ãÌãÚ
ÇáÃäåÑ Ýí ÔÑÍ ãáÊÞì ÇáÃÈÍÑ [ßöÊóÇÈ ÇáÑøóåúä]
æóÌúåõ ÇáúãõäóÇÓóÈóÉö Èóíúäó ßöÊóÇÈö ÇáÑøóåúäö æóßöÊóÇÈö ÇáÕøóíúÏö Ãóäøó
ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÓóÈóÈñ áöÊóÍúÕöíáö ÇáúãóÇáö æóãöäú ãóÍóÇÓöäöåö
ÍõÕõæáõ ÇáäøóÙóÑö áöÌóÇäöÈö ÇáÏøóÇÆöäö æóÇáúãóÏúíõæäö æóåõæó ãóÔúÑõæÚñ
ÈöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {ÝóÑöåóÇäñ ãóÞúÈõæÖóÉñ} [ÇáÈÞÑÉ: 283] æóÈöãóÇ Ñõæöíó
«Ãóäøóåõ - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - ÇÔúÊóÑóì ãöäú íóåõæÏöíøò
ØóÚóÇãðÇ æóÑóåóäóåõ ÈöåóÇ ÏöÑúÚóåõ» æóÞóÏú ÇäúÚóÞóÏó ÇáúÅöÌúãóÇÚõ Úóáóì
Ðóáößó áöÃóäøóåõ ÚóÞúÏõ æóËöíÞóÉò áöÌóÇäöÈö ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÝóíõÚúÊóÈóÑõ
ÈöÇáúæóËöíÞóÉö Ýöí ØóÑóÝö ÇáúæõÌõæÈö æóåöíó ÇáúßóÝóÇáóÉõ ßóãóÇ Ýöí
ÇáúåöÏóÇíóÉö (åõæó) Ãóíú ÇáÑøóåúäõ áõÛóÉð ÇáúÍóÈúÓõ ãõØúáóÞðÇ ÞóÇáó
Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {ßõáøõ äóÝúÓò ÈöãóÇ ßóÓóÈóÊú ÑóåöíäóÉñ} [ÇáãÏËÑ: 38]
Ãóíú ãóÍúÈõæÓóÉñ ÈöÌóÒóÇÁö ÚóãóáöåóÇ æóíõÞóÇáõ ÞóáúÈõ ÇáúãõÍöÈøö Ñóåúäñ
ÚöäúÏó ÍóÈöíÈöåö æóÞöíáó åõæó ÌóÚúáõ ÇáÔøóíúÁö ãóÍúÈõæÓðÇ Ãóíøö ÔóíúÁò
ßóÇäó ÈöÃóíøö ÓóÈóÈò ßóÇäó æóÞóÏú íõØúáóÞõ ÇáÑøóåúäõ Úóáóì ÇáúãóÑúåõæäö
ÊóÓúãöíóÉð áöáúãóÝúÚõæáö ÈöÇáúãóÕúÏóÑö æóÍöíäóÆöÐò íõÌúãóÚõ Úóáóì
ÑöåóÇäò æóÑõåõæäò æóÑõåõäò æóÔóÑúÚðÇ (ÍóÈúÓõ ÔóíúÁò ÈöÍóÞøò íõãúßöäõ
ÇÓúÊöíÝóÇÄõåõ) Ãóíú ÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÇáúÍóÞøö (ãöäúåõ) Ãóíú ãöäú Ðóáößó
ÇáÔøóíúÁö (ßóÇáÏøóíúäö) Ãóíú ãöËúáõ ãóÇ æóÌóÈó Ýöí ÇáÐøöãøóÉö ÍóÊøóì
ÅÐóÇ ÇÑúÊóåóäó ÈöãóÇ áóÇ íõãúßöäõ ÇÓúÊöíÝóÇÄõåõ ãöäú ÇáÑøóåúäö ßóÇäó
ÇáÑøóåúäõ ÈóÇØöáðÇ ßóÇáÑøóåúäö ÈöÇáúÞöÕóÇÕö æóÇáúÍõÏõæÏö æóÇáúãõÑóÇÏõ
ÈöÇáÔøóíúÁö åõäóÇ ÇáúãóÇáõ æóáöÐóÇ ÞóÇáó ÇáúÈóÚúÖõ åõæó ÍóÈúÓõ ÇáúãóÇáö
ÈöÍóÞøò ßóãóÇ Þöíáó åõæó ÍóÈúÓõ ÇáúÚóíúäö ÈöÇáÏøóíúäö ÝóÕóÇÑó Ðóáößó
ÎõÑõæÌðÇ ãöäú ÇáúÚõãõæãö Åáóì ÇáúÎõÕõæÕö æóíõÑóÇÏõ ÈöÇáúÍóÞøö åõäóÇ ãóÇ
íóÚõãøõ ÇáÏøóíúäó ÇáúæóÇÌöÈó ÍóÞöíÞóÉð æóåõæó ÇáÙøóÇåöÑõ ßóÇáÏøõíõæäö
Ýöí ÇáÐøöãøóÉö Ãóæú ÍõßúãðÇ ßóÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúãóÖúãõæäóÉö ÈöäóÝúÓöåóÇ
ãöËúáö ÇáúãóÛúÕõæÈö æóÇáúãóåúÑö æóÈóÏóáö ÇáúÎõáúÚö æóÈóÏóáö ÇáÕøõáúÍö
Úóäú Ïóãö ÇáúÚóãúÏö áöÃóäøó ÇáúãõæÌöÈó ÇáúÃóÕúáöíøó Ýöí åóÐöåö
ÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúãöËúáõ æóÇáúÞöíãóÉõ æóãóÇáõåõãóÇ Åáóì ÇáÏøóíúäö
æóáöåóÐóÇ ÊóÕöÍøõ ÇáúßóÝóÇáóÉõ Èöåö æóÇáúÅöÈúÑóÇÁõ Úóäú ÞöíãóÊöåö åóÐóÇ
ÚöäúÏó ÇáúÌõãúåõæÑö æóíóÏõáøõ Úóáóì åóÐóÇ ÚöÈóÇÑóÉõ ÇáÖøóãóÇäö ÝóÑóÏøõ
ÇáúÚóíúäö æõÌõæÏõåóÇ ÎóáóÇÕñ Úóäú ÇáÏøóíúäö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÚóíúäö
ÇáúÛóíúÑö ÇáúãóÖúãõæäóÉö ßóÇáúæóÏóÇÆöÚö æóÇáúÚóæóÇÑöíø æóÈöÎöáóÇÝö
ÇáúãóÖúãõæäóÉö ÈöÛóíúÑöåóÇ ßóÇáúãóÈöíÚö Ýöí íóÏö ÇáúÈóÇÆöÚö æóÝöí
ÇáúÅöÕúáóÇÍö.
æóÝöí ÇáÔøóÑöíÚóÉö ÌóÚúáõ ÇáÔøóíúÁö ãóÍúÈõæÓðÇ ÈöÍóÞøò áóÇ ÍóÈúÓõ
ÇáÔøóíúÁö ÈöÍóÞøò áöÃóäøó ÇáúÍóÇÈöÓó åõæó ÇáúãõÑúÊóåöäõ áóÇ ÇáÑøóÇåöäõ
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÌóÇÚöáö ÅíøóÇåõ ãóÍúÈõæÓðÇ ÇäúÊóåóì æóÝöíåö ßóáóÇãñ
áöÃóäøóåõ áóÇ íõÑóÏøõ Ðóáößó áöÃóäøó ÇááøóÇÒöãó Ýöí ÇáÑøóåúäö
ÇáÔøóÑúÚöíøö ßóæúäõåõ ãóÞúÈõæáðÇ æóãóÍúÈõæÓðÇ ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö Ãóæú
ÇáúÚóÏúáö ÅÐú ãõÌóÑøóÏõ ÌóÚúáö ÇáÑøóÇåöäö ÇáÔøóíúÁó ãóÍúÈõæÓðÇ áóÇ
íõÝöíÏõ ÈöÏõæäö ãõØóÇæóÚóÉö ÇáúãõÑúÊóåöäö áöÃóäøóåõ ÂÎöÐñ ÇáúÍóÞøó
ãöäúåõ ÊóÏóÈøóÑú (æóíóäúÚóÞöÏõ) ÇáÑøóåúäõ (ÈöÅöíÌóÇÈò) ãöäú ÇáÑøóÇåöäö
ÈöÃóäú ÞóÇáó ÑóåóäúÊõßó åóÐóÇ ÇáúãóÇáó ÈöÏóíúäò áóßó Úóáóíøó (æóÞóÈõæáò)
ãöäú ÇáúãõÑúÊóåöäö ßóãóÇ Ýöí ÓóÇÆöÑö ÇáúÚõÞõæÏö ÍóÇáó ßóæúäö Ðóáößó
ÇáúÚóÞúÏö ÛóíúÑó áóÇÒöãò áõÒõæãðÇ ÔóÑúÚöíøðÇ (æóíóÊöãøõ ÈöÇáúÞóÈúÖö)
ÇÎúÊóáóÝó ÇáúÚõáóãóÇÁõ Ýöí ÇáúÞóÈõæáö ÞóÇáó ÈóÚúÖõåõãú Åäøóåõ ÔóÑúØñ
æóÇáÙøóÇåöÑõ ãóÇ ÐõßöÑó Ýöí ÇáúãõÍöíØö íõÔöíÑõ Åáóì Ãóäøóåõ Ñõßúäñ.
æóÞóÇáó ÈóÚúÖõåõãú ÇáúÅöíÌóÇÈõ Ñõßúäñ æóÇáúÞóÈõæáõ ÔóÑúØñ ÃóãøóÇ
ÇáúÞóÈúÖõ ÝóÔóÑúØõ ÇááøõÒõæãö.
æóÝöí
(2/584)
ÇáÐøóÎöíÑóÉö ÞóÇáó ãõÍóãøóÏñ áóÇ íóÌõæÒõ
ÇáÑøóåúäõ ÅáøóÇ ãóÞúÈõæÖðÇ ÝóÞóÏú ÃóÔóÇÑó Åáóì Ãóäøó ÇáúÞóÈúÖó ÔóÑúØõ
ÇáúÌóæóÇÒö.
æóÞóÇáó ÔóíúÎõ ÇáúÅöÓúáóÇãö Åäøóåõ ÔóÑúØõ ÇááøõÒõæãö æóÈöåö ÞóÇáó
ÃóßúËóÑõ ÇáúÚõáóãóÇÁö æóÇáúÃóæøóáõ ÃóÕóÍøõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö.
æóÝöí ÇáúßóäúÒö æóáóÒöãó ÈöÅöíÌóÇÈò æóÞóÈõæáò æóíóÊöãøõ ÈöÞóÈúÖöåö
ÇäúÊóåóì æóåõæó ãóÐúåóÈõ ãóÇáößò.
æóÝöí ÇáÊøóÈúíöíäö æóåóÐóÇ Óóåúæñ ÝóÅöäøó ÇáÑøóåúäó áóÇ íóáúÒóãõ
ÈöÇáúÅöíÌóÇÈö æóÇáúÞóÈõæáö áöÃóäøóåõ ÊóÈóÑøõÚñ ßóÇáúåöÈóÉö æóÇáÕøóÏóÞóÉö
æóáóßöäøóåõ íóäúÚóÞöÏõ ÈöåöãóÇ ÝóíóáúÒóãõ Èöåö ÇäúÊóåóì áóßöäú íõãúßöäõ
ÇáúÌóæóÇÈõ ÈöÃóäøó ÇáúãõÑóÇÏó ÈöÇááøõÒõæãö åõæó ÇáöÇäúÚöÞóÇÏõ íóÏõáøõ
Úóáóíúåö Þóæúáõåõ æóíóÊöãøõ ÈöÞóÈúÖöåö ÝóÅöäøóåõ áóæú ÃóÑóÇÏó ãóÇ åõæó
ÇáÙøóÇåöÑõ ãöäúåõ áóãóÇ ÞóÇáó Åäøóåõ íóÊöãøõ Èöåö ÅÐú ÇááøóÇÒöãõ áóÇ
íóÍúÊóÇÌõ Ýöí ÊóãóÇãöåö Åáóì ÔóíúÁò ÂÎóÑó ÊóÏóÈøóÑú (ãóÍõæÒðÇ) Ãóíú
íóÊöãøõ ÈöÇáúÞóÈúÖö ÍóÇáó ßóæúäöåö ãóÌúãõæÚðÇ ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú Ñóåúäö
ÇáËøóãóÑö Úóáóì ÇáÔøóÌóÑö æóÑóåúäö ÇáÒøóÑúÚö Ýöí ÇáúÃóÑúÖö áöÃóäøó
ÇáúãõÑúÊóåöäó áóãú íóÍõÒúåõ Ãóíú áóãú íóÌúãóÚúåõ æóáóãú íóÖúÈöØúåõ ÍóÇáó
ßóæúäöåö (ãõÝúÑóÛðÇ) Úóäú ãöáúßö ÇáÑøóÇåöäö æóåõæó ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú
ÚóßúÓöåö æóåõæó Ñóåúäõ ÇáÔøóÌóÑö Ïõæäó ÇáËøóãóÑö æóÑóåúäõ ÇáúÃóÑúÖö
Ïõæäó ÇáÒøóÑúÚö æóÑóåúäõ ÏóÇÑò ÝöíåóÇ ãóÊóÇÚõ ÇáÑøóÇåöäö ÍóÇáó ßóæúäöåö
(ãõãóíøóÒðÇ) Úóäú ÇÊøöÕóÇáöåö ÈöÛóíúÑöåö ÇÊøöÕóÇáó ÎöáúÞóÉò æóåõæó
ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú Ñóåúäö ÇáúãóÔóÇÚö ßóÑóåúäö äöÕúÝö ÇáúÚóÈúÏö Ãóæú
ÇáÏøóÇÑö æóÝöí ÇáÏøõÑóÑö æóåóÐöåö ÇáúãóÚóÇäöí åöíó ÇáúãõäóÇÓöÈóÉõ
áöåóÐöåö ÇáúÃóáúÝóÇÙö áóÇ ãóÇ Þöíáó Åäøó ÇáúÃóæøóáó ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú
Ñóåúäö ÇáúãóÔóÇÚö æóÇáËøóÇäöíó Úóäú ÇáúãóÔúÛõæáö æóÇáËøóÇáöËó Úóäú
Ñóåúäö ËóãóÑò Úóáóì ÇáÔøóÌóÑö Ïõæäó ÇáÔøóÌóÑö ßóãóÇ áóÇ íóÎúÝóì Úóáóì
Ãóåúáö ÇáäøóÙóÑö ÊóÏóÈøóÑú.
(æóÇáÊøóÎúáöíóÉõ) åöíó Ãóäú íõÎóáøöíó Èóíúäó ÇáÑøóÇåöäö æóÇáúãõÑúÊóåöäö
(Ýöíåö) Ãóíú Ýöí ÇáÑøóåúäö (æóÝöí ÇáúÈóíúÚö ÞóÈúÖñ) Ãóíú Ýöí Íõßúãö
ÞóÈúÖö ÇáúãõÑúÊóåöäö æóÈöåö ÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ æóãóÇáößñ ÍóÊøóì ÅÐóÇ
æõÌöÏóÊú ãöäú ÇáÑøóÇåöäö ÈöÍóÖúÑóÉö ÇáúãõÑúÊóåöäö æóáóãú íóÃúÎõÐúåõ
ÝóÖóÇÚó Öóãöäó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ßóãóÇ Ãóäøó ÇáÊøóÎúáöíóÉó Ýöí ÇáúÈóíúÚö
ÞóÈúÖñ ßóÐóáößó åóÐóÇ Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö áöÃóäøó ÇáÑøóÇåöäó
íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÇáÊøóÎúáöíóÉö Ïõæäó ÇáúÞóÈúÖö ÇáúÍóÞöíÞöíøö áößóæúäöåö
ÝöÚúáó ÇáúÛóíúÑö ÝóáóÇ íõßóáøóÝõ Èöåö æóáöÐóÇ Þöíáó ÇáÊøóÎúáöíóÉõ
ÊóÓúáöíãñ ÅáøóÇ Ãóäøó ÐößúÑó ÇáúÞóÈúÖö åõäóÇ ÃóÈúáóÛõ æóÃóäúÓóÈõ ãöäú
ÇáÊøóÓúáöíãö áöÃóäøó ÇáúÞóÈúÖó ßóÇäó ãóäúÕõæÕðÇ Ýöíåö ÝóÕóÇÑó ãóÎúÕõæÕðÇ
Èöåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÈóÉö æóÇáÕøóÏóÞóÉö æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøó
ÇáúÞóÈúÖó áóÇ íóËúÈõÊõ ÈöåóÇ Ýöí ÇáúãóäúÞõæáö ÅáøóÇ ÈöÇáäøóÞúáö ßóãóÇ
Ýöí ÇáúÛóÕúÈö áöÃóäøó ÇáúÞóÈúÖó åõæó ãõæÌöÈñ áöáÖøóãóÇäö Þöíáó
ÇáúÞöíóÇÓõ Úóáóì ÇáúÈóíúÚö ÇáúãóÔúÑõæÚö Ãóæúáóì ãöäú ÇáúÞöíóÇÓö Úóáóì
ÇáúÛóÕúÈö ÇáúãóãúäõæÚö.
æóÝöí ÇáúãöäóÍö ÝóÅöäú ÞõáúÊ íóäúÈóÛöí Ãóäú áóÇ ÊóßúÝöí ÇáÊøóÎúáöíóÉõ
Ýöí ÞóÈúÖö ÇáÑøóåúäö ÅÐóÇ ÇáúÞóÈúÖõ ãóäúÕõæÕñ Úóáóíúåö Ýöí ÇáÑøóåúäö
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóíúÚö æóÞóÏú ÇÓúÊóÏóáøó ÇáúãóÔóÇíöÎõ Úóáóì ÔóÑúØöíøóÉö
ÇáúÞóÈúÖö Ýöí ÇáÑøóåúäö ÈöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {ÝóÑöåóÇäñ ãóÞúÈõæÖóÉñ}
[ÇáÈÞÑÉ: 283] ÝóÅöäøóåõ ÃóãúÑñ ÈöÇáÑøóåúäö áöÃóäøó ÇáúãóÕúÏóÑó ãóÊóì
ÞõÑöäó ÈöÇáúÝóÇÁö Ýöí ãóÍóáøö ÇáúÌóÒóÇÁö íõÑóÇÏõ Èöåö ÇáúÃóãúÑõ ßóãóÇ
æóÞóÚó Ýöí ßóËöíÑò ãöäú ÇáúÞõÑúÂäö æóÇáúÃóÕúáõ Ãóäøó ÇáúãóäúÕõæÕó
íõÑóÇÚóì æõÌõæÏõåõ Úóáóì Ãóßúãóáö ÇáúÌöåóÇÊö ÞõáúÊõ ÃõÌöíÈó Úóäúåõ
ÈöÃóäøó ÇáúãóäúÕõæÕó ÅäøóãóÇ íõÑóÇÚóì æõÌõæÏõåõ Úóáóì Ãóßúãóáö
ÇáúÌöåóÇÊö ÅÐóÇ äõÕøó Úóáóíúåö ÈöÇáöÇÓúÊöÞúáóÇáö æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÐõßöÑó
ÊóÈóÚðÇ áöáúãóäúÕõæÕö ÝóáóÇ íóÌöÈõ Ãóäú íõÑóÇÚóì æõÌõæÏõåõ ßóãóÇ ÐõßöÑó
ÝóÅöäøó ÇáÊøóÑóÇÖöíó Ýöí ÇáúÈóíúÚö ãóäúÕõæÕñ Úóáóíúåö ÈöÞóæúáöåö
ÊóÚóÇáóì {ÅöáÇ Ãóäú Êóßõæäó ÊöÌóÇÑóÉð Úóäú ÊóÑóÇÖò} [ÇáäÓÇÁ: 29] Ýóáóæú
ÕóÍøó ãóÇ ÞóÇáó ÇáúãõÚúÊóÑöÖõ áóÈóØóáó ÈóíúÚõ ÇáúãõßúÑóåö æóáóãú
íóÝúÓõÏú æóáóíúÓó ßóÐóáößó
(2/585)
ÇäúÊóåóì áóßöäú áóÇ äõÓóáøöãõ åóÐöåö
ÇáúãõáóÇÒóãóÉó Èóáú ÇáúãõáóÇÒöãõ ãöäú ÕöÍøóÉö ãóÇ ÞóÇáó ÇáúãõÚúÊóÑöÖõ
åõæó ËõÈõæÊõ ÕöÍøóÉö ÇáúÈóíúÚö ÈöÇáÑøöÖóì Ýöí ÇáúÌõãúáóÉö Úóáóì ÞöíóÇÓö
ÇáÊøóÎúáöíóÉö Ýöí ÇáÑøóåúäö ÝóÅöäøóåóÇ ÞóÈúÖñ Ýöí ÇáúÌõãúáóÉö ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÈóíúÚö æóÇáúåöÈóÉö ÊóÏóÈøóÑú.
(æóáöáÑøóÇåöäö Ãóäú íóÑúÌöÚó Úóäúåõ) Ãóíú Úóäú ÇáÑøóåúäö (ÞóÈúáó
ÇáúÞóÈúÖö) áößóæúäöåö ÛóíúÑó ÊóÇãøò æóÛóíúÑó áóÇÒöãò ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö
(ÝóÅöÐóÇ ÞõÈöÖó áóÒöãó) ÇáÑøóåúäõ áöãóÇ ÞóÑøóÑúäóÇåõ ÂäöÝðÇ ÝóáóÇ
ÑõÌõæÚó ÈóÚúÏóåõ (æóåõæó) Ãóíú ÇáÑøóåúäõ (ãóÖúãõæäñ ÈöÇáúÃóÞóáøö ãöäú
ÞöíãóÊöåö) Ãóíú ÇáÑøóåúäö (æóãöäú ÇáÏøóíúäö) ÅÐóÇ åóáóßó æóÇáúÃóÞóáøõ
ÇÓúãõ ÊóÝúÖöíáò ÇõÓúÊõÚúãöáó ÈöÇááøóÇãö æóßóáöãóÉõ ãöäú áóíúÓóÊú
ÊóÝúÖöíáöíøóÉð Èóáú ÈóíóÇäöíøóÉð æóÇáúãóÚúäóì ÈöÇáúÃóÞóáøö ÇáøóÐöí åõæó
ãöäú åóÐóíúäö ÇáúãóÐúßõæÑóíúäö ÃóíøõåõãóÇ ßóÇäó.
æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ ÇáÑøóåúäõ ßõáøõåõ ÃóãóÇäóÉñ Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö
ÝóáóÇ íóÓúÞõØõ ÔóíúÁñ ãöäú ÇáÏøóíúäö ÈöåóáóÇßöåö áöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö
ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «áóÇ íõÛúáóÞõ ÇáÑøóåúäõ ãöäú ÕóÇÍöÈöåö ÇáøóÐöí
Ñóåóäóåõ áóåõ Ûõäúãõåõ» Ãóíú áöáÑøóÇåöäö ÇáÒøóæóÇÆöÏõ æóÚóáóíúåö
ÛõÑúãõåõ Ãóíú áóæú åóáóßó ßóÇäó ÇáúåóáóÇßõ Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÞóÇáó
ãóÚúäóÇåõ áóÇ íóÕöíÑõ ãóÖúãõæäðÇ ÈöÇáÏøóíúäö æóáóäóÇ «Þóæúáõåõ -
Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - áöáúãõÑúÊóåöäö ÈóÚúÏóãóÇ äóÝóÞó
ÝóÑóÓõ ÇáÑøóåúäö ÚöäúÏóåõ ÐóåóÈó ÍóÞøõßó» æóÞóæúáõåõ - Úóáóíúåö
ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «ÅÐóÇ Úóãóì ÇáÑøóåúäõ Ýóåõæó ÈöãóÇ Ýöíåö»
ãóÚúäóÇåõ Úóáóì ãóÇ ÞóÇáõæÇ ÅÐóÇ ÇÔúÊóÈóåóÊú ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö ÈóÚúÏóãóÇ
åóáóßó ÇáÑøóåúäõ æóÅöÌúãóÇÚõ ÇáÕøóÍóÇÈóÉö æóÇáÊøóÇÈöÚöíäó - ÑóÖöíó
Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Úóäúåõãú - Úóáóì Ãóäøó ÇáÑøóåúäó ãóÖúãõæäñ ãóÚó
ÇÎúÊöáóÇÝöåöãú Ýöí ßóíúÝöíøóÊöåö æóÇáúÞóæúáõ ÈöÇáúÃóãóÇäóÉö ÎóÑúÞñ áóåõ
æóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÞóæúáöåö - Úóáóíúåö ÇáÕøóáóÇÉõ æóÇáÓøóáóÇãõ - «áóÇ
íõÛúáóÞõ ÇáÑøóåúäõ» Úóáóì ãóÇ ÞóÇáõæÇ ÇáöÇÍúÊöÈóÇÓõ Çáúßõáøöíøõ ÈöÃóäú
íóÕöíÑó ãóãúáõæßðÇ ßóÐóÇ ÐóßóÑóåõ ÇáúßóÑúÎöíøõ Úóäú ÇáÓøóáóÝö æóÚóäú
ÇáäøóÎóÚöíøö Ýöí ÑóÌõáò ÏóÝóÚó Åáóì ÑóÌõáò ÑóåúäðÇ æóÃóÎóÐó ÏöÑúåóãðÇ
ÝóÞóÇáó Åäú ÌöÆúÊõßó ÈöÍóÞøößó Åáóì ßóÐóÇ æóßóÐóÇ æóÅöáøóÇ ÝóÇáÑøóåúäõ
áóßó ÝóÞóÇáó ÅÈúÑóÇåöíãõ áóÇ íõÛúáóÞõ ÇáÑøóåúäõ ÝóÌóÚóáóåõ ÌóæóÇÈðÇ
áöáúãóÓúÃóáóÉö æóÊóÍúÞöíÞõåõ Ýöí ÔõÑõæÍö ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑöåóÇ
ÊóÊóÈøóÚú.
(Ýóáóæú åóáóßó) ßõáøõ ÇáÑøóåúäö Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö (æóåõãóÇ) Ãóíú
ÇáÑøóåúäõ æóÇáÏøóíúäõ (ÓóæóÇÁñ) Ãóíú ãõÊóÓóÇæöíóÇäö Ýöí ÇáúãöÞúÏóÇÑö
(ÕóÇÑó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ áöÏóíúäöåö) ÍõßúãðÇ ÝóáóÇ íóØúáõÈõ
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãöäú ÇáÑøóÇåöäö æóáóÇ ÇáÑøóÇåöäõ ãöäú ÇáúãõÑúÊóåöäö
ÔóíúÆðÇ.
(æóÅöäú) ßóÇäóÊú (ÞöíãóÊõåõ) Ãóíú ÇáÑøóåúäö (ÃóßúËóÑó) ãöäú ÇáÏøóíúäö
(ÝóÇáÒøóÇÆöÏõ ÃóãóÇäóÉñ) Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö áöãóÇ Ñõæöíó Úóäú
Úóáöíøò - ÑóÖöíó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Úóäúåõ - Ãóäøóåõ ÞóÇáó ÇáúãõÑúÊóåöäõ
Ãóãöíäñ Ýöí ÇáúÝóÖúáö æóáöÃóäøó ÇáúãóÖúãõæäó íóÞóÚõ ÈöÞóÏúÑö ãóÇ íóÞóÚõ
Èöåö ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ æóÐóáößó ÈöÞóÏúÑö ÇáÏøóíúäö ÝóáóÇ íóÏúÎõáõ ÇáúÝóÖúáõ
Ýöí ÖóãóÇäöåö ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó ÅÐú ÚöäúÏóåõ ãóÖúãõæäñ ÈöÞöíãóÉö
ÇáúåóáóÇßö áóÇ ÈöÇáúÃóÞóáøö ãöäúåõãóÇ ÝóíóÏúÎõáõ ÇáúÝóÖúáõ Ýöí ÖóãóÇäöåö
ÈöÇáúåóáóÇßö áöÃóäøó ÇáúÝóÖúáó Úóäú ÇáÏøóíúäö ãóÑúåõæäñ áößóæúäöåö
ãóÍúÈõæÓðÇ Èöåö Ýóíóßõæäõ ãóÖúãõæäðÇ.
(æóÅöäú ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ÃóßúËóÑó) ãöäú ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö (ÓóÞóØó ãöäúåõ)
Ãóíú ãöäú ÇáÏøóíúäö (ÞóÏúÑõ ÇáúÞöíãóÉö) Ãóíú ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö
(æóØõæáöÈó ÇáÑøóÇåöäõ ÈöÇáúÈóÇÞöí) ãöäú ÇáÏøóíúäö ãóËóáðÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
ÇáÏøóíúäõ ãöÇÆóÉó ÏöÑúåóãò æóÇáÑøóåúäõ ÃóíúÖðÇ íõÓóÇæöí ãöÇÆóÉó ÏöÑúåóãò
Ýóåóáóßó ãöäú ÛóíúÑö ÊóÚóÏøò ÕóÇÑó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ Ïóíúäóåõ
ÍõßúãðÇ æóáóÇ íóÈúÞóì áóåõ ãõØóÇáóÈóÉñ Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÝóÅöäú ßóÇäó
ÇáÑøóåúäõ íõÓóÇæöí ãöÇÆóÉð æóÎóãúÓöíäó ÏöÑúåóãðÇ ãóËóáðÇ ÝóÇáúÎóãúÓõæäó
ÃóãóÇäóÉñ Ýöí íóÏöåö ÝóáóÇ íóÖúãóäõåóÇ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóÚóÏøöí æóÅöäú ßóÇäó
ÇáÑøóåúäõ íõÓóÇæöí ÊöÓúÚöíäó íóÕöíÑõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ
(2/586)
ãõÓúÊóæúÝöíðÇ ãöäú Ïóíúäöåö ÊöÓúÚöíäó
ÏöÑúåóãðÇ æóíóÑúÌöÚõ Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÈöÚóÔóÑóÉö ÏóÑóÇåöãó.
(æóÊõÚúÊóÈóÑõ ÞöíãóÊõåõ) Ãóíú ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö (íóæúãó ÞóÈúÖöåö) .
æóÝöí ÇáúãöäóÍö äóÞúáðÇ Úóäú ÇáúÎõáóÇÕóÉö æóÍõßúãõ ÇáÑøóåúäö Ãóäøóåõ
áóæú åóáóßó Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö Ãóæú ÇáúÚóÏúáö íõäúÙóÑõ Åáóì
ÞöíãóÊöåö íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö æóÅöáóì ÇáÏøóíúäö ÝóÅöäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ
ãöËúáó ÇáÏøóíúäö ÓóÞóØó ÇáÏøóíúäõ ÈöåóáóÇßöåö Åáóì ÂÎöÑö ãóÇ ÞóÇáóåõ.
æóÝöí ÇáÊøóÈúíöíäö Åäøó ÖóãóÇäó ÇáÑøóåúäö Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö íõÎóÇáöÝõ
ÖóãóÇäó ÇáúÃóÌúäóÈöíøö ÝóÅöäøóåõ ÊõÚúÊóÈóÑõ ÞöíãóÊõåõ íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú ÃóÊúáóÝóåõ ÃóÌúäóÈöíøñ ÝóÅöäøó ÇáúãõÑúÊóåöäó
íõÖóãøöäõåõ ÞöíãóÊóåõ æóíóßõæäõ ÑóåúäðÇ ÚöäúÏóåõ æóÇáúæóÇÌöÈõ åõäóÇ Ýöí
ÇáúãõÓúÊóåúáóßö ÞöíãóÊõåõ íóæúãó åóáóßó ÈöÇÓúÊöåúáóÇßöåö Ëõãøó ÈóÍóËó
æóÞóÇáó æóÅöäú äóÞóÕóÊú ÇáúÞöíãóÉõ ÈöÊóÑóÇÌõÚö ÇáÓøöÚúÑö Åáóì
ÎóãúÓöãöÇÆóÉò æóÞóÏú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö ÃóáúÝðÇ æóÌóÈó
ÈöÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö ÎóãúÓõãöÇÆóÉò æóÓóÞóØó ãöäú ÇáÏøóíúäö ÎóãúÓõãöÇÆóÉò
áöÃóäøó ãóÇ ÇäúÊóÞóÕó ßóÇáúåóÇáößö æóÓóÞóØó ÇáÏøóíúäõ ÈöÞóÏúÑöåö
æóÊõÚúÊóÈóÑõ ÞöíãóÊõåõ íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö Ýóåõæó ãóÖúãõæäñ ÈöÇáúÞóÈúÖö áóÇ
ÈöÊóÑóÇÌõÚö ÇáÓøöÚúÑö ÇäúÊóåóì ÅÐóÇ ÊóÞóÑøóÑó åóÐóÇ ÙóåóÑó áóßó Ãóäøó
ãóÇ ÐóßóÑóåõ ÕóÇÍöÈõ ÇáúÝóÑóÇÆöÏö ãöäú Þóæúáöåö ÇáúãõÚúÊóÈóÑõ ÞöíãóÉõ
ÇáÑøóåúäö íóæúãó ÇáúåóáóÇßö áöÞóæúáöåöãú Åäøó íóÏóåõ ÃóãóÇäóÉñ Ýöíåö
Åáóì ÂÎöÑö ãóÇ ÞóÇáóåõ ãõÎóÇáöÝñ áöÕóÑöíÍö ÇáúãóäúÞõæáö ÇäúÊóåóì.
æóÝöí ÇáÊøóäúæöíÑö ÇáúãóÞúÈõæÖõ Úóáóì Óóæúãö ÇáÑøóåúäö ÅÐóÇ áóãú
íõÈóíøöäú ÇáúãöÞúÏóÇÑó Ãóíú ãöÞúÏóÇÑó ãóÇ íõÑöíÏõ ÃóÎúÐóåõ ãöäú
ÇáÏøóíúäö áóíúÓó ÈöãóÖúãõæäò ãöäú ÇáÏøóíúäö Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö.
(æóíóåúáóßõ) ÇáÑøóåúäõ (Úóáóì ãöáúßö) (ÇáÑøóÇåöäö ÝóßóÝóäõåõ) Ãóíú
ßóÝóäõ ÇáúÚóÈúÏö ÇáÑøóåúäö Ãóæú ÇáúÃóãóÉö ÇáúãóÑúåõæäóÉö (Úóáóíúåö) Ãóíú
Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö áöÃóäøóåõ ãöáúßõåõ ÍóÞöíÞóÉð æóåõæó ÃóãóÇäóÉñ Ýöí íóÏö
ÇáúãõÑúÊóåöäö ÍóÊøóì ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóÇåõ áóÇ íóäõæÈõ ÞóÈúÖõ ÇáÑøóåúäö Úóäú
ÞóÈúÖö ÇáÔøöÑóÇÁö áöÃóäøóåõ ÞóÈúÖõ ÃóãóÇäóÉò ÝóáóÇ íóäõæÈõ Úóäú ÞóÈúÖö
ÇáÖøóãóÇäö æóÅöÐóÇ ßóÇäó ãöáúßõåõ ÝóãóÇÊó ßóÇäó Úóáóíúåö ßóÝóäõåõ.
(æóáöáúãõÑúÊóåöäö Ãóäú íõØóÇáöÈó ÇáÑøóÇåöäó ÈöÏóíúäöåö) áöÃóäøó åóáóÇßó
ÇáÑøóåúäö áóÇ íõÓúÞöØõ ØóáóÈó ÇáÏøóíúäö (æóíóÍúÈöÓõåõ Èöåö) Ãóíú
íóÍúÈöÓõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóÇåöäó ÈöÏóíúäöåö.
(æóÅöäú) æóÕúáöíøóÉñ (ßóÇäó ÇáÑøóåúäõ ÚöäúÏóåõ) áöÃóäøó ÍóÞøóåõ ÈóÇÞò
ÈóÚúÏó ÇáÑøóåúäö æóÇáúÍóÈúÓõ ÌóÒóÇÁõ ÇáÙøõáúãö ÝóÅöÐóÇ ÙóåóÑó ãóØúáõåõ
ÚöäúÏó ÇáúÞóÇÖöí íóÍúÈöÓõåõ ÏóÝúÚðÇ áöáÙøõáúãö æóåõæó ÇáúãõãóÇØóáóÉõ
(æóáóåõ) Ãóíú áöáúãõÑúÊóåöäö (Ãóäú íóÍúÈöÓó ÇáÑøóåúäó ÈóÚúÏó ÝóÓúÎö
ÚóÞúÏöåö) Ãóíú ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö (ÍóÊøóì íóÞúÈöÖó Ïóíúäóåõ ÅáøóÇ) æóÞúÊó
(Ãóäú íõÈóÑøöÆóåõ) Ãóíú ÇáúãõÑúÊóåöäõ Úóäú ÇáÏøóíúäö áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó
áóÇ íóÈúØõáõ ÈöãõÌóÑøóÏö ÇáúÝóÓúÎö Èóáú íóÑõÏøõåõ Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö
ÈöØóÑöíÞö ÇáúÝóÓúÎö ÝóÅöäøóåõ íóÈúÞóì ãóÇ ÈóÞöíó ÇáúÞóÈúÖõ æóÇáÏøóíúäõ.
(æóáóíúÓó Úóáóíúåö) Ãóíú Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö (Åäú ßóÇäó ÇáÑøóåúäõ Ýöí
íóÏöåö) Ãóíú ÇáúãõÑúÊóåöäö (Ãóäú íõãóßøöäó ÇáÑøóÇåöäó ãöäú ÈóíúÚöåö)
Ãóíú ãöäú ÈóíúÚö ÇáÑøóåúäö (áöáúÅöíÝóÇÁö) íóÚúäöí áóæú ÃóÑóÇÏó
ÇáÑøóÇåöäõ Ãóäú íóÈöíÚó ÇáÑøóåúäó áöíóÞúÖöíó ÇáÏøóíúäó ÈöËóãóäöåö áóÇ
íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö Ãóäú íõãóßøöäóåõ ãöäú ÇáúÈóíúÚö áöÃóäøó
Íõßúãó ÇáÑøóåúäö ÇáúÍóÈúÓõ ÇáÏøóÇÆöãõ Åáóì Ãóäú íóÞúÖöíó ÇáÏøóíúäó
ÝóßóíúÝó íóÕöÍøõ ÇáúÞóÖóÇÁõ ãöäú Ëóãóäöåö.
