ãÌãÚ
ÇáÃäåÑ Ýí ÔÑÍ ãáÊÞì ÇáÃÈÍÑ [ßöÊóÇÈ ÇáúÃõÖúÍöíøóÉ]
(ßöÊóÇÈõ ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö) ÚóÞøóÈó Èöåö ÇáÐøóÈóÇÆöÍó áöÃóäøóåóÇ
ßóÇáúãõÞóÏøöãóÉö áóåõ ÅÐú ÈöåóÇ ÊõÚúÑóÝõ ÇáÊøóÖúÍöíóÉõ Ãóíú ÇáÐøóÈúÍö
Ýöí ÃóíøóÇãö ÇáúÃóÖúÍóì æóåöíó ÃóÝóÚõæáóÉñ æóßóÇäó ÃóÕúáõåõ ÃõÖúÍõæíóÉó
ÇÌúÊóãóÚóÊú ÇáúæóÇæõ æóÇáúíóÇÁõ æóÓóÈóÞóÊú ÅÍúÏóÇåõãóÇ
(2/515)
ÈöÇáÓøõßõæäö ÝóÞõáöÈóÊú ÇáúæóÇæõ íóÇÁð
æóÃõÏúÛöãóÊú Ýöí ÇáúíóÇÁö æóßõÓöÑóÊú ÇáúÍóÇÁõ áöËóÈóÇÊö ÇáúíóÇÁö
æóíõÌúãóÚõ Úóáóì ÃóÖóÇÍöíøö ÈöÊóÔúÏöíÏö ÇáúíóÇÁö ÞóÇáó ÇáúÃóÕúãóÚöíøõ
æóÝöíåóÇ ÃóÑúÈóÚõ áõÛóÇÊò ÃõÖúÍöíøóÉñ ÈöÖóãøö ÇáúåóãúÒóÉö æóÈößóÓúÑöåóÇ
æóÖóÍöíøóÉñ ÈöÝóÊúÍö ÇáÖøóÇÏö Úóáóì æóÒúäö ÝóÚöíáóÉò æóíõÌúãóÚõ Úóáóì
ÖóÍóÇíóÇ ßóåóÏöíøóÉö Úóáóì åóÏóÇíóÇ æóÖóÍóÇÉò æóÌóãúÚõåõ ÃóÖúÍóì
ßóÃóÑúØóÇÉó æóÃóÑúØóì.
æóÞóÇáó ÇáúÝóÑøóÇÁõ ÇáúÃóÖúÍóì íõÐóßøóÑõ æóíõÄóäøóËõ æóÝöí ÇáÔøóÑúÚö
åöíó ÐóÈúÍõ ÍóíóæóÇäò ãóÎúÕõæÕò ÈöäöíøóÉö ÇáúÞõÑúÈóÉö Ýöí æóÞúÊò
ãóÎúÕõæÕò æóåõæó íóæúãõ ÇáúÃóÖúÍóì æóÔóÑóÇÆöØõåóÇ ÇáúÅöÓúáóÇãõ
æóÇáúíóÓóÇÑõ ÇáøóÐöí íóÊóÚóáøóÞõ Èöåö ÕóÏóÞóÉõ ÇáúÝöØúÑö ÝóÊóÌöÈõ Úóáóì
ÇáúÃõäúËóì æóÓóÈóÈõåóÇ ÇáúæóÞúÊõ æóåõæó ÃóíøóÇãõ ÇáäøóÍúÑö æóÑõßúäõåóÇ
ÐóÈúÍõ ãóÇ íóÌõæÒõ ÐóÈúÍõåóÇ æóÍõßúãõåóÇ ÇáúÎõÑõæÌõ Úóäú ÚõåúÏóÉö
ÇáúæóÇÌöÈö Ýöí ÇáÏøõäúíóÇ æóÇáúæõÕõæáö Åáóì ÇáËøóæóÇÈö Ýöí ÇáúÚõÞúÈóì
(åöíó) Ãóíú ÇáúÃõÖúÍöíøóÉõ (æóÇÌöÈóÉñ æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó ÓõäøóÉñ)
ãõÄóßøóÏóÉñ æóåõæó Þóæúáõ ÇáÔøóÇÝöÚöíøö æóÃóÍúãóÏó (æóÞöíáó åõæó) Ãóíú
ßóæúäõåóÇ ÓõäøóÉð (ÞóæúáõåõãóÇ) íóÚúäöí ÐóßóÑó ÇáØøóÍóÇæöíøõ ÃóäøóåóÇ
æóÇÌöÈóÉñ ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö ÓõäøóÉñ ÚöäúÏóåõãóÇ æóæóÌúåõ ÇáúæõÌõæÈö
Þóæúáõåõ - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «ãóäú æóÌóÏó ÓóÚóÉð æóáóãú
íõÖóÍøö ÝóáóÇ íóÞúÑóÈóäøó ãõÕóáøóÇäóÇ» åóÐóÇ æóÚöíÏñ íóáúÍóÞõ ÈöÊóÑúßö
ÇáúæóÇÌöÈö æóæóÌúåõ ÇáÓøõäøóÉö Þóæúáõåõ - Õóáøóì Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «ãóäú ÃóÑóÇÏó Ãóäú íõÖóÍøöíó ãöäúßõãú ÔóÇÉð ÝóáóÇ
íóÃúÎõÐõ ãöäú ÔóÚóÑöåö æóÃóÙúÝóÇÑöåö ÔóíúÆðÇ»
ÅÐú ÇáÊøóÚúáöíÞõ ÈöÇáúÅöÏóÇÑóÉö íõäóÇÝöí ÇáúæõÌõæÈó áóßöäøó ÇáúãõÑóÇÏó
ãöäú ÇáúÅöÑóÇÏóÉö ÇáúÞóÕúÏõ ÇáøóÐöí åõæó ÖöÏøõ ÇáÓøóåúæö áóÇ
ÇáÊøóÎúíöíÑõ áöÃóäøóåõ Èóíúäó ÇáúÃóÏóÇÁö æóÇáÊøóÑúßö ÝóßóÃóäøóåõ ÕóÑøóÍó
Èöåö æóÞóÇáó ãóäú ÞóÕóÏó ãöäúåõãú Ãóäú íõÖóÍøöíó æóåóÐóÇ áóÇ íóÏõáøõ
Úóáóì äóÝúíö ÇáúæõÌõæÈö ÝóÕóÇÑó åóÐóÇ äóÙöíÑó Þóæúáöåö - Úóáóíúåö
ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «ãóäú ÃóÑóÇÏó ãöäúßõãú ÇáúÌõãõÚóÉó
ÝóáúíóÛúÊóÓöáú» áóãú íõÑöÏú ÇáÊøóÎúíöíÑó åõäóÇßó ÝóßóÐóÇ åõäóÇ.
