ÑÏ
ÇáãÍÊÇÑ Úáì ÇáÏÑ ÇáãÎÊÇÑ ÈóÇÈõ äößóÇÍö ÇáÑøóÞöíÞö åõæó
Çáúãóãúáõæßõ ßõáøðÇ Ãóæú ÈóÚúÖðÇ¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÇáúæóÌúåõ ÇáËøóÇäöí Ãóäú íóÊóÚóÇÞóÏóÇ Ýöí ÇáÓøöÑøö Úóáóì ãóåúÑò Ëõãøó
ÃóÞóÑøó Ýöí ÇáúÚóáóÇäöíóÉö ÈöÃóßúËóÑó ÝóÅöäú ÇÊøóÝóÞóÇ Ãóæú ÃóÔúåóÏóÇ
Ãóäøó ÇáÒøöíóÇÏóÉó ÓõãúÚóÉñ ÝóÇáúãóåúÑõ ãóÇ ÐõßöÑó ÚöäúÏó ÇáúÚóÞúÏö Ýöí
ÇáÓøöÑøö æóÅöäú áóãú íóÔúåóÏú ÝóÚöäúÏóåõãóÇ ÇáúãóåúÑõ åõæó ÇáúÃóæøóáõ.
æóÚöäúÏóåõ åõæó ÇáËøóÇäöí æóíóßõæäõ ÌóãöíÚõåõ ÒöíóÇÏóÉð Úóáóì ÇáúÃóæøóáö
áóæú ãöäú ÎöáóÇÝö ÌöäúÓöåö æóÅöáøóÇ ÝóÇáÒøöíóÇÏóÉõ ÈöÞóÏúÑö ãóÇ ÒóÇÏó
Úóáóì ÇáúÃóæøóáö ÇåÜ ãõáóÎøóÕðÇ ãöäú ÇáÐøóÎöíÑóÉö.
æóÇáúÍóÇÕöáõ Ýöí ÇáúæóÌúåö ÇáúÃóæøóáö Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó ÅäøóãóÇ ÌóÑóì Ýöí
ÇáúÚóáóÇäöíóÉö ÝóÞóØú¡ æóÝöí ÇáúæóÌúåö ÇáËøóÇäöí ÈöÇáúÚóßúÓö Ãóæú ÌóÑóì
ãóÑøóÊóíúäö ãóÑøóÉð Ýöí ÇáÓøöÑøö æóãóÑøóÉð Ýöí ÇáúÚóáóÇäöíóÉö ßóãóÇ
ÞóÏøóãúäóÇåõ ãóÈúÓõæØðÇ Úóäú ÇáúÝóÊúÍö ÚöäúÏó Þóæúáö ÇáúãõÕóäøöÝö¡ æóãóÇ
ÝõÑöÖó ÈóÚúÏó ÇáúÚóÞúÏö Ãóæú ÒöíÏó áóÇ íóÊóäóÕøóÝõ æóÝöíåö äóæúÚõ
ãõÎóÇáóÝóÉò áöãóÇ åõäóÇ íõãúßöäõ ÏóÝúÚõåóÇ ÈöÅöãúÚóÇäö ÇáäøóÙóÑö
(Þóæúáõåõ ÇáúãõÄóÌøóáõ Åáóì ÇáØøóáóÇÞö) ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú ÇáúãóåúÑö
ÇáúãõÄóÌøóáö Åáóì ãõÏøóÉò ãóÚúáõæãóÉò ÝóÅöäøóåõ íóÈúÞóì Åáóì ÃóÌóáöåö
ÈóÚúÏó ÇáØøóáóÇÞö¡ æóÞóæúáõåõ íóÊóÚóÌøóáõ ÈöÇáÑøóÌúÚöíøö Ãóíú ãõØúáóÞðÇ
Ãóæú Åáóì ÇäúÞöÖóÇÁö ÇáúÚöÏøóÉö ßóãóÇ åõæó Þóæúáõ ÚóÇãøóÉö ÇáúãóÔóÇíöÎö¡
æóÚóáóì ÇáúÃóæøóáö áóÇ íóÊóÃóÌøóáõ áóæú ÑóÇÌóÚóåóÇ æóáóíúÓó ÇáÑøóÌúÚöíøõ
ÈöÞóíúÏò Èóáú ÇáúÈóÇÆöäõ ãöËúáõåõ ÈöÇáúÃóæúáóì æóÞóÏøóãúäóÇ ÊóãóÇãó
ÇáúßóáóÇãö Úóáóì Ðóáößó ÚöäúÏó Þóæúáöåö æóáóåóÇ ãóäúÚõåõ ãöäú ÇáúæóØúÁö
ÅáóÎú
(Þóæúáõåõ æóáóæú æóåóÈóÊúåõ ÇáúãóåúÑó ÅáóÎú) Ãóíú áóæú ÞóÇáó
áöãõØóáøóÞóÊöåö áóÇ ÃóÊóÒóæøóÌõß ÍóÊøóì ÊóåóÈöíäöí ãóÇ áóß Úóáóíøó ãöäú
ãóåúÑöß ÝóÝóÚóáóÊú Úóáóì Ãóäú áóÇ íóÊóÒóæøóÌóåóÇ ÝóÃóÈóì ÝóÇáúãóåúÑõ
Úóáóíúåö ÊóÒóæøóÌó Ãóãú áóÇ ÈóÒøóÇÒöíøóÉñ¡ æóÞóæúáõåõ ÝóÃóÈóì: Ãóíú
ÞóÇáó áóÇ ÃóÊóÒóæøóÌõß Ýóíóßõæäõ ÑóÏøðÇ áöáúåöÈóÉö¡ ÝóáöÐóÇ ÈóÞöíó
ÇáúãóåúÑõ Úóáóíúåö æóÅöäú ÊóÒóæøóÌóåóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÅöÈóÇÁö (Þóæúáõåõ
æóáóæú æóåóÈóÊúåõ áöÃóÍóÏò) Ãóíú ÛóíúÑö ÇáÒøóæúÌö áöÃóäøó åöÈóÉó
ÇáÏøóíúäö áöãóäú Úóáóíúåö ÇáÏøóíúäõ ÊóÕöÍøõ ãõØúáóÞðÇ ÃóãøóÇ åöÈóÊõåõ
áöÛóíúÑöåö ÝóáóÇ ÊóÕöÍøõ ãóÇ áóãú íõÓóáøöØúåõ Úóáóì ÞóÈúÖöåö ÝóíóÕöíÑõ
ßóÃóäøóåõ æóåóÈóåõ Íöíäó ÞóÈóÖóåõ¡ æóáóÇ íóÕöÍøõ ÅáøóÇ ÈöÞóÈúÖöåö ßóãóÇ
Ýöí ÌóÇãöÚö ÇáúÝõÕõæáóíúäö (Þóæúáõåõ áóãú ÊóÕöÍøó) Ãóíú ÇáúåöÈóÉõ
(Þóæúáõåõ æóåóÐöåö ÍöíáóÉñ ÅáóÎú) ÃóÝóÇÏó ÃóäøóåóÇ ÛóíúÑõ ÞóÇÕöÑóÉò
Úóáóì ÇáúãóåúÑö¡ æóÝöíåö ÈóÚúÏó ÇáöÇÔúÊöÑóÇØö ÑöÖóÇ ÇáúãóÏúíõæäö
ÈöÇáúÍóæóÇáóÉö. ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó ØóÇáöÈðÇ áöáúåöÈóÉö áóÇ íóÑúÖóì
ÈöÇáúÍóæóÇáóÉö ÅáøóÇ Ãóäú íõÕóæøóÑó Ýöíãóäú íóÌúåóáõ Ãóäøó ÇáúÍóæóÇáóÉó
ÊóãúäóÚõ ãöäú ÕöÍøóÉö ÇáúåöÈóÉö. æóÃóÌóÇÈó ÇáÔøóÇÑöÍõ Ýöí ãóÓóÇÆöáó
ÔóÊøóì ÂÎöÑó ÇáúßöÊóÇÈö ÈöÃóäøóåõ íóÊóãóßøóäõ ÇáúãõÍóÇáõ ãöäú
ãõØóÇáóÈóÉö ÇáúãóÏúíõæäö ÈöÑóÝúÚöåö Åáóì ãóäú áóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÞóÈõæáõåõ:
Ãóíú ßóãóÇ ßóÇäó ÇáúãóÐúåóÈó ÊóÃóãøóáú. æóãöäú ÇáúÍöíóáö ÔöÑóÇÁõ ÔóíúÁò
ãóáúÝõæÝò ãöäú ÒóæúÌöåóÇ ÈöÇáúãóåúÑö ÞóÈúáó ÇáúåöÈóÉö Ãóíú Ëõãøó
ÊóÑõÏøõåõ ÈóÚúÏóåóÇ ÈöÎöíóÇÑö ÑõÄúíóÉò Ãóæú íõÕóÇáöÍõåóÇ ÅäúÓóÇäñ Úóäú
ÇáúãóåúÑö ÈöÔóíúÁò ãóáúÝõæÝò ÞóÈúáó ÇáúåöÈóÉö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú
ÇáúÞõäúíóÉö¡ æóÇáúÃóÎöíÑóÉõ ÃóÍúÓóäõ¡ æóÇóááøóåõ ÊóÚóÇáóì ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ äößóÇÍö ÇáÑøóÞöíÞö]
ö áóãøóÇ ÝóÑóÛó ãöäú äößóÇÍö ãóäú áóåõ ÃóåúáöíøóÉõ ÇáäøößóÇÍö ãöäú
ÇáúãõÓúáöãöíäó ÔóÑóÚó Ýöí ÈóíóÇäö ãóäú áóíúÓó áóåõ Ðóáößó æóåõæó
ÇáÑøóÞöíÞõ¡ æóÞóÏøóãóåõ Úóáóì ÇáúßóÇÝöÑö áöÃóäøó ÇáúÅöÓúáóÇãó ÛóÇáöÈñ
Ýöíåöãú äóåúÑñ.
(Þóæúáõåõ åõæó Çáúãóãúáõæßõ) Ýöí ÇáÕøöÍóÇÍö ÇáÑøóÞöíÞõ Çáúãóãúáõæßõ
íõØúáóÞõ Úóáóì ÇáúæóÇÍöÏö æóÇáúÌóãúÚö.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóÇáúãõÑóÇÏõ åõäóÇ Çáúãóãúáõæßõ ãöäú ÇáúÂÏóãöíøö
áöÃóäøóåõãú ÞóÇáõæÇ Åäøó ÇáúßóÇÝöÑó ÅÐóÇ ÃõÓöÑó Ýöí ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö
Ýóåõæó ÑóÞöíÞñ áóÇ ãóãúáõæßñ æóÅöÐóÇ ÃõÎúÑöÌó Ýóåõæó ãóãúáõæßñ ÃóíúÖðÇ¡
ÝóÚóáóì åóÐóÇ Ýóßõáøõ ãóãúáõæßò ãöäú ÇáúÂÏóãöíøö ÑóÞöíÞñ áóÇ ÚóßúÓõåõ
ÇåÜ æóÚóáóíúåö ÝóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáÑøóÞöíÞö åõäóÇ ÇáÑøóÞöíÞõ ÇáúãõÍúÑóÒõ
ÈöÏóÇÑöäóÇ ÝóÇáúÃóãóÉõ ÅÐóÇ ÃõÓöÑóÊú æóáóãú ÊóÎúÑõÌú Åáóì ÏóÇÑöäóÇ áóæú
ÊóÒóæøóÌóÊú áóÇ íóÊóæóÞøóÝõ äößóÇÍõåóÇ Èóáú íóÈúØõáõ áöÃóäøóåõ áóÇ
ãõÌöíÒó áóåõ æóÞúÊó æõÞõæÚöåö ßóãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö ÈóÍúËðÇ. ÞõáúÊ: ÞóÏú
íõÞóÇáõ Åäøó áóåõ ãõÌöíÒðÇ æóåõæó ÇáúÅöãóÇãõ áöÃóäøó áóåõ ÈóíúÚóåóÇ
ÞóÈúáó ÇáúÅöÎúÑóÇÌö æóÈóÚúÏóåõ ÝóÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ ßõáøðÇ Ãóæú ÈóÚúÖðÇ) íóÔúãóáõ ÇáúãõÈóÚøóÖó æóÇáúãóãúáõæßó
ãöáúßðÇ äóÇÞöÕðÇ ßóÇáúãõßóÇÊóÈö æóãóäú æõáöÏó áóåõ ÓóÈóÈõ ÇáúÍõÑøöíøóÉö
ßóÇáúãõÏóÈøóÑö æóÃõãøö ÇáúæóáóÏö
(3/162)
æóÇáúÞöäøõ Çáúãóãúáõæßõ ßõáøðÇ.
(ÊóæóÞøóÝó äößóÇÍõ Þöäøò æóÃóãóÉò æóãõßóÇÊóÈò æóãõÏóÈøóÑò æóÃõãøö æóáóÏò
Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö Çáúãóæúáóì¡ ÝóÅöäú ÃóÌóÇÒó äóÝóÐó¡ æóÅöäú ÑóÏøó ÈóØóáó)
ÝóáóÇ ãóåúÑó ãóÇ áóãú íóÏúÎõáú ÝóíõØóÇáóÈõ ÈöãóåúÑö ÇáúãöËúáö ÈóÚúÏó
ÚöÊúÞöåö¡ Ëõãøó ÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáúãóæúáóì ãóäú áóåõ æöáóÇíóÉõ ÊóÒúæöíÌö
ÇáúÃóãóÉö ßóÃóÈò æóÌóÏøò æóÞóÇÖò æóæóÕöíøò æóãõßóÇÊóÈò æóãõÝóÇæöÖò
æóãõÊóæóáøò¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Þóæúáõåõ æóÇáúÞöäøõ Çáúãóãúáõæßõ ßõáøðÇ) ÃóÎúÑóÌó ÇáúãõÈóÚøóÖó¡ áóßöäú
ÏóÎóáó Ýöíåö ÇáúãõßóÇÊóÈõ æóÇáúãõÏóÈøóÑõ æóÃõãøõ ÇáúæóáóÏö áöÏõÎõæáöåöãú
Ýöí Çáúãóãúáõæßö. æóÝöí ÇáúãõÛúÑöÈö: ÇáúÞöäøõ ãöäú ÇáúÚóÈöíÏö ãóäú
ãõáößó åõæó æóÃóÈóæóÇåõ¡ æóßóÐóáößó ÇáöÇËúäóÇäö æóÇáúÌóãúÚõ
æóÇáúãõÄóäøóËõ æóÃóãøóÇ ÃóãóÉñ ÞöäøóÉñ Ýóáóãú äóÓúãóÚúåõ¡ æóÚóäú ÇÈúäö
ÇáúÃóÚúÑóÇÈöíøö ÚóÈúÏñ Þöäøñ ÎóÇáöÕõ ÇáúÚõÈõæÏöíøóÉö¡ æóÚóáóíúåö Þóæúáõ
ÇáúÝõÞóåóÇÁö áöÃóäøóåõãú íóÚúäõæäó Èöåö ÎöáóÇÝó ÇáúãõÏóÈøóÑö
æóÇáúãõßóÇÊóÈö ÇåÜ ÝóÇáúãõäóÇÓöÈõ ãóÇ Ýöí ÇáÑøóÍúãóÊóíú ãöäú Ãóäøó
ÇáúÞöäøó Çáúãóãúáõæßõ ãöáúßðÇ ÊóÇãøðÇ áóãú íóäúÚóÞöÏú áóåõ ÓóÈóÈõ
ÇáúÍõÑøöíøóÉö.
ÞóÇáó Í: Ëõãøó ÇÚúáóãú Ãóäøó ßõáøðÇ ãöäú ÇáÑøöÞøö æóÇáúãöáúßö ßóÇãöáñ
æóäóÇÞöÕñ¡ ÝóÝöí ÇáúÞöäøö ßóÇãöáóÇäö¡ æóÝöí ãõÚúÊóÞö ÇáúÈóÚúÖö
äóÇÞöÕóÇäö¡ æóÝöí ÇáúãõßóÇÊóÈö ßóãõáó ÇáÑøöÞøõ¡ æóÝöí ÇáúãõÏóÈøóÑö
æóÃõãøö ÇáúæóáóÏö ßóãõáó Çáúãöáúßõ.
(Þóæúáõåõ ÊóæóÞøóÝó äößóÇÍõ Þöäøò) ÃóØúáóÞó Ýöí äößóÇÍöåö ÝóÔóãöáó ãóÇ
ÅÐóÇ ÊóÒóæøóÌó ÈöäóÝúÓöåö Ãóæú ÒóæøóÌóåõ ÛóíúÑõåõ¡ æóÞóíøóÏó
ÈöÇáäøößóÇÍö áöÃóäøó ÇáÊøóÓóÑøöí ÍóÑóÇãñ ãõØúáóÞðÇ.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö: [ÝóÑúÚñ] ¡ ãõåöãøñ áöáÊøõÌøóÇÑö ÑõÈøóãóÇ íóÏúÝóÚõ
áöÚóÈúÏöåö ÌóÇÑöíóÉð áöíóÊóÓóÑøóì ÈöåóÇ¡ æóáóÇ íóÌõæÒõ áöáúÚóÈúÏö ÃóÐöäó
áóåõ ãóæúáóÇåõ Ãóæú áóÇ áöÃóäøó Íöáøó ÇáúæóØúÁö áóÇ íóËúÈõÊõ ÔóÑúÚðÇ
ÅáøóÇ Èöãöáúßö Çáúíóãöíäö Ãóæú ÚóÞúÏö ÇáäøößóÇÍö¡ æóáóíúÓó áöáúÚóÈúÏö
ãöáúßõ íóãöíäò ÝóÇäúÍóÕóÑó Íöáøõ æóØúÆöåö Ýöí ÚóÞúÏö ÇáäøößóÇÍö. ÇåÜ.
ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ æóÃóãóÉñ) ÞóÏú ÚóáöãúÊ Ãóäøó ÇáúÞöäøó íóÔúãóáõ ÇáÐøóßóÑó
æóÇáúÃõäúËóì.
(Þóæúáõåõ æóãõßóÇÊóÈñ) áöÃóäøó ÇáúßöÊóÇÈóÉó ÃóæúÌóÈóÊú Ýóßøó ÇáúÍöÌúÑö
Ýöí ÍóÞøö ÇáöÇßúÊöÓóÇÈö æóãöäúåõ ÊóÒúæöíÌõ ÃóãóÊöåö ÅÐú Èöåö íóÍúÕõáõ
ÇáúãóåúÑõ æóÇáäøóÝóÞóÉõ áöáúãóæúáóì¡ ÈöÎöáóÇÝö ÊóÒúæöíÌö äóÝúÓöåö
æóÚóÈúÏöåö¡ æóÏóÎóáó Ýöí ÇáúãõßóÇÊóÈö ãõÚúÊóÞõ ÇáúÈóÚúÖö áóÇ íóÌõæÒõ
äößóÇÍõåõ ÚöäúÏóåõ¡ æóÚöäúÏóåõãóÇ íóÌõæÒõ áöÃóäøóåõ ÍõÑøñ ãóÏúíõæäñ¡
æóÃóÝóÇÏóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö.
(Þóæúáõåõ æóÃõãøõ æóáóÏò) æóÝöí ÍõßúãöåóÇ ÇÈúäõåóÇ ãöäú ÛóíúÑö
ãóæúáóÇåóÇ¡ ßóãóÇ ÅÐóÇ ÒóæøóÌó Ãõãøó æóáóÏöåö ãöäú ÛóíúÑöåö ÝóÌóÇÁóÊú
ÈöæóáóÏò ãöäú ÒóæúÌöåóÇ¡ æóÃóãøóÇ æóáóÏõåóÇ ãöäú ãóæúáóÇåóÇ ÝóÍõÑøñ
æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö.
(Þóæúáõåõ ÝóÅöäú ÃóÌóÇÒó äóÝóÐó ÅáóÎú) Åäú ßóÇäó ßõáøñ ãöäú ÇáúÅöÌóÇÒóÉö
Ãóæú ÇáÑøóÏøö ÞóÈúáó ÇáÏøõÎõæáö ÝóÇáúÃóãúÑõ ÙóÇåöÑñ¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÈóÚúÏóåõ ÝóÝöí ÇáÑøóÏøö íõØóÇáóÈõ ÇáúÚóÈúÏõ ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö ßóãóÇ
ÐóßóÑóåõ ÈöÞóæúáöåö ÝóíõØóÇáóÈõ ÅáóÎú¡ æóÝöí ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÞóÇáó Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö Úóäú ÇáúãõÍöíØö æóÛóíúÑöåö ÇáúÞöíóÇÓõ Ãóäú íóÌöÈó ãóåúÑóÇäö
ãóåúÑñ ÈöÇáÏøõÎõæáö æóãóåúÑñ ÈöÇáúÅöÌóÇÒóÉö ßóãóÇ Ýöí ÇáäøößóÇÍö
ÇáúÝóÇÓöÏö ÅÐóÇ ÌóÏøóÏóåõ ÕóÍöíÍðÇ. æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö: áóÇ
íóáúÒóãõåõ ÅáøóÇ ÇáúãõÓóãøóì áöÃóäøó ãóåúÑó ÇáúãöËúáö áóæú æóÌóÈó
áóæóÌóÈó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÚóÞúÏö¡ æóÍöíäóÆöÐò ÝóíóÌöÈõ ÈöÚóÞúÏò æóÇÍöÏò
ãóåúÑóÇäö æóÅöäøóåõ ãõãúÊóäöÚñ. ÇåÜ.
Ëõãøó ÇáúÅöÌóÇÒóÉõ Êóßõæäõ ÕóÑöíÍóÉ æóÏóáóÇáóÉð æóÖóÑõæÑóÉð ßóãóÇ
ÓóíóÃúÊöí¡ æóÝöíåö ÑóãúÒñ Åáóì Ãóäøó ÓõßõæÊóåõ ÈóÚúÏó ÇáúÚöáúãö áóíúÓó
ÈöÅöÌóÇÒóÉò ßóãóÇ Ýöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö Úóäú ÇáúÞõäúíóÉö.
(Þóæúáõåõ ÝóáóÇ ãóåúÑó) ÊóÝúÑöíÚñ Úóáóì Þóæúáöåö ÈóØóáó Í Ãóíú áóÇ
ãóåúÑó Úóáóì ÇáúÚóÈúÏö æóáóÇ ãóåúÑó áöáúÃóãóÉö.
(Þóæúáõåõ ÝóíõØóÇáóÈõ) ÌóæóÇÈõ ÔóÑúØò ãõÞóÏøóÑò Ãóíú ÝóÅöäú ÏóÎóáó
ÝóíõØóÇáóÈõ ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ ãóäú áóåõ æöáóÇíóÉõ ÊóÒúæöíÌö ÇáúÃóãóÉö) Ãóíú æóÅöäú áóãú
íóßõäú ãóÇáößðÇ áóåóÇ ÈóÍúÑñ æóÔóãöáó ÇáúæóÇÑöËó æóÇáúãõÔúÊóÑöíó¡ Ýóáóæú
ãóÇÊó Çáúæóáöíøõ Ãóæú ÈóÇÚóåõ ÝóÃóÌóÇÒó ÓóíøöÏõåõ ÇáúæóÇÑöËõ Ãóæú
ÇáúãõÔúÊóÑöí íóÌõæÒõ æóÅöáøóÇ ÝóáóÇ ßóãóÇ ÃõÔöíÑó Åáóíúåö Ýöí
ÇáúÚöãóÇÏöíøóÉö ÞõåõÓúÊóÇäöíøñ¡ æóÔóãöáó ÇáÔøóÑöíßóíúäö. Ýóáóæú ÒóæøóÌó
ÃóÍóÏõåõãóÇ ÇáúÃóãóÉó æóÏóÎóáó ÇáÒøóæúÌõ¡ ÝóÅöäú ÑóÏøó ÇáúÂÎóÑõ Ýóáóåõ
äöÕúÝõ ãóåúÑö ÇáúãöËúáö æóáöáúãõÒóæøóÌö ÇáúÃóÞóáøõ ãöäú äöÕúÝöåö æóãöäú
äöÕúÝö ÇáúãõÓóãøóì ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ ßóÃóÈò) Ãóíú ÃóÈöí ÇáúíóÊöíãö ÝóÅöäøóåõ íõÒóæøöÌõ ÃóãóÊóåõ
æóßóÐóÇ ÌóÏøõåõ æóßóÐóÇ æóÕöíøõåõ æóÇáúÞóÇÖöí Í áöÃóäøóåõ ãöäú ÈóÇÈö
ÇáöÇßúÊöÓóÇÈö ÝóÊúÍñ.