(æóáóíúÓó áöáúãõÑúÊóåöäö ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ÈöÇáÑøóåúäö) ÈöÇÓúÊöÎúÏóÇãò æóáóÇ
ÈöÓõßúäóì æóáóÇ ÈöáöÈúÓò ÅáøóÇ ÈöÅöÐúäö ÇáúãóÇáößö áöÃóäøó ÍóÞøó
ÇáúãõÑúÊóåöäö ÇáúÍóÈúÓõ Åáóì Ãóäú íõÓúÊóæúÝóì Ïóíúäóåõ Ïõæäó
ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö (æóáóÇ ÅÌóÇÑóÊõåõ æóáóÇ ÅÚóÇÑóÊõåõ) Ãóíú áóíúÓó
áöáúãõÑúÊóåöäö ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ÈöÅöÌóÇÑóÉö Ãóæú ÈöÅöÚóÇÑóÉö ÅÐóÇ áóãú
íóßõäú áóåõ ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ÈöäóÝúÓöåö ÝóáóÇ íóßõæäõ ãóÇáößðÇ áöÊóÓúáöíØö
ÇáúÛóíúÑö Úóáóíúåö ÅáøóÇ ÈöÅöÐúäö
(2/587)
ÇáÑøóÇåöäö.
æóÝöí ÇáúãöäóÍö æóÚóäú ÚóÈúÏö Çááøóåö Èúäö ãõÍóãøóÏö Èúäö ãõÓúáöãò
ÇáÓøóãóÑúÞóäúÏöíøö æóßóÇäó ãöäú ßöÈóÇÑö ÚõáóãóÇÁö ÓóãóÑúÞóäúÏó Ãóäøó
ãóäú ÇÑúÊóåóäó ÔóíúÆðÇ áóÇ íóÍöáøõ áóåõ Ãóäú íóäúÊóÝöÚó ÈöÔóíúÁò ãöäúåõ
ÈöæóÌúåò ãöäú ÇáúæõÌõæåö æóÅöäú ÃóÐöäó ÇáÑøóÇåöäõ áöÃóäøóåõ ÃóÐöäó áóåõ
Ýöí ÇáÑøöÈóÇ áöÃóäøóåõ íóÓúÊóæúÝöí Ïóíúäóåõ ßóÇãöáðÇ ÝóÊóÈúÞóì áóåõ
ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ÇáøóÊöí ÇÓúÊóæúÝóì ÝóÖúáðÇ Ýóíóßõæäõ ÑöÈðÇ æóåóÐóÇ ÃóãúÑñ
ÚóÙöíãñ ßóÐóÇ ÑóÃóíúÊõ ãóäúÞõæáðÇ ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö æóÚóÒóÇåõ Åáóì
ÇáúÌóÇãöÚö áöãóÌúÏö ÇáúÃóÆöãøóÉö ÇáÓøóÑóÎúÓöíøö ÞõáúÊõ æóåõæó ãõÎóÇáöÝñ
áößóáóÇãö ÚóÇãøóÉö ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö ÝóÝöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö ÑóÌõáñ Ñóåóäó
ÔóÇÉð æóÃóÈóÇÍó áöáúãõÑúÊóåöäö Ãóäú íóÔúÑóÈó áóÈóäóåóÇ ßóÇäó
áöáúãõÑúÊóåöäö Ãóäú íóÔúÑóÈó æóíóÃúßõáó æóáóÇ íóßõæäõ ÖóÇãöäðÇ.
æóÝöí ÇáúÝóæóÇÆöÏö ÇáÒøóíúäöíøóÉö ÃóÈóÇÍó ÇáÑøóÇåöäõ áöáúãõÑúÊóåöäö
Ãóßúáó ÇáËøöãóÇÑö ÝóÃóßóáóåóÇ áóãú íóÖúãóäú Ëõãøó ÞóÇáó íõßúÑóåõ
áöáúãõÑúÊóåöäö ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ÈöÇáÑøóåúäö ÈöÅöÐúäö ÇáÑøóÇåöäö æóÅöäú
ÃóÐöäó áóåõ Ýöí ÇáÓøõßúäóì ÝóáóÇ ÑõÌõæÚó ÈöÇáúÃõÌúÑóÉö ÇäúÊóåóì
ÝóáúíõÍúãóáú ãóÇ ÊóÞóÏøóãó Úóáóì ÇáÏøöíóÇäóÉö æóãóÇ Ýöí ÓóÇÆöÑö
ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö Úóáóì ÇáúÍõßúãö (æóíóÕöíÑõ ÈöÐóáößó) Ãóíú íóÕöíÑõ
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÞóÈúáó ÇáúÅöÐúäö (ãõÊóÚóÏøöíðÇ) ÅÐú åõæó
ÛóíúÑõ ãóÃúãõæÑò Èöåö ãöäú ÌöåóÉö ÇáúãóÇáößö (æóáóÇ íóÈúØõáõ Èöåö) Ãóíú
ÈöÇáÊøóÚóÏøöí (ÇáÑøóåúäõ) áöÈóÞóÇÁö ÇáúÚóÞúÏö ÞóÈúáó ÇÓúÊöíÝóÇÁö
ÇáÏøóíúäö.
(æóÅöÐóÇ ØóáóÈó) ÇáúãõÑúÊóåöäõ (Ïóíúäóåõ ÃõãöÑó ÈöÅöÍúÖóÇÑö ÇáÑøóåúäö)
ÃóæøóáðÇ Åäú áóãú íóßõäú áöáÑøóåúäö Íóãúáñ æóãõÄúäóÉñ ÈöÞóÑöíäóÉö
ÇáúÂÊöí áöíóÚúáóãó Ãóäøóåõ ÈóÇÞò æóáöÃóäøó ÞóÈúÖóåõ ÞóÈúÖõ ÇÓúÊöíÝóÇÁò
ÝóáóÇ æóÌúåó áöÞóÈúÖö ãóÇáöåö ãóÚó ÞöíóÇãö íóÏö ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö áöÃóäøó
åóáóÇßóåõ íõÍúÊóãóáõ ÝóÅöÐóÇ åóáóßó Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö ÊóßóÑøóÑó
ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ (ÝóÅöÐóÇ ÃóÍúÖóÑóåõ) Ãóíú ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóåúäó (ÃõãöÑó
ÇáÑøóÇåöäõ ÈöÊóÓúáöíãö ßõáøö Ïóíúäöåö ÃóæøóáðÇ) áöÊóÚúíöíäö ÍóÞøö
ÇáúãõÑúÊóåöäö Ýöí ÇáÏøóíúäö ßóãóÇ íõÚóíøöäõ ÍóÞøó ÇáÑøóÇåöäö Ýöí
ÇáÑøóåúäö ÇáúÍóÇÖöÑö ÊóÍúÞöíÞðÇ áöáÊøóÓúæöíóÉö ÈóíúäóåõãóÇ (Ëõãøó ÃõãöÑó
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöÊóÓúáöíãö ÇáÑøóåúäö) ßóãóÇ ÃõãöÑó ÇáúÈóÇÆöÚõ ÈöÊóÓúáöíãö
ÇáúãóÈöíÚö ÈóÚúÏó ÊóÓúáöíãö ÇáúãõÔúÊóÑöí ÇáËøóãóäó.
(æóßóÐóÇ) Ãóíú æóßóÐóÇ ÇáúÍõßúãõ Ýöíåö ãöËúáõ ÇáúÍõßúãö ÝöíãóÇ
ÊóÞóÏøóãó.
(áóæú ØóÇáóÈóåõ) ÇáúãõÑúÊóåöäõ (ÈöÇáÏøóíúäö Ýöí ÛóíúÑö ÈóáóÏö ÇáúÚóÞúÏö)
Ãóíú ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö (æóáóãú íóßõäú áöáÑøóåúäö Íóãúáñ æóãõÄúäóÉñ)
ÝóÅöäøó ÇáúÃóãóÇßöäó Ýöí ÍóÞøö ÇáÊøóÓúáöíãö ßóãóßóÇäò æóÇÍöÏò ÝöíãóÇ
áóíúÓó áöÍóãúáöåö ãõÄúäóÉñ (ÝóÅöäú ßóÇäó áóåõ) Ãóíú áöáÑøóåúäö (Íóãúáñ
æóãõÄúäóÉñ Ýóáóåõ) Ãóíú áöáúãõÑúÊóåöäö (Ãóäú íóÓúÊóæúÝöíó Ïóíúäóåõ
ÈöáóÇ) ÊóßúáöíÝö (ÅÍúÖóÇÑö ÇáÑøóåúäö) áöÃóäøó ÇáúæóÇÌöÈó Úóáóíúåö
ÇáÊøóÓúáöíãõ ÈöãóÚúäóì ÇáÊøóÎúáöíóÉö áóÇ ÇáäøóÞúáö ãöäú ãóßóÇä Åáóì
ãóßóÇä æóáöáÑøóÇåöäö Ãóäú íõÍóáøöÝó ÇáúãõÑúÊóåöäó ÈöÇóááøóåö ãóÇ åóáóßó.
(æóßóÐóÇ) Ãóíú áöáúãõÑúÊóåöäö Ãóäú íóÓúÊóæúÝöíó Ïóíúäóåõ ãöäú ÇáÑøóÇåöäö
(Åäú ßóÇäó ÇáÑøóåúäõ æõÖöÚó ÚöäúÏó ÚóÏúáò) ÈöÃóãúÑö ÇáÑøóÇåöäö (æóáóÇ
íõßóáøóÝõ ÈöÅöÍúÖóÇÑöåö) áößóæúäöåö Ýöí íóÏö ÇáúÛóíúÑö ÈöÃóãúÑö
ÇáÑøóÇåöäö (æóáóÇ) íõßóáøóÝõ ÃóíúÖðÇ ÇáúãõÑúÊóåöäõ (ÈöÅöÍúÖóÇÑö Ëóãóäö
Ñóåúäò ÈóÇÚóåõ) Ãóíú ÇáÑøóåúäó (ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöÃóãúÑö ÇáÑøóÇåöäö ÍóÊøóì
íóÞúÈöÖóåõ) Ãóíú ÇáËøóãóäó ãöäú ÇáúãõÔúÊóÑöí áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ÏóíúäðÇ
ÈöÇáúÈóíúÚö ÈöÃóãúÑö ÇáÑøóÇåöäö ÝóÕóÇÑó ßóÃóäøó ÇáÑøóÇåöäó Ñóåóäóåõ
æóåõæó Ïóíúäñ æóáóæú ÞóÈóÖóåõ íõßóáøóÝõ ÈöÅöÍúÖóÇÑöåö áöÞöíóÇãö
ÇáúÈóÏóáö (æóáóÇ) íõßóáøóÝõ ÃóíúÖðÇ (Åäú ÞóÖóì ÈóÚúÖó ÍóÞøöåö
ÈöÊóÓúáöíãö ÍöÕøóÊöåö ÍóÊøóì íóÞúÈöÖó ÇáúÈóÇÞöíó) ãöäú ÇáÏøóíúäö áöÃóäøó
áóåõ Ãóäú íóÍúÈöÓó ßõáøó ÇáÑøóåúäö ÍóÊøóì íóÓúÊóæúÝöíó ÇáúÈóÞöíøóÉó
ßóãóÇ Ýöí ÍóÈúÓö ÇáúãóÈöíÚö.
(æóáöáúãõÑúÊóåöäö Ãóäú íóÍúÝóÙó ÇáÑøóåúäó ÈöäóÝúÓöåö æóÒóæúÌóÊöåö
æóæóáóÏöåö æóÎóÇÏöãöåö ÇáøóÐöí Ýöí ÚöíóÇáöåö) æóÃóÌöíÑöåö ãõÔóÇåóÑóÉð
Ãóæú ãõÓóÇäóåóÉð áöÃóäøó
(2/588)
ÇáúÚöÈúÑóÉó ÈöÇáúãõÓóÇßóäóÉö áóÇ
ÈöÇáäøóÝóÞóÉö ÍóÊøóì Åäøó ÇáÒøóæúÌóÉó áóæú ÏóÝóÚóÊú ÇáÑøóåúäó Åáóì
ÇáÒøóæúÌö áóÇ íóÖúãóäõ Åäú åóáóßó ãóÚó Ãóäøó ÇáÒøóæúÌó áóíúÓó Ýöí
äóÝóÞóÊöåóÇ (ÝóÅöäú ÍóÝöÙóåõ) Ãóíú ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóåúäó
(ÈöÛóíúÑöåöãú) Ãóíú ÈöÛóíúÑö ÇáúãóÐúßõæÑöíäó (Ãóæú ÃóæúÏóÚóåõ)
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÚöäúÏó ÂÎóÑó (Ýóåóáóßó Öóãöäó) ÇáúãõÑúÊóåöäõ (ßõáøó
ÞöíãóÊöåö) áöÃóäøó ÇáúãóÇáößó ãóÇ ÃóÐöäó áóåõ Ýöí Ðóáößó ÝóíóÖúãóäõ
ÌóãöíÚó ÞöíãóÊöåö ßóÇáúãóÛúÕõæÈö áößóæúäöåö ãõÊóÚóÏøöíðÇ æóåóáú íóÖúãóäõ
ÇáúãõæÏöÚõ ÇáËøóÇäöíó Ýóåõæó Úóáóì ÇáúÎöáóÇÝö ÇáøóÐöí ÈóíøóäøóÇåõ Ýöí
ãõæÏöÚö ÇáúãõæÏóÚó Ëõãøó Åäú ÞóÖóì ÈöÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö ÝöíãóÇ ÅÐóÇ
ÊóÚóÏøóì ÇáúãõÑúÊóåöäõ Úóáóíúåö ãöäú ÌöäúÓö ÇáÏøóíúäö íóÊóÞóÇÕøóÇ
ÈöãõÌóÑøóÏö ÇáúÞóÖóÇÁö ÈöÇáúÞöíãóÉö ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ÍóÇáøðÇ
æóíõØóÇáöÈõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóÇåöäó ÈöÇáúÝóÖúáö Åäú ßóÇäó åõäóÇßó
ÝóÖúáñ æóÅöäú ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ãõÄóÌøóáðÇ íóÖúãóäõ ÞöíãóÉó ÇáÑøóåúäö
æóÊóßõæäõ ÇáúÞöíãóÉõ ÑóåúäðÇ ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö ÝóÅöÐóÇ Íóáøó
ÇáúÃóÌóáõ ÃóÎóÐóåõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöÏóíúäöåö æóÅöäú ÞóÖóì ÈöÇáúÞöíãóÉö
ãöäú ÎöáóÇÝö ÌöäúÓöåö ßóÇäó ÇáÖøóãóÇäõ ÑóåúäðÇ ÚöäúÏóåõ Åáóì ÞóÖóÇÁö
Ïóíúäöåö áöÃóäøóåõ ÈóÏóáõ ÇáÑøóåúäö ÝóÃóÎóÐó Íõßúãóåõ.
(æóßóÐóÇ) íóÖúãóäõ ÌóãöíÚó ÞöíãóÊöåö (Åäú ÊóÚóÏøóì Ýöíåö) Ãóíú Ýöí
ÇáÑøóåúäö ÕóÑöíÍðÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáúÛóÕúÈö áöÃóäøó ÇáÒøöíóÇÏóÉó Úóáóì
ãöÞúÏóÇÑö ÇáÏøóíúäö ÃóãóÇäóÉñ æóÇáúÃóãóÇäóÇÊõ ÊõÖúãóäõ ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö.
(Ãóæú ÌóÚóáó ÇáúÎóÇÊóãó) ÇáÑøóåúäó (Ýöí ÎöäúÕóÑöåö) Ýóåóáóßó íóÖúãóäõ
ÌóãöíÚó ÞöíãóÊöåö áöÃóäøóåõ ÇÓúÊöÚúãóÇáñ (ÝóÅöäú ÌóÚóáóåõ) Ãóíú
ÇáúÎóÇÊóãó æóÇáÙøóÇåöÑõ ÈöÇáúæóÇæö áóÇ ÈöÇáúÝóÇÁö (Ýöí ÃõÕúÈõÚò
ÛóíúÑöåóÇ) Ãóíú ÛóíúÑö ÇáúÎöäúÕóÑö (ÝóáóÇ) íóÖúãóäõ áöÃóäøó Ðóáößó
íõÚóÏøõ ÍöÝúÙðÇ ÝóÙõåõæÑõ ÇáÊøóÚóÏøöí Ýöí ÇáúÃóæøóáö Ïõæäó ÇáËøóÇäöí
ãóÈúäöíøñ Úóáóì ÇáúÚóÇÏóÉö æóáóæú Ñóåóäóåõ ÎóÇÊóãóíúäö ÝóáóÈöÓó ÎóÇÊóãðÇ
ÝóæúÞó ÎóÇÊóãò ÝóÅöäú ßóÇäó ãöãøóäú íóÊóÌóãøóáõ ÈöáöÈúÓö ÎóÇÊóãóíúäö
Öóãöäó æóÅöáøóÇ ßóÇäó ÍóÇÝöÙðÇ ÝóáóÇ íóÖúãóäõ æóßóÐóÇ íóÖúãóäõ
ÈöÊóÞóáøõÏö ÓóíúÝóíú ÇáÑøóåúäö áöÃóäøóåõ ÃóíúÖðÇ ÇÓúÊöÚúãóÇáñ áóÇ
ÇáËøóáóÇËóÉö ÝóÅöäøóåõ ÍöÝúÙñ ÝóÅöäøó ÇáÔøõÌúÚóÇäó íóÊóÞóáøóÏõæäó Ýöí
ÇáúÚóÇÏóÉö ÈöÓóíúÝóíúäö áóÇ ÇáËøóáóÇËóÉö.
(æóÚóáóíúåö) Ãóíú Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö (ãõÄúäóÉõ ÍöÝúÙöåö) Ãóíú ÇáÑøóåúäö
Ãóíú ãóÇ íóÍúÊóÇÌõ Ýöí ÍöÝúÙö äóÝúÓö ÇáÑøóåúäö.
(æó) ãõÄúäóÉõ (ÑóÏøöåö) Ãóíú ÑóÏøö ÇáÑøóåúäö (Åáóì íóÏöåö) Ãóíú Åáóì
íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö Åäú ÎóÑóÌó ãöäú íóÏöåö ßóÌõÚúáö ÇáúÂÈöÞö Åäú ßóÇäóÊú
ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö ãöËúáó ÇáÏøóíúäö æóÅöäú ßóÇäóÊú ÃóÞóáøó ãöäúåõ
ÝóÇáúãõÄúäóÉõ Úóáóíúåö ÃóíúÖðÇ ÈöØóÑöíÞö ÇáúÃóæúáóì æóáöÐóÇ áóãú
íóÊóÚóÑøóÖú áóåõ (Ãóæú) ßóÐóÇ ãõÄúäóÉõ (ÑóÏøö ÌõÒúÆöåö) Åáóì íóÏö
ÇáúãõÑúÊóåöäö ÈöÃóäú ÊóÈúíóÖøó Úóíúäõ ÇáÑøóåúäö Ãóæú íóÍúÏõËó Èöåö
ãóÑóÖñ ÂÎóÑõ ÝóãõÏóÇæóÇÊõåõ Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö áöÃóäøó ÇáúÅöãúÓóÇßó
ÍóÞøñ áóåõ æóÇÌöÈñ Úóáóíúåö ÝóÊóßõæäõ ÇáúãõÄúäóÉõ Úóáóíúåö (ßóÃõÌúÑóÉö
ÈóíúÊö ÍöÝúÙöåö æó) ÃõÌúÑóÉö (ÍóÇÝöÙöåö) .
æóÝöí ÇáúåöÏóÇíóÉö åóÐóÇ Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó
Ãóäøó ßöÑóÇÁó ÇáúãóÃúæóì Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáäøóÝóÞóÉö
áöÃóäøóåõ ÓóÚóì Ýöí ÊóÈúÞöíóÊöåö æóãöäú åóÐóÇ ÇáúÞöÓúãö ÌóÚúáõ ÇáúÂÈöÞö
ÝóÅöäøóåõ Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö áöÃóäøóåõ ãõÍúÊóÇÌñ Åáóì ÅÚóÇÏóÉö íóÏö
ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáøóÊöí ßóÇäóÊú áóåõ áóíóÑõÏøóåõ æóßóÇäóÊú ãöäú ãõÄúäóÉö
ÇáÑøóÏøö ÝóíóáúÒóãõåõ æóåóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö æóÇáÏøóíúäö
ÓóæóÇÁñ æóÅöäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö ÃóßúËóÑó ÝóÚóáóíúåö ÈöÞóÏúÑö
ÇáúãóÖúãõæäö æóÚóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÈöÞóÏúÑö ÇáÒøöíóÇÏóÉö Úóáóíúåö áöÃóäøóåõ
ÃóãóÇäóÉñ Ýöí íóÏöåö æóÇáÑøóÏøõ áöÅöÚóÇÏóÉö ÇáúíóÏö æóíóÏõåõ Ýöí
ÇáÒøöíóÇÏóÉö íóÏõ ÇáúãóÇáößö ÅÐú åõæó ßóÇáúãõæÏöÚö ÝöíåóÇ ÝóáöåóÐóÇ
íóßõæäõ Úóáóì ÇáúãóÇáößö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÃõÌúÑóÉö ÇáúÈóíúÊö ÇáøóÐöí
ÐóßóÑúäóÇåõ ÝóÅöäøó ßõáøóåóÇ íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö
(2/589)
æóÅöäú ßóÇäó Ýöí ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö ÝóÖúáñ
áöÃóäøó æõÌõæÈó Ðóáößó Ãóíú ÃõÌúÑóÉó ÇáúÈóíúÊö ÈöÓóÈóÈö ÇáúÍóÈúÓö
æóÍóÞøõ ÇáúÍóÈúÓö Ýöí Çáúßõáøö ËóÇÈöÊñ áóåõ æóÃóãøóÇ ÇáúÌõÚúáõ ÅäøóãóÇ
íóáúÒóãõåõ áöÃóÌúáö ÇáÖøóãóÇäö ÝóíóÊóÞóÏøóÑõ ÈöÞóÏúÑö ÇáúãóÖúãõæäö
æóÚóäú åóÐóÇ ÞóÇáó.
(ÃóãøóÇ ÌõÚúáõ ÇáúÂÈöÞö æóÇáúãõÏóÇæóÇÉö) Ãóíú ãõÏóÇæóÇÉõ ÇáúÞõÑõæÍö
æóãõÚóÇáóÌóÉõ ÇáúÃóãúÑóÇÖö (æóÇáúÝöÏóÇÁõ ãöäú ÇáúÌöäóÇíóÉö ÝóãõäúÞóÓöãñ
Úóáóì ÇáúãóÖúãõæäö æóÇáúÃóãóÇäóÉö) íóÚúäöí ãóÇ ßóÇäó ãöäú ÍöÕøóÉö
ÇáúãóÖúãõæäö ÝóÚóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö æóãóÇ ßóÇäó ãöäú ÍöÕøóÉö ÇáúÃóãóÇäóÉö
ÝóÚóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÅÐóÇ ÊóÞóÑøóÑó ÚöäúÏóßó ãóÇ äóÞóáúäóÇ ãöäú
ÇáúåöÏóÇíóÉö áóÇ íóÎúÝóì Úóáóíúß ãóÇ Ýöí ÇáúãóÊúäö ãöäú ÇáöÇÎúÊöáóÇáö
æóáóæú ÞóÇáó æóÚóáóíúåö ãõÄúäóÉõ ÍöÝúÙöåö ßóÃõÌúÑóÉö ÈóíúÊö ÍöÝúÙò
æóÍóÇÝöÙò æóÅöäú ßóÇäó Ýöí ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö ÝóÖúáñ æóÚóáóíúåö ãõÄúäóÉõ
ÑóÏøöåö Åáóì íóÏöåö Ãóæú ÑóÏøö ÌõÒúÆöåö ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ
æóÇáÏøóíúäõ ÓóæóÇÁñ æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÃóßúËóÑó ãöäúåõ Ãóíú ÇáÏøóíúäö
ÝóãõäúÞóÓöãñ Úóáóì ÇáúãóÖúãõæäö æóÇáúÃóãóÇäóÉö ßóÇáúÝöÏóÇÁö ãöäú
ÇáúÌöäóÇíóÉö ßóãóÇ Ýöí ÃóßúËóÑö ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö áóßóÇäó ÃóÓúáóãó
ÊóÏóÈøóÑú.
(æóãõÄúäóÉõ ÊóÈúÞöíóÊöåö) Ãóíú ÌóÚúáõ ÇáÑøóåúäö ÈóÇÞöíðÇ (æó) ãõÄúäóÉõ
(ÅÕúáóÇÍöåö) Ãóíú ÅÕúáóÇÍö ãóäúÝóÚóÊöåö (Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ßóÇáäøóÝóÞóÉö)
ãöäú ãóÃúßóáöåö æóãóÔúÑóÈöåö (æóÇáúßöÓúæóÉõ æóÃõÌúÑóÉõ ÇáÑøóÇÚöí
æóÃõÌúÑóÉõ ÙöÆúÑö æóáóÏö ÇáÑøóåúäö) åóÐöåö ÃóãúËöáóÉõ ãõÄúäóÉö
ÇáÊøóÈúÞöíóÉö (æóÓóÞúíõ ÇáúÈõÓúÊóÇäö æóÊóáúÞöíÍõ äóÎúáöåö) Ãóíú äóÎúáö
ÇáúÈõÓúÊóÇäö (æóÌöÐóÇÐõåõ) Ãóíú ÇáÊøóãúÑö ãöäú ÇáäøóÎúáö (æóÇáúÞöíóÇãõ
ÈöãóÕóÇáöÍöåö) ßóÅöÕúáóÇÍö ÌöÏóÇÑöåö æóÞóáúÚö ÇáúÍóÔöíÔö ÇáúãõÖöÑøö
æóÛóíúÑöåöãóÇ Úóäúåõ åóÐöåö ÃóãúËöáóÉõ ÇáúãõÄúäóÉö áöÅöÕúáóÇÍö
ãóäóÇÝöÚöåö ÇáúÃóÕúáõ Ýöíåö Ãóäøó ãóÇ íõÍúÊóÇÌõ Åáóíúåö áöãóÕúáóÍóÉö
ÇáÑøóåúäö ÈöäóÝúÓöåö æóÊóÈúÞöíóÊõåõ Ýóåõæó Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÓóæóÇÁñ
ßóÇäó Ýöí ÇáÑøóåúäö ÝóÖúáñ Ãóæú áóÇ áöÃóäøó ÇáúÚóíúäó ÈóÇÞöíóÉñ Úóáóì
ãöáúßöåö æóßóÐóÇ ãóäóÇÝöÚõåõ ãóãúáõæßóÉñ áóåõ ÃóÕúáðÇ æóÊóÈúÞöíóÊõåõ
Úóáóíúåö áöãóÇ Ãóäøóåõ ãõÄúäóÉñ ãóáóßóåõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúæóÏöíÚóÉö.
(æóãóÇ ÃóÏøóÇåõ ÃóÍóÏõåõãóÇ) Ãóíú ÇáÑøóÇåöäõ æóÇáúãõÑúÊóåöäõ (ãöãøóÇ
æóÌóÈó Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö ÈöáóÇ ÃóãúÑò) Ãóíú ÈöÛóíúÑö ÃóãúÑö ÇáúÞóÇÖöí
(Ýóåõæó ÊóÈóÑøõÚñ) ÝöíãóÇ ÃóÏøóÇåõ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÞóÖóì Ïóíúäó ÛóíúÑöåö
ÈöÛóíúÑö ÃóãúÑöåö.
(æó) ãóÇ ÃóÏøóÇåõ ãöãøóÇ æóÌóÈó Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö (ÈöÃóãúÑö ÇáúÞóÇÖöí
íóÑúÌöÚõ) ÇáúãõÄóÏøöí (Èöåö) Ãóíú ÈöãóÇ ÃóÏøóÇåõ æóÞóíøóÏó ÕóÇÍöÈõ
ÇáúãöäóÍö Ýöí ãóÊúäöåö ÈöÞóæúáöåö æóíóÌúÚóáõåõ ÏóíúäðÇ Úóáóì ÇáúÂÎóÑö
æóÞóÇáó æóÍöíäóÆöÐò íóÑúÌöÚõ Úóáóíúåö æóÈöãõÌóÑøóÏö ÃóãúÑö ÇáúÞóÇÖöí
ãöäú ÛóíúÑö ÊóÕúÑöíÍò ÈöÌóÚúáöåö ÏóíúäðÇ Úóáóíúåö áóÇ íóÑúÌöÚõ ßóãóÇ Ýöí
ÇáÊøóÈúíöíäö äóÞúáðÇ Úóäú ÇáúãõÍöíØö æóÝöí ÇáäøöåóÇíóÉö äóÞúáðÇ Úóäú
ÇáÐøóÎöíÑóÉö ÝóÚóáóì åóÐóÇ áóæú ÞóíøóÏó ÇáúãõÕóäøöÝõ ßóãóÇ Ýöí
ÇáÊøóäúæöíÑö áóßóÇäó Ãóæúáóì ÊóÏóÈøóÑú (æóÚóäú ÇáúÅöãóÇãö Ãóäøóåõ áóÇ
íóÑúÌöÚõ Èöåö ÃóíúÖðÇ) Ãóíú ßóãóÇ áóÇ íóÑúÌöÚõ Èöåö ÅÐóÇ ÃóÏøóÇåõ ÈöáóÇ
ÃóãúÑö ÕóÇÍöÈöåö (Åäú ßóÇäó ÕóÇÍöÈõåõ ÍóÇÖöÑðÇ) æóÅöäú ßóÇäó ÈöÃóãúÑö
ÇáúÞóÇÖöí áöÃóäøóåõ íõãúßöäõåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó ÇáúÂãöÑõ Åáóì ÇáúÞóÇÖöí
ÝóíóÃúãõÑó ÕóÇÍöÈóåõ ÈöÐóáößó æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó íóÑúÌöÚõ Ýöí
ÇáúæóÌúåóíúäö æóåöíó ÝóÑúÚõ ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÍóÌúÑö áöÃóäøó ÇáúÞóÇÖöíó áóÇ
íóáöí ÇáúÍóÇÖöÑó æóáóÇ íõäóÝøöÐõ ÃóãúÑóåõ Úóáóíúåö Ýóáóæú äóÝøóÐó
ÃóãúÑóåõ Úóáóíúåö áóÕóÇÑó ãóÍúÌõæÑðÇ Úóáóíúåö æóáóÇ íóãúáößõ ÇáúÍóÌúÑó
ÚöäúÏóåõ æóÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó íóãúáößõ ÝóíõäóÝøöÐõ ÃóãúÑóåõ Úóáóíúåö
ßóãóÇ Ýöí ÇáÊøóÈúíöíäö ÞóÇáó ÕóÇÍöÈõ ÇáúãöäóÍö áóæú ÞóÇáó ÇáÑøóÇåöäõ
ÇáÑøóåúäõ ÛóíúÑõ åóÐóÇ æóÞóÇáó ÇáúãõÑúÊóåöäõ Èóáú åóÐóÇ åõæó ÇáøóÐöí
ÑóåóäúÊóåõ ÚöäúÏöí ÝóÇáúÞóæúáõ áöáúãõÑúÊóåöäö áöÃóäøóåõ åõæó ÇáúÞóÇÈöÖõ
æóÇáúÞóæúáõ áöáúÞóÇÈöÖö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÇÏøóÚóì ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÑóÏøóåõ
Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÍóíúËõ áóÇ íõÞúÈóáõ Þóæúáõåõ áöÃóäøó ÐóÇßó ÔóÃúäõ
ÇáúÃóãóÇäóÇÊö ÇáúÛóíúÑö
(2/590)
ÇáúãóÖúãõæäóÉö æóÇáÑøóåúäõ ãóÖúãõæäñ
Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö.
æóÝöí ÇáÊøóÊóÇÑúÎóÇäöíøóÉ æóíõÕóÏøóÞõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ Ýöí ÏóÚúæóì
ÇáúåóáóÇßö æóáóÇ íõÕóÏøóÞõ Ýöí ÏóÚúæóì ÇáÑøóÏøö.
æóÝöí ÔóÑúÍö ÇáúãóÌúãóÚö ÅÐóÇ ÇÏøóÚóì ÇáúãõÑúÊóåöäõ åóáóÇßó ÇáÑøóåúäö
æóáóãú íõÞöãú ÇáúÈóíøöäóÉó Úóáóíúåö Öóãöäóåõ ÚöäúÏóäóÇ ÓóæóÇÁñ ßóÇäó
ÇáÑøóåúäõ ãöäú ÇáúÃóãúæóÇáö ÇáÙøóÇåöÑóÉö Ãóæú ÇáúÈóÇØöäóÉö ÎöáóÇÝðÇ
áöãóÇáößò Ýöí ÇáúÈóÇØöäóÉö.
æóÝöí ÇáúÈóÒøóÇÒöíøóÉö ÒóÚóãó ÇáÑøóÇåöäõ åóáóÇßóåõ ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö
æóÓõÞõæØó ÇáÏøóíúäö æóÒóÚóãó ÇáúãõÑúÊóåöäõ Ãóäøóåõ ÑóÏøóåõ Åáóíúåö
ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖö æóåóáóßó Ýöí íóÏö ÇáÑøóÇåöäö ÝóÇáúÞóæúáõ áöáÑøóÇåöäö
ÝóÅöäú ÈóÑúåóäóÇ ÝóáöáÑøóÇåöäö ÃóíúÖðÇ æóíóÓúÞõØõ ÇáÑøóåúäõ
áöÅöËúÈóÇÊöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉó æóÅöäú ÒóÚóãó ÇáúãõÑúÊóåöäõ Ãóäøóåõ åóáóßó
Ýöí íóÏö ÇáÑøóÇåöäö ÞóÈúáó ÞóÈúÖöåö ÝóÇáúÞóæúáõ áöáúãõÑúÊóåöäö æóÅöäú
ÈóÑúåóäóÇ ÝóáöáÑøóÇåöäö áöÅöËúÈóÇÊöåö ÇáÖøóãóÇäó ÃóÐöäó áöáúãõÑúÊóåöäö
Ýöí ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáÑøóåúäö Ëõãøó åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÝóÞóÇáó ÇáÑøóÇåöäõ
åóáóßó ÈóÚúÏó ÊóÑúßö ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö æóÚóæúÏöåö áöáÑøóåúäö æóÞóÇáó
ÇáúãõÑúÊóåöäõ åóáóßó ÍóÇáó ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÝóÇáúÞóæúáõ áöáúãõÑúÊóåöäö
ÝóáóÇ íõÕóÏøóÞõ ÇáÑøóÇåöäõ Ýöí ÇáúÚóæúÏö ÅáøóÇ ÈöÍõÌøóÉò Ñóåóäó ÚóÈúÏðÇ
íõÓóÇæöí ÃóáúÝðÇ ÈöÃóáúÝò Ýóæóßøóáó ÇáúãõÑúÊóåöäó ÈöÇáúÈóíúÚö ÝóÞóÇáó
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöÚúÊõåõ ÈöäöÕúÝöåóÇ æóÞóÇáó ÇáÑøóÇåöäõ áóÇ Èóáú ãóÇÊó
ÚöäúÏóßó íóÍúáöÝõ ÇáÑøóÇåöäõ ÈöÇóááøóåö ãóÇ íóÚúáóãõ Ãóäøóåõ ÈóÇÚóåõ
æóáóÇ íóÍúáöÝõ ÈöÇóááøóåö ãóÇ ãóÇÊó ÚöäúÏóåõ ÝóÅöÐóÇ ÍóáóÝó ÓóÞóØó
ÇáÏøóíúäõ ÅáøóÇ Ãóäú íõÈóÑúåöäó Úóáóì ÇáúÈóíúÚö ÃóÐöäó ÇáÑøóÇåöäõ
áöáúãõÑúÊóåöäö Ýöí áöÈúÓö ËóæúÈò ãóÑúåõæäò íóæúãðÇ ÝóÌóÇÁó Èöåö
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãõÊóÎóÑøöÞðÇ æóÞóÇáó ÊóÎóÑøóÞó Ýöí áöÈúÓö Ðóáößó Çáúíóæúãö
æóÞóÇáó ÇáÑøóÇåöäõ ãóÇ áóÈöÓúÊõåõ Ýöí Ðóáößó Çáúíóæúãö æóáóÇ ÊóÎóÑøóÞó
Èöåö ÝóÇáúÞóæúáõ áöáÑøóÇåöäö æóÅöäú ÃóÞóÑøó ÇáÑøóÇåöäõ ÈöÇááøöÈúÓö Ýöíåö
æóáóßöäú ÞóÇáó ÊóÎóÑøóÞó ÞóÈúáó ÇááøöÈúÓö æóÈóÚúÏóåõ ÝóÇáúÞóæúáõ
áöáúãõÑúÊóåöäö æóíóÌõæÒõ áöáúãõÑúÊóåöäö ÇáÓøóÝóÑõ ÈöÇáÑøóåúäö ÅÐóÇ ßóÇäó
ÇáØøóÑöíÞõ ÂãöäðÇ æóÅöäú ßóÇäó áóåõ Íóãúáñ æóãõÄúäóÉñ ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö
ßóÇáúæóÏöíÚóÉö æóÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò áóíúÓó áóåõ Ãóäú íõÓóÇÝöÑó ÈöÇáÑøóåúäö
ÇáúæóÏöíÚóÉö ÃóíúÖðÇ ÅÐóÇ ßóÇäó áóåõ Íóãúáñ æóãõÄúäóÉñ æóÊóãóÇãõåõ Ýöí
ÇáúãöäóÍö ÝóáúíõÑóÇÌóÚú.
