ÇáãÈÓæØ
ááÓÑÎÓí ÏÇÑ ÇáãÚÑÝÉ [ßöÊóÇÈõ ÇáúæóÕóÇíóÇ]
(ÞóÇáó) ÇáÔøóíúÎõ ÇáúÅöãóÇãõ ÇáúÃóÌóáøõ ÇáÒøóÇåöÏõ ÔóãúÓõ ÇáúÃóÆöãøóÉö
ÃóÈõæ ÈóßúÑò ãõÍóãøóÏõ Èúäõ ÃóÈöí Óóåúáò ÇáÓøóÑóÎúÓöíøõ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ -: ÇÚúáóãú ÈöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÚóÞúÏñ ãóäúÏõæÈñ Åáóíúåö
ãóÑúÛõæÈñ áóíúÓó ÈöÝóÑúÖò æóáóÇ æóÇÌöÈò ÚöäúÏó ÌõãúåõæÑö ÇáúÚõáóãóÇÁö¡
æóÞóÇáó ÈóÚúÖõ ÇáäøóÇÓö ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúæóÇáöÏóíúäö æóÇáúÃóÞúÑóÈöíäó
ÅÐóÇ ßóÇäõæÇ ãöãøóäú áóÇ íóÑöËõæäóåõ ÝóÑúÖñ¡ æóÚöäúÏó ÈóÚúÖöåöãú
ÇáúæóÕöíøóÉõ æóÇÌöÈóÉñ Úóáóì ÃóÍóÏò ãöãøóäú áóãú íóÑöËõæåõ
æóÇÓúÊóÏóáøõæÇ ÈöÞóæúáöåö - ÊóÚóÇáóì -: {ßõÊöÈó Úóáóíúßõãú ÅÐóÇ ÍóÖóÑó
ÃóÍóÏóßõãú ÇáúãóæúÊõ Åäú ÊóÑóßó ÎóíúÑðÇ ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúæóÇáöÏóíúäö
æóÇáúÃóÞúÑóÈöíäó} [ÇáÈÞÑÉ: 180] æóÇáúãóßúÊõæÈõ ÚóáóíúäóÇ íóßõæäõ
ÝóÑúÖðÇ¡ æóÞóÇáó - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -: «áóÇ íóÍöáøõ áöÑóÌõáò íõÄúãöäõ
ÈöÇóááøóåö æóÇáúíóæúãö ÇáúÂÎöÑö ÅÐóÇ ßóÇäó áóåõ ãóÇáñ íõÑöíÏõ
ÇáúæóÕöíøóÉó Ýöíåö Ãóäú íóÈöíÊó áóíúáóÊóíúäö ÅáøóÇ æóæóÕöíøóÊõåõ
ãóßúÊõæÈóÉñ ÚöäúÏó ÑóÃúÓöåö» ¡ æóÍõÌøóÊõäóÇ Ýöí Ðóáößó Ãóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ãóÔúÑõæÚóÉñ áóäóÇ áóÇ ÚóáóíúäóÇ ÞóÇáó - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ
-: «Åäøó Çááøóåó ÊóÕóÏøóÞó Úóáóíúßõãú ÈöËõáõËö ÃóãúæóÇáößõãú Ýöí ÂÎöÑö
ÃóÚúãóÇÑößõãú ÒöíóÇÏóÉð Ýöí ÃóÚúãóÇáößõãú ÝóÖóÚõæåõ ÍóíúËõ ÔöÆúÊõãú Ãóæú
ÞóÇáó ÍóíúËõ ÃóÍúÈóÈúÊõãú» ¡ æóÇáúãóÔúÑõæÚõ áóäóÇ ãóÇ áóÇ íóßõæäõ
ÝóÑúÖðÇ æóáóÇ æóÇÌöÈðÇ ÚóáóíúäóÇ Èóáú íóßõæäõ ãóäúÏõæÈðÇ Åáóíúåö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáäøóæóÇÝöáö ãöäú ÇáúÚöÈóÇÏóÇÊö Ëõãøó ÇáÊøóÈóÑøõÚõ ÈóÚúÏó
ÇáúæóÝóÇÁö ãõÚúÊóÈóÑñ ÈöÇáÊøóÈóÑøõÚö Ýöí ÍóÇáóÉö ÇáúÍóíóÇÉö æóÐóáößó
ÅÍúÓóÇäñ ãóäúÏõæÈñ Åáóíúåö¡ æóßóÐóáößó ÇáÊøóÈóÑøõÚõ ÈöÇáúæóÕöíøóÉö
ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡ æóÃóãøóÇ ÇáúÂíóÉõ ÝóÞóÏú ÇÊøóÝóÞó ÃóßúËóÑõ Ãóåúáö
ÇáÊøóÝúÓöíÑö Úóáóì Ãóäøó Ðóáößó ßóÇäó Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö ÞóÈúáó Ãóäú
íóäúÒöáó ÂíóÉõ ÇáúãóæóÇÑöíËö Ëõãøó ÇõäúÊõÓöÎó¡ æóÊóßóáøóãõæÇ Ýöí
äóÇÓöÎöåö æóßóÇäó ÃóÈõæ ÈóßúÑò ÇáÑøóÇÒöíø - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ:
ÅäøóãóÇ ÇõäúÊõÓöÎó ÈöÞóæúáöåö: {ãöäú ÈóÚúÏö æóÕöíøóÉò íõæÕöí ÈöåóÇ Ãóæú
Ïóíúäò} [ÇáäÓÇÁ: 11] ÝóÅöäøóåõ äóÕøó Úóáóì ÇáúãöíÑóÇËö ÈóÚúÏó æóÕöíøóÉò
ãõäóßøóÑóÉò Ýóáóæú ßóÇäóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúæóÇáöÏóíúäö æóÇáúÃóÞúÑóÈöíäó
ËóÇÈöÊóÉð ÈóÚúÏó äõÒõæáö åóÐöåö ÇáúÂíóÉö
(27/142)
áóÐóßóÑó ÇáúÅöÑúËó ÈóÚúÏó ÇáúæóÕöíøóÉö
ÇáúãõÚóÑøóÝóÉöº áöÃóäøó Êöáúßó æóÕöíøóÉñ ãóÚúåõæÏóÉñ¡ æóåóÐóÇ Þóæúáõ
ÇáÔøóÇÝöÚöíøö ÃóíúÖðÇ ÈöäóÇÁð Úóáóì ãóÐúåóÈöåö Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ
äóÓúÎõ ÇáúßöÊóÇÈö ÈöÇáÓøõäøóÉö æóÇáÑøóÇÒöíøõ ßóÇäó áóÇ íõÌóæøöÒõ äóÓúÎó
ÇáúßöÊóÇÈö ÅáøóÇ ÈöÇáúÎóÈóÑö ÇáúãõÊóæóÇÊöÑö æóÃóßúËóÑõ ãóÔóÇíöÎöäóÇ -
ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - íóÞõæáõæäó ÅäøóãóÇ ÇäúÊóÓóÎó åóÐóÇ ÇáúÍõßúãõ
ÈöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -: «Åäøó Çááøóåó ÃóÚúØóì ßõáøó Ðöí
ÍóÞøò ÍóÞøóåõ ÃóáóÇ áóÇ æóÕöíøóÉó áöæóÇÑöËò» ¡ æóåóÐóÇ ÍóÏöíËñ ãóÔúåõæÑñ
ÊóáóÞøóÊúåõ ÇáúÚõáóãóÇÁõ ÈöÇáúÞóÈõæáö æóÇáúÚóãóáö Èöåö æóäóÓúÎõ
ÇáúßöÊóÇÈö ÌóÇÆöÒñ ÈöãöËúáöåö ÚöäúÏóäóǺ áöÃóäøó ãóÇ ÊóáóÞøóÊúåõ
ÇáúÚõáóãóÇÁõ ÈöÇáúÞóÈõæáö æóÇáúÚóãóáö Èöåö ßóÇáúãóÓúãõæÚö ãöäú ÑóÓõæáö
Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - æóáóæú ÓóãöÚúäóÇåõ íóÞõæáõ
áóÇ ÊóÚúãóáõæÇ ÈöåóÐöåö ÇáúÂíóÉö ÝóÅöäøó ÍõßúãóåóÇ ãóäúÓõæÎñ áóãú íóÌõÒú
ÇáúÚóãóáõ ÈöåóÇ æóáöÃóÌúáö ÔõåúÑóÉö åóÐóÇ ÇáúÍóÏöíËö ÈóÏóÃó ÇáúßöÊóÇÈó
Èöåö æóÑóæóÇåõ Úóäú ÃóÈöí ÞöáóÇÈóÉó Ãóäøó ÑóÓõæáó Çááøóåö - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÞóÇáó: «áóÇ æóÕöíøóÉó áöæóÇÑöËò» ¡ æóÝöí
ÈóÚúÖö ÇáÑøöæóÇíóÉö ÞóÇáó: «ÅáøóÇ Ãóäú íõÌöíÒóåõ ÇáúæóÑóËóÉõ» ¡ æóÝöí
åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉö ÈóíóÇäñ Ãóäøó ÇáúãõÑóÇÏó äóÝúíõ ÇáúÌóæóÇÒö áóÇ
äóÝúíõ ÇáÊøóÍúÞöíÞö¡ æóãöäú ÖóÑõæÑóÉö äóÝúíö ÇáúÌóæóÇÒö äóÝúíõ
ÇáúÝóÑúÖöíøóÉö æóÇáúæõÌõæÈö¡ æóÇáúÍóÏöíËõ ãõÑúÓóáñ ÈöÇáØøóÑöíÞö ÇáøóÐöí
ÑóæóÇåõ æóáóßöäøó ÇáúãóÑóÇÓöíáó ÍõÌøóÉñ ÚöäúÏóäóÇ ßóÇáúãóÓóÇäöíÏö Ãóæú
ÃóÞúæóì ãöäú ÇáúãóÓóÇäöíÏöº áöÃóäøó ÇáÑøóÇæöíó ÅÐóÇ ÓóãöÚó ÇáúÍóÏöíËó
ãöäú æóÇÍöÏò áóÇ íóÔõÞøõ Úóáóíúåö ÍöÝúÙõ ÇÓúãöåö ÝóíóÑúæöíå ãõÓúäóÏðÇ
æóÅöÐóÇ ÓóãöÚóåõ ãöäú ÌóãóÇÚóÉò íóÔõÞøõ Úóáóíúåö ÍöÝúÙõ ÇáÑøöæóÇíóÉö
ÝóíõÑúÓöáõ ÇáúÍóÏöíËó ÝóßóÇäó ÇáúÅöÑúÓóÇáõ ãöäú ÇáÑøóÇæöí ÇáúãóÚúÑõæÝö
Ïóáöíáó ÔõåúÑóÉö ÇáúÍóÏöíËö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÍóÏöíËõ ÇáøóÐöí ÑóæóÇåõ Ýóåõæó
ÔóÇÐøñ ÝöíãóÇ ÊóÚõãøõ Èöåö ÇáúÈóáúæóì æóÇáúæõÌõæÈõ áóÇ íóËúÈõÊõ
ÈöãöËúáöåö¡ Ëõãøó åõæó ãóÍúãõæáñ Úóáóì ãóÇ ßóÇäó ÇÈúÊöÏóÇÁð ÞóÈúáó
äõÒõæáö ÂíóÉö ÇáúãóæóÇÑöíËö Ãóæú ÇáúãõÑóÇÏõ Ðóáößó áóÇ íóáöíÞõ ÈöØóÑöíÞö
ÇáöÇÍúÊöíóÇØö æóÇáúÃóÎúÐö ÈöãóßóÇÑöãö ÇáúÃóÎúáóÇÞö áöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö
ÇáÓøóáóÇãõ -: «áóÇ íóÍöáøõ áöÑóÌõáò íõÄúãöäõ ÈöÇóááøóåö æóÇáúíóæúãö
ÇáúÂÎöÑö Ãóäú íóÈöíÊó ÔóÈúÚóÇäó æóÌóÇÑõåõ ØóÇæò Åáóì ÌóäúÈöåö» ¡
æóÇáúãõÑóÇÏõ ãóÇ ÈóíøóäøóÇ.
Ëõãøó ÇáúæóÕöíøóÉõ ÊóÊóÞóÏøóÑõ ÈöÞóÏúÑö ÇáËøõáõËö ãöäú ÇáúãóÇáö æóåöíó
ãóÃúÎõæÐóÉñ ãöäú ÇáÏøóíúäö áöÍóÏöíËö Úóáöíøò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ -
ÞóÇáó: Åäøóßõãú ÊóÞúÑóÁõæäó ÇáúæóÕöíøóÉó ÞóÈúáó ÇáÏøóíúäö «æóßóÇäó
ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - íóÈúÏóÃõ
ÈöÇáÏøóíúäö ÞóÈúáó ÇáúæóÕöíøóÉö» ¡ æóåóßóÐóÇ äõÞöáó Úóäú ÇÈúäö ÚóÈøóÇÓò
- ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ -¡ ÝóåóÐóÇ ãöäúåõãóÇ ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì ãóÚúäóì
ÇáÊøóÞúÏöíãö æóÇáÊøóÃúÎöíÑö Ýöí ÇáúÂíóÉö¡ Ëõãøó ÞóÖóÇÁõ ÇáÏøóíúäö ãöäú
ÃõÕõæáö ÍóæóÇÆöÌö ÇáúãóÑúÁöº áöÃóäøóåõ ÊóÝúÑõÛõ Èöåö ÐöãøóÊõåõ
æóÇáúæóÕöíøóÉõ áóíúÓóÊú ãöäú ÃõÕõæáö ÍóæóÇÆöÌöåö æóÍóÇÌóÊõåõ ãõÞóÏøóãóÉñ
Ýöí ÊóÑößóÊöåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íõÞóÏøóãõ ÌöåóÇÒõåõ æóßóÝóäõåõ áöÍóÇÌóÊöåö Åáóì
Ðóáößó ÝóßóÐóáößó ÞóÖóÇÁõ ÇáÏøóíúäö¡ Ëõãøó ÒóÚóãó ÈóÚúÖõ ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ
Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈóÚúÏó ÇáÏøóíúäö ÊõÞóÏøóãõ Úóáóì ÇáúãöíÑóÇËö
áöÙóÇåöÑö ÇáúÂíóÉö æóÃóßúËóÑõåõãú ÞóÇáõæÇ ÇáÊøóÞúÏöíãõ áóÇ íóÙúåóÑõ Ýöí
ÇáúæóÕöíøóÉö Èóáú ÇáúæóÇÑöËõ íóÓúÊóÍöÞøõ ÇáËøõáõËóíúäö ÅÑúËðÇ Ýöí
ÇáúæóÞúÊö ÇáøóÐöí íóÓúÊóÍöÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÇáËøõáõËó ÈöÇáúæóÕöíøóÉö
æóÇáúãõÑóÇÏõ ãöäú ÇáúÂíóÉö ÊóÞúÏöíãõ ÇáúæóÕöíøóÉö Úóáóì ÇáúãöíÑóÇËö Ýöí
ÇáËøõáõËöº áöÃóäøóåõ ãóÍóáøñ áöáúÅöÑúËö ÅÐóÇ áóãú íõæÕö Ýöíåö ÈöÔóíúÁò¡
ÝóÅöÐóÇ ÃóÞúÖóì ßóÇäóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ Ýöí ÇáËøõáõËö ãõÞóÏøóãóÉð Úóáóì
ÇáúãöíÑóÇËö æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì Ãóäøó ãóÍóáøó ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáäøóÇÝöÐóÉö
ÔóÑúÚðÇ ËõáõËõ
(27/143)
ÇáúãóÇáö ãóÇ ÑóæóÇåõ ãöäú ÍóÏöíËö:
«ÓóÚúÏö Èúäö ãóÇáößò ÞóÇáó íóÇ ÑóÓõæáó Çááøóåö ÃõæÕöí ÈöãóÇáöí ßõáøöåö¡
ÝóÞóÇáó áóÇ ÞóÇáó ÝóÈöäöÕúÝöåö ÞóÇáó áóÇ ÞóÇáó ÝóÈöËõáõËöåö ÞóÇáó
ÇáËøõáõËõ æóÇáËøõáõËõ ßóËöíÑñ Åäøóß Åäú ÊóÏóÚú æóÑóËóÊóß ÃóÛúäöíóÇÁó
ÎóíúÑñ ãöäú Ãóäú ÊóÏóÚóåõãú ÝõÞóÑóÇÁó íóÊóßóÝøóÝõæäó ÇáäøóÇÓó» ¡ æóÝöí
ÑöæóÇíóÉò: íóÊóßóÝúßóÝõæäó¡ æóÃóÕúáõ åóÐóÇ ÇáúÍóÏöíËö ãóÇ Ñõæöíó: «Ãóäøó
ÓóÚúÏðÇ - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ãóÑöÖó ÈöãóßøóÉó ÚóÇãó ÍóÌøóÉö
ÇáúæóÏóÇÚö ÝóÏóÎóáó Úóáóíúåö ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - íóÚõæÏõåõ¡ ÝóÞóÇáó íóÇ ÑóÓõæáó Çááøóåö ÃóÎúáõÝõ Úóäú ÏóÇÑö
ÇáúåöÌúÑóÉö ÝóÃóãõæÊõ ÈöãóßøóÉó¡ ÝóÞóÇáó: Åäøöí áöÃóÑúÌõæó Ãóäú
íõÈúÞöíóß Çááøóåõ íóäúÊóÝöÚó Èöß ÃóÞúæóÇãñ æóíõÖóÑøõ Èößó ÂÎóÑõæäó
áóßöäøó ÇáúÈóÇÆöÓó ÓóÚúÏó Èúäó ÎóæúáóÉó íõÑúËóì áóåõ Åäú ãóÇÊó
ÈöãóßøóÉó» ¡ Þöíáó åóÐóÇ ãöäú ÇáäøóÈöíøö - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -
ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì ãóÇ ÌóÑóì ãöäú ÇáúÝõÊõæÍö Úóáóì íóÏö ÓóÚúÏò Ýöí Òóãóäö
ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ -¡ Ëõãøó «ÞóÇáó: íóÇ ÑóÓõæáó Åäøöí áóÇ
íóÑöËõäöí ÅáøóÇ ÇÈúäóÉñ áöí ÃóÝóÃõæÕöí ÈöãóÇáöí ßõáøöåö» ¡ ÇáúÍóÏöíËó¡
æóÝöíåö Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøóåõ áóÇ íóäúÈóÛöí áöáúãóÑúÁö Ãóäú íõæÕöíó
ÈöÃóßúËóÑó ãöäú ËõáõËöåöº áöÃóäøó ÇáäøóÈöíøó - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -
Ðóãøó ÇáúãõÚúÊóÏöíäó Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö æóÇáÊøóÚóÏøöí Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö
ãõÌóÇæóÒóÉõ ÍóÏøöåóÇ ÞóÇáó Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì -: {æóãóäú íóÊóÚóÏøó
ÍõÏõæÏó Çááøóåö ÝóÃõæáóÆößó åõãú ÇáÙøóÇáöãõæäó} [ÇáÈÞÑÉ: 229] ¡ æóÝöí
ÇáúÍóÏöíËö: «ÇáúÍóíúÝõ Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÃóßúÈóÑõ ÇáúßóÈóÇÆöÑö» ¡
æóÇáúÍóíúÝõ åõæó ÇáÙøõáúãõ æóÇáúãóíúáõ æóÐóáößó ÈöãõÌóÇæóÒóÉö ÇáúÍóÏøö
ÇáúãóÍúÏõæÏö ÔóÑúÚðÇ ÈöÃóäú íõæÕöíó áöÈóÚúÖö æóÑóËóÊöåö Ãóæú íõæÕöíó
ÈöÃóßúËóÑó ãöäú ËõáõËö ãóÇáöåö Úóáóì ÇáúÅöÖúÑóÇÑö ÈöæóÑóËóÊöåö.
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì Ãóäøó ãóÍóáøó ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáËøõáõËõ ãóÇ ÑóæóíúäóÇ
ãöäú Þóæúáöåö: «Åäøó Çááøóåó ÊóÕóÏøóÞó Úóáóíúßõãú ÈöËõáõËö
ÃóãúæóÇáößõãú» ¡ Ëõãøó Èóíøóäó ÇáúãóÚúäóì ÈöÞóæúáöåö: «Åäøóß Åäú ÊóÏóÚú
ÚöíóÇáóß ÃóÛúäöíóÇÁó» ¡ ãóÚúäóÇåõ æóÑóËóÊõß ÃóÞúÑóÈõ Åáóíúß ãöäú
ÇáúÃóÌóÇäöÈö ÝóÊóÑúßõ ÇáúãóÇáö ÎóíúÑñ áóß ãöäú ÇáúæóÕöíøóÉö Ýöíåö¡ æóÝöí
åóÐóÇ Ïóáöíáñ Ãóäøó ÇáÊøóÚúáöíáó Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÃóÝúÖóáõ æóÐóáößó
ãóÑúæöíøñ Úóäú ÃóÈöí ÈóßúÑò æóÚõãóÑó¡ æóÞóÇáó: áóÃóäú íõæÕöíó
ÈöÇáúÎõãõÓö ÃóÍóÈøõ ÅáóíúäóÇ ãöäú Ãóäú íõæÕöíó ÈöÇáÑøõÈõÚö æóáóÃóäú
íõæÕöíó ÈöÇáÑøõÈõÚö ÃóÍóÈøõ ÅáóíúäóÇ ãöäú Ãóäú íõæÕöíó ÈöÇáËøõáõËö¡
æóÚóäú Úóáöíøò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ãöËúáõ Ðóáößó æóÒóÇÏó æóÞóÇáó:
ãóäú ÃóæúÕóì ÈöÇáËøõáõËö Ýóáóãú íóÊúÑõßú ÔóíúÆðÇ íóÚúäöí áóãú íóÊúÑõßú
ÔóíúÆðÇ ãöãøóÇ ÌóÚóáó áóåõ ÇáÔøóÑúÚõ ÍóÞøó ÇáúæóÕöíøóÉö Ýöíåö
ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÇáúÞóáöíáó Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÃóÝúÖóáõº áöÃóäøó Ðóáößó
ÃóÈúÚóÏó æóÍúÔóÉó ÇáúæóÑóËóÉö¡ ÝóÅöäøóåõ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÌóãöíÚö
ÇáËøõáõËö ÞóÇáó ÇáúæóÇÑöËõ áóÇ ãöäøóÉó áóåõ Úóáóíøó¡ ÝóÅöäøóåõ ãóÇ
ÊóÑóßó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÅáøóÇ áöÚóÌúÒöåö Úóäú
ÊóäúÝöíÐöåö ÔóÑúÚðÇ æóÍóÞøõ ÇáúæóÇÑöËö ËóÈóÊó Ýöí ãóÇáöåö ÔóÑúÚðÇ ÞóÇáó
- Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -: «Åäøó ÃóÝúÖóáó ÇáÕøóÏóÞóÉö Ãóäú ÊóÊóÕóÏøóÞó
æóÃóäúÊó ÕóÍöíÍñ ÔóÍöíÍñ ÊóÃúãõáõ ÇáúÚóíúÔó æóÊóÎúÔóì ÇáúÝóÞúÑó ÍóÊøóì
ÅÐóÇ ÈóáóÛó åóÐóÇ - æóÃóÔóÇÑó Åáóì ÇáÊøóÑóÇÞöí - ÞõáúÊó: áöÝõáóÇäò ßóÐóÇ
æóáöÝõáóÇäò ßóÐóÇ ßóÇäó Ðóáößó» æóÅöäú áóãú íóÞõáú¡ æóÅöäøóãóÇ ÊóÍöáøõ
ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáËøõáõËö ÔóÑúÚðÇ áöãóäú íóÊúÑõßõ ãóÇáðÇ ßóËöíÑðÇ
íóÓúÊóÛúäöí æóÑóËóÊõåõ ÈöËõáõËöåö ÅãøóÇ áößóËúÑóÉö ÇáúãóÇáö Ãóæú
áöÞöáøóÉö ÇáúæóÑóËóÉö åóßóÐóÇ Ñõæöíó Ãóäøó ÚóáöíøðÇ ÇÓúÊóÃúÐóäóåõ ÑóÌõáñ
Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö áöãóäú íóÊúÑõßõ ÎóíúÑðÇ íõÑöíÏõ Þóæúáå ÊóÚóÇáóì: {Åäú
ÊóÑóßó ÎóíúÑðÇ} [ÇáÈÞÑÉ: 180] ¡ Ëõãøó íóÓúÊóÏöáøõ ÈöÙóÇåöÑö åóÐóÇ
ÇáúÍóÏöíËö ãóäú íóÞõæáõ ÈöÃóäøó: «ÇáúÛóäöíøó ÇáÔøóÇßöÑó ÃóÝúÖóáõ ãöäú
ÇáúÝóÞöíÑö ÇáÕøóÇÈöÑö» ¡ ÝóÅöäøó ÇáäøóÈöíøó - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -
ÞóÏøóãó ÕöÝóÉó ÇáúÛöäóì áöæóÑóËóÉö ÓóÚúÏò¡ ÝóÞóÇáó
(27/144)
«Åäøóß Åäú ÊóÏóÚú ÚöíóÇáóß ÃóÛúäöíóÇÁó» ¡
æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ ÞóÏøóãó ÕöÝóÉó ÇáúÛöäóì áóåõãú æóÇÎúÊóÇÑó ÇáúÝóÞúÑó
áöäóÝúÓöåö æóÇáúÃóÝúÖóáõ ãóÇ ÇÎúÊóÇÑóåõ ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - áöäóÝúÓöåö¡ Ëõãøó ÅäøóãóÇ ÞóÏøóãó ÇáúÛóäöíøó Úóáóì
ÇáúÝóÞöíÑö ÇáøóÐöí íóÓúÃóáõ ßóãóÇ ÞóÇáó: «ãöäú Ãóäú ÊóÏóÚóåõãú ÝõÞóÑóÇÁó
íóÊóßóÝøóÝõæäó ÇáäøóÇÓó» ¡ Ãóíú íõáöÍøõæäó Ýöí ÇáÓøõÄóÇáö æóäóÍúäõ
ÅäøóãóÇ äõÞóÏøöãõ ÇáúÝóÞöíÑó ÇáÕøóÇÈöÑó Ïõæäó ÇáøóÐöí íóÓúÃóáõ ßóãóÇ
æóÕóÝóåõãú Çááøóåõ ÈöÞóæúáöåö - ÊóÚóÇáóì -: {íóÍúÓóÈõåõãú ÇáúÌóÇåöáõ
ÃóÛúäöíóÇÁó ãöäú ÇáÊøóÚóÝøõÝö ÊóÚúÑöÝõåõãú ÈöÓöíãóÇåõãú áóÇ íóÓúÃóáõæäó
ÇáäøóÇÓó ÅáúÍóÇÝðÇ} [ÇáÈÞÑÉ: 273] ¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøó ÇáúÝóÞúÑó ãóÚó
ÇáÕøóÈúÑö ÃóÓúáóãõ áöáúãóÑúÁö æóÃóÒúíóäõ áöáúãõÄúãöäö ÞóÇáó - Úóáóíúåö
ÇáÓøóáóÇãõ -: «ÇáúÝóÞúÑõ ÃóÒúíóäõ áöáúãõÄúãöäö ãöäú ÇáúÚóÐóÇÑö
ÇáúÌóíøöÏö Úóáóì ÌöáúÏö ÇáúÝóÑóÓö» .
ÝóÃóãøóÇ ÇáúÛöäóì ÝóÓóÈóÈñ áöáØøõÛúíóÇäö æóÇáúÝöÊúäóÉö ÞóÇáó Çááøóåõ -
ÊóÚóÇáóì -: {ßóáÇ Åöäøó ÇáÅöäúÓóÇäó áóíóØúÛóì} [ÇáÚáÞ: 6] {Ãóäú ÑóÂåõ
ÇÓúÊóÛúäóì} [ÇáÚáÞ: 7] æóÑõæöíó Ãóäøó ÍóãúÒóÉó Èúäó ÚóÈúÏö ÇáúãõØøóáöÈö
ÃóæúÕóì Åáóì ÒóíúÏö Èúäö ÍóÇÑöËóÉó íóæúãó ÃõÍõÏò æóÃóäøó ÚóáöíøðÇ -
ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ÃóæúÕóì Åáóì ÇáúÍóÓóäö - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ
-¡ æóÝöíåö Ïóáöíáñ Ãóäøó áöáúãóÑúÁö Ãóäú íõæÕöíó Åáóì ÛóíúÑöåö Ýöí
ÇáúÞöíóÇãö ÈöÍóæóÇÆöÌöåö ÈóÚúÏó æóÝóÇÊöåö¡ æóåóÐóÇ ãöäú äóÙóÑö ÇáÔøóÑúÚö
áóåõ ÃóíúÖðÇ ÝóÞóÏú íõÝóÑøöØõ Ýöí ÈóÚúÖö ÍóæóÇÆöÌöåö Ýöí ÍóíóÇÊöåö Ãóæú
ÊóÎúÊóÑöãõåõ ÇáúãóäöíøóÉõ ÝóíóÍúÊóÇÌõ Åáóì ãóäú íóÞõæãõ ãóÞóÇãóåõ Ýöí
ÇáúÞöíóÇãö ÈöÍóæóÇÆöÌöåö ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö æóÇáúÅöíÕóÇÁõ Åáóì ÇáúÛóíúÑö
ßóÇäó ãóÔúåõæÑðÇ Èóíúäó ÇáÕøóÍóÇÈóÉö - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõãú -¡
ÝóÅöäøó ÃóÈóÇ ÈóßúÑò - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ÇÓúÊóÎúáóÝó ÚõãóÑó
æóÃóæúÕóì Åáóì ÚóÇÆöÔóÉó - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåóÇ - Ýöí ÍóæóÇÆöÌöåö
æóÚõãóÑõ ÃóæúÕóì Åáóì ÍóÝúÕóÉó æóÊóßóáøóãó ÇáäøóÇÓõ Ýöí Ãóäøó ÑóÓõæáó
Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - åóáú ÃóæúÕóì Åáóì ÃóÍóÏò
æóÇáÕøóÍöíÍõ ÚöäúÏóäóÇ Ãóäøóåõ áóãú íõæÕö Åáóì ÃóÍóÏò ÈöÔóíúÁò ÅäøóãóÇ:
«ÃóãóÑó ÃóÈóÇ ÈóßúÑò Ãóäú íõÕóáøöíó ÈöÇáäøóÇÓö» ¡ æóÈöåö ÇÓúÊóÏóáøõæÇ
Úóáóì ÎöáóÇÝóÊöåö¡ ÝóÞóÇáõæÇ ãóÇ ÇÎúÊóÇÑóåõ áöÃóãúÑö ÏöíäöäóÇ ÅáøóÇ
æóåõæó íóÑúÖóì Èöåö áöÃóãúÑö ÏõäúíóÇäóÇ.
æóíóäúÈóÛöí Ãóäú íõæÕöíó Åáóì ãóäú åõæó ÃóÞúÑóÈõ Åáóíúåö ÅÐóÇ ßóÇäó
ÃóåúáðÇ áöÐóáößó ßóãóÇ ÃóæúÕóì Úóáöíøñ Åáóì æóáóÏöåö ÇáúÍóÓóäö - ÑóÖöíó
Çááøóåõ Úóäúåõ -: «æóÃóæúÕóì ÍóãúÒóÉõ Åáóì ÒóíúÏö Èúäö ÍóÇÑöËóÉó æóßóÇäó
ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÞóÏú ÂÎóì
ÈóíúäóåõãóÇ Íöíäó ÞóÏöãó ÇáúãóÏöíäóÉó» ¡ æóÐõßöÑó Úóäú ÇÈúäö ãóÓúÚõæÏò
Ãóäøóåõ ÓõÆöáó Úóäú ÅäúÓóÇäò ÃóæúÕóì ÈöÓóåúãò ãöäú ãóÇáöåö¡ ÝóÞóÇáó åõæó
ÇáÓøõÏõÓõ æóÈöåö ÃóÎóÐó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì -¡
ÝóÞóÇáó ãõØúáóÞõ áóÝúÙö ÇáÓøóåúãö Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö æóÇáúÅöÞúÑóÇÑö
íóäúÕóÑöÝõ Åáóì ÇáÓøõÏõÓö¡ æóåõæó ãóÑúæöíøñ Úóäú ÌóãóÇÚóÉò ãöäú Ãóåúáö
ÇááøõÛóÉö ãöäúåõãú ÅíóÇÓõ Èúäõ ãõÚóÇæöíóÉó ÞóÇáõæÇ ÇáÓøóåúãõ ÇáÓøõÏõÓõ
æóÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ ÞóÇáóÇ áöáúãõæÕóì áóåõ
Óóåúãñ ãöËúáõ ÃóÎóÓøö ÓöåóÇãö ÇáúæóÑóËóÉö æóÑõæöíó Ðóáößó Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö
Úóäú ÔõÑóíúÍòº áöÃóäøó ãóÇáóåõ íóÕöíÑõ ÓöåóÇãðÇ Èóíúäó æóÑóËóÊöåö
ÝóÐößúÑõ ÇáÓøóåúãö íóäúÕóÑöÝõ Åáóì Ðóáößó æóÃóÎóÓøõ ÇáÓøöåóÇãö
ãõÊóíóÞøóäñ Ýöíåö ÅáøóÇ Ãóäú íõÌóÇæöÒó ÇáÓøóåúãõ ÝóÍöíäóÆöÐò áóÇ
ÊóäúÝõÐõ ÇáúæóÕöíøóÉõ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÈöÏõæäö ÅÌóÇÒóÉö
ÇáúæóÑóËóÉö æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ åóÐóÇ Åäú áóæú ÐóßóÑó ÇáÓøóåúãó
ãõÚóÑøóÝðÇ¡ æóÞóÏú ÐóßóÑóåõ ãõäóßøóÑðÇ ÈöÞóæúáöåö ÃóæúÕóíúÊ áóßõãú
ÈöÓóåúãò ãöäú ãóÇáöí ÝóíóäúÕóÑöÝõ Åáóì ãóÇ ÝóÓøóÑó Ãóåúáõ ÇááøõÛóÉö
ÇáÓøóåúãó Èöåö æóÈóíóÇäõ ÇáúãóÓúÃóáóÉö íóÃúÊöí Ýöí ãóæúÖöÚöåö.
æóÚóäú ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ÞóÇáó ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÇáÑøóÌõáõ
ÈöæóÕöíøóÊóíúäö ÝóÇáúÃóÎöíÑóÉõ ãöäúåõãóÇ Ãóãúáóßõ æóÈöÙóÇåöÑöåö
(27/145)
ÃóÎóÐó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ¡ ÝóÞóÇáó
ÇáúæóÕöíøóÉõ ÇáËøóÇäöíóÉõ ÈöÇáËøõáõËö Ãóæú ÈöÇáúÚöÊúÞö áöáøóÐöí ÃóæúÕóì
Èöåö áöÛóíúÑöåö íóßõæäõ Ïóáöíáó ÇáÑøõÌõæÚö Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáúÃõæáóì
æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ ÇáúãõÑóÇÏõ æóÕöíøóÊóÇäö ÈóíúäóåõãóÇ ãõäóÇÝóÇÉñ ÈöÃóäú
íõæÕöíó ÈöÈóíúÚö ÚóÈúÏöåö ãöäú ÅäúÓóÇäò¡ Ëõãøó íõæÕöíó ÈöÚöÊúÞöåö Ãóæú
Úóáóì ÚóßúÓö Ðóáößó¡ ÝóÅöäøó Èóíúäó åóÇÊóíúäö ÇáúæóÕöíøóÊóíúäö Ýöí
ãóÍóáøò æóÇÍöÏò ãõäóÇÝóÇÉñ ÝóÇáËøóÇäöíóÉõ ãöäúåõãóÇ Ïóáöíáõ ÇáÑøõÌõæÚö
Úóäú ÇáúÃõæáóì¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì Åáóì ÅäúÓóÇäò ÈöÚóÈúÏò ÈöÚóíúäöåö¡
Ëõãøó ÃóæúÕóì áöÂÎóÑó ÈöÐóáößó ÇáúÚóÈúÏö ÝóáóÇ ãõäóÇÝóÇÉó Èóíúäó
ÇáúæóÕöíøóÊóíúäö Ýöí ÇáúãóÍóáøö æóãõÑóÇÏõåõ Ãóäú íóßõæäó ßõáøõåõ
áöÃóÍóÏöåöãóÇ Åäú áóãú íóÞúÈóáú ÇáúÂÎóÑõ ÇáúæóÕöíøóÉó Ãóæú áóãú íóÈúÞó
Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ãõÔúÊóÑóßðÇ
ÈóíúäóåõãóÇ Åäú ÞóÈöáóÇ ÌóãöíÚðÇ ÇáúæóÕöíøóÉó ÝóáóÇ Êóßõæäõ ÇáËøóÇäöíóÉõ
ãöäúåõãóÇ Ïóáöíáó ÇáÑøõÌõæÚö Úóäú ÇáúÃõæáóì¡ æóÅöäú áóãú íóÓúÊóÍöÞøó
ÇáúãõæÕóì áóåõ ÇáúÃóæøóáõ ÇáÊøóÑúÌöíÍó ÈöÇáÓøóÈúÞö ÝóáóÇ ÃóÞóáøó ãöäú
Ãóäú íõÒóÇÍöãó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÇáËøóÇäöíóÉó¡ æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó Ýöí
ÇáÑøóÌõáö íóãõæÊõ æóáóãú íóÍõÌøó ÞóÇáó Åäú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÍóÌøó Úóäúåõ
Ýóãöäú ÇáËøõáõËö¡ æóÅöäú áóãú íõæÕö ÝóáóÇ ÔóíúÁó æóÈöåóÐóÇ äóÃúÎõÐõ.
æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ ÇáúãóÓúÃóáóÉó Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáúãóäóÇÓößö ÝóäóÞõæáõ ÝöíãóÇ
íóÌöÈõ ÍóÞøðÇ áöáøóåö - ÊóÚóÇáóì - ÎóÇáöÕðÇ ßóÇáÒøóßóÇÉö æóÇáúÍóÌøö áóÇ
íóÕöíÑõ ÏóíúäðÇ Ýöí ÇáÊøóÑößóÉö ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ãõÞóÏøóãðÇ Úóáóì
ÇáúãöíÑóÇËö æóáóßöäøóåõ íóäúÝõÐõ ãöäú ÇáËøõáõËö Åäú ÃóæúÕóì Èöåö ßóãóÇ
íóäúÝõÐõ ÈöÓóÇÆöÑö ÇáÊøóÈóÑøõÚóÇÊö¡ æóÅöäú áóãú íõæÕö Èöåö Ýóåõæó
íóÓúÞõØõ ÈöÇáúãóæúÊö Ýöí ÃóÍúßóÇãö ÇáÏøõäúíóÇ¡ æóÅöäú ßóÇäó ãõÄóÇÎóÐðÇ
Ýöí ÇáúÂÎöÑóÉö ÈöÇáÊøóÝúÑöíØö Ýöí ÃóÏóÇÁð ÈóÚúÏó ÇáÊøóãóßøõäö ãöäúåõ¡
æóÚóáóì Þóæúáö ÇáÔøóÇÝöÚöíøö íóÕöíÑõ Ðóáößó ÏóíúäðÇ Ýöí ÊóÑößóÊöåö
ãõÞóÏøóãðÇ Úóáóì ÇáúãöíÑóÇËö ÃóæúÕóì Èöåö Ãóæú áóãú íõæÕö¡ æóÞóÏú
ÈóíøóäøóÇ ÇáúãóÓúÃóáóÉó Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáúãóäóÇÓößö æóÇáÒøóßóÇÉö¡ æóÚóäú
ÅÈúÑóÇåöíãó Ýöí ÇáÑøóÌõáö íõæÕöí ÈöËõáõËö ãóÇáöåö íõÍóÌøõ Èöåö Úóäúåõ
Ãóæú íõÚúÊóÞõ Èöåö ÑóÞóÈóÉñ Ýóáóãú ÊóÊöãøó ÇáúÍóÌøóÉõ æóáóÇ ÇáÑøóÞóÈóÉõ
ÞóÇáó íõÊóÕóÏøóÞõ Úóäúåõ æóáóÓúäóÇ äóÃúÎõÐõ ÈöåóÐóÇ¡ ÝóÅöäøó ÊóäúÝöíÐó
ÇáúæóÕöíøóÉö ÊóÌöÈõ Úóáóì ãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ ÇáúãõæÕöí ÈöÍóÓóÈö ÇáúÅöãúßóÇäö
æóÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäú ÇáÊøóÈúÏöíáö æóÇÌöÈñ ÈöÇáäøóÕøö ÞóÇáó - ÊóÚóÇáóì -:
{Ýóãóäú ÈóÏøóáóåõ ÈóÚúÏóãóÇ ÓóãöÚóåõ} [ÇáÈÞÑÉ: 181] ÇáúÂíóÉó¡ æóÅöäøóãóÇ
íõÍóÌøõ ÈöËõáõËöåö ãöäú ÍóíúËõ íóÈúáõÛõ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáËøõáõËõ
áöÞöáøóÊöåö ÈöÍóíúËõ áóÇ íõãúßöäõ Ãóäú íõÍóÌøó Èöåö Úóäúåõ Ýóåõæó
áöæóÑóËóÊöåö æóßóÇäó ÅÈúÑóÇåöíãõ ÐóåóÈó Ýöí Ðóáößó Åáóì Ãóäøó ãóÞúÕõæÏó
ÇáúãõæÕöí ÇáÊøóÞóÑøõÈõ Åáóì Çááøóåö - ÊóÚóÇáóì - ÈöËõáõËö ãóÇáöåö
æóäóíúáõ ÇáËøóæóÇÈö Ýöí Ðóáößó ÇáúÞóÏúÑö ãöäú ÇáúãóÇáö ÝóíóÌöÈõ
ÊóÍúÕöíáõ ãóÞúÕõæÏöåö ÈöÍóÓóÈö ÇáúÅöãúßóÇäö æóÐóáößó Ýöí ÇáÊøóÕóÏøõÞö
Èöåö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ ÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáÊøóÚúÈöíÑö Ýöí ÃóáúÝóÇÙö ÇáÔøóÑúÚö
íóÌöÈõº áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÎúáõæ Úóäú ÍößúãóÉò ÍóãöíÏóÉò¡ ÝóÃóãøóÇ Ýöí
ÃóæóÇãöÑö ÇáúÚöÈóÇÏö ÝóíõÚúÊóÈóÑõ ÇááøóÝúÙõ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÃóãóÑó ÅäúÓóÇäðÇ ÈöÃóäú íõØóáøöÞó ÇãúÑóÃóÊóåõ
áöáÓøõäøóÉö ÝóØóáøóÞóåóÇ ÈöÛóíúÑö ÇáÓøõäøóÉö áóãú íóÞóÚú¿ æóÇáÔøóÑúÚõ
ÃóãóÑó ÈöÅöíÞóÇÚö ÇáØøóáóÇÞö áöáÓøõäøóÉö¡ æóãóäú ØóáøóÞó ÇãúÑóÃóÊóåõ
áöÛóíúÑö ÇáÓøõäøóÉö ßóÇäó ØóáóÇÞõåõ æóÇÞöÚðÇ.
æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó ÞóÇáó áóÇ ÈóÃúÓó ÈöÃóäú íõæÕöíó ÇáúãõÓúáöãõ
áöáäøóÕúÑóÇäöíøö Ãóæú ÇáäøóÕúÑóÇäöíøõ áöáúãõÓúáöãö ÝöíãóÇ Èóíúäóåõ
æóÈóíúäó ÇáËøõáõËö æóåóßóÐóÇ Úóäú ÔõÑóíúÍò æóÈöåö äóÃúÎõÐõ¡ ÝóÅöäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÊóÈóÑøõÚñ ÈóÚúÏó ÇáúæóÝóÇÉö ÈöÚóÞúÏö ãõÈóÇÔóÑóÉò
ÝóíõÚúÊóÈóÑõ ÈöÇáÊøóÈóÑøõÚö Ýöí ÍóíóÇÊöåö æóáóÇ ÈóÃúÓó ÈöÚóÞúÏö
ÇáúåöÈóÉö Èóíúäó ÇáúãõÓúáöãö æóÇáÐøöãøöíøö Ýöí ÍóÇáö ÇáúÍóíóÇÉö
æóÇáúÃóÕúáõ Ýöíåö
(27/146)
Þóæúáå ÊóÚóÇáóì: {áóÇ íóäúåóÇßõãú
Çááøóåõ} [ÇáããÊÍäÉ: 8] Åáóì Þóæúáöåö: {Ãóäú ÊóÈóÑøõæåõãú æóÊõÞúÓöØõæÇ
Åáóíúåöãú} [ÇáããÊÍäÉ: 8] ¡ æóÅöäú ÃóÑóÇÏó ÈöåóÐóÇ ÈóíóÇäó ÇáúÝóÑúÞö
Èóíúäó ÇáúæóÕöíøóÉö æóÇáúãöíÑóÇËö¡ ÝóÅöäøó ÇáúÅöÑúËó áóÇ íóÌúÑöí ãóÚó
ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáÏøöíäöº áöÃóäøó ÇáúÅöÑúËó ØóÑöíÞõåõ ØóÑöíÞõ ÇáúæöáóÇíóÉö
æóÇáúÎöáóÇÝóÉö Úóáóì ãóÚúäóì Ãóäøóåõ íóÈúÞóì áöáúæóÇÑöËö ÇáúãóÇáõ
ÇáøóÐöí ßóÇäó áöáúãõæóÑøöËö æóÇÎúÊöáóÇÝõ ÇáÏøöíäö íóÞúØóÚõ ÇáúæöáóÇíóÉó¡
ÝóÃóãøóÇ ÇáúæóÕöíøóÉõ ÝóÊóãúáöíßñ ÈöÚóÞúÏò ãõÈúÊóÏóÃò æóáöåóÐóÇ áóÇ
íóÑõÏøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÚóíúÈö æóáóÇ íóÕöíÑõ ãóÛúÑõæÑðÇ ÝöíãóÇ
ÇÔúÊóÑóÇåõ ÇáúãõæÕöí ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæóÇÑöËö¡ æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó Ýöí
ÇáÑøóÌõáö íóÓúÊóÃúÐöäõ æóÑóËóÊóåõ Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóíóÃúÐóäõæäó áóåõ¡
Ëõãøó íóÑúÌöÚõæäó ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö ÞóÇáó áóåõãú Ðóáößó Åäú ÔóÇÁõæÇ
ÑóÌóÚõæÇ æóÈöåö äóÃúÎõÐõ¡ ÝóÅöäøó ÇáúÅöÌóÇÒóÉó ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö
ãõÚúÊóÈóÑóÉñ Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö Ãóæú Ýöí
ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúæóÇÑöËö¡ æóÅöäøóãóÇ ÊõÚúÊóÈóÑõ ÅÌóÇÒóÊõåõãú ÈóÚúÏó
ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí¡ ÝóÃóãøóÇ Ýöí ÍóíóÇÊöåö ÝóáóÇ ÊõÚúÊóÈóÑõº áöÃóäøó
ÇáúÅöÌóÇÒóÉó ÅãøóÇ Ãóäú Êóßõæäó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÊøóãúáöíßö ãöäúåõãú Ãóæú
ÈöãóäúÒöáóÉö ÅÓúÞóÇØö ÇáúÍóÞøö¡ æóÅöäøóãóÇ ËóÈóÊó Ðóáößó ßõáøõåõ áóåõãú
ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí ÝóÊóãúáöíßõåõãú ÞóÈúáó Ãóäú íóãúáößõæÇ Ãóæú
ÅÓúÞóÇØõåõãú áöÍóÞøöåöãú ÞóÈúáó Ãóäú íóÊóÞóÑøóÑó æõÌõæÈõ ÇáúÍóÞøö áóåõãú
íóßõæäõ áóÛúæðÇ¡ Ëõãøó ÅÌóÇÒóÊõåõãú Ýöí ÍóÇáóÉö ÇáúÍóíóÇÉö áóÇ Êóßõæäõ
Ïóáöíáó ÇáÑøöÖóÇ ãöäúåõãú ÈöåóÐóÇ Èóáú ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõãú ßóÇÑöåõæäó
áóåõ ÅáøóÇ Ãóäøóåõãú ÇÍúÊóÔóãõæÇ ÇáúãõæóÑøöËó Ýóáóãú íõÌóÇåöÑõæåõ
ÈöÇáúÅöÈóÇÁö Ýóáóæú áóÒöãóåõãú Íõßúãõ ÇáúÅöÌóÇÒóÉö Ýöí ÍóÇáóÉö
ÇáúÍóíóÇÉö ÊóÖóÑøóÑõæÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ÝóÅöÌóÇÒóÊõåõãú
ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö Ïóáöíáõ ÇáÑøöÖóÇ ãöäúåõãú.
æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó Ýöí ÑóÌõáò ÃóæúÕóì áöÛóíúÑö æóÇÑöËò ÈöÏóíúäò Ãóæú
ÃóÞóÑøó Èöåö ÞóÇáó åõæó ÌóÇÆöÒñ æóáóæú ÃóÍóÇØó ÈöãóÇáöåö æóãõÑóÇÏõåõ
ÇáúÅöÞúÑóÇÑõ ÈöÇáÏøóíúäö áóÇ ÇáúæóÕöíøóÉõ¡ æóÅöäøóãóÇ ÓóãøóÇåõ æóÕöíøóÉð
áöÐößúÑöåö ÅíøóÇåõ ÝöíãóÇ Èóíúäó ÇáúæóÕóÇíóÇ¡ æóÝöí ãóæúÖöÚö
ÇáúæóÕöíøóÉö æóÈöåóÐóÇ äóÃúÎõÐõ ÝóäóÞõæáõ ÇáúÅöÞúÑóÇÑõ áöÛóíúÑö
ÇáúæóÇÑöËö ÈöÇáÏøóíúäö ÕóÍöíÍñ¡ æóÅöäú ÃóÍóÇØó ÈöãóÇáöåö¡ æóåõæó
ãóÑúæöíøñ Úóäú ÇÈúäö ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ -¡ æóÞóÏú Ñõæöíó
ãóÑúÝõæÚðÇ Åáóì ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
æóÈóíøóäøóÇåõ Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáúÅöÞúÑóÇÑö¡ æóÚóäú ÇáÔøóÚúÈöíøö Ãóäøóåõ
ÓõÆöáó Úóäú ÑóÌõáò áóåõ ËóáóÇËõ Èóäöíäó ÝóÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöãöËúáö
äóÕöíÈö ÃóÍóÏöåöãú ÞóÇáó áóåõ ÇáÑøõÈõÚõ æóÈöåö äóÃúÎõÐõº áöÃóäøó ãöËúáó
ÇáÔøóíúÁö ÛóíúÑõåõ Ýóåõæó ÌóÚóáó äóÕöíÈó ÃóÍóÏö ÇáúÈóäöíäó ãöÚúíóÇÑðÇ
áöãóÇ ÃóæúÌóÈó ÇáúæóÕöíøóÉó Ýöíåö æóÌóÚóáó æóÕöíøóÊóåõ ÈöãöËúáö Ðóáößó¡
ÝóÃóãøóÇ Ãóäú íõÞóÇáó íóÕöíÑõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÅöíÌóÇÈö ßóÇÈúäò ÂÎóÑó
áóåõ ãóÚó ÇáúÈóäöíäó ÇáËøóáóÇËóÉö Ýóáóåõ ÇáÑøõÈõÚõ Ãóæú íõÞóÇáó íõäúÙóÑõ
Ýöí äóÕöíÈö ÃóÍóÏö ÇáúÈóäöíäó ÝóíõÒóÇÏõ Úóáóì ÃóÕúáö ÇáÓøöåóÇãö ãöËúáõ
Ðóáößó áöáúãõæÕóì áóåõ æóÇáúãóÇáõ Èóíúäó ÇáúÈóäöíäó ÇáËøóáóÇËóÉö Úóáóì
ËóáóÇËóÉö ÃóÓúåõãò áößõáøö æóÇÍöÏñ ãöäúåõãú Óóåúãñ¡ ÝóÅöÐóÇ ÒöÏúäóÇ
áöáúãõæÕóì áóåõ ÓóåúãðÇ Úóáóì ÇáËøóáóÇËóÉö ßóÇäóÊú ÇáÓøöåóÇãõ
ÃóÑúÈóÚóÉð¡ Ëõãøó äõÚúØöíå Ðóáößó ÇáÓøóåúãó Ýóíóßõæäõ áóåõ ÇáÑøõÈõÚõ
æóáóÇ íóÌõæÒõ áóåõ Ãóäú íõÚúØöíó ÇáËøõáõËó ÈöåóÐóÇ ÇáúÅöíÌóÇÈöº áöÃóäøó
Ðóáößó ÍöíäóÆöÐò íõäóÝøöÐõ ÇáúæóÕöíøóÉó áóåõ Ýöí äóÕöíÈö ÃóÍóÏö
ÇáúÈóäöíäó áóÇ Ýöí ãöËúáö äóÕöíÈö ÃóÍóÏöåöãú¡ æóåõæó ÅäøóãóÇ ÃóæúÕóì
áóåõ ÈöãöËúáö äóÕöíÈö ÃóÍóÏöåöãú.
æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó æóÇáÔøóÚúÈöíøö ÞóÇáóÇ Ýöí ÑóÌõáò ÃóæúÕóì áöÑóÌõáóíúäö
ÈöÇáäøöÕúÝö æóÇáËøõáõËö ÝóÑóÏøõæÇ Åáóì ÇáËøõáõËö Èóíúäóåõãú Úóáóì
ÎóãúÓóÉö ÃóÓúåõãò áöÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö ËóáóÇËóÉñ æóáöÕóÇÍöÈö
(27/147)
ÇáËøõáõËö ÇËúäóÇäö¡ æóåóÐóÇ Þóæúáõ ÃóÈöí
íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò æóÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ -¡
ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÝóÇáËøõáõËõ
ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö. æóÇáúÃóÕúáõ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÚöäúÏó ÚóÏóãö ÅÌóÇÒóÉö
ÇáúæóÑóËóÉö ÊóÈúØõáõ Ýöí ÍóÞøö ÇáÖøóÑúÈö ÈöåóÇ Ýöí ËõáõËò¡ æóÈóíóÇäõåõ
ÅÐóÇ ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÌóãöíÚö ãóÇáöåö æóáöÂÎóÑó ÈöËõáõËö ãóÇáöåö
Ýóáóãú ÊõÌöÒú ÇáúæóÑóËóÉõ Ãóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÌóãöíÚö ãóÇáöåö
æóáöÂÎóÑó ÈöäöÕúÝö ãóÇáöåö Ýóáóãú ÊõÌöÒú ÇáúæóÑóËóÉõ ÝóÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö Ýöí ÇáúÝóÕúáóíúäö ÌóãöíÚðÇ¡
æóÚöäúÏóåõãóÇ Ýöí ÇáúÝóÕúáö ÇáúÃóæøóáö íóßõæäõ ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ
ÃóÑúÈóÇÚðÇ Úóáóì Ãóäú íóÖúÑöÈó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÌóãöíÚö ÈöÇáËøõáõËö
Ýöí ÓöåóÇãö ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö ÇáËøóáóÇËóÉö æóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö
ÈöÓóåúãò æóÇÍöÏò¡ æóÝöí ÇáúÝóÕúáö ÇáËøóÇäöí íóßõæäõ ÇáËøõáõËõ
ÈóíúäóåõãóÇ ÃóËúáóÇËðÇ Úóáóì Ãóäú íóÖúÑöÈó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÌóãöíÚö
ÈöÓóåúãóíúäö æóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáäøöÕúÝö ÈöÓóåúãò ÝóåõãóÇ íóÞõæáóÇäö:
ãóÇ íõæÌöÈõåõ ÇáúãõæÕöí ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö ãõÚúÊóÈóÑñ ÈöãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ
Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì - ãöäú ÇáÓøöåóÇãö áöáúæóÑóËóÉö ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö
æóÇóááøóåõ - ÊóÚóÇáóì - ÃóæúÌóÈó áöáÒøóæúÌö ÇáäøöÕúÝó æóáöáúÃõÎúÊö
ÇáäøöÕúÝó æóáöáúÃõãøö ÇáËøõáõËó ÝóßóÇäó ãõæÌóÈõ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ßõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÈöãóÇ ÃõæÌöÈó áóåõ ÚöäúÏó ÇáöÇäúÝöÑóÇÏö æóÇáÖøóÑúÈö
ÈöÌóãöíÚö ãóÇ Óõãøöíó áóåõ ÈöÇáúæóÕöíøóÉö Ýöí ãóÍóáøö ÇáúãöíÑóÇËö ÚöäúÏó
ÇáúãõÒóÇÍóãóÉ ÝóßóÐóáößó ÝöíãóÇ ÃóæúÌóÈó ÇáúãõæÕöí.
ÇáúãóÞúÕõæÏõ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ áöãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ áóåõ
ÚöäúÏó ÇáöÇäúÝöÑóÇÏö æóÅöÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó
ÇáúãõæÕöíó ÞóÕóÏó ÓóáóÇãóÉó ãóÇ Óõãøöíó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÈößóãóÇáöåö æóÊóÝúÖöíáó ÃóÍóÏöåöãóÇ Úóáóì ÇáúÂÎóÑö ÝóÝöí ÃóÍóÏö
ÇáúÍõßúãóíúäö ÊóÚóÐøóÑó ÊóÍúÕöíáõ ãóÞúÕõæÏöåö ÚöäúÏó ÚóÏóãö ÅÌóÇÒóÉö
ÇáúæóÑóËóÉö¡ æóÝöí Íõßúãö ÇáúÂÎóÑö ãóÇ ÊóÚóÐøóÑó ÊóÍúÕöíáõ ãóÞúÕõæÏöåö
ÝóíóÌöÈõ ÊóÍúÕöíáõåõ ßóãóÇ áóæú ÞóÇáó ÃóæúÕóíúÊ ÈöåóÐöåö ÇáúÃóáúÝö
áöÝõáóÇäò ãöäúåóÇ ÈöÓöÊøöãöÇÆóÉò æóáöÝõáóÇäò ãöäúåóÇ ÈöÓóÈúÚöãöÇÆóÉò
ÊõÚúÊóÈóÑõ ÊóÓúãöíóÊõåõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ¡ æóÝöí ÇáúÞóÏúÑö
ÇáøóÐöí Óõãøöíó ÇáÊøóÝúÖöíáõ ÈóíúäóåõãóÇ¡ æóÅöäú ÊóÚóÐøóÑó ÇÚúÊöÈóÇÑõåõ
Ýöí ÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÌóãöíÚö ÇáúãõÓóãøóì áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ áöÖöíÞö
ÇáúãóÍöáøö¡ Ëõãøó æóÕöíøóÊõåõ ÈöÇáäøöÕúÝö æóÇáËøõáõËö íóäúÕóÑöÝõ ßõáøõ
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Åáóì ÌõÒúÁò ÔóÇÆöÚò Ýöí ÌóãöíÚö ãóÇáöåö¡ æóÝöíãóÇ
ÐóåóÈó Åáóíúåö ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó ÊóäúÝõÐõ æóÕöíøóÉõ ÃóÍóÏöåöãóÇ ÈöÌóãöíÚö
ÇáËøõáõËö ÇáøóÐöí áóåõ Ãóäú íõæÕöíó Èöåö æóÌóÚóáó ÇáÒøöíóÇÏóÉó ÝöíãóÇ
ÃóæúÕóì áöÃóÍóÏöåöãóÇ ÈöËõáõËö ãóÇáöåö áöáúÂÎóÑö ÎóÇÕøóÉð ÍóÊøóì
íóÈúØõáó ÈöÚóÏóãö ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö æóÐóáößó ÎöáóÇÝõ ãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ
ÇáúãõæÕöí.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÃóæúÕóì áöÃóÍóÏöåöãóÇ ÈöËõáõËö ãóÇáöåö
æóáöÂÎóÑó ÈöÓõÏõÓö ãóÇáöåö æóáöÃóÍóÏöåöãóÇ ÈöÇáËøõáõËö æóáöáúÂÎóÑö
ÈöÇáÑøõÈõÚö Ãóäøó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ãóäú íóÖúÑöÈó ÈöÌóãöíÚö ãóÇ
ÃóæúÕóì Èöåö áóåõ Ýöí ÇáËøõáõËö¡ æóßóÐóáößó áóæú ÃóæúÕóì áöÃóÍóÏöåöãóÇ
ÈöÃóáúÝö ÏöÑúåóãò æóáöáúÂÎóÑö ÈöÃóáúÝóíúäö æóËõáõËõ ãóÇáöåö ÃóáúÝñ
ÖóÑóÈó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöí ÇáËøõáõËö ÈöÌóãöíÚö ãóÇ Óõãøöíó áóåõ¡
æóßóÐóáößó áóæú ÃóÚúÊóÞó Ýöí ãóÑóÖöåö ÚóÈúÏðÇ ÞöíãóÊõåõ ÃóáúÝñ æóÚóÈúÏðÇ
ÞöíãóÊõåõ ÃóáúÝóÇäö æóËõáõËõ ãóÇáöåö ÃóáúÝñ Ãóæú ÈóÇÚó ãöäú ÅäúÓóÇäò
ÚóÈúÏðÇ æóÍóÇÈóÇåõ ÈöÃóáúÝò æóÈóÇÚó ãöäú ÃóÍóÏò ÔóíúÆðÇ æóÍóÇÈóÇåõ
ÈöÃóáúÝóíúäö ÖóÑóÈó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöí ÇáËøõáõËö ÈöÌóãöíÚö ãóÇ
ÍóÈóÇåõ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÃóßúËóÑó ãöäú ËõáõËö
(27/148)
ãóÇáöåö ÝóßóÐóáößó ÝöíãóÇ ÓóÈóÞó.
æóáöÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ØóÑöíÞóÇäö: ÃóÍóÏõåõãóÇ Ãóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÚöäúÏó ÚóÏóãö ÅÌóÇÒóÉö
ÇáúæóÑóËóÉö ãóÝúÓõæÎóÉñ ÈöÊóÛúíöíÑö ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáúãóÝúÓõæÎóÉö
ßóÇáúãóÑúÌõæÚö ÝóáóÇ íóÓúÊóÍöÞøõ ÇáÖøóÑúÈó ÈöåóÇ ßóÇáúæóÕöíøóÉö ÈöãóÇáö
ÇáúÌóÇÑö¡ æóÅöäøóãóÇ ÞõáúäóÇ Ðóáößóº áöÃóäøóåóÇ ßóÇäóÊú ãóæúÞõæÝóÉð
Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö ÝóÊóäúÝóÓöÎõ ÈöÑóÏøöåöãú ßóÇáúÈóíúÚö
ÇáúãóæúÞõæÝö Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö ÇáúãóÇáößö íóäúÝóÓöÎõ ÈöÑóÏøöåö
æóÊóÃúËöíÑõåõ Ãóäøó ÍóÞøó ÇáÖøóÑúÈö Ýöíåö ÈöäóÇÁð Úóáóì ÕöÍøóÉö
ÇáúÅöíÌóÇÈö¡ æóÞóÏú ÈóØóáó Ðóáößó ÈöÇáöÇäúÝöÓóÇÎö ÝóáóÇ ãóÚúäóì
áöáÖøóÑúÈö Èöåö Ýöí ãõÒóÇÍóãóÉö æóÕöíøóÉö ÇáúÅöíÌóÇÈö ÝöíåóÇ ÕóÍöíÍñ¡
æóáöåóÐóÇ ÝóÇÑóÞó ÇáúãóæóÇÑöíËó¡ ÝóÅöäøó ãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ Çááøóåõ -
ÊóÚóÇáóì - áößõáøö æóÇÑöËò ÕóÍöíÍñ ÞóØúÚðÇ æóíóÞöíäðÇ ÝóÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó
ÇáúãõÑóÇÏó ÇáúãõÖóÇÑóÈóÉõ ÈöåóÇ ÚöäúÏó ÖöíÞö ÇáúãóÍóáøö áöÚöáúãöäóÇ
Ãóäøó ÇáúãóÇáó ÇáúæóÇÍöÏó áóÇ íóßõæäõ áóåõ äöÕúÝóÇäö æóËõáõËñ æóÈöåö
ÝóÇÑóÞó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáËøõáõËö æóÇáÓøõÏõÓöº áöÃóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÅíÌóÇÈñ ÕóÍöíÍñ áóÇ íóäúÝóÓöÎõ ÈöÑóÏøö ÇáúæóÇÑöËö¡ ÝóÅöäøó
ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÅíÌóÇÈñ ÈöÊóÓúãöíóÉò íõæÌóÏõ Ðóáößó ÝöíãóÇ åõæó
ãóÍóáøõ ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóåõæó ÇáËøõáõË¡ ÝóÃóãøóÇ åóÐóÇ ÝóÅöíÌóÇÈñ
ÈöÊóÓúãöíóÉò áóÇ ÊõæÌóÏõ Êöáúßó ÇáÊøóÓúãöíóÉõ ÅáøóÇ ÝöíãóÇ åõæó ÍóÞøõ
ÇáúæóÑóËóÉö ÝóíóÈúØõáõ ÈöÑóÏøöåöãú ÇáúÅöíÌóÇÈó ÝöíãóÇ íóÊóäóÇæóáõ
ÍóÞøóåõãú¡ æóßóÐóáößó ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáúÃóáúÝö æóÇáúÃóáúÝóíúäö¡
ÝóÅöäøóåóÇ ãóÇ æóÞóÚóÊú Ýöí ÍóÞøö ÇáúæóÑóËóÉö ÈöåóÐöåö ÇáÊøóÓúãöíóÉöº
áöÃóäøó ÍóÞøó ÇáúæóÑóËóÉö Ýöí ÃóÚúíóÇäö ÇáÊøóÑößóÉö Ïõæäó ÇáúÃóáúÝö
ÇáúãõÑúÓóáóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íõÊóÕóæøóÑõ ÊóäúÝöíÐõ ÌóãöíÚö åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö
Úóáóì ãóÇ Óóãøóì ÇáúãõæÕöí ãöäú ÛóíúÑö ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö ÈöÃóäú
íóßúËõÑó ãóÇáõ ÇáúãõæóÑøöËö ÝóßóÐóáößó Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÚöÊúÞö¡ ÝóÅöäøó
Ðóáößó æóÕöíøóÉñ ÈöÇáúÈóÑóÇÁóÉö Úóäú ÇáÓøöÚóÇíóÉö æóÇáÓøöÚóÇíóÉõ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÃõáõæÝö ÇáúãõÑúÓóáóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íõÊóÕóæøóÑõ ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö áößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÈöÏõæäö ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö ÈöÃóäú íóßúËõÑó ãóÇáõ ÇáúãóíøöÊö.
æóßóÐóáößó Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö
Êóßõæäõ ãöäú ÇáËøóãóäö æóÐóáößó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãóÇáö ÇáúãõÑúÓóáö ÍóÊøóì
íõÊóÕóæøóÑó ÊóäúÝöíÐõåõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÏõæäö ÅÌóÇÒóÉö
ÇáúæóÑóËóÉö ÚöäúÏó ßóËúÑóÉö ÇáúãóÇáö¡ ÝóÅöäú Þöíáó åóÐóÇ ÝóÇÓöÏñ¡
ÝóÅöäøó ÇáúÎöáóÇÝó ËóÇÈöÊñ ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÚóÈúÏò ÈöÚóíúäöåö
áöÅöäúÓóÇäò ÞöíãóÊóåõ ÃóáúÝñ æóÈöÚóÈúÏò ÂÎóÑó ÈöÚóíúäöåö áöÅöäúÓóÇäò
ÞöíãóÊõåõ ÃóáúÝóÇäö æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÓöæóÇåõãóÇ æóåõäóÇ íõÊóÕóæøóÑõ
ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöí ÌóãöíÚö ãóÇ Óõãøöíó
áóåõ ÈöÛóíúÑö ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö ÈöÃóäú íóßúËõÑó ãóÇáõ ÇáúãóíøöÊö
ÝóíóÎúÑõÌó ÇáúÚóÈúÏóÇäö ãöäú ÇáËøõáõËö ÞõáúäóÇ äóÚóãú æóáóßöäøó
æóÕöíøóÊóåõãóÇ ÈöÚóíúäö ÇáÊøóÑößóÉö ÍóÞøõ ÇáúæóÑóËóÉö ÝóßóÇäóÊú Êöáúßó
ÇáúæóÕöíøóÉõ æóÇÞöÚóÉð Ýöí ÍóÞøö ÇáúæóÑóËóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) ÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÕúáõÍõ ÅáøóÇ ÈóÚúÏó ÞöíóÇãö ãöáúßöåö Ýöí
ÇáúÚóíúäö ÚöäúÏó ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáúÃóáúÝö
ÇáúãõÑúÓóáóÉö¡ ÝóÅöäøóåóÇ ÕóÍöíÍóÉñ Åäú áóãú íóßõäú Ýöí ãöáúßöåö ãóÇáñ
ÚöäúÏó ÇáúæóÕöíøóÉö æóÇáØøóÑöíÞõ ÇáúÂÎóÑõ áöÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö æóÕöíøóÉñ ÖóÚöíÝóÉñ ÍóÊøóì áóÇ
íóÌöÈó ÊóäúÝöíÐõåóÇ ÅáøóÇ ÈöÅöÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö æóÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈöÇáËøõáõËö æóÕöíøóÉñ ÞóæöíøóÉñ¡ æóáóÇ ãõÒóÇÍóãóÉó Èóíúäó ÇáÖøóÚöíÝö
æóÇáúÞóæöíøö Ýöí ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö æóáóßöäøó ÇáÖøóÚöíÝó Ýöí ãõÞóÇÈóáóÉö
ÇáúÞóæöíøö ßóÇáúãóÚúÏõæãö¡ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúæóÇÑöËö ãóÚó
ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúÃóÌúäóÈöíøö¡ ÝóÅöäøóåõ áóÇ íõËúÈöÊõ ÇáúãõÒóÇÍóãóÉó
ÈóíúäóåõãóÇ æóÇáúãõÖóÇÑóÈóÉó ÚöäúÏó
(27/149)
ÚóÏóãö ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö æóÈöåö
ÝóÇÑóÞó ÇáúãóæóÇÑöíËó¡ ÝóÞóÏú ÇÓúÊóæóÊú ÇáÓøöåóÇãõ Ýöí ÇáúÞõæøóÉö¡
æóßóÐóáößó ÇáúæóÕóÇíóÇ Ýöí ÇáËøõáõËö¡ ÝóÞóÏú ÇÓúÊóæóÊú Ýöí ÇáúÞõæøóÉö
áöãõÕóÇÏóÝóÉö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãóÍóáøó ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóßóÐóáößó
ÇáÊøóÑößóÉõ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÃóáúÝðÇ¡ æóÝöíåóÇ Ïóíúäñ ÃóáúÝñ æóÏóíúäñ
ÃóáúÝóÇäöº áöÃóäøó ÇáÏøóíúäóíúäö ÇÓúÊóæóíóÇ Ýöí ÇáúÞõæøóÉö¡ æóßóÐóáößó
ÇáúæóÕóÇíóÇ Ýöí ÇáúÃõáõæÝö ÇáúãõÑúÓóáóÉö æóÇáúÚöÊúÞö æóÇáúãõÍóÇÈóÇÉö¡
ÝóÅöäøóåóÇ ÇÓúÊóæóÊú Ýöí ÇáúÞõæøóÉö Íöíäó áóãú ÊóÕöÍøó Ýöí ÍóÞøö
ÇáúæóÑóËóÉö Úóáóì ãóÇ ÈóíøóäøóÇ æóÞóæúáõ ÇáúãõæÕöí ÞóÕúÏñ ÊóÈóíøóäó
ÝóáóäóÇ ÇáÊøóÝúÕöíáõ ÈöäóÇÁð Úóáóì ÕöÍøóÉö ÇáúÅöíÌóÇÈö Ýöí ÍóÞøö
ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö¡ æóÞóÏú ÈóØóáó Ðóáößó ÈöÇáÑøóÏøö Úóáóì ÇáØøóÑöíÞö
ÇáúÃóæøóáö¡ æóåõæó ÖóÚöíÝñ Úóáóì ÇáØøóÑöíÞö ÇáËøóÇäöí ÝóáóÇ íõÒóÇÍöãõ
ÇáúÞóæöíøó æóÈöåö ÝóÇÑóÞó ãóÓúÃóáóÉó ÇáúÃóáúÝöº áöÃóäøó ãõØúáóÞó
ÇáúÅöÖóÇÝóÉö ÅáóíúåöãóÇ íóÚúÞõÈõåõ ÊóÝúÓöíÑñ¡ æóåõæó ãóÇ Óõãøöíó ãöäú
ÇáÓøöÊøöãöÇÆóÉö áöÃóÍóÏöåöãóÇ æóÇáÓøóÈúÚöãöÇÆóÉö áöáúÂÎóÑö Ýóíóßõæäõ
ÇáúÍõßúãõ áöÐóáößó ÇáÊøóÝúÓöíÑö ÇÓúÊöæóÇÁó ÇáúÅöíÌóÇÈö Ýöí ÇáúÞõæøóÉö
æóãóÇ ÞóÇáõæÇ Åäøó ÇáúÅöíÌóÇÈó íóäúÕóÑöÝõ Åáóì ÌõÒúÁò ÔóÇÆöÚò åóÇåõäóÇ
ÝóÇÓöÏñ¡ ÝóÅöäøóåõ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöËõáõËö ãóÇáöåö áöÇÈúäöåö ÇÓúÊóÍóÞøó
ÇáúãõæÕóì áóåõ ÌóãöíÚó ÇáËøõáõËö æóáóæú ÇäúÕóÑóÝó ÇáúÅöíÌóÇÈõ Åáóì
ËõáõËò ÔóÇÆöÚò Ýöí ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö ÕóÇÑó áóåõ ËõáõËõ ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó
Ðóáößó ÇáúÞóÏúÑó ÕóÇÏóÝó ãóÍóáøó ÇáúæóÕöíøóÉö æóÍóíúËõ ÇÓúÊóÍóÞøó
ÌóãöíÚó ÇáËøõáõËö ÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÊóÓúãöíóÉó ÇáËøõáõËö ãõØúáóÞðÇ
ÊóäúÝöíÐõ ãóÍóáøö ÇáúæóÕöíøóÉö áöÊóÕúÍöíÍö ÅíÌóÇÈöåö Ýöí ÌóãöíÚöåö
ßóÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõÔúÊóÑóßö Èóíúäó ÇËúäóíúäö íóÈöíÚõ ÃóÍóÏõåõãóÇ äöÕúÝðÇ
ãõØúáóÞðÇ¡ ÝóÅöäøóåõ íóäúÕóÑöÝõ ÇáúÈóíúÚõ Åáóì äóÕöíÈöåö ÎóÇÕøóÉð¡
ÝóåóÐóÇ ãöËúáõåõ.
æóÚóäú ÃóÈöí ÚóÇÕöãò ÇáËøóÞóÝöíøö ÞóÇáó ÓóÃóáóäöí ÅÈúÑóÇåöíãõ Úóäú
ÑóÌõáò ÃóæúÕóì ÈöäöÕúÝö ãóÇáöåö æóËõáõËöåö æóÑõÈõÚöåö ÝóÃóÌóÇÒõæÇ ÞõáúÊ
áóÇ Úöáúãó áöí ÈöåóÇ ÞóÇáó áöí ÎõÐú ãóÇáðÇ áóåõ äöÕúÝñ æóËõáõËñ æóÑõÈõÚñ
æóÐóáößó ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó ÝóÎõÐú äöÕúÝóåóÇ ÓöÊøóÉð æóËõáõËóåóÇ ÃóÑúÈóÚóÉð
æóÑõÈõÚóåóÇ ËóáóÇËóÉð ÝóÇÞúÓöãú ÇáúãóÇáó Úóáóì Ðóáößó æóåóÐóÇ Þóæúáõ
ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò¡ æóÞóÇáó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
ÈöÎöáóÇÝö Ðóáößó æóáóãú íóÒöÏú Úóáóì Ðóáößó ÍóÊøóì ÇÎúÊóáóÝõæÇ Ýöí
ÊóÎúÑöíÌö ÇáúãóÓúÃóáóÉö Úóáóì Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡ æóåóÐöåö
ãóÓúÃóáóÉñ ãóÚúÑõæÝóÉñ ÊõÏúÚóì ÇáËøóÞóÝöíøóÉó æóÑõÈøóãóÇ íõãúÊóÍóäõ ãóäú
íóÏøóÚöí ÇáÊøóÍóÑøõÒó Ýöí ÇáúãõÞóÏøóÑóÇÊö ãöäú ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ¡ ÝóÃóãøóÇ
ÊóÎúÑöíÌõ ÞóæúáöåöãóÇ ÝóÙóÇåöÑñº áöÃóäøó ÇáúÞöÓúãóÉó ÚöäúÏóåõãóÇ Úóáóì
ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö æóÇáúãõÖóÇÑóÈóÉö ÝóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáäøöÕúÝö íóÖúÑöÈõ
ÈöäöÕúÝö ÇáúãóÇáö ÓöÊøóÉð ãöäú ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö íóÖúÑöÈõ ÈöÃóÑúÈóÚóÉò ãöäú ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáÑøõÈõÚö íóÖúÑöÈõ ÈöËóáóÇËóÉò ÝóãóÈúáóÛõ åóÐöåö ÇáÓøöåóÇãö ËóáóÇËóÉó
ÚóÔóÑó ÝóÍöíäóÆöÐò ÃóÌóÇÒóåõ ÇáúæóÑóËóÉõ íõÞúÓóãõ ÌóãöíÚõ ÇáúãóÇáö
Èóíúäóåõãú Úóáóì Ðóáößó¡ æóÚöäúÏó ÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö íõÞúÓóãõ ÇáËøõáõËõ
Èóíúäóåõãú Úóáóì Ðóáößó¡ æóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÝóÞöÓúãóÉõ
ÇáúãóÇáö Èóíúäóåõãú ÚöäúÏó ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö Úóáóì ØóÑöíÞö
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÝóÎóÑøóÌó ÃóÈõæ íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Þóæúáóåõ
Úóáóì ØóÑöíÞò æóãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Úóáóì ØóÑöíÞò ÂÎóÑó
æóÇáúÍóÓóäõ Úóáóì ØóÑöíÞò ÂÎóÑó æóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ñóæóì
ØóÑöíÞóåõ Úóäúåõ. æóØóÑöíÞõ ÇáúÍóÓóäö ÃóæúÌóåõ¡ ÝóÃóãøóÇ ØóÑöíÞõ ÃóÈöí
íõæÓõÝó Ãóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáäøöÕúÝö ÝóÖóáó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ÈöÓóåúãóíúäöº áöÃóäøó ÊóÝóÇæõÊó ãóÇ Èóíúäó ÇáäøöÕúÝö
æóÇáËøõáõËö ÓóåúãóÇäö æóáóÇ ãõäóÇÒóÚóÉó Ýöí åóÐóíúäö ÇáÓøóåúãóíúäö
áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö æóÇáÑøõÈõÚö ÝóíóÃúÎõÐõåõãóÇ ÕóÇÍöÈõ
(27/150)
ÇáäøöÕúÝö¡ Ëõãøó áóÇ ãõäóÇÒóÚóÉó
áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøõÈõÚö ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáÑøõÈõÚö Åáóì ÊóãóÇãö ÇáËøõáõËö¡
æóåõæó Óóåúãñ æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö æóÇáäøöÕúÝö ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
íóÏøóÚöí Ðóáößó¡ æóÝöí ÇáúãóÇáö ÓöÚóÉñ ÝóíóÃúÎõÐõ ßõáøõ æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÓóåúãðÇ ÝóÝöí ËóãóÇäöíóÉò ÇÓúÊóæóÊú ãõäóÇÒóÚóÊõåõãú ÝöíåóÇ
íóßõæäõ Èóíúäóåõãú ÃóËúáóÇËðÇ ÝóÇäúßóÓóÑó ÈöÇáúÃóËúáóÇËö ÝóíõÖúÑóÈõ
ÃóÕúáõ ÇáúãóÇáö ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó Ýöí ËóáóÇËóÉò Ýóíóßõæäõ ÓöÊøóÉð
æóËóáóÇËöíäó ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö ÃóÎóÐó ãóÑøóÉð Óóåúãóíúäö æóãóÑøóÉð
ÓóåúãðÇ¡ æóÞóÏú ÖõÑöÈó Ðóáößó Ýöí ÇáËøóáóÇËóÉö æóåöíó ÊöÓúÚóÉñ.
æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ÃóÎóÐó ÓóåúãðÇ æóÐóáößó ËóáóÇËóÉñ æóÇáúÈóÇÞöí
ÃóÑúÈóÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó Èóíúäóåõãú áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ËóãóÇäöíóÉñ
ÝóÍóÕóáó áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøõÈõÚö ËóãóÇäöíóÉñ ãöäú ÓöÊøóÉò æóËóáóÇËöíäó
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó æóáöÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö ÓóÈúÚóÉó
ÚóÔóÑó.
æóÃóãøóÇ ÊóÎúÑöíÌõ ãõÍóãøóÏò áöÞóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÝóÞóÑöíÈñ ãöäú
åóÐóÇ æóáóßöäøóåõ ÞóÇáó áóãøóÇ ÃóÎóÐó ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö Óóåúãóíúäö ÈöáóÇ
ãõäóÇÒóÚóÉó ÊóÑóÇÌóÚó ÍóÞøõåõ Åáóì ÇáËøõáõËö ÝóæóÕóÇíóÇåõãú ÌóãöíÚðÇ
ÈóÚúÏó Ðóáößó ÇÌúÊóãóÚóÊú Ýöí ÇáËøõáõËö¡ æóãöäú ÃóÕúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
Ãóäøó ÇáúæóÕóÇíóÇ ãóÊóì æóÞóÚóÊú Ýöí ÇáËøõáõËö ÝóÇáúÞöÓúãóÉõ Èóíúäó
ÃóÑúÈóÇÈöåóÇ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö ÝóíóÖúÑöÈõ ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö ÈöãóÇ
ÈóÞöíó ãöäú ÍóÞøöåö¡ æóåõæó ÃóÑúÈóÚóÉñ ãöäú ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóÕóÇÍöÈõ
ÇáËøõáõËö ÈöÃóÑúÈóÚóÉò ÃóíúÖðÇ æóÕóÇÍöÈõ ÇáÑøõÈõÚö ÈöËóáóÇËóÉò Ýóíóßõæäõ
Èóíúäóåõãú Úóáóì ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó ÝóÇáÓøóÈöíáõ Ãóäú ÊóÖúÑöÈó ÃóÕúáó
ÇáúãóÇáö ÇËúäóíú ÚóÔóÑó Ýöí ÅÍúÏóì ÚóÔóÑó Ýóíóßõæäõ ãöÇÆóÉð æóÇËúäóíúäö
æóËóáóÇËöíäó ßóÇäó ÞóÏú ÃóÎóÐó ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö Óóåúãóíúäö æóÖóÑóÈúäóÇ
ÓóåúãðÇ Ýöí ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó æóÐóáößó ÇËúäóÇäö æóÚöÔúÑõæäó ÈóÞöíó ÈóÚúÏó
Ðóáößó ãöÇÆóÉñ æóÚóÔóÑóÉñ áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøõÈõÚö ãöäú Ðóáößó ËóáóÇËõæäó
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÃóÑúÈóÚõæäó æóáöÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö ßóÐóáößó
ÝóÌõãúáóÉõ ãóÇ ÍóÕóáó áöÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö ÇËúäóÇäö æóÓöÊøõæäó
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÃóÑúÈóÚõæäó æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÑøõÈõÚö ËóáóÇËõæäó.