(æóÅöäøóãóÇ ÊóÌöÈõ) ÇáÊøóÖúÍöíóÉõ Ïõæäó ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö áöãóÇ ÊóÞóÑøóÑó
ãöäú Ãóäøó ÇáúæõÌõæÈó ãöäú ÕöÝóÇÊö ÇáúÝöÚúáö ÅáøóÇ Ãóäøó ÇáúÞõÏõæÑöíøó
æóãóäú ÊóÈöÚóåõ ÞóÇáó: Ðóáößó ÊóæúÓöÚóÉñ æóãóÌóÇÒñ æóÇáúãõÑóÇÏõ
ÈöÇáúæõÌõæÈö ÇáúæõÌõæÈõ ÇáúÚóãóáöíøõ áóÇ ÇáöÇÚúÊöÞóÇÏöíøõ ÍóÊøóì áóÇ
íóßúÝõÑó ÌóÇÍöÏõåóÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáúãöäóÍö (Úóáóì ÍõÑøò) ÝóáóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóì
ÇáúÚóÈúÏö (ãõÓúáöãò) ÝóáóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóì ÇáúßóÇÝöÑö (ãõÞöíãò) ÝóáóÇ
ÊóÌöÈõ Úóáóì ÇáúãõÓóÇÝöÑö áöÞóæúáö Úóáöíøò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì
Úóäúåõ - áóíúÓó Úóáóì ãõÓóÇÝöÑò ÌõãõÚóÉñ æóáóÇ ÃõÖúÍöíøóÉñ æóÚóäú
ãóÇáößò áóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÇáúÅöÞóÇãóÉõ æóíóÓúÊóæöí Ýöíåö ÇáúãõÞöíãõ
ÈöÇáúãöÕúÑö æóÇáúÞóæöíøõ æóÇáúÈóæóÇÏöí (ãõæÓöÑò) º áöÃóäøó ÇáúÚöÈóÇÏóÉó
áóÇ ÊóÌöÈõ ÅáøóÇ Úóáóì ÇáúÞóÇÏöÑö æóåõæó ÇáúÛóäöíøõ Ïõæäó ÇáúÝóÞöíÑö
æóãöÞúÏóÇÑõåõ ãóÇ ÊóÌöÈõ Ýöíåö ÕóÏóÞóÉõ ÇáúÝöØúÑö æóÞóæúáõåõ (Úóäú
äóÝúÓöåö) íóÊóÚóáøóÞõ ÈöÞóæúáöåö ÊóÌöÈõº áöÃóäøóåõ ÃóÕúáñ Ýöí ÇáúæõÌõæÈö
Úóáóíúåö (áóÇ Úóäú ØöÝúáöåö) Ãóíú ÃóæúáóÇÏöåö ÇáÕøöÛóÇÑö Ýöí ÙóÇåöÑö
ÇáÑøöæóÇíóÉö áößóæúäöåóÇ ÞõÑúÈóÉð ãóÍúÖóÉð ÝóáóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóì ÇáúÛóíúÑö
ÈöÓóÈóÈö ÇáúÛóíúÑö (æóÞöíáó) Ãóíú Ýöí ÑöæóÇíóÉö ÇáúÍóÓóäö Úóäú
ÇáúÅöãóÇãö (ÊóÌöÈõ Úóäúåõ) Ãóíú Úóäú ÇáØøöÝúáö (ÃóíúÖðÇ) Ãóíú ßóäóÝúÓöåö
áößóæúäöåóÇ ÞõÑúÈóÉð ãóÇáöíøóÉð æóÇáØøöÝúáõ Ýöí ãóÚúäóì äóÝúÓöåö
ÝóíóáúÍóÞõ Èöåö ßóãóÇ Ýöí ÕóÏóÞóÉö ÇáúÝöØúÑö (æóÞöíáó íõÖóÍøöí Úóäúåõ)
Ãóíú Úóäú ÇáØøöÝúáö (ÃóÈõæåõ Ãóæú æóÕöíøõåõ ãöäú ãóÇáöåö) Åäú ßóÇäó áóåõ
ãóÇáñ (ÝóíõØúÚöãõ) ÇáØøöÝúáó (ãöäúåóÇ ãóÇ Ãóãúßóäó) ÇáúÅöØúÚóÇãõ
ÈöÞóÏúÑö ÇáúÍóÇÌóÉö (æóíóÓúÊóÈúÏöáõ ÈöÇáúÈóÇÞöí ãóÇ íóäúÊóÝöÚõ Èöåö
(2/516)
ãóÚó ÈóÞóÇÆöåö) ßóÇáËøóæúÈö æóÇáúÎõÝøö
ÝóáóÇ íóÓúÊóÈúÏöáõ ÈöãóÇ íóäúÊóÝöÚõ Èöåö ÈöÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö ßóÇáúÎõÈúÒö
æóÇáúÅöÏóÇãöº áöÃóäøó ÇáúæóÇÌöÈó åõæó ÅÑóÇÞóÉõ ÇáÏøóãö ÝóÇáÊøóÕóÏøõÞõ
ÈöÇááøóÍúãö ÊóÈóÑøõÚñ æóåõæó áóÇ íóÌúÑöí Ýöí ãóÇáö ÇáÕøóÈöíøö
ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íõØúÚöãó ÇáØøöÝúáó æóíóÏøóÎöÑó áóåõ æóíóÓúÊóÈúÏöáó
ÇáúÈóÇÞöí ÈöÇáúÃóÔúíóÇÁö ÇáøóÊöí íóäúÊóÝöÚõ ÇáØøöÝúáõ ÈöåóÇ ãóÚó ÈóÞóÇÁö
ÃóÚúíóÇäöåóÇ ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ ÈöÌöáúÏö ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö
æóÝöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÅöäú ßóÇäó áöáÕøóÛöíÑö ãóÇáñ íõÖóÍøöí Úóäúåõ
ÃóÈõæåõ Ãóæú æóÕöíøõåõ ãöäú ãóÇáöåö ÚöäúÏó ÇáÔøóíúÎóíúäö æóÞóÇáó
ãõÍóãøóÏñ æóÒõÝóÑõ æóÇáÔøóÇÝöÚöíøõ ãöäú ãóÇáö äóÝúÓöåö áóÇ ãöäú ãóÇáö
ÇáÕøóÛöíÑö ÝóÇáúÎöáóÇÝõ Ýöí åóÐóÇ ßóÇáúÎöáóÇÝö Ýöí ÕóÏóÞóÉö ÇáúÝöØúÑö
æóÞöíáó áóÇ ÊóÌõæÒõ ÇáÊøóÖúÍöíóÉõ ãöäú ãóÇáöåö ÇáÕøóÛöíÑö Ýöí Þóæúáöåöãú
ÌóãöíÚðÇ áöãóÇ ÞóÑøóÑúäóÇåõ ÞõÈóíúáóåõ æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäú íõÖóÍøöíó ãöäú
ãóÇáöåö íóÃúßõáõ ãöäúåõ ãóÇ Ãóãúßóäóåõ æóíóÈúÊóÇÚõ ÈöãóÇ ÈóÞöíó ãóÇ
íóäúÊóÝöÚõ ÈöÚóíúäöåö.
(æóåöíó) Ãóíú ÇáúÃõÖúÍöíøóÉõ (ÔóÇÉñ) ÊóÌõæÒõ ãöäú ÝóÑúÏò ÝóÞóØú (Ãóæú
ÈóÏóäóÉñ) ÊóÌõæÒõ ãöäú æóÇÍöÏò ÃóíúÖðÇ (Ãóæú ÓõÈúÚñ) ÈöÖóãøö ÇáÓøöíäö
ÈöãóÚúäóì æóÇÍöÏò ãöäú ÇáÓøóÈúÚö (ÈóÏóäóÉñ) ÈóíóÇäñ áöáúÞóÏúÑö
ÇáúæóÇÌöÈö æóÇáúÞöíóÇÓõ Ãóäú áóÇ ÊóÌõæÒó ÇáúÈóÏóäóÉõ ÅáøóÇ Úóäú æóÇÍöÏòº
áöÃóäøó ÇáúÅöÑóÇÞóÉó æóÇÍöÏóÉñ æóåöíó ÇáúÞõÑúÈóÉõ æóÇáúÞõÑúÈóÉõ áóÇ
ÊóÊóÌóÒøóÃõ ÅáøóÇ ÃóäøóÇ ÊóÑóßúäóÇåõ ÈöÇáúÃóËóÑö æóåõæó ãóÇ Ñõæöíó Úóäú
ÌóÇÈöÑò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Úóäúåõ - Ãóäøóåõ ÞóÇáó «äóÍóÑúäóÇ ãóÚó
ÑóÓõæáö Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
ÇáúÈóÞóÑóÉó Úóäú ÓóÈúÚóÉò æóÇáúÈóÏóäóÉó Úóäú ÓóÈúÚóÉò» æóáóÇ äóÕøó Ýöí
ÇáÔøóÇÉö ÝóíóÈúÞóì Úóáóì ÃóÕúáö ÇáúÞöíóÇÓö Ëõãøó ÃóÑóÇÏó ÊóÝúÓöíÑó
Þóæúáöåö Ãóæú ÓõÈúÚó ÈóÏóäóÉò ÝóÞóÇáó (ÈöÃóäú ÇÔúÊóÑóßó) ÇáúãõÖóÍøöí
(ãóÚó ÓöÊøóÉö Ýöí ÈóÞóÑóÉò Ãóæú ÈóÚöíÑò æóßõáøõ) æóÇÍöÏò ãöäúåõãú
(íõÑöíÏõ ÇáúÞõÑúÈóÉó æóåõæó) Ãóíú ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãú (ãöäú
ÃóåúáöåóÇ) Ãóíú Ãóåúáö ÇáúÞõÑúÈóÉö Èößóæúäöåöãú ãõÓúáöãöíäó (æóáóãú
íóäúÞõÕú äóÕöíÈõ ÃóÍóÏöåöãóÇ Úóäú ÓõÈúÚö) Ëõãøó ÝóÑøóÚóåõ ÝóÞóÇáó
(Ýóáóæú ÃóÑóÇÏó ÃóÍóÏõåõãú ÈöäóÕöíÈöåö ÇááøóÍúãó Ãóæú ßóÇäó ßóÇÝöÑðÇ
Ãóæú äóÕöíÈõåõ) Ãóíú äóÕöíÈõ ÃóÍóÏöåöãú (ÃóÞóáøõ ãöäú ÓõÈúÚò áóÇ íóÌõæÒõ
Úóäú æóÇÍöÏò ãöäúåõãú) áöãóÇ ãóÑøó Ãóäøó æóÕúÝó ÇáúÞõÑúÈóÉö áóÇ
íóÊóÌóÒøóÃõ ÍóÊøóì ÅÐóÇ ãóÇÊó ÑóÌõáñ æóÊóÑóßó ÇãúÑóÃóÉð æóÇÈúäðÇ
æóÈóÞóÑóÉð ÝóÖóÍøóíóÇåóÇ íóæúãó ÇáúÚöíÏö áóÇ íóÌõæÒõ Ýöí äóÕöíÈö
ÇáúãóÑúÃóÉöº áöÃóäøóåõ ÃóÞóáøõ ãöäú ÇáÓøõÈúÚö æóßóÐóÇ áóÇ íóÌõæÒõ Ýöí
äóÕöíÈö ÇáöÇÈúäö áöÇäúÚöÏóÇãö æóÕúÝö ÇáúÞõÑúÈóÉö Ýöí ÇáúÈóÚúÖö.