[ÈóÇÈ ãóÇ íóÌõæÒõ ÇÑúÊöåóÇäõåõ æóÇáÑøóåúäõ Èöåö æóãóÇ áóÇ íóÌõæÒõ]
õ áóãøóÇ ÐóßóÑó ãõÞóÏøóãóÇÊö ÇáÑøóåúäö ÔóÑóÚó Ýöí ÊóÝúÕöíáö ãóÇ íóÌõæÒõ
Ñóåúäõåõ æóãóÇ áóÇ íóÌõæÒõ ÅÐú ÇáÊøóÝúÕöíáõ ÈóÚúÏó ÇáúÅöÌúãóÇáö (áóÇ
íóÕöÍøõ Ñóåúäõ ÇáúãõÔóÇÚö æóÅöäú) æóÕúáöíøóÉñ ßóÇäó ÇáúãõÔóÇÚõ (ãöãøóÇ
áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó) ÈöÎöáóÇÝö ÇáúåöÈóÉö ÍóíúËõ íóÌõæÒõ ÝöíãóÇ
áóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÞöÓúãóÉó (Ãóæú) ßóÇäó (ãöäú ÇáÔøóÑöíßö) åóÐóÇ
ÚöäúÏóäóÇ áöÃóäøó ãõæÌöÈó ËõÈõæÊö íóÏö ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö áöáúãõÑúÊóåöäö
æóíóÏõ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö Ýöí ÇáúÌõÒúÁö ÇáÔøóÇÆöÚö áóÇ íóËúÈõÊõ áöÃóäøó
ÔóÑúØó ÇáÕøöÍøóÉö åõæó ÇáÊøóãúíöíÒõ æóáóãú íóÊóÍóÞøóÞú æóÞóÇáó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ íóÌõæÒõ ÝöíãóÇ íóÕöÍøõ Ýöíåö ÇáúÈóíúÚõ æóåõæó Þóæúáõ
ãóÇáößò æóÃóÍúãóÏó áöÃóäøó ãõæÌöÈó ÇáÑøóåúäö ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ÇáúÈóíúÚö Ýöí
ÇáÏøóíúäö æóÇáúãõÔóÇÚõ íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ ÝóíóÌõæÒõ Ñóåúäõåõ
ßóÇáúãóÞúÓõæãö.
(æóáóæú ØóÑóÃó) ÇáÔøõíõæÚõ ÈóÚúÏó ÇáöÇÑúÊöåóÇäö (ÝóÓóÏó) ÚöäúÏó
ÇáØøóÑóÝóíúäö æóÞöíáó Åäøóåõ ÈóÇØöáñ áóÇ íõÊóÚóáøóÞõ Èöåö Ðóáößó
æóáóíúÓó ÈöÕóÍöíÍò áöÃóäøó ÇáúÈóÇØöáó ãöäúåõ åõæó ÝöíãóÇ ÅÐóÇ áóãú
íóßõäú ÇáÑøóåúäõ ãóÇáðÇ Ãóæú áóãú íóßõäú ÇáúÞóÇÈöáõ Èöåö ãóÖúãõæäðÇ
æóãóÇ äóÍúäõ Ýöíåö áóíúÓó ßóÐóáößó ÈöäóÇÁð Úóáóì Ãóäøó ÇáúÞóÈúÖó ÔóÑúØõ
ÊóãóÇãö ÇáúÚóÞúÏö áóÇ ÔóÑúØõ ÌóæóÇÒöåö æóÕõæÑóÉõ ÇáÔøõíõæÚö ÇáØøóÇÑöÆö
Ãóäú íóÑúåóäó ÇáúÌóãöíÚó Ëõãøó íóÊóÝóÇÓóÎóÇ Ýöí ÇáúÈóÚúÖö æóÃóÐöäó.
(2/591)
ÇáÑøóÇåöäõ áöáúÚóÏúáö Ãóäú íóÈöíÚó
ÇáÑøóåúäó ßóíúÝó ÔóÇÁó ÝóÈóÇÚó äöÕúÝóåõ æóÅöäøóåõ íóãúäóÚõ ÈóÞóÇÁó
ÇáÑøóåúäö Ýöí ÑöæóÇíóÉö ÇáúÃóÕúáö æóåõæó ÇáÕøóÍöíÍõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúãöäóÍö
(ÎöáóÇÝðÇ áöÃóÈöí íõæÓõÝó) áöÃóäøóåõ áóÇ íóãúäóÚõ áöÃóäøó Íõßúãó
ÇáúÈóÞóÇÁö ÃóÓúåóáõ ãöäú ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö ÝóÃóÔúÈóåó ÇáúåöÈóÉó æóÅöäøóãóÇ
ÝóÓóÏó áöÃóäøó åóÐóÇ ÇáÔøõíõæÚó ÑóÇÌöÚñ Åáóì ãóÍöáøö ÇáÑøóåúäö æóãóÇ
íóÑúÌöÚõ Åáóì ãóÍöáøò ÝóÇáúÈóÞóÇÁõ ßóÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö æóÞóÏú ÞóÇáõæÇ
ÈöÇÓúÊöËúäóÇÁö ÇáúåöÈóÉö ãöäú åóÐóÇ ÇáúÃóÕúáö áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÍúÊóÇÌõ
Åáóì ÇáúÞóÈúÖö ÅáøóÇ ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö ÈöÎöáóÇÝö ÇáÑøóåúäö ÝóÅöäøó
Íõßúãóåõ ÏóæóÇãõ ÇáúÞóÈúÖö ÝóÚóáóì åóÐóÇ ÇäúÏóÝóÚó ãóÇ ÞóÇáóåõ ÃóÈõæ
ÇáúãóßóÇÑöãö ãöäú Ãóäú æóÌúåóåõ Úóáóì ãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑöåóÇ
Ãóäøó ÇáúßóáóÇãó Ýöí ãóÍöáøö ÇáÑøóåúäö ÝóÇáúÈóÞóÇÁõ æóÇáöÇÈúÊöÏóÇÁõ
Ýöíåö ÓóæóÇÁñ ßóÇáúãóÍúÑóãöíøóÉö Ýöí ÇáäøößóÇÍö æóáóÇ íóÎúÝóì Ãóäøóåõ
ãóäúÞõæÖñ ÈöÇáúåöÈóÉö ÝóÅöäøó ÇáÔøõíõæÚó ÝöíåóÇ ãóÇäöÚõ ÇÈúÊöÏóÇÁò áóÇ
ÈóÞóÇÁò ÝóÇáúæóÌúåõ ÇáúÃóáúíóÞõ ÈöÇáúãóÞóÇãö åõæó ÈóíóÇäõ ÇáúÝóÑúÞö
Èóíúäó ÇáÑøóåúäö æóÇáúåöÈóÉö ÇäúÊóåóì ÊóÏóÈøóÑú æóÇÚúáóãú Ãóäøó ãóÇ
ÞóÈöáó ÇáúÈóíúÚó ÞóÈöáó ÇáÑøóåúäó ÅáøóÇ Ýöí ÃóÑúÈóÚóÉò ÈóíúÚõ ÇáúãõÔóÇÚö
ÌóÇÆöÒñ áóÇ Ñóåúäõåõ ÈóíúÚõ ÇáúãóÔúÛõæáö ÌóÇÆöÒñ áóÇ Ñóåúäõåõ ÈóíúÚõ
ÇáúãõÊøóÕöáö ÈöÛóíúÑöåö ÌóÇÆöÒñ áóÇ Ñóåúäõåõ ÈóíúÚõ ÇáúãõÚóáøóÞö
ÚöÊúÞõåõ ÈöÔóÑúØò ÞóÈúáó æõÌõæÏöåö Ýöí ÛóíúÑö ÇáÏøóíúäö ÌóÇÆöÒñ áóÇ
Ñóåúäõåõ ßóãóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúÃóÞúØóÚö.
(æóáóÇ) íóÕöÍøõ (Ñóåúäõ ÇáËøóãóÑö Úóáóì ÇáÔøóÌóÑö ÈöÏõæäö ÇáÔøóÌóÑö
æóáóÇ) íóÕöÍøõ Ñóåúäõ (ÇáÒøóÑúÚö Ýöí ÇáúÃóÑúÖö ÈöÏõæäöåóÇ) Ãóíú ÈöÏõæäö
ÇáúÃóÑúÖö áöãóÇ ãóÑøó Ãóäøó ÇáúÞóÈúÖó ÔóÑúØñ Ýöí ÇáÑøóåúäö æóáóÇ
íõãúßöäõ ÞóÈúÖõ ÇáúãõÊøóÕöáö ÈöÛóíúÑöåö æóÍúÏóåõ ÝóÕóÇÑó Ýöí ãóÚúäóì
ÇáúãõÔóÇÚö (æóáóÇ) íóÕöÍøõ Ñóåúäõ (ÇáÔøóÌóÑö Ãóæú ÇáúÃóÑúÖö
ãóÔúÛõæáóíúäö ÈöÇáËøóãóÑö æóÇáÒøóÑúÚö) Ïõæäó ÇáËøóãóÑö æóÇáÒøóÑúÚö
áöÃóäøó ÇáöÇÊøöÕóÇáó íóÞõæãõ ÈöÇáØøóÑóÝóíúäö ÝóÕóÇÑó ÇáúÃóÕúáõ
ÇáúãóÑúåõæäõ ÅÐóÇ ßóÇäó ãõÊøóÕöáðÇ ÈöãóÇ áóíúÓó ÈöÑóåúäò áóãú íóÌõÒú
áöÃóäøóåõ áóÇ íõãúßöäõ ÞóÈúÖõ ÇáúãóÑúåõæäö æóÍúÏóåõ æóÚóäú ÇáúÅöãóÇãö
Ãóäøó Ñóåúäó ÇáúÃóÑúÖö ÈöÏõæäö ÇáÔøóÌóÑö ÌóÇÆöÒñ áöÃóäøó ÇáÔøóÌóÑó ÇÓúãñ
áöáäøóÇÈöÊö Ýóíóßõæäõ ÇÓúÊöËúäóÇÁõ ÇáúÃóÔúÌóÇÑö ÈöãóæóÇÖöÚöåóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ãóÇ ÅÐóÇ Ñóåóäó ÇáÏøóÇÑó ÈöÏõæäö ÇáúÈöäóÇÁö æóáöÃóäøó ÇáúÈöäóÇÁó ÇÓúãñ
áöáúãóÈúäöíøö ÝóíóÕöíÑõ ÑóÇåöäðÇ ÌóãöíÚó ÇáúÃóÑúÖö æóåöíó ãóÔúÛõæáóÉñ
Èöãöáúßö ÇáÑøóÇåöäö ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö.
(æóáóæú Ñóåóäó ÇáÔøóÌóÑó ÈöãóæóÇÖöÚöåóÇ) ÌóÇÒó áöÃóäøóåõ Ñóåóäó
ÇáúÃóÑúÖó ÈöãóÇ ÝöíåóÇ ãöäú ÇáÔøóÌóÑö æóÐóáößó ÌóÇÆöÒñ æóãõÌóÇæóÑóÉõ ãóÇ
áóíúÓó ÈöÑóåúäò áóÇ íóãúäóÚõ ÇáÕøöÍøóÉó æóáóæú ßóÇäó Ýöíåö ËóãóÑñ
íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáÑøóåúäö áöÃóäøóåõ ÊóÇÈöÚñ áöÇÊøöÕóÇáöåö Èöåö ÝóíóÏúÎõáõ
ÊóÈóÚðÇ ÊóÕúÍöíÍðÇ áöáúÚóÞúÏö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóíúÚö áöÃóäøó ÈóíúÚó
ÇáäøóÎöíáö ÈöÏõæäö ÇáËøóãóÑö ÌóÇÆöÒñ ÝóáóÇ ÖóÑõæÑóÉó Åáóì ÅÏúÎóÇáöåö
ãöäú ÛóíúÑö ÐößúÑöåö æóÈöÎöáóÇÝö ÇáúãóÊóÇÚö Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÍóíúËõ áóÇ
íóÏúÎõáõ Ýöí Ñóåúäö ÇáÏøóÇÑö ãöäú ÛóíúÑö ÐößúÑò áöÃóäøóåõ áóíúÓó
ÈöÊóÇÈöÚò ÈöæóÌúåò ãóÇ æóßóÐóÇ íóÏúÎõáõ ÇáÒøóÑúÚõ æóÇáÑøõØóÈóÉõ Ñóåúäó
ÇáúÃóÑúÖö æóáóÇ íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÈóíúÚö æóíóÏúÎõáõ ÇáúÈöäóÇÁõ æóÇáúÛóÑúÓõ
Ýöí Ñóåúäö ÇáúÃóÑúÖö Ãóíú áóæú ÞóÇáó ÑóåóäúÊõßó åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó Ãóæú
åóÐöåö ÇáúÞóÑúíóÉó æóÃóØúáóÞó ÇáúÞóæúáó æóáóãú íóÎõÕøó ÔóíúÆðÇ ÏóÎóáó
ÇáúÈöäóÇÁõ æóÇáúÛóÑúÓõ.
(Ãóæú) Ñóåóäó (ÇáÏøóÇÑó ÈöãóÇ ÝöíåóÇ) Ãóíú ÇáÏøóÇÑö (ÌóÇÒó) .
æóÝöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóáóæú ÇÓúÊóÍóÞøó ÈóÚúÖóåõ Åäú ßóÇäó ÇáúÈóÇÞöí
íóÌõæÒõ ÇÈúÊöÏóÇÁõ ÇáÑøóÇåöäö Úóáóíúåö æóÍúÏóåõ ÈóÞöíó ÑóåúäðÇ
ÈöÍöÕøóÊöåö æóÅöáøóÇ ÈóØóáó ßõáøõåõ áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó ÌõÚöáó ßóÃóäøóåõ
ãóÇ æóÑóÏó ÅáøóÇ Úóáóì ÇáúÈóÇÞöí æóíóãúäóÚõ ÇáÊøóÓúáöíãó ßóæúäõ
ÇáÑøóåúäö Ãóæú ãóÊóÇÚöåö Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÇáúãóÑúåõæäóÉö æóßóÐóÇ ãóÊóÇÚõåõ
Ýöí ÇáúæöÚóÇÁö ÇáúãóÑúåõæäóÉö æóíóãúäóÚõ ÊóÓúáöíãó ÇáÏøóÇÈøóÉö
ÇáúãóÑúåõæäóÉö ÇáúÍóãúáõ.
(2/592)
ÚóáóíúåóÇ ÝóáóÇ íóÊöãøõ ÍóÊøóì íõáúÞóì
ÇáúÍóãúáõ áöÃóäøóåõ ÔóÇÛöáñ áóåóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ Ñóåóäó ÇáúÍóãúáó
ÏõæäóåóÇ ÍóíúËõ íóßõæäõ ÑóåúäðÇ ÊóÇãøðÇ ÅÐóÇ ÏóÝóÚóåóÇ Åáóíúåö áöÃóäøó
ÇáÏøóÇÈøóÉó ãóÔúÛõæáóÉñ Èöåö ÝóÕóÇÑó ßóãóÇ ÅÐóÇ Ñóåóäó ãóÊóÇÚðÇ Ýöí
ÏóÇÑò Ãóæú æöÚóÇÁò Ïõæäó ÇáÏøóÇÑö æóÇáúæöÚóÇÁö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ Ñóåóäó
ÓóÑúÌðÇ Úóáóì ÏóÇÈøóÉò Ãóæú áöÌóÇãðÇ Ýöí ÑóÃúÓöåóÇ æóÏóÝóÚó ÇáÏøóÇÈøóÉó
ãóÚó ÇáÓøóÑúÌö æóÇááøöÌóÇãö ÍóíúËõ áóÇ íóßõæäõ ÑóåúäðÇ ÍóÊøóì íóäúÒöÚóåõ
ãöäúåóÇ Ëõãøó íõÓóáøöãõåõ Åáóíúåö áöÃóäøóåõ ãöäú ÊóæóÇÈöÚö ÇáÏøóÇÈøóÉö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáËøóãóÑóÉö áöáäøóÎöíáö ÍóÊøóì ÞóÇáõæÇ íóÏúÎõáõ Ýöíåö ãöäú
ÛóíúÑö ÐößúÑò.
(æóáóÇ íóÌõæÒõ Ñóåúäõ ÇáúÍõÑøö æóÇáúãõÏóÈøóÑö æóÃóãøö ÇáúæóáóÏö
æóÇáúãõßóÇÊóÈö) áöÃóäøó ãõæÌöÈó ÇáÑøóåúäö ËõÈõæÊõ íóÏö ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö
æóÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ ãöäú åóÄõáóÇÁö ãõÊóÚóÐøöÑñ áöÇÓúÊöÍúÞóÇÞöåöãú
ÇáúÍõÑøöíøóÉó ÝóÕóÇÑõæÇ ßóÇáúÍõÑøö (æóáóÇ) íóÌõæÒõ ÇáÑøóåúäõ
(ÈöÇáúÃóãóÇäóÇÊö) ßóÇáúæóÏöíÚóÉö æóÇáúÚóÇÑöíøóÉö æóÇáúãõÖóÇÑóÈóÉö
æóãóÇáö ÇáÔøóÑößóÉö áöÃóäøóåóÇ áóíúÓóÊú ÈöãóÖúãõæäóÉò (æóáóÇ) íóÌõæÒõ
ÇáÑøóåúäõ (ÈöÇáÏøóÑóßö) ÕõæÑóÊõåõ ÈóÇÚó æóÓóáøóãóåõ Åáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí
ÝóÎóÇÝó ÇáúãõÔúÊóÑöí ãöäú ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÝóÃóÎóÐó ÇáËøóãóäó ÑóåúäðÇ
ÝóåóÐóÇ ÇáÑøóåúäõ ÈóÇØöáñ æóÇáúßóÝóÇáóÉõ Èöåö ÌóÇÆöÒóÉñ æóÇáúÝóÑúÞõ
Ãóäøóåõ ÔõÑöÚó áöáöÇÓúÊöíÝóÇÁö æóáóÇ ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÅáøóÇ Ýöí ÇáúæóÇÌöÈö
ÝóáóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÅöÖóÇÝóÉó æóÇáÊøóÚúáöíÞó æóÃóãøóÇ ÇáúßóÝóÇáóÉõ
Ýóåöíó ÇáúÊöÒóÇãñ ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò æóÐóáößó íóÍúÊóãöáõåõãóÇ ßóÇáúÊöÒóÇãö
ÇáÕøóæúãö æóÇáÕøóáóÇÉö.
(æóáóÇ) íóÌõæÒõ ÇáÑøóåúäõ (ÈöãóÇ åõæó ãóÖúãõæäñ ÈöÛóíúÑöåö ßóÇáúãóÈöíÚö
Ýöí íóÏö ÇáúÈóÇÆöÚö) ÝóÅöäøóåõ ãóÖúãõæäñ ÈöÇáËøóãóäö ÍóÊøóì áóæú åóáóßó
ÐóåóÈó ÈöÇáËøóãóäö ÝóáóÇ íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúÈóÇÆöÚö ÔóíúÁñ ÝóÇáÑøóåúäõ áóÇ
íóÌõæÒõ ÅáøóÇ ÈöÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúãóÖúãõæäóÉö ÈöäóÝúÓöåóÇ ßóãóÇ ãóÑøó
æóáóÇ íóÌõæÒõ ÈöÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúãóÖúãõæäóÉö ÈöÛóíúÑöåóÇ ßóÇáÑøóåúäö
æóÅöäú åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÈöÇáúãóÈöíÚö ÐóåóÈó ÈöÛóíúÑö ÔóíúÁò áöÃóäøóåõ
áóÇ ÇÚúÊöÈóÇÑó ÈöÇáúÈóÇØöáö ÝóáóÇ íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí ÔóíúÁñ
æóÞóÇáó ÔóíúÎõ ÇáúÅöÓúáóÇãö Ãóäøóåõ ÝóÇÓöÏñ áöÃóäøó ÇáúÈóíúÚó
æóÇáÑøóåúäó ãóÇáñ æóÇáúÝóÇÓöÏõ ãõáúÍóÞñ ÈöÇáÕøóÍöíÍö ÈöÇáúÃóÍúßóÇãö.
æóÝöí ÇáúãóÈúÓõæØö Ãóäøóåõ ÌóÇÒó ÇáÑøóåúäõ Èöåö ÝóíõÖúãóäõ ÈöÇáúÃóÞóáøö
ãöäú ÞöíãóÊöåö æóãöäú ÞöíãóÉö ÇáúÚóíúäö æóÈöåö ÃóÎóÐó ÇáúÝóÞöíåõ ÃóÈõæ
ÓóÚöíÏò ÇáúÈóÑúÏóÚöíøõ æóÃóÈõæ ÇááøóíúËö Þöíáó ÇáúÃóÚúíóÇäõ ËóáóÇËóÉñ
Úóíúäñ ÛóíúÑõ ãóÖúãõæäóÉò ÃóÕúáðÇ ßóÇáúÃóãóÇäóÇÊö æóÚóíúäñ ãóÖúãõæäóÉñ
ÈöäóÝúÓöåóÇ ßóÇáúãóÛúÕõæÈö æóäóÍúæöåö æóÚóíúäñ ÛóíúÑõ ãóÖúãõæäóÉò
ÈöäóÝúÓöåóÇ Èóáú ãóÖúãõæäóÉñ ÈöÛóíúÑöåóÇ åõæó ÓõÞõæØõ ÇáËøóãóäö ÝóÕóÇÑó
åóÐóÇ áöáÊøóÓúãöíóÉö ÈöÇáúÚóíúäö ÇáúãóÖúãõæäóÉö ÈöÇáúÛóíúÑö.
(æóáóÇ) íóÌõæÒõ ÇáÑøóåúäõ (ÈöÇáúßóÝóÇáóÉö) ÈöÇáäøóÝúÓö Ãóíú áóÇ íóÌõæÒõ
Ñóåúäõ ÇáúßóÝöíáö ÔóíúÆðÇ ÚöäúÏó ÇáúãóßúÝõæáö áóåõ áöíõÓóáøöãó äóÝúÓó
ÇáúãóßúÝõæáö Èöåö Åáóíúåö áöÃóäøó ÇÓúÊöíÝóÇÁóåõ ãöäú ÇáÑøóåúäö
ãõÊóÚóÐøöÑñ.
æóÝöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö ÑóÌõáñ ÊóßóÝøóáó Úóäú ÑóÌõáò ÈöãóÇáò Ëõãøó Åäøó
ÇáúãóßúÝõæáó Úóäúåõ ÃóÚúØóì ÇáúßöÝúáó ÑóåúäðÇ ÐóßóÑó Ýöí ÇáúÃóÕúáö
Ãóäøóåõ áóæú ßóÝóáó ÈöãóÇáò ãõÄóÌøóáò Úóáóì ÇáúÃóÕöíáö ÝóÃóÚúØóÇåõ
ÇáúãóßúÝõæáõ Úóäúåõ ÑóåúäðÇ ÈöÐóáößó ÌóÇÒó ÇáÑøóåúäõ æóáóæú ßóÝóáó
ÑóÌõáñ Úóáóì Ãóäøóåõ Åäú áóãú íõæóÇÝö Èöåö Åáóì ÓóäóÉò ÝóÚóáóíúåö
ÇáúãóÇáõ ÇáøóÐöí Úóáóíúåö æóåõæó ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò Ëõãøó ÃóÚúØóÇåõ
ÇáúãóßúÝõæáó Úóäúåõ ÈöÇáúãóÇáö ÑóåúäðÇ Åáóì ÓóäóÉò ßóÇäó ÇáÑøóåúäõ
ÈóÇØöáðÇ æóßóÐóÇ áóæú ßóÇäó ÇáúßóÝöíáõ ÞóÇáó áöáØøóÇáöÈö Ýöí
ÇáúßóÝóÇáóÉö Åäú ãóÇÊó ÝõáóÇäñ æóáóãú íõÄóÏøö ÇáúãóÇáó Ýóåõæó Úóáóíøó
Ëõãøó ÃóÚúØóÇåõ ÇáúãóßúÝõæáõ Úóäúåõ ÑóåúäðÇ áóãú íóÌõÒú.
(æóáóÇ) íóÌõæÒõ ÇáÑøóåúäõ (ÈöÇáúÞöÕóÇÕö Ýöí ÇáäøóÝúÓö æóãóÇ ÏõæäóåóÇ)
ÚöäúÏó æóáöíøö ÇáúÞöÕóÇÕö áöÆóáøóÇ íóãúÊóäöÚó ÚóãøóÇ æóÌóÈó Úóáóíúåö
áöãóÇ ãóÑøó ãöäú Ãóäøó ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÇáúÞöÕóÇÕö ãöäú ÇáÑøóåúäö ÛóíúÑõ
ãõãúßöäò ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÌöäóÇíóÉö ÎóØóÃð áöÃóäøó ÇÓúÊöíÝóÇÁó ÇáúÃóÑúÔö
ãöäú ÇáÑøóåúäö ãõãúßöäñ.
(æóáóÇ ÈöÇáÔøõÝúÚóÉö) Ãóíú áóÇ íóÌõæÒõ.
(2/593)
Ñóåúäõ ÇáúÈóÇÆöÚö æóÇáúãõÔúÊóÑöí ÚöäúÏó
ÇáÔøóÝöíÚö áöíõÓóáøöãó ÇáÏøóÇÑó ÈöÇáÔøõÝúÚóÉö áöÃóäøó ÇÓúÊöíÝóÇÁó
ÇáúãóÈöíÚö ãöäú ÇáÑøóåúäö ÛóíúÑõ ãõãúßöäò ÅÐú áóæú åóáóßó ÇáúãóÈöíÚõ áóÇ
íóáúÒóãõåõ ÇáÖøóãóÇäõ.
(æóáóÇ) íóÌõæÒõ (ÈöÃõÌúÑóÉö ÇáäøóÇÆöÍóÉö Ãóæú ÇáúãõÛóäøöíóÉö) áöÃóäøó
ÇáúÅöÌóÇÑóÉó Úóáóì Ðóáößó ÈóÇØöáóÉñ ÔóÑúÚðÇ ÝóÇáÑøóåúäõ ÃóíúÖðÇ ÈóÇØöáñ
áößóæúäöåö Ýöí ãõÞóÇÈóáóÉö Úóãóáò ÛóíúÑö ÌóÇÆöÒò ÃóÕúáðÇ.
(æóáóÇ) íóÌõæÒõ Ñóåúäõ Çáúãóæúáóì ÔóíúÆðÇ (ÈöÇáúÚóÈúÏö ÇáúÌóÇäöí Ãóæú)
ÇáúÚóÈúÏö (ÇáúãóÏúíõæäö) áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ ãóÖúãõæäò Úóáóì Çáúãóæúáóì
ÝóÅöäøóåõ áóæú åóáóßó ÇáúÚóÈúÏõ áóÇ íóÌöÈõ Úóáóì Çáúãóæúáóì ÔóíúÁñ
ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÕöÍøó ÇáÑøóåúäõ Ýöí åóÐöåö ÇáÕøõæÑóÉö ÝóáöáÑøóÇåöäö Ãóäú
íóÃúÎõÐó ÇáÑøóåúäó ãöäú ÇáúãõÑúÊóåöäö ÍóÊøóì áóæú åóáóßó ÇáÑøóåúäõ Ýöí
íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö ÞóÈúáó ÇáØøóáóÈö íóåúáößõ ÈöáóÇ ÔóíúÁò ÅÐú áóÇ Íõßúãó
áöáúÈóÇØöáö ÝóíóÈúÞóì ÇáúÞóÈúÖõ ÈöÅöÐúäö ÇáúãóÇáößö.
(æóáóÇ íóÌõæÒõ áöáúãõÓúáöãö Ñóåúäõ ÇáúÎóãúÑö æóáóÇ ÇÑúÊöåóÇäõåóÇ ãöäú
ãõÓúáöãò Ãóæú Ðöãøöíøò) áöÃóäøó ÇáúãõÓúáöãó áóÇ íóãúáößõ ÇáúÅöíÝóÇÁó
ÅÐóÇ ßóÇäó ÑóÇåöäðÇ æóáóÇ íóãúáößõ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁó ÅÐóÇ ßóÇäó ãõÑúÊóåöäðÇ
æóßóÐóÇ ÇáúÍóÇáõ Ýöí ÇáúÎöäúÒöíÑö (æóáóÇ íóÖúãóäõ áóåõ) Ãóíú
áöáúãõÓúáöãö (ãõÑúÊóåöäõåóÇ) Ãóíú ãõÑúÊóåöäõ ÇáúÎóãúÑö.
(æóáóæú) æóÕúáöíøóÉñ (ÐöãøöíøðÇ) Ãóíú ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÐöãøöíøðÇ
áóãú íóÖúãóäúåóÇ ßóãóÇ áóÇ íóÖúãóäõåóÇ ÈöÇáúÛóÕúÈö ãöäúåõ áöÃóäøóåóÇ
áóíúÓóÊú ÈöãóÇáò Ýöí ÍóÞøö ÇáúãõÓúáöãö (æóíóÖúãóäõåóÇ åõæó) Ãóíú
ÇáúãõÓúáöãõ áóæú ÇÑúÊóåóäóåóÇ (ãöäú Ðöãøöíøò) Ãóíú ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáÑøóÇåöäõ
ÐöãøöíøðÇ æóÇáúãõÑúÊóåöäõ ãõÓúáöãñ Ýóåóáóßó Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö
íóÖúãóäõ ÇáúãõÓúáöãõ ÇáúÎóãúÑó áöáÐøöãøöíøö áöÃóäøóåóÇ ãóÇáñ ãõÊóÞóæøöãñ
Ýöí ÍóÞøöåö ÝóÊóÕöíÑõ ÇáúÎóãúÑõ ãóÖúãõæäóÉð Úóáóì ÇáúãõÓúáöãö
áöáÐøöãøöíøö ÈöÃóÞóáøö ãöäú ÞöíãóÊöåóÇ æóãöäú ÇáÏøóíúäö ßóãóÇ
íóÖúãóäõåóÇ ÈöÇáúÛóÕúÈö.
(æóíóÕöÍøõ) ÇáÑøóåúäõ (ÈöÇáÏøóíúäö æóáóæú) æóÕúáöíøóÉñ (ãóæúÚõæÏðÇ
ÈöÃóäú Ñóåóäó) ÔóíúÆðÇ ãöäú ÔóÎúÕò (áöíõÞúÑöÖóåõ ßóÐóÇ) ãöäú ÇáúãóÇáö
æóÚöäúÏó ÇáúÃóÆöãøóÉö ÇáËøóáóÇËóÉö áóÇ íóÕöÍøõ ÇáÑøóåúäõ Èöåö (Ýóáóæú
åóáóßó) åóÐóÇ ÇáÑøóåúäõ (Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö áóÒöãóåõ) Ãóíú
ÇáúãõÑúÊóåöäó (ÏóÝúÚõ ãóÇ æóÚóÏó) áöáÑøóÇåöäö Ãóíú Åäú Ñóåóäó
áöíõÞúÑöÖóåõ ÃóáúÝó ÏöÑúåóãò ãóËóáðÇ æóåóáóßó ÇáÑøóåúäõ Ýöí íóÏö
ÇáúãõÑúÊóåöäö ÞóÈúáó Ãóäú íõÞúÑöÖóåõ ÃóáúÝðÇ íóÌöÈõ Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö
ÊóÓúáöíãõ ÇáúÃóáúÝö ÇáúãóæúÚõæÏö Åáóì ÇáÑøóÇåöäö ÌóÈúÑðÇ áöÃóäøó
ÇáúãóæúÚõæÏó ÌõÚöáó ãóæúÌõæÏðÇ ÍõßúãðÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÍóÇÌóÉö
æóáöÃóäøóåõ ãóÞúÈõæÖñ ãöäú ÌöåóÉö ÇáÑøóÇåöäö ÇáøóÐöí íóÕöÍøõ Úóáóì
ÅÔóÇÑóÉö æõÌõæÏöåö ÝóíõÚúØóì áóåõ Íõßúãõåõ ßóÇáúãóÞúÈõæÖö Úóáóì Óóæúãö
ÇáÔøöÑóÇÁö ÝóíóÖúãóäõåõ (Åäú) ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ (ãöËúáõ ÞöíãóÊöåö) Ãóíú
ÇáÑøóåúäö (Ãóæú ÃóÞóáøó) ãöäúåóÇ ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ÃóßúËóÑó
ãöäú ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö ÝóÚóáóíúåö ÞóÏúÑõ ÞöíãóÊöåö åóÐóÇ ÅÐóÇ Óóãøóì
ÞóÏúÑó ÇáÏøóíúäö ÝóÅöäú áóãú íõÓóãøöåö ÈöÃóäú Ñóåóäóåõ Úóáóì Ãóäú
íõÚúØöíó ÔóíúÆðÇ Ýóåóáóßó Ýöí íóÏöåö íõÚúØöí ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóÇåöäó
ãóÇ ÔóÇÁó áöÃóäøóåõ ÈöÇáúåóáóÇßö ÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ ÔóíúÆðÇ Ýóíóßõæäõ
ÈóíóÇäõåõ Åáóíúåö æóÞóÇáó ãõÍóãøóÏñ áóÇ íõÕóÏøóÞõ Ýöí ÃóÞóáøö ãöäú
ÏöÑúåóãò æóÇáúãõÕóäøöÝõ áóãú íóáúÊóÝöÊú Åáóì åóÐóÇ áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ
ãõÊóÚóÇÑóÝò ßóãóÇ ÞóÇáóåõ ÃóÈõæ ÇáúãóßóÇÑöãö áóßöäú áóÇ äõÓóáøöãõ Ðóáößó
áöÃóäøó ÇáúãõÕóäøöÝó ÞóÏú ÐóßóÑó Íõßúãóåõ ÝöíãóÇ ÓóÈóÞó æóåõæó Þóæúáõåõ
æóÅöäú ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ÃóßúËóÑó ÓóÞóØó ãöäúåõ ÞóÏúÑõ ÇáúÞöíãóÉö
æóØõæáöÈó ÇáÑøóÇåöäõ ÈöÇáúÈóÇÞöí ÊóÏóÈøóÑú æóÑõæöíó Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó
ÅÐóÇ ÞóÇáó áöÛóíúÑöåö ÃóÞúÑöÖúäöí æóÎõÐú åóÐóÇ ÇáÑøóåúäó æóáóãú íõÓóãøö
ÇáúÞóÑúÖó ÝóÃóÎóÐó ÇáÑøóåúäó æóáóãú íõÞúÑöÖúåõ ÍóÊøóì ÖóÇÚó ÇáÑøóåúäõ
ÝóÚóáóíúåö ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö Ýöí ÇáÏøóíúäö ÇáúãóæúÚõæÏö ÈóÇáöÛóÉð ãóÇ
ÈóáóÛóÊú ßóÇáúãóÞúÈõæÖö Úóáóì Óóæúãö ÇáÔøöÑóÇÁö æóÝöí ÇáúÈóÒøóÇÒöíøóÉö
æóÇáúÍóÇÕöáõ Ýöí ÇáÑøóåúäö ÈöÇáÏøóíúäö.
(2/594)
ÇáúãóæúÚõæÏö Ãóäøó ÇáúãõÓúÊóÞúÑöÖó ÅÐóÇ
Óóãøóì ÔóíúÆðÇ æóÑóåóäó Èöåö åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÞóÈúáó ÇáúÅöÞúÑóÇÖö Öóãöäó
ÇáúÃóÞóáøó ãöäú ÇáúÞöíãóÉö æóãöäú ÇáúãõÓóãøóì æóÅöäú áóãú íóßõäú Óóãøóì
ÔóíúÆðÇ ÇÎúÊóáóÝó Ýöíåö ÇáúÅöãóÇãõ ÇáËøóÇäöí æóãõÍóãøóÏñ áóßöäú ÞóÏú
ÞóÑóÑúäóÇåõ äóÞúáðÇ Úóäú ÇáÊøóäúæöíÑö Ãóäøó ÇáúãóÞúÈõæÖó Úóáóì Óóæúãö
ÇáÑøóåúäö ÅÐóÇ áóãú íõÈóíøöäú ÇáúãöÞúÏóÇÑó áóíúÓó ÈöãóÖúãõæäò Ýöí
ÇáúÃóÕóÍøö ÊóÊóÈøóÚú.
(æó) íóÕöÍøõ ÇáÑøóåúäõ (ÈöÑóÃúÓö ãóÇáö ÇáÓøóáóãö æóËóãóäö ÇáÕøóÑúÝö)
ÞóÈúáó ÇáöÇÝúÊöÑóÇÞö æóáóãú íóÕöÍøó ÚöäúÏó ÒõÝóÑó æóåõæó Þóæúáõ
ÇáúÃóÆöãøóÉö ÇáËøóáóÇËóÉö áöÃóäøóåõ ÇÓúÊöÈúÏóÇáñ æóÑõÏøó ÈöÃóäøó
ÇáöÇÓúÊöÈúÏóÇáó ÃóÎúÐñ ÕõæÑóÉð æóãóÚúäðì æóÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ Ýöí ÇáÑøóåúäö
ÃóÎúÐõåõ ãóÚúäðì ÝóÅöäøó ÇáúÚóíúäó ÃóãóÇäóÉñ æóÇáúãóÖúãõæäõ åõæó
ÇáúãóÇáöíøóÉõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö (æóÈöÇáúãõÓóáøóãö Ýöíåö)
ÞóÈúáó ÇáöÇÝúÊöÑóÇÞö æóÈóÚúÏóåõ æóÚóäú ÒõÝóÑó Ýöíåö ÑöæóÇíóÊóÇäö Ëõãøó
ÃóÔóÇÑó Åáóì ãóÇ íóÙúåóÑõ Ýöíåö ÝóÇÆöÏóÉõ ÌóæóÇÒö ÇáÑøóåúäö
ÈöÇáúÃóÔúíóÇÁö ÇáúãóÐúßõæÑóÉö ÈöÇáúÝóÇÁö ÈöÞóæúáöåö (ÝóÅöäú åóáóßó)
ÇáÑøóåúäõ (Ýöí ãóÌúáöÓö ÇáúÚóÞúÏö ÞóÈúáó ÇáöÇÝúÊöÑóÇÞö ÝóÞóÏú
ÇÓúÊóæúÝóì) Ãóíú ÕóÇÑó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ (ÍõßúãðÇ) áöæõÌõæÏö
ÇáúÞóÈúÖö æóÇÊøöÍóÇÏö ÇáúÌöäúÓö ãöäú ÍóíúËõ ÇáúãóÇáöíøóÉõ ÝóíóÊöãøõ
ÇáÓøóáóãõ æóÇáÕøóÑúÝõ.