ÝóÃóãøóÇ ÊóÎúÑöíÌõ ÇáúÍóÓóäö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áöÞóæúáöåö Ýóåõæó
Ãóäøóåõ ÇÌúÊóãóÚó åóÇåõäóÇ æóÕöíøóÊóÇäö æóÕöíøóÉñ Ýöí ÇáËøõáõËö
æóæóÕöíøóÉñ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÑóì
ÇáúÞöÓúãóÉó Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö Ýöí ÇáúæóÕóÇíóÇ Ýöí ÇáËøõáõËö
æóÇáúÞöÓúãóÉó Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö Ýöí ÇáúæóÕóÇíóÇ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó
Úóáóì ÇáËøõáõËö ÝóíóÚúÊóÈöÑõ ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ æóíóÈúÏóÃõ
ÈöÞöÓúãóÉö ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó ÇáúÞöÓúãóÉó Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö
Êóßõæäõ Úóäú ãõæóÇÝóÞóÉò Ýóåõæó ÃóÞúæóì ãöãøóÇ íóäúÈóäöí Úóáóì
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö æóáöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó Ýöí ãóÍóáøöåóÇ ÃóÞúæóì ãöãøóÇ ÅÐóÇ
ÌóÇæóÒóÊú ãóÍóáøóåóÇ ÝóäóÞõæáõ:
íóÖúÑöÈõ ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö Ýöí ÇáËøõáõËö ÈöÌóãöíÚö ÇáËøõáõËö æóåöíó
ÃóÑúÈóÚóÉñ æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ÈöãöËúáöåö æóÕóÇÍöÈõ ÇáÑøõÈõÚö Èóíúäóåõãú
ÝóíõÖúÑóÈõ ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó Ýóíóßõæäõ ÌóãöíÚõ
ÇáúãóÇáö Úóáóì ËóáóÇËóÉò æóËóáóÇËöíäó¡ Ëõãøó íóÃúÊöí Åáóì ÇáúÞöÓúãóÉö
ÈöØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÝóäóÞõæáõ ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö ÍóÞøõåõ Ýöí
ÇáäøöÕúÝö ãöäú ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö æóÐóáößó ÓöÊøóÉó ÚóÔóÑó æóäöÕúÝñ¡ æóÞóÏú
æóÕóáó Åáóíúåö ÃóÑúÈóÚóÉñ ÈóÞöíó áóåõ ãöäú ÍóÞøöåö ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó
æóäöÕúÝñ æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ßóÇäó ÍóÞøõåõ Ýöí ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó æóÕóáó
Åáóíúåö ÃóÑúÈóÚóÉñ ÈóÞöíó áóåõ ÓóÈúÚóÉñ ÝóãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÓóÈúÚóÉò Åáóì
ÊóãóÇãö ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóäöÕúÝò áóÇ ãõäóÇÒóÚóÉó Ýöíåö áöÕóÇÍöÈö
ÇáËøõáõËö ÝóíóÃúÎõÐõåõ ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö æóÐóáößó ÎóãúÓóÉñ æóäöÕúÝñ¡
Ëõãøó ÕóÇÍöÈõ
(27/151)
ÇáÑøõÈõÚö ßóÇäó ÍóÞøõåõ Ýöí ÇáÑøõÈõÚö
æóÐóáößó ËóãóÇäöíóÉñ æóÑõÈõÚñ æóÕóáó Åáóíúåö ËóáóÇËóÉñ ÈóÞöíó áóåõ
ÎóãúÓóÉñ æóÑõÈõÚñ ÝóãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÎóãúÓóÉò æóÑõÈõÚò Åáóì ÊóãóÇãö
ÓóÈúÚóÉò áóÇ ãõäóÇÒóÚóÉó Ýöíåö áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøõÈõÚö ÝóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö
æóÇáäøöÕúÝö ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ íóÏøóÚöíå¡ æóÝöí ÇáúãóÇáö ÓöÚóÉñ
ÝóíóÃúÎõÐõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÓóåúãðÇ æóËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚò ÈöáóÇ
ãõäóÇÒóÚóÉò ÝóÌõãúáóÉõ ãóÇ ÃóÎóÐóÇ ãöäú ÇËúäóíúäö æóÚöÔúÑöíäó¡ æóåõæó
ËõáõËóÇ ÇáúãóÇáö ÊöÓúÚóÉñ ãóÑøóÉð ÎóãúÓóÉñ æóäöÕúÝñ æóãóÑøóÊóíúäö Óóåúãñ
æóËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚò æóÐóáößó ËóáóÇËóÉñ æóäöÕúÝñ æóÇáúÈóÇÞöí ËóáóÇËóÉó
ÚóÔóÑó ÇÓúÊóæóÊú ãõäóÇÒóÚóÊõåõãú Ýöíåö Ýóíóßõæäõ Èóíúäóåõãú ÃóËúáóÇËðÇ
ÝóÇäúßóÓóÑó ÈöÇáúÃóËúáóÇËö æóßóÇäó ÞóÏú ÇäúßóÓóÑó ÈöÇáúÃóäúÕóÇÝö
æóÇáúÃóÑúÈóÇÚö ÅáøóÇ Ãóäøó ÇáÑøõÈõÚó íõÌúÒöí Úóäú ÇáäøöÕúÝöº áöÃóäøó
ÇáäøöÕúÝó íóÎúÑõÌõ ãöäú ãóÎúÑóÌö ÇáÑøõÈõÚö ÝóÇáÓøóÈöíáõ Ãóäú íóÖúÑöÈó
ËóáóÇËóÉð Ýöí ÃóÑúÈóÚóÉò Ýóíóßõæäõ ÇËúäóíú ÚóÔóÑó¡ Ëõãøó íóÖúÑöÈõ ÃóÕúáó
ÇáúãóÇáö æóÐóáößó ËóáóÇËóÉñ æóËóáóÇËõæäó Ýöí ÇËúäóíú ÚóÔóÑó Ýóíóßõæäõ
ËóáóËóãöÇÆóÉò æóÓöÊøóÉð æóÊöÓúÚöíäó ÇáËøõáõËõ ãöäú Ðóáößó ãöÇÆóÉñ
æóÇËúäóÇäö æóËóáóÇËõæäó ßóÇäó áöÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö ãöäú Ðóáößó ÃóÑúÈóÚóÉñ
ãóÖúÑõæÈóÉñ Ýöí ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóÐóáößó ËóãóÇäöíóÉñ æóÃóÑúÈóÚõæäó
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ãöËúáõ Ðóáößó æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÑøõÈõÚö ËóáóÇËóÉñ
ãóÖúÑõæÈóÉñ Ýöí ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóÐóáößó ÓöÊøóÉñ æóËóáóÇËõæäó æóßóÇäó ãóÇ
ÃóÎóÐó ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö ãöäú ÇáËøóáóÇËöíäó ÈöáóÇ ãõäóÇÒóÚóÉò ÎóãúÓóÉñ
æóäöÕúÝñ ãóÖúÑõæÈóÉñ Ýöí ÇËúäóíú ÚóÔóÑó ÝóÐóáößó ÓöÊøóÉñ æóÓöÊøõæäó.
æóãóÇ ÃóÎóÐó ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ËóáóÇËóÉñ æóäöÕúÝñ
ãóÖúÑõæÈóÉñ Ýöí ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóÐóáößó ÇËúäóÇäö æóÃóÑúÈóÚõæäó
ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö áößõáøö æóÇÍöÏ ãöäúåõãóÇ ÃóÍóÏñ æóÚöÔúÑõæäó
æóßóÇäó ÇáøóÐöí áóÇ íóÓúÊóÞöíãõ Èóíúäóåõãú ËóáóÇËóÉó ÚóÔóÑó ãóÖúÑõæÈóÉð
Ýöí ÇËúäóíú ÚóÔóÑó Ýóíóßõæäõ Ðóáößó ãöÇÆóÉð æóÓöÊøóÉð æóÎóãúÓöíäó
Èóíúäóåõãú áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÇËúäóÇäö æóÎóãúÓõæäó ÝóÕóÇÍöÈõ
ÇáÑøõÈõÚö ãóÇ æóÕóáó Åáóíúåö ãöäú ÇáËøõáõËóíúäö ÅáøóÇ ÇËúäóÇäö
æóÎóãúÓõæäó æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ÃóÎóÐó ãóÑøóÉð ÇËúäóíúäö æóÎóãúÓöíäó
æóãóÑøóÉð ÃóÍóÏðÇ æóÚöÔúÑöíäó æóÐóáößó ËóáóÇËóÉñ æóÓóÈúÚõæäó¡ æóÕóÇÍöÈõ
ÇáäøöÕúÝö ÃóÎóÐó ãóÑøóÉð ÇËúäóíúäö æóÎóãúÓöíäó æóãóÑøóÉð ÃóÍóÏðÇ
æóÚöÔúÑöíäó æóãóÑøóÉð ÓöÊøóÉð æóÓöÊøöíäó Ýóíóßõæäõ Ðóáößó ãöÇÆóÉð
æóÊöÓúÚóÉð æóÓöÊøöíäó¡ ÝóÅöÐóÇ ÌóãóÚúÊ Èóíúäó åóÐöåö ÇáÓøöåóÇãö ÈóáóÛóÊú
ÓöåóÇãõ ËõáõËóíú ÇáúãóÇáö ãöÇÆóÊóíúäö æóÃóÑúÈóÚóÉð æóÓöÊøöíäó¡ ÝóÅöÐóÇ
ÖóãóãúÊå Åáóì ÇáËøõáõËö ÇáøóÐöí ÇÞúÊóÓóãõæåõ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö
ßóÇäóÊú ÇáúÌõãúáóÉõ ËóáóËóãöÇÆóÉò æóÓöÊøóÉð æóÊöÓúÚöíäó ÝóÇÓúÊóÞóÇãó
ÇáÊøóÎúÑöíÌõ.
æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÇáó ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÇáÑøóÌõáõ
æóÃóÚúÊóÞó ÈõÏöÆó ÈöÇáúÚöÊúÞö æóÈöåö äóÃúÎõÐõ¡ æóåõæó ãóÑúæöíøñ Úóäú
ÇÈúäö ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ -¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøó ÇáúÚöÊúÞó
ÃóÞúæóì ÓóÈóÈðÇ ãöäú ÓóÇÆöÑö ÇáúæóÕóÇíóÇ¡ ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÍúÊóãöáõ
ÇáúÝóÓúÎó¡ æóåõæó ÅÓúÞóÇØñ áöáÑøöÞøö æóÇáúãõÓúÞóØõ íóßõæäõ ãõÊóáóÇÔöíðÇ
æóÓóÇÆöÑõ ÇáúæóÕóÇíóÇ íóÊóÍóãøóáõ ÇáúÝóÓúÎó æóÇáÑøõÌõæÚó ÚóäúåóÇ
æóËõÈõæÊõ ÇáúÍõßúãö ÈöÍóÓóÈö ÇáÓøóÈóÈö æóáóÇ ãõÒóÇÍóãóÉó áöáÖøóÚöíÝö
ãóÚó ÇáúÞóæöíøö¡ Ëõãøó ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ
ÃóÎóÐóÇ ÈöÙóÇåöÑö åóÐóÇ ÇáúÍóÏöíËö ÝóÞóÏøóãóÇ ÇáúÚöÊúÞó Úóáóì
ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ÇáúãõÊóÞóÏøöãóÉö æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
ÎóÕøó ÇáúãõÍóÇÈóÇÉó ãöäú ÓóÇÆöÑö ÇáúæóÕóÇíóÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÃóäøóåóÇ
ÃóÞúæóì ÓóÈóÈðÇ ÝóÓóÈóÈõåóÇ ÚóÞúÏõ ÇáÖøóãóÇäö æóÚóÞúÏõ ÇáÖøóãóÇäö
ÃóÞúæóì ãöäú ÇáÊøóÈóÑøõÚö æóÞõæøóÉõ ÇáúÚöÊúÞö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Íõßúãö
ÇáÓøóÈóÈö
(27/152)
ÝóÚöäúÏó ÇáúÈõÏóÇÁóÉö ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö
íóÊóÑóÌøóÍõ ÈöÇáÓøóÈúÞö æóÈöÞõæøóÉö ÇáÓøóÈóÈö¡ ÝóÞóÇáó íóÈúÏóÃõ ÈöåóÇ¡
æóÚöäúÏó ÇáúÈõÏóÇÁóÉö ÈöÇáúÚöÊúÞö íóÓúÊóæöíóÇäö ãöäú ÍóíúËõ Åäøó
áöáúÚöÊúÞö ÞõæøóÉó ÇáÓøóÈúÞö æóÞõæøóÉó ÇáúÍõßúãö æóáöáúãõÍóÇÈóÇÉö
ÞõæøóÉó ÇáÓøóÈóÈö æóÇáúãõÚúÊóÈóÑõ ÃóæøóáðÇ ÇáÓøóÈóÈõ¡ ÝóÅöäøó ÇáúÍõßúãó
íóäúÈóäöí Úóáóì ÇáÓøóÈóÈö ÝóíóÊóÍóÇÕøóÇäö æóÓóíóÃúÊöí ÈóíóÇäõ
ÇáúãóÓúÃóáóÉö Ýöí ãóæúÖöÚöåóÇ.
æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó Ýöí ÑóÌõáò íõæÕöí Åáóì ÑóÌõáò ÝóíóãõæÊõ ÇáúãõæÕóì
Åáóíúåö ÝóíõæÕöí Åáóì ÑóÌõáò ÂÎóÑó¡ ÝóÅöäøó æóÕöíøóÊóåõãóÇ ÌóãöíÚðÇ
ÕóÍöíÍóÉñ æóÈöåö äóÃúÎõÐõ¡ ÝóÅöäøó ÇáúæóÕöíøó ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí
ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãó ÇáúãõæÕöí Ýöí æöáóÇíóÊöåö Ýöí ÇáúãóÇáö¡ æóÞóÏú ßóÇäóÊú
æöáóÇíóÊõåõ Ýöí ãóÇáöåö æóãóÇáö ÇáúãõæÕöí ÇáúÃóæøóáö ÝóíóÎúáõÝõåõ
æóÕöíøõåõ Ýöí ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ÇáúãóÇáóíúäöº áöÃóäøó - ÈóÚúÏó ÞóÈõæáö
ÇáúæóÕöíøóÉö - ÇáÊøóÕóÑøõÝó Ýöí ãóÇáö ÇáúãõæÕöí ÇáúÃóæøóáö ãöäú
ÍóæóÇÆöÌö ÇáúæóÕöíøö ßóÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ãóÇáö äóÝúÓöåö¡ æóÅöäøóãóÇ
íõÞöíãõ ÇáúãõæÕöí ãóÞóÇãóåõ ÝöíãóÇ åõæó ãöäú ÍóÇÌóÊöåö.
æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó Ýöí ÇáÑøóÌõáö íõæÕöí áöÃõãøö æóáóÏöåö Ýöí ÍóíóÇÊöåö
æóÕöÍøóÊöåö ÝóíóãõæÊõ ÞóÇáó åõæó ãöíÑóÇËñ¡ æóÅöäú ÃóæúÕóì ÚöäúÏó
ãóæúÊöåö áóåóÇ ÈöæóÕöíøóÉò Ýóåõæó áóåóÇ ãöäú ÇáËøõáõËö æóÇáúãõÑóÇÏõ
ÈöæóÕöíøóÊöåö áóåóÇ Ýöí ÕöÍøóÊöåö ÇáúÅöÞúÑóÇÑõ æóÇáúåöÈóÉõ áóÇ
ÇáúæóÕöíøóÉõ ÇáúãõÖóÇÝóÉõ Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊöº áöÃóäøó ÍóÇáóÉó
ÇáÕøöÍøóÉö æóÍóÇáóÉó ÇáúãóÑóÖö Ýöí Ðóáößó ÓóæóÇÁñ æóÈöåö äóÃúÎõÐõ
ÝóäóÞõæáõ ÇáúåöÈóÉõ áöÃõãøò ÇáúæóáóÏö æóÇáúÅöÞúÑóÇÑõ áóåóÇ ÈöÇáÏøóíúäö
ÈóÇØöáñ ãöäú Çáúãóæúáóìº áöÃóäøóåóÇ ÈóÇÞöíóÉñ Úóáóì ãöáúßöåö æóßóÓúÈõåóÇ
áóåõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÞöäøóÉö¡ ÝóÃóãøóÇ æóÕöíøóÊõåõ áóåóÇ ãõÖóÇÝóÉð Åáóì
ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ÝóÕóÍöíÍóÉñº áöÃóäøóåóÇ ÊóÚúÊöÞõ ÈöÇáúãóæúÊö
æóæõÌõæÈõ ÇáúæóÕöíøóÉö íóßõæäõ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ áóåóÇ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóÕöíøóÉö áöÌóÇÑöíóÉò ÃóÌúäóÈöíøóÉò æóÚóäú ÇÈúäö ÚõãóÑó
- ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ÞóÇáó ÅÐóÇ ÃóÞóÑøó ÇáÑøóÌõáõ ÚöäúÏó ãóæúÊöåö
ÈöÏóíúäò áöæóÇÑöËò¡ ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ ÅáøóÇ ÈöÈóíøöäóÉò¡ æóÅöäú
ÃóÞóÑøó áöÛóíúÑö æóÇÑöËò ÈöÇáÏøóíúäö ÌóÇÒó æóáóæú ÃóÍóÇØó ÈöÌóãöíÚö
ãóÇáöåö æóÈöåö äóÃúÎõÐõ Ýöí ÇáúÝóÕúáóíúäö¡ æóÞóÏú Ñõæöíó Ýöí ÈóÚúÖö
ÇáÑøöæóÇíóÇÊö ãóÑúÝõæÚðÇ Åáóì ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó -¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ðóáößó Ýöí ÇáúÅöÞúÑóÇÑö.
æóÚóäú ÅÈúÑóÇåöíãó Ýöí ÇáúãóÑúÃóÉö íóÖúÑöÈõåóÇ ÇáØøóáúÞõ ÞóÇáó åöíó
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãóÑöíÖö Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö æóÇáÊøóÈóÑøõÚö. æóÇáØøóáúÞõ
ÇÓúãñ áöæóÌóÚö ÇáúæöáóÇÏóÉö æóíõÓóãøóì Ðóáößó ãóÎóÇÖðÇ ÃóíúÖðÇ ÞóÇáó
Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì -: {ÝóÃóÌóÇÁóåóÇ ÇáúãóÎóÇÖõ Åáóì ÌöÐúÚö ÇáäøóÎúáóÉö}
[ãÑíã: 23] æóãóÊóì ÃóÎóÐóåóÇ æóÌóÚõ ÇáúæöáóÇÏóÉö Ýóåöíó ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáúãóÑöíÖöº áöÃóäøóåóÇ ÃóÔúÑóÝóÊú Úóáóì ÇáúåóáóÇßö ÅáøóÇ Ãóäøóåõ ÞóÏú
íóÃúÎõÐõåóÇ ÇáúæóÌóÚõ¡ Ëõãøó íóÓúßõäõ ÝóÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ðóáößó ÇáúæóÌóÚö
áóÇ ÊóÕöíÑõ Ýöí ÇáÊøóÈóÑøõÚóÇÊö ßóÇáúãóÑöíÖóÉö ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÑöíÖò
íóÚúÞõÈõåõ ÈõÑúÁñ¡ æóÅöäøóãóÇ ÊóÕöíÑõ ßóÇáúãóÑöíÖóÉö ÅÐóÇ ÃóÎóÐóåóÇ
ÇáúæóÌóÚõ ÇáøóÐöí íóßõæäõ ÂÎöÑõåõ ÇäúÝöÕóÇáó ÇáúæóáóÏö ÚóäúåóÇ ãöäú
ÓóáóÇãóÊöåóÇ Èöåö Ãóæú ãóæúÊöåóǺ áöÃóäøó ÇáúãõÚúÊóÈóÑó ãóÑóÖõ ÇáúãóæúÊö
æóãóÑóÖõ ÇáúãóæúÊö ãóÇ íóÊøóÕöáõ Èöåö ãóäú ÃóæúÕóì ÈöÃóßúËóÑó ãöäú
ËõáõËö ãóÇáöåö áóãú íóÌõÒú Ýöí ÇáúÝóÖúáö Úóáóì ÇáËøõáõËö ÅáøóÇ Ãóäú
íõÌöíÒóåõ ÇáúæóÑóËóÉõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö æóåõãú ßöÈóÇÑñº áöÃóäøó ÍóÞøóåõãú
ÊóÚóáøóÞó ÈöãóÇáöåö ÈöãóÑóÖöåö æóáóßöäøó ÇáÔøóÑúÚó ÌóÚóáó ÇáËøõáõËó
ãóÍóáøðÇ áöæóÕöíøóÉö ÇáúãõæÕöí áöíóÊóÏóÇÑóßó Èöåö ãóÇ ÝóÑøóØó Ýöí
ÍóíóÇÊöåö ÝóãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì Ðóáößó ÅÐóÇ ÃóæúÕóì Èöåö¡ ÝóÞóÏú ÞóÕóÏó
ÇáúÅöÖúÑóÇÑó ÈöæóÑóËóÊöåö ÈöÅöÓúÞóÇØö ÍóÞøöåöãú ÚóãøóÇ ÊóÚóáøóÞó
ÍóÞøõåõãú Èöåö æóÅöíËóÇÑö ÇáúÃóÌúäóÈöíøö Úóáóì ãóäú ÂËóÑóåõ ÇáÔøóÑúÚõ¡
æóåõæó ÇáúæóÇÑöËõ ÝóáöáúæóÇÑöËö Ãóäú íóÑõÏøó Úóáóíúåö
(27/153)
ÞóÕúÏóåõ ÈöÃóäú íóÃúÈóì ÇáúÅöÌóÇÒóÉó
æóáóÇ ãõÚúÊóÈóÑó ÈöÅöÌóÇÒóÊöåö Ýöí ÍóíóÇÉö ÇáúãõæÕöí ÚöäúÏóäóÇ.
æóÞóÇáó ÇÈúäõ ÃóÈöí áóíúáóì ÊóÕöÍøõ ÅÌóÇÒóÊõåõ Ýöí ÍóíóÇÊöåö æóáóíúÓó
áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó ÈóÚúÏó æóÝóÇÊöåöº áöÃóäøóåõ ÓóÞóØó ÍóÞøõåõ
ÈöÇáúÅöÌóÇÒóÉö æóÈöÇáúãóÑóÖö ÞóÏú ÊóÚóáøóÞó ÍóÞøõåõ ÈöãóÇáöåö ÝóíóÕöÍøõ
ÅÓúÞóÇØõåõ æóÝöÞúåõ åóÐóÇ Ãóäøó ÍóÞøó ÇáúæóÇÑöËö ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ Ýöí
ãóÇáöåö ÈöÇáúãóæúÊö æóáóßöäøó ÓóÈóÈó ãóæúÊöåö ÇáúãóÑóÖõ ÝóáóãøóÇ ÃõÞöíãó
åóÐóÇ ÇáÓøóÈóÈõ ãõÞóÇãó ÍóÞöíÞóÉö ÇáúãóæúÊö Ýöí ãóäúÚö ÇáúãõæóÑøöËö ãöäú
ÇáÊøóÕóÑøõÝö ÇáúãõÈúØöáö áöÍóÞøö ÇáúæóÇÑöËö ÝóßóÐóáößó ÞóÇãó ãóÞóÇãóåõ
Ýöí ÕöÍøóÉö ÅÓúÞóÇØö ÇáúÍóÞøö ãöäú ÇáúæóÇÑöËö ÈöÇáúÅöÌóÇÒóÉö æóáóßöäøóÇ
äóÞõæáõ ÅÓúÞóÇØõ ÇáúÍóÞøö ÞóÈúáó æõÌõæÏö ÇáÓøóÈóÈö áóÇ íóÌõæÒõ
æóíõÚúÊóÈóÑõ ÇáúãóÑóÖõ ÈöÓóÈóÈö ÊóÚóáøõÞö ÍóÞøöåö ÈöãóÇáò Èóáú ÇáÓøóÈóÈõ
ãóÑóÖõ ÇáúãóæúÊö æóãóÑóÖõ ÇáúãóæúÊö ãóÇ íóÊøóÕöáõ Èöåö ÇáúãóæúÊõ
ÝóÞóÈúáó ÇÊøöÕóÇáö ÇáúãóæúÊö áóÇ íóßõæäõ ÓóÈóÈðÇ¡ æóåóÐóÇ ÇáöÇÊøöÕóÇáõ
ãóæúåõæãñ Ýóíóßõæäõ åóÐóÇ ÅÓúÞóÇØó ÇáúÍóÞøö ÞóÈúáó ÊóÞóÑøõÑö ÇáÓøóÈóÈö¡
Ëõãøó ÇáúÅöÌóÇÒóÉõ ãöäú ÇáúæóÇÑöËö ÅäøóãóÇ ÊóÚúãóáõ áöæõÌõæÏö Ïóáöíáö
ÇáÑøöÖóÇ ãöäúåõ ÈöÊóÕóÑøõÝö ÇáúãóÑöíÖö æóÅöÌóÇÒóÊõåõ Ýöí ÍóíóÇÉö
ÇáúãõæÕöí áóÇ ÊóÏõáøõ Úóáóì Ðóáößó Èóáú ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ ÇÍúÊóÔóãó
ÇáúãõæóÑøöËó Ýóáóãú íõÌóÇåöÑúåõ ÈöÇáÑøóÏøö ãöäú ÛóíúÑö Ãóäú íóßõæäó
ÑóÇÖöíðÇ ÈöæóÕöíøóÊöåö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÃóÌóÇÒóåõ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡
æóÝöí ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö Åäú áóãú íóßõäú ÇáúæóÇÑöËõ ãöäú
Ãóåúáöåö ÈöÃóäú ßóÇäó ÕóÛöíÑðÇ Ýóåõæó ÈóÇØöáñ ÃóíúÖðǺ áöÃóäøóåõ
ÅÓúÞóÇØõ ÇáúÍóÞøö ÈöØóÑöíÞö ÇáÊøóÈóÑøõÚö¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ßóÈöíÑðÇ
ÝóÅöÌóÇÒóÊõåõ ÕóÍöíÍóÉñ æóíõÓóáøöãõ ÇáúãóÇáó áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöØóÑöíÞö
ÇáúæóÕöíøóÉö ãöäú ÇáúãõæÕöí ÚöäúÏóäóÇ¡ æóÚöäúÏó ÇáÔøóÇÝöÚöíøö ÕóÍöíÍóÉñ
ÈöØóÑöíÞö ÇáÊøóãúáöíßö ãöäú ÇáúæóÇÑöËö ÇÈúÊöÏóÇÁð ãöäúåõ ÍóÊøóì áóÇ
íóÊöãøó ÅáøóÇ ÈöÇáúÞóÈúÖö Úóáóì Þóæúáöåö¡ æóÚöäúÏóäóÇ íóÊöãøõ ãöäú
ÛóíúÑö ÞóÈúÖö ÇáúãõæÕóì áóåõ æóÇáÔøõíõæÚõ áóÇ íóãúäóÚõ ÕöÍøóÉó
ÇáúÅöÌóÇÒóÉö æóáóíúÓó áöáúæóÇÑöËö Ãóäú íóÑúÌöÚó Ýöíåö.
æóÌúåõ Þóæúáöåö Ãóäøó ÈöäóÝúÓö ÇáúãóæúÊö ÞóÏú ÕóÇÑó ÞóÏúÑõ ÇáËøõáõËóíúäö
ãöäú ÇáúãóÇáö ãöáúßðÇ áöáúæóÇÑöËöº áöÃóäøó ÇáúãöíÑóÇËó íóËúÈõÊõ ãöäú
ÛóíúÑö ÞóÈõæáö ÇáúæóÇÑöËö æóáóÇ íóÑúÊóÏøõ ÈöÇáÑøóÏøö ÝóÅöÌóÇÒóÊõåõ
Êóßõæäõ ÅÎúÑóÇÌðÇ áöáúãóÇáö Úóäú ãöáúßöåö ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò¡ æóåóÐóÇ Ýöíåö
áóÇ íóÊöãøõ ÅáøóÇ ÈöÇáúÞóÈúÖö ßóãóÇ áóæú ÃóæúÕóì ÈöãóÇáö ÌóÇÑöåö
ÝóÃóÌóÇÒóåõ ÇáúÌóÇÑõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ ÊóÕóÑøõÝõ
ÇáúãõæÕöí ÕóÇÏóÝó ãöáúßóåõ æóÇãúÊóäóÚó äõÝõæÐõåõ ÈöÞöíóÇãö ÍóÞøö
ÇáúÛóíúÑö Ýöíåö ÅÌóÇÒóÉõ ãóäú áóåõ ÇáúÍóÞøõ Êóßõæäõ ÅÓúÞóÇØðÇ
ßóÅöÌóÇÒóÉö ÇáúãõÑúÊóåöäö ÈóíúÚó ÇáÑøóÇåöäö¡ æóßóÐóáößó Åäú ÃóÌóÇÒõæÇ
æóÕöíøóÉó ÇáúæóÇÑöËö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÃóáúÝö ÏöÑúåóãò ãöäú ãóÇáö ÑóÌõáò Ãóæú ÈöÚóÈúÏò Ãóæú
ÈöËóæúÈò ÝóÃóÌóÇÒó Ðóáößó ÇáÑøóÌõáõ ÞóÈúáó ãóæúÊöåö Ãóæú ÈóÚúÏóåõ Ýóáóåõ
Ãóäú íóÑúÌöÚó Úóäúåõ ãóÇ áóãú íóÏúÝóÚúåõ Åáóì ÇáúãõæÕóì áóåõ¡ ÝóÅöÐóÇ
ÏóÝóÚóåõ Åáóíúåö ÌóÇÒóº áöÃóäøó æóÕöíøóÊóåõ ãöäú ãóÇáö ÛóíúÑöåö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúåöÈóÉö ßóÃóäøóåõ æóåóÈó ãóÇáó ÛóíúÑöåö ÝóáóÇ íóÕöÍøõ
ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóÓúáöíãö æóÇáúÞóÈúÖö ßóãóÇ áóæú æóåóÈó ãóÇáó äóÝúÓöåö
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæóÕöíøóÉö ãöäú ãóÇáö äóÝúÓöåö ÈöÃóßúËóÑó ãöäú ÇáËøõáõËöº
áöÃóäøóåõ ÃóæúÕóì ÈöãóÇáö äóÝúÓò ÅáøóÇ Ãóäøóåõ áóãú íõäóÝøóÐú áöÍóÞøö
ÇáúæóÑóËóÉö¡ ÝóÅöÐóÇ ÃóÌóÇÒõæÇ¡ ÝóÞóÏú ÃóÈúØóáõæÇ ÍóÞøóåõãú æóÌóÇÒó ãöäú
ÞöÈóáö ÇáúãõæÕöí ÌóæóÇÒõ ÇáúæóÕöíøóÉö Ýóáóãú íóßõäú ÇáÊøóÓúáöíãõ ãöäú
ÔóÑúØö ÕöÍøóÊöåóÇ æóÌóæóÇÒöåóÇ.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÇáÑøóÌõáõ áöÑóÌõáò ÈöÚóÈúÏò æóáöÂÎóÑó ÈöËóæúÈò æóáöÂÎóÑó
ÈöÏóÇÑò æóÇáËøõáõËõ íóÈúáõÛõ ÃóáúÝó ÏöÑúåóãò æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÊóÈúáõÛõ
(27/154)
ÃóáúÝðÇ æóÎóãúÓóãöÇÆóÉò ÃóÕóÇÈó ßõáøõ
æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ËõáõËóíú æóÕöíøóÊöåö æóÈóØóáó ÇáËøõáõËõº áöÃóäøóåõ áóÇ
ÈõÏøó ãöäú ÅÈúØóÇáö ÇáúÝóÖúáö Úóáóì ÇáËøõáõËö æóáóíúÓó ÃóÍóÏõåõãú
ÈöÅöÈúØóÇáöåóÇ Ãóæúáóì ãöäú ÇáúÂÎóÑö¡ æóÞóÏú ÇÓúÊóæóæúÇ Ýöí ÇÓúÊöÍúÞóÇÞö
ÇáËøõáõËö ÝóßóÐóÇ Ýöí ÅÈúØóÇáöåö ÝóíóäúÞõÕõ ãöäú æóÕöíøóÉö ßõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ËõáõËõåóÇ. æóæóÌúåõ Ðóáößó Ãóäú íóäúÙõÑó Åáóì ãóÈúáóÛö
ÇáúæóÕóÇíóÇ æóÅöáóì ËõáõËö ãóÇáöåö¡ ÝóÅöäú ßóÇäóÊú ÇáÒøöíóÇÏóÉõ
ãöÞúÏóÇÑó ÇáËøõáõËö íóäúÞõÕõ ãöäú äóÕöíÈö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÇáËøõáõËó¡ æóÅöäú ßóÇäó äöÕúÝðÇ ÇáäøöÕúÝõ. æóÊóÝúÓöíÑõåõ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì
áöÑóÌõáò ÈöÚóÈúÏò ÞöíãóÊõåõ ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò æóáöÂÎóÑó ÈöËóæúÈò ÞöíãóÊõåõ
ËóáóËõãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò æóáöÂÎóÑó ÈöÏóÇÑò ÞöíãóÊõåóÇ ãöÇÆóÊóÇäö ÝóÐóáößó
ßõáøõåõ ÃóáúÝñ æóÎóãúÓõãöÇÆóÉò æóËõáõËõ ãóÇáöåö ÃóáúÝñ ÝóÇáÒøöíóÇÏóÉõ
ãöÞúÏóÇÑõ ÇáËøõáõËö ÝóíóäúÞõÕõ ãöäú æóÕöíøóÉö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãú
ãöÞúÏóÇÑõ ÇáËøõáõËö ÝóáöÕóÇÍöÈö ÇáúÚóÈúÏö ËõáõËóÇ ÇáúÚóÈúÏö æóáöÕóÇÍöÈö
ÇáÏøóÇÑö ËõáõËóÇ ÇáÏøóÑóÇåöãö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøóæúÈö ËõáõËóÇ ÇáËøóæúÈö
ÝóÇÓúÊóÞóÇãó ÇáËøõáõËõ æóÇáËøõáõËóÇäö.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì áöÐóæöí ÞóÑóÇÈóÊöåö ÈöÇáËøõáõËö¡ ÝóÅöäøó Ðóæöí
ÞóÑóÇÈóÊöåö ßõáøõ Ðöí ÑóÍöãò ãóÍúÑóãò ãöäúåõ¡ ÞóÇáó - ÑóÖöíó Çááøóåõ
Úóäúåõ - åõäóÇ ÎóãúÓóÉõ ÃóáúÝóÇÙò ÅãøóÇ Ãóäú íõæÕöíó áöÐóæöí ÞóÑóÇÈóÊöåö
Ãóæú áöÃóÞóÇÑöÈöåö Ãóæú áöÃóäúÓóÇÈöåö Ãóæú áöÃóÑúÍóÇãöåö Ãóæú áöÐóæöí
ÃóÑúÍóÇãöåö ÝóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÚúÊóÈöÑõ ÎóãúÓóÉó ÃóÔúíóÇÁó ÐóÇ ÑóÍöãò
ãóÍúÑóãò æóÇËúäóíúäö ÝóÕóÇÚöÏðÇ ãóÇ Óöæóì ÇáúæóÇáöÏö æóÇáúæóáóÏö¡ æóãóäú
áóÇ íóÑöËõ æóÇáúÃóÞúÑóÈó ÝóÇáúÃóÞúÑóÈó¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó
ÇáúÃóæøóáö íóÏúÎõáõ ÝöíåóÇ ÌóãöíÚõ Ðóæöí ÑóÍöãò ãóÍúÑóãò ãöäúåõ
ÇáúÃóÞúÑóÈõ æóÇáúÃóÈúÚóÏõ Ýöí Ðóáößó ÓóæóÇÁñ¡ Ëõãøó ÑóÌóÚó¡ ÝóÞóÇáó
ßõáøõ ãóäú íóÌúãóÚõåõ æóÃóÈóÇåõ ÃóÞúÕóì ÃóÈò Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãö æóíóÏúÎõáõ
Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö Ðõæ ÇáÑøóÍöãö æóÛóíúÑõ Ðöí ÇáÑøóÍöãö ÇáúãóÍúÑóãö
ßõáøõåõãú ÓóæóÇÁñ¡ æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò æóÇáöÇÎúÊöáóÇÝõ Ýöí
ãóæúÖöÚóíúäö ÃóÍóÏõåõãóÇ Ãóäøóåõ íóÕúÑöÝõ Åáóì Ðóæöí ÇáÑøóÍöãö
ÇáúãóÍúÑóãö æóáóÇ íóÕúÑöÝõ Åáóì ÛóíúÑöåöãú ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡
æóÚöäúÏóåõãóÇ Ðõæ ÇáÑøóÍöãö ÇáúãóÍúÑóãö æóÛóíúÑõåõ ÓóæóÇÁñ. æóÇáËøóÇäöí
Ãóäøóåõ íóÕúÑöÝõ Åáóì ÇáúÃóÞúÑóÈö ÝóÇáúÃóÞúÑóÈö ÚöäúÏóåõ¡ æóÚöäúÏóåõãóÇ
íóÓúÊóæöí Ýöíåö ÇáúÃóÞúÑóÈõ æóÇáúÃóÈúÚóÏõ æóÇÊøóÝóÞõæÇ Ãóäøóåõ áóÇ
íóÏúÎõáõ ÝöíåóÇ ÇáúæóÕöíøóÉõ áöæóÇÑöËò áöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ
-: «áóÇ æóÕöíøóÉó áöæóÇÑöËò» ¡ æóßóÐóáößó íõÚúÊóÈóÑõ ÇáöÇËúäóÇäö
ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞöº áöÃóäøó Ðóæöí áóÝúÙõ ÌóãúÚò æóÃóÞóáøõ ÇáúÌóãúÚö ÇËúäóÇäö
Ýöí ÇáúãöíÑóÇËö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáúÃóÎóæóíúäö íóäúÞõáóÇäö ÇáúÃõãøó ãöäú ÇáËøõáõËö
Åáóì ÇáÓøõÏõÓö ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÅÐú åöíó ÃõÎúÊõ ÇáúãöíÑóÇËö
ÝóáöÐóáößó áóÇ íóÕúÑöÝõ Åáóì ÇáúæóáóÏöº áöÃóäøóåõãóÇ íõÓóãøóíóÇäö
ÞóÑóÇÈóÉð áöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì: {Åäú ÊóÑóßó ÎóíúÑðÇ ÇáúæóÕöíøóÉõ
áöáúæóÇáöÏóíúäö æóÇáúÃóÞúÑóÈöíäó} [ÇáÈÞÑÉ: 180] ãöäú ÈóíúäöåöãóÇ
ÝóÊóÈóíøóäó Ãóäøó ÇáúæóÇáöÏóíúäö ÛóíúÑõ ÇáúÞóÑóÇÈóÉö¡ ÝóÅöÐóÇ ÎóÑóÌó
ÇáúÃóÈõ ãöäú Ãóäú íóßõæäó ÞóÑöíÈðÇ áöáöÇÈúäö ÎóÑóÌó ÇáöÇÈúäõ ãöäú Ãóäú
íóßõæäó ÞóÑöíÈðÇ áöáúÃóÈö æóåóáú íóÏúÎõáõ ÝöíåóÇ ÇáúÌõÏõæÏõ æóæóáóÏõ
ÇáúæóáóÏö ÝóÝöí ÇáÒøöíóÇÏóÇÊö Ãóäøóåõ íóÏúÎõáõ æóáóãú íóÐúßõÑú Ýöíåö
ÎöáóÇÝðÇ æóÑóæóì ÇáúÍóÓóäõ Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøó ÇáúÌóÏøó æóæóáóÏó
ÇáúæóáóÏö áóÇ íóÏúÎõáóÇäö Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóßóÐóÇ Ñõæöíó Úóäú ÃóÈöí
íõæÓõÝóº áöÃóäøó ÇáúÌóÏøó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÃóÈö æóæóáóÏó ÇáúæóáóÏö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóáóÏö¡ æóÅöäøóãóÇ ÇÚúÊóÈóÑó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó ÐóÇ
ÇáÑøóÍöãö ÇáúãóÍúÑóãöº áöÃóäøó ÇáúãõæÕöíó ÞóÕóÏó ÈöÇáúæóÕöíøóÉö ÕöáóÉó
ÇáÑøóÍöãöº áöÃóäøóåõ ãóÃúãõæÑñ ÈöåóÇ ÞóÇáó Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì -: {Åäøó
Çááøóåó íóÃúãõÑõ ÈöÇáúÚóÏúáö
(27/155)
æóÇáúÅöÍúÓóÇäö æóÅöíÊóÇÁö Ðöí ÇáúÞõÑúÈóì}
[ÇáäÍá: 90] ¡ æóÞóÇáó Ìóáøó æóÚóáóÇ: {æóÊõÞóØøöÚõæÇ ÃóÑúÍóÇãóßõãú}
[ãÍãÏ: 22] {ÃõæáóÆößó ÇáøóÐöíäó áóÚóäóåõãõ Çááøóåõ} [ãÍãÏ: 23] ÝóáóãøóÇ
ßóÇäó ãóÃúãõæÑðÇ ÈöÕöáóÉö ÇáúÞóÑóÇÈóÉö¡ æóÅöäøóãóÇ ÊóÌöÈõ ÇáÕøöáóÉõ
ãöãøóäú ßóÇäó ÐóÇ ÑóÍöãò ãóÍúÑóãò ãöäúåõ ÝóÇäúÕóÑóÝóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ
Åáóíúåö Ïõæäó ÛóíúÑöåöº áöÃóäøó ÇáúÞóÑóÇÈóÉó ÇáúãõØúáóÞóÉó ÞóÑóÇÈóÉõ Ðöí
ÇáÑøóÍöãö ÇáúãóÍúÑóãö áöÇÎúÊöÕóÇÕöåóÇ ÈöÃóÍúßóÇãò ãóÎúÕõæÕóÉò ãöäú
ÚóÏóãö ÌóæóÇÒö ÇáúãõäóÇßóÍóÉö æóÇáúÚöÊúÞö ÚöäúÏó Çáúãöáúßö æóÚóÏóãö
ÇáÑøõÌõæÚö Ýöí ÇáúåöÈóÉö æóæõÌõæÈö ÇáäøóÝóÞóÉö ÚöäúÏó ÇáúÚöÔúÑóÉö
ÝóÇäúÕóÑóÝóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ Åáóíúåö¡ æóÅöäøóãóÇ ÇõÚúÊõÈöÑó ÇáúÃóÞúÑóÈõ
ÝóÇáúÃóÞúÑóÈõº áöÃóäøó ßõáøó ãóäú ßóÇäó ÃóÞúÑóÈó Åáóíúåö Ýóåõæó ÃóÔúÈóåõ
ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö ÝóßóÇäó Ãóæúáóì ßóãóÇ Ýöí ÇáúÚóÕóÈóÇÊö æóÐóæöí
ÇáúÃóÑúÍóÇãö Ýöí ÇáúãöíÑóÇËö æóÇáúÃóÞúÑóÈö Ýöí ÇáÔøõÝúÚóÉö. æóÌúåõ
Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó ÇáúÃóæøóáö Ãóäøóåõ íóäúÕóÑöÝõ Åáóì ßõáøö Ðöí ÑóÍöãò
ãóÍúÑóãò ãöäúåõ ÇáúÃóÞúÑóÈõ æóÇáúÃóÈúÚóÏõ ãöäúåõ ÓóæóÇÁñº áöÃóäøóåõãú
Ýöí ÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÇáöÇÓúãö ÓóæóÇÁñ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÃóæúÕóì áöÅöÎúæóÊöåö æóáóåõ ÅÎúæóÉñ
ÈóÚúÖõåõãú áöÃóÈò æóÃõãøò æóÈóÚúÖõåõãú áöÃóÈò æóÈóÚúÖõåõãú áöÃõãøò
Ãóäøóåõãú Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÓóæóÇÁñ æóáóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÃóÞúÑóÈõ. æóÌúåõ
Þóæúáöåö ÇáúÂÎóÑö¡ æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò Ãóäøóåõ íóÏúÎõáõ Ýöíåö Ðõæ
ÇáÑøóÍöãö ÇáúãóÍúÑóãö æóÛóíúÑõ Ðöí ÇáÑøóÍöãö ÇáúãóÍúÑóãö æóíóÕúÑöÝõ Åáóì
ßõáøö ãóäú íóÌúãóÚõåõ. æóÃóÈóÇåõ ÃóÞúÕóì ÃóÈò Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãö Åäøó
åóÐóÇ ÇááøóÝúÙó Ýöí ÇáúÃóÈúÚóÏöíäó ÃóßúËóÑõ ÇÓúÊöÚúãóÇáðÇ ãöäú
ÇáúÃóÞúÑóÈöíäó.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóÇ íõÞóÇáõ áöáúÃóÎö Ãóæú ÇáúÚóãøö åóÐóÇ ÞõÑúÈóì
ÝóíóÏúÎõáõæäó ßõáøõåõãú Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Åáóì ãóÇ Ñõæöíó Ýöí ÇáúÎóÈóÑö: «áóãøóÇ äóÒóáó Þóæúáå
ÊóÚóÇáóì: {æóÃóäúÐöÑú ÚóÔöíÑóÊóßó ÇáúÃóÞúÑóÈöíäó} [ÇáÔÚÑÇÁ: 214] ÌóãóÚó
ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ÃóÞúÑöÈóÇÁóåõ
ÓóÈúÚöíäó äóÝúÓðÇ¡ æóÞóÇáó áóåõãú Åäøöí äóÐöíÑñ áóßõãú Èóíúäó íóÏóíú
ÚóÐóÇÈò ÔóÏöíÏò» ¡ æóßóÇäó Ýöíåöãú Ðõæ ÑóÍöãò ãóÍúÑóãò æóÛóíúÑõåõ
ÝóËóÈóÊó Ãóäøó ßõáøóåõãú Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÓóæóÇÁñ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ áóÇ
íõãúßöäõ Ãóäú íóÏúÎõáó Ýöíåö ÌóãöíÚõ ÃóæúáóÇÏö ÂÏóãó - Úóáóíúåö
ÇáÓøóáóÇãõ - ÝóíóÌúÚóáõ ÇáúÍóÏøó Ýöíåö ãóäú íóÌúãóÚõåõ æóÅöíøóÇåõãú
ÃóÞúÕóì ÃóÈò Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãöº áöÃóäøóåõ áóãøóÇ æóÑóÏó ÇáúÅöÓúáóÇãõ
ÕóÇÑóÊú ÇáúãóÚúÑöÝóÉõ ÈöÃóåúáö ÇáúÅöÓúáóÇãö æóßóÇäó ÞóÈúáó Ðóáößó
íõÚúÑóÝõ ÈöÞóÈóÇÆöá ÇáúÌóÇåöáöíøóÉö æóåõãóÇ ÅäøóãóÇ ÞóÇáóÇ Ðóáößó Ýöí
ÒóãóÇäöåöãóǺ áöÃóäøó Ýöí Ðóáößó ÇáúæóÞúÊö ÑõÈøóãóÇ íóÈúáõÛõ Åáóì
ËóáóÇËóÉö ÂÈóÇÁò Ãóæú ÃóÑúÈóÚóÉö ÂÈóÇÁò æóáóÇ íõÌóÇæöÒõ Ðóáößó
ÝóÊóÊóÈóíøóäõ ÃóÞúÑöÈóÇÄõåõ ÃóãøóÇ Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ ÝóáóÇ íõãúßöäõ Ãóäú
íõÚúÊóÈóÑó Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáäøöÓúÈóÉó ÞóÏú ØóÇáóÊú ÝóÊóÞóÚõ
ÇáúæóÕöíøóÉõ áöÞóæúãò ãóÌúåõæáöíäó.
ÝóÅöäú ÊóÑóßó Úóãøóíúäö æóÎóÇáóíúäö æóåõãú áóíúÓõæÇ ÈöæóÑóËóÉò ÝóÚöäúÏó
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúÚóãøóíúäö Ïõæäó ÇáúÎóÇáóíúäöº áöÃóäøó
ÇáúÚóãøó ÃóÞúÑóÈõ ãöäú ÇáúÎóÇáöº áöÃóäøóåõ ãöäú ÞöÈóáö ÇáúÃóÈö ÈöÏóáöíáö
ÇáúæöáóÇíóÉö¡ æóÚöäúÏóåõãóÇ ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú ÈöÇáÓøóæöíøóÉö æóáóæú
ßóÇäó áóåõ Úóãøñ æóÇÍöÏñ æóÎóÇáóÇäö ßóÇäó áöáúÚóãøö ÇáäøöÕúÝõ
æóÇáäøöÕúÝõ áöáúÎóÇáóíúäö ÚöäúÏóåõº áöÃóäøóåõ ÃóæúÕóì ÈöáóÝúÙö
ÇáúÌóãúÚö¡ æóåõæó Þóæúáõåõ Ðóæöí æóÃóÞóáøõ ÇáúÌóãúÚö Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö
ÇËúäóÇäö æóíõÕúÑóÝõ ÇáäøöÕúÝõ Åáóì ÇáúÎóÇáóíúäöº áöÃóäøóåõãóÇ
íóÓúÊóÍöÞøóÇäö ÇÓúãó ÇáúÞóÑóÇÈóÉö¡ ÝóÅöÐóÇ ÎóÑóÌó ÇáúÚóãøõ ãöäú
ÇáúæóÓóØö ÕóÇÑó ßóÃóäøóåõ áóãú íóÊúÑõßú ÅáøóÇ ÇáúÎóÇáóíúäö.
ÞóÇáó ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöËõáõËö ãóÇáöåö
áöÞóÈöíáóÉò ÏóÎóáó ÇáúãóæóÇáöí Ýöíåöº áöÃóäøóåõãú íõäúÓóÈõæäó Åáóì
Êöáúßó ÇáúÞóÈöíáóÉö¡ æóÞóÏú Ñõæöíó Úóäú ÇáäøóÈöíøö - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ
- Ãóäøóåõ ÞóÇáó: «ãóæúáóì ÇáúÞóæúãö ãöäúåõãú» ¡ åóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäõæÇ
íõÍúÕóæúäó
(27/156)
ÝóÅöäú ßóÇäõæÇ íõÍúÕóæúäó ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó ãöäú åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáÕøöáóÉõ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íóÓúÊóæöí Ýöíåö ÇáúÛóäöíøõ æóÇáúÝóÞöíÑõ¡ ÝóÅöÐóÇ
ßóÇäõæÇ íõÍúÕóæúäó ÕóÇÑõæÇ ãóÌúåõæáöíäó ÝóÈóØóáóÊú æóÌúåõ ÇáúÅöÍúÕóÇÁö
ÐóßóÑúäóÇåõ Ýöí ÇáÔøõÑúÈö æóÇáÔøõÝúÚóÉö æóáóÇ ÎöáóÇÝó Ýöí ÇáúãóÓúÃóáóÉö
ÅáøóÇ Ãóäøóåõ äóÕøó Úóáóì Þóæúáö ãõÍóãøóÏò.
æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì
áöÝõÞóÑóÇÁö Ãóåúáö ÈóíúÊöåö Ýóáößõáøö ãóäú íõäúÓóÈõ Åáóì ÃóÞúÕóì ÌóÏøò
Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãö ãöäú ÞöÈóáö ÇáÑøöÌóÇáö¡ æóßóÐóÇ áöãõÍúÊóÇÌöí Ãóåúáö
ÈóíúÊöåö Ãóíú ÅÐóÇ ÃóæúÕóì áöÃóåúáö ÈóíúÊöåö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõæÕöí
ãöäú ÃóæúáóÇÏö ÇáúÚóÈøóÇÓö Ýóßõáøõ ãóäú ßóÇäó äóÓóÈõåõ Åáóì ÇáúÚóÈøóÇÓö
ãöäú ÞöÈóáö ÇáúÃóÈö ÏóÎóáó Ýöíåö ÓóæóÇÁñ ßóÇäó åõæó ÈöäóÝúÓöåö ÐóßóÑðÇ
Ãóæú ÃõäúËóì ÈóÚúÏó Ãóäú íóßõæäóÇ ãóäúÓõæÈóíúäö Åáóíúåö ãöäú ÞöÈóáö
ÇáúÂÈóÇÁö¡ æóãóäú ßóÇäó äóÓóÈõåõ Åáóíúåö ãöäú ÞöÈóáö ÇáúÃõãøö áóÇ
íóÏúÎõáõ Ýöíåöº áöÃóäøóåõ áóÇ íõÓóãøóì ãöäú Ãóåúáö ÈóíúÊöåö¡ æóÅöäøóãóÇ
íõÓóãøóì ãöäú Ãóåúáö ÈóíúÊò ÂÎóÑöíäó¡ æóßóÐóáößó ÇáúæóÕöíøóÉõ áöÌöäúÓö
ÝõáóÇäò Ãóæú áöãõÍúÊóÇÌöí ÌöäúÓöåöº áöÃóäøó ÇáúÌöäúÓó æóÃóåúáó ÇáúÈóíúÊö
ÓóæóÇÁñ æóÓóæóÇÁñ ßóÇäõæÇ íõÍúÕóæúäó Ãóæú áóÇ íõÍúÕóæúäóº áöÃóäøó åóÐóÇ
ÓóÈöíáõ ÇáÕøóÏóÞóÉöº áöÃóäøóåõ ÍóÕóÑó ÇáúÝõÞóÑóÇÁó æóÇáúãõÍúÊóÇÌöíäó
æóÌóåóÇáóÉõ ÇáúãõÊóÕóÏøóÞö Úóáóíúåö áóÇ ÊóãúäóÚõ ÇáÕøöÍøóÉó¡ ÝóÅöäøó
ÞóÇÈöÖó ÇáÕøóÏóÞóÉö åõæó Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì - æóåóÐóÇ ÚöäúÏóåõãú ÅáøóÇ
Ãóäøó ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÃóÞúÑóÈõ ÝóÇáúÃóÞúÑóÈó æóáóÇ
íõÚúØöí ÛóíúÑó Ðöí ÇáÑøóÍöãö ÇáúãóÍúÑóãö¡ æóÚöäúÏóåõãóÇ ÊõÕúÑóÝõ Åáóì
Çáúßõáøö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöËõáõËö ãóÇáöåö áöÅöÎúæóÊöåö æóáóåõ ÓöÊøóÉõ ÅÎúæóÉò
ãõÊóÝóÑøöÞöíäó æóáóåõ æóáóÏñ íóÍõæÒõ ãöíÑóÇËóåõ ÝóÇáËøõáõËõ Èóíúäó
ÅÎúæóÊöåö ÓóæóÇÁñº áöÃóäøó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞó ÈöÇáöÇÓúãö æóåõãú Ýöí
ÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÇáöÇÓúãö ÓóæóÇÁñ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú ÃóæúÕóì áöÃóÞúÑöÈóÇÁö
ÝõáóÇäò ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉóº áöÃóäøóåõ íóÕöÍøõ Ãóäú íõÞóÇáó åóÐóÇ
ÃóÞúÑóÈõ ãöäú ÝõáóÇäò æóáóÇ íóÕöÍøõ Ãóäú íõÞóÇáó åóÐóÇ ÃóßúËóÑõ
ÃõÎõæøóÉð ãöäú ÝõáóÇäò Èóáú ßõáøõåõãú Ýöí ÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÇáöÇÓúãö ÓóæóÇÁñ
åóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó áóåõ æóáóÏñ íóÍõæÒõ ãöíÑóÇËóåõ¡ ÝóÅöäú áóãú íóßõäú
ÝóáóÇ æóÕöíøóÉó áöáúæóÇÑöËö æóáöáúÃóÎóæóíúäö áöÃóÈò ËõáõËõ Ðóáößóº
áöÃóäøóåõãóÇ áóÇ íóÑöËóÇäö.
ÝóÅöäú Þöíáó æóÌóÈó Ãóäú íóÕúÑöÝó ÌóãöíÚó ÇáËøõáõËö ÅáóíúåöãóÇ ÅÐóÇ áóãú
ÊóÕöÍøó ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõãú ßóãóÇ áóæú ÃóæúÕóì áöÍóíøò æóãóíøöÊò ÞõáúäóÇ
ÇáúÅöÖóÇÝóÉõ ßóÇäóÊú ÕóÍöíÍóÉð Åáóì ÇáúÃóÎóæóíúäö áöÃóÈò æóÃõãøóíúäö
æóáöÃóÎóæóíúäö áöÃõãøò.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÃóÌóÇÒóÊú ÇáúæóÑóËóÉõ ÌóÇÒóÊú ÅáøóÇ Ãóäøóåõãú
ÎóÑóÌõæÇ ÈóÚúÏó ÇáÏøõÎõæáö Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóáóÇ íóÒúÏóÇÏõ ÍóÞøõ
ÇáúÃóÎö áöÃóÈò.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÃóæúÕóì áöËóáóÇËóÉö äóÝóÑò ÝóãóÇÊó ÇËúäóÇäö
ÞóÈúáó ãóæúÊöåö ßóÇäó áöáúÈóÇÞöí ËõáõËõ ÇáËøõáõËö áöÕöÍøóÉö
ÇáúÅöÖóÇÝóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÞóÇáó ÇáËøõáõËõ ÇáøóÐöí ÃóæúÕóíúÊ Èöåö
áöÝõáóÇäò¡ ÝóÞóÏú ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöæóÇÑöËöåö¡ ÝóÅöäøóåõ íóßõæäõ ÑõÌõæÚðÇ
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú ÞóÇáó áöÝõáóÇäò æóÝõáóÇäò æóÃóÍóÏõåõãóÇ ãóíøöÊñº
áöÃóäøó ÇáúãóíøöÊó áóíúÓó ÈöãóÍóáøò ÈöæóÌúåò ÝóáóÇ íóÏúÎõáõ ÊóÍúÊó
ÇááøóÝúÙö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÞóÇáó ÇáËøõáõËõ ÇáøóÐöí ÃóæúÕóíúÊ Èöåö
áöÝõáóÇäò¡ ÝóÞóÏú ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöÝõáóÇäò ÇáúãóíøöÊö áóÇ íóßõæäõ
ÑõÌõæÚðÇ¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöËõáõËöåö áöÈóäöí ÝõáóÇäò¡ ÝóåóÐóÇ áóÇ
íóÎúáõæ ÅãøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÇáúÃóÈõ åõæó ÞóÈöíáóÉð ãöËúáó Êóãöíãò
æóßõáóíúÈò æóæóÇÆöáò Ãóæú áóÇ íóßõæäó ÞóÈöíáóÉð Èóáú ÃóÈñ ÎóÇÕøñ¡ ÝóÅöäú
ßóÇäó ÞóÈöíáóÉð ÎóÇÕøóÉð ÏóÎóáó
(27/157)
Ýöíåö ÇáÐøõßõæÑõ æóÇáúÅöäóÇËõº áöÃóäøó
ÇáúãõÑóÇÏó ÇáäøöÓúÈóÉõ æóÇáúãóÑúÃóÉõ ÊóÞõæáõ ÃóäóÇ ãöäú Èóäöí ÝõáóÇäò
ßóãóÇ íóÞõæáõ ÇáÑøóÌõáõº áöÃóäøóåõ áóÇ ÍóÞöíÞóÉó áöåóÐöåö ÇáäøöÓúÈóÉö¡
æóÅöäøóãóÇ íõäúÓóÈõ ÅáóíúåóÇ ãóÌóÇÒðÇ ÝóíóÊóäóÇæóáõ ÌöäúÓó ãóäú íõäúÓóÈõ
ÅáóíúåóÇ ÍóÞöíÞóÉð ßóÇäó Ãóæú ãóÌóÇÒðÇ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóãú íóÏúÎõáú Ýöíåö ÇáúÍóáöíÝõ æóÇáúÎóáöíáõ¡
æóÅöÐóÇ ßóÇäõæÇ íõÍúÕóæúäó¡ ÝóÅöäú ßóÇäõæÇ áóÇ íõÍúÕóæúäó Ýóåöíó
ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøó Ýöí ÇáúÞóÈöíáóÉö ÃóÛúäöíóÇÁó æóÝõÞóÑóÇÁó
æóÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúÃóÛúäöíóÇÁö ÕöáóÉñ æóÇáÕøöáóÉõ áöáúãóÌúåõæáö
ÈóÇØöáóÉñ. ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÝõáóÇäñ ÃóÈó ÕõáúÈò¡ ÝóÅöäú ßóÇäõæÇ
ÐõßõæÑðÇ ÏóÎóáõæÇ Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉöº áöÃóäøó áóÝúÙó ÇáúÈóäöíäó
áöáÐøõßõæÑö ÍóÞöíÞóÉð ÝóíóäúÕóÑöÝõ Åáóíúåö ãóÇ Ãóãúßóäó¡ æóÅöäú ßõäøó
ÅäóÇËðÇ áóÇ íóÏúÎõáõ Ýöíåö ÐõßõæÑõ æóÇÍöÏóÉò ãöäúåõäøóº áöÃóäøó
ÇááøóÝúÙó áóÇ íóÊóäóÇæóáõåõäøó¡ æóÅöäú ßóÇäõæÇ ÐõßõæÑðÇ æóÅöäóÇËðÇ
ÝóÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí íõæÓõÝó ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáÐøõßõæÑö Ïõæäó
ÇáúÅöäóÇËö¡ æóÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò íóÏúÎõáõ Ýöíåö ÇáÐøõßõæÑõ æóÇáúÅöäóÇËõ¡
æóåõæó ÅÍúÏóì ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÑóæóÇåõ íõæÓõÝõ Èúäõ
ÎóÇáöÏò ÇáÓøóãöíäõ áöÃóÈöí íõæÓõÝó æóÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÝóÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøó ÇáúÈóäöíäó ÌóãúÚñ áöÇÈúäò íóÞóÚõ Úóáóì
ÇáÐøõßõæÑöº áöÃóäøóåõ ÍóÞöíÞóÉñ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõãú áóæú ßóÇäõæÇ ßõáøõåõãú ÅäóÇËðÇ áóãú íóÏúÎõáõæÇ
Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö. æóãõÍóãøóÏñ íóÞõæáõ ÇáúÈóäöíäó ÅÐóÇ ÐõßöÑõæÇ ãõØúáóÞðÇ
íóÞóÚõ Úóáóì ÇáÐøõßõæÑö æóÇáúÅöäóÇËö ÚöäúÏó ÇÔúÊöÑóÇßöåöãú ÞóÇáó Çááøóåõ
- ÊóÚóÇáóì -: {íóÇ Èóäöí ÂÏóãó} [ÇáÃÚÑÇÝ: 27] æóáóãú íóÞúÕõÑú ÇááøóÝúÙó
Úóáóì ÇáÐøóßóÑö ÎóÇÕøóÉðº áöÃóäøó ÇáäøóÓóÈó Åáóì ÇáúÌóÏøö ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáäøóÓóÈö Åáóì ÇáúÃóÈö Ýöí ÇáúÍóÞöíÞóÉöº áöÃóäøó ÃóßúËóÑó ÇáäøóÇÓö
íõäúÓóÈõ Åáóì ÇáúÌóÏøö áöíõÚúÑóÝó Ïõæäó ÇáúÃóÈö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇÈúäó ÃóÈöí áóíúáóì íõäúÓóÈõ Åáóì ÌóÏøöåö¡
æóßóÐóáößó ÃóÈõæ äóÕúÑö Èúäõ ÓóáóÇãóÉó íõäúÓóÈõ Åáóì ÌóÏøöåöº áöÃóäøó
ÓóáóÇãóÉó ÌóÏøõåõ áóÇ ÃóÈõæåõ¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó íõäúÓóÈõ Åáóì ÇáúÌóÏøö
ÕóÇÑó ÇáúÍõßúãõ Ãóäøó ÇáÕøõáúÈó æóÇáúÌóÏøó ÓóæóÇÁñ.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöËõáõËöåö áöæóáóÏö ÝõáóÇäò æóáóåõ Èóäõæäó æóÈóäóÇÊñ
ßóÇäó ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú ÓóæóÇÁðº áöÃóäøó ÇáúæóáóÏó ÇÓúãñ áöÌöäúÓö
ÇáúãóæúáõæÏö ÐóßóÑðÇ ßóÇäó Ãóæú ÃõäúËóì æóÇÍöÏðÇ ßóÇäó Ãóæú ÃóßúËóÑó
æóáóæú ßóÇäóÊú áóåõ ÇãúÑóÃóÉñ ÍóÇãöáñ ÏóÎóáó ãóÇ Ýöí ÈóØúäöåóÇ Ýöí
ÇáúæóÕöíøóÉöº áöÃóäøóåõ ÏóÎóáó ÊóÍúÊó ÊóÓúãöíóÉö ÇáúæóáóÏö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íóÑöËõ ÝóíóÏúÎõáõ ÊóÍúÊó ÇáúæóÕöíøóÉö ÃóíúÖðÇ¡
ÝóÅöäú ßóÇäóÊú áóåõ ÈóäóÇÊñ æóÈóäõæ ÇÈúäò ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ áöÈóäóÇÊöåö
Ïõæäó Èóäöí ÇÈúäöåöº áöÃóäøó áóÝúÙó ÇáúæóáóÏö íóÊóäóÇæóáõ ÇÈúäóåõ
ÍóÞöíÞóÉð æóíóÊóäóÇæóáõ ÃóæúáóÇÏó ÇáöÇÈúäö ãóÌóÇÒðÇ ÝóãóåúãóÇ Ãóãúßóäó
ÕóÑúÝõåõ Åáóì ÍóÞöíÞóÊöåö áóÇ íõÕúÑóÝõ Åáóì ãóÌóÇÒöåö æóáóÇ íóÏúÎõáõ
ÃóæúáóÇÏõ ÇáúÈóäóÇÊöº áöÃóäøóåõãú ãöäú Þóæúãò ÂÎóÑöíäó æóáóíúÓõæÇ ãöäú
ÃóæúáóÇÏöåöº áöÃóäøó ÇáäøóÓóÈó áöáúÂÈóÇÁö æóáóæú ßóÇäó áóåõ æóáóÏñ
æóÇÍöÏñ ÐóßóÑñ Ãóæú ÃõäúËóì ÝóÌóãöíÚõ ÇáúæóÕöíøóÉö áóåõº áöÃóäøóåõ åõæó
ÇáúãõÓúÊóÍöÞøõ áöáöÇÓúãö Úóáóì ÇáúÍóÞöíÞóÉö ÝóáóÇ íõÕúÑóÝõ Åáóì
ãóÌóÇÒöåö æóÇáúæóáóÏõ ÇÓúãõ ÌöäúÓò íóÊóäóÇæóáõ ÇáúæóÇÍöÏó ÝóÕóÇÚöÏðÇ.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì áöÝóÎöÐö ÝõáóÇäò Ãóæú áöÈóØúäö ÝõáóÇäò ÝóÇáúÌóæóÇÈõ
Ýöíåö ãöËúáõ ÇáúÌóæóÇÈö Ýöí Þóæúáöåö áöÞóÈöíáóÉö ÝõáóÇäò íóÏúÎõáõ Ýöíåö
ÇáúÈóäõæäó æóÇáúÈóäóÇÊõ¡ æóåóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäõæÇ íõÍúÕóæúäó¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ
ßóÇäõæÇ áóÇ íõÍúÕóæúäó ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøóåõ áöáúãóÌúåõæáö
ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÞóÇáó áöÝõÞóÑóÇÆöåöãú ÝóÍöíäóÆöÐò íóÌõæÒõº áöÃóäøó
ÇáúãóÞúÕõæÏó Èöåö ÇáÊøóÞóÑøõÈõ Åáóì Çááøóåö - ÊóÚóÇáóì - ÝóÅöäú ßóÇäõæÇ
íõÍúÕóæúäó íóÏúÝóÚõ Åáóì ÌóãöíÚöåöãúº áöÃóäøóåõ ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáÊøóÓúãöíóÉö áóåõãú¡ æóÅöäú ßóÇäõæÇ
(27/158)
áóÇ íõÍúÕóæúäó íóÌõæÒõ Ãóäú íóÏúÝóÚó Åáóì
ÈóÚúÖöåöãú Ïõæäó ÈóÚúÖò ÛóíúÑó Ãóäøó ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí
íõæÓõÝó ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ íóÌõæÒõ ÕóÑúÝõåõ ßõáøöåö Åáóì ÝóÞöíÑò
æóÇÍöÏò¡ æóÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò áóÇ íóÌõæÒõ ÅáøóÇ Ãóäú íõÕúÑóÝó Åáóì
ÇËúäóíúäöº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÃõÎúÊõ ÇáúãöíÑóÇËö æóÇáúÌóãúÚõ Ýöí ÈóÇÈö
ÇáúãöíÑóÇËö ÇËúäóÇäö ÝóÕóÇÚöÏðÇ æóáóåõãóÇ Ãóäøó ÇáúÝóÞúÑó ÇÓúãõ ÌöäúÓò
æóÇáúÌöäúÓõ íóÊóäóÇæóáõ ÇáúæóÇÍöÏó ÝóÕóÇÚöÏðÇ Ïóáøó Úóáóíúåö Þóæúáå
ÊóÚóÇáóì: {ÅäøóãóÇ ÇáÕøóÏóÞóÇÊõ áöáúÝõÞóÑóÇÁö} [ÇáÊæÈÉ: 60] ÇáúÂíóÉó
æóáóæú ÏóÝóÚó Åáóì ÝóÞöíÑò æóÇÍöÏò ÌóÇÒó æóáöåóÐóÇ áóæú ÞóÇáó Åäú
ÊóÒóæøóÌúÊõ ÇáäøöÓóÇÁó ÝóÚóÈúÏöí ÍõÑøñ ÝóÊóÒóæøóÌó ÇãúÑóÃóÉð æóÇÍöÏóÉð
íõÚúÊóÞõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöËõáõËöåö áöÝõáóÇäò æóÝõáóÇäò Ãóæú Èóäöí ÝõáóÇäò
æóÝõáóÇäò¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÇáúãõæÕöí ÝóÇáúãóÓúÃóáóÉõ Úóáóì ËóáóÇËóÉö
ÃóæúÌõåò ÅãøóÇ Ãóäú íóãõæÊó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÞóÈúáó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí Ãóæú
ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö Ãóæú ßóÇäó ãóíøöÊðÇ æóÞúÊó ÇáúæóÕöíøóÉö ÃóãøóÇ ÅÐóÇ
ãóÇÊó ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö¡ ÝóÅöäøóåõ íóßõæäõ ÇáËøõáõËõ Èóíúäó ÇáúÍóíøö
æóÇáúãóíøöÊö äöÕúÝóíúäö æóáöÃóäøó ÇáúãõæÕöíó áóãøóÇ ãóÇÊó ÃóæøóáðÇ¡
ÝóÞóÏú æóÌóÈóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõãóÇ¡ ÝóÅöÐóÇ ãóÇÊó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÕóÇÑó
äóÕöíÈõåõ áöæóÑóËóÊöåö¡ æóÅöäú ãóÇÊó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÞóÈúáó ãóæúÊöåö ÕóÇÑó
äöÕúÝõ ÇáËøõáõËö áöáúÍóíøö æóäöÕúÝõåõ ãóÑúÏõæÏðÇ Åáóì æóÑóËóÉö
ÇáúãõæÕöíº áöÃóäøóåõ ãóÇÊó ÞóÈúáó æõÌõæÈö ÇáúæóÕöíøóÉö áóåõº áöÃóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó Êõãúáóßõ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡ æóÞóÏú ãóÇÊó ÞóÈúáó Çáúãöáúßö¡
æóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ áöáúÍóíøö äöÕúÝõ ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó ÇáúÅöÖóÇÝóÉó
ÅáóíúåöãóÇ ßóÇäóÊú ÕóÍöíÍóÉð æóßóÇäó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ äöÕúÝõ
ÇáËøõáõËö ÝóáóÇ íõÒóÇÏõ ÍóÞøõåõ ÈöãóæúÊö ÇáúÂÎóÑö ÝóßóÇäó áöæóÑóËóÉö
ÇáúãõæÕöí¡ æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÃóÍóÏõåõãóÇ ãóíøöÊðÇ æóÞúÊó ÇáúæóÕöíøóÉö¡
ÝóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõæÕöí ÞóÇáó Èóäöí ÝõáóÇäò æóÝõáóÇäò ÝóáöáúÍóíøö äöÕúÝõ
ÇáúæóÕöíøóÉö æóáóÇ ÔóíúÁó áöæóÑóËóÉö ÇáúãóíøöÊöº áöÃóäøó ßóáöãóÉó Èóíúäó
ßóáöãóÉõ ÊóÞúÓöíãò æóÊóÌúÒöÆóÉò ÝóÕóÇÑó ßóÃóäøóåõ ÃóæúÕóì áößõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöäöÕúÝö ÇáËøõáõËö¡ æóÅöÐóÇ ÈóØóáó äóÕöíÈõ ÇáúãóíøöÊö
ÑóÌóÚó Åáóì æóÑóËóÉö ÇáúãõæÕöí æóáóÇ íóßõæäõ áöáúÍóíøö ÅáøóÇ ÇáäøöÕúÝõ
æóáóæú ÞóÇáó áöÝõáóÇäö æóÝõáóÇäò æóÃóÍóÏõåõãóÇ ãóíøöÊñ ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ
ßõáøõåóÇ áöáúÍóíøö ÓóæóÇÁñ Úóáöãó ÈöãóæúÊöåö Ãóæú áóãú íóÚúáóãú
æóíõÑúæóì Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøóåõ ÞóÇáó Åäú ßóÇäó ÇáúãõæÕöí Úóáöãó
ÈöãóæúÊöåö ÝóÇáËøõáõËõ ßõáøõåõ áöáúÍóíøö¡ æóÅöäú áóãú íóÚúáóãú
ÝóáöáúÍóíøö äöÕúÝõåõº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú íóÚúáóãú ÈöãóæúÊöåö ßóÇäó
ÞóÕúÏõåõ Êóãúáöíßó äöÕúÝö ÇáËøõáõËö áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÝóáóÇ
íóËúÈõÊõ ÅáøóÇ Ðóáößó ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ Úóáöãó ÈöãóæúÊöåöº áöÃóäøóåõ
ÞóÕóÏó ÕöáóÉó ÇáúÍóíøö ãöäúåõãóÇ. æóÌúåõ ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö Ãóäøóåõ
ÃóÖóÇÝó ÇáúæóÕöíøóÉó Åáóì ÇËúäóíúäö ÃóÍóÏõåõãóÇ ÊóÕúáõÍõ ÇáúÅöÖóÇÝóÉõ
Åáóíúåö æóÇáúÂÎóÑõ áóÇ ÊóÕúáõÍõ ÝóÈóØóáóÊú ÇáúÅöÖóÇÝóÉõ Åáóì ãóäú áóÇ
ÊóÕúáõÍõ Åáóíúåö ÇáúÅöÖóÇÝóÉõ æóÊóËúÈõÊõ Åáóì ãóäú ÊóÕúáõÍõ ÇáúÅöÖóÇÝóÉõ
Åáóíúåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÞóÇáó ËõáõËõ ãóÇáöí áöÝõáóÇäò æóáöåóÐöåö
ÇáúÅöÓúÑóÇÁö æóáöåóÐöåö ÇáúÃõÓúØõæóÇäóÉö ßóÇäó ÇáËøõáõËõ ßõáøõåõ
áöÝõáóÇäò æóáóæú ÞóÇáó ËõáõËõ ãóÇáöí áöÝõáóÇäò æóáöÚóÞöÈöåö ÝóÇáËøõáõËõ
ßõáøõåõ áöÝõáóÇäòº áöÃóäøó ÇáúÅöÖóÇÝóÉó Åáóì ÇáúÚóÞöÈö ÝóÇÓöÏóÉñº
áöÃóäøó ÚóÞöÈóåõ ãóäú íóÚúÞõÈõåõ¡ ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó åõæó ÍóíøðÇ áóÇ íóßõæäõ
áóåõ ÚóÞöÈñ¡ æóÅöÐóÇ ÈóØóáóÊú ÇáúÅöÖóÇÝóÉõ Åáóì ÇáúÚóÞöÈö ËóÈóÊó ËõáõËõ
ÇáúãóÇáö Åáóíúåö. æóáóæú ÞóÇáó ËõáõËõ ãóÇáöí áöÝõáóÇäò æóáöáúãóÓóÇßöíäö
ßóÇäó äöÕúÝõåõ áöÝõáóÇäò æóäöÕúÝõåõ áöáúãóÓóÇßöíäö ÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí íõæÓõÝó¡ æóÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò ËõáõËõåõ áöÝõáóÇäò
æóËõáõËóÇåõ áöáúãóÓóÇßöíäö ÈöäóÇÁð Úóáóì ãóÇ ÐóßóÑúäóÇ Ãóäøó ÚöäúÏóåõ
(27/159)
ÇáúãóÓóÇßöíäó ÇÓúãõ ÌóãúÚò ÝóíóÊóäóÇæóáõ
ÇáöÇËúäóíúäö¡ æóÚöäúÏóåõãóÇ ÇÓúãõ ÌöäúÓò ÝóíóÞóÚõ Úóáóì ÇáúÃóÏúäóì¡
æóßóÐóÇ áóæú ÞóÇáó ËõáõËõ ãóÇáöí áöÝõáóÇäò æóáöáúÍóÌøö ßóÇäó äöÕúÝõåõ
áöÝõáóÇäò æóäöÕúÝõåõ áöáúÍóÌøöº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó áöáúÍóÌøö æóÕöíøóÉñ
áöáøóåö - ÊóÚóÇáóì - ÝóÕóÇÑó ßóÃóäøóåõ ÃóæúÕóì áöÇËúäóíúäö¡ æóÅöÐóÇ
ÞóÇáó ÍõÌøõæÇ Úóäøöí ÍóÌøóÉð æóÃóÚúÊöÞõæÇ Úóäøöí äóÓóãóÉð íóäúÝõÐõ ãöäú
ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó äóÝóÇÐõåóÇ ãöäú ÇáËøõáõËö¡ ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó
áóÇ íóÓóÚõåóÇ íõäúÙóÑõ Åäú ßóÇäóÊú ÇáúÍóÌøóÉõ ÍóÌøóÉõ ÇáúÅöÓúáóÇãö
ÈõÏöÆó ÈöåóÇ¡ æóÅöäú ÃóÎøóÑóåõ ÇáúãóíøöÊõº áöÃóäøó ÍóÌøóÉó ÇáúÅöÓúáóÇãö
ÃóÞúæóì ãöäú äóÓóãóÉö ÇáÊøóØóæøõÚö æóíõÚúáóãõ Ãóäøó ÅÓúÞóÇØó ÇáúÝóÑúÖö
Ãóåóãøõ Åáóíúåö ãöäú ÛóíúÑöåö ÅáøóÇ Ãóäøóåõ ÃóÎøóÑóåõ áöíõÞúÈóáó
ÞóáúÈõåõ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÍóÌøõåõ ÊóØóæøõÚðÇ æóáóíúÓó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöÃóæúáóì
ãöäú ÇáúÂÎóÑö ÝóíõÈúÏóÃõ ÈöãóÇ ÈóÏóÃó Èöåö ÇáúãóíøöÊõº áöÃóäøóåõ Ãóåóãøõ
ÚöäúÏóåõ åóÐóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÚöÊúÞö äóÓóãóÉò ãöäúåõ ÈöÛóíúÑö ÚóíúäöåóÇ
ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáäøóÓóãóÉõ ÈöÚóíúäöåóÇ¡ ÝóÅöäøóåõãóÇ íóÊóÍóÇÕøóÇäö
Ýöí ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúÚöÊúÞö æóÕöíøóÉñ áöáúÚóÈúÏö
ÅÐóÇ ßóÇäó ãõÚóíøóäðÇ æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáúÍóÌøö æóÕöíøóÉñ áöáøóåö -
ÊóÚóÇáóì - ÝóÕóÇÑó ÈöãóäúÒöáóÉö æóÕöíøóÊóíúäö ãõÎúÊóáöÝóÊóíúäö
ÝóíóÊóÍóÇÕøóÇäö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáäøóÓóãóÉõ ÈöÛóíúÑö
ÚóíúäöåóǺ áöÃóäøóåõãóÇ æóÕöíøóÊóÇäö áöáøóåö - ÊóÚóÇáóì -.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÇáËøõáõËö áöÈóäöí ÝõáóÇäò æóåõãú ÃóÑúÈóÚóÉñ ÝóãóÇÊó
ãöäúåõãú ÇËúäóÇäö æóæõáöÏó áöáúÃóÈö æóáóÏñ ÂÎóÑõ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÇáúãõæÕöí
ÝóÇáËøõáõËõ áöæóáóÏöåö íóæúãó íóãõæÊõ ÇáúãõæÕöíº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó
Êóãúáöíßñ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ÝóÇäúÕóÑóÝó Åáóì ÇáúãóæúÌõæÏöíäó ÈóÚúÏó
ÇáúãóæúÊö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íõÚúÊóÈóÑõ ãóÇáõåõ íóæúãó ÇáúãóæúÊö áóÇ íóæúãó
ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóßóÐóÇ áóæú ÞóÇáó ËõáõËõ ãóÇáöí áöãóæóÇáöí ÝõáóÇäò
æóÝõáóÇäò ÇáúÚóÑóÈöíøö¡ Ëõãøó ãóÇÊó ãöäúåõãú ãóíøöÊñ æóÃóÚúÊóÞó ÝõáóÇäñ
ãöäúåõãú ÚóÈúÏðÇ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÇáúãõæÕöí ÝóÇáËøõáõËõ áöãóæóÇáöíåö íóæúãó
ãóÇÊó áöãóÇ ÐóßóÑúäóÇ.
æóáóæú ßóÇäó áöÝõáóÇäò ãóæóÇáöí ÃóÚúÊóÞóåõãú æóãóæóÇáöí ÃóÚúÊóÞõæåõ¡
ÝóÅöäú áóãú íóßõäú ãöäú ÇáúÚóÑóÈö æóáóãú íõÈóíøöäú áöÃóíøö
ÇáúÝóÑöíÞóíúäö ÃóæúÕóì ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ãóÌúåõæáñº áöÃóäøó Çáúãóæúáóì íõÐúßóÑõ æóíõÑóÇÏõ Èöåö Çáúãóæúáóì
ÇáúÃóÓúÝóáõ æóíõÐúßóÑõ æóíõÑóÇÏõ Èöåö ÇáúÃóÚúáóì æóáóÇ íõãúßöäõ
ÇáúÌóãúÚõ ÈóíúäóåõãóÇ áöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúãóÞúÕõæÏöº áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó
ãöäú ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúÃóÓúÝóáö ÒöíóÇÏóÉõ ÅäúÚóÇãò¡ æóãöäú ÇáúæóÕöíøóÉö
áöáúÃóÚúáóì ÇáÔøõßúÑõ Úóáóì ÇáäøöÚúãóÉö æóåõãóÇ ãõÊóÖóÇÏøóÇäö áóÇ
íõãúßöäõ ÇáúÌóãúÚõ ÈóíúäóåõãóÇ æóÑõæöíó Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøó
ÇáËøõáõËó áöáúãóæúáóì ÇáúÃóÓúÝóáöº áöÃóäøó ÞóÕúÏóåõ ÈöÇáúæóÕöíøóÉö
ÇáúÈöÑøõ æóÇáäøóÇÓõ íóÞúÕöÏõæäó ÈöÇáúÈöÑøö Çáúãóæúáóì ÇáúÃóÓúÝóáó Ïõæäó
ÇáúÃóÚúáóì.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú æóÞóÝó Úóáóì ãóæóÇáöíåö ßóÇäó áöáúÃóÓúÝóáö
Ïõæäó ÇáúÃóÚúáóì ßóÐóáößó åõäóÇ æóÑõæöíó Úóäúåõ ÃóíúÖðÇ Ãóäøó ÇáËøõáõËó
Èóíúäó ÇáúÝóÑöíÞóíúäö äöÕúÝóÇäöº áöÃóäøó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞó ÈöÇáöÇÓúãö
æóåõãú Ýöí ÇÓúÊöÍúÞóÇÞöåö ÓóæóÇÁñ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÃóæúÕóì áöÅöÎúæóÊöåö æóáóåõ ÃóÎñ áöÃóÈò
æóÃõãøò æóÃóÎñ áöÃóÈò æóÃóÎñ áöÃõãøò Ãóäøó ÇáËøõáõËó Èóíúäóåõãú
áöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÇáöÇÓúãö ßóÐóáößó åóÇåõäóÇ.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöËõáõËö ãóÇáöåö áöÝõáóÇäò æóáóåõ ãóÇáñ Ýóåóáóßó Ðóáößó
ÇáúãóÇáõ Ãóæú áóãú íóßõäú áóåõ ãóÇáñ¡ Ëõãøó ÇßúÊóÓóÈó ãóÇáðÇ Ýóáóåõ
ËõáõËõ ãóÇáöåö íóæúãó íóãõæÊõº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó Êóãúáöíßñ ÚöäúÏó
ÇáúãóæúÊö æóáöÃóäøó ÇáÑøóÌõáó áóÇ íóßõæäõ ãóÇáõåõ ÃóÈóÏðÇ Úóáóì ÍóÇáóÉò
æóÇÍöÏóÉò ÝóÑõÈøóãóÇ íóÓúÊóÝöíÏõ æóÑõÈøóãóÇ íóåúáóßõ ÝóáóãøóÇ ÃóæúÕóì
ÈöËõáõËö ãóÇáöåö ãõÑúÓóáðÇ æóáóãú íõÞóíøöÏúåõ ÕóÇÑó ßóÃóäøóåõ ÞóÇáó
áöÝõáóÇäò ËõáõËõ ãóÇáöí ÇáøóÐöí
(27/160)
íóßõæäõ æóÞúÊó ÇáúãóæúÊö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÑóÈöÍó Ýöí ÇáúãóÇáö ÑöÈúÍðÇ Ãóæú ÒóÇÏó Ýöí
ÇáúãóÇáö ÔóíúÆðÇ Ãóäøó áóåõ ËõáõËó ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËõáõËö Ûóäóãöåö ÝóåóáóßóÊú ÇáúÛóäóãõ ÞóÈúáó
ãóæúÊöåö Ãóæú áóãú íóßõäú áóåõ Ûóäóãñ ãöäú ÇáúÃóÕúáö ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈóÇØöáóÉñ¡ æóßóÐóÇ ÇáúÚõÑõæÖ ßõáøõåóǺ áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÊóÚóáøóÞóÊú
Èöåö ÝóÇáúåóáóÇßõ íõÈúØöáõåóÇ¡ æóßóÐóáößó Åäú áóãú íóßõäú ãóæúÌõæÏðÇ
ÝóÇÓúÊóÝóÇÏóº áöÃóäøóåõ ÚóáøóÞóåõ ÈöÇáúÚóíúäö¡ æóÃóäøóåóÇ ÛóíúÑõ
ãóæúÌõæÏóÉò¡ æóßóÐóÇ áóæú ÞóÇáó ÔóÇÉñ ãöäú Ûóäóãöí Ãóæú ÞóÝöíÒñ ãöäú
ÍöäúØóÊöí¡ Ëõãøó ãóÇÊó æóáóíúÓó áóåõ Ûóäóãñ æóáóÇ ÍöäúØóÉñ
ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈóÇØöáóÉñ ÅÐóÇ áóãú íóßõäú áóåõ Ýöí ÇáúÃóÕúáö Ûóäóãñ
æóáóÇ ÍöäúØóÉñ æóãöËúáõåõ áóæú ÞóÇáó ÔóÇÉñ ãöäú ãóÇáöí Ãóæú ÞóÝöíÒõ
ÍöäúØóÉò ãöäú ãóÇáöí Ãóæú ËóæúÈñ ãöäú ãóÇáöí ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÌóÇÆöÒóÉñ
æóíõÚúØöí áóåõ ÞöíãóÉó ÔóÇÉòº áöÃóäøóåõ ÃóÖóÇÝóåóÇ Åáóì ãóÇáöåö
ÝóÇáúãóÇáõ ÇÓúãñ áöáúÌöäúÓö íóÊóäóÇæóáõ ÇáÏøóÑóÇåöãó æóÇáÏøóäóÇäöíÑó
æóÇáúÚõÑõæÖó æóäóÍúæóåóÇ æóÇáÔøóÇÉõ áóíúÓóÊú ãöäú ÃóÌúÒóÇÁö åóÐóÇ
ÇáúãóÇáö ÝóÚõáöãó Ãóäøóåõ ÃóÑóÇÏó ÞöíãóÉó ÔóÇÉò ãöäú ãóÇáöåö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÔóÇÉò æóáóãú íóÞõáú ãöäú Ûóäóãöí æóáóÇ ãöäú ãóÇáöí
ÝóãóÇÊó æóáóíúÓó áóåõ Ûóäóãñ áóãú ÊõÐúßóÑú Ýöí åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈö
æóíóäúÈóÛöí Ãóäú íõÚúØóì áóåõ ÔóÇÉð Ãóæú ÞöíãóÉó ÔóÇÉò¡ æóÞóÏú ÐóßóÑó
Ýöí ÇáÓøöíóÑö ÇáúßóÈöíÑö ãóÓúÃóáóÉð ÊóÏõáøõ Úóáóì åóÐöåö ÇáúÍóÇáóÉö
ÞóÇáó ÅÐóÇ ÞóÇáó ÇáúÅöãóÇãõ ãóäú ÞóÊóáó ÞóÊöíáðÇ Ýóáóåõ ÌóÇÑöíóÉñ ãöäú
ÇáÓøóÈúíö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó Ýöí ÇáÓøóÈóÇíóÇ ÌóÇÑöíóÉñ¡ ÝóÅöäøóåõ íõÚúØóì
áóåõ¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú¡ ÝóÅöäøóåõ áóÇ íõÚúØóì áóåõ¡ æóáóæú ÞóÇáó ãóäú
ÞóÊóáó ÞóÊöíáðÇ Ýóáóåõ ÌóÇÑöíóÉñ æóáóãú íóÞõáú ãöäú ÇáÓøóÈúíö¡ ÝóÅöäøóåõ
íõÚúØóì ÌóÇÑöíóÉð Úóáóì ßõáøö ÍóÇáò ßóÐóáößó åõäóÇ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöáÑøóÌõáö ÈöËóæúÈò¡ Ëõãøó ÞóØøóÚóåõ æóÎóÇØóåõ ÞóãöíÕðÇ¡
ÝóåóÐóÇ áóÇ íóÎúáõæ ÅãøóÇ Ãóäú íõÛóíøöÑóåõ Úóäú ÌöäúÓöåö Ãóæú íóÒöíÏó
Ýöíåö Ãóæú íõäúÞöÕóåõ ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÛóíøóÑóåõ Úóäú ÌöäúÓöåö ßóÇäó ÑõÌõæÚðÇ
ßóãóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËóæúÈò¡ Ëõãøó ÞóØøóÚóåõ æóÎóÇØóåõ ÞóãöíÕðÇ
Ãóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÞõØúäò¡ Ëõãøó ÛóÒóáóåõ Ãóæú ÈöÛóÒúáò¡ Ëõãøó äóÓóÌóåõ
Ãóæú ÈöÍóÏöíÏóÉò¡ Ëõãøó ÕóÇÛó ãöäúåóÇ ÅäóÇÁð Ãóæú ÓóíúÝðÇ Ãóæú
ÈöÝöÖøóÉò¡ Ëõãøó ÕóÇÛó ãöäúåóÇ ÎóÇÊóãðÇ Ãóæú ÛóíúÑóåõ ßóÇäó ÑõÌõæÚðǺ
áöÃóäøóåõ áóãøóÇ ÛóíøóÑóåõ Úóäú ÍóÇáöåö ÇõÓúÊõÏöáøó Èöåö Ãóäøóåõ ÃóÑóÇÏó
ÇáÑøõÌõæÚó ÅÐóÇ áóæú ßóÇäó ãöäú ÞóÕúÏöåö ÇáúÈóÞóÇÁõ Úóáóì ÇáúæóÕöíøóÉö
áöãóÇ ßóÇäó íõÛóíøöÑõåõ Úóäú ÍóÇáöåö ÝóÇóáøóÐöí ÃóæúÕóì Èöåö íõæÌóÏõ
æóÇóáøóÐöí æõÌöÏó áóãú íõæÕó Èöåöº áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ÔóíúÆðÇ ÂÎóÑó¡
æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÒóÇÏó Ýöíåö¡ ÝóÅöäú ßóÇäóÊú ÒöíóÇÏóÉð áóåóÇ ÞöíãóÉñ ãöËúáó
ÇáËøóæúÈö ÅÐóÇ ÕóÈóÛóåõ æóÇáÓøóæöíÞö ÅÐóÇ áóÊøóåõ ÈöÇáÓøóãúäö Ãóæú
ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÏóÇÑò æóáóíúÓó ÝöíåóÇ ÈöäóÇÁñ ÝóÈóäóì ÝöíåóÇ ßóÇäó Ðóáößó
ÑõÌõæÚðǺ áöÃóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ áóÇ íóÊóæóÕøóáõ Åáóíúåö ÅáøóÇ ÈöÈóÐúáò¡
æóÞóÏú ÌóÚóáó æóÕöíøóÊóåõ ÈöÛóíúÑö ÈóÐúáò ÝóáóãøóÇ áóãú íõÊóæóÕøóáú
Åáóíúåö ÅáøóÇ ÈöÈóÐúáò íõÓúÊóÏóáøõ Èöåö Ãóäøóåõ ÃóÈúØóáó ÇáúæóÕöíøóÉó¡
æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÒóÇÏó ÔóíúÆðÇ íõÊóæóÕøóáõ Èöåö Åáóíúåö ÈöÛóíúÑö ÈóÐúáò
ßóãóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÏóÇÑò¡ Ëõãøó ÌóÕøóÕóåóÇ Ãóæú ØóíøóäóåóÇ ÝóÐóáößó
áóÇ íóßõæäõ ÑõÌõæÚðǺ áöÃóäøó Ðóáößó ÊóÍúÓöíäñ æóÊóÒúíöíäñ æóíõÊóæóÕøóáõ
Åáóíúåö ÈöÛóíúÑö ÈóÐúáò Ýóáóãú íóßõäú ÑõÌõæÚðÇ æóßóÇäó Ðóáößó Ïóáöíáó
ÇáúÈóÞóÇÁö Úóáóì ÇáúæóÕöíøóÉö.