æóÞóÇáó ãóÇáößñ ÊóÌõæÒõ ÇáúÈóÏóäóÉõ Úóäú Ãóåúáö ÈóíúÊò æóÇÍöÏò æóÅöäú
ßóÇäõæÇ ÃóßúËóÑó ãöäú ÓóÈúÚóÉò æóáóÇ ÊóÌõæÒõ Úóäú Ãóåúáö ÈóíúÊóíúäö
æóÅöäú ßóÇäõæÇ ÃóÞóáøó ãöäúåóÇ (æóíóÌõæÒõ ÇÔúÊöÑóÇßõ ÃóÞóáøó ãöäú
ÓóÈúÚóÉò æóáóæú) ßóÇäóÊú ÇáúÈóÏóäóÉõ Èóíúäó (ÇËúäóíúäö) äöÕúÝóíúäö Ýöí
ÇáúÃóÕóÍøö ÞóÇáó ÇáúÚóíúäöíøõ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúßóäúÒö æóÊóÌõæÒõ Úóäú
ÓöÊøóÉò Ãóæú ÎóãúÓóÉò Ãóæú ÃóÑúÈóÚóÉò Ãóæú ËóáóÇËóÉò ÐóßóÑóåõ ãõÍóãøóÏñ
Ýöí ÇáúÃóÕúáöº áöÃóäøóåõ áóãøóÇ ÌóÇÒó Úóäú ÇáÓøóÈúÚóÉö ÝóÚóäú Ïõæäöåö
Ãóæúáóì æóáóÇ ÊóÌõæÒõ Úóäú ÇáËøóãóÇäöíóÉö áöÚóÏóãö ÇáäøóÞúáö Ýöíåö
(æóíõÞóÓøóãõ áóÍúãõåóÇ) Ãóíú ÅÐóÇ ÌóÇÒó Úóáóì ÇáÔøóÑößóÉö ÝóíõÞóÓøóãõ
ÇááøóÍúãõ (æóÒúäðÇ) Èóíúäó ÇáÔøõÑóßóÇÁöº áöÃóäøóåõ ãóæúÒõæäñ (áóÇ
ÌõÒóÇÝðÇ) áöÃóäøó Ýöí ÇáúÞöÓúãóÉö ãóÚúäóì ÇáÊøóãúáöíßö ÝóáóÇ íóÌõæÒõ
ÌõÒóÇÝðÇ ÚöäúÏó æõÌõæÏö ÇáúÌöäúÓö æóÇáúæóÒúäö æóáóÇ íóÌõæÒõ
ÇáÊøóÍúáöíáõº áöÃóäøóåõ Ýöí ãóÚúäóì ÇáúåöÈóÉö æóåöÈóÉõ ÇáúãõÔóÇÚö ÝöíãóÇ
íõÞóÓøóãõ áóÇ ÊóÌõæÒõ (ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÎõáöØó) æóÖõãøó (Èöåö) Ãóíú
ÈöÇááøóÍúãö (ãöäú ÃóßóÇÑöÚöåö Ãóæú ÌöáúÏöåö) Ãóíú íóßõæäõ Ýöí ßõáøö
ÌóÇäöÈò ÔóíúÁñ ãöäú ÇááøóÍúãö æóãöäú ÇáúÃóßóÇÑöÚö Ãóæú íóßõæäõ Ýöí ßõáøö
ÌóÇäöÈò ÔóíúÁñ ãöäú ÇááøóÍúãö æóÈóÚúÖö ÇáúÌöáúÏö Ãóæú íóßõæäõ Ýöí
ÌóÇäöÈò áóÍúãñ æóÃóßóÇÑöÚõ æóÝöí ÂÎóÑó áóÍúãñ
(2/517)
æóÌöáúÏñ ÝóÍöíäóÆöÐò íóÌõæÒõ ÕóÑúÝðÇ
áöáúÌöäúÓö Åáóì ÎöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö ßóãóÇ Ýöí ÇáÏøõÑóÑö.
(æóáóæú ÔóÑóì ÈóÏóäóÉð áöáúÃõÖúÍöíøóÉö Ëõãøó ÃóÔúÑóßó ÝöíåóÇ ÓöÊøóÉð
ÌóÇÒó ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ) æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö áóÇ íóÌõæÒõ æóåõæó Þóæúáõ ÒõÝóÑõ
æóÑöæóÇíóÉñ Úóäú ÇáúÅöãóÇãö áöÃóäøóåõ ÃóÚóÏøóåóÇ áöáúÞõÑúÈóÉö ÝóáóÇ
íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåóÇ
æóÌúåõ ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ãóäøóåõ ÞóÏú íóÌöÏõ ÈóÞóÑóÉð ÓóãöíäóÉð æóáóÇ
íóÌöÏõ ÇáÔøóÑöíßó æóÞúÊó ÇáÔøöÑóÇÁö ÝóãóÓøóÊú ÇáúÍóÇÌóÉõ Åáóì åóÐóÇ
(æóÇáöÇÔúÊöÑóÇßõ ÞóÈúáó ÇáÔøöÑóÇÁö ÃóÍóÈøõ) ÅÐú Èöåö íóÈúÚõÏõ Úóäú
ÇáúÎöáóÇÝö æóíóÓúáóãõ Úóäú ÇáÑøõÌõæÚö Ýöí ÇáúÞõÑúÈóÉö æóÑõæöíó Úóäú
ÇáúÅöãóÇãö ßóÑóÇåóÉó ÇáöÇÔúÊöÑóÇßö ÈóÚúÏóåõ.
(æóÃóæøóáõ æóÞúÊöåóÇ) Ãóíú Ãóæøóáõ æóÞúÊö ÊóÖúÍöíóÉö ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö
(ÈóÚúÏó ÝóÌúÑö ÇáäøóÍúÑö¡ æó) áóßöäú (áóÇ ÊõÐúÈóÍõ Ýöí ÇáúãöÕúÑö ÞóÈúáó
ÕóáóÇÉö ÇáúÚöíÏö) áöÞóæúáöåö - Úóáóíúåöãú ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ -
«ãóäú ÐóÈóÍó ÞóÈúáó ÇáÕøóáóÇÉö ÝóáöíõÚöÏú ÐóÈöíÍóÊóåõ» æóåóÐóÇ ÇáÔøóÑúØõ
áöãóäú ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö ÕóáóÇÉõ ÇáúÚöíÏö æóíóÐúÈóÍõ ÛóíúÑõ ÇáúãöÕúÑöíøö
ßóÃóåúáö ÇáúÞõÑóì ÞóÈúáó ÇáÕøóáóÇÉö æóãöäú åõäóÇ ÙóåóÑó Ãóäøó æóÞúÊó
ÇáÊøóÖúÍöíóÉö Ýöí ÍóÞøö ÇáúÈóÚúÖö ÇáøóÐöí áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö ÕóáóÇÉõ
ÇáúÚöíÏö ãöäú ØõáõæÚö ÝóÌúÑö íóæúãö ÇáäøóÍúÑö áöÇäúÚöÏóÇãö ÇáúãóÇäöÚö
æóåõæó ÇáöÇÔúÊöÛóÇáõ ÈöÇáÕøóáóÇÉö æóÝöí ÍóÞøö ÇáúÈóÚúÖö íõÚúÊóÈóÑõ
ÈóÚúÏó Ãóäú íõÕóáøöíó ÇáúÅöãóÇãõ ÕóáóÇÉó ÇáúÚöíÏö ÇáúæóÇÌöÈóÉö æóÚöäúÏó
ãóÇáößò æóÃóÍúãóÏó Ãóåúáõ ÇáúãöÕúÑö áóÇ íóÐúÈóÍõæäó ÞóÈúáó ÐóÈúÍö
ÇáúÅöãóÇãö ÃóíúÖðÇ æóÚöäúÏó ÇáÔøóÇÝöÚöíøö ÕóÍøó ÞóÈúáó ÇáÕøóáóÇÉö áóæú
ãóÖóì ãöäú ÇáúæóÞúÊö ÞóÏúÑõ ãóÇ íõÕóáøöí ÑóßúÚóÊóíúäö ãóÚó ÎõØúÈóÊóíúäö
(æóÂÎöÑõåõ) Ãóíú ÂÎöÑõ æóÞúÊöåóÇ (ÞõÈóíúáó ÛõÑõæÈö) ÇáÔøóãúÓö Ýöí
(Çáúíóæúãö ÇáËøóÇáöËö) ÚöäúÏóäóÇ áöãóÇ Ñõæöíó Úóäú ÚõãóÑó æóÚóáöíøò
æóÇÈúäö ÚóÈøóÇÓò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Úóäúåõãú - Ãóäøóåõãú ÞóÇáõæÇ