(æóÅöäú ÇÝúÊóÑóÞóÇ) Ãóíú ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóÇäö (ÞóÈúáó ÇáäøóÞúÏö) Ãóíú
ÞóÈúáó äóÞúÏö ÑóÃúÓö ÇáúãóÇáö æóËóãóäö ÇáÕøóÑúÝö (æó) ÞóÈúáó
(ÇáúåóáóÇßö) Ãóíú åóáóÇßö ÇáÑøóåúäö (ÈóØóáó ÇáúÚóÞúÏõ) ÝöíåöãóÇ áöÚóÏóãö
ÇáúÞóÈúÖö ÍóÞöíÞóÉð áóÇ ÍõßúãðÇ ÝóÅöäøó ÇáúãõÑúÊóåöäó áóãú íóÕöÑú
ÞóÇÈöÖðÇ áöÍóÞøöåö ÅáøóÇ ÈöÇáúåóáóÇßö (æóÇáÑøóåúäõ ÈöÇáúãõÓóáøóãö Ýöíåö
Ñóåúäñ ÈöÈóÏóáöåö ÅÐóÇ ÝõÓöÎó) Ãóíú áóæú ÊóÝóÇÓóÎóÇ ÇáÓøóáóãó
æóÈöÇáúãõÓúáóãö Ýöíåö Ñóåúäñ íóßõæäõ Ðóáößó ÑóåúäðÇ ÈöÑóÃúÓö ÇáúãóÇáö
ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ ÍóÊøóì íóÍúÈöÓóåõ Èöåö æóÇáúÞöíóÇÓõ Ãóäú áóÇ íóÍúÈöÓóåõ
Èöåö áöÃóäøóåõ Ïóíúäñ ÂÎóÑõ æóÌóÈó ÈöÓóÈóÈò ÂÎóÑó æóåõæó ÇáúÞóÈúÖõ
æóÇáúãõÓúáóãõ Ýöíåö æóÌóÈó ÈöÇáúÚóÞúÏö ÝóáóÇ íóßõæäõ ÇáÑøóåúäõ
ÈöÃóÍóÏöåöãóÇ ÑóåúäðÇ ÈöÇáúÂÎóÑö ßóãóÇ áóæú ßóÇäó Úóáóíúåö ÏóíúäóÇäö
ÏóÑóÇåöãõ æóÏóäóÇäöíÑõ æóÈöÃóÍóÏöåöãóÇ Ñóåúäñ ÝóÞóÖóì ÇáøóÐöí Èöåö
ÇáÑøóåúäõ Ãóæú ÃóÈúÑóÃóåõ ãöäúåõ áóíúÓó áóåõ ÍóÈúÓõåõ ÈöÇáÏøóíúäö
ÇáúÂÎóÑö æóÌúåõ ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ãóäøóåõ ÇÑúÊóåóäó áöÍóÞøöåö ÇáúæóÇÌöÈö
ÈöÓóÈóÈö ÇáúÚóÞúÏö ÇáøóÐöí ÌóÑóì ÈóíúäóåõãóÇ æóåõæó ÇáúãõÓúáóãõ Ýöíåö
ÚöäúÏó ÚóÏóãö ÇáúÝóÓúÎö æóÑóÃúÓõ ÇáúãóÇáö ÚöäúÏó ÇáúÝóÓúÎö Ýóíóßõæäõ
ãóÍúÈõæÓðÇ Èöåö áöÃóäøóåõ ÈóÏóáõåõ ÝóÞóÇãó ãóÞóÇãóåõ ÅÐú ÇáÑøóåúäõ
ÈöÇáÔøóíúÁö íóßõæäõ ÑóåúäðÇ ÈöÈóÏóáöåö ßóãóÇ ÅÐóÇ ÇÑúÊóåóäó
ÈöÇáúãóÛúÕõæÈö Ýóåóáóßó ÇáúãóÛúÕõæÈõ ÕóÇÑó ÑóåúäðÇ ÈöÞöíãóÊöåö
(æóåóáóÇßõåõ) Ãóíú åóáóÇßõ ÇáÑøóåúäö (ÈóÚúÏó ÇáúÝóÓúÎö åóáóÇßñ
ÈöÇáúÃóÕúáö) Ãóíú åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÈóÚúÏó ÇáÊøóÝóÇÓõÎö åóáóßó ÇáÑøóåúäõ
ÈöÇáúãõÓúáóãö Ýöíåö áöÃóäøóåõ Ñóåóäóåõ Èöåö æóÅöäú ßóÇäó ãóÍúÈõæÓðÇ
ÈöÛóíúÑöåö æóåõæó ÑóÃúÓõ ÇáúãóÇáö ßóãóäú ÈóÇÚó ÚóÈúÏðÇ æóÓóáøóãó
ÇáúãóÈöíÚó æóÃóÎóÐó ÈöÇáËøóãóäö ÑóåúäðÇ Ëõãøó ÊóÞóÇíóáóÇ ÇáúÈóíúÚó áóåõ
Ãóäú íóÍúÈöÓóåõ áöÃóÎúÐö ÇáúãóÈöíÚö áöÃóäøó ÇáËøóãóäó ÈóÏóáõåõ æóáóæú
åóáóßó ÇáúãóÑúåõæäõ íóåúáößõ ÈöÇáËøóãóäö.
(æóíóÕöÍøõ) ÇáÑøóåúäõ (ÈöÇáúÃóÚúíóÇäö ÇáúãóÖúãõæäóÉö ÈöäóÝúÓöåóÇ Ãóíú
ÈöÇáúãöËúáö Ãóæú ÇáúÞöíãóÉö ßóÇáúãóÛúÕõæÈö æóÇáúãóåúÑö æóÈóÏóáö
ÇáúÎõáúÚö æóÈóÏóáö ÇáÕøõáúÍö Úóäú Ïóãò ÚóãúÏò) ÝóÅöäøó åóÐöåö
ÇáúÃóÔúíóÇÁó íóÌöÈõ ÊóÓúáöíãõ ÚóíúäöåóÇ ÚöäúÏó ÞöíóÇãöåóÇ ÅÐú áóÇ
íóÌõæÒõ ÇáúÈóÏóáõ ÚöäúÏó æõÌõæÏö ÇáúÃóÕúáö æóÚöäúÏó åóáóÇßöåóÇ íóÌöÈõ
ÇáúÅöÊúíóÇäõ ÈöãöËúáöåóÇ Åäú ßóÇäó áóåóÇ ãöËúáñ æóÈöÞöíãóÊöåóÇ Åäú áóãú
íóßõäú áóåóÇ ãöËúáñ ÝóÅöÐóÇ åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÚöäúÏó ÞöíóÇãö ÇáúÚóíúäö
Ýöí íóÏö ÇáÑøóÇåöäö íõÞóÇáõ áóåõ Óóáøöãú ÇáúÚóíúäó æóÎõÐú ãöäú
ÇáúãõÑúÊóåöäö ÇáúÃóÞóáøó ãöäú ÞöíãóÉö ÇáúÚóíúäö æóãöäú ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö
áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó ãóÖúãõæäñ ÚöäúÏóäóÇ æóÅöÐóÇ åóáóßó ÇáúÚóíúäõ ÞóÈúáó
åóáóÇßö.
(2/595)
ÇáÑøóåúäö íóÕöíÑõ ÇáÑøóåúäõ ÑóåúäðÇ
ÕóÍöíÍðÇ ÈöÞöíãóÉö ÇáúÚóíúäö ÇáúãóÖúãõæäóÉö Ëõãøó ÅÐóÇ åóáóßó ÇáÑøóåúäõ
íóåúáößõ ÈöÇáúÃóÞóáøö ãöäú ÇáúÞöíãóÉö æóãöäú ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö.
(æó) íóÕöÍøõ ÇáÑøóåúäõ Èöåö È (ÈóÏóáö ÇáÕøõáúÍö Úóäú ÅäúßóÇÑò æóÅöäú)
æóÕúáöíøóÉñ (ÃóÞóÑøó ÇáúãõÏøóÚöí ÈöÚóÏóãö ÇáÏøóíúäö) ÕõæÑóÊõåõ áóæú
ÇÏøóÚóì ÑóÌõáñ Úóáóì ÑóÌõáò ÏóíúäðÇ ÃóáúÝó ÏöÑúåóãò ãóËóáðÇ ÝóÃóäúßóÑó
ÇáúãõÏøóÚóì Úóáóíúåö ÝóÕóÇáóÍóåõ Úóáóì ÎóãúÓöãöÇÆóÉò Úóáóì ÇáúÅöäúßóÇÑö
æóÃóÚúØóÇåõ ÈöåóÇ ÑóåúäðÇ íõÓóÇæöí ÎóãúÓóãöÇÆóÉò Ýóåóáóßó ÇáÑøóåúäõ
ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö Ëõãøó ÊóÕóÇÏóÞóÇ Ãóäú áóÇ Ïóíúäó Úóáóíúåö ÝóÅöäøó
ÇáúãõÑúÊóåöäó íóÖúãóäõ ÞöíãóÊóåõ ÎóãúÓóãöÇÆóÉò áöáÑøóÇåöäö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÇáÙøóÇåöÑö æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó ÎöáóÇÝõåõ Ãóíú áóíúÓó Úóáóíúåö Ãóäú
íóÑõÏøó ÔóíúÆðÇ.
(æóáóæú Ñóåóäó ÇáúÃóÈõ áöÏóíúäöåö ÚóÈúÏó ØöÝúáöåö ÌóÇÒó) áöÃóäøóåõ
íóãúáößõ ÅíÏóÇÚóåõ æóåóÐóÇ ÃóäóÙóÑõ ãöäúåõ Ýöí ÍóÞøö ÇáÕøóÈöíøö
áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ åóáóßó íóåúáößõ ãóÖúãõæäðÇ ÇáúæóÏöíÚóÉõ ÃóãóÇäóÉñ æóáóæú
ßóÇäó ÇáúæóáóÏõ ßóÈöíÑðÇ áóÇ íóÌõæÒõ áöáúÃóÈö Ãóäú íóÑúåóäó ãóÇáóåõ
ÈöÏóíúäò Úóáóì äóÝúÓöåö ÅáøóÇ ÈöÅöÐúäöåö.
(æóßóÐóÇ ÇáúæóÕöíøõ) Ãóíú ÇáúæóÕöíøõ ãöËúáõ ÇáúÃóÈö Ýöí ÇáúÍõßúãö
ÇáúãóÐúßõæÑö æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó æóÒõÝóÑó ÃóäøóåõãóÇ áóÇ íóãúáößóÇäö
Ðóáößó æóåõæó ÇáúÞöíóÇÓõ áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó ÅíÝóÇÁñ ÍõßúãðÇ ÝóáóÇ
íóãúáößóÇäö ßóÇáúÅöíÝóÇÁö ÍóÞöíÞóÉð æóÌúåõ ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ãóäøó Ýöí
ÍóÞöíÞóÉö ÇáúÅöíÝóÇÁö ÅÒóÇáóÉó ãöáúßö ÇáÕøóÛöíÑö ãöäú ÛóíúÑö ÚöæóÖò
íõÞóÇÈöáõåõ Ýöí ÇáúÍóÇáö æóÇáÑøóåúäõ ÍöÝúÙõ ãóÇáö ÇáÕøóÛöíÑö Ýöí
ÇáúÍóÇáö ãóÚó ÈóÞóÇÁö ãöáúßöåö Ýöíåö (ÝóÅöäú åóáóßó) ÇáúÚóÈúÏõ ÇáÑøóåúäõ
(áóÒöãóåõãóÇ) Ãóíú ÇáúÃóÈó æóÇáúæóÕöíøó (ãöËúáõ ãóÇ ÓóÞóØó Èöåö) Ãóíú
ÈöÇáÑøóåúäö (ãöäú ÏóíúäöåöãóÇ) Ãóíú ãöäú Ïóíúäö ÇáúÃóÈö æóÇáúæóÕöíøö
æóáóÇ íóÖúãóäóÇäö ÇáúÝóÖúáó Åäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö ÃóßúËóÑó ãöäú
ÇáÏøóíúäö áöÃóäøóåõ ÃóãóÇäóÉñ ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö æóáóåõãóÇ æöáóÇíóÉõ
ÇáúÅöíÏóÇÚö æóÐóßóÑó ÇáÊøõãõÑúÊóÇÔöíøõ Ãóäøó ÞöíãóÉó ÇáÑøóåúäö ÅÐóÇ
ßóÇäóÊú ÃóßúËóÑó ãöäú ÇáÏøóíúäö íóÖúãóäõ ÇáúÃóÈõ ÈöÞóÏúÑö ÇáÏøóíúäö
æóÇáúæóÕöíøõ ÈöÞóÏúÑö ÇáúÞöíãóÉö áöÃóäøó áöáúÃóÈö Ãóäú íóäúÊóÝöÚó
ÈöãóÇáö ÇáÕøóÈöíøö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæóÕöíøö.
æóÝöí ÇáÐøóÎöíÑóÉö ÇáÊøóÓúæöíóÉõ ÈóíúäóåõãóÇ Ýöí ÇáúÍõßúãö æóÞóÇáó áóÇ
íóÖúãóäóÇäö ÇáúÝóÖúáó áöãóÇ ãóÑøó ãöäú Ãóäøóåõ ÃóãóÇäóÉñ æóßóÐóÇ áóæú
ÓóáøóØóÇ ÇáúãõÑúÊóåöäó Úóáóì ÇáúÈóíúÚö áöÃóäøóåõ ãõæóßøóáñ Úóáóì
ÈóíúÚöåö æóåõãóÇ íóãúáößóÇäöåö.
(æóáóæú Ñóåóäóåõ) Ãóíú ãóÊóÇÚó ÇáÕøóÛöíÑö (ÇáúÃóÈõ ãöäú äóÝúÓöåö Ãóæú
ãöäú ÇÈúäò ÂÎóÑó ÕóÛöíÑò áóåõ) Ãóíú áöáúÃóÈö (Ãóæú ãöäú ÚóÈúÏò áóåõ)
Ãóíú áöáúÃóÈö (ÊóÇÌöÑò áóÇ Ïóíúäó Úóáóíúåö ÕóÍøó) áöÃóäøó ÇáúÃóÈó
áöæõÝõæÑö ÔóÝóÞóÊöåö äóÒóáó ãóäúÒöáóÉó ÔóÎúÕóíúäö æóÃõÞöíãóÊú
ÚöÈóÇÑóÊõåõ ãóÞóÇãó ÚöÈóÇÑóÊóíúäö Ýöí åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏö ßóãóÇ Ýöí ÈóíúÚöåö
ãóÇáó ÇáÕøóÛöíÑö ãöäú äóÝúÓöåö ÝóÊóæóáøóì ØóÑóÝóíú ÇáúÚóÞúÏö (ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúæóÕöíøö) Ãóíú áóæú ÇÑúÊóåóäóåõ ÇáúæóÕöíøõ ãöäú äóÝúÓöåö Ãóæú ãöäú
åóÐóíúäö Ãóæú Ñóåóäó ÚóíúäðÇ áóåõ ãöäú ÇáúíóÊöíãö ÈöÍóÞøò áöáúíóÊöíãö
Úóáóíúåö áóãú íóÌõÒú áöÃóäøóåõ æóßöíáñ ãóÍúÖñ æóÇáúæóÇÍöÏõ áóÇ
íóÊóæóáøóì ØóÑóÝóíú ÇáúÚóÞúÏö Ýöí ÇáÑøóåúäö ßóãóÇ áóÇ íóÊóæóáøóÇåõãóÇ
Ýöí ÇáúÈóíúÚö æóåõæó ÞóÇÕöÑõ ÇáÔøóÝóÞóÉö æóáóÇ íóÚúÏöáõ Úóäú
ÇáúÍóÞöíÞóÉö Ýöí ÍóÞøöåö ÅáúÍóÇÞðÇ áóåõ ÈöÇáúÃóÈö æóÇáÑøóåúäö ãöäú
ÇÈúäöåö ÇáÕøóÛöíÑö æóãöäú ÚóÈúÏöåö ÇáÊøóÇÌöÑö ÇáøóÐöí áóíúÓó Úóáóíúåö
Ïóíúäñ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÑøóåúäö ãöäú äóÝúÓöåö Ãóíú ÇáúæóÕöíøö ÈöÎöáóÇÝö
ÇÈúäöåö ÇáúßóÈöíÑö æóÃóÈöíåö Ãóíú ÃóÈö ÇáúæóÕöíøö æóÚóÈúÏöåö ÇáøóÐöí
Úóáóíúåö Ïóíúäñ áöÃóäøóåõ áóÇ æöáóÇíóÉó áóåõ Úóáóíúåöãú ÈöÎöáóÇÝö
Çáúæóßöíáö ÈöÇáúÈóíúÚö ÅÐóÇ ÈóÇÚó ãöäú åóÄõáóÇÁö áöÃóäøóåõ ãõÊøóåóãñ
Ýöíåö æóáóÇ ÊõåúãóÉó Ýöí ÇáÑøóåúäö áöÃóäøó áóåõ ÍõßúãðÇ æóÇÍöÏðÇ.
(æóÅöäú ÇÓúÊóÏóÇäó ÇáúæóÕöíøõ áöáúíóÊöíãö Ýöí ßöÓúæóÊöåö Ãóæú ØóÚóÇãöåö
æóÑóåóäó Èöåö ãóÊóÇÚóåõ) Ãóíú ãóÊóÇÚó ÇáúíóÊöíãö (ÕóÍøó) áöÃóäøó
ÇáöÇÓúÊöÏóÇäóÉó ÌóÇÆöÒóÉñ áöáúÍóÇÌóÉö æóÇáÑøóåúäó.
(2/596)
íóÞóÚõ ÅíÝóÇÁð áöáúÍóÞøö ÝóíóÌõæÒõ
æóßóÐóáößó áóæú ÇÊøóÌóÑó áöáúíóÊöíãö ÝóÇÑúÊóåóäó Ãóæú Ñóåóäó áöÃóäøó
ÇáúÃóæúáóì áöáúæóÕöíøö ÇáÊøöÌóÇÑóÉõ ÊóËúãöíÑðÇ áöãóÇ áóåõ æóáóÇ íóÌöÏõ
ÈõÏøðÇ ãöäú ÇáöÇÑúÊöåóÇäö æóÇáÑøóåúäö áöÃóäøóåõ ÅíÝóÇÁñ æóÇÓúÊöíÝóÇÁñ
(æóáóíúÓó áöáØøöÝúáö ÅÐóÇ ÈóáóÛó äóÞúÖõ ÇáÑøóåúäö Ýöí ÔóíúÁò ãöäú Ðóáößó
ãóÇ áóãú íóÞúÖö ÇáÏøóíúäó) áöæõÞõæÚöåö áóÇÒöãðÇ ãöäú ÌóÇäöÈöåö æóáóæú
ßóÇäó ÇáúÃóÈõ Ñóåóäóåõ ÝóÞóÖóÇÁõ ÇáöÇÈúäö ÑóÌóÚó Èöåö Ýöí ãóÇáö ÇáúÃóÈö
áöÃóäøóåõ ãõÖúØóÑøñ Ýöíåö áöÍóÇÌóÊöåö Åáóì ÅÍúíóÇÁö ãöáúßöåö ÝóÃóÔúÈóåó
ãõÚöíÑó ÇáÑøóåúäö æóßóÐóáößó ÅÐóÇ åóáóßó ÞóÈúáó Ãóäú íóÝúÊóßøóåõ ÇáúÃóÈõ
íóÕöíÑõ ÞóÇÖöíðÇ Ïóíúäóåõ ÈöãóÇáöåö Ýóáóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó Úóáóíúåö.
(æóáóæú Ñóåóäó ÔóíúÆðÇ ÈöËóãóäö ÚóÈúÏò ÝóÙóåóÑó) ÇáúÚóÈúÏõ (ÍõÑøðÇ Ãóæú
ÈöËóãóäö Îóáøò ÝóÙóåóÑó) ÇáúÎóáøõ (ÎóãúÑðÇ Ãóæú ÈöËóãóäö ÐóßöíøóÉò
ÝóÙóåóÑóÊú ãóíúÊóÉð ÝóÇáÑøóåúäõ ãóÖúãõæäñ) áöÃóäøóåõ Ñóåóäóåõ ÈöÏóíúäò
æóÇÌöÈò ÙóÇåöÑðÇ æóåõæó ßóÇÝò áöÃóäøóåõ ÂßóÏõ ãöäú ÇáÏøóíúäö
ÇáúãóæúÚõæÏö.
(æóÌóÇÒó Ñóåúäõ ÇáÐøóåóÈö æóÇáúÝöÖøóÉö æóßõáøö ãóßöíáò æóãóæúÒõæäò)
áöÃóäøóåõ íóÊóÍóÞøóÞõ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ ãöäúåõ ÝóßóÇäó ãóÍöáøðÇ áöáÑøóåúäö
(ÝóÅöäú ÑõåöäóÊú ÈöÌöäúÓöåóÇ ÝóåóáóÇßõåóÇ ÈöãöËúáöåóÇ ãöäú ÇáÏøóíúäö
æóáóÇ ÚöÈúÑóÉó áöáúÌóæúÏóÉö) áöÃóäøóåóÇ ÓóÇÞöØóÉõ ÇáöÇÚúÊöÈóÇÑö ÚöäúÏó
ÇáúãõÞóÇÈóáóÉö ÈöÇáúÌöäúÓö Ýöí ÇáúÃóãúæóÇáö ÇáÑøöÈóæöíøóÉö æóåóÐóÇ
ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö ÝóÅöäøó ÚöäúÏóåõ íóÕöíÑõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÇáúæóÒúäö Ïõæäó ÇáúÞöíãóÉö (æóÚöäúÏóåõãóÇ åóáóÇßõåóÇ ÈöÞöíãóÊöåóÇ Åäú
ÎóÇáóÝóÊú æóÒúäóåóÇ ÝóíóÖúãóäõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö æóíóÌúÚóáõ ÑóåúäðÇ
ãóßóÇäó ÇáúåóÇáößö) ÞóÇáõæÇ æóÚöäúÏóåõãóÇ Åäú áóãú íóßõäú Ýöí ÇÚúÊöÈóÇÑö
ÇáúæóÒúäö ÅÖúÑóÇÑðÇ ÈöÃóÍóÏöåöãóÇ ÈöÃóäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö
ãöËúáó æóÒúäöåö Ãóíú íóßõæäõ åóáóÇßõåóÇ ÈöãöËúáöåóÇ ãöäú ÇáÏøóíúäö
ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö æóÅöäú ßóÇäó Ýöíåö ÅáúÍóÇÞõ ÖóÑóÑò ÈöÃóÍóÏöåöãóÇ
ÈöÃóäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ ÃóßúËóÑó ãöäú æóÒúäöåö Ãóæú ÃóÞóáøó Öóãöäó
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÞöíãóÊóåõ ãöäú ÎöáóÇÝö ÌöäúÓöåö Ëõãøó íóÌúÚóáõ ãóÇ Öóãöäó
ÑóåúäðÇ ãóßóÇäóåõ æóíóßõæäõ Ïóíúäõåõ Úóáóì ÍóÇáöåö áöÃóäøóåõ áóÇ æóÌúåó
Åáóì ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÈöÇáúæóÒúäö áöãóÇ Ýöíåö ãöäú ÇáÖøóÑóÑö
ÈöÇáúãõÑúÊóåöäö æóáóÇ Åáóì ÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÞöíãóÉö áöÃóäøóåõ íõÄóÏøöí Åáóì
ÇáÑøöÈóÇ ÝóÕöÑúäóÇ Åáóì ÇáÊøóÖúãöíäö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö áöíóäúÊóÞöÖó
ÇáúÞóÈúÖó æóíõÌúÚóáõ ãóßóÇäóåõ Ëõãøó íóÊóãóáøóßõåõ.
æóÝöí ÇáäøöåóÇíóÉö æóÇáÊøóÈúíöíäö ÊóÝúÕöíáñ ÝóáúíõÑóÇÌöÚúåõãóÇ.
(æóãóäú ÔóÑóì) ÔóíúÆðÇ (Úóáóì Ãóäú íõÚúØóì ÈöÇáËøóãóäö ÑóåúäðÇ
ÈöÚóíúäöåö Ãóæú ßóÝöíáðÇ ÈöÚóíúäöåö ÕóÍøó ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ) áöÃóäøóåõ
ÔóÑúØñ ãõáóÇÆöãñ áöáúÚóÞúÏö ÅÐú ÇáÑøóåúäõ æóÇáúßóÝóÇáóÉõ áöáöÇÓúÊöíËóÇÞö
æóåõæó íõáóÇÆöãõ ÇáúæõÌõæÈó æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö áóÇ íóÌõæÒõ áößóæúäöåö
ÕóÝúÞóÉð Ýöí ÕóÝúÞóÉò æóåöíó ãóäúåöíøñ ÚóäúåóÇ æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáÑøóåúäõ
Ãóæú ÇáúßóÝöíáõ ÛóÇÆöÈðÇ íóÝõæÊõ ãóÚúäóì ÇáöÇÓúÊöíËóÇÞö áöÃóäøó
ÇáúãõÔúÊóÑöíó ÑõÈøóãóÇ íóÑúåóäõ ÔóíúÆðÇ ÍóÞöíÑðÇ Ãóæú íõÚúØöí ßóÝöíáðÇ
ÝóÞöíÑðÇ áóÇ íõÚóÏøõ ãöäú ÇáöÇÓúÊöíËóÇÞö ÝóíóÈúÞóì ÇáúÚóÞúÏõ ÈöÔóÑúØò
ÛóíúÑö ãõáóÇÆöãò ÝóíõÝúÓöÏõåõ ÞöíóÇÓðÇ æóÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ ÃóãøóÇ áóæú ßóÇäó
ÇáúßóÝöíáõ ÛóÇÆöÈðÇ ÝóÍóÖóÑó Ýöí ÇáúãóÌúáöÓö æóÞóÈöáó ÕóÍøó æóßóÐóÇ áóæú
áóãú íóßõäú ÇáÑøóåúäõ ãõÚóíøóäðÇ ÝóÇÊøóÝóÞóÇ Úóáóì ÊóÚúíöíäö ÇáÑøóåúäö
Ýöí ÇáúãóÌúáöÓö Ãóæú äóÞúÏö ÇáúãõÔúÊóÑöí ÇáËøóãóäó ÍóÇáðÇ ÌóÇÒó æóÈóÚúÏó
ÇáúãóÌúáöÓö áóÇ íóÌõæÒõ (ÝóÅöäú ÇãúÊóäóÚó) ÇáúãõÔúÊóÑöí (Úóäú
ÅÚúØóÇÆöåö) Ãóíú ÅÚúØóÇÁö ÇáÑøóåúäö (áóÇ íõÌúÈóÑõ) ÇáúãõÔúÊóÑöí Úóáóì
ÅÚúØóÇÆöåö ÚöäúÏóäóÇ áöÃóäøó ÚóÞúÏó ÇáÑøóåúäö ÊóÈóÑøõÚñ æóáóÇ ÌóÈúÑó
Úóáóì ÇáÊøóÈóÑøõÚóÇÊö æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ íõÌúÈóÑõ Úóáóíúåö áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó
ÕóÇÑó ÈöÇáÔøóÑúØö ÍóÞøðÇ ãöäú ÍõÞõæÞöåö ßóÇáúæóßóÇáóÉö ÇáúãóÔúÑõæØóÉö
Ýöí ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö ÝóíóáúÒóãõ ÇáÑøóåúäõ ÈöáõÒõæãöåö (æó) íóËúÈõÊõ
(áöáúÈóÇÆöÚö) ÇáúÎöíóÇÑõ Åäú ÔóÇÁó (ÝóÓóÎó ÇáúÈóíúÚó) .
(2/597)
Åäú ÃóÈóì Úóäú ÚóØóÇÁö ÇáÑøóåúäö æóÅöäú
ÔóÇÁó ÊóÑóßó ÇáÑøóåúäó áöÃóäøóåõ æóÕúÝñ ãóÑúÛõæÈñ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö æóãóÇ
ÑóÖöíó ÅáøóÇ Èöåö ÝóíóÊóÎóíøóÑõ ÈöÝóæóÇÊöåö (ÅáøóÇ Åäú ÏóÝóÚó)
ÇáúãõÔúÊóÑöí (ÇáËøóãóäó ÍóÇáðÇ) ÝóÍöíäóÆöÐò áóÇ íóÝúÓóÎõåõ áöÍõÕõæáö
ÇáúãóÞúÕõæÏö æóåõæó ÇáúÅöËúãóÇÑõ Ýöí ÇáúÚõÞõæÏö (Ãóæú) ÏóÝúÚö (ÞöíãóÉö
ÇáÑøóåúäö ÑóåúäðÇ) áöÃóäøó íóÏó ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÊóËúÈõÊõ Úóáóì ÇáúãóÚúäóì
æóåõæó ÇáúÞöíãóÉõ (æóãöäú ÔóÑóì ÔóíúÆðÇ æóÞóÇáó) ÇáúãõÔúÊóÑöí
(áöÈóÇÆöÚöåö ÃóãúÓößú åóÐóÇ) ÇáËøóæúÈó ãóËóáðÇ (ÍóÊøóì ÃõÚúØöíóßó
ÇáËøóãóäó Ýóåõæó) Ãóíú ÇáËøóæúÈõ (Ñóåúäñ) ÚöäúÏó ÇáØøóÑóÝóíúäö (æóÚöäúÏó
ÃóÈöí íõæÓõÝó æóÏöíÚóÉñ) áóÇ Ñóåúäñ æóåõæó Þóæúáõ ÒõÝóÑó æóÇáúÃóÆöãøóÉö
ÇáËøóáóÇËóÉö áöÃóäøó Þóæúáóåõ ÃóãúÓößú íóÍúÊóãöáõ ÇáúÃóãúÑóíúäö
ÇáÑøóåúäó æóÇáúÅöíÏóÇÚó áöÃóäøóåõ ÃóÞóáøõ æóÃóÏúæóäõ ãöäú ÇáÑøóåúäö
ÝóíõÞúÖóì ÈöËõÈõæÊöåö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÞóÇáó ÃóãúÓößú ÈöÏóíúäöß Ãóæú
ÈöãóÇáöß Úóáóíøó áöÃóäøóåõ áóãøóÇ ÞóÇÈóáóåõ ÈöÇáÏøóíúäö ÝóÞóÏú Úóíøóäó
ÌöåóÉó ÇáÑøóåúäö æóáóäóÇ Ãóäøóåõ ÃóÊóì ÈöãóÇ íõäóÈøöÆõ Úóäú ãóÚúäóì
ÇáÑøóåúäö æóåõæó ÇáúÍóÈúÓõ Åáóì ÅíÝóÇÁö ÇáËøóãóäö ÝóÇáúÚöÈúÑóÉõ Ýöí
ÇáúÚõÞõæÏö áöáúãóÚóÇäöí ÃóáøóÇ íõÑóì Ãóäøóåõ áóæú ÞóÇáó ãóáøóßúÊõß åóÐóÇ
ÈößóÐóÇ íóßõæäõ ÈóíúÚðÇ áöáÊøóÕúÑöíÍö ÈöãõæÌöÈö ÇáúÈóíúÚö ßóÃóäøóåõ
ÞóÇáó ÈöÚúÊõß ÈößóÐóÇ æóáóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó Ãóäú íóßõæäó Ðóáößó ÇáËøóæúÈõ
åõæó ÇáúãõÔúÊóÑóì Ãóæú áóãú íóßõäú ÈóÚúÏó Åäú ßóÇäó ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖö
áöÃóäøó ÇáúãóÈöíÚó ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖö íóÕúáõÍõ Ãóäú íóßõæäó ÑóåúäðÇ
ÈöËóãóäöåö ÍóÊøóì íóËúÈõÊó Ýöíåö Íõßúãõ ÇáÑøóåúäö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ
ßóÇäó ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö áöÃóäøóåõ ãóÍúÈõæÓñ ÈöÇáËøóãóäö æóÖóãóÇäõåõ
íõÎóÇáöÝõ ÒóãóÇäó ÇáÑøóåúäö ÝóáóÇ íóßõæäõ ãóÖúãõæäðÇ ÈöÖóãóÇäóíúäö
ãõÎúÊóáöÝóíúäö áöÇÓúÊöÍóÇáóÉö ÇÌúÊöãóÇÚöåöãóÇ ÍóÊøóì áóæú ÞóÇáó áóåõ
ÃóãúÓößú ÇáúãóÈöíÚó ÍóÊøóì ÃõÚúØöíóß ÇáËøóãóäó ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö Ýóåóáóßó
ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÈóíúÚõ ßóãóÇ Ýöí ÇáÊøóÈúíöíäö.
(æóáóæú Ñóåóäó ÚóÈúÏóíúäö ÈöÃóáúÝò ÝóáóíúÓó áóåõ ÃóÎúÐõ ÃóÍóÏöåöãóÇ
ÈöÞóÖóÇÁö ÍöÕøóÊöåö) Ãóíú ÍöÕøóÉö ÃóÍóÏöåöãóÇ ãöäú ÇáúÃóáúÝö
(ßóÇáúÈóíúÚö) áöÃóäøó ÇáúãóÌúãõæÚó ãóÍúÈõæÓñ Èößõáøö ÇáÏøóíúäö Ýóíóßõæäõ
ÇáúÌóãöíÚõ ãóÍúÈõæÓðÇ Èößõáøö ÌõÒúÁò ãöäú ÃóÌúÒóÇÁö ÇáÏøóíúäö ÊóÍúÕöíáðÇ
áöáúãóÞúÕõæÏö æóåõæó ÇáúãõÈóÇáóÛóÉõ Ýöí ÇáúÍóãúáö Úóáóì ÇáúÅöíÝóÇÁö
ÝóÕóÇÑó ßóÇáúÈóíúÚö Ýöí íóÏö ÇáúÈóÇÆöÚö ÝóÅöäú Óóãøóì áößõáøö æóÇÍöÏò
ãöäú ÃóÚúíóÇäö ÇáÑøóåúäö ÔóíúÆðÇ ãöäú ÇáúãóÇáö ÇáøóÐöí Ñóåóäóåõ
ÝóßóÐóáößó ÇáúÌóæóÇÈõ Ýöí ÑöæóÇíóÉö ÇáúÃóÕúáö.
æóÝöí ÇáÒøöíóÇÏóÇÊö áóåõ Ãóäú íóÞúÈöÖóåõ ÅÐóÇ ÇÏøóÚóì ãóÇ Óóãøóì áóåõ
æóÌúåõ ÇáúÃóæøóáö Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó ãõÊøóÍöÏñ áóÇ íóÊóÝóÑøóÞõ ÈöÊóÝúÑöíÞö
ÇáÊøóÓúãöíóÉö ßóãóÇ Ýöí ÇáúãóÈöíÚö æóæóÌúåõ ÇáËøóÇäöí Ãóäøóåõ áóÇ
ÍóÇÌóÉó Åáóì ÇáöÇÊøöÍóÇÏö áöÃóäøó ÃóÍóÏó ÇáúÚóÞúÏóíúäö áóÇ íóÕöíÑõ
ãóÔúÑõæØðÇ Ýöí ÇáúÂÎóÑö ÃóáøóÇ íõÑóì Ãóäøóåõ áóæú ÞóÈöáó ÇáÑøóåúäó Ýöí
ÃóÍóÏöåöãóÇ ÌóÇÒó ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóíúÚö.
(æóáóæú Ñóåóäó) ÑóÌõáñ (ÚóíúäðÇ ÚöäúÏó ÑóÌõáóíúäö) ÈöÏóíúäò áößõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Úóáóíúåö ÓóæóÇÁñ ßóÇäóÇ ÔóÑöíßóíúäö Ýöí ÇáÏøóíúäö Ãóæú
áóãú íóßõæäóÇ ÔóÑöíßóíúäö Ýöíåö (ÕóÍøó) ÇáÑøóåúäõ (æóßõáøõåóÇ) Ãóíú
ßõáøõ ÇáúÚóíúäö (Ñóåúäñ áößõáøö) æóÇÍöÏò (ãöäúåõãóÇ) Ãóíú ãöäú
ÇáÑøóÌõáóíúäö áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó ÃõÖöíÝó Åáóì ÌóãöíÚö ÇáúÚóíúäö ÕóÝúÞóÉð
æóÇÍöÏóÉð æóáóÇ ÔõíõæÚó Ýöí ÇáÑøóåúäö æóãõæÌöÈõåõ ÕóíúÑõæÑóÊõåõ
ãõÍúÊóÓöÈðÇ ÈöÇáÏøöíäö æóåóÐóÇ ÇáúÍóÈúÓõ ãöãøóÇ áóÇ íóÞúÈóáõ ÇáúæóÕúÝó
ÈöÇáÊøóÌóÒøöí ÝóÕóÇÑó ãóÍúÈõæÓðÇ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúåöÈóÉö ãöäú ÑóÌõáóíúäö ÍóÊøóì áóÇ íóÌõæÒõ ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö áöÃóäøó
ÇáúÚóíúäó ÊóäúÞóÓöãõ ÚóáóíúåöãóÇ ÝóíóËúÈõÊõ ÇáÔøõíõæÚõ ÖóÑõæÑóÉð
(æóÇáúãóÖúãõæäõ Úóáóì ßõáøö) æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ (ÍöÕøóÉó Ïóíúäöåö)
áöÃóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ íóÕöíÑõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ ÈöÇáúåóáóÇßö ÅÐú
áóíúÓó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöÃóæúáóì ãöäú ÇáúÂÎóÑö.