(Þóæúáõåõ æóãõßóÇÊóÈñ) áöÃóäøóåõ ßóãóÇ ÊóÞóÏøóãó íóÌõæÒõ áóåõ ÊóÒúæöíÌõ
ÃóãóÊöåö áößóæúäöåö ãöäú ÇáöÇßúÊöÓóÇÈö áóÇ ÚóÈúÏöåö Ø æóÎóÑóÌó ÇáúÚóÈúÏõ
ÇáúãóÃúÐõæäõ ÝóáóÇ íóãúáößõ ÊóÒúæöíÌó ÇáúÃóãóÉö ÃóíúÖðÇ ÈóÍúÑñ
æóãöËúáõåõ ÇáÕøóÈöíøõ ÇáúãóÃúÐõæäõ ÏõÑóÑñ (Þóæúáõåõ æóãõÝóÇæöÖñ)
ÝóÅöäøóåõ íõÒóæøöÌõ ÃóãóÉó ÇáúãõÝóÇæóÖóÉö áóÇ ÚóÈúÏóåóÇ Í Úóäú
ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö¡ ÈöÎöáóÇÝö ÔóÑöíßö ÇáúÚöäóÇäö ÝóáóÇ íóãúáößõ ÊóÒúæöíÌó
ÇáúÃóãóÉö ßóãóÇ ãóÑøó æóßóÐóÇ ÇáúãõÖóÇÑöÈõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö.
(Þóæúáõåõ æóãõÊóæóáøò) ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö ÈóÍúËðÇ ÍóíúËõ ÞóÇáó
æóáóãú ÃóÑó Íõßúãó äößóÇÍö ÑóÞöíÞö ÈóíúÊö ÇáúãóÇáö æóÇáÑøóÞöíÞö
(3/163)
æóÃóãøóÇ ÇáúÚóÈúÏõ ÝóáóÇ íóãúáößõ
ÊóÒúæöíÌóåõ ÅáøóÇ ãóäú íóãúáößõ ÅÚúÊóÇÞóåõ ÏõÑóÑñ
(ÝóÅöäú) (äóßóÍõæÇ ÈöÇáúÅöÐúäö ÝóÇáúãóåúÑõ æóÇáäøóÝóÞóÉõ Úóáóíúåöãú)
Ãóíú Úóáóì ÇáúÞöäøö æóÛóíúÑöåö áöæõÌõæÏö ÓóÈóÈö ÇáúæõÌõæÈö ãöäúåõ
(æóíóÓúÞõØóÇäö ÈöãóæúÊöåöãú) áöÝóæóÇÊö ãóÍóáøö ÇáöÇÓúÊöíÝóÇÁö (æóÈöíÚó
Þöäøñ ÝöíåöãóÇ áóÇ) íõÈóÇÚõ (ÛóíúÑõåõ) ßóãõÏóÈøóÑò Èóáú íóÓúÚóì¡ æóáóæú
ãóÇÊó ãóæúáóÇåõ áóÒöãóåõ ÌõãúáóÉð Åäú ÞóÏóÑó äóåúÑñ æóÞõäúíóÉñ
(æóáóßöäøóåõ íõÈóÇÚõ Ýöí ÇáäøóÝóÞóÉö ãöÑóÇÑðÇ) Åäú ÊóÌóÏøóÏóÊú
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Ýöí ÇáúÛóäöíãóÉö ÇáúãõÍúÑóÒóÉö ÈöÏóÇÑöäóÇ ÞóÈúáó ÇáúÞöÓúãóÉö æóÇáúæóÞúÝö
ÅÐóÇ ßóÇäó ÈöÅöÐúäö ÇáúÅöãóÇãö æóÇáúãõÊóæóáøöí¡ æóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóÕöÍøó
Ýöí ÇáúÃóãóÉö Ïõæäó ÇáúÚóÈúÏö ßóÇáúæóÕöíøö. Ëõãøó ÑóÃóíúÊ Ýöí
ÇáúÈóÒøóÇÒöíøóÉö: áóÇ íóãúáößõ ÊóÒúæöíÌó ÇáúÚóÈúÏö ÅáøóÇ ãóäú íóãúáößõ
ÅÚúÊóÇÞóåõ. ÇåÜ. Ãóíú ÝóÅöäøóåõ íóÏõáøõ Úóáóì Ãóäøóåõ áóÇ íóÕöÍøõ Ýöí
ÇáúÚóÈúÏö æóÃóãøóÇ Ýöí ÇáúÃóãóÉö ÝóíóäúÈóÛöí ÇáúÌóæóÇÒõ ÊóÎúÑöíÌðÇ Úóáóì
ÇáúæóÕöíøö ßóãóÇ ÞóÇáó¡ æóáóÚóáøó ÇáÔøóÇÑöÍó ÇÞúÊóÕóÑó Úóáóì
ÇáúãõÊóæóáøöí æóáóãú íóÐúßõÑú ÇáúÅöãóÇãõ áöÃóäøó ÃóÍúßóÇãó ÇáúæóÕöíøö
æóÇáúãõÊóæóáøöí ãõÓúÊóÞóíóÇäö ãöäú æóÇÏò æóÇÍöÏò¡ áóßöäøó ÇáúÅöãóÇãó Ýöí
ãóÇáö ÈóíúÊö ÇáúãóÇáö ãõáúÍóÞñ ÈöÇáúæóÕöíøö ÃóíúÖðÇ¡ ÍóÊøóì Åöäøóåõ áóÇ
íóãúáößõ ÈóíúÚó ÚóÞóÇÑö ÈóíúÊö ÇáúãóÇáö ÅáøóÇ ÝöíãóÇ íóãúáößõåõ
ÇáúæóÕöíøõ¡ æóáóåõ ÈóíúÚõ ÚóÈúÏö ÇáúÛóäöíãóÉö ÞóÈúáó ÇáúÅöÍúÑóÇÒö
æóÈóÚúÏóåõ ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóãúáößó ÊóÒúæöíÌó ÇáúÃóãóÉö ÅÐóÇ ÑóÃóì
ÇáúãóÕúáóÍóÉó ÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ æóÃóãøóÇ ÇáúÚóÈúÏõ ÅáóÎú) íõÓúÊóËúäóì ãöäú Ðóáößó ãóÇ áóæú
ÒóæøóÌó ÇáúÃóÈõ ÌóÇÑöíóÉó ÇÈúäöåö ãöäú ÚóÈúÏö ÇÈúäöåö ÝóÅöäøóåõ íóÌõæÒõ
ÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúæóÕöíøö áóßöäú Ýöí ÇáúãóÈúÓõæØö
Ãóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö ÝóáóÇ ÇÓúÊöËúäóÇÁó ÈóÍúÑñ
(Þóæúáõåõ æóÛóíúÑõåõ) Ãóíú ãöäú ãõÏóÈøóÑò æóãõßóÇÊóÈò.
(Þóæúáõåõ áöæõÌõæÏö ÓóÈóÈö ÇáúæõÌõæÈö ãöäúåõ) Ãóíú ãöäú ÇáúÞöäøö
æóÛóíúÑöåö ÝóÅöäøó ÇáúÚóÞúÏó ÓóÈóÈñ áöæõÌõæÈö ÇáúãóåúÑö æóÇáäøóÝóÞóÉö
æóÞóÏú æõÌöÏó ãöäú Ãóåúáöåö ãóÚó ÇäúÊöÝóÇÁö ÇáúãóÇäöÚö æóåõæó ÍóÞøõ
Çáúãóæúáóì áöÅöÐúäöåö ÈöÇáúÚóÞúÏö.
(Þóæúáõåõ æóíóÓúÞõØóÇäö ÈöãóæúÊöåöãú) ÞóíøóÏó ÓõÞõæØó ÇáúãóåúÑö Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö ÚöäúÏó Þóæúáö ÇáúßóäúÒö æóáóæú ÒóæøóÌó ÚóÈúÏðÇ ãóÃúÐõæäðÇ
ÈöãóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÊúÑõßú ßóÓúÈðÇ¡ æóÝöí ßóáóÇãö ÇáÔøóÇÑöÍö ÅÔóÇÑóÉñ
Åáóíúåö ÃóãøóÇ ÇáäøóÝóÞóÉõ æóáóæú ãóÞúÖöíøóÉð ÝóÊóÓúÞõØõ Úóäú ÇáúÍõÑøö
ÈöãóæúÊöåö ÝóÇáúÚóÈúÏõ ÈöÇáúÃóæúáóì.
(Þóæúáõåõ æóÈöíÚó Þöäøñ) Ãóíú ÈóÇÚóåõ ÓóíøöÏõåõ áöÃóäøóåõ Ïóíúäñ
ÊóÚóáøóÞó Ýöí ÑóÞóÈóÊöåö æóÞóÏú ÙóåóÑó Ýöí ÍóÞøö Çáúãóæúáóì ÈöÅöÐúäöåö
ÝóíõÄúãóÑõ ÈöÈóíúÚöåö¡ ÝóÅöäú ÇãúÊóäóÚó ÈóÇÚóåõ ÇáúÞóÇÖöí ÈöÍóÖúÑóÊöåö
ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÑóÖöíó Ãóäú íõÄóÏøöíó ÞóÏúÑó Ëóãóäöåö¡ ßóÐóÇ Ýöí ÇáúãõÍöíØö
äóåúÑñ¡ æóÇÔúÊöÑóÇØõ ÍóÖúÑóÉö Çáúãóæúáóì áöÇÍúÊöãóÇáö Ãóäú íóÝúÏöíóåõ¡
æóÞóÏú ÐóßóÑó Ýöí ÇáúãóÃúÐõæäö ÇáúãóÏúíõæäö Ãóäøó áöáúÛõÑóãóÇÁö
ÇÓúÊöÓúÚóÇÁóåõ ÃóíúÖðÇ ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ãöäú ÇáäøóÝóÞóÉö æóãõÝóÇÏõåõ
Ãóäøó ÒóæúÌóÊóåõ áóæú ÇÎúÊóÇÑóÊú ÇÓúÊöÓúÚóÇÁóåõ áöäóÝóÞóÉö ßõáøö íóæúãò
Ãóäú íóßõæäó áóåóÇ Ðóáößó ÃóíúÖðÇ. ÇåÜ. ÞõáúÊ: æóßóÐóÇ áöáúãóåúÑö.
(Þóæúáõåõ ßóãõÏóÈøóÑò) ÃóÏúÎóáóÊú ÇáúßóÇÝõ ÇáúãõßóÇÊóÈó æóãõÚúÊóÞó
ÇáúÈóÚúÖö æóÇÈúäó Ãõãøö ÇáúæóáóÏö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö.
(Þóæúáõåõ Èóáú íóÓúÚóì) áöÃóäøóåõ áóÇ íóÞúÈóáõ ÇáúÈóíúÚó ÝóíõÄóÏøöí ãöäú
ßóÓúÈöåö áóÇ ãöäú äóÝúÓöåö¡ Ýóáóæú ÚóÌóÒó ÇáúãõßóÇÊóÈõ ÕóÇÑó ÇáúãóåúÑõ
ÏóíúäðÇ Ýöí ÑóÞóÈóÊöåö ÝóíõÈóÇÚõ Ýöíåö ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÃóÏøóì ÇáúãóåúÑó
ãóæúáóÇåõ æóÇÓúÊóÎúáóÕóåõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúÞöäøö. æóÞöíóÇÓõåõ Ãóäøó
ÇáúãõÏóÈøóÑó áóæú ÚóÇÏó Åáóì ÇáÑøöÞøö ÈöÍõßúãö ÔóÇÝöÚöíøò ÈöÈóíúÚöåö
Ãóäú íóÕöíÑó ÇáúãóåúÑõ Ýöí ÑóÞóÈóÊöåö ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ãóÇÊó ãóæúáóÇåõ ÅáóÎú) Ýöí ÇáúÞõäúíóÉö: ÒóæøóÌó
ãõÏóÈøóÑóåõ ÇãúÑóÃóÉð Ëõãøó ãóÇÊó Çáúãóæúáóì ÝóÇáúãóåúÑõ Ýöí ÑóÞóÈóÉö
ÇáúÚóÈúÏö íõÄúÎóÐõ Èöåö ÅÐóÇ ÚóÊóÞó ÇåÜ æóÝöíåö äóÙóÑñ áöÃóäøó Íõßúãóåõ
ÇáÓøöÚóÇíóÉõ ÞóÈúáó ÇáúÚöÊúÞö áóÇ ÇáÊøóÃóÎøõÑõ Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö
ÈóÍúÑñ. ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö: åóÐóÇ ãóÏúÝõæÚñ ÈöÃóäøó ãóÇ Ýöí ÇáúÞõäúíóÉö
Ýöíåö ÅÝóÇÏóÉõ Íõßúãò ÓóßóÊõæÇ Úóäúåõ¡ åõæó Ãóäøó ÇáúãõÏóÈøóÑó ÅÐóÇ
áóÒöãóÊúåõ ÇáÓøöÚóÇíóÉõ Ýöí ÍóíóÇÉö Çáúãóæúáóì åóáú íõÄóÇÎóÐõ
ÈöÇáúãóåúÑö ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö¿ ÞóÇáó äóÚóãú¡ æóåõæó ÙóÇåöÑñ Ýöí Ãóäøóåõ
íõÄóÇÎóÐõ Èöåö ÌõãúáóÉð æóÇÍöÏóÉð ÍóíúËõ ÞóÏóÑó Úóáóíúåö æóíóÈúØõáõ
Íõßúãõ ÇáÓøöÚóÇíóÉö. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: ÍóÇÕöáõ ÇáúÌóæóÇÈö Ãóäøó ÇáúãõÏóÈøóÑó íóÓúÚóì Ýöí ÍóíóÇÉö
ãóæúáóÇåõ Ýöí ÇáúãóåúÑö¡ ÃóãøóÇ ÈóÚúÏó ãóæúÊö ãóæúáóÇåõ ÝóÅöäøóåõ
íóÓúÚóì ÃóæøóáðÇ Ýöí ËõáõËóíú ÞöíãóÊöåö áöÊóÎúáöíÕö ÑóÞóÈóÊöåö ãöäú
ÇáÑøöÞøö æóíóÕöíÑõ ÇáúãóåúÑõ Ýöí ÑóÞóÈóÊöåö íõÄóÏøöíåö ÈóÚúÏó ÚöÊúÞöåö
ßóÏóíúäö ÇáúÃóÍúÑóÇÑö áóÇ ÈöØóÑöíÞö ÇáÓøöÚóÇíóÉö¡ ÝóÅöäú æõÌöÏó ãóÚóåõ
ÌõãúáóÉð ÃõÎöÐó ãöäúåõ æóÅöáøóÇ Úõæãöáó ãõÚóÇãóáóÉó ÇáúãóÏúíõæäö
ÇáúãõÚúÓöÑö¡ æóáóãøóÇ ßóÇäó Ýóåúãõ Ðóáößó ãöäú ÚöÈóÇÑóÉö ÇáúÞõäúíóÉö
Ýöíåö ÎóÝóÇÁñ ÚóÒóÇ Ðóáößó ÅáóíúåóÇ æóÅöáóì ÇáäøóåúÑö ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ Åäú ÊóÌóÏøóÏóÊú) íóÚúäöí Åäú áóÒöãóåõ äóÝóÞóÉñ ÝóÈöíÚó ÝöíåóÇ
Ýóáóãú íóÝö Ëóãóäõåõ ÈöãóÇ Úóáóíúåö ãöäú ÇáäøóÝóÞóÉö ÈóÞöíó ÇáúÝóÖúáõ
Ýöí ÐöãøóÊöåö ÝóíõØóÇáóÈõ Èöåö ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö æóáóÇ íóÊóÚóáøóÞõ
ÈöÑóÞóÈóÊöåö ÝóáóÇ íõÈóÇÚõ Ýöíåö ÚöäúÏó ÇáÓøóíøöÏó ÇáËøóÇäöí. Ëõãøó Åäú
ÊóÌóãøóÚóÊú Úóáóíúåö äóÝóÞóÉñ ÚöäúÏó ÇáÓøóíøöÏö ÇáËøóÇäöí ÈöíÚó ÝöíåóÇ
æóíõÝúÚóáõ ÈöÇáúÝóÖúáö ßóãóÇ ãóÑøó Í æóæóÌúåõåõ ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú
ÇáúãóÈúÓõæØö Ãóäøó ÇáäøóÝóÞóÉó íóÊóÌóÏøóÏõ æõÌõæÈõåóÇ ÈöãõÖöíøö
ÇáÒøóãóÇäö æóÐóáößó Ýöí Íõßúãö Ïóíúäò ÍóÇÏöËò. ÇåÜ. Ãóíú Ãóäøó
(3/164)
(æóÝöí ÇáúãóåúÑö ãóÑøóÉñ) æóíõØóÇáóÈõ
ÈöÇáúÈóÇÞöí ÈóÚúÏó ÚöÊúÞöåö ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÈóÇÚóåõ ãöäúåóÇ ÎóÇäöíøóÉñ.
(æóáóæú) (ÒóæøóÌó) Çáúãóæúáóì (ÃóãóÊóåõ ãöäú ÚóÈúÏöåö) (áóÇ íóÌöÈõ
ÇáúãóåúÑõ) Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö æóáúæóÇáóÌöíøóÉ.
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ãóÇ ÊóÌóÏøóÏó æõÌõæÈõåõ ÚöäúÏó ÇáÓøóíøöÏö ÇáËøóÇäöí Ýöí Íõßúãö Ïóíúäò
ÍóÇÏöËò ÝóíõÈóÇÚõ Ýöíåö¡ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÊóÌóãøóÏó Úóáóíúåö æóÈöíÚó Ýöíåö
ÃóæøóáðÇ ÝóÅöäøóåõ áóÇ íõÈóÇÚõ Ýöíåö ËóÇäöíðÇ áöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÈóÇÞöíåö
áöÃóäøóåõ Ýöí Íõßúãö Ïóíúäò æóÇÍöÏò¡ ÎöáóÇÝðÇ áöãóÇ Ýöí äóÝóÞóÇÊö ÕóÏúÑö
ÇáÔøóÑöíÚóÉö ÍóíúËõ íõÝúåóãõ ãöäúåõ Ãóäøóåõ íõÈóÇÚõ Ýöí ÇáúÈóÇÞöí
ÃóíúÖðÇ ßóãóÇ ÓóíóÃúÊöí ÈóíóÇäõåõ åõäóÇßó Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì.
Ëõãøó ÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó åóÐóÇ ãóÝúÑõæÖñ ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáäøóÝóÞóÉõ
ãóÝúÑõæÖóÉð ÈöÇáÊøóÑóÇÖöí Ãóæú ÈöÞóÖóÇÁö ÇáúÞóÇÖöí áöÃóäøóåóÇ ÈöÏõæäö
Ðóáößó ÊóÓúÞõØõ ÈöãõÖöíøö ÇáúãõÏøóÉö ßóãóÇ ÐóßóÑõæåõ Ýöí ÇáäøóÝóÞóÇÊö.
Ëõãøó ÑóÃóíúÊ Ýöí äóÝóÞóÇÊö ÇáúÈóÍúÑö ÕõæóÑó ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÈöãóÇ ÅÐóÇ
ÝóÑóÖó ÇáúÞóÇÖöí áóåóÇ äóÝóÞóÉó ÔóåúÑò ãóËóáðÇ æóÚóÌóÒó Úóäú ÃóÏóÇÆöåóÇ
ÈóÇÚóåõ ÇáúÞóÇÖöí Åäú áóãú íóÝúÏöåö Çáúãóæúáóì. æóÃóÝóÇÏóåõ Ãóäøóåõ
ÅäøóãóÇ íõÈóÇÚõ ÝöíãóÇ íóÚúÌöÒõ Úóäú ÃóÏóÇÆöåö áóÇ áöäóÝóÞóÉö ßõáøö
íóæúãò ãóËóáðÇ áöáúÅöÖúÑóÇÑö ÈöÇáúãóæúáóì æóáóÇ áöÇÌúÊöãóÇÚö ÞóÏúÑö
ÞöíãóÊöåö áöáúÅöÖúÑóÇÑö ÈöåóÇ. æóíóäúÈóÛöí Ãóäú áóÇ íóÕöÍøó ÝóÑúÖõåóÇ
ÈöÊóÑóÇÖöíåöãóÇ áöÍóÌúÑö ÇáúÚóÈúÏö Úóäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö æóáöÇÊøöåóÇãöåö
ÈöÞóÕúÏö ÇáÒøöíóÇÏóÉö áöÅöÖúÑóÇÑö Çáúãóæúáóì¡ æóáöÐóÇ ÝóÑóÖó
ÇáúãóÓúÃóáóÉó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ÝóÑóÖóåóÇ ÇáúÞóÇÖöí ÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ æóÝöí ÇáúãóåúÑö ãóÑøóÉñ) Ýöíåö Ãóäøóåõ áóæú áóÒöãóåõ ãóåúÑñ
ÂÎóÑõ ÚöäúÏó ÇáÓøóíøöÏö ÇáËøóÇäöí ßóãóÇ ÅÐóÇ ØóáøóÞóåóÇ Ëõãøó
ÊóÒóæøóÌóåóÇ ÈöíÚó ËóÇäöíðÇ ÝóáóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó ÇáúãóåúÑö æóÇáäøóÝóÞóÉö
ÅáøóÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøó ÇáäøóÝóÞóÉó ÊóÊóÌóÏøóÏõ ÚöäúÏó ÇáÓøóíøöÏö
ÇáËøóÇäöí æóáóÇ ÈõÏøó¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúãóåúÑö Í Úóäú ÔóíúÎöåö ÇáÓøóíøöÏö.