ÃóíøóÇãõ ÇáäøóÍúÑö ËóáóÇËóÉõ ÃóÝúÖóáõåóÇ ÃóæøóáõåóÇ æóÞóÏú ÞóÇáõæåõ
ÓóãóÇÚðǺ áöÃóäøó ÇáÑøóÃúíó áóÇ íóåúÊóÏöí Åáóì ÇáúãõÞóÇÏöÑö æóÚöäúÏó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøö ÃóÑúÈóÚóÉñ áöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ -
«ÃóíøóÇãõ ÇáÊøóÔúÑöíÞö ßõáøõåóÇ ÃóíøóÇãõ ÐóÈúÍò» ÞõáúäóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Ýöí
ÇáúÃóÎúÈóÇÑö ÊóÚóÇÑõÖñ ÝóÇáúÃóÎúÐõ ÈöÇáúãõÊóíóÞøóäö Ãóæúáóì Ëõãøó
ÇáúãõÚúÊóÈóÑõ Ýöí Ðóáößó ãóßóÇäõ ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö ÍóÊøóì áóæú ßóÇäó Ýöí
ÇáÓøóæóÇÏö æóÇáúãõÖóÍøöí Ýöí ÇáúãöÕúÑö íóÌõæÒõ ãöäú ÇäúÔöÞóÇÞö ÇáúÝóÌúÑö
æóÚóáóì ÚóßúÓöåö áóÇ íóÌõæÒõ ÅáøóÇ ÈóÚúÏó ÇáÕøóáóÇÉö æóÍöíáóÉõ
ÇáúãöÕúÑöíøö ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó ÇáÊøóÚúÌöíáó Ãóäú íóÎúÑõÌó ÈöåóÇ Åáóì ÎóÇÑöÌö
ÇáúãöÕúÑö ÝóíõÖóÍøöí ÈöåóÇ ßóãóÇ ØóáóÚó ÇáúÝóÌúÑõ ÇÚúÊöÈóÇÑñ
ÈöÇáÒøóßóÇÉö ÈöÎöáóÇÝö ÕóÏóÞóÉö ÇáúÝöØúÑö æóáóæú ÖóÍøóì ÈóÚúÏóãóÇ Õóáøóì
Ãóåúáõ ÇáúãóÓúÌöÏö æóáóãú íõÕóáøö Ãóåúáõ ÇáúÌóÈøóÇäóÉö ÃóÌúÒóÃóåõ
ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ æóÇáúãõÚúÊóÈóÑõ åöíó ÇáÕøóáóÇÉõ Ïõæäó ÇáúÎõØúÈóÉö
(æóÇÚúÊõÈöÑó ÂÎöÑõåõ) Ãóíú ÂÎöÑõ æóÞúÊöåóÇ (áöáúÝóÞöíÑö æóÖöÏøöåö
æóÇáúæöáóÇÏóÉö æóÇáúãóæúÊö) Ýóáóæú ßóÇäó ÛóäöíøðÇ Ýöí Ãóæøóáö
ÇáúÃóíøóÇãö ÝóÞöíÑðÇ Ýöí ÂÎóÑåóÇ áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö æóÝöí ÇáúÚóßúÓö
ÊóÌöÈõ æóÅöäú æõáöÏó Ýöí Çáúíóæúãö ÇáúÃóÎöíÑö ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö æóÅöäú
ãóÇÊó Ýöíåö áóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö ÝóÊóÈóíøóäó Ãóäøó ÇáúÅöãóÇãó Õóáøóì
ÈöÛóíúÑö ØóåóÇÑóÉò íõÚóÇÏõ ÇáÕøóáóÇÉõ Ïõæäó ÇáÊøóÖúÍöíóÉö ßóãóÇ áóæú
ÔóåöÏõæÇ Ãóäøóåõ íóæúãõ ÇáúÚöíÏö ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö íõÕóáøöí ÈöÇáäøóÇÓö
ÇáúÚöíÏó Ëõãøó ÖóÍøóæúÇ Ëõãøó ÈóÇäó Ãóäøóåõ íóæúãõ ÚóÑóÝóÉó ÃóÌúÒóÃóåõãú
ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÊøóÖúÍöíóÉõ ßóãóÇ Ýöí ÇáÊøóäúæöíÑö æóáóæú æóÞóÚóÊú Ýöí
ÇáúÈóáóÏö ÝöÊúäóÉñ æóáóãú íóÈúÞó ÝöíåóÇ æóÇáò áöíõÕóáøöíó Èöåöãú
ÇáúÚöíÏó ÝóÖóÍøóæúÇ ÈóÚúÏó ØõáõæÚö ÇáúÝóÌúÑö ÃóÌúÒóÃóåõãú ßóãóÇ
(2/518)
Ýöí ÇáúãöäóÍö (æóÃóæøóáõåóÇ) Ãóíú Ãóæøóáõ
ÃóíøóÇãö ÇáäøóÍúÑö (ÃóÝúÖóáõåóÇ) áöãóÇ ÈóíøóäøóÇåõ ÂäöÝðÇ.
(æóßõÑöåó ÇáÐøóÈúÍõ áóíúáðÇ) æóÅöäú ÌóÇÒó áöÇÍúÊöãóÇáö ÇáúÛóáóØö Ýöí
ÙõáúãóÉö Çááøóíúáö.
æóÝöí ÇáúãöäóÍö ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó åóÐöåö ÇáúßóÑóÇåóÉó áöáÊøóäúÒöíåö
æóãóÑúÌöÚõåóÇ Åáóì ÎöáóÇÝö ÇáúÃõæáóì ÅÐú ÇÍúÊöãóÇáõ ÇáúÛóáóØö áóÇ
íóÕúáõÍõ ÏóáöíáðÇ Úóáóì ßóÑóÇåóÉö ÇáÊøóÍúÑöíãö ÇáøóÊöí äöÓúÈóÊõåóÇ Åáóì
ÇáúÍóÑóÇãö ßóäöÓúÈóÉö ÇáúæóÇÌöÈö Åáóì ÇáúÝóÑúÖö (ÝóÅöäú ÝóÇÊó æóÞúÊõåóÇ
ÞóÈúáó ÐóÈúÍöåóÇ) Ãóíú æóáóæú áóãú íõÖóÍøö ãóÇ ÃóæúÌóÈó Úóáóì äóÝúÓöåö
ÈöÃóäú Úóíøóäó ÔóÇÉð Ýöí ãöáúßöåö¡ æóÞóÇáó áöáøóåö Úóáóíøó Ãóäú
ÃõÖóÍøöíó ÈöåóÐöåö ÇáÔøóÇÉö (áóÒöãó ÇáÊøóÕóÏøõÞõ ÈöÚóíúäö ÇáúãóäúÐõæÑóÉö
ÍóíøóÉñ) ÓóæóÇÁñ ßóÇäó Ðóáößó ÇáúãõæÌöÈõ ÝóÞöíÑðÇ Ãóæú ÛóäöíøðÇ.
æóáóæú äóÐóÑó Ãóäú íõÖóÍøöíó æóáóãú íõÓóãøö ÔóíúÆðÇ íóÞóÚõ Úóáóì
ÇáÔøóÇÉö æóáóÇ íóÃúßõáõ ÇáäøóÇÐöÑõ ãöäúåóÇ æóáóæú Ãóßóáó ÝóÚóáóíúåö
ÞöíãóÉõ ãóÇ Ãóßóáóåõº áöÃóäøó ÓóÈöíáóåóÇ ÇáÊøóÕóÏøõÞõ æóáóíúÓó
áöáúãõÊóÕóÏøöÞö Ãóäú íóÃúßõáó ãöäú ÕóÏóÞóÊöåö.
(æóßóÐóÇ) Ãóíú áóÒöãó ÇáÊøóÕóÏøõÞõ ÈöÚóíúäö ÇáúãóäúÐõæÑóÉö ÍóíøóÉð (ãóÇ
ÔóÑóÇåóÇ ÝóÞöíÑñ áöáÊøóÖúÍöíóÉö) º áöÃóäøó ÇáúÝóÞöíÑó ÅäøóãóÇ ÊóÌöÈõ
Úóáóíúåö ÅÐóÇ ÔóÑóÇåóÇ ÈöäöíøóÉö ÇáÊøóÖúÍöíóÉö ÝóíóÊóÚóáøóÞõ
ÈöÇáúãóÍóáøö (æóÇáúÛóäöíøõ íóÊóÕóÏøóÞõ ÈöÞöíãóÊöåóÇ ÔöÑóÇÁð) Ãóíú
ÇáÔøóÇÉö (ÃóæøóáðÇ) áöÃóäøó ÇáúæóÇÌöÈó íóÊóÚóáøóÞõ ÈöÐöãøóÊöåö.