(2/598)
ÝóíóäúÞóÓöãõ ÚóáóíúåöãóÇ áöÃóäøó
ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁó ãöãøóÇ íóÞúÈóáõ ÇáÊøóÌóÒøõÄó (ÝóÅöäú ÊóåóÇíóÃó) Ãóíú
ÇáúãõÑúÊóåöäóÇäö (Ýöí ÍöÝúÙöåóÇ) Ãóíú ÇáúÚóíúäö ÇáúãóÑúåõæäóÉö (Ýóßõáøõ)
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ (Ýöí äóæúÈóÊöåö ßóÇáúÚóÏúáö) ÇáøóÐöí æõÖöÚó ÚöäúÏóåõ
ÇáÑøóåúäõ (Ýöí ÍóÞøö ÇáúÂÎóÑö) æóÝöíåö ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó ÇÑúÊöåóÇäó
ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈóÇÞò ãóÇ áóãú íóÕöáú ÇáÑøóåúäõ Åáóì ÇáÑøóÇåöäö
ßóãóÇ Ýöí ÇáúÚöäóÇíóÉö æóÝöí ÇáÊøóÈúíöíäö åóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÝöíãóÇ áóÇ
íóÊóÌóÒøóÃõ ÝóÙóÇåöÑñ æóÅöäú ßóÇäó ãöãøóÇ íóÊóÌóÒøóÃõ æóÌóÈó Ãóäú
íóÍúÈöÓó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÇáäøöÕúÝó ÝóÅöäú ÏóÝóÚó ÃóÍóÏõåõãóÇ
ßõáøóåõ Åáóì ÇáúÂÎóÑö æóÌóÈó Ãóäú íóÖúãóäó ÇáÏøóÇÝöÚõ ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö
ÎöáóÇÝðÇ áóåõãóÇ (ÝóÅöäú ÞóÖóì) ÇáÑøóÇåöäõ (Ïóíúäó ÃóÍóÏöåöãóÇ) Ãóíú
ÃóÍóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäóíúäö Ïõæäó ÇáúÂÎóÑö (ÝóßõáøõåóÇ) Ãóíú ßõáøõ
ÇáúÚóíúäö (Ñóåúäñ ÚöäúÏó ÇáúÂÎóÑö) áöÃóäøó ÌóãöíÚó ÇáúÚóíúäö Ñóåúäñ Ýöí
íóÏö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãöäú ÛóíúÑö ÊóÝóÑøõÞò Úóáóì ãóÇ ÐõßöÑó
ÂäöÝðÇ.
(æóáóæú Ñóåóäó ÇËúäóÇäö ãöäú æóÇÍöÏò ÕóÍøó æóáóåõ) Ãóíú áöáúæóÇÍöÏö
(Ãóäú íõãúÓößóåõ) Ãóíú ÇáÑøóåúäó (ÍóÊøóì íóÓúÊóæúÝöíó ÌóãöíÚó ÍóÞøöåö
ãöäúåõãóÇ) áöÃóäøó ÞóÈúÖó ÇáÑøóåúäö íóÍúÕõáõ Ýöí Çáúßõáøö ãöäú ÛóíúÑö
ÔõíõæÚò ÝóÕóÇÑó äóÙöíÑó ÇáúÈóÇÆöÚö æóåõãóÇ äóÙöíÑõ ÇáúãõÔúÊóÑöíóíúäö.
(æóáóæú ÇÏøóÚóì ßõáøñ ãöäú ÇËúäóíúäö Ãóäøó åóÐóÇ Ñóåóäó) ÝöÚúáñ ãóÇÖò
(åóÐóÇ ÇáÔøóíúÁó) ãóÝúÚõæáõ Ñóåóäó (ãöäúåõ æóÞóÈóÖóåõ) Ãóíú ÇáÔøóíúÁó
(æóÈóÑúåóäóÇ Úóáóíúåö) Ãóíú Úóáóì ãóÇ ÇÏøóÚóíóÇ (ÈóØóáó ÈõÑúåóÇäõåõãóÇ)
ÕõæÑóÊõåóÇ ÑóÌõáñ Ýöí íóÏöåö ÚóÈúÏñ ÇÏøóÚóÇåõ ÑóÌõáóÇäö íóÞõæáõ ßõáøõ
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ áöÐöí ÇáúíóÏö ÞóÏú ÑóåóäúÊäöí ÚóÈúÏóß åóÐóÇ ÈöÃóáúÝö
ÏöÑúåóãò æóÞóÈóÖúÊå ãöäúß æóÃóÞóÇãó ÇáúÈóíøöäóÉó Úóáóì ãõÏøóÚóÇåõãóÇ
Ýóåõæó ÈóÇØöáñ ÅÐú áóÇ æóÌúåó Åáóì ÇáúÞóÖóÇÁö áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÈöÇáúßõáøö áöÇÓúÊöÍóÇáóÉö Ãóäú íóßõæäó ÇáúÚóÈúÏõ ÇáúæóÇÍöÏõ ßõáøõåõ
ÑóåúäðÇ áöåóÐóÇ æóßõáøõåõ áöÐóáößó Ýöí ÍóÇáóÉò æóÇÍöÏóÉò æóáóÇ
áöÃóÍóÏöåöãóÇ Èößõáøöåö áöÚóÏóãö ÃóæúáóæöíøóÉö ÍõÌøóÊöåö Úóáóì ÍõÌøóÉö
ÇáúÂÎóÑö æóáóÇ Åáóì ÇáúÞóÖóÇÁö áößõáøö ãöäúåõãóÇ ÈöÇáäøöÕúÝö
áöÅöÝúÖóÇÆöåö Åáóì ÇáÔøõíõæÚö ÝóíóÊóÚóÐøóÑõ ÇáúÚóãóáõ ÈöåöãóÇ
æóÊóÚóíøóäó ÇáÊøóåóÇÊõÑõ æóáóÇ íõãúßöäõ Ãóäú íõÞóÏøóÑó ßóÃóäøóåõãóÇ
ÇÑúÊóåóäóÇåõ ãóÚðÇ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ ÅÐóÇ Ìõåöáó ÇáÊøóÇÑöíÎõ áöÃóäøó Ðóáößó
íõÄóÏøöí Åáóì ÇáúÚóãóáö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÇÞúÊóÖóÊúåõ ÇáúÍõÌøóÉõ áöÃóäøó
ßõáøðÇ ãöäúåõãóÇ ÃóËúÈóÊó ÈöÈóíøöäóÊöåö ÌöäúÓðÇ íóßõæäõ æóÓöíáóÉð Åáóì
ãöËúáöåö Ýöí ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö æóÈöåóÐóÇ ÇáúÞóÖóÇÁö íóËúÈõÊõ ÍóÈúÓñ íóßõæäõ
æóÓöíáóÉð Åáóì ÔóØúÑöåö Ýöí ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö æóáóíúÓó åóÐóÇ ÚóãóáðÇ Úóáóì
æóÝúÞö ÇáúÍõÌøóÉö æóãóÇ ÐóßóÑúäóÇåõ æóÅöäú ßóÇäó ÞöíóÇÓðÇ áóßöäøó
ãõÍóãøóÏðÇ ÃóÎóÐó Èöåö áöÞõæøóÊöåö æóÅöÐóÇ æóÞóÚó ÈóÇØöáðÇ Ýóáóæú åóáóßó
íóåúáößõ ÃóãóÇäóÉð áöÃóäøó ÇáúÈóÇØöáó áóÇ Íõßúãó áóåõ åóÐóÇ ÅÐóÇ áóãú
íõÄóÑøöÎóÇ ÝóÅöäú ÃóÑøóÎóÇ ßóÇäó ÕóÇÍöÈõ ÇáÊøóÇÑöíÎö ÇáúÃóÞúÏóãö
ÃóæøóáðÇ æóßóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáÑøóåúäõ Ýöí íóÏö ÃóÍóÏöåöãóÇ ßóÇäó ÕóÇÍöÈõ
ÇáúíóÏö ÃóÍóÞøó.
(æóáóæú) ßóÇäó åóÐóÇ (ÈóÚúÏó ãóæúÊö ÇáÑøóÇåöäö) Ãóíú áóæú ãóÇÊó
ÇáÑøóÇåöäõ ÝóÃóÞóÇãó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ãóäøóåõ Ñóåóäóåõ ÚöäúÏóåõ
æóÞóÈóÖóåõ (ÞóÈúáðÇ æóíõÍúßóãõ Èößóæúäö ÇáÑøóåúäö ãóÚó ßõáøö) æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ äöÕúÝõåõ ÈóÏóáñ ãöäú ÇáÑøóåúäö (ÑóåúäðÇ ÈöÍóÞøöåö) Ãóíú
ÈöÍóÞøö ßõáøò ãöäúåõãóÇ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ æóåõæó Þóæúáõ ÇáØøóÑóÝóíúäö
áöÃóäøó Íõßúãó ÇáÑøóåúäö åõæó ÇáúÍóÈúÓõ Ýöí ÇáúÍóíóÇÉö æóáóíúÓó
áöáÔøõíõæÚö æóÌúåñ åõäóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúãóãóÇÊö ÅÐú ÈóÚúÏóåõ áóíúÓó áóåõ
ÇáúÍõßúãõ ÅáøóÇ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁó ÈöÃóäú íóÈöíÚóåõ Ýöí ÇáÏøóíúäö ÔóÇÚó Ãóæú
áóãú íóÔöÚú æóÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó íóÈúØõáõ åóÐóÇ ÞöíóÇÓðÇ áöÃóäøó
ÇáúÞóÖóÇÁó ÈöÇáäøöÕúÝö ÛóíúÑõ
(2/599)
ÌóÇÆöÒò Ýöí ÇáúÍóíóÇÉö áöáÔøõíõæÚö
æóßóÐóÇ Ýöí ÇáúãóãóÇÊö áóåõ æóÝöí ÇáÊøóäúæöíÑö ÃóÎóÐó ÚöãóÇãóÉó
ÇáúãóÏúíõæäö áöíóßõæäó ÑóåúäðÇ ÚöäúÏóåõ áóãú íóßõäú ÑóåúäðÇ ÏóÝóÚó
ËóæúÈóíúäö ÝóÞóÇáó ÎõÐú ÃóíøóåãóÇ ÔöÆúÊ ÑóåúäðÇ ÈößóÐóÇ ÝóÃóÎóÐóåõãóÇ
áóãú íóßõäú æóÇÍöÏñ ãöäúåõãóÇ ÑóåúäðÇ ÞóÈúáó Ãóäú íóÎúÊóÇÑó ÃóÍóÏóåõãóÇ.
[ÈóÇÈ ÇáÑøóåúä íõæÖóÚ ÚöäúÏ ÚóÏúá]
áóãøóÇ ÝóÑóÛó ãöäú ÇáúÃóÍúßóÇãö ÇáÑøóÇÌöÚóÉö Åáóì äóÝúÓö ÇáÑøóÇåöäö
æóÇáúãõÑúÊóåöäö ÐóßóÑó Ýöí åóÐóÇ ÇáúÈóÇÈö ÇáúÃóÍúßóÇãó ÇáÑøóÇÌöÚóÉó Åáóì
äóÇÆöÈöåöãóÇ æóåõæó ÇáúÚóÏúáõ áóãøóÇ Ãóäøó Íõßúãó ÇáäøóÇÆöÈö ÃóÈóÏðÇ
íóÞúÝõæ Íõßúãó ÇáúÃóÕúáö Ëõãøó Åäøó ÇáúãõÑóÇÏó ÈöÇáúÚóÏúáö åóåõäóÇ ãóäú
ÑóÖöíó ÇáÑøóÇåöäõ æóÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöæóÖúÚö ÇáÑøóåúäö Ýöí íóÏöåö æóÒóÇÏó
Úóáóíúåö ÈóÚúÖõ ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö ÞóíúÏðÇ ÂÎóÑó ÍóíúËõ ÞóÇáó æóÑóÖöíóÇ
ÈöÈóíúÚö ÇáÑøóåúäö ÚöäúÏó Íõáõæáö ÇáúÃóÌóáö ÈöäóÇÁð Úóáóì ãóÇ åõæó
ÇáúÌóÇÑöí Èóíúäó ÇáäøóÇÓö ÝöíãóÇ åõæó ÇáúÛóÇáöÈõ æóÅöáøóÇ ÝóÑöÖóÇåõãóÇ
ÈöÈóíúÚöåö ÇáÑøóåúäó ÚöäúÏó Íõáõæáö ÇáúÃóÌóáö áóíúÓó ÈöÃóãúÑò áóÇÒöãò.
æóÚóäú åóÐóÇ ÞóÇáó Ýöí ÇáúßóÇÝöí áóíúÓó áöáúÚóÏúáö ÈóíúÚõ ÇáÑøóåúäö ãóÇ
áóãú íõÓóáøóØú Úóáóíúåö áöÃóäøóåõ ãóÃúãõæÑñ ÈöÇáúÍöÝúÙö ÝóÍóÓúÈõ.
(æóáóæú ÇÊøóÝóÞóÇ) Ãóíú ÇáÑøóÇåöäõ æóÇáúãõÑúÊóåöäõ (Úóáóì æóÖúÚö
ÇáÑøóåúäö ÚöäúÏó ÚóÏúáò ÕóÍøó) æóÖúÚõåõãóÇ (æóíõÊöãøõ) ÇáÑøóåúäõ
(ÈöÞóÈúÖö ÇáúÚóÏúáö) åóÐóÇ ÚöäúÏóäóÇ.
æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ áóÇ íóÕöÍøõ áöÃóäøó ÇáúÚóÏúáó íóãúáößõåõ ÚöäúÏó
ÇáÖøóãóÇäö ÈóÚúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÝóíóäúÚóÏöãõ ÇáúÞóÈúÖõ æóÈöåö ÞóÇáó
ÇÈúäõ ÃóÈöí áóíúáóì ÞõáúäóÇ íóÏõåõ íóÏõ ÇáúãõÑúÊóåöäö ÝóíóÕöÍøõ
æóÇáúãóÖúãõæäõ åõæó ÇáúãóÇáöíøóÉõ ÝóíóäúÒöáõ ãóäúÒöáóÉó ÔóÎúÕóíúäö
(æóáóíúÓó áöÃóÍóÏöåöãóÇ) Ãóíú áöáÑøóÇåöäö æóÇáúãõÑúÊóåöäö (ÃóÎúÐõåõ)
Ãóíú ÃóÎúÐõ ÇáÑøóåúäö (ãöäúåõ) ãöäú ÇáúÚóÏúáö (ÈöáóÇ ÑöÖóì ÇáúÂÎóÑö)
áöÊóÚóáøõÞö ÍóÞøö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Èöåö ÍöÝúÙðÇ æóÇÓúÊöíÝóÇÁð
ÝóáóÇ íõÈúØöáõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ÍóÞøó ÇáúÂÎóÑö (æóíóÖúãóäõ) ÇáúÚóÏúáõ
ÞöíãóÉó ÇáÑøóåúäö (ÈöÏóÝúÚöåö Åáóì ÃóÍóÏöåöãóÇ) áöÃóäøóåõ ãõæÏöÚõ
ÇáÑøóÇåöäö Ýöí ÍóÞøö ÇáúÚóíúäö æóãõæÏöÚõ ÇáúãõÑúÊóåöäö Ýöí ÍóÞøö
ÇáúãóÇáöíøóÉö æóßõáøõ æóÇÍöÏò ÃóÌúäóÈöíøñ Úóäú ÇáúÂÎóÑö æóÇáúãõæÏóÚõ
ÅÐóÇ ÏóÝóÚó Åáóì ÇáúÃóÌúäóÈöíøö íóÖúãóäõ æóáöÃóäøóåõ áóæú ÏóÝóÚó Åáóì
ÇáúãõÑúÊóåöäö íóÏúÝóÚõ ãöáúßó ÇáúÛóíúÑö Åáóì ÇáÑøóÇåöäö ÊóÈúØõáõ ÇáúíóÏõ
Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö æóÐóáößó ÊóÚóÏøò (æóåóáóÇßõåõ) Ãóíú ÇáÑøóåúäö (Ýöí
íóÏöåö) Ãóíú Ýöí íóÏö ÇáúÚóÏúáö (Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö) áöÃóäøó íóÏóåõ Ýöí
ÍóÞøö ÇáúãóÇáöíøóÉö íóÏõ ÇáúãõÑúÊóåöäö æóÇáúãóÇáöíøóÉõ åöíó
ÇáúãóÖúãõæäóÉõ.
(ÝóÅöäú æóßøóáó ÇáÑøóÇåöäõ ÇáúÚóÏúáõ Ãóæú ÇáúãõÑúÊóåöäõ Ãóæú
ÛóíúÑõåõãóÇ) Ãóíú ÛóíúÑõ ÇáúÚóÏúáö æóÇáúãõÑúÊóåöäö (ÈöÈóíúÚöåö) Ãóíú
ÈöÈóíúÚö ÇáÑøóåúäö (ÚöäúÏó Íõáõæáö ÇáÏøóíúäö) ÕóÍøó ÇáÊøóæúßöíáõ áöÃóäøó
ÇáÑøóåúäó ãöáúßõåõ Ýóáóåõ Ãóäú íõæóßøöáó ãóäú ÔóÇÁó ãöäú åóÄõáóÇÁö
ÈöÈóíúÚö ãóÇáöåö ãõÚóáøóÞðÇ æóãõäúÌóÒðÇ Ýóáóæú æóßøóáó ÈöÈóíúÚöåö
ÕóÛöíÑðÇ áóÇ íóÚúÞöáõ ÝóÈóÇÚóåõ ÈóÚúÏó ÈõáõæÛöåö áóãú íóÕöÍøó ÚöäúÏó
ÇáúÅöãóÇãö áöÃóäøó ÃóãúÑóåõ æóÞóÚó ÈóÇØöáðÇ áöÚóÏóãö ÇáúÞõÏúÑóÉö æóÞúÊó
ÇáúÃóãúÑö ÝóáóÇ íóäúÞóáöÈõ ÌóÇÆöÒðÇ æóÞóÇáóÇ íóÕöÍøõ áöÞõÏúÑóÊöåö
Úóáóíúåö æóÞúÊó ÇáöÇãúÊöËóÇáö.
(ÝóÅöäú ÔõÑöØóÊú) ÇáúæóßóÇáóÉõ (Ýöí ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö áóÇ íóäúÚóÒöáõ)
Çáúæóßöíáõ (ÈöÇáúÚóÒúáö) Ãóíú ÚóÒúáö ÇáÑøóÇåöäö ÈöÏõæäö ÑöÖóì
ÇáúãõÑúÊóåöäö áöÊóÚóáøõÞö ÇáúÍóÞøö ÈöÇáúãóÑúåõæäö æóÝöí
ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö æóáóæú æõßøöáó ÈóÚúÏó ÇáÑøóåúäö ÇäúÚóÒóáó ÈöÇáúÚóÒúáö
æóåóÐóÇ ÙóÇåöÑõ ÇáÑøöæóÇíóÉö æóÞóÇáó ÔóíúÎõ ÇáúÅöÓúáóÇãö ÇáÕøóÍöíÍõ.
(2/600)
Ãóäøóåõ áóãú íóäúÚóÒöáú ßóãóÇ Ýöí
ÇáÐøóÎöíÑóÉö áóßöäøó ÇáÕøóÍöíÍó ÇäúÚóÒóáó ßóãóÇ Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö
(æóáóÇ) íóäúÚóÒöáõ ÃóíúÖðÇ (ÈöãóæúÊö ÇáÑøóÇåöäö Ãóæú) ÈöãóæúÊö
(ÇáúãõÑúÊóåöäö) áöÃóäøó ÇáúæóßóÇáóÉó ÇáúãóÔúÑõæØóÉó Ýöí Ööãúäö
ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö ÕóÇÑóÊú ÍóÞøðÇ ãöäú ÍõÞõæÞöåö ÝóíóáúÒóãõ ÈöáõÒõæãö
ÃóÕúáöåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö áóßöäøó åóÐóÇ ÇáÏøóáöíáó íóÞúÊóÖöí
ÌóæóÇÒó ÚóÒúáöåö ÞóÈúáó Ãóäú íóÞúÈöÖó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÝóÅöäøó
ÇááøõÒõæãó ÅäøóãóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ ÈöÇáúÞóÈúÖö ÅáøóÇ Ãóäú íõÞóÇáó áóãøóÇ
ßóÇäóÊú åóÐöåö ÇáúæóßóÇáóÉõ ËóÇÈöÊóÉð Ýöí Ööãúäö ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö
ÝóÒóæóÇáõåóÇ íóßõæäõ Ýöí Ööãúäö ÒóæóÇáöåö ÃóíúÖðÇ ÊóÏóÈøóÑú.
(æóáóåõ) Ãóíú áöáúæóßöíáö (ÈóíúÚõåõ) Ãóíú ÈóíúÚõ ÇáÑøóåúäö ÈóÚúÏó
ãóæúÊö ÇáÑøóÇåöäö (ÈöÛóíúÈóÉö æóÑóËóÊöåö) Ãóíú æóÑóËóÉö ÇáÑøóÇåöäö
ßóãóÇ ßóÇäó áóåõ ÍóÇáó ÍóíóÇÊöåö Ãóäú íóÈöíÚóåõ ÈöÛóíúÑö ÍóÖúÑóÉö
ÇáÑøóÇåöäö (æóÊóÈúØõáõ) ÇáúæóßóÇáóÉõ (ÈöãóæúÊö Çáúæóßöíáö) ÝóáóÇ
íóÞõæãõ æóÇÑöËõåõ æóáóÇ æóÕöíøõåõ ãóÞóÇãóåõ áöÃóäøó ÇáúæóßóÇáóÉó áóÇ
íóÌúÑöí ÝöíåóÇ ÇáúÅöÑúËõ æóáöÃóäøó Çáúãõæóßøöáó ÑóÖöíó ÑóÃúíóåõ áóÇ
ÈöÑóÃúíö ÛóíúÑöåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóåóÐóÇ íóÞúÊóÖöí Ãóäú
íóÌõæÒó ÈóíúÚõ ÇáúæóÕöíøö ÅÐóÇ ÞóÇáó ÇáÑøóÇåöäõ áöáúæóßöíáö
ÈöÇáúÈóíúÚö ÃóÌóÒúÊ áóß ãóÇ ÕóäóÚúÊ Ýöíåö ãöäú ÔóíúÁò æóÕóÑøóÍó
ÈöÐóáößó Ýöí ÇáÐøóÎöíÑóÉö æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøó æóÕöíøó
Çáúæóßöíáö íóãúáößõ ÈóíúÚóåõ áöáõÒõæãö ÇáúæóßóÇáóÉö ßóÇáúãõÖóÇÑöÈö
ÅÐóÇ ãóÇÊó æóÇáúãóÇáõ ÚõÑõæÖñ íóãúáößõ æóÕöíøõ ÇáúãõÖóÇÑöÈö
ÈóíúÚóåóÇ.
(æóáóæú æóßøóáóåõ) Ãóíú ÇáúÚóÏúáõ (ÈöÇáúÈóíúÚö ãõØúáóÞðÇ ãóáóßó
ÈóíúÚóåõ ÈöÇáäøóÞúÏö æóÇáäøóÓöíÆóÉö Ýóáóæú äóåóÇåõ) Ãóíú ÇáúÚóÏúáõ
(ÈóÚúÏóåõ) Ãóíú ÈóÚúÏó Êóæúßöíáöåö ãõØúáóÞðÇ (Úóäú ÈóíúÚöåö
äóÓöíÆóÉð áóÇ íõÚúÊóÈóÑõ äóåúíõåõ) áöÃóäøóåõ áóÇÒöãñ ÈöÃóÕúáöåö
ÝóßóÐóÇ ÈöæóÕúÝöåö æóßóÐóÇ áóÇ íóäúÚóÒöáõ ÈöÇáúÚóÒúáö ÇáúÍõßúãöíøö
ßóãóæúÊö Çáúãõæóßøöáö Ãóæú ÇÑúÊöÏóÇÏöåö æóáõÍõæÞöåö ÈöÏóÇÑö
ÇáúÍóÑúÈö áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó áóÇ íóÈúØõáõ ÈöãóæúÊöåö æóáóæú ÈóØóáó
ÅäøóãóÇ ßóÇäó íóÈúØõáõ áöÍóÞøö ÇáúæóÑóËóÉö æóÍóÞøõ ÇáúãõÑúÊóåöäö
ãõÞóÏøóãñ Úóáóíúåö ßóãóÇ ÊóÞóÏøóãó Úóáóì ÍóÞøö ÇáÑøóÇåöäö ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúæóßóÇáóÉö ÇáúãõÝúÑóÏóÉö ÍóíúËõ ÊóÈúØõáõ ÈöÇáúãóæúÊö æóÊóäúÚóÒöáõ
ÈöÚóÒúáö Çáúãõæóßøöáö æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáÊøóÈúíöíäö ÝóáúíõÑóÇÌóÚú.
(æóáóÇ íóÈöíÚõ ÇáÑøóÇåöäõ æóáóÇ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóåúäó ÈöáóÇ ÑöÖóì
ÇáúÂÎóÑö) áöÊóÚóáøõÞö ÍóÞøö ßõáøò ãöäúåõãóÇ ÈöÇáÑøóåúäö ßóãóÇ
ÈóíøöäóÇåõ (ÝóÅöäú Íóáøó ÇáúÃóÌóáõ æóÇáÑøóÇåöäõ) Ãóæú æóÇÑöËõåõ
ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö (ÛóÇÆöÈñ) æóÃóÈóì Çáúæóßöíáõ Ãóäú íóÈöíÚóåõ
(ÃõÌúÈöÑó) ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö (Çáúæóßöíáõ Úóáóì ÈóíúÚöåö) Ãóíú ÇáÑøóåúäö
ÈöÃóäú íóÍúÓöÈóåõ ÇáúÞóÇÖöí ÃóíøóÇãðÇ ÝóÅöäú áóÌøó ÈóÚúÏó ÇáúÍóÈúÓö
ÃóíøóÇãðÇ ÝóÇáúÞóÇÖöí íóÈöíÚõ Úóáóíúåö æóåóÐóÇ Úóáóì ÃóÕúáöåöãóÇ
ÙóÇåöÑñ æóÃóãøóÇ Úóáóì ÃóÕúáö ÇáúÅöãóÇãö ÝóßóÐóáößó ÚöäúÏó ÇáúÈóÚúÖö
áöÃóäøó ÌöåóÉó ÇáúÈóíúÚö ÊóÚóíøóäóÊú áöÃóäøó ÈóíúÚó ÇáÑøóåúäö ÕóÇÑó
ÍóÞøðÇ áöáúãõÑúÊóåöäö ÅíÝóÇÁð áöÍóÞøöåö ÈöÎöáóÇÝö ÓóÇÆöÑö ÃóãúæóÇáö
ÇáúãóÏúíõæäö æóÞöíáó áóÇ íóÈöíÚõ ßóãóÇ áóÇ íóÈöíÚõ ãóÇáó
ÇáúãóÏúíõæäö ÚöäúÏóåõ æóÝöíåö ÅÔúÚóÇÑñ ÈöÃóäøóåõ áóæú ÍóÖóÑó
ÇáÑøóÇåöäõ áóãú íõÌúÈóÑú Çáúæóßöíáõ Èóáú ÃõÌúÈöÑó åõæó ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö Ëõãøó Åäøó ÇáúÈóíúÚó áóÇ íóÝúÓõÏõ ÈöåóÐóÇ
ÇáúÅöÌúÈóÇÑö áöÃóäøóåõ ÅÌúÈóÇÑñ ÈöÍóÞøò ÝóÕóÇÑó ßóáóÇ ÅÌúÈóÇÑó
æóÝöíåö ÅíåóÇãñ Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ ÇáúÈóíúÚõ ÞóÈúáó Íõáõæáö
ÇáúÃóÌóáö.
æóÝöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö áóæú ÓóáøóØó ÇáúÚóÏúáó Úóáóì ÇáúÈóíúÚö ãõØúáóÞðÇ
æóáóãú íóÞõáú ÚöäúÏó Íõáõæáö ÇáÏøóíúäö Ýóáóåõ Ãóäú íóÈöíÚó ÞóÈúáó
Ðóáößó (ßóãóÇ íõÌúÈóÑõ Çáúæóßöíáõ ÈöÇáúÎõÕõæãóÉö ÚóáóíúåóÇ) Ãóæú
Úóáóì ÇáúÎõÕõæãóÉö (ÚöäúÏó ÛóíúÈóÉö ãõæóßøöáöåö) Ãóíú ÅÐóÇ æóßøóáó
ÇáúãõÏøóÚóì Úóáóíúåö ÑóÌõáðÇ ÈöÎõÕõæãóÊöåö ÈöØóáóÈö ÇáúãõÏøóÚöí
ÝóÛóÇÈó Çáúãõæóßøöáõ æóÃóÈóì Çáúæóßöíáõ Ãóäú íõÎóÇÕöãóåõ ÝóÅöäøóåõ
íõÌúÈóÑõ.
(2/601)
Úóáóì ÇáúÎõÕõæãóÉö áöÃóäøó ÇáúãõÏøóÚöíó
Îóáøóì ÓóÈöíáó ÇáúãõÏøóÚóì Úóáóíúåö ÇÚúÊöãóÇÏðÇ Úóáóì Ãóäøó
æóßöíáóåõ íõÎóÇÕöãõåõ ÝóáóÇ íõãúßöäõ áöáúæóßöíáö Ãóäú íóãúÊóäöÚó
ßóãóÇ Ýöí ÇáúßóÇÝöí æóÝöíåö ÅÔúÚóÇÑñ ÈöÃóäú Êóßõæäó ÇáúæóßóÇáóÉõ
ÈöØóáóÈö ÇáúãõÏøóÚöí áóßöäøó ÅØúáóÇÞó ÇáúãóÊúäö ÈöÎöáóÇÝöåö
ÊóÏóÈøóÑú æóÝöí ÇáúÈõÑúÌóäúÏöíøö æóÇáúÎöáóÇÝõ Ýöí ÅÌúÈóÇÑö
Çáúæóßöíáö ÈöÇáúÎõÕõæãóÉö ßóÇáúÎöáóÇÝö Ýöí ÅÌúÈóÇÑö Çáúæóßöíáö
ÈöÈóíúÚö ÇáÑøóåúäö æóÅöäøóãóÇ ÞóíøóÏó Çáúæóßöíáó ÈöÇáúÎõÕõæãóÉö
áöÃóäøó Çáúæóßöíáó ÈöÞóÖóÇÁö ÇáÏøóíúäö áóÇ íõÌúÈóÑõ ÅÐóÇ æóßøóáóåõ
ÈöÞóÖóÇÆöåö ãöäú ãóÇáö äóÝúÓöåö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ æóßøóáóåõ
ÈöÞóÖóÇÁö ÇáÏøóíúäö ãóäú ÞóÇáó Çáúãõæóßøöáõ ÇäúÊóåóì.
(æóßóÐóÇ íõÌúÈóÑõ) Úóáóì ÈóíúÚöåö (áóæú ÔóÑóØó) ÇáúæóßóÇáóÉó (ÈóÚúÏó
ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö) æóÐóßóÑó ÇáÓøóÑóÎúÓöíøõ Ãóäøó Ýöí
ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö áóÇ íõÌúÈóÑõ Çáúæóßöíáõ Úóáóì ÇáúÈóíúÚö æóÚóäú
ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøó ÇáúÌóæóÇÈó Ýöí ÇáúÝóÕúáóíúäö æóÇÍöÏñ Ãóíú
íõÌúÈóÑõ ÓóæóÇÁñ ÔóÑóØó Ãóæú áóãú íóÔúÊóÑöØú æóíõÄóíøöÏõåõ ÅØúáóÇÞõ
ÇáúÌóæóÇÈö Ýöí ÇáúÌóÇãöÚö ÇáÕøóÛöíÑö (ÝóÅöäú ÈóÇÚóåõ) Ãóíú ÇáÑøóåúäó
(ÇáúÚóÏúáõ ÝóËóãóäõåõ) Ãóíú Ëóãóäõ ÇáÑøóåúäö (ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãóåõ)
Ãóíú ãóÞóÇãó ÇáÑøóåúäö æóáóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó Ãóäú íóßõæäó ÇáËøóãóäõ
ãóÞúÈõæÖðÇ Ãóæú áóãú íóßõäú áöÞöíóÇãöåö ãóÞóÇãó ãóÇ ßóÇäó ãóÞúÈõæÖðÇ
æóåõæó ÇáÑøóåúäõ (æóåóáóÇßõåõ) Ãóíú åóáóÇßõ ÇáËøóãóäö Ãóæú Êóæöíó
Úóáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí (ßóåóáóÇßöåö) Ãóíú ÇáÑøóåúäö ÝóíóÓúÞõØõ
ÈöÞóÏúÑöåö Ïóíúäõ ÇáúãõÑúÊóåöäö æóáóÇ íõäúÙóÑõ Åáóì ÞöíãóÉö
ÇáÑøóåúäö Èóáú Åáóì ÞöíãóÉö ÇáËøóãóäö ÎóÕøó ÇáúÚóÏúáó ÈöÇáÐøößúÑö
æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøóåõ ÅÐóÇ æóßøóáó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöÈóíúÚö
ÇáúãóÑúåõæäö ßóÇäó ÇáúÍõßúãõ ÃóíúÖðÇ ßóÐóáößó ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÈõÑúÌóäúÏöíøö (ÝóÅöäú ÃóæúÝóÇåõ) Ãóíú ÇáËøóãóäó ÈóÚúÏó ÈóíúÚö
ÇáúÚóÏúáö ÇáÑøóåúäó ÇáúãõÑúÊóåóäó ÝóÇÓúÊóÍóÞøó ÇáÑøóåúäó (æóßóÇäó
åóÇáößðÇ) Ýöí íóÏö ÇáúãõÔúÊóÑöí (ÝóáöáúãõÓúÊóÍöÞøö Ãóäú íõÖóãøöäó
ÇáÑøóÇåöäó) ÞöíãóÉó ÇáÑøóåúäö Åäú ÔóÇÁó áöÃóäøóåõ ÛóÇÕöÈñ Ýöí
ÍóÞøöåö ÈöÇáúÃóÎúÐö (æóíóÕöÍøõ ÇáúÈóíúÚõ æóÇáúÞóÈúÖõ) Ãóíú ÞóÈúÖõ
ÇáúãõÑúÊóåöäö ÇáËøóãóäó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö Ïóíúäöåö áöÃóäøó ÇáÑøóÇåöäó
íóãúáößõåõ ÈöÃóÏóÇÁö ÇáÖøóãóÇäö ãõÓúÊóäöÏðÇ Åáóì æóÞúÊö ÇáúÛóÕúÈö
ÝóÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ ÃóãóÑóåõ ÈöÈóíúÚö äóÝúÓöåö (Ãóæú) Öóãøóäó
ÇáúãõÓúÊóÍóÞøó (ÇáúÚóÏúáõ) ãóÚúØõæÝñ Úóáóì Þóæúáöåö ÇáÑøóÇåöäõ
áöÃóäøóåõ ãõÊóÚóÏøò Ýöí ÍóÞøöåö ÈöÇáúÈóíúÚö æóÇáÊøóÓúáöíãö (Ëõãøó
ÇáúÚóÏúáõ) Úóáóì ÊóÞúÏöíÑö ÊóÖúãöíäöåö (ãõÎóíøóÑñ Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäó
ÇáÑøóÇåöäó) áöÃóäøóåõ æóßöíáñ ãöäú ÌöåóÊöåö ÚóÇãöáñ áóåõ ÝóíóÑúÌöÚõ
Úóáóíúåö ÈöãóÇ áóÍöÞóåõ ãöäú ÇáúÚõåúÏóÉö (æóíóÕöÍøóÇäö) Ãóíú
ÇáúÈóíúÚõ æóÞóÈúÖõ ÇáÑøóåúäö ÃóíúÖðÇ áöÃóäøó ÇáúÚóÏúáó ãóáóßóåõ
ÈöÃóÏóÇÁö ÇáÖøóãóÇäö ÝóÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ ÈóÇÚó ãöáúßó äóÝúÓöåö ÝóáóÇ
íóÑúÌöÚõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ Úóáóì ÇáúÚóÏúáö ÈöÔóíúÁò ÈöÏóíúäöåö (Ãóæú)
Öóãöäó (ÇáúãõÑúÊóåöäõ Ëóãóäóåõ) ÇáøóÐöí ÃóÏøóÇåõ Åáóíúåö áöÙõåõæÑö
ÃóÎúÐöåö ÇáËøóãóäó ãöäú ÛóíúÑö ÍóÞøò (æóåõæó) Ãóíú ÇáËøóãóäõ (áóåõ)
Ãóíú áöáúÚóÏúáö áöÃóäøóåõ ãóáóßóåõ æóÅöäøóãóÇ ÃóÏøóÇåõ Åáóì
ÇáúãõÑúÊóåöäö Úóáóì Ùóäøö Ãóäøó ÇáúãóÈöíÚó ãöáúßõ ÇáÑøóÇåöäö ÝóÅöÐóÇ
ÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ ãöáúßõåõ áóãú íóßõäú ÇáúÚóÏúáõ ÑóÇÖöíðÇ Èöåö
Ýóáóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó Èöåö Úóáóíúåö (æóíõÈúØöáó ÇáúÞóÈúÖó ÝóíóÑúÌöÚõ
ÇáúãõÑúÊóåöäõ Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÈöÏóíúäöåö) áöÃóäøó ÇáúÚóÏúáó ÅÐóÇ
ÑóÌóÚó ÈóØóáó ÞóÈúÖõ ÇáúãõÑúÊóåöäö ÇáËøóãóäó ÝóíóÑúÌöÚõ
ÇáúãõÑúÊóåöäõ Úóáóì ÑóÇåöäöåö ÈöÏóíúäöåö ÖóÑõæÑóÉð.