æóÃóÌóÇÈó Ø ÈöÃóäøó ÇáäøóÝóÞóÉó ÇáøóÊöí ÍóÏóËóÊú ÚöäúÏó ÇáËøóÇäöí
ÓóÈóÈõåóÇ ãõÊóÍóÞøöÞñ ÚöäúÏó ÇáúÃóæøóáö ÝóÊóßóÑøóÑó ÈóíúÚõåõ Ýöí ÔóíúÁò
æóÇÍöÏò¡ ÈöÎöáóÇÝö ÈóíúÚöåö Ýöí ãóåúÑò ËóÇäò ÍóÏóËó ÚöäúÏó ÇáËøóÇäöí¡
ÝóÅöäøó åóÐóÇ ãõÓóÈøóÈñ ÚöäúÏó ÚóÞúÏò ãõÓúÊóÞöáøò ÍóÊøóì ÊóæóÞøóÝó Úóáóì
ÅÐúäöåö. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: æóÍóÇÕöáõåõ Ãóäøó ÇáäøóÝóÞóÉó ÇáúãõÊóÌóÏøöÏóÉó ÚöäúÏó ÇáËøóÇäöí
æóÅöäú ßóÇäóÊú Ýöí Íõßúãö Ïóíúäò ÍóÇÏöËò æóáöÐóÇ ÈöíÚó ÝöíåóÇ ËóÇäöíðÇ
ÅáøóÇ ÃóäøóåóÇ áóãøóÇ ßóÇäó ÓóÈóÈõåóÇ ãõÊøóÍöÏðÇ æóåõæó ÇáúÚóÞúÏõ
ÇáúÃóæøóáõ áóãú Êóßõäú ÏóíúäðÇ ÍóÇÏöËðÇ ãöäú ßõáøö æóÌúåò¡ ÃóãøóÇ
ÇáúãóåúÑõ ÇáËøóÇäöí Ýóåõæó Ïóíúäñ ÍóÇÏöËñ ãöäú ßõáøö æóÌúåò áöæõÌõæÈöåö
ÈöÓóÈóÈò ÌóÏöíÏò¡ æóÃóäúÊó ÎóÈöíÑñ ÈöÃóäøó åóÐóÇ ÌóæóÇÈñ ÅÞúäóÇÚöíøñ.
Ëõãøó ÇÚúáóãú Ãóäøó Ïóíúäó ÇáúãóåúÑö. æóÇáäøóÝóÞóÉö ÚóíúÈñ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö
ÝóáöáúãõÔúÊóÑöí ÇáúÎöíóÇÑõ Åäú áóãú íóÑúÖó Èöåö.
[ÊóäúÈöíåñ] ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: Úóáøóáó Ýöí ÇáúãöÚúÑóÇÌö áöÚóÏóãö
ÊóßúÑóÇÑö ÈóíúÚöåö Ýöí ÇáúãóåúÑö ÈöÃóäøóåõ ÈöíÚó Ýöí ÌóãöíÚö ÇáúãóåúÑö¡
ÝóíõÝöíÏõ Ãóäøóåõ áóæú ÈöíÚó Ýöí ãóåúÑöåóÇ ÇáúãõÚóÌøóáö Ëõãøó Íóáøó
ÇáúÃóÌóáõ íõÈóÇÚõ ãóÑøóÉð ÃõÎúÑóì áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ ÈöíÚó Ýöí ÈóÚúÖöåö
ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: Ýöíåö äóÙóÑñ áöÃóäøóåõ ãõÎóÇáöÝñ áöãóÇ äóÞóáóåõ ÞóÈúáóåõ Úóäú
ÇáúãóÈúÓõæØö ãöäú Ãóäøóåõ áóíúÓó ÔóíúÁñ ãöäú Ïõíõæäö ÇáúÚóÈúÏö ÈöãóÇ
íõÈóÇÚõ Ýöíåö ãóÑøóÉð ÈóÚúÏó ÃõÎúÑóì ÅáøóÇ ÇáäøóÝóÞóÉó áöÃóäøóåõ
íóÊóÌóÏøóÏõ æõÌõæÈõåóÇ ÈöãõÖöíøö ÇáÒøóãóÇäö ÅáóÎú æóáóÇ íóÎúÝóì Ãóäøó
ÇáúãóåúÑó ÇáúãõÄóÌøóáó ßóÇäó æóÇÌöÈðÇ ÞóÈúáó Íõáõæáö ÇáúÃóÌóáö
æóÅöäøóãóÇ ÊóÃóÎøóÑóÊú ÇáúãõØóÇáóÈóÉõ Åáóì Íõáõæáöåö¡ Ýóáóãú íóÊóÌóÏøóÏú
ÇáúæõÌõæÈõ ÚöäúÏó ÇáúãõÔúÊóÑöí ÍóÊøóì íõÈóÇÚó ËóÇäöíðÇ ÚöäúÏóåõ
æóáöÃóäøóåõ íóáúÒóãõ Ãóäøóåõ áóæú ßóÇäó ÇáúãóåúÑõ ÃóáúÝðÇ ãóËóáðÇ
æóÞöíãóÉõ ÇáúÚóÈúÏö ãöÇÆóÉñ ÝóÈöíÚó ÈöãöÇÆóÉò Ãóäú íõÈóÇÚó ËóÇäöíðÇ
æóËóÇáöËðÇ æóåóßóÐóÇ áöÃóäøóåõ Ýöí ßõáøö ãóÑøóÉò áóãú íõÈóÚú Ýöí ßõáøö
ÇáúãóåúÑö æóåõæó ÎöáóÇÝõ ãóÇ ÕóÑøóÍõæÇ Èöåö¡ æóãõÑóÇÏõ ÇáúãöÚúÑóÇÌö
ÈöÞóæúáöåö ÈöíÚó Ýöí ÌóãöíÚö ÇáúãóåúÑö Ãóäøóåõ ÅäøóãóÇ ÈöíÚó áöÃóÌúáö
ÌóãöíÚö ÇáúãóåúÑö: Ãóíú áöÃóÌúáö ãóÇ ßóÇäó ÌóãöíÚõåõ æóÇÌöÈðÇ æóÞúÊó
ÇáúÈóíúÚö¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøóÝóÞóÉö ÇáúÍóÇÏöËóÉö ÚöäúÏó ÇáËøóÇäöí ÝóÅöäøóåõ
áóãú íõÈóÚú ÝöíåóÇ ÚöäúÏó ÇáúÃóæøóáö ÝóíõÈóÇÚõ ÝöíåóÇ ËóÇäöíðÇ ÚöäúÏó
ÇáËøóÇäöí¡ ÝóÇáúãõÑóÇÏõ ÈóíóÇäõ ÇáúÝóÑúÞö Èóíúäó ÇáúãóåúÑö æóÇáäøóÝóÞóÉö
ßóãóÇ ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ãöäú ÇáäøóÝóÞóÇÊö ÝóÑóÇÌöÚúåõ
ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÈóÇÚóåõ ãöäúåóÇ) ÝóÅöäøó ãóÇ ÚóáóíúåóÇ ãöäú
ãöÞúÏóÇÑö Ëóãóäöåö íóáúÊóÞöí ÞöÕóÇÕðÇ ÈöÞóÏúÑöåö ãöãøóÇ áóåóÇ
æóÇáúÈóÇÞöí íóÓúÞõØõ áöÃóäøó ÇáÓøóíøöÏó áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ ÏóíúäðÇ Úóáóì
ÚóÈúÏöåö Í.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÒóæøóÌó Çáúãóæúáóì ÃóãóÊóåõ ÅáóÎú) ÍóÇÕöáõåõ ÊóÞúíöíÏõ
ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÇáúÃõæáóì ÇáøóÊöí íõÈóÇÚõ ÝöíåóÇ ÇáúÞöäøõ ÈöãóÇ ÅÐóÇ áóãú
Êóßõäú ÇáúÃóãóÉõ ÃóãóÉó ãóæúáóì ÇáúÚóÈúÏö ÝóåóÐóÇ ßóÇáöÇÓúÊöËúäóÇÁö
ãöãøóÇ ÞóÈúáóåõ¡ Ëõãøó ÇÓúÊóËúäóì ãöäú åóÐóÇ ÇáöÇÓúÊöËúäóÇÁö ãóÇ ÅÐóÇ
ßóÇäóÊú ÃóãóÉõ Çáúãóæúáóì ãóÃúÐõæäóÉð ãóÏúíõæäóÉð ÝóÅöäøóåõ íõÈóÇÚõ
áóåóÇ ÃóíúÖðÇ¡ æóÃóØúáóÞó åõäóÇ ÇáúÃóãóÉó æóÇáúÚóÈúÏó¡ ÝóÔóãöáó ãóÇ ÅÐóÇ
ßóÇäóÇ Þöäøóíúäö Ãóæú ãõÏóÈøóÑóíúäö¡ Ãóæú ßóÇäóÊú Ãõãøó æóáóÏò¡ Ãóæú
ßóÇäó ÇÈúäó Ãõãøö æóáóÏò.
(Þóæúáõåõ áóÇ íóÌöÈõ ÇáúãóåúÑõ) áöÇÓúÊöáúÒóÇãöåö ÇáúæõÌõæÈó áöäóÝúÓöåö
Úóáóì äóÝúÓöåö æóåõæó
(3/165)
æóÞóÇáó ÇáúÈóÒøóÇÒöíøõ: Èóáú íóÓúÞõØõ¡
æóãóÍóáøõ ÇáúÎöáóÇÝö ÅÐóÇ áóãú Êóßõäú ÇáúÃóãóÉõ ãóÃúÐõæäóÉð ãóÏúíõæäóÉð¡
ÝóÅöäú ßóÇäóÊú ÈöíÚó ÃóíúÖðÇ áöÃóäøóåõ íóËúÈõÊõ áóåóÇ Ëõãøó íóäúÊóÞöáõ
áöáúãóæúáóì äóåúÑñ
(Ýóáóæú ÈóÇÚóåõ ÓóíøöÏõåõ ÈóÚúÏóãóÇ ÒóæøóÌóåõ ÇãúÑóÃóÉð ÝóÇáúãóåúÑõ
ÈöÑóÞóÈóÊöåö íóÏõæÑõ ãóÚóåõ ÃóíúäóãóÇ ÏóÇÑó ßóÏóíúäö ÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö)
áóßöäú áöáúãóÑúÃóÉö ÝóÓúÎõ ÇáúÈóíúÚö áóæú ÇáúãóåúÑõ Úóáóíúåö áöÃóäøóåõ
Ïóíúäñ ÝóßóÇäóÊú ßóÇáúÛõÑóãóÇÁö ãöäóÍñ
(æóÞóæúáõåõ áöÚóÈúÏöåö ØóáøöÞúåóÇ ÑóÌúÚöíøóÉð ÅÌóÇÒóÉñ)
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
áóÇ íõÚúÞóáõ¡ æóåóÐóÇ ÈöäóÇÁð Úóáóì Ãóäøó ãóåúÑó ÇáúÃóãóÉö íóËúÈõÊõ
áöáÓøóíøöÏö ÇÈúÊöÏóÇÁð Ýöí ÛóíúÑö ÇáúãóÃúÐõæäóÉö æóÇáúãõßóÇÊóÈóÉö
æóãõÚúÊóÞóÉö ÇáúÈóÚúÖö ßóãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö Í. æóÝöí ÇÓúÊöËúäóÇÁö
ÇáúãóÃúÐõæäóÉö ßóáóÇãñ íóÃúÊöí ÞóÑöíÈðÇ.
(Þóæúáõåõ Èóáú íóÓúÞõØõ) Ãóíú Èóáú íóÌöÈõ Úóáóì ÇáÓøóíøöÏö Ëõãøó
íóÓúÞõØõ ÈöäóÇÁð Úóáóì Ãóäøó ãóåúÑó ÇáúÃóãóÉö íóËúÈõÊõ áóåóÇ ÃóæøóáðÇ
Ëõãøó íóäúÊóÞöáõ áöáÓøóíøöÏö ßóãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö Úóäú ÇáúÝóÊúÍö Í.
æóÝóÇÆöÏóÉõ æõÌõæÈöåö áóåóÇ Ãóäøóåõ áóæú ßóÇäó ÚóáóíúåóÇ Ïóíúäñ
íõÓúÊóæúÝóì ãöäúåõ æóíóÞúÖöí ÏóíúäóåóÇ. ÞóÇáõæÇ æóÇáúÃóæøóáõ ÃóÙúåóÑõ¡
ßóÐóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúÌóÇãöÚö ÇáúßóÈöíÑö ÈöíÑöíøñ Úóáóì ÇáúÃóÔúÈóÇåö¡
æóÃóíøóÏóåõ ÃóíúÖðÇ Ýöí ÇáÏøõÑóÑö¡ æóåóÐóÇ ãõÄóíøöÏñ áöÊóÕúÍöíÍö
ÇáúæóáúæóÇáöÌöíøö ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóáóãú ÃóÑó ãóäú ÐóßóÑó áöåóÐóÇ
ÇáöÇÎúÊöáóÇÝö ËóãóÑóÉð. æóíõãúßöäõ Ãóäú íõÞóÇáó ÅäøóåóÇ ÊóÙúåóÑõ ÝöíãóÇ
áóæú ÒóæøóÌó ÇáúÃóÈõ ÃóãóÉó ÇáÕøóÛöíÑö ãöäú ÚóÈúÏöåö¡ ÝóÚóáóì ÇáËøóÇäöí
íóÕöÍøõ¡ æóåõæó Þóæúáõ ÃóÈöí íõæÓõÝó æóÚóáóì ÇáúÃóæøóáö áóÇ íóÕöÍøõ
ÇáÊøóÒúæöíÌõ¡ æóåõæó ÞóæúáõåõãóÇ æóÈöåö ÌóÒóãó Ýöí ÇáúæóáúæóÇáöÌíøóÉö
ãõÚóáøöáðÇ ÈöÃóäøóåõ äößóÇÍñ áöáúÃóãóÉö ÈöÛóíúÑö ãóåúÑò áöÚóÏóãö
æõÌõæÈöåö Úóáóì ÇáúÚóÈúÏö Ýöí ßóÓúÈöåö áöáúÍóÇáö. ÇåÜ. æóÇÚúÊóÑóÖóåõ
ÇáÑøóÍúãóÊöíøõ ÈöÃóäøóåõ áóÇ ÇÓúÊöÍóÇáóÉó Ýöí æõÌõæÈö ÇáúãóÇáö
áöáÕøóÛöíÑö Úóáóì ÃóÈöíåö¡ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú ÒóæøóÌóåõ ãöäú ÃóãóÉö
äóÝúÓöåö.
ÞõáúÊ: æóßóÃóäøóåõ Ýóåöãó Ãóäøó ÇáÖøóãöíÑó Ýöí Þóæúáöåö ãöäú ÚóÈúÏöåö
áöáúÃóÈö ãóÚó Ãóäøóåõ áöáÕøóÛöíÑö ßóãóÇ ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí
ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö. åóÐóÇ¡ æóÌóÚóáó ÇáúÚóáøóÇãóÉõ ÇáúãóÞúÏöÓöíøó ËóãóÑóÉó
ÇáúÎöáóÇÝö ÞóÖóÇÁó ÏóíúäöåóÇ ãöäúåõ æóÚóÏóãóåõ. æóÞóÇáó: æóíóÊóÑóÌøóÍõ
ÇáúÞóæúáõ ÈöÇáúæõÌõæÈö¡ æóáöåóÐóÇ ÕóÍøóÍóåõ ÇÈúäõ ÃóãöíÑö ÍóÇÌøò.
(Þóæúáõåõ æóãóÍóáøõ ÇáúÎöáóÇÝö ÅáóÎú) ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö ÈóÍúËðÇ
ÈöÞóæúáöåö æóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóßõæäó ãóÍóáøõ ÇáúÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ áóãú
Êóßõäú ÇáúÃóãóÉõ ãóÃúÐõæäóÉð ãóÏúíõæäóÉð¡ ÝóÅöäú ßóÇäóÊú ÈöíÚó ÃóíúÖðÇ¡
æóíóÏõáøõ Úóáóíúåö ãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö: ãóåúÑõ ÇáúÃóãóÉö íóËúÈõÊõ áóåóÇ
Ëõãøó íóäúÊóÞöáõ Åáóì Çáúãóæúáóì¡ ÍóÊøóì áóæú ßóÇäó ÚóáóíúåóÇ Ïóíúäñ
ÞõÖöíó ãöäú ÇáúãóåúÑö. ÇåÜ.
ÞõáúÊ: ÃóäúÊó ÎóÈöíÑñ Ãóäøó Þóæúáó ÇáúÝóÊúÍö íóËúÈõÊõ áóåóÇ ÅáóÎú åõæó
ÃóÍóÏõ ÇáúÞóæúáóíúäö¡ ÝóßóíúÝó íóÌúÚóáõåõ ÏóáöíáðÇ áöÚóÏóãö ÇáúÎöáóÇÝö
ÝóÅöäøó ÇáúãõÊóÈóÇÏöÑó ãöäú ÚöÈóÇÑóÇÊöåöãú Ãóäøó ÞóÖóÇÁó ÏóíúäöåóÇ
ãöäúåõ ãóÈúäöíøñ Úóáóì ÇáúÞóæúáö ÈöÃóäøóåõ íóËúÈõÊõ áóåóÇ ÃóæøóáðÇ
ÃóãøóÇ Úóáóì ÇáúÞóæúáö ÈöÃóäøóåõ íóËúÈõÊõ áöáÓøóíøöÏö ÇÈúÊöÏóÇÁð ÝóáóÇ
ÞóÖóÇÁó æóáöåóÐóÇ ÌóÚóáóåõ ÇáúÚóáøóÇãóÉõ ÇáúãóÞúÏöÓöíøó ËóãóÑóÉó
ÇáúÎöáóÇÝö ßóãóÇ ãóÑøó ÝóÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ áöÃóäøóåõ íóËúÈõÊõ áóåóÇ) Ãóíú áöÃóäøó ÇáúãóåúÑó íóËúÈõÊõ
áöáúÃóãóÉö ãóÃúÐõæäóÉð Ãóæú ÛóíúÑóåóÇ Ëõãøó íóäúÊóÞöáõ áöáúãóæúáóì Åäú
áóãú íóßõäú ÚóáóíúåóÇ Ïóíúäñ æóÅöáøóÇ ÝóáóÇ íóäúÊóÞöáõ Åáóíúåö
ÝóÇáÖøóãöíÑõ ÑóÇÌöÚñ áöáúÃóãóÉö ÇáúãóÐúßõæÑóÉö áóÇ ÈöÞóíúÏö ßóæúäöåóÇ
ãóÃúÐõæäóÉð Ýóåõæó ÇÓúÊöÏúáóÇáñ ÈöÇáúÃóÚóãøö Úóáóì ÇáúÃóÎóÕøö ÝóÇÝúåóãú
(Þóæúáõåõ ÝóÇáúãóåúÑõ ÈöÑóÞóÈóÊöåö) æóÞöíáó Ýöí Ëóãóäöåö æóÇáúÃóæøóáõ
æóÇáÕøóÍöíÍõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúãõäúíóÉö æóáóæú ÃóÚúÊóÞóåõ ßóÇäó Úóáóíúåö
ÇáúÃóÞóáøõ ãöäú ÇáúãóåúÑö æóÇáäøóÝóÞóÉõ ßóãóÇ Ýöí ÇáäøõÊóÝö
ÞõåõÓúÊóÇäöíøñ.
(Þóæúáõåõ íóÏõæÑõ ãóÚóåõ ÅáóÎú) Ãóíú íõÈóÇÚõ Ýöíåö æóÅöäú ÊóÏóÇæóáóÊúåõ
ÇáúÃóíúÏöí ãöÑóÇÑðÇ.
(Þóæúáõåõ ßóÏóíúäö ÇáöÇÓúÊöåúáóÇßö) Ãóíú ßóãóÇ áóæú ÇÓúÊóåúáóßó ãóÇáó
ÅäúÓóÇäò Úóäú ÓóíøöÏöåö.
(Þóæúáõåõ áóßöäú áöáúãóÑúÃóÉö ÝóÓúÎõ ÇáúÈóíúÚö) ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö
ÈóÍúËðÇ æóäóÞóáóåõ ÇáúãõÕóäøöÝõ Ýöí ÇáúãöäóÍö Úóäú ÌóæóÇåöÑö ÇáúÝóÊóÇæóì
ÍóíúËõ ÞóÇáó ÑóÌõáñ ÒóæøóÌó ÛõáóÇãóåõ Ëõãøó ÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÈöíÚóåõ
ÈöÏõæäö ÑöÖóÇ ÇáúãóÑúÃóÉö Åäú áóãú íóßõäú áöáúãóÑúÃóÉö Úóáóì ÇáúÚóÈúÏö
ãóåúÑñ Ýóáöáúãóæúáóì ÈóíúÚõåõ æóÅöäú ßóÇäó ÝóáóÇ ÅáøóÇ ÈöÑöÖóÇåóÇ
æóåóÐóÇ ßóãóÇ ÞõáúäóÇ Ýöí ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãóÃúÐõæäö æóÇáúãóÏúíõæäö ÅÐóÇ
ÈóÇÚóåõ ÈöÏõæäö ÑöÖóÇ ÇáúÛõÑóãóÇÁö Ýóáóæú ÃóÑóÇÏó ÇáúÛóÑöíãõ ÇáúÝóÓúÎó
Ýóáóåõ Ãóäú íóÝúÓóÎó ÇáúÈóíúÚó ßóÐóáößó åõäóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó Úóáóíúåö
ÇáúãóåúÑõ áöÃóäøó ÇáúãóåúÑó Ïóíúäñ. ÇåÜ. ÃóãøóÇ áóæú Çáúãóæúáóì ÞóÖóÇåõ
Úóäúåõ ÝóáóÇ ÝóÓúÎó ÃóÕúáðÇ.
(Þóæúáõåõ ØóáøöÞúåóÇ ÑóÌúÚöíøóÉð) ãöËúáõåõ ÃóæúÞöÚú ÚóáóíúåóÇ ÇáØøóáóÇÞó
Ãóæú ØóáøöÞúåóÇ ÊóØúáöíÞóÉð ÊóÞóÚõ ÚóáóíúåóÇ ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ ÅÌóÇÒóÉñ) áöÃóäøó ÇáØøóáóÇÞó ÇáÑøóÌúÚöíøó áóÇ íóßõæäõ ÅáøóÇ
ÈóÚúÏó ÇáäøößóÇÍö ÇáÕøóÍöíÍö¡ ÝóßóÇäó ÇáúÃóãúÑõ Èöåö ÅÌóÇÒóÉð
ÇÞúÊöÖóÇÁð¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóÇÆöäö áöÃóäøóåõ íóÍúÊóãöáõ ÇáúãõÊóÇÑóßóÉó
ßóãóÇ Ýöí ÇáäøößóÇÍö ÇáúÝóÇÓöÏö æóÇáúãóæúÞõæÝö. æóíóÍúÊóãöáõ
ÇáúÅöÌóÇÒóÉó ÝóÍõãöáó Úóáóì ÇáúÃóÏúäóì. æóÃóÔóÇÑó Åáóì Ãóäøó
ÇáúÅöÌóÇÒóÉó ÊóËúÈõÊõ ÈöÇáÏøóáóÇáóÉö ßóãóÇ ÊóËúÈõÊõ ÈöÇáÕøóÑöíÍö
æóÈöÇáÖøóÑõæÑóÉö¡ ÝóÇáÕøóÑöíÍõ ßóÑóÖöíÊ æóÃóÌóÒúÊ æóÃóÐöäúÊ æóäóÍúæöåö.