(æóÅöäøóãóÇ íõÌúÒöÆõ ÝöíåóÇ) Ãóíú Ýöí ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö (ÇáúÌóÐóÚõ ãöäú
ÇáÖøóÃúäö) ÇáúÌóÐóÚõ ÔóÇÉñ ÊóãøóÊú áóåóÇ ÓöÊøóÉõ ÃóÔúåõÑò ÚöäúÏó
ÇáúÝõÞóåóÇÁö ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÚóÙöíãóÉð áöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ
æóÇáÓøóáóÇãõ - «áóÇ ÊóÐúÈóÍõæÇ ÅáøóÇ ãõÓöäøóÉð ÅáøóÇ Ãóäú íóÚúÓõÑó
Úóáóíúßõãú ÝóÊóÐúÈóÍõæÇ ÌóÐóÚóÉð ãöäú ÇáÖøóÃúäö» æóÚöäúÏó Ãóåúáö
ÇááøõÛóÉö ãóÇ ÊóãøóÊú áóåõ ÓóäóÉñ æóÐóßóÑó ÇáÒøóÚúÝóÑóÇäöíøõ Ãóäøóåõ
ÇÈúäõ ÓóÈúÚóÉö ÃóÔúåõÑò æóÚóäú ÇáÒøõåúÑöíøö ãöäú ÇáúãóÚúÒö áöÓóäóÉò
æóãöäú ÇáÖøóÃúäö áöËóãóÇäöíóÉö ÃóÔúåõÑò (æóÇáËøóäöíøõ ÝóÕóÇÚöÏðÇ ãöäú
ÇáúÌóãöíÚö) æóåõæó ÇÈúäõ ÎóãúÓò ãöäú ÇáúÅöÈöáö æóÍóæúáóíúäö ãöäú
ÇáúÈóÞóÑö æóÇáúÌóÇãõæÓö æóÍóæúáò ãöäú ÇáÔøóÇÉö æóÇáúãóÚúÒöº áöÃóäøóåõ
ÚõÑöÝó ÈöÇáäøóÕøö Úóáóì ÎöáóÇÝö ÇáúÞöíóÇÓö ÝóíóÞúÊóÕöÑõ ÚóáóíúåóÇ
æóÇáúãóæúáõæÏõ Èóíúäó ÇáúÃóåúáöíøö æóÇáúæóÍúÔöíøö íóÊúÈóÚõ ÇáúÃõãøóº
áöÃóäøóåóÇ åöíó ÇáúÃóÕúáõ Ýöí ÇáÊøóÈóÚöíøóÉö ÝóíóÌõæÒõ ÈöÇáúÈóÛúáö
ÇáøóÐöí Ãõãøõåõ ÈóÞóÑóÉñ æóÈöÇáÙøóÈúíö ÇáøóÐöí Ãõãøõåõ ÔóÇÉñ (æóÊóÌõæÒõ
ÇáúÌóãøóÇÁõ) ÈöÊóÔúÏöíÏö Çáúãöíãö æóåöíó ÇáøóÊöí áóÇ ÞóÑúäó áóåóÇ
ÈöÇáúÎöáúÞóÉö ÅÐú áóÇ íóÊóÚóáøóÞõ Èöåö ÇáúãóÞúÕõæÏõ æóßóÐóÇ ãóßúÓõæÑõ
ÇáúÞóÑúäö Èóáú Ãóæúáóì áöãóÇ ÞõáúäóÇ (æóÇáúÎóÕöíøõ) .
æóÚóäú ÇáúÅöãóÇãö Åäøó ÇáúÎóÕöíøó Ãóæúáóì áöÃóäøó áóÍúãóåõ ÃóáóÐøõ
æóÃóØúíóÈõ (æóÇáËøóæúáóÇÁõ) æóåöíó ÇáúãóÌúäõæäóÉõ ÅÐóÇ áóãú íóãúäóÚúåóÇ
ãöäú ÇáÓøóæúãö æóÇáÑøóÚúíöº áöÃóäøó åóÐóÇ áóÇ íõÎöáøõ ÈöÇáúãóÞúÕõæÏö
æóÅöäú ãóäóÚóåóÇ ãöäú Ðóáößó áóÇ ÊóÌõæÒõ ÅÐú íóÎöáøõ ÇáúãóÞúÕõæÏõ
(æóÇáúÌóÑúÈóÇÁõ ÇáÓøóãöíäóÉõ) æóáóãú íóÊúáóÝú ÌöáúÏõåóǺ áöÃóäøó
ÇáúÌóÑóÈó Ýöí ÇáúÌöáúÏö æóáóÇ äõÞúÕóÇäó Ýöí ÇááøóÍúãö æóÅöäøóãóÇ
ÞóíøóÏúäóÇ ÈöÇáÓøóãöíäóÉöº áöÃóäøóåóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ãóåúÒõæáóÉð áóÇ
ÊóÌõæÒõº áöÃóäøó ÇáúÌóÑóÈó ÅÐóÇ ßóÇäó Ýöí ÇááøóÍúãö ÇäúÊóÞóÕó (áóÇ)
ÊóÌõæÒõ (ÇáúÚõãúíóÇäõ) æóåöíó ÇáÐøóÇåöÈóÉõ ÇáúÚóíúäóíúäö
(æóÇáúÚóæúÑóÇÁõ) æóåöíó ÇáÐøóÇåöÈóÉõ ÅÍúÏóì ÇáúÚóíúäóíúäö
(æóÇáúÚóÌúÝóÇÁõ) Ãóíú ÇáúãóåúÒõæáóÉõ (ÇáøóÊöí áóÇ ÊõäúÞöí) Ãóíú íóÈúáõÛõ
ÚóÌúÝõåóÇ Åáóì ÍóÏøò áóÇ íóßõæäõ Ýöí ÚóÙúãöåóÇ ãõÎøñ (æóÇáúÚóÑúÌóÇÁõ
ÇáøóÊöí áóÇ ÊóãúÔöí Åáóì ÇáúãóäúÓóßö) Ãóíú ÇáúãóÐúÈóÍö áöæõÑõæÏö
Çáäøóåúíö Úóäúåõäøó (æóáóÇ) áóÇ ÊóÌõæÒõ (ãóÞúØõæÚóÉõ ÇáúíóÏö Ãóæú
ÇáÑøöÌúáö) áöäõÞúÕóÇäöåóÇ (æóÐóÇåöÈóÉõ ÃóßúËóÑö ÇáúÚóíúäö Ãóæú) ÃóßúËóÑö
(ÇáúÃõÐõäö) áöÞóæúáö Úóáöíøò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Úóäúåõ -
«ÃóãóÑóäóÇ ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - Ãóäú
äóÓúÊóÔúÑöÝó ÇáúÚóíúäó æóÇáúÃõÐõäó æóÃóäú áóÇ äõÖóÍøöíó ÈöãõÞóÇÈóáóÉò
æóáóÇ ãõÏóÇÈóÑóÉò
(2/519)
æóáóÇ ÔóÑúÞóÇÁó æóáóÇ ÎóÑúÞóÇÁó» (Ãóæú
ÃóßúËóÑö ÇáÐøóäóÈö) º áöÃóäøóåõ ÚõÖúæñ ßóÇãöáñ ãóÞúÕõæÏñ ÝóÕóÇÑó
ßóÇáúÃõÐõäö (Ãóæú) ÃóßúËóÑõ (ÇáúÃóáúíóÉö) æóÅöäøóãóÇ ÞóíøóÏó ÇáÐøóåóÇÈó
ÈöÇáúÃóßúËóÑö áöÃóäøóåõ Ãóäú íóÈúÞóì ÇáúÃóßúËóÑõ ãöäú ÇáúÚóíúäö
æóÇáúÃõÐõäö æóÇáÐøóäóÈö æóäóÍúæöåóÇ ÌóÇÒóº áöÃóäøó áöáúÃóßúËóÑö Íõßúãó
Çáúßõáøö ÈóÞóÇÁð æóÐóåóÇÈðÇ.
æóÝöí ÇáúãöäóÍö æóÇÎúÊóÇÑóåõ ÃóÈõæ ÇááøóíúËö æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì
(æóÝöí ÐóåóÇÈö ÇáäøöÕúÝö ÑöæóÇíóÊóÇäö) Úóäú ÇáúÅöãóÇãö æóßóÐóÇ ÚóäúåõãóÇ
áöãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÝöí ßóæúäö ÇáäøöÕúÝö ãóÇäöÚðÇ ÑöæóÇíóÊóÇäö
ÚóäúåõãóÇ ßóãóÇ Ýöí ÇäúßöÔóÇÝö ÇáúÚõÖúæö Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó (æóÊóÌõæÒõ
Åäú ÐóåóÈó ÃóÞóáøõ ãöäúåõ) Ãóíú ãöäú ÇáäøöÕúÝö (æóÞöíáó Åäú ÐóåóÈó
ÃóßúËóÑõ ãöäú ÇáËøõáõËö áóÇ ÊóÌõæÒõ) ÞóÇáó ÇÈúäõ ÇáÔøóíúÎö Ýöí ÔóÑúÍö
ÇáúæöÞóÇíóÉö Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö Úóäú ÇáúÅöãóÇãöº áöÃóäøó ÇáËøõáõËó
Þóáöíáñ æóáöÐóÇ ÊóäúÝõÐõ Ýöíåö ÇáúæóÕöíøóÉõ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÒóÇÏó Úóáóíúåö
áößóæúäöåö ÃóßúËóÑó (æóÞöíáó Åäú ÐóåóÈó ÇáËøõáõËõ áóÇ íóÌõæÒõ)
áöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - Ýöí ÍóÏöíËö æóÕöíøóÉö
«ÇáËøõáõËö æóÇáËøõáõËõ ßóËöíÑñ» .