(æóÅöäú ßóÇäó ÇáÑøóåúäõ ÞóÇÆöãðÇ) Ýöí íóÏö ÇáúãõÔúÊóÑöí (ÃóÎóÐóåõ)
Ãóíú ÇáÑøóåúäó (ÇáúãõÓúÊóÍóÞøó) ãöäú ãõÔúÊóÑöíåö áöÃóäøóåõ æóÌóÏó
Úóíúäó ãóÇáöåö (æóÑóÌóÚó ÇáúãõÔúÊóÑöí Úóáóì ÇáúÚóÏúáö ÈöËóãóäöåö)
áößóæúäöåö ÚóÇÞöÏðÇ ÝóÍõÞõæÞõ ÇáúÚóÞúÏö ÑóÇÌöÚóÉñ Åáóíúåö (Ëõãøó)
íóÑúÌöÚõ (åõæó) .
(2/602)
Ãóíú ÇáúÚóÏúáõ (Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö Èöåö)
Ãóíú ÈöËóãóäöåö áöÃóäøóåõ ÇáøóÐöí ÃóÏúÎóáóåõ Ýöí ÇáúÚõåúÏóÉö
ÈöÊóæúßöíáöåö ÝóíóÌöÈõ Úóáóíúåö ÊóÎúáöíÕõåõ (æóÕóÍøó ÇáúÞóÈúÖõ) Ãóíú
ÞóÈúÖõ ÇáúãõÑúÊóåöäö ÇáËøóãóäó áöÃóäøó ãóÞúÈõæÖóåõ Óõáøöãó áóåõ
(Ãóæú) íóÑúÌöÚõ ÇáúÚóÏúáõ (Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö) ÈöÇáËøóãóäö ÇáøóÐöí
ÃóÏøóÇåõ ÅÐú ÈöÇäúÊöÞóÇÖö ÇáúÚóÞúÏö íóÈúØõáõ ÇáËøóãóäõ æóßóÐóÇ
íõäúÊóÞóÖõ ÞóÈúÖõåõ ÈöÇáÖøóÑõæÑóÉö (Ëõãøó) íóÑúÌöÚõ (ÇáúãõÑúÊóåöäõ
Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÈöÏóíúäöåö) áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ÑóÌóÚó Úóáóíúåö
æóÇäúÊóÞóÖó ÞóÈúÖõåõ ÚóÇÏó ÍóÞøõåõ Ýöí ÇáÏøóíúäö ßóãóÇ ßóÇäó
ÝóíóÑúÌöÚõ Èöåö Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö åóÐóÇ Úóáóì ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáÊøóæúßöíáö
ÃóãøóÇ Åäú áóãú íóÔúÊóÑöØú Ýöí ÇáÑøóåúäö áóÇ ÎöíóÇÑó áöáúÚóÏúáö
æóÚóäú åóÐóÇ ÞóÇáó.
(æóÅöäú áóãú íóßõäú ÇáÊøóæúßöíáõ ãóÔúÑõæØðÇ Ýöí ÇáÑøóåúäö íóÑúÌöÚõ
ÇáúÚóÏúáõ Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÝóÞóØú) áóÇ Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö ÓóæóÇÁñ
(ÞóÈóÖó ÇáúãõÑúÊóåöäõ Ëóãóäóåõ Ãóæú áóãú íóÞúÈöÖú) ßóãóÇ ÅÐóÇ ÈóÇÚó
ÇáúÚóÏúáõ ÈöÃóãúÑö ÇáÑøóÇåöäö æóÖóÇÚó ÇáËøóãóäõ Ýöí íóÏöåö ãöäú
ÛóíúÑö ÊóÚóÏøò ãöäúåõ Ëõãøó ÇõÓúÊõÍöÞøó ÇáúãóÑúåõæäõ æóÖóãöäó
ÇáúÚóÏúáõ íóÑúÌöÚõ Èöåö Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö.
(æóÅöäú åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö Ëõãøó ÇõÓúÊõÍöÞøó
ÝóáöáúãõÓúÊóÍóÞøö Ãóäú íõÖóãøöäó ÇáÑøóÇåöäó ÞöíãóÊóåõ) Åäú ÔóÇÁó
áöÃóäøóåõ ãõÊóÚóÏøò Ýöí ÍóÞøöåö ÈöÇáÊøóÓúáöíãö (æóíóÕöíÑõ
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ) ÈöÏóíúäöåö áöÃóäøó ÇáÑøóÇåöäó ãóáøóßóåõ
ÈöÃóÏóÇÁö ÇáÖøóãóÇäö ÝóÕóÍøó ÇáúÅöíÝóÇÁõ.
(æó) Åäú ÔóÇÁó (Ãóäú íõÖóãøöäó ÇáúãõÑúÊóåöäó) áöÃóäøóåõ ãõÊóÚóÏøò
Ýöí ÍóÞøöåö ÃóíúÖðÇ ÈöÇáúÞóÈúÖö (æóíóÑúÌöÚõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöåóÇ)
Ãóíú ÈöÇáúÞöíãóÉö ÇáøóÊöí ÖóãöäóåóÇ áöÃóäøóåõ ãóÛúÑõæÑñ ãöäú ÌöåóÉö
ÇáÑøóÇåöäö.
(æó) íóÑúÌöÚõ (ÈöÏóíúäöåö Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö) áöÃóäøóåõ ÇäúÊóÞóÖó
ÞóÈúÖõåõ ÝóíóÚõæÏõ ÍóÞøõåõ ßóãóÇ ßóÇäó Þöíáó áóãøóÇ ßóÇäó ÞóÑóÇÑõ
ÇáÖøóãóÇäö Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö æóÇáúãöáúßõ Ýöí ÇáúãóÖúãõæäö íóËúÈõÊõ
áöãóäú Úóáóíúåö ÞóÑóÇÑõ ÇáÖøóãóÇäö ÝóÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ Ñóåóäó ãöáúßó
äóÝúÓöåö íõÞóÇáõ áóãøóÇ ßóÇäó ÑõÌõæÚõ ÇáúãõÑúÊóåöäö Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö
ÈöÓóÈóÈö Ãóäøóåõ ãóÛúÑõæÑñ ãöäú ÌöåóÊöåö ßóÇäó Çáúãöáúßõ
ÈöÇáÑøõÌõæÚö ãõÊóÃóÎøöÑðÇ Úóäú ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö ÝóÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõ
ãöáúßõ ÛóíúÑöåö.
[ÈóÇÈ ÇáÊøóÕóÑøõÝ Ýöí ÇáÑøóåúä æóÌöäóÇíóÊå æóÇáúÌöäóÇíóÉ Úóáóíúåö]
ö áóãøóÇ ÐóßóÑó ÇáÑøóåúäó æóÃóÍúßóÇãóåõ ÔóÑóÚó ÝöíãóÇ íóÚúÊóÑöÖõ
Úóáóíúåö ÅÐóÇ ÚóÇÑóÖóåõ ÈóÚúÏó æõÌõæÏöåö (ÈóíúÚõ ÇáÑøóÇåöäö
ÇáÑøóåúäó ãóæúÞõæÝñ Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö ÇáúãõÑúÊóåöäö Ãóæú ÞóÖóÇÁö
Ïóíúäöåö) .
æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøóåõ äóÇÝöÐñ ßóÇáúÅöÚúÊóÇÞö áöÃóäøóåõ
ÊóÕóÑøóÝó Ýöí ÎóÇáöÕö ãöáúßöåö æóÇáÕøóÍöíÍõ ÙóÇåöÑõ ÇáÑøöæóÇíóÉö
áöÊóÚóáøõÞö ÍóÞøö ÇáúãõÑúÊóåöäö Èöåö ÝóíóÊóæóÞøóÝõ Úóáóì ÅÌóÇÒóÊöåö
æóÅöäú ÊóÕóÑøóÝó ÇáÑøóÇåöäõ Ýöí ãöáúßöåö ßóÇáúæóÕöíøóÉö íóÊóæóÞøóÝõ
äóÝóÇÐõåóÇ ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö ÇáúæóÑóËóÉö
áöÊóÚóáøõÞö ÍóÞøöåöãú Èöåö ÝóÅöäú ÃóÌóÇÒó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÌóÇÒó
áöÃóäøó ÇáúãóÇäöÚó ãöäú ÇáäøóÝóÇÐö ÍóÞøõåõ æóÞóÏú ÒóÇáó
ÈöÇáúÅöÌóÇÒóÉö æóÅöäú ÞóÖóì ÇáÑøóÇåöäõ Ïóíúäóåõ ÌóÇÒó ÃóíúÖðÇ
áöÃóäøó ÇáúãõÞúÊóÖöíó áöäóÝóÇÐö ÇáúÈóíúÚö ãóæúÌõæÏñ æóåõæó
ÇáÊøóÕóÑøõÝõ ÇáÕøóÇÏöÑõ Úóäú ÇáúÃóåúáö Ýöí ÇáúãóÍöáøö æóÞóÏú ÒóÇáó
ÇáúãóÇäöÚõ ãöäú ÇáäøõÝõæÐö (ÝóÅöäú ÃóÌóÇÒó ÕóÇÑó Ëóãóäõåõ ÑóåúäðÇ
ãóßóÇäóåõ) .
æóÝöí ÇáúåöÏóÇíóÉö ÝóÅöÐóÇ äóÝóÐó ÇáúÈóíúÚõ ÈöÅöÌóÇÒóÉö
ÇáúãõÑúÊóåöäö íóäúÊóÞöáõ ÍóÞøõåõ Åáóì ÈóÏóáöåö åõæó ÇáÕøóÍöíÍõ
áöÃóäøó ÍóÞøóåõ ÊóÚóáøóÞó ÈöÇáúãóÇáöíøóÉö æóÇáúÈóÏóáõ áóåõ Íõßúãõ
ÇáúãõÈúÏóáö æóÕóÇÑó ßóÇáúÚóÈúÏö ÇáúãóÏúíõæäö ÅÐóÇ ÈöíÚó ÈöÑöÖóÇÁö
ÇáúÛõÑóãóÇÁö íóäúÊóÞöáõ ÍóÞøõåõãú Åáóì ÇáúÈóÏóáö áöÃóäøóåõãú ÑóÖõæÇ
ÈöÇáöÇäúÊöÞóÇáö Ïõæäó ÇáÓøõÞõæØö ÑóÃúÓðÇ ÝóßóÐóÇ.
(2/603)
åóÐóÇ æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøóåõ
ÅäøóãóÇ íóßõæäõ ÇáËøóãóäõ ÑóåúäðÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáÑøóÇåöäõ ÔóÑóØó Ãóäú
íõÈóÇÚó ÈöÏóíúäöåö ÃóãøóÇ ÅÐóÇ áóãú íóßõäú ÔóÑúØðÇ ÝóáóÇ
æóÇáÕøóÍöíÍõ åõæó ÇáúÃóæøóáõ æóåóÐóÇ ßõáøõåõ ÅÐóÇ ÈóÇÚó ÇáÑøóÇåöäõ
æóåõæó Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÏóÝóÚóåõ Åáóì ÇáÑøóÇåöäö
ÝóÞöíáó áóÇ íóÈúÞóì ÇáÑøóåúäõ ÝóáóÇ íóßõæäõ ÇáËøóãóäõ ÑóåúäðÇ
æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ íóÈúÞóì ÑóåúäðÇ áöÃóäøóåõ ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÝóáóÇ íóÈúØõáõ ÇáÑøóåúäõ áóßöäú íóÈúØõáõ ÖóãóÇäõåõ
ßóãóÇ Ýöí ÇáúÚöãóÇÏöíøóÉö.
(æóÅöäú áóãú íõÌöÒú) ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáúÈóíúÚó (æóÝóÓóÎó áóÇ
íóäúÝóÓöÎõ Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö) ÅÐú ËõÈõæÊõ ÍóÞøö ÇáúÝóÓúÎö áóåõ
áöÖóÑõæÑóÉö ÕöíóÇäóÉö ÍóÞøöåö æóáóÇ ÍóÇÌóÉó Åáóì åóÐöåö ÇáÖøóÑõæÑóÉö
ÅÐú ÍóÞøõåõ Ýöí ÇáúÍóÈúÓö áóÇ íóÈúØõáõ ÈöÇäúÚöÞóÇÏö åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏö
ÝóíóÈúÞóì ãóæúÞõæÝðÇ æóíóäúÝóÓöÎõ Ýöí ÑöæóÇíóÉö ÇÈúäö ÓöãóÇÚóÉó
ßóÚóÞúÏö ÇáúÝõÖõæáöíøö ÍóÊøóì áóæú ÇÓúÊóÝóßøóåõ ÇáÑøóÇåöäõ ÝóáóÇ
ÓóÈöíáó áöáúãõÔúÊóÑöí Úóáóíúåö æóÅöÐóÇ ßóÇäó ãóæúÞõæÝðÇ (ÝóÅöäú
ÔóÇÁó ÇáúãõÔúÊóÑöí ÕóÈóÑó Åáóì Ãóäú íõÝóßøó ÇáÑøóåúäõ) áöÃóäøó
ÇáúÚóÌúÒó Úóáóì ÔóÑóÝö ÇáÒøóæóÇáö (Ãóæú ÑóÝóÚó) ÇáúãõÔúÊóÑöí
(ÇáúÃóãúÑó Åáóì ÇáúÞóÇÖöí áöíóÝúÓóÎóåõ) Ãóíú íóÝúÓóÎó ÇáúÞóÇÖöí
ÇáúÈóíúÚó ÈöÓóÈóÈö ÇáúÚóÌúÒö Úóäú ÇáÊøóÓúáöíãö ÝóÅöäøó æöáóÇíóÉó
ÇáúÝóÓúÎö Åáóì ÇáúÞóÇÖöí áóÇ Åáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí ßóãóÇ ÅÐóÇ ÃóÈóÞó
ÇáúÚóÈúÏõ ÇáúãõÔúÊóÑóì ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö ÝóÅöäøóåõ íóÊóÎóíøóÑõ
ÇáúãõÔúÊóÑöí áöãóÇ ÐóßóÑúäóÇ ßóÐóáößó åõäóÇ æóáóæú ÈóÇÚóåõ
ÇáÑøóÇåöäõ ãöäú ÑóÌõáò Ëõãøó ÈóÇÚóåõ ÈóíúÚðÇ ËóÇäöíðÇ ãöäú ÛóíúÑöåö
ÞóÈúáó Ãóäú íõÌöíÒóåõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÝóÇáËøóÇäöí ãóæúÞõæÝñ ÃóíúÖðÇ
Úóáóì ÅÌóÇÒóÊöåö áöÃóäøó ÇáúÃóæøóáó áóãú íóäúÝõÐú æóÇáúãóæúÞõæÝõ áóÇ
íóãúäóÚõ ÊóæóÞøõÝó ÇáËøóÇäöí Ýóáóæú ÃóÌóÇÒó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáúÈóíúÚó
ÇáËøóÇäöí ÌóÇÒó ÇáËøóÇäöí æóáóæú ÈóÇÚó ÇáÑøóÇåöäõ Ëõãøó ÃóÌøóÑó Ãóæú
Ñóåóäó Ãóæú æóåóÈó ãöäú ÛóíúÑöåö æóÃóÌóÇÒó ÇáúãõÑúÊóåöäõ åóÐöåö
ÇáúÚõÞõæÏó ÌóÇÒó ÇáúÈóíúÚõ ÇáúÃóæøóáõ æóÇáúÝóÑúÞõ åõæó Ãóäøó
ÇáúãõÑúÊóåöäó Ðõæ ÍóÙøò ãöäú ÇáúÈóíúÚö ÇáËøóÇäöí áöÃóäøóåõ
íóÊóÚóáøóÞõ ÍóÞøõåõ ÈöÈóÏóáöåö ÝóíóÕöÍøõ ÊóÚúíöíäõåõ áöÊóÚóáøõÞö
ÝóÇÆöÏóÊöåö Èöåö ÅÐú áóÇ ÍóÞøó áóåõ Ýöí åóÐöåö ÇáúÚõÞõæÏö áöÃóäøóåõ
áóÇ ÈóÏóáó Ýöí ÇáúåöÈóÉö æóÇáÑøóåúäö æóÇóáøóÐöí Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
ÈóÏóáõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö áóÇ ÈóÏóáó ÇáúÚóíúäö æóÍóÞøõåõ Ýöí ãóÇáöíøóÉö
ÇáúÚóíúäö áóÇ Ýöí ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóßóÇäóÊú ÅÌóÇÒóÊõåõ ÅÓúÞóÇØðÇ
áöÍóÞøöåö ÝóÒóÇáó ÇáúãóÇäöÚõ ÝóäóÝóÐó ÇáúÈóíúÚõ ÇáúÃóæøóáõ ÝóæóÖóÍó
ÇáúÝóÑúÞõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö.
(æóÕóÍøó ÚöÊúÞõ ÇáÑøóÇåöäö) ãõæÓöÑðÇ ßóÇäó Ãóæú ãõÚúÓöÑðÇ
(ÇáÑøóåúäó) Ãóíú ÇáúÚóÈúÏó ÇáÑøóåúäó ÈöáóÇ ÅÐúäö ÇáúãõÑúÊóåöäö.
(æó) ßóÐóÇ íóÕöÍøõ (ÊóÏúÈöíÑõåõ æóÇÓúÊöíáóÇÏõåõ) ÚöäúÏóäóÇ áöÃóäøóåõ
ÊóÕóÑøõÝñ ÕóÏóÑó Úóäú ÇáúÃóåúáö æóæóÞóÚó Ýöí ÇáúãóÍöáøö ÝóÎóÑóÌõæÇ
ãöäú ÇáÑøóåöíäóÉö áöÈõØúáóÇäö ÇáúãóÍóáøöíøóÉö ÝóáóÇ íóÌõæÒõ
ÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÇáÏøóíúäö ãöäúåõãú æóÅöäøóãóÇ áóÇ íóäúÝõÐõ ÈöÈóíúÚöåö
áöáúÚóÌúÒö Úóäú ÇáÊøóÓúáöíãö æóÇáúÈóíúÚõ ãõÝúÊóÞöÑñ Åáóì ÇáúÞõÏúÑóÉö
Úóáóì ÇáÊøóÓúáöíãö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÅöÚúÊóÇÞö æóáöåóÐóÇ íóäúÝõÐõ
ÅÚúÊóÇÞõ ÇáúÂÈöÞö Ïõæäó ÈóíúÚöåö (ÝóÅöäú ßóÇäó) ÇáÑøóÇåöäõ (ãõæÓöÑðÇ
ØõæáöÈó ÈöÏóíúäöåö Åäú) ßóÇäó (ÍóÇáøðÇ) áöÃóäøóåõ áóæú ØõæáöÈó
ÈöÃóÏóÇÁö ÇáúÞöíãóÉö ÊóÞóÚõ ÇáúãõÞóÇÕøóÉõ ÈöÞóÏúÑö ÇáÏøóíúäö ÝóáóÇ
ÝóÇÆöÏóÉó Ýöíåö (æóÃõÎöÐóÊú ÞöíãóÉõ ÇáÑøóåúäö) Ãóíú ÃóÎóÐó
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãöäú ÇáÑøóÇåöäö ÞöíãóÉó ÇáúÚóÈúÏö (ÝóÌõÚöáóÊú) Ãóíú
ÇáúÞöíãóÉõ (ÑóåúäðÇ ãóßóÇäóåõ áóæú) ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ (ãõÄóÌøóáðÇ)
ÍóÊøóì íóÍöáøó ÇáÏøóíúäõ áöÃóäøó ÇáÓøóÈóÈó ÇáÖøóãóÇäõ ãõÊóÍóÞøöÞñ
æóÝöí ÇáÊøóÖúãöíäö ÝóÇÆöÏóÉñ æóåõæó Ãóäú íóßõæäó Çáúßõáøõ ÑóåúäðÇ
ÝóÅöÐóÇ Íóáøó ÇáÏøóíúäõ ÇÞúÊóÖóÇåõ ÈöÍóÞøöåö ÅÐóÇ ßóÇäó ãöäú ÌöäúÓö
ÍóÞøöåö æóÑóÏøó ÇáúÝóÖúáó ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö.
(æóÅöäú ßóÇäó) ÇáÑøóÇåöäõ (ãõÚúÓöÑðÇ ÓóÚóì) ÇáúÚóÈúÏõ (ÇáúãõÚúÊóÞõ
Ýöí ÇáúÃóÞóáøö
(2/604)
ãöäú ÞöíãóÊöåö æóãöäú ÇáÏøóíúäö) .
Ãóíú Åäú ßóÇäóÊú ÇáúÞöíãóÉõ ÃóÞóáøó ÓóÚóì ÇáúÚóÈúÏõ Ýöí ÇáúÞöíãóÉö
æóÅöäú ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ÃóÞóáøó ãöäú ÇáúÞöíãóÉö ÓóÚóì Ýöí ÇáÏøóíúäö
æóÅöäøóãóÇ íóÓúÚóì áöÃóäøóåõ áóÇ íóÊóãóßøóäõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãöäú
ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÍóÞøöåö ãöäú ÇáÑøóÇåöäö ÇáúÝóÞöíÑö ÝóíóÃúÎõÐõ ãöäú
ÇáúãõäúÊóÝöÚö ÈöÇáúÚöÊúÞö æóåõæó ÇáúÚóÈúÏõ ÈöãöÞúÏóÇÑö ãóÇáöíøóÊöåö
ÅÐú áóíúÓó Úóáóíúåö Ãóäú íóÓúÚóì ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ãöÞúÏóÇÑöåóÇ
(æóÑóÌóÚó) ÇáúÚóÈúÏõ (Èöåö) Ãóíú ÈöãóÇ ÓóÚóì (Úóáóì ÓóíøöÏöåö) ÅÐóÇ
ÃóíúÓóÑó áöÃóäøóåõ ÞóÖóÇåõ ÈöÅöáúÒóÇãö ÇáÔøóÑúÚö æóãóäú ÞóÖóì Ïóíúäó
ÛóíúÑöåö æóåõæó ãõÖúØóÑøñ Ýöíåö íóÑúÌöÚõ Úóáóíúåö ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúãõÓúÊóÓúÚóì Ýöí ÅÚúÊóÇÞö ÃóÍóÏö ÇáÔøóÑöíßóíúäö áöÃóäøóåõ íõÄóÏøöí
ÖóãóÇäðÇ Úóáóíúåö áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ íóÓúÚóì áöÊóÍúÕöíáö ÇáúÚöÊúÞö
ÚöäúÏóåõ æóáöÊóßúãöíáöåö ÚöäúÏóåõãóÇ.
æóÞóÇáó ÇáÔøóÇÝöÚöíøõ Åäøóåõ íóäúÝõÐõ Åäú ßóÇäó ãõæÓöÑðÇ
áöÅöãúßóÇäöåö ÊóÖúãöíäóåõ æóáóÇ íóäúÝõÐõ Åäú ßóÇäó ãõÚúÓöÑðÇ.
(æó) ÓóÚúíõ (ÇáúãõÏóÈøóÑö æóÃóãøö ÇáúæóáóÏö) Ýöí ÇáÊøóÏúÈöíÑö
æóÇáöÇÓúÊöíáóÇÏö (Ýöí ßõáøö ÇáÏøóíúäö ÈöáóÇ ÑõÌõæÚò) áöÃóäøó ßóÓúÈó
ÇáúãõÏóÈøóÑö æóÇáúãõÓúÊóæúáóÏö ãöáúßõ Çáúãóæúáóì ÝóíóÓúÚóíóÇäö Ýöí
ßõáøö Ïóíúäöåö ÈöáóÇ ÑõÌõæÚò (æóÅöÊúáóÇÝõåõ) Ãóíú ÅÊúáóÇÝõ
ÇáÑøóÇåöäö ÇáÑøóåúäó (ßóÅöÚúÊóÇÞöåö ãõæÓöÑðÇ) Ãóíú Åäú ßóÇäó
ÇáÏøóíúäõ ÍóÇáøðÇ ÃõÎöÐó ãöäúåõ ßõáøõ ÇáÏøóíúäö æóÅöäú ßóÇäó
ãõÄóÌøóáðÇ ÃóÎóÐó ÞöíãóÊóåõ áöíóßõæäó ÑóåúäðÇ ÚöäúÏóåõ Åáóì ÒóãóÇäö
Íõáõæáö ÇáúÃóÌóáö.
(æóÅöäú ÃóÊúáóÝóåõ) Ãóíú ÇáÑøóåúäó (ÃóÌúäóÈöíøñ) Ãóíú ÛóíúÑõ
ÇáÑøóÇåöäö (Öóãøóäóåõ) Ãóíú ÇáúãõÊúáöÝó (ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÞöíãóÊóåõ)
Ãóíú ÇáÑøóåúäö íóæúãó åóáóßó (ÝóßóÇäóÊú) ÇáúÞöíãóÉõ (ÑóåúäðÇ
ãóßóÇäóåõ) áöÃóäøóåõ ÃóÍóÞøõ ÈöÚóíúäö ÇáÑøóåúäö ÍóÇáó ÞöíóÇãöåö
ÝóßóÐóÇ Ýöí ÇÓúÊöÑúÏóÇÏö ãóÇ ÞóÇãó ãóÞóÇãóåõ æóÇáúæóÇÌöÈõ Ýöí åóÐóÇ
ÇáúãõÓúÊóåúáóßö ÞöíãóÊõåõ íóæúãó åóáóßó ÈöÇÓúÊöåúáóÇßöåö ÈöÎöáóÇÝö
ÖóãóÇäöåö Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö ÊõÚúÊóÈóÑõ ÞöíãóÊõåõ íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö
ÍóÊøóì áóæú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ íóæúãó ÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö ÎóãúÓóãöÇÆóÉò
æóíóæúãó ÇáöÇÑúÊöåóÇäö ÃóáúÝðÇ ÛõÑøöãó ÎóãúÓóãöÇÆóÉò æóßóÇäóÊú
ÑóåúäðÇ æóÓóÞóØó ãöäú ÇáÏøóíúäö ÎóãúÓõãöÇÆóÉò áöÃóäøó ÇáúãõÚúÊóÈóÑó
Ýöí ÖóãóÇäö ÇáÑøóåúäö íóæúãó ÞóÈúÖöåö ßóãóÇ ãóÑøó áöÃóäøóåõ Èöåö
ÏóÎóáó Ýöí ÖóãóÇäöåö áöÃóäøóåõ ÞóÈóÖó ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁó ÅáøóÇ Ãóäøóåõ
íóÊóÞóÑøóÑõ ÚöäúÏó ÇáúåóáóÇßö æóáóæú ÇÓúÊóåúáóßóåõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ
æóÇáÏøóíúäõ ãõÄóÌøóáñ Öóãöäó ÞöíãóÊóåõ áöÃóäøóåõ ÃóÊúáóÝó ãóÇáó
ÇáúÛóíúÑö æóßóÇäóÊú ÑóåúäðÇ Ýöí íóÏöåö ÍóÊøóì íóÍöáøó ÇáúÃóÌóáõ
áöÃóäøó ÇáÖøóãóÇäó ÈóÏóáõ ÇáúÚóíúäö ÝóÅöäøóåõ Íõßúãõåõ æóíõÄóÌøóáõ
ÇáÏøóíúäõ æóÇáúãóÖúãõæäõ ãöäú ÌöäúÓöåö ÍóÞøõåõ ÇÓúÊóæúÝóì
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãöäúåõ Ïóíúäóåõ æóÑóÏøó ÇáúÝóÖúáó Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö Åäú
ßóÇäó Ýöíåö ÝóÖúáñ æóÅöäú ßóÇäó Ïóíúäõåõ ÃóßúËóÑó ãöäú ÞöíãóÊöåö
ÑóÌóÚó ÈöÇáúÝóÖúáö æóÅöäú äóÞóÕóÊú Úóäú ÇáÏøóíúäö ÈöÊóÑóÇÌõÚö
ÇáÓøöÚúÑö Åáóì ÎóãúÓöãöÇÆóÉò æóÞóÏú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ íóæúãó
ÇáúÞóÈúÖö ÃóáúÝðÇ æóÌóÈó ÈöÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö ÎóãúÓõãöÇÆóÉò æóÓóÞóØó
ãöäú ÇáÏøóíúäö ÎóãúÓõãöÇÆóÉò áöÃóäøó ãóÇ ÇäúÊóÞóÕó ßóÇáúåóÇáößö
æóÓóÞóØó ãöäú ÇáÏøóíúäö ÈöÞóÏúÑöåö æóÊõÚúÊóÈóÑõ ÞöíãóÊõåõ íóæúãó
ÇáúÞóÈúÖö Ýóåõæó ãóÖúãõæäñ ÈöÇáúÞóÈúÖö ÇáÓøóÇÈöÞö áóÇ ÈöÊóÑóÇÌõÚö
ÇáÓøöÚúÑö æóæóÌóÈó Úóáóíúåö ÇáúÈóÇÞöí ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö æóåõæó
ÞöíãóÊõåõ íóæúãó ÇáÊøóáóÝö ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑöåóÇ æóåõæó
ãõÔúßöáñ ÝóÅöäøó ÇáäøõÞúÕóÇäó ÈöÊóÑóÇÌõÚö ÇáÓøöÚúÑö ÅÐóÇ áóãú íóßõäú
ãóÖúãõæäðÇ Úóáóíúåö æóáóÇ ãõÚúÊóÈóÑðÇ ÝóßóíúÝó íóÓúÞõØõ ãöäú
ÇáÏøóíúäö ÎóãúÓõãöÇÆóÉò Óöæóì ãóÇ Öóãöäó ÈöÇáúÅöÊúáóÇÝö æóßóíúÝó
íóßõæäõ ãóÇ ÇäúÊóÞóÖó Èöåö ßóÇáúåóÇáößö ÍóÊøóì íóÓúÞõØó ÇáÏøóíúäõ
ÈöÞóÏúÑöåö æóåõæó áóãú íóäúÊóÞöÖõ ÅáøóÇ ÈöÊóÑóÇÌõÚö ÇáÓøöÚúÑö æóåõæó
áóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ÝóæóÌóÈó Ãóäú áóÇ íóÓúÞõØõ ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö ÔóíúÁñ
ãöäú ÇáÏøóíúäö ßóãóÇ Ýöí ÇáÊøóÈúíöíäö áóßöäøó ÇáúÅöÔúßóÇáó
íóÖúãóÍöáøõ ÈöÞóæúáö ÕóÇÍöÈö ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑöåö æóÊõÚúÊóÈóÑõ
ÞöíãóÊõåõ íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö Ýóåõæó ãóÖúãõæäñ ÈöÇáúÞóÈúÖö ÇáÓøóÇÈöÞö
áóÇ ÈöÊóÑóÇÌõÚö ÇáÓøöÚúÑö ÅÐú áóÇ Ôóßøó Ãóäøó ÇáúÞóÈúÖó ÇáÓøóÇÈöÞó
ãóÖúãõæäñ Úóáóíúåö áöÃóäøóåõ ÞóÈúÖõ.
(2/605)
ÇÓúÊöíÝóÇÁò ÝóÈöÇáúåóáóÇßö íóÊóÞóÑøóÑõ
ÇáÖøóãóÇäõ æóáóãøóÇ ßóÇäó ÇáúãõÚúÊóÈóÑõ ÞöíãóÊóåõ íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö
æóÞóÏú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö ÃóáúÝðÇ Ëõãøó ÇäúÊóÞóÕóÊú
ãöäúåõãóÇ ÎóãúÓõãöÇÆóÉò ÈöÊóÑóÇÌõÚö ÇáÓøöÚúÑö ÓóÞóØó Úóäú ÇáÏøóíúäö
áóÇ ãóÍóÇáóÉó ãöÞúÏóÇÑõ ÊóãóÇãö ÇáúÃóáúÝö ÎóãúÓõãöÇÆóÉò ãöäúåõ
ÈöÅöÊúáóÇÝöåö ÎóãúÓóãöÇÆóÉò ãöäúåõ ÈöÞóÈúÖöåö ÇáÓøóÇÈöÞö ÍóíúËõ
ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ æóÞúÊó ÇáúÞóÈúÖö ÃóáúÝðÇ ÊóÇãøðÇ æóáóÇ ÊóÃúËöíÑó
Ýöí ÓõÞõæØö ÔóíúÁò ãöäúåõ ÈöÊóÑóÇÌõÚö ÇáÓøöÚúÑö ÃóÕúáðÇ æóåóÐóÇ
ÙóÇåöÑñ ãöäú ÚöÈóÇÑóÉö ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑöåóÇ ÊóÏóÈøóÑú.
(æóáóæú ÃóÚóÇÑó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóåúäó) Ãóíú ÝóÚóáó Èöåö ãöËúáó ãóÇ
íóÝúÚóáõ ÈöÇáúÚóÇÑöíøóÉö æóÅöáøóÇ ÝóÇáúÚóÇÑöíøóÉõ Êóãúáöíßõ
ÇáúãóäóÇÝöÚö æóÇáúãõÑúÊóåöäõ áóÇ íóãúáößõ Ðóáößó æóÝöí ÇáúãöäóÍö
ÊóÝúÕöíáñ ÝóáúíõÑóÇÌóÚú (ãóäú ÑóÇåóäóåõ ÎóÑóÌó ãöäú ÖóãóÇäöåö)
áöÃóäøó ÇáÖøóãóÇäó ßóÇäó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÞóÈúÖöåö æóÞóÏú ÇäúÊóÞóÖó
ÈöÇáÑøóÏøö Åáóì ÕóÇÍöÈöåö ÝóÇÑúÊóÝóÚó ÇáÖøóãóÇäõ áöÇÑúÊöÝóÇÚö
ÇáúãõÞúÊóÖöí áóåõ ÝóáóÇ íóßõæäõ ãóÖúãõæäðÇ Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö áöÃóäøó
ÇáöÇÓúÊöÑúÏóÇÏó ÈöÅöÐúäöåö (æóÈöÑõÌõæÚöåö) Ãóíú ÈöÑõÌõæÚö ÇáÑøóåúäö
Åáóì íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö (íóÚõæÏõ ÖóãóÇäõåõ) ÍóÊøóì íóÐúåóÈó
ÇáÏøóíúäõ ÈöåóáóÇßöåö áöÚóæúÏö ÇáúÞóÈúÖö ÇáúãõæÌöÈö áöáÖøóãóÇäö
(æóáóåõ) Ãóíú áöáúãõÑúÊóåöäö (ÇáÑøõÌõæÚõ) ãöäú ÇáúÅöÚóÇÑóÉö (ãóÊóì
ÔóÇÁó) áöÃóäøó ÚóÞúÏó ÇáÑøóåúäö ÈóÇÞò ÅáøóÇ Ýöí Íõßúãö ÇáÖøóãóÇäö
Ýöí Êöáúßó ÇáúÍóÇáóÉö.
(æóáóæú ÃóÚóÇÑóåõ ÃóÍóÏõåõãóÇ) Ãóíú ÃóÚóÇÑó ÇáúãõÑúÊóåöäõ Ãóæú
ÇáÑøóÇåöäõ ÇáÑøóåúäó (ÈöÅöÐúäö ÇáúÂÎóÑö ãöäú ÃóÌúäóÈöíøò ÎóÑóÌó ãöäú
ÖóãóÇäöåö ÃóíúÖðÇ) áöãóÇ ÈóíøóäøóÇåõ ãöäú Ãóäøó ÇáÖøóãóÇäó ßóÇäó
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÞóÈúÖöåö æóÞóÏú ÇäúÊóÞóÖó (Ýóáóæú åóáóßó Ýöí íóÏöåö)
Ãóíú Ýöí íóÏö ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö (åóáóßó ãóÌøóÇäðÇ) áöÇÑúÊöÝóÇÚö
ÇáúÞóÈúÖö ÇáúãõæÌöÈö áöáÖøóãóÇäö (æóáößõáøò ãöäúåõãóÇ) Ãóíú ãöäú
ÇáÑøóÇåöäö æóÇáúãõÑúÊóåöäö (Ãóäú íóÑõÏøóåõ) ãöäú ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö
(ÑóåúäðÇ) ßóãóÇ ßóÇäó áöÃóäøóåõ áóãú íóÎúÑõÌú Úóäú ÇáÑøóåúäöíøóÉö
ÈöÇáúÅöÚóÇÑóÉö æóáöÃóäøó áößõáøö æóÇÍöÏò ÍóÞøðÇ ãõÍúÊóÑóãðÇ Ýöí
ÇáÑøóåúäö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÇáúÈóíúÚö æóÇáúåöÈóÉö
ãöäú ÇáúÃóÌúäóÈöíøö ÅÐóÇ ÈóÇÔóÑóåóÇ ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöÅöÐúäö ÇáúÂÎóÑö
ÍóíúËõ íóÎúÑõÌõ Úóäú ÇáÑøóåúäö ÝóáóÇ íóÚõæÏõ ÅáøóÇ ÈöÚóÞúÏò
ãõÈúÊóÏóÃò ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö.
(ÝóÅöäú ãóÇÊó ÇáÑøóÇåöäõ ÞóÈúáó ÑóÏøöåö) Ãóíú ÞóÈúáó ÑóÏøö
ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö ÇáÑøóåúäó Ãóíú ÇáúãõÑúÊóåóäó (ÝóÇáúãõÑúÊóåöäõ ÃóÍóÞøõ
Èöåö) Ãóíú ÈöÇáÑøóåúäö (ãöäú ÓóÇÆöÑö ÇáúÛõÑóãóÇÁö) áöÃóäøó Íõßúãó
ÇáÑøóåúäö ÈóÇÞò Ýöíåö ÅÐú íóÏõ ÇáúÚóÇÑöíøóÉö áóíúÓóÊú ÈöáóÇÒöãóÉò
æóßóæúäõåõ ÛóíúÑõ ãóÖúãõæäò áóÇ íóÏõáøõ Úóáóì Ãóäøóåõ ÛóíúÑõ
ãóÑúåõæäò ÝóÅöäøó æóáóÏó ÇáúãóÑúåõæäö ãóÑúåõæäñ æóáóíúÓó ÈöãóÖúãõæäò
ÈöÇáúåóáóÇßö ÝóÙóåóÑó ãöäúåõ Ãóäøó ÇáÖøóãóÇäó áóíúÓó ãöäú áóæóÇÒöãö
ÇáÑøóåúäö ãöäú ßõáøö æóÌúåò.