æóÇáÏøóáóÇáóÉõ Êóßõæäõ ÈöÇáúÞóæúáö¡ ßóÞóæúáö Çáúãóæúáóì ÈóÚúÏó ÈõáõæÛöåö
ÇáúÎóÈóÑó ÍóÓóäñ Ãóæú ÕóæóÇÈñ Ãóæú áóÇ ÈóÃúÓó Èöåö æóÈöÝöÚúáò íóÏõáøõ
ÚóáóíúåóÇ ßóÓóæúÞö ÇáúãóåúÑö Ãóæú ÔóíúÁò
(3/166)
áöáäøößóÇÍö (ÇáúãóæúÞõæÝ¡ áóÇ ØóáøöÞúåóÇ
Ãóæú ÝóÇÑöÞúåóÇ) áöÃóäøóåõ íõÓúÊóÚúãóáõ áöáúãõÊóÇÑóßóÉö¡ ÍóÊøóì áóæú
ÃóÌóÇÒóåõ ÈóÚúÏó Ðóáößó áóÇ íóäúÝõÐõ¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÝõÖõæáöíøö
(æóÅöÐúäõåõ áöÚóÈúÏöåö Ýöí ÇáäøößóÇÍö íóäúÊóÙöãõ ÌóÇÆöÒóåõ æóÝóÇÓöÏóåõ¡
ÝóíõÈóÇÚõ ÇáúÚóÈúÏõ áöãóåúÑö ãóäú äóßóÍóåóÇ ÝóÇÓöÏðÇ ÈóÚúÏó ÅÐúäöåö
ÝóæóØöÆóåóÇ) ÎöáóÇÝðÇ áóåõãóÇ¡ æóáóæú äóæóì Çáúãóæúáóì ÇáÕøóÍöíÍó ÝóÞóØú
ÊóÞóíøóÏó Èöåö¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ãöäúåõ Åáóì ÇáúãóÑúÃóÉö æóÇáÖøóÑõæÑóÉö ÈöäóÍúæö ÚöÊúÞö ÇáúÚóÈúÏö Ãóæú
ÇáúÃóãóÉö ÝóÇáúÅöÚúÊóÇÞ ÅÌóÇÒóÉñ¡ æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö¡ æóáóæú
ÃóÐöäó áóåõ ÇáÓøóíøöÏõ ÈóÚúÏóãóÇ ÊóÒóæøóÌó áóÇ íóßõæäõ ÅÌóÇÒóÉð¡ ÝóÅöäú
ÃóÌóÇÒó ÇáúÚóÈúÏõ ãóÇ ÕóäóÚó ÌóÇÒó ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ ßóÇáúÝõÖõæáöíøö ÅÐóÇ
æóßøóáó ÝóÃóÌóÇÒó ãóÇ ÕóäóÚóåõ ÞóÈúáó ÇáúæóßóÇáóÉö æóßóÇáúÚóÈúÏö ÅÐóÇ
ÒóæøóÌóåõ ÝõÖõæáöíøñ ÝóÃóÐöäó áóåõ ãóæúáóÇåõ Ýöí ÇáÊøóÒúæöíÌö ÝóÃóÌóÇÒó
ãóÇ ÕóäóÚóåõ ÇáúÝõÖõæáöíøõ ßóÐóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö.
ÃóÞõæáõ: æóáóÚóáøó æóÌúåóåõ Ãóäøó ÇáúÚóÞúÏó ÅÐóÇ æóÞóÚó ãóæúÞõæÝðÇ Úóáóì
ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÝóÍóÕóáó ÇáúÅöÐúäõ ÈóÚúÏóåõ ãóáóßó ÇÓúÊöÆúäóÇÝó ÇáúÚóÞúÏö
Ýóíóãúáößõ ÅÌóÇÒóÉó ÇáúãóæúÞõæÝö ÈöÇáúÃóæúáóì¡ áóßöäú ÚóáöãúÊ Ãóäøó ãöäú
ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÇáÕøóÑöíÍóÉö áóÝúÙó ÃóÐöäúÊ ÝóíõäóÇÞöÖõ ãóÇ ÐóßóÑó ãöäú
Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó ÈóÚúÏó ÇáÊøóÒóæøõÌö áóÇ íóßõæäõ ÅÌóÇÒóÉð æóÃóÌóÇÈó Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö ÈöÍóãúáö ÇáúÃóæøóáö Úóáóì ãóÇ ÅÐóÇ Úóáöãó ÈöÇáäøößóÇÍö ÝóÞóÇáó
ÃóÐöäúÊ¡ æóÇáËøóÇäöí Úóáóì ãóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÚúáóãú æóÈöåö ÌóÒóãó Ýöí
ÇáäøóåúÑö.
ãóØúáóÈñ Ýöí ÇáúÝóÑúÞö Èóíúäó ÇáúÅöÐúäö æóÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÞõáúÊ: íóÙúåóÑõ
ãöãøóÇ ÐóßóÑúäóÇ ÇáúÝóÑúÞõ Èóíúäó ÇáúÅöÐúäö æóÇáúÅöÌóÇÒóÉö¡ ÝóÇáúÅöÐúäõ
áöãóÇ ÓóíóÞóÚõ¡ æóÇáúÅöÌóÇÒóÉõ áöãóÇ æóÞóÚó: æóíóÙúåóÑõ ãöäúåõ ÃóíúÖðÇ
Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó íóßõæäõ ÈöãóÚúäóì ÇáúÅöÌóÇÒóÉö ÅÐóÇ ßóÇäó áöÃóãúÑò
æóÞóÚó æóÚóáöãó Èöåö ÇáúÂÐöäõ¡ æóÚóáóì åóÐóÇ ÝóÞóæúáõ ÇáúÈóÍúÑö
æóÛóíúÑöåö ÇáúÅöÌóÇÒóÉõ ÊóËúÈõÊõ ÈöÇáÏøóáóÇáóÉö æóÈöÇáÕøóÑöíÍö ÅáóÎú
ÃóäúÓóÈõ ãöäú Þóæúáö ÇáÒøóíúáóÚöíøö ÇáúÅöÐúäõ íóËúÈõÊõ ÅáóÎú. æóÚõáöãó
Ãóäøó ÇáúãõÕóäøöÝó áóæú ÞóÇáó ÅÐúäõ ÈóÏóáò Þóæúáõåõ ÅÌóÇÒóÉñ áóÕóÍøó
ÃóíúÖðÇ áöÃóäøó ÇáúÃóãúÑó ÈöÇáØøóáóÇÞö íóßõæäõ ÈóÚúÏó ÇáúÚöáúãö¡
æóÇáúÅöÐúäõ ÈóÚúÏó ÇáúÚöáúãö ÅÌóÇÒóÉñ¡ ÝóÞóæúáõ ÇáäøóåúÑö: æóáóãú íóÞõáú
ÃóÐöäó áöÃóäøóåõ áóæú ßóÇäó áóÇÍúÊóÇÌó Åáóì ÇáúÅöÌóÇÒóÉö¡ Ýöíåö äóÙóÑñ
ÝóÊóÏóÈøóÑú.
(Þóæúáõåõ áöáäøößóÇÍö ÇáúãóæúÞõæÝö) íõÓúÊóÝóÇÏõ ãöäú Þóæúáöåö
ÇáúãóæúÞõæÝõ Ãóäøóåõ ÚóÞúÏõ ÝõÖõæáöíøò ÝóÊóÌúÑöí Ýöíåö ÃóÍúßóÇãõ
ÇáúÝõÖõæáöíøö ãöäú ÕöÍøóÉö ÝóÓúÎö ÇáúÚóÈúÏö æóÇáúãóÑúÃóÉö ÞóÈúáó
ÅÌóÇÒóÉö Çáúãóæúáóì¡ æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö.
(Þóæúáõåõ áöÃóäøóåõ) Ãóíú Þóæúáó Çáúãóæúáóì ØóáøöÞúåóÇ Ãóæú ÝóÇÑöÞúåóÇ
áöÃóäøóåõ íõÓúÊóÚúãóáõ áöáúãõÊóÇÑóßóÉö: Ãóíú Ýóíóßõæäõ ÑóÏøðÇ.
æóíóÍúÊóãöáõ ÇáúÅöÌóÇÒóÉó¡ ÝóÍõãöáó Úóáóì ÇáÑøóÏøö áöÃóäøóåõ ÃóÏúäóì
áöÃóäøó ÇáÏøóÝúÚó ÃóÓúåóáõ ãöäú ÇáÑøóÝúÚö¡ Ãóæú áöÃóäøóåõ ÃóáúíóÞõ
ÈöÍóÇáö ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõÊóãóÑøöÏö Úóáóì ãóæúáóÇåõ ÝóßóÇäóÊú ÇáúÍóÞöíÞóÉõ
ãóÊúÑõæßóÉð ÈöÏóáóÇáóÉö ÇáúÍóÇáö ÈóÍúÑñ Úóäú ÇáúÚöäóÇíóÉö. æóÚóáóì
ÇáËøóÇäöí íóäúÈóÛöí áóæú ÒóæøóÌóåõ ÝõÖõæáöíøñ ÝóÞóÇáó Çáúãóæúáóì
áöáúÚóÈúÏö ØóáøöÞúåóÇ Ãóäøóåõ íóßõæäõ ÅÌóÇÒóÉð¡ ÅÐú áóÇ ÊóãóÑøõÏó ãöäúåõ
Ýöí åóÐöåö ÇáúÍóÇáóÉö äóåúÑñ. ÞõáúÊ: ÇáÊøóÚúáöíáõ ÇáúÃóæøóáõ íóÔúãóáõ
åóÐöåö ÇáÕøõæÑóÉó ÝóáóÇ íóßõæäõ ÅÌóÇÒóÉð.
(Þóæúáõåõ ÍóÊøóì áóæú ÃóÌóÇÒóåõ ÅáóÎú) ÊóÝúÑöíÚñ Úóáóì ãóÇ Ýõåöãó ãöäú
ÇáúãóÞóÇãö ãöäú Ãóäøó Ðóáößó ÑóÏøñ. æóÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóÞóÏú Úõáöãó
ãöãøóÇ ÞóÑøóÑúäóÇåõ¡ Ãóäøó Þóæúáóåõ ØóáøöÞúåóÇ Ãóæú ÝóÇÑöÞúåóÇ æóÅöäú
áóãú íóßõäú ÅÌóÇÒóÉð Ýóåõæó ÑóÏøñ ÝóíóäúÝóÓöÎõ Èöåö äößóÇÍõ ÇáúÚóÈúÏö
ÍóÊøóì áóÇ ÊóáúÍóÞõåõ ÇáúÅöÌóÇÒóÉõ ÈóÚúÏóåõ (Þóæúáõåõ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúÝõÖõæáöíøö) Ãóíú ÅÐóÇ ÞóÇáó áóåõ ÇáÒøóæúÌõ ØóáøöÞúåóÇ íóßõæäõ
ÅÌóÇÒóÉð áöÃóäøóåõ íóãúáößõ ÇáÊøóØúáöíÞó ÈöÇáúÅöÌóÇÒóÉö Ýóíóãúáößõ
ÇáúÃóãúÑó Èöåö¡ ÈöÎöáóÇÝö Çáúãóæúáóì¡ æóåóÐóÇ ãõÎúÊóÇÑõ ÕóÇÍöÈö
ÇáúãõÍöíØö. æóÝöí ÇáúÝóÊúÍö Ãóäøóåõ ÇáúÃóæúÌóåõ æóãõÎúÊóÇÑö ÇáÕøóÏúÑö
ÇáÔøóåöíÏö æóäóÌúãö ÇáÏøöíäö ÇáäøóÓóÝöíøö Ãóäøóåõ áóíúÓó ÈöÅöÌóÇÒóÉò¡
ÝóáóÇ ÝóÑúÞó ÈóíúäóåõãóÇ. æóÚóáóì åóÐóÇ ÇáöÇÎúÊöáóÇÝö ÅÐóÇ ØóáøóÞóåóÇ
ÇáÒøóæúÌõ. æóÝöí ÌóÇãöÚö ÇáúÝõÕõæáóíúäö Ãóäøó åóÐóÇ ÇáöÇÎúÊöáóÇÝó Ýöí
ÇáØøóáúÞóÉö ÇáúæóÇÍöÏóÉö¡ ÃóãøóÇ áóæú ØóáøóÞóåóÇ ËóáóÇËðÇ Ýóåöíó
ÅÌóÇÒóÉñ ÇÊøöÝóÇÞðÇ æóÚóáóíúåö ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú ÊõÍóÑøóãó Úóáóíúåö áóæú
ØóáøóÞóåóÇ ËóáóÇËðǺ áöÃóäøóåõ íóÕöíÑõ ßóÃóäøóåõ ÅÌóÇÒóÉñ ÃóæøóáðÇ Ëõãøó
ØóáøóÞó ÇåÜ æóÈöåö ÕóÑøóÍó ÇáÒøóíúáóÚöíøõ ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ æóÅöÐúäõåõ áöÚóÈúÏöåö ÅáóÎú) ÃóØúáóÞóåõ ÝóÔóãöáó ãóÇ ÅÐóÇ
ÃóÐöäó áóåõ Ýöí äößóÇÍö ÍõÑøóÉò Ãóæú ÃóãóÉò ãõÚóíøóäóÉò Ãóæú áóÇ ÝóãóÇ
Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö ãöäú ÇáÊøóÞúíöíÏö ÈöÇáúÃóãóÉö æóÇáúãõÚóíøóäóÉö
ÇÊøöÝóÇÞñ ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ ÈóÚúÏó ÅÐúäöåö) ãõÊóÚóáøöÞñ ÈöäößóÇÍöåóÇ¡ æóÞóíøóÏó Èöåö
áöÆóáøóÇ íõÊóæóåøóãõ Ãóäøó Þóæúáóåõ æóÅöÐúäõåõ áöÚóÈúÏöåö íóÏúÎõáõ Ýöíåö
ÇáúÅöÐúäõ ÈóÚúÏó ÇáäøößóÇÍö áöÃóäøó ÇáúÅöÐúäó ãóÇ íóßõæäõ ÞóÈúáó
ÇáúæõÞõæÚö Úóáóì ãóÇ ãóÑøó ÈóíóÇäõåõ ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ ÝóæóØöÆóåóÇ)
ÞóíøóÏó Èöåö áöÃóäøó ÇáúãóåúÑó áóÇ íóáúÒóãõ Ýöí ÇáúÝóÇÓöÏö ÅáøóÇ Èöåö Ø.
(Þóæúáõåõ ÎöáóÇÝðÇ áóåõãóÇ) ÝóÚöäúÏóåõãóÇ ÇáúÅöÐúäõ áóÇ íóÊóäóÇæóáõ
ÅáøóÇ ÇáÕøóÍöíÍó ÝóáóÇ íõØóÇáóÈõ ÈöÇáúãóåúÑö Ýöí ÇáúÝóÇÓöÏö ÅáøóÇ ÈóÚúÏó
ÇáúÚöÊúÞö.
(Þóæúáõåõ ÊóÞóíøóÏó Èöåö) Ãóíú æóíõÕóÏøóÞõ ÞóÖóÇÁð æóÏöíóÇäóÉð.
(3/167)
ßóãóÇ áóæú äóÕøó Úóáóíúåö¡ æóáóæú äóÕøó
Úóáóì ÇáúÝóÇÓöÏö ÕóÍøó æóÕóÍøó ÇáÕøóÍöíÍõ ÃóíúÖðÇ äóåúÑñ.
(æóáóæú) (äóßóÍóåóÇ ËóÇäöíðÇ) ÕóÍöíÍðÇ (Ãóæú) äóßóÍó ÃõÎúÑóì (ÈóÚúÏóåóÇ
ÕóÍöíÍðÇ) (æóÞóÝó Úóáóì ÇáúÅöÌóÇÒóÉö) áöÇäúÊöåóÇÁö ÇáúÅöÐúäö ÈöãóÑøóÉò
æóÅöäú äóæóì ãöÑóÇÑðÇ¡ æóáóæú ãóÑøóÊóíúäö ÕóÍøó áöÃóäøóåõãóÇ ßõáøõ
äößóÇÍö ÇáúÚóÈúÏö¡ æóßóÐóÇ ÇáÊøóæúßöíáõ ÈöÇáäøößóÇÍö (ÈöÎöáóÇÝö
ÇáÊøóæúßöíáö Èöåö) ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÊóäóÇæóáõ ÇáúÝóÇÓöÏó ÝóáóÇ íóäúÊóåöí
æóÈöåö íõÝúÊóì. æóÇáúæóßöíáõ ÈöäößóÇÍò ÝóÇÓöÏò áóÇ íóãúáößõ ÇáÕøóÍöíÍó¡
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóíúÚö ÇÈúäõ ãóÇáößò. æóÝöí ÇáúÃóÔúÈóÇåö ãöäú ÞóÇÚöÏóÉö
ÇáúÃóÕúáö Ýöí ÇáúßóáóÇãö ÇáúÍóÞöíÞóÉö ÇáúÅöÐúäõ Ýöí ÇáäøößóÇÍö
æóÇáúÈóíúÚö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö æóÇÚúáóãú Ãóäøóåõ íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÞóíøöÏó
ÇáúÎöáóÇÝó ÈöãóÇ ÅÐóÇ áóãú íóäúæö Çáúãóæúáóì ÇáÕøóÍöíÍó ÝóÞóØú ÝóÅöäú
äóæóÇåõ ÊóÞóíøóÏó Èöåö ÃóÎúÐðÇ ãöäú Þóæúáöåöãú áóæú ÍóáóÝó Ãóäøóåõ ãóÇ
ÊóÒóæøóÌó Ýöí ÇáúãóÇÖöí íóÊóäóÇæóáõ íóãöíäóåõ ÇáúÝóÇÓöÏó ÃóíúÖðÇ ÞóÇáó
Ýöí ÇáÊøóáúÎöíÕö: æóáóæú äóæóì ÇáÕøóÍöíÍó ÕõÏøöÞó ÏöíóÇäóÉð æóÞóÖóÇÁð
æóÅöäú ßóÇäó Ýöíåö ÊóÎúÝöíÝñ ÑöÚóÇíóÉð áöÌóÇäöÈö ÇáúÍóÞöíÞóÉö. ÇåÜ.
äóåúÑñ.
(Þóæúáõåõ ßóãóÇ áóæú äóÕøó Úóáóíúåö) Ãóíú ÝóÅöäøóåõ íóÊóÞóíøóÏõ Èöåö
ÇÊøöÝóÇÞðÇ ÃóíúÖðÇ ßóãóÇ ÈóÍóËóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÃóÎúÐðÇ ãöãøóÇ ÈóÚúÏóåõ.
(Þóæúáõåõ ÕóÍøó) Ãóíú ÝóÅöÐóÇ ÏóÎóáó ÈöåóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáúãóåúÑõ Ýöí
Þóæúáöåöãú ÌóãöíÚðÇ ÈóÍúÑñ Úóäú ÇáúÈóÏóÇÆöÚö.
(Þóæúáõåõ æóÕóÍøó ÇáÕøóÍöíÍõ ÃóíúÖðÇ) Ãóíú ÇÊøöÝóÇÞðÇ¡ æóåóÐóÇ ãóÇ
ÈóÍóËóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö Úóáóì ÎöáóÇÝö ãóÇ ÈóÍóËóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ãöäú
Ãóäøóåõ áóÇ íóÕöÍøõ ÇÊøöÝóÇÞðÇ æóÅöÐóÇ ÊóÃóãøóáúÊ ßóáóÇãó ßõáøò
ãöäúåõãóÇ íóÙúåóÑõ áóß ÃóÑúÌóÍöíøóÉõ ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ßóãóÇ ÃóæúÖóÍúÊå
ÝöíãóÇ ÚóáøóÞúÊå Úóáóíúåö æóíóÃúÊöí ÞóÑöíÈðÇ ÈóÚúÖõ Ðóáößó.
(Þóæúáõåõ æóáóæú äóßóÍóåóÇ ËóÇäöíðÇ) Ãóíú ÈóÚúÏó ÇáúÝóÇÓöÏö æóåóÐóÇ
ÚóØúÝñ Úóáóì Þóæúáöåö ÝóíõÈóÇÚõ ÅáóÎú Ýóåõæó ÃóíúÖðÇ ãöäú ËóãóÑóÉö
ÇáúÎöáóÇÝö áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ÇäúÊóÙóãó ÇáúÝóÇÓöÏõ ÚöäúÏóåõ íóäúÊóåöí Èöåö
ÇáúÅöÐúäõ¡ æóÅöÐóÇ áóãú íóäúÊóÙöãúåõ áóÇ íóäúÊóåöí Èöåö ÚöäúÏóåõãóÇ
Ýóáóåõ Ãóäú íóÊóÒóæøóÌó ÕóÍöíÍðÇ ÈóÚúÏóåõ ÈöåóÇ Ãóæú ÈöÛóíúÑöåóÇ.
(Þóæúáõåõ áöÇäúÊöåóÇÁö ÇáúÅöÐúäö ÈöãóÑøóÉò) æóãöËúáõ ÇáúÅöÐúäö ÇáúÃóãúÑõ
ÈöÇáÊøóÒúæöíÌö¡ ßóãóÇ áóæú ÞóÇáó áóåõ ÊóÒóæøóÌú ÝóÅöäøóåõ áóÇ
íóÊóÒóæøóÌõ ÅáøóÇ ãóÑøóÉð æóÇÍöÏóÉð áöÃóäøó ÇáúÃóãúÑó áóÇ íóÞúÊóÖöí
ÇáÊøóßúÑóÇÑó æóßóÐóÇ ÅÐóÇ ÞóÇáó ÊóÒóæøóÌú ÇãúÑóÃóÉð áöÃóäøó Þóæúáóåõ
ÇãúÑóÃóÉð ÇÓúãñ áöæóÇÍöÏóÉò ãöäú åóÐóÇ ÇáúÌöäúÓö ÈóÍúÑñ Úóäú
ÇáúÈóÏóÇÆöÚö.
(Þóæúáõåõ æóÅöäú äóæóì ãöÑóÇÑðÇ ÅáóÎú) Ãóíú áóæú ÞóÇáó áöÚóÈúÏöåö
ÊóÒóæøóÌú æóäóæóì Èöåö ãóÑøóÉð ÈóÚúÏó ÃõÎúÑóì áóãú íóÕöÍøó áöÃóäøóåõ
ÚóÏóÏñ ãóÍúÖñ æóáóæú äóæóì ËöäúÊóíúäö íóÕöÍøõ áöÃóäøó Ðóáößó ßõáøõ
äößóÇÍö ÇáúÚóÈúÏö¡ ÅÐú ÇáúÚóÈúÏõ áóÇ íóãúáößõ ÇáÊøóÒóæøõÌó ÈöÃóßúËóÑó
ãöäú ËöäúÊóíúäö ÈóÍúÑñ Úóäú ÔóÑúÍö ÇáúãõÛúäöí áöáúåöäúÏöíøö. æóÍóÇÕöáõåõ
Ãóäøó ÇáúÃóãúÑó íóÊóÖóãøóäõ ÇáúãóÕúÏóÑó æóåõæó áöáúÝóÑúÏö ÇáúÍóÞöíÞöíøö
Ãóæú ÇáöÇÚúÊöÈóÇÑöíøö Ãóíú ÌõãúáóÉõ ãóÇ íóãúáößõåõ Ïõæäó ÇáúÚóÏóÏö
ÇáúãóÍúÖö¡ ßóãóÇ ÞóÇáõæÇ Ýöí ØóáøöÞú ÇãúÑóÃóÊöí æóäóæóì ÇáúæóÇÍöÏóÉó
Ãóæú ÇáËøóáóÇËó íóÕöÍøõ Ïõæäó ÇáËøöäúÊóíúäö.
(Þóæúáõåõ æóßóÐóÇ ÇáÊøóæúßöíáõ ÈöÇáäøößóÇÍö) ÈöÃóäú ÞóÇáó ÊóÒóæøóÌú áöí
ÇãúÑóÃóÉð áóÇ íóãúáößõ Ãóäú íõÒóæøöÌóåõ ÅáøóÇ ÇãúÑóÃóÉð æóÇÍöÏóÉð¡
æóáóæú äóæóì Çáúãõæóßøöáõ ÇáúÃóÑúÈóÚó íóäúÈóÛöí Ãóäú íóÌõæÒó Úóáóì
ÞöíóÇÓö ãóÇ ÐóßóÑúäóÇ áöÃóäøóåõ ßõáøõ ÌöäúÓö ÇáäøößóÇÍö Ýöí ÍóÞøöåö
æóáóßöäøöí ãóÇ ÙóÝöÑúÊ ÈöÇáäøóÞúáö¡ ßóÐóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáúãõÛúäöí
áöáúåöäúÏöíøö Ýöí ÈóÍúËö ÇáúÃóãúÑö ÈóÍúÑñ ÝóÇÝúåóãú¡ áóßöäú äöíøóÉõ
ÇáúÃóÑúÈóÚö ÅäøóãóÇ ÊóÕöÍøõ ÅÐóÇ áóãú íóÞõáú ÇãúÑóÃóÉð¡ ÃóãøóÇ áóæú
ÞóÇáóåõ ßóãóÇ åõæó ÊóÕúæöíÑõ ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÞóÈúáóåõ ÝóáóÇ ßóãóÇ
ÃóÝóÇÏóåõ ÇáÑøóÍúãóÊöíøõ¡ æóíõÄóíøöÏõåõ ãóÇ ãóÑøó ÂäöÝðÇ Úóäú
ÇáúÈóÏóÇÆöÚö ãöäú Ãóäøó ÇáúãóÑúÃóÉó ÇÓúãñ áöæóÇÍöÏóÉò ãöäú åóÐóÇ
ÇáúÌöäúÓö.
(Þóæúáõåõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáÊøóæúßöíáö Èöåö) Ãóíú Êóæúßöíáö ãóäú íõÑöíÏõ
ÇáäøößóÇÍó Èöåö¡ æóåóÐóÇ ãõÑúÊóÈöØñ ÈöÞóæúáö ÇáúãõÕóäøöÝö æóÇáúÅöÐúäõ
ÈöÇáäøößóÇÍö íóäúÊóÙöãõ ÌóÇÆöÒóåõ æóÝóÇÓöÏóåõ.
(Þóæúáõåõ ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÊóäóÇæóáõ ÇáúÝóÇÓöÏó) áöÃóäøó ÇáäøößóÇÍó
ÇáúÝóÇÓöÏó áóíúÓó ÈöäößóÇÍò áöÃóäøóåõ áóÇ íõÝöíÏõ ÔóíúÆðÇ ãöäú ÃóÍúßóÇãö
ÇáäøößóÇÍö¡ æóáöåóÐóÇ áóæú ÍóáóÝó áóÇ íóÊóÒóæøóÌõ ÝóÊóÒóæøóÌó äößóÇÍðÇ
ÝóÇÓöÏðÇ áóÇ íóÍúäóËõ¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóíúÚö íóÌõæÒõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó áöÃóäøó ÇáúÝóÇÓöÏó ÈóíúÚñ íõÝöíÏõ Íõßúãó ÇáúÈóíúÚö æóåõæó
Çáúãöáúß¡ æóíóÏúÎõáõ Ýöí íóãöíäö ÇáúÈóíúÚö ÝóíóÍúäóËõ Èöåö ÎóÇäöíøóÉñ.
(Þóæúáõåõ Èöåö íõÝúÊóì) ÚöÈóÇÑóÉõ ÇáúÈóÍúÑö: ÝóáóÇ íóäúÊóåöí Èöåö
ÇÊøöÝóÇÞðÇ æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì ßóãóÇ Ýöí ÇáúãõÕóÝøóì¡ æóÃóÓúÞóØó
ÇáÔøóÇÑöÍõ ÇÊøöÝóÇÞðÇ áöÃóäøó Þóæúáóåõ æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì íõÔúÚöÑõ
ÈöÇáúÎöáóÇÝö æóÅöÑúÌóÇÚõ ÖóãöíÑò Úóáóíúåö Åáóì ÇáöÇÊøöÝóÇÞö Ýöíåö
äóÙóÑñ¡ ÅÐú áóÇ ãóÚúäóì áöáúÅöÝúÊóÇÁö ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ áóÇ íóãúáößõ ÇáÕøóÍöíÍó) áöÃóäøóåõ ÞóÏú íóßõæäõ áóåõ ÛóÑóÖñ
Ýöí ÇáúÝóÇÓöÏö æóåõæó ÚóÏóãõ áõÒõæãö ÇáúãóåúÑö ÈöãõÌóÑøóÏö ÇáúÚóÞúÏö
ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóáúÒóãõ ÅáøóÇ ÈöÇáúæóØúÁö. æóÝöí ÇáÕøóÍöíÍö íóáúÒóãõ
ÇáúãóåúÑõ ÈöãõÌóÑøóÏö ÇáúÚóÞúÏö¡ æóíóÊóÃóßøóÏõ ÈöÇáúÎóáúæóÉö æóÇáúãóæúÊö
æóáóæú ÈöÏõæäö æóØúÁò¡ ÝóÝöíåö ÅáúÒóÇãñ Úóáóì Çáúãõæóßøöáö ÈöãóÇ áóãú
íóáúÊóÒöãúåõ¡ æóåóÐóÇ íõÄóíøöÏõ ãóÇ ÈóÍóËóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ßóãóÇ ãóÑøó
ÚöäúÏó Þóæúáöåö æóÕóÍøó ÇáÕøóÍöíÍõ ÃóíúÖðÇ.
(Þóæúáõåõ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÈóíúÚö) Ãóíú ÈöÎöáóÇÝö Çáúæóßöíáö ÈöÈóíúÚò
ÝóÇÓöÏò ÝóÅöäøóåõ íóãúáößõ ÇáÕøóÍöíÍó¡ áöÃóäøó ÇáúÈóíúÚó ÇáúÝóÇÓöÏó
ÈóíúÚñ ÍóÞöíÞóÉð áöÅöÝóÇÏóÊöåö Çáúãöáúßó ÈóÚúÏó ÇáúÞóÈúÖö¡ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáäøößóÇÍö ÇáúÝóÇÓöÏö ßóãóÇ ãóÑøó.
(Þóæúáõåõ ÇáúÅöÐúäõ Ýöí ÇáäøößóÇÍö) ÇáúÃóæúáóì ÈöÇáäøößóÇÍö ÈöÇáúÈóÇÁö¡
æóÇáúãõÑóÇÏõ ÇáúÅöÐúäõ áöáúÚóÈúÏö ÇáúãóÍúÌõæÑö æóåõæó Ýóßøõ ÇáúÍöÌúÑö
(3/168)
æóÇáÊøóæúßöíáõ ÈöÇáúÈóíúÚö íóÊóäóÇæóáõ
ÇáúÝóÇÓöÏó¡ æóÈöÇáäøößóÇÍö áóÇ¡ æóÇáúíóãöíäõ Úóáóì äößóÇÍò æóÕóáóÇÉò
æóÕóæúãò æóÍóÌøò æóÈóíúÚò¡ Åäú ßóÇäóÊú Úóáóì ÇáúãóÇÖöí íóÊóäóÇæóáõåõ¡
æóÅöäú Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÞúÈóáö áóÇ.
(æóáóæú ÒóæøóÌó ÚóÈúÏðÇ áóåõ ãóÃúÐõæäðÇ ãóÏúíõæäðÇ ÕóÍøó æóÓóÇæóÊú)
ÇáúãóÑúÃóÉõ (ÇáúÛõÑóãóÇÁó Ýöí ãóåúÑö ãöËúáöåóÇ) æóÇáúÃóÞóáøõ
(æóÇáÒøóÇÆöÏõ) Úóáóíúåö (ÊõØóÇáöÈõ Èöåö) ÈóÚúÏó ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúÛõÑóãóÇÁö
(ßóÏóíúäö ÇáÕøöÍøóÉö ãóÚó) Ïóíúäö (ÇáúãóÑóÖö) ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÈóÇÚóåõ ãöäúåóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóÅöÓúÞóÇØõ ÇáúÍóÞøö áöÃóäøó ÇáúÚóÈúÏó áóåõ ÃóåúáöíøóÉõ ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí
äóÝúÓöåö¡ æóÅöäøóãóÇ ÍõÌöÑó Úóäúåõ áöÍóÞøö Çáúãóæúáóì ÝóÈöÇáúÅöÐúäö
íóÊóÕóÑøóÝõ áöäóÝúÓöåö ÈöÃóåúáöíøóÊöåö. æóÚöäúÏó ÒõÝóÑó æóÇáÔøóÇÝöÚöíøö
åõæó Êóæúßöíáñ æóÅöäóÇÈóÉñ ßóãóÇ ÓóíóÃúÊöí Ýöí ÈóÇÈöåö Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ
ÊóÚóÇáóì. æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó åóÐóÇ ÛóíúÑõ ÎóÇÕøò ÈöÇáúÚóÈúÏö áöÃóäøóåõ
íõÞóÇáõ ÃóÐöäúÊ áöÒóíúÏò ÈöÃóßúáö ØóÚóÇãöí Ãóæú ÈöÓõßúäóì ÏóÇÑöí ÝóÝöíåö
Ýóßøõ ÍöÌúÑò æóÅöÓúÞóÇØõ ÍóÞøò¡ æóßóÐóÇ íõÞóÇáõ ÃóÐöäúÊ áóåõ ÈöÈóíúÚö
ÏóÇÑöí Ýóíóßõæäõ ÈöãóÚúäóì ÇáúÅöÍúáóÇáö æóÇáúÅöÚóÇÑóÉö æóÇáÊøóæúßöíáö¡
æóÅöäøóãóÇ áóãú íóßõäú ÇáúÅöÐúäõ áöáúÚóÈúÏö ÊóæúßöíáðÇ ÚöäúÏóäóÇ áöãóÇ
ÚóáöãúÊ ãöäú Ãóäøóåõ ÈöÇáúÅöÐúäö íóÊóÕóÑøóÝõ áöäóÝúÓöåö áóÇ ÈöØóÑöíÞö
ÇáäøöíóÇÈóÉö Úóäú Çáúãóæúáóì.
(Þóæúáõåõ æóÇáÊøóæúßöíáõ ÈöÇáúÈóíúÚö) Ãóíú Êóæúßöíáõ ÃóÌúäóÈöíøò Èöåö.
æóÞóæúáõ ÇáúÈóÍúÑö ÃóÔóÇÑó ÇáúãõÕóäøöÝõ Åáóì Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó ÈöÇáúÈóíúÚö
æóåõæó ÇáÊøóæúßöíáõ æóÈöåö íóÊóäóÇæóáõ ÇáúÝóÇÓöÏó ÈöÇáúÃóæúáóì
ÇÊøöÝóÇÞðÇ íõæåöãõ Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó åõæó ÇáÊøóæúßöíáõ¡ æóáóßöäú ÞóÏú
ÚóáöãúÊ Ãóäøóåõ áóíúÓó Úóíúäóåõ ãõØúáóÞðÇ Èóáú ÞóÏú íõØúáóÞõ Úóáóíúåö¡
ÝóãõÑóÇÏõåõ ÇáúÅöÐúäõ ÇáøóÐöí ÈöãóÚúäóì Êóæúßöíáö ÇáúÃóÌúäóÈöíøö áóÇ
ÅÐúäö ÇáúÚóÈúÏö ÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ æóÈöÇáäøößóÇÍö áóÇ) Ãóíú æóÇáÊøóæúßöíáõ ÈöÇáäøößóÇÍö áóÇ
íóÊóäóÇæóáõ ÇáúÝóÇÓöÏó ßóãóÇ ãóÑøó.
(Þóæúáõåõ æóÇáúíóãöíäõ Úóáóì äößóÇÍò) ßóãóÇ ÅÐóÇ ÍóáóÝó áóÇ íóÊóÒóæøóÌõ
ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÍúäóËõ ÅáøóÇ ÈöÇáÕøóÍöíÍö. æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÍóáóÝó Ãóäøóåõ
ãóÇ ÊóÒóæøóÌó Ýöí ÇáúãóÇÖöí ÝóÅöäøóåõ íóÊóäóÇæóáõ ÇáÕøóÍöíÍó
æóÇáúÝóÇÓöÏó ÃóíúÖðÇ áöÃóäøó ÇáúãõÑóÇÏó Ýöí ÇáúãõÓúÊóÞúÈóáö ÇáúÅöÚúÝóÇÝõ
æóÝöí ÇáúãóÇÖöí æõÞõæÚõ ÇáúÚóÞúÏö ÈóÍúÑñ Úóäú ÇáúãóÈúÓõæØö.
(Þóæúáõåõ æóÕóáóÇÉò) íõÞóÇáõ Úóáóì ÞöíóÇÓö ãóÇ ÊóÞóÏøóãó Ãóäøó íóãöíäóåõ
Ýöí ÇáúãóÇÖöí ãõäúÚóÞöÏóÉñ Úóáóì ÕõæÑóÉö ÇáúÝöÚúáö æóÞóÏú æõÌöÏóÊú¡
ÈöÎöáóÇÝöåóÇ Ýöí ÇáúãõÓúÊóÞúÈóáö ÝóãõäúÚóÞöÏóÉñ Úóáóì ÇáúãõÊóåóíøöÆóÉö
áöáËøóæóÇÈö æóåõæó áóÇ íóÍúÕõáõ ÈöÇáúÝóÇÓöÏö¡ æóãöËúáõåóÇ ÇáÕøóæúãõ
æóÇáúÍóÌøõ Ø.
ÞõáúÊ: æóÓóíóÃúÊöí Ýöí ÇáúÃóíúãóÇäö ÍóáóÝó áóÇ íóÕõæãõ ÍóäöËó ÈöÕóæúãö
ÓóÇÚóÉò ÈöäöíøóÉò æóÅöäú ÃóÝúØóÑó áöæõÌõæÏö ÔóÑúØöåö¡ æóáóæú ÞóÇáó
ÕóæúãðÇ Ãóæú íóæúãðÇ ÍóäöËó Èöíóæúãò¡ æóÍóäöËó Ýöí áóÇ íõÕóáøöí
ÈöÑóßúÚóÉò¡ æóÝöí áóÇ íõÕóáøöí ÕóáóÇÉð ÈöÔóÝúÚò¡ æóÝöí: áóÇ íóÍõÌøõ áóÇ
íóÍúäóËõ ÍóÊøóì íóÞöÝó ÈöÚóÑóÝóÉó Úóäú ÇáËøóÇáöËö Ãóæú ÍóÊøóì íóØõæÝó
ÃóßúËóÑó ÇáØøóæóÇÝö Úóäú ÇáËøóÇäöí. ÇåÜ. æóÈöåö Úõáöãó Ãóäøó ÇáúãõÑóÇÏó
ÈöÇáÕøóÍöíÍö Ýöí ÇáúãõÓúÊóÞúÈóáö ãóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ Èöåö ÇáúÝöÚúáõ
ÇáúãóÍúáõæÝõ Úóáóíúåö ÔóÑúÚðÇ ãóÚó ÔóÑóÇÆöØöåö¡ æóÐóáößó Ýöí ÇáÕøóæúãö
ÈöÓóÇÚóÉò¡ æóÝöí ÇáÕøóáóÇÉö ÈöÑóßúÚóÉò æóÅöäú ÃóÝúÓóÏóåõ ÈóÚúÏóåõ
ÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ ÕóÍøó) Ãóíú ÇáäøößóÇÍõ áöÃóäøóåõ íõÈúÊóäóì Úóáóì ãöáúßö
ÇáÑøóÞóÈóÉö æóåõæó ÈóÇÞò ÈóÚúÏó ÇáÏøóíúäö ßóãóÇ åõæó ÞóÈúáóåõ ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ æóÓóÇæóÊú ÇáúÛõÑóãóÇÁó) Ãóíú ÃóÕúÍóÇÈó ÇáÏøõíõæäö¡ æóÝöíåö
ÊóÕúÑöíÍñ ÈöÃóäøó ÇáúãóåúÑó ßóÓóÇÆöÑö ÇáÏøõíõæäö¡ Ýóáóæú ãóÇÊó ÇáúÚóÈúÏõ
æóßóÇäó áóåõ ßóÓúÈñ íõæóÝøóì ãöäúåõ. æóãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö Úóäú
ÇáÊøõãõÑúÊóÇÔöíøö: áóæú ãóÇÊó ÇáúÚóÈúÏõ ÓóÞóØó ÇáúãóåúÑõ æóÇáäøóÝóÞóÉõ
íóÌöÈõ Íóãúáõåõ Ýöí ÇáúãóåúÑö Úóáóì ãóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÊúÑõßú ÔóíúÆðÇ
äóåúÑñ¡ æóÃóÕúáõ åóÐóÇ ÇáöÇÓúÊöÎúÑóÇÌö æóÇáÊøóæúÝöíÞõ áöÕóÇÍöÈö
ÇáúÈóÍúÑö.
(Þóæúáõåõ æóÇáúÃóÞóáøö) Ãóíú Åäú ßóÇäó ÇáúãóåúÑõ ÇáúãõÓóãøóì ÃóÞóáøó
ãöäú ãóåúÑö ÇáúãöËúáö ÊóÓóÇæóì ÇáúÛõÑóãóÇÁõ Ýöíåö¡ æóáóãú íóÐúßõÑúåõ
ÇáúãõÕóäøöÝõ áöÚöáúãöåö ÈöÇáúÃõæáóì.
(Þóæúáõåõ æóÇáÒøóÇÆöÏõ Úóáóíúåö ÅáóÎú) Ãóíú ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúãõÓóãøóì
ÃóßúËóÑó ãöäú ãóåúÑö ÇáúãöËúáö ÝóÅöäøóåóÇ ÊõÓóÇæöíåöãú Ýöí ÞóÏúÑöåö
æóÇáÒøóÇÆöÏõ Úóáóíúåö íõØóÇáóÈõ Èöåö ÈóÚúÏó ÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúÛõÑóãóÇÁö
ÈóÍúÑñ: Ãóíú ÝóíóÓúÚóì áóåóÇ Èöåö Åäú ÈóÞöíó Ýöí ãöáúßö ãóæúáóÇåõ Ãóæú
ÊóÕúÈöÑó Åáóì Ãóäú íõÚúÊóÞó¡ æóáóæú ÈóÇÚóåõ ÇáúÛõÑóãóÇÁõ ãóÚóåóÇ áóíúÓó
áóåóÇ ÈóíúÚõåõ ËóÇäöíðÇ áöÃóÎúÐö ÇáÒøóÇÆöÏö áöÃóäøóåõ áóÇ íõÈóÇÚõ Ýöí
ÇáúãóåúÑö ãóÑøóÊóíúäö ßóãóÇ ÍóÑøóÑúäóÇåõ ÝöíãóÇ ãóÑøó ÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ ßóÏóíúäö ÇáÕøöÍøóÉö) Ãóíú ÅÐóÇ ßóÇäó Úóáóì ÇáúãóÑöíÖö Ïóíúäõ
ÕöÍøóÉò æóåõæó ãóÇ ËóÈóÊó ÈöÈóíøöäóÉò ãõØúáóÞðÇ Ãóæú ÈöÅöÞúÑóÇÑöåö
ÕóÍöíÍðÇ ÞõÏøöãó Úóáóì Ïóíúäö ÇáúãóÑóÖö æóåõæó ãóÇ ÃóÞóÑøó Èöåö ãóÑöíÖðÇ
áöÃóäøó Ýöíåö ÅÖúÑóÇÑðÇ ÈöÇáúÛõÑóãóÇÁö ÝóíõÞúÖóì ÈóÚúÏó ÞóÖóÇÁö
Ïõíõæäöåöãú.
(Þóæúáõåõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÈóÇÚóåõ ãöäúåóÇ) Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö: ÒóæøóÌóåõ
ÈöÃóáúÝò æóÈóÇÚóåõ ãöäúåóÇ ÈöÊöÓúÚöãöÇÆóÉò æóÚóáóíúåö Ïóíúäñ ÃóáúÝñ
ÝóÃóÌóÇÒó ÇáúÛóÑöíãõ ÇáúÈóíúÚó ßóÇäóÊú ÇáÊøöÓúÚõãöÇÆóÉö ÈóíúäóåõãóÇ
íóÖúÑöÈõ ÇáúÛóÑöíãõ ÝöíåóÇ ÈöÃóáúÝò æóÇáúãóÑúÃóÉõ ÈöÃóáúÝò¡ æóáóÇ
ÊóÊúÈóÚõåõ ÇáúãóÑúÃóÉõ ÈóÚúÏó Ðóáößó æóíóÊúÈóÚõåõ ÇáúÛóÑöíãõ ÈöãóÇ
ÈóÞöíó ãöäú Ïóíúäöåö ÅÐóÇ ÚóÊóÞó ÇåÜ æóÞóæúáõåõ æóáóÇ ÊóÊúÈóÚõåõ
ÈöÊóÇÁóíúäö Ëõãøó ÈóÇÁò ãõæóÍøóÏóÉò: Ãóíú áóÇ ÊõØóÇáöÈõåõ ÈöãóÇ ÈóÞöíó
ãöäú ãóåúÑöåóÇ áöÃóäøóåõ ÕóÇÑó ãöáúßóåóÇ æóÇäúÝóÓóÎó ÇáäøößóÇÍõ
æóÇáÓøóíøöÏõ
(3/169)
ßóãóÇ ãóÑøó.
(æóáóæú ÒóæøóÌó ÈöäúÊóå ãõßóÇÊóÈóåõ Ëõãøó ãóÇÊó áóÇ íóÝúÓõÏõ ÇáäøößóÇÍõ)
áöÃóäøóåóÇ áóãú Êóãúáößú ÇáúãõßóÇÊóÈó ÈöãóæúÊö ÃóÈöíåóÇ (ÅáøóÇ ÅÐóÇ
ÚóÌóÒó ÝóÑõÏøó Ýöí ÇáÑøöÞøö) ÝóÍöíäóÆöÐò íóÝúÓõÏõ ÇáÊøóäóÇÝöí. (ÒóæøóÌó
ÃóãóÊöåö) Ãóæú Ãõãøó æóáóÏöåö (áóÇ ÊóÌöÈõ) Úóáóíúåö (ÊóÈúæöÆóÊõåóÇ)
æóÅöäú ÔóÑóØóåóÇ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÃóãøóÇ áóæú ÔóÑóØó ÇáúÍõÑøõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ Úóáóì ÚóÈúÏöåö ãóÇáðÇ¡ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÈóÞöíó áöáúÛóÑöíãö
ÝóÅöäøóåõ ÈóÇÞò Ýöí ÐöãøóÉö ÇáúÚóÈúÏö ÝóíõØóÇáöÈõåõ Èöåö ÈóÚúÏó
ÚöÊúÞöåö¡ ÃóãøóÇ ÞóÈúáóåõ ÝóáóÇ áöãóÇ ãóÑøó ãöäú Ãóäøó ÇáúÚóÈúÏó áóÇ
íõÈóÇÚõ Ýöí Ïóíúäò ÃóßúËóÑó ãöäú ãóÑøóÉò ÅáøóÇ ÇáäøóÝóÞóÉõ æóáöÃóäøó
ÇáúÛóÑöíãó áóãøóÇ ÃóÌóÇÒó ÈóíúÚó Çáúãóæúáóì ãöäúåóÇ ÊóÚóáøóÞó ÍóÞøõåõ
Ýöí ÇáúÞöíãóÉö ÝóÞóØú. æóáóÇ íóÎúÝóì Ãóäøó áöáúãóÑúÃóÉö ÈóíúÚóåõ
æóÚöÊúÞóåõ ßóãóÇ áóæú ÈóÇÚóåõ Çáúãóæúáóì ãöäú ÛóíúÑöåóÇ¡ æóáóÇ íóãúäóÚõ
ãöäú ÈóíúÚöåö ÊóÚóáøõÞõ ÇáÏøóíúäö ÈöÑóÞóÈóÊöåö Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó ÚöÊúÞöåö
áöãóÇ ÞõáúäóÇ¡ ÝóãóÇ Þöíáó ãöäú Ãóäøóåõ áóíúÓó áóåóÇ ÈóíúÚõåõ
áöÊóÚóáøõÞö ÍóÞøö ÇáúÛóÑöíãö Èöåö Ýóåõæó æóåúãñ ãóäúÔóÄõåõ ÇáÊøóÕúÍöíÝõ¡
æóáóæú ßóÇäóÊú ÇáäøõÓúÎóÉõ æóáóÇ ÊóÈöíÚõåõ æóíóÈöíÚõåõ ÇáúÛóÑöíãõ ãöäú
ÇáúÈóíúÚö äóÇÝóì Þóæúáóåõ ÅÐóÇ ÚóÊóÞó ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ ßóãóÇ ãóÑøó) Ãóíú ÞõÈóíúáó Þóæúáöåö æóáóæú ÒóæøóÌó Çáúãóæúáóì
ÃóãóÊóåõ ãöäú ÚóÈúÏöåö Í.