æóßóÐóáößó áóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËóæúÈò¡ Ëõãøó ÛóÓóáóåõ áóãú íóßõäú
ÑõÌõæÚðǺ áöÃóäøóåõ áóíúÓó ÈöÒöíóÇÏóÉò¡ æóÅöäøóãóÇ Ðóáößó áöÅöÒóÇáóÉö
ÇáÏøóÑóäö æóÇáúæóÓóÎö¡ æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ äóÞóÕóåõ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó äõÞúÕóÇäðÇ
íóÈúÞóì ÇáúÛóíúÑõ ãóÚó Ðóáößó ÇáäøõÞúÕóÇäö áóÇ íóßõæäõ ÑõÌõæÚðÇ ßóãóÇ
ÅÐóÇ ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËõÈõæÊò¡ Ëõãøó ÞóØóÚóåõ æóáóãú íóÎöØúåõº áöÃóäøó
ÇáÔøóíúÁó áóãú íóÊóÛóíøóÑú Úóäú
(27/161)
ÍóÇáöåö áóßöäú ÇäúÊóÞóÕó¡ æóÅöäú ßóÇäó
áóÇ íóÈúÞóì ãóÚó Ðóáößó ÇáäøõÞúÕóÇäö ßóÇäó ÑõÌõæÚðÇ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì
áóåõ ÈöÔóÇÉò¡ Ëõãøó ÐóÈóÍóåóǺ áöÃóäøó ÇááøóÍúãó áóÇ íóÈúÞóì Åáóì æóÞúÊö
ÇáúãóæúÊö¡ æóÇáúÅöäúÓóÇäõ æóÅöäú ãóÑöÖó ãóÑóÖðÇ ÔóÏöíÏðÇ¡ ÝóÅöäøóåõ áóÇ
íóäúÞóÖöí ÃóÌóáõåõ ÝóáóãøóÇ ßóÇäó ÚöäúÏóåõ Ãóäøó ÇááøóÍúãó áóÇ íóÈúÞóì
Åáóì æóÞúÊö ãóæúÊöåö¡ ÝóÞóÏú ÞóÕóÏó ÇáÑøõÌõæÚó Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÞõØúäò¡ Ëõãøó ÍóÔóÇ Èöåö ÞóÈóÇÁð Ãóæú ÈöÈöØóÇäóÉò¡
Ëõãøó ÈóØøóäó ÈöåóÇ Ãóæú ÈöÙöåóÇÑóÉò¡ Ëõãøó ÙóåøóÑó ÈöåóÇ ËóæúÈðÇ
ÝóÐóáößó ÑõÌõæÚñº áöÃóäøó åóÐóÇ íõÚóÏøõ ÇÓúÊöåúáóÇßðÇ ãöäú ØóÑöíÞö
ÇáúÍõßúãö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáúÛóÇÕöÈó áóæú ÝóÚóáó åóÐóÇ ÇäúÞóØóÚó ÍóÞøõ
ÇáúãóÇáößö ÝóÇáöÇÓúÊöåúáóÇßõ íóÏõáøõ Úóáóì ÇáÑøõÌõæÚö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÚóÈúÏò Ãóæú ÈöËóæúÈò¡ Ëõãøó ÈóÇÚóåõ¡ Ëõãøó
ÇÔúÊóÑóÇåõ ÝóÈóíúÚõåõ ÑõÌõæÚñ Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉöº áöÃóäøóåõ áóãøóÇ
ÈóÇÚóåõ ÕóÇÑó ÈöÍóÇáò áóæú ÃóæúÕóì Èöåö Ýöí åóÐöåö ÇáúÍóÇáóÉö áóÇ
íóÕöÍøõº áöÃóäøóåõ æóÕöíøóÉñ Èöãöáúßö ÇáúÛóíúÑö ÝóßóÇäó ÈóíúÚõåõ
ÏóáöíáðÇ Úóáóì ÇáÑøõÌõæÚö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÚóÈúÏò áóÇ íóãúáößõåõ Ãóäú íõÔúÊóÑóì áóåõ¡
Ëõãøó Êóãóáøóßóåõ ÇáúãõæÕöí ÈöåöÈóÉò Ãóæú ãöíÑóÇËò Ãóæú æóÕöíøóÉò¡ Ëõãøó
ãóÇÊó Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ ãöäú ËõáõËöåöº áöÃóäøóåõ ÃóæúÕóì ÈöÔöÑóÇÁö Ðóáößó
ÇáúÚóÈúÏö æóÈöÏóÝúÚöåö Åáóì ÝõáóÇäò¡ ÝóÅöÐóÇ ãóáóßóåõ ÈöæóÌúåò ãöäú
ÃóÓúÈóÇÈö Çáúãöáúßö ÏóÝóÚó ÈöãóæúÊöåö ÇáÔøöÑóÇÁó Úóäú ÇáúæóÑóËóÉö
æóáóíúÓó åóÐóÇ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÞóÇáó ÃóæúÕóíúÊ ÈöåóÐóÇ ÇáúÚóÈúÏö áöÝõáóÇäò
æóÇáúÚóÈúÏõ áöÛóíúÑöåö¡ Ëõãøó ãóáóßóåõ Ãóäøóåõ áóÇ ÊõäóÝøóÐõ
æóÕöíøóÊõåõº áöÃóäøóåõ áóæú áóãú íóÔúÊóÑö Ýöí Êöáúßó ÇáúãóÓúÃóáóÉö áóÇ
íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúæóÑóËóÉö ÔöÑóÇÄõåõ¡ ÝóÅöäøó Ðóáößó ÈöãóäúÒöáóÉö åöÈóÉö
ÚóÈúÏö ÇáúÛóíúÑö Åäú ÃóÌóÇÒó ÕóÇÍöÈõåõ ÌóÇÒó æóÅöáøóÇ ÝóáóÇ ÃóãøóÇ Ýöí
ãóÓúÃóáóÊöäóÇ Ýóáóæú áóãú íóÔúÊóÑö ÈöäóÝúÓöåö íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúæóÑóËóÉö
ÔöÑóÇÄõåõ Åäú ÞóÏóÑõæÇ Úóáóíúåö æóÏóÝóÚóåõ Åáóíúåö ÝóáóãøóÇ ÇÔúÊóÑóì
ÈöäóÝúÓöåö Ãóæú ãóáóßóåõ ÈöæóÌúåò ÂÎóÑó æóÌóÈó Úóáóíúåöãú äöÕúÝóíúäöº
áöÃóäøóåõ ÃóæúÕóì áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÌóãöíÚö ÇáúÚóÈúÏö ÅáøóÇ
Ãóäøóåõ áóãøóÇ ÊóÖóÇíóÞó Úóäú ÍóÞøöåöãóÇ íóÞúÖöí ÈóíúäóåõãóÇ
áöÇÓúÊöæóÇÆöåöãóÇ åóÐóÇ ßóÏóÇÑò ÈöíÚóÊú æóáóåóÇ ÔóÝöíÚóÇäö ËóÈóÊó ÍóÞøõ
ÇáÔøõÝúÚóÉö áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Úóáóì ÇáúßóãóÇáö ÅáøóÇ Ãóäøóåõ
íóÞúÖöí ÈóíúäóåõãóÇ áöÖöíÞö ÇáúãóÍóáøö ßóÐóáößó åõäóÇ ÞóÇáó Ýöí
ÇáúÃóÕúáö Åäøóåõ ãóÊóì Óóãøóì ÇáúæóÕöíøóÉó ÇáúÃõæáóì æóÃóæúÕóì ÈöåóÇ
áöáËøóÇäöí ßóÇäó ÑõÌõæÚðÇ Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáúÃõæáóì æóãóÊóì Óóãøóì
ÇáúæóÕöíøóÉó Èöåö æóáóãú íõÓóãøö ÇáúæóÕöíøóÉó ÇáúÃõæáóì áóãú íóßõäú
ÑõÌõæÚðÇ æóßóÇäó Ðóáößó ÈóíúäóåõãóÇ æóÈóíóÇäõåõ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÚóÈúÏöåö
áöÑóÌõáò¡ Ëõãøó ÞóÇáó: ÇáúÚóÈúÏõ ÇáøóÐöí ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöÝõáóÇäò
ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöÝõáóÇäò ÂÎóÑó ßóÇäó ÑõÌõæÚðǺ áöÃóäøóåõ Óóãøóì
ÇáúæóÕöíøóÉó ÇáúÃõæáóì æóÇÓúÊóÃúäóÝó ÇáúæóÕöíøóÉó áöáËøóÇäöí ÝóßóÇäó
ÑõÌõæÚðÇ æóÇÓúÊöÆúäóÇÝðÇ áöáúæóÕöíøóÉö áöáËøóÇäöí¡ æóßóÐóáößó áóæú ÞóÇáó
ÇáúÚóÈúÏõ ÇáøóÐöí ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöÝõáóÇäò åõæó áöÝõáóÇäò ÂÎóÑó¡ æóßóÐóÇ
áóæú ÞóÇáó ÇáúÚóÈúÏõ ÇáøóÐöí ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöÝõáóÇäò ÞóÏú ÃóæúÕóíúÊ
Èöåö áöÝõáóÇäò ÂÎóÑóº áöÃóäøóåõ Óóãøóì ÇáúæóÕöíøóÉó ÇáúÃõæáóì
æóÇÓúÊóÃúäóÝó ÇáúæóÕöíøóÉó áöáËøóÇäöí ÈöÍóÑúÝö ÞóÏúº áöÃóäøóåõ
áöáúÅöíÞóÇÚö æóÇáúÅöÈúáóÇÛö Ýöí ÇáöÇÓúÊöÆúäóÇÝö ÝóßóÇäó ÑõÌõæÚðÇ¡
æóßóÐóÇ áóæú ÞóÇáó ÇáúÚóÈúÏõ ÇáøóÐöí ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöÝõáóÇäò¡ ÝóÞóÏú
ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöÝõáóÇäò ÂÎóÑó¡ æóáóæú ÞóÇáó ÇáúÚóÈúÏõ ÇáøóÐöí ÃóæúÕóíúÊ
Èöåö áöÝõáóÇäò¡ æóÞóÏú ÃóæúÕóíúÊ Èöåö áöÝõáóÇäò ßóÇäó ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóíúäö æóáóãú íóßõäú ÑõÌõæÚðǺ áöÃóäøó ÇáúæóÇæó áöáúÚóØúÝö
æóÇáúÌóãúÚö¡ ÝóÞóÏú ÌóãóÚó ÈóíúäóåõãóÇ Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö æóáóãú
íóÓúÊóÃúäöÝú ÇáúæóÕöíøóÉó áöáËøóÇäöí.
ÃóãøóÇ ÅÐóÇ Óóãøóì ÇáúãõæÕóì
(27/162)
Èöåö æóáóãú íõÓóãøö ÇáúæóÕöíøóÉó
ÇáúÃõæáóì áóãú íóßõäú ÑõÌõæÚðÇ æóáóßöäú ßóÇäó ÈóíúäóåõãóÇ ßóãóÇ ÅÐóÇ
ÃóæúÕóì ÈöÚóÈúÏöåö áöÑóÌõáò¡ Ëõãøó ÃóæúÕóì Èöåö áöÂÎóÑó áöãóÇ ÐóßóÑúäóÇ¡
æóáóæú áóãú íõæÕö Èöåö áöÃóÍóÏò æóáóßöäøóåõ ÌóÍóÏó æóÕöíøóÉó ÇáúÃóæøóáö¡
æóÞóÇáó áóãú ÃõæÕö áóåõ¡ ÝóåóÐóÇ ÑõÌõæÚñ åóßóÐóÇ ÐóßóÑó åõäóÇ æóÐõßöÑó
Ýöí ÇáúÌóÇãöÚö ÅÐóÇ ÞóÇáó ÇÔúåóÏõæÇ Ãóäøöí áóãú ÃõæÕö áóåõ áóÇ íóßõæäõ
ÑõÌõæÚðÇ¡ æóåóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉõ Úóáóì ÞöíóÇÓö Êöáúßó ÇáúãóÓúÃóáóÉö
íóäúÈóÛöí Ãóäú áóÇ íóßõæäó ÑõÌõæÚðÇ æóÈóÚúÖõåõãú ÝóÑøóÞó áöÇÎúÊöáóÇÝö
ÇáúæóÖúÚö ÃóãøóÇ ãóäú ÌóÚóáó Ýöí ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÑöæóÇíóÊóíúäö ÝóæóÌúåõ
ãóäú ÞóÇáó Åäøóåõ ÑõÌõæÚñ Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÊóÍúÊóãöáõ ÇáÑøóÏøó
æóÇáäøóÞúÕó ÝóßóÇäó ÇáúÌõÍõæÏõ ÑõÌõæÚðÇ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÌóÍóÏó Çáúãõæóßøöáõ
ÇáúæóßóÇáóÉó ßóÇäó ÍóÌúÑðÇ Úóáóì Çáúæóßöíáö æóÇáúãõÊóÈóÇíöÚöíäó ÅÐóÇ
ÌóÍóÏóÇ ÇáúÈóíúÚó ßóÇäó ÅÞóÇáóÉð ãöäúåõãóÇ. æóæóÌúåõ ÇáÑøöæóÇíóÉö
ÇáøóÊöí áóÇ Êóßõæäõ ÑõÌõæÚðÇ Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó æõÌõæÈõåóÇ ÈöÇáúãóæúÊö
ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÞóÈõæáõ æóÇáÑøóÏøõ ÈóÚúÏó ÇáúæóÝóÇÉö¡
ÝóÅöÐóÇ ÞóÇáó áóãú ÃõæÕö áóåõ ÈöÔóíúÁò Ýóåõæó ÕóÇÏöÞñ Ýöí ãóÞóÇáóÊöåö
Úóáóì ãóÚúäóì Ãóäøóåõ áóãú íõæÌöÈú áóåõ ÇáúæóÕöíøóÉó ÈóÚúÏõ ÝóáóÇ
íóßõæäõ ÑõÌõæÚðÇ¡ æóãóäú ÝóÑøóÞó áöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúæóÖúÚö ÞóÇáó åõäóÇ
ÌóÍóÏó ÇáúæóÕöíøóÉó ÝóßóÇäó ÑõÌõæÚðÇ¡ æóÝöí ÇáúÌóÇãöÚö áóãú íóÌúÍóÏú
æóáóßöäú ÞóÇáó ÇÔúåóÏõæÇ Ãóäøöí áóãú ÃõæÕö áóåõ ÈöÔóíúÁò¡ ÝóÞóÏú ÃóãóÑó
ÇáÔøõåõæÏó Ãóäú íóßúÐöÈõæÇ Úóáóíúåö ÝóáóÇ íóßõæäõ ÑõÌõæÚðÇ æóÇáúÃóÕóÍøõ
ãóÇ ÐóßóÑóåõ ÇáúãõÚóáøóì Ýöí äóæóÇÏöÑöåö Ãóäøó Úóáóì Þóæúáö ÃóÈöí
íõæÓõÝó ÇáúÌõÍõæÏó íóßõæäõ ÑõÌõæÚðÇ Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóÚóáóì Þóæúáö
ãõÍóãøóÏò áóÇ íóßõæäõ ÑõÌõæÚðÇ ÝóãóÇ ÐõßöÑó åõäóÇ Þóæúáõ ÃóÈöí íõæÓõÝó
æóãóÇ ÐõßöÑó Ýöí ÇáúÌóÇãöÚö Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò æóÌúåõ Þóæúáöåö Ãóäøó
ÇáÑøõÌõæÚó ÝóÓúÎñ æóÑóÝúÚñ áöáúÚóÞúÏö ÇáËøóÇÈöÊö æóÌõÍõæÏõ ÃóÕúáö
ÇáúÚóÞúÏö áóÇ íóßõæäõ ÊóÕóÑøõÝðÇ Ýöíåö ÈöÇáÑøóÝúÚö ßóãóÇ Ãóäøó ÌõÍõæÏó
ÇáäøößóÇÍö ãöäú ÇáÒøóæúÌö áóÇ íóßõæäõ ÑóÝúÚðÇ ÈöÇáØøóáóÇÞö æóÌúåõ Þóæúáö
ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøóåõ ÈöÇáúÌõÍõæÏö íõÈúÞöí ÇáúÚóÞúÏó Ýöí ÇáúãóÇÖöí¡
æóãöäú ÖóÑõæÑóÊöåö äóÝúíõ ÇáúÚóÞúÏö Ýöí ÇáúÍóÇáö æóÇáËøóÇÈöÊõ
ÈöÖóÑõæÑóÉö ÇáäøóÕøö ßóÇáËøóÇÈöÊö ÈöÇáäøóÕøö¡ æóåõæó íóãúáößõ äóÝúíó
ÇáúÚóÞúÏö Ýöí ÇáúÍóÇáö Åäú ßóÇäó áóÇ íóãúáößõ äóÝúíóåõ Ýöí ÇáúãóÇÖöí
æóÈöåö ÝóÇÑóÞó ÇáäøößóÇÍóº áöÃóäøó äóÝúíó ÇáäøößóÇÍö ãöäú ÇáúÃóÕúáö
íóÞúÊóÖöí äóÝúíó æõÞõæÚö ÇáØøóáóÇÞö Úóäú ÇáúãóÍóáøö ÅáøóÇ Ãóäøóåõ
íóÞúÊóÖöí ÅíÞóÇÚó ÇáØøóáóÇÞö Úóáóì ÇáúãóÍóáøö Ýöí ÇáúÍóÇáö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËõáõËö Ûóäóãöåö Ãóæú ÅÈöáöåö Ãóæú ØóÚóÇãöåö Ãóæú
ÔóíúÁò ãöãøóÇ íõßóÇáõ Ãóæú íõæÒóäõ ãöäú ÕöäúÝò æóÇÍöÏò ÝóÇÓúÊõÍöÞøó
ÇáËøõáõËóÇäö ãöäú Ðóáößó Ãóæú åóáóßó æóÈóÞöíó ÇáËøõáõËõ æóáóåõ ãóÇáñ
ßóËöíÑñ íõÎúÑöÌõ ÇáúÈóÇÞöíó ãöäú ËõáõËöåö ÝóáöáúãõæÕóì áóåõ ÌóãöíÚõ ãóÇ
ÈóÞöíó¡ æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ Ýöí ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ßóÐóáößó¡ æóÝöí ÇáúåóáóÇßö
áöáúãõæÕóì áóåõ ËõáõËõ ãóÇ ÈóÞöíóº áöÃóäøóåõ ÈöÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÊóÈóíøóäó
Ãóäøóåõ ÚöäúÏó ÇáúæóÕöíøóÉö ãóÇ ßóÇäó íóãúáößõ ÅáøóÇ ÇáËøõáõËõ¡ æóÃóäøó
ÊóÕóÑøõÝóåõ ÊóäóÇæóáó Ðóáößó ÇáËøõáõËóº áöÃóäøó æóÕöíøóÊóåõ ÈöÇáúÚóíúäö
áóÇ ÊóÕöÍøõ ÅáøóÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ãöáúßöåö Ýöí ÇáúãóÍóáøö¡ ÝóÃóãøóÇ
ÈöÇáúåóáóÇßö ÝóáóÇ íóÊóÈóíøóäõ Ãóäøó ÇáúåóÇáößó áóãú íóßõäú Úóáóì
ãöáúßöåö æóÞúÊó ÇáúÅöíÌóÇÈö¡ æóÅöäøóãóÇ æóÌóÈó áóåõ ÇáËøõáõËõ ÔóÇÆöÚðÇ
ÝóãóÇ åóáóßó íóåúáóßõ Úóáóì ÇáÔøóÑößóÉö æóãóÇ áóãú íóÈúÞó íóÈúÞóì Úóáóì
ÇáÔøóÑößóÉö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ Åäøó ÊóäúÝöíÐó ÇáúæóÕöíøóÉö ÈóÚúÏó
ÇáúãóæúÊö¡ æóÚöäúÏó Ðóáößó ãóÍóáøõ ÇáúæóÕöíøóÉö åõæó ÇáúÈóÇÞöí Ýöí
ÇáúÝóÕúáóíúäö
(27/163)
ÌóãöíÚðÇ ÝóíóÓúÊóÍöÞøõ ÌóãöíÚó ãóÇ
ÈóÞöíó¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøó ÇáúãõæÕöíó ÌóÚóáó ÍóÇÌóÊóåõ Ýöí åóÐöåö ÇáúÚóíúäö
ãõÞóÏøóãóÉð Úóáóì ÍóÞøö æóÑóËóÊöåö ÈöÞóÏúÑö ãóÇ Óõãøöíó áöáúãõæÕóì áóåõ
ÝóßóÇäó ÍóÞøõ ÇáúæóÑóËóÉö Ýöíåö ßóÇáÊøóÈóÚö¡ æóÅöäøóãóÇ íóÌúÚóáõ
ÇáúåóÇáößó ãöäú ÇáÊøóÈóÚö áóÇ ãöäú ÇáúÃóÕúáö¡ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ
ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËõáõËö ËóáóÇËóÉö ÃóÌúäóÇÓò ãöäú ÇáúãóÇáö ÝóÇÓúÊõÍöÞøó
ÌöäúÓóÇäö Ãóæú åóáóßó ÌöäúÓóÇäö ÞóÈúáó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí¡ ÝóÅöäøó
áöáúãõæÕóì áóåõ ËõáõËó ãóÇ ÈóÞöíóº áöÃóäøó åõäóÇßó ÇáúãõæÕóì áóåõ áóÇ
íóÓúÊóÍöÞøõ ÌóãöíÚó ãóÇ ÈóÞöíó ÈöãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ áóåõ ÈöÍóÇáò.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÈóÞöíóÊú ÇáúÃóÌúäóÇÓõ áóãú íóßõäú áóåõ Ãóäú
íõÌúÈöÑó ÇáúæóÑóËóÉó Úóáóì Ãóäú íóÞúÓöãó Çáúßõáøó ÞöÓúãóÉð æóÇÍöÏóÉð
ÝóíõÚúØõæäóåõ ÃóÍóÏó ÇáúÃóÌúäóÇÓö¡ æóÝöí ÇáúÌöäúÓö ÇáúæóÇÍöÏö åõæó
ãõÓúÊóÍöÞøñ áöÌóãöíÚö ãóÇ ÈóÞöíó ÈöãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ ÍóÊøóì ÅÐóÇ áóãú
íóåúáóßú ãöäúåõ ÔóíúÁñ ßóÇäó áóåõ Ãóäú íõÎóíøöÑó ÇáúæóÑóËóÉó Úóáóì
ÇáúÞöÓúãóÉö áöíóÃúÎõÐó ÇáËøõáõËó¡ æóÇáúÈóÇÞöí åõæó ÇáËøõáõËõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËõáõËö ËóáóÇËóÉò æóÈöËóáóÇËóÉò ãöäú ÇáÑøóÞöíÞö
æóÇÓúÊõÍöÞøó ÇáúÈóÚúÖõ Ãóæú åóáóßó áóãú íóßõäú áöáúãõæÕóì áóåõ ÅáøóÇ
ËõáõËõ ÇáúÈóÇÞöí¡ æóãöäú ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ ãóäú íóÞõæáõ åõæó ÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -º áöÃóäøóåõ áóÇ íóÑóì ÞöÓúãóÉó ÇáúÌóÈúÑö
Ýöí ÇáÏøõæÑö æóÇáÑøóÞöíÞö Ýóåöíó ÚöäúÏóåõ ßóÇáúÃóÌúäóÇÓö
ÇáúãõÎúÊóáöÝóÉö¡ ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏóåõãóÇ ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóßõæäó
áöáúãõæÕóì áóåõ ÌóãöíÚõ ãóÇ ÈóÞöíóº áöÃóäøóåõãóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÌöäúÓò
æóÇÍöÏò ÚöäúÏóåõãóÇ Ýöí ÃóäøóåóÇ ÊõÞúÓóãõ ÞöÓúãóÉð æóÇÍöÏóÉð
æóÇáúÃóÕóÍøõ Þóæúáõåõãú ÌóãöíÚðǺ áöÃóäøóåõãóÇ áóÇ íóÞõæáóÇäö ÈöÞöÓúãóÉö
ÇáúÌóÈúÑö Ýöí ÇáÏøõæÑö ÅáøóÇ Ãóäú íóÑóì ÇáúÞóÇÖöí ÇáúãóÕúáóÍóÉó Ýöí
Ðóáößó ÝóáóÇ íóßõæäõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ãõÓúÊóÍöÞøðÇ áöáÏøóÇÑö ÇáúÈóÇÞöíóÉö
ÈöãóÇ ÃóæúÌóÈó áóåõ ÇáúãõæÕöí¡ æóßóÐóáößó áóÇ íóÑóíóÇäö ÞöÓúãóÉó
ÇáúÌóÈúÑö Ýöí ÇáÑøóÞöíÞö ÅáøóÇ ÚöäúÏó ÇáÊøóÓóÇæöí Ýöí ÇáúãóÇáöíøóÉö
æóáóÇ íóßõæäõ Ðóáößó ÅáøóÇ äóÇÏöÑðÇ ÝóÇáÊøóÝóÇæõÊõ Ýöí Èóäöí ÂÏóãó
ßóËöíÑñ Ýöí ÇáÙøóÇåöÑö ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóßõæäõ áöáúãõæÕóì áóåõ ÅáøóÇ
ËõáõËõ ãóÇ ÈóÞöíó.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÚóÈúÏò ÞöíãóÊõåõ ÎóãúÓõãöÇÆóÉò æóáöÂÎóÑó
ÈöËóæúÈò ÞöíãóÊõåõ ãöÇÆóÉñ æóáöÂÎóÑó ÈöÓóíúÝò ÞöíãóÊõåõ ãöÇÆóÊóÇäö
æóáóåõ Óöæóì Ðóáößó ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò Ãóæú ÚõÑõæÖñ ÈöÞöíãóÉö ÃóáúÝò¡
ÝóÅöäøó ÇáúæóÑóËóÉó Åäú áóãú íõÌöíÒõæÇ Ýóáößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãú
ËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚö æóÕöíøóÊöåöº áöÃóäøó ãóÈúáóÛó ÇáúæóÕóÇíóÇ
ËóãóÇäöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò æóËõáõËõ ãóÇáö ÇáÑøóÌõáö ÓöÊøõãöÇÆóÉò ÝóßóÇäó
ÇáËøõáõËõ ãöäú ãóÈúáóÛö ÇáúæóÕóÇíóÇ ÈöÞóÏúÑö ËóáóÇËóÉö ÃóÑúÈóÇÚöåö
ÝóÚöäúÏó ÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö íõÈúØöáõ ãöäú æóÕöíøóÉö ßõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãú ÇáÑøõÈõÚó ÝóíõÓóáøöãõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÚóÈúÏö ËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚö
ÇáúÚóÈúÏö æóÞöíãóÊõåõ ËóáóËõãöÇÆóÉò æóÎóãúÓóÉñ æóÓóÈúÚõæäó æóáöÕóÇÍöÈö
ÇáËøóæúÈö ËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚö ÇáËøóæúÈö æóÞöíãóÊõåõ ÎóãúÓóÉñ æóÓóÈúÚõæäó
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÓøóíúÝö ËóáóÇËóÉó ÃóÑúÈóÇÚö ÇáÓøóíúÝö æóÞöíãóÊõåõ ãöÇÆóÉñ
æóÎóãúÓõæäó ÝóÌõãúáóÉõ ãóÇ äóÝóÐóÊú Ýöíåö ÇáúæóÕöíøóÉõ ÓöÊøõãöÇÆóÉò
æóÍóÕóáó áöáúæóÑóËóÉö ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò æóÑõÈõÚõ ÇáúÚóÈúÏö ÞöíãóÊõåõ
ãöÇÆóÉñ æóÎóãúÓóÉñ æóÚöÔúÑõæäó æóÑõÈõÚõ ÇáËøóæúÈö ÞöíãóÊõåõ ÎóãúÓõæäó
Ðóáößó ÃóáúÝñ æóãöÇÆóÊóÇäö ÝóÇÓúÊóÞóÇãó ÇáËøõáõËõ æóÇáËøõáõËóÇäö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÓóíúÝò ÞöíãóÊõåõ ãöÇÆóÉñ æóáöÂÎóÑó ÈöÓõÏõÓö
ãóÇáöåö æóáóåõ ÎóãúÓõãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò Óöæóì ÇáÓøóíúÝó ßóÇäó áöÕóÇÍöÈö
ÇáÓøóíúÝö ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó ÓóåúãðÇ ãöäú ÇËúäóíú ÚóÔóÑó ÓóåúãðÇ ãöäú
ÇáÓøóíúÝö Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -º áöÃóäøóåõ
ÇÌúÊóãóÚó Ýöí ÇáÓøóíúÝö æóÕöíøóÊóÇäö æóÕöíøóÉñ ÈöÌóãöíÚöåö æóæóÕöíøóÉñ
ÈöÓõÏõÓöåö æóÇáúÞöÓúãóÉõ Ýöí åóÐóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
(27/164)
Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÝóÎóãúÓóÉõ
ÃóÓúÏóÇÓö ÇáÓøóíúÝö ÊõÓóáøóãõ áöÕóÇÍöÈö ÇáÓøóíúÝö ÈöáóÇ ãõäóÇÒóÚóÉò¡
æóÞóÏú ÇÓúÊóæóÊú ãõäóÇÒóÚóÊõåõãóÇ Ýöí ÇáÓøõÏõÓö ÝóßóÇäó ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóíúäö æóÊóÈóíøóäó Ãóäøó ÓöåóÇãó ÇáÓøóíúÝö ÕóÇÑóÊú Úóáóì ÇËúäóíú
ÚóÔóÑó áöÍóÇÌóÊöäóÇ Åáóì ÓõÏõÓò íóäúÞóÓöãõ äöÕúÝóíúäö æóÞöíãóÉõ
ÇáÓøóíúÝö ãöÇÆóÉñ Ýóßõáøõ ãöÇÆóÉò ãöäú ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö íóßõæäõ Úóáóì
ÇËúäóíú ÚóÔóÑó ÃóíúÖðÇ ÝóÐóáößó ÓöÊøõæäó ÓóåúãðÇ áöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáÓøõÏõÓö ÓõÏõÓõ Ðóáößóº áöÃóäøóåõ ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÓõÏõÓö ãóÇáöåö
ÝóíóÓúÊóÍöÞøõ Èöåö ÇáÓøõÏõÓó ãöäú ßõáøö ãóÇáò æóÐóáößó ÚóÔóÑóÉñ
ÝóÊóÈóíøóäó Ãóäøó áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøõÏõÓö ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó ÓóåúãðÇ
ÚóÔóÑóÉñ ãöäú ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö æóÓóåúãñ ãöäú ÇáÓøóíúÝö æóáöÕóÇÍöÈö
ÇáÓøóíúÝö ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó¡ ÝóÞóÏú ÈóáóÛóÊú ÓöåóÇãõ ÇáúæóÕóÇíóÇ ÇËúäóíúäö
æóÚöÔúÑöíäó æóÐóáößó Ïõæäó ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó ÓöåóÇãó ÇáúãóÇáö ÇËúäóÇäö
æóÓóÈúÚõæäó æóÇáÓøóÇáöãõ áöáúæóÑóËóÉö ÎóãúÓõæäó ÝóßóÇäó ÇáÊøóÎúÑöíÌõ
ãõÓúÊóÞöíãðÇ.
æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÞöÓúãóÉõ ÇáÓøóíúÝö Èóíúäó
ÇáúãõæÕóì áóåõãóÇ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö ÝóíóÖúÑöÈõ Ýöíåö ÕóÇÍöÈõ
ÇáÓøóíúÝö ÈöÓöÊøóÉò æóÕóÇÍöÈõ ÇáÓøõÏõÓö ÈöÓóåúãò Ýóíóßõæäõ ÇáÓøóíúÝõ
ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ÓóÈúÚóÉö ÃóÓúåõãò æóÇáúÎóãúÓõãöÇÆóÉö ÇáúÃõÎúÑóì
ÊõÌúÚóáõ ßõáøõ ãöÇÆóÉò Úóáóì ÓóÈúÚóÉò ÃóíúÖðÇ ÝóÐóáößó ÎóãúÓóÉñ
æóËóáóÇËõæäó áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøõÏõÓö ÓõÏõÓõ Ðóáößó æóÐóáößó ÎóãúÓóÉñ
æóÎóãúÓóÉõ ÃóÓúÏóÇÓö Óóåúãò¡ ÝóÞóÏú äóÝóÐóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõ Ýöí åóÐóÇ
ÇáúÞóÏúÑö ãöäú ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö¡ æóÝöí Óóåúãò ãöäú ÇáÓøóíúÝö æóÐóáößó
ÓöÊøóÉñ æóÎóãúÓóÉõ ÃóÓúÏóÇÓò æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÓøóíúÝö ÓöÊøóÉñ ãöäú
ÇáÓøóíúÝö ßõáøõåóÇ ÝóÐóáößó ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó æóÎóãúÓóÉõ ÃóÓúÏóÇÓò
æóÌõãúáóÉõ ÓöåóÇãö ÇáúãóÇáö ÇËúäóÇäö æóÃóÑúÈóÚõæäó ÝóßóÇäóÊú
ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÃóÞóáøó ãöäú ÇáËøõáõËö ÝóáóÇ ÍóÇÌóÉó Åáóì ÅÌóÇÒóÉö
ÇáúæóÑóËóÉö¡ æóáóæú ßóÇäó ÃóæúÕóì ãóÚó åóÐóÇ ÃóíúÖðÇ ÈöÇáËøõáõËö ßóÇäó
ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú íóÖúÑöÈõ Ýöíåö ÕóÇÍöÈõ ÇáÓøõÏõÓö ÈöÓõÏõÓö
ÎóãúÓöãöÇÆóÉò æóËõáõËö ÓõÏõÓö ÇáÓøóíúÝö æóÕóÇÍöÈõ ÇáÓøõÏõÓö ÈöËõáõËö
ÎóãúÓöãöÇÆóÉò æóÎóãúÓóÉö ÃóÓúÏóÇÓö ÓõÏõÓö ÇáÓøóíúÝö æóÕóÇÍöÈõ ÇáÓøóíúÝö
ÈöÎóãúÓóÉö ÃóÓúÏóÇÓö ÇáÓøóíúÝö ÅáøóÇ ÓõÏõÓó ÓõÏõÓö ÇáÓøóíúÝö ÝóãóÇ
ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó ÇáÓøóíúÝö ßóÇäó Ýöí ÇáÓøóíúÝö æóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó
ÇáËøõáõËö ßóÇäó Ýöí ÇáÏøóÑóÇåöãö¡ æóÝöíãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáÓøóíúÝö¡
æóßóÐóáößó ãóÇ ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó ÇáÓøõÏõÓö Ýöí ÞöíóÇÓö Þóæúáö ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøóåõ ÇÌúÊóãóÚó Ýöí ÇáÓøóíúÝö ËóáóÇËõ æóÕóÇíóÇ
æóÕöíøóÉñ ÈöÌóãöíÚöåö æóæóÕöíøóÉñ ÈöËõáõËöåö æóæóÕöíøóÉñ ÈöÓõÏõÓöåö
ÝóÊóßõæäõ ÇáúÞöÓúãóÉõ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö.
æóÝöí ÇáúÍóÇÕöáö ÊóÕöíÑõ ÓöåóÇãõ ÇáÓøóíúÝö Úóáóì ÓöÊøóÉò æóËóáóÇËöíäó
áöÍóÇÌóÊöäóÇ Åáóì ÓõÏõÓò íóäúÞóÓöãõ ÃóËúáóÇËðÇ ÝóáöÕóÇÍöÈö ÇáúÌóãöíÚö
ËõáõËóÇåõ ÈöáóÇ ãõäóÇÒóÚóÉð ÃóÑúÈóÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó æóÓõÏõÓñ¡ æóåõæó
ÓöÊøóÉñ áóÇ ãõäóÇÒóÚóÉó Ýöíåö áöÕóÇÍöÈö ÇáÓøõÏõÓö Ýóåõæó Èóíúäó ÕóÇÍöÈö
ÇáËøõáõËö æóÇáúÌóãöíÚö äöÕúÝóÇäö áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ËóáóÇËóÉñ¡
æóÞóÏú ÇÓúÊóæóÊú ãõäóÇÒóÚóÊõåõãú Ýöí ÇáÓøõÏõÓö Ýóíóßõæäõ Èóíúäóåõãú
ÓöÊøöíäó ÃóËúáóÇËðÇ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÓóåúãóÇäö ÝóÍóÕóáó
áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøóíúÝö ÈöáóÇ ãõäóÇÒóÚóÉò ÃóÑúÈóÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó
æóÈöÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÎóãúÓóÉñ ÝóÐóáößó ÊöÓúÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó¡ æóåõæó
ÎóãúÓóÉõ ÃóÓúÏóÇÓö ÇáÓøóíúÝö ÅáøóÇ ÓõÏõÓó ÓõÏõÓöåöº áöÃóäøó ßõáøó ÓõÏõÓò
ãöäúåõ ÓöÊøóÉñ æóÍóÕóáó áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÈöÇáúãõäóÇÒóÚóÊóíúäö
(27/165)
ÎóãúÓóÉñ æóÐóáößó ÎóãúÓóÉõ ÃóÓúÏóÇÓö
ÓõÏõÓö ÇáÓøóíúÝö æóÍóÕóáó áöÕóÇÍöÈö ÇáÓøõÏõÓö ÓóåúãóÇäö¡ æóåõæó ËõáõËõ
ÓõÏõÓö ÇáÓøóíúÝö ßóãóÇ ÞóÇáó Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö¡ Ëõãøó ÇáúãóÇáõ ÇáúÂÎóÑõ¡
æóåõæó ÎóãúÓõãöÇÆóÉò ÊõÌúÚóáõ ßõáøõ ãöÇÆóÉò ãöäúåõ Úóáóì ÓöÊøóÉò
æóËóáóÇËöíäó ÝóíóÕöíÑõ ÌõãúáóÊõåõ ãöÇÆóÉð æóËóãóÇäöíäó áöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ËõáõËõ Ðóáößó¡ æóåõæó ÓöÊøõæäó¡ æóáöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáÓøõÏõÓö ÓõÏõÓõ Ðóáößó ËóáóÇËõæäó ÝóßóÇäó áóåõãóÇ ÊöÓúÚõæäó æóÙóåóÑó
Ãóäøó ãóÈúáóÛó ÓöåóÇãö ÇáúæóÕóÇíóÇ ãöÇÆóÉñ æóÓöÊøóÉñ æóÚöÔúÑõæäó¡ æóåõæó
ÃóßúËóÑõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÝóÇáÓøóÈöíáõ Ýöíåö Ãóäú íõÌúÚóáó ËõáõËõ ÇáúãóÇáö
Èóíúäóåõãú Úóáóì åóÐöåö ÇáÓøöåóÇãö æóÇáËøõáõËóÇäö ÖöÚúÝõ Ðóáößó
ÝóÌõãúáóÉõ ÇáúãóÇáö ËóáóËõãöÇÆóÉò æóËóãóÇäöíóÉñ æóÓóÈúÚõæäó ÇáÓøóíúÝõ
ãöäú Ðóáößó ÓõÏõÓõåõ æóÐóáößó ËóáóÇËóÉñ æóÓöÊøõæäó íóÃúÎõÐõ ÕóÇÍöÈõ
ÇáÓøóíúÝö ãöäú Ðóáößó ÊöÓúÚóÉð æóÚöÔúÑöíäó ãöÞúÏóÇÑó ÍóÞøöåö æóÕóÇÍöÈõ
ÇáËøõáõËö ÎóãúÓóÉð æóÕóÇÍöÈõ ÇáÓøõÏõÓö Óóåúãóíúäö æóíóÈúÞóì áöáúæóÑóËóÉö
ãöäú ÇáÓøóíúÝö ÓóÈúÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó¡ Ëõãøó íóÃúÎõÐõ ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö
ãöäú ÓöåóÇãö ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö ãöÞúÏóÇÑó ÍóÞøöåö ÓöÊøöíäó æóÕóÇÍöÈõ
ÇáÓøõÏõÓö ËóáóÇËöíäó ÝóÌõãúáóÉõ ãóÇ äóÝóÐóÊú Ýöíåö ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõãú
ãöÇÆóÉñ æóÓöÊøóÉñ æóÚöÔúÑõæäó æóÍóÕóáó áöáúæóÑóËóÉö ÖöÚúÝõ Ðóáößó
ãöÇÆóÊóÇäö æóÇËúäóÇäö æóÎóãúÓõæäó ãöÇÆóÊóÇäö æóÎóãúÓóÉñ æóÚöÔúÑõæäó ãöäú
ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö æóÓóÈúÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó ãöäú ÓöåóÇãö ÇáÓøóíúÝö
ÝóÇÓúÊóÞóÇãó ÇáËøõáõËõ æóÇáËøõáõËóÇäö æóáóãú íóÐúßõÑú ÊóÎúÑöíÌó
ÞóæúáöåöãóÇ Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö
æóÚöäúÏóåõãóÇ ÇáúÞöÓúãóÉõ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö ÝóíóÖúÑöÈõ ÕóÇÍöÈõ
ÇáÓøóíúÝö Ýöí ÇáÓøóíúÝö ÈöÓöÊøóÉò æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ÈöÓóåúãóíúäö
æóÕóÇÍöÈõ ÇáÓøõÏõÓö ÈöÓóåúãò ÝóßóÇäó ÇáÓøóíúÝõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÊöÓúÚóÉò
æóßõáøõ ãöÇÆóÉò ãöäú ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö ÇáúÈóÇÞöíóÉö Êóßõæäõ Úóáóì
ÊöÓúÚóÉò ÃóíúÖðÇ ÝóÐóáößó ÎóãúÓóÉñ æóÃóÑúÈóÚõæäó áöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ËõáõËõ Ðóáößó ÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøõÏõÓö
ÓõÏõÓõ Ðóáößó ÓóÈúÚóÉñ æóäöÕúÝñ ÝóßóÇäó ÌõãúáóÉõ ÓöåóÇãö ÇáúæóÕóÇíóÇ
ÃóÍóÏñ æóËóáóÇËõæäó æóäöÕúÝñ æóÐóáößó ÝóæúÞó ÇáËøõáõËö ÝóíõÌúÚóáõ
ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÃóÍóÏò æóËóáóÇËöíäó æóäöÕúÝò æóÇáËøõáõËóÇäö
ÖöÚúÝõ Ðóáößó Ýóíóßõæäõ ÌõãúáóÊõåõ ÃóÑúÈóÚóÉð æóÊöÓúÚöíäó æóäöÕúÝõ
ÇáÓøóíúÝö ãöäú Ðóáößó ÇáÓøõÏõÓõ æóÐóáößó ÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó æóËóáóÇËóÉõ
ÃóÑúÈóÇÚò áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøóíúÝö ÓöÊøóÉñ ßõáøõåõ ãöäú ÇáÓøóíúÝö
æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÓóåúãóÇäö æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøõÏõÓö
Óóåúãñ æóÈóÞöíó áöáúæóÑóËóÉö ãöäú ÓöåóÇãö ÇáÓøóíúÝö ÓöÊøóÉñ æóËóáóÇËóÉõ
ÃóÑúÈóÇÚò íóÃúÎõÐõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ãöãøóÇ ÈóÞöíó ÎóãúÓóÉó
ÚóÔóÑó æóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøõÏõÓö ÓóÈúÚóÉð æóäöÕúÝðÇ¡ ÝóÅöÐóÇ ÌóãóÚúÊ
Èóíúäó Ðóáößó ÍóÕóáó ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö áóåõãú Ýöí ÃóÍóÏò
æóËóáóÇËöíäó æóäöÕúÝò æóÍóÕóáó áöáúæóÑóËóÉö ÖöÚúÝõ Ðóáößó ËóáóÇËóÉñ
æóÓöÊøõæäó ÝóÇÓúÊóÞóÇãó ÇáËøõáõËõ æóÇáËøõáõËóÇäö¡ ÝóÅöÐóÇ ÃóÑóÏúÊ
ÅÒóÇáóÉó ÇáúßóÓúÑö ÝóáóÇ ØóÑöíÞó Ýöíåö Óöæóì ÇáÊøóÖúÚöíÝö.
ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: æóÞóÏú ÎóÑøóÌó ÔóíúÎõäóÇ ÇáúÅöãóÇãõ
ÇáúÍóáúæóÇäöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóæúáóåõãóÇ Úóáóì ØóÑöíÞò ÂÎóÑó¡
æóåõæó Ãóäøó ÇáÓøóíúÝó áóãøóÇ ÕóÇÑó Èóíúäó ÇáúãõæÕóì áóåõãú Úóáóì
ÊöÓúÚóÉò ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÚóæúáö Ýóßõáøõ ãöÇÆóÉò ãöäú ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö
ÇáúÈóÇÞöíóÉö Êóßõæäõ Úóáóì ÓöÊøóÉòº áöÃóäøóåõ áóÇ Úóæúáó Ýöí
ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö ÇáúÈóÇÞöíóÉö ÝóÓöåóÇãõ ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö ÇáúÈóÇÞöíóÉö
ÅÐóäú ËóáóÇËõæäó áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÚóÔóÑóÉñ æóáöáúãõæÕóì áóåõ
(27/166)
ÈöÇáÓøõÏõÓö ÎóãúÓóÉñ ÝóÐóáößó ÎóãúÓóÉó
ÚóÔóÑó¡ ÝóÅöÐóÇ ÖóãóãúÊ Ðóáößó Åáóì ÓöåóÇãö ÇáÓøóíúÝö ÊöÓúÚóÉò ßóÇäó
ÃóÑúÈóÚóÉð æóÚöÔúÑöíäó ÝóíõÌúÚóáõ ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÃóÑúÈóÚóÉò
æóÚöÔúÑöíäó æóÌóãöíÚõ ÇáúãóÇáö ÇËúäóÇäö æóÓóÈúÚõæäó ÇáÓøóíúÝõ ãöäú
Ðóáößó ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó áöÕóÇÍöÈö ÇáÓøóíúÝö ÓöÊøóÉñ æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö
ãöäúåõ ÓóåúãóÇäö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÓøõÏõÓö ãöäúåõ Óóåúãñ íóÈúÞóì ËóáóÇËóÉñ
ãöäú ÊöÓúÚóÉò áöáúæóÑóËóÉö æóÓöåóÇãõ ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö ÓöÊøõæäó
áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÚóÔóÑóÉñ æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøõÏõÓö
ÎóãúÓóÉñ íóÈúÞóì áöáúæóÑóËóÉö ãöäú Ðóáößó ÎóãúÓóÉñ æóÃóÑúÈóÚõæäó
ÝóÌõãúáóÉõ ãóÇ Óóáöãó áöáúæóÑóËóÉö ãöäú ÇáúãóÇáö ËóãóÇäöíóÉñ
æóÃóÑúÈóÚõæäó¡ æóÞóÏú äóÝóÐóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ Ýöí ÃóÑúÈóÚóÉò æóÚöÔúÑöíäó
ÝóÇÓúÊóÞóÇãó ÇáËøõáõËõ.
ÞõáúÊ åóÐóÇ æóÇÖöÍñ æóáóßöäøóåõ ÛóíúÑõ ãõÓúÊóÞöíãò Úóáóì ØóÑöíÞö Ãóåúáö
ÇáúÍöÓóÇÈöº áöÃóäøó ÇáúÞöÓúãóÉó ÇáúæóÇÍöÏóÉó ãóÚó ÊóÝóÇæõÊö ãöÞúÏóÇÑö
ÇáÓøöåóÇãö áóÇ Êóßõæäõ¡ ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáÓøóíúÝõ æóÞöíãóÊõåõ ãöÇÆóÉñ
Úóáóì ÊöÓúÚóÉö ÃóÓúåõãò¡ Ëõãøó ÊóÌúÚóáõ ßõáøó ãöÇÆóÉò ãöäú
ÇáúÎóãúÓöãöÇÆóÉö Úóáóì ÓöÊøóÉö ÃóÓúåõãò Èóíúäó ÇáÓøöåóÇãö ÊóÝóÇæõÊñ Ýöí
ÇáúãöÞúÏóÇÑö ÝóßóíúÝó ÊóÓúÊóÞöíãõ ÞöÓúãóÉõ Çáúßõáøö Èóíúäóåõãú ÈöåóÐóÇ
ÇáØøóÑöíÞö ÞóÇáó åõæó ßóÐóáößó æóáóßöäøó ÕóÇÍöÈó ÇáúãóÐúåóÈö äóÕøó Úóáóì
åóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö æóÚóáóíúåö ÎóÑøóÌó ÇáúãóÓóÇÆöáó Åáóì ÂÎöÑö ÇáúÈóÇÈö
ÊóÃóãøóáú Ýöí Ðóáößó. ÊóÃóãøóáúÊå ÝóæóÌóÏúÊå ßóãóÇ ÞóÇáó.
æóãöäú Êöáúßó ÇáúãóÓóÇÆöáö ÞóÇáó áóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÇáËøõáõËö
æóáöÂÎóÑó ÈöÚóÈúÏò ÞöíãóÊõåõ ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò æóáóåõ ÃóáúÝóÇ ÏöÑúåóãò
Óöæóì Ðóáößó¡ ÝóÅöäøó ÕóÇÍöÈó ÇáËøõáõËö íóÖúÑöÈõ Ýöíåö ÈöËõáõËö
ÇáúÃóáúÝóíúäö æóÓõÏõÓö ÇáúÚóÈúÏö æóíóÖúÑöÈõ ÕóÇÍöÈõ ÇáúÚóÈúÏö ÈöÎóãúÓóÉö
ÃóÓúÏóÇÓö ÇáúÚóÈúÏö ÝóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó ÇáúÚóÈúÏö Ýóåõæó Ýöí
ÇáúÚóÈúÏö¡ æóåõæó ÇáäøöÕúÝõ æóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÇáËøõáõËó Ýóåõæó ÝöíãóÇ ÈóÞöíó
ãöäú ÇáúÚóÈúÏö æóÇáúãóÇáö Ýóíóßõæäõ áóåõ ÎõãõÓõ ãóÇ ÈóÞöíó ãöäú
ÇáúÚóÈúÏö æóÎõãõÓõ ÇáúãóÇáö Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉóº áöÃóäøóåõ
ÇÌúÊóãóÚó Ýöí ÇáúÚóÈúÏö æóÕöíøóÊóÇäö æóÕöíøóÉñ ÈöÌóãöíÚöåö æóÈöËõáõËöåö
ÝóíõÓóáøóãõ ËõáõËóÇåõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÌóãöíÚö ÈöáóÇ ãõäóÇÒóÚóÉò æóÇáËøõáõËõ
ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö áöÇÓúÊöæóÇÁö ãõäóÇÒóÚóÊöåöãóÇ Ýöíåö¡ æóÅöÐóÇ ÕóÇÑó
ÇáúÚóÈúÏõ Úóáóì ÓöÊøóÉò Ýóßõáøõ ÃóáúÝò ãöäú ÇáúÃóáúÝóíúäö ßóÐóáößó
ÝóåõãóÇ ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÃóÑúÈóÚóÉñ ÝóÈóáóÛóÊú
ÓöåóÇãõ ÇáúæóÕóÇíóÇ ÚóÔóÑóÉð ÝóíóÌúÚóáõ Ðóáößó ËõáõËó ÇáúãóÇáö æóÌóãöíÚõ
ÇáúãóÇáö ËóáóÇËõæäó ÇáúÚóÈúÏõ ãöäú Ðóáößó ÚóÔóÑóÉñ åõæó áöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÚóÈúÏö ÎóãúÓóÉñ æóåöíó äöÕúÝõ ÇáúÚóÈúÏö æóáöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ÎóãúÓóÉõ ÃóÓúåõãò Óóåúãñ ãöäú ÇáúÚóÈúÏö¡ æóåõæó ÎõãõÓõ ãóÇ
ÈóÞöíó ãöäúåõ æóÃóÑúÈóÚóÉõ ÃóÓúåõãò ãöäú ÓöåóÇãö ÇáúÃóáúÝóíúäö æóÐóáößó
ÎõãõÓõ ÇáúÚöÔúÑöíäó æóÍóÕóáó áöáúæóÑóËóÉö ãöäú ÇáúÃóáúÝóíúäö ÓöÊøóÉó
ÚóÔóÑó ÓóåúãðÇ¡ æóãöäú ÇáúÚóÈúÏö ÃóÑúÈóÚóÉõ ÃóÓúåõãò ÝóÇÓúÊóÞóÇãó
ÇáËøõáõËõ æóÇáËøõáõËóÇäö¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò
íóßõæäõ áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáúÚóÈúÏö¡ æóåõæó ÓõÏõÓõ
ÇáúÚóÈúÏö æóÓõÏõÓõ ÇáúÃóáúÝóíúäö¡ æóÅöäøóãóÇ íóÞúÊóÓöãõ åóÐóÇ ÇáúÌóæóÇÈó
ÚöäúÏóåõãóÇ Úóáóì ÇáØøóÑöíÞö ÇáËøóÇäöíº áöÃóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÚóÈúÏö íóÖúÑöÈõ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÈöÓöÊøóÉò æóÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ãöäú Ðóáößó ÈöÓóåúãóíúäö ÝóÓöåóÇãõ ÇáúÚóÈúÏö ËóãóÇäöíóÉñ
æóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäú ÇáúÃóáúÝóíúäö Úóáóì ÓöÊøóÉò ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÃóÕúáö
áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ãöäú Ðóáößó ÃóÑúÈóÚóÉñ ÝóÈóáóÛóÊú ÓöåóÇãõ
ÇáúæóÕóÇíóÇ ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóÐóáößó ÇáËøõáõËõ æóÌóãöíÚõ ÇáúãóÇáö ÓöÊøóÉñ
æóËóáóÇËõæäó ÇáúÚóÈúÏõ ãöäúåõ ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó
(27/167)
áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÚóÈúÏö ÓöÊøóÉñ
äöÕúÝõ ÇáúÚóÈúÏö æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ãöäú ÇáúÚóÈúÏö ÓóåúãóÇäö¡
æóåõæó ËõáõËõ ãóÇ ÈóÞöíó ãöäúåõ æóÓõÏõÓõ ÌóãöíÚö ÇáúÚóÈúÏö æóáóåõ ãöäú
ÇáúÃóáúÝóíúäö ÃóÑúÈóÚóÉñ ãöäú ÃóÑúÈóÚóÉò æóÚöÔúÑöíäó¡ æóåõæó ÇáÓøõÏõÓõ
ÝóÇÓúÊóÞóÇãó ÇáÊøóÎúÑöíÌõ Úóáóì åóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö¡ Ëõãøó ÞóÇáó Ýöí
ÇáúÃóÕúáö ÝóÃóíøõ åóÐóíúäö ÇáúÞóæúáóíúäö ÞõáúÊ Ýóåõæó ÍóÓóäñ¡ æóåõæó
ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó Èóíúäó ÇáØøóÑöíÞóíúäö Ýöí ÇáúãóÚúäóì ÊóÝóÇæõÊðÇ
æóÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö íóÓúÊóÏöáøõ ãóäú íóÒúÚõãõ Ãóäøó ãóÐúåóÈó
ÇáúãõÊóÞóÏøöãöíäó ãöäú ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ Ãóäøó ßõáøó ãõÌúÊóåöÏò ãõÕöíÈñ
æóáóíúÓó ßóãóÇ ÒóÚóãõæǺ áöÃóäøóåõ ÃóÑóÇÏó Èöåö Ãóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäú
ÇáØøóÑöíÞóíúäö ØóÑöíÞñ ÍóÓóäñ Ýöí ÇáÊøóÎúÑöíÌö ÚöäúÏó Ãóåúáö ÇáúÍöÓóÇÈö
áóÇ Ãóäú íóßõæäó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäú ÇáúãõÌúÊóåöÏöíäó ãõÕöíÈðÇ áöáúÍõßúãö
ÈöÇÌúÊöåóÇÏöåö ÍóÞöíÞóÉð.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöËõáõËö ãóÇáöåö áöÑóÌõáò æóÈöÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö áöÂÎóÑó¡
ÝóÅöäú áóãú ÊõÌöÒú ÇáúæóÑóËóÉõ ÝóÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö ÚöäúÏó
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ¡ æóÅöäú
ÃóÌóÇÒõæÇ ÝóÌóãöíÚõ ÇáúãóÇáö ÈóíúäóåõãóÇ ÃóÓúÏóÇÓðÇ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó Úóáóì ãóÇ ÑóæóÇåõ ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉöº áöÃóäøóåõ íóÓúáóãõ ÇáËøõáõËóÇäö áöÕóÇÍöÈö
ÇáúÌóãöíÚö¡ æóÞóÏú ÇÓúÊóæóÊú ãõäóÇÒóÚóÊõåõãóÇ Ýöí ÇáËøõáõËö ÝóßóÇäó
ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóíúäö ÝóÍóÕóáó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÌóãöíÚö ÎóãúÓóÉõ ÃóÓúÏóÇÓö
ÇáúãóÇáö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÓõÏõÓõ ÇáúãóÇáö¡ æóÚöäúÏóåõãóÇ
ÇáúÞöÓúãóÉõ ÈöØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö ÝóáöÕóÇÍöÈö ÇáúÌóãöíÚö ËóáóÇËóÉõ
ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúãóÇáö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÑõÈõÚõ ÇáúãóÇáö ÞóÇáó
ÇáúÍóÓóäõ: æóåõæó ÇáÕøóÍöíÍõ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÃóíúÖðÇ Úóáóì
ØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö áóÇ ßóãóÇ Ñóæóì ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ
ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõº áöÃóäøóåõ íóÈúÏóÃõ ÈöÞöÓúãóÉö ÇáËøõáõËö
ÈóíúäóåõãóÇ¡ æóÞóÏú ÇÓúÊóæóÊú ãõäóÇÒóÚóÊõåõãóÇ Ýöíåö ÝóßóÇäó ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóíúäö¡ Ëõãøó íóÃúÊöí Åáóì ÇáËøóáóÇËöíäó¡ æóÞóÏú ÈóÞöíó ãöäú ÍóÞøö
ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÇáÓøõÏõÓõ ÝóãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì Ðóáößó¡ æóåõæó äöÕúÝõ
ÇáúãóÇáö íõÓóáøóãõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÌóãöíÚö¡ æóÝöí ãöÞúÏóÇÑö ÇáÓøõÏõÓö
ÇÓúÊóæóÊú ãõäóÇÒóÚóÊõåõãóÇ ÝóßóÇäó ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóíúäö ÝóÍóÕóáó
áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ãóÑøóÉð ÇáÓøõÏõÓõ æóãóÑøóÉð äöÕúÝõ ÇáÓøõÏõÓö
ÝóÐóáößó ÑõÈõÚõ ÇáúãóÇáö æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì ÝóÓóÇÏö ãóÇ ÐóåóÈó Åáóíúåö
ãöäú ÊóÎúÑöíÌö Þóæúáöåö Ãóäøóåõ íõÄóÏøöí Ðóáößó Åáóì Ãóäú íóßõæäó ãóÇ
íõÓóáøóãõ áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÚöäúÏó ÇáúÅöÌóÇÒóÉö æóÚóÏóãö
ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÓóæóÇÁñ æóÇáúÅöÌóÇÒóÉõ ßóãóÇ ÊõÄóËøöÑõ Ýöí ÇáÒøöíóÇÏóÉö Ýöí
ÍóÞøö ÕóÇÍöÈö ÇáúÌóãöíÚö ÝóßóÐóáößó Ýöí ÍóÞøö ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö
æóíõÄóÏøöí Ðóáößó ÃóíúÖðÇ Åáóì Ãóäú íóßõæäó äóÕöíÈõ ÕóÇÍöÈö ÇáúÞóáöíáö
ÚöäúÏó ÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÝóæúÞó äóÕöíÈöåö ÚöäúÏó ÇáúÅöÌóÇÒóÉöº
áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì áöÃóÍóÏöåöãóÇ ÈöÌóãöíÚö ãóÇáöåö æóáöáúÂÎóÑö
ÈöÓõÏõÓö ãóÇáöåö ÝóÚöäúÏó ÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÇáËøõáõËõ íóßõæäõ
ÈóíúäóåõãóÇ ÃóËúáóÇËðÇ ÝóíõÕöíÈõ ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ÊõÓúÚó ÇáúãóÇáö¡
æóÚöäúÏó æõÌõæÏö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö íóÃúÎõÐõ ÕóÇÍöÈõ ÇáúÌóãöíÚö ÎóãúÓóÉó
ÃóÓúÏóÇÓö ÇáúãóÇáö ÈöáóÇ ãõäóÇÒóÚóÉò¡ Ëõãøó ÇáÓøõÏõÓõ ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóÇäö ÝóäóÕöíÈõåõ äöÕúÝõ ÓõÏõÓö ÇáúãóÇáö æóÐóáößó Ïõæäó ÊõÓúÚö
ÇáúãóÇáö¡ æóãöäú ÇáúãõÍóÇáö Ãóäú íõÓóáøóãó áóåõ ÚöäúÏó ÚóÏóãö
ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÃóßúËóÑõ ãöãøóÇ íõÓóáøóãõ áóåõ ÚöäúÏó ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÝóÙóåóÑó
Ãóäøó ÊóÎúÑöíÌó ÇáúÍóÓóäö áöÞóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
ÃóÕóÍøõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöäöÕúÝö ãóÇáöåö æóáöÂÎóÑó ÈöÌóãöíÚö ãóÇáöåö
æóáöÂÎóÑó ÈöËõáõËö ãóÇáöåö ÝóÃóÌóÇÒó Ðóáößó
(27/168)
ÇáúæóÑóËóÉõ ÝóÇáäøöÕúÝõ áöÕóÇÍöÈö
ÇáúÌóãöíÚö æóÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö äöÕúÝóÇäö æóÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú
ÃóËúáóÇËðÇ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó
æóãõÍóãøóÏò ÇáúÞöÓúãóÉõ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö Èóíúäóåõãú Úóáóì ÃóÍóÏó
ÚóÔóÑó ÓóåúãðÇ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÌóãöíÚö ÓöÊøóÉñ æóáöÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö
ËóáóÇËóÉñ æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÓóåúãóÇäö¡ æóåõæó ÞöíóÇÓõ ãóÇ ÊóÞóÏøóãó.
æóáóæú ßóÇäó áóåõ ÚóÈúÏóÇäö ÞöíãóÊõåõãóÇ ÓóæóÇÁñ æóáóÇ ãóÇáó áóåõ
ÛóíúÑóåõãóÇ ÝóÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÃóÍóÏöåöãóÇ ÈöÚóíúäöåö æóáöÂÎóÑó
ÈöËõáõËö ãóÇáöåö¡ ÝóÅöäøó ÇáËøõáõËó íõÞóÓøóãõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ÓóÈúÚóÉö
ÃóÓúåõãò áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ËóáóÇËóÉñ Ýöí ÇáúÚóÈúÏóíúäö ÌóãöíÚðÇ
ÇËúäóÇäö Ýöí ÇáÐøöãøóÉö áóÇ æóÕöíøóÉó Ýöíåö áöáúÂÎóÑö æóæóÇÍöÏñ Ýöí
ÇáøóÐöí Ýöíåö ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúÂÎóÑö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáúÚóÈúÏö ÃóÑúÈóÚóÉõ
ÃóÓúåõãò Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉóº áöÃóäøóåõ ÇÌúÊóãóÚó Ýöí ÇáúÚóÈúÏö
ÇáúãõæÕóì ÈöÚóíúäöåö æóÕöíøóÊóÇäö ÈöÌóãöíÚöåö æóÈöËõáõËöåö ÝóáöáúãõæÕóì
áóåõ ÈöÇáúÌóãöíÚö ÎóãúÓóÉõ ÃóÓúÏóÇÓò Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö
æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÓõÏõÓõåõ æóÇáúÚóÈúÏõ ÇáúÂÎóÑõ íóÕöíÑõ
Úóáóì ÓöÊøóÉò ÃóíúÖðÇ áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ãöäúåõ ÓóåúãóÇäö
ÝóßóÇäó ÌõãúáóÉõ ÓöåóÇãö ÇáúæóÕóÇíóÇ ËóãóÇäöíóÉð ÅáøóÇ Ãóäøó æóÕöíøóÉó
ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÚóÈúÏö ÒóÇÏóÊú Úóáóì ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó ÌóãöíÚó
ÇáúãóÇáö ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó æóÇáËøõáõËõ ãöäúåõ ÃóÑúÈóÚóÉñ æóæóÕöíøóÊõåõ
ÎóãúÓóÉñ ÝóãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÊóÈúØõáõ æóÕöíøóÊõåõ Ýöíåö ÚöäúÏó
ÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÖóÑúÈðÇ æóÇÓúÊöÍúÞóÇÞðÇ ßóãóÇ åõæó ÃóÕúáõ ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáúÚóíúäö ÝóíóÈúÞóì ÍóÞøõåõ Ýöí ÃóÑúÈóÚóÉò
æóÍóÞøõ ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö Ýöí ËóáóÇËóÉò Óóåúãñ ãöäúåõ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö
ÇáúãõæÕóì ÈöÚóíúäöåö æóÓóåúãóÇäö Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúÂÎóÑö ÝóáöåóÐóÇ ÞóÇáó
íõÞúÓóãõ ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ÓóÈúÚóÉò¡ æóÚóáóì Þóæúáö ÃóÈöí
íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ÎóãúÓóÉö ÃóÓúåõãò¡
æóåóÐóÇ ÅäøóãóÇ íóÓúÊóÞöíãõ Úóáóì ÇáØøóÑöíÞóÉö ÇáËøóÇäöíóÉö áóåõãóÇ¡
ÝóÅöäøó ÇáúÚóÈúÏó ÇáúãõæÕóì ÈöÚóíúäöåö íóÖúÑöÈõ ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÌóãöíÚöåö ÈöËóáóÇËóÉò Ýöíåö æóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÈöÓóåúãò
Ýóíóßõæäõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ÃóÑúÈóÚóÉò æóÇáúÚóÈúÏõ ÇáúÂÎóÑõ Úóáóì
ËóáóÇËóÉö ÃóÓúåõãòº áöÃóäøóåõ áóÇ Úóæúáó Ýöíåö¡ áöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö Óóåúãñ ÝóÍóÕóáó áóåõ ÓóåúãóÇäö Ýöí ÇáúÚóÈúÏóíúäö
æóáöÕóÇÍöÈöåö ËóáóÇËóÉñ ßõáøõåóÇ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì ÈöÚóíúäöåö
ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ÎóãúÓóÉö ÃóÓúåõãò.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÚóÈúÏò æóÈöËõáõËö ãóÇáöåö áöÂÎóÑó æóÈöÚóÈúÏöåö
Ðóáößó ÃóíúÖðÇ áöÂÎóÑó æóÈöÓõÏõÓö ãóÇáöåö áöÂÎóÑó æóÞöíãóÉõ ÇáúÚóÈúÏö
ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò æóáóåõ ÃóáúÝóÇäö Óöæóì Ðóáößó¡ ÝóÅöäøó ÇáËøõáõËó
íõÞúÓóãõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÇËúäóíúäö æóÓóÈúÚöíäó ÓóåúãðÇ íóÖúÑöÈõ Ýöíåö
ÕóÇÍöÈóÇ ÇáúÚóÈúÏö ÈöÃóÍóÏò æóËóáóÇËöíäó ÓóåúãðÇ æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö
ÈöÓóÈúÚóÉò æóÚöÔúÑöíäó æóäöÕúÝò æóÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ÈöËóáóÇËóÉó ÚóÔóÑó
æóäöÕúÝò Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉóº áöÃóäøóåõ ÇÌúÊóãóÚó Ýöí ÇáúÚóÈúÏö
ÃóÑúÈóÚõ æóÕóÇíóÇ æóÇáúÞöÓúãóÉõ ÚöäúÏóåõ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö
Ýöíåö ÝóËõáõËóÇ ÇáúÚóÈúÏö Èóíúäó ÕóÇÍöÈóíú ÇáúÚóÈúÏö äöÕúÝóÇäö æóÓõÏõÓñ
ÈóíúäóåõãóÇ æóÈóíúäó ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÃóËúáóÇËðÇ æóÇáÓøõÏõÓõ ÇáúÈóÇÞöí
ÈóíúäóåõãóÇ ÃóÑúÈóÇÚðÇ ÝóÚöäúÏó ÊóÕúÍöíÍö åóÐöåö ÇáÓøöåóÇãö íóäúÊóåöí
ÇáúÍöÓóÇÈõ Åáóì ÇËúäóíúäö æóÓóÈúÚöíäó ÓóåúãðÇ áöÍóÇÌóÊöäóÇ Åáóì ÍöÓóÇÈò
íóäúÞóÓöãõ ÓõÏõÓõåõ ÃóËúáóÇËðÇ æóÃóÑúÈóÇÚðÇ ÝóíóÓúáóãõ áöáúãõæÕóì
áóåõãóÇ ÈöÇáúÚóÈúÏö ÇáËøõáõËóÇäö ËóãóÇäöíóÉñ æóÃóÑúÈóÚõæäó æóÇáÓøõÏõÓõ¡
æóåõæó ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó ÈóíúäóåõãóÇ æóÈóíúäó ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÃóËúáóÇËðÇ
æóÇáÓøõÏõÓõ ÇáúÂÎóÑõ Èóíúäóåõãú ÃóÑúÈóÇÚðÇ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãú
ËóáóÇËóÉñ íóÍúÕõáõ áößõáøö
(27/169)
æóÇÍöÏò ãöäú ÕóÇÍöÈóíú ÇáúÚóÈúÏö ÃóÍóÏñ
æóËóáóÇËõæäó æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÓóÈúÚóÉñ æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÓøõÏõÓö
ËóáóÇËóÉñ¡ Ëõãøó ÕóÇÑó ßõáøõ ÃóáúÝò ãöäú ÇáúÃóáúÝóíúäö Úóáóì ÇËúäóíúäö
æóÓóÈúÚöíäó ÝóÇáúÃóáúÝóÇäö ãöÇÆóÉñ æóÃóÑúÈóÚóÉñ æóÃóÑúÈóÚõæäó ÓóåúãðÇ
áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ãöäú Ðóáößó ÇáËøõáõËö ËóãóÇäöíóÉñ æóÃóÑúÈóÚõæäó
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÓøõÏõÓö ÃóÑúÈóÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó¡ ÝóÅöÐóÇ ÌóãóÚúÊ Ðóáößó
ßõáøóåõ ÈóáóÛóÊú ÓöåóÇãõ ÇáúæóÕóÇíóÇ ãöÇÆóÉð æóÃóÑúÈóÚóÉð æóÃóÑúÈóÚöíäó
Ýóåõæó ËõáõËõ ÇáúãóÇáö æóÇáËøõáõËóÇäö ÖöÚúÝõ Ðóáößó ÝóÌõãúáóÉõ ÇáúãóÇáö
ÃóÑúÈóÚõãöÇÆóÉò æóÇËúäóÇäö æóËóáóÇËõæäó ÇáúÚóÈúÏõ ãöäú Ðóáößó ãöÇÆóÉñ
æóÃóÑúÈóÚóÉñ æóÃóÑúÈóÚõæäó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäú ÕóÇÍöÈóíú ÇáúÚóÈúÏö ãöäú
Ðóáößó ãöÞúÏóÇÑõ ÍóÞøöåö æóÇÍöÏñ æóËóáóÇËõæäó ßõáøõåóÇ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ãöäú ÇáúÚóÈúÏö ÓóÈúÚóÉñ¡ æóãöäú ÇáúÃóáúÝóíúäö
ËóãóÇäöíóÉñ æóÃóÑúÈóÚõæäó ÝóÐóáößó ÎóãúÓóÉñ æóÎóãúÓõæäó æóáöÕóÇÍöÈö
ÇáÓøõÏõÓö ãöäú ÇáúÚóÈúÏö ËóáóÇËóÉñ¡ æóãöäú ÇáúÃóáúÝö ÃóÑúÈóÚóÉñ
æóÚöÔúÑõæäó æóÐóáößó ÓóÈúÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó æóÝöí ÇáúßöÊóÇÈö ÎóÑøóÌóåõ
Úóáóì ÇáäøöÕúÝö ãöäú Ðóáößóº áöÃóäøóåõ ÌóæøóÒó ÇáúßóÓúÑó ÈöÇáúÅöäúÕóÇÝö
æóÌóÚóáó ÇáËøõáõËó ÇËúäóíúäö æóÓóÈúÚöíäó æóÍóÕóáó áöÕóÇÍöÈóíú ÇáúÚóÈúÏö
ÃóÍóÏñ æóËóáóÇËõæäó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó æóäöÕúÝñ
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÓóÈúÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó æóäöÕúÝñ æóáöÕóÇÍöÈö
ÇáÓøõÏõÓö ËóáóÇËóÉó ÚóÔóÑó æóäöÕúÝñ ÝóÇÓúÊóÞóÇãó ÇáÊøóÎúÑöíÌõ Úóáóì ãóÇ
ÞõáúäóÇ.
æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÃóÍóÏò
æóÚöÔúÑöíäó ÓóåúãðǺ áöÃóäøó ÇáúÚóÈúÏó ÇáúãõæÕóì ÈöÚóíúäöåö íóÖúÑöÈõ
ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöíåö ÈöÓöåóÇãö ÌóãöíÚöåö ÓöÊøóÉò¡ æóÇáúãõæÕóì
áóåõ ÈöÇáËøõáõËö íóÖúÑöÈõ Ýöíåö ÈöÓóåúãóíúäö æóÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáÓøõÏõÓö íóÖúÑöÈõ Ýöíåö ÈöÓóåúãò Ýóíóßõæäõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÎóãúÓóÉó
ÚóÔóÑó æóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäú ÇáúÃóáúÝóíúäö íóßõæäõ Úóáóì ÓöÊøóÉò
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÃóÕúáö ÝóáöáúãõæÕóì áóåõ ãöäú ÇáúÃóáúÝóíúäö ÇáËøõáõËõ
ÃóÑúÈóÚóÉñ ãöäú ÇËúäóíú ÚóÔóÑó æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøõÏõÓö ÓóåúãóÇäö¡
æóÅöäú ÖóãøóäóåóÇ åóÐöåö ÇáÓøöÊøóÉó Åáóì ÓöåóÇãö ÇáúÚóÈúÏö ÎóãúÓóÉó
ÚóÔóÑó ßóÇäó Çáúßõáøõ ÃóÍóÏðÇ æóÚöÔúÑöíäó ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó ÇáËøõáõËõ
Èóíúäóåõãú Úóáóì ÃóÍóÏò æóÚöÔúÑöíäó.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÚóÈúÏöåö æóáöÂÎóÑó ÈöäöÕúÝöåö æóáöÂÎóÑó
ÈöËõáõËö ãóÇáöåö æóÇáúÚóÈúÏõ íõÓóÇæöí ÃóáúÝðÇ æóáóåõ ÃóáúÝóÇäö Óöæóì
Ðóáößó æóáóãú íõÌöíÒõæÇ ÞóÓúãó ÇáËøõáõËö Èóíúäóåõãú Úóáóì ËóáóÇËöíäó
ÓóåúãðÇ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÚóÈúÏö ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó æóäöÕúÝñ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö ËóáóÇËóÉñ æóäöÕúÝñ Ýöíåö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö
ÃóÑúÈóÚóÉó ÚóÔóÑó ÝöíãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáúÚóÈúÏö æóÇáúãóÇáö Ýöí Þóæúáö
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉóº áöÃóäøó äöÕúÝó ÇáúÚóÈúÏö íóÓúáóãõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÚóÈúÏö
ÈöáóÇ ãõäóÇÒóÚóÉò æóÇáÓøõÏõÓõ Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÕóÇÍöÈö ÇáäøöÕúÝö
äöÕúÝóÇäö æóÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú ÃóËúáóÇËðÇ ÝóÈóáóÛóÊú ÓöåóÇãõ ÇáúÚóÈúÏö
ÓöÊøóÉð æóËóáóÇËöíäó áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÚóÈúÏö ãóÑøóÉð ËóãóÇäöíóÉó
ÚóÔóÑó æóãóÑøóÉð ËóáóÇËóÉñ æóãóÑøóÉð ÃóÑúÈóÚóÉñ ÝóÐóáößó ÎóãúÓóÉñ
æóÚöÔúÑõæäó æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáäøöÕúÝö ãóÑøóÉð ËóáóÇËóÉñ æóãóÑøóÉð
ÃóÑúÈóÚóÉñ ÝóÐóáößó ÓóÈúÚóÉñ æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÃóÑúÈóÚóÉñ¡
Ëõãøó ßõáøõ ÃóáúÝò ãöäú ÇáúÃóáúÝóíúäö íóÕöíÑõ Úóáóì ÓöÊøóÉò æóËóáóÇËöíäó
ÃóíúÖðÇ ÝóÓöåóÇãõ ÇáúÃóáúÝóíúäö ÇËúäóÇäö æóÓóÈúÚõæäó æóáöÕóÇÍöÈö
ÇáËøõáõËö ËõáõËõ Ðóáößó¡ æóåõæó ÃóÑúÈóÚóÉñ æóÚöÔúÑõæäó ÝóÈóáóÛóÊú
ÓöåóÇãõ ÇáúæóÕóÇíóÇ ÓöÊøöíäó ÝóíóÌúÚóáõ ÇáËøõáõËó Èóíúäóåõãú Úóáóì
Ðóáößó æóÇáËøõáõËóÇäö ÖöÚúÝõ Ðóáößó æóÌõãúáóÉõ ÇáúãóÇáö ãöÇÆóÉñ
æóËóãóÇäõæäó.
æóÝöí ÇáúßöÊóÇÈö ÎóÑøóÌóåõ Úóáóì
(27/170)
ÇáäøöÕúÝö ãöäú Ðóáößó¡ ÝóÞóÇáó íõÞúÓóãõ
ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ËóáóÇËöíäó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÚóÈúÏö ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó
æóäöÕúÝõ ãóÇ ÃóÚúØóíúäóÇåõ¡ æóåõæó ÎóãúÓóÉñ æóÚöÔúÑõæäó æóáöÕóÇÍöÈö
ÇáäøöÕúÝö ËóáóÇËóÉñ æóäöÕúÝñ äöÕúÝõ ãóÇ ÌóÚóáúäóÇåõ áóåõ¡ æóåõæó
ÓóÈúÚóÉñ ßõáøõåóÇ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÃóÑúÈóÚóÉñ äöÕúÝõ
ãóÇ ÃóÚúØóíúäóÇåõ¡ æóåõæó ËóãóÇäöíóÉñ æóÚöÔúÑõæäó¡ æóåóÐöåö
ÇáúÃóÑúÈóÚóÉó ÚóÔóÑó áóåõ ÝöíãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáúÚóÈúÏö æóÇáúãóÇáö ÓõÏõÓõ
Ðóáößó Ýöí ÇáúÚóÈúÏö æóÇáúÈóÇÞöí Ýöí ÇáúãóÇáö.
ÞóÇáó ÚöíÓóì - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - åóÐóÇäö ÇáúÍóÑúÝóÇäö ÇáúÃóÎöíÑóÇäö
ÎóØóÃñ¡ æóÅöäøóãóÇ íóäúÈóÛöí Ãóäú íóÌúãóÚó ãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáúÚóÈúÏö
æóÇáúãóÇáö ÝóíóÞúÓöãó Ðóáößó Èóíúäó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö
æóÇáúæóÑóËóÉö Úóáóì ÃóÑúÈóÚóÉò æóÓóÈúÚöíäó ÓóåúãðÇ ÝóãóÇ ÃóÕóÇÈó
ÃóÑúÈóÚóÉó ÚóÔóÑó Ðóáößó Ýóåõæó áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö æóãóÇ
ÃóÕóÇÈó ÓöÊøöíäó ÓóåúãðÇ Ýóåõæó áöáúæóÑóËóÉöº áöÃóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ÔóÑöíßõ ÇáúæóÑóËóÉö Ýöí ÇáÊøóÑößóÉö ÝóíóÖúÑöÈõ åõæó ÝöíãóÇ
ÈóÞöíó ãöäú ÇáÊøóÑößóÉö ÈöÓöåóÇãö ÍóÞøöåö æóÇáúæóÑóËóÉõ ÈöÓöåóÇãö
ÍóÞøöåöãú¡ æóÅöäú ÇÚúÊóÈóÑúäóÇ ÇáúÃóÕúáó ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóßõæäó
áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ãöãøóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáúÚóÈúÏö ÓõÈõÚõ ÍóÞøöåö
áóÇ ÓõÏõÓõåõº áöÃóäøóåõ ßóÇäó áóåõ ãöäú ÇáúÚóÈúÏö ÓóåúãóÇäö¡ æóãöäú
ÇáúÃóáúÝóíúäö ÇËúäóÇ ÚóÔóÑó¡ ÝóÅöÐóÇ ÌóãóÚúÊ Çáúßõáøó ßóÇäó ãóÇáõåõ ãöäú
ÇáúÚóÈúÏö ÓõÈõÚó ÍóÞøöåö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÚóÈúÏò ÞöíãóÊõåõ ÃóßúËóÑõ ãöäú ÇáËøõáõËö
æóáöÂÎóÑó ÈöÚóÈúÏò ÞöíãóÊõåõ ÃóÞóáøõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÖóÑóÈó ÕóÇÍöÈõ
ÇáúÃóÞóáøö ÈöÞöíãóÉö ÚóÈúÏöåö æóÖóÑóÈó ÇáúÂÎóÑõ ÈöãöÞúÏóÇÑö ÇáËøõáõËö
ãöäú ÞöíãóÉö ÚóÈúÏöåö Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡ æóÝöí ÞóæúáöåöãóÇ
íóÖúÑöÈõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÌóãöíÚö ÞöíãóÉö ÚóÈúÏöåö¡ æóåõæó
ÈöäóÇÁð Úóáóì ÇÎúÊöáóÇÝöåöãú Ýöí ÈõØúáóÇäö ÇáúæóÕöíøóÉö ÝöíãóÇ ÒóÇÏó
Úóáóì ÇáËøõáõËö ÚöäúÏó ÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö Ýöí ÍóÞøö ÇáÖøóÑúÈö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò ÈöÚóíúäöåóÇ¡ Ëõãøó æóåóÈóåóÇ
áöÂÎóÑó æóÓóáøóãóåóÇ Åáóíúåö¡ Ëõãøó ÑóÌóÚó ÝöíåóÇ æóãóÇÊó ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøóåóÇ ÊóÚóáøóÞóÊú ÈöÚóíúäö ÇáúãöÇÆóÉö¡ æóÞóÏú
ÃóÎúÑóÌóåóÇ Úóäú ãöáúßöåö ÈöÇáúåöÈóÉö æóÇáÊøóÓúáöíãö ÝóÕóÇÑó Èöåö
ÑóÇÌöÚðÇ æóÇáúæóÕöíøóÉõ ãóÊóì ÈóØóáóÊú ÈöÇáÑøõÌõæÚö áóÇ ÊóÚõæÏõ ÅáøóÇ
ÈöÇáÊøóÌúÏöíÏö¡ æóáóæú ßóÇäó ÛóÕóÈóåóÇ ÛóÇÕöÈñ¡ Ëõãøó ÑóÌóÚóÊú Åáóíúåö
ÈöÚóíúäöåóÇ áóãú ÊóÈúØõáú ÇáúæóÕöíøóÉõº áöÃóäøóåóÇ ÈóÇÞöíóÉð Úóáóì
ãöáúßö ÇáúãõæÕöí¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú Ýöí íóÏö ÇáúÛóÇÕöÈö æóÇÓúÊóåúáóßóåóÇ
ÇáúÛóÇÕöÈõ ÝóÞõÖöíó Úóáóíúåö ÈöãöËúáöåóÇ ÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõº
áöÃóäøóåóÇ ßóÇäóÊú ãóÞúÕõæÑóÉð Úóáóì ÇáúÚóíúäö ÝóáóÇ íóÌõæÒõ
ÊóäúÝöíÐõåóÇ ãöäú ãóÍóáøò ÂÎóÑó ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÇÓúÊóåúáóßóåóÇ
ãõÓúÊóåúáößñ ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöíº áöÃóäøó ÍóÞøó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÊóÃóßøóÏó ÝöíåóÇ ÈöÇáúãóæúÊö ÝóíóËúÈõÊõ Ýöí ÈóÏóáöåóÇ æóãóÇ ßóÇäó
ÍóÞøõåõ ãõÊóÃóßøöÏðÇ ÝöíåóÇ ÞóÈúáó ãóæúÊöåö íóÈúØõáõ ÈöÝóæóÇÊö ÇáúÚóíúäö
æóáóÇ íóÊóÍóæøóáõ Åáóì ÇáúÈóÏóáö ßóÇáúãóæúåõæÈö ÞóÈúáó ÇáÊøóÓúáöíãö ÅÐóÇ
ÃóÊúáóÝóåõ ÅäúÓóÇäñ íóÈúØõáõ ÍóÞøõ ÇáúãóæúåõæÈö áóåõ Ýöíåö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ
ÈóÚúÏó ÇáÊøóÓúáöíãö¡ æóáóæú ßóÇäó ÇÔúÊóÑóì ÈöåóÇ ÚóÈúÏðÇ ÝóÇÓúÊõÍöÞøó
ÇáúÚóÈúÏõ æóÑóÌóÚóÊú Åáóíúåö ÇáúãóÇáöíøóÉõ ÈöÚóíúäöåóÇ ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøóåóÇ ÎóÑóÌóÊú Úóäú ãöáúßöåö¡ ÝóÅöäøó ÈóÏóáó
ÇáúãõÓúÊóÍóÞøö ãóãúáõæßñ ÈöÇáúÞóÈúÖö ÝóÕóÇÑóÊú ÇáúãöÇÆóÉõ ãóãúáõæßóÉð
áöÈóÇÆöÚö ÇáúÚóÈúÏö¡ æóÅöäú ÇõÓúÊõÍöÞøó ÇáúÚóÈúÏõ æóáöåóÐóÇ ßóÇäó
ÚóíúäðÇ ÈóÚúÏó ÊóÕóÑøõÝöåö Ýöíåö ÈóÚúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö æóÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈóÚúÏóãóÇ ÈóØóáóÊú áóÇ ÊóÚõæÏõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóÌúÏöíÏö æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ
ÈöÇáÕøóæóÇÈö.