(æóáóæú ÇÓúÊóÚóÇÑó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóåúäó ãöäú ÑóÇåöäöåö)
áöáúÚóãóáö (Ãóæú ÇÓúÊöÚúãóÇáöåö ÈöÅöÐúäöåö Ýóåóáóßó ÍóÇáó
ÇÓúÊöÚúãóÇáöåö ÓóÞóØó ÖóãóÇäõåõ Úóäúåõ) Ãóíú Úóäú ÇáúãõÑúÊóåöäö
áöËõÈõæÊö íóÏö ÇáúÚóÇÑöíøóÉö ÈöÇáöÇÓúÊöÚúãóÇáö æóåöíó ãõÎóÇáöÝóÉñ
áöíóÏö ÇáÑøóåúäö ÝóÇäúÊóÝóì ÇáÖøóãóÇäõ.
(æóÅöäú åóáóßó) ÇáÑøóåúäõ (ÞóÈúáó ÇÓúÊöÚúãóÇáöåö) Ãóíú ÇáúãõÑúÊóåöäö
ÇáÑøóåúäó (Ãóæú) åóáóßó (ÈóÚúÏóåõ) Ãóíú ÈóÚúÏó ÇÓúÊöÚúãóÇáöåö
(ÝóáóÇ) íóÓúÞõØõ ÖóãóÇäõåõ Úóäú ÇáúãõÑúÊóåöäö ÃóãøóÇ ÇáúÃóæøóáõ
ÝóáöÈóÞóÇÁö ÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö æóÇáúíóÏö æóÇáÖøóãóÇäö æóÃóãøóÇ
ÇáËøóÇäöí ÝóáöÃóäøó íóÏó ÇáúÚóÇÑöíøóÉö ÊõÑúÝóÚõ ÈöÇáúÝóÑóÇÛö
ÝóíóÈúÞóì Úóáóì ÃóÕúáö ÇáÑøóåúäö.
(2/606)
æóÕóÍøó ÇÓúÊöÚóÇÑóÉõ ÔóíúÁò áöíóÑúåóäóåõ)
Ðóáößó ÇáÔøóíúÁó áöÃóäøóåõ ãõÊóÈóÑøöÚñ ÈöÅöËúÈóÇÊö ãöáúßö ÇáúíóÏö
ÝóíõÚúÊóÈóÑõ ÈöÇáÊøóÈóÑøõÚö ÈöÅöËúÈóÇÊö ãöáúßö ÇáúÚóíúäö æóÇáúíóÏö
æóåõæó ÞóÖóÇÁõ ÇáÏøóíúäö ÈöãóÇáöåö æóíóÌõæÒõ Ãóäú íóäúÝóÕöáó ãöáúßõ
ÇáúíóÏö Úóäú ãöáúßö ÇáúÚóíúäö ËõÈõæÊðÇ áöáúãõÑúÊóåöäö ßóãóÇ
íóäúÝóÕöáõ Ýöí ÍóÞøö ÇáúÈóÇÆöÚö ÒóæóÇáðÇ áöÃóäøó ÇáúÈóíúÚó íõÒöíáõ
Çáúãöáúßó Ïõæäó ÇáúíóÏö (ÝóÅöäú ÃóØúáóÞó) ÇáúãõÚöíÑõ æóáóãú
íõÞóíøöÏúåõ ÈöÔóíúÁò (Ñóåóäóåõ) Ãóíú ÇáúãõÓúÊóÚöíÑõ (ÈöãóÇ ÔóÇÁó)
ãöäú Þóáöíáò Ãóæú ßóËöíÑò (ÚöäúÏó ãóäú ÔóÇÁó) ÚóãóáðÇ áöáúÅöØúáóÇÞö
(æóÅöäú ÞóíøóÏó) ÇáúãõÚöíÑõ ãóÇ ÃóÚóÇÑóåõ áöáÑøóåúäö (ÈöÞóÏúÑò Ãóæú
ÌöäúÓò Ãóæú ãõÑúÊóåöäò Ãóæú ÈóáóÏò ÊóÞóíøóÏó Èöåö) ÝóáóíúÓó
áöáúãõÓúÊóÚöíÑö Ãóäú íóÊóÌóÇæóÒó Úóäúåõ ÅÐú ßõáøõ Ðóáößó áóÇ íóÎúáõæ
Úóäú ÅÝóÇÏóÉö ÔóíúÁò ãöäú ÇáÊøóíóÓøõÑö æóÇáúÍöÝúÙö æóÇáúÃóãóÇäóÉö
Ëõãøó Èóíøóäó ÝóÇÆöÏóÊóåõ ÝóÞóÇáó (ÝóÅöäú ÎóÇáóÝó) ãóÇ ÞóíøóÏóåõ
Èöåö ÇáúãõÚöíÑõ Ýóåóáóßó ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ (ÝóÅöäú ÔóÇÁó ÇáúãõÚöíÑõ
Öóãøóäó ÇáúãõÓúÊóÚöíÑó) ÞöíãóÊóåõ (æóíóÊöãøõ ÇáÑøóåúäõ Èóíúäóåõ)
Ãóíú Èóíúäó ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö æóÇáÑøóÇåöäö (æóÈóíúäó ãõÑúÊóåöäöåö)
áöÃóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãõÊóÚóÏøò Ýöí ÍóÞøöåö ÝóÕóÇÑó
ÇáÑøóÇåöäõ ßóÇáúÛóÇÕöÈö æóÇáúãõÑúÊóåöäõ ßóÛóÇÕöÈö ÇáúÛóÇÕöÈö (Ãóæú)
(ÇáúãõÑúÊóåöäõ æóíóÑúÌöÚõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈöãóÇ Öóãöäóåõ æóÈöÏóíúäöåö
Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö áöãóÇ ãóÑøó) Ýöí ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö æóÅöäú ÎóÇáóÝó
Åáóì ÎóíúÑò ÈöÃóäú Úóíøóäó áóåõ ÃóßúËóÑó ãöäú ÞöíãóÊöåö ÝóÑóåóäóåõ
ÈöÃóÞóáøö ãöäú Ðóáößó ÈöãöËúáö ÞöíãóÊöåö Ãóæú ÃóßúËóÑó ÝóÅöäøóåõ áóÇ
íóÖúãóäõ.
(æóÅöäú æóÇÝóÞó) ÇáúãõÓúÊóÚöíÑõ Ýöí ÇÑúÊöåóÇäöåö ÈóÚúÏóãóÇ Úóíøóäóåõ
ÇáúãõÚöíÑõ (æóåóáóßó ÚöäúÏó ãõÑúÊóåöäöåö ÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ
Ïóíúäóåõ) Åäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ ãöËúáõ ÇáÏøóíúäö Ãóæú ÃóßúËóÑó
(Ãóæú) ÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ (ÞóÏúÑó ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö áóæú) ßóÇäóÊú
ÞöíãóÊõåõ (ÃóÞóáøó ãöäú ÇáÏøóíúäö æóØóÇáóÈó ÑóÇåöäóåõ ÈöÈóÇÞöíåö)
Ãóíú ÈöÈóÇÞöí ÇáÏøóíúäö ÅÐóÇ áóãú íóÞóÚú ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ
ÈöÇáÒøöíóÇÏóÉö Úóáóì ÞöíãóÊöåö.
(æóæóÌóÈó áöáúãõÚöíÑö Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö ãöËúáõ ÇáÏøóíúäö) áóæú
ÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ Ïóíúäóåõ ÈöÃóäú ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ ßóÇáÏøöíäö
Ãóæú ÃóßúËóÑó áöÃóäøóåõ ÞóÖóì Ïóíúäóåõ ßõáøóåõ (Ãóæú ÞóÏúÑó
ÇáúÞöíãóÉö) áóæú ÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ ÞóÏúÑó ÞöíãóÉö ÇáÑøóåúäö
áöÃóäøóåõ ÞóÖóì Ðóáößó ÇáúÞóÏúÑó ãöäú Ïóíúäöåö æóáóÇ ÊóÌöÈõ Úóáóíúåö
ÞöíãóÊõåõ ãõØúáóÞðÇ áöÃóäøóåõ ÞóÏú æóÇÝóÞó ÝóáóÇ íóßõæäõ
ãõÊóÚóÏøöíðÇ.
(æóáóæú åóáóßó ÚöäúÏó ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö ÞóÈúáó ÇáÑøóåúäö Ãóæú ÈóÚúÏó
Ýóßøöåö) Úóäú ÇáÑøóåúäö (áóÇ íóÖúãóäõ) áöÃóäøóåõ áóãú íóÕöÑú
ÞóÇÖöíðÇ Ïóíúäóåõ Èöåö æóåõæó ÇáúãõæÌöÈõ áöáÖøóãóÇäö Úóáóì ãóÇ
ÈóíøóäøóÇåõ.
(æóÅöäú) æóÕúáöíøóÉñ (ßóÇäó ÞóÏú ÇõÓúÊõÚúãöáó ãöäú ÞóÈúáõ)
ÈöÇáöÇÓúÊöÎúÏóÇãö Ãóæú ÈöÇáÑøõßõæÈö Ãóæú äóÍúæö Ðóáößó áöÃóäøóåõ
Ãóãöíäñ ÎóÇáóÝó Ëõãøó ÚóÇÏó Åáóì ÇáúæöÝóÇÞö ÝóáóÇ íóÖúãóäõ ÎöáóÇÝðÇ
áöáÔøóÇÝöÚöíøö (æóáóæú ÃóÑóÇÏó ÇáúãõÚöíÑõ ÇÝúÊößóÇßó ÇáÑøóåúäö
ÈöÞóÖóÇÁö Ïóíúäö ÇáúãõÑúÊóåöäö ãöäú ÚöäúÏöåö Ýóáóåõ Ðóáößó) æóáóíúÓó
áöáúãõÑúÊóåöäö Ãóäú íóãúÊóäöÚó ãöäú ÊóÓúáöíãö ÇáÑøóåúäö Èóáú íóßõæäõ
ãóÌúÈõæÑðÇ Úóáóì ÇáÏøóÝúÚö áöÃóäøó ÞóÖóÇÁóåõ ßóÞóÖóÇÁö ÇáÑøóÇåöäö
Ýöí ÇÓúÊöÎúáóÇÕö ãöáúßöåö (æóíóÑúÌöÚõ) ÇáúãõÚöíÑõ (ÈöãóÇ ÃóÏøóì
Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö) .
(2/607)
áößóæúäöåö ÛóíúÑó ãõÊóÈóÑøöÚò Ýöí
ÇáúÞóÖóÇÁö áöÃóäøóåõ ÓóÚóì Ýöí ÇÓúÊöÎúáóÇÕö ãóÇáöåö (æóáóæú ÞóÇáó
ÇáúãõÓúÊóÚöíÑõ åóáóßó Ýöí íóÏóíú ÞóÈúáó ÇáÑøóåúäö Ãóæú ÈóÚúÏó
ÇáúÝößóÇßö æóÇÏøóÚóì ÇáúãõÚöíÑõ åóáóÇßóåõ ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö
ÝóÇáúÞóæúáõ áöáúãõÓúÊóÚöíÑö) ãóÚó íóãöíäöåö áöÃóäøóåõ íõäúßöÑõ
ÇáúÅöíÝóÇÁó ÈöÏóÚúæóÇåõ ÇáúåóáóÇßó Ýöí åóÇÊóíúäö ÇáúÍóÇáóÊóíúäö
ÝóÅöäú Þöíáó ÞóÏú ÕóÇÑó ãóÖúãõæäðÇ Úóáóíúåö ÈöÇáÑøóåúäö æóåõæó
íóÏøóÚöí ÓõÞõæØó ÇáÖøóãóÇäö ÈöÇáöÇÝúÊößóÇßö ÝóáóÇ íõÞúÈóáõ Þóæúáõåõ
Ýöí Ðóáößó ÅáøóÇ ÈöÍõÌøóÉò ßóÇáúÛóÇÕöÈö íóÏøóÚöí ÑóÏøó ÇáúãóÛúÕõæÈö
ÞõáúäóÇ ÇáÑøóåúäõ æóÅöäú ßóÇäó ÅËúÈóÇÊó íóÏö ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö
æóáóßöäøó ÍóÞöíÞóÉó ÇáúÅöíÝóÇÁö ÈöÇáúåóáóÇßö ÝóÅöÐóÇ ÃóäúßóÑó
ÇáúåóáóÇßó Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö ÝóÞóÏó ÇáúÅöíÝóÇÁó ÍóÞöíÞóÉð
æóÇáÖøóãóÇäõ íóäúÔóÃõ ãöäúåõ æóßóÇäó ãõäúßöÑðÇ áöáÖøóãóÇäö.
(æóáóæú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÞóÏúÑö ãóÇ ÃóãóÑóåõ ÈöÇáÑøóåúäö Èöåö
ÝóáöáúãõÚöíÑö) Ãóíú ÝóÇáúÞóæúáõ áöáúãõÚöíÑö áöÃóäøó ÇáúÅöÐúäó
íõÓúÊóÝóÇÏõ ãöäú ÌöåóÊöåö æóáóæú ÃóäúßóÑó ÃóÕúáóåõ ßóÇäó ÇáúÞóæúáõ
áóåõ ÝóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÃóäúßóÑó æóÕúÝóåõ.
(æóÌöäóÇíóÉõ ÇáÑøóÇåöäö Úóáóì ÇáÑøóåúäö ãóÖúãõæäóÉñ) áöÃóäøóåõ
ÊóÚóáøóÞó Èöåö ÍóÞøõ ÇáúãõÑúÊóåöäö æóÊóÚóáøõÞõ ÍóÞøö ÇáúÛóíúÑö
ÈöÇáúãóÇáö íóÌúÚóáõ ÇáúãóÇáößó ßóÇáúÃóÌúäóÈöíøö Ýöí ÍóÞøö ÇáÖøóãóÇäö
ÃóáóÇ ÊóÑóì Ãóäøó ÊóÚóáøõÞó ÍóÞøö ÇáúæóÑóËóÉö ÈöãóÇáö ÇáúãóÑöíÖö
íóãúäóÚõ äõÝõæÐó ÊóÕóÑøõÝöåö ÝöíãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì ÇáËøõáõËö æóßóÐóÇ
ÇáúæóÑóËóÉõ ÅÐóÇ ÃóÊúáóÝõæÇ ÇáúÚóÈúÏó ÇáúãõæÕóì ÈöÎöÏúãóÊöåö
ÖóãöäõæÇ ÞöíãóÊóåõ áöíõÔúÊóÑóì Èöåö ÚóÈúÏñ íóÞõæãõ ãóÞóÇãóåõ.
(æóßóÐóÇ ÌöäóÇíóÉõ ÇáúãõÑúÊóåöäö Úóáóíúåö) ãóÖúãõæäóÉñ (ÝóíóÓúÞõØõ
ãöäú Ïóíúäöåö ÈöÞóÏúÑöåóÇ) Ãóíú ÈöÞóÏúÑö ÇáúÌöäóÇíóÉö áöÃóäøó Úóíúäó
ÇáÑøóåúäö ãöáúßõ ÇáúãóÇáößö æóÞóÏú ÊóÚóÏøóì Úóáóíúåö ÇáúãõÑúÊóåöäõ
æóåõæó ÓóÈóÈõ ÇáÖøóãóÇäö ÝóíóÕöíÑõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ ãöäú Ïóíúäöåö
ÈöÞóÏúÑö ÇáúÌöäóÇíóÉö ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÞóÏúÑõ ÇáúÌöäóÇíóÉö ÃóßúËóÑó
ãöäú ÇáÏøóíúäö íõÖóãøöäõ ÇáÑøóÇåöäõ ÇáúãõÑúÊóåöäó ãóÇ ÒóÇÏó Úóáóì
ÇáÏøóíúäö áöÃóäøó Çáúßõáøó ÕóÇÑó ãóÖúãõæäðÇ Úóáóíúåö
ÈöÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö.
(æóÌöäóÇíóÉõ ÇáÑøóåúäö ÚóáóíúåöãóÇ) Ãóíú Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö
æóÇáúãõÑúÊóåöäö ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ãõæÌöÈóÉð áöáúãóÇáö ÈöÃóäú ßóÇäóÊú
ÎóØóÃð Ýöí ÇáäøóÝúÓö Ãóæú ÝöíãóÇ ÏõæäóåóÇ æóÃóãøóÇ ãóÇ íõæÌöÈõ
ÇáúÞöÕóÇÕó Ýóåõæó ãõÚúÊóÈóÑñ ÈöÇáúÅöÌúãóÇÚö ßóãóÇ Ýöí ÃóßúËóÑö
ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö ÝóÚóáóì åóÐóÇ áóæú ÞóíøóÏóåõ áóßóÇäó Ãóæúáóì
ÊóÏóÈøóÑú (æóÚóáóì ãóÇ áóåõãóÇ åóÏóÑñ) Ãóíú ÈóÇØöáñ ÚöäúÏó
ÇáúÅöãóÇãö (ÎöáóÇÝðÇ áóåõãóÇ Ýöí ÇáúãõÑúÊóåöäö) ÝóÅöäøó ÚöäúÏóåõãóÇ
ÌöäóÇíóÉõ ÇáÑøóåúäö Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö ãõÚúÊóÈóÑóÉñ æóåõæó ãóÐúåóÈõ
ÇáúÃóÆöãøóÉö ÇáËøóáóÇËóÉö ÃóãøóÇ ÇáúæöÝóÇÞöíøóÉõ ÝóáöÃóäøóåóÇ
ÌöäóÇíóÉõ Çáúãóãúáõæßö Úóáóì ÇáúãóÇáößö æóÌöäóÇíóÉõ Çáúãóãúáõæßö
Úóáóì ÇáúãóÇáößö ÝöíãóÇ íõæÌöÈõ ÇáúãóÇáó åóÏóÑñ ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÌöäóÇíóÉö ÇáúãõæÌöÈóÉö áöáúÞöÕóÇÕö æóÃóãøóÇ
ÇáúÎöáóÇÝöíøóÉõ ÝóáóåõãóÇ Ãóäøó ÇáúÌöäóÇíóÉó ÍóÕóáóÊú Úóáóì ÛóíúÑö
ÇáúãóÇáößö æóÝöí ÇáöÇÚúÊöÈóÇÑö ÝóÇÆöÏóÉñ æóåõæó ÏóÝúÚõ ÇáúÚóÈúÏö
Åáóíúåö ÈöÇáúÌöäóÇíóÉö ÝóÊõÚúÊóÈóÑõ Ëõãøó Åäú ÔóÇÁó ÇáÑøóÇåöäõ
æóÇáúãõÑúÊóåöäõ ÃóÈúØóáóÇ ÇáÑøóåúäó æóÏóÝóÚóÇåõ ÈöÇáúÌöäóÇíóÉö Åáóì
ÇáúãõÑúÊóåöäö æóÅöäú ÞóÇáó ÇáúãõÑúÊóåöäõ áóÇ ÃóØúáõÈõ ÇáúÌöäóÇíóÉó
Ýóåõæó Ñóåúäñ Úóáóì ÍóÇáöåö æóáóåõ Ãóäøó åóÐöåö ÇáúÌöäóÇíóÉó áóæú
ÇÚúÊóÈóÑúäóÇåóÇ áöáúãõÑúÊóåöäö ßóÇäó Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö
ÇáÊøóØúåöíÑõ ãöäú ÇáúÌöäóÇíóÉö ÍóÕóáóÊú Ýöí ÖóãóÇäöåö ÝóáóÇ íõÝöíÏõ
æõÌõæÈó ÇáÖøóãóÇäö áóåõ ãóÚó æõÌõæÈö ÇáÊøóÎúáöíÕö Úóáóíúåö
æóÌöäóÇíóÉñ Úóáóì ãóÇáö ÇáúãõÑúÊóåöäö áóÇ ÊõÚúÊóÈóÑõ ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö
ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÞöíãóÊõåõ æóÇáÏøóíúäõ ÓóæóÇÁð áöÃóäøóåõ áóÇ ÝóÇÆöÏóÉó
Ýöí ÇÚúÊöÈóÇÑöåö áöÃóäøóåõ áóÇ íóÊóãóáøóßõ ÈöåóÇ ÇáúÚóÈúÏõ ãóÚó
Ãóäøó ÇáÊøóãóáøõßó ÝóÇÆöÏóÉñ æóáóãú íõæÌóÏú æóÅöäú ßóÇäóÊú
ÇáúÞöíãóÉõ ÃóßúËóÑó ãöäú ÇáÏøóíúäö ÝóÚóäú ÇáúÅöãóÇãö Ãóäøóåõ
íõÚúÊóÈóÑõ ÈöÞóÏúÑö ÇáúÃóãóÇäóÉö áöÃóäøó ÇáúÝóÖúáó áóíúÓó Ýöí
ÖóãóÇäöåö ÝóÃóÔúÈóåó ÌöäóÇíóÉó ÇáúÚóÈúÏö.
(2/608)
ÇáúæóÏöíÚóÉõ Úóáóì ÇáúãõÓúÊóæúÏóÚö
æóÚóäúåõ Ãóäøóåõ áóÇ íõÚúÊóÈóÑõ áöÃóäøó Íõßúãó ÇáÑøóåúäö æóåõæó
ÇáúÍóÈúÓõ Ýöíåö ËóÇÈöÊñ ÝóÕóÇÑó ßóÇáúãóÖúãõæäö æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ÌöäóÇíóÉö ÇáÑøóåúäö Úóáóì ÇÈúäö ÇáÑøóÇåöäö Ãóæú Úóáóì ÇÈúäö
ÇáúãõÑúÊóåöäö áöÃóäøó ÇáúÃóãúáóÇßó ÍóÞöíÞóÉð ãõÊóÈóÇíöäóÉñ ÝóÕóÇÑó
ßóÇáúÌöäóÇíóÉö Úóáóì ÇáúÃóÌúäóÈöíøö ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö.
(æóáóæú Ñóåóäó ÚóÈúÏðÇ íõÓóÇæöí ÃóáúÝðÇ ÈöÃóáúÝò ãõÄóÌøóáóÉò
ÝóÕóÇÑóÊú ÞöíãóÊõåõ ãöÇÆóÉð) ÈöÃóäú ÇäúÊóÞóÕó ÓöÚúÑõåõ (ÝóÞóÊóáóåõ)
Ãóíú ÇáúÚóÈúÏó (ÑóÌõáñ) ÎóØóÃð (æóÛóÑöãó ãöÇÆóÉð æóÍóáøó ÇáúÃóÌóáõ
íóÞúÈöÖõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáúãöÇÆóÉó ÞóÖóÇÁð Úóäú ÍóÞøöåö) æóÓóÞóØó
ÈóÇÞöíåö æóåõæó ÊöÓúÚõãöÇÆóÉò (æóáóÇ íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÑóÇåöäöåö
ÈöÔóíúÁò) áöÃóäøó ÇáäøõÞúÕóÇäó ãöäú ÍóíúËõ ÇáÓøöÚúÑõ áóÇ íõæÌöÈõ
ÇáÓøõÞõæØó ÚöäúÏóäóÇ áöÃóäøó äõÞúÕóÇäó ÇáÓøöÚúÑö ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú
ÝõÊõæÑö ÑóÛóÈóÇÊö ÇáäøóÇÓö Ýöíåö æóÐóÇ ÛóíúÑõ ãõÚúÊóÈóÑò æóÃóãøóÇ
äõÞúÕóÇäõ ÇáúÚóíúäö ÝóíóÊóÞóÑøóÑõ ÈöÝóæóÇÊö ÌõÒúÁò ãöäúåõ ÝóíóÓúÞõØõ
ÇáÏøóíúäõ Ýöí ÇäúÊöÞóÇÕöåóÇ áóÇ Ýöí ÇäúÊöÞóÇÕö ÇáúãóÇáöíøóÉö ãöäú
ÌöåóÉö ÇáÓøöÚúÑö æóáóãøóÇ ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ÈóÇÞöíðÇ æóíóÏõ ÇáÑøóåúäö
íóÏõ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ Çáúßõáøó ãöäú ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö
ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó áöÃóäøó ÇáúãóÇáöíøóÉó ÇäúÊóÞóÕóÊú ÝóÃóÔúÈóåó
ÇäúÊöÞóÇÕó ÇáúÚóíúäö.
(æóÅöäú ÈóÇÚóåõ) Ãóíú ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóåúäó æóåõæó ÇáúÚóÈúÏõ
ÇáøóÐöí íõÓóÇæöí ÃóáúÝðÇ æóßóÇäó ÑóåúäðÇ ÈöÃóáúÝò (ÈöÇáúãöÇÆóÉö
ÈöÃóãúÑö ÑóÇåöäöåö) ÞóÈóÖó ÇáúãöÇÆóÉó ÞóÖóÇÁð áöÍóÞøöåö¡ æó (ÑóÌóÚó)
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈóÚúÏó ÞóÈúÖö ÇáúãöÇÆóÉö (Úóáóíúåö) Ãóíú Úóáóì
ÇáÑøóÇåöäö (ÈöÇáúÈóÇÞöí) Ãóíú ÈöÈóÇÞöí ÇáÏøóíúäö åõæó ÊöÓúÚõãöÇÆóÉò.
æóÝöí ÇáúßóÇÝöí æóÃóãøóÇ ÇáúÝóÕúáõ ÇáÑøóÇÈöÚõ æóåõæó ãóÇ ÅÐóÇ
ÈóÇÚóåõ ÈöãöÇÆóÉò ÝóÅöäøóåõ íóÕöÍøõ áöÃóäøóåõ Åäú ßóÇäó ãóæúÖõæÚõ
ÇáúãóÓúÃóáóÉö Ãóäøó ÓöÚúÑóåõ ÊóÑóÇÌóÚó Åáóì ãöÇÆóÉò ÝóÙóÇåöÑñ
áöÃóäøóåõ ÈóÇÚóåõ ÈöãöËúáö ÞöíãóÊöåö ÝóÕóÍøó ÈöÇáúÅöÌúãóÇÚö æóÅöäú
ßóÇäó ãóæúÖõæÚõ ÇáúãóÓúÃóáóÉö Ãóäøóåõ áóãú íóäúÊóÞöÕú ÝóÕóÍøó
ÇáúÈóíúÚõ ÃóíúÖðÇ ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö æóÕóÍøó ÚöäúÏóåõãóÇ Åäú ßóÇäó
ÞóÇáó ÈöÚú ÈöãóÇ ÔöÆúÊ æóÅöÐóÇ ÕóÍøó ÇáúÈóíúÚõ ÕóÇÑó ÇáúãõÑúÊóåöäõ
æóßöíáó ÇáÑøóÇåöäö ÈöãóÇ ÈóÇÚóåõ ÈöÅöÐúäöåö æóÕóÇÑó ßóÃóäøó
ÇáÑøóÇåöäó ÇÓúÊóÑóÏøóåõ æóÈóÇÚóåõ ÈöäóÝúÓöåö æóáóæú ßóÇäó ßóÐóáößó
íóÈúØõáõ ÇáÑøóåúäõ æóíóÈúÞóì ÇáÏøóíúäõ ÅáøóÇ ÈöÞóÏúÑö ãóÇ ÇÓúÊóæúÝóì
ßóÐóÇ åóÐóÇ (æóÅöäú ÞóÊóáóåõ) Ãóíú ÇáúÚóÈúÏó ÇáÑøóåúäó ÇáøóÐöí
íõÓóÇæöí ÃóáúÝðÇ ÞóÈúáó äõÒõæáö ÇáÓøöÚúÑö Åáóì ãöÇÆóÉò Ãóæú ÈóÚúÏó
ÇáäøõÒõæáö (ÚóÈúÏñ) åõæó (íóÚúÏöáõ ãöÇÆóÉð ÝóÏõÝöÚó) ÈöÕöíÛóÉö
ÇáúãóÌúåõæáö (Èöåö) Ãóíú ÏõÝöÚó ÇáúÚóÈúÏõ ÇáúÌóÇäöí ãóÞóÇãó
ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãóÞúÊõæáö ÈöÓóÈóÈö ÞóÊúáöåö (ÇÝúÊóßøóåõ ÇáÑøóÇåöäõ
Èößõáøö ÇáÏøóíúäö) æóåõæó ÇáúÃóáúÝõ ÚöäúÏó ÇáÔøóíúÎóíúäö áöÃóäøó
ÇáÊøóÛóíøõÑó áóãú íóÙúåóÑú Ýöí äóÝúÓö ÇáúÚóÈúÏö ÅÐóÇ ÇáúÚóÈúÏõ
ÇáËøóÇäöí ÞóÇãó ãóÞóÇãó ÇáúÃóæøóáö ãöäú ÍóíúËõ Ãóäøóåõ Ïóãñ æóáóÍúãñ
ÝóßóÃóäøóåõ ÊóÑóÇÌóÚó ÓöÚúÑõåõ Åáóì ãöÇÆóÉò Ýóáóæú ßóÇäó ÇáúÃóæøóáõ
ÞóÇÆöãðÇ æóÊóÑóÇÌóÚó ÓöÚúÑõåõ áóãú íóßõäú áóåõ ÎöíóÇÑñ ÝóßóÐóáößó
åõäóÇ (æóÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò) åõæó ÈöÇáúÎöíóÇÑö (Åäú ÔóÇÁó ÏóÝóÚóåõ)
Ãóíú ÇáúÚóÈúÏó ÇáúãóÏúÝõæÚó (Åáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö) ÈöÏóíúäöåö æóáóÇ
ÔóíúÁó Úóáóíúåö ÛóíúÑõåõ.
(æóÅöäú ÔóÇÁó ÇÝúÊóßøóåõ ÈöÇáÏøóíúäö) áöÃóäøóåõ ÊóÛóÑó Ýöí ÖóãóÇäö
ÇáúãõÑúÊóåöäö ÝóÃóæúÌóÈó ÇáÊøóÎúíöíÑó.
æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ íóÕöíÑõ ÑóåúäðÇ ÈöãöÇÆóÉò áöÃóäøó íóÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö
íóÏõ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö æóÞóÏú ÊóÞóÑøóÑó ÈöÇáúåóáóÇßö ÅáøóÇ Ãóäøóåõ
ÃóÎúáóÝó ÈóÏóáðÇ ÈöÞóÏúÑö ÇáúÚóÔóÑóÉö ÝóíóÈúÞóì ÇáÏøóíúäõ
ÈöÞóÏúÑöåö.
(æóÅöäú Ìóäóì) ÇáúÚóÈúÏõ (ÇáÑøóåúäõ ÎóØóÃð ÝóÏóÇåõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ)
áöÃóäøó ÖóãóÇäó ÇáúÌöäóÇíóÉö Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö æóÇáúÚóÈúÏõ ßõáøõåõ
Ýöí ÖóãóÇäöåö æóÏóíúäõåõ ãõÓúÊóÛúÑöÞñ áöÑóÞóÈóÊöåö æóÚóáóì ÊóÞúÏöíÑö
ÇáúÝöÏóÇÁö íóÈúÞóì ÇáÏøóíúäõ æóÇáúÚóÈúÏõ ÑóåúäðÇ ÝóáóíúÓó áóåõ
æöáóÇíóÉõ ÇáÏøóÝúÚö Åáóì æóáöíøö ÇáúÞóÊúáö ÅÐú ÇáÏøóÝúÚõ áöáúãóÇáößö
æóåõæó áóíúÓó ÈöãóÇáößò (æóáóÇ íóÑúÌöÚõ) ÇáúãõÑúÊóåöäõ.
(2/609)
Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÈöÔóíúÁò ãöäú ÇáúÝöÏóÇÁö
áöÃóäøó ÇáúÚóÈúÏó ßõáøóåõ ãóÖúãõæäñ æóÌöäóÇíóÉõ ÇáúãóÖúãõæäö
ßóÌöäóÇíóÉö ÇáÖøóÇãöäö Ýóáóæú ÑóÌóÚó Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö ÑóÌóÚó
ÇáÑøóÇåöäõ Úóáóíúåö æóáóÇ íõÝöíÏõ (ÝóÅöäú ÃóÈóì) Ãóíú ÇãúÊóäóÚó
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãöäú ÇáúÝöÏóÇÁö (ÏóÝóÚóåõ ÇáÑøóåúäó) Åáóì æóáöíøö
ÇáúÌöäóÇíóÉö (Ãóæú ÝóÏóÇåõ) Ãóíú íõÞóÇáõ áöáÑøóÇåöäö ÇÝúÚóáú
æóÇÍöÏðÇ ãöäú ÇáÏøóÝúÚö æóÇáúÝöÏóÇÁö Åäú ÔóÇÁó íóÏúÝóÚõåõ æóÅöäú
ÔóÇÁó íóÝúÏöí Úóäúåõ (æóÓóÞóØó ÇáÏøóíúäõ) ÊóÇãøðÇ ÈöÝöÚúáö ßõáøò
ãöäúåõãóÇ ãöäú ÇáÑøóÇåöäö Åäú ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ÃóÞóáøó ãöäú ÞöíãóÉö
ÇáÑøóåúäö Ãóæú ãõÓóÇæöíðÇ æóÅöäú ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ ÃóßúËóÑó íóÓúÞõØõ
ãöäú ÇáÏøóíúäö ãöÞúÏóÇÑõ ÞöíãóÉö ÇáúÚóÈúÏö æóáóÇ íóÓúÞõØõ ÇáúÈóÇÞöí
ßóãóÇ Ýöí ÃóßúËóÑö ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö ÝóÚóáóì åóÐóÇ áóæú ÞóíøóÏóåõ
ßóãóÇ ÞóíøóÏúäóÇåõ áóßóÇäó Ãóæúáóì ÊóÏóÈøóÑú æóÝöí ÈóÚúÖö
ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÇÊö ÅÐóÇ æóáóÏóÊú ÇáúãóÑúåõæäóÉõ æóáóÏðÇ ÝóÞóÊóáó
ÅäúÓóÇäðÇ ÎóØóÃð Ãóæú ÇÓúÊóåúáóßó ãóÇáó ÅäúÓóÇäò ÝóáóÇ ÖóãóÇä Úóáóì
ÇáúãõÑúÊóåöäö Èóáú íõÎóÇØóÈõ ÇáÑøóÇåöäõ ÈöÇáÏøóÝúÚö Ãóæú ÇáúÝöÏóÇÁö
Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ ãóÖúãõæäò Úóáóì ÇáúãõÑúÊóåöäö
ÝóÅöäú ÏóÝóÚó ÎóÑóÌó ãöäú ÇáÑøóåúäö æóáóãú íóÓúÞõØú ÔóíúÁñ ãöäú
ÇáÏøóíúäö ßóãóÇ áóæú åóáóßó Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö æóÅöäú ÝóÏóì Ýóåõæó
Ñóåúäñ ãóÚó Ãõãøöåö Úóáóì ÍóÇáöåöãóÇ æóáóæú ÇÓúÊóåúáóßó ÇáúÚóÈúÏõ
ÇáúãóÑúåõæäõ ãóÇáðÇ íóÓúÊóÛúÑöÞõ ÑóÞóÈóÊóåõ ÝóÅöäú ÇÏøóÚóì
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÏøóíúäó ÇáøóÐöí áóÒöãó ÇáúÚóÈúÏó ÝóÏóíúäõåõ Úóáóì
ÍóÇáöåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÝöÏóÇÁö æóÅöäú ÃóÈóì Þöíáó áöáÑøóÇåöäö ÈöÚúåõ
Ýöí ÇáÏøóíúäö ÅáøóÇ Ãóäú íóÎúÊóÇÑó Ãóäú íõÄóÏøöíó Úóäúåõ ÝóÅöäú
ÃóÏøóì ÈóØóáó Ïóíúäõ ÇáúãõÑúÊóåöäö ßóãóÇ ÐóßóÑúäóÇ Ýöí ÇáúÝöÏóÇÁö
æóÅöäú áóãú íõÄóÏøö æóÈöíÚó ÇáúÚóÈúÏõ Ýöí ÇáÏøóíúäö íóÃúÎõÐõ ÕóÇÍöÈõ
Ïóíúäö ÇáúÚóÈúÏö Ïóíúäóåõ æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÇáúßóÇÝöí
ÝóáúíõØóÇáöÚúåõãóÇ æóÝöí ÇáúãöäóÍö áóæú Ñóåóäó ÍóíóæóÇäðÇ ãöäú
ÛóíúÑö Èóäöí ÂÏóãó ÝóÌóäóì ÇáúÈóÚúÖõ Úóáóì ÇáúÈóÚúÖö ßóÇäó åóÏóÑðÇ
æóíóÕöíÑõ ßóÃóäøóåõ åóáóßó ÈöÂÝóÉò ÓóãóÇæöíøóÉò æóáóæú Ñóåóäó
ÚóÈúÏóíúäö ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ íõÓóÇæöí ÃóáúÝðÇ ÈöÃóáúÝóíúäö
ÝóÞóÊóáó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÇáúÂÎóÑó Ãóæú Ìóäóì ÃóÍóÏõåõãóÇ Úóáóì ÇáúÂÎóÑö
ÝöíãóÇ Ïõæäó ÇáäøóÝúÓö Þóáøó ÇáúÃóÑúÔõ Ãóæú ßóËõÑó áóÇ ÊõÚúÊóÈóÑõ
ÇáúÌöäóÇíóÉõ æóíóÓúÞõØõ Ïóíúäõ ÇáúãóÌúäöíøö Úóäúåõ ÈöÞóÏúÑöåö æóáóæú
ßóÇäóÇ ÌóãöíÚðÇ ÑóåúäðÇ ÈöÃóáúÝò ÝóÞóÊóáó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÇáúÂÎóÑó ÝóáóÇ
ÏóÝúÚó æóáóÇ ÝöÏóÇÁó æóíóÈúÞóì ÇáúÞóÇÊöáõ ÑóåúäðÇ ÈöÓóÈúÚöãöÇÆóÉò
æóÎóãúÓöíäó æóáóæú Ñóåóäó ÚóÈúÏðÇ Ãóæú ÏóÇÈøóÉð ÝóÌöäóÇíóÉõ
ÇáÏøóÇÈøóÉö Úóáóì ÇáúÚóÈúÏö åóÏóÑñ æóÌöäóÇíóÉõ ÇáúÚóÈúÏö Úóáóì
ÇáÏøóÇÈøóÉö ãõÚúÊóÈóÑóÉñ ÍóÓúÈó ÌöäóÇíóÉö ÇáúÚóÈúÏö Úóáóì ÚóÈúÏò
ÂÎóÑó.