æóÝöí ÑöæóÇíóÉò Úóäúåõ ÇáÑøõÈõÚõ æóÝöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö Ãóäøó ßõáøó
ÚóíúÈò ãóÇäöÚò áóåóÇ Åäú ßóÇäó ÃóßúËóÑó ãöäú ÇáäøöÕúÝö áóÇ íóÌõæÒõ
ÈöÇáúÅöÌúãóÇÚö æóÅöäú ßóÇäó ÃóÞóáøó ãöäúåõ íóÌõæÒõ ÈöÇáúÅöÌúãóÇÚö
æóØóÑöíÞõ ãóÚúÑöÝóÉö ÐóåóÇÈö ÇáúÚóíúäö Ãóäú ÊõÔóÏøó ÇáúÚóíúäõ
ÇáúãóÚúáõæáóÉõ ÈóÚúÏó Ãóäú ßóÇäóÊú ÌóÇÆöÚóÉð ÝóíõÞóÑøóÈõ ÅáóíúåóÇ
ÇáúÚóáóÝõ ÝóíóäúÙõÑó ÅáóíúåóÇ ãöäú Ãóíøö ãóßóÇä ÑóÃóÊú ÇáúÚóáóÝó Ëõãøó
ÊõÔóÏøõ ÇáúÚóíúäõ ÇáÕøóÍöíÍóÉõ æóíõÞóÑøóÈõ ÇáúÚóáóÝõ ÝóíóäúÙõÑó Åáóì
ÊóÝóÇæõÊö ãóÇ Èóíúäó ÇáúãóßóÇäóíúäö ÝóÅöäú ßóÇäó ËõáõËðÇ ÝóÞóÏú ÐóåóÈó
ÇáËøõáõËõ æóåóßóÐóÇ Ýöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö æóáóÇ íóÌúãóÚõ ãóÇ ÐóåóÈó ãöäú
ÇáúÃõÐõäóíúäö Úóáóì ãóÇ ÞóÇáó ÃóÈõæ Úóáöíøò ÇáÑøóÇÒöíø æóÞóÇáó ÇÈúäõ
ÓöãóÇÚóÉó Åäøóåõ íóÌúãóÚõ.
æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáúßóäúÒö áöáúÚóíúäöíøö æóáóÇ íóÌõæÒõ ÇáúåóÊúãóÇÁõ æóåöíó
ÇáøóÊöí áóÇ ÃóÓúäóÇäó áóåóÇ æóáóÇ ÇáÓøóßøóÇÁõ æóåöíó ÇáøóÊöí áóÇ ÃõÐõäó
áóåóÇ ÎöáúÞóÉð æóÅöäú ßóÇäó ÕóÛöíÑðÇ áóÇ íóÌõæÒõ
æóáóÇ ÇáúÌóáøóÇáóÉõ æóåöíó ÇáøóÊöí ÊóÃúßõáõ ÇáúÚóÐöÑóÉó æóáóÇ ÊóÃúßõáõ
ÛóíúÑóåóÇ æóáóÇ ÇáúÌóÏøóÇÁõ æóåöíó ÇáúãóÞúØõæÚóÉõ ÖóÑúÚõåóÇ æóáóÇ
ÇáúãõÕóÑøóãóÉõ æóåöíó ÇáøóÊöí áóÇ ÊóÓúÊóØöíÚõ Ãóäú ÊõÑúÖöÚó ÝóÕöíáóåóÇ
æóáóÇ ÇáúÌöÏóÇÁõ æóåöíó ÇáøóÊöí íóÈöÓó ÖóÑúÚõåóÇ.
æóÝöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóåóÐóÇ ÇáøóÐöí ÐóßóÑúäóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú åóÐöåö
ÇáúÚõíõæÈõ ÞóÇÆöãóÉð æóÞúÊó ÇáÔøöÑóÇÁö æóáóæú ÇÔúÊóÑóÇåóÇ ÓóáöíãóÉð
Ëõãøó ÊóÚóíøóÈóÊú ÈöÚóíúÈò ãóÇäöÚò Åäú ßóÇäó ÛóäöíøðÇ Úóáóíúåö ÛóíúÑõåóÇ
æóÅöäú ßóÇäó ÝóÞöíÑðÇ íóÌúÒöíåö ÈöåóÐöåö áöÃóäøó ÇáúæõÌõæÈó Úóáóì
ÇáúÛóäöíøö ÈöÇáÔøóÑúÚö ÇÈúÊöÏóÇÁð Ýóáóãú íóÊóÚóíøóäõ Èöåö æóÚóáóì
ÇáúÝóÞöíÑö ÈöÔöÑóÇÆöåö ÈöäöíøóÉö ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö ÝóÊóÚóíøóäóÊú æóáóÇ
íóÌöÈõ Úóáóíúåö ÖóãóÇäõ äõÞúÕóÇäöåö ßóãóÇ Ýöí äöÕóÇÈö ÇáÒøóßóÇÉö æóÚóäú
åóÐóÇ ÇáúÃóÕúáö ÞóÇáõæÇ ÅÐóÇ ãóÇÊóÊú ÇáúãõÔúÊóÑóÇÉõ áöáÊøóÖúÍöíóÉö Úóáóì
ãõæÓöÑò ÊóÌöÈõ ãóßóÇäóåóÇ ÃõÎúÑóì æóáóÇ ÔóíúÁó Úóáóì ÇáúÝóÞöíÑö æóáóæú
ÖóáøóÊú Ãóæú ÓõÑöÞóÊú æóÇÔúÊóÑóì ÃõÎúÑóì Ëõãøó ÙóåóÑóÊú ÇáúÃõæáóì Ýöí
ÃóíøóÇãö ÇáäøóÍúÑö Úóáóì ÇáúãõæÓöÑö ÐóÈúÍõ ÅÍúÏóÇåõãóÇ æóÚóáóì
ÇáúÝóÞöíÑö ÐóÈúÍõåõãóÇ (æóáóÇ íóÖõÑøõ ÊóÚúíöíÈõåóÇ ãöäú ÇÖúØöÑóÇÈöåóÇ
ÚöäúÏó ÇáÐøóÈúÍö) .
æóÝöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóáóæú ÃóÖúÌóÚóåóÇ ÝóÇÖúØóÑóÈóÊú ÝóÇäúßóÓóÑó
ÑöÌúáõåóÇ ÝóÐóÈóÍóåóÇ ÃóÌúÒóÃóåõ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ ÚöäúÏóäóÇ ÎöáóÇÝðÇ
áöÒõÝóÑó æóÇáÔøóÇÝöÚöíøö áöÃóäøó ÍóÇáóÉó ÇáÐøóÈúÍö æóãõÞóÏøóãóÇÊöåö
ãõáúÍóÞõ ÇáÐøóÈúÍö ÝóßóÃóäøóåõ ÍóÕóáó Èöåö ÇÚúÊöÈóÇÑðÇ Ãóæú ÍõßúãðÇ
æóßóÐóÇ áóæú ÊóÚóíøóÈóÊú Ýöí åóÐöåö ÇáúÍóÇáóÉö ÝóÇäúÝóáóÊóÊú Ëõãøó
ÃõÎöÐóÊú ãöäú ÝóæúÑöåö æóßóÐóÇ ÈóÚúÏó ÝóæúÑöåö ÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò ÎöáóÇÝðÇ
áöÃóÈöí íõæÓõÝó áöÃóäøóåõ ÍóÕóáó ÈöãõÞóÏøöãóÇÊö ÇáÐøóÈúÍö.