(27/171)
[ÈóÇÈõ ÇáúæóÕöíøóÉö Ýöí ÇáúÍóÌøö]
ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) : æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÇáÑøóÌõáõ Ãóäú íõÍóÌøó
Úóäúåõ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò æóËõáõËõåõ ÃóÞóáøõ ãöäú ãöÇÆóÉò¡ ÝóÅöäøóåõ
íõÍóÌøõ Úóäúåõ ÈöÇáËøõáõËö ãöäú ÍóíúËõ íóÈúáõÛõº áöÃóäøó ãóÍóáøó
ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáËøõáõËõ æóáöáúãõæÕóì áóåõ ÇáúæóÇÑöËõ ÇáúãóäúÝóÚóÉõ¡
æóåõæó ÞóÕóÏó ÈöåóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö ÕóÑúÝó ÇáúãöÇÆóÉö ãöäú ãóÇáöåö Åáóì
åóÐóÇ ÇáäøóæúÚö ãöäú ÇáúÞõÑúÈóÉö ÝóíóÌöÈõ ÊóÍúÕöíáõ ãóÞúÕõæÏöåö ÈöÍóÓóÈö
ÇáúÅöãúßóÇäö ßóãóÇ áóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÊóÕóÏøóÞó ÈöãöÇÆóÉò ãöäú ãóÇáöåö
æóËõáõËõåõ ÃóÞóáøõ ãöäú ãöÇÆóÉò íõÊóÕóÏøóÞõ Úóäúåõ ÈöÞóÏúÑö ÇáËøõáõËö.
æóáóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íóÍõÌøó Úóäúåõ ÍóÌøóÉð ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò æóåöíó
ËõáõËõåõ ÝóÍóÌøó ÇáúæóÕöíøõ ÈöåóÇ ÝóÈóÞöíó ãöäú äóÝóÞóÉö ÇáúÍóÇÌøö
æóßöÓúæóÊöåö æóÅöØúÚóÇãöåö ÔóíúÁñ ßóÇäó Ðóáößó áöæóÑóËóÉö ÇáúãóíøöÊöº
áöÃóäøó ÇáúÍóÇÌøó Úóäú ÇáúÛóíúÑö áóåõ Ãóäú íõäúÝöÞó Úóáóì äóÝúÓöåö ãöäú
ãóÇáöåö Ýöí ÇáÐøóåóÇÈö æóÇáÑøõÌõæÚö æóáóÇ ÍóÞøó áóåõ ÝöíãóÇ íóÝúÖõáõ
ãöäú Ðóáößó Úóáóì ãóÇ ÈóíøóäøóÇ Ýöí ÇáúãóäóÇÓößö Ãóäøó ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑó
Úóáóì ÇáúÍóÌøö áóÇ íóÌõæÒõ ÝóãóÇ íóÝúÖõáõ ÈóÚúÏó ÑõÌõæÚöåö Ýóåõæó ãöäú
ãóÇáö ÇáúãóíøöÊö¡ æóÞóÏú ÝóÑóÛó Úóäú æóÕöíøóÊöåö Ýóíóßõæäõ áöæóÑóËóÊöåö¡
ÝóÅöäú ÌóÇãóÚó ÝóÝóÓóÏó ÍóÌøõåõ ÝóÚóáóíúåö ÇáúßóÝøóÇÑóÉõ æóÑóÏøõ ãóÇ
ÈóÞöíó ãöäú ÇáäøóÝóÞóÉö æóÇáúßöÓúæóÉö æóíóÖúãóäõ ãóÇ ÃóäúÝóÞóº áöÃóäøóåõ
ÃóÐöäó áóåõ Ýöí ÇáúÅöäúÝóÇÞö ÈöÔóÑúØö Ãóäú íõÄóÏøöíó ÈöÓóÝóÑöåö ÍóÌøóÉð
ÕóÍöíÍóÉð¡ æóÞóÏú ÝóæøóÊó åóÐóÇ ÇáÔøóÑúØó ÈöÇáúÅöÝúÓóÇÏö ÝóÚóáóíúåö
ÑóÏøõ ãóÇ ÈóÞöíó¡ æóåõæó ÖóÇãöäñ áöãóÇ ÃóäúÝóÞóº áöÃóäøóåõ ÊóÈóíøóäó
Ãóäøóåõ ÃóäúÝóÞó ÈöÛóíúÑö ÑöÖóÇ ÇáúãõæÕöí¡ Ëõãøó ÐóßóÑó ãóÇ áóæú
ÇÚúÊóãóÑó ÞóÈúáó ÇáúÍóÌøö Ãóæú ÞóÑóäó Ãóæú ÇÚúÊóãóÑó Úóäú ÂÎóÑó¡ æóÞóÏú
ÊóÞóÏøóãó ÈóíóÇäõ åóÐöåö ÇáúÝõÕõæáö Ýöí ÇáúãóäóÇÓößö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑõæÇ ÑóÌõáðÇ áöíóÍõÌøó Úóäúåõ ÝóÍóÌøó ßóÇäó Úóáóíúåö
Ãóäú íóÑõÏøó ãóÇ íóÝúÖõáõ Ýöí íóÏöåö ãöäú ÇáäøóÝóÞóÉöº áöÃóäøó
ÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑó áóãú íõÕóÇÏöÝú ãóÍóáøóåõ ÝóßóÇäó ÈóÇØöáðÇ æóãóÊóì
ÈóØóáóÊú ÇáúÅöÌóÇÑóÉõ ÈóÞöíó ãõÌóÑøóÏõ ÇáúÅöÐúäö ßóãóÇ Ýöí ÇÓúÊöÆúÌóÇÑö
ÇáäøóÎöíáö áöÊóÑúßö ÇáËøöãóÇÑö ÚóáóíúåóÇ Åáóì æóÞúÊö ÇáúÅöÏúÑóÇßö
ÝóÚóáóíúåö Ãóäú íóÑõÏøó ãóÇ ÝóÖóáó Ýöí íóÏöåö æóáóíúÓó Úóáóíúåö ÔóíúÁñ
ãöãøóÇ ÃóäúÝóÞóº áöÃóäøóåõ ÃóäúÝóÞó ÈöÅöÐúäò ÕóÍöíÍò¡ æóÅöäú ÚóÌóÒóÊú
ÇáäøóÝóÞóÉõ Úóäúåõ ßóÇäó Úóáóíúåöãú Ãóäú íõßúãöáõæÇ áóåõ äóÝóÞóÉó
ãöËúáöåö æóãóÇ áóÇ ÈõÏøó ãöäúåõ áóåõ æóÊõÌúÒöí ÇáúÍóÌøóÉõ Úóäú
ÇáúãóíøöÊö ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ÃóãóÑõæåõ ÈöÃóäú íóÍõÌøó Úóäú
ÇáúãóíøöÊö ãöäú ÛóíúÑö ÇÓúÊöÆúÌóÇÑò¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Ãóäú íõÍóÌøó Úóäúåõ
ÝóÇáúÃóÝúÖóáõ Ãóäú íóÍõÌøó ãóäú ÞóÏú ÍóÌøóº áöÃóäøóåõ ÃóÞúÏóÑõ Úóáóì
ÃóÏóÇÁö ÇáúÃóÝúÚóÇáö æóÃóÈúÕóÑõ ÈöÐóáößó¡ æóåõæó ÃóÈúÚóÏõ Úóäú ÎöáóÇÝö
ÇáúÚõáóãóÇÁö æóÇÔúÊöÈóÇåö ÇáúÂËóÇÑö¡ æóÅöäú ÍóÌøó Úóäúåõ ÖóÑõæÑóÉð ÌóÇÒó
ÚöäúÏóäóÇ ÎöáóÇÝðÇ áöáÔøóÇÝöÚöíøö¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇåõ Ýöí ÇáúãóäóÇÓößö¡
æóÅöäú ÃóÍóÌøõæÇ Úóäúåõ ÇãúÑóÃóÉð¡ ÝóÅöäøóåõ íõÌúÒöíåöãú Ðóáößó áöÃóäøó
«ÇáúÎóËúÚóãöíøóÉó Íöíäó ÇÓúÊóÃúÐóäóÊú ÑóÓõæáó Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Ýöí Ãóäú ÊóÍõÌøó Úóäú ÃóÈöíåóÇ ÃóÐöäó áóåóÇ Ýöí
Ðóáößó æóÇÓúÊóÍúÓóäó Ðóáößó ãöäúåóÇ» ¡ ÝóÏóáøó Úóáóì Ãóäøóåõ íóÌõæÒõ
ÅÍúÌóÇÌõ ÇáúãóÑúÃóÉö Úóäú ÇáÑøóÌõáö¡ æóÞóÏú ÃóÓóÇÁõæÇ Ýöí Ðóáößó
áöäõÞúÕóÇäö ÍóÇáö ÇáäøöÓóÇÁö Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÅöÍúÑóÇãö ÍóÊøóì Ãóäøó
ÇáúãóÑúÃóÉó ÊóáúÈóÓõ ÇáúãöÎúíóØó Ýöí ÅÍúÑóÇãöåóÇ æóáóÇ ÊóÑúÝóÚõ
ÕóæúÊóåóÇ ÈöÇáÊøóáúÈöíóÉö æóáóÇ ÊóÑúãõáõ Ýöí ÇáØøóæóÇÝö æóáóÇ ÊóÓúÚóì
Ýöí ÈóØúäö ÇáúæóÇÏöí æóÊóÊúÑõßõ ØóæóÇÝó ÇáÕøóÏúÑö ÈöÚõÐúÑö ÇáúÍóíúÖö
æóáóÇ ÖóÑõæÑóÉó áóåõãú Ýöí ÅÍúÌóÇÌöåóÇ Úóäú ÇáúãóíøöÊöº áöÃóäøó Ýöíãóäú
íóÍõÌøõ Úóäú ÇáÑøöÌóÇáö ßóËúÑóÉñ¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú ÇáúãóÑúÃóÉõ åöíó
ÇáúãõæÕöíóÉõ ÝóÃóÍóÌøõæÇ ÚóäúåóÇ ÑóÌõáðÇ ÃóÌúÒóÃóåóǺ áöÃóäøó
(27/172)
ÇáÙøóÇåöÑó Ãóäøó Ðóáößó ãõÌúÒöÆñ ßóÇäó
ãóÞúÕõæÏóåóÇ Ãóæú áóãú íóßõäú ãóÞúÕõæÏóåóÇ¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÇáúÍóÌøö¡
ÝóÅöäøóåõ íõÍóÌøõ Úóäúåõ ãöäú ÈóáóÏöåöº áöÃóäøóåõ áóæú ÚóÒóãó Úóáóì
ÇáúÎõÑõæÌö ÈöäóÝúÓöåö áöáúÍóÌøö ßóÇäó íóÎúÑõÌõ ãöäú ÈóáóÏöåö
æóíóÊóÌóåøóÒõ áöÓóÝóÑö ÇáúÍóÌøö ãöäú ÈóáóÏöåö ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóæúÕóì
Èöåö ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö ÝóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ãóÞúÕõæÏóåõ ÊóÌúåöíÒõ ãóäú
íóÍõÌøó Úóäúåõ ãöäú ÈóáóÏöåö¡ æóÅöäú ãóÇÊó Ýöí ÇáØøóÑöíÞö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó
ÎóÑóÌó áöáÊøöÌóÇÑóÉö¡ ÝóÅöäøóåõ íõÍóÌøõ Úóäúåõ ãöäú ÈóáóÏöåö ÃóíúÖðÇ¡
æóÅöäú ÎóÑóÌó åõæó íõÑöíÏõ ÇáúÍóÌøó ÝóãóÇÊó Ýöí ÇáØøóÑöíÞö íõÍóÌøõ
Úóäúåõ ãöäú ÍóíúËõ ãóÇÊó.
æóÝöí ÇáúÌóÇãöÚö ÐóßóÑó ÇáúÞöíóÇÓó æóÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäó Ýöí ÇáúãóÓúÃóáóÉö
ÝóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö íõÍóÌøõ Úóäúåõ ãöäú ÈóáóÏöåö¡ æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö¡
æóåõæó ÞóæúáõåõãóÇ íõÍóÌøõ Úóäúåõ ãöäú ÍóíúËõ ãóÇÊó æóÌúåõ
ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ãóäøóåõ ÈóÇÔóÑó ÈóÚúÖó ÇáúÚóãóáö ÈöäóÝúÓöåö æóáóãú
íóäúÞóØöÚú Ðóáößó ÈöãóæúÊöåö ÝóíóÈúäöí Úóáóíúåö ßóãóÇ ÅÐóÇ æóÕøóì
ÈöÅöÊúãóÇãöåö æóÈóíóÇäõ åóÐóÇ Ãóäøó ÎõÑõæÌóåõ Úóáóì ÞóÕúÏö ÇáúÍóÌøö
ÞõÑúÈóÉñ æóØóÇÚóÉñ ÞóÇáó Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì -: {æóãóäú íóÎúÑõÌú ãöäú
ÈóíúÊöåö ãõåóÇÌöÑðÇ Åáóì Çááøóåö æóÑóÓõæáöåö Ëõãøó íõÏúÑößúåõ ÇáúãóæúÊõ
ÝóÞóÏú æóÞóÚó ÃóÌúÑõåõ Úóáóì Çááøóåö} [ÇáäÓÇÁ: 100] ÇáúÂíóÉó æóáóãú
íóäúÞóØöÚú Ðóáößó ÈöãóæúÊöåö áöãóÇ Ñõæöíó Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Úóáóíúåö
ÇáÓøóáóÇãõ - ÞóÇáó: «ãóäú ãóÇÊó Ýöí ØóÑöíÞö ÇáúÍóÌøö ßõÊöÈó áóåõ ÍóÌøóÉñ
ãóÈúÑõæÑóÉñ Ýöí ßõáøö ÓóäóÉò» ¡ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÎóÑóÌó
áöáÊøöÌóÇÑóÉö¡ ÝóÅöäøó ÓóÝóÑóåõ Ðóáößó áóíúÓó áöÃóÏóÇÁö ÇáúÍóÌøö ÝóáóÇ
íóÕöíÑõ Èöåö ãõÄóÏøöíðÇ ÔóíúÆðÇ ãöäú ÇáúÃóÚúãóÇáö æóÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ
ãóÇÊó ÈóÚúÏóãóÇ ÃóÍúÑóãóº áöÃóäøó ÅÍúÑóÇãóåõ ÇäúÞóØóÚó ÈöÇáúãóæúÊö
æóáöåóÐóÇ íõÎóãøóÑõ æóÌúåõåõ æóÑóÃúÓõåõ æóáóÇ íõãúßöäõ ÇáúÈöäóÇÁõ Úóáóì
ÇáúãõäúÞóØöÚö.
íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó Ýöí ÇÚúÊöÈóÇÑö åóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö ÊóÍúÕöíáó ãóÞúÕõæÏöåö¡
æóÝöí ÇáúÃóÎúÐö ÈöÇáúÞöíóÇÓö ÊóÝúæöíÊõ ãóÞúÕõæÏöåöº áöÃóäøó ÇáøóÐöí
íóÍõÌøõ Úóäúåõ ãöäú ÈóáóÏöåö ÑõÈøóãóÇ íóãõæÊõ ÝóíóÍúÊóÇÌõ Åáóì Ãóäú
íóÍõÌøó ÂÎóÑõ ãöäú ÈóáóÏöåö ÃóíúÖðÇ ÍóÊøóì íóÝúäóì Ýöí Ðóáößó ãóÇáõåõ
ÞóÈúáó Ãóäú íóÍúÕõáó ãóÞúÕõæÏõåõ. æóÌúåõ Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøó
Úóãóáóåõ ÞóÏú ÇäúÞóØóÚó ÈöãóæúÊöåö æóáóÇ ÈöäóÇÁó Úóáóì ÇáúãõäúÞóØöÚö
ßóãóÇ áóæú ÃóÍúÑóãó¡ Ëõãøó ãóÇÊó æóÃóæúÕóì Ãóäú íõÍóÌøó Úóäúåõ æóÈóíóÇäõ
åóÐóÇ ãöäú æóÌúåóíúäö ÃóÍóÏõåõãóÇ Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ
- ÞóÇáó: «ßõáøõ Úóãóáö ÇÈúäö ÂÏóãó íóäúÞóØöÚõ ÈöãóæúÊöåö ÅáøóÇ
ËóáóÇËóÉñ» ¡ æóÇáúÎõÑõæÌõ áöáúÍóÌøö áóíúÓó ãöäú åóÐöåö ÇáËøóáóÇËóÉö
ÝóíóäúÞóØöÚõ ÈöÇáúãóæúÊö¡ Ëõãøó ÎõÑõæÌõåõ ÅäøóãóÇ íóßõæäõ ÞõÑúÈóÉð
ÈöØóÑöíÞò ãõæóÕøöáò Åáóì ÃóÏóÇÁö ÇáúÍóÌøö¡ æóÞóÏú ÊóÈóíøóäó Ãóäøó åóÐóÇ
ÇáúÎõÑõæÌó ãóÇ ßóÇäó íõæóÕøöáõåõ Åáóì Ðóáößó æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö
Ãóäøóåõ ÙóåóÑó ÈöãóæúÊöåö Ãóäøó ÓóÝóÑóåõ ßóÇäó ÓóÝóÑó ÇáúãóæúÊö áóÇ
ÓóÝóÑó ÇáúÍóÌøö áöãóÇ Ñõæöíó Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -
ÞóÇáó: «ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì - ÞóÈúÖó ÑõæÍö ÚóÈúÏò ÈöÃóÑúÖò
ÌóÚóáó áóåõ ÅáóíúåóÇ ÍóÇÌóÉð» ¡ ÝóßóÇäó åóÐóÇ Ýöí ÇáúãóÚúäóì æóÎõÑõæÌõåõ
áöáÊøöÌóÇÑóÉö ÓóæóÇÁð¡ Ëõãøó åõäóÇßó íóÍõÌøõ Úóäúåõ ãöäú ÈóáóÏöåö
ÝóåõäóÇ ßóÐóáößó¡ æóÅöäú ßóÇäó áóåõ ÃóæúØóÇäñ ãõÎúÊóáöÝóÉñ ÝóãóÇÊó¡
æóåõæó ãõÓóÇÝöÑñ æóÃóæúÕóì ÈöÇáúÍóÌøö Úóäúåõ¡ ÝóÅöäøóåõ íóÍõÌøõ Úóäúåõ
ãöäú ÃóÞúÑóÈö ÇáúÃóæúØóÇäö Åáóì ãóßøóÉóº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãõÊóíóÞøóäõ
Èöåö æóÈöãõØúáóÞö ÇááøóÝúÙö áóÇ íóËúÈõÊõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóíóÞøõäö ÈöãóÇ åõæó
ßóÇãöáñ Ýöí äóÝúÓöåöº áöÃóäøó ÇáúÅöØúáóÇÞó íóÞúÊóÖöí ÇáúßóãóÇáó¡ ÝóÅöäú
áóãú íóßõäú áóåõ æóØóäñ Ýóãöäú ÍóíúËõ ãóÇÊóº áöÃóäøóåõ áóæú ÊóÌóåøóÒó
ÈöäóÝúÓöåö áöáúÍóÌøö ÅäøóãóÇ íóÊóÌóåøóÒõ ãöäú ÍóíúËõ åõæó ÝóßóÐóáößó
ÅÐóÇ ÃóæúÕóì¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøó ãóäú áóÇ æóØóäó áóåõ
(27/173)
ÝóæóØóäõåõ ÍóíúËõ Íóáøó¡ æóÅöäú ÃóÍóÌøõæÇ
Úóäúåõ ãöäú ãóæúÖöÚò ÂÎóÑó¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÃóÞúÑóÈó Åáóì ãóßøóÉó Ýóåõãú
ÖóÇãöäõæäó¡ æóÅöäú ßóÇäó ÃóÈúÚóÏó ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåöãúº áöÃóäøó Ýöí
ÇáúÃóæøóáö áóãú íóÍúÕõáú ãóÞúÕõæÏõåõ ÈöÕöÝóÉö ÇáúßóãóÇáö æóÇáúÅöØúáóÇÞõ
íóÞúÊóÖöí Ðóáößó¡ æóÝöí ÇáËøóÇäöí ÍóÕøóáõæÇ ãóÞúÕõæÏóåõ æóÒöíóÇÏóÉð.
æóÅöäú ÃóæúÕóì Ãóäú íóÍõÌøõæÇ Úóäúåõ ÝóÃóÍóÌøõæÇ ÑóÌõáðÇ ÝóÓõÑöÞóÊú
äóÝóÞóÊõåõ Ýöí ÈóÚúÖö ÇáØøóÑöíÞö ÝóÑóÌóÚó Úóáóíúåöãú Ãóäú íõÍöÌøõæÇ
ÂÎóÑó ãöäú ËõáõËö ãóÇ ÈóÞöíó Ýöí ÃóíúÏöíåãú ãöäú ÍóíúËõ ÃóæúÕóì
ÇáúãóíøöÊõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó Åäú
ÈóÞöíó ãöäú ËõáõËö ãóÇáöåö ãóÇ íõãúßöäõ Ãóäú íóÍõÌøó Èöåö ãöäú ÍóíúËõ
ÃóæúÕóì ÝóßóÐóáößó ÇáúÌóæóÇÈõ Ýöí Þóæúáö ãõÍóãøóÏò Åäú áóãú íóÈúÞó
ÔóíúÁñ ãöäú ËõáõËò ÚõÒöáó áöáúÍóÌøö ÊóÈúØõáõ ÇáúæóÕöíøóÉõ¡ æóÚóáóì åóÐóÇ
ÇáúÎöáóÇÝö áóæú ÞóÇáó ÃóÚúÊöÞõæÇ Úóäøöí äóÓóãóÉð ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò
ÝóÇÔúÊóÑóæúåóÇ ÝóãóÇÊóÊú ÞóÈúáó Ãóäú ÊõÚúÊóÞó ßóÇäó Úóáóíúåöãú Ãóäú
íõÚúÊöÞõæÇ ãöäú ËõáõËö ãóÇ ÈóÞöíó Ýöí ÃóíúÏöíåöãú¡ æóÝöí Þóæúáö
ãõÍóãøóÏò ÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøó ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãó
ÇáúãõæÕöí æóÇáúæóÑóËóÉõ ßóÐóáößó íóÞõæãõæäó ãóÞóÇãó ÇáúãõæóÑøöËö Ýöí
ÊóäúÝöíÐö æóÕöíøóÊöåö ÝóßóÇäó ÊóÚúíöíäõ ÇáúãõæÕöí æóÇáúæóÑóËóÉö ÈóÚúÖó
ÇáúãóÇáö áöæóÕöíøóÊöåö ßóÊóÚúíöíäö ÇáúãõæÕöí¡ æóáóæú Úóíøóäóåõ
ÈöäóÝúÓöåö Ýóåóáóßó Ðóáößó ÇáúãóÇáõ ÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ ÝóßóÐóáößó
ÇáúæóÕöíøõ ÅÐóÇ Úóíøóäó Ðóáößó ÇáúãóÇáó áöæóÕöíøóÊöåö æóÞóÇÓóãó
ÇáúæóÑóËóÉó¡ Ëõãøó åóáóßó ÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö
Ãóäøó ãõÞóÇÓóãóÉó ÇáúæóÕöíøö ãóÚó ÇáúãõæÕóì áóåõ Úóáóì ÇáúæóÑóËóÉö
íóÕöÍøõ ÝóáóÃóäú ÊóÕöÍøó ãõÞóÇÓóãóÊõåõ ãóÚó ÇáúæóÑóËóÉö Úóäú ÇáúãõæÕöí
ßóÇäó Ãóæúáóìº áöÃóäøó ÇáúãõæÕöíó ÃóÞóÇãóåõ ãóÞóÇãó äóÝúÓöåö
ÈöÇÎúÊöíóÇÑöåö æóÇáúæóÑóËóÉõ ãóÇ ÃóÞóÇãõæåõ ãóÞóÇãóåõãú ÈöÇÎúÊöíóÇÑöåöãú
æóÃóÈõæ íõæÓõÝó íóÞõæáõ ãóÍóáøõ ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáËøõáõËõ ÝóãõÞóÇÓóãóÉõ
ÇáúãõæÕöí ãóÚó ÇáúæóÑóËóÉö Ýöí ÊóãúíöíÒö ãóÍóáøö ÇáúãöíÑóÇËö ãöäú
ãóÍóáøö ÇáúæóÕöíøóÉö ÊóÕöÍøõ¡ ÝóÃóãøóÇ ãõÞóÇÓóãóÊõåõ Ýöí ÊóãúíöíÒö
ãóÍóáøö ÇáúæóÕöíøóÉö Úóäú ÇáúÈóÚúÖö áóÇ íóÌõæÒõ ÝóãóÇ ÈóÞöíó ãöäú
ÇáËøõáõËö ÔóíúÁñ¡ ÝóÞóÏú ÈóÞöíó ãóÍóáøõ ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóíóÌöÈõ ÊóäúÝöíÐõ
ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ãóÇ ÈóÞöíó¡ æóåõæó äóÙöíÑõ ãõÞóÇÓóãóÉö
ÇáúæóÕöíøö Úóäú ÇáÕøóÛöíÑö ãóÚó ÇáúßóÈöíÑö ÊóÕöÍøõ æóãõÞóÇÓóãóÊõåõ
Èóíúäó ÇáÕøöÛóÇÑö áöÊóãúíöíÒö äóÕöíÈö ÈóÚúÖöåöãú Úóäú ÈóÚúÖò áóÇ ÊóÕöÍøõ
æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ ãóÞúÕõæÏõ ÇáúãõæÕöí áóãú íóßõäú
ÇáúãõÞóÇÓóãóÉó¡ æóÅöäøóãóÇ ßóÇäó áöÊóÍúÕöíáö ÇáúÞõÑúÈóÉö áóåõ
ÈöÇáúÚöÊúÞö æóíõÌúÚóáõ ÇáúåóÇáößõ Úóáóì ÇáÊøóÑößóÉö ßóÃóäú áóãú íóßõäú
ÝóÊóäúÝõÐõ ÇáúæóÕöíøóÉõ Ýöí åóÐöåö ÇáúÞöÓúãóÉö ãöäú ËõáõËö ãóÇ ÈóÞöíó¡
æóÝöíåö ÌóæóÇÈñ ÚóãøóÇ ÞóÇáóåõ ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøó
ÇáúæóÕöíøó ÅäøóãóÇ íóÞõæãõ ãóÞóÇãó ÇáúãõæÕöí ÝöíãóÇ Ýöíåö ÊóÍúÕöíáõ
ãóÞúÕõæÏöåö ÎóÇÕøóÉð¡ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãõÞóÇÓóãóÊöåö ãóÚó ÇáúãõæÕóì
áóåõº áöÃóäøó Ýöíåö ÊóÍúÕöíáó ãóÞúÕõæÏöåö¡ ÝóÅöäøó ãóÞúÕõæÏóåõ ÊóäúÝöíÐõ
ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóÝöí åóÐöåö ÇáúÞöÓúãóÉö ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóåóÐöåö
ÇáúãóÓúÃóáóÉõ Ýöí ÇáúÍóÞöíÞóÉö äóÙöíÑõ ÇáúÃõæáóì Ýöí ÇáúãóÚúäóì¡ ÝóÅöäøó
ÇáÓøóÝóÑó ßóÇäó ãóÞúÕõæÏõåõ ÝóíóÏõæÑõ ãóÚó Ðóáößó ÇáúãóÞúÕõæÏö¡ ÌóÚóáó
Ðóáößó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó æõÌõæÏóåõ ßóÚóÏóãöåö æóåóÇ åõäóÇ ÇáÊøóÚúíöíäõ
æóÇáúÞöÓúãóÉõ áöãóÞúÕõæÏò¡ ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÍúÕõáú Ðóáößó ÇáúãóÞúÕõæÏõ
ßóÇäó æõÌõæÏõ ÇáúÞöÓúãóÉö ßóÚóÏóãöåóÇ¡ æóáóæú ßóÇäó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ÛóÇÆöÈðÇ ÝóÞóÇÓóãó ÇáúãõæÕöí ÇáúæóÑóËóÉó Úóáóì ÇáúãõæÕóì
áóåõ áóãú ÊóÌõÒú ÞöÓúãóÊõåõ Úóáóíúåö ÍóÊøóì ÅÐóÇ åóáóßó Ýöí íóÏöåö ãóÇ
ÚóÒóáóåõ áöáúãõæÕóì áóåõ
(27/174)
ßóÇäó áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó Úóáóì
ÇáúæóÑóËóÉö ÈöËõáõËö ãóÇ ÃóÎóÐõæåõ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÞóÇÓóãó Úóáóì
ÇáúæóÑóËóÉö ãóÚó ÇáúãõæÕóì áóåõº áöÃóäøó ÇáúæóÑóËóÉó íóÎúáõÝõæäó
ÇáúãõæóÑøöËó Ýöí ÇáúÚóíúäö íõÈúÞöí áóåõãú Çáúãöáúßó ÇáøóÐöí ßóÇäó
áöáúãõæóÑøöËö æóáöåóÐóÇ íóÑõÏøõ ÇáúæóÇÑöËõ ÈöÇáúÚóíúÈö æóíóÕöíÑõ
ãóÛúÑõæÑðÇ ÝöíãóÇ ÇÔúÊóÑóÇåõ ãõæóÑøöËõåõ æóÇáúæóÕöíøõ ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãó
ÇáúãõæÕöí Ýóíóßõæäõ ÞóÇÆöãðÇ ãóÞóÇãó ãóäú íóÎúáõÝõåõ Ýöí ãöáúßöåö¡
æóÃóãøóÇ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÝóíóËúÈõÊõ Çáúãöáúßõ áóåõ ÈöÅöíÌóÇÈò ãõÈúÊóÏóÃò
ÍóÊøóì áóÇ íóÑõÏøó ÈöÇáúÚóíúÈö æóáóÇ íóÕöíÑó ãóÛúÑõæÑðÇ ÝöíãóÇ
ÇÔúÊóÑóÇåõ ÇáúãõæÕöí ÝóáóÇ íóÞõæãõ ÇáúãõæÕöí ãóÞóÇãóåõ Ýöí ÊóÚúíöíäö
ãóÍóáøö ÍóÞøöåö æóáóßöäú ãóÇ åóáóßó ãöãøóÇ ÚóÒóáóåõ íóåúáößõ Úóáóì
ÇáÔøóÑößóÉö æóãóÇ ÈóÞöíó íóÈúÞóì Úóáóì ÇáÔøóÑößóÉö æóÇáúÚóÒúáõ ÅäøóãóÇ
íóÕöÍøõ ÈöÔóÑúØö Ãóäú íóÓúáóãó ÇáúãóÚúÒõæáõ áöáúãõæÕóì áóåõ.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Ãóäú íõÍöÌøõæÇ Úóäúåõ æóÇÑöËðÇ áóãú íóÌõÒú ÅáøóÇ Ãóäú
íõÌöíÒóåõ ÇáúæóÑóËóÉõº áöÃóäøó Ýöíåö ÅíËóÇÑóåõ ÈöÔóíúÁò ãöäú ãóÇáöåö
áöäóÝóÞóÊöåö Úóáóì äóÝúÓöåö æóßóãóÇ Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ ÅíËóÇÑõåõ
ÈöÔóíúÁò ãöäú ÇáúãóÇáö ÊóãúáöíßðÇ ãöäúåõ ÈöÏõæäö ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö
ÝóßóÐóáößó ÅÈóÇÍóÊõåõ áóåõ áöäóÝóÞóÊöåö Úóáóì äóÝúÓöåö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÃóäú íõÍóÌøó Úóäúåõ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò æóÃóæúÕóì ÈöãóÇ
ÈóÞöíó ãöäú ËõáõËöåö áöÝõáóÇäò æóÃóæúÕóì ÈöÇáËøõáõËö ãöäú ãóÇáöåö
áöÂÎóÑó æóÇáËøõáõËõ ãöÇÆóÉõ ÏöÑúåóãò ÝóäöÕúÝõ ÇáËøõáõËö áöáúÍóÌøö
æóäöÕúÝõåõ áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö áöÇÓúÊöæóÇÁö ÇáúæóÕöíøóÊóíúäö Ýöí
ÇáúÞõæøóÉö æóÇáúãöÞúÏóÇÑö æóáóÇ ÔóíúÁó áöÕóÇÍöÈö ãóÇ ÈóÞöíóº áöÃóäøóåõ
áóãú íóÈúÞó ãöäú ÇáËøõáõËö ÔóíúÁñ æóÇáúÅöíÌóÇÈõ ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö
íóÊóäóÇæóáõ ãóÇ ÈóÞöíó¡ æóÅöÐóÇ áóãú íóÈúÞó ãöäú ÇáËøõáõËö ÔóíúÁñ ÈóØóáó
ÇáúÅöíÌóÇÈõ áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúãóÍóáøö¡ æóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÚóÕóÈóÉö
ãóÚó ÃóÕúÍóÇÈö ÇáúÝóÑóÇÆöÖö¡ ÝóÅöäøó áöáúÚóÕóÈóÉö ãóÇ ÈóÞöíó ÈóÚúÏó
ÍóÞøö ÃóÕúÍóÇÈö ÇáúÝóÑóÇÆöÖö¡ æóÅöÐóÇ áóãú íóÈúÞó ÔóíúÁñ áóãú íóßõäú
áóåõ ÔóíúÁñ ÈöÞóæúáò¡ ÝóÅöäú ãóÇÊó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÞóÈúáó
ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí ÝóãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáËøõáõËö áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöãóÇ
ÈóÞöíóº áöÃóäøó æóÕöíøóÉó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö ÈóØóáóÊú ÈöãóæúÊöåö
ÞóÈúáó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí ÝóßóÃóäøóåóÇ áóãú Êóßõäú æóáóßöäú áóÇ íóÕöÍøõ
åóÐóÇ ÇáúÌóæóÇÈõ Úóáóì ãóÇ æóÖóÚóåõ Úóáóíúåö Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö Ãóäøó
ÇáËøõáõËó ãöÇÆóÉõ ÏöÑúåóãòº áöÃóäøóåõ ÃóæúÕóì Ãóäú íõÍóÌøó Úóäúåõ
ÈöãöÇÆóÉò ÝóíóÌöÈõ ÊóäúÝöíÐõ åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö ÃóæøóáðÇ¡ Ëõãøó áóÇ
íóÈúÞóì ãöäú ÇáËøõáõËö ÔóíúÁñº áöÃóäøó Ðóáößó áóÇ íóßõæäõ áóåõ ÈöãóÇ
ÈóÞöíó ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÇáËøõáõËõ ÃóßúËóÑó ãöäú ãöÇÆóÉò ÝóÍöíäóÆöÐò
íóÍõÌøõ Úóäúåõ ÈöÇáúãöÇÆóÉö æóÇáúÝóÖúáõ áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöãóÇ ÈóÞöíó.
æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúæóÕóÇíóÇ áöáøóåö - ÊóÚóÇáóì - áóÇ íóÓóÚõåóÇ
ÇáËøõáõËõ¡ ãöËúáõ ÇáúÍóÌøóÉö æóÇáäøóÓóãóÉö æóÇáúÈóÏóäóÉö ÈõÏöÆó
ÈöÇóáøóÐöí ÈóÏóÃó Èöåö ãóÇ ÎóáóÇ ÍóÌøóÉó ÇáúÅöÓúáóÇãö Ãóæú ÇáÒøóßóÇÉö
Ãóæú ÔóíúÆðÇ æóÇÌöÈðÇ Úóáóíúåö¡ ÝóÅöäøóåõ íóÈúÏóÃõ ÈöÇáúæóÇÌöÈö¡ æóÅöäú
ßóÇäó ÇáúãóíøöÊõ ÃóÎøóÑóåõ ÇõÓúÊõÍúÓöäó Ðóáößó¡ æóÏóÚú ÇáúÞöíóÇÓó Ýöíåö¡
æóÞóÏú ÊóÞóÏøóãó Ýöí ÊóÑúÊöíÈö ÇáúæóÕóÇíóÇ ãöäú ÇáúÈóíóÇäö ãóÇ åõæó
ßóÇÝò æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ ÈöÇáÕøóæóÇÈö.
[ÈóÇÈõ ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúæóÇÑöËö æóÇáúÃóÌúäóÈöíøö æóÇáúÞóÇÊöáö]
(ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) ÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó
áöáúæóÇÑöËö áóÇ ÊóÌõæÒõ ÈöÏõæäö ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö áöÞóæúáöåö -
Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -: «áóÇ æóÕöíøóÉó áöæóÇÑöËò Åáóì Ãóäú íõÌöíÒóåõ
ÇáúæóÑóËóÉõ» ¡ ÝóÅöäú ÃóæúÕóì áöÈóÚúÖö æóÑóËóÊöåö æóáöÃóÌúäóÈöíøò
ÌóÇÒóÊú ÍöÕøóÉõ
(27/175)
ÇáúÃóÌúäóÈöíøö æóÈóØóáóÊú ÍöÕøóÉõ
ÇáúæóÇÑöËöº áöÃóäøó ÇáúÅöíÌóÇÈó ÊóäóÇæóáóåóÇ ÈöÏóáöíáö Ãóäøó ÚöäúÏó
ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö Êóãøó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ áóåõãóÇ ÝóÈõØúáóÇäõåõ Ýöí
ÍöÕøóÉö ÇáúæóÇÑöËö ÈöÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö áóÇ íõÈúØöáõ ÍöÕøóÉó
ÇáúÃóÌúäóÈöíøö æóáóÇ íóÒöíÏõ Ýöí äóÕöíÈöåö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæóÕöíøóÉö
áöÍóíøò æóãóíøöÊò ÝóÇáúÅöíÌóÇÈõ Ýöí ÍóÞøö ÇáúãóíøöÊö ÛóíúÑõ ÕóÍöíÍò
ÃóÕúáðÇ¡ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÅöÞúÑóÇÑö áöæóÇÑöËöåö æóáöÃóÌúäóÈöíøòº
áöÃóäøó ÇáúÅöÞúÑóÇÑó ÅÎúÈóÇÑñ Úóäú æóÇÌöÈò ÓóÇÈöÞò¡ æóÞóÏú ÃóÞóÑøó
ÈöÇáúãóÇáö ãõÔúÊóÑóßðÇ ÈóíúäóåõãóÇ æóáóÇ íõãúßöäõ ÅËúÈóÇÊõåõ ÈöåóÐöåö
ÇáÕøöÝóÉö áöãóÇ Ýöíåö ãöäú ãóäúÝóÚóÉö ÇáúæóÇÑöËö æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÅíÌóÇÈñ
ãõÈúÊóÏóÃñ¡ æóÅöäøóãóÇ íóÊóäóÇæóáõ ÅíÌóÇÈõåõ äöÕúÝó ÇáËøõáõËö Ýöí ÍóÞøö
ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÝóÃóãúßóäó ÊóÕúÍöíÍõåõ Ýöí äóÕöíÈö
ÇáúÃóÌúäóÈöíøö ßóãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ ÇáúãõæÕöí áóåõ¡ æóÚóáóì åóÐóÇ
ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúÞóÇÊöáö æóáöáúÃóÌúäóÈöíøö ãóÚó ÇáúÅöÞúÑóÇÑö áóåõãóǺ
áöÃóäøó ÕöÝóÉó ÇáúÞóÊúáö Ýöí ÇáúãóäúÚö Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉö æóÇáúÅöÞúÑóÇÑö
ßóÕöÝóÉö ÇáúæöÑóÇËóÉö Úóáóì ãóÇ äõÈóíøöäõåõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÔóíúÁò¡ æóåõæó æóÇÑöËñ íóæúãó ÃóæúÕóì¡ Ëõãøó ÕóÇÑó
ÛóíúÑó æóÇÑöËò Ãóæú ßóÇäó ÛóíúÑó æóÇÑöËò íóæúãó ÇáúæóÕöíøóÉö¡ Ëõãøó
ÕóÇÑó æóÇÑöËðÇ æóãóÇÊó ÇáúãõæÕöí ÅäøóãóÇ íõäúÙóÑõ Åáóì íóæúãò íóãõæÊõ
ÇáúãõæÕöí¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõæÕóì áóåõ æóÇÑöËóåõ áóãú ÊóÌõÒú
ÇáúæóÕöíøóÉõ¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú æóÇÑöËóåõ ÌóÇÒóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõº áöÃóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÚóÞúÏñ ãõÖóÇÝñ Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡ æóÅöäøóãóÇ
ÊóÍóÞøóÞó ÇáúæõÌõæÈõ áóåõ ÚöäúÏó ÇáúãóæúÊö æóáöÃóäøó ÇáúãóÇäöÚó ÕöÝóÉõ
ÇáúæöÑóÇËóÉö æóáóÇ íõÚúÑóÝõ Ðóáößó ÅáøóÇ ÚöäúÏó ÇáúãóæúÊöº áöÃóäøó
ÕöÝóÉó ÇáúæöÑóÇËóÉö áóÇ Êóßõæäõ ÅáøóÇ ÈóÚúÏó ÈóÞóÇÁö ÇáúæóÇÑöËö ÍóíøðÇ
ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáúãõæóÑøöËö¡ æóßóÐóáößó ÇáúåöÈóÉõ Ýöí ÇáúãóÑóÖö
æóÇáúßóÝóÇáóÉö¡ ÝóÅöäøó Ðóáößó Ýöí Íõßúãö ÇáúæóÕöíøóÉö ÍóÊøóì ÊõÚúÊóÈóÑó
ãöäú ÇáËøõáõËö Ýöí ÍóÞøö ÇáúÃóÌúäóÈöíøö æóáóÇ íóÕöÍøõ áöáúæóÇÑöËö
ÃóÕúáðÇ¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ ÇáúÝóÑúÞó Èóíúäó åóÐóÇ æóÈóíúäó ÇáúÅöÞúÑóÇÑö
Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáúÅöÞúÑóÇÑö Ãóäøó åõäóÇßó Åäú ÕóÇÑó æóÇÑöËðÇ ÈöÓóÈóÈö
ÊóÌóÏøõÏö ÇáúÅöÞúÑóÇÑö ßóÇäó ÇáúÅöÞúÑóÇÑõ ÕóÍöíÍðÇ¡ æóÅöäú æóÑöËóåõ
ÈöÓóÈóÈò ßóÇäó ÞóÇÆöãðÇ æóÞúÊó ÇáúÅöÞúÑóÇÑö áóãú íóÕöÍøó ÇáúÅöÞúÑóÇÑõ.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì áöãõßóÇÊóÈö æóÇÑöËöåö Ãóæú áöÚóÈúÏö æóÇÑöËöåö Ýóåõæó
ÈóÇØöáñ ãöäú ÃóÌúáö Ãóäøó Ðóáößó íóäúÊóÝöÚõ Èöåö ÇáúæóÇÑöËõ¡ ÝóÅöäøó
Çáúãóæúáóì íóãúáößõ ßóÓúÈó ÚóÈúÏöåö æóáóåõ ÍóÞøõ Çáúãöáúßö Ýöí ßóÓúÈö
ãõßóÇÊóÈöåö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöãõßóÇÊóÈöåö¡ æóÞóÏú ßóÇÊóÈóåõ Ýöí ãóÑóÖöåö Ãóæú Ýöí
ÕöÍøóÊöåö ÌóÇÒóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõº áöÃóäøóåõ áóíúÓó Ýöí åóÐóÇ ãóäúÝóÚóÉñ
áöÈóÚúÖö ÇáúæóÑóËóÉö Ïõæäó ÇáúÈóÚúÖö¡ ÝóÅöäøóåõ Åäú ÚóÊóÞó
ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÓóÇáöãóÉñ áóåõ¡ æóåõæó ÃóÌúäóÈöíøñ¡ æóÅöäú ÚóÌóÒó
ÝóÑóÞóÈóÊõåõ æóßóÓúÈõåõ íóßõæäõ ãöíÑóÇËðÇ Èóíúäó ÌóãöíÚö ÇáúæóÑóËóÉö¡
ÞóÇáó æóÈóáóÛóäóÇ Úóäú Úóáöíøö Èúäö ÃóÈöí ØóÇáöÈò - ÑóÖöíó Çááøóåõ
Úóäúåõ - Ãóäøóåõ áóãú íóÌúÚóáú áöáúÞóÇÊöáö ãöíÑóÇËðÇ¡ æóÚóäú ÚõãóÑó -
ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ãöËúáõåõ æóÚóäú ÚóÈöíÏóÉó ÇáÓøóáúãóÇäöíøö -
ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ÞóÇáó áóÇ íõæóÑøóËõ ÞóÇÊöáñ ÈóÚúÏó ÕóÇÍöÈö
ÇáúÈóÞóÑóÉö æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÚöäúÏóäóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö Ðóáößó æóáóÇ æóÕöíøóÉó
áöÞóÇÊöáò ÃóãøóÇ ÇáúßóáóÇãõ Ýöí äóÝúíö ÇáúÅöÑúËö áöáúÞóÇÊöáö¡ ÝóÞóÏú
ÈóíøóäøóÇåõ Ýöí ÇáÏøöíóÇÊö.
æóÃóãøóÇ ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúÞóÇÊöáö ÝóáóÇ ÊóÕöÍøõ ÚöäúÏóäóÇ ÓóæóÇÁñ
ÃóæúÕóì áóåõ ÞóÈúáó ÇáúÌöÑóÇÍóÉö Ãóæú ÈóÚúÏóåóÇ¡ æóÞóÇáó ãóÇáößñ ÊóÕöÍøõ
ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõ Ýöí ÇáúæóÌúåóíúäö¡ æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ Åäú ÃóæúÕóì
áóåõ ÞóÈúáó Ãóäú íóÌúÑóÍóåõ ÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÞóÊúáöåö ÅíøóÇåõ¡
æóÅöäú ÃóæúÕóì ÈóÚúÏóãóÇ ÌóÑóÍóåõ ÕóÍøóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ. æóÌúåõ Þóæúáö
ãóÇáößò Ãóäøó åóÐóÇ Êóãúáöíßõ ÇáúãóÇáö ÈöÇáúÚóÞúÏö ÝóÇáúÞóÊúáõ
(27/176)
áóÇ íõÈúØöáõåõ ßóÇáÊøóãúáöíßö ÈöÇáúÈóíúÚö
æóÇáúåöÈóÉö æóÈöÃóäú ßóÇäó íõÈúØöáõ ÇáúÅöÑúËó áóÇ íõÓúÊóÏóáøõ Úóáóì
Ãóäøóåõ íõÈúØöáõ ÇáúæóÕöíøóÉó ßóÇáÑøöÞøö æóÇÎúÊöáóÇÝö ÇáÏøöíäö¡
ÝóÅöäøóåõ íóäúÝöí ÇáÊøóæúÑöíËó æóáóÇ íóãúäóÚõ ÇáúæóÕöíøóÉó æóÇáúÝóÑúÞõ
áöáÔøóÇÝöÚöíøö ãöäú æóÌúåóíúäö ÃóÍóÏõåõãóÇ Ãóäøóåõ Åäú ßóÇäó ÇáúÌõÑúÍõ
ÈóÚúÏó ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÇáúãõæÕöíó äóÇÏöãñ Úóáóì
æóÕöíøóÊöåö ÑóÇÌöÚñ ÚóäúåóÇ¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈóÚúÏó
ÇáúÌõÑúÍö Ýóáóãú íõæÌóÏú ÈóÚúÏó ÇáúæóÕöíøóÉö ãóÇ íóÏõáøõ Úóáóì
ÇáÑøõÌõæÚö ÚóäúåóÇ Èóáú ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ ÞóÕóÏó ÇáöÇäúÊöÏóÇÈó Åáóì ãóÇ
äóÏóÈó Åáóíúåö¡ æóåõæó ãõÞóÇÈóáóÉõ ÇáÓøóíøöÆóÉö ÈöÇáúÅöÍúÓóÇäö
æóÇáËøóÇäöí Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÌóÑóÍóåõ ÈóÚúÏó ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóÇáúãõæÕóì áóåõ
ÞóÕóÏó ÇáöÇÓúÊöÚúÌóÇáó ÈöÝöÚúáò ãóÍúÙõæÑò ÝóíõÚóÇÞóÈõ ÈöÇáúÍöÑúãóÇäö
ßóÇáúãöíÑóÇËö¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì áóåõ ÈóÚúÏó ÇáúÌöÑóÇÍóÉö Ýóáóãú
íõÊóæóåøóãú ÞóÕúÏõ ÇáöÇÓúÊöÚúÌóÇáö Ýöí Êöáúßó ÇáúÌöÑóÇÍóÉö æóáóÇ ÈóÚúÏó
ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóÈóÞöíóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ Úóáóì ÍóÇáöåóÇ.
æóÌúåõ ÞóæúáöäóÇ ÙóÇåöÑõ Þóæúáöåö - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -: «áóíúÓó
áöÞóÇÊöáò ÔóíúÁñ» ¡ æóíóÏúÎõáõ ÇáúæóÕöíøóÉõ æóÇáúãöíÑóÇËõ ÌóãöíÚðÇ Ýöí
Úõãõæãö åóÐóÇ ÇááøóÝúÙö¡ æóÞóÇáó: «æóáóÇ æóÕöíøóÉó áöÞóÇÊöáò» ¡
æóáöÃóäøó Çáúãöáúßó ÈöÇáúæóÕöíøóÉö íóËúÈõÊõ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö Ýóíóßõæäõ
ãõÚúÊóÈóÑðÇ ÈöÇáúãöáúßö ÇáËøóÇÈöÊö ÈöÇáúãöíÑóÇËö æóáóÇ ÝóÑúÞó
ÈóíúäóåõãóÇ Ýöí ÇáúãóÚúäóìº áöÃóäøó ÈõØúáóÇäó ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúæóÇÑöËö
áöÏóÝúÚö ÇáúãõÛóÇíóÙóÉö Úóäú ÓóÇÆöÑö ÇáúæóÑóËóÉö æóÈõØúáóÇäõ
ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúÞóÇÊöáö áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì ÃóíúÖðÇ¡ ÝóÅöäøóåõ
íóÛöíÙõåõãú Ãóäú íõÞóÇÓöãóåõãú ÞóÇÊöáõ ÃóÈöíåöãú ÊóÑößóÉó ÃóÈöíåöãú
ÈöÓóÈóÈö ÇáúÅöÑúËö Ãóæú ÈöÓóÈóÈö ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóÝöí åóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì
áóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó Ãóäú ÊóÊóÞóÏøóãó ÇáúæóÕöíøóÉõ Úóáóì ÇáúÌõÑúÍö Ãóæú
ÊóÊóÃóÎøóÑó Úóäúåõ æóÈöåö ÝóÇÑóÞó ÇáÑøöÞøó æóÇáúßõÝúÑó¡ ÝóÅöäøó
ÇáúÍöÑúãóÇäó ÈöåöãóÇ áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúÃóåúáöíøóÉö áöáúæöáóÇíóÉö áóÇ
áöÏóÝúÚö ÇáúãõÛóÇíóÙóÉö Úóäú ÓóÇÆöÑö ÇáúæóÑóËóÉö æóáóÇ ãõÚúÊóÈóÑó
ÈöÇáúÃóåúáöíøóÉö áöáúæöáóÇíóÉö Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóÈöÎöáóÇÝö ÓóÇÆöÑö
ÚõÞõæÏö ÇáÊøóãúáöíßóÇÊöº áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊõÔóÇÈöåõ ÇáúÅöÑúËó ÕõæÑóÉð
æóáóÇ ãóÚúäðì¡ æóßóÐóáößó áóæú ßóÇäó ÇáúÞóÇÊöáõ æóÇÑöËðÇ ÝóÃóæúÕóì áóåõ
áóãú ÊóÌõÒú ÇáúæóÕöíøóÉõ¡ æóåóÐóÇ ÊóÌóæøõÒñ Ýöí ÇáúÚöÈóÇÑóÉö¡ ÝóÅöäøó
ÇáúÞóÇÊöáó áóÇ íóßõæäõ æóÇÑöËðÇ¡ æóÅöäú ßóÇäó æóÇÑöËðÇ ßóÇáÕøóÈöíøö
æóÇáúãóÚúÊõæåö æóÇáúæóÕöíøóÉõ áöãöËúáö åóÐóÇ ÇáúÞóÇÊöáö ÊóÕöÍøõ.
Ëõãøó ÇáúæóÌúåõ Ýöíåö Ãóäøóåõ ÇÌúÊóãóÚó Ýöíåö æóÕúÝóÇäö ßõáøõ æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÈöÇäúÝöÑóÇÏöåö íõÌúÒöÆõ ÇáúæóÕöíøóÉó ÝóÇÌúÊöãóÇÚõåõãóÇ
Ãóæúáóì¡ ÝóÅöäú ÃóÌóÇÒóÊú ÇáúæóÑóËóÉõ ÇáúæóÕöíøóÉó áöáúÞóÇÊöáö ÌóÇÒóÊú
Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò æóáóãú ÊóÌõÒú Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí
íõæÓõÝó ÐóßóÑó Þóæúáóåõ Ýöí ÇáÒøöíóÇÏóÇÊöº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÃõÎúÊõ
ÇáúãöíÑóÇËö æóáóÇ ãöíÑóÇËó áöáúÞóÇÊöáö¡ æóÅöäú ÃóæúÕóì Èöåö ÇáúæóÑóËóÉó
ÝóßóÐóáößó ÇáúæóÕöíøóÉõ¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøó ÇáúÍöÑúãóÇäó ßóÇäó ÈöØóÑöíÞö
ÇáúÚõÞõæÈóÉö ÍóÞøðÇ áöáÔøóÑúÚö ÝóáóÇ íóÊóÛóíøóÑõ Ðóáößó ÈöæõÌõæÏö
ÇáÑøöÖóÇ ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøóåõ áóæú ÃóæúÕóì
áöÍóÑúÈöíøò Ýöí ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö áóãú ÊóÌõÒú ÇáúæóÕöíøóÉõ áöÊóÈóÇíõäö
ÇáÏøóÇÑö¡ æóÅöäú ÃóÌóÇÒóÊú ÇáúæóÑóËóÉõ¡ æóÅöäøóãóÇ ÇãúÊóäóÚóÊú
ÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúÍóÑúÈöíøö áößóæúäöåö ãõÍóÇÑöÈðÇ ÍõßúãðÇ æóÇáúÞóÇÊöáõ
ãõÍóÇÑöÈñ áóåõ ÍóÞöíÞóÉð ÝóáóÃóäú áóÇ ÊóäúÝõÐó ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõ
ÈöÅöÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö ßóÇäó Ãóæúáóì æóÌúåõ ÞóæúáöåöãóÇ Ãóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó áöáúÞóÇÊöáö ÃóÞúÑóÈõ Åáóì ÇáúÌóæóÇÒö ãöäú ÇáúæóÕöíøóÉö
áöáúæóÇÑöËöº áöÃóäøó ÇáúÃóãúÑó Ýöí äóÝúÓö ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúæóÇÑöËö
ãóÔúåõæÑñ¡ æóÝöí äóÝúíö ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúÞóÇÊöáö ãóÓúÈõæÑñ
æóÇáúÚõáóãóÇÁõ ÇÊøóÝóÞõæÇ Úóáóì Ãóäú áóÇ æóÕöíøóÉó áöáúæóÇÑöËö
æóÇÎúÊóáóÝõæÇ Ýöí ÌóæóÇÒö ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúÞóÇÊöáö¡ Ëõãøó ÈöÅöÌóÇÒóÉö
ÇáúæóÑóËóÉö ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö
(27/177)
áöáúæóÇÑöËö ÝóßóÐóáößó áöáúÞóÇÊöáö
æóÇáúãóÚúäóì ÝöíåöãóÇ æóÇÍöÏñ¡ æóåõæó Ãóäøó ÇáúãõÛóÇíóÙóÉó ÊóäúÚóÏöãõ
ÚöäúÏó æõÌõæÏö ÇáÑøöÖóÇ ãöäú ÇáúæóÇÑöËö ÈöÇáúÅöÌóÇÒóÉö Ýöí
ÇáúãóæúÖöÚóíúäö ÌóãöíÚðÇ ÈöÎöáóÇÝö ãöíÑóÇËö ÇáúÞóÇÊöáö¡ ÝóÅöäøó ËõÈõæÊó
Çáúãöáúßö ÈöÇáúãöíÑóÇËö ÈöØóÑöíÞö ÇáúÍõßúãö ÍóÊøóì áóÇ íóÊóæóÞøóÝó Úóáóì
ÇáúÞóÈõæáö æóáóÇ íóÑúÊóÏøó ÈöÇáÑøóÏøö æóÇáúÅöÌóÇÒóÉõ ÅäøóãóÇ ÊóÚúãóáõ
ÝöíãóÇ ÊóÚúÊóãöÏõ ÇáúÞóÈõæáó æóíóÑúÊóÏøõ ÈöÇáÑøóÏøö æóÈöÎöáóÇÝö
ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúÍóÑúÈöíøö Ýöí ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈöº áöÃóäøó ÈõØúáóÇäóåóÇ
áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúÃóåúáöíøóÉö Ýöí ÌóÇäöÈö ÇáúãõæÕóì áóåõ¡ ÝóÅöäøó ãóäú Ýöí
ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö Ýöí ÍóÞøö ãóäú åõæó Ýöí ÏóÇÑö ÇáúÅöÓúáóÇãö ßóÇáúãóíøöÊö
æóáöåóÐóÇ ÊóäúÞóØöÚõ ÇáúÚöÕúãóÉõ ÈöÊóÈóÇíõäö ÇáÏøóÇÑóíúäö ÍóÞöíÞóÉð
æóÍõßúãðÇ æóÇáúãóíøöÊõ áóÇ íóßõæäõ ÃóåúáðÇ áöáúæóÕöíøóÉö áóåõ æóáóÇ
ÊóÃúËöíÑó áöáúÅöÌóÇÒóÉö Ýöí ÅËúÈóÇÊö ÇáúÃóåúáöíøóÉö áöãóäú áóíúÓó
ÈöÃóåúáò.
æóßóÐóáößó ÇáúæóÕöíøóÉõ áöÚóÈúÏö ÇáúÞóÇÊöáö Ãóæú áöãõßóÇÊóÈöåö¡
ÝóÅöäøóåóÇ ßóÇáúæóÕöíøóÉö áöáúÞóÇÊöáö áöãóÇ íóËúÈõÊõ áóåõ ãöäú ÍóÞöíÞóÉö
Çáúãöáúßö Ãóæú ÍóÞøö Çáúãöáúßö Ýöí ÇáúãõæÕóì Èöåö¡ æóÞóÇáó Ýöí ÇáúÃóÕúáö
ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ áöãóæúáóÇåõ Ãóæú áöÚóÈúÏöåö ÃóÈúØóáúäóÇåóÇ¡
æóÞóÇáó ÇáúÍóÇßöãõ ÊóÃúæöíáõåõ ÚöäúÏóäóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Çáúãóæúáóì åõæó
ÇáúÞóÇÊöáõ ÝóÃóæúÕóì áóåõ Ãóæú áöÚóÈúÏöåö¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúÚóÈúÏõ
åõæó ÇáúÞóÇÊöáõ ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ áöãóæúáóÇåõ æóÕöíøóÉñ ÕóÍöíÍóÉñ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÚóÈúÏó ÇáúæóÇÑöËö ÅÐóÇ ÞóÊóáó ÇáúãõæóÑøöËó áóÇ
íõÍúÑóãõ Çáúãóæúáóì ãöíÑóÇËóåõ¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøóåõ áóÇ ÍóÞøó áöáúÚóÈúÏö
Ýöí ãöáúßö ãóæúáóÇåõ æóáóíúÓó Ýöí ÍóÞøö Çáúãóæúáóì ãóÇ íóÍúÑöãõåõ
ÇáúÅöÑúËó æóÇáúæóÕöíøóÉõ áöÇÈúäö ÇáúÞóÇÊöáö æóÃóÈóæóíúåö æóÛóíúÑöåöãú
ãöäú ÞóÑóÇÈóÊöåö ÌóÇÆöÒóÉñ¡ æóßóÐóáößó áöãóãóÇáöíßö åóÄõáóÇÁö ãöäú
ÚóÈöíÏöåöãú æóãõßóÇÊóÈöíåöãú æóãõÏóÈøóÑöíåöãú æóÃõãøóåóÇÊö ÃóæúáóÇÏöåöãú
Úóáóì ÞöíóÇÓö ÇáúÅöÑúËö¡ ÝóÅöäøó ÇÈúäó ÇáúÞóÇÊöáö æóÃóÈóæóíúåö
íõæóÑøóËõæäó ÇáúãóÞúÊõæáó¡ æóÅöäú áóãú íóÑöËåõ ÇáúÞóÇÊöáõ¡ æóåóÐóÇ
áöÃóäøóåõ áóíúÓó áöáúÞóÇÊöáö Ýöí ãöáúßö åóÄõáóÇÁö ÍóÞøõ Çáúãöáúßö æóáóÇ
ÍóÞöíÞóÉõ Çáúãöáúßö.
æóÅöÐóÇ ÃóÞóÑøó áöÞóÇÊöáöåö ÈöÏóíúäò¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ãóÑöíÖðÇ ÕóÇÍöÈó
ÝöÑóÇÔò ÍóÊøóì ãóÇÊó áóãú íóÌõÒú¡ æóÅöäú ßóÇäó íóÐúåóÈõ æóíóÌöíÁõ Ýóåõæó
ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÇáúÌõÑúÍó¡ æóÅöäú ßóÇäó ÓóÈóÈó ÇáúåóáóÇßö æóáóßöäú áóÇ
íóÕöíÑõ Èöåö Ýöí Íõßúãö ÇáúãóÑöíÖö ãóÇ áóãú íóÕöÑú ÕóÇÍöÈó ÝöÑóÇÔò¡
ÝóÅöäøó ÇáúãóÑöíÖó ÅäøóãóÇ íõÈóÇíöäõ ÇáÕøóÍöíÍó ÈöåóÐóǺ áöÃóäøó
ÇáúÅöäúÓóÇäó áóÇ íóÎúáõæ Úóäú äóæúÚö ãóÑóÖò¡ æóÅöäú ßóÇäó ÕóÍöíÍðÇ¡
ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÕöÑú ÕóÇÍöÈó ÝöÑóÇÔò ßóÇäó åõæó Ýöí Íõßúãö ÇáÕøóÍöíÍö¡
æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÕóÇÍöÈó ÝöÑóÇÔò Ýóåõæó ãóÑöíÖñ¡ æóÅöäú ÊóßóáøóÝó
áöãóÔúíöåö Åáóì ÈóÚúÖö ÍóæóÇÆöÌöåö¡ æóßóÐóáößó ÇáúåöÈóÉõ ÅÐóÇ ÞóÈóÖóåóÇ
áöáúÞóÇÊöáö¡ æóåõæó ãóÑöíÖñ¡ ÝóÅöäøó ÊóÕóÑøõÝó ÇáúãóÑöíÖö ßóÇáúãõÖóÇÝö
Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó íóÐúåóÈõ æóíóÌöíÁõ Ýóåõæó
ÕóÍöíÍñ íóäúÝõÐõ ÊóÕóÑøõÝõåõ Ýöí ÇáúÍóÇáö ãóÚó ÇáúÞóÇÊöáö ßóãóÇ íóäúÝõÐõ
ãóÚó ÛóíúÑöåö æóåóßóÐóÇ ÇáúÌóæóÇÈõ Ýöí ÇáúÅöÞúÑóÇÑö áöáúæóÇÑöËö
æóÇáúåöÈóÉö áóåõ.
æóÅöÐóÇ ÖóÑóÈóÊú ÇáúãóÑúÃóÉõ ÇáÑøóÌõáó ÈöÍóÏöíÏóÉò Ãóæú ÈöÛóíúÑö
ÍóÏöíÏóÉò ÝóÃóæúÕóì áóåóÇ¡ Ëõãøó ÊóÒóæøóÌóåóÇ ÝóáóÇ ãöíÑóÇËó áóåóÇ æóáóÇ
æóÕöíøóÉó¡ æóÅöäøóãóÇ áóåóÇ ãöÞúÏóÇÑõ ÕóÏóÇÞö ãöËúáöåóÇ ãöäú ÇáúãõÓóãøóì
æóãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì Ðóáößó Ýöí ãóÚúäóì ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóíóÈúØõáõ
ÈöÇáúÞóÊúáö.
æóáóæú ÇÔúÊóÑóßó ÚóÔóÑóÉñ Ýöí ÞóÊúáö ÑóÌõáò ÃóÍóÏõåõãú ÚóÈúÏóåõ
æóÃóæúÕóì áöÈóÚúÖöåöãú ÈóÚúÏó ÇáúÌöäóÇíóÉö æóÃóÚúÊóÞó ÚóÈúÏóåõ
ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÞóÇÊöáñ áóåõ
Úóáóì ÇáúßóãóÇáö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íóáúÒóãõåõãú ÇáúÞöÕóÇÕõ ÅÐóÇ ßóÇäó ÚóãúÏðÇ
(27/178)
æóÇáúßóÝøóÇÑóÉõ ÅÐóÇ ßóÇäó ÎóØóÃð ßóãóÇ
áóæú ÊóÝóÑøóÏó Èöåö¡ æóÃóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãú íõÍúÑóãõ Úóäú
ÇáúãöíÑóÇËö ÝóßóÐóáößó ÇáúæóÕöíøóÉõ ÅáøóÇ Ãóäøó ÇáúÚöÊúÞó ÈóÚúÏóãóÇ
ÊóÚóÐøóÑó áóÇ íõãúßöäõ ÑóÏøõåõ Ýóíóßõæäõ ÇáÑøóÏøõ ÈöÅöíÌóÇÈö
ÇáÓøöÚóÇíóÉö Úóáóíúåö Ýöí ÞöíãóÊöåö¡ æóÇáúÚóÝúæõ Úóáóì ÇáúÞóÇÊöáö Ýöí
Ïóãö ÇáúÚóãúÏö ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÇáúæóÇÌöÈó ÇáúÞöÕóÇÕõ æóÇáúÞöÕóÇÕõ
áóíúÓó ÈöãóÇáò.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ãõÊúáöÝóåõ ÈöÇáÔøóåóÇÏóÉö ÈóÇØöáóÉñ æóÇáúÅößúÑóÇåõ
Úóáóì ÇáúÚóÝúæö áóÇ íóßõæäõ ÖóÇãöäðÇ¡ æóÅöäøóåõ áóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ãöäú
ÇáËøõáõËö ÈöÍóÇáò Ýóíóßõæäõ ÕóÍöíÍðÇ áöáúÞóÇÊöáö æóÌóÚóáó ÇáúÚóÝúæó Ýöí
ÇáöÇäúÊöåóÇÁö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÅöÐúäö Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö Ãóæú ÃóÞúæóì
ãöäúåõ¡ æóáóæú ßóÇäó ÎóØóÃð ÝóÚóÝóÇ Úóäúåõ ßóÇäó åóÐóÇ ãöäúåõ æóÕöíøóÉð
áöÚóÇÞöáóÊöåö ÝóíóÌõæÒõ ãöäú ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó ÇáúæóÇÌöÈó Ýöí ÇáúÎóØóÃö
ÇáÏøöíóÉõ Úóáóì ÇáúÚóÇÞöáóÉö¡ æóåõæó ãóÇáñ ÞõáúäóÇ ÃóÕúáõ ÇáúæõÌõæÈö
Úóáóì ÇáúÞóÇÊöáö æóÇáúÚóÇÞöáóÉõ íóÊóÍóãøóáõæäó Úóäúåõ ÝóÊóßõæäõ åóÐöåö
æóÕöíøóÉð áöáúÞóÇÊöáö ÞõáúäóÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúãóÇáö ÇáúæóÕöíøóÉõ Êóßõæäõ
áöáúÚóÇÞöáóÉö æóåõãú ÇáúãõäúÊóÝöÚõæäó ÈöåóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö¡ ÝóÅöäú
Þöíáó ÌõÒúÁñ ãöäú ÇáÏøöíóÉö Úóáóì ÇáúÞóÇÊöáö ÝóÝöí Ðóáößó ÇáúÌõÒúÁö
ÇáúæóÕöíøóÉõ ãöäúåõ Êóßõæäõ áöáúÞóÇÊöáö ÞõáúäóÇ äóÚóãú æóáóßöäú
ÊóÊóÚóÐøóÑõ ÇáúæóÕöíøóÉõ Ýöí Ðóáößó ÇáúÌõÒúÁöº áöÃóäøó ßõáøó ÌõÒúÁò ãöäú
ÈóÏóáö ÇáäøóÝúÓö íóÊóÞóÑøóÑõ æõÌõæÈõåõ Úóáóì ÇáúÞóÇÊöáö ÝóÝöí Ðóáößó
ÇáúÌõÒúÁö ÇáúæóÕöíøóÉõ ÊóÊóÍóãøóáõåõ ÇáúÚóÇÞöáóÉõ ßóãóÇ áóæú ÇÔúÊóÑóßó
ÃóáúÝõ äóÝúÓò Ýöí ÞóÊúáö ÑóÌõáò ÝóÇáúÌõÒúÁõ ÇáúæóÇÌöÈõ Úóáóì ßõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ãóÚó ÞöáøóÊöåö íóÊóÍóãøóáõåõ ÇáúÚóÇÞöáóÉõ¡ æóßóÐóáößó
Åäú ßóÇäó ÇáúÞóÇÊöáõ ÚóÈúÏðǺ áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúÚóÝúæö ÊóÞóÚõ
áöãóæúáóÇåõ¡ ÝóÅöäøó ãõæÌóÈó ÌöäóÇíóÉö ÇáúÚóÈúÏö Úóáóì Çáúãóæúáóì¡
æóåõæó ÇáøóÐöí íõÎóÇØóÈõ ÈöÏóÝúÚöåö Ãóæú ÝöÏóÇÆöåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÈöãóÏøö ÚöÊúÞö ÇáúÚóÈúÏö áóÇ íõØóÇáóÈõ ÈöÔóíúÁò¡
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì áöÚóÈúÏöåö ÈöËõáõËö ãóÇáöåö ÕóÍøóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõº
áöÃóäøó ÑóÞóÈóÊóåõ ãöäú ÌõãúáóÉö ãóÇáöåö Ýóíóßõæäõ ãõæÕöíðÇ áóåõ
ÈöÌõÒúÁò ãöäúåóÇ¡ ÝóÅöäú ÞóÊóáóåõ ÇáúÚóÈúÏõ ÝóæóÕöíøóÊõåõ ÈóÇØöáóÉñ
ÛóíúÑó Ãóäøóåõ íõÚúÊóÞõ æóíóÓúÚóì Ýöí ÞöíãóÊöåöº áöÃóäøóåõ ÊóÚóÐøóÑó
ÑóÏøõ ÇáúÚöÊúÞö Ýóíóßõæäõ ÇáÑøóÏøõ ÈöÅöíÌóÇÈö ÇáÓøöÚóÇíóÉö¡ æóÚóáóì
åóÐóÇ ÇáúãõÏóÈøóÑõ ÅÐóÇ ÞóÊóáó ãóæúáóÇåõ ÚóãúÏðÇ Ãóæú ÎóØóÃð ÝóÚóáóíúåö
Ãóäú íóÓúÚóì Ýöí ÞöíãóÊöåö áöÑóÏøö ÇáúæóÕöíøóÉö æóÚóáóíúåö Ýöí ÇáúÚóãúÏö
ÇáúÞöÕóÇÕõ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó áöáúãóÞúÊõæáö æóáöíøóÇäö ÝóÚóÝóÇ ÃóÍóÏõåõãóÇ
Úóäúåõ ÇäúÞóáóÈó äóÕöíÈõ ÇáúÂÎóÑö ãóÇáðÇ ÝóÚóáóíúåö Ãóäú íóÓúÚóì Ýöí
äöÕúÝö ÞöíãóÊöåö áöáúÂÎóÑöº áöÃóäøóåóÇ ÅäøóãóÇ ÕóÇÑóÊú ãóÇáðÇ ÈóÚúÏóãóÇ
ÚóÊóÞó æóÕóÇÑó ÃóÍóÞøó ÈöãóßóÇÓöÈöåö ÅáøóÇ Ãóäøó ÇáúæóÇÌöÈó ÈöÓóÈóÈö
ÌöäóÇíóÉò ßóÇäóÊú ãöäúåõ Ýöí ÍóÇáö ÑöÞøöåö Ýóíóßõæäõ ÇáúæõÌõæÈõ Úóáóíúåö
ãöäú ÇáúÞöíãóÉö Ïõæäó ÇáÏøöíóÉö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÞóÊóáó ãóæúáóÇåõ
ÎóØóÃðº áöÃóäøóåõ Íöíäó æóÌóÈó ÇáúãóÇáõ ÈöÓóÈóÈö ÇáúÌöäóÇíóÉö ßóÇäó
Çáúãóæúáóì ÃóÍóÞøó ÈößóÓúÈöåö æóãõæÌóÈõ ÌöäóÇíóÊöåö Úóáóì ÛóíúÑöåö
íóßõæäõ Úóáóì Çáúãóæúáóì ÝóáóÇ íóÌöÈõ ÈöÌöäóÇíóÊöåö Úóáóì ãóæúáóÇåõ
ÔóíúÁñ ãöäú Ðóáößóº áöÃóäøóåõ áóæú æóÌóÈó æóÌóÈó Úóáóì äóÝúÓöåö.
æóÃõãøõ ÇáúæóáóÏö ÅÐóÇ ÞóÊóáóÊú ÓóíøöÏóåóÇ ÎóØóÃð ÝóáóíúÓó ÚóáóíúåóÇ
ÓöÚóÇíóÉñ Ýöí ÔóíúÁòº áöÃóäøó ÚöÊúÞóåóÇ áóíúÓó ÈöæóÕöíøóÉò æóãõæÌóÈõ
ÌöäóÇíóÊöåóÇ Úóáóì ÛóíúÑö Çáúãóæúáóì íóßõæäõ Úóáóì Çáúãóæúáóì ÝóáóÇ
íóáúÒóãõåóÇ ÈöÇáúÌöäóÇíóÉö Úóáóì ãóæúáóÇåóÇ ÎóØóÃð ÔóíúÁñ¡ æóÅöäú
ÞóÊóáóÊúåõ ÚóãúÏðÇ æóáóíúÓó áóåóÇ ãöäúåõ æóáóÏñ ßóÇäó ÚóáóíúåóÇ
ÇáúÞöÕóÇÕõ¡ ÝóÅöäú ÚóÝóÇ ÃóÍóÏõ ÇáúæóÇÑöËóíúäö ÓóÚóÊú áöáúÂÎóÑö Ýöí
äöÕúÝö ÞöíãóÊöåóǺ áöÃóäøó äóÕöíÈó ÇáúÂÎóÑö ÅäøóãóÇ ÇäúÞóáóÈó ãóÇáðÇ
ÈóÚúÏóãóÇ ÚóÊóÞóÊú æóÕóÇÑóÊú ÃóÍóÞøó ÈößóÓúÈöåóÇ¡ æóÅöäú ßóÇäó áóåóÇ
ãöäúåõ
(27/179)
æóáóÏñ ÈóØóáó ÚóäúåóÇ ÇáúÞöÕóÇÕõ
áöÕóíúÑõæÑóÉö ÌõÒúÁò ãöäúåõ áöæóáóÏöåóÇ æóÚóáóíúåóÇ Ãóäú ÊóÓúÚóì Ýöí
ÞöíãóÊöåóǺ áöÃóäøó ÇáúÞöÕóÇÕó ÅäøóãóÇ ÇäúÞóáóÈó ãóÇáðÇ ÈóÚúÏó ãóæúÊö
Çáúãóæúáóì Íöíäó æóÑöËó æóáóÏõåóÇ ÌõÒúÁðÇ ãöäúåõ.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì áöÞóÇÊöáöåö ÈöÇáËøõáõËö æóÃóÌóÇÒó Ðóáößó ÇáúæóÑóËóÉõ
ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö ÌóÇÒó¡ æóÅöäú ÃóÌóÇÒóÊúåõ ÞóÈúáó ãóæúÊöåö Ýóåõæó ÈóÇØöáñ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúæóÇÑöËö¡ æóÞóÏú ÊóÞóÏøóãó ÈóíóÇäõåõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöæóÕöíøóÉò ÝóÞóÇãóÊú ÇáúÈóíøöäóÉõ Úóáóíúåö
Ãóäøóåõ ÞóÇÊöáñ æóÕóÏøóÞóåõãú ÈöÐóáößó ÈóÚúÖõ ÇáúæóÑóËóÉö æóßóÐøóÈóåõãú
ÈóÚúÖõåõãú¡ ÝóÅöäøóåõ íóÈúÑóÃõ ãöäú ÍöÕøóÉö ÇáøóÐöíäó ßóÐøóÈõæÇ ãöäú
ÇáÏøöíóÉö æóÊóÌõæÒõ æóÕöíøóÊõåõ Ýöí ÍöÕøóÊöåöãú ãöäú ÇáËøõáõËö
æóíóáúÒóãõåõ ÍöÕøóÉõ ÇáøóÐöíäó ÕóÏøóÞõæÇ ãöäú ÇáÏøóíúäö æóÊóÈúØõáõ
æóÕöíøóÊõåõ Ýöí ÍöÕøóÊöåöãú ãöäú ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó Ýöí ÍóÞøö ßõáøö
ÝóÑöíÞò íõÌúÚóáõ ßóÃóäøó ÇáúÝóÑöíÞó ÇáúÂÎóÑó Ýöí ãöËúáö ÍóÇáöåö ÅÐú áóÇ
æöáóÇíóÉó áöÈóÚúÖöåöãú Úóáóì ÇáúÈóÚúÖö¡ æóÅöÐóÇ ÞóÇãóÊú Úóáóíúåö
ÈóíøöäóÉñ ÈöÇáúÞóÊúáö æóÃóÈúÑóÃåõ ÇáúãóíøöÊõ ÝóÅöÈúÑóÇÄõåõ ÚóÝúæñ ãöäúåõ
ÝóíóÕöÍøõ ãöäú ÇáËøõáõËö Åäú ßóÇäó ÇáúÞóÊúáõ ÎóØóÃð æóáóÇ æóÕöíøóÉó áóåõ
ÈóÚúÏó Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúÞóÊúáó ËóÈóÊó Úóáóíúåö ÈöÇáúÈóíøöäóÉö¡ ÝóÅöäøó
Ýöí ÍóÞøö ÇáøóÐöíäó ßóÐøóÈõæåõãú ÍóÊøóì áóæú ßóÐøóÈó ÇáúæóÑóËóÉõ
ÇáÔøõåõæÏó ÌóÇÒóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõ ÈóÚúÏõ.
æóÅöÐóÇ ÌõÑöÍó ÇáÑøóÌõáõ Ýöí ãóÑóÖöåö ÌöÑóÇÍóÉð ÚóãúÏðÇ Ãóæú ÎóØóÃð¡
ÝóÞóÇáó ÇáúãóÌúÑõæÍõ áóãú íóÌúÑóÍúäöí ÝõáóÇäñ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ãöäú Ðóáößó
ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ Þóæúáóåõ æóáóÇ ÓóÈöíáó áöáúæóÑóËóÉö Úóáóì ÇáúÞóÇÊöáöº
áöÃóäøóåõãú íóÎúáõÝõæäóåõ æóÈóÚúÏóãóÇ ÞóÇáó áóãú íóÌúÑóÍúäöí áóÇ ÓóÈöíáó
áóåõ Úóáóíúåö Ýöí ÏóÚúæóì ÇáúÞóÊúáö ÝóßóÐóáößó áöæóÑóËóÊöåö¡ æóÅöäú
ÃóÞóÇãó æóÑóËóÊõåõ ÇáúÈóíøöäóÉó Úóáóì ÇáúÞóÊúáö áóãú ÊõÞúÈóáú
ÈóíøöäóÊõåõãúº áöÃóäøó ÞóÈõæáó ÇáúÈóíøöäóÉö íóäúÈóäöí Úóáóì ÕöÍøóÉö
ÇáÏøóÚúæóì ãöäúåõãú æóÈóÚúÏó Þóæúáö ÇáúãóÌúÑõæÍö áóãú íóÌúÑóÍúäöí
ÝõáóÇäñ áóÇ íóÕöÍøõ ßóãóÇ áóÇ íóÕöÍøõ ÇáÏøóÚúæóì ãöäúåõ ÞóÈúáó ãóæúÊöåö
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÞóÇáó áóÇ ÌöÑóÇÍóÉó áöí ÞöÈóáó ÝõáóÇäò¡ Ëõãøó ÇÏøóÚóì
Úóáóíúåö ÇáúÞóÊúáó æóÃóËúÈóÊóåõ ÈöÇáúÈóíøöäóÉö ÌóÇÒóÊúº áöÃóäøóåõ äóÝóì
ãõæÌóÈó ÇáúÌóÑúÍö æóÏóÚúæóÇåõ ãõæÌóÈó ÇáäøóÝúÓö áóÇ ÊõäóÇÝöí ãóÇ
ÃóÈúÞóÇåõ ãöäú ãõæÌóÈö ÇáúÌóÑúÍö¡ æóÝöí ÇáúÃóæøóáö äóÝúíõ ÃóÕúáö
ÇáúÌóÑúÍö¡ æóãöäú ÖóÑõæÑóÊöåö äóÝúíõ ÇáúÞóÊúáö ÅÐú ÇáúÞóÊúáõ ÈöÏõæäö
ÇáúÌóÑúÍö áóÇ ÊóÕóæøõÑó áóåõ ÅãøóÇ ÙóÇåöÑðÇ Ãóæú ÈóÇØöäðÇ.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÇáÑøóÌõáõ áöÑóÌõáóíúäö ÈöæóÕöíøóÉò æóÃóÞóÇãó ßõáøõ
æóÇÍöÏò ãöäú æóÑóËóÊöåö ÇáúÈóíøöäóÉó Úóáóì ÃóÍóÏö ÇáúãõæÕóì áóåõãóÇ
Ãóäøóåõ ÞóÊóáó ÕóÇÍöÈóåõãóÇ ÎóØóÃð ßóÇäó Úóáóì ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÎóãúÓóÉõ ÂáóÇÝò áöáøóÐöí ÃóÞóÇãó Úóáóíúåö ÇáúÈóíøöäóÉó æóáóÇ æóÕöíøóÉó
áóåõ Ýöí ÍöÕøóÉö ÇáøóÐöí ÃóÞóÇãó Úóáóíúåö ÇáúÈóíøöäóÉó ÈöÇáúÞóÊúáö
æóÊóÌõæÒõ áóåõ ÇáúæóÕöíøóÉõ Ýöí ÍöÕøóÉö ÇáúÂÎóÑö ÈöÇáúÍöÓóÇÈöº áöÃóäøó
ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ íõËúÈöÊõ ÇáúÍóÞøó Úóáóì ÇáúãóÔúåõæÏö Úóáóíúåö
áöäóÝúÓöåö æóáöÕóÇÍöÈöåö æóÕóÇÍöÈõåõ ãõßóÐøöÈñ áöÔõåõæÏöåö ÝóíóÎúÑõÌõ
ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãöäú Ãóäú íóßõæäó ÞóÇÊöáðÇ Ýöí ÍóÞøö ãóäú
ßóÐøóÈó ÇáúãóÔúåõæÏó Úóáóíúåö æóíóÈúÞóì ÞóÇÊöáðÇ Ýöí ÍóÞøö ÇáúÂÎóÑö Ýöí
Íõßúãö ÇáÏøöíóÉö æóÇáúæóÕöíøóÉö ÌóãöíÚðÇ.