(æóáóæú ãóÇÊó ÇáÑøóÇåöäõ ÈóÇÚó æóÕöíøõåõ ÇáÑøóåúäó æóÞóÖóì
ÇáÏøóíúäó) áöÃóäøó ÇáúæóÕöíøó ÞóÇÆöãñ ãóÞóÇãóåõ (ÝóÅöäú áóãú íóßõäú
áóåõ æóÕöíøñ äóÕóÈó ÇáúÞóÇÖöí áóåõ æóÕöíøðÇ æóÃóãóÑóåõ) Ãóíú
ÇáúæóÕöíøõ (ÈöÐóáößó) Ãóíú ÈöÇáúÈóíúÚö áöÃóäøó ÇáúÞóÇÖöíó äõÕøöÈó
äóÇÙöÑðÇ áöÍõÞõæÞö ÇáúãõÓúáöãöíäó ÅÐóÇ ÚóÌóÒõæÇ Úóäú ÇáäøóÙóÑö
áöÃóäúÝõÓöåöãú æóÞóÏú ÊóÚóíøóäó ÇáäøóÙóÑõ Ýöí äóÕúÈö ÇáúæóÕöíøö
áöíõÄóÏøöíó ãóÇ Úóáóíúåö áöÛóíúÑöåö æóíóÓúÊóæúÝöí ÍõÞõæÞóåõ ãöäú
ÛóíúÑöåö æóáóæú ßóÇäó ÇáÏøóíúäõ Úóáóì ÇáúãóíøöÊö ÝóÑóåóäó ÇáúæóÕöíøõ
ÈóÚúÖó ÇáÊøóÑößóÉö ÚöäúÏó ÛóÑöíãò áóåõ ãöäú ÛõÑóãóÇÆöåö áóãú íóÌõÒú
æóáöáúÂÎóÑóíúäö Ãóäú íóÑõÏøõæåõ æóáóæú áóãú íóßõäú áöáúãóíøöÊö
ÛóÑöíãñ ÂÎóÑõ ÌóÇÒó ÇáÑøóåúäõ.
[ÝóÕóáøö ãóÓóÇÆöá ãõÊóÝóÑøöÞóÉ Ýöí ÇáÑøóåúä]
ÝóÕóáøö åóÐóÇ ÇáúÝóÕúáõ ßóÇáúãóÓóÇÆöáö ÇáúãõÊóÝóÑøöÞóÉö ÇáøóÊöí
ÊõÐúßóÑõ Ýöí ÃóæóÇÎöÑö ÇáúßõÊõÈö (Ñóåóäó) ÑóÌõáñ (ÚóÕöíÑðÇ) Ãóíú
ÚóÕöíÑó ÚöäóÈò ÚöäúÏó ÑóÌõáò (ÞöíãóÊõåõ ÚóÔóÑóÉõ) ÏóÑóÇåöãó
(ÈöÚóÔóÑóÉö) ÏóÑóÇåöãó
(2/610)
ÝóÊóÎóãøóÑó ÇáúÚóÕöíÑõ Ãóíú ÕóÇÑó ÎóãúÑðÇ
(Ëõãøó ÊóÎóáøóáó) Ãóíú ÕóÇÑó ÎóáøðÇ (æóåõæó) Ãóíú æóÇáúÍóÇáõ Ãóäøóåõ
(íõÓóÇæöíåóÇ) Ãóíú ÚóÔóÑóÉó ÏóÑóÇåöãó (Ýóåõæó) Ãóíú ÇáúÚóÕöíÑõ
ÇáúãóÐúßõæÑõ ÇáøóÐöí ÕóÇÑó ÎóáøðÇ ÈóÚúÏó Ãóäú ÕóÇÑó ÎóãúÑðÇ (Ñõåöäó
ÈöåóÇ) Ãóíú ÈöÚóÔóÑóÉö ÏóÑóÇåöãó áöÃóäøó ÚóÞúÏó ÇáÑøóåúäö áóãú
íóÈúØõáú ÈöÇáúÎóãúÑö áöÃóäøó ãóÇ ÕóáõÍó ãóÍöáøðÇ áöáúÈóíúÚö ÕóáõÍó
ãóÍöáøðÇ áöáÑøóåúäö áöÃóäøó ÇáúãóÍóáøöíøóÉó ÅäøóãóÇ Êóßõæäõ
ÈöÇáúãóÇáöíøóÉö ÝöíåöãóÇ æóÇáúÎóãúÑõ áóÇ íóÕúáõÍõ ãóÍöáøðÇ
áöÇÈúÊöÏóÇÁö ÇáúÈóíúÚö æóíóÕúáõÍõ áöÈóÞóÇÆöåö ÝóÅöäøó ãóäú ÈóÇÚó
ÚóÕöíÑðÇ ÝóÊóÎóãøóÑó Ýöí íóÏö ÇáúÈóÇÆöÚö ÈóÞöíó ÇáúÈóíúÚõ ÅáøóÇ
Ãóäøóåõ íõÎóíøóÑõ Ýöí ÇáúÈóíúÚö áöÊóÛóíøõÑö æóÕúÝö ÇáúãóÈöíÚö ßóãóÇ
áóæú ÊóÚóíøóÈó ÝóÅöÐóÇ ÕóÇÑó ÎóáøðÇ ÝóÞóÏú ÒóÇáó ÇáúÚóÑóÖõ ÞóÈúáó
ÊóÞóÑøõÑö Íõßúãöåö ÝóÌõÚöáó ßóÃóäú áóãú íóßõäú.
(æóÅöäú ÑóåóäúÊ ÔóÇÉð ÞöíãóÊõåóÇ ÚóÔóÑóÉñ ÝóãóÇÊóÊú ÝóÏõÈöÛó
ÌöáúÏõåóÇ æóåõæó íõÓóÇæöí ÏöÑúåóãðÇ Ýóåõæó Ñóåúäñ Èöåö) Ãóíú
ÈöÏöÑúåóãò áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó íóÊóÞóÑøóÑõ ÈöÇáúåóáóÇßö ÝóÅöÐóÇ ÈóÞöíó
ÈóÚúÖõ ÇáúãóÍöáøö íóÚõæÏõ ÇáúÍõßúãõ ÈöÞóÏúÑöåö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ
ãóÇÊóÊú ÇáÔøóÇÉõ ÇáúãóÈöíÚóÉõ ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö ÝóÏõÈöÛó ÌöáúÏõåóÇ
ÍóíúËõ áóÇ íóÚõæÏõ ÇáúÈóíúÚõ ÈöÞóÏúÑöåö Úóáóì ãóÇ åõæó ÇáúãóÔúåõæÑõ
æóÅöäú ÞóÇáó ÈóÚúÖõ ÇáúãóÔóÇíöÎö íóÚõæÏõ ÇáúÈóíúÚõ åóÐóÇ ÅÐóÇ
ßóÇäóÊú ÞöíãóÉõ ÇáúÌöáúÏö íóæúãó ÇáÑøóåúäö ÏöÑúåóãðÇ æóÅöäú ßóÇäóÊú
ÞöíãóÊõåõ íóæúãóÆöÐò ÏöÑúåóãóíúäö ßóÇäó ÇáúÌöáúÏõ ÑóåúäðÇ
ÈöÏöÑúåóãóíúäö æóÝöí ÇáúÈóÒøóÇÒöíøóÉö ÇÔúÊóÑóì ÎóáøðÇ ÈöÏöÑúåóãò
Ãóæú ÔóÇÉð Úóáóì ÃóäøóåóÇ ãóÐúÈõæÍóÉñ ÈöÏöÑúåóãò Ñóåóäó Èöåö ÔóíúÆðÇ
åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÝóÙóåóÑó Ãóäøó ÇáúÎóáøó ÎóãúÑñ æóÇáÔøóÇÉõ ãóíúÊóÉñ
íóåúáößõ ãóÖúãõæäðÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÎóãúÑðÇ Ãóæú
ÎöäúÒöíÑðÇ Ãóæú ãóíúÊóÉð Ãóæú ÍõÑøðÇ æóÑóåóäó ÈöÇáËøóãóäö ÔóíúÆðÇ
æóåóáóßó ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö áóÇ íóÖúãóäõ áöÃóäøóåõ ÈóÇØöáñ æóÅöäú
ÇäúÊóÞóÕó ÇáÑøóåúäõ ÚöäúÏó ÇáúãõÑúÊóåöäö ÞóÏúÑðÇ Ãóæú æóÕúÝðÇ
íóÓúÞõØõ ãöäú ÇáÏøóíúäö ÈöÞóÏúÑöåö ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøõÞúÕóÇäö
ÈöÊóÑóÇÌõÚö ÇáÓøöÚúÑö Úóáóì ãóÇ ÚõÑöÝó Ýóáóæú Ñóåóäó ÝóÑúæðÇ
ÞöíãóÊõåõ ÃóÑúÈóÚõæäó ÈöÚóÔóÑóÉò ÝóÃóÝúÓóÏóåõ ÇáÓøõæÓõ ÍóÊøóì
ÕóÇÑóÊú ÞöíãóÊõåõ ÚóÔóÑóÉð íóÝúÊóßøõåõ ÇáÑøóÇåöäõ ÈöÏöÑúåóãóíúäö
æóäöÕúÝò æóíóÓúÞõØõ ËóáóÇËóÉõ ÃóÑúÈóÇÚö ÇáÏøóíúäö áöÃóäøó ßõáøó
ÑõÈúÚò ãöäú ÇáúÝóÑúæö ãóÑúåõæäñ ÈöÑõÈúÚö ÇáÏøóíúäö æóÞóÏú ÈóÞöíó
ãöäú ÇáúÝóÑúæö ÑõÈúÚõåõ ÝóíóÈúÞóì ãöäú ÇáÏøóíúäö ÃóíúÖðÇ ÑõÈúÚõåõ.
(æóäóãóÇÁõ ÇáÑøóåúäö ßóæóáóÏöåö æóáóÈóäöåö æóÕõæÝöåö æóËóãóÑöåö
áöáÑøóÇåöäö) áöÃóäøóåõ ãõÊóæóáøöÏñ ãöäú ãöáúßöåö ÝóáóÇ íóÏúÎõáõ
ÇáúßóÓúÈõ æóÇáúåöÈóÉõ æóÇáÕøóÏóÞóÉõ Ýöí ÇáÑøóåúäö áöÃóäøóåóÇ ÛóíúÑõ
ãõÊóæóáøöÏóÉò ãöäú ÇáúÃóÕúáö ÝóíóÃúÎõÐõ ÇáÑøóÇåöäõ Ýöí ÇáúÍóÇáö
(æóíóßõæäõ ÑóåúäðÇ ãóÚó ÇáúÃóÕúáö) áöÃóäøóåõ ÊóÈóÚñ áóåõ æóÇáÑøóåúäõ
ÍóÞøñ ãõÊóÃóßøöÏñ áóÇÒöãñ ÝóíóÓúÑöí Åáóì ÇáúæóáóÏö ÃóáóÇ ÊóÑóì Ãóäøó
ÇáÑøóÇåöäó áóÇ íóãúáößõ ÅÈúØóÇáóåõ ÈöÎöáóÇÝö æóáóÏö ÇáúÌóÇÑöíóÉö
ÇáúÌóÇäöíóÉö ÍóíúËõ áóÇ íóÓúÑöí Íõßúãõ ÇáúÌöäóÇíóÉö Åáóì ÇáúæóáóÏö
æóáóÇ íóÊúÈóÚõ Ãõãøóåõ Ýöíåö (ÝóÅöäú åóáóßó) ÇáäøóãóÇÁõ (åóáóßó
ÈöáóÇ ÔóíúÁò) áöÚóÏóãö ÏõÎõæáöåö ÊóÍúÊó ÇáúÚóÞúÏö ãóÞúÕõæÏðÇ.
(æóÅöäú ÈóÞöíó) ÇáäøóãóÇÁõ (æóåóáóßó ÇáúÃóÕúáõ íóÝúÊóßøõ) ÇáÑøóÇåöäõ
(ÈöÍöÕøóÊöåö ãöäú ÇáÏøóíúäö æóíõÞúÓóãõ ÇáÏøóíúäõ Úóáóì ÞöíãóÉö
ÇáúÃóÕúáö íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö æóÞöíãóÉö ÇáäøóãóÇÁö íóæúãó ÇáúÝößóÇßö)
áöÃóäøó ÇáÑøóåúäó íóÕöíÑõ ãóÖúãõæäðÇ ÈöÇáúÞóÈúÖö æóÇáÒøöíóÇÏóÉõ
ÊóÕöíÑõ ãóÞúÕõæÏóÉð ÈöÇáúÝößóÇßö ÅÐóÇ ÈóÞöíó Åáóì æóÞúÊöåö
æóÇáÊøóÈóÚõ íõÞóÇÈöáõåõ ÔóíúÁñ ÅÐóÇ ÕóÇÑó ãóÞúÕõæÏðÇ ßóæóáóÏö
ÇáúãóÈöíÚö (ÝóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÇáúÃóÕúáó ÓóÞóØó) ãöäú ÇáÏøóíúäö áöÃóäøóåõ
íõÞóÇÈöáõåõ ÇáúÃóÕúáõ ãóÞúÕõæÏðÇ (æóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÇáäøóãóÇÁó ÇÝúÊóßøó
Èöåö) ÕõæÑóÊõåõ ÑóÌõáñ Ñóåóäó ÔóÇÉð ÈöÊöÓúÚóÉö ÏóÑóÇåöãó
æóÞöíãóÊõåóÇ
(2/611)
ÚóÔóÑóÉñ íóæúãó ÇáúÞóÈúÖö Ëõãøó æóáóÏóÊú
æóáóÏðÇ ÞöíãóÊõåõ ÎóãúÓóÉõ ÏóÑóÇåöãó íóæúãó ÇáúÝóßøö ÝóÕóÇÑóÊú
ÞöíãóÊõåõãóÇ ÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑóÉó æóÇáÏøóíúäõ íõÞúÓóãõ Úóáóì
ÞöíãóÊöåöãóÇ ÃóËúáóÇËðÇ íõÕöíÈõ ËõáõËóÇ ÇáÏøóíúäö áöáúÃõãøö æóåõæó
ÓöÊøóÉñ ÝóÊóÓúÞõØõ æóíõÕöíÈõ ËõáõËóåõ áöáúæóáóÏö æóåõæó ËóáóÇËóÉñ
áöÃóäøó ÞöíãóÊóåõãóÇ ÃóËúáóÇËñ ÝóíóáúÒóãõ ÇáÑøóÇåöäó Ãóäú íóÏúÝóÚó
ÇáËøõáõËó Ëõãøó íóÃúÎõÐó ÇáúæóáóÏó.
æóÝöí ÇáÊøóäúæöíÑö æóáóæú ÃóÐöäó ÇáÑøóÇåöäõ áöáúãõÑúÊóåöäö Ýöí
Ãóßúáö ÒóæóÇÆöÏö ÇáÑøóåúäö ÝóÃóßóáóåóÇ ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö æóáóÇ
íóÓúÞõØõ ÔóíúÁñ ãöäú ÇáÏøóíúäö æóÅöäú áóãú íóÝúÊóßøó ÇáÑøóÇåöäõ
ÇáÑøóåúäó ÍóÊøóì åóáóßó ÇáÑøóåúäõ Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö ÞõÓöãó
ÇáÏøóíúäõ Úóáóì ÞöíãóÉö ÇáÒøöíóÇÏóÉö ÇáøóÊöí ÃóßóáóåóÇ ÇáúãõÑúÊóåöäõ
æóÚóáóì ÞöíãóÉö ÇáúÃóÕúáö ÝóãóÇ ÃóÕóÇÈó ÇáúÃóÕúáó ÓóÞóØó æóãóÇ
ÃóÕóÇÈó ÇáÒøöíóÇÏóÉó ÃóÎóÐóåõ ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãöäú ÇáÑøóÇåöäö ßóãóÇ
ãóÑøó.
æóÝöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö Ñóåóäó ÌóÇÑöíóÉð ÝóÃóÑúÖóÚóÊú ÕóÈöíøóÇ
ÇáúãõÑúÊóåöäö áóãú íóÓúÞõØú ÔóíúÁñ ãöäú Ïóíúäöåö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú
Ñóåóäó ÔóÇÉð ÝóÔóÑöÈó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ãöäú áóÈóäöåóÇ ÝóÅöäøóåõ
ãóÍúÓõæÈñ Úóáóíúåö ãöäú ÇáÏøóíúäö.
(æóÊóÕöÍøõ ÇáÒøöíóÇÏóÉõ Ýöí ÇáÑøóåúäö) ãöËúáõ Ãóäú íóÑúåóäó ËóæúÈðÇ
ÈöÚóÔóÑóÉò íõÓóÇæöí ÚóÔóÑóÉð Ëõãøó ÒóÇÏó ÇáÑøóÇåöäõ ËóæúÈðÇ ÂÎóÑó
Ýóíóßõæäõ ãóÚó ÇáúÃóæøóáö ÑóåúäðÇ ÈöÇáúÚóÔóÑóÉö (æóáóÇ ÊóÕöÍøõ)
ÇáÒøöíóÇÏóÉõ (Ýöí ÇáÏøóíúäö) ãöËúáõ Ãóäú íóÞõæáó ÇáÑøóÇåöäõ
ÃóÞúÑöÖúäöí ÎóãúÓóãöÇÆóÉò ÃõÎúÑóì Úóáóì Ãóäú íóßõæäó ÇáúÚóÈúÏõ
ÇáøóÐöí ÚöäúÏóß ÑóåúäðÇ ÈöÃóáúÝò (ÝóáóÇ íóßõæäõ ÇáÑøóåúäõ ÑóåúäðÇ
ÈöåóÇ) Ãóíú ÈöÇáÒøöíóÇÏóÉö ÚöäúÏó ÇáØøóÑóÝóíúäö áöÃóäøó ÇáÒøöíóÇÏóÉó
Ýöí ÇáÏøóíúäö ÊóÑúßõ ÇáöÇÓúÊöíËóÇÞö æóåõæó íóßõæäõ ãõäóÇÝöíðÇ
áöÚóÞúÏö ÇáÑøóåúäö æóáöÃóäøó ÇáÒøöíóÇÏóÉó Ýöí ÇáÏøóíúäö ÊõæÌöÈõ
ÇáÔøõíõæÚó Ýöí ÇáÑøóåúäö æóåõæó ÛóíúÑõ ãóÔúÑõæÚò ÝóáóÇ íóÕöíÑõ
ÇáÑøóåúäõ ÇáúÃóæøóáõ ÑóåúäðÇ ÈöÇáÏøóíúäö ÇáúÍóÇÏöËö Èóáú íóÕöíÑõ
ßõáøõ ÇáÑøóåúäö ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáÏøóíúäö ÇáÓøóÇÈöÞö ÝóÅöäú åóáóßó
ÇáúÚóÈúÏõ íóÓúÞõØõ ÇáÏøóíúäõ ÇáúÃóæøóáõ æóíóÈúÞóì ÇáÏøóíúäõ
ÇáËøóÇäöí ÈöáóÇ Ñóåúäò (ÎöáóÇÝðÇ áöÃóÈöí íõæÓõÝó) ÝóÅöäøó ÚöäúÏóåõ
ÊóÌõæÒõ ÇáÒøöíóÇÏóÉõ Ýöí ÇáÏøóíúäö ÝóíóÓúÞõØõ ÈöãóæúÊö ÇáúÚóÈúÏö
ÇáÑøóåúäö ÇáÏøóíúäóÇäö ÞöíóÇÓðÇ Úóáóì ÇáúÌóÇäöÈö ÇáúÂÎóÑö æóáöÃóäøó
ÇáÏøóíúäó Ýöí ÈóÇÈö ÇáÑøóåúäö ßóÇáËøóãóäö Ýöí ÇáúÈóíúÚö æóÇáÑøóåúäõ
ßóÇáËøóãóäö ÝóÊóÌõæÒõ ÇáÒøöíóÇÏóÉõ ÝöíåöãóÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóíúÚö.
æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ æóÇáÔøóÇÝöÚöíøõ áóÇ ÊóÌõæÒõ ÇáÒøöíóÇÏóÉõ Ýöí
ÇáÑøóåúäö æóáóÇ Ýöí ÇáÏøóíúäö áöÚóÏóãö ÌóæóÇÒöåóÇ Ýöí ÇáËøóãóäö
æóÇáúãóÈöíÚö Ëõãøó ÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÞóæúáöåöãú Ãóäøó ÇáÒøöíóÇÏóÉó Ýöí
ÇáÏøóíúäö áóÇ ÊóÕöÍøõ Ãóäú áóÇ íóßõæäó ÑóåúäðÇ ÈöÇáÒøöíóÇÏóÉö ßóãóÇ
Ãóäøóåõ Ñóåúäñ ÈöÃóÕúáö ÇáÏøóíúäö æóÃóãøóÇ äóÝúÓõ ÒöíóÇÏóÉö
ÇáÏøóíúäö Úóáóì ÇáÏøóíúäö ÝóÕóÍöíÍóÉñ áöÃóäøó ÇáöÇÓúÊöÏóÇäóÉó ÈóÚúÏó
ÇáöÇÓúÊöÏóÇäóÉö ÞóÈúáó ÞóÖóÇÁö ÇáÏøóíúäö ÇáúÃóæøóáö ÌóÇÆöÒñ
ÅÌúãóÇÚðÇ.
(æóÅöäú Ñóåóäó ÚóÈúÏðÇ íóÚúÏöáõ ÃóáúÝðÇ ÈöÃóáúÝò ÝóÏóÝóÚó ãóßóÇäóåõ
ÚóÈúÏðÇ íóÚúÏöáõåóÇ) Ãóíú ÇáúÃóáúÝó (ÝóÇáúÃóæøóáõ Ñóåúäñ) ÝóãóÇÊó
ÞóÈúáó ÇáÑøóÏøö íóÕöíÑõ ãõÓúÊóæúÝöíðÇ áöÏóíúäöåö ÝóÇáúÚóÈúÏõ
ÇáúÃóæøóáõ Ñóåúäñ ßóãóÇ ßóÇäó (ÍóÊøóì íóÑõÏøó) ÇáúãõÑúÊóåöäõ (Åáóì
ÑóÇåöäöåö æóÇáúãõÑúÊóåöäõ Ãóãöíäñ Ýöí) ÇáúÚóÈúÏö (ÇáËøóÇäöí ÍóÊøóì
íóÌúÚóáóåõ ãóßóÇäó ÇáúÃóæøóáö ÈöÑóÏøö ÇáúÃóæøóáö) Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö
ÝóÍöíäóÆöÐò íóÕöíÑõ ÇáËøóÇäöí ãóÖúãõæäðÇ áöÃóäøó ÇáúÃóæøóáó ÏóÎóáó
Ýöí ÖóãóÇäöåö ÈöÇáúÞóÈúÖö æóÇáÏøóíúäõ æóåõãóÇ ÈóÇÞöíóÇäö ÝóáóÇ
íóÎúÑõÌõ Úóäú ÇáÖøóãóÇäö ÅáøóÇ ÈöäóÞúÖö ÇáúÞóÈúÖö ãóÇ ÏóÇãó
ÇáÏøóíúäõ ÈóÇÞöíðÇ æóÅöÐóÇ ÈóÞöíó ÇáúÃóæøóáõ Ýöí ÖóãóÇäöåö áóÇ
íóÏúÎõáõ ÇáËøóÇäöí Ýöí ÖóãóÇäöåö áöÃóäøóåõãóÇ ÑóÖöíóÇ ÈöÏõÎõæáö
ÃóÍóÏöåöãóÇ Ýöíåö áóÇ ÈöÏõÎõæáöåöãóÇ ÝóÅöÐóÇ ÑóÏøó ÇáúÃóæøóáõ ÏóÎóáó
ÇáËøóÇäöí Ýöí ÖóãóÇäöåö Ëõãøó Þöíáó íõÔúÊóÑóØõ
(2/612)
ÊóÌúÏöíÏõ ÇáúÞóÈúÖö æóÞöíáó áóÇ
íõÔúÊóÑóØõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÛóíúÑöåóÇ áóßöäú Ýöí
ÇáúÎóÇäöíøóÉö ÑóÌõáñ Ñóåóäó ÚöäúÏó ÅäúÓóÇäò ÚóÈúÏðÇ ÈöÃóáúÝö
ÏöÑúåóãò Ëõãøó ÌóÇÁó ÇáÑøóÇåöäõ ÈöÌóÇÑöíóÉò æóÞóÇáó ÎõÐúåóÇ ãóßóÇäó
ÇáúÚóÈúÏö íóÕöÍøõ Ðóáößó ÅÐóÇ ÞóÈóÖó ÇäúÊóåóì íõÝúåóãõ ãöäú åóÐóÇ
Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÞóÈóÖó ÇáÑøóåúäó ÇáËøóÇäöíó ÎóÑóÌó ÇáúÃóæøóáõ ãöäú Ãóäú
íóßõæäó ÑóåúäðÇ ÑóÏøó ÇáúÃóæøóáó Úóáóì ÇáÑøóÇåöäö Ãóæú áóãú íóÑõÏøó.
(æóáóæú ÃóÈúÑóÃó ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÇáÑøóÇåöäó Úóäú ÇáÏøóíúäö Ãóæú
æóåóÈóåõ) Ãóíú ÇáÏøóíúäó (ãöäúåõ) Ãóíú ãöäú ÇáÑøóÇåöäö (Ýóåóáóßó
ÇáÑøóåúäõ) Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö (åóáóßó ÈöáóÇ ÔóíúÁò)
ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ.
æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ íóÖúãóäõ ÞöíãóÉó ÇáÑøóåúäö æóåõæó ÇáúÞöíóÇÓõ áöÃóäøó
ÇáúÞóÈúÖó æóÞóÚó ãóÖúãõæäðÇ ÝóíóÈúÞóì ÇáÖøóãóÇäõ ãóÇ ÈóÞöíó
ÇáúÞóÈúÖõ æóáóäóÇ Ãóäøó ÖóãóÇäó ÇáÑøóåúäö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÞóÈúÖö
æóÇáÏøóíúäö áöÃóäøóåõ ÖóãóÇäõ ÇÓúÊöíÝóÇÁò æóÐóÇ áóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ
ÅáøóÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáÏøóíúäö æóÈöÇáúÅöÈúÑóÇÁö áóãú íóÈúÞó
ÃóÍóÏõåõãóÇ æóåõæó ÇáÏøóíúäõ æóÇáúÍõßúãõ ÇáËøóÇÈöÊõ ÈöÚöáøóÉò ÐóÇÊö
æóÕúÝóíúäö íóÒõæáõ ÈöÒóæóÇáö ÃóÍóÏöåöãóÇ æóáöåóÐóÇ áóæú ÑóÏøó
ÇáÑøóåúäó íóÓúÞõØõ ÇáÖøóãóÇäõ áöÚóÏóãö ÇáúÞóÈúÖö æóáóæú ÈóÞöíó
ÇáÏøóíúäõ æóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÃóÈúÑóÃåõ Úóäú ÇáÏøóíúäö íóÓúÞõØõ ÇáÖøóãóÇäõ
áöÚóÏóãö ÇáÏøóíúäö æóÅöäú ÈóÞöíó ÇáúÞóÈúÖõ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÃóÍúÏóËó
ÇáúãõÑúÊóåöäõ ÈóÚúÏó ÇáúÈóÑóÇÁóÉö ãóäúÚðÇ Ëõãøó ÊóáöÝó Ýöí íóÏöåö
Öóãöäó ÞöíãóÊóåõ áöÃóäøó ÍóÞøó ÇáúãóäúÚö áóãú íóÈúÞó ÝóÕóÇÑó ÝöíãóÇ
íóãúäóÚõ ÛóÇÕöÈðÇ ÝóíóÖúãóäõ ÇáúÞöíãóÉó æóßóÐóÇ áóæú ÇÑúÊóåóäóÊú
ÇáúãóÑúÃóÉõ ÑóåúäðÇ ÈöÇáÕøóÏóÇÞö æóÃóÈúÑóÃóÊúåõ Ãóæú æóåóÈúÊå Ãóæú
ÇÑúÊóÏøóÊú æóÇáúÚöíóÇÐõ ÈöÇóááøóåö ÊóÚóÇáóì ÞóÈúáó ÇáÏøõÎõæáö Ãóæú
ÇÎúÊóáóÚóÊú ãöäúåõ Úóáóì ÕóÏóÇÞöåóÇ Ëõãøó åóáóßó ÇáÑøóåúäõ Ýöí
íóÏöåóÇ íóåúáößõ ÈöÛóíúÑö ÔóíúÁò Ýöí åóÐóÇ ßõáøöåö æóáóãú íóÖúãóäú
ÔóíúÆðÇ áöÓõÞõæØö ÇáÏøóíúäö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÅöÈúÑóÇÁö.
(æóáóæú ÞóÈóÖó) ÇáúãõÑúÊóåöäõ (Ïóíúäóåõ Ãóæú ÈóÚúÖóåõ ãöäúåõ) Ãóíú
ãöäú ÇáÑøóÇåöäö (Ãóæú ãöäú ÛóíúÑöåö) ßóÇáúãõÊóØóæøöÚö (Ãóæú ÔóÑóì
Èöåö) Ãóíú ÈöÇáÏøóíúäö (ÚóíúäðÇ) ãöäúåõ (Ãóæú ÕóÇáóÍó Úóäúåõ) Ãóíú
Úóäú ÇáÏøóíúäö (Úóáóì ÔóíúÁò Ãóæú ÇÍúÊóÇáó Èöåö) Ãóíú ÃóÍóÇáó
ÇáÑøóÇåöäõ ãõÑúÊóåöäóåõ ÈöÏóíúäöåö (Úóáóì ÂÎóÑó Ëõãøó åóáóßó)
ÇáÑøóåúäõ Ýöí íóÏö ÇáúãõÑúÊóåöäö (ÞóÈúáó ÑóÏøöåö) Ãóíú Åáóì
ÇáÑøóÇåöäö (åóáóßó ÈöÇáÏøöíäö) áöÃóäøó äóÝúÓó ÇáÏøóíúäö
ÈöÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö æóäóÍúæöåö áöãóÇ ÊóÞóÑøóÑó Ýöí ãóæúÖöÚöåö Ãóäøó
ÇáÏøõíõæäó ÊõÞúÖóì ÈöÃóãúËóÇáöåóÇ áóÇ ÈöÃóäúÝõÓöåóÇ áóßöäøó
ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁó íóÊóÚóÐøóÑõ áöÚóÏóãö ÇáúÝóÇÆöÏóÉö áóÇ íõÚúÞöÈõ
ãõØóÇáóÈóÉó ãöËúáöåö ÝóíóÞúÖöí Åáóì ÇáÏøõæÑö ÝóÅöÐóÇ åóáóßó
ÇáÑøóåúäõ ÊóÞóÑøóÑó ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÇáúÃóæøóáõ ÝóÇäúÊóÞóÖó
ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÇáËøóÇäöí áöÆóáøóÇ íóÊóßóÑøóÑõ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ
(æóíóÑõÏøõ ãóÇ ÞóÈóÖó Åáóì ãóäú ÞóÈóÖó ãöäúåõ) åóÐóÇ Ýöí ÕõæÑóÉö
ÅíÝóÇÁö ÇáÑøóÇåöäö Ãóæú ÇáúãõÊóØóæøöÚö Ãóæú ÇáÔøöÑóÇÚö Ãóæú
ÇáÕøõáúÍö.
(æóÊóÈúØõáõ ÇáúÍóæóÇáóÉõ) æóíóåúáößõ ÇáÑøóåúäõ ÈöÇáÏøóíúäö ÅÐú
ÈöÇáúÍóæóÇáóÉö áóÇ íóÓúÞõØõ ÇáÏøóíúäõ æóáóßöäøó ÐöãøóÉó ÇáúãõÍúÊóÇáö
Úóáóíúåö ÊóÞõæãõ ãóÞóÇãó ÐöãøóÉö ÇáúãõÍöíáö æóáöÐóÇ íóÚõæÏõ Åáóì
ÐöãøóÉö ÇáúãõÍöíáö ÅÐóÇ ãóÇÊó ÇáúãõÍúÊóÇáõ Úóáóíúåö ãõÝúáöÓðÇ.
(æóßóÐóÇ) Ãóíú ßóãóÇ íóåúáößõ ÇáÑøóåúäõ ÈöÇáÏøóíúäö Ýöí ÇáÕøõæÑóÉö
ÇáúãóÐúßõæÑóÉö íóåúáößõ Èöåö ÃóíúÖðÇ (áóæú ÊóÕóÇÏóÞóÇ Úóáóì ÚóÏóãö
ÇáÏøóíúäö Ëõãøó åóáóßó) ÇáÑøóåúäõ (åóáóßó ÈöÇáÏøóíúäö) áöÃóäøó
ÇáÑøóåúäó ãóÖúãõæäñ ÈöÇáÏøóíúäö Ãóæú ÈöÌöåóÊöåö ÚöäúÏó Êóæóåøõãö
ÇáúæõÌõæÏö ßóãóÇ Ýöí ÇáÏøóíúäö ÇáúãóæúÌõæÏö æóÞóÏú ÈóÞöíóÊú
ÇáúÌöåóÉõ áöÇÍúÊöãóÇáö Ãóäú íóÊóÕóÇÏóÞóÇ Úóáóì ÞöíóÇãö ÇáÏøóíúäö
ÈóÚúÏó ÊóÕóÇÏõÞöåöãóÇ Úóáóì ÚóÏóãö ÇáÏøóíúäö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÅöÈúÑóÇÁö
áöÃóäøó ÇáúÅöÈúÑóÇÁó íõÓúÞöØõ ÇáÏøóíúäó ÃóÕúáðÇ æóÈöÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö
áóÇ íóÓúÞõØõ ÇáÏøóíúäõ Èóáú íóËúÈõÊõ áößõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Úóáóì
ÇáúÂÎóÑö ÝóíóÊóÚóÐøóÑõ ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁõ áöãóÇ ãóÑøó ãöäú ÚóÏóãö
ÇáúÝóÇÆöÏóÉö.
(2/613)
æóÝöí ÇáúßóÇÝöí ÅÐóÇ ÊóÕóÇÏóÞóÇ Úóáóì Ãóäú áóÇ Ïóíúäó ÈóÞöíó ÖóãóÇäõ
ÇáÑøóåúäö ÅÐóÇ ßóÇäó ÊóÕóÇÏõÞõåõãóÇ ÈóÚúÏó åóáóÇßö ÇáÑøóåúäö áöÃóäøó
ÇáÏøóíúäó ßóÇäó æóÇÌöÈðÇ ÙóÇåöÑðÇ Íöíäó åóáóßó ÇáÑøóåúäõ æóæõÌõæÈõ
ÇáÏøóíúäö ÙóÇåöÑðÇ íóßúÝöí ÈöÖóãóÇäö ÇáÑøóåúäö ÝóÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ
ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÊóÕóÇÏóÞóÇ Úóáóì Ãóäú áóÇ Ïóíúäó æóÇáÑøóåúäõ ÞóÇÆöãñ
Ëõãøó åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÝóÅöäøó åõäóÇßó íóåúáößõ ÃóãóÇäóÉð áöÃóäøó
ÈöÊóÕóÇÏõÞöåöãóÇ íóäúÊóÝöí ÇáÏøóíúäõ ãöäú ÇáúÃóÕúáö ÝóÖóãóÇäõ
ÇáÑøóåúäö áóÇ íóÈúÞóì ÈöÏõæäö ÇáÏøóíúäö æóÐóßóÑó ÔóíúÎõ ÇáúÅöÓúáóÇãö
ÇáúÅöÓúÈöíÌóÇÈöíøõ ÃóäøóåõãóÇ ÅÐóÇ ÊóÕóÇÏóÞóÇ ÞóÈúáó ÇáúåóáóÇßö
Ëõãøó åóáóßó ÇáÑøóåúäõ ÇÎúÊóáóÝó ãóÔóÇíöÎõäóÇ Ýöíåö æóÇáÕøóæóÇÈõ
Ãóäøóåõ áóÇ íóåúáößõ ãóÖúãõæäðÇ.
æóÝöí ÇáÊøóäúæöíÑö ßõáøõ Íõßúãò ÚõÑöÝó Ýöí ÇáÑøóåúäö ÇáÕøóÍöíÍö
Ýóåõæó ÇáúÍõßúãõ Ýöí ÇáÑøóåúäö ÇáúÝóÇÓöÏö æóÝöí ßõáøö ãóæúÖöÚò ßóÇäó
ÇáÑøóåúäõ ãóÇáðÇ æóáöáúÞóÇÈöáö Èöåö ãóÖúãõæäðÇ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ ÝóÞóÏó
ÈóÚúÖó ÔóÑóÇÆöØö ÇáúÌóæóÇÒö íóäúÚóÞöÏõ ÇáÑøóåúäõ ÈöÕöÝóÉö ÇáúÝóÓóÇÏö
æóÝöí ßõáøö ãóæúÖöÚò áóãú íóßõäú ßóÐóáößó áóÇ íóäúÚóÞöÏõ ÇáÑøóåúäõ
ÃóÕúáðÇ ÝóÅöÐóÇ åóáóßó åóáóßó ÈöÛóíúÑö ÔóíúÁò æóÊóãóÇãõåõ Ýöí
ÇáúãöäóÍö ÝóáúíõØóÇáóÚú.
|