(æóÅöäú ãóÇÊó ÃóÍóÏõ ÓóÈúÚóÉò) ÇáøóÐöíäó ÔóÇÑößõæÇ Ýöí ÇáúÈóÏóäóÉö
(æóÞóÇáó
(2/520)
æóÑóËóÊõåõ) æóåõãú ßöÈóÇÑñ (ÇÐúÈóÍõæåóÇ)
Ãóíú ÇáúÈóÏóäóÉó (Úóäúßõãú æóÚóäúåõ) Ãóíú Úóäú ÇáúãóíøöÊö (ÕóÍøó)
ÐóÈúÍõåóÇ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ Úóäú ÇáúÌóãöíÚö áöæõÌõæÏö ÞóÕúÏö ÇáúÞõÑúÈóÉö
ãöäú Çáúßõáøö æóÇáÊøóÖúÍöíóÉö Úóäú ÇáúÛóíúÑö ÚõÑöÝóÊú ÞõÑúÈóÉðº
áöÃóäøóåõ - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - ÖóÍøóì Úóäú ÃõãøóÊöåö
æóÇáúÞöíóÇÓõ Ãóäú áóÇ íóÕöÍøó æóåõæó ÑöæóÇíóÉñ Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝóº
áöÃóäøóåõ ÊóÈóÑøóÚó ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö ÝóáóÇ íóÌõæÒõ Úóäú ÛóíúÑöåö (æóßóÐóÇ)
.
æóÕóÍøó (áóæú ÐóÈóÍó ÈóÏóäóÉð Úóäú ÃõÖúÍöíøóÉò æóãõÊúÚóÉò æóÞöÑóÇäò)
ãóÚó ÇÎúÊöáóÇÝö ÌöåóÇÊö ÞõÑúÈóÊöåöãú ÚöäúÏóäóÇ áöÇÊøöÍóÇÏö ÇáúãóÞúÕõæÏö
æóåõæó ÇáúÞõÑúÈóÉõ.
æóÝöí ÇáÊøóäúæöíÑö æóÅöäú ßóÇäó ÔóÑöíßõ ÇáÓøöÊøóÉö äóÕúÑóÇäöíøðÇ Ãóæú
ãõÑöíÏó ÇááøóÍúãö áóãú íóÌõÒú Úóäú æóÇÍöÏò ãöäúåõãú (æóíóÃúßõáõ ãöäú
áóÍúãö ÃõÖúÍöíøóÊöåö æóíõØúÚöãõ ãóäú ÔóÇÁó ãöäú Ûóäöíøò æóÝóÞöíÑò) áöãóÇ
Ñõæöíó Ãóäøóåõ - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «äóåóì Úóäú Ãóßúáö
áõÍõæãö ÇáÖøóÍóÇíóÇ ÈóÚúÏó ËóáóÇËò Ëõãøó ÞóÇáó ßõáõæÇ æóÊóÒóæøóÏõæÇ
æóÇÏøõÎöÑõæÇ» æóÇáäøõÕõæÕõ ßóËöíÑóÉñ æóÚóáóíúåö ÅÌúãóÇÚõ ÇáúÃõãøóÉö
(æóäõÏöÈó Ãóäú áóÇ ÊóäúÞõÕó ÇáÕøóÏóÞóÉõ Úóäú ÇáËøõáõËö) º áöÃóäøó
ÇáúÌöåóÇÊö ËóáóÇËñ ÇáúÃóßúáõ æóÇáúÅöÏúÎóÇáõ æóÇáÊøóÕóÏøõÞõ æóåóÐóÇ áóÇ
íõäóÇÝöí ÇÓúÊöÍúÈóÇÈó ÇáÊøóÕóÏøõÞö ÈöãóÇ ÝóæúÞóåõ ßóÇáäøöÕúÝö ãóËóáðÇ
(æóÊóÑúßõåõ) Ãóíú æóäóÏúÈõ ÊóÑúßö ÇáÊøóÕóÏøõÞö (áöÐöí ÚöíóÇáò ÊóæúÓöÚóÉð
Úóáóíúåöãú) Ãóíú Úóáóì ÇáúÚöíóÇáö.
(æó) äõÏöÈó (Ãóäú íóÐúÈóÍó ÈöíóÏöåö Åäú ÃóÍúÓóäó) ÇáÐøóÈúÍó áößóæúäöåö
ÚöÈóÇÏóÉð (æóÅöáøóÇ) Ãóíú Åäú áóãú íõÍúÓöäúåõ (íóÃúãõÑõ ÛóíúÑóåõ)
ÈöÇáÐøóÈúÍö ßóíú áóÇ íóÌúÚóáóåóÇ ãóíúÊóÉð (æóíóÍúÖõÑõåóÇ) «áöÞóæúáöåö -
Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - áöÝóÇØöãóÉó - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåóÇ
- Þóæúãöí ÝóÇÔúåóÏöí ÃõÖúÍöíøóÊóß ÝóÅöäøóåõ íõÛúÝóÑõ áóß ÈöÃóæøóáö
ÞóØúÑóÉò ãöäú ÏóãöåóÇ ßõáøõ ÐóäúÈò» .
(æóíõßúÑóåõ Ãóäú íóÐúÈóÍóåóÇ ßöÊóÇÈöíøñ) º áöÃóäøóåõ ÞõÑúÈóÉñ æóáóíúÓó
åõæó ãöäú ÃóåúáöåóÇ æóáóæú ÃóãóÑóåõ ÝóÐóÈóÍó ÌóÇÒóº áöÃóäøóåõ ãöäú
Ãóåúáö ÇáÐøóÈúÍö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúãóÌõæÓöíøö.
(æóíóÊóÕóÏøóÞõ ÈöÌöáúÏöåóÇ) áößóæúäöåö ÌõÒúÁðÇ ãöäúåóÇ (Ãóæú íóÚúãóáõåõ
ÂáóÉð ßóÌöÑóÇÈò Ãóæú ÎõÝøò Ãóæú ÝóÑúæò) áöÃóäøó ÇáöÇäúÊöÝóÇÚó Èöåö
áóíúÓó ÈöÍóÑóÇãò (Ãóæú íóÔúÊóÑöí Èöåö) Ãóíú ÈöÇáúÌöáúÏö (ãóÇ íõäúÊóÝóÚõ
Èöåö ãóÚó ÈóÞóÇÆöåö) Ãóíú ÈóÞóÇÁö ãóÇ íõäúÊóÝóÚõ Èöåö ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ
(ßóÛöÑúÈóÇáö æóäóÍúæöåö) º áöÃóäøó áöáúÈóÏóáö Íõßúãó ÇáúãõÈúÏóáö (áóÇ
ãóÇ íõÓúÊóåúáóßõ) Ãóíú áóÇ íóÔúÊóÑöí Èöåö ãóÇ áóÇ íõäúÊóÝóÚõ Èöåö ÅáøóÇ
ÈóÚúÏó ÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö (ßóÎóáøò æóÔóÈóåöåö) æóáóÇ íóÈöíÚõåõ
ÈöÇáÏøóÑóÇåöãö áöíõäúÝöÞó ÇáÏøóÑóÇåöãó Úóáóì äóÝúÓöåö æóÚöíóÇáöåö
æóÇáúãóÚúäóì Åäøóåõ áóÇ íóÊóÕóÑøóÝõ Úóáóì ÞóÕúÏö ÇáÊøóãóæøõáö
æóÇááøóÍúãõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÌöáúÏö Ýöí ÇáÕøóÍöíÍö ÍóÊøóì áóÇ íóÈöíÚóåõ
ÈöãóÇ áóÇ íóäúÊóÝöÚõ Èöåö ÅáøóÇ ÈóÚúÏó ÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö (ÝóÅöäú ÈóÏøóáó
ÇááøóÍúãó Ãóæú ÇáúÌöáúÏó Èöåö) Ãóíú ÈöãóÇ íóäúÊóÝöÚõ ÈöÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö
ÌóÇÒó æó (íóÊóÕóÏøóÞõ Èöåö) áöÇäúÊöÞóÇáö ÇáúÞõÑúÈóÉö Åáóì ÇáúÈóÏóáö
æóÞóæúáõåõ - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ -
(2/521)
«ãóäú ÈóÇÚó ÌöáúÏó ÃõÖúÍöíøóÊöåö ÝóáóÇ
ÃõÖúÍöíøóÉó áóåõ» íõÝöíÏõ ßóÑóÇåóÉó ÇáúÈóíúÚö
ÃóãøóÇ ÇáúÈóíúÚõ ÌóÇÆöÒñ áöÞöíóÇãö Çáúãöáúß æóÇáúÞõÏúÑóÉö Úóáóì
ÇáÊøóÓúáöíãö åóÐóÇ Þóæúáõ ÇáúÅöãóÇãö æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó ÈóíúÚõ
ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö Ãóæú ÌöáúÏöåóÇ Ãóæú áóÍúãöåóÇ ÈóÇØöáñ áöÃóäøóåõ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúæóÞúÝö
æóÝöí ÇáÊøóäúæöíÑö æóáóÇ íõÚúØóì ÃóÌúÑõ ÇáúÌóÒøóÇÑö ãöäúåóÇ.
æóíõßúÑóåõ ÌóÒøõ ÕõæÝöåóÇ ÞóÈúáó ÇáÐøóÈúÍö áöíõäúÊóÝóÚó Èöåö ÈöÎöáóÇÝö
ãóÇ ÈóÚúÏóåõ æóíõßúÑóåõ ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ÈöáóÈóäöåóÇ ÞóÈúáóåõ.