æóÅöÐú ÃóæúÕóì ÇáÑøóÌõáõ áöÑóÌõáóíúäö áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÈöÇáËøõáõËö æóÃóæúÕóì áöÂÎóÑó ÈöÚóÈúÏò ÝóÔóåöÏó ÇáúãõæÕóì áóåõãóÇ
ÈöÇáËøõáõËö Úóáóì ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÚóÈúÏö Ãóäøóåõ ÞóÇÊöáñ
ÝóÔóåóÇÏóÊõåõãóÇ ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøóåõãóÇ íõÌóÒøöÂäö ÇáËøõáõËó Åáóì
ÃóäúÝõÓöåöãóÇ æóíõÓúÞöØóÇäö ãõÒóÇÍóãóÉó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÚóÈúÏö
ãóÚóåõãóÇ Ýöí ÇáËøõáõËö æóíóáúÒóãõåõ ÇáÏøöíóÉõ ÃóíúÖðÇ æóáóåõãóÇ ãöäú
Ðóáößó ÇáËøõáõËõ ÝóßóÇäóÇ ÔóÇåöÏóíúäöº áöÃóäúÝõÓöåöãóÇ æóÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ÔóÑöíßõ ÇáúæóÇÑöËö
(27/180)
Ýöí ÇáÊøóÑößóÉö¡ ÝóåóÐöåö ÇáÔøóåóÇÏóÉõ
áóÇ ÊõÞúÈóáõ ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö áöáÊøõåúãóÉö ÝóßóÐóáößó ãöäú ÇáúãõæÕóì
áóåõ¡ æóßóÐóáößó áóæú ÔóåöÏóÇ Úóáóì æóÇÑöËò Ãóæú Úóáóì ÃóÌúäóÈöíøò
Ãóäøóåõ ÞóÊóáóåõ ÎóØóÃðº áöÃóäøó ÇáúãóÚúäóì Ýöí Çáúßõáøö ÓóæóÇÁñ.
æóÅöÐóÇ ÃóÚúÊóÞó ÇáÑøóÌõáõ Ýöí ãóÑóÖöåö ÕóÈöíøðÇ ÕóÛöíÑðÇ áóÇ ãóÇáó áóåõ
ÛóíúÑõåõ¡ Ëõãøó ÞóÊóáó ÇáÕøóÈöíøõ ãóæúáóÇåõ ÚóãúÏðÇ ÝóÚóáóíúåö Ãóäú
íóÓúÚóì Ýöí ÞöíãóÊóíúäö íóÏúÝóÚõ áóåõ ãöäú Ðóáößó ÇáËøõáõËó æóÕöíøóÉð
áóåõ æóíóÓúÚóì ÝöíãóÇ ÈóÞöíóº áöÃóäøó ÇáÕøóÈöíøó áóÇ íõÍúÑóãõ ÇáúÅöÑúËó
ÈöÓóÈóÈö ÇáúÞóÊúáö ÝóßóÐóáößó áóÇ íõÍúÑóãõ ÇáúæóÕöíøóÉó æóãóÍóáøõ
ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáËøõáõËõ ÝóíóáúÒóãõåõ ÇáÓøöÚóÇíóÉõ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì
ÇáËøõáõËö æóÇáúãõÚúÊóÞõ Ýöí ÇáúãóÑóÖö ãóÇ ÏóÇãó Úóáóíúåö ÔóíúÁñ ãöäú
ÇáÓøöÚóÇíóÉö Ýóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõßóÇÊóÈö ÝóáöåóÐóÇ ÃóáúÒóãõåõ
ÇáÓøöÚóÇíóÉó Ýöí ÞöíãóÊöåö ÈöÓóÈóÈö ÇáúÌöäóÇíóÉö¡ æóÝöí ÞöíãóÊöåö
ÈöÓóÈóÈö ÇáúÚöÊúÞö Ýöí ÇáúãóÑóÖö ÈóÚúÏó Ãóäú íóÓúáóãó áóåõ ãöäú Ðóáößó
ÇáËøõáõËõ.
æóáóæú ßóÇäó ßóÈöíÑðÇ ÝóÞóÊóáó ãóæúáóÇåõ ÎóØóÃð ÓóÚóì Ýöí ÞöíãóÊóíúäö
áöáúæóÑóËóÉö æóáóÇ æóÕöíøóÉó áóåõº áöÃóäøóåõ ÞóÇÊöáñ¡ æóåóÐóÇ ÃóÞúæóì¡
æóåóÐóÇ ßõáøõåõ Þóæúáõ ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -¡ ÝóÃóãøóÇ
ÚöäúÏóåõãóÇ Úóáóíúåö ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí ÞöíãóÊöåö áöÑóÏøö ÇáúæóÕöíøóÉö
æóÇáÏøöíóÉö Úóáóì ÇáúÚóÇÞöáóÉöº áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÓúÚóì ÍõÑøñ
ÚöäúÏóåõãóÇ¡ æóáóæú ÞóÊóáó ÛóíúÑó ãóæúáóÇåõ ÎóØóÃð ßóÇäóÊú ÇáÏøöíóÉõ
Úóáóì ÚóÇÞöáóÊöåö¡ æóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÞóÊóáó ãóæúáóÇåõ¡ æóÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó åõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõßóÇÊóÈö ÝóÚóáóíúåö ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí
ÞöíãóÊöåö áöÃóÌúáö ÇáúÌöäóÇíóÉö¡ æóßóÐóáößó ÞóæúáõåõãóÇ Ýöí ÇáÕøóÈöíøö
Ãóäøó ÇáÏøöíóÉó ÊóÌöÈõ Úóáóì ÚóÇÞöáóÊöåö ßóãóÇ áóæú ÞóÊóáó ÛóíúÑó
ãóæúáóÇåõº áöÃóäøóåõ ÍõÑøñ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó Úóáóíúåö ÇáÓøöÚóÇíóÉõ áóãú
íóÍúÓöÈú áóåõ ÞöíãóÊóåõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÈöØóÑöíÞö ÇáúæóÕöíøóÉöº áöÃóäøó
ÇáÕøóÈöíøó áóÇ íõÍúÑóãõ ÇáúæóÕöíøóÉó¡ æóÅöäú ßóÇäó ÞóÇÊöáðÇ æóÇóááøóåõ
ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáúÛóáøóÉö æóÇáúÎöÏúãóÉö]
(ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÎöÏúãóÉö ÇáúÚóÈúÏö Ãóæú
ÛóáøóÊöåö Ãóæú Óõßúäóì ÇáÏøóÇÑö æóÛóáøóÊöåóÇ ÊóÌõæÒõ ÚöäúÏóäóÇ¡ æóÚóáóì
Þóæúáö ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì áóÇ íóÌõæÒõ ÔóíúÁñ ãöäú Ðóáößó ãõæóÞøóÊðÇ
æóáóÇ ÛóíúÑó ãõæóÞøóÊòº áöÃóäøó ÇáúãõæÕöíó íóãúáößõ áóåõ ÈöÅöíÌóÇÈöåö
æóÐóáößó áóÇ íóÕöÍøõ ãöäúåõ ÝöíãóÇ áóíúÓó Èöãóãúáõæßò áóåõ
æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ æóÇáúÛóáøóÉõ ÇáøóÊöí ÊóÍúÏõËõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö áóíúÓóÊú
ÈöãóãúáõæßóÉò áóåõ æóÈöÅöíÌóÇÈöåö áóÇ íóÊóäóÇæóáõ ÇáúãóäúÝóÚóÉó
æóÇáúÛóáøóÉó ÇáøóÊöí ÊóÍúÏõËõ Ýöí ÍóÇáö ÍóíóÇÊöåö ÝóíõÈúØöáõ æóÕöíøóÊóåõ
ÈöåóÇ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÊóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóãúáöíßó ÈöÈóÏóáò
æóÈöÛóíúÑö ÈóÏóáò Ýöí ÍóÇáö ÇáúÍóíóÇÉö ÝóíóÌúÚóáõ ÇáÊøóãúáöíßó ÈóÚúÏó
ÇáúãóæúÊö ÃóíúÖðÇ¡ æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúãõæÕöíó ÊóÈúÞóì ÇáúÚóíúäõ Úóáóì
ãöáúßöåö ÍóÊøóì íóÌúÚóáóåõ ãóÔúÛõæáðÇ ÈöÊóÕóÑøõÝöåö ãóæúÞõæÝðÇ Úóáóì
ÍóÇÌóÊöåö¡ ÝóÅöäøóãóÇ íõÍúÏöËõ ÇáúãóäúÝóÚóÉó Úóáóì ãöáúßöåö¡ ÝóÅöÐóÇ
ËóÈóÊó åóÐóÇ Ýöí ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúÛóáøóÉöº áöÃóäøóåóÇ
ÈóÏóáõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúãöíÑóÇËö ÝóÇáúÅöÑúËõ
áóÇ íóÌúÑöí Ýöí ÇáúÎöÏúãóÉö ÈöÏõæäö ÇáÑøóÞóÈóÉöº áöÃóäøó ÇáúæöÑóÇËóÉó
ÎöáóÇÝóÉñ æóÊóÝúÓöíÑõåõ Ãóäú íóÞõæãó ÇáúæóÇÑöËõ ãóÞóÇãó ÇáúãõæóÑøöËö
ÝöíãóÇ ßóÇäó ãöáúßðÇ áöáúãõæóÑøöËö¡ æóåóÐóÇ áóÇ íõÊóÕóæøóÑõ ÅáøóÇ ÝöíãóÇ
íóÈúÞóì æóÞúÊóíúäö æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ áóÇ ÊóÈúÞóì æóÞúÊóíúäö¡ ÝóÃóãøóÇ
ÇáúæóÕöíøóÉõ ÅíÌóÇÈõ ãöáúßò ÈöÇáúÚóÞúÏö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
æóÇáúÅöÚóÇÑóÉö ÝöíãóÇ ÃóÈúÞóì.
ÝóÅöäú ÃóæúÕóì ÈöÎöÏúãóÉö ÚóÈúÏöåö ÓóäóÉð
(27/181)
æóáóíúÓó áóåõ ãóÇáñ ÛóíúÑõåõ¡ ÝóÅöäøó
ÇáúÚóÈúÏó íóÎúÏõãõ ÇáúæóÑóËóÉó íóæúãóíúäö æóÇáúãõæÕóì áóåõ íóæúãðÇ
ÍóÊøóì íóÓúÊóßúãöáó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÓóäóÉðº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó áóÇ
ÊóäúÝõÐõ Ýöí ÃóßúËóÑó ãöäú ÇáËøõáõËö¡ æóÝöí ÒóãóÇäö ÇáúÎöÏúãóÉö Êóßõæäõ
íóÏõ ÇáúæóÑóËóÉö ãóÞúÕõæÑóÉð Úóäú ÇáúÚóÈúÏö ÝóáóÇ íõãúßöäõ ÞóÕúÑõ
íóÏöåöãú Úóäú ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö ÈöÓóÈóÈö ÇáúæóÕöíøóÉö æóÇáúÚóÈúÏõ áóÇ
íóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó Ýöí äóÝúÓöåö ÝóÊóßõæäõ ÇáúÞöÓúãóÉõ ÈöØóÑöíÞö
ÇáúãõåóÇíóÃóÉö Ýöí ÇáúÎöÏúãóÉö æóÍóÞøõ ÇáúæóÑóËóÉö Ýöí Óóåúãóíúäö
æóÍóÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ Ýöí Óóåúãò ÝóíóÎúÏõãõåõãú íóæúãóíúäö æóÇáúãõæÕóì
áóåõ íóæúãðÇ ÍóÊøóì íóÓúÊóßúãöáó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÓóäóÉð æóÕóÇÑóÊú
ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ãóÇ áóãú íóÓúÊóæúÝö ÇáúãõæÕóì áóåõ ßóãóÇáó
ÍóÞøöåö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÓõßúäóì ÏóÇÑò ÓóäóÉð áóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑóåóÇ¡
ÝóÅöäøóåõ íóÓúßõäõ ËõáõËóåóÇ ÓóäóÉð æóíóÓúßõäõ ÇáúæóÑóËóÉõ
ÇáËøõáõËóíúäöº áöÃóäøó ÇáÏøóÇÑó íõãúßöäõ ÞöÓúãóÊõåóÇ ÈöÇáúÃóÌúÒóÇÁö¡
æóåóÐóÇ ÇáäøóæúÚõ ãöäú ÇáúÞöÓúãóÉö ÃóÞúÑóÈõ Åáóì ÇáúãõÚóÇÏóáóÉöº áöÃóäøó
ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ íóÓúÊóæúÝöí äóÕöíÈóåõ ãöäú ÇáÓøõßúäóì Ýöí
ÇáúæóÞúÊö ÇáøóÐöí íóÓúÊóæúÝöíå ÕóÇÍöÈõåõ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÊóåóÇíóÂ
Úóäú ÇáÒøóãóÇäö¡ ÝóÅöäøó åõäóÇßó íóÓúÈöÞõ ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö
ÝóáóÇ íõÕóÇÑõ Åáóíúåö ÅáøóÇ ÚöäúÏó ÊóÚóÐøõÑö ÞöÓúãóÉö ÇáÓøõßúäóì
ÈöÇáúÃóÌúÒóÇÁö æóáóßöäú áóíúÓó áöáúæóÑóËóÉö Ãóäú íóÈöíÚõæÇ ãóÇ Ýöí
ÃóíúÏöíåãú ãöäú ËõáõËóíú ÇáÏøóÇÑö ÅáøóÇ Ýöí ÑöæóÇíóÉò Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó
íóÞõæáõ Åäøó Ðóáößó ÍóÞøõåõãú Úóáóì ÇáúÎõáõæÕö ÝóíóäúÝõÐõ ÈóíúÚõåõãú
Ýöíåö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ ÍóÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÓøõßúäóì ËóÇÈöÊñ Ýöí
Óõßúäóì ÌóãöíÚöåóÇ ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ áóæú ÙóåóÑó áöáúãóíøöÊö ãóÇáñ ÂÎóÑõ
ÊóÎúÑõÌõ ÇáÏøóÇÑõ ãöäú ËõáõËöåö ßóÇäó åõæó ÃóÍóÞøó ÈöÓõßúäóì ÌóãöíÚöåóÇ¡
æóáóæú ÎóÑöÈó ãóÇ Ýöí íóÏöåö ãöäú ÇáÏøóÇÑö ßóÇäó áóåõ Ãóäú íõÒóÇÍöãó
ÇáúæóÑóËóÉó ÝöíãóÇ Ýöí ÃóíúÏöíåöãú¡ æóÝöí ÇáúÈóíúÚö ÅÈúØóÇáõ ÍóÞøöåö
ÝóßóÇäõæÇ ãóãúäõæÚöíäó ãöäú Ðóáößó.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÛóáøóÉö ÚóÈúÏöåö ÓóäóÉð æóáóíúÓó áóåõ ãóÇáñ
ÛóíúÑõåõ ßóÇäó áóåõ ËõáõËõ ÛóáøóÊöåö Êöáúßó ÇáÓøóäóÉóº áöÃóäøó
ÇáúÛóáøóÉó Úóíúäõ ãóÇáò ãõÍúÊóãóáö ÇáúÞöÓúãóÉö¡ ÝóÅöäøóãóÇ ÊóäúÝõÐõ
ÇáúæóÕöíøóÉõ Ýöí ãöÞúÏóÇÑö ÇáËøõáõËö ãöäú ÇáúÛóáøóÉö Ýöí ÓóäóÉò
æóÇÍöÏóÉò ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÎöÏúãóÉö¡ ÝóÅöäøóåóÇ áóÇ ÊóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó
ÈöÇáúÃóÌúÒóÇÁö ÝóáöáúãõæÕóì áóåõ Ãóäú íóÓúÊóæúÝöíó ÇáúÎöÏúãóÉó ÈöØóÑöíÞö
ÇáúãõåóÇíóÃóÉö Åáóì Ãóäú íóßõæäó ãóÇ íóÓúÊóæúÝöíå ÎöÏúãóÉõ ÓóäóÉò
ßóÇãöáóÉò ßóãóÇ ÃóæúÕóì áöÒóíúÏö¡ æóßóÐóáößó Åäú ÃóæúÕóì áóåõ Èöåö¡
æóßóÐóáößó Åäú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÛóáøóÉö ÏóÇÑöåö¡ ÝóåóÐóÇ æóÛóáøóÉõ
ÇáúÚóÈúÏö ÓóæóÇÁñº áöÃóäøó ÇáúÛóáøóÉó Ýöí ÇáúãóæúÖöÚóíúäö ÌóãöíÚðÇ
ÊóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó ÝóáóÇ íóÓúáóãõ áöáúãõæÕóì áóåõ ÅáøóÇ ËõáõËõ
ÇáúÛóáøóÉö Ýöí ÓóäóÉò æóÇÍöÏóÉò¡ æóÅöäú ÃóÑóÇÏó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÞöÓúãóÉó
ÇáÏøóÇÑö Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÇáúæóÑóËóÉö áöíóßõæäó åõæó ÇáøóÐöí
íóÓúÊóÛöáøõ ËõáõËóåóÇ áóãú íóßõäú áóåõ Ðóáößó ÅáøóÇ Ýöí ÑöæóÇíóÉò Úóäú
ÃóÈöí íõæÓõÝó¡ ÝóÅöäøóåõ íóÞõæáõ ÇáúãõæÕöí ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÔøóÑöíßö
ÝöíãóÇ íóÌöÈõ ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö Ýöíåö ÝóßóãóÇ Ãóäøó áóáÔøóÑöíßö
Ãóäú íõØóÇáöÈó ÈöÇáúÞöÓúãóÉö áöíóßõæäó åõæó ÇáøóÐöí íóÓúÊóÛöáøõ
äóÕöíÈóåõ ÝóßóÐóáößó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÛóáøóÉö åóÇåõäóÇ æóáóßöäøóÇ
äóÞõæáõ ÇáúÞöÓúãóÉõ ÊõÈúäóì Úóáóì ËõÈõæÊö ÍóÞøö ÇáúãõæÕóì áóåõ ÝöíãóÇ
ÊõáóÇÞöíå ÇáúÞöÓúãóÉõ æóáóÇ ÍóÞøó áóåõ Ýöí Úóíúäö ÇáÏøóÇÑö ÅäøóãóÇ
ÍóÞøõåõ Ýöí ÇáúÛóáøóÉö æóÞöÓúãóÉõ ÇáÏøóÇÑö áóÇ Êóßõæäõ ÞöÓúãóÉð
áöáúÛóáøóÉö ÝóáóÇ íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íõØóÇáöÈó ÈöåóÇ æóáóíúÓó áöáúãõæÕóì
áóåõ ÈöÓõßúäóì ÇáÏøóÇÑö æóÎöÏúãóÉö ÇáúÚóÈúÏö Ãóäú íõÄóÇÌöÑóåõãóÇ
ÚöäúÏóäóÇ.
æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ
(27/182)
áóåõ Ðóáößóº áöÃóäøó Êóãúáöíßó
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÚóÞúÏò ãõÖóÇÝò Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ßóÊóãúáöíßö
ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí ÍóÇáö ÇáúÍóíóÇÉö¡ æóáóæú Êóãóáøóßó ÇáúãóäúÝóÚóÉó
ÈöÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑö Ýöí ÍóÇáö ÇáúÍóíóÇÉö ãóáóßó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ãöäú ÛóíúÑöåö
ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ Êóãóáøóßó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÈöÇáúæóÕöíøóÉö ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡
æóåóÐóÇ áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ãõÚúÊóÈóÑóÉñ ÈöÇáúÚóíúäö æóÇáúÚóíúäõ
ÓóæóÇÁñ ÊóãóáøóßóåóÇ ÈöÈóÏóáò Ãóæú ÈöÛóíúÑö ÈóÏóáò Êóãóáøóßó
ÇáöÇÚúÊöíóÇÖó Úóäúåõ ãóÚó ÛóíúÑöåö ÝóßóÐóáößó ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö¡ ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÊóãóáøóßõ ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÚöäúÏöí
æóáóßöäøó ÇáúÅöÚóÇÑóÉó Ýöí Íõßúãö ÇáúÅöÈóÇÍóÉö æóáöåóÐóÇ ÞõáúÊ:
ÇáúãõÓúÊóÚöíÑõ áóÇ íõÚöíÑõ ãöäú ÛóíúÑöåö æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì ÇáúÝóÑúÞö
Ãóäøó ÇáúÅöÚóÇÑóÉó áóÇ íóÊóÚóáøóÞõ ÈöåóÇ ÇááøõÒõæãõ æóÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈöÇáúãóäúÝóÚóÉö íóÊóÚóáøóÞõ ÈöåóÇ ÇááøõÒõæãõ ßóÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáúÚóíúäö
æóÍõÌøóÊõäóÇ Ýöí Ðóáößó Ãóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ Èöãöáúßö ÇáúãóäúÝóÚóÉö
íóÊóÚóáøóÞõ ÈöåóÇ ÇááøõÒõæãõ ßóÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáúÚóíúäö æóÍõÌøóÊõäóÇ Ýöí
Ðóáößó Ãóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ ãóáóßó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò ÝóáóÇ
íóãúáößõ ÊóãúáöíßóåóÇ ãöäú ÇáúÛóíúÑö ÈöÚöæóÖò ßóÇáúãõÓúÊóÚöíÑö¡ æóåóÐóÇ
áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÚöíÑó ãóÇáößñ áöáúãóäúÝóÚóÉö¡ ÝóÅöäøó ÇáÊøóãúáöíßó Ýöí
ÍóÇáö ÇáúÍóíóÇÉö ÃóÞúÑóÈõ Åáóì ÇáúÌóæóÇÒö ãöäúåõ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡
æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÊóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóãúáöíßó ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö
ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò ÝóáóÃóäú ÊóÍúÊóãöáó Ðóáößó Ýöí ÍóÇáö ÇáúÍóíóÇÉö Ãóæúáóì.
æóÊóÕöÍøõ ÈöáóÝúÙö ÇáÊøóãúáöíßö ÍóÊøóì áóæú ÞóÇáó ãóáøóßúÊõß ãóäúÝóÚóÉó
åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ßóÇäóÊú ÚóÇÑöíøóÉð ÕóÍöíÍóÉð¡ æóÅöäøóãóÇ áóÇ íóÊóÚóáøóÞõ
ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö ÇááøõÒõæãõ áößóæúäöåóÇ ãõÊóÚóÑøöíóÉð Úóäú ÇáúÈóÏóáö¡
æóßóÐóáößó ÇáúæóÕöíøóÉõ ÅáøóÇ Ãóäøó ÛóíúÑó ÇáúãõæÕöí áóÇ íóÊóãóßøóäõ
ãöäú ÇáÑøõÌõæÚö ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí¡ æóÇáúãõæÕöí ãóÇÊó ÝóáóÇ
íõÊóÕóæøóÑõ ÑõÌõæÚõåõ Ýöíåö¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó áóíúÓóÊú
ÈöãóÇáò¡ æóÝöí ÊóãúáöíßöåóÇ ÈöãóÇáò ÅÍúÏóÇËõ ãóÚúäóì ÇáúãóÇáöíøóÉö
ÝöíåóÇ¡ ÝóÅöäøóãóÇ ÊóËúÈõÊõ åóÐöåö ÇáúæöáóÇíóÉõ ÝöíåóÇ áöãóäú
íóãúáößõåóÇ ÊóÈóÚðÇ áöãöáúßö ÇáÑøóÞóÈóÉö Ãóæú áöãóäú íóãúáößõåóÇ
ÈöÚóÞúÏö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ÍóÊøóì íóßõæäó ãõãóáøóßðÇ áóåóÇ ÈöÇáÕøöÝóÉö
ÇáøóÊöí ÊóãóáøóßóåóÇ¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÊóãóáøóßóåóÇ ãóÞúÕõæÏóÉð ÈöÛóíúÑö
ÚöæóÖò¡ Ëõãøó ãóáóßóåóÇ ÈöÚöæóÖò ßóÇäó ãõãóáøóßðÇ ÃóßúËóÑó ãöãøóÇ
íóãúáößõ ãóÚúäðì.
æóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íõÎúÑöÌó ÇáúÚóÈúÏó ãöäú ÇáúßõæÝóÉö ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó
ÇáúãõæÕóì áóåõ æóÃóåúáõåõ Ýöí ÛóíúÑö ÇáúßõæÝóÉö ÝóíõÎúÑöÌõåõ Åáóì
Ãóåúáöåö áöáúÎöÏúãóÉö åõäóÇáößó ÅÐóÇ ßóÇäó íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËöº
áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÊóäúÝõÐõ Úóáóì ãóÇ íõÚúÑóÝõ ãöäú ãóÞúÕõæÏö
ÇáúãõæÕöí¡ ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáúãõæÕöí æóÃóåúáõåõ Ýöí ãóæúÖöÚò ÂÎóÑó
ÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó áóåõ Ãóäú íóÍúãöáó ÇáúÚóÈúÏó Åáóì Ãóåúáöåö
áöíóÎúÏõãóåõãú¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäõæÇ Ýöí ÈóÕúÑóÉó ÝóãóÞúÕõæÏõåõ Åáóì
Êóãóßøõäöåö ãöäú ÎöÏúãóÉö ÇáúÚóÈúÏö ãöäú ÛóíúÑö Ãóäú íõáúÒöãóåõ
ãóÔóÞøóÉó ÇáÓøóÝóÑö ÝóáóÇ íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íõÎúÑöÌóåõ ãöäú ÈóáúÏóÊöåö¡
æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉó Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáÕøõáúÍö æóãóÇ ÝöíåóÇ
ãöäú ÇÎúÊöáóÇÝö ÇáÑøöæóÇíóÇÊö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÎöÏúãóÉö ÚóÈúÏöåö æóáöáúÂÎóÑö ÈöÑóÞóÈóÊöåö¡ æóåõæó
íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÝóÇáÑøóÞóÈóÉõ áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö
æóÇáúÎöÏúãóÉõ ßõáøõåóÇ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉöº áöÃóäøóåõ ÃóæúÌóÈó áößõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÔóíúÆðÇ ãóÚúáõæãðÇ æóãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ áößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇäúÝöÑóÇÏöåö ÝóÈöÚóØúÝö ÅÍúÏóì
ÇáúæóÕöíøóÊóíúäö Úóáóì ÇáúÃõÎúÑóì áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÈóíúäóåõãóÇ
ãõÔóÇÑóßóÉñ ÝöíãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ¡ Ëõãøó áöãóÇ
ÕóÍøóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö Ýóáóæú áóãú íõæÕö Ýöí
ÇáÑøóÞóÈóÉö ÈöÔóíúÁò áóÕóÇÑóÊú ÇáÑøóÞóÈóÉõ ãöíÑóÇËðÇ áöáúæóÑóËóÉö ãóÚó
ßóæúäö ÇáúÎöÏúãóÉö áöáúãõæÕóì áóåõ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö
(27/183)
áöÅöäúÓóÇäò ÂÎóÑóº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó
ÞöíóÇÓõ ÇáúãöíÑóÇËö ãöäú ÍóíúËõ Åäøó Çáúãöáúßó íóËúÈõÊõ ÈöåóÇ ÈóÚúÏó
ÇáúãóæúÊö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÃóæúÕóì ÈöÃóãóÉò áöÑóÌõáò æóÈöãóÇ Ýöí
ÈóØúäöåóÇ áöÂÎóÑó¡ æóåõæó íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö ßóÇäó Ðóáößó ßóãóÇ
ÃóæúÕóì æóáóÇ ÔóíúÁó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÃóãóÉö Ýöí ÇáúæóáóÏö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÎóÇÊóãò æóáöÂÎóÑó ÈöÝóÕøöåö ßóÇäó ßóãóÇ
ÃóæúÕóì æóáóÇ ÔóíúÁó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎóÇÊóãö ãöäú ÇáúÝóÕøö¡ æóáóæú ÞóÇáó
åóÐöåö ÇáúÞóæúÕóÑøóÉõ áöÝõáóÇäò æóãóÇ ÝöíåóÇ ãöäú ÇáËøóãóÑóÉö áöÝõáóÇäò
ßóÇäó ßóãóÇ ÃóæúÕóì¡ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÝóÕóáó ÃóÍóÏó ÇáúÅöíÌóÇÈóíúäö Úóäú
ÇáúÂÎóÑö Ýöí åóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÝóÚóáóì Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó
ÇáúÌóæóÇÈõ ßóÐóáößó¡ æóÚóáóì Þóæúáö ãõÍóãøóÏò Êóßõæäõ ÇáúÃóãóÉõ
áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöåóÇ æóÇáúæóáóÏõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö¡ æóßóÐóáößó
ÇáúÎóÇÊóãõ æóÇáúÝóÕøõ æóÇáúÞóæúÕóÑøóÉõ æóÇáËøóãóÑõ. æóÌúåõ Þóæúáö ÃóÈöí
íõæÓõÝó Ãóäøó ÈöÅöíÌóÇÈöåö Ýöí ÇáúßóáóÇãö ÇáËøóÇäöí íóÈöíäõ Ãóäøó
ãõÑóÇÏóåõ ãöäú ÇáúßóáóÇãö ÇáúÃóæøóáö ÅíÌóÇÈõ ÇáúÃóãóÉö áöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöåóÇ Ïõæäó ÇáúæóáóÏö¡ æóåóÐóÇ ÇáúÈóíóÇäõ ãöäúåõ ÕóÍöíÍñ¡ æóÅöäú ßóÇäó
ãóÝúÕõæáðǺ áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó áóÇ ÊõáúÒöãõåõ ÔóíúÆðÇ Ýöí ÍóÇáò
Ýóíóßõæäõ ÍóÇáóÉó ÇáúÈóíóÇäö ÇáúãóæúÕõæáõ Ýöíåö æóÇáúãóÝúÕõæáõ ÓóæóÇÁñ
ßóãóÇ Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö æóÇáúÎöÏúãóÉö¡ ÝóÅöäøó åõäóÇßó
ÇáúãóÝúÕõæáó æóÇáúãóæúÕõæáó ÓóæóÇÁñ Ýöí ÇáúÍõßúãö æóãõÍóãøóÏñ íóÞõæáõ
ÇÓúãõ ÇáúÎóÇÊóãö íóÊóäóÇæóáõ ÇáúÍóáúÞóÉó æóÇáúÝóÕøó ÌóãöíÚðÇ ÝóÇÓúãõ
ÇáúÌóÇÑöíóÉö íóÊóäóÇæóáõåóÇ æóãóÇ Ýöí ÈóØúäöåóÇ¡ æóÝöí ÇáúÞóæúÕóÑøóÉö
ßóÐóáößó¡ æóãöäú ÃóÕúáöäóÇ Ãóäøó ÇáúÚóÇãøó ãõæÌóÈõåõ ËõÈõæÊõ ÇáúÍõßúãö
Ýöí ßõáøö ãóÇ íóÊóäóÇæóáõåõ Úóáóì ÓóÈöíáö ÇáúÅöÍóÇØóÉö ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáúÎóÇÕøö ÝóÇÌúÊóãóÚó Ýöí ÇáúÝóÕøö ÇáúæóÕöíøóÉõ áößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÈöÅöíÌóÇÈò Úóáóì ÍöÏóÉò ÝóíóÌúÚóáõ ÇáúÝóÕøó ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóíúäö æóáóÇ íóßõæäõ ÅíÌóÇÈõ ÇáúæóÕöíøóÉö áöáËøóÇäöí Ýöíåö Ïóáöíáó
ÇáÑøõÌõæÚö Úóäú ÇáúÃóæøóáö ßóãóÇ áóæú ÃóæúÕóì ÈöÇáúÎóÇÊóãö áöáËøóÇäöí
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÎöÏúãóÉö ãóÚó ÇáÑøóÞóÈóÉö ÝóÇÓúãõ ÇáÑøóÞóÈóÉö áóÇ
íóÊóäóÇæóáõ ÇáúÎöÏúãóÉó æóáóßöäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö ÅäøóãóÇ
íóÓúÊóÎúÏöãõåóǺ áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÊóÍúÏõËõ Úóáóì ãöáúßöåö æóáóÇ
ÍóÞøó áöáúÛóíúÑö Ýöíåö¡ ÝóÅöÐóÇ ÃóæúÌóÈó ÇáúÎöÏúãóÉó áöÛóíúÑöåö áóÇ
íóÈúÞóì áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö ÍóÞøñ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
ÇáúßóáóÇãõ ãóæúÕõæáðǺ áöÃóäøó Ðóáößó ÈöãóäúÒöáóÉö Ïóáöíáö ÇáÊøóÎúÕöíÕö
Ãóæú ÇáöÇÓúÊöËúäóÇÁö ÝóÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ ÃóæúÌóÈó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎóÇÊóãö
ÇáúÍóáúÞóÉó ÎóÇÕøóÉð Ïõæäó ÇáúÝóÕøö¡ ÝóÅöÐóÇ Ìóäóì ÇáúÚóÈúÏõ ÇáúãõæÕóì
áóåõ ÈöÎöÏúãóÊöåö æóÑóÞóÈóÊöåö ÌöäóÇíóÉð ÝóÇáúÝöÏóÇÁõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö
ÇáúÎöÏúãóÉöº áöÃóäøó ÝöíãóÇ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ ÈöÇáúÚóÈúÏö¡ æóåõæó
ÇáöÇÓúÊöÎúÏóÇãõ åõæó ÇáúãõÎúÊóÕøõ Èöåö ßóÇáúãóÇáößö æóÈöÇáúÝöÏóÇÁö
ÊóÓúáóãõ ÇáúÎöÏúãóÉõ áóåõ æóáóÇ íóÓúáóãõ áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö ÔóíúÁñ
Ýöí ÇáúÍóÇáö¡ ÝóÅöÐóÇ ÝóÏóÇåõ ÎóÏóãóåõ Úóáóì ÍóÇáöåöº áöÃóäøóåõ
ØóåøóÑóåõ Úóäú ÇáúÌöäóÇíóÉö.
æóÅöäú ãóÇÊó ÕóÇÍöÈõ ÇáúÎöÏúãóÉö ÇäúÊóÞóÖóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõº áöÃóäøó
ÇáúÍóÞøó áöáúãõæÕóì áóåõ Ýöí ÇáúÎöÏúãóÉö áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóæúÑöíËóº
áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÈúÞóì æóÞúÊóíúäö ÝóáóÇ íõÊóÕóæøóÑõ Ãóäú íóßõæäó
ãóãúáõæßõåõ áöáúãõæóÑøöËö¡ Ëõãøó áöáúæóÇÑöËö ÝóÊóÈúØõáõ ÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈöãóæúÊöåö ÚöäúÏóäóÇ ÎöáóÇÝðÇ áöáÔøóÇÝöÚöíøö¡ ÝóÅöäøóåõ íóÑóì ÊóæúÑöíËó
ÇáúãóäúÝóÚóÉö¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö¡ Ëõãøó íõÞóÇáõ
áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö ÃóÏøö Åáóì æóÑóËóÊöåö Ðóáößó ÇáúÝöÏóÇÁóº áöÃóäøóåõ
ÙóåóÑó Ãóäøó ÕóÇÍöÈó ÇáÑøóÞóÈóÉö åõæó ÇáúãõäúÊóÝöÚõ ÈöÐóáößó ÇáúÝöÏóÇÁö¡
ÝóÅöäøó ÎöÏúãóÉó ÇáúÚóÈúÏö ÊóÓúáöíãñ áóåõ¡ æóÞóÏú ßóÇäó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ãõÖúØóÑøðÇ Åáóì Ðóáößó ÇáúÝöÏóÇÁö ÝóáóÇ íóßõæäõ ãõÊóÈóÑøöÚðÇ Ýöíåö¡
ÝóÅöäú ÃóÈóì Ãóäú íóÑõÏøó ÇáúÝöÏóÇÁó
(27/184)
Úóáóì æóÑóËóÊöåö ÈöíÚó Ýöíåö ÇáúÚóÈúÏõ
æóßóÇäó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÏøóíúäö Ýöí ÚöÊúÞöåöº áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ Ìóäóì
ÇáúÚóÈúÏõ ÈöÐóáößó ÇáúÝöÏóÇÁö¡ æóáóæúáóÇåõ áóßóÇäóÊú äóÝúÓõåõ
ãõÓúÊóÍóÞøóÉð ÈöÇáúÌöäóÇíóÉö¡ æóÅöÐóÇ ÃóÈóì ÕóÇÍöÈõ ÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí
Ãóæøóáö ÇáúÃóãúÑö Ãóäú íóÝúÏöíó áóãú íóÌõÒú Úóáóì Ðóáößóº áöÃóäøóåõ áóÇ
íóãúáößõ ÔóíúÆðÇ ãöäú ÇáÑøóÞóÈóÉö¡ æóÞóÏú ÑóÖöíó ÈöÈõØúáóÇäö ÍóÞøöåö Ýöí
ÇáúÎöÏúãóÉö Íöíäó ÃóÈóì Ãóäú íóÝúÏöíó æóíõÞóÇáõ áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö
ÇÏúÝóÚúåõ Ãóæú ÇÝúÏöåö ÝóÃóíøóåõãóÇ ÕóäóÚó ÈóØóáóÊú æóÕöíøóÉõ ÕóÇÍöÈö
ÇáúÎöÏúãóÉöº áöÃóäøóåõ Åäú ÏóÝóÚóåõ¡ ÝóÞóÏú ÝóÇÊó ãóÍóáøõ æóÕöíøóÊöåö¡
æóÅöäú ÝóÏóÇåõ¡ ÝóÅöäøóãóÇ íóÝúÏöíåö ÈöãóÇ ÃóÓúáóãó áóåõ ãöäú ÎöÏúãóÊöåö
æóÇáúãõæÕóì áóåõ Íöíäó ÃóÈóì Ãóäú íóÝúÏöíóåõ¡ ÝóÞóÏú ÑóÖöíó
ÈöÕóíúÑõæÑóÉö ÇáúÚóÈúÏö ãõÓúÊóåúáóßðÇ ÝöíãóÇ áóÍöÞóåõ ãöäú ÇáúÌöäóÇíóÉö
æóÇáúÛõÑúãö¡ æóáóæú ÞóÊóáó ÑóÌõáñ ÇáúÚóÈúÏó ÎóØóÃð æóáóãú íóÌúäö
ÇáúÚóÈúÏõ ÝóÚóáóì ÚóÇÞöáóÉö ÇáúÞóÇÊöáö ÞöíãóÊõåõ íóÔúÊóÑöí ÈöåóÇ ÚöäúÏó
ÚóÏóãö ÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉöº áöÃóäøó ÇáúÞöíãóÉó ÞóÇÆöãóÉñ ãóÞóÇãó
ÇáÑøóÞóÈóÉö¡ æóÞóÏú ßóÇäóÊú ÇáÑøóÞóÈóÉõ áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöåóÇ
ãóÔúÛõæáóÉð áóåõ ÈöÍóÞøö ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ÝöíåóÇ ÝóßóÐóáößó
ãóÇ íóÞõæãõ ãóÞóÇãóåóÇ æóáóÇ íõÞóÇáõ ÍóÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö
Ýöí ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ áóÇ ÊóÊóÞóæøóãõ ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝöº
áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúÎöÏúãóÉö¡ æóÅöäú ÊóÚóáøóÞóÊú ÈöÇáúãóäúÝóÚóÉö
ÝóÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ÈöåóÇ íóÊóÚóÏøóì Åáóì ÇáúÚóíúäö.
æóáöåóÐóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ÎõÑõæÌõ ÇáúÚóíúäö ãöäú ÇáËøõáõËö æóÇáúÞöíãóÉõ
ÈóÏóáõ ÇáúÚóíúäö ÝóíóÔúÊóÑöí ÈöåóÇ ãóÇ íóÞõæãõ ãóÞóÇãó ÇáúÚóíúäö
ÇáúÃõæáóì æóíóËúÈõÊõ Ýöíåö ÍóÞøõ ÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö ßóãóÇ ßóÇäó
ËóÇÈöÊðÇ Ýöí ÇáúÃõæáóì¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúÞóÊúáõ ÚóãúÏðÇ ÝóáóÇ ÞöÕóÇÕó
Ýöíåö ÅáøóÇ Ãóäú íóÌúÊóãöÚó Úóáóì Ðóáößó ÕóÇÍöÈõ ÇáÑøóÞóÈóÉö æóÕóÇÍöÈõ
ÇáúÎöÏúãóÉö ÃóãøóÇ ÕóÇÍöÈõ ÇáÑøóÞóÈóÉö ÝóáöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãóÇáößõ
áöáúÚóÈúÏö æóæöáóÇíóÉõ ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúÞöÕóÇÕö ÊóËúÈõÊõ Èöãöáúßö
ÇáÑøóÞóÈóÉö¡ æóÃóãøóÇ ÕóÇÍöÈõ ÇáúÎöÏúãóÉö ÝóáöÃóäøó Ýöí ÇÓúÊöíÝóÇÁö
ÇáúÞöÕóÇÕö ÅÈúØóÇáó ÍóÞøöåö Ýöí ÇáúÎöÏúãóÉö¡ æóåõæó ÍóÞøñ áóÇÒöãñ áóåõ
ÝóáóÇ íóÌõæÒõ ÅÈúØóÇáõåõ ÈöÛóíúÑö ÑöÖóÇåõ¡ ÝóÅöäú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöíåö
ÊóÚóÐøóÑó ÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÇáúÞöÕóÇÕö ÝóæóÌóÈó ÞöíãóÊõåõ Ýöí ãóÇáö ÇáúÞóÇÊöáö
íóÔúÊóÑöí ÈöåóÇ ÚóÈúÏðÇ ÝóíóÎúÏõãõåõ ãóßóÇäóåõº áöÃóäøó Ýöí ÇÓúÊöíÝóÇÁö
ÇáúãóÇáö ãõÑóÇÚóÇÉó ÇáúÍóÞøóíúäö¡ æóáóæú ÝóÞóÃó ÑóÌõáñ Úóíúäóíúåö Ãóæú
ÞóØóÚó íóÏóåõ ÏõÝöÚó ÇáúÚóÈúÏõ æóÃõÎöÐóÊú ÞöíãóÊõåõ ÕóÍöíÍðǺ áöÃóäøó
åóÐöåö ÇáúÌöäóÇíóÉó ÇÓúÊöåúáóÇßñ áóåõ ÍõßúãðÇ ÝóíõÚúÊóÈóÑõ
ÈöÇÓúÊöåúáóÇßöåö ÍóÞöíÞóÉð ÝóíõæÌöÈõ ÞöíãóÊóåõ ÕóÍöíÍðÇ ãöäú ÇáúÌóÇäöí
ÈóÚúÏó ÊóÓúáöíãö ÇáúÌõËøóÉö Åáóíúåö æóíóÔúÊóÑöí ÈöåóÇ ÚóÈúÏðÇ ãóßóÇäóåõ¡
æóáóæú ÞõØöÚóÊú íóÏõåõ Ãóæú ÝõÞöÆóÊú Úóíúäõåõ Ãóæú ÔõÌøó ãõæÖöÍóÉð
ÝóÃóÏøóì ÇáúÞóÇÊöáõ ÃóÑúÔó Ðóáößó¡ ÝóÅöäú ßóÇäóÊú ÇáúÌöäóÇíóÉõ ÊõäúÞöÕõ
ÇáúÎöÏúãóÉó ÇÔúÊóÑóì ÈöÇáúÃóÑúÔö ÚóÈúÏðÇ ÂÎóÑó íóÎúÏõãõ ÕóÇÍöÈó
ÇáúÎöÏúãóÉö ãóÚó ÇáúÚóÈúÏö ÇáúÃóæøóáöº áöÃóäøó ÇáúÃóÑúÔó ÈóÏóáõ
ÇáúÝóÇÆöÊö ÈöÇáúÌöäóÇíóÉö¡ æóÞóÏú ßóÇäó ÍóÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ËóÇÈöÊðÇ Ýöí Ðóáößó ÇáúÌõÒúÁö æóáóãøóÇ ßóÇäó ÝóæóÇÊõåõ
íõäúÞöÕõ ÇáúÎöÏúãóÉó ÝóíóËúÈõÊõ Ýöí ÈóÏóáöåö ÃóíúÖðÇ Ãóæú íõÈóÇÚõ
ÇáúÚóÈúÏõ ÝóíõÖóãøõ Ëóãóäóåõ ÃóíúÖðÇ Åáóì Ðóáößó ÇáúÃóÑúÔö æóíóÔúÊóÑöí
ÈöåöãóÇ ÚóÈúÏðÇ áöíóßõæäó ÞóÇÆöãðÇ ãóÞóÇãó ÇáúÃóæøóáö æóáóßöäú åóÐóÇ
ÅÐóÇ ÇÊøóÝóÞóÇ Úóáóíúåö¡ ÝóÅöäú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí Ðóáößó áóãú íõÈóÚú
ÇáúÚóÈúÏõº áöÃóäøó ÑóÞóÈóÊóåõ áöÃóÍóÏöåöãóÇ æóÎöÏúãóÊóåõ áöáúÂÎóÑö ÝóáóÇ
íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ ÅáøóÇ ÈöÑöÖóÇåõãóÇ æóáóßöäú íóÔúÊóÑöí ÈöÇáúÃóÑúÔö
ÚóÈúÏðÇ íóÎúÏõãõåõ ãóÚóåõ.
ÝóÅöäú áóãú íõæÌóÏú ÈöÇáúÃóÑúÔö ÚóÈúÏñ æóÞóÝó ÇáúÃóÑúÔó ÍóÊøóì
íóÕúØóáöÍóÇ Úóáóíúåö¡ ÝóÅöäú ÇÕúØóáóÍóÇ
(27/185)
Úóáóì Ãóäú íóÞúÊóÓöãóÇåõ äöÕúÝóíúäö
ÃóÌóÒúÊ Ðóáößó ÈóíúäóåõãóǺ áöÃóäøó ÇáúÍóÞøó áóÇ íóÚúÏõæåõãóÇ¡ ÝóÅöÐóÇ
ÊóÑóÇÖóíóÇ Ýöíåö Úóáóì ÔóíúÁò ßóÇäó áóåõãóÇ Ðóáößó æóáóÇ íóßõæäõ ãóÇ
íóÓúÊóæúÝöíå ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ãöäú äöÕúÝö ÇáúÃóÑúÔö ÈóÏóáðÇ
Úóäú äõÞúÕóÇäö ÇáúÎöÏúãóÉöº áöÃóäøóåõ áóÇ íóãúáößõ ÅáøóÇ ÇáöÇÚúÊöíóÇÖó
Úóäú ÇáúÎöÏúãóÉö æóáóßöäú íóßõæäõ ÅÓúÞóÇØðÇ áöÍóÞøöåö Ðóáößó ÈöÇáúãóÇáö
ÇáøóÐöí íóÓúÊóæúÝöíå ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ßóÇäó ÇáúÚóÈúÏõ ÞóÇÆöãðÇ
Úóáóì ÍóÇáöåö ÝóÕóÇáóÍó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö Úóáóì ãóÇáò
íóÓúÊóæúÝöíå ãöäúåõ áöíõÓóáøöãó ÇáúÚóÈúÏó Åáóíúåö¡ ÝóÅöäú ßóÇäóÊú
ÇáúÌöäóÇíóÉõ áóÇ ÊõäúÞöÕõ ÇáúÎöÏúãóÉó ÝóÇáúÃóÑúÔõ áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉöº
áöÃóäøóåõ ÈóÏóáõ ÌõÒúÁò ÝóÇÊó ãöäú ãöáúßöåö æóÙóåóÑó Ãóäøóåõ áóãú íóßõäú
áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö ÍóÞøñ Ýöí Ðóáößó ÇáúÌõÒúÁö Íöíäó áóãú ÊõäúÊóÞóÕú
ÇáúÎöÏúãóÉõ ÈöÝóæóÇÊöåö æóßõáøõ ãóÇáò æõåöÈó áöáúÚóÈúÏö Ãóæú ÊõÕõÏøöÞó
Èöåö Úóáóíúåö Ãóæú ÇßúÊóÓóÈóåõ Ýóåõæó áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉöº áöÃóäøó
ÇáúßóÓúÈó íõãúáóßõ Èöãöáúßö ÇáÑøóÞóÈóÉö¡ æóåõæó ÇáúãõÎúÊóÕøõ Èöãöáúßö
ÇáÑøóÞóÈóÉö¡ æóáóæú ßóÇäó ãóßóÇäõ ÇáúÚóÈúÏö ÃóãóÉð ßóÇäó ãóÇ æóáóÏóÊú
ãöäú æóáóÏò áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉöº áöÃóäøóåõ ÊóæóáøóÏó ãöäú ÚóíúäöåóÇ
æóÚóíúäõåóÇ ãöáúßõ ÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö æóäóÝóÞóÉõ ÇáúÚóÈúÏö æóßöÓúæóÊõåõ
Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉöº áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäú
ÇÓúÊöÎúÏóÇãöåö ÅÐóÇ ÃóäúÝóÞó Úóáóíúåö¡ ÝóÅöäøó ÇáúÚóÈúÏó áóÇ íóÞúæóì
Úóáóì ÇáúÎöÏúãóÉö ÅáøóÇ ÈöÐóáößó¡ æóåõæó ÃóÍóÞøõ ÈöÎöÏúãóÊöåö
ÝóíóáúÒóãõåõ äóÝóÞóÊõåõ ßóÇáúãõÓúÊóÚöíÑö¡ ÝóÅöäøóåõ íõäúÝöÞõ Úóáóì
ÇáúãõÓúÊóÚóÇÑö æóíóäúÊóÝöÚõ Èöåö¡ æóÅöäú ÃóÈóì Ãóäú íõäúÝöÞó ÑóÏøóåõ
Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö ÝóíóáúÒóãõåõ äóÝóÞóÊõåõ¡ ÝóåóÐóÇ ßóÐóáößó ÃóíúÖðÇ.
ÝóÅöäú ßóÇäó ÃóæúÕóì ÈöÎöÏúãóÉö ÚóÈúÏò ÕóÛöíÑò æóÈöÑóÞóÈóÊöåö áöÂÎóÑó¡
æóåõæó íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÝóäóÝóÞóÊõåõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö
ÍóÊøóì íõÏúÑößó ÇáúÎöÏúãóÉó¡ ÝóÅöÐóÇ ÎóÏóãó ÕóÇÑóÊú äóÝóÞóÊõåõ Úóáóì
ÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉöº áöÃóäøó ÈöÇáäøóÝóÞóÉö Úóáóíúåö Ýöí ÍóÇáóÉö
ÇáÕøöÛóÑö Êóäúãõæ ÇáúÚóíúäõ æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ Ýöí Ðóáößó áöÕóÇÍöÈö
ÇáÑøóÞóÈóÉö¡ æóÅöÐóÇ ÕóÇÑó ÈöÍóíúËõ íóÎúÏõãõ Ýóåõæó ÈöÇáäøóÝóÞóÉö
íóÊóÞóæøóì Úóáóì ÇáúÎöÏúãóÉö æóÇáúãóäúÝóÚóÉõ Ýöí Ðóáößó áöÕóÇÍöÈö
ÇáúÎöÏúãóÉö ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáäøóÝóÞóÉõ Úóáóíúåö¡ Ëõãøó äóÝóÞóÉõ
Çáúãóãúáõæßö Úóáóì ÇáúãóÇáößö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÃóÕúáö ÅáøóÇ Ãóäú íóÕöíÑó
ãõÚóÏøðÇ áöÇäúÊöÝóÇÚö ÇáúÛóíúÑö Èöåö ÝóÍöíäóÆöÐò Êóßõæäõ ÇáäøóÝóÞóÉõ
Úóáóì ÇáúãõäúÊóÝöÚö ßóÇáúãóæúáóì ÅÐóÇ ÒóæøóÌó ÃóãóÊóåõ æóáóãú
íõÈóæøöÆúåóÇ ÈóíúÊðÇ ßóÇäóÊú äóÝóÞóÊõåóÇ Úóáóì Çáúãóæúáóì¡ ÝóÅöäú
ÈóæøóÃóåóÇ ãóÚó ÇáÒøóæúÌö ÈóíúÊðÇ ßóÇäóÊú äóÝóÞóÊõåóÇ Úóáóì ÇáÒøóæúÌö¡
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÏóÇÈøóÉò áöÑóÌõáò æóÈöÙóåúÑöåóÇ¡ æóãóäúÝóÚóÊöåóÇ
áöÂÎóÑó ßóÇäóÊú ãöËúáó ÇáúÚóÈúÏö ÓóæóÇÁð áöÇÓúÊöæóÇÆöåöãóÇ Ýöí
ÇáúãóÚúäóì.
æóÅöÐóÇ ßóÇäó áöÑóÌõáò ËóáóÇËóÉõ ÃóÚúÈõÏò ÝóÃóæúÕóì ÈöÑóÞóÈóÉö
ÃóÍóÏöåöãú áöÑóÌõáò æóÈöÎöÏúãóÉö ÂÎóÑó áöÑóÌõáò ÂÎóÑó æóáóÇ ãóÇáó áóåõ
ÛóíúÑóåõãú æóÞöíãóÉõ ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö ÎóãúÓõãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò
æóÞöíãóÉõ ÇáúãõæÕóì ÈöÑóÞóÈóÊöåö ËóáóËõãöÇÆóÉò æóÞöíãóÉõ ÇáúÈóÇÞöí
ÃóáúÝñ ÝóÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ËóãóÇäöíóÉö ÃóÓúåõãò ÎóãúÓóÉñ
áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí ÎöÏúãóÉö ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö
Ýóíóßõæäõ áóåõ ãöäú ÎöÏúãóÊöåö ËóáóÇËóÉõ ÃóíøóÇãò æóáöáúæóÑóËóÉö íóæúãñ
æóíóßõæäõ áöáúÂÎóÑö ãöäú ÑóÞóÈóÉö ÚóÈúÏöåö ãöÇÆóÊóÇäö æóÎóãúÓóÉñ
æóÚöÔúÑõæäóº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí ÇáöÇÚúÊöÈóÇÑö ãöäú
ÇáËøõáõËö æóÇáúãõÖóÇÑóÈóÉõ ÈöåóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö
æóÌõãúáóÉõ ÇáúãóÇáö ÃóáúÝñ æóËóãóÇäöãöÇÆóÉò ÝóæóÕöíøóÉõ ßõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ßóÇäóÊú ÈöÃóÞóáøó ãöäú ÇáËøõáõËö ÝóíóÖúÑöÈõ ßõáøõ æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÈöÌóãöíÚö æóÕöíøóÊöåö æóÞöíãóÉõ ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì
ÈöÎöÏúãóÊöåö ÎóãúÓõãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò ÝóíóÖúÑöÈõ
(27/186)
ÕóÇÍöÈõåóÇ Ýöí ÇáËøõáõËö ÈöÐóáößó
æóÕóÇÍöÈõ ÇáÑøóÞóÈóÉö ÈöËõáõËö ãóÇáöåö¡ ÝóÅöÐóÇ ÌóÚóáúÊ ßõáøó ãöÇÆóÉò
ÓóåúãðÇ ßóÇäó ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ËóãóÇäöíóÉò¡ Ëõãøó ËõáõËõ
ÇáúãóÇáö ÈöÞóÏúÑö ËóáóÇËóÉö ÃóÑúÈóÇÚö ÇáúæóÕöíøóÊóíúäöº áöÃóäøó ËõáõËó
ÇáúãóÇáö ÓöÊøõãöÇÆóÉò æóãóÈúáóÛõ ÇáúæóÕöíøóÊóíúäö ËóãóÇäöãöÇÆóÉò
æóíõÞóÏøöÑõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚö æóÕöíøóÊöåö
Ýöí ÇáúÍóÇáö ÝóíóÌúÊóãöÚõ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö ÍóÞøõ
ÇáúæóÑóËóÉö æóÍóÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÎöÏúãóÊöåö ÍóÞøõåõ Ýöí ËóáóÇËóÉö
ÃóÑúÈóÇÚöåö æóÍóÞøõ ÇáúæóÑóËóÉö Ýöí ÇáÑøõÈõÚö ÝóáöåóÐóÇ ÞóÇáó íóÎúÏõãõ
ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÎöÏúãóÊöåö ËóáóÇËóÉó ÃóíøóÇãò æóÇáúæóÑóËóÉó íóæúãðÇ
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö ËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚö ÑóÞóÈóÉö ÚóÈúÏöåö æóÐóáößó
ãöÇÆóÊóÇäö æóÎóãúÓóÉñ æóÚöÔúÑõæäó¡ ÝóÅöÐóÇ ãóÇÊó ÕóÇÍöÈõ ÇáúÎöÏúãóÉö
ÇÓúÊóßúãóáó ÕóÇÍöÈõ ÇáÑøóÞóÈóÉö ÚóÈúÏóåõ ßõáøóåõº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ÞóÏú ÈóØóáóÊú æóÌóãöíÚõ ÇáúÚóÈúÏö áöáúÂÎóÑö ÎóÇÑöÌñ ãöäú
ÇáËøõáõËö æóÒöíóÇÏóÉñ.
æóßóÐóáößó Åäú ãóÇÊó ÇáúÚóÈúÏõ ÇáøóÐöí ßóÇäó íóÎúÏõãõº áöÃóäøó
ÈöãóæúÊöåö ÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö æóÕóÇÑó ÇáúãóíøöÊõ ßóÃóäú
áóãú íóßõäú ÝóíóÈúÞóì ÇáÓøóÇáöãõ áöáúæóÑóËóÉö ÚöäúÏó ÇáÊøóÓóÇæöí ÃóáúÝõ
ÏöÑúåóãò Ýóíõãúßöäõ ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö Ýöí ÚóÈúÏò íõÓóÇæöí
ËóáóËóãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãòº áöÃóäøó Ðóáößó Ïõæäó ÇáËøõáõËö¡ æóáóæú ßóÇäóÊú
ÞöíãóÉõ ÇáúÚóÈúÏö ÓóæóÇÁð ßóÇäó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö äöÕúÝõ ÎöÏúãóÉö
ÇáúÚóÈúÏö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö äöÕúÝõ ÑóÞóÈóÉö ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøó
ÍóÞøóåõãóÇ Ýöí ÇáËøõáõËö ÓóæóÇÁñ æóÇáËøõáõËõ ÈöÞóÏúÑö ÑóÞóÈóÉò æóÇÍöÏóÉò
ÝóíóäúÝõÐõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÇáúæóÕöíøóÉõ Ýöí äöÕúÝö ÇáËøõáõËö
ãöãøóÇ ÃóæúÕóì áóåõ¡ æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÇáúÚóÈöíÏö ßõáøöåöãú áöÕóÇÍöÈö
ÇáÑøóÞóÈóÉö æóÈöÎöÏúãóÉö ÃóÍóÏöåöãú áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö áóãú íóÖúÑöÈú
ÕóÇÍöÈõ ÇáÑøöÞóÇÈö ÅáøóÇ ÈöÞöíãóÉö æóÇÍöÏò ãöäúåõãú æóíóÖúÑöÈõ ÇáúÂÎóÑõ
ÈöÞöíãóÉö ÇáúÂÎóÑö Ýóíóßõæäõ åóÐóÇ ßóÇáúÈóÇÈö ÇáøóÐöí ÞóÈúáóåõ¡ æóåõæó
Þóæúáõ ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÈöäóÇÁð Úóáóì Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúÚóíúäö
ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÚöäúÏó ÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö
ÊóÈúØõáõ ÖóÑúÈðÇ æóÇÓúÊöÍúÞóÇÞðÇ¡ æóáóæú ßóÇäõæÇ íóÎúÑõÌõæäó ãöäú
ÇáËøõáõËö ßóÇäó áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö ãóÇ ÃóæúÕóì áóåõ Èöåö ãöäú
ÇáÑøöÞóÇÈö æóáöÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö ãóÇ ÃóæúÕóì áóåõ Èöåö áöÇÊøöÓóÇÚö
ãóÍóáøö ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóíóÌúÊóãöÚõ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúæóÇÍöÏö ÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈöÑóÞóÈóÊöåö æóÈöÎöÏúãóÊöåö¡ ÝóÅöÐóÇ ãóÇÊó ÕóÇÍöÈõ ÇáúÎöÏúãóÉö ÑóÌóÚó
Ðóáößó Åáóì ÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö.
æóáóæú áóãú íóßõäú áóåõ ãóÇáñ ÛóíúÑõåõãú ÝóÃóæúÕóì ÈöËõáõËö ßõáøö ÚóÈúÏò
ãöäúåõãú áöÝõáóÇäò æóÃóæúÕóì ÈöÎöÏúãóÉö ÃóÍóÏöåöãú ÈöÚóíúäöåö áöÝõáóÇäò¡
ÝóÅöäøóåõ íóÞúÓöãõ ÇáËøõáõËó ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ÎóãúÓóÉò áöÕóÇÍöÈö
ÇáúÎöÏúãóÉö ËóáóÇËóÉõ ÃóÎúãóÇÓö ÇáËøõáõËö Ýöí ÎöÏúãóÉö Ðóáößó ÇáúÚóÈúÏö
æóáöáúÂÎóÑö ÎõãõÓóÇ ÇáËøõáõËö Ýöí ÇáúÚóÈúÏóíúäö ÇáúÈóÇÞöíóíúäö Ýöí ßõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÎõãõÓõ ÑóÞóÈóÉòº áöÃóäøó ÍóÞøó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö ÊõÞóÏøóãõ Úóáóì ÍóÞøö
ÇáúÂÎóÑö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ßóÇäó ÇáúÚóÈúÏõ æóÇÍöÏðÇ ÝóÃóæúÕóì
ÈöÎöÏúãóÊöåö áöÑóÌõáò æóÈöÑóÞóÈóÊöåö áöÂÎóÑó áóÇ ÊóËúÈõÊõ ÇáúãõÒóÇÍóãóÉõ
áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö ãóÚó ÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö Ýöíåö ÝóßóÐóáößó åóÇåõäóÇ
ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöËõáõËö ßõáøö ÚóÈúÏò áóÇ íõÒóÇÍöãõ ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí ÇáËøõáõËö ÈöÔóíúÁò ãöäú æóÕöíøóÊöåö Ýöí åóÐóÇ
ÇáúÚóÈúÏö¡ æóÅöäøóãóÇ íõÒóÇÍöãõåõ æóÕöíøóÊõåõ Ýöí ÇáúÚóÈúÏóíúäö
ÇáúÂÎóÑóíúäö¡ æóÞóÏú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËõáõËö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ¡
ÝóÅöÐóÇ ÌóÚóáúäóÇ ßõáøó ËõáõËò ÓóåúãðÇ ßóÇäó ÍóÞøõåõ Ýöí Óóåúãóíúäö
æóÍóÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí ËóáóÇËóÉò
(27/187)
ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú
Úóáóì ÎóãúÓóÉò æóÇáËøõáõËõ ÈöÞóÏúÑö ÑóÞóÈóÉò æóÇÍöÏóÉò ÝóáöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ËóáóÇËóÉõ ÃóÎúãóÇÓö Ðóáößó ßõáøöåö Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì
ÈöÎöÏúãóÊöåö æóÇÌúÊóãóÚó Ýöíåö ÍóÞøõåõ æóÍóÞøõ ÇáúæóÑóËóÉö æóÐóáößó Ýöí
ÎóãúÓóÉò ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúãõåóÇíóÃóÉõ Ýöí ÇáúÎöÏúãóÉö Úóáóì ÎóãúÓóÉö
ÃóíøóÇãò íóÎúÏõãõ ÇáúæóÑóËóÉó íóæúãóíúäö æóÇáúãõæÕóì áóåõ ËóáóÇËóÉó
ÃóíøóÇãò æóíóßõæäõ áöáúÂÎóÑö ÎõãõÓóÇ ÇáËøõáõËö Ýöí ÇáúÚóÈúÏóíúäö
ÇáúÈóÇÞöíóíúäö ÝóíóÓúáóãõ áóåõ ãöäú ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÎõãõÓõ
ÇáÑøóÞóÈóÉö¡ æóáóæú ßóÇäó ÃóæúÕóì ÈöËõáõËö ãóÇáöåö áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøöÞóÇÈö
æóÈöÎöÏúãóÉö ÃóÍóÏöåöãú ÈöÚóíúäöåö áöÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö æóáóÇ ãóÇáó
áóåõ ÛóíúÑóåõãú ÞõÓøöãó ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóíúäöº áöÃóäøó
ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöËõáõËö ãóÇáò íõÒóÇÍöãõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí
ÇáËøõáõËö ÈöæóÕöíøóÊöåö Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ßóÇäó ÇáúÚóÈúÏõ æóÇÍöÏðÇ ÝóÃóæúÕóì
ÈöÎöÏúãóÊöåö áöÅöäúÓóÇäò æóÈöËõáõËö ãóÇáöåö áöÂÎóÑó ÊóËúÈõÊõ
ÇáúãõÒóÇÍóãóÉõ ÈóíúäóåõãóÇ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÈöæóÕöíøóÊöåöãóÇ¡ æóåóÐóÇ
áöÃóäøó ÇáúÎöÏúãóÉó ÊóÊóäóÇæóáõåóÇ ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöËõáõËö ÇáúãóÇáö ßóãóÇ
ÊóÊóäóÇæóáõ ÇáÑøóÞóÈóÉóº áöÃóäøó Ðóáößó ãöäú ãóÇáöåö ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúÃóæøóáö¡ ÝóÅöäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö áóÇ ÊóÊóäóÇæóáõ
ÇáúÎöÏúãóÉó ÈöÍóÇáòº áöÃóäøó ÇáúÎöÏúãóÉó ÛóíúÑõ ÇáÑøóÞóÈóÉö. ÅÐóÇ ËóÈóÊó
åóÐóÇ ÝóäóÞõæáõ ÍóÞøõåõãú Ýöí ÇáËøõáõËö Úóáóì ÇáÓøóæóÇÁö ÝóíõÞúÓóãõ
ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóíúäö ÝóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó ÇáúÎöÏúãóÉö
Ýóåõæó Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö æóÐóáößó äöÕúÝõåõ æóãóÇ
ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó ÇáËøõáõËö¡ æóåõæó äöÕúÝõ ÇáúÚóÈúÏö ßóÇäó áóåõ
æóÇáúÚóÈöíÏõ ÇáËøóáóÇËóÉõ Ýöí ßõáøö ÚóÈúÏò ËõáõËõ Ðóáößó ÇáËøõáõËö
Ýóíóßõæäõ Ïõæäó ÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö Ýöí
ßõáøö ÓöÊøóÉö ÃóíøóÇãò íóÎúÏõãõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ËóáóÇËóÉð
æóÇáúæóÑóËóÉó íóæúãóíúäö æóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö íóæúãðÇ ÍóÊøóì
íóãõæÊó ÕóÇÍöÈõ ÇáúÎöÏúãóÉö¡ ÝóÅöÐóÇ ãóÇÊó ÈóØóáóÊú æóÕöíøóÊõåõ
ÝóÒóÇáóÊú ãõÒóÇÍóãóÊõåõ Ýóíóßõæäõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöËõáõËö ÇáúãóÇáö
ÌóãöíÚó æóÕöíøóÊöåö¡ æóåõæó ËõáõËõ ßõáøö ÚóÈúÏò ãöäú ÇáúÚóÈöíÏö
ÇáËøóáóÇËóÉö.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÎöÏúãóÉö ÚóÈúÏöåö áöÑóÌõáò æóÈöÛóáøóÊöåö áöÂÎóÑó¡
æóåõæó íõÎúÑöÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö¡ ÝóÅöäøóåõ íóÎúÏõãõ ÕóÇÍöÈó ÇáúÎöÏúãóÉö
ÔóåúÑðÇ æóíóÛõáøõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö ÔóåúÑðÇ áöÇÓúÊöæóÇÁö
ÍóÞøöåöãóÇ Ýöíåö ÅáøóÇ Ãóäøóåõ Ýöí ÇáúÎöÏúãóÉö ÌóÚóáó ÇáúãõäóÇæóÈóÉó
ÈöÇáúÃóíøóÇãö áöÊóíóÓøõÑö Ðóáößó¡ æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÛúáóÇáö ÌóÚóáó
ÇáäøóæúÈóÉó ÈöÇáÔøõåõæÑöº áöÃóäøó ÇÓúÊöÛúáóÇáó ÇáúÚóÈúÏö áóÇ íóßõæäõ
ÚóÇÏóÉð ÝöíãóÇ Ïõæäó ÇáÔøóåúÑö æóíóÊóÚóÐøóÑõ ÇÓúÊöÛúáóÇáõåõ Ýöí ßõáøö
äóæúÈóÉò ÅÐóÇ ÌõÚöáóÊú ÈöÇáúÃóíøóÇãö¡ æóÝöí ßõáøö ÔóåúÑò ØóÚóÇãõåõ Úóáóì
ãóäú áóåõ ãóäúÝóÚóÊõåõº áöÃóäøó ÇáúÛõÑúãó ãõÞóÇÈóáñ ÈöÇáúÛõäúãö
æóÈöÇáäøóÝóÞóÉö íóÊóæóÕøóáõ Åáóì ÇáúÎöÏúãóÉö æóÇáúÚóãóáö æóßöÓúæóÊõåõ
ÚóáóíúåöãóÇ äöÕúÝóÇäö áöÇÓúÊöæóÇÁö ÍóÞøöåöãóÇ Ýöíåö æóÊóÚóÐøõÑö
ÊóÌúÏöíÏö ÇáúßöÓúæóÉö Ýöí ßõáøö äóæúÈóÉò¡ æóÅöäú Ìóäóì ÇáúÚóÈúÏõ
ÌöäóÇíóÉð Þöíáó áóåõãóÇ ÇÝúÏöíóÇåõº áöÃóäøó ÊóãúáöíßóåõãóÇ ãöäú
ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÍóÞøöåöãóÇ íóßõæäõ ÈöÇáúÝöÏóÇÁö¡ ÝóÅöäú ÃóÈóíóÇ ÝóÝóÏóÇåõ
ÇáúæóÇÑöËõ ÈóØóáóÊú æóÕöíøóÊõåõãóǺ áöÃóäøóåõãóÇ Íöíäó ÃóÈóíóÇ
ÇáúÝöÏóÇÁó¡ ÝóÞóÏú ÑóÖöíóÇ ÈöÏóÝúÚöåö æóÕóÇÑó Ýöí Íõßúãö ÇáúãõÓúÊóåúáóßö
Ýöí ÍóÞøöåöãóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ÏõÝöÚó ÈöÌöäóÇíóÊöåö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ãöäú ÛóáøóÉö ÚóÈúÏöåö ßõáøó ÔóåúÑò ÈöÏöÑúåóãò
æóáöáúÂÎóÑö ÈöËõáõËö ãóÇáöåö æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑó ÇáúÚóÈúÏö ÝóËõáõËõ
ÇáúÚóÈúÏö ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉóº áöÃóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÛóáøóÉö ÇáúÚóÈúÏö ßóÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÑóÞóÈóÊöåö Ýöí
ÇáöÇÚúÊöÈóÇÑö ãöäú ÇáËøõáõËö ÝóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÛóáøóÉö ãõæÕðì áóåõ
ÈöÌóãöíÚö
(27/188)
ÇáúãóÇáö¡ æóãöäú ÃóÕúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÚöäúÏó ÚóÏóãö
ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÊóÈúØõáõ Ýöí ÍóÞøö ÇáÖøóÑúÈö ÝóáöåóÐóÇ ÞóÇáó: ÇáËøõáõËó
ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö ÝóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó ÇáËøõáõËö Ýóåõæó áóåõ æóãóÇ
ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó ÇáúÛóáøóÉö ÇÓúÊóÛóáøó ÈöÍóÓóÈö ÛóáøóÊöåö æóíõäúÝöÞõ
Úóáóíúåö ãöäúåóÇ¡ ßõáøõ ÔóåúÑò ÏöÑúåóãñ ßóãóÇ áóæú ÃóæúÕóì¡ æóÅöäøóãóÇ
íóÍúÈöÓó ÌóãöíÚó Êöáúßó ÇáúÛóáøóÉö áöÌóæóÇÒö Ãóäú íóãúÑóÖó Ãóæú
íóÊóÚóØøóáó ÝóáóÇ íóÚúãóáõ Ýöí ÈóÚúÖö ÇáÔøõåõæÑö æóíóÍúÊóÇÌõ Åáóì
ÇáúÅöäúÝóÇÞö Úóáóíúåö ãöãøóÇ åõæó ãóÍúÈõæÓñ áöÍóÞøöåö¡ ÝóÅöäú ãóÇÊó¡
æóÞóÏú ÈóÞöíó ãöäúåóÇ ÔóíúÁñ ÑóÏøó Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö æóíóÑúÌöÚõ
Úóáóíúåö ÃóíúÖðÇ ãöãøóÇ íõÍúÈóÓõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö ãöäú ÑóÞóÈóÉö
ÇáúÚóÈúÏöº áöÃóäøó æóÕöíøóÊóåõ ÈóØóáóÊú ÈöãóæúÊöåö¡ ÝóÅöäøó ÍóÞøóåõ Ýöí
ÈóÏóáö ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóåöíó ÇáúÛóáøóÉõ¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó æóÇÑöËóåõ
áóÇ íóÎúáõÝõåõ ÝöíãóÇ áóåõ ãöäú ÇáúÍóÞøö Ýöí ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóßóÐóáößó
Ýöí ÈóÏóáöåóÇ¡ æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõ áóãú íóÕöÑú ãóãúáõæßðÇ áóåõ æóáóßöäú
ËóÈóÊó áóåõ ÍóÞøñ íõÓúÊóÍóÞøõ Ãóäú áóæú ÈóÞöíó ÍóíøðÇ æóãöËúáõ åóÐóÇ áóÇ
íõæÑóËõ¡ æóÅöÐóÇ ÈóØóáóÊú æóÕöíøóÊõåõ æóÒóÇáóÊú ãõÒóÇÍóãóÊõåõ Óóáøóãó
ÌóãöíÚó ÇáËøõáõËö áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö æóÇáúãóÍúÈõæÓõ ãöäú ÇáúÛóáøóÉö
ÈóÏóáõ ãóäúÝóÚóÉö ÌõÒúÁò ãöäú ÇáËøõáõËö Ýóíóßõæäõ áöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÛóáøóÉö ÏóÇÑöåö æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑóåóÇ
ÝóÇÍúÊóÇÌóÊú ÇáúæóÑóËóÉõ Åáóì ÓõßúäóÇåóÇ ÞõÓöãóÊú ÇáÏøóÇÑõ ÃóËúáóÇËðÇ
æóíóßõæäõ áöáúæóÑóËóÉö ËõáõËóÇåóÇ æóÇÓúÊóÛóáøó ËõáõËóåóÇ ÕóÇÍöÈõ
ÇáúÛóáøóÉöº áöÃóäøó ÇáÏøóÇÑó ÊóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó æóËõáõËóÇåóÇ ÎóÇáöÕõ
ÍóÞøö ÇáúæóÑóËóÉö ÝóíóÌöÈõ Êóãúßöíäõåõãú ãöäú ÕóÑúÝö äóÕöíÈöåöãú Åáóì
ÍóÇÌóÊöåöãú¡ æóåõæó ÇáÓøõßúäóì¡ æóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ Ðóáößó ÈöÇáúÞöÓúãóÉö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÛóáøóÉö ÏóÇÑöåö æóáöÂÎóÑó ÈöÚóÈúÏò æóáöÂÎóÑó
ÈöËóæúÈò¡ ÝóÅöäøó ËõáõËó ãóÇáö ÇáúãóíøöÊö íõÞúÓóãõ Èóíúäóåõãú íóÖúÑöÈõ
Ýöíåö ßõáøõ æóÇÍöÏò ÈöãóÇ Óõãøöíó áóåõ ÝóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÕóÇÍöÈó ÇáÏøóÇÑö
ßóÇäó áóåõ ÛóáøóÉõ Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúãõæÕóì ÃóæúÌóÈóåõ áóåõ ÝóíóÕöíÑõ
Åáóíúåö Åáóì Ãóäú íóãõæÊó ÕóÇÍöÈõ ÇáúÛóáøóÉö ÝóÍöíäóÆöÐò ÊóÈúØõáõ
æóÕöíøóÊõåõ æóíõÞúÓóãõ ÇáËøõáõËõ Èóíúäóåõãú æóÈóíúäó ãóäú ÈóÞöíó ãöäú
Ãóåúáö ÇáúæóÕöíøóÉö áöÒóæóÇáö ãõÒóÇÍóãóÊöåö ÅáøóÇ Ãóäøó åóÇåõäóÇ Åäú
ßóÇäó ÍóÕóáó ãöäú ÇáúÛóáøóÉö ÔóíúÁñ ÞóÈúáó ãóæúÊöåö Ýóåõæó áöæóÑóËóÊöåöº
áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ãóÇáößðÇ áöãóÇ ÍóÕóáó ãöäú ÇáúÛóáøóÉö ÍóÊøóì íóÊóãóßøóäó
ãöäú ÇÓúÊöíÝóÇÆöåóÇ Ýöí ÇáúÍóÇáö¡ æóåõæó Úóíúäñ ÝóíóÎúáõÝõåõ æóÇÑöËõåõ
ÝöíåóÇ.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÛóáøóÉö ÏóÇÑöåö æóÚóÈúÏöåö Ýöí ÇáúãóÓóÇßöíäö ÌóÇÒó
æóáóÇ íóÌõæÒõ Ðóáößó Ýöí ÇáÓøõßúäóì æóÇáúÎöÏúãóÉö ÅáøóÇ áöÅöäúÓóÇäò
ãóÚúáõæãòº áöÃóäøó ÇáúÛóáøóÉó Úóíúäõ ãóÇáò íõÊóÕóÏøóÞõ Èöåö¡ æóåóÐóÇ
æóÕöíøóÉñ ÈöÇáÊøóÕóÏøõÞö Úóáóì ÇáúãóÓóÇßöíäö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáÓøõßúäóì
æóÇáúÎöÏúãóÉõ áóÇ íõÊóÕóÏøóÞõ ÈöåöãóÇ Èóáú ÊõÚóÇÑõ ÇáúÚóíúäõ
áöÃóÌúáöåöãóÇ æóÇáúÅöÚóÇÑóÉõ áóÇ Êóßõæäõ ÅáøóÇ ãöäú ÅäúÓóÇäò ãóÚúáõæãò¡
Ëõãøó ÇáúãóÓóÇßöíäõ ãõÍúÊóÇÌõæäó Åáóì ãóÇ íóÓõÏøõ ÎõáøóÊóåõãú æóíóÍúÕõáõ
Ðóáößó áóåõãú ÈöÇáúÛóáøóÉö æóÞóáøó ãóÇ íóÍúÊóÇÌõæäó Åáóì ÇáúÎöÏúãóÉö
æóÇáÓøõßúäóì¡ æóÞóÈúáõ íóäúÈóÛöí Ãóäú íóÌõæÒóÇ Úóáóì ÞöíóÇÓö ãóäú
íõÌöíÒõ ÇáúæóÞúÝó¡ ÝóÅöäøó åóÐóÇ Ýöí ãóÚúäóì æóÞúÝò Úóáóì ÇáúãóÓóÇßöíäö.
æóãóäú ÃóæúÕóì ÈöÙóåúÑö ÏóÇÈøóÊöåö áöÅöäúÓóÇäò ãóÚúáõæãò íóÑúßóÈõåóÇ Ýöí
ÍóÇÌóÊöåö ãóÇ ÚóÇÔó Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ æóÕöíøóÉñ ÈöÇáúÅöÚóÇÑóÉö
ãöäúåõ¡ æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÙóåúÑöåóÇ áöáúãóÓóÇßöíäö Ãóæú Ýöí ÓóÈöíáö
Çááøóåö - ÊóÚóÇáóì - ßóÇäó ÈóÇØöáðÇ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí
íõæÓõÝó¡ æóÞóÇáó ãõÍóãøóÏñ åõæó ÌóÇÆöÒñ¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøó ãöäú ÃóÕúáö
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøó
(27/189)
ÇáúæóÞúÝó áóÇ íóÊóÚóáøóÞõ Èöåö
ÇááøõÒõæãõ¡ æóÃóäøó æóÞúÝó ÇáúãóäúÞõæáö áóÇ íóÌõæÒõ¡ æóÅöäú ßóÇäó
ãõÖóÇÝðÇ Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡ æóåõæó Þóæúáõ ÃóÈöí íõæÓõÝó¡
ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò æóÞúÝõ ÇáúãóäúÞõæáö ÌóÇÆöÒñ ÝöíãóÇ åõæó
ãõÊóÚóÇÑóÝñ Èóíøóäó Ðóáößó Ýöí ÇáÓøöíóÑö ÇáúßóÈöíÑö æóÑóæóì Ýöíåö Ãóäøó
ÇÈúäó ÚõãóÑó - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - ãóÇÊó Úóäú ËóáóËöãöÇÆóÉö ÝóÑóÓò
æóäóíøöÝò æóãöÇÆóÊóíú ÈóÚöíÑò ãóßúÊõæÈñ Úóáóì ÃóÝúÎóÇÐöåóÇ ÍóÈúÓñ
áöáøóåö - ÊóÚóÇáóì - ÝóÌóæøóÒó Ðóáößó ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóáóæú áóãú íõæÕö
Èöåö áöÅöäúÓóÇäò ÈöÚóíúäöåö æóåõãóÇ ÃóÈúØóáóÇ Ðóáößó ÅáøóÇ Ãóäú íõæÕöíó
Èöåö áöÅöäúÓóÇäò ÈöÚóíúäöåö ÝóíóÌõæÒõ ÍöíäóÆöÐò áöÍóÇÌóÊöåö.