(Þóæúáõåõ ÈöäúÊóå) ÇáúãõÑóÇÏõ ãóäú ÊóÑöËõåõ ãöäú ÇáäøöÓóÇÁö ÈóÚúÏó
ãóæúÊöåö ÓóæóÇÁñ ßóÇäóÊú ÈöäúÊðÇ Ãóæú ÈöäúÊó ÇÈúäò Ãóæú ÃõÎúÊðÇ Ø.
(Þóæúáõåõ áöÃóäøóåóÇ áóãú Êóãúáößú ÇáúãõßóÇÊóÈó) áöÃóäøóåõ áóÇ
íóÍúÊóãöáõ ÇáäøóÞúáó ãöäú ãöáúßò Åáóì ãöáúßò ãóÇ áóãú íóÚúÌöÒú¡
æóÅöäøóãóÇ Êóãúáößõ ãóÇ Ýöí ÐöãøóÊöåö ãöäú ÈóÏóáö ÇáúßöÊóÇÈóÉö¡ æóÃóãøóÇ
ÕöÍøóÉõ ÚöÊúÞöåóÇ ÅíøóÇåõ ÝóáöÃóäøóåõ íóÈúÑóÃõ Èöåö Úóäú ÈóÏóáö
ÇáúßöÊóÇÈóÉö ÃóæøóáðÇ Ëõãøó íõÚúÊóÞõ ÝóÊúÍñ.
(Þóæúáõåõ áöáÊøóäóÇÝöí) Ãóíú Èóíúäó ßóæúäöåö ãóÇáößðÇ áóåóÇ æóßóæúäöåóÇ
ãóÇáößóÉð áóåõ.
(Þóæúáõåõ Ãóæú Ãõãøó æóáóÏöåö) æóãöËúáõåóÇ ÇáúãõÏóÈøóÑóÉõ¡ æóáóÇ
ÊóÏúÎõáõ ÇáúãõßóÇÊóÈóÉõ ÈöÞóÑöíäóÉö Þóæúáöåö ÝóÊóÎúÏõãõåõ: Ãóíú
Çáúãóæúáóì áöÃóäøó ÇáúãõßóÇÊóÈóÉó áóÇ íóãúáößõ Çáúãóæúáóì
ÇÓúÊöÎúÏóÇãóåóÇ ÝóáöÐóÇ ÊóÌöÈõ ÇáäøóÝóÞóÉõ áóåóÇ ÈöÏõæäö ÇáÊøóÈúæöÆóÉö
ÈóÍúÑñ. æóÃóãøóÇ äóÝóÞóÉõ ÇáúÃóæúáóÇÏö ÝóÊóßõæäõ Úóáóì ÇáúÃõãøö áöÃóäøó
æóáóÏó ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö ÏóÎóáó Ýöí ßöÊóÇÈóÊöåóÇ¡ æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÔóÑúÍö
ÃóÏóÈö ÇáúÞóÖóÇÁö áöáúÎóÕøóÇÝö.
(Þóæúáõåõ áóÇ ÊóÌöÈõ ÊóÈúæöÆóÊõåóÇ) åöíó Ýöí ÇááøõÛóÉö ãóÕúÏóÑõ
ÈóæøóÃúÊõåõ ãóäúÒöáðÇ Ãóíú ÃóÓúßóäúÊå ÅíøóÇåõ. æóÝöí ÇáöÇÕúØöáóÇÍö Úóáóì
ãóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáäøóÝóÞóÇÊö áöáúÎóÕøóÇÝö: Ãóäú íõÎóáøöíó Çáúãóæúáóì
Èóíúäó ÇáúÃóãóÉö æóÈóíúäó ÒóæúÌöåóÇ æóíóÏúÝóÚóåóÇ Åáóíúåö æóáóÇ
íóÓúÊóÎúÏöãóåóÇ ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÊóÐúåóÈõ æóÊóÌöíÁõ æóÊóÎúÏõãõ
ãóæúáóÇåóÇ áóÇ Êóßõæäõ ÊóÈúæöÆóÉð ÇåÜ ÈóÍúÑñ¡ æóÞóÇáó ÞóÈúáóåõ æóÞóíøóÏó
ÈöÇáÊøóÈúæöÆóÉö áöÃóäøó Çáúãóæúáóì ÅÐóÇ ÇÓúÊóæúÝóì ÕóÏóÇÞóåóÇ ÃõãöÑó
Ãóäú íõÏúÎöáóåóÇ Úóáóì ÒóæúÌöåóÇ æóÅöäú áóãú íóáúÒóãúåõ Ãóäú
íõÈóæøöÆóåóÇ¡ æóßóÐóÇ Ýöí ÇáúãóÈúÓõæØö¡ æóáöÐóÇ ÞóÇáó Ýöí ÇáúãõÍöíØö:
áóæú ÈóÇÚóåóÇ ÈöÍóíúËõ áóÇ íóÞúÏöÑõ ÇáÒøóæúÌõ ÚóáóíúåóÇ ÓóÞóØó ãóåúÑõåóÇ
ßóãóÇ ÓóíóÃúÊöí Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ãóÇ ÅÐóÇ ÞóÊóáóåóÇ. ÇåÜ. Ãóíú ÓóÞóØó áóæú
ÞóÈúáó ÇáúæóØúÁö. åóÐóÇ æóÝöíãóÇ äóÞóáóåõ Úóäú ÇáúÎóÕøóÇÝö æóãóÇ
äóÞóáóåõ Úóäú ÇáúãóÈúÓõæØö ÔöÈúåõ ÇáÊøóäóÇÝöí¡ áöÃóäøó ÇáúÃóæøóáó
ÃóÝóÇÏó Ãóäøóåõ áóÇ ÈõÏøó Ýöí ÊóÍóÞøõÞö ãóÚúäóì ÇáÊøóÈúæöÆóÉö
ÇÕúØöáóÇÍðÇ ãöäú ÊóÓúáöíãö ÇáúÃóãóÉö Åáóì ÇáÒøóæúÌö¡ æóÇáËøóÇäöí ÃóÝóÇÏó
Ãóäøó ÇáÊøóÓúáöíãó Åáóíúåö ÈóÚúÏó ÞóÈúÖö ÇáÕøóÏóÇÞö æóÇÌöÈñ¡ æóÚóÏóãõ
æõÌõæÈö ÇáÊøóÈúæöÆóÉö íõäóÇÝöí æõÌõæÈó ÇáÊøóÓúáöíãö ÇáúãóÐúßõæÑö.
æóÇáúÌóæóÇÈõ ãóÇ ÃóÝóÇÏóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö ãöäú Ãóäøó ÇáÊøóÓúáöíãó
ÇáúæóÇÌöÈó íõßúÊóÝóì Ýöíåö ÈöÇáÊøóÎúáöíóÉö¡ Èóáú ÈöÇáúÞóæúáö ÈöÃóäú
íóÞõæáó áóåõ Çáúãóæúáóì ãóÊóì ÙóÝöÑúÊ ÈöåóÇ æóØöÆúÊåóÇ ßóãóÇ ÕóÑøóÍó
Èöåö Ýöí ÇáÏøöÑóÇíóÉö¡ æóÇáÊøóÈúæöÆóÉõ ÇáúãóäúÝöíøóÉõ ÃóãúÑñ ÒóÇÆöÏñ
Úóáóì Ðóáößó áóÇ ÈõÏøó ÝöíåóÇ ãöäú ÇáÏøóÝúÚö¡ æóÇáöÇßúÊöÝóÇÁõ ÝöíåóÇ
ÈöÇáÊøóÎúáöíóÉö ßóãóÇ Ùóäøó ÈóÚúÖõåõãú ÛóíúÑõ æóÇÞöÚò ÇåÜ. æóåóÐóÇ
Ãóæúáóì ãöãøóÇ ÃóÌóÇÈó Èöåö ÇáúãóÞúÏöÓöíøó ãöäú Ãóäøó ÇáúãõÑóÇÏó
ÈöÇáÊøóÈúæöÆóÉö ÇáúãóäúÝöíøóÉö ÇáÊøóÈúæöÆóÉõ ÇáúãõÓúÊóãöÑøóÉõ.
(Þóæúáõåõ æóÅöäú ÔóÑóØóåóÇ) áöÃóäøóåõ ÔóÑúØñ ÈóÇØöáñ áöÃóäøó
ÇáúãõÓúÊóÍóÞøó áöáÒøóæúÌö ãöáúßõ ÇáúÍöáøö áóÇ ÛóíúÑõ áöÃóäøóåõ áóæú
ÕóÍøó ÇáÔøóÑúØõ áóÇ íóÎúáõæ ÅãøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÈöØóÑöíÞö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
Ãóæú ÇáúÅöÚóÇÑóÉö¡ ÝóáóÇ íóÕöÍøõ ÇáúÃóæøóáõ áöÌóåóÇáóÉö ÇáúãõÏøóÉö¡
æóáóÇ ÇáËøóÇäöí áöÃóäøó ÇáúÅöÚóÇÑóÉó áóÇ íóÊóÚóáøóÞõ ÈöåóÇ ÇááøõÒõæãõ
ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ ÃóãøóÇ áóæú ÔóÑóØó ÇáúÍõÑøõ ÅáóÎú) ÈóíóÇäñ áöáúÝóÑúÞö Èóíúäó
ÇáúãóÓúÃóáóÊóíúäö¡ æóåõæó Ãóäøó ÇÔúÊöÑóÇØó ÍõÑøöíøóÉö ÇáúÃóæúáóÇÏö
æóÅöäú ßóÇäó áóÇ íóÞúÊóÖöíåö äößóÇÍõ ÇáúÃóãóÉö ÃóíúÖðÇ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ
ÕóÍøó. áöÃóäøóåõ Ýöí ãóÚúäóì ÊóÚúáöíÞö ÇáúÍõÑøöíøóÉö ÈöÇáúæöáóÇÏóÉö
æóÇáÊøóÚúáöíÞõ ÕóÍöíÍñ¡ æóíóãúÊóäöÚõ ÇáÑøõÌõæÚõ Úóäúåõ áöÃóäøóåõ
íóËúÈõÊõ ãõÞúÊóÖóÇåõ ÌóÈúÑðÇ¡ æóÈöÎöáóÇÝö ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáÊøóÈúæöÆóÉö
áöÃóäøóåõ íóÊóæóÞøóÝõ æõÌõæÏõåóÇ Úóáóì ÝöÚúáò ÍöÓøöíøò ÇÎúÊöíóÇÑöíøò
áöÃóäøóåõ æóÚúÏñ íóÌöÈõ ÇáúÅöíÝóÇÁõ Èöåö ÛóíúÑó Ãóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú íóÝö
Èöåö áóÇ íóËúÈõÊõ ãõÊóÚóáøöÞõåõ ÃóÚúäöí äóÝúÓó ÇáúãóæúÚõæÏö Èöåö ÝóÊúÍñ
ãõáóÎøóÕðÇ¡ æóÃóÞóÑøóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóÇáäøóåúÑö: æóãõÞúÊóÖóì æõÌõæÈö
ÇáúæóÝóÇÁö Èöåö Ãóäøóåõ ÔóÑúØñ ÛóíúÑõ ÈóÇØöáò¡ áóßöäú áóÇ íóáúÒóãõ ãöäú
ÕöÍøóÊöåö æõÌõæÏõåõ ÈöÎöáóÇÝö ÇÔúÊöÑóÇØö ÇáúÍõÑøöíøóÉö¡ áóßöäú ÊóÞóÏøóãó
ÇáÊøóÕúÑöíÍõ ÈöÃóäøóåõ ÈóÇØöáñ¡ æóßóÐóÇ ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí ßóÇÝöí
ÇáúÍóÇßöãö ÝóÞóÇáó: áóæú ÔóÑóØó Ðóáößó áöáÒøóæúÌö ßóÇäó åóÐóÇ ÇáÔøóÑúØõ
ÈóÇØöáðÇ æóáóÇ íóãúäóÚõåõ Ãóäú íóÓúÊóÎúÏöãó ÃóãóÊå¡ æóáóÚóáøó ãóÚúäóì
æõÌõæÈö ÇáúæóÝóÇÁö Èöåö Ãóäøóåõ æóÇÌöÈñ ÏöíóÇäóÉð¡ æóãóÚúäóì ÈõØúáóÇäöåö
Ãóäøóåõ ÛóíúÑõ áóÇÒöãò ÞóÖóÇÁð ÝóÊóÃóãøóáú.
(3/170)
ÍõÑøöíøóÉó ÃóæúáóÇÏöåóÇ Ýöíåö ÕóÍøó
æóÚóÊóÞó ßõáøõ ãóäú æóáóÏóÊúåõ Ýöí åóÐóÇ ÇáäøößóÇÍö áöÃóäøó ÞóÈõæáó
Çáúãóæúáóì ÇáÔøóÑúØó æóÇáÊøóÒúæöíÌó Úóáóì ÇÚúÊöÈóÇÑöåö åõæó ãóÚúäóì
ÊóÚúáöíÞö ÇáúÍõÑøöíøóÉö ÈöÇáúæöáóÇÏóÉö ÝóíóÕöÍøõ ÝóÊúÍñ¡ æóãõÝóÇÏõåõ
Ãóäøóåõ áóæú ÈóÇÚóåóÇ Ãóæú ãóÇÊó ÚóäúåóÇ ÞóÈúáó ÇáúæóÖúÚö ÝóáóÇ
ÍõÑøöíøóÉó. æóáóæú ÇÏøóÚóì ÇáÒøóæúÌõ ÇáÔøóÑúØó æóáóÇ ÈóíøöäóÉó áóåõ
ÍóáóÝó Çáúãóæúáóì äóåúÑñ (áóßöäú áóÇ äóÝóÞóÉó æóáóÇ Óõßúäóì áóåóÇ ÅáøóÇ
ÈöåóÇ) ÈöÃóäú íóÏúÝóÚóåóÇ Åáóíúåö æóáóÇ íóÓúÊóÎúÏöãóåóÇ (æóÊóÎúÏõãõ
Çáúãóæúáóì æóíóØóÃõ ÇáÒøóæúÌõ Åäú ÙóÝöÑó ÈöåóÇ ÝóÇÑöÛóÉð) Úóäú ÎöÏúãóÉö
Çáúãóæúáóìº
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÊóäúÈöíåñ]
ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö: æóÞóíøóÏó ÇáÑøóÌõáó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö ÈöÇáúÍõÑøö ÍóÊøóì
áóæú ßóÇäó ÚóÈúÏðÇ ßóÇäóÊú ÇáúÃóæúáóÇÏõ ÚóÈöíÏðÇ ÚöäúÏóåõãóÇ ÎöáóÇÝðÇ
áöãõÍóãøóÏò. ÇåÜ. æóäóÙóÑó Ýöíåö Í ÈöÃóäøó ÇáÊøóÚúáöíÞó ÇáúãóÚúäóæöíøó
ãóæúÌõæÏñ.
ÞõáúÊ: æóåõæó ÇáøóÐöí íóÙúåóÑõ¡ æóåóÐóÇ ÇáúÞóíúÏõ ÛóíúÑõ ãõÚúÊóÈóÑö
ÇáúãóÝúåõæãö¡ æóáöÐóÇ áóãú íõÞóíøöÏú Èöåö Ýöí ßóËöíÑò ãöäú ÇáúßõÊõÈö.
æóÃóãøóÇ ãóÇ ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö ãöäú ÇáúÎöáóÇÝö ÝóÅöäøóãóÇ
ÑóÃóíúÊåãú ÐóßóÑõæåõ Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãóÛúÑõæÑö ÅÐóÇ
ÊóÒóæøóÌó ÇãúÑóÃóÉð Úóáóì ÃóäøóåóÇ ÍõÑøóÉñ ÝóÙóåóÑóÊú ÃóãóÉñ¡ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúÍõÑøö ÇáúãóÛúÑõæÑö ÝóÅöäøó ÃóæúáóÇÏóåõ ÃóÍúÑóÇÑñ ÈöÇáúÞöíãóÉö
ÇÊøöÝóÇÞðÇ ÝóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö ÓóÈúÞõ äóÙóÑò
ÈöÞóÑöíäóÉö Ãóäøóåõ ÐóßóÑó ãóÓúÃóáóÉó ÇáúãóÛúÑõæÑö Ëõãøó ÞóÇáó æóÞóíøóÏó
ÇáÑøóÌõáó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö ÅáóÎú ÝóÇÔúÊóÈóåó Úóáóíúåö ãóÓúÃóáóÉñ
ÈöãóÓúÃóáóÉò ÝóáúíõÑóÇÌóÚú.
(Þóæúáõåõ ÍõÑøöíøóÉó ÃóæúáóÇÏöåóÇ) Ãóíú ÃóæúáóÇÏó ÇáúÞöäøóÉö
æóäóÍúæöåóÇ¡ æóÞóæúáõåõ Ýöíåö: Ãóíú Ýöí ÇáúÚóÞúÏö¡ æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó
ÇÔúÊöÑóÇØóåóÇ ÈóÚúÏóåõ ßóÐóáößó æóíõÍóÑøóÑõ Ø.
(Þóæúáõåõ Ýöí åóÐóÇ ÇáäøößóÇÍö) ÃóãøóÇ áóæú ØóáøóÞóåóÇ Ëõãøó äóßóÍóåóÇ
ËóÇäöíðÇ Ýóåõãú ÃóÑöÞøóÇÁõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÔóÑóØó ßóÇáúÃóæøóáö Ø.
(Þóæúáõåõ æóÇáÊøóÒúæöíÌó) ÚóØúÝñ Úóáóì ÞóÈõæáò Ø¡ æóåõæó ÃóÍúÓóäõ ãöäú
Þóæúáö Í Ãóäøóåõ ÚóØúÝñ Úóáóì ÇáÔøóÑúØö.
(Þóæúáõåõ Úóáóì ÇÚúÊöÈóÇÑöåö) ÍóÇáðÇ ãöäú ÇáÊøóÒúæöíÌö æóÇáúåóÇÁõ
áöáÔøóÑúØö Í.
(Þóæúáõåõ åõæó ãóÚúäóì ÅáóÎú) ÎóÈóÑõ Ãóäøó Í¡ ÝóßóÃóäøóåõ ÞóÇáó Åäú
æóáóÏúÊ ÃóæúáóÇÏðÇ ãöäú åóÐóÇ ÇáäøößóÇÍö Ýóåõãú ÃóÍúÑóÇÑñ Ø.
(Þóæúáõåõ æóãõÝóÇÏõåõ) Ãóíú ãõÝóÇÏõ ÇáÊøóÚúáöíáö ÇáúãóÐúßõæÑö¡ æóÐóáößó
áöÃóäøó ÇáúãõÚóáøóÞó ÞóÈúáó æõÌõæÏö ÇáÔøóÑúØö ÚóÏóãñ æóáóÇ ÈõÏøó áóåõ
ãöäú ÈóÞóÇÁö Çáúãöáúßö ÚöäúÏó æõÌõæÏö ÇáÔøóÑúØö¡ æóåóÐóÇ ÇáúÈóÍúËõ
áöÕóÇÍöÈö ÇáúÈóÍúÑö¡ æóÃóÞóÑøóåõ Úóáóíúåö ÃóÎõæåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö
æóÇáúãóÞúÏöÓöíøõ. æóÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóÞóÏú ÐóßóÑó Ðóáößó Ýöí
ÇáúãóÈúÓõæØö Ýöí ÇáÊøóÚúáöíÞö ÕóÑöíÍðÇ ÈöÞóæúáöåö ßõáøõ æóáóÏò
ÊóáöÏöíäóåõ Ýóåõæó ÍõÑøñ¡ ÝóÞóÇáó: áóæú ãóÇÊó Çáúãóæúáóì æóåöíó ÍõÈúáóì
áóãú íõÚúÊóÞú ãóÇ ÊóáöÏõåõ áöÝóÞúÏö Çáúãöáúßö áöÇäúÊöÞóÇáöåóÇ
áöáúæóÑóËóÉö¡ æóáóæú ÈóÇÚóåóÇ Çáúãóæúáóì æóåöíó ÍõÈúáóì ÌóÇÒó ÈóíúÚõåõ¡
ÝóÅöäú æóáóÏóÊú ÈóÚúÏóåõ áóãú ÊõÚúÊóÞú. ÇåÜ. ÅáøóÇ Ãóäú íõÝóÑøóÞó Èóíúäó
ÇáÊøóÚúáöíÞö ÕóÑöíÍðÇ æóÇáÊøóÚúáöíÞö ãóÚúäðì æóáóãú íóÙúåóÑú áöí ÇáúÂäó
ÇåÜ. ÞõáúÊ: íóÙúåóÑõ áöí ÇáúÝóÑúÞõ ÈóíúäóåõãóÇ ãöäú ÍóíúËõ Åäøó åóÐóÇ
ÇáÊøóÚúáöíÞó ÇáúãóÚúäóæöíøó ÊóÚóáøóÞó Èöåö ÍóÞøõ ÇáÒøóæúÌö Ýöí Ööãúäö
ÇáúÚóÞúÏö ÇáúãóÞúÕõæÏö ãöäúåõ ÃóÕóÇáóÉõ ÇáúæóáóÏö æóÇáÑøóÞöíÞõ ãóíøöÊñ
ÍõßúãðÇ ÝóÕóÇÑó ÇáúãóÞúÕõæÏõ Èöåö ÃóÕóÇáóÉó ÍõÑøöíøóÉö ÇáúæóáóÏö¡ ÝóáóÇ
íóßõæäõ Ýöí Íõßúãö ÇáÊøóÚúáöíÞö ÇáÕøóÑöíÍö¡ ÝóáóÇ íóÈúØõáõ ÈöÒóæóÇáö
ãöáúßö Çáúãóæúáóì æóäóÙöíÑõåõ ÇáúãõßóÇÊóÈõ¡ ÝóÅöäøó ÚóÞúÏó ÇáúßöÊóÇÈóÉö
ãõÚóÇæóÖóÉñ æóåõæó ãõÊóÖóãøöäñ áöÊóÚúáöíÞö ÇáÊøóÚúáöíÞö Úóáóì ÃóÏóÇÁö
ÇáúÈóÏóáö¡ æóáóÇ íóÈúØõáõ åóÐóÇ ÇáÊøóÚúáöíÞõ ÇáÖøöãúäöíøõ ÈöãóæúÊö
Çáúãóæúáóì ÇáúãõÚóáøóÞö æóÃóíúÖðÇ ÝóÅöäøó ÇáúãóÛúÑõæÑó ÇáøóÐöí ÊóÒóæøóÌó
ÇãúÑóÃóÉð Úóáóì ÃóäøóåóÇ ÍõÑøóÉñ íóßõæäõ ÔóÇÑöØðÇ áöÍõÑøöíøóÉö
ÃóæúáóÇÏöåö ãóÚúäðì¡ ÝóÅöÐóÇ ÙóåóÑó ÃóäøóåóÇ ÃóãóÉñ Êóßõæäõ ÃóæúáóÇÏõåõ
ÃóÍúÑóÇÑðÇ ãóÚó Ãóäøó åóÐóÇ ÇáÔøóÑúØó áóãú íóßõäú ãóÚó Çáúãóæúáóì æóÝöí
ãóÓúÃóáóÊöäóÇ æóÞóÚó ÔóÑúØõ ÇáúÍõÑøöíøóÉö ãóÚó Çáúãóæúáóì ÕóÑöíÍðÇ ÝóáóÇ
íóäúÒöáõ ÍóÇáõåõ Úóäú ÍóÇáö ÇáúãóÛúÑõæÑö¡ ÝóÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÇÏøóÚóì ÇáÒøóæúÌõ ÅáóÎú) åóÐóÇ ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö
ÈóÍúËðÇ æóÞóÇáó Åäøóåõ ÍóÇÏöËóÉõ ÇáúÝóÊúæóì. æóÇÓúÊóäúÈóØóåõ ãöãøóÇ Ýöí
ÌóÇãöÚö ÇáúÝõÕõæáóíúäö Ýöí ÇáúãóÛúÑõæÑö: æóáóæú ÇÏøóÚóì Ãóäøóåõ
ÊóÒóæøóÌóåóÇ Úóáóì ÃóäøóåóÇ ÍõÑøóÉñ æóßóÐøóÈóåõ Çáúãóæúáóì¡ ÝóÅöäú
ÈóÑúåóäó ÝóÇáúÃóæúáóÇÏõ ÃóÍúÑóÇÑñ ÈöÇáúÞöíãóÉö æóÅöáøóÇ ÍóáóÝó
Çáúãóæúáóì áöÃóäøóåõ ÇÏøóÚóì Úóáóíúåö ãóÇ áóæú ÃóÞóÑøó Èöåö áóÒöãóåõ¡
ÝóÅöÐóÇ äóßóáó íóÍúáöÝõ.
