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ßóãóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó
ÇáÑøóÍóÇ ãóÚó ÇáËøóæúÑö áöíóØúÍóäó Èöåö ÝóÇäúåóÏóãó ÇáÑøóÍóǺ ÝóÅöäøóåõ
íóßõæäõ áóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ Ýöí ÇáËøóæúÑöº áöãóÇ ÞõáúäóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ
ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÍóãøóÇãóíúäö ÝóÇäúåóÏóãó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖöº
áöÃóäøó ÇáöÇäúÊöÝóÇÚó Èößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãóÞúÕõæÏñ¡ æóãóäúÝóÚóÉõ
ÃóÍóÏöåöãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖö áöÃóäøó ÇáöÇäúÊöÝóÇÚó Èößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÅÐú ãóäúÝóÚóÉõ ÃóÍóÏöåöãóÇ ÛóíúÑõ ãõÊøóÕöáóÉò ÈöãóäúÝóÚóÉö
ÇáúÂÎóÑö æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÍóãøóÇãðÇ æóÇÍöÏðÇ ÝóÇäúåóÏóãó ãöäúåõ
ÈóíúÊñ ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö Ãóæú ÈóÚúÏóåõ Ýóáóåõ Ãóäú íóÊúÑõßóåõº áöÃóäøó
ãóäúÝóÚóÉó ÈóÚúÖö ÈõíõæÊö ÇáúÍóãøóÇãö ãõÊøóÕöáñ ÈöÇáúÈóÚúÖö æóÈóÚúÏó ãóÇ
ÇäúåóÏóãó ÈóÚúÖõ ÇáúÈõíõæÊö áóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö
ÈöÇáúÈóÇÞöí ãöäú ÇáúæóÌúåö ÇáøóÐöí ßóÇäó ãõÊóãóßøöäðÇ ãöäú ÞóÈúáõ
æóáóæú Ãóäøó ÑóÌõáðÇ ÏóÎóáó ÇáúÍóãøóÇãó ÈöÃóÌúÑò æóÃóÚúØóì ËöíóÇÈóåõ
áöÕóÇÍöÈö ÇáúÍóãøóÇãö íóÍúÝóÙõåóÇ áóåõ ÝóÖóÇÚóÊú áóãú íóßõäú Úóáóíúåö
ÖóãóÇäõåóÇ åóßóÐóÇ
(15/159)
Ñõæöíó Úóäú ÔõÑóíúÍò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÕóÇÍöÈó
ÇáúÍóãøóÇãö Ýöí ÇáËøöíóÇÈö Ãóãöíäñ ßóÇáúãõæÏóÚö ÝóÅöäøó ãóÇ íóÃúÎõÐõåõ
áóíúÓó ÈöÃóÌúÑò Úóáóì ÍóÝöÙó ÇáËøöíóÇÈö æóáóßöäøóåõ ÛóáøóÉõ ÇáúÍóãøóÇãö
æóÅöäøóãóÇ ÍõÈöÓó áöÌóãúÚö ÇáúÛóáøóÉö áóÇ áöÍöÝúÙö ËöíóÇÈö ÇáäøóÇÓö
ÝóáóÇ íóßõæäõ ÖóÇãöäðÇ¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáËøöíóÇÈöíøõ æóåõæó ÇáøóÐöí íóÍúÝóÙõ
ËöíóÇÈó ÇáäøóÇÓö ÈöÃóÌúÑò Ýóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÃóÌöíÑö ÇáúãõÔúÊóÑóßö
Ýöí ÇáúÍöÝúÙö ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö ÝöíãóÇ ÓóÑóÞó ÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÚöäúÏóåõãóÇ íóÖúãóäõ¡ æóÅöäú áóÈöÓó
ÅäúÓóÇäñ ËóæúÈó ÇáúÛóíúÑö ÈöãóÑúÃóì ÇáúÚóíúäö ãöäúåõ Ýóáóãú íóãúäóÚúåõº
áöÃóäøó Ùóäøóåõ ÕóÇÍöÈó ÇáËøóæúÈö Ýóåõæó ÖóÇãöäñ ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö
æóáöÃóäøóåõ ãõÖóíøöÚñ ÊóÇÑößñ áöáúÍöÝúÙö æóáóÇ ãõÚúÊóÈóÑó ÈöÙóäøöåö