æóáóæú ÞóÇáó Ýöí ÕöÍøóÊöåö ÛóáøóÉõ ÏóÇÑöí åóÐöåö Ãóæú ÚóÈúÏöí åóÐóÇ
ÕóÏóÞóÉñ Ýöí ÇáúãóÓóÇßöíäö¡ ÝóÅöäú ÑõÏøóÊú ÈóÚúÏó ãóæúÊöí Ýóåöíó
æóÕöíøóÉñ ãöäú ËõáõËöí ÊõÈóÇÚõ æóíõÊóÕóÏøóÞõ ÈöËóãóäöåóÇ ÌóÇÒó Ðóáößóº
áöÃóäøóÇ ÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇÈúäó ÃóÈöí áóíúáóì áóÇ íõÌóæøöÒõ
ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúÛóáøóÉö ÃóÕúáðÇ ÝóáóÇ íóÃúãóäõ ÇáúãõæÕöí ãöäú Ãóäú
íóÑúÝóÚó æóÑóËóÊõåõ Åáóì ÞóÇÖò íóÚúÊóÞöÏõ Þóæúáóåõ ÝóíõÈúØöáõ
æóÕöíøóÊóåõ ÝóíõÍóÑøóÒõ Úóäú Ðóáößó ÈöãóÇ ÐõßöÑó ãöäú ÇáúæóÕöíøóÉö
ÇáËøóÇäöíóÉö æóÚóáøóÞóåóÇ ÈöÑóÏøö ÇáúÃõæáóì æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÊóÍúÊóãöáõ
ÇáÊøóÚúáöíÞó¡ æóåóÐóÇ ÇáÊøóÚúáöíÞõ Ýöíåö ÝóÇÆöÏóÉõ ÅÈúÞóÇÁö ÇáúÃõæáóìº
áöÃóäøó ÇáúæóÑóËóÉó áóÇ íóÍúÊóÇáõæäó Ýöí ÅÈúØóÇáö ÇáúÃõæáóì ÅÐóÇ
ÚóáöãõæÇ Ãóäøóåõãú áóÇ íóÓúÊóÝöíÏõæäó ÈöÐóáößó ÔóíúÆðÇ¡ Ëõãøó
ÇáúãõÚóáøóÞõ ÈöÇáÔøóÑúØö ÚöäúÏó æõÌõæÏö ÇáÔøóÑúØö ßóÇáúãõäóÌøóÒö¡
ÝóÅöÐóÇ ÑõÏøóÊú ÇáúÃõæáóì æóÌóÈó ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáËøóÇäöíóÉö
ÝóíõÈóÇÚõ ÅÐóÇ ßóÇäó íóÎúÑõÌõ ãöäú ËõáõËöåö æóíõÊóÕóÏøóÞõ ÈöËóãóäöåö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÏóÇÑöåö Ãóæú ÈöÃóÑúÖöåö ÝóÌóÚóáóåóÇ ÍóÈúÓðÇ Úóáóì
ÇáúÂÎóÑö æóÇáúÂÎóÑõ ãöäú æóÑóËóÊöåö áóÇ íõÈóÇÚõ ÃóÈúØóáúÊ Ðóáößó
æóÌóÚóáúÊåóÇ ãöíÑóÇËðÇ áöáúÍóÏöíËö: «áóÇ ÍóÈúÓó Úóäú ÝóÑóÇÆöÖö Çááøóåö -
ÊóÚóÇáóì -» ¡ æóáöÃóäøó åóÐóÇ Ýöí ãóÚúäóì ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúæóÇÑöËö
æóáöÃóäøóåõ Åäú ÌõÚöáó Ýöí ãóÚúäóì ÇáúæóÞúÝö ÝóÇáúæóÞúÝõ Úóáóì ÈóÚúÖö
æóÑóËóÊöåö ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö áóÇ íóÌõæÒõ æóÇáÊøóÃúíöíÏõ ãöäú ÔóÑúØö
ÇáúæóÞúÝö æóáóãú íõæÌóÏú Ðóáößó.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÛóáøóÉö ÏóÇÑöåö áöÅöäúÓóÇäò æóÈöÓõßúäóÇåóÇ áöÂÎóÑó
æóÈöÑóÞóÈóÊöåóÇ áöÂÎóÑó æóåöíó ÇáËøõáõËõ ÝóåóÏóãóåóÇ ÑóÌõáñ ÈóÚúÏó
ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí ÛóÑöãó ÞöíãóÉó ãóÇ åóÏóãó ãöäú ÈöäóÇÆöåóÇ æóÊõÈúäóì
ãóÓóÇßöäó ßóãóÇ ßóÇäóÊú ÝóÊõÄóÌøóÑõ æóíóÃúÎõÐõ ÛóáøóÊóåóÇ ÕóÇÍöÈõ
ÇáúÛóáøóÉö æóíóÓúßõäõåóÇ ÇáúÂÎóÑõº áöÃóäøó ÍóÞøóåõ ßóÇäó ÊóÚóáøóÞó
ÈöÇáúÈöäóÇÁö ÇáúÃóæøóáö ÝóíõÍóæøóáõ Åáóì ÇáúÈóÏóáö¡ æóåõæó ÇáúÞöíãóÉõ
æóØóÑöíÞõ ÅÈúÞóÇÁö ÍóÞøöåöãóÇ ãöäúåõ Ãóäú ÊõÈúäóì ãóÓóÇßöäó ßóãóÇ
ßóÇäóÊú áöíóßõæäó ÇáËøóÇäöí ÞóÇÆöãðÇ ãóÞóÇãó ÇáúÃóæøóáö¡ æóßóÐóáößó
ÇáúÈõÓúÊóÇäõ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÛóáøóÊöåö ÝóÞóØóÚó ÑóÌõáñ äóÎúáóåõ Ãóæú
ÔóÌóÑóåõ æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÛóáøóÉö ÇáúÈõÓúÊóÇäö
ÊóÊóäóÇæóáõ ÇáËøöãóÇÑó ÈöÛóáøóÉö ÇáÏøóÇÑö æóÇáúÚóÈúÏõ íóÊóäóÇæóáõ
ÇáúÃõÌúÑóÉó¡ æóßóÐóáößó ÈöÛóáøóÉö ÇáúÃóÑúÖö ÊóÊóäóÇæóáõ ÇáúÃõÌúÑóÉó
æóÇáúÍöÕøóÉõ ãöäú ÇáúÎóÇÑöÌö ÅÐóÇ æóÞóÚóÊú ãõÒóÇÑóÚóÉð æóÈöÛóáøóÉö
ÇáúÃóãóÉö íóÊóäóÇæóáõ ÇáúÃõÌúÑóÉó Ïõæäó ÇáúæóáóÏö ÍóÊøóì ÅäøóåóÇ áóæú
æóáóÏóÊú áóÇ íóßõæäõ ÇáúæóáóÏõ áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÛóáøóÉö¡ æóÃóäøó ãóÇ
ÊóæóáøóÏó ãöäú ÚóíúäöåóÇ ßóÇáËøöãóÇÑö æóáóßöäú íóÓúÊóÍöÞøõ ÈöãõØúáóÞö
ÇáöÇÓúãö ãóÇ íõØúáóÞõ Úóáóíúåö ÇÓúãõ ÇáúÛóáøóÉö Ýöí ßõáøö ÔóíúÁò ÚóÇÏóÉð
æóÇÓúãõ ÇáúÛóáøóÉö íõØúáóÞõ Úóáóì ÇáËøöãóÇÑö æóáóÇ íõØúáóÞõ Úóáóì
ÃóæúáóÇÏöåóÇ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöËõáõËö ãóÇáöåö æóáöÂÎóÑó ÈöÛóáøóÉö ÏóÇÑöåö
æóÞöíãóÉõ ÇáÏøóÇÑö ÃóáúÝñ æóáóåõ ÃóáúÝóÇäö Óöæóì Ðóáößó ÝóáöÕóÇÍöÈö
ÇáúÛóáøóÉö äöÕúÝõ ÛóáøóÉö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøóåõ ãõæÕðì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö
ãóÚúäðì ßóÇáúãõæÕóì áóåõ ÇáúÂÎóÑö ÈöÇáËøõáõËö ÈóíúäóåõãóÇ
(27/190)
äöÕúÝóÇäö äöÕúÝõåõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö
ßõáøõåõ Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó áóåõ äöÕúÝõ ÛóáøóÉö ÇáÏøóÇÑö
æóáöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö äöÕúÝõ ÇáËøõáõËö ÝöíãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáúãóÇáö
æóÇáÏøóÇÑö¡ Åäú ÔöÆúÊ ÞõáúÊ ÎõãõÓõ Ðóáößó Ýöí ÇáÏøóÇÑö æóÃóÑúÈóÚóÉõ
ÃóÎúãóÇÓöåö Ýöí ÇáúãóÇáöº áöÃóäøóåõ ÔóÑöíßõ ÇáúæóÑóËóÉö ÝóíõÞóÇÓöãõ
ÇáúæóÑóËóÉó ÈöÍóÓóÈö ÇáúãóÇáö æóÇáúãóÇáõ ÇáúãóÞúÓõæãõ Èóíúäóåõ æóÈóíúäó
ÇáúæóÑóËóÉö äöÕúÝõ ÇáÏøóÇÑö æóÞöíãóÊõåõ ÎóãúÓõãöÇÆóÉò æóÃóáúÝóÇäö¡
ÝóÅöÐóÇ ÌóÚóáúÊ ßõáøó ÎóãúÓöãöÇÆóÉò ÓóåúãðÇ ßóÇäóÊú ÃóÎúãóÇÓðÇ¡ æóÅöäú
ÔöÆúÊ ÞõáúÊ ËõáõËóÇ Ðóáößó Ýöí ÇáúãóÇáö æóËõáõËõåõ Ýöí ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó
ãõÒóÇÍóãóÉó ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÛóáøóÉö ÞóÏú ÇäúÚóÏóãóÊú Ýöí äöÕúÝö
ÇáÏøóÇÑö æóÍóÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö Ýöí ËõáõËö ÇáÏøóÇÑö
ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ áóæúáóÇ æóÕöíøóÉõ ÇáúÂÎóÑö áóßóÇäó íóÓúáóãõ áóåõ
ËõáõËõ ÇáÏøóÇÑö¡ ÝóÅöÐóÇ ÝóÑóÛó ãöäú ÍóÞøö ÇáúÂÎóÑö ãöÞúÏóÇÑõ ÍóÞøöåö
æóÒöíóÇÏóÉñ ÃóÎóÐó ÌóãöíÚó ÍöÕøóÊöåö ãöäú ÇáÏøóÇÑö¡ æóåõæó ÇáËøõáõËõ
ãöãøóÇ íóÓúÊóæúÝöíå¡ ÝóÅöÐóÇ ãóÇÊó ÕóÇÍöÈõ ÇáúÛóáøóÉö ÝóáöÕóÇÍöÈö
ÇáËøõáõËö ËõáõËõ ÇáÏøóÇÑö æóÇáúãóÇáöº áöÃóäøó æóÕöíøóÉó ÕóÇÍöÈö
ÇáúÛóáøóÉö ÞóÏú ÈóØóáóÊú¡ ÝóÅöäú ÇõÓúÊõÍöÞøóÊú ÇáÏøóÇÑõ ÈóØóáóÊú
æóÕöíøóÉõ ÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉöº áöÃóäøóåóÇ ßóÇäóÊú æóÕöíøóÉð ÈöÇáúÚóíúäö
ÝóáóÇ ÊóÈúÞóì ÈóÚúÏó ÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÇáúÚóíúäö¡ æóÅöäú áóãú ÊõÓúÊóÍóÞø
æóáóßöäøóåóÇ ÇäúåóÏóãóÊú Þöíáó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö ÇÈúäö äóÕöíÈóß
ãöäúåóÇ æóíóÈúäöí ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö äóÕöíÈóåõ æóÇáúæóÑóËóÉõ äóÕöíÈóåõãú
áöíóÊóãóßøóäó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ãöäú ÇáöÇãúÊöäóÇÚö ÈöäóÕöíÈöåöãú
æóÃóíøõåõãú ÃóÈóì Ãóäú íóÈúäöíó áóãú íõÌúÈóÑú Úóáóì Ðóáößó æóáóãú
íõãúäóÚú ÇáúÂÎóÑõ ãöäú Ãóäú íóÈúäöíó ãóÇ íõÕöíÈõåõ ãöäú Ðóáößó
æóíõÄóÇÌöÑóåõ æóíõÓúßöäóåõº áöÃóäøó ÇáúÂÈöíó ãöäúåõãóÇ ÞóÕóÏó
ÇáúÅöÖúÑóÇÑó ÈöäóÝúÓöåö æóÈöÛóíúÑöåö æóáóåõ Ãóäú íõáúÒöãó ÇáÖøóÑóÑó Ýöí
ÍóÞøö äóÝúÓöåö æóáóíúÓó áóåõ Ãóäú íõáúÒöãó ÇáÖøóÑóÑó ÛóíúÑóåõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÓõßúäóì ÏóÇÑöåö Ãóæú ÈöÛóáøóÊöåóÇ ÝóÇÏøóÚóÇåóÇ
ÑóÌõáñ æóÃóÞóÇãó ÇáúÈóíøöäóÉó ÃóäøóåóÇ áóåõ ÝóÔóåöÏó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÛóáøóÉö Ãóæú ÇáÓøõßúäóì Ãóäøóåõ ÃóÞóÑøó ÃóäøóåóÇ áöáúãóíøöÊö áóãú
ÊóÌõÒú ÔóåóÇÏóÊõåõº áöÃóäøóåõ íóÌõÑøõ Åáóì äóÝúÓöåö ÈöÐóáößó äóÝúÚðÇ¡
æóåõæó Ãóäøóåõ íõãóåøöÏõ ãóÍóáøó ÍóÞøöåö¡ æóßóÐóáößó áóæú ÔóåöÏó
áöáúãóíøöÊö ÈöÏóíúäò Ãóæú ÈöãóÇáò Ãóæú ÈöÞóÊúáò ÎóØóÃò ÝóÔóåóÇÏóÊõåõ
ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøóåõ áóåõ Ýöí ãóÇáö ÇáúãóíøöÊö äóÕöíÈðÇ¡ æóåõæó
ãõÊøóåóãñ Ýöí åóÐöåö ÇáÔøóåóÇÏóÉö¡ ÝóÅöäøó ãóÇáó ÇáúãóíøöÊö ßõáøóãóÇ
ßóËõÑó ßóÇäó ÎóíúÑðÇ áóåõ¡ æóÝöí æóÕöíøóÊöåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÙóåóÑó Úóáóì ÇáúãóíøöÊö Ïóíúäñ ßóÇäó íõÞúÖóì
ãöäú ÇáúãóÔúåõæÏö Èöåö æóíõÓóáøóãõ áóåõ æóÕöíøóÊõåõ ÝóáöåóÐóÇ áóÇ
ÊõÞúÈóáõ ÔóåóÇÏóÊõåõ. æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ ÈöÇáÕøóæóÇÈö.
(27/191)
[ÈóÇÈõ ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÛóáøóÉö ÇáúÃóÑúÖö
æóÇáúÈõÓúÊóÇäö]
ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÛóáøóÉö
ÈõÓúÊóÇäöåö æóáöÂÎóÑó ÈöÑóÞóÈóÊöåö¡ æóåõæó ËõáõËõ ãóÇáöåö ÝóÇáÑøóÞóÈóÉõ
áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö æóÇáúÛóáøóÉõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö ãóÇ ÈóÞöíóº
áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúÛóáøóÉö Ýöí ÇáúÈõÓúÊóÇäö ßóÇáúæóÕöíøóÉö
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö Ýöí ÇáúÚóÈúÏö æóÇáÓøõßúäóì Ýöí ÇáÏøóÇÑö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ
åõäóÇßó Ãóäú íõÞóÏøóãó ÍóÞøõ ÕóÇÍöÈö ÇáúÎöÏúãóÉö æóÇáÓøõßúäóì Úóáóì
ÍóÞøö ÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö æóÅöäøó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãóÇ ÃóæúÕóì
áóåõ Èöåö ÝóåóÐóÇ ãöËúáõåõ æóßóÐóáößó Åäú ÞóÇáó: ËóãóÑóÊõåõ áöÝõáóÇäò¡
Ëõãøó ãóÇÊó æóáóÇ ËóãóÑóÉó Ýöíåö ÝóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó
ÈöÇáúÛóáøóÉö ÊóäúÕóÑöÝõ Åáóì ÇáúãóæúÌõæÏö¡ æóÅöáóì ãóÇ íóÍúÏõËõ ÓóæóÇÁñ
ÞóÇáó: ÃóÈóÏðÇ Ãóæú áóãú íóÞõáúº áöÃóäøó ÇÓúãó ÇáúÛóáøóÉö ÍóÞöíÞóÉñ
áöáúãóæúÌõæÏö æóÇáúÍóÇÏöËö ÌóãöíÚðÇ ÝóÃóãøóÇ ÇáËøóãóÑóÉõ ÇÓúãñ
áöáúãóæúÌõæÏö ÍóÞöíÞóÉð æóáóãú íóÊóäóÇæóáú ÇáúÍóÇÏöËó ÅáøóÇ ãóÌóÇÒðÇ
ÝóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËóãóÑóÉö ÈõÓúÊóÇäöåö æóáóãú íóÞõáú ÃóÈóÏðÇ¡
ÝóÅöäú ßóÇäó Ýöí ÇáúÈõÓúÊóÇäö ËóãóÑóÉñ Íöíäó íóãõæÊõ ÇáúãõæÕöí
ÝóÅöäøóãóÇ íóÓúÊóÍöÞøõ ÇáúãõæÕóì áóåõ Êöáúßó ÇáËøóãóÑóÉó æóáóÇ ÍóÞøó
áóåõ ÝöíãóÇ íóÍúÏõËõ ÈóÚúÏó Ðóáößóº áöÃóäøó ÇááøóÝúÙó ÅÐóÇ ÕóÇÑó
ãõÓúÊóÚúãóáðÇ Ýöí ÍóÞöíÞóÊöåö íóäúÊóÝöí ÇáúãóÌóÇÒõ Úóäúåõ¡ æóÅöÐóÇ áóãú
íóßõäú Ýöí ÇáúÈõÓúÊóÇäö ËóãóÑóÉñ ÚöäúÏó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí Ýóáóãú
íõÓúÊóÚúãóáú ÇááøóÝúÙõ Ýöí ÍóÞöíÞóÊöåö ÝóíóÌöÈõ ÇÓúÊöÚúãóÇáõåõ Ýöí
ÇáúãóÌóÇÒö¡ æóíóßõæäõ áóåõ ãóÇ íóÍúÏõËõ ãöäú ÇáËøöãóÇÑö ãóÇ ÚóÇÔó
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÛóáøóÉö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÞóÇáó: ÃóÈóÏðÇ Ýóáóåõ ÇáúãóæúÌõæÏõ
æóÇáúÍóÇÏöËõ ÃóÈóÏðÇ ÌóãöíÚðÇ Ýöí ÇáúÝóÕúáóíúäöº áöÃóäøóåõ Ýöí
ÇáÊøóäúÕöíÕö Úóáóì ÇáÊøóÃúÈöíÏö Úóãøó ÇáúÅöíÌóÇÈõ ÇáúÍóÇÏöËó
æóÇáúãóæúÌõæÏó æóÇáÓøóÞúíó æóÇáúÎóÑóÇÌó¡ æóãóÇ íõÕúáöÍõåõ æóÚöáóÇÌõ ãóÇ
íõÕúáöÍõåõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉöº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãõäúÊóÝöÚõ
ÈöÇáúÈõÓúÊóÇäö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÕõæÝö Ûóäóãöåö Ãóæú ÈöÃóáúÈóÇäöåóÇ Ãóæú
ÈöÓóãúäöåóÇ Ãóæú ÈöÃóæúáóÇÏöåóÇ ÃóÈóÏðÇ áóãú íóÌõÒú ÅáøóÇ ãóÇ Úóáóì
ÙõåõæÑöåóÇ ãöäú ÇáÕøõæÝö¡ æóãóÇ Ýöí ÖõÑõæÚöåóÇ ãöäú ÇááøóÈóäö æóãöäú
ÇáÓøóãúäö ÇáøóÐöí Ýöí ÇááøóÈóäö ÇáøóÐöí Ýöí ÇáÖøóÑúÚö æóãöäú ÇáúæóáóÏö
ÇáøóÐöí Ýöí ÇáúÈóØúäö íóæúãó íóãõæÊõ ÇáúãõæÕöí æóãóÇ ÍóÏóËó ÈóÚúÏó
Ðóáößó ÝóáóÇ æóÕöíøóÉó áóåõ Ýöíåö¡ æóåóÐóÇ æóÇáúÛóáøóÉõ æóÇáËøóãóÑóÉõ
Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö ÓóæóÇÁñ¡ æóáóßöäøöí ÃóÏøóÚöí ÇáúÞöíóÇÓó Ýöíåö¡
æóÇÓúÊõÍúÓöäó Ðóáößó Þöíáó ãõÑóÇÏõåõ Åäøó ÇáúÞöíóÇÓó Ýöí ÇáËøóãóÑóÉö
æóÇáúÛóáøóÉö Ãóäú áóÇ íõÓúÊóÍóÞøó ÅáøóÇ ÇáúãóæúÌõæÏõ Ýöíåö
(28/2)
ÚöäúÏó ãóæúÊöåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÃóæúáóÇÏöº
áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ íóãúáößõ ÈöÇáúæóÕöíøóÉö ãóÇ åõæó ãóãúáõæßñ áöáúãõæÕöí
æóÇáúÚóíúäõ ÇáúÍóÇÏöËõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö áóÇ Êóßõæäõ ãóãúáõæßóÉð áóåõ
ÝóáóÇ íóÓúÊóÍöÞøõåóÇ ÇáúãõæÕóì áóåõ¡ æóáóßöäøóåõ ÇÓúÊóÍúÓóäó ÝóÞóÇáó:
ÇáËøöãóÇÑõ ÇáøóÊöí ÊóÍúÏõËõ íóÌõæÒõ Ãóäú ÊõÓúÊóÍóÞøó ÈöÅöíÌóÇÈöåö
ÈöÚóÞúÏò ãöäú ÇáúÚõÞõæÏö ßóÇáúãõÚóÇæóÖóÉö Úóáóì Þóæúáö ãóäú íõÌöíÒõåóÇ
ÝóßóÐóáößó íóÌõæÒõ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõåóÇ ÈöÇáúæóÕöíøóÉö ÚöäúÏó ÇáÊøóäúÕöíÕö
Úóáóì ÇáÊøóÃúÈöíÏöº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÃóæúÓóÚõ ÇáúÚõÞõæÏö ÌóæóÇÒðÇ
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ Ýöí ÇáúÈóØúäö¡ ÝóÅöäøó ãöãøóÇ íóÍúÏõËõ ãóÇ áóíúÓó
ÈöãóæúÌõæÏò Ýöí ÇáúÍóÇáö áóÇ íóÌõæÒõ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõåõ ÈöÔóíúÁò ãöäú
ÇáúÚõÞõæÏö¡ æóÇáúæóÕöíøóÉõ äóæúÚñ ãöäú ÇáúÚõÞõæÏö¡ æóÞöíáó Èóáú
ãõÑóÇÏõåõ Ãóäøó ÇáúÞöíóÇÓó Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáÕøõæÝö æóÇááøóÈóäö
æóÇáúæóáóÏö Ãóäú íóÓúÊóÍöÞøó ÇáúãóæúÌõæÏó æóÇáúÍóÇÏöËó ÚöäúÏó
ÇáÊøóäúÕöíÕö Úóáóì ÇáÊøóÃúÈöíÏöº áöÃóäøó ÇáúãóÍóáøó ÇáøóÐöí íóÍúÏõËõ
ãöäúåõ åóÐöåö ÇáÒøóæóÇÆöÏõ íõÌúÚóáõ ãõÈúÞðì Úóáóì ãöáúßö ÇáúãóíøöÊö
ÍõßúãðÇ áöÇÔúÊöÛóÇáöåö ÈöæóÕöíøóÊöåö æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÝöíãóÇ íóÍúÏõËõ
ãöäúåóÇ ÊóÕöíÑõ ßóÇáúãõÖóÇÝö Åáóì ÍóÇáóÉö ÇáúÍõÏõæËö ÝóíóÕöÍøõ Ðóáößó
ßóãóÇ Ýöí ÇáËøöãóÇÑö¡ æóáóßöäøóåõ ÇÓúÊóÍúÓóäó ÝóÞóÇáó: ãóÇ Ýöí ÈõØõæäö
ÇáúÍóíóæóÇäö áóíúÓó æõÓúÚö ÇáúÈóÔóÑö ÅíÌóÇÏõ ãóÇ áóíúÓó ÈöãóæúÌõæÏò
ãöäúåõ ÝóáóÇ íóÕöÍøõ ÅíÌóÇÈõåõ áöáúÛóíúÑö ÈöÔóíúÁò ãöäú ÇáúãóÚúÞõæÏö
ÈöÎöáóÇÝö ÇáËøöãóÇÑö ÝóÅöäøó áöÕõäúÚö ÇáúÚöÈóÇÏö ÊóÃúËöíÑðÇ Ýöí
ÅíÌóÇÏöåöº æóáöåóÐóÇ ÌóÇÒó ÚóÞúÏõ ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö¡ æóåõæó ÔóÑößóÉñ Ýöí
ÇáúÎóÇÑöÌö ÝóíóÕöÍøõ ÅíÌóÇÈõ ÇáúæóÕöíøóÉö ÝöíãóÇ íóÍúÏõËõ ãöäúåõ ÚöäúÏó
ÇáÊøóäúÕöíÕö Úóáóì ÇáÊøóÃúÈöíÏö æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì ÇáúÝóÑúÞö Ãóäøóåõ
áóæú ÃóæúÕóì ÈöíóÏö ÚóÈúÏöåö áöÅöäúÓóÇäò Ãóæú áöÑóÌõáò ÍóíóÇÊõåõ áóÇ
ÊóÕöÍøõ ÇáúæóÕöíøóÉõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÞóæóÇÆöãö ÇáúÎöáóÇÝö Ãóæú ÓóÚóÝö ÇáäøóÎúáö ÕóÍøóÊú
ÇáúæóÕöíøóÉõ ÝóßóÇäó ÇáúÝóÑúÞõ åóÐóÇ Ãóäøó ÓóÚóÝó ÇáäøóÎúáö¡ æóÅöäú
ßóÇäó æóÕúÝðÇ áöáäøóÎúáö ÝóÅöäøóåõ íõÍúÊóãóáõ ÇáÊøóãúáöíßõ ÈöÈóÚúÖö
ÇáúÚõÞõæÏö ÈöÎöáóÇÝö ÃóØúÑóÇÝö ÇáúÍóíóæóÇäö ÝóÅöÐóÇ ÙóåóÑó åóÐóÇ
ÇáúÝóÑúÞõ ÝöíãóÇ åõæó ãóæúÌõæÏñ ãöäúåõãóÇ ÝóßóÐóáößó ÝöíãóÇ íóÍúÏõËõ¡
æóßóÐóáößó áóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöæóáóÏö ÌóÇÑöíóÊöåö ÃóÈóÏðÇ ÝóÅöäøóåõ áóÇ
íõÓúÊóÍóÞøõ ÅáøóÇ ÇáúãóæúÌõæÏõ Ýöí ÇáúÈóØúäö ÚöäúÏó ãóæúÊöåö ÍóÊøóì ÅÐóÇ
æóáóÏóÊú áöÃóÞóáøó ãöäú ÓöÊøóÉö ÃóÔúåõÑò ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö Ýóåõæó áóåõ
ãöäú ÇáËøõáõËö¡ æóÅöÐóÇ æóáóÏóÊúåõ áöÃóßúËóÑó ãöäú ÓöÊøóÉö ÃóÔúåõÑò áóãú
íóßõäú áöáúãõæÕóì áóåõ Ýöíåö ÍóÞøñ æóáóÇ ÝöíãóÇ ÈóÚúÏóåõº áöÃóäøóåõ áóÇ
íóÊóíóÞøóäõ ÈöæõÌõæÏöåö ÚöäúÏó ÇáúãóæúÊö æóÝöí ÇáúæóÕöíøóÉö
ÈöÇáËøóãóÑóÉö ÅÐóÇ ÇõÓúÊõÍöÞøó ÇáúÍóÇÏöËõ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÇáúãõæÕóì áóåõ¡
ÝóÅöäú ãóÇÊó ÞóÈúáó Ãóäú ÊóÍúÏõËó ÇáËøóãóÑóÉõ ÈóØóáóÊú æóÕöíøóÊõåõº
áöÃóäøó ÇáËøóÇÈöÊó áóåõ ÍóÞøõ ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö æóÐóáößó áóÇ íõæÑóËõ
Úóäúåõ.
æóÅöäú ßóÇäó ãóæúÊõåõ ÈóÚúÏó ãóÇ ÃóËúãóÑó ÇáúÈõÓúÊóÇäõ ÝóÊöáúßó
ÇáËøóãóÑóÉõ áöæóÑóËóÊöåöº áöÃóäøó Êöáúßó ÇáúÚóíúäó ÕóÇÑóÊú ãóãúáõæßóÉð
áóåõ ÝóíóÎúáõÝõåõ æóÇÑöËõåõ ÝöíåóÇ (ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ßóÇäó
ÈóÇÚóåõ Ýöí ÍóíóÇÊöåö æóÃóÎóÐó Ëóãóäóåõ ÌóÇÒó ÈóíúÚõåõ¡ æóßóÇäó
ÇáËøóãóäõ áöæóÑóËóÊöåö ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÛóáøóÉö
äóÎúáöåö ÃóÈóÏðÇ áöÑóÌõáò æóáöÂÎóÑó ÈöÑóÞóÈóÊöåóÇ æóáóãú íõÏúÑößú æóáóãú
ÊóÍúãöáú ÝóÇáäøóÝóÞóÉõ Ýöí ÓóÞúíöåóÇ æóÇáúÞöíóÇãõ ÚóáóíúåóÇ Úóáóì
ÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉöº áöÃóäøó ÈöåóÐöåö ÇáäøóÝóÞóÉö íóäúãõæ ãöáúßõåõ æóáóÇ
íóäúÊóÝöÚõ ÕóÇÍöÈõ ÇáúÛóáøóÉö ÈöÐóáößó ÝóáóíúÓó Úóáóíúåö ÔóíúÁñ ãöäú
åóÐöåö ÇáäøóÝóÞóÉö ÝóÅöÐóÇ ÃóËúãóÑóÊú ÝóÇáäøóÝóÞóÉõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö
ÇáúÛóáøóÉöº áöÃóäøó ãóäúÝóÚóÉó Ðóáößó ÊóÑúÌöÚõ Åáóíúåö ÝóÅöäøó
ÇáËøóãóÑóÉó Èöåö ÊóÍúÕõáõ¡ ÝóÅöäú ÍóãóáóÊú ÚóÇãðÇ¡ Ëõãøó ÃóÍóÇáóÊú
Ýóáóãú ÊóÍúãöáú ÔóíúÆðÇ ÝóÇáäøóÝóÞóÉõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóɺ áöÃóäøó
ãóäúÝóÚóÉó Ðóáößó
(28/3)
áöÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö ÝóÇáúÃóÔúÌóÇÑõ
ÇáøóÊöí ãöäú ÚóÇÏóÊöåóÇ Ãóäú ÊóÍúãöáó Ýöí ÓóäóÉò æóáóÇ ÊóÍúãöáõ Ýöí
ÓóäóÉò íóßõæäõ ËöãóÇÑõåóÇ Ýöí ÇáÓøóäóÉö ÇáøóÊöí ÊóÍúãöáõ ÝöíåóÇ æõÌõæÏñ
æóÃóßúËóÑõ ãöäúåóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÊóÍúãöáõ Ýöí ßõáøö ÚóÇãò¡ æóåõæó äóÙöíÑõ
äóÝóÞóÉö ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö ÝóÅöäøóåõ Úóáóì ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÎöÏúãóÉö ÈöÇááøóíúáö æóÇáäøóåóÇÑö ÌóãöíÚðÇ¡ æóÅöäú ßóÇäó åõæó
íóäóÇãõ ÈöÇááøóíúáö æóáóÇ íóÎúÏõãõº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ÇÓúÊóÑóÇÍó
ÈöÇáäøóæúãö ÈöÇááøóíúáö ßóÇäó ÃóÞúæóì Úóáóì ÇáúÎöÏúãóÉö ÈöÇáäøóåóÇÑö¡
ÝóÅöäú áóãú íóÝúÚóáú æóÃóäúÝóÞó ÕóÇÍöÈõ ÇáÑøóÞóÈóÉö ÚóáóíúåóÇ ÍóÊøóì
ÊóÍúãöáó ÝóÅöäøóåõ íóÓúÊóæúÝöí äóÝóÞóÊóåõ ãöäú Ðóáößóº áöÃóäøóåõ ßóÇäó
ãõÍúÊóÇÌðÇ Åáóì ÇáúÅöäúÝóÇÞö áößóíú áóÇ íóÊúáóÝó ãöáúßõåõ ÝóáóÇ íóßõæäõ
ãõÊóÈóÑøöÚðÇ Ýöíåö¡ áóßöäøóåõ íóÓúÊóæúÝöí ÇáäøóÝóÞóÉó ãöäú ÇáËøöãóÇÑö
æóãóÇ íóÈúÞóì ãöäú Ðóáößó Ýóåõæó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöËõáõËö ÛóáøóÉö ÈõÓúÊóÇäöåö ÃóÈóÏðÇ æóáóÇ ãóÇáó
áóåõ ÛóíúÑõåõ ÝóÞóÇÓóãóåõãú ÇáúÈõÓúÊóÇäó ÝóÃóÛóáøó ÃóÍóÏõ ÇáäøóÕöíÈóíúäö
æóáóãú íóÛõáøó ÇáúÂÎóÑõ ÝóÅöäøóåõãú íóÔúÊóÑößõæäó ÝöíãóÇ ÎóÑóÌó ãöäú
ÇáúÛóáøóÉöº áöÃóäøó ÇáúÞöÓúãóÉó Ýöí Ðóáößó ÈóÇØöáóÉñ ÝóÅöäøó ÇáúãõæÕóì
áóåõ ÈöÇáúÛóáøóÉö áóÇ íóãúáößõ ÔóíúÆðÇ ãöäú ÑóÞóÈóÉö ÇáúÈõÓúÊóÇäö
æóÇáúÞöÓúãóÉõ áöÊóãúíöíÒö ãöáúßö ÃóÍóÏöåöãóÇ ãöäú ãöáúßö ÇáúÂÎóÑö¡
æóÐóáößó áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ åóÇåõäóÇ ÝóÊóÈúØõáõ ÇáúÞöÓúãóÉõ¡ æóãóÇ ÍóÕóáó
ãöäú ÇáúÛóáøóÉö íóßõæäõ ãõÔúÊóÑóßðÇ Èóíúäóåõãú ÈöÇáúÍöÕøóÉö¡
æóáöáúæóÑóËóÉö Ãóäú íóÈöíÚõæÇ ËõáúËóíú ÇáúÈõÓúÊóÇäöº áöÃóäøóåõ áóÇ ÍóÞøó
áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöËõáõËö ÇáúÛóáøóÉö Ýöí ËõáúËóíú ÇáúÈõÓúÊóÇäö¡ ÝóÅöÐóÇ
äóÝóÐó ÈóíúÚõåõãú ÞóÇãó ÇáúãõÔúÊóÑöí ãõÞóÇãóåõãú Ýóíóßõæäõ ÔóÑöíßó
ÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÛóáøóÉö ÈõÓúÊóÇäöåö ÇáøóÐöí Ýöíåö áöÑóÌõáò æóÃóæúÕóì
ÈöÛóáøóÊöåö ÃóÈóÏðÇ áóåõ ÃóíúÖðÇ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÇáúãõæÕöí æóáóÇ ãóÇáó áóåõ
ÛóíúÑõåõ æóÝöí ÇáúÈõÓúÊóÇäö ÛóáøóÉñ ÊõÓóÇæöí ãöÇÆóÉð æóÇáúÈõÓúÊóÇäõ
íõÓóÇæöí ËóáóËóãöÇÆóÉò ÝóáöáúãõæÕóì áóåõ ËõáõËõ ÇáúÛóáøóÉö ÇáøóÊöí Ýöíåö
æóËõáõËõ ãóÇ íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáúÛóáøóÉö ÝöíãóÇ íõÓúÊóÞúÈóáõ ÃóÈóÏðǺ
áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÊóäúÝõÐõ ãöäú ÇáËøõáõËö æóØóÑöíÞõ ÊóäúÝöíÐöåóÇ ãöäú
ÇáËøõáõËö åõæó Ãóäú íõÚúØöíó ËõáõËó ÇáúÛóáøóÉö ÇáúãóæúÌõæÏóÉö
æóËõáõËóÇåóÇ áöáúæóÑóËóÉö¡ Ëõãøó íóÕöíÑõ ßóÃóäøóåõ ÃóæúÕóì áóåõ
ÈöÛóáøóÊöåö¡ æóáóíúÓó Ýöíåö ÛóáøóÉñ Ýóíóßõæäõ áóåõ ËõáõËõ ãóÇ íóÍúÏõËõ
ãöäú ÇáúÛóáøóÉö ÃóÈóÏðÇ.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÚöÔúÑöíäó ÏöÑúåóãðÇ ãöäú ÛóáøóÊöåö ßõáøó ÓóäóÉò
áöÑóÌõáò ÝóÃóÛóáøó ÓóäóÉð ÞóáöíáðÇ æóÓóäóÉð ßóËöíÑðÇ Ýóáóåõ ËõáõËõ
ÇáúÛóáøóÉö ßõáøó ÓóäóÉò íõÍúÈóÓõ æóíõäúÝóÞõ Úóáóíúåö ßõáøó ÓóäóÉò ãöäú
Ðóáößó ÚöÔúÑõæäó ÏöÑúåóãðÇ ãóÇ ÚóÇÔó åóßóÐóÇ ÃóæúÌóÈóåõ ÇáúãõæÕöí¡
æóÑõÈøóãóÇ áóÇ ÊóÍúÕõáõ ÇáúÛóáøóÉõ Ýöí ÈóÚúÖö ÇáÓøöäöíäóº ÝóáöåóÐóÇ
íõÍúÈóÓõ ËõáõËõ ÇáúÛóáøóÉö Úóáóì ÍóÞøöåö¡ æóßóÐóÇ áóæú ÃóæúÕóì ÈöÃóäú
íõäúÝóÞó Úóáóíúåö ÎóãúÓóÉõ ÏóÑóÇåöãó ßõáøó ÔóåúÑò ãöäú ãóÇáöåö ÝóÅöäøóåõ
íõÍúÈóÓõ ÌóãöíÚõ ÇáËøõáõËö áöíõäúÝóÞó Úóáóíúåö ãöäúåõ ßõáøó ÔóåúÑò
ÎóãúÓóÉñ ßóãóÇ ÃóæúÌóÈóåõ ÇáúãõæÕöí¡ æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøóåõ ÞóÇáó:
íõÍúÈóÓõ ãöÞúÏóÇÑõ ãóÇ íõäúÝóÞõ Úóáóíúåö Ýöí ãõÏøóÉò íõÊóæóåøóãõ Ãóäú
íóÚöíÔó ÅáóíúåóÇ Ýöí ÇáúÚóÇÏóÉö ÝóÃóãøóÇ ãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì Ðóáößó ÝóáóÇ
íóÔúÊóÛöáõ ÈöÍóÈúÓöåöº áöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó Ãóäøóåõ íóãõæÊõ ÞóÈúáó Ðóáößó¡
æóÔóÑúØõ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞöåö ÈóÞóÇÄõåõ ÍóíøðÇ ÝóÅöäøóãóÇ íóËúÈõÊõ åóÐóÇ
ÇáÔøóÑúØõ ÈöØóÑöíÞö ÇáÙøóÇåöÑö áóãøóÇ ÊóÚóÐøóÑó ÇáúæõÞõæÝõ Úóáóì
ÍóÞöíÞóÊöåö ÝóÃóãøóÇ Ýöí ÙóÇåöÑõ ÇáÑøöæóÇíóÉö ÞóÇáó: íõÊóæóåøóãõ Ãóäú
ÊóØõæáó ÍóíóÇÊõåõ Åáóì Ãóäú íõäúÝóÞõ Úóáóíúåö ÌóãöíÚõ ÇáËøõáõËö Ãóæú
íóåúáóßõ ÈóÚúÖõ ÇáËøõáõËö ÞóÈúáó Ãóäú íõäúÝóÞó ÝóíõÍúÊóÇÌõ Åáóì ãóÇ
ÈóÞöíó ãöäúåõ áöáúÅöäúÝóÇÞö Úóáóíúåöº ÝóáöåóÐóÇ íõÍúÈóÓõ ÌóãöíÚõ
ÇáËøõáõËö¡ æóíóÓúÊóæöí Åäú ÃóãóÑó ÈöÃóäú íõäúÝóÞó Úóáóíúåö Ýöí ßõáøö
ÔóåúÑò ãöäúåõ
(28/4)
ÏöÑúåóãðÇ Ãóæú ÚóÔóÑóÉó ÏóÑóÇåöãó.
æóáóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõäúÝóÞó Úóáóíúåö ßõáøó ÔóåúÑò ÃóÑúÈóÚóÉð ãöäú
ãóÇáöåö¡ æóÚóáóì ÂÎóÑó ßõáøó ÔóåúÑò ÎóãúÓóÉð ãöäú ÛóáøóÉö ÇáúÈõÓúÊóÇäö¡
æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑõ ÇáúÈõÓúÊóÇäö ÝóËõáõËõ ÇáúÈõÓúÊóÇäö ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóÇäö áöÇÓúÊöæóÇÁö ÍóÞøöåöãóÇ Ýöíåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ áóæú ÇäúÝóÑóÏó ÇÓúÊóÍóÞøó
ÌóãöíÚó ÇáËøõáõËö ÈöæóÕöíøóÊöåö¡ Ëõãøó íõÈóÇÚõ ÓõÏõÓõ ÛóáøóÉö
ÇáúÈõÓúÊóÇäö áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÝóíóÊóæóÞøóÝõ Ëóãóäõåõ Úóáóì íóÏö
ÇáúãõæÕöí Ãóæú Úóáóì íóÏö ËöÞóÉò Åäú áóãú íóßõäú áóåõ æóÕöíøñ æóíõäúÝóÞõ
Úóáóì ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãöäú äóÕöíÈöåö ãóÇ Óõãøöíó áóåõ Ýöí ßõáøö
ÔóåúÑò¡ ÝóÅöäú ãóÇÊóÇ ÌóãöíÚðÇ¡ æóÞóÏú ÈóÞöíó ãöäú Ðóáößó ÔóíúÁñ ÑõÏøó
Úóáóì æóÑóËóÉö ÇáúãõæÕöí áöÈõØúáóÇäö æóÕöíøóÊöåö ÈöÇáúãóæúÊö¡ æóßóÐóáößó
áóæú ÞóÇáó: íõäúÝóÞõ Úóáóì ÝõáóÇäò ÃóÑúÈóÚóÉñ æóÚóáóì ÝõáóÇäò æóÝõáóÇäò
ÎóãúÓóÉñ ÍõÈöÓó ÇáÓøõÏõÓõ Úóáóì ÇáúãõäúÝóÑöÏö æóÇáÓøõÏõÓõ ÇáúÂÎóÑõ Úóáóì
ÇáúãóÌúãõæÚóíúäö Ýöí ÇáäøóÝóÞóÉöº áöÃóäøóåõãóÇ ßóÔóÎúÕò æóÇÍöÏò ÝöíãóÇ
ÃóæúÌóÈó áóåõãóÇ.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÛóáøóÉö ÈõÓúÊóÇäöåö áöÑóÌõáò æóÈöäöÕúÝö ÛóáøóÊöåö
áöÂÎóÑó¡ æóåõæó ÌóãöíÚõ ãóÇáöåö ÞõÓøöãó ËõáõËõ ÇáúÛóáøóÉö ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóíúäö ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ýöí ßõáøö ÓóäóÉòº áöÃóäøó æóÕöíøóÉó
ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÊóÈúØõáõ ÖóÑúÈðÇ
æóÇÓúÊöÍúÞóÇÞðÇ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÇáúÈõÓúÊóÇäõ íóÎúÑõÌõ ãöäú ËõáõËöåö ßóÇäó
áöÕóÇÍöÈö ÇáúÌóãöíÚö ËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚö ÛóáøóÊöåö ßõáøó ÓóäóÉò
æóáöáúÂÎóÑö ÑõÈúÚõåóÇ¡ ÇáúÞöÓúãóÉõ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ßóãóÇ
åõæó ãóÐúåóÈõåõ æóÚöäúÏóåõãóÇ ÇáúÞöÓúãóÉõ Úóáóì ØóÑöíÞö ÇáúÚóæúáö¡
ÝóÅöäú áóãú íóßõäú áóåõ ãóÇáñ ÓöæóÇåõ ÝóËõáõËõåõ ÈóíúäóåõãóÇ ÃóËúáóÇËðÇ¡
æóÅöäú ßóÇäó íóÎúÑõÌõ ãöäú ËõáõËöåö ÝóÇáúßõáøõ ÈóíúäóåõãóÇ ÃóËúáóÇËðÇ
Úóáóì Ãóäú íõÖúÑóÈó ÕóÇÍöÈõ ÇáúÌóãöíÚö ÈöÇáúÌóãöíÚö æóÇáúÂÎóÑõ
ÈöÇáäøöÕúÝö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÛóáøóÉö ÈõÓúÊóÇäöåö æóÞöíãóÊõåõ ÃóáúÝñ¡
æóáöÂÎóÑó ÈöÛóáøóÉö ÚóÈúÏöåö æóÞöíãóÊõåõ ÎóãúÓõãöÇÆóÉò æóáóåõ Óöæóì
Ðóáößó ËóáóËõãöÇÆóÉò ÝóÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ Úóáóì ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó ÓóåúãðÇ
Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉóº áöÃóäøó ÌóãöíÚó ãóÇáöåö ÃóáúÝñ
æóËóãóÇäõãöÇÆóÉò ÝóËõáõËõåõ ÓöÊøõãöÇÆóÉò æóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÛóáøóÉö
ÇáúÈõÓúÊóÇäö ÊóÈúØõáõ æóÕöíøóÊõåõ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÖóÑúÈðÇ
æóÇÓúÊöÍúÞóÇÞðÇ ÝóÅöäøóãóÇ íõÖúÑóÈõ åõæó ÈöÓöÊøöãöÇÆóÉò æóÇáúÂÎóÑõ
ÈöÎóãúÓöãöÇÆóÉò æóÞöíãóÉõ ÇáúÚóÈúÏö ÝóÅöÐóÇ ÌõÚöáóÊú ßõáøõ ãöÇÆóÉò
ÓóåúãðÇ ßóÇäó ÇáËøõáõËõ Úóáóì ÃóÍóÏó ÚóÔóÑó ÓóåúãðÇ ÈóíúäóåõãóÇ
áöÕóÇÍöÈö ÇáúÚóÈúÏö ÎóãúÓóÉõ ÃóÓúåõãò Ýöí ÇáúÚóÈúÏö æóáöÕóÇÍöÈö
ÇáúÈõÓúÊóÇäö ÓöÊøóÉñ Ýöí ÛóáøóÊöåö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÛóáøóÉö ÃóÑúÖöåö æóáóíúÓó ÝöíåóÇ äóÎúáñ æóáóÇ
ÔóÌóÑñ æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑõåóÇ ÝóÅöäøóåóÇ ÊõÄóÇÌóÑõ Ýóíóßõæäõ áóåõ
ËõáõËõ ÇáúÛóáøóÉö¡ æóÅöäú ßóÇäó Ýöíåö ÔóÌóÑñ ÃõÚúØöíó ËõáõËó ãóÇ
íóÎúÑõÌõ ãöäúåóǺ áöÃóäøóåõ íóÓúÊóÍöÞøõ ÈöãõØúáóÞö ÇáÊøóÓúãöíóÉö Ýöí
ßõáøö ãóæúÖöÚò ãóÇ íóÊóäóÇæóáõåõ ÇáöÇÓúãõ ÚõÑúÝðÇ¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Ãóäú
ÊõÄóÇÌóÑó ÃóÑúÖõåõ ãöäú ÑóÌõáò Óöäöíäó ãõÓóãøóÇÉð ßõáøõ ÓóäóÉò ÈößóÐóÇ
æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑóåóÇ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó Óóãøóì ÃõÌúÑóÉó ãöËúáöåóÇ ÌóÇÒó
áóåõ.
æóÅöäú ßóÇäó ÃóÞóáøó ãöäúåõ ÍõÓöÈó Ðóáößó ãöäú ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó
ÇáúãõÍóÇÈóÇÉó Ýöí ÇáúÃõÌúÑóÉö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö Ýöí ÇáËøóãóäö
Ýóíóßõæäõ ãöäú ËõáõËöåö¡ æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúãóäúÝóÚóÉó ÊóÃúÎõÐõ Íõßúãó
ÇáúãóÇáöíøóÉö ÈöÇáúÚóÞúÏö ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ áóæú ÃóÌóÑó ÃóÑúÖóåõ æóáóãú
íõÓóãøö ÇáúÃóÌúÑó ßóÇäó áóåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáö ãóÇ ÇÓúÊóæúÝóì
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ãöäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóíúÚö ÅÐóÇ áóãú
íóÐúßõÑú ÇáËøóãóäó.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÛóáøóÉö ÃóÑúÖöåö æóáöÂÎóÑó ÈöÑóÞóÈóÊöåóÇ¡
æóåöíó ÊóÎúÑõÌõ ãöäú
(28/5)
ÇáËøõáõËö ÝóÈóÇÚóåóÇ ÕóÇÍöÈõ -
ÇáÑøóÞóÈóÉö æóÓóáøóãó ÕóÇÍöÈó ÇáúÛóáøóÉö ÇáúÈóíúÚó ÌóÇÒó æóÈóØóáóÊú
æóÕöíøóÊõåõ æóáóÇ ÍóÞøó áóåõ Ýöí ÇáËøóãóäöº áöÃóäøó Çáúãöáúßó áöÕóÇÍöÈö
ÇáÑøóÞóÈóÉö æóÍóÞøó ÕóÇÍöÈö ÇáúÛóáøóÉö Ýöí ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóÅöÌóÇÒóÊõåõ
ÇáúÈóíúÚó Êóßõæäõ ÅÈúØóÇáðÇ áöÍóÞøöåö Ýöí ÇáúãóäúÝóÚóÉö æóíõÓóáøöãõ
ÇáËøóãóäó áöÕóÇÍöÈö ÇáÑøóÞóÈóÉö ßóãóÇ áóæú ÈóÇÚó ÇáúÂÎóÑõ ÇáúÚóíúäó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌóÑóÉó æóÑóÖöíó Èöåö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÛóáøóÉö ÈõÓúÊóÇäöåö ÝóÃóÛóáøó ÇáúÈõÓúÊóÇäõ Óöäöíäó
ÞóÈúáó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÇáúãõæÕöí áóãú íóßõäú áöáúãõæÕóì
áóåõ ãöäú Êöáúßó ÇáúÛóáøóÉö ÔóíúÁñ ÅáøóÇ ãóÇ íóßõæäõ Ýöí ÇáúÈõÓúÊóÇäö
Íöíäó íóãõæÊõ Ãóæú íóÍúÏõËõ ÈóÚúÏó Ðóáößóº áöÃóäøó æõÌõæÈó ÇáúæóÕöíøóÉö
ÈöÇáúãóæúÊö¡ æóÅöäøóãóÇ íõÖóÇÝõ Åáóì ÇáúÈõÓúÊóÇäö ãöäú ÇáúÛóáøóÉö ÚöäúÏó
ÇáúãóæúÊö ãóÇ íóßõæäõ ãóæúÌõæÏðÇ Ýöíåö Ãóæú ãóÇ íóÍúÏõËõ ÈóÚúÏó Ðóáößó¡
ÝóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÇáúãõæÕóì áóåõ ÇáúÈõÓúÊóÇäó ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö ÈóÚúÏó
ãóæúÊöåö ÌóÇÒó ÇáÔøöÑóÇÁõ¡ æóÈóØóáóÊú æóÕöíøóÊõåõ ßóãóÇ áóæú ÈóÇÚõæåõ
ãöäú ÛóíúÑöåö ÈöÑöÖóÇåõ æóßóÐóáößó áóæú ÃóÚúØõæåõ ÔóíúÆðÇ Úóáóì Ãóäøó
áöáøóÞöäö ãöäú ÇáúÛóáøóÉö ÝóßóÐóáößó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ÃóÓúÞóØó ÍóÞøóåõ
ÈöãóÇ ÇÓúÊóæúÝóì ãöäúåõãú ãöäú ÇáúÚöæóÖö.
æóáóæú ÃóÓúÞóØó ÍóÞøóåõ ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò ÌóÇÒó ÝóÐóáößó ÈöÇáúÚöæóÖö
æóßóÐóáößó Ýöí Óõßúäóì ÇáÏøóÇÑö æóÎöÏúãóÉö ÇáúÚóÈúÏö ÅÐóÇ ÕóÇáóÍõæåõ
ãöäúåõ Úóáóì ÔóíúÁò ãóÚúáõæãò Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ÃóÓúÞóØó ÍóÞøóåõ
ÈöÚöæóÖò¡ æóÅöÓúÞóÇØõ ÇáúÍóÞøö Úóäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö íóÌõæÒõ ÈöÇáúÚöæóÖö
æóÛóíúÑö ÇáúÚöæóÖö¡ æóÅöäú ßóÇäó áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóãúáöíßó ÈöÚöæóÖò
ÅÐóÇ ãóáóßóåõ Ãóæú ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò Úóáóì ãóÇ ÓóÈóÞó ÈóíóÇäõåõ æóÇóááøóåõ
ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÇáúæóÕöíøóÉö Ýöí ÇáúÚöÊúÞö]
(ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÚöÊúÞö ÚóÈúÏöåö ÈóÚúÏó
ãóæúÊöåö Ãóæú ÞóÇáó: ÃóÚúÊöÞõæåõ Ãóæú ÞóÇáó: åõæó ÍõÑøñ ÈóÚúÏó ãóæúÊöí
Èöíóæúãò æóÃóæúÕóì áöÅöäúÓóÇäò ÈöÃóáúÝö ÏöÑúåóãò ÊóÍóÇÕøóÇ Ýöí
ÇáËøõáõËö¡ æóáóíúÓó åóÐóÇ ãöäú ÇáúÚöÊúÞö ÇáøóÐöí íõÈúÏóÃõ Èöåö¡
æóÅöäøóãóÇ íõÈúÏóÃõ Èöåö ÅÐóÇ ÞóÇáó: åõæó ÍõÑøñ ÈóÚúÏó ãóæúÊöí ÚóäúåõãóÇ
Ãóæú ÃóÚúÊóÞóåõ Ýöí ãóÑóÖöåö ÃóáúÈóÊøóÉó Ãóæú ÞóÇáó: Åäú ÍóÏóËó áöí
ÍóÏóËñ ãöäú ãóÑúÖóì åóÐóÇ Ýóåõæó ÍõÑøñ ÝóåóÐóÇ íõÈúÏóÃõ Èöåö ÞóÈúáó
ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóßóÐóáößó ßõáøõ ÚöÊúÞò íóÞóÚõ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ÈöÛóíúÑö
æóÞúÊò¡ ÝóÅöäøóåõ íõÈúÏóÃõ Èöåö ÞóÈúáó ÇáúæóÕöíøóÉö ÈóáóÛóäóÇ Úóäú ÇÈúäö
ÚõãóÑó æóÅöÈúÑóÇåöíãó ÞóÇáóÇ: ÅÐóÇ ßóÇäó æóÕöíøóÉñ æóÚöÊúÞñ ÝóÅöäøóåõ
íõÈúÏóÃõ ÈöÇáúÚöÊúÞö¡ æóßóÇäó ÇáúãóÚúäóì Ýöíåö Ãóäøó ÇáúÚöÊúÞó ÇáøóÐöí
íóÞóÚõ ÈöäóÝúÓö ÇáúãóæúÊö ÓóÈóÈõåõ íóáúÒóãõåõ Ýöí ÍóÇáóÉö ÇáúÍóíóÇÉö
Úóáóì æóÌúåò áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáÑøõÌõæÚó Úóäúåõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæóÕöíøóÉö
ÈöÇáúÚöÊúÞö ÝóÅöäøóåõ íõÍúÊóãóáõ ÇáÑøõÌõæÚõ Úóäúåõ¡ æóáóßöäøó åóÐóÇ áóÇ
íóÓúÊóÞöíãõ Ýöí Þóæúáöåö Åäú ÍóÏóËó áöí ÍóÏóËñ ãöäú ãóÑóÖöí åóÐóÇ¡
ÝóÅöäøó åóÐóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÝóÓúÎó ÈöÈóíúÚö ÇáÑøóÞóÈóÉö.
æóáóæú ÞóÇáó åõæó ÍõÑøñ ÈóÚúÏó ãóæúÊöí Èöíóæúãò ÝóÅöäøó ÓóÈóÈóåõ áóÇ
íóÍúÊóãöáõ ÇáúÝóÓúÎó ÈöÇáÑøõÌõæÚö Úóäúåõ æóãóÚó Ðóáößó áóÇ íóßõæäõ
ãõÞóÏøóãðÇ Úóáóì ÓóÇÆöÑö ÇáúæóÕóÇíóÇ¡ æóáóßöäøó ÇáúÍóÑúÝó ÇáÕøóÍöíÍó
Ãóäú íóÞõæáó: ãóÇ íóßõæäõ ãõäóÝøóÐðÇ ÚóÞöíÈó ÇáúãóæúÊö ãöäú ÛóíúÑö
ÍóÇÌóÉò Åáóì ÇáÊøóäúÝöíÐö Ýóåõæó Ýöí ÇáúãóÚúäóì ÃóÓúÈóÞõ ãöãøóÇ
íõÍúÊóÇÌõ Åáóì ÊóäúÝöíÐöåö ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊöº áöÃóäøó åóÐóÇ ÈöäóÝúÓö
(28/6)
ÇáúãóæúÊö íóÊöãøõ æóÇáúÂÎóÑõ áóÇ íóÊöãøõ
ÅáøóÇ ÈöÊóäúÝöíÐò ãöäú ÇáúãõæÕóì ÈóÚúÏó ãóæúÊ ÇáúãõæÕöí æóÇáÊøóÑúÌöíÍõ
íóÞóÚõ ÈöÇáÓøóÈúÞö íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó ÇáúÚöÊúÞó ÇáúãõäóÝøóÐó ÈóÚúÏó
ÇáúãóæúÊö ãõÓúÊóÍóÞøñ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞó ÇáÏøõíõæäö¡ ÝóÅöäøó ÕóÇÍöÈó ÇáúÍóÞøö
íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇÓúÊöíÝóÇÁö Ïóíúäöåö ÅÐóÇ ÙóÝöÑó ÈöÍóÈúÓö ÍóÞøöåö¡
æóåóåõäóÇ íóÕöíÑõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ ÍóÞøóåõ ÈöäóÝúÓö ÇáúãóæúÊö¡ æóÇáÏøóíúäõ
ãõÞóÏøóãñ Úóáóì ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóÇáúÚöÊúÞõ ÇáøóÐöí åõæó Ýöí ãóÚúäóì
ÇáÏøóíúäö íõÞóÏøóãõ ÃóíúÖðÇ ÝóÃóãøóÇ ãóÇ íõÍúÊóÇÌõ Åáóì ÊóäúÝöíÐöåö
ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡ Ýóåõæó áóíúÓó Ýöí ãóÚúäóì ÇáÏøóíúäö Ýóíóßõæäõ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÓóÇÆöÑö ÇáúæóÕóÇíóÇ.
æóáóæú ÃóÚúÊóÞó ÃõãøóÊóåõ Ýöí ãóÑóÖöåö ÝóæóáóÏóÊú ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö
ÞóÈúáó Ãóäú íóãõæÊó ÇáÑøóÌõáõ Ãóæú ÈóÚúÏó ãóÇ ãóÇÊó áóãú íóÏúÎõáú
æóáóÏõåóÇ Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉöº áöÃóäøóåóÇ æóáóÏóÊú¡ æóåöíó ÍõÑøóÉñ¡ æóåóÐóÇ
ÇáÊøóÚúáöíáõ ãõÓúÊóÞöíãñ Úóáóì ÃóÕúáöåöãóǺ áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÓúÚóÇÉó
ÚöäúÏóåõãóÇ ÍõÑøóÉñ ÚóáóíúåóÇ Ïóíúäñ¡ æóÇáúÚöÊúÞõ Ýöí ÇáúãóÑóÖö äóÇÝöÐñ
ÚöäúÏóåõãóÇ ßóÓóÇÆöÑö ÇáÊøóÕóÑøõÝóÇÊö¡ æóßóÐóáößó ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
Åäú ßóÇäóÊú ÊóÎúÑõÌõ ãöäú ËõáõËöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáËøõáõËõ ÃóßúËóÑó ãöäú
ÞöíãóÊöåóÇ ÝóÚóáóíúåóÇ ÇáÓøöÚóÇíóÉõ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö
æóÊóßõæäõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö ãóÇ ÏóÇãóÊú ÊóÓúÚóì æóÍóÞøõ
ÇáúÛõÑóãóÇÁö æóÇáúæóÑóËóÉö áóÇ íóËúÈõÊõ Ýöí æóáóÏö ÇáúãõßóÇÊóÈóÉöº
áöÃóäøó ÇáËøõáõËó æóÇáËøõáõËóíúäö áóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ãöäú ÑóÞóÈóÊöåóÇ
ÅäøóãóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ãöäú ÈóÏóáö ÇáúßöÊóÇÈóÉö ÝóáóÇ íóËúÈõÊõ ÍóÞøõ
Çáúãóæúáóì Ýöí æóáóÏöåóÇ ÍóÊøóì íõÚúÊóÈóÑó ÎõÑõæÌõ ÇáúæóáóÏö ãöäú
ÇáËøõáõËö¡ ÝóÅöäú ãóÇÊóÊú ÞóÈúáó Ãóäú ÊõÄóÏøöíó ãóÇ ÚóáóíúåóÇ ãöäú
ÇáÓøöÚóÇíóÉö ßóÇäó Úóáóì æóáóÏöåóÇ Ãóäú íóÓúÚóì ÝöíãóÇ Úóáóì Ãõãøöåö Ýöí
ÞöíóÇÓö Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÈöãóäúÒöáóÉö æóáóÏö ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö
æóÚöäúÏóåõãóÇ áóÇ ÔóíúÁó Úóáóì ÇáúæóáóÏöº áöÃóäøóåõ ÍõÑøñ ÝóáóÇ
íóáúÒóãõåõ ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí Ïóíúäö Ãõãøöåö ÈóÚúÏó ãóæúÊöåóÇ.
æóáóæú ÏóÈøóÑó ÚóÈúÏðÇ áóåõ ÞóÇáó: Åäú ÍóÏóËó áöí ÍóÏóËñ ãöäú ãóÑóÖöí
åóÐóÇ ÝóÃóäúÊó ÍõÑøñ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ãöäú ãóÑóÖöåö ÊóÍóÇÕøóÇ Ýöí ÇáËøõáõËöº
áöÃóäøóåõãóÇ ÇÓúÊóæóíóÇ Ýöí ãóÚúäóì ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö
Úóáóì ãóÚúäóì Ãóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöí ãóÑóÖö ãóæúÊöåö
ÝóíóÊóÍóÇÕøóÇäö Ýöí ÇáËøõáõËö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áöÚóÈúÏöåö ÈöÏóÑóÇåöãó ãõÓóãøóÇÉò Ãóæú ÈöÔóíúÁò ãöäú
ãóÇáöåö ãõÓóãøðì áóãú ÊóÌõÒú ßóãóÇ áóæú æóåóÈó áóåõ Ýöí ÍóÇáö ÍóíóÇÊöåö¡
æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúßóÓúÈó íóãúáößõ ÇáÑøóÞóÈóÉó ÝóÝöí ÍóíóÇÊöåö
Çáúãöáúßõ áóåõ Ýöí ÇáúãõæÕóì Èöåö¡ æóÇáúãõæÕóì áóåõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö
Çáúãöáúßõ áöæóÑóËóÊöåö Ýöí ÌóãöíÚö Ðóáößó ÝóåóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉõ áóÇ
ÊõÝöíÏõ ÔóíúÆðÇ¡ æóÇáúÚõÞõæÏõ ÇáÔøóÑúÚöíøóÉõ áóÇ ÊóäúÚóÞöÏõ ÎóÇáöíóÉð
Úóäú ÝóÇÆöÏóÉò.
ÞóÇáó: æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÈóÚúÖö ÑóÞóÈóÊöåö ÚóÊóÞó Ðóáößó
ÇáúãöÞúÏóÇÑõ¡ æóÓóÚóì Ýöí ÇáúÈóÇÞöí Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú æõåöÈó áóåõ ÈóÚúÖó ÑóÞóÈóÊöåö Ýöí ÍóíóÇÊöåöº
áöÃóäøó ÇáúÚöÊúÞó ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó íóÊóÌóÒøóÃõ.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÑóÞóÈóÊöåö ßõáøöåóÇ ÚóÊóÞó ãöäú ÇáËøõáõËö
æóßóÐóáößó áóæú æóåóÈó áóåõ ÑóÞóÈóÊóåõ Ãóæú ÊóÕóÏøóÞó ÈöåóÇ Úóáóíúåö Ýöí
ãóÑóÖöåö ÚóÊóÞó ãöäú ÇáËøõáõËö.
æóáóæú ÃóæúÕóì áóåõ ÈöËõáõËö ãóÇáöåö ÌóÇÒóº áöÃóäøó åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉó
ÊóÊóäóÇæóáõ ËõáõËó ÑóÞóÈóÊöåö ÝóÅöäøó ÑóÞóÈóÊóåõ ãöäú ãóÇáöåö ÝóíõÚúÊóÞõ
Ðóáößó ÇáúÞóÏúÑõ ãöäúåõ ÈöÇáúãóæúÊö æóíóÕöíÑõ ÚöäúÏóåõãóÇ ÍõÑøðÇ¡
æóÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõßóÇÊóÈö ÝóÊóÕöÍøõ
ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõ ÈöÇáúãóÇáö ÝóÅöÐóÇ ÈóÞöíó áóåõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÔóíúÁñ
Ãõßúãöáó áóåõ Ðóáößó ãöäú ÑóÞóÈóÊöåö¡ æóÃõÚúØöíó ãóÇ ÝóÖóáó Úóáóì Ðóáößó
Åäú ßóÇäó Ýöí ÇáúãóÇáö¡ æóÅöäú ßóÇäó Ýöí ÞöíãóÊöåö ÝóÖúáñ Úóáóì
ÇáËøõáõËö ÓóÚóì Ýöíåö áöáúæóÑóËóÉö ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö
(28/7)
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÚóÈúÏöåö áöÑóÌõáò¡ Ëõãøó
ÃóæúÕóì ÈöÐóáößó ÇáúÚóÈúÏö Ãóäú íóÚúÊöÞó Ãóæú íõÏóÈøóÑó ÝóåóÐóÇ ÑõÌõæÚñ
Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáúÃõæáóìº áöÃóäøó Èóíúäó ÇáúæóÕöíøóÊóíúäö Ýöí ãóÍóáøò
æóÇÍöÏò ãõäóÇÝóÇÉñ íóÚúäöí ÇáÊøóãúáöíßó æóÇáúÚöÊúÞó ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö
ÝóÇáúÅöÞúÏóÇãõ Úóáóì ÇáËøóÇäöíóÉö ãöäúåõ Ïóáöíáõ ÇáÑøõÌõæÚö Úóäú
ÇáúÃõæáóìº æóáöÃóäøóåõ ÕóÑóÝóåõ ÈöÇáúæóÕöíøóÉö ÇáËøóÇäöíóÉö Åáóì
ÍóÇÌóÊöåö æóÇÓúÊóËúäóì æóáóÇÁð áöäóÝúÓöåö.
æóáóæú ÕóÑóÝóåõ Åáóì ÍóÇÌóÊöåö Ýöí ÍóíóÇÊöåö ßóÇäó Èöåö ÑóÇÌöÚðÇ Úóäú
ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáúÃõæáóì ÃóÑóÃóíúÊ áóæú áóãú íóßõäú ÑóÇÌöÚðÇ ÝóÃóÚúÊóÞó
ÇáúæóÕöíøõ äöÕúÝóåõ Úóäú ÇáúãóíøöÊö ßóÇäó íóÖúãóäõ áöáúãõæÕóì áóåõ
ÇáäøöÕúÝó ÇáúÈóÇÞöíó ãöäú ÊóÑößóÉö ÇáúãóíøöÊö Ãóæú íõÓúÊóÓúÚóì
ÇáúÛõáóÇãõ Ýöíåö Ãóæú íóßõæäõ ÔóÑöíßðÇ Ýöí ÇáúÛõáóÇãö åóÐóÇ ßõáøõåõ
ãõÓúÊóÈúÚóÏñ ÞóÇáó.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÚóÈúÏöåö áöÑóÌõáò¡ Ëõãøó ÃóæúÕóì Ãóäú íõÈóÇÚó ãöäú
ÂÎóÑó ÈöËóãóäò Óõãøöíó ÍõØøó Úóäúåõ ÇáËøõáõËõ¡ æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑõåõ
ÝóáöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÈóíúÚö Ãóäú íóÔúÊóÑöíó ÎóãúÓóÉó ÃóÓúÏóÇÓö
ÇáúÚóÈúÏö ÈöËõáõËóíú ÞöíãóÊöåö Åäú ÔóÇÁó Ãóæú íóÏóÚõº áöÃóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ÈöãóäúÒöáóÉö ÓóÇÆöÑö ÇáúæóÕóÇíóÇ¡ æóÞóÏú
ÇÓúÊóæóÊú ÇáúæóÕöíøóÊóÇäö ãöäú ÍóíúËõ ÇÓúÊöÛúÑóÇÞö ßõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö áöÕóÇÍöÈö ÇáúÈóíúÚö äöÕúÝõåõ¡
æóåõæó ÇáÓøõÏõÓõ æóáöáúÂÎóÑö äöÕúÝõ ÇáËøõáõËö¡ æóåõæó ÓõÏõÓõ
ÇáÑøóÞóÈóÉö¡ æóáóÇ íõÞóÇáõ: íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÈóÇÚó ÌóãöíÚõ ÇáúÚóÈúÏö
ãöäú ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÈóíúÚö ÈöÎóãúÓóÉö ÃóÓúÏóÇÓö ÞöíãóÊöåöº áöÃóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö æóÕöíøóÉñ ÈöÇáúÚóíúäö ÝóáóÇ íõãúßöäõ
ÊóäúÝöíÐõåóÇ ãöäú ãóÍóáøò ÂÎóÑó ÈöÓöæóì ÇáúÚóíúäö¡ æóÅöäú ÃóÈóì
ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÈóíúÚö Ãóäú íóÔúÊóÑöíóåóÇ ßóÇäó áöáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÚóíúäö ËõáõËõ ÇáÑøóÞóÈóÉöº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö
ßóÇäóÊú Ýöí Ööãúäö ÇáúÈóíúÚö¡ æóÞóÏú ÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáúÈóíúÚö
Íöíäó ÑóÏøóåóÇ ÇáúãõæÕóì áóåõ ÝóíõÓóáøöãõ ÇáËøõáõËó áöáúãõæÕöí ãöäú
Ðóáößó áóåõ ÈöÇáÑøóÞóÈóÉö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÚöÊúÞöåö¡ Ëõãøó ÃóæúÕóì áóåõ Ãóäú íõÈóÇÚó¡ æóÚóáóì
ÚóßúÓö åóÐóÇ ÞóÇáó ÂÎóÑõ ÈöÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøó åóÇÊóíúäö ÇáúæóÕöíøóÊóíúäö
áóÇ íóÌúÊóãöÚóÇäö Ýöí ãóÍóáøò æóÇÍöÏò æóÇáËøóÇäöíóÉõ ãöäúåõãóÇ Ïóáöíáõ
ÇáÑøõÌõæÚö Úóäú ÇáúÃõæáóì Ýóåõæó ßóÇáÊøóÕúÑöíÍö ÈöÇáÑøõÌõæÚö¡ æóÅöÐóÇ
ÃóæúÕóì ÈöÚóÈúÏöåö Ãóäú íõÈóÇÚó æóáóãú íóÒöÏú Ãóæú ÃóæúÕóì ÈöÃóäú
íõÈóÇÚó ÈöÞöíãóÊöåö¡ Ýóåõæó ÈóÇØöáñº áöÃóäøóåõ áóíúÓó Ýöí åóÐöåö
ÇáúæóÕöíøóÉö ãóÚúäóì ÇáúÞõÑúÈóÉö ÝóíóÌöÈõ ÊóäúÝöíÐõåóÇ ÈöÍóÞøö ÇáúãõæÕöí
æóáóÇ ÍóÞøó ÝöíåóÇ áöáúÚóÈúÏö ÃóíúÖðǺ áöÃóäøó ÕöÝóÉó ÇáúãóãúáõæßöíøóÉö
Ýöíåö áóÇ ÊóÎúÊóáöÝõ ÈöÇáúÈóíúÚö ÅäøóãóÇ íóÊóÛóíøóÑõ ÇáäøöÓúÈóÉõ ãöäú
ÍóíúËõ Åäøóåõ íõäúÓóÈõ Åáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí ÈöÇáúãöáúßö ÈóÚúÏó ãóÇ ßóÇäó
ãóäúÓõæÈðÇ Åáóì ÇáúÈóÇÆöÚö¡ æóáóÇ íõãúßöäõ ÊóäúÝöíÐõåóÇ áöÍóÞøö
ÇáúãõæÕóì áóåõ¡ æóåõæó ÇáúãõÔúÊóÑöíº áöÃóäøóåõ ãóÌúåõæáñ ÌóåóÇáóÉó
äöÓúÈóÉò.
æóáóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÈóÇÚó äóÓöíÆóÉð ÕóÍøóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöäöÓúÈóÉö
ÇáúÈóíúÚö áöáúÚöÊúÞö ÈöÃóäú íõÍúÓöäó ÇáúÚóÈúÏõ ÎöÏúãóÉó ãóæúáóÇåõ
ÝóíóÑúÛóÈõ Ýöí ÅÚúÊóÇÞöåö¡ æóáóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäú Ðóáößó áöÛóáøóÉö
ãóÇáöåö ÝóíóÈöíÚõåõ äóÓöíÆóÉð¡ æóíóÍõØøõ ãöäú Ëóãóäöåö ãöãøóäú
íõÚúÊöÞõåõ áöíóÍúÕõáó Èöåö ãóÇ åõæó ãóÞúÕõæÏñ¡ æóåõæó ÊóÎúáöíÕõ
ÇáúÚóÈúÏö Úóäú Ðõáøö ÇáÑøöÞøö¡ æóåõæó ãóÚúäóì Þóæúáöåö - Úóáóíúåö
ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - áöÈóÚúÖö ÃóÕúÍóÇÈöåö «Ýõßøó ÇáÑøóÞóÈóÉó
æóÃóÚúÊöÞú ÇáäøóÓóãóÉó» ÇáúÍóÏöíËõ Ýöí ÊóäúÝöíÐö åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö
ÍóÞøõ ÇáúãõæÕöí æóÍóÞøõ ÇáúÚóÈúÏö ÝóíóÌöÈõ ÊóäúÝöíÐõåóÇ áöÐóáößó¡ Ëõãøó
íõÈóÇÚõ ßóãóÇ ÃóæúÕóì¡ æóíóÍõØøõ ãöäú Ëóãóäöåö ãöÞúÏóÇÑó ÇáËøõáõËö Åäú
áóãú íóÌöÏú ãóäú íóÒöíÏõåõãú Úóáóì Ðóáößó¡ æóáöÃóäøó ãóÚúÏöäó
ÇáúæóÕöíøóÉö ÇáËøõáõËõ æóÝöí ÊóäúÝöíÐ åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö ÍóÞøõ
ÇáúãõæÕöí ÝóíóÌöÈõ
(28/8)
ÊóäúÝöíÐõåóÇ ãöäú ãóÚúÏöäò åõæó ÎóÇáöÕõ
ÍóÞøöåö¡ æóåõæó ÇáËøõáõËõ
æóáóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÈóÇÚó ãöäú ÑóÌõáò ÈöÚóíúäöåö æóáóãú íõÓóãøö
ËóãóäðÇ ÝóÅöäøóåõ íõÈóÇÚõ ãöäúåõ ÈöÞöíãóÊöåö áóÇ íõäúÞóÕõ ãöäúåõ ÔóíúÁñº
áöÃóäøó ÊóäúÝöíÐó åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö áöÍóÞøö ÇáúãõÔúÊóÑöí¡ æóåõæó
ãóÚúáõæãñ¡ æóÅöäøóãóÇ ÃóæúÕóì áóåõ ÈöÇáúÚóíúäö ÈöÚöæóÖò íõÚóÏøõ áóåõ
ÝóßóÇäó ÊóäúÝöíÐõ åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÈóíúÚöåö ãöäúåõ ÈöãöËúáö
ÇáúÞöíãóÉö¡ ÝóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÊóÑóßó.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÃóäú íóÚúÊöÞó ÚóÈúÏõåõ æóÃóÈóì ÇáúÚóÈúÏõ Ãóäú íóÞúÈóáó
Ðóáößó ÝóÅöäøóåõ íõÚúÊóÞõ ãöäú ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó ÊóäúÝöíÐó åóÐöåö
ÇáúæóÕöíøóÉö áöÍóÞøö ÇáúãõæÕöí ÝóÅöäøóåõ ÇÓúÊóËúäóì æóáóÇÁóåõ
áöäóÝúÓöåö.
æóáóæú ÃóæúÌóÈó ÇáúÚöÊúÞó áóåõ áóãú íóÑúÊóÏøó ÈöÑóÏøöåö ãõÑóÇÚóÇÉð
áöÍóÞøö Çáúãóæúáóì Ýöí ÇáúæóáóÇÁö ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóæúÕóì ÈöÚöÊúÞöåö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÚöÊúÞö ÚóÈúÏöåö æóÃóæúÕóì ÈöÃóäú íõÈóÇÚó ÚóÈúÏñ ÂÎóÑõ
ãöäú ÝõáóÇäò ÈößóÐóÇ æóÍóØøó ãöäú ÞöíãóÊöåö ãöÞúÏóÇÑó ÇáËøõáõËö
ÝóÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäöº áöÃóäøóåõãóÇ ÇÓúÊóæóíóÇ Ýöí
ÇáúÞõæøóÉö ãöäú ÍóíúËõ Åäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ íóÍúÊóãöáõ
ÇáÑøõÌõæÚó Úóäúåõ æóíóÍúÊóÇáõ Åáóì ÊóäúÝöíÐöåö ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡ ÝóÅöäú
ßóÇäó ÃóÚúÊóÞó ÇáúÚóÈúÏó ÈöäóÝúÓöåö ÝóÃóÈóì ÚöÊúÞóåõ¡ Ëõãøó ÈóÇÚó
ÇáúÚóÈúÏó ÇáúÂÎóÑó¡ æóÍóØøó Úóäúåõ ÇáËøõáõËó ãöäú ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö Þöíáó
áöáúãõÔúÊóÑöí íóÍõØøõ Úóäúß äöÕúÝó ÇáËøõáõËö æóÃóÏøö ãóÇ ÈóÞöíó Åäú
ÔöÆúÊ æóíóÓúÚóì ÇáúãõÚúÊöÞõ Ýöí äöÕúÝö ÞöíãóÊöåö¡ æóÅöäú ÈóÏóÃó
ÈöÇáúÈóíúÚö¡ Ëõãøó ÃóÚúÊóÞó ÓõáøöãóÊú ÇáúãõÍóÇÈóÇÉõ áöáúãõÔúÊóÑöí¡
æóÚóáóì ÇáúÚóÈúÏö ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí ÞöíãóÊöåö¡ æóåóÐóÇ Þóæúáõ ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÝóÅöäøóåõ íóÞõæáõ: ÅÐóÇ ÈóÏóÃó
ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö¡ Ëõãøó ÈöÇáúÚöÊúÞö ÊõÞóÏøóãõ ÇáúãõÍóÇÈóÇÉõ¡ æóÅöÐóÇ
ÈóÏóÃó ÈöÇáúÚöÊúÞö ÊóÍóÇÕøóÇ¡ æóÅöäú ßóÇäóÊóÇ ãõÍóÇÈóÇÊóíúäö Ãóæú
ÚöÊúÞóíúäö ÊóÍóÇÕøóÇ¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ
Çááøóåõ íõÈúÏóÃõ ÈöÇáúÚöÊúÞö Ýöí ÇáúæõÌõæåö ßõáøöåóÇ¡ æóáóÇ íõÍóØøõ
ÔóíúÁñ ãöäú ÇáúÞöíãóÉö Úóäú ÇáúãõÔúÊóÑöí ÅáøóÇ Ãóäú íóÝúÖõáó ÔóíúÁñ ãöäú
ÇáËøõáõËö¡ æóÝöí Þóæúáö ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Åäøó ãóÇ ÈóÏóÃó Èöåö
ãöäúåõãóÇ íõÈúÏóÃõ Èöåöº áöÃóäøó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ äóæúÚó
ÞõæøóÉò æóÞõæøóÉõ ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ãöäú ÍóíúËõ Åäøó ÓóÈóÈóåõ ÊöÌóÇÑóÉñ¡
æóåõæó ÛóíúÑõ ãóÍúÌõæÑò Úóäú ÇáÊøöÌóÇÑóÉö ÈöÓóÈóÈö ÇáúãóÑóÖö æóÞõæøóÉö
ÇáúÚöÊúÞö ãöäú ÍóíúËõ Åäøóåõ áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÝóÓúÎó ÈóÚúÏó æõÞõæÚöåö
ÝóáóãøóÇ ÇÓúÊóæóíóÇ Ýöí ÇáúÞõæøóÉö íõÈúÏóÃõ ÈöãóÇ ÈóÏóÃó Èöåö ãöäúåõãóÇ
ÈöãóäúÒöáóÉö æóÇÌöÈóíúäö Ãóæú ÊóØóæøõÚóíúäö æóÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ
ÞóÇáóÇ: ÇáúãõÍóÇÈóÇÉõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúåöÈóÉö ÍóÊøóì áóÇ ÊóÕöÍøó ãöãøóäú
áóÇ ÊóÕöÍøõ ãöäúåõ ÇáúåöÈóÉõ ßóÇáúÃóÈö æóÇáúæóÕöíøö¡ æóÇáúÚöÊúÞõ
ãõÞóÏøóãñ Úóáóì ÇáúåöÈóÉö¡ æóÅöäú ÃóÌóÑóåõ ÝóßóÐóáößó ÇáúãõÍóÇÈóÇÉõ.
æóåóÐóÇ áöÃóäøó ÇáúãõÍóÇÈóÇÉó ÅãøóÇ Ãóäú Êóßõæäó Êóãúáöíßó ÇáúÚóíúäö
ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò Ãóæú ÅÓúÞóÇØðÇ áöáúÚöæóÖö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÅÓúÞóÇØðÇ Ýóåõæó
ßóÇáúÅöÈúÑóÇÁö Úóäú ÇáÏøóíúäö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÊóãúáöíßðÇ Ýóåõæó
ßóÇáúåöÈóÉö æóÇáúÚöÊúÞõ ãõÞóÏøóãñ Úóáóì ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóǺ áöÃóäøó
ÇáúãóÚúäóì ÇáøóÐöí áöÃóÌúáöåö ÞóÏøóãúäóÇ ÇáúÚöÊúÞó Úóáóì ÇáúåöÈóÉö Ãóäøó
ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞó Èöåö íóËúÈõÊõ ÈöäóÝúÓöåö æóÃóäøóåõ áóÇ íõÍúÊóãóáõ
ÇáúÝóÓúÎõ ÈóÚúÏó æõÞõæÚöåö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúåöÈóÉö¡ æóåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì
ãóæúÌõæÏñ Ýöí ÇáúãõÍóÇÈóÇÉöº áöÃóäøóåõ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÝóÓúÎó ßóÇáúåöÈóÉö
íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ËóÇÈöÊóÉñ ÈöØóÑöíÞö
ÇáúÈóíúÚöº æóáöåóÐóÇ áóæú ÝóÓóÎó ÇáúÈóíúÚó áóÇ ÊóÈúÞóì ÇáúæóÕöíøóÉõ
ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö¡ æóãóÇ íóßõæäõ ãóÞúÕõæÏðÇ ÈöäóÝúÓöåö¡ Ýóåõæó ÃóÞúæóì
ãöãøóÇ íóßõæäõ ËóÇÈöÊðÇ ÊóÈóÚðÇ æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ: ÇáúãõÍóÇÈóÇÉõ
ÃóÞúæóì ÓóÈóÈðÇ ãöäú ÇáúÚöÊúÞöº áöÃóäøó ÈöÓóÈóÈö ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö
ÇáÊøöÌóÇÑóÉó ÝóÅöäøó ÇáúÈóíúÚó ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ÚóÞúÏõ ÊöÌóÇÑóÉò ÍóÊøóì
íóÌöÈó áöáÔøóÝöíÚö
(28/9)
ÇáÔøõÝúÚóÉõ Ýöí Çáúßõáøö æóÇáÔøõÝúÚóÉõ
ÊóÎúÕöíÕñ ÈöÇáúãõÚóÇæóÖóÇÊö Ïõæäó ÇáÊøóÈóÑøõÚóÇÊöº æóáöåóÐóÇ ÞõáúÊ Åäøó
ÇáúÈóíúÚó ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö íóÕöÍøõ ãöäú ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãóÃúÐõæäö¡
æóÇáÕøóÈöíøö ÇáúãóÃúÐõæäö æóÈöÇáúãóÑóÖö áóÇ íóáúÍóÞõåõ ÇáúÍóÌúÑõ Úóäú
ÇáÊøöÌóÇÑóÉö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇáúÚöÊúÞõ ÊóÈóÑøõÚñ ãóÍúÖñ æóÈöÇáúãóÑóÖö íóÕöíÑõ
ãóÍúÌõæÑðÇ Úóäú ÇáÊøóÈóÑøõÚóÇÊö Ýóãöäú åóÐóÇ ÇáúæóÌúåö ÇáúãõÍóÇÈóÇÉõ
ÃóÞúæóì¡ æóãöäú ÍóíúËõ ÇáúÍõßúãö ÇáúÚöÊúÞõ ÃóÞúæóìº áöÃóäøóåõ áóÇ
íóÍúÊóãöáõ ÇáúÝóÓúÎó ÛóíúÑó Ãóäøó ÇáÓøóÈóÈó íóÓúÈöÞõ ÇáúÍõßúãóº áöÃóäøó
ÇáúÍõßúãó íóËúÈõÊõ ÈöÇáÓøóÈóÈö ÝóáöåóÐóÇ ÈóÏóÃó ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ÞõáúäóÇ
íóÈúÏóÃõ ÈöåóÇ áöÈöÏóÇíóÉö ÇáúãõæÕöí æóáöÞõæøóÉö ÇáÓøóÈóÈö ÝóÅöÐóÇ
ÈóÏóÃó ÈöÇáúÚöÊúÞö ÝóÇáúÚöÊúÞõ íõÞóÏøóãõ ÓóÈóÈõåõ Úóáóì ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö
ÍöÓøðÇ æóÓóÈóÈõ ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ÃóÞúæóì ÍõßúãðÇ ÝóíóÞóÚõ ÇáÊøóÚóÇÑõÖõ
ÈóíúäóåõãóÇ Ýöí ÞõæøóÉö ÇáÓøóÈóÈö ÝóÞõáúäóÇ ÈöÃóäøóåõãóÇ íóÊóÍóÇÕøóÇäö¡
æóÅöäøóãóÇ íóÈúÏóÃõ ÈöãóÇ ÈóÏóÃó Èöåö ÇáúãõæÕöí ÅÐóÇ ßóÇäóÇ
áöãõÓúÊóÍöÞøò æóÇÍöÏò.
ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÇ áöãõÓúÊóÍöÞøóíúäö ÝóáóÇ ßóãóÇ áóæú ÃóæúÕóì
ÈöËõáõËöåö áöÅöäúÓóÇäò¡ Ëõãøó ÃóæúÕóì ÈöËõáõËöåö áöÂÎóÑó æóáóÇ
íóÓúÊóÏöáøõ Úóáóíúåöãú ÅáøóÇ ÈöãóÇ ÞóÇáõæÇ Åäøó ÇáúæóÕöíøóÉó
ÈöÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ÈóíúÚñ ÝóÅöäøó ãóÇ íóËúÈõÊõ ÖöãúäðÇ áöáÔøóíúÁö
íõÚúÊóÈóÑõ Íõßúãõåõ ÈöÐóáößó ÇáÔøóíúÁö ßóÇáúÈóíúÚö ÇáøóÐöí íóËúÈõÊõ
ÖöãúäðÇ áöáúÚöÊúÞö íõÌúÚóáõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÚöÊúÞö ÍóÊøóì áóÇ
íóÊóæóÞøóÝó Úóáóì ÇáúÞóÈõæáö¡ æóåóÐóÇ áóãøóÇ ËóÈóÊó ÖöãúäðÇ
áöáÊøöÌóÇÑóÉö íõÌúÚóáõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÊøöÌóÇÑóÉö¡ æóÅöäøóãóÇ áóÇ
íóÍúÊóãöáõ ÇáúÚöÊúÞõ ÇáúÝóÓúÎó áöÝóæóÇÊö ÇáúãóÍóáøö ÝóÅöäøó ÇáúãõÓúÞóØó
íóßõæäõ ãóËóáðÇ ÔóíúÆðÇ¡ æóÊóÚóÐøõÑõ ÇáúÝóÓúÎö ÚöäúÏó ÝóæóÇÊö ÇáúãóÍóáøö
ËóÇÈöÊñ Ýöí ÇáúÈóíúÚö æóÇáúåöÈóÉö ÃóíúÖðÇ íõæóÖøöÍõ ãóÇ ÞõáúäóÇ Åäøó
ÇáúãõÍóÇÈóÇÉó ÊõÓúÊóÍóÞøõ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞó ÇáÏøõíõæäöº áöÃóäøó
ÇÓúÊöÍúÞóÇÞóåóÇ ÈöÚóÞúÏö ÖóãóÇäò Ýóãöäú åóÐóÇ ÇáúæóÌúåö åöíó
ßóÇáÏøõíõæäö¡ æóãöäú ÍóíúËõ Åäøóåõ áóÇ íõÞóÇÈöáõåõ ÈóÏóáñ ãóÞúÕõæÏñ
ßóÇäó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÊøóÈóÑøõÚö ÝóíõæóÝøöÑõ ÍóÙøóåõ ÚóáóíúåöãóÇ
ÝóáöÔöÈúåöåö ÈöÇáÊøóÈóÑøõÚö íõÚúÊóÈóÑõ ãöäú ÇáËøõáõËö æóáöÔöÈúåöåö
ÈöÇáÏøõíõæäö íóßõæäõ ãõÞóÏøóãðÇ Úóáóì ãóÇ åõæó ÊóÈóÑøõÚñ ãóÍúÖñ ÅÐóÇ
ÍóÕóáóÊú ÇáúÈöÏóÇíóÉõ ÈöåóÇ¡ ÝóÅöäú ÈóÏóÃó ÈöÇáúÈóíúÚö¡ æóÍóÇÈóì
ÈöÇáËøõáõËö¡ Ëõãøó ÃóÚúÊóÞó ÚóÈúÏðÇ¡ æóåõæó ÇáËøõáõËõ¡ Ëõãøó ÈóÇÚó
æóÍóÇÈóì ÈöÇáËøõáõËö ÝóáöáúÈóÇÆöÚö ÇáúÃóæøóáö äöÕúÝõ ÇáËøõáõËö æóäöÕúÝõ
ÇáËøõáõËö Èóíúäó ÇáúãõÚúÊöÞö æóÇáúãõÔúÊóÑöí ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøóåõ áóÇ
ãõÒóÇÍóãóÉó áöáúÚöÊúÞö ãóÚó ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö ÇáúÃõæáóì ÝóíõÌúÚóáõ Ýöí
ÍóÞøöåóÇ ßóÇáúãóÚúÏõæãö¡ æóíõÞóÓøóãõ ÇáËøõáõËõ Èóíúäó ÇáúãõÍóÇÈóÇÊóíúäö
äöÕúÝóíúäö¡ Ëõãøó ÇáäøöÕúÝõ ÇáøóÐöí íõÕöíÈõ ÇáúãõÔúÊóÑöí ÇáúÂÎóÑó
íõÒóÇÍöãõåõ Ýöíåö ÇáúãõÚúÊóÞõº áöÃóäøó ÇáúãõÚúÊóÞó ãõÞóÏøóãñ Úóáóíúåö¡
æóÅöäøóãóÇ ßóÇäó ÇáúãõÚúÊóÞõ ãóÍúÌõæÑðÇ áöÍóÞøö ÕóÇÍöÈö ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö
ÇáúÃõæáóì¡ æóÞóÏú ÎóÑóÌó ÇáúæóÓóØõ Íöíäó ÇÓúÊóæúÝóì ÍóÞøóåõ ÝóÝöíãóÇ
ÈóÞöíó íõÚúÊóÈóÑõ ÍóÞøõ ÕóÇÍöÈö ÇáúÚöÊúÞö æóÕóÇÍöÈö ÇáúãõÍóÇÈóÇÉö
ÇáúÃõÎúÑóìº ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó ÇáúÈóÇÞöí ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóíúäö.