(æóáóæú ÐóÈóÍó ÃõÖúÍöíøóÉó ÛóíúÑöåö ÈöÛóíúÑö ÃóãúÑöåö ÌóÇÒó)
ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ æóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóì ÇáÐøóÇÈöÍö æóáóÇ íóÌõæÒõ ÞöíóÇÓðÇ
æóåõæó Þóæúáõ ÒõÝóÑõ áöÃóäøóåõ ÐóÈúÍõ ÔóÇÉö ÛóíúÑò ÈöÛóíúÑö ÃóãúÑöåö
ÝóíóÖúãóäõ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÐóÈóÍó ÔóÇÉð ÇÔúÊóÑóÇåóÇ ÇáúÞóÕøóÇÈõ æóÅöÐóÇ
Öóãöäó áóÇ íóÌúÒöíåö Úóäú ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö æóÌúåõ ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ãóäøóåõ
áóãøóÇ ÇÔúÊóÑóÇåóÇ áöáúÃõÖúÍöíøóÉö ÝóÞóÏú ÊóÚóíøóäóÊú áöáÐøóÈúÍö
ÃõÖúÍöíøóÉñ ÍóÊøóì æóÌóÈó Úóáóíúåö Ãóäú íõÖóÍøöíó ÈöåóÇ ÝóÕóÇÑó
ãõÓúÊóÛúäöíðÇ Èößõáøö ãóäú íóßõæäõ ÃóåúáðÇ áöáÐøóÈúÍö ÂÐöäðÇ áóåõ
ÏóáóÇáóÉðº áöÃóäøóåõ ÑõÈøóãóÇ íóÚúÌöÒõ Úóäú ÅÞóÇãóÊöåóÇ áöÚóÇÑöÖò
íóÚúÑöÖõ áóåõ ÝóÕóÇÑó ßóãóÇ ÅÐóÇ ÐóÈóÍó ÔóÇÉð ÔóÏøó ÇáúÞóÕøóÇÈõ
ÑöÌúáóåóÇ áöíóÐúÈóÍóåóÇ æóÅöäú ßóÇäó ÊóÝõæÊõåõ ÇáúãõÈóÇÔóÑóÉõ
æóÍõÖõæÑõåóÇ áóßöäú íóÍúÕõáõ áóåõ ÊóÚúÌöíáõ ÇáúÈöÑøö æóÍõÕõæáõ
ãóÞúÕõæÏöåö ÈöÇáÊøóÖúÍöíóÉö ÈöãóÇ Úóíøóäóåõ ÝóíóÑúÖóì Èöåö ÙóÇåöÑðÇ.
æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáúãóÌúãóÚö æóáóæú ÐóÈóÍó ÇáÑøóÇÚöí æóÇáúÃóÌúäóÈöíøõ ÔóÇÉð
áóÇ íõÑúÌóì ÍóíóÇÊõåóÇ áóÇ íóÖúãóäõ æóÞóÇáó ÇáÕøóÏúÑõ ÇáÔøóåöíÏõ
íóÖúãóäõ.
(æóáóæú ÛóáöØó ÇËúäóÇäö ÝóÐóÈóÍó ßõáøñ ÔóÇÉó ÇáúÂÎóÑö ÕóÍøó æóáóÇ
ÖóãóÇäó) ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ æóáóÇ íóÕöÍøõ ÞöíóÇÓðÇ æóíóÖúãóäõ ßõáøõ æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ áöÕóÇÍöÈöåö áöãóÇ ãóÑøó ÞõÈóíúáóåõ (æóíóÊóÍóÇáøóÇäö) íóÚúäöí
íóÃúÎõÐõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÃõÖúÍöíøóÊóåõ Åäú ßóÇäóÊú ÈóÇÞöíóÉð
æóáóÇ íóÖúãóäõåõº áöÃóäøóåõ æóßöíáõåõ Åäú ßóÇäóÊú ãóÃúßõæáóÉð íõÍóáøöáõ
ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÕóÇÍöÈóåõ æóíõÌúÑöíåöãúº áöÃóäøóåõ áóæú
ÃóØúÚóãóåõ Çáúßõáøó Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö íóÌõæÒõ æóÅöäú ßóÇäó ÛóäöíøðÇ
ÝóßóÐóÇ áóåõ Ãóäú íóÍöáøó áóåõ Ýöí ÇáöÇäúÊöåóÇÁö (æóÅöäú ÊóÔóÇÍøóÇ) Ãóíú
ÊóäóÇÒóÚóÇ ÈöÃóäøó ÃõÖúÍöíøóÊöí ÃóÚúÙóãõ æóÃóÓúãóäõ æóáóãú íóÑúÖóíóÇ
(Öóãøóäó ßõáøõ) æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ (ÕóÇÍöÈóåõ ÞöíãóÉó áóÍúãöåö) º áöÃóäøó
ÇáÊøóÖúÍöíóÉó áóãøóÇ æóÞóÚóÊú áöÕóÇÍöÈöåö ßóÇäó ÇááøóÍúãõ áóåõ æóãóäú
ÃóÊúáóÝó áóÍúãó ÃõÖúÍöíøóÉö ÛóíúÑöåö Öóãøóäóåõ (æóÊóÕóÏøóÞó ÈöåóÇ) Ãóíú
ÈöÊöáúßó ÇáúÞöíãóÉöº áöÃóäøóåõ ÈóÏóáõ áóÍúãö ÇáúÃõÖúÍöíøóÉö.
(æóÕóÍøóÊú ÇáÊøóÖúÍöíóÉõ ÈöÔóÇÉö ÇáúÛóÕúÈö Ïõæäó ÔóÇÉö ÇáúæóÏöíÚóÉö
æóÖóãöäóåóÇ) º áöÃóäøó Ýöí ÇáúÛóÕúÈö íóËúÈõÊõ Çáúãöáúßõ ãöäú æóÞúÊö
ÇáúÛóÕúÈö ÝóßóÇäóÊú ÇáÊøóÖúÍöíóÉõ æóÇÑöÏóÉð
(2/522)
Úóáóì ãöáúßöåö æóáóßöäú íóÃúËóãõ ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó æóÝöí ÇáúæóÏöíÚóÉö
íóÕöíÑõ ÛóÇÕöÈðÇ ÈöÇáÐøóÈúÍö ÝóíóÞóÚõ ÇáÐøóÈúÍõ Ýöí ÛóíúÑö Çáúãöáúßö
Ýóáóãú íóËúÈõÊú Çáúãöáúßõ ÅáøóÇ ÈóÚúÏó ÇáÐøóÈúÍö ÝóßóÇäóÊú
ÇáúÃõÖúÍöíøóÉõ æóÇÑöÏóÉð Úóáóì ÛóíúÑö Çáúãöáúßö ßóãóÇ Ýöí ÃóßúËóÑö
ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö ÞóÇáó ÕóÏúÑõ ÇáÔøóÑöíÚóÉö íóÕöíÑõ ÛóÇÕöÈðÇ
ÈöãõÞóÏøóãóÇÊö ÇáÐøóÈúÍö ßóÇáúÅöÖúÌóÇÚö æóÔóÏøö ÇáÑøöÌúáö Ýóíóßõæäõ
ÛóÇÕöÈðÇ ÞóÈúáó ÇáÐøóÈúÍö.
æóÞóÇáó ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøõÑóÑö ÍóÞöíÞóÉõ ÇáúÛóÕúÈö ßóãóÇ ÊóÞóÑøóÑó Ýöí
ãóæúÖöÚöåö ÅÒóÇáóÉõ ÇáúíóÏö ÇáúãõÍöÞøóÉö ÈöÅöËúÈóÇÊö ÇáúíóÏö
ÇáúãõÈúØöáóÉö æóÛóÇíóÉõ ãóÇ íõæÌóÏõ Ýöí ÇáúÅöÖúÌóÇÚö æóÔóÏøö ÇáÑøöÌúáö
ÅËúÈóÇÊõ ÇáúíóÏö ÇáúãõÈúØöáóÉö æóáóÇ íóÍúÕõáõ Èöåö ÅÒóÇáóÉõ ÇáúíóÏö
ÇáúãõÍöÞøóÉö æóÅöäøóãóÇ íóÍúÕõáõ Ðóáößó ÈöÇáÐøóÈúÍö ßóãóÇ ÐóåóÈó Åáóíúåö
ÇáúÌõãúåõæÑõ ÇäúÊóåóì áóßöäøó ÇáÙøóÇåöÑó ÊóÍóÞøõÞõ ÅÒóÇáóÉö ÇáúíóÏö
ÇáúãõÍöÞøóÉö ÈöÇáúÅöÖúÌóÇÚö æóÔóÏøõ ÇáÑøöÌúáö áöáÐøóÈúÍö ÝóÅöäøóåõãóÇ
áóíúÓóÇ ãöäú ÃóÍúßóÇãö ÇáúæóÏöíÚóÉö æóáóÇ ãöäú ÔóÇÁö ÇáúãõæÏöÚö
ÊóÃóãøóáú. |