(Þóæúáõåõ áóßöäú áóÇ äóÝóÞóÉó ÅáóÎú) áöÃóäøóåóÇ ÌóÒóÇÁõ ÇáöÇÍúÊöÈóÇÓö¡
æóáöÐóÇ áóãú ÊóÌöÈú äóÝóÞóÉõ ÇáäøóÇÔöÒóÉö æóÇáúÍóÇÌøóÉö ãóÚó ÛóíúÑö
ÇáÒøóæúÌö æóÇáúãóÛúÕõæÈóÉö æóÇáúãóÍúÈõæÓóÉö ÈöÏóíúäò ÚóáóíúåóÇ
ÑóÍúãóÊöíøñ¡ æóÚóØúÝõ ÇáÓøõßúäóì Úóáóì ÇáäøóÝóÞóÉö ÚóØúÝõ ÎóÇÕøò Úóáóì
ÚóÇãøò áöÃóäøó ÇáäøóÝóÞóÉó ÇÓúãñ áóåóÇ æóáöáØøóÚóÇãö æóÇáúßöÓúæóÉö.
(Þóæúáõåõ æóáóÇ íóÓúÊóÎúÏöãõåóÇ) ãóÈúäöíøñ Úóáóì ãóÇ ãóÑøó Úóäú
äóÝóÞóÇÊö ÇáúÎóÕøóÇÝö. æóÐóßóÑó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Ãóäøó ÇáÊøóÍúÞöíÞó Ãóäøó
ÇáúÚöÈúÑóÉó áößóæúäöåóÇ Ýöí ÈóíúÊö ÇáÒøóæúÌö áóíúáðÇ¡ æóáóÇ íóÖõÑøõ
ÇáöÇÓúÊöÎúÏóÇãõ äóåóÇÑðÇ. ÇåÜ. æóíóÃúÊöí ãöËúáõåõ ÞóÑöíÈðÇ.
(Þóæúáõåõ ÝóÇÑöÛóÉð Úóäú ÎöÏúãóÉö Çáúãóæúáóì) ÙóÇåöÑõåõ Ãóäøóåõ áóæú
æóÌóÏóåóÇ ãóÔúÛõæáóÉð ÈöÎöÏúãóÉö Çáúãóæúáóì Ýöí ãóßóÇä ÎóÇáò áóíúÓó áóåõ
æóØúÄõåóÇ æóáóãú ÃóÑóåõ ÕóÑöíÍðÇ.
(3/171)
æóíóßúÝöí Ýöí ÊóÓúáöíãöåóÇ Þóæúáõåõ ãóÊóì
ÙóÝöÑúÊ ÈöåóÇ æóØöÆúÊåóÇ äóåúÑñ (ÝóÅöäú) (ÈóæøóÃóåóÇ Ëõãøó ÑóÌóÚó)
ÚóäúåóÇ (ÕóÍøó) ÑõÌõæÚõåõ áöÈóÞóÇÁö ÍóÞøöåö (æóÓóÞóØóÊú) ÇáäøóÝóÞóÉõ.
(æóáóæú) (ÎóÏóãóÊúåõ) Ãóíú ÇáÓøóíøöÏó ÈóÚúÏó ÇáÊøóÈúæöÆóÉö (ÈöáóÇ
ÇÓúÊöÎúÏóÇãöåö) Ãóæú ÇÓúÊóÎúÏóãóåóÇ äóåóÇÑðÇ æóÃóÚóÇÏóåóÇ áöÈóíúÊö
ÒóæúÌöåóÇ áóíúáðÇ (áóÇ) ÊóÓúÞõØõ áöÈóÞóÇÁö ÇáÊøóÈúæöÆóÉö.
(æóáóåõ) Ãóíú Çáúãóæúáóì (ÇáÓøóÝóÑõ ÈöåóÇ) Ãóíú ÈöÃóãóÊöåö (æóÅöäú ÃóÈóì
ÇáÒøóæúÌõ) ÙóåöíÑöíøóÉñ (æóáóåõ ÅÌúÈóÇÑõ Þöäøöåö æóÃóãóÊöåö) æóáóæú
Ãõãøó æóáóÏò¡ æóáóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáöÇÓúÊöÈúÑóÇÁõ Èóáú íõäúÏóÈõ¡ Ýóáóæú
æóáóÏóÊú áöÃóÞóáøó ãöäú äöÕúÝö Íóæúáò Ýóåõæó ãöäú Çáúãóæúáóì
æóÇáäøößóÇÍõ ÝóÇÓöÏñ ÈóÍúÑñ ãöäú ÇáöÇÓúÊöíáóÇÏö æóËõÈõæÊö ÇáäøóÓóÈö
(Úóáóì ÇáäøößóÇÍö) æóÅöäú áóãú íóÑúÖóíóÇ áóÇ ãõßóÇÊóÈõåõ
æóãõßóÇÊóÈóÊõåõ¡ Èóáú íóÊóæóÞøóÝõ Úóáóì ÅÌóÇÒóÊöåöãóÇ æóáóæú ÕóÛöíÑóíúäö
ÅáúÍóÇÞðÇ ÈöÇáúÈóÇáöÛö¡ Ýóáóæú ÃóÏøóíóÇ æóÚóÊóÞóÇ ÚóÇÏó ãóæúÞõæÝðÇ Úóáóì
ÅÌóÇÒóÉö Çáúãóæúáóì áóÇ Úóáóì ÅÌóÇÒóÊöåöãóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóÞóÏú íõÞóÇáõ: Åäú ßóÇäó ÇÓúÊöãúÊóÇÚõåõ áóÇ íõäúÞöÕõ ÎöÏúãóÉó
Çáúãóæúáóì ÃõÈöíÍó áóåõ áöÃóäøóåõ ÙóÝöÑó ÈöÍóÞøöåö ÛóíúÑó ãõäúÞöÕò ÍóÞøó
Çáúãóæúáóì áóÇ ÓöíøóãóÇ æóÇáúãõÏøóÉõ ÞóÕöíÑóÉñ Ø.
(Þóæúáõåõ æóíóßúÝöí Ýöí ÊóÓúáöíãöåóÇ) Ãóíú ÇáúæóÇÌöÈö ÈöãõÞúÊóÖóì
ÇáúÚóÞúÏö æóåõæó ÈöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì áóÇ íõäóÇÝöí ÚóÏóãó æõÌõæÈö
ÇáÊøóÈúæöÆóÉö ßóãóÇ ÃóæúÖóÍúäóÇåõ ÞóÈúáõ.
(Þóæúáõåõ Ãóæú ÇÓúÊóÎúÏóãóåóÇ äóåóÇÑðÇ ÅáóÎú) åóÐóÇ ãóÇ ÊóÞóÏøóãó
ÞóÑöíÈðÇ Úóäú ÇáúÈóÍúÑö Ãóäøóåõ ÇáÊøóÍúÞöíÞõ. ÞóÇáó Í: æóÊóßõæäõ
äóÝóÞóÉõ ÇáäøóåóÇÑö Úóáóì ÇáÓøóíøöÏö æóäóÝóÞóÉõ Çááøóíúáö Úóáóì
ÇáÒøóæúÌö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö Úóäú ÇáúÞõäúíóÉö.
(Þóæúáõåõ æóÅöäú ÃóÈóì ÇáÒøóæúÌõ) Ãóíú æóÅöäú ÃóæúÝóì ÇáúãóåúÑó
ÈöÊóãóÇãöåö áöÃóäøó ÍóÞøó Çáúãóæúáóì ÃóÞúæóì Ø.
(Þóæúáõåõ æóáóåõ) Ãóíú áöáúãóæúáóì ÍóíúËõ Êóãøó Çáúãöáúßõ áóåõ äóåúÑñ¡
ÇÍúÊöÑóÇÒðÇ Úóäú ÇáúãõßóÇÊóÈö¡ ÝóÅöäøó ãöáúßóåõ Ýöíåö äóÇÞöÕñ¡
ÝóæöáóÇíóÉõ ÇáúÅöÌúÈóÇÑö Ýöí Çáúãóãúáõæßö ÊóÚúÊóãöÏõ ßóãóÇáó Çáúãöáúßö¡
æóåõæó ßóÇãöáñ Ýöí ÇáúãõÏóÈøóÑö æóÃõãøö ÇáúæóáóÏö æóÅöäú ßóÇäó ÇáÑøöÞøõ
äóÇÞöÕðÇ¡ æóÇáúãõßóÇÊóÈõ Úóáóì ÚóßúÓöåöãóÇ ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ æóáóæú Ãõãøó æóáóÏò) æóãöËúáõåóÇ ÇáúãõÏóÈøóÑõ
æóÇáúãõÏóÈøóÑóÉõ¡ æóÃóÔóÇÑó Åáóì Ãóäøó ÇáúÞöäøóÉó ßóÐóáößó ÈöÇáúÃóæúáóì¡
áóßöäøóåóÇ ÏóÇÎöáóÉñ Ýöí ÇáúÞöäøö áöÅöØúáóÇÞöåö ÚóáóíúåöãóÇ ßóãóÇ ãóÑøó¡
ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ æóáóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáöÇÓúÊöÈúÑóÇÁõ) ÞóÏøóãúäóÇ Ýöí ÝóÕúáö
ÇáúãõÍóÑøóãóÇÊö Ãóäøó ÇáÕøóÍöíÍó æõÌõæÈõ ÇáöÇÓúÊöÈúÑóÇÁö Úóáóì
ÇáÓøóíøöÏö ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó Ãóäú íõÒóæøöÌóåóÇ æóßóÇäó íóØóÄõåóÇ¡ æóÃóãøóÇ
ÇáÒøóæúÌõ ÝóÞóÇáó Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö Ãóäøóåõ áóÇ íóÓúÊóÈúÑöÆõåóÇ áóÇ
ÇÓúÊöÍúÈóÇÈðÇ æóáóÇ æõÌõæÈðÇ ÚöäúÏóåõãóÇ. æóÞóÇáó ãõÍóãøóÏñ: áóÇ ÃõÍöÈøõ
Ãóäú íóØóÃóåóÇ ÞóÈúáó Ãóäú íóÓúÊóÈúÑöÆóåóÇ. ÇåÜ. æóÑóÌøóÍó ÃóÈõæ
ÇááøóíúËö Þóæúáó ãõÍóãøóÏò¡ æóÊóÞóÏøóãó ÊóãóÇãõ ÇáúßóáóÇãö Úóáóì Ðóáößó.
(Þóæúáõåõ Ýóåõæó ãöäú Çáúãóæúáóì) Ãóíú Åäú ÇÏøóÚóÇåõ Ýöí ÇáúÞöäøóÉö
æóÇáúãõÏóÈøóÑóÉö æóáóãú íóäúÝöåö Úóäúåõ Ýöí Ãõãøö ÇáúæóáóÏö Ø.
ÞõáúÊ: æóåóÐóÇ ÅÐóÇ ÒóæøóÌóåóÇ ÛóíúÑó ÚóÇáöãò¡ áöãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ Ýöí
ÇáúãõÍóÑøóãóÇÊö Úóäú ÇáÊøóæúÔöíÍö ãöäú Ãóäøóåõ íóäúÈóÛöí Ãóäøóåõ áóæú
ÒóæøóÌóåóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÚöáúãö ÞóÈúáó ÇÚúÊöÑóÇÝöåö Èöåö Ãóäøóåõ íóÌõæÒõ
ÇáäøößóÇÍõ æóíóßõæäõ äóÝúíðÇ.
(Þóæúáõåõ æóÇáäøößóÇÍõ ÝóÇÓöÏñ) ÝóáóÇ íóáúÒóãõ ÇáúãóåúÑõ ÅáøóÇ ÈöæóØúÁö
ÇáÒøóæúÌö Ø.
(Þóæúáõåõ æóÅöäú áóãú íóÑúÖóíóÇ) ÃóÔóÇÑó Åáóì ãóÇ Ýöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö
æóÛóíúÑöåö ãöäú Ãóäøó ÇáúãõÑóÇÏó ÈöÇáúÅöÌúÈóÇÑö ÊóÒúæöíÌõåõãóÇ ÈöáóÇ
ÑöÖóÇåõãóÇ áóÇ ÅßúÑóÇåõåõãóÇ Úóáóì ÇáúÅöíÌóÇÈö æóÇáúÞóÈõæáö ßóãóÇ Þöíáó.
ÇåÜ. ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ áóÇ ãõßóÇÊóÈóÉõ æóãõßóÇÊóÈóÊóåõ) áöÃóäøóåõãóÇ ÇáúÊóÍóÞóÇ
ÈöÇáúÃóÌóÇäöÈö ÈöÚóÞúÏö ÇáúßöÊóÇÈóÉö¡ æóáöåóÐóÇ íóÓúÊóÍöÞøóÇäö ÇáúÃóÑúÔó
Úóáóì Çáúãóæúáóì ÈöÇáúÌöäóÇíóÉö ÚóáóíúåöãóÇ æóÊóÓúÊóÍöÞøõ ÇáúãõßóÇÊóÈóÉõ
ÇáúãóåúÑó ÅÐóÇ æóØöÆóåóÇ Çáúãóæúáóì ÝóÕóÇÑóÇ ßóÇáúÍõÑøóíúäö ÝóáóÇ
íõÌúÈóÑóÇäö Úóáóì ÇáäøößóÇÍö Ø Úóäú ÃóÈöí ÇáÓøõÚõæÏö (Þóæúáõåõ æóáóæú
ÕóÛöíÑóíúäö) ÙóÇåöÑõåõ Ãóäøó ÇáúãõÑóÇÏó ÇáúÅöÌóÇÒóÉõ æóáóæú Ýöí ÍóÇáö
ÇáÕøöÛóÑö ãóÚó Ãóäøó ÚöÈóÇÑóÉó ÇáÕøóÛöíÑóíúäö ÇáúÍõÑøóíúäö ÛóíúÑõ
ãõÚúÊóÈóÑóÉò ÃóÕúáðÇ. æóíóÍúÊóãöáõ Ãóäú íóßõæäó ÇáúãõÑóÇÏõ Ãóäøóåõ áóÇ
íóäúÝõÐõ äößóÇÍõ Çáúãóæúáóì ÚóáóíúåöãóÇ æóáóæú ßóÇäóÇ ÕóÛöíÑóíúäö¡ Èóáú
íóÊóæóÞøóÝõ Úóáóì ÅÌóÇÒóÊöåöãóÇ ÈóÚúÏó ÈõáõæÛöåöãóÇ¡ æóÇáúãõÊóÈóÇÏöÑõ
ãöäú ßóáóÇãöåöãú ÇáúÃóæøóáõ ÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ Ýóáóæú ÃóÏøóíóÇ) Ãóíú ÈóÏóáó ÇáúßöÊóÇÈóÉö ÞóÈúáó ÑóÏøö
ÇáúÚóÞúÏö ÝóÊúÍñ.
(Þóæúáõåõ ÚóÇÏó ãóæúÞõæÝðÇ Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö Çáúãóæúáóì) áöÃóäøóåõ
ÊóÌóÏøóÏó áóåõ æöáóÇíóÉñ ÃõÎúÑóì ÛóíúÑõ ÇáúæöáóÇíóÉö ÇáøóÊöí ÞóÇÑóäóåóÇ
ÑöÖóÇåõ ÈöÊóÒúæöíÌöåóÇ áöÃóäøó Êöáúßó ÇáúæöáóÇíóÉó ßóÇäóÊú ÈöÍõßúãö
Çáúãöáúßö æóåóÐöåö ÈöÍõßúãö ÇáúæóáóÇÁö¡ ÝóíõÔúÊóÑóØõ ÊóÌóÏøõÏõ ÑöÖóÇåõ
áöÊóÌóÏøõÏö ÇáúæöáóÇíóÉö æóÕóÇÑó ßóÇáÔøóÑöíßö ÅÐóÇ ÒóæøóÌó ÇáúÚóÈúÏó
ÇáúãõÔúÊóÑóßó Ëõãøó ãóáóß ÈóÇÞöíóåõ¡ ÝóÅöäøó ÇáäøößóÇÍó íóÍúÊóÇÌõ Åáóì
ÅÌóÇÒóÊöåö áöÊóÌóÏøõÏö ãöáúßöåö Ýöí ÇáúÈóÇÞöí¡ æóßóãóäú ÃóÐöäó áöÚóÈúÏö
ÇÈúäöåö ÇáÕøóÛöíÑö Ýöí ÇáÊøöÌóÇÑóÉö Ëõãøó ãóÇÊó ÇáöÇÈúäõ ÝóæóÑöËóåõ
ÝóÅöäøó ÇáúÚóÈúÏó íóÍúÊóÇÌõ Ýöí ÇáÊøóÕóÑøõÝö Åáóì ÅÐúäò ÌóÏöíÏò ãöäú
ÇáúÃóÈö áöÊóÌóÏøõÏö æöáóÇíóÉö ãöáúßöåö¡ æóßóãóäú ÒóæøóÌó äóÇÝöáóÊóåõ
ãóÚó æõÌõæÏö ÇÈúäöåö Ëõãøó ãóÇÊó ÇáöÇÈúäõ ÝóÇáäøößóÇÍõ íóÍúÊóÇÌõ Åáóì
ÅÌóÇÒóÉö ÇáúÌóÏøö áöÊóÌóÏøõÏö æöáóÇíóÊöåö¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáÑøóÇåöäö ÅÐóÇ
ÈóÇÚó ÇáúÚóÈúÏó ÇáúãóÑúåõæäó
(3/172)
áöÚóÏóãö ÃóåúáöíøóÊöåöãóÇ Åäú áóãú íóßõäú
ÚóÕóÈóÉñ ÛóíúÑõåõ¡ æóáóæú ÚóÌóÒóÇ ÊóæóÞøóÝó äößóÇÍõ ÇáúãõßóÇÊóÈö Úóáóì
ÑöÖóÇ Çáúãóæúáóì ËóÇäöíðÇ áöÚóæúÏö ãõÄóäö ÇáäøößóÇÍö Úóáóíúåö æóÈóØóáó
äößóÇÍõ ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö áöÃóäøóåõ ØóÑóÃó Íöáøñ ÈóÇÊøñ Úóáóì ãóæúÞõæÝò
ÝóÃóÈúØóáóåõ¡ æóÇáÏøóáöíáõ íóÚúãóáõ ÇáúÚóÌóÇÆöÈó¡ æóÈóÍúËõ ÇáúßóãóÇáö
åõäóÇ ÛóíúÑõ ÕóÇÆöÈò.
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóÇáúãóæúáóì ÅÐóÇ ÈóÇÚó ÇáúÚóÈúÏó ÇáúãóÃúÐõæäó ÇáúãóÏúíõæäó Ëõãøó ÓóÞóØó
ÇáÏøóíúäõ Ýöí ÇáÕøõæÑóÊóíúäö ÈöØóÑöíÞò ãöäú ØõÑõÞö ÇáÓøõÞõæØö ÍóíúËõ áóÇ
íóÝúÊóÞöÑõ ÇáúÚóÞúÏõ ÝöíåöãóÇ Åáóì ÅÌóÇÒóÉö ÇáúãóÇáößö ËóÇäöíðÇ áöÃóäøó
äóÝóÇÐó ÇáúÚóÞúÏö ÝöíåöãóÇ ÈöÇáúæöáóÇíóÉö ÇáúÃóÕúáöíøóÉö æóåöíó
æöáóÇíóÉõ Çáúãöáúßö ãöäú ÔóÑúÍö ÊóáúÎöíÕö ÇáúÌóÇãöÚö ÇáúßóÈöíÑö.
(Þóæúáõåõ áöÚóÏóãö ÃóåúáöíøóÊöåöãóÇ) áöÃóäøó ÇáúßöÊóÇÈóÉó áóãú ÊóÈúÞó
ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö æóÇáÕøóÛöíÑõ áóíúÓó ãöäú Ãóåúáö ÇáúÅöÌóÇÒóÉö.
(Þóæúáõåõ Åäú áóãú íóßõäú ÅáóÎú) ÞóíúÏñ áöÞóæúáöåö ÚóÇÏó ÅáóÎú.
(Þóæúáõåõ ËóÇäöíðÇ) ÑóÇÌöÚñ Åáóì ÑöÖðÇ áóÇ Åáóì ÊóæóÞøõÝò: Ãóíú ÑöÖóÇ
ËóÇäöíðÇ ÞóÇáó Ýöí ÔóÑúÍö ÇáÊøóáúÎöíÕö: áóßöäú áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÅÌóÇÒóÉö
Çáúãóæúáóì æóÅöäú ßóÇäó ÞóÏú ÑóÖöíó ÃóæøóáðÇ. ÇåÜ. ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ áöÚóæúÏö ãõÄóäö ÇáäøößóÇÍö Úóáóíúåö) áöÃóäøóåõ áóãøóÇ
ÒóæøóÌóåõ ÅäøóãóÇ ÑóÖöíó ÈöÊóÚóáøõÞö ãõÄóäö ÇáäøößóÇÍö ßóÇáúãóåúÑö
æóÇáäøóÝóÞóÉö ÈößóÓúÈö ÇáúãõßóÇÊóÈö áóÇ Èöãöáúßö äóÝúÓöåö¡ æóßóÓúÈõ
ÇáúãõßóÇÊóÈö ÈóÚúÏó ÚóÌúÒöåö ãöáúßñ áöáúãóæúáóì¡ ÔóÑúÍõ ÇáÊøóáúÎöíÕö
(Þóæúáõåõ áöÃóäøóåõ ØóÑóÃó Íöáøñ ÈóÇÊøñ) Ãóíú Íöáøõ æóØúÆöåóÇ
áöáÓøóíøöÏö Úóáóì Íöáøò ãóæúÞõæÝò: Ãóíú ÍöáøöåóÇ áöáÒøóæúÌö ÝóÃóÈúØóáóåõ
ßóÇáúÃóãóÉö ÅÐóÇ ÊóÒóæøóÌóÊú ÈöÛóíúÑö ÅÐúäò Ëõãøó ãóáóßóåóÇ ãóäú ÊóÍöáøõ
áóåõ ÈóØóáó ÇáäøößóÇÍõ áöØóÑóíóÇäö ÇáúÍöáøö ÇáúÈóÇÊøö Úóáóì
ÇáúãóæúÞõæÝö¡ æóáóÇ íóÈúØõáõ äößóÇÍõ ÇáúÚóÈúÏö ÇáúãõßóÇÊóÈö áöÚóÏóãö
ÇáØøóÑóíóÇäö ÇáúãóÐúßõæÑö¡ ãöäú ÔóÑúÍö ÇáÊøóáúÎöíÕö.