ÞóÇáó¡ æóÅöÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÇáÑøóÌõáõ ÇÈúäóåõ Ýöí ãóÑóÖöåö ÈöÃóáúÝö
ÏöÑúåóãò¡ æóÐóáößó ÞöíãóÊõåõ æóáóåõ ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò Óöæóì Ðóáößó¡
ÝóÅöäøóåõ ÇÈúäõåõ íõÚúÊóÞõ æóáóÇ ÓöÚóÇíóÉó Úóáóíúåö æóíóÑöËõåõ Ýöí
Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ: íóÓúÚóì Ýöí
ÌóãöíÚö ÞöíãóÊöåö æóíõÞóÇÕøõ ÈöåóÇ ãöäú ãöíÑóÇËöåöº áöÃóäøó ÇáúÚöÊúÞó
Ýöí ÇáúãóÑóÖö æóÕöíøóÉñ æóáóÇ æóÕöíøóÉó áöæóÇÑöËò æóÇáöÇÈúäõ æóÇÑöËñ
åóÇåõäóÇ ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö ÝóíóáúÒóãõåõ ÑóÏøõ ÑóÞóÈóÊöåö áöÈõØúáóÇäö
ÇáúæóÕöíøóÉö áóåõ æóÞóÏú ÊóÚóÐøóÑó ÑóÏøõåõ ÝóíóáúÒóãõåõ ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí
ÞöíãóÊöåö¡ æóåõæó ÈöäóÇÁñ Úóáóì ÃóÕúáöåöãóÇ Ãóäøó ÇáúãõÓúÊóÓúÚóì ÍõÑøñ
Úóáóíúåö Ïóíúäñ ÝóÈöæõÌõæÈö ÇáÓøöÚóÇíóÉö Úóáóíúåö áóÇ íóÎúÑõÌõ ãöäú Ãóäú
íóßõæäó æóÇÑöËðÇ æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ:
(28/10)
áóæú ÃóæúÌóÈúäóÇ Úóáóíúåö ÇáÓøöÚóÇíóÉó
Ýöí ÞöíãóÊöåö ßóÇäó ãõßóÇÊóÈðǺ áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÓúÚóì Ýöí ÈóÏóáö
ÑóÞóÈóÊöåö ÚöäúÏóåõ ãõßóÇÊóÈñ¡ æóÇáúãõßóÇÊóÈõ áóÇ íóÑöËõ ÝóíóÌöÈõ
ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö áóåõ¡ æóÅöÐóÇ ÃóäúÝóÐäóÇ ÇáúæóÕöíøóÉó áóåõ¡
æóÃóÓúÞóØúäóÇ Úóäúåõ ÇáÓøöÚóÇíóÉó ÕóÇÑó æóÇÑöËðÇ áóÇ íóÒóÇáõ íóÏõæÑõ
åóßóÐóÇ¡ æóÞóØúÚõ ÇáÏøóæúÑö æóÇÌöÈñ ÝóíóÌúãóÚõ áóåõ Èóíúäó ÇáúãöíÑóÇËö
æóÇáúæóÕöíøóÉö áöÖóÑõæÑóÉö ÇáÏøóæúÑöº áöÃóäøó ËõÈõæÊó ÇáúæóÕöíøóÉö
áöáúæóÇÑöËö ÃóÓúåóáõ ãöäú ÅÈúØóÇáö ãöíÑóÇËöåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáúãöíÑóÇËó áóÇ íóÑúÊóÏøõ ÈöÑóÏøö ÃóÍóÏò ÝóÅöäøóåõ
æóÇÌöÈñ ÈöÅöíÌóÇÈö Çááøóåö ÊóÚóÇáóì æóÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúæóÇÑöËö ÊóÕöÍøõ
ÚöäúÏó ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉöº ÝóáöåóÐöåö ÇáÖøóÑõæÑóÉö ÌóãóÚúäóÇ áóåõ
Èóíúäó ÇáúæóÕöíøóÉö æóÇáúãöíÑóÇËö¡ æóåõæó äóÙöíÑõ ÌóæóÇÒö ÊóäúÝöíÐö
ÇáúæóÕöíøóÉö ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö áöÖóÑõæÑóÉö ÇáÏøóæúÑö¡ æóÞóÏú
ÈóíøóäøóÇ Ðóáößó Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáúåöÈóÉö Ãóäøóåõ ÞóÏú ÊóäúÝõÐõ ÇáúåöÈóÉõ
Ýöí ËõáõËö ÇáúãóÇáö áöÖóÑõæÑóÉö ÇáÏøóæúÑö¡ æóÇáúæóÕöíøóÉõ áöáúæóÇÑöËö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóÕöíøóÉö áöáúÃóÌúäóÈöíøö ÈöãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö.
æóáóæú ÇÔúÊóÑóì ÇÈúäóåõ ÈöÃóáúÝö ÏöÑúåóãò æóÞöíãóÊõåõ ÎóãúÓõãöÇÆóÉò¡
æóÃóÚúÊóÞó ÚóÈúÏðÇ áóåõ ÂÎóÑó íõÓóÇæöí ÎóãúÓóãöÇÆóÉò¡ æóáóÇ ãóÇáó áóåõ
ÛóíúÑõåõãóÇ ÝóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÇáúãõÍóÇÈóÇÉõ ÊõÞóÏøóãõº
áöÃóäøóåõ ÈóÏóÃó ÈöåóÇ¡ æóÞóÏú ÇÓúÊóÛúÑóÞóÊú ÇáËøõáõËó ÝóíóÌöÈõ Úóáóì
ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäú ÇáúÚóÈúÏóíúäö ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí ÞöíãóÊöåö æóáóÇ íóÑöËõ
ÇáöÇÈúäõ ÔóíúÆðÇ áöãóÇ Úóáóíúåö ãöäú ÇáÓøöÚóÇíóÉö æóÚöäúÏóåõãóÇ
ÇáúÚöÊúÞõ ãõÞóÏøóãñ ÅáøóÇ Ãóäøó ÇáöÇÈúäó æóÇÑöËñ ÝóáóÇ æóÕöíøóÉó áóåõ¡
æóáóßöäú íõÚúÊóÞõ ÇáúÚóÈúÏõ ÇáúÂÎóÑõ ãõÍóÇÈóÇÉð¡ æóíóÓúÚóì ÇáöÇÈúäõ Ýöí
ÞöíãóÊöåö æóíõØóÇáöÈõ ÇáúÈóÇÆöÚó ÈöÇáÑøóÏøö ÝóÈöãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì
ÞöíãóÊöåö ãöäú ÇáËøóãóäö Ýóíóßõæäõ ãöíÑóÇËðÇ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÝóÑóÇÆöÖö
Çááøóåö ÊóÚóÇáóì.
æóáóæú ßóÇäó ÞöíãóÉõ ÇáöÇÈúäö ÃóáúÝðÇ ÝóÇÔúÊóÑóÇåõ ÈöÃóáúÝò æóÃóÚúÊóÞó
ÚóÈúÏðÇ ÂÎóÑó íõÓóÇæöí ÃóáúÝðÇ Úóáóì Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
íóÊóÍóÇÕøóÇäö Ýöí ÇáËøõáõËö æóíóÓúÚóì ÇáöÇÈúäõ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì
ÍöÕøóÊöåö æóáóÇ ãöíÑóÇËó áóåõº áöÃóäøóåõ ãõÓúÊóÓúÚðì Ýöí ÈóÚúÖö
ÞöíãóÊöåö ÝóáóÇ íóßõæäõ æóÇÑöËðÇ æóÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò
ÇáöÇÈúäõ æóÇÑöËñ ÝóÚóáóíúåö Ãóäú íóÓúÚóì Ýöí ÌóãöíÚö ÞöíãóÊöåö
æóíõÞóÇÕøõ ÈöåóÇ ãöäú ãöíÑóÇËöåö ÞóÇáó: æóÅöÐóÇ ÃóÚúÊóÞó ÇáÑøóÌõáõ
ÃóãóÊóåõ¡ Ëõãøó ÊóÒóæøóÌóåóÇ æóåõæó ãóÑöíÖñ¡ Ëõãøó ÏóÎóáó ÈöåóÇ
æóÞöíãóÊõåóÇ ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò æóãóåúÑõ ãöËúáöåóÇ ãöÇÆóÉñ¡ ÝóÅöäú ßóÇäóÊú
ÞöíãóÊõåóÇ æóãóåúÑõ ãöËúáöåóÇ áóÇ íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÌóÚóáúÊ áóåóÇ
ÇáúãöíÑóÇËó æóÇáúãóåúÑó æóÃóÌóÒúÊ ÇáäøößóÇÍó.
æóÅöäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåóÇ æóãóåúÑõ ãöËúáöåóÇ áóÇ íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö
ÏóÝóÚó áóåóÇ ãóåúÑó ãöËúáöåóÇ æóÇáËøõáõËó ãöãøóÇ ÈóÞöíó ÈóÚúÏó
ÇáúãóåúÑö¡ Ëõãøó ÓóÚóÊú ÝöíãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÞöíãóÊöåóÇ æóáóÇ ãöíÑóÇËó
áóåóÇ¡ æóåóÐóÇ Þóæúáõ ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÞóÏú ØóÚóäó ÚöíÓóì - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - Ýöí ÇÔúÊöÑóÇØöåö ÎõÑõæÌó ÇáúÞöíãóÉö æóãóåúÑö ÇáúãöËúáö ãöäú
ÇáËøõáõËö ÞóÇáó: ßóíúÝó íóÓúÊóÞöíãõ åóÐóÇ æóÇáúãóåúÑõ Ïóíúäñ íõÚúÊóÈóÑõ
ãöäú ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö æóÇáúÞöíãóÉõ æóÕöíøóÉñ ÊõÚúÊóÈóÑõ ãöäú ÇáËøõáõËö¡
æóáóßöäú íóÞõæáõ: ãõÑóÇÏõåõ ãöäú Ðóáößó ÎõÑõæÌõ ÇáúÞöíãóÉö ãöäú
ÇáËøõáõËö ÈóÚúÏó ÏóÝúÚö ãóåúÑö ÇáúãöËúáö ãöäú ÇáúãóÇáöº áöÃóäøó ãóåúÑó
ÇáúãöËúáö Ïóíúäñ ÝóíõÚúÊóÈóÑõ ÝóíóÈúÏóÃõ Èöåö¡ Ëõãøó ÅÐóÇ ßóÇäóÊú
ÇáúÞöíãóÉõ ÊóÎúÑõÌõ ãöäú ËõáõËö ãóÇ ÈóÞöíó ÝóÞóÏú ÚóÑóÝúäóÇ äõÝõæÐó
ÇáúÚöÊúÞö æóÕöÍøóÉó ÇáäøößóÇÍö æóËõÈõæÊó ÇáúãöíÑóÇËö áóåóÇ¡ æóáóßöäú
íóÌúãóÚõ Úóáóì ÃóÕúáöåö áóåóÇ Èóíúäó ÇáúãöíÑóÇËö æóÇáúæóÕöíøóÉö
áöÖóÑõæÑóÉö ÇáÏøóæúÑö.
æóÅöäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåóÇ æóãóåúÑõ ãöËúáöåóÇ áóÇ íóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö
ÝóÞóÏú ÚóáöãúäóÇ ÈöæõÌõæÈö ÇáÓøöÚóÇíóÉö ÚóáóíúåóÇ Ýöí ÈóÚúÖö ÞöíãóÊöåóÇ¡
æóÅöäøóåóÇ ßóÇáúãõßóÇÊóÈóÉö¡ æóÇáúãóæúáóì ÅÐóÇ
(28/11)
ÊóÒóæøóÌó ãõßóÇÊóÈóÊóåõ áóÇ íóÕöÍøõ
ÇáäøößóÇÍõ¡ æóáóßöäøóåõ áóãøóÇ ÏóÎóáó ÈöåóÇ íóáúÒóãõåõ ãóåúÑõ ãöËúáöåóÇ
áöáÔøõÈúåóÉö ÝóíóÃúÎõÐõ ãóåúÑó ãöËúáöåóÇ ÃóæøóáðÇ¡ Ëõãøó áóåóÇ ÇáËøõáõËõ
ãöãøóÇ ÈóÞöíó ÈöØóÑöíÞö ÇáúæóÕöíøóÉö æóíóÓúÚóì ÝöíãóÇ ÈóÞöíó ãöäú
ÞöíãóÊöåóÇ¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÇáäøößóÇÍõ ÌóÇÆöÒñ
Úóáóì ßõáøö ÍóÇáòº áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÓúÚóÇÉó ÚöäúÏóåõãóÇ ÍõÑøóÉñ
ÚóáóíúåóÇ Ïóíúäñ Ýóíóßõæäõ áóåóÇ ãóåúÑõ ãöËúáöåóÇ æóÇáúãöíÑóÇËõ¡
æóÚóáóíúåóÇ ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí ÞöíãóÊöåóǺ áöÃóäøóåóÇ Íöíäó æóÑöËóÊú áóãú
íóßõäú áóåóÇ æóÕöíøóÉñ ÝóíõÍóÇÓóÈõ ÈöÇáúÞöíãóÉö ÇáøóÊöí ÚóáóíúåóÇ ãöäú
ãóåúÑöåóÇ æóãöíÑóÇËöåóǺ áöÃóäøóåõ áóÇ ÝóÇÆöÏóÉó Ýöí ÞóÈúÖö Ðóáößó
ãöäúåóÇ Íöíäó æóÌóÈó ÑóÏøõåóÇ ÚóáóíúåóÇ¡ ÝóÅöäú ÈóÞöíó ÔóíúÁñ ÃóÏøóÇåõ
Åáóì ÇáúæóÑóËóÉö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÒóÇÏóåóÇ ÔóíúÆðÇ Úóáóì ãóåúÑö ãöËúáöåóÇ
ÈóØóáóÊú ÇáÒøöíóÇÏóÉõº áöÃóäøóåóÇ æóÇÑöËóÉñ áóåõ.
æóáóæú ÃóÚúÊóÞó ÃóãóÊóåõ æóÞöíãóÊõåóÇ ÃóáúÝñ¡ Ëõãøó ÇÓúÊóÏóÇäó ãöäúåóÇ
ãöÇÆóÉó ÏöÑúåóãò¡ Ëõãøó ÊóÒóæøóÌóåóÇ¡ Ëõãøó ãóÇÊó æóáóãú íóÏúÎõáú ÈöåóÇ¡
æóÊóÑóßó ÃóáúÝóíúäö Óöæóì Ðóáößó ÚöäúÏóåõãóÇ åóÐóÇ æóÇáúÃóæøóáõ ÓóæóÇÁñ
æóÇáäøößóÇÍõ ÌóÇÆöÒñ¡ æóÊóÑöËõ æóáóåóÇ ãóåúÑõåóÇ áöÇäúÊöåóÇÁö ÇáäøößóÇÍö
ÈöÇáúãóæúÊö æóáóåóÇ ÏóíúäõåóÇ ÇáøóÐöí ÇÓúÊóÏóÇäó ãöäúåóÇ áößóæúäöåö
ÈöÈóíøöäóÉò ãõÚóÇíóäóÉò æóÚóáóíúåóÇ ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí ÞöíãóÊöåóǺ
áöÃóäøóåóÇ áóÇ æóÕöíøóÉó áóåóÇ æóÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÇáäøößóÇÍõ
ÈóÇØöáñº áöÃóäøóåóÇ ÊóÓúÊóæúÝöí ÏóíúäóåóÇ ãöäú ÇáúãóÇáö¡ Ëõãøó áóåóÇ
ËõáõËõ ãóÇ ÈóÞöíó ÈöØóÑöíÞö ÇáúæóÕöíøóÉö¡ æóÞöíãóÊõåóÇ æóãóåúÑõ
ãöËúáöåóÇ íóÒöíÏõ Úóáóì ÇáËøõáõËöº ÝóáöÐóáößó ÈóØóáó ÇáäøößóÇÍõ.
æóáóæú ÃóÚúÊóÞóåóÇ¡ æóáóíúÓó áóåõ ãóÇáñ ÛóíúÑõåóÇ¡ Ëõãøó ÊóÒóæøóÌóåóÇ
ÝóÇÓúÊóÏóÇäó ãöäúåóÇ ãöÇÆóÊóíú ÏöÑúåóãò ÝóÃóäúÝóÞóåóÇ Úóáóì äóÝúÓöåö¡
æóÐóáößó Ýöí ãóÑóÖöåö¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÝóÇáäøößóÇÍõ ÈóÇØöáñ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó æóáóÇ ãöíÑóÇËó áóåóÇ æóáóÇ ãóåúÑó ÅÐóÇ áóãú íóßõäú ÏóÎóáó
ÈöåóÇ æóÚóáóíúåóÇ ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí ËõáõËö ãóÇ ÈóÞöíó ÈóÚúÏó ÇáÏøóíúäö.
æóáóæú ÃóÚúÊóÞóåóÇ Ýöí ãóÑóÖöåö¡ Ëõãøó ÊóÒóæøóÌóåóÇ æóáóíúÓó áóåõ ãóÇáñ
ÛóíúÑõåóÇ¡ Ëõãøó ÇßúÊóÓóÈó ãóÇáðÇ ÊóÎúÑõÌõ åöíó æóãóåúÑõåóÇ ãöäú
ËõáõËöåö ÝóÅöäøó ÇáäøößóÇÍó ÌóÇÆöÒñ æóáóåóÇ ÇáúãóåúÑõ æóÇáúãöíÑóÇËõ
æóáóÇ ÓöÚóÇíóÉó ÚóáóíúåóǺ áöÃóäøó ÇáúãõÚúÊóÈóÑó ÚöäúÏó ÇáúãóæúÊö¡
ÝóÅöäøó æõÌõæÈóåõ ÇáúæóÕöíøóÉó íóßõæäõ ÚöäúÏó ãóæúÊöåö¡ æóÚöäúÏó Ðóáößó
ÑóÞóÈóÊõåóÇ ÊóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÈóÚúÏó ÇáúãóåúÑö ÝóáóÇ ÊóÓúÚóì Ýöí
ÔóíúÁò æóÊóÈóíøóäó Ãóäøó ÇáäøößóÇÍó ßóÇäó ÕóÍöíÍðÇ ÈóíúäóåõãóÇ
ÈöÇáúãóæúÊö ÝóáóåóÇ ÇáúãóåúÑõ æóÇáúãöíÑóÇËõ¡ æóíóÌúãóÚõ áóåóÇ Èóíúäó
ÇáúãöíÑóÇËö æóÇáúæóÕöíøóÉö áöÖóÑõæÑóÉö ÇáÏøóæúÑö¡ æóÅöÐóÇ ÃóÔúåóÏó
ÇáÑøóÌõáõ Úóáóì æóÕöíøóÊöåö Ýöí ßöÊóÇÈò ÔõåõæÏðÇ æóáóãú íóÞúÑóÃúåóÇ
Úóáóíúåöãú æóáóãú íóßúÊõÈúåóÇ Èóíúäó ÃóíúÏöíåöãú ÝóÅöäøó Ðóáößó áóÇ
íóÌõæÒõº áöÃóäøóåõãú áóãú íóÚúÑöÝõæÇ ãóÇ Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö æóÇáÔøóåóÇÏóÉõ
Úóáóì ãóÇ ÞóÇáó Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö áóÇ Úóáóì ÇáúßöÊóÇÈö æóÈöÏõæäö Úöáúãö
ÇáÔøóÇåöÏö ÇáúãóÔúåõæÏö Èöåö áóÇ íóÕöÍøõ ÇáúÅöÔúåóÇÏõ¡ æóÅöäú ÞóÑóÃóåóÇ
Úóáóíúåöãú ÝóÞóÇáõæÇ äóÔúåóÏõ Úóáóíúß ÈöÐóáößó ÝóÍóÑøóßó ÑóÃúÓóåõ
ÈöäóÚóãú æóáóãú íóäúØöÞú ÝóåóÐóÇ ÈóÇØöáñº áöÃóäøóåõãú áóãú íóÓúãóÚõæÇ
ÅÞúÑóÇÑóåõ æóÊóÍúÑöíßõ ÇáÑøóÃúÓö ãöäú ÇáäøóÇØöÞö áóÇ íóßõæäõ ÅÞúÑóÇÑðÇ
ÅÐú åõæó ãõÍúÊóãóáñ Ýöí äóÝúÓöåö íóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó áöÇÓúÊöÈúÚóÇÏö
ÇáÔøóíúÁö¡ æóíóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó áöáÑøöÖóì Èöåö¡ æóÅöäú ßóÊóÈóåóÇ
Èóíúäó ÃóíúÏöíåöãú¡ æóÞóÇáó: ÇÔúåóÏõæÇ ÃóäøóåóÇ æóÕöíøóÉñ Ãóæú ÞóÑóÃóåóÇ
Úóáóíúåöãú¡ ÝóÞóÇáó: ÇÔúåóÏõæÇ Ãóäøó åóÐóÇ æóÕöíøóÉñ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº
áöÃóäøóåõãú ÓóãöÚõæÇ ÅÞúÑóÇÑóåõ æóÚóáöãõæÇ ÈöãóÇ ßóÊóÈóåõ Èóíúäó
ÃóíúÏöíåöãú Ãóæú ÞóÑóÃóåõ Úóáóíúåöãú¡ æóßóÐóáößó áóæú ÞóÇáõæÇ: äóÔúåóÏõ
Ãóäøó åóÐöåö æóÕöíøóÊõß ÞóÇáó: äóÚóãú Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ ÃóÎúÑóÌó
ßóáóÇãóåõ ãóÎúÑóÌó ÇáúÌóæóÇÈö ÝóíóÕöíÑõ ãóÇ ÊóÞóÏøóãó
(28/12)
ßóÇáúãõÚóÇÏö Ýöíåö ÞóÇáó ÊóÚóÇáóì {Ýóåóáú
æóÌóÏúÊõãú ãóÇ æóÚóÏó ÑóÈøõßõãú ÍóÞøðÇ ÞóÇáõæÇ äóÚóãú} [ÇáÃÚÑÇÝ: 44] ¡
æóÅöÐóÇ ÔóåöÏó ÇáÔøóÇåöÏóÇäö Ãóäøóåõ ÃóÚúÊóÞó ÃóÍóÏó ÚóÈúÏóíúåö Ýöí
æóÕöíøóÊöåö æóÞóÇáóÇ: ÓóãøóÇåõ áóäóÇ ÝóäóÓöíäóÇåõ áóãú ÊóÌõÒú
ÔóåóÇÏóÊõåõãúº áöÃóäøóåõãú áóãøóÇ ÃóËúÈóÊõæÇ ÇáÔøóåóÇÏóÉó¡ æóÞóÏú
ÃóÞóÑøõæÇ Úóáóì ÃóäúÝõÓöåöãú ÈöÇáúÛóÝúáóÉö æóÈöÃóäøóåõãú ÖóíøóÚõæÇ
ÇáÔøóåóÇÏóÉó¡ æóÅöäú ÔóåöÏõæÇ Ãóäøóåõ ÃóÚúÊóÞó ÃóÍóÏó ÚóÈöíÏöåö
ÇáúÃóÑúÈóÚóÉö ÈöÛóíúÑö Úóíúäöåö ÝóåóÐóÇ æóÇáúÃóæøóáõ ÓóæóÇÁñ Ýöí
ÇáúÞöíóÇÓö¡ æóáóßöäøöí ÃóÓúÊóÍúÓöäõ åóÐóÇ æóÃõÌöíÒõåõ ÝóíõÚúÊöÞõ ãöäú
ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÑõÈõÚóåõ Åäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõãú ÓóæóÇÁð
æóíóÓúÚóì ßõáøõ æóÇÍöÏò Ýöí ËóáóÇËóÉö ÃóÑúÈóÇÚö ÞöíãóÊöåö æóÞóÏú
ÊóÞóÏøóãó ÈóíóÇäõ åóÐóÇ Ýöí ÇáúÚóÊóÇÞö.
ÝóÅöäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõãú ãõÎúÊóáöÝóÉð ÃóÎóÐó ÃóÞóáøóåõãú ÞöíãóÉð
æóÃóßúËóÑóåõãú ÞöíãóÉð ÝóÌóãóÚúäóÇ ÞöíãóÊóåõãóÇ¡ Ëõãøó ÃóÎóÐúäóÇ äöÕúÝó
Ðóáößó æóÞóÓøóãúäóÇåõ Èóíúäóåõãú Úóáóì ÞóÏúÑö ÞöíãóÊöåöãú ÍóÊøóì ÅÐóÇ
ßóÇäó ÞöíãóÉõ ÃóÍóÏöåöãú ÃóáúÝðÇ æóÞöíãóÉõ ÇáËøóÇäöí ÃóáúÝóíúäö
æóÞöíãóÉõ ÇáËøóÇáöËö ËóáóÇËóÉó ÂáóÇÝò æóÞöíãóÉõ ÇáÑøóÇÈöÚö ÃóÑúÈóÚóÉó
ÂáóÇÝò¡ ÝóÅöäøóåõ íóÌúãóÚõ Èóíúäó ÃóÞóáøöåöãú ÞöíãóÉð æóÃóßúËóÑöåö
ÞöíãóÉð¡ æóÐóáößó ÎóãúÓóÉõ ÂáóÇÝò¡ Ëõãøó íõÄúÎóÐõ äöÕúÝõ Ðóáößó¡ æóåõæó
ÃóáúÝóÇäö æóÎóãúÓõãöÇÆóÉò ÝóíóÖúÑöÈõ ÃóÍóÏóåõãú Ýöíåö ÈöÃóáúÝò¡
æóÇáúÂÎóÑó ÈöÃóáúÝóíúäö æóÇáúÂÎóÑó ÈöËóáóÇËóÉö ÂáóÇÝò æóÇáúÂÎóÑó
ÈöÃóÑúÈóÚóÉö ÂáóÇÝò ÝóÅöÐóÇ ÌóÚóáúÊ ßõáøó ÃóáúÝò ÓóåúãðÇ ÈóáóÛóÊú
ÇáÓøöåóÇãõ ÚóÔóÑóÉð ÝóáöáúÃóæøóáö ÚõÔúÑõ ÃóáúÝóíúäö æóÎóãúÓöãöÇÆóÉò¡
æóÐóáößó ãöÇÆóÊóÇäö æóÎóãúÓõæäó ÑõÈõÚõ ÞöíãóÊöåö¡ æóáöáËøóÇäöí
ÚõÔúÑóÇäö¡ æóÐóáößó ÎóãúÓõãöÇÆóÉò ÑõÈõÚõ ÞöíãóÊöåö æóáöáËøóÇáöËö
ËóáóÇËóÉõ ÃóÚúÔóÇÑò¡ æóÐóáößó ÓóÈúÚõãöÇÆóÉò æóÎóãúÓõæäó ÑõÈõÚõ
ÞöíãóÊöåö¡ ÝóÅöäøó ÞöíãóÊóåõ ËóáóÇËóÉõ ÂáóÇÝò æóáöáúÂÎóÑö ÃóÑúÈóÚóÉõ
ÃóÚúÔóÇÑò¡ æóåõæó ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò ÑõÈõÚõ ÞöíãóÊöåö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó áóåõ
ÚóÈúÏóÇäö ÝóÔóåöÏó ÇáÔøóÇåöÏóÇäö Ãóäøóåõ ÞóÇáó: åóÐóÇ ÍõÑøñ¡ æóåóÐóÇ
ÝóÅöäøóåõ íõÚúÊöÞõ ãöäú ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ËõáõËóåõ Åäú áóãú íóßõäú
áóåõ ãóÇáñ ÛóíúÑõåõãóÇ¡ ÝóÅöäú ßóÇäó áóåõ ãóÇáñ ÛóíúÑõåõãóÇ íóÎúÑõÌõ
ãöäú ËõáõËöåö ÚóÊóÞó ãöäú ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ äöÕúÝõåõ æóáóíúÓó
áöáúæóÑóËóÉö Ãóäú íõÚúÊöÞõæÇ ÃóÍóÏóåõãóÇ æóíõãúÓößõæÇ ÇáúÂÎóÑóº áöÃóäøó
ÇáúÚöÊúÞó ÈöÇáúãóæúÊö íóÔöíÚõ ÝöíåöãóÇ¡ æóÅöäøóãóÇ íóäúÝõÐõ ãöäú ËõáõËö
ãóÇáöåö.
æóáóæú ÔóåöÏõæÇ Ãóäøóåõ ÞóÇáó áöÝõáóÇäö: ÚóÈúÏöí åóÐóÇ Ãóæú ÚóÈúÏöí
åóÐóÇ áöáúÂÎóÑö æóÕöíøóÉñ æóåõãóÇ íóÎúÑõÌóÇäö ãöäú ÇáËøõáõËö ßóÇäó
áöáúæóÑóËóÉö Ãóäú íõÚúØõæåõ ÃóíøóåõãóÇ ÔóÇÁõæǺ áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÍöÞøó
æóÇÍöÏñ¡ æóåõæó ÇáúãõæÕóì áóåõ¡ æóÇáúÃóÞóáøõ ãõÊóíóÞøóäñ Èöåö
ÝóáöáúæóÑóËóÉö Ãóäú áóÇ íõÚúØõæåõ ÇáÒøöíóÇÏóÉó Úóáóì Ðóáößó ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúÚöÊúÞö¡ æóåõäóÇßó ÇáúÚöÊúÞõ ÔóÇÚó ÝöíåöãóÇ ÈöÇáúãóæúÊöº áöÃóäøó
ÇáúãõÓúÊóÍöÞøó ãõÎúÊóáöÝñ æóáóíúÓó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöÇáÊøóÞúÏöíãö ÈöÃóæúáóì
ãöäú ÇáúÂÎóÑö.
æóáóæú ÔóåöÏõæÇ Ãóäøóåõ ÃóÚúÊóÞó ÚóÈúÏóåõ åóÐóÇ¡ æóåõæó íóÎúÑõÌõ ãöäú
ÇáËøõáõËö¡ Ëõãøó ÔóåöÏó ÂÎóÑóÇäö ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö Ãóäøóåõ ÃóÚúÊóÞó
ÚóÈúÏðÇ ÂÎóÑó ÓöæóÇåõ ÝóÔóåóÇÏóÊõåõãóÇ ÌóÇÆöÒóÉñ¡ æóíóÊóÍóÇÕøóÇäö Ýöí
ÇáËøõáõËöº áöÃóäøóåõ áóÇ ÊõåúãóÉó Ýöí ÔóåóÇÏóÉö ÇáúæóÑóËóÉö¡ ÝóÅöäøó
Ýöíåö ÅÈúØóÇáó ãöáúßöåöãú Úóäú ÇáúÚóÈúÏö æóÊóÃúÎöíÑó ÍóÞøöåöãú Åáóì
ÎõÑõæÌö ÇáÓøöÚóÇíóÉö ÝóßóÇäõæÇ Ýöí åóÐöåö ÇáÔøóåóÇÏóÉö ßóÇáúÃóÌóÇäöÈö¡
æóÞóÏú ËóÈóÊó ÍóÞøõ ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöãöËúáö ãóÇ ËóÈóÊó Èöåö
ÍóÞøõ ÇáúÂÎóÑö ÝóíóÊóÍóÇÕøóÇäö Ýöí ÇáËøõáõËö.
æóáóæú ÔóåöÏó ÇáúÃóÌúäóÈöíøóÇäö Ãóäøóåõ ÃóæúÕóì áöÝõáóÇäò ÈöÇáËøõáõËö
æóÃóÌóÇÒóåõ ÇáúÞóÇÖöí¡ Ëõãøó ÔóåöÏó ÇáúæóÇÑöËóÇäö Ãóäøóåõ ÃóÚúÊóÞó
ÚóÈúÏóåõ åóÐóÇ Ýöí ãóÑóÖöåö¡ æóåõæó ÇáËøõáõËõ ÌóÇÒó ÅÚúÊóÇÞõåõ ãöäú
ÇáËøõáõËö æóÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáËøõáõËöº áöÃóäøó
(28/13)
ËõÈõæÊóåõãóÇ ÈöÇáúÈóíøöäóÉö
ßóËõÈõæÊöåöãóÇ ÈöÇáúãõÚóÇíóäóÉö æóÇáúÚöÊúÞõ ÇáúãõäúÝóÐõ Ýöí ÇáËøõáõËö
ãõÞóÏøóãñ Úóáóì ÓóÇÆöÑö ÇáúæóÕóÇíóÇ¡ æóÐõßöÑó Ýöí ÇáÒøöíóÇÏóÇÊö Ãóäøó
ÔóåóÇÏóÉó ÇáúæóÇÑöËöíäó áóÇ ÊõÞúÈóáõ åóÇåõäóǺ áöÃóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáËøõáõËö ÇÓúÊóÍóÞøó ÇáËøõáõËó ÚóáóíúåöãóÇ ÈöÞóÖóÇÁö ÇáúÞóÇÖöí ÝóåõãóÇ
ÈöåóÐöåö ÇáÔøóåóÇÏóÉö íõÈúØöáóÇäö ÇÓúÊöÍúÞóÇÞóåõ¡ æóãóÇ ÞóÖóì Èöåö
ÇáúÞóÇÖöí ÚóáóíúåöãóÇ ÈöåóÐöåö ÇáÔøóåóÇÏóÉö ÝóáóÇ íõÞúÈóáõ¡ æóáóßöäú
íõÚúÊóÞõ ÇáúÚóÈúÏõ áöÅöÞúÑóÇÑöåöãóÇ ÈöÝóÓóÇÏö ÑöÞøöåö¡ æóÚóáóíúåö
ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí ÞöíãóÊöåöº áöÃóäøó ÇáúÚöÊúÞó Ýöí ÇáúãóÑóÖö äóÝóÐó ãöäú
ÇáËøõáõËö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáËøõáõËó ßõáøóåõ ãõÓúÊóÍóÞøñ
áöáúãõæÕóì áóåõ ÈöÞóÖóÇÁö ÇáúÞóÇÖöí.
æóáóæú ÔóåöÏó ÇáúÃóÌúäóÈöíøóÇäö Ãóäøóåõ ÃóæúÕóì Ãóäú íõÚúÊóÞó ÚóÈúÏõåõ
ÓóÇáöãñ¡ æóåõæó ÇáËøõáõËõ æóÔóåöÏóÇ æóÇÑöËóÇäö Ãóäøóåõ ÑóÌóÚó Úóäú
Ðóáößó¡ æóÃóæúÕóì ÈöÚöÊúÞö ÚóÈúÏöåö ÒöíóÇÏò¡ æóåõæó ÇáËøõáõËõ ÌóÇÒóÊú
ÔóåóÇÏóÊõåõãóǺ áöÃóäøóåõ áóÇ ãóäúÝóÚóÉó Ýöí åóÐöåö ÇáÔøóåóÇÏóÉö
áöáúæóÑóËóÉö ÅÐú áóÇ ÝóÑúÞó Ýöí ÍóÞøöåöãú Èóíúäó Ãóäú íóßõæäó ÇáúÃóæøóáõ
åõæó ÇáúãõÓúÊóÍöÞøó áöáËøõáõËö Úóáóíúåöãú Ãóæú ÇáúÂÎóÑõº æóáöÃóäøóåõãóÇ
íóÔúåóÏóÇäö áöáúÂÎóÑö Úóáóì ÇáúÃóæøóáö Ýóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú
ÃóæúÕóì áöÑóÌõáò ÈöÇáËøõáõËö ÝóÔóåöÏó æóÇÑöËóÇäö Ãóäøóåõ ÞóÏú ÑóÌóÚó
Úóäúåõ¡ æóÌóÚóáóåõ Úóäúåõ æóÌóÚóáóåõ áöåóÐóÇ ÇáúÂÎóÑö Ãóæú Ãóäøóåõ
ÃóÔúÑóßóåõ ãóÚóåõ Ýöíåö.
æóáóæú ßóÇäóÊú ÞöíãóÉõ ÇáúÚóÈúÏö ÇáËøóÇäöí ÃóÞóáøó ãöäú ÇáËøõáõËö
ÃóÌóÒúÊ ÔóåóÇÏóÊóåõãóÇ áöáúÂÎóÑö ÝóÃõÚúÊöÞõåõ¡ æóáóÇ ÃõÕóÏøöÞõåõãóÇ
Úóáóì ÇáúÝóÕúáö ÇáøóÐöí Ýöí ÇáúÃóæøóáöº áöÃóäøóåõãóÇ ÈöÔóåóÇÏóÊöåöãóÇ
Úóáóì ÇáÑøõÌõæÚö Úóäú æóÕöíøóÊöåö íóÌõÑøóÇäö Åáóì ÃóäúÝõÓöåöãóÇ
ãóäúÝóÚóÉð æóáóÇ ÊõÞúÈóáõ ÔóåóÇÏóÊõåõãóÇ Úóáóì Ðóáößó¡ æóáóßöäú íóËúÈõÊõ
ÚöÊúÞõ ÇáúÂÎóÑö ÈöÔóåóÇÏóÊöåöãóǺ áöÃóäøó ÃóÍóÏó ÇáúÍõßúãóíúäö
íóäúÝóÕöáõ Úóäú ÇáúÂÎóÑö æóáóÇ ÊõåúãóÉó Ýöí åóÐóÇ ÝóíóäúÝõÐõ ÇáúÚöÊúÞõ
áöáúÚóÈúÏóíúäö ãöäú ÇáËøõáõËö ÈöÇáúÍöÕóÕö
æóáóæú ÔóåöÏó ÔóÇåöÏóÇäö Ãóäøóåõ ÃóÚúÊóÞó ÚóÈúÏóíúåö åóÐóíúäö Ýöí
ãóÑóÖöåö æóÞöíãóÉõ ÃóÍóÏöåöãóÇ ÃóáúÝñ æóÞöíãóÉõ ÇáúÂÎóÑö ÎóãúÓõãöÇÆóÉò¡
æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑõåõãóÇ ÝóÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ ÃóËúáóÇËðǺ áöÃóäøó
ÇáúæóÕöíøóÉó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÇáúÈóÑóÇÁóÉö Úóäú ÇáÓøöÚóÇíóÉö
ÝóíóÖúÑöÈõ ÈöÌóãöíÚö ãóÇ ÃóæúÕóì áóåõ Èöåö Ýöí ÇáËøõáõËö¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÃóßúËóÑó ãöäú ÇáËøõáõËö.
æóáóæú ßóÇäó ÃóæúÕóì ÈöÃóÍóÏöåöãóÇ áöÑóÌõáò¡ æóÈöÇáúÂÎóÑö áöÂÎóÑó
ÝóßóÐóáößó ÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÇáúÌóæóÇÈõ¡ æóÚöäúÏ ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäöº áöÃóäøó ÇáúãõæÕóì áóåõ
ÈöÇáúÚóíúäö ÊóÈúØõáõ æóÕöíøóÊõåõ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö ÚöäúÏó
ÚóÏóãö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÖóÑúÈðÇ æóÇÓúÊöÍúÞóÇÞðÇ¡ æóÅöÐóÇ ÞóÇáó ÇáÑøóÌõáõ:
Ýöí ãóÑóÖöåö áöÚóÈúÏò áóåõ æóãõÏóÈøóÑò ÃóÍóÏõßõãóÇ ÍõÑøñ¡ Ëõãøó ãóÇÊó
æóáóÇ ãóÇáó áóåõ ÛóíúÑõåõãóÇ æóÞöíãóÊõåõãóÇ ÓóæóÇÁñ ÝóáöáúãõÏóÈøóÑö
ËõáõËóÇ ÇáËøõáõËö¡ æóáöáúÂÎóÑö ËõáõËõåõº áöÃóäøó Þóæúáóåõ ÃóÍóÏõßõãóÇ
ÍõÑøñ íóÊóÎóíøóÑóÇ ÇáúÚöÊúÞó¡ æóåõæó ãõÚúÊóÈóÑñ Ýöí ÍóÞøö ÇáúãõÏóÈøóÑö
áöÍóÇÌóÊöåö Åáóì Ðóáößó ÝóíóÌöÈõ áóåõ ÍõÑøöíøóÉõ ÑóÞóÈóÊöåö æóíóÔöíÚõ
ÝöíåöãóÇ ÈöÇáúãóæúÊö ÞóÈúáó ÇáúÈóíóÇäö ÝóßóÇäó ÇáúÞöäøõ ãõæÕóì áóåõ
ÈöäöÕúÝö ÑóÞóÈóÊöåö æóÇáúãõÏóÈøóÑõ ãõæÕóì áóåõ ÈöÌóãöíÚö ÑóÞóÈóÊöåö áóÇ
íõÒóÇÏõ Úóáóì Ðóáößó ÔóíúÁñ ÈöãóÇ ÃóÕóÇÈóåõ ãöäú ÇáúÚöÊúÞö Ýöí
ÇáúãóÑóÖöº áöÃóäøó ÇáúÚöÊúÞó Ýöí ÇáúãóÑóÖö æóÕöíøóÉñ ßóÇáÊøóÏúÈöíÑö
ÝóíóÖúÑöÈõ ÇáúãõÏóÈøóÑó Ýöí ÇáËøõáõËö ÈöÌóãöíÚö ÑóÞóÈóÊöåö æóÇáúÞöäøó
ÈöäöÕúÝö ÑóÞóÈóÊöåö ÝóßóÇäó ÇáËøõáõËõ ÈóíúäóåõãóÇ ÃóËúáóÇËðÇ.
æóáóæú ßóÇäó ÞóÇáó Ýöí ÇáÕøöÍøóÉö ÓóÚóì ÇáúãõÏóÈøóÑõ Ýöí ÓõÏõÓö
ÞöíãóÊöåö¡ æóÇáúÂÎóÑõ Ýöí äöÕúÝö ÞöíãóÊöåöº áöÃóäøó ÇáúÚöÊúÞó Ýöí
ÇáÕøöÍøóÉö ãöäú ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö¡ ÝóÅöÐóÇ ÝóÇÊó ÇáúÈóíóÇäõ ÈöÇáúãóæúÊö
ÚóÊóÞó ãöäú ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ äöÕúÝõåõ ãöäú ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö
(28/14)
æóÅöäøóãóÇ ãóÇáõ ÇáúãóíøöÊö ÑóÞóÈóÉñ
æóÇÍöÏóÉñ¡ æóÇáúãõÏóÈøóÑõ ãõæÕóì áóåõ ÈöÇáäøöÕúÝö ÇáúÈóÇÞöí ãöäú
ÑóÞóÈóÊöåö ÝóÊóäúÝõÐõ æóÕöíøóÊõåõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÝóíõÓóáøöãõ áóåõ
ÈöÇáúÚöÊúÞö ÇáúÈóÇÊøö äöÕúÝó ÇáÑøóÞóÈóÉö æóÈöÇáÊøóÏúÈöíÑö ËõáõËó
ÇáÑøóÞóÈóÉö æóíóÓúÚóì Ýöí ÓõÏõÓö ÇáúÞöíãóÉö æóÅöäøóãóÇ íõÓóáøöãõ
áöáúÞöäøö äöÕúÝó ÑóÞóÈóÊöåö ÈöÇáúÚöÊúÞö ÇáúÈóÇÊøö ÝóíóÓúÚóì Ýöí
ÞöíãóÊöåö.
æóáóæú ÔóåöÏó ÔóÇåöÏóÇäö Ãóäøóåõ ÏóÈøóÑó ÚóÈúÏóåõ ÝõáóÇäðÇ Åäú ÞõÊöáó¡
æóÃóäøóåõ ÞóÏú ÞõÊöáó æóÔóåöÏó ÔóÇåöÏóÇäö Ãóäøóåõ ãóÇÊó ãóæúÊðÇ¡
ÝóÅöäøöí ÃõÌöíÒõ ÇáúÚöÊúÞó ãöäú ÇáËøõáõËöº áöÃóäøó Ýöí ÅÍúÏóì
ÇáÔøóåóÇÏóÊóíúäö ÅËúÈóÇÊó ÇáúÚöÊúÞö æóÇáúÞóÊúáö æóÝöí ÇáúÃõÎúÑóì
äóÝúíóåõãóÇ æóÇáúãõËúÈóÊõ ãöäú ÇáúÈóíøöäóÊóíúäö æóßóÐóáößó áóæú ÔóåöÏóÇ
Ãóäøóåõ ÃóÚúÊóÞóåõ Åäú ÍóÏóËó Èöåö ÍóÏóËñ Ýöí ãóÑóÖöåö Ãóæú ÓóÝóÑöåö
åóÐóÇ¡ æóÃóäøóåõ ÞóÏú ãóÇÊó Ýöí Ðóáößó ÇáÓøóÝóÑö Ãóæú ÇáúãóÑóÖö¡
æóÔóåöÏó ÂÎóÑóÇäö Ãóäøóåõ ÑóÌóÚó ãöäú Ðóáößó ÇáÓøóÝóÑö¡ æóãóÇÊó Ýöí
Ãóåúáöåö ÝóÅöäøöí ÃõÌöíÒõ ÔóåóÇÏóÉó ÔõåõæÏö ÇáúÚöÊúÞöº áöÃóäøó Ýöí
ÔóåóÇÏóÊöåöãóÇ ÅËúÈóÇÊó ÇáúÚöÊúÞö æóÅöËúÈóÇÊó ÊóÇÑöíÎò ÓóÇÈöÞò Ýöí
ãóæúÊöåö¡ æóÅöäú ÔóåöÏó åóÐóÇäö ÇáúÂÎóÑóÇäö Ãóäøóåõ ÞóÇáó: Åäú ÑóÌóÚúÊ
ãöäú ÓóÝóÑöí åóÐóÇ ÝóãõÊøõ Ýöí Ãóåúáöí ÝóÝõáóÇäñ ÍõÑøñ æóÃóäøóåõ ÞóÏú
ÑóÌóÚó ÝóãóÇÊó Ýöí Ãóåúáöåö æóÌóÇÁõæÇ ÌóãöíÚðÇ Åáóì ÇáúÞóÇÖöí ÝóÅöäøöí
áóÇ ÃõÌöíÒõ ÔóåóÇÏóÉó ÇááøóÐóíúäö ÔóåöÏóÇ Úóáóì ÇáÑøõÌõæÚö æóÃõÌöíÒõ
ÔóåóÇÏóÉó ÇááøóÐóíúäö ÔóåöÏóÇ Ãóäøóåõ ãóÇÊó Ýöí Ãóåúáöåö Ðóáößóº
áöÃóäøóåõãóÇ ÃóËúÈóÊóÇ ãóæúÊóåõ ÈöÊóÇÑöíÎò ÓóÇÈöÞò æóáóÇ ÈõÏøó ãöäú
ÇáúÞóÖóÇÁö ÈöãóæúÊöåö Ýöí Ðóáößó ÇáúæóÞúÊö áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúãõÚóÇÑöÖö¡
Ëõãøó ÇáúãóæúÊõ áóÇ íóÊóßóÑøóÑõ ÚóÇÏóÉð ÝóíõÈúØöáõ ÔóåóÇÏóÉó ÇáúÂÎóÑöíäó
ÌóãöíÚðÇ ÖóÑõæÑóÉð (ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáÑøóÌõáó áóæú ÞóÇáó: Åäú ãóÇÊó
Ýöí ÌõãóÇÏóì ÇáúÂÎóÑö ÝóÝõáóÇäñ ÍõÑøñ¡ æóÅöäú ãóÇÊó Ýöí ÑóÌóÈò ÝóÝõáóÇäñ
ÍõÑøñ áöÚóÈúÏò ÂÎóÑó ÝóÔóåöÏó ÔóÇåöÏóÇäö Ãóäøóåõ ãóÇÊó Ýöí ÌõãóÇÏóì
ÇáúÂÎóÑö æóÔóåöÏó ÂÎóÑóÇäö Ãóäøóåõ ãóÇÊó Ýöí ÑóÌóÈò ÃóÎóÐúäóÇ ÈöÞóæúáö
ÇáÔøóÇåöÏóíúäö Úóáóì ÇáúãóæúÊö ÇáúÃóæøóáö áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì.
æóáóæú ÔóåöÏóÇ Ãóäøóåõ ÞóÇáó: Åäú ãöÊøõ ãöäú ãóÑóÖöí åóÐóÇ ÝóÝõáóÇäñ
ÍõÑøñ¡ æóÞóÇáóÇ: áóÇ äóÏúÑöí ãóÇÊó Ãóãú áóÇ ÝóÞóÇáó: ÇáúÛõáóÇãõ ãóÇÊó
ãöäúåõ æóÞóÇáó ÇáúæóÇÑöËõ: ÕóÍøó ãöäúåõ¡ Ëõãøó ãóÇÊó ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ
ÇáúæóÇÑöËö ãóÚó íóãöíäöåöº áöÃóäøó ÇáúÛõáóÇãó íóÏøóÚöí ÔóÑúØó ÇáúÚöÊúÞö
æóÇáúæóÇÑöËõ ãõäúßöÑñ áöÐóáößó ÝóÇáÙøóÇåöÑõ¡ æóÅöäú ßóÇäó íóÔúåóÏõ
áöáúÛõáóÇãö¡ æóáóßöäøó ËõÈõæÊó ÇáÔøóÑúØö ÙóÇåöÑðÇ áóÇ íóßúÝöí áöËõÈõæÊö
ÇáúÍõÑøöíøóÉöº áöÃóäøó ÇáÙøóÇåöÑó íõÏúÝóÚõ Èöåö ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ æóáóÇ
íóËúÈõÊõ Èöåö ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ¡ æóÅöäú ÃóÞóÇãóÇ ÌóãöíÚðÇ ÇáúÈóíøöäóÉó
ÝóÇáúÈóíøöäóÉõ ÈóíøöäóÉõ ÇáúÚóÈúÏöº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãõËúÈöÊõ
áöáÔøóÑúØö æóÇáúÚöÊúÞö¡ æóÅöäú ÞóÇáó: Åäú ãöÊøõ ãöäú ãóÑóÖöí åóÐóÇ
ÝóÝõáóÇäñ ÍõÑøñ¡ æóÅöäú ÈóÑóÃúÊõ ãöäúåõ ÝóÝõáóÇäñ ÂÎóÑõ ÍõÑøñ¡ ÝóÞóÇáó
ÇáúÚóÈúÏõ: ÞóÏú ãóÇÊó ãöäúåõ æóÞóÇáó ÇáúæóÇÑöËõ: ÞóÏú ÈóÑóÃó ÝóÇáúÞóæúáõ
Þóæúáõ ÇáúæóÇÑöËö áöãóÇ ÈóíøóäøóÇ¡ ÝóÅöäú ÃóÞóÇãó ÇáúÂÎóÑõ ÇáúÈóíøöäóÉó
Úóáóì ãóÇ íóÏøóÚöí ÃóÚúÊóÞúÊõåõ ÃóíúÖðǺ áöÃóäøóåõ íõËúÈöÊõ ÇáúÚöÊúÞó
ÈöÈóíøöäóÉò áöäóÝúÓöåö¡ æóÅöäú ÞóÇãóÊú ÇáúÈóíøöäóÊóÇäö áóåõãóÇ ÃóÎóÐúÊõ
ÈöÈóíøöäóÉö ÇáøóÐöíäó ÔóåöÏõæÇ Úóáóì ÇáúæóÞúÊö ÇáúÃóæøóáö Ãóäøóåõ ãóÇÊó
ãöäú ãóÑóÖöåö¡ æóÃóÈúØóáúÊ ÇáúÃõÎúÑóìº áöÃóäøóåõ áóÇ íóãõæÊõ
ãóÑøóÊóíúäö¡ æóÅöÐóÇ ÃóãóÊøõåõ Ýöí ÇáúÃóæøóáö ÈóØóáó ÇáúÂÎóÑõ ÖóÑõæÑóÉðº
áöÃóäøó ÇáúãóíøöÊó áóÇ íóãõæÊõ æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
(28/15)
[ÈóÇÈõ ÚöÊúÞö ÇáäøóÓóãóÉö Úóäú
ÇáúãóíøöÊö]
ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) : æóÅöÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÇáúæóÕöíøõ äóÓóãóÉð
áöíõÚúÊöÞóåóÇ Úóäú ÇáúãóíøöÊö ßóÊóÈó åóÐóÇ ãóÇ ÇÔúÊóÑóì ÝõáóÇäõ Èúäõ
ÝõáóÇäò æóÕöíøõ ÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò ÇÔúÊóÑóì ãóãúáõæßðÇ
íõÞóÇáõ: áóåõ ÝõáóÇäõ ÇáúÝõáóÇäöíøõ¡ æóåõæó ÑóÌõáñ ÞóÏú ÇÌúÊóãóÚó
ÈößóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ äóÓóãóÉð ßóÇäó ÝõáóÇäõ Èúäõ ÝõáóÇäò ÃóæúÕóì Ãóäú
íóÔúÊóÑöíóåõ ÈöåóÇ áóåõ ÝóíõÚúÊöÞõåóÇ Úóäúåõ¡ Ëõãøó íóßúÊõÈõ
ÇáÊøóÞóÇÈõÖó æóãóÇ ÈóÚúÏóåõ Úóáóì ÇáÑøóÓúãö¡ æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ÇáÕøóßøó
ÍößóÇíóÉõ ãóÇ ÌóÑóì¡ æóÇáúãóÞúÕõæÏõ ÇáÊøóæúËöíÞõ ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú
íóßúÊõÈó Úóáóì ÃóÍúæóØö ÇáúæõÌõæåö ÝóÇáäøóÓóãóÉõ åöíó ÇáÑøóÞóÈóÉõ
ÇáøóÊöí ÊõÔúÑóì áöáúÚöÊúÞö¡ æóíóäúÈóÛöí áöáúæóÕöíøö ÅÐóÇ áóãú íõÚóíøöäú
ÇáúãõæÕöí ÑóÞóÈóÉð Ãóäú íóÔúÊóÑöíó ÑóÌõáðÇ ãõÌúÊóãöÚðǺ áöÃóäøó ãóÚúäóì
ÇáÊøóÞóÑøõÈö ÅäøóãóÇ íóÊöãøõ ÈöÅöÚúÊóÇÞö ãöËúáöåö ÝóÅöäøó ÇáÕøóÛöíÑó
æóÇáúãóÌúäõæäó ÚóÇÌöÒóÇäö Úóäú ÇáúßóÓúÈö æóÇáúÃõäúËóì ßóÐóáößó ÝóíóÕöíÑõ
ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö ÚöíóÇáðÇ Úóáóì ÛóíúÑöåö¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÑóÌõáðÇ ÞóÏú
ÇÌúÊóãóÚó íóÊóÎóáøóÕõ ãöäú Ðóáößó ÇáÑøöÞøö¡ æóíóÊóÝóÑøóÛõ áöáúÚöÈóÇÏóÉö
æóÇáÊøóßóÓøõÈö áöáúÅöäúÝóÇÞö Úóáóì äóÝúÓöåö ÝóÅöäøóãóÇ íóÊöãøõ ãóÚúäóì
ÇáÑøóÞóÈóÉö Ýöí ÅÚúÊóÇÞö ãöËúáöåö¡ æóÞóÕóÏó ÇáúãõæÕöí ÇáÊøóÞóÑøõÈó
æóÕöÝóÉõ ÇáúÅöØúáóÇÞö ÊóÞúÊóÖöí ÇáúßóãóÇáó¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Ãóäú
íõÚúÊöÞó Úóäúåõ äóÓóãóÉð ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò Ýóáóãú íóÈúáõÛú ËõáõËõ
ãóÇáöåö ãöÇÆóÉó ÏöÑúåóãò áóãú íõÚúÊóÞú Úóäúåõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ íõÚúÊöÞõ Úóäúåõ ÈöÇáËøõáõËö ÑóÞóÈóÉð
ãóÇ ÈóáóÛóÊúº áöÃóäøó æõÌõæÈó ÊóäúÝöíÐö åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö áöÍóÞøö
ÇáúãõæÕöí¡ æóåõæó ÞóÕúÏõåõ ÇáÊøóÞóÑøõÈõº æóáöåóÐóÇ ÕóÍøóÊú æóÕöíøóÊõåõ
ãöäú ÛóíúÑö ÊóÚúíöíäö ÇáäøóÓóãóÉö ÝóíóÌöÈõ ÊóäúÝöíÐõ æóÕöíøóÊöåö ãöäú
ãóÍóáøöåóÇ¡ æóíóÍúÕõáõ ãóÞúÕõæÏõåõ ÈöÞóÏúÑö ÇáúÅöãúßóÇäö ßóãóÇ áóæú
ÃóæúÕóì Ãóäú íõÍóÌøó Úóäúåõ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò Ýóáóãú íóÈúáõÛú ÇáËøõáõËõ
ÅáøóÇ ÎóãúÓöíäó ÏöÑúåóãðÇ íõÍóÌøõ Úóäúåõ ãöäú ÍóíúËõ íóÈúáõÛõ
ÈöÇáËøõáõËö.
æóßóÐóáößó áóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÕóÏøóÞó áóåõ ãöäú ãóÇáöåö ÈöãöÇÆóÉò
æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ: ÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö áöÛóíúÑö ãóäú
ÃóæúÌóÈóåóÇ áóåõ ÇáúãõæÕöí áóÇ íóÌõæÒõ¡ æóåõæó ÅäøóãóÇ ÃóæúÌóÈó
ÇáúæóÕöíøóÉó ÈöäóÓóãóÉò ÞöíãóÊõåóÇ ãöÇÆóÉõ ÏöÑúåóãò æóÇóáøóÊöí
ÞöíãóÊõåóÇ ÎóãúÓõæäó ÛóíúÑõ ÇáøóÊöí ÞöíãóÊõåóÇ ãöÇÆóÉñ Ýóáóæú ÞõáúäóÇ
ÈöÃóäøóåõ íóÔúÊóÑöí ÈöËõáõËö ãóÇ íõæÌóÏõ ßóÇäó åóÐóÇ ÊóäúÝöíÐó
ÇáúæóÕöíøóÉö áöÛóíúÑö ãóäú ÃóæúÌóÈó áóåõ ÇáúãõæÕöí¡ Ëõãøó áöáúãõæÕöí Ýöí
ÊóÞúÏöíÑö ÇáËøóãóäö ÛóÑóÖñ ÕóÍöíÍñ¡ æóåõæó ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäú ÅÚúÊóÇÞö
ÇáúÍóÏöíËö æóÇáÊøóÞóÑøõÈõ ÈöÅöÚúÊóÇÞö ÃóÝúÖóáö ÇáÑøöÞóÇÈö Úóáóì ãóÇ
Ñõæöíó Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «ÓõÆöáó
Úóäú ÃóÝúÖóáö ÇáÑøöÞóÇÈö ÝóÞóÇáó: ÃóÚúáóÇåóÇ ËóãóäðÇ æóÃóäúÝóÓõåóÇ
ÚöäúÏó ÃóåúáöåóÇ» æóÇáúÅöäúÓóÇäõ ÞóÏú íóÑúÛóÈõ Ýöí æóáóÇÁö ÚóÈúÏò
ßóËöíÑö ÇáúÞöíãóÉö æóíóÊóÍóÑøóÒõ Úóäú æóáóÇÁö Þóáöíáö ÇáúÞöíãóÉö¡ ÝóÝöí
ÊóäúÝöíÐö åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö ãöäú ÇáËøõáõËö ÅÈúØóÇáõ ãóÞúÕõæÏö
ÇáúãõæÕöí¡ æóÅöáúÒóÇãõ æóáóÇÁò áóãú íóÑúÖó ÈöÇáúÊöÒóÇãöåö æóÈöåóÐóíúäö
ÇáúÍóÑúÝóíúäö íóÊøóÖöÍõ ÇáúÝóÑúÞõ Èóíúäó åóÐóÇ æóÈóíúäó ÇáÕøóÏóÞóÉö
æóÇáúÍóÌøö æóÅöäøóãóÇ äóÙöíÑõ åóÐóÇ ãöäú ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÍóÌøö áóæú Ãóäøó
ÕóÍöíÍðÇ ÃóãóÑó ÑóÌõáðÇ Ãóäú íõÍöÌøó Úóäúåõ ÑóÌõáðÇ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò
ÝóÃóÍóÌøó Úóäúåõ ÑóÌõáðÇ ÈöÎóãúÓöíäó ÏöÑúåóãðÇ æóåõäóÇßó íóÕöíÑõ
ãõÎóÇáöÝðÇ ÖóÇãöäðÇ ÝóßóÐóáößó åóÇåõäóÇ æóÚóáóì
(28/16)
åóÐóÇ ÇáúÎöáóÇÝö áóæú ÃóæúÕóì Ãóäú
íõÚúÊöÞó äóÓóãóÉð ÈöÌóãöíÚö ãóÇáöåö Ýóáóãú íõÌöÒú ÇáúæóÑóËóÉõ Ðóáößó
ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÊóÈúØõáõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÝöí ÞóæúáöåöãóÇ
íõÔúÊóÑóì áóåõ ÈöÇáËøõáõËö äóÓóãóÉñ ÝóÊõÚúÊóÞõ Úóäúåõ æóÇÓúÊóßúËóÑó ãöäú
ÇáÔøóæóÇåöÏö áóåõãóÇ Ýöí ÇáúÃóÕúáö ÞóÇáó: ÃóÑóÃóíúÊ áóæú ÃóæúÕóì Ãóäú
íóÚúÊöÞó Úóäúåõ äóÓóãóÉñ ÈöãöÇÆóÊóíú ÏöÑúåóãò ãöÇÆóÉñ ãöäú ãóÇáöåö
æóãöÇÆóÉñ ãöäú ãóÇáö ÝõáóÇäò áöÑóÌõáò ÃóÌúäóÈöíøò ÃóßõäúÊõ ÃõÈúØöáõ
æóÕöíøóÊóåõ ãöäú ÃóÌúáö Ãóäøóåõ Óóãøóì ãóÇáó ÇáúÃóÌúäóÈöíøö ÃóÑóÃóíúÊ
áóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÔúÊóÑóì áóåõ äóÓóãóÉñ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò Ãóæú
ÈöÎóãúÑò Ãóæú ÎöäúÒöíÑò Ãóæú ÈöÅöäúÓóÇäò ÍõÑøò Ãóæú íõÒóÇÏó ãóÚó åóÐöåö
ÇáúãöÇÆóÉö ÔóíúÁñ áóÇ íóÕúáõÍõ ãöäú ãóÇáöåö ÃóßõäúÊõ ÃõÈúØöáõ
ÇáúæóÕöíøóÉó áóÇ ÃõÈúØöáõåóÇ¡ æóåöíó ÌóÇÆöÒóÉñ ãöäú ËõáõËöåö ÃóÑóÃóíúÊ
áóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÚúÊóÞó Úóäúåõ äóÓóãóÉñ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò
ÈöÚóíúäöåóÇ ÝóÅöÐóÇ ÝöíåóÇ ÏöÑúåóãñ ÓóÊøõæÞóÉñ Ãóæú ÃóßúËóÑõ áóÇ
íõäúÝóÞõ ÃóãóÇ ßõäúÊ ÂãöÑóåõ Ãóäú íóÔúÊóÑöíó ÈöãóÇ ÈóÞöíó ÃóÑóÃóíúÊ áóæú
ÊóÌóæøóÒó ÈöåóÐóÇ ÇáúÈóÇÆöÚõ ÃóãóÇ ßõäúÊ ÂãöÑóåõ Ãóäú íóÔúÊóÑöíó ÈöåóÇ
ÃóÑóÃóíúÊ áóæú ÇõÓúÊõÍöÞøó ãöäúåóÇ ÏöÑúåóãñ Ãóæú åóáóßó ãöäúåóÇ ÏöÑúåóãñ
ÃóßõäøóÇ äõÈúØöáõ ÇáúæóÕöíøóÉó Þöíáó åóÐóÇ ßõáøõåõ Úóáóì ÇáúÎöáóÇÝö
æóãöäú ÚóÇÏóÉö ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÇáöÇÓúÊöÔúåóÇÏõ
ÈöÇáúãõÎúÊóáöÝö Úóáóì ÇáúãõÎúÊóáöÝö áöÅöíÖóÇÍö ÇáúßóáóÇãö æóÞöíáó: Èóáú
ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íõÝóÑøöÞõ Èóíúäó åóÐöåö ÇáúÝõÕõæáö
ÝóíóÞõæáõ: ÅÐóÇ ÃóæúÕóì Ãóäú íõÔúÊóÑóì äóÓóãóÉñ ÈöÌóãöíÚö ãóÇáöåö Ýóáóæú
ÃóÌóÇÒóÊú ÇáúæóÑóËóÉõ áóßóÇäó ÇáúãõÔúÊóÑóì ßõáøõåõ æóÇáúÚöÊúÞõ íóßõæäõ
ãöäú ÌöåóÊöåö æóæóáóÇÄõåõ áóåõ¡ æóÅöÐóÇ áóãú íõÌöíÒõæÇ áóæú ÞõáúäóÇ
íõÔúÊóÑóì ÈöËõáõËöåö ßõäøóÇ äõáúÒöãõåõ.
æóáóæú áóãú íóÑúÖó ÈöÇáúÊöÒóÇãöåö¡ æóÃóãøóÇ Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ãóÇáöåö
æóãóÇáö ÛóíúÑöåö áóæú ÃóÌóÇÒó ÇáúÛóíúÑõ åõäóÇßó áóÇ íóßõæäõ ÇáúãõÔúÊóÑóì
ßõáøõåõ áóåõ¡ æóáóÇ íóäúÝõÐõ ÇáúÚöÊúÞõ Ýöí ÌóãöíÚöåö ãöäú ÌöåóÊöåö
ÝóáóíúÓó Ýöí ÊóäúÝöíÐö æóÕöíøóÊöåö Ýöí ãóÇáöåö ÅáúÒóÇãõ ÔóíúÁò áóãú
íóÑúÖó ÈöÇáúÊöÒóÇãöåö¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Ãóäú íõÚúÊóÞó Úóäúåõ äóÓóãóÉñ¡
æóÃóæúÕóì áöÂÎóÑó ÈöÇáËøõáõËö ÝóËõáõËõ ãóÇáöåö íõÞóÓøóãõ Úóáóì ÇáËøõáõËö
æóÚóáóì ÃóÏúäóì ãóÇ íóßõæäõ ãöäú ÞöíãóÉö ÇáäøóÓóãóÉöº áöÃóäøó ÈöãõØúáóÞö
ÇáÊøóÓúãöíóÉö áóÇ íóËúÈõÊõ ÅáøóÇ ÇáúÃóÏúäóì ÝóÅöäøóåõ åõæó
ÇáúãõÊóíóÞøóäõ Èöåö æóÅöäøóãóÇ íóÌöÈõ ÞöÓúãóÉõ ÇáËøõáõËö Úóáóì ãöÞúÏóÇÑö
ãóÇ íóËúÈõÊõ ãöäú ßõáøö æóÕöíøóÊöåö ÝóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÞöíãóÉó ÇáäøóÓóãóÉö
íõÚúÊöÞõ Èöåö ÇáäøóÓóãóÉó¡ æóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÇáËøõáõËó Ýóåõæó áöáúãõæÕóì
áóåõ ÈöÇáËøõáõËö.
æóáóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÔúÊóÑóì ÚóÈúÏõ ÝõáóÇäò ÝóíõÚúÊóÞó Úóäúåõ ÝóÅöäøóåõ
íõÔúÊóÑóì ãöäú ËõáõËöåöº áöÃóäøó ÊóäúÝöíÐó ÇáúæóÕöíøóÉö ãóÍóáøõåóÇ
ÇáËøõáõËõ¡ æóÅöÐóÇ ÇãúÊóäóÚó ÕóÇÍöÈõåõ ãöäú ÇáúÈóíúÚö ÈöÇáËøõáõËö
ÃõæÞöÝó ÇáËøõáõËõ ÍóÊøóì íóÈöíÚóåõ ÕóÇÍöÈõåõº áöÃóäøóåõ ãóÔúÛõæáñ
ÈöÇáúæóÕöíøóÉö ÝóãóÇ ÏóÇãó Ýöíåö ÑóÌóÇÁõ ÇáÊøóäúÝöíÐö íóÌöÈõ Ãóäú
íõæÞóÝó ÇáËøõáõËõ Úóáóíúåö¡ ÝóÅöäú ãóÇÊó ÇáúÚóÈúÏõ ÝóÞóÏú ÇäúÞóØóÚó
ÑóÌóÇÁõ ÊóäúÝöíÐö åóÐöåö ÇáúæóÕöíøóÉö áöÝóæóÇÊö ãóÍóáøöåóÇ ÝóíóÑúÌöÚõ
Åáóì ÇáúæóÇÑöËö Ðóáößó Åäú ßóÇäó Óóãøóì ãóÇ íõÔúÊóÑóì Èöåö ãöäú
ÇáËøõáõËö.
æóáóæú ÃóæúÕóì Åáóì ÑóÌõáò Ãóäú íóÔúÊóÑöíó áóåõ äóÓóãóÉð ÈöåóÐöåö
ÇáúãöÇÆóÉö ÈöÚóíúäöåóÇ ÝóíõÚúÊöÞõåóÇ ãöäú ÇáËøõáõËö Úóäúåõ¡ ÝóÅöäú
ÇÔúÊóÑóì ÈöåóÇ äóÓóãóÉð ÝóÃóÚúÊóÞóåóÇ Úóäúåõ¡ Ëõãøó ÇÓúÊóÍóÞøó ÑóÌõáñ
Êöáúßó ÇáúãöÇÆóÉó Ãóæú ÈóÚúÖóåóÇ Ãóæú áóÍöÞóåõ Ïóíúäñ æóÇáúãöÇÆóÉõ
ÃóßúËóÑõ ãöäú ËõáõËöåö ÝóÇáúæóÕöíøõ ÖóÇãöäñ áöÊöáúßó ÇáúãöÇÆóÉöº
áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãõÔúÊóÑöí ÝóÇáËøóãóäõ ãóÖúãõæäñ Ýöí ÐöãøóÊöåö ÍóÊøóì
íõÓóáøöãóåóÇ áöáúãõÔúÊóÑöí¡ Ëõãøó ÈöãóÇ ÙóåóÑó ÊóÈóíøóäó Ãóäøó
ÇáúæóÕöíøó ãõÎóÇáöÝñº áöÃóäøóåõ ÇÔúÊóÑóì ÈöÃóßúËóÑó ãöäú ËõáõËö ãóÇáö
ÇáúãóíøöÊö
(28/17)
æóáóÇ íõãúßöäõ ÊóäúÝöíÐõ æóÕöíøóÊöåö Ýöí
ÃóßúËóÑó ãöäú ËõáõËöåö ÝóÕóÇÑó ãõÎóÇáöÝðÇ ãõÔúÊóÑöíðÇ áöäóÝúÓöåö
ÝóÇáËøóãóäõ Ïóíúäñ Úóáóíúåö¡ æóÅöäøóãóÇ ÞõÖöíó ÈöãóÇáö ÇáúãóíøöÊö
ÏóíúäðÇ Úóáóíúåö ÝóíóÖúãóäõ ãöËúáóåóÇ¡ æóíóßõæäõ ÇáúÚöÊúÞõ Úóäú
äóÝúÓöåöº áöÃóäøóåõ ÃóÚúÊóÞó ãöáúßó äóÝúÓöåö¡ ÝóÅöäú ÎóÑóÌó áöáúãóíøöÊö
ãóÇáñ áóãú íóÚúáóãú Èöåö ãöäú Ïóíúäò Ãóæú Úóíúäò íóßõæäõ Ëóãóäõ
ÇáäøóÓóãóÉö ÇáËøõáõËó ãöäú Ðóáößó ÈóÑöÆó ÇáúæóÕöíøõ ãöäú ÇáÖøóãóÇäöº
áöÃóäøó ÈöãóÇ ÙóåóÑó ãöäú ÇáúãóÇáö ÊóÈóíøóäó Ãóäøó ÇáúæóÕöíøó ÛóíúÑõ
ãõÎóÇáöÝò¡ æóÃóäøóåõ äóÝøóÐó ÇáúæóÕöíøóÉó Ýöí ãóÍóáøöåóÇ ÝóáóÇ
íóáúÍóÞõåõ ÚóåúÏñ æóáóÇ ÖóãóÇäñ¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Ãóäú íõÈóÇÚó ÚóÈúÏõåõ
æóíõÔúÊóÑóì ÈöËóãóäöåö äóÓóãóÉñ ÝóÊõÚúÊóÞõ Úóäúåõ ÝóÈóÇÚó ÇáúæóÕöíøõ
ÇáúÚóÈúÏó æóÇÔúÊóÑóì ÈöËóãóäöåö äóÓóãóÉð ÝóÃóÚúÊóÞóåóÇ¡ æóåõæó
ÇáËøõáõËõ¡ Ëõãøó ÑõÏøó ÇáúÚóÈúÏõ ãöäú ÚóíúÈò ÈóÚúÏó Ðóáößó Öóãöäó
ÇáúæóÕöíøõ ÇáËøóãóäóº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúãõÔúÊóÑöí ÝóÊóÊóÚóáøóÞõ ÍõÞõæÞõ
ÇáúÚóÞúÏö Èöåö¡ æóÐóáößó ÑóÏøó ÇáËøóãóäó ÚöäúÏó ÑóÏøö ÇáúãóÈöíÚö
Úóáóíúåö ÈöÇáúÚóíúÈö¡ Ëõãøó íõÞóÇáõ ÈöÚú ÇáúÚóÈúÏó¡ ÝóÅöäú ÈóáóÛó Ðóáößó
ÇáËøóãóäó ÝóÇáúÚöÊúÞõ ÌóÇÆöÒñ Úóäú ÇáúãóíøöÊö ßóãóÇ ßóÇäóº áöÃóäøóåõ
ÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ ÛóíúÑõ ãõÎóÇáöÝò Ýöí ÔöÑóÇÁö ÇáäøóÓóãóÉö æóÇáúÚöÊúÞö
Úóäú ÇáúãóíøöÊö Èóáú åõæó ãõäóÝøöÐñ ÇáúæóÕöíøóÉó Ýöí ãóÍóáøöåóÇ.
æóÅöäú äóÞóÕó Úóäúåõ Ãóæú ÒóÇÏó Úóáóíúåö ÝóÇáúÚöÊúÞõ Úóäú ÇáúæóÕöíøöº
áöÃóäøóåõ ãõÎóÇáöÝñ Ýöí ÇáúæóÌúåóíúäö ÃóãøóÇ ÅÐóÇ äóÞóÕó Ëóãóäõ
ÇáúÚóÈúÏö ÚóãøóÇ ÇÔúÊóÑóì Èöåö ÇáäøóÓóãóÉó ÝóÙóÇåöÑñ æóßóÐóáößó ÅÐóÇ
ÒóÇÏó Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ ÃóãóÑóåõ Ãóäú íõÚúÊöÞó Úóäúåõ äóÓóãóÉð
íóÔúÊóÑöíåóÇ ÈöËóãóäö ÇáúÚóÈúÏö¡ æóåóÐöåö äóÓóãóÉñ ÇÔúÊóÑóÇåóÇ ÈöÈóÚúÖö
ÇáËøóãóäö ÝóßóÇäó ÛóíúÑó ãóÇ ÊóÊóäóÇæóáõåõ ÇáúæóÕöíøóÉõ ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó
ãõÔúÊóÑöíðÇ áöäóÝúÓöåö Ýöí ÇáúæóÌúåóíúäö æóÇáúÚöÊúÞõ Úóäúåõ æóíóÔúÊóÑöí
ÈöÇáËøóãóäö äóÓóãóÉð ÃõÎúÑóì ÝóíõÚúÊöÞõåóÇ Úóäú ÇáúãóíøöÊö.
æóáóæú áóãú íõÑóÏøó ÇáúÚóÈúÏó ÈöÇáúÚóíúÈö¡ æóáóßöäú ÇõÓúÊõÍöÞøó ÑóÌóÚó
ÇáúãõÔúÊóÑöí Úóáóì ÇáúæóÕöíøö ÈöÇáËøóãóäöº áöÃóäøóåõ åõæó ÇáøóÐöí ÞóÈóÖó
ãöäúåõ ÈöÍõßúãö ÇáúÈóíúÚö ÇáËøóãóäó ÝóßóÇäó ÇáúÚöÊúÞõ Úóäú ÇáúæóÕöíøö
äóÝúÓöåöº áöÃóäøóåõ ÊóÈóíøóäó ÈõØúáóÇäõ ÇáúæóÕöíøóÉö.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÇáúæóÕöíøõ ÇáäøóÓóãóÉó áóÇ íõãúßöäõ ÊóäúÝöíÐõåóÇ Úóäú
ÇáúãóíøöÊö ÝóßóÇäó ãõÔúÊóÑöíðÇ áöäóÝúÓöåö Úóáóì ãóÇ åõæó ÇáúÃóÕúáõ
Ãóäøóåõ ãóÊóì ÊóÚóÐøóÑó ÊóäúÝöíÐõ ÇáÔøöÑóÇÁö Úóáóì ãóäú ÇÔúÊóÑóì áóåõ
íóäúÝõÐõ Úóáóì ÇáúÚóÇÞöÏö æóßóÇäó ÇáúÚöÊúÞõ Úóäú ÇáúæóÕöíøö äóÝúÓöåö
æóáóÇ íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÇáúæóÑóËóÉö Ýöí äóÕöíÈöåöãú ÈöÔóíúÁò ãöäú ÇáúãóÇáöº
áöÃóäøó ÇáúãóíøöÊó áóãú íõæÕö Ýöí Ðóáößó ÇáúãóÇáö ÈöÔóíúÁò ÝóßóíúÝó
íóÑúÌöÚõ ÇáúæóÕöíøõ Èöåö¿ ¡ ÃóÑóÃóíúÊ áóæú ÇÔúÊóÑóì ÔóíúÆðÇ áöáúíóÊöíãö
ãöäú ãöíÑóÇËöåö Ãóæú ÈóÇÚó áóåõ ÝóáóÍöÞóåõ ÛõÑúãñ æóáóíúÓó áöáúíóÊöíãö
ãóÇáñ ÃóßóÇäó íóÑúÌöÚõ Ýöí ÍöÕøóÉö ÛóíúÑöåö ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÃóäú íõÔúÊóÑóì ãöäú ËõáõËóíú ãóÇáöåö äóÓóãóÉñ ÊõÚúÊóÞõ
Úóäúåõ æóãóÇáõåõ ËóáóËõãöÇÆóÉò ÝóÇÔúÊóÑóì ÇáúæóÕöíøõ ÈöãöÇÆóÉò äóÓóãóÉð
ÝóÃóÚúÊóÞóåóÇ¡ æóÃóÚúØóì ÇáúæóÑóËóÉó ãöÇÆóÊóíúäö ÝóÇÓúÊõÍöÞøóÊú
ÇáäøóÓóãóÉõ æóÑõÏøóÊú Ýöí ÇáÑøöÞøö æóÞóÈóÖó ÇáúæóÕöíøõ ÇáúãöÇÆóÉó
áöíóÔúÊóÑöíó ÈöåóÇ äóÓóãóÉð ÃõÎúÑóì ÝóÊóáöÝóÊú ãöäúåõ ãöÇÆóÉñ íóÑúÌöÚõ
Úóáóì ÇáúæóÑóËóÉö ÈöËõáõËö ãóÇ ÃóÎóÐõæÇ áöíóÔúÊóÑöíó Èöåö Ýöí Þóæúáö
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãóÇ ÊóÞóÏøóãó ãöäú ÇáúãõÞóÇÓóãóÉö ÈóÇØöáñ ãóÇ áóãú
íóÍúÕõáú ãóÞúÕõæÏõ ÇáúãõæÕöí¡ æóÝöí ÞóæúáöåöãóÇ ãõÞóÇÓóãóÉõ ÇáúæóÕöíøö
ÇáúæóÑóËóÉó ÌóÇÆöÒóÉñ æóáóÇ íóÑúÌöÚõ ÝöíãóÇ ÃóÕóÇÈó ÇáúæóÑóËóÉó ÈöÔóíúÁò
æóÞóÏú ÈóØóáóÊú ÇáúæóÕöíøóÉõ¡ æóåóÐóÇ äóÙöíÑõ ãóÇ ÊóÞóÏøóãó ÈóíóÇäõåõ
Ýöí ÇáúÍóÌøö.
æóáóæú ÃóæúÕóì Ãóäú íõÔúÊóÑóì áóåõ äóÓóãóÉñ ÈöÚóíúäöåóÇ ÝóÊõÚúÊóÞõ
Úóäúåõ ÝóÇÔúÊóÑóÇåóÇ ÇáúæóÕöíøõ¡ Ëõãøó ãóÇÊóÊú ÝóÞóÏú ÈóØóáóÊú
ÇáúæóÕöíøóÉõº áöÃóäøóåóÇ æóÞóÚóÊú áöÔóÎúÕò ÈöÚóíúäöåö ÝóáóÇ íõãúßöäõ
ÊóäúÝöíÐõåóÇ áöÔóÎúÕò ÂÎóÑó æóÞóÏú ÝóÇÊó ãóÍóáøõ ÇáúæóÕöíøóÉö
(28/18)
ÝóÊóÈúØõáõ ÇáúæóÕöíøóÉõ æóßóÐóáößó áóæú
ÌóäóÊú ÌöäóÇíóÉð ÞóÈúáó Ãóäú ÊõÚúÊóÞó ÝóÏõÝöÚóÊú ÈöåóÇ ÈóØóáóÊú
ÇáúæóÕöíøóÉõ áöÝóæóÇÊö ãóÍóáøöåóÇ¡ æóåõæó ãöáúßõ ÇáúãõæÕöí.
æóáóæú ÝóÏóÇåóÇ ÇáúæóÑóËóÉõ ßóÇäõæÇ ãõÊóØóæøöÚöíäó Ýöí ÇáúÝöÏóÇÁö
æóÊõÚúÊóÞõ Úóäú ÇáúãóíøöÊöº áöÃóäøóåóÇ ØóåõÑóÊú Úóäú ÇáúÌöäóÇíóÉö
æóÈóÞöíóÊú Úóáóì ãöáúßöåö ãóÍóáøðÇ áöæóÕöíøóÊöåö æóÇáúæóÑóËóÉõ ãóÇ
ßóÇäõæÇ ãóÌúÈõæÑöíäó Úóáóì ÇáúÝöÏóÇÁö ÝóßóÇäõæÇ ãõÊóÈóÑøöÚöíäó Ýöíåöº
áöÃóäøó ÇáäøóÓóãóÉó ÈóÇÞöíóÉñ Úóáóì ãöáúßö ÇáúãõæÕöí ÍõßúãðÇ
ÝóßóÃóäøóåõãú ÝóÏóæúåóÇ ãöäú ÇáúÌöäóÇíóÉö Ýöí ÍóíóÇÉö ÇáúãõæÕöí.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÚöÊúÞö ÃóãóÉò áóåõ ÊóÎúÑõÌõ ãöäú ËõáõËöåö ßóÇäó
ÍóÇáõåóÇ ßóÐóáößó¡ ÝóÅöäú æóáóÏóÊú ÇáäøóÓóãóÉõ Ãóæú ÇáúÃóãóÉõ ÞóÈúáó
Ãóäú ÊõÚúÊóÞó ÝóÇáúæóáóÏõ ÑóÞöíÞñ áöáúæóÑóËóÉöº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó
ÈöÇáúÚöÊúÞö áóÇ ÊóÓúÑöí Åáóì ÇáúæóáóÏö ÝóÅöäøó Ýöíåö ÅáúÒóÇãó ÇáúãóíøöÊö
ÇáúæóáóÇÁó¡ æóÅöäøóãóÇ ÇáúÊóÒóãó ÇáúãóíøöÊõ æóáóÇÁó ÇáúÃóãóÉö áóÇ
æóáóÇÁó æóáóÏöåóÇ æóÇáúÃóãóÉõ ÞóÈúáó Ãóäú ÊõÚúÊóÞó ãõÈúÞóÇÉñ Úóáóì
Íõßúãö ãöáúßö ÇáúãóíøöÊö ÝóíõÝúÕóáõ ãöäúåóÇ ÇáúæóáóÏõ áöÐóáößó ÅáøóÇ
Ãóäøó ÇáúæóÑóËóÉó áóÇ íóãúáößõæäóåóÇ áößóæúäöåóÇ ãóÔúÛõæáóÉð ÈöæóÕöíøóÉö
ÇáúãóíøöÊö¡ æóÐóáößó ÛóíúÑõ ãóæúÌõæÏò Ýöí ÇáúæóáóÏö ÝóßóÇäó ÇáúæóáóÏõ
áöáúæóÑóËóÉö¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú ÇáäøóÓóãóÉõ æóÇáúÃõãøõ ÐóÇÊó ÑóÍöãò
ãóÍúÑóãò ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö áóãú ÊõÚúÊóÞú ÈöÐóáößó ÍóÊøóì ÊõÚúÊóÞó Úóäú
ÇáúãóíøöÊöº áöÃóäøó ÇÔúÊöÛóÇáóåóÇ ÈöÇáúæóÕöíøóÉö íóãúäóÚõ ÇäúÊöÞóÇáóåóÇ
Åáóì ÇáúæóÇÑöËö Èóáú åöíó ãõÈúÞóÇÉñ Úóáóì Íõßúãö ãöáúßö ÇáúãóíøöÊöº
æóáöåóÐóÇ ßóÇäó æóáóÇÄõåóÇ áóåõ ÅÐóÇ ÚóÊóÞóÊú Úóäúåõ.