æóáóæú ÏóÎóáó ÇáúÍóãøóÇãó ÈöÏóÇäóÞò Úóáóì Ãóäú íõäóæøöÑóåõ ÕóÇÍöÈõ
ÇáúÍóãøóÇãö Ýóåõæó ÝóÇÓöÏñ Ýöí ÇáúÞöíóÇÓöº áöÌóåóÇáóÉö ÞóÏúÑö ãóÇ ÔóÑóØó
Úóáóíúåö Ýöí ÇáäøõæÑóÉöº áöÃóäøó Ðóáößó íóÎúÊóáöÝõ ÈöÇÎúÊöáóÇÝö
ÃóÍúæóÇáö ÇáäøóÇÓö æóáóßöäøóåõ ÊóÑóßó ÇáúÞöíóÇÓó Ýöíåöº áöÃóäøóåõ Úóãóáõ
ÇáäøóÇÓö¡ æóßóÐóáößó áóæú ÃóÚúØóÇåõ ÝóáúÓðÇ Úóáóì Ãóäú íóÏúÎõáó
ÇáúÍóãøóÇãó ÝóíóÛúÊóÓöáó Ýóåõæó ÝóÇÓöÏñ Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö áöÌóåóÇáóÉö
ãöÞúÏóÇÑö ãõßúËöåö æóãöÞúÏóÇÑö ãóÇ íóÕõÈøõ ãöäú ÇáúãóÇÁö áóßöäøóåõ
ÇÓúÊóÍúÓóäó æóÌóæøóÒóåõº áöÃóäøóåõ Úóãóáõ ÇáäøóÇÓö æóÞóÏú ÇÓúÊóÍúÓóäõæåõ
æóÞóÏú ÞóÇáó: - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ãóÇ ÑóÂåõ
ÇáúãõÓúáöãõæäó ÍóÓóäðÇ Ýóåõæó ÚöäúÏó Çááøóåö ÍóÓóäñ æóáöÃóäøó Ýöí
ÇÔúÊöÑóÇØö ÅÚúáóÇãö ãöÞúÏóÇÑö Ðóáößó ÍóÑóÌðÇ æóÇáúÍóÑóÌõ ãóÏúÝõæÚñ
ÔóÑúÚðÇ. .
ÑóÌõáñ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÍóãøóÇãðÇ ÓóäóÉð ÈöÛóíúÑö ÞöÏúÑò æóÇÓúÊóÃúÌóÑó
ÇáúÞöÏúÑó ãöäú ÛóíúÑöåö ÝóÇäúßóÓóÑóÊú ÇáúÞöÏúÑõ æóáóãú íóÚúãóáú Ýöí
ÇáúÍóãøóÇãö ÔóåúÑðÇ ÝóáöÕóÇÍöÈö ÇáúÍóãøóÇãö ÃõÌúÑóÉñº áöÃóäøóåõ Óóáøóãó
ÇáúÍóãøóÇãó Åáóíúåö ßóãóÇ ÇáúÊóÒóãóåõ ÈöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
æóÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ãõÊóãóßøöäñ ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÃóäú íóÓúÊóÃúÌöÑó
ÞöÏúÑðÇ ÂÎóÑó ÝóÚóáóíúåö ÇáúÃóÌúÑõ áöÑóÈøö ÇáúÍóãøóÇãö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ
ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúÞöÏúÑõ áöÑóÈøö ÇáúÍóãøóÇãö ÝóÇäúßóÓóÑóÊú ÝóÅöäøó åõäóÇßó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó áóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ßóãóÇ ÇÓúÊóÍóÞøóåõ
ÈöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ãóÇ áóãú íõÕúáöÍú ÑóÈøõ ÇáúÍóãøóÇãö ÞöÏúÑóåõ æóáóÇ
ÃóÌúÑó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÞöÏúÑö ãöäú íóæúãö ÇäúßóÓóÑóÊú áöÒóæóÇáö Êóãóßøõäöåö
ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáúÞöÏúÑö æóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö Ýöí Ðóáößó ÓóæóÇÁñ
ÇäúßóÓóÑóÊú ãöäú Úóãóáöåö Ãóæú ãöäú ÛóíúÑö Úóãóáöåö ÇáúãõÚúÊóÇÏö¡
æóáöÃóäøóåõ Ãóãöíäñ Ýöí ÇáúÞöÏúÑö ãõÓóáøóØñ Úóáóì ÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö ãöäú
ÌöåóÉö ÕóÇÍöÈö ÇáúÞöÏúÑö æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ. |