æóáóæú ÃóÚúÊóÞóåóÇ ÈóÚúÖõ ÇáúæóÑóËóÉö Úóäú äóÝúÓöåö ßóÇäó ÇáúÚöÊúÞõ Úóäú
ÇáúãóíøöÊöº áöÃóäøó ÇáúÚöÊúÞó Ýöí åóÐöåö ÇáúÚóíúäö ãõÓúÊóÍóÞøñ Úóäú
ÇáúãóíøöÊö æóãóÇ íóßõæäõ ãõÓúÊóÍóÞøðÇ Úóáóì ÇáúãóÑúÁö Ýöí Úóíúäò
ÈöÌöåóÉò ÝóÚóáóì Ãóíøö æóÌúåò ÃóÊóì Èöåö íóÞóÚõ Úóäú ÇáúæóÌúåö
ÇáúãõÓúÊóÍóÞøö æóÊóÕúÑöíÍõåõ ÈöÎöáóÇÝöåö ÈóÇØöáñ¡ æóßóÐóáößó áóæú ÞóÇáó:
ÃóäúÊö ÍõÑøóÉñ Åäú ÏóÎóáúÊ ÇáÏøóÇÑó Ãóæú ÞóÇáó: ÈóÚúÏó ãóæúÊöí áóãú
Êóßõäú ãõÏóÈøóÑóÉð¡ æóáóßöäøóåóÇ ÊõÚúÊóÞõ Úóäú ÇáúãóíøöÊö Åäú ÏóÎóáóÊú
ÇáÏøóÇÑó æóãóÇÊó ÇáúÞóÇÆöáõº áöÃóäøó ÇáúæóÇÑöËó Ýöí Íõßúãö ÇáúãóÇáößö
áóåóÇ ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ íóãúáößõ ÈóÏóáóåóÇ æóÒóæóÇÆöÏóåóÇ æóßóÓúÈóåóÇ
ÅáøóÇ Ãóäøóåõ áóÇ íõÌúÚóáõ ãóÇáößðÇ ÝöíãóÇ Ýöíåö ÅÈúØóÇáõ æóÕöíøóÉö
ÇáúãõæÕöí¡ ÝóÃóãøóÇ ÝöíãóÇ Ýöíåö ÊóäúÝöíÐõ æóÕöíøóÊöåö ÝóíõÌúÚóáõ
ÇáúæóÇÑöËõ ßóÇáúãóÇáößö ÝóíóÕöÍøõ ãöäúåõ ÊóÚúáöíÞõ ÚöÊúÞöåóÇ ÈöãóæúÊöåö
Ãóæú ÈöÔóÑúØò ÂÎóÑó¡ æóÚöäúÏó æõÌõæÏö ÇáÔøóÑúØö íõÌúÚóáõ ßóÇáúãõäóÌøóÒö
áöÚöÊúÞöåóÇ ÝóíõÚúÊóÞõ Úóäú ÇáúãóíøöÊö æóÈöåö ÝóÇÑóÞó ÇáúæóÕöíøõ
ÝóÅöäøóåõ ÅÐóÇ ÚóáøóÞó ÚöÊúÞóåóÇ ÈöÇáÔøóÑúØö áóãú íóÕöÍøó ÇáÊøóÚúáöíÞõº
áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøó ÛóíúÑõ ãóÇáößò áóåóÇ¡ æóÅöäøóãóÇ íóÊóÕóÑøóÝõ ÈöÍõßúãö
ÇáÊøóÝúæöíÖö æóÇáúãõÝóæøóÖõ Åáóíúåö íõäóÌøöÒõ ÇáúÚöÊúÞó æóÇáúãóÃúãõæÑõ
ÈöÇáÊøóäúÌöíÒö ÅÐóÇ ÚóáøóÞó ÇáúÚöÊúÞó ÈöÇáÔøóÑúØö ßóÇäó Ðóáößó ãöäúåõ
ÈóÇØöáðÇ.
æóáóæú ÞóÇáó áóåóÇ ÇáúæóÇÑöËõ: ÃóäúÊö ÍõÑøóÉñ Úóáóì ÃóáúÝö ÏöÑúåóãò Åäú
ÞóÈöáúÊö ÝóÞóÈöáóÊú Ýóåöíó ÍõÑøóÉñ ÈöÛóíúÑö ÔóíúÁòº áöÃóäøóåóÇ áóÇ
ÊõÚúÊóÞõ áöæõÌõæÏö ÇáÔøóÑúØö¡ æóÅöäøóãóÇ ÊõÚúÊóÞõ ÈöÌöåóÉö ÇáúæóÕöíøóÉö
Úóäú ÇáúãóíøöÊö¡ æóßóÇäó Ðóáößó ÈöÛóíúÑö ÌõÚúáò.
æóáóæú ÃóæúÕóì Ãóäú ÊõÚúÊóÞó äóÓóãóÉñ Úóäú ÔóíúÁò æóÇÌöÈò Úóáóíúåö ãöäú
ÙöåóÇÑò Ãóæú ÛóíúÑöåö¡ ÝóÅöäøóåóÇ ÊõÚúÊóÞõ ãöäú ËõáõËöåöº áöÃóäøóåõ áóÇ
íóÌöÈõ ÇáúÅöÚúÊóÇÞõ Úóäúåõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö ÈöÛóíúÑö æóÕöíøóÉò ÝóÅöÐóÇ
ÃóæúÕóì ßóÇäó ãõÚúÊóÈóÑðÇ ãöäú ËõáõËöåö ßóÇáÊøóØóæøõÚóÇÊö¡ æóßóÐóáößó
ÇáÒøóßóÇÉõ æóÍóÌøóÉõ ÇáúÅöÓúáóÇãö æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ ÝöíãóÇ ÓóÈóÞó.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöÚöÊúÞö äóÓóãóÉò ÝóÇÔúÊõÑöíóÊú áóåõ Ãóæú ÈöÚöÊúÞö ÃóãóÉò
áóåõ ÊóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö ÝóÌóäóì ÚóáóíúåóÇ ÌöäóÇíóÉð ÝóÇáúÃóÑúÔõ
áöáúæóÑóËóÉöº áöÃóäøó ÇáúÃóÑúÔó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóáóÏö Ýöí ßóæúäöåö
(28/19)
ÝóÇÑöÛðÇ Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉö ÝóÇáúæóÇÑöËõ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãóÇáößö áóåóÇ ÝöíãóÇ åõæó ÝóÇÑöÛñ Úóäú æóÕöíøóÉö
ÇáúãóíøöÊö ÝóßóÇäó ßóÓúÈõåóÇ áöáúæóÑóËóÉö áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì.
æóáóæú ÒóæøóÌõæåóÇ áóãú íóÌõÒúº áöÃóäøó æöáóÇíóÉó ÇáÊøóÒúæöíÌö ÊóËúÈõÊõ
áöãöáúßö ÇáÑøóÞóÈóÉö æóåõãú áóÇ íóãúáößõæäó ÑóÞóÈóÊóåóÇ áößóæúäöåóÇ
ãóÔúÛõæáóÉð ÈöÇáúæóÕöíøóÉö¡ ÝóÅöäú ÏóÎóáó ÈöåóÇ ÇáÒøóæúÌõ ÓóÞóØó
ÇáúÍóÏøõ áöáÔøõÈúåóÉö¡ æóæóÌóÈó ÇáúãóåúÑõ¡ æóßóÇäó Ðóáößó ÈöãóäúÒöáóÉö
æóáóÏò æóáóÏóÊúåõ Ýóíóßõæäõ áöáúæóÑóËóÉö.
æóáóæú ÃóæúÕóì Åáóì ÑóÌõáò íóÈöíÚõ ÚóÈúÏóåõ åóÐóÇ¡ æóíóÊóÕóÏøóÞõ
ÈöËóãóäöåö Úóáóì ÇáúãóÓóÇßöíäö ÝóÈóÇÚóåõ ÇáúæóÕöíøõ¡ æóÞóÈóÖó ÇáËøóãóäó
Ýóåóáóßó ÚöäúÏóåõ¡ Ëõãøó ÇõÓúÊõÍöÞøó ÇáúÚóÈúÏõ ßóÇäó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó
ãóÑøóÉð íóÞõæáõ: íóÖúãóäõ ÇáúæóÕöíøõ¡ æóáóÇ íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÃóÍóÏò
ÈöÔóíúÁòº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÞóÏú ÈóØóáóÊú ÈöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÇáúÚóÈúÏö¡
æóÇáúæóÕöíøõ åõæó ÇáøóÐöí ÞóÈóÖó ÇáËøóãóäó ÝóíóÖúãóäõ ãöËúáóåõ
áöáúãõÔúÊóÑöí¡ æóáóÇ íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÇáúæóÑóËóÉö ÈöÔóíúÁòº áöÃóäøó
ÇáúãóíøöÊó ãóÇ ÃóæúÕóì ÈöÔóíúÁò ãöãøóÇ æóÕóáó Åáóì ÇáúæóÑóËóÉö¡ Ëõãøó
ÑóÌóÚó æóÞóÇáó: íóÑúÌöÚõ ÇáúæóÕöíøõ ÈöãóÇ íóÖúãóäõ ãöäú ÇáËøóãóäö Ýöí
ãóÇáö ÇáúãóíøöÊö¡ æóåõæó ÞóæúáõåõãóǺ áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøó Ýöí åóÐóÇ
ÇáúÈóíúÚö ßóÇäó ÚóÇãöáðÇ áöáúãóíøöÊö ÝóãóÇ íóáúÍóÞõåõ ãöäú ÇáúÚõåúÏóÉö
ÈöÓóÈóÈö Úóãóáöåö íóÑúÌöÚõ Èöåö Úóáóì ÇáúãóíøöÊö¡ æóíóßõæäõ Ðóáößó
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÏøóíúäö áóåõ íóÓúÊóæúÝöíå ãöäú ÌóãöíÚö ãóÇáöåö æóÑóæóì
ÇÈúäõ ÓöãóÇÚóÉó Úóäú ãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Åäøóåõ íóÑúÌöÚõ
ÈöÞóÏúÑö ËõáõËö ãóÇáöåö ãöãøóÇ íóÛúÑóãõº áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ áóÍöÞóåõ
åóÐóÇ ÇáúÛõÑúãõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö æóÕöíøóÉö ÇáúãóíøöÊö æóãóÍóáøõ ÇáúæóÕöíøóÉö
ÇáËøõáõËõ ÝóáöåóÐóÇ íõÞúÊóÕóÑõ ÑõÌõæÚõåõ Úóáóì ËõáõËö ãóÇáö ÇáúãóíøöÊö
æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÇáúæóÕöíøö æóÇáúæóÕöíøóÉö]
. (ÞóÇáó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -) æóíóßúÊõÈõ Ýöí ßöÊóÇÈö æóÕöíøóÊöåö
ÊóÑóßúÊåº áöÃóäøó ÇáúßöÊóÇÈó áöáÊøóæóËøõÞö æóÇáÑøõÌõæÚö Åáóíúåö ÚöäúÏó
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö æóÃóßúËóÑõ ãóÇ ÊóÞóÚõ Ýöíåö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ ÇáÊøóÑößóÉõ
ÇáøóÊöí ÊóÕöíÑõ Ýöí íóÏö ÇáúãõæÕöí ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóÐúßõÑóåóÇ Ýöí
ÇáúßöÊóÇÈö Åäú ßóÊóÈó Ýöíåö Ãóäøóåõ íõÚúãóáõ ßóÐóÇ Åäú ãóÇÊó ãöäú
ãóÑóÖöåö åóÐóÇ Ãóæú Ýöí ÓóÝóÑöåö åóÐóÇ ÝóÑóÌóÚó ãöäú Ðóáößó ÇáÓøóÝóÑö
æóÈóÑóÃó ãöäú Ðóáößó ÇáúãóÑóÖö ÈóØóáóÊú Êöáúßó ÇáúæóÕöíøóÉõº áöÃóäøóåõ
ÚóáøóÞóåóÇ ÈöÔóÑúØò æóÞóÏú ÝóÇÊó¡ æóÇáúæóÕöíøóÉõ Åáóì ÇáúÛóíúÑö ÅËúÈóÇÊõ
ÇáúÎöáóÇÝóÉö Ãóæú ÇáúÅöØúáóÇÞö¡ æóåõæó íóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóÚúáöíÞó
ÈöÇáÔøóÑúØö ßóÇáúæóßóÇáóÉö Ãóæú åöíó ÅËúÈóÇÊõ ÇáúæöáóÇíóÉö ÈöãóäúÒöáóÉö
ÊóÞúáöíÏö ÇáúÞóÖóÇÁö ÝóíóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóÚúáöíÞó ÈöÇáÔøóÑúØö.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Åáóì ÑóÌõáóíúäö ÝóãóÇÊó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÌóÚóáó ÇáúÞóÇÖöí
ãóßóÇäóåõ æóÕöíøðÇ ÂÎóÑó¡ æóÇáúßóáóÇãõ åóÇåõäóÇ Ýöí ÝõÕõæáò ËóáóÇËóÉò
ÃóÍóÏõåóÇ: Ãóäøó ÃóÍóÏó ÇáúæóÕöíøóíúäö áóÇ íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí
Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ ÅáøóÇ Ýöí
ÃóÔúíóÇÁó ãóÚúÏõæÏóÉò ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó
íóäúÝóÑöÏõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö æóÌúåõ Þóæúáöåö Ãóäøó
ÇáúæóÕóÇíóÇ ÊõËúÈöÊõ ÇáúæöáóÇíóÉó áöáúæóÕöíøö Ýöí ÇáÊøóÕóÑøõÝö æóßõáøõ
æóÇÍöÏò ãöäú Çáúæóáöíøóíúäö íóÊóÕóÑøóÝõ ÈöÇäúÝöÑóÇÏöåö ßóÃóäøóåõ áóíúÓó
ãóÚóåõ ÛóíúÑõåõ ßóÇáúÃóÎóæóíúäö Ýöí ÇáäøößóÇÍö æóÇáúÃóÈóæóíúäö¡ æóåóÐóǺ
áöÃóäøó ÇáúæöáóÇíóÉó áóÇ ÊóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóÌóÒøõÄó æóÈöÊóßóÇãõáö ÇáÓøóÈóÈö
Ýöí ÍóÞøö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
(28/20)
ÈöÇäúÝöÑóÇÏöåö íóËúÈõÊõ ÇáúÍõßúãõ
ÈöÎöáóÇÝö Çáúæóßöíáóíúäö ÝóÅöäøó ÇáúæóßóÇáóÉó ÅäóÇÈóÉñ¡ æóÅöäøóãóÇ
ÌóÚóáóåõãóÇ äóÇÆöÈóíúäö Úóäúåõ Ýöí ÇáÊøóÕóÑøõÝö ÝóáóÇ ÊóËúÈõÊõ
ÇáúÅöäóÇÈóÉõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÇäúÝöÑóÇÏöåö¡ æóÈóíóÇäõ Ãóäøó
ËõÈõæÊó ÍóÞøö ÇáÊøóÕóÑøõÝö ÇáúÝóÑúÞõ áöáúãõæÕöí¡ áóÇ íóßõæäõ ÅáøóÇ
ÈóÚúÏó ÒóæóÇáö æöáóÇíóÉö ÇáúãõæÕöí æóÇáúÅöäóÇÈóÉõ ÊóÓúÊóÏúÚöí ÞöíóÇãó
æöáóÇíóÉö ÇáúãóäõæÈö Úóäúåõ¡ æóÊõÈúØöáõ ÓõÞõæØó æöáóÇíóÊöåö
ßóÇáúæóßóÇáóÉö.
æóÃóãøóÇ ÇáúæöáóÇíóÉõ ÈöØóÑöíÞö ÇáúÎöáóÇÝóÉö ÝóÊóÓúÊóÏúÚöí ÓõÞõæØó
æöáóÇíóÉö ãóäú åõæó ÃóÕúáñ áöíóÕöíÑó ÇáúÎóáóÝõ ÞóÇÆöãðÇ ãõÞóÇãóåõ
ßóÇáúÌóÏøö ãóÚó ÇáúÃóÈö æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ
Çááøóåõ ÞóÇáóÇ: ÓóÈóÈõ åóÐöåö ÇáúæöáóÇíóÉö ÇáÊøóÝúæöíÖõ ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú
ãõÑóÇÚóÇÉö ÓóÈóÈö ÇáÊøóÝúæöíÖö¡ æóÅöäøóãóÇ ÝóæøóÖó ÅáóíúåöãóÇ ÍóÞøó
ÇáÊøóÕóÑøõÝö æóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöí åóÐóÇ ÇáÓøóÈóÈö ÈöãóäúÒöáóÉö
ÔóØúÑö ÇáúÚöáøóÉö æóÔóØúÑõ ÇáúÚöáøóÉö áóÇ íõËúÈöÊõ ÔóíúÆðÇ ãöäú
ÇáúÍõßúãö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóÎóæóíúäö ÝóÇáÓøóÈóÈõ åõäóÇßó ÇáúÃõÎõæøóÉõ¡
æóåöíó ãõÊóßóÇãöáóÉñ Ýöí ÍóÞøö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó
æöáóÇíóÉó ÇáÊøóÕóÑøõÝö áöáúæóÕöíøö ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáúãõæÕöí ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÇÎúÊöíóÇÑö ÇáúãõæÕöí æóÑöÖóÇåõ Èöåö¡ æóåõæó ÅäøóãóÇ ÑóÖöíó ÈöÑóÃúíö
ÇáúãõËóäøóì ÝóÑóÃúíõ ÇáúæóÇÍöÏö áóÇ íóßõæäõ ßóÑóÃúíö ÇáúãõËóäøóì¡
æóãóÞúÕõæÏõåõ ÊóæúÝöíÑõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö Úóáóíúåö æóÚóáóì æóÑóËóÊöåö¡
æóÐóáößó ÚöäúÏó ÇÌúÊöãóÇÚö ÑóÃúíóíúåöãóÇ ÃóÙúåóÑõ ÝóÃóÔúÈóåóÊú ãöäú
åóÐóÇ ÇáúæóÌúåö ÇáúæóßóÇáóÉó ÝóÃóãøóÇ ÇáúÃóÔúíóÇÁõ ÇáúãóÚúÏõæÏóÉõ Ýóåõæó
ÊóÌúåöíÒõ ÇáúãóíøöÊö æóÔöÑóÇÁõ ãóÇ áóÇ ÈõÏøó ãöäúåõ áöáÕøóÛöíÑö
æóÞóÖóÇÁõ ÇáÏøóíúäö æóÑóÏøõ ÇáúæóÏöíÚóÉö æóÊóäúÝöíÐõ ÇáúæóÕöíøóÉö Ýöí
ÇáúÚóíúäö æóÞóÈõæáõ ÇáúåöÈóÉö æóÇáúÎõÕõæãóÉõ æóÇáúÞöíóÇÓõ Ýöí åóÐöåö
ÇáúÃóÔúíóÇÁö Ãóäú áóÇ íóäúÝóÑöÏó ÃóÍóÏõåõãóÇ Èöåö áöãóÇ ÞõáúäóÇ¡
æóáóßöäøóÇ ÇÓúÊóÍúÓóäøóǺ áöÃóäøó ÇáÊøóÌúåöíÒó áóÇ íõãúßöäõ ÊóÃúÎöíÑõåõ
æóÑõÈøóãóÇ íóßõæäõ ÃóÍóÏõåõãóÇ ÛóÇÆöÈðÇ ÝóÝöí ÇÔúÊöÑóÇØö ÇÌúÊöãóÇÚöåöãóÇ
ÅáúÍóÇÞõ ÇáÖøóÑóÑö áóÇ ÊóæúÝöíÑõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö Úóáóíúåö æóßóÐóáößó
ÔöÑóÇÁõ ãóÇ áóÇ ÈõÏøó áöáÕøóÈöíøö ãöäúåõ ÝóÅöäøó Ðóáößó áöÍóÇÌóÊöåö
ÝóáóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáÊøóÃúÎöíÑó. æóÇáÙøóÇåöÑõ
Ãóäøó ÇáúãõæÕöíó ÑóÖöíó ÈöÑóÃúíö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Úóáóì
ÇáöÇäúÝöÑóÇÏö Ýöíåö ÚöäúÏó ÊóÍóÞøõÞö ÇáúÍóÇÌóÉö¡ æóÃóãøóÇ ÞóÖóÇÁõ
ÇáÏøóíúäöº ÝóáöÃóäøó ÕóÇÍöÈó ÇáÏøóíúäö íóÓúÊóÈöÏøõ ÈöÇÓúÊöíÝóÇÆöåö ãöäú
ÛóíúÑö ÍóÇÌóÉò Ýöíåö Åáóì ÝöÚúáò Ãóæú ÑóÃúíò ãöäú ÇáúæóÕöíøö ÝóÑóÏøõ
ÇáúæóÏöíÚóÉö ßóÐóáößó¡ æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇáúÚóíúäö ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÊóÎúÑõÌõ
ãöäú ÇáËøõáõËö ßóÐóáößó ÝóÇáúæóÕöíøõ áóåõ Ãóäú íóÃúÎõÐóåõ ÝóßóÐóáößó
áöÃóÍóÏöåöãóÇ Ãóäú íõÚöíäóåõ Úóáóì Ðóáößó ÈöÇáÊøóÓúáöíãö æóÇáúÎõÕõæãóÉö
ãöãøóÇ áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÇÌúÊöãóÇÚõåõãóÇ Úóáóíúåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) ÃóäøóåõãóÇ¡ æóÅöäú ÍóÖóÑóÇ áóãú íóÊóßóáøóãú ÅáøóÇ
ÃóÍóÏõåõãóǺ áöÃóäøóåõãóÇ áóæú ÊóßóáøóãóÇ ÌóãöíÚðÇ áóãú íóÝúåóãú
ÇáúÞóÇÖöí ßóáóÇãó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóǺ æóáöåóÐóÇ ãóáóßó ÃóÍóÏõ
Çáúæóßöíáóíúäö ÇáúÎõÕõæãóÉó æóÇáÊøóÝóÑøõÏó ÈöåóÇ ÃóãøóÇ ÞóÈõæáõ
ÇáúåöÈóÉö æóÇáÕøóÏóÞóÉö ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÓúÊóÏúÚöí ÇáúæöáóÇíóÉó.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÇáÕøóÈöíøó íóÞúÈóáõ ÈöäóÝúÓöåö æóãóäú íóÚõæáõåõ¡
æóÅöäú ßóÇäó ÃóÌúäóÈöíøðÇ áóåõ Ãóäú íóÞúÈóáó ÇáúåöÈóÉó áóåõ ÝóÃóÍóÏõ
ÇáúæóÕöíøóíúäö ÈöÐóáößó Ãóæúáóì ÝóÃóãøóÇ ÇÞúÊöÖóÇÁõ ÇáÏøóíúäö
æóÇÓúÊöÑúÏóÇÏõ ÇáúæóÏöíÚóÉö Ýóåõæó Úóáóì ÇáúÎöáóÇÝöº áöÃóäøó åóÐóÇ
íóÞúÈóáõ ÇáÊøóÃúÎöíÑó¡ æóíóÊóÍóÞøóÞõ ÇÌúÊöãóÇÚõåõãóÇ Úóáóíúåö æóÝöíåö
ÊóæúÝöíÑõ ÇáúãóäúÝóÚóÉöº áöÃóäøó ÍöÝúÙó ÇáúæóÇÍöÏö áóÇ íóßõæäõ ßóÍöÝúÙö
ÇáúãõËóäøóì æóÅöäøóãóÇ ÑóÖöíó ÇáúãõæÕöí ÈöÍöÝúÙöåöãóÇ æóáóãú íõÐúßóÑú
Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì Åáóì ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Úóáóì
ÇáöÇäúÝöÑóÇÏö æóÞóÏú ÞóÇáó ßóËöíÑñ ãöäú ãóÔóÇíöÎöäóÇ Åäøó åóÇåõäóÇ
íóäúÝóÑöÏõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
(28/21)
ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö ÈöãóäúÒöáóÉö
Çáúæóßöíáóíúäö ÅÐóÇ æõßøöáó æóÇÍöÏñ ãöäúåõãóÇ Úóáóì ÇáöÇäúÝöÑóÇÏö¡
æóáóßöäøó ÇáúÃóÕóÍøó Ãóäøó ÇáúÎöáóÇÝó Ýöí ÇáúÝóÕúáóíúäöº áöÃóäøó æõÌõæÈó
ÇáúæóÕöíøóÉö íóßõæäõ ÚöäúÏó ÇáúãóæúÊö æóÚöäúÏó ÇáúãóæúÊö ÅäøóãóÇ
äõËúÈöÊõ ÇáúæóÕöíøóÉó áóåõãóÇ ãóÚðÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæóßóÇáóÉö¡ æóåóÐóǺ
áöÃóäøó ÈöÇáúÅöíÕóÇÁö Åáóì ÇáËøóÇäöí íóÞúÕöÏõ ÅÔúÑóÇßóåõ ãóÚó
ÇáúÃóæøóáö¡ æóåõæó íóãúáößõ ÇáÑøõÌõæÚó Úóäú ÇáúæóÕöíøóÉö Åáóì ÇáúÃóæøóáö
Ýóíóãúáößõ ÅÔúÑóÇßó ÇáËøóÇäöí ãóÚóåõ¡ æóÞóÏú íõæÕöí ÇáúÅöäúÓóÇäõ Åáóì
ÛóíúÑöåö Úóáóì Ùóäøö Ãóäøóåõ íóÊóãóßøóäõ ãöäú ÅÊúãóÇãö ãóÞúÕõæÏöåö
æóÍúÏóåõ¡ Ëõãøó íóÊóÈóíøóäõ áóåõ ÚóÌúÒõåõ Úóäú ÐóÇßó ÝóíóÖõãøõ áóåõ
ÛóíúÑóåõ ÝóßóÇäó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóÕöíøóÉö ÅáóíúåöãóÇ ãóÚðÇ ÈöÎöáóÇÝö
Çáúæóßöíáóíúäö ÝóÅöäøó ÑóÃúíó Çáúãõæóßøöáö ÞóÇÆöãñ åõäóÇßó.
æóÅöÐóÇ ÚóÌóÒó Çáúæóßöíáõ íõãóßøöäõ Çáúãõæóßøóáó ãöäú ÇáúãõÈóÇÔóÑóÉö
ÈöäóÝúÓöåö Ýóáóãú íóßõäú ÞóÕúÏõåõ Öóãøó ÇáËøóÇäöí Åáóì ÇáúÃóæøóáö
æóÅöäøóãóÇ ßóÇäó ÞóÕúÏõåõ ÅäóÇÈóÉó ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãóäóÇÈóåõ
ÈöÇäúÝöÑóÇÏöåö¡ ÝóÅöäú ãóÇÊó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÌóÚóáó ÇáúÞóÇÖöí ãóßóÇäóåõ
æóÕöíøðÇ ÂÎóÑó ÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏòº ÝóáöÃóäøó
ÇáúÂÎóÑó ÚóÇÌöÒñ Úóäú ÇáÊøóÝóÑøõÏö ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö¡ æóÇáúÞóÇÖöí ÞóÇÆöãñ
ãõÞóÇãó ÇáúãóíøöÊö Ýöí ÇáäøóÙóÑö ÝóíõÚúÌöÒõåõ ÈöäóÝúÓöåö Úóäú ÇáäøóÙóÑö
ÝóíóÖõãøõ Åáóíúåö æóÕöíøðÇ ÂÎóÑó æóÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó ÇáúÍóíøõ
ãöäúåõãóÇ¡ æóÅöäú ßóÇäó íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÇáÊøóÕóÑøõÝö ÝóÅöäøóãóÇ ßóÇäó
ÇáúãõæÕöí ÞóÕóÏó Ãóäú íóÎúáõÝó ãõÊóÕóÑøöÝöíäó Ýöí ÍõÞõæÞöåö æóÊóÍúÕöíáõ
ãóÞúÕõæÏöåö ÈöäóÕúÈö æóÕöíøò ÂÎóÑó åóÇåõäóǺ áöÃóäøó ÑóÃúíó ÇáúãóíøöÊö
ãöäúåõãóÇ ÈóÇÞò ÍõßúãðÇ ÈöÑóÃúíö ãóäú äóÕóÈóåõ æóÑóæóì ÇáúÍóÓóäõ Úóäú
ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøó ÇáúÍóíøó áóÇ íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö åóÇåõäóǺ
áöÃóäøó ÇáúãõæÕöí ãóÇ ÑóÖöíó ÈöÑóÃúíöåö æóÍúÏóåõ¡ æóáóÇ íóßõæäõ
áöáúæóÕöíøö Ãóäú íóÑúÖóì ÈöãóÇ íóÚúáóãõ Ãóäøó ÇáúãõæÕöí áóãú íóÑúÖó Èöåö
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÃóæúÕóì Åáóì ÛóíúÑöåö.
æóÅöÐóÇ ãóÇÊó æóÃóæúÕóì Åáóì ÂÎóÑó Ýóåõæó æóÕöíøõåõ Ýöí ÊóÑößóÊöåö
æóÊóÑößóÉö ÇáúãóíøöÊö ÇáúÃóæøóáö ÚöäúÏóäóÇ¡ æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ áóÇ
íóßõæäõ æóÕöíøðÇ Ýöí ÊóÑößóÉö ÇáúãóíøöÊö ÇáúÃóæøóáö ÈöÍóÇáò¡ æóÞóÇáó
ÇÈúäõ ÃóÈöí áóíúáóì: áóÇ íóßõæäõ æóÕöíøðÇ Ýöí ÊóÑößóÉö ÇáúãóíøöÊö
ÇáúÃóæøóáö ÅáøóÇ Ãóäú íõæÕöíó Åáóíúåö ÈöæóÕöíøóÉö ÇáúÃóæøóáö æóÌúåõ
Þóæúáö ÇáÔøóÇÝöÚöíøö Ãóäøó ÇáúæóÕöíøó ÈöãóäúÒöáóÉö Çáúæóßöíáöº áöÃóäøóåõ
ãõÝóæøóÖñ Åáóíúåö ÈöæóÕöíøóÉö ÇáúÃóæøóáö ÇáÊøóÕóÑøõÝõ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö
ÈöÚóÞúÏò Ýóåõæó ßóÇáúãõÝóæøóÖö Åáóíúåö ÇáÊøóÕóÑøõÝõ Ýöí ÍóÇáóÉö
ÇáúÍóíóÇÉö ÈöÇáúÚóÞúÏö¡ æóåõæó Çáúæóßöíáõ¡ Ëõãøó ÇáúæóßóÇáóÉõ ÊóäúÞóØöÚõ
ÈöãóæúÊö Çáúãõæóßøöáö¡ æóáóÇ íóãúáößõ Çáúæóßöíáõ Ãóäú íõæóßøöáó Èöåö
ÛóíúÑóåõ ÝóßóÐóáößó ÇáúæóÕöíøõ ÅÐóÇ ãóÇÊó æóáóÇ ãóÚúäóì áöáúÝóÑúÞöº
áöÃóäøó ÍóÞøó ÇáÊøóÕóÑøõÝö áöáúæóÕöíøö ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ ÈóÚúÏó ÓõÞõæØö
æöáóÇíóÉö æóÕöíøòº áöÃóäøó ÍóÞøó ÇáÊøóÕóÑøõÝö ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ áóåõ Ýöí
ÇáúæóÞúÊö ÇáøóÐöí ÝõæøöÖó Åáóíúåö ÇáÊøóÕóÑøõÝõ Ýöí ÇáúæóÌúåóíúäö
ÌóãöíÚðÇ¡ æóÅöäøóãóÇ ÊóÕöÍøõ ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÞöíóÇãö æöáóÇíóÉö
ÇáúãõæÕöí ÍõßúãðÇ ßóãóÇ ÊóÕöÍøõ ÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõ ÈöÇáúãóÇáö ÈóÚúÏó
ãóæúÊöåö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÞöíóÇãö ãöáúßöåö Ýöíåö ÍõßúãðÇ æóÝöÞúåõ ãóÇ
ÈóíøóäøóÇ Ãóäøó ÇáúãõæÕöíó ÑóÖöíó ÈöÑóÃúíöåö æóÇáäøóÇÓõ Ýöí ÇáÑøóÃúíö
íóÊóÝóÇæóÊõæäó ÝóáóÇ íóßõæäõ Ðóáößó ãöäúåõ ÑöÖðÇ ÈöÑóÃúíö ÛóíúÑöåöº
æóáöåóÐóÇ áóÇ íõæóßøöáõ ÇáúæóÕöíøõ ÃóíúÖðÇ ÚöäúÏöí¡ æóÍõÌøóÊõäóÇ Ýöí
Ðóáößó ÇáúæóÕöíøõ íóÊóÕóÑøóÝõ ÈöæöáóÇíóÉò ãõäúÊóÞöáóÉò Åáóíúåö
Ýóíóãúáößõ ÇáúÅöíÕóÇÁó Åáóì ÇáúÛóíúÑö ßóÇáúÌóÏøö æóÊóÞúÑöíÑõåõ Ãóäøó
ÇáúæöáóÇíóÉó ÇáøóÊöí ßóÇäóÊú ËóÇÈöÊóÉð áöáúãõæÕöí ÊóäúÊóÞöáõ Ýöí
ÇáúãóÇáö Åáóì ÇáúæóÕöíøö Ýöí ÇáäøóÝúÓö æóÅöáóì ÇáúÌóÏøö Ýöí ÇáäøóÝúÓö¡
Ëõãøó
(28/22)
ÇáúÌóÏøõ ÝöíãóÇ íóäúÊóÞöáõ Åáóíúåö
ÞóÇÆöãñ ãõÞóÇãó ÇáúÃóÈö ÝóßóÐóáößó ÇáúæóÕöíøõ ÝöíãóÇ ÇäúÊóÞóáó Åáóíúåöº
áöÃóäøóåõ ÎóáóÝñ Úóäú ÇáúÃóæøóáö æóÈöÇÚúÊöÈóÇÑö åóÐöåö ÇáúÎöáóÇÝóÉö
íõÌúÚóáõ ÇáúÃóæøóáõ ÞóÇÆöãðÇ ÍõßúãðÇ æóÇáúÎóáóÝõ íóÚúãóáõ Úóãóáó
ÇáúÃóÕúáö ÚöäúÏó ÚóÏóãö ÇáúÃóÕúáö¡ æóãöäú ÔóÑúØö ËõÈõæÊö ÇáúÎöáóÇÝóÉö
ÅÚúÏóÇãõ ÇáúÃóÕúáö.
íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó ãóÞúÕõæÏó ÇáúãõæÕöí Ãóäú íóÊóÏóÇÑóßó ÈöÑóÃúíöåö ãóÇ
ÝóÑøóØó Ýöíåö ÈöäóÝúÓöåö æóáóãøóÇ ÇÓúÊóÚóÇäó Èöåö Ýöí Ðóáößó ãóÚó
Úöáúãöåö Ãóäøóåõ ÞóÏú ÊóÎúÊóÑöãõåõ ÇáúãóäöíøóÉõ ÞóÈúáó ÊóÊúãöíãö
ãóÞúÕõæÏöåö ÝóÞóÏú ÕóÇÑó ÑóÇÖöíðÇ ÈöÅöíÕóÇÆöåö Åáóì ÇáúÛóíúÑö Ýöí Ðóáößó
áöãóÇ Ýöíåö ãöäú ÊóÍúÕöíáö ãóÞúÕõæÏöåö¡ æóÈöåö ÝóÇÑóÞó Çáúæóßöíáóº
áöÃóäøó Çáúãõæóßøöáó åõäóÇßó ÞóÇÆöãñ íõãúßöäõåõ Ãóäú íõÍóÕøöáó
ãóÞúÕõæÏóåõ ÈöäóÝúÓöåö ÝóáóÇ íóÖúãóäõ áöæóßöíáöåö ÇáÑøöÖóÇ Èöæóßöíáö
ÛóíúÑöåö Ãóæú ÇáúÅöíÕóÇÁó Åáóì ÛóíúÑöåö ÚöäúÏó ãóæúÊöåö¡ ÝóÃóãøóÇ ÇÈúäõ
ÃóÈöí áóíúáóì ÝóíóÞõæáõ: åõæó ÈöãõØúáóÞö ÇáúÅöíÕóÇÁö íóÌúÚóáõ ÇáúæóÕöíøó
ÎóáóÝðÇ Úóäúåõ ÝöíãóÇ åõæó ãöäú ÍóæóÇÆöÌöåö æóÍõÞõæÞöåö ÇáøóÊöí ÝóÑøóØó
ÝöíåóÇ¡ æóåóÐóÇ ãóÞúÕõæÑñ Úóáóì ÊóÑößóÊöåö ÝóÃóãøóÇ ÇáÊøóÕóÑøõÝõ Ýöí
ÊóÑößóÉö ÇáúãõæÕöí ÝóáóíúÓó ãöäú ÍóæóÇÆöÌöåö Ýöí ÔóíúÁò ÝóáóÇ íóãúáößõ
ÇáúæóÕöíøõ Ðóáößó ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóäúÕöíÕö Úóáóíúåö.
æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ ÈóÚúÏó ÞóÈõæáöåö ÇáúæóÕöíøóÉó æóãóæúÊö ÇáúãõæÕöí
ÕóÇÑó ÇáÊøóÕóÑøõÝõ Ýöí ÊóÑößóÉö ÇáúÃóæøóáö æóÃóæúáóÇÏõåõ ÇáÕøöÛóÇÑõ ãöäú
ÍóæóÇÆöÌöåö ÝöíãóÇ åõæó ãõÓúÊóÍóÞøñ Úóáóíúåö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÊøóÕóÑøõÝö
Ýöí ÊóÑößóÉö äóÝúÓöåö íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøóåõ ÌóÚóáó ÇáËøóÇäöíó ÎóáóÝðÇ
ÚöäúÏ ÞóÇÆöãðÇ ãõÞóÇãóåõ Ýöí ßõáøö ãóßóÇä íóãúáößõåõ ÈöäóÝúÓöåö ãöãøóÇ
íóÞúÈóáõ ÇáäøóÞúáó Åáóì ÇáúÛóíúÑö ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö¡ æóÞóÏú ßóÇäó ãóáóßó
ÇáÊøóÕóÑøõÝó Ýöí ÇáÊøóÑößóÊóíúäö ÌóãöíÚðÇ Ýöí ÍóÇáö ÍóíóÇÊöåö
ÝóíóÎúáõÝõåõ ÇáúæóÕöíøõ ÇáËøóÇäöí ÝöíåöãóÇ ÌóãöíÚðÇ ÈöãõØúáóÞö
ÇáúÅöíÕóÇÁö¡ æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ßóÐóáößó Åáóì
Ãóäú íóÎõÕøó ÊóÑößóÊóåõ ÚöäúÏó ÇáúÅöíÕóÇÁö Åáóì ÇáËøóÇäöí ÝóÍöíäóÆöÐò
íõÚúãóáõ ÊóÎúÕöíÕõåõº áöÃóäøóåõ äóÙóÑó áöäóÝúÓöåö Ýöí åóÐóÇ
ÇáÊøóÎúÕöíÕö¡ æóåõæó Ãóäøóåõ áóÇ íóÊóÍóãøóáõ¡ æóÈóÇáó ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí
ãöáúßö ÇáúÛóíúÑö ÍóíøðÇ æóãóíøöÊðÇ.
æóÅöÐóÇ ÞóÈöáó ÇáúæóÕöíøõ ÇáúæóÕöíøóÉó Ýöí ÍóíóÇÉö ÇáúãõæÕöí¡ Ëõãøó
ÃóÑóÇÏó ÇáúÎõÑõæÌó ãöäúåóÇ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö ÝóáóíúÓó áóåõ Ðóáößó
æóÇáúæóÕöíøóÉõ áóåõ áóÇÒöãóÉñº áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó ÊóæúÝöíÑõ
ÇáúãóäúÝóÚóÉö Úóáóì ÇáúãõæÕöí æóÏóÝúÚõ ÇáÖøóÑóÑö Úóäúåõ æóÈóÚúÏó ãóÇ
ÞóÈöáó ÇáúæóÕöíøõ áóæú ÌóÇÒó áóåõ ÇáÑøóÏøõ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ÊóÖóÑøóÑó
Èöåö ÇáúãõæÕóìº áöÃóäøóåõ ÊóÑóßó ÇáäøóÙóÑó æóÇáúÅöíÕóÇÁó Åáóì ÇáúÛóíúÑö
ÇÚúÊöãóÇÏðÇ Úóáóì ÞóÈõæáöåö æóíóÕöíÑõ åóÐóÇ ÇáúæóÕöíøõ ÈöÇáúÞóÈõæáö
ßóÇáúÛóÇÑøö áóåõ æóÇáúÛóÑõæÑõ ÍóÑóÇãñ æóÇáÖøóÑóÑõ ãóÏúÝõæÚñ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúæóÕöíøóÉö ÈöÇáúãóÇáö ÝóÅöäøó åõäóÇßó¡ æóÅöäú ÞóÈöáóåõ Ýöí ÍóíóÇÊöåö
Ýóáóåõ Ãóäú íóÑõÏøóåõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåöº áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó åõäóÇßó
ÊóæúÝöíÑõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö Úóáóì ÇáúãõæÕóì áóåõ æóáóíúÓó Ýöí ÑóÏøöåö
ãóÚúäóì ÇáÖøóÑóÑö æóÇáúÛóÑõæÑõ ÍóÞøõ ÇáúãõæÕöíº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ÑóÏøóåõ
áóÇ íóÖöíÚõ ÇáúãóÇáõ Èóáú íóÕöíÑõ Åáóì æóÇÑöËöåö æóÐóáößó ÎóíúÑñ
áöáúãõæÕöí ÔóÑúÚðÇ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÞúÈóáú ÇáúæóÕöíøõ ÍóÊøóì ãóÇÊó
ÇáúãõæÕöí Ýóåõæó ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó ÞóÈöáóåõ¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÑóÏøóåõº
áöÃóäøóåõ ãõÊóÈóÑøöÚñ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ÍóÞøö ÇáúÛóíúÑö ÝóáóÇ
íóáúÒóãõåõ Ðóáößó ÈöÏõæäö ÞóÈõæáöåö ßóÇáúæóßóÇáóÉö¡ æóáóíúÓó Ýöí ÑóÏøöåö
åõäóÇ ÛóÑõæÑñ ãöäú ÌöåóÊöåö¡ æóÅöäøóãóÇ ÇáúãõæÕöí åõæó ÇáøóÐöí ÇÛúÊóÑøó
Íöíäó áóãú íóÚúÑöÝú Úóäú ÍóÇáöåö Ãóäøóåõ íóÞúÈóáõ ÇáúæóÕöíøóÉó Ãóãú áóÇ¡
ÝóÅöäú ÑóÏøóåõ Ýöí æóÌúåö ÇáúãõæÕöí ÝóÞóÇáó ÇáúãõæÕöí ãóÇ ßóÇäó Ùóäøöí
Èöß åóÐóÇ Ýóãóäú íóÞúÈóáõ æóÕöíøóÊöí ÅÐóÇ ÃóãúßóËó ÍóÊøóì
(28/23)
ãóÇÊó ÇáúãõæÕöí¡ Ëõãøó ÞóÈöáó áóãú Êóßõäú
æóÕöíøóÉðº áöÃóäøó ÈöÑóÏøöåö Ýöí æóÌúåöåö ÈóØóáóÊú ÇáúæöÕóÇíóÉõ ÝóáóÇ
íõãúßöäõ ÞóÈõæáõåóÇ ÈóÚúÏó Ðóáößó.
æóáóæú Ãóäøóåõ ÑóÏøóåóÇ Ýöí ÛóíúÑö æóÌúåö ÇáúãõæÕöí¡ Ëõãøó ÞóÈöáóåóÇ
ÈöÃóäú ÓóãöÚó ßóáóÇãó ÇáäøóÇÓö Ýöí Ðóáößó ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóßõæäõ æóÕöíøðÇ
ÚöäúÏóäóÇ¡ æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ: - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóßõæäõ æóÕöíøðǺ
áöÃóäøó ÑóÏøóåõ Ýöí ÛóíúÑö æóÌúåö ÇáúãõæÕöí ÅäøóãóÇ íóÊöãøõ ÅÐóÇ ÈóáóÛó
ÇáúãõæÕöí ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÈúáõÛúåõ ÍóÊøóì ÞóÈöáó ÕóÇÑó ßóÃóäøó ÇáÑøóÏøó
áóãú íõæÌóÏú.
æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÞóÈúáó ÇáúÞóÈõæáö åõæó íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇáÑøóÏøö Ýöí
æóÌúåö ÇáúãõæÕöí¡ æóÝöí ÍóÇáö ÛóíúÈóÊöåö ÝóíóÈúØõáõ ÇáúÚóÞúÏõ ÈöÑóÏøöåö¡
æóáóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ÇáúÞóÈõæáõ ÈóÚúÏó Ðóáößó.
æóáóæú ÞóÈöáóåóÇ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö¡ æóáóãú íóßõäú ÑóÏøóåóÇ Ýöí ÍóíóÇÊöåö
ÝóÞóÏú áóÒöãóÊúåõ ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ÞóÈöáóåóÇ Ýöí
æóÌúåöåö Èóáúº áöÃóäøó ÃóæóÇäó æöáóÇíóÊöåö ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö ÝóÇáúÞóÈõæáõ
Ýöí åóÐöåö ÇáúÍóÇáóÉö íóßõæäõ ÃóáúÒóãó ãöäúåõ ÞóÈúáó ÃóæóÇäöåö¡ Ëõãøó
Ïóáöíáõ ÇáúÞóÈõæáö ßóÕóÑöíÍö ÇáúÞóÈõæáö ÍóÊøóì áóæú ÈóÇÚó ÈóÚúÖó
ÊóÑößóÉö ÇáúãóíøöÊö Ãóæú ÇÔúÊóÑóì áöáúæóÑóËóÉö ÈóÚúÖó ãóÇ íóÍúÊóÇÌõæäó
Åáóíúåö Ãóæú ÇÞúÊóÖóì ãóÇáðÇ Ãóæú ÞóÖóÇåõ áóÒöãóÊúåõ ÇáúæóÕöíøóÉõ
áöæõÌõæÏö Ïóáöíáö ÇáúÞóÈõæáö æóÇáÑøöÖóì Èöåö ßóÇáúãóÔúÑõæØö áóåõ
ÇáúÎöíóÇÑõ ÅÐóÇ æõÌöÏó ãöäúåõ ãóÇ íóÏõáøõ Úóáóì ÇáúÅöÌóÇÒóÉö Ãóæú
ÇáúÝóÓúÎö ßóÇäó Ðóáößó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÊøóÕúÑöíÍö ÈöÐóáößó.
æóÇáúÃóÕúáõ Ýöí Ðóáößó Þóæúáõåõ - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ -
«áöÈóÑöíÑóÉó: Åäú æóØöÆóß ÇáÒøóæúÌõ ÝóáóÇ ÎöíóÇÑó áóß» ¡ æóÅöÐóÇ
ÇÔúÊóßóì ÇáúæóÑóËóÉõ Ãóæú ÈóÚúÖõåõãú ÇáúæóÕöíøó Åáóì ÇáúÞóÇÖöí ÝóÅöäøóåõ
áóÇ íóäúÈóÛöí áóåõ Ãóäú íóÚúÒöáóåõ ÍóÊøóì ÊóÈúÏõæó áóåõ ãöäúåõ
ÎöíóÇäóÉñº áöÃóäøó ÇáúãõæÕöíó ÇÎúÊóÇÑóåõ æóÑóÖöíó Èöåö æóÇáÔøóÇßöí ÞóÏú
íóßõæäõ ÙóÇáöãðÇ Ýöí ÔóßúæóÇåõ ÝóãóÇ áóãú íóÊóÈóíøóäú ÎöíóÇäóÊóåõ áóÇ
íóÍúÊóÇÌõ ÇáúÞóÇÖöí Åáóì ÇáäøöíóÇÈóÉö Úóäú ÇáúãóíøöÊö Ýöí ÇáäøóÙóÑö áóåõ
æóÇáöÇÓúÊöÈúÏóÇáö Èöåö¡ ÝóÅöäú Úóáöãó ãöäúåõ ÎöíóÇäóÉð ÚóÒóáóåõ Úóäú
ÇáúæóÕöíøóÉöº áöÃóäøó ÇáúãõæÕöíó ÇÚúÊóãóÏó Ýöí ÇÎúÊöíóÇÑöåö ÃóãóÇäóÊóåõ
æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ áóæú Úóáöãó ÈöÎöíóÇäóÊöåö ÚóÒóáóåõ æóÇáúÞóÇÖöí
ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö ÞóÇÆöãñ ãõÞóÇãóåõ äóÙóÑðÇ ãöäúåõ áöáúãóíøöÊö¡ æóÅöäú
ßóÇäó ÇáúæóÕöíøõ åõæó ÇáøóÐöí ÔóßóÇ Åáóì ÇáúÞóÇÖöí ÚóÌúÒóåõ Úóäú
ÇáÊøóÕóÑøõÝö ÝóÚóáóì ÇáúÞóÇÖöí Ãóäú íóäúÙõÑó Ýöí Ðóáößó¡ ÝóÅöäú Úóáöãó
ÚóÏóÇáóÊóåõ æóÚóÌúÒóåõ Úóäú ÇáöÇÓúÊöÈúÏóÇáö Öóãøó Åáóíúåö ÛóíúÑóåõº
áöÃóäøóåõ áóæú áóãú íóÝúÚóáú Ðóáößó ÝóÅöãøóÇ Ãóäú íóÊóÕóÑøóÝó ÇáúæóÕöíøõ
ÈöÇáúÚóÌúÒö Úóäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ÍõÞõæÞö äóÝúÓöåö Ãóæú íóÊúÑõßó
ÇáÊøóÕóÑøõÝó Ýöí ÍóæóÇÆöÌö ÇáúãõæÕöí ÝóíóÊóãóßøóäõ ÇáúÎóáóáõ Ýöí
ãóÞúÕõæÏöåö æóíóÑúÊóÝöÚõ åóÐóÇ ÇáúÎóáóáõ ÈöÖóãøö ÛóíúÑöåö Åáóíúåö¡
æóÅöäú ÙóåóÑó ÚöäúÏóåõ ÚóÌúÒõåõ Úóäú ÇáúÞöíóÇãö ÈöÇáúæóÕöíøóÉö
ÇÓúÊóÈúÏóáó Èöåöº áöÃóäøóåõ ãóÃúãõæÑñ ÈöÇáäøóÙóÑö ãöäú ÇáúÌóÇäöÈóíúäö.
æóáóæú ÙóåóÑó ÚöäúÏó ÇáúãõæÕöí Ýöí ÍóíóÇÊöåö ÚóÌúÒõåõ ÇÓúÊóÈúÏóáó Èöåö
ÝóßóÐóáößó ãóäú ÞóÇãó ãõÞóÇãóåõ Ýöí ÇáäøóÙóÑö¡ æóåõæó ÇáúÞóÇÖöí.
æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Åáóì ÚóÈúÏö ÛóíúÑöåö ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈóÇØöáóÉñ¡ æóÅöäú
ÃóÌóÇÒó ãóæúáóÇåõº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó æöáóÇíóÉñ¡ æóÇáÑøöÞøõ íóäúÝöí
æöáóÇíóÊóåõ Úóáóì äóÝúÓöåö ÝóíóãúäóÚõ æöáóÇíóÊóåõ Úóáóì ÛóíúÑöåöº
æóáöÃóäøóåõ ÚóÇÌöÒñ Úóäú ÊóÍúÕöíáö ãóÞúÕõæÏö ÇáúãõæÕöíº áöÃóäøó
ãóäóÇÝöÚóåõ áöãóæúáóÇåõ ÝóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ íóãúäóÚõåõ ãöäú
ÇáÊøóÈóÑøõÚö Èöåö Úóáóì ÛóíúÑöåö¡ æóßóÐóáößó ÈóÚúÏó ÅÌóÇÒóÊöåö Úóáóì
ÛóíúÑöåöº áöÃóäøó åóÐóÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÅöÚóÇÑóÉö ãöäúåõ áöáúÚóÈúÏö
ÝóáóÇ íóÊóÚóáøóÞõ Èöåö ÇááøõÒõæãõ¡ ÝóÅöÐóÇ ÑóÌóÚó Úóäúåõ ßóÇäó ÚóÇÌöÒðÇ
Úóäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö¡ æóßóÐóáößó Åäú ÃóæúÕóì Åáóì ÚóÈúÏöåö¡ æóÇáúæóÑóËóÉõ
ßöÈóÇÑñ Ãóæú Ýöíåöãú ßóÈöíÑñ ÝóáöáúßóÈöíÑö Ãóäú íóãúäóÚóåõ ãöäú
(28/24)
ÇáÊøóÕóÑøõÝö¡ æóáóåõ Ãóäú íóÈöíÚó
äóÕöíÈóåõ ãöäúåõ ÝóíóãúäóÚõåõ ÇáúãõÔúÊóÑöí ãöäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö¡ ÝóÅöäú
ßóÇäóÊú ÇáúæóÑóËóÉõ ÕöÛóÇÑðÇ ßõáøõåõãú ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ Åáóíúåöãú
ÌóÇÆöÒóÉñ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡ æóáóÇ íóÌõæÒõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí
íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò¡ æóåõæó ÇáúÞöíóÇÓõº áöÃóäøó ÇáÑøöÞøó ÇáøóÐöí íóäúÝöí
ÇáúæöáóÇíóÉó ÞóÇÆöãñ Ýöí ÚóÈúÏöåö ßóãóÇ åõæó Ýöí ÚóÈúÏö ÛóíúÑöåöº
æóáöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ãóãúáõæßðÇ áöáúæóÑóËóÉö¡ æóÅöËúÈóÇÊõ ÇáúæöáóÇíóÉö
áöáúãóãúáõæßö Úóáóì ÇáúãóÇáößö ãöäú ÃóÈúÚóÏö ãóÇ íóßõæäõ ßóãóÇ áóæú
ßóÇäó Ýöíåöãú ßóÈöíÑñ æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ: ÃóæúÕóì Åáóì ãõÎóÇØóÈò
ãõØøóáöÚò ÝóíóÌõæÒõ ßóãóÇ áóæú ÃóæúÕóì Åáóì ãõßóÇÊóÈöåö Ãóæú ãõßóÇÊóÈö
ÛóíúÑöåö æóãóÚúäóì ÞóæúáöäóÇ ãõØøóáöÚñ Ãóíú ãõÓúÊóäöÏñ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö
Ýöí ÍóæóÇÆöÌö ÇáúãõæÕöí Úóáóì æóÌúåò áóÇ íóãúáößõ ÃóÍóÏñ ãóäúÚóåõ Úóäú
Ðóáößó æóáóÇ ÇßúÊöÓóÇÈó ÓóÈóÈò íóãúäóÚõåõ.
æóáóæú ßóÇäó ÇáÑøöÞøõ íóãúäóÚõ ÇáúÅöíÕóÇÁó Åáóíúåö áóãú ÊóÌõÒú
ÇáúæóÕöíøóÉõ Åáóì ÇáúãõßóÇÊóÈö áöÞöíóÇãö ÇáÑøöÞøö Ýöíåö ÅáøóÇ ÃóäøóåõãóÇ
íóÞõæáóÇäö: ÇáúãõßóÇÊóÈõ áóÇ íóÕöíÑõ ãóãúáõæßðÇ áöáúæóÇÑöËö ÝóáóÇ
íõÄóÏøöí Åáóì ÅËúÈóÇÊö ÇáúæöáóÇíóÉö áöáúãóãúáõæßö Úóáóì ÇáúãóÇáößö
æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ: ÇáÕøöÛóÇÑõ ãöäú ÇáúæóÑóËóÉö¡ æóÅöäú ßóÇäõæÇ
íóãúáößõæäó ÑóÞóÈóÉó ÇáúÚóÈúÏö ÝóáóÇ íóãúáößõæäó ÇáÊøóÕóÑøõÝó Úóáóíúåö
ÝóíóÌõæÒõ ÅËúÈóÇÊõ æöáóÇíóÉö ÇáÊøóÕóÑøõÝö áóåõ Ýöí ÍõÞõæÞöåöãú ÈöÎöáóÇÝö
ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Ýöíåöãú ßóÈöíÑñ æóÅöäøóãóÇ ÇÓúÊóÍúÓóäó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó
åóÐóÇ áöãóÇ ÑóÃóì Ýöíåö ãöäú ÊóæóÝøõÑö ÇáúãóäúÝóÚóÉö Úóáóì ÇáúãóíøöÊö
æóÚóáóì æóÑóËóÊöåö ÝóÅöäøó ãóäú ÑóÈøóì ÚóÈúÏóåõ æóÃóÍúÓóäó Åáóíúåö
ÝóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÔóÝóÞóÊóåõ Úóáóì ÇáÕøöÛóÇÑö ãöäú ÃóæúáóÇÏöåö ÈóÚúÏó
ãóæúÊöåö ÃóßúËóÑõ ãöäú ÔóÝóÞóÉö ÇáúÃóÌúäóÈöíøöº æóáöåóÐóÇ ÇÎúÊóÇÑóåõ
áöáúæóÕöíøóÉö ÝóáöÊóæúÝöíÑö ÇáúãóäúÝóÚóÉö Úóáóíúåö ÌóæøóÒó ÇáúæöÕóÇíóÉó
Åáóíúåö ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ ßóÇáúæóÕöíøóÉö Åáóì ãõßóÇÊóÈöåö¡ ÝóÅöäú ÚóÌóÒó
ÇáúãõßóÇÊóÈõ Úóäú ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö ÚóÇÏó ÞöäøðÇ Ýóíóßõæäõ ÇáúÌóæóÇÈõ Ýöíåö
ßóÇáúÌóæóÇÈö Ýöí ÇáúÚóÈúÏö¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÇáúãõÓúáöãõ Åáóì Ðöãøöíøò
Ãóæú Åáóì ÍóÑúÈöíøò ãõÓúÊóÃúãóäò Ãóæú ÛóíúÑö ãõÓúÊóÃúãóäò Ýóåõæó
ÈóÇØöáñº áöÃóäøó Ýöí ÇáúæóÕöíøóÉö ÅËúÈóÇÊó ÇáúæöáóÇíóÉö áöáúæóÕöíøö
Úóáóì ÓóÈöíáö ÇáúÎöáóÇÝóÉö Úóäúåõ¡ æóáóÇ æöáóÇíóÉó áöáÐøöãøöíøö æóáóÇ
áöáúÍóÑúÈöíøö Úóáóì ÇáúãõÓúáöãö¡ Ëõãøó ÇáúæóÕöíøõ íóÎúáõÝõ ÇáúãõæÕöíó
Ýöí ÇáÊøóÕóÑøõÝö ßóãóÇ Ãóäøó ÇáúæóÇÑöËó íóÎúáõÝõ ÇáúãõæóÑøöËó Ýöí
Çáúãöáúßö ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö¡ Ëõãøó ÇáúßóÇÝöÑõ áóÇ íóÑöËõ ÇáúãõÓúáöãó
ÝóßóÐóáößó áóÇ íóßõæäõ æóÕöíøðÇ áöáúãõÓúáöãö æóßóÐóáößó Åäú ÃóæúÕóì
ÇáÐøöãøöíøõ Åáóì ÇáúÍóÑúÈöíøö áóãú ÊóÌõÒú áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì.
æóáóæú ÃóæúÕóì ÇáÐøöãøöíøõ Åáóì ÇáÐøöãøöíøö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ
íóËúÈõÊõ áöÈóÚúÖöåöãú Úóáóì ÇáúÈóÚúÖö æöáóÇíóÉñ ÈöÇáúÞóÑóÇÈóÉö
ÝóßóÐóáößó ÈöÇáÊøóÝúæöíÖö¡ æóÃóÍóÏõåõãóÇ íóÑöËõ ÕóÇÍöÈóåõ ÝóíóÌõæÒõ Ãóäú
íóßõæäó æóÕöíøðÇ áóåõ ÃóíúÖðÇ.
æóáóæú ÃóæúÕóì Åáóì ÑóÌõáò ãõÓúáöãò Ãóæú Åáóì ÇãúÑóÃóÉò Ãóæú ÃóÚúãóì
Ãóæú ãóÍúÏõæÏò Ýöí ÞóÐúÝò Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó åóÄõáóÇÁö ãöäú Ãóåúáö
ÇáúæöáóÇíóÉö æóÇáúÎöáóÇÝóÉö ÅÑúËðÇ æóÊóÕóÑøõÝðÇ.
æóáóæú ÃóæúÕóì Åáóì ÝóÇÓöÞò ãöäúåõãú ãõÊóÎóæøöÝò Úóáóì ãóÇáöåö
ÝóÇáúæóÕöíøóÉõ ÈóÇØöáóÉñº áöÃóäøó ÇáúÅöíÕóÇÁó Åáóì ÇáúÛóíúÑö ÅäøóãóÇ
íóÌõæÒõ ÔóÑúÚðÇ áöíóÊöãøó Èöåö äóÙóÑõ ÇáúãõæÕöí áöäóÝúÓöåö
æóáöÃóæúáóÇÏöåö æóÈöÇáúÅöíÕóÇÁö Åáóì ÇáúÝóÇÓöÞö áóÇ íóÊöãøõ ãóÚúäóì
ÇáäøóÙóÑö æóáóãú íõÑöÏú ÈöÞóæúáöåö ÇáúæóÕöíøóÉõ Åáóíúåö ÈóÇØöáóÉñ
Ãóäøóåõ áóÇ íóÕöíÑõ æóÕöíøðÇ Èóáú íóÕöíÑõ æóÕöíøðÇ áößóæúäö ÇáúÝóÇÓöÞö
ãöäú Ãóåúáö ÇáúæöáóÇíóÉö æóÇáúÎöáóÇÝóÉö ÅÑúËðÇ æóÊóÕóÑøõÝðÇ ÍóÊøóì áóæú
ÊóÕóÑøóÝó äóÝóÐó ÊóÕóÑøõÝõåõ¡ æóáóßöäøó ÇáúÞóÇÖöíó íõÎúÑöÌõåõ ãöäú
ÇáúæóÕöíøóÉö æóíóÌúÚóáõ ãóßóÇäóåõ æóÕöíøðÇ ÂÎóÑóº áöÃóäøóåõ áóãú
(28/25)
íóÍúÕõáú äóÙóÑõ ÇáúãõæÕöí áöäóÝúÓöåö¡
æóßóÇäó Úóáóíúåö Ãóäú íóÊóÏóÇÑóßó Ðóáößó¡ æóÅöÐóÇ áóãú íóÝúÚóáú ÍóÊøóì
ÚóÌóÒó Úóäú ÇáäøóÙóÑö áöäóÝúÓöåö ÈöÇáúãóæúÊö ÃóäóÇÈó ÇáúÞóÇÖöí ãóäóÇÈóåõ
Ýöí äóÕúÈö æóÕöíøò ÂÎóÑó áóåõ ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú ÃóæúÕóì ãóßóÇäóåõ
æóÕöíøðÇ ÂÎóÑó áöåóÐóÇ¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì Åáóì ÑóÌõáò ÈöãóÇáöåö Ýóåõæó
æóÕöíøñ Ýöí ãóÇáöåö æóæóáóÏöåö æóÓóÇÆöÑö ÃóÓúÈóÇÈöåö ÚöäúÏóäóÇ æóÞóÇáó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ áóÇ íóßõæäõ æóÕöíøðÇ ÅáøóÇ ÝöíãóÇ ÌóÚóáóåõ æóÕöíøðÇ Ýöíåöº
áöÃóäøóåõ ÊóÝúæöíÖõ ÇáÊøóÕóÑøõÝö Åáóì ÇáúÛóíúÑö ÝóíóÎúÊóÕøõ ÈöãóÇ
ÎóÕøóåõ Èöåö ÇáúãõÝóæøöÖõ ßóÇáÊøóæúßöíáö æóáóÆöäú ÓóáøóãúäóÇ Ãóäøó
ÇáúæóÕöíøó ÊóËúÈõÊõ áóåõ ÇáúæöáóÇíóÉõ ÝóíõËúÈöÊõ åóÐöåö ÇáúæöáóÇíóÉó
ÅíÌóÇÈõ ÇáúãõæÕöí¡ æóÞöíáó íóÞúÈóáõ ÇáÊøóÎúÕöíÕó ßóæöáóÇíóÉö ÇáúÞóÖóÇÁö
áóãøóÇ ßóÇäó ÓóÈóÈõ ÇáÊøóÞúáöíÏö ßóÇäó ÞóÇÈöáðÇ áöáÊøóÎúÕöíÕö¡ æóåóÐóǺ
áöÃóäøó ÇáúÅöíÕóÇÁó Åáóì ÇáúÛóíúÑö ãóÔúÑõæÚñ ÈöÍóÇÌóÉö ÇáúãõæÕöí¡ æóåõæó
ÃóÚúáóãõ ÈöÍóÇÌóÊöåö ÝóÑõÈøóãóÇ íóßõæäõ ÇáÊøóÝúÑöíØõ ãöäúåõ Ýöí äóæúÚò
Ïõæäó äóæúÚò ÝóäóÌúÚóáõåõ æóÕöíøðÇ ÝöíãóÇ ÝóÑøóØó Ýöíåö¡ æóÑõÈøóãóÇ
íõÄúÊóãóäõ åóÐóÇ ÇáúæóÕöíøõ Úóáóì äóæúÚò Ïõæäó äóæúÚò Ãóæú íõÚúÑóÝõ
åöÏóÇíóÊõåõ Ýöí äóæúÚò ãöäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ïõæäó äóæúÚò¡ æóÑõÈøóãóÇ
íóÚúÑöÝõ ÔóÝóÞóÉó ÇáúÃõãøö Úóáóì ÇáúÃóæúáóÇÏö¡ æóáóÇ íóÃúÊóãöäõåóÇ Úóáóì
ãóÇáöåöãú ÝóíóÌúÚóáõ ÇáúÛóíúÑó æóÕöíøðÇ Úóáóì ÇáúãóÇáö Ïõæäó
ÇáúÃóæúáóÇÏö áöáúÍóÇÌóÉö Åáóì Ðóáößó ÝóßóÇäó åóÐóÇ ÊóÎúÕöíÕðÇ ãõÞóíøóÏðÇ
ÝóíóÌöÈõ ÇÚúÊöÈóÇÑõåõ¡ æóæóÌúåõ ÞóæúáöäóÇ Ãóäøóåõ íóäúÕóÑöÝõ ÈöæöáóÇíóÉò
ãõäúÊóÞöáóÉò Åáóíúåö Ýóíóßõæäõ ßóÇáúÌóÏøö¡ æóßóãóÇ Ãóäøó ÊóÕóÑøõÝó
ÇáúÌóÏøö áóÇ íóÎúÊóÕøõ ÈöäóæúÚò Ïõæäó äóæúÚòº áöÃóäøóåõ ÞóÇÆöãñ ãõÞóÇãó
ÇáúÃóÈö ÚöäúÏó ÚóÏóãöåö ÝóßóÐóáößó ÊóÕóÑøõÝõ ÇáúæóÕöíøö ÝöíãóÇ íóÞúÈóáõ
ÇáäøóÞúáó Åáóíúåö æóÏóáöíáõ ÕöÍøóÉö åóÐöåö ÇáúÞóÇÚöÏóÉö Ãóäøó
ÇáúÅöíÕóÇÁó íóÊöãøõ ÈöÞóæúáöåö ÃóæúÕóíúÊ Åáóíúß ãõØúáóÞðÇ.
æóáóæú ßóÇäó ØóÑöíÞõåõ ØóÑöíÞó ÇáúÅöäóÇÈóÉö áóãú íóÕöÍøó ÅáøóÇ
ÈöÇáÊøóäúÕöíÕö Úóáóì ãóÇ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ ßóÇáÊøóæúßöíáö ÝóÅöäøóåõ áóæú
ÞóÇáó: æóßøóáúÊõß ÈöãóÇáöí áóÇ íóãúáößõ ÇáÊøóÕóÑøõÝó¡ æóßóÐóáößó áóæú
ÞóÇáó: ÌóÚóáúÊõß ÍóÇßöãðÇ áóÇ íóãúáößõ ÊóäúÝöíÐó ÇáúÞóÖóÇÁö ãóÇ áóãú
íóÊóÈóíøóäú áóåõ Ðóáößó¡ æóåóåõäóÇ áóãøóÇ ÕóÍøó ÇáúÅöíÕóÇÁõ Åáóíúåö
ãõØúáóÞðÇ ÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøóåõ ÅËúÈóÇÊñ áöáúæöáóÇíóÉö ÈöØóÑöíÞö
ÇáúÎöáóÇÝóÉö¡ æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøó æöáóÇíóÊóåõ ÈóÚúÏó ÒóæóÇáö
æöáóÇíóÉö ÇáúãõæÕöí ÈöÎöáóÇÝö ÇáÊøóæúßöíáö æóÇáÊøóÞúáöíÏö Ýöí
ÇáúÍõßõæãóÉö¡ æóáóÆöäú ÓóáøóãúäóÇ Ãóäøó ÇáúÅöíÕóÇÁó ÊóÝúæöíÖñ¡ æóáóßöäú
áóãøóÇ ßóÇäó åóÐóÇ ÇáÊøóÝúæöíÖõ ÅäøóãóÇ íõÚúãóáõ ÈóÚúÏó ÒóæóÇáö
æöáóÇíóÉö ÇáúãõæÕöí æóÚóÌúÒöåö Úóäú ÇáäøóÙóÑö ßóÇäó ÌóæóÇÒõåõ
áöÍóÇÌóÊöåö¡ æóÇáúÍóÇÌóÉõ ÊóÊóÌóÏøóÏõ Ýöí ßõáøö æóÞúÊò Ýóåõæó ÚöäúÏó
ÇáúÅöíÕóÇÁö áóÇ íóÚúÑöÝõ ÍóÞöíÞóÉó ãóÇ íóÍúÊóÇÌõæäó Ýöíåö Åáóì
ÇáäøóÇÆöÈö ÈóÚúÏóåõ Ýóáóæú áóãú íóËúÈõÊú áöáúæóÕöíøö ÍóÞøõ ÇáÊøóÕóÑøõÝö
Ýöí ÌóãöíÚö ÇáúÃóäúæóÇÚö ÊóÖóÑøóÑó Èöåö ÇáúãõæÕöí¡ æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ
ÈöåóÐóÇ ÇáÊøóÎúÕöíÕö áóãú íóÞúÕöÏú ÊóäúÝöíÐó æöáóÇíóÊöåö ÈöãóÇ Óõãøöíó¡
æóÅöäøóãóÇ Óõãøöíó äóæúÚðǺ áöÃóäøó Ðóáößó ßóÇäó Ãóåóãøó ÚöäúÏóåõ
æóÇáúÅöäúÓóÇäõ Ýöí ãöËúáö åóÐóÇ íóÐúßõÑõ ÇáúÃóåóãøó¡ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúæóßóÇáóÉöº áöÃóäøó ÑóÃúíó Çáúãõæóßøöáö ÞóÇÆöãñ ÚöäúÏó ÊóÕóÑøõÝö
Çáúæóßöíáö ÝóÅöÐóÇ ÊóÌóÏøóÏóÊú ÇáúÍóÇÌóÉõ Ãóãúßóäóåõ Ãóäú íóäúÙõÑó Ýöíåö
ÈöäóÝúÓöåö Ãóæú ÈöÊóÝúæöíÖöåö Åáóíúåö Ãóæú Åáóì ÛóíúÑöåö¡ æóßóÐóáößó Ýöí
ÇáÊøóÞúáöíÏö¡ ÝóÅöäøó ÑóÃúíó ÇáúãõÞóáøöÏö ÞóÇÆöãñ Ýóíõãúßöäõåõ Ãóäú
íóÝúÕöáó ÈöäóÝúÓöåö Ãóæú íõÝóæøöÖó Ðóáößó Åáóíúåö Ãóæú Åáóì ÛóíúÑöåö
ÚöäúÏó ÇáúÍóÇÌóÉö
æóáóæú ÃóæúÕóì ÈöãóÇáöåö ÇáúãõÚóíøöäö Åáóì ÑóÌõáò æóÈöÊóÞóÇÖöí ÇáÏøóíúäö
Åáóì ÂÎóÑó
(28/26)
ÝóåõãóÇ æóÕöíøóÇäö Ýöí ÇáúÚóíúäö
æóÇáÏøóíúäö ÌóãöíÚðÇ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí íõæÓõÝó
ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ æóÞóÇáó ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ßõáøõ æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ æóÕöíøñ ÝöíãóÇ Óõãøöíó áóåõ ÎóÇÕøóÉð¡ æóåõæó ÑöæóÇíóÉñ Úóäú
ÃóÈöí íõæÓõÝó ÃóíúÖðÇ æóÌúåõ Þóæúáöåö Ãóäøó ÇáúãõæÕöíó ÃóÍúÓóäó
ÇáäøóÙóÑó áöäóÝúÓöåö åóåõäóÇ Íöíäó ÇÎúÊóÇÑó ÇáÊøóÕóÑøõÝó Ýöí ÇáúÚóíúäö
Èöãóäú íóßõæäõ ÃóãöíäðÇ ÞóÇÏöÑðÇ Úóáóì ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöíåö¡ æóÇÎúÊóÇÑó
áöÊóÞóÇÖöí ÇáÏøóíúäö ãóäú íóßõæäõ ãõåúÊóÏöíðÇ Åáóì Ðóáößó æóÝöí
ÇáúÝóÕúáö ÇáúÃóæøóáö ÅäøóãóÇ ÞõáúäóÇ ÊóÊóÚóÏøóì ÇáúæöÕóÇíóÉõ ãöäú äóæúÚò
Åáóì äóæúÚòº áöÃóäøó Èöåö ÊóãóÇãó ÇáäøóÙóÑö áöáúãóíøöÊö æóÊóãóÇãõ
ÇáäøóÙóÑö åóåõäóÇ Ýöí Ãóäú íóÎúÊóÕøó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöãóÇ
Óõãøöíó áóåõ ÝóÅöäøóãóÇ íõÎúÊóÇÑõ áöíóÊóÞóÇÖóì Åáóì ÇáäøóÇÓö
æóáöáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ÇáúÚóíúäö Ãóãöíäõ ÇáäøóÇÓö.
íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó åõäóÇßó ÇáÊøóÕóÑøõÝó Ýöí ÈóÚúÖö ÇáúÃóäúæóÇÚö
áöáúæóÕöíøö ãóäúÕõæÕñ Úóáóíúåö æóÝöí ÇáúÈóÚúÖö ãóÓúßõæÊñ Úóäúåõ
ÝóíóáúÍóÞõ ÈöÇáúãóäúÕõæÕö Úóáóíúåö æóåóåõäóÇ ÇáÊøóÕóÑøõÝõ áößõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÝöíãóÇ Óõãøöíó áóåõ ãóäúÕõæÕñ Úóáóíúåö ÝóáóÇ íóáúÍóÞõ
ÛóíúÑõ ÇáúãóäúÕõæÕö ÈöÇáúãóäúÕõæÕö¡ æóÝöí ÅËúÈóÇÊö ÇáÔøóÑößóÉö
ÈóíúäóåõãóÇ ÞóÕúÑõ æöáóÇíóÉö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÚóãøóÇ Óõãøöíó
áóåõº áöÃóäøóåõ áóÇ íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó
ÅÐóÇ ËóÈóÊóÊú ÇáÔøóÑößóÉõ ÈóíúäóåõãóÇ æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ:
ÇáúÅöíÕóÇÁõ Åáóì ÇáúÛóíúÑö ãóãúáõæßñ áöáúãõæÕöí ÔóÑúÚðÇ¡ æóÇáÊøóÞúíöíÏõ
ÈöäóæúÚò Ïõæäó äóæúÚò ÛóíúÑõ ãóãúáõæßò áóåõ ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ áóæú
ÞóíøóÏó ÊóÕóÑøõÝóåõ ÈöäóæúÚò æóäóåóÇåõ Úóäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ÓóÇÆöÑö
ÇáúÃóäúæóÇÚö¡ æóáóßöäú áóãú íõæÕö Åáóì ÛóíúÑöåö Ýöí Ðóáößó ßóÇäó áóåõ
Ãóäú íóÊóÕóÑøóÝó Ýöí Çáúßõáøö ÚóÑóÝúäóÇ Ãóäøó ÇáÊøóÞúíöíÏó ÛóíúÑõ
ãóãúáõæßò áóåõ ÝóÅöäøóãóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ãöäú ßóáóÇãöåö ãóÇ íóßõæäõ
ãóãúáõæßðÇ áóåõ¡ æóÐóáößó ÇáúÅöíÕóÇÁõ ÅáóíúåöãóÇ.
íõæóÖøöÍõåõ Ãóäøó Ýöí ÍóÞøö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÃóÍóÏó ÇáäøóæúÚóíúäö
ãóäúÕõæÕñ Úóáóíúåö æóÇáúÂÎóÑó ãóÓúßõæÊñ Úóäúåõ¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ýöí
ÇáúæóÇÍöÏö ÅÐóÇ äõÕøó áóåõ Úóáóì äóæúÚò ÊóÊóÚóÏøóì æöáóÇíóÊõåõ Åáóì
ÓóÇÆöÑö ÇáúÃóäúæóÇÚö ÝóßóÐóáößó åóåõäóÇ¡ æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóíúåö Ãóäøóåõ
áóæú ÐóßóÑó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ äóæúÚðÇ ÎóÇÕøðÇ æóáóãú íóÊóÚóÑøóÖú
áöÓóÇÆöÑö ÇáúÃóäúæóÇÚö íóËúÈõÊõ áóåõãóÇ æöáóÇíóÉõ ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí
ÓóÇÆöÑö ÇáúÃóäúæóÇÚö Úóáóì ÓóÈöíáö ÇáÔøóÑößóÉö ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáäøóæúÚö
ÇáøóÐöí Óõãøöíó áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóǺ áöÃóäøó ÇáúæöáóÇíóÉó
ÈöØóÑöíÞö ÇáúæóÕöíøóÉö áóÇ ÊóÞúÈóáõ ÇáÊøóãúíöíÒó Ýöí ÇáúÃóäúæóÇÚö Úóáóì
Ãóäú íóßõæäó äóÇÆöÈõåõ Ýöí ÈóÚúÖöåóÇ Úóáóì æóÌúåö ÇáöÇÎúÊöÕóÇÕö¡ æóÝöí
ÈóÚúÖöåóÇ Úóáóì æóÌúåö ÇáÔøóÑößóÉö.
æóáóæú ÞóÇáó ÝõáóÇäñ æóÕöíøöí ÍóÊøóì íóÞúÏóãó ÝõáóÇäñ¡ Ëõãøó
ÇáúæóÕöíøóÉõ Åáóì ÝõáóÇäò Ýóåõæó ßóãóÇ ÞóÇáóº áöÃóäøóåõ ÞóÏú íóÍúÊóÇÌõ
Åáóì åóÐóÇ áößóæúäö ãóäú íóÎúÊóÇÑõåõ áöæóÕöíøóÊöåö ÛóÇÆöÈðÇ ÝóíóÍúÊóÇÌõ
Åáóì äóÕúÈö ÛóíúÑöåö áößóíú áóÇ íóÖöíÚó ãóÇáõåõ Åáóì Ãóäú íóÞúÏóãó
ÇáúÛóÇÆöÈõ¡ Ëõãøó ÅÐóÇ ÞóÏöãó Ýóåõæó ÇáúãõÎúÊóÇÑõ áöáúæóÕöíøóÉö¡
æóåóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó ÇáúÎóÇÕøóÉó Åáóì ÇáúæóÕöíøö ÇáúÃóæøóáö
ÞóÏú ÇäúÊóåóÊú ÈöÞõÏõæãö ÇáËøóÇäöí Ýóåõæó ßóÇáúãõäúÊóåöí ÈöÈõáõæÛö
ÇáúæóáóÏö¡ æóÞóÏú ÌóÚóáó ÇáúæóÕöíøóÉó áöáËøóÇäöí ãõÚóáøóÞóÉð ÈöÞõÏõæãöåö
æóÇáúæóÕöíøóÉõ ÊóÞúÈóáõ ÇáÊøóÚúáöíÞó¡ Ëõãøó ÈöåóÐóÇ ÇáúÝóÕúáö
íóÓúÊóÏöáøõ ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÝóíóÞõæáõ: ÇáÊøóÞúíöíÏõ
ÊóÇÑóÉð íóßõæäõ ãöäú ÍóíúËõ ÇáÒøóãóÇäõ æóÊóÇÑóÉð íóßõæäõ ãöäú ÍóíúËõ
ÇáäøóæúÚõ¡ Ëõãøó áóãøóÇ ÕóÍøó ÇáäøóæúÚõ áóåõ Ãóäú íõÞóíøöÏó ÈöÕóÑúÝö
ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÒóãóÇäò ÝóßóÐóáößó íóÕöÍøõ ÊóÞúíöíÏõåõ
ÈöÇáäøóæúÚö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ Óóãøóì äóæúÚðÇ¡ æóáóãú íóÐúßõÑú ÓóÇÆöÑó
(28/27)
ÇáúÃóäúæóÇÚöº áöÃóäøóåõ áóæú Óóãøóì ÌõÒúÁðÇ ãöäú ÇáÒøóãóÇäö
ßóÇáúæóÕöíøóÉö Åáóíúåö ÔóåúÑðÇ Ãóæú ÓóäóÉð ßóÇäó æóÕöíøðÇ ÈóÚúÏó Ðóáößó
ÇáúæóÞúÊö Åáóì Ãóäú íõÏúÑößó ÇáúæóáóÏõ¡ Ëõãøó ÅÐóÇ äóÕøó áößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ Úóáóì ÌõÒúÁò ãöäú ÇáÒøóãóÇäö ßóÇäó ÇáúÃóãúÑõ Úóáóì ãóÇ äóÕøó
Úóáóíúåö¡ æóáóßöäú ÞóÏú Ñõæöíó Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
Ãóäøóåõ ÞóÇáó: ÅÐóÇ ÞóÏöãó ÝõáóÇäñ ÝóåõãóÇ æóÕöíøóÇäö ÝóÚóáóì åóÐóÇ
íóäúÏóÝöÚõ ÇáÓøõÄóÇáõº áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøóÉó Ýöí ÍóÞøö ÇáËøóÇäöí
ÊóäúÖóÇÝõ Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÞõÏõæãöåö¡ æóÝöí ÍóÞøö ÇáúÂÎóÑö ãõØúáóÞóÉñ
ÝóíóÊóÕóÑøóÝõ ÇáúÃóæøóáõ Åáóì Ãóäú íóÞúÏóãó ÝõáóÇäñº áöÃóäøó ÇáúãõÖóÇÝó
Åáóì æóÞúÊò Ãóæú ÇáúãõÚóáøóÞó ÈöÇáÔøóÑúØö áóÇ íóßõæäõ ãóæúÌõæÏðÇ
ÞóÈúáóåõ ÝóÅöÐóÇ æõÌöÏó ÇáÔøóÑúØõ ÕóÇÑó ÇáËøóÇäöí æóÕöíøðÇ æóÇáúÃóæøóáõ
æóÕöíøñ ÝóíóÔúÊóÑößóÇäö Ýöí ÇáÊøóÕóÑøõÝö.
æóáóæú ÓóáøóãúäóÇåõ ÝóÇáúÝóÑúÞõ ãóÇ ÐóßóÑúäóÇ ãöäú ÍóíúËõ Åäøó åóåõäóÇ
áóÇ ÊóËúÈõÊõ ÇáÔøóÑößóÉõ ÈóíúäóåõãóÇ ÈöÍóÇáò¡ ÝóÅöäøó ÇáúÚóÞúÏó Ýöí
ÍóÞøö ÃóÍóÏöåöãóÇ ãõØúáóÞñ æóÝöí ÇáúÂÎóÑö ãõÚóáøóÞñ ÝóÃóãøóÇ åóåõäóÇ
ÝóÊóËúÈõÊõ ÇáÔøóÑößóÉõ ÈóíúäóåõãóÇ ÝöíãóÇ Óöæóì ÇáäøóæúÚóíúäö
ÇááøóÐóíúäö äóÕøó ÚóáóíúåöãóÇ¡ æóÇáúÚóÞúÏõ Ýöí ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ãõØúáóÞñº æóáöÃóäøó ËõÈõæÊó ÇáúÎöáóÇÝóÉö áóåõãóÇ æóÇÍöÏñ¡ æóåõæó ÚöäúÏó
ãóæúÊö ÇáúãõæÕöíº ÝóáöåóÐóÇ ÊóËúÈõÊõ ÇáúæóÕöíøóÉõ áößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ Ýöí ÇáäøóæúÚóíúäö ÌóãöíÚðÇ¡ æóßóÐóáößó áóæú ÃóæúÕóì ÈöÈóÚúÖö
æóáóÏöåö æóãöíÑóÇËöåöãú Åáóì ÑóÌõáò æóÈöÈóÞöíøóÉö æóáóÏöåö
æóãöíÑóÇËöåöãú Åáóì ÂÎóÑó ÝóåõãóÇ æóÕöíøóÇäö Ýöí ÌóãöíÚö ÇáúãóÇáö
æóÇáúæóáóÏö ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÃóÈöí íõæÓõÝóº
áöÃóäøó æöáóÇíóÉó ÇáúãõæÕöí ßóÇäóÊú ËóÇÈöÊóÉð Ýöí Çáúßõáøö¡ æóåöíó
ãöãøóÇ ÊóÞúÈóáõ ÇáäøóÞúáó Åáóì ÇáúÛóíúÑö ÈöÇáúÅöíÕóÇÁö ÝóíóÞõæãóÇäö
ãóÞóÇãóåõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö Ýöí ÌóãöíÚö Ðóáößó¡ æóÅöÐóÇ ÇÎúÊóáóÝó
ÇáúæóÕöíøóÇäö Ýöí ÇáúãóÇáö ÚöäúÏó ãóäú íóßõæäõ ÝóÅöäøóåõ íóßõæäõ ÚöäúÏó
ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ äöÕúÝõåõ¡ æóÅöäú ÇÎúÊóáóÝóÇ ÇÓúÊóæúÏóÚóÇåõ
ÑóÌõáðÇ¡ æóÅöäú ÃóÍóÈøóÇ ßóÇäó ÚöäúÏóåõãóǺ áöÃóäøó ÍöÝúÙó ÇáúãóÇáö
ÅáóíúåöãóÇ¡ æóíóÊóÚóÐøóÑõ ÇÌúÊöãóÇÚõåõãóÇ Úóáóì ÍöÝúÙöåö ÂäóÇÁó
Çááøóíúáö æóÇáäøóåóÇÑöº áöÃóäøóåõãóÇ íóäúÞóØöÚóÇäö ÈöÐóáößó Úóäú
ÃóÔúÛóÇáöåöãóÇ Ýóíóßõæäõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ãóäú íóÍúÝóÙó
äöÕúÝóåõ ßóÇáúãõæÏöÚöíäó ÝöíãóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó¡ æóÅöäú ÃóÍóÈøóÇ
ÇÓúÊóæúÏóÚóÇåõ ÑóÌõáðǺ áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøó áóæú ßóÇäó æóÇÍöÏðÇ ßóÇäó
áóåõ Ãóäú íõæÏöÚó ÇáúãóÇáó ãöäú ÛóíúÑöåöº áöÃóäøóåõ ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãó
ÇáúãõæÕöí ÝöíãóÇ áóåõ ãöäú æöáóÇíóÉö ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ÇáúãóÇáö
æóÇáúÅöíÏóÇÚõ íóÏúÎõáõ Ýöí åóÐóÇ æóÞóÏú íóÚúÌöÒõ ÇáúæóÕöíøõ Úóäú
ÇáúÍöÝúÙö ÈöäóÝúÓöåö áößóËúÑóÉö ÃóÔúÛóÇáöåö ÝóÅöÐóÇ ÌóÇÒó áöáúæóÕöíøö
ÇáúæóÇÍöÏö Ãóäú íõæÏöÚó ÇáúãóÇáó ÌóÇÒó áöáúæóÕöíøóíúäö Ðóáößó¡ æóÅöäú
ÃóÍóÈøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÚöäúÏóåõãóÇ ÌóÇÒóº áöÃóäøóåõãóÇ áóãøóÇ ÌóÇÒó
áóåõãóÇ Ãóäú íõæÏöÚóÇåõ ÛóíúÑóåõãóÇ ÝóáóÃóäú íóÌõæÒó áóåõãóÇ Ãóäú
íõæÏöÚóÇåõ ÃóÍóÏóåõãóÇ¡ æóåõæó ÃóÞúÑóÈõ Åáóì ãõæóÇÝóÞóÉö ÑóÃúíö
ÇáúãõæÕöí ßóÇäó Ãóæúáóì. |