(Þóæúáõåõ æóÇáÏøóáöíáõ íóÚúãóáõ ÇáúÚóÌóÇÆöÈó) æóÌúåõ ÇáúÚóÌóÈö Ãóäøó
Çáúãóæúáóì íóãúáößõ ÅáúÒóÇãó ÇáäøößóÇÍö ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö áóÇ ÞóÈúáóåõ¡
æóÃóäøóåõ íóÊóæóÞøóÝõ Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö ÇáúãõßóÇÊóÈö ÞóÈúáó ÇáúÚöÊúÞö æóáóÇ
íóÊóæóÞøóÝõ Úóáóì ÅÌóÇÒóÊöåö ÈóÚúÏóåõ æóÃóäøó ÇáúãõßóÇÊóÈóÉó áóæú
ÑõÏøóÊú Åáóì ÇáÑøöÞøö íóÈúØõáõ ÇáäøößóÇÍõ ÇáøóÐöí ÈóÇÔóÑóåõ Çáúãóæúáóì
æóÅöäú ÃóÌóÇÒóåõ æóáóæú ÚóÊóÞóÊú ÌóÇÒó ÈöÅöÌóÇÒóÊöåö¡ æóáöåóÐóÇ Þöíáó
ÅäøóåóÇ ãóåúãóÇ ÒóÇÏóÊú ãöäú Çáúãóæúáóì ÈõÚúÏðÇ ÒóÇÏóÊú ÞõÑúÈðÇ Åáóíúåö
Ýöí ÇáäøößóÇÍö.
(Þóæúáõåõ æóÈóÍúËõ ÇáúßóãóÇáõ åõäóÇ ÛóíúÑõ ÕóÇÆöÈò) ÞóÇáó ÇáúßóãóÇáõ:
ÇáøóÐöí íóÞúÊóÖöíåö ÇáäøóÙóÑõ ÚóÏóãõ ÇáÊøóæóÞøõÝö Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö
Çáúãóæúáóì ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö Èóáú ÈöãõÌóÑøóÏö ÚöÊúÞöåóÇ íóäúÝõÐõ
ÇáäøößóÇÍõ¡ áöãóÇ ÕóÑøóÍõæÇ Èöåö ãöäú Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÊóÒóæøóÌó ÇáúÚóÈúÏõ
ÈöÛóíúÑö ÅÐúäö ÓóíøöÏöåö ÝóÃóÚúÊóÞóåõ äóÝóÐó áöÃóäøóåõ áóæú ÊóæóÞøóÝó
ÝóÅöãøóÇ Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö Çáúãóæúáóì æóåõæó ãõãúÊóäöÚñ áöÇäúÊöÝóÇÁö
æöáóÇíóÊöåö æóÅöãøóÇ Úóáóì ÇáúÚóÈúÏö æóáóÇ æóÌúåó áóåõ áöÃóäøóåõ ÕóÏóÑó
ãöäú ÌöåóÊöåö ÝóßóíúÝó íóÊóæóÞøóÝõ æóáöÃóäøóåõ ßóÇäó äóÇÝöÐðÇ ãöäú
ÌöåóÊöåö æóÅöäøóãóÇ ÊóæóÞøóÝó Úóáóì ÇáÓøóíøöÏö ÝóßóÐóÇ ÇáÓøóíøöÏõ åõäóÇ
ÝóÅöäøóåõ æóáöíøñ ãõÌúÈöÑñ¡ æóÅöäøóãóÇ ÇáÊøóæóÞøõÝõ Úóáóì ÅÐúäöåóÇ
áöÚóÞúÏö ÇáúßöÊóÇÈóÉö æóÞóÏú ÒóÇáó ÝóÈóÞöíó ÇáäøóÝóÇÐõ ãöäú ÌöåóÉö
ÇáÓøóíøöÏö ÝóåóÐóÇ åõæó ÇáúæóÌúåõ¡ æóßóËöíÑðÇ ãóÇ íõÞóáøöÏõ ÇáÓøóÇåõæäó
ÇáÓøóÇåöíäó. æóÑóÏøóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÈöÃóäøóåõ ÓõæÁõ ÃóÏóÈò æóÛóáóØñ.
ÃóãøóÇ ÇáúÃóæøóáõ ÝóáöÃóäøó ÇáúãóÓúÃóáóÉó ÕóÑøóÍó ÈöåóÇ ÇáúÅöãóÇãõ
ãõÍóãøóÏñ Ýöí ÇáúÌóÇãöÚö ÇáúßóÈöíÑö ÝóßóíúÝó íõäúÓóÈõ ÇáÓøóåúæõ Åáóíúåö
æóÅöáóì ãõÞóáøöÏöíåö¡ æóÃóãøóÇ ÇáËøóÇäöí ÝóáöÃóäøó ãõÍóãøóÏðÇ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - Úóáøóáó áöÊóæóÞøõÝöåö Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö Çáúãóæúáóì ÈöÃóäøóåõ
ÊóÌóÏøóÏó áóåõ æöáóÇíóÉñ áóãú Êóßõäú æóÞúÊó ÇáúÚóÞúÏö æóåöíó ÇáúæóáóÇÁõ
ÈöÇáúÚöÊúÞö¡ æóáöÐóÇ áóãú íóßõäú áóåõ ÇáúÅöÌóÇÒóÉõ ÅÐóÇ ßóÇäó áóåóÇ
æóáöíøñ ÃóÞúÑóÈõ ãöäúåõ ßóÇáúÃóÎö æóÇáúÚóãøö¡ ÝóÕóÇÑó ßóÇáÔøóÑöíßö Åáóì
ÂÎöÑö ãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ Úóäú ÔóÑúÍö ÇáÊøóáúÎöíÕö ÞóÇáó: æóßóËöíÑðÇ ãóÇ
íóÚúÊóÑöÖõ ÇáúãõÎúØöÆõ Úóáóì ÇáúãõÕöíÈöíäó ÇåÜ æóãöËúáõåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö
æÇáÔøõÑõäÈõáÇáöíøóÉ æóÔóÑúÍö ÇáúÈóÇÞóÇäöíøö.
ãóØúáóÈñ Úóáóì Ãóäøó ÇáúßóãóÇáó Èúäó ÇáúåõãóÇãö ÈóáóÛó ÑõÊúÈóÉó
ÇáöÇÌúÊöåóÇÏö
æóÃóÌóÇÈó ÇáúÚóáøóÇãóÉõ ÇáúãóÞúÏöÓöíøó ÈöÃóäøó ãóÇ ÈóÍóËóåõ ÇáúßóãóÇáõ
åõæó ÇáúÞöíóÇÓõ ßóãóÇ ÕóÑøóÍó Èöåö ÇáúÅöãóÇãõ ÇáúÍóÕöíÑöíøõ Ýöí ÔóÑúÍö
ÇáúÌóÇãöÚö ÇáúßóÈöíÑö¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó åõæó ÇáúÞöíóÇÓõ áóÇ íõÞóÇáõ Ýöí
ÔóÃúäöåö Ãóäøóåõ ÛóáóØñ æóÓõæÁõ ÃóÏóÈò Úóáóì Ãóäøó ÇáÔøóÎúÕó ÇáøóÐöí
ÈóáóÛó ÑõÊúÈóÉó ÇáöÇÌúÊöåóÇÏö ÅÐóÇ ÞóÇáó ãõÞúÊóÖóì ÇáäøóÙóÑö ßóÐóÇ
ÇáÔøóíúÁõ åõæó ÇáúÞöíóÇÓõ áóÇ íõÑóÏøõ Úóáóíúåö ÈöÃóäøó åóÐóÇ ãóäúÞõæáñ
áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ ÊóÈöÚó ÇáÏøóáöíáó ÇáúãóÞúÈõæáó æóÅöäú ßóÇäó ÇáúÈóÍúËõ
áóÇ íóÞúÖöí Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö. ÇåÜ. æóÇóáøóÐöí íóäúÝöí Úóäúåõ ÓõæÁó
ÇáúÃóÏóÈö Ýöí ÍóÞøö ÇáúÅöãóÇãö ãõÍóãøóÏò Ãóäøóåõ Ùóäøó Ãóäøó ÇáúÝóÑúÚó
ãöäú ÊóÝúÑöíÚóÇÊö ÇáúãóÔóÇíöÎö ÈöÏóáöíáö Ãóäøóåõ ÞóÇáó Ýöí ÕóÏúÑö
ÇáúãóÓúÃóáóÉö: æóÚóäú åóÐóÇ ÇÓúÊóØúÑóÝúÊ ãóÓúÃóáóÉð äõÞöáóÊú ãöäú
ÇáúãõÍöíØö¡ åöíó Ãóäøó Çáúãóæúáóì ÅÐóÇ ÒóæøóÌó ãõßóÇÊóÈóÊóåõ
ÇáÕøóÛöíÑóÉó Åáóì Ãóäú ÞóÇáó
(3/173)
(æóáóæú) (ÞóÊóáó) Çáúãóæúáóì (ÃóãóÊóåõ
ÞóÈúáó ÇáúæóØúÁö) æóáóæú ÎóØóÃð ÝóÊúÍñ (æóåõæó ãõßóáøóÝñ) Ýóáóæú
ÕóÈöíøðÇ áóãú íóÓúÞõØú Úóáóì ÇáÑøóÇÌöÍö (ÓóÞóØó ÇáúãóåúÑõ) áöãóäúÚöåö
ÇáúãõÈúÏóáó ßóÍõÑøóÉò ÇÑúÊóÏøóÊú æóáóæú ÕóÛöíÑóÉð (áóÇ áóæú ÝóÚóáóÊú
Ðóáößó) ÇáúÞóÊúáó (ÇãúÑóÃóÉñ) æóáóæú ÃóãóÉð Úóáóì ÇáÕøóÍöíÍö ÎóÇäöíóÉñ
(ÈöäóÝúÓöåóÇ) Ãóæú ÞóÊóáóåóÇ æóÇÑöËõåóÇ Ãóæú ÇÑúÊóÏøóÊú ÇáúÃóãóÉõ Ãóæú
ÞóÈøóáóÊú ÇÈúäó ÒóæúÌöåóÇ ßóãóÇ ÑóÌøóÍóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö¡ ÅÐú áóÇ
ÊóÝúæöíÊó ãöäú Çáúãóæúáóì (Ãóæú ÝóÚóáóåõ ÈóÚúÏóåõ) Ãóíú ÇáúæóØúÁö
áöÊóÞóÑøõÑöåö Èöåö¡ æóáóæú ÝóÚóáóåõ ÈöÚóÈúÏöåö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
åóßóÐóÇ ÊóæóÇÑóÏóåóÇ ÇáÔøóÇÑöÍõæäó¡ ÝóåóÐóÇ íóÏõáøõ Úóáóì Ãóäøóåõ Ùóäøó
ÃóäøóåóÇ ÛóíúÑõ ãóäúÕõæÕò ÚóáóíúåóÇ ÝóÇáúÃóäúÓóÈõ ÍõÓúäõ ÇáÙøóäøö
ÈöåóÐóÇ ÇáúÅöãóÇãö.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÞóÊóáó Çáúãóæúáóì ÃóãóÊóåõ) ÞóíøóÏó ÈöÇáúÞóÊúáö
áöÃóäøóåõ áóæú ÈóÇÚóåóÇ æóÐóåóÈó ÈöåóÇ ÇáúãõÔúÊóÑöí ãöäú ÇáúãöÕúÑö Ãóæú
ÛóíøóÈóåóÇ ÈöãóæúÖöÚò áóÇ íóÕöáõ Åáóíúåö ÇáÒøóæúÌõ áóÇ íóÓúÞõØõ
ÇáúãóåúÑõ Èóáú ÊóÓúÞõØõ ÇáúãõØóÇáóÈóÉõ Èöåö Åáóì Ãóäú íõÍúÖöÑóåóÇ. æóÝöí
ÇáúÎóÇäöíøóÉö: áóæú ÃóÈóÞóÊú ÝóáóÇ ÕóÏóÇÞó áóåóÇ ãóÇ áóãú ÊóÍúÖõÑú Ýöí
ÞöíóÇÓö Þóæúáö ÇáÔøóíúÎóíúäö äóåúÑñ¡ æóßóÇáúÞóÊúáö ãóÇ áóæú ÃóÚúÊóÞóåóÇ
ÞóÈúáó ÇáÏøõÎõæáö ÝóÇÎúÊóÇÑóÊú ÇáúÝõÑúÞóÉó¡ æóÞóíøóÏó ÈöÇáúãóæúáóì
áöÃóäøó ÞóÊúáó ÛóíúÑöåö áóÇ íóÓúÞõØõ Èöåö ÇáúãóåúÑõ ÇÊøöÝóÇÞðÇ¡
æóÈöÇáúÃóãóÉö áöÃóäøóåõ áóæú ÞóÊóáó Çáúãóæúáóì ÇáÒøóæúÌó áóÇ íóÓúÞõØõ
áöÃóäøóåõ ÊóÕóÑøóÝó Ýöí ÇáúÚóÇÞöÏö Ïõæäó ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö¡
æóÃóÑóÇÏó ÈöÇáúÃóãóÉö ÇáúÞöäøóÉó æóÇáúãõÏóÈøóÑóÉó æóÃõãøó ÇáúæóáóÏö
áöÃóäøó ãóåúÑó ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö áóåóÇ áóÇ áöáúãóæúáóì ÝóáóÇ íóÓúÞõØõ
ÈöÞóÊúáö Çáúãóæúáóì ÅíøóÇåóÇ ÈóÍúÑñ¡ æóßóÇáúãõßóÇÊóÈóÉö ÇáúãóÃúÐõæäóÉõ
æóÇáúãóÏúíõæäóÉõ Úóáóì ãóÇ ÓóíóÌöíÁõ.
(Þóæúáõåõ ÞóÈúáó ÇáúæóØúÁö) Ãóíú æóáóæú ÍõßúãðÇ äóåúÑñ áöãóÇ ãóÑøó
ãöÑóÇÑðÇ Ãóäøó ÇáúÎóáúæóÉó ÇáÕøóÍöíÍóÉó æóØúÁñ ÍõßúãðÇ.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÎóØóÃð) Ãóíú Ãóæú ÊóÓóÈøõÈðÇ ßóãóÇ åõæó ãõÞúÊóÖóì
ÇáúÅöØúáóÇÞö äóåúÑñ. (Þóæúáõåõ Ýóáóæú ÕóÈöíøðÇ) ãöËúáõåõ ÇáúãóÌúäõæäõ
ÈöÇáúÃóæúáóì äóåúÑñ.
(Þóæúáõåõ Úóáóì ÇáÑøóÇÌöÍö ÅáóÎú) ÐóßóÑó Ýöí ÇáúãõÕóÝøóì Ýöíåö
Þóæúáóíúäö. æóÝöí ÇáúÝóÊúÍö: áóæú áóãú íóßõäú ãöäú Ãóåúáö ÇáúãõÌóÇÒóÇÉö
ÈöÃóäú ßóÇäó ÕóÈöíøðÇ ÒóæøóÌó ÃóãóÊöåö æóÕöíøóåõ ãóËóáðÇ ÞóÇáõæÇ íóÌöÈõ
Ãóäú áóÇ íóÓúÞõØó Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÍõÑøóÉö
ÇáÕøóÛöíÑóÉö ÅÐóÇ ÇÑúÊóÏøóÊú íóÓúÞõØõ ãóåúÑõåóÇ áöÃóäøó ÇáÕøóÛöíÑóÉó
ãöäú Ãóåúáö ÇáúãõÌóÇÒóÇÉö Úóáóì ÇáÑøöÏøóÉö¡ ÈöÎöáóÇÝö ÛóíúÑöåóÇ ãöäú
ÇáúÃóÝúÚóÇáö áöÃóäøóåóÇ áóãú ÊõÍúÙóÑú ÚóáóíúåóÇ æóÇáÑøöÏøóÉõ ãóÍúÙõæÑóÉñ
ÚóáóíúåóÇ ÇåÜ ÝóÊóÑóÌøóÍó ÚóÏóãõ ÇáÓøõÞõæØö ÈóÍúÑñ ÞóÇáó ÇáÑøóÍúãóÊöíøõ:
áóßöäøó ÇáÕøóÈöíøó ãöäú Ãóåúáö ÇáúãõÌóÇÒóÇÉö Ýöí ÍõÞõæÞö ÇáúÚöÈóÇÏö
ÃóáóÇ ÊóÑóì Ãóäøóåõ íóÌöÈõ Úóáóíúåö ÇáÏøöíóÉõ ÅÐóÇ ÞóÊóáó æóÇáÖøóãóÇäõ
ÅÐóÇ ÃóÊúáóÝó¡ æóÇáúãóÌúäõæäõ ãöËúáõåõ æóáöÐóÇ ÊóÑóßó ÇáÊøóÞúíöíÏó
ÈöÇáúãõßóáøóÝö Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÇáúæöÞóÇíóÉö æóÇáÏøõÑóÑö
æóÇáúãõáúÊóÞóì æóÇáúßóäúÒö æóÇáÏøóáöíáõ íõÚóÖøöÏõåõ æóÝöíåöãú
ÇáúÃõÓúæóÉõ ÇáúÍóÓóäóÉõ.
(Þóæúáõåõ ÓóÞóØó ÇáúãóåúÑõ) åóÐóÇ ÚöäúÏóåõ ÎöáóÇÝðÇ áóåõãóÇ áöÃóäøóåõ
ãóäóÚó ÇáúãõÈúÏóáó ÞóÈúáó ÇáÊøóÓúáöíãö ÝóíõÌóÇÒóì ÈöãóäúÚö ÇáúÈóÏóáö¡
æóÅöäú ßóÇäó ãóÞúÈõæÖðÇ áóÒöãóåõ ÑóÏøõ ÌóãöíÚöåö Úóáóì ÇáÒøóæúÌö ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ ßóÍõÑøóÉò ÇÑúÊóÏøóÊú) áöÃóäøó ÇáúÝõÑúÞóÉó ÌóÇÁóÊú ãöäú
ÞöÈóáöåóÇ ÞóÈúáó ÊóÞóÑøõÑö ÇáúãóåúÑö ÝóíóÓúÞõØõ ÑóÍúãóÊöíøñ.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÕóÛöíÑóÉð) áöÍóÙúÑö ÇáÑøöÏøóÉö ÚóáóíúåóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ÛóíúÑöåóÇ ãöäú ÇáúÃóÝúÚóÇáö ßóãóÇ ãóÑøó.
(Þóæúáõåõ áóÇ áóæú ÝóÚóáóÊú Ðóáößó ÇáúÞóÊúáó ÇãúÑóÃóÉñ) Ãóíú ÇáúÞóÊúáó
ÇáúãóÐúßõæÑó æóåõæó ãóÇ íóßõæäõ ÞóÈúáó ÇáúæóØúÁö. ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö:
áöÃóäøó ÌöäóÇíóÉó ÇáúÍõÑøö Úóáóì äóÝúÓöåö åóÏóÑñ Ýöí ÃóÍúßóÇãö
ÇáÏøõäúíóÇ¡ æóÈöÊóÓúáöíãö ÃóäøóåóÇ áóíúÓóÊú åóÏóÑðÇ ÝóÞóÊúáõåóÇ
äóÝúÓóåóÇ ÊóÝúæöíÊñ ÈóÚúÏó ÇáúãóæúÊö¡ æóÈöÇáúãóæúÊö ÕóÇÑó áöáúæóÑóËóÉö
ÝóáóÇ íóÓúÞõØõ æóÅöÐóÇ áóãú íóÓúÞõØú ãóÚó Ãóäøó ÇáúÍóÞøó áóåóÇ ÃóæøóáðÇ
ÝóÚóÏóãõ ÇáÓøõÞõæØö ÈöÞóÊúáö ÇáúæóÇÑöËö Ãóæúáóì. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÃóãóÉð) áöÃóäøó ÇáúãóåúÑó áöãóæúáóÇåóÇ æóáóãú íõæÌóÏú
ãöäúåõ ãóäúÚõ ÇáúãõÈúÏóáö ÈóÍúÑñ. ÞóÇáó Í: ÍóÇÕöáõ ãóÇ íõÝúåóãõ ãöäú
ßóáóÇãöåöãú Ãóäøó ÇáúÚöáøóÉó Ýöí ÓõÞõæØö ÇáúãóåúÑö ÃóãúÑóÇäö: ÇáúÃóæøóáõ
Ãóäú íóßõæäó ÕóÇÏöÑðÇ ãöãøóäú áóåõ ÇáúãóåúÑõ. ÇáËøóÇäöí Ãóäú íóÊóÑóÊøóÈó
Úóáóíúåö Íõßúãñ Ïõäúíóæöíøñ ßóÇáúãóÐúßõæÑö Ýöí ÕóÏúÑö ÇáúãóÊúäö¡ ÝóÝöí
ÇáúÃóãóÉö ÛóíúÑö ÇáúãóÃúÐõæäóÉö æóÛóíúÑö ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö ÅÐóÇ ÞóÊóáóÊú
äóÝúÓóåóÇ ÝõÞöÏó ÇáúÃóãúÑóÇäö æóÝöí ÇáúÍõÑøóÉö ÅÐóÇ ÞóÊóáóÊú äóÝúÓóåóÇ
æóÇáúãóæúáóì ÇáúÛóíúÑö ÇáúãõßóáøóÝö ÅÐóÇ ÞóÊóáó ÃóãóÊóåõ ÝõÞöÏó
ÇáËøóÇäöí¡ æóÝöí ÇáúÃóÌúäóÈöíøö Ãóæú ÇáúæóÇÑöËö ÅÐóÇ ÞóÊóáó ÍõÑøóÉð Ãóæú
ÃóãóÉð ÝõÞöÏó ÇáúÃóæøóáõ. ÇåÜ. Ãóíú áöÃóäøó ÇáúæóÇÑöËó ÈöÇáúÞóÊúáö áóãú
íóÈúÞó æóÇÑöËðÇ ãõÓúÊóÍöÞøðÇ áöáúãóåúÑö áöÍöÑúãóÇäöåö Èöåö ÝóÕóÇÑó
ßóÇáúÃóÌúäóÈöíøö ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ Ãóæú ÇÑúÊóÏøóÊú ÇáúÃóãóÉõ) ãõÞóÇÈöáõ Þóæúáöåö ßóÍõÑøóÉò
ÇÑúÊóÏøóÊú (Þóæúáõåõ ßóãóÇ ÑóÌøóÍóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö) ÑóÇÌöÚñ
áöáúÃóÎöíÑóÊóíúäö¡ æóÓóÈóÞóåõ Åáóì Ðóáößó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÞöíóÇÓðÇ Úóáóì
ÊóÕúÍöíÍö ÚóÏóãö ÇáÓøõÞõæØö Ýöí ÞóÊúáö ÇáúÃóãóÉö äóÝúÓóåóÇ¡ ÝóÅöäøó
ÇáÒøóíúáóÚöíøó ÌóÚóáó ÇáÑøöæóÇíóÊóíúäö Ýöí Çáúßõáøö¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó
ÇáÕøóÍöíÍõ ãöäúåõãóÇ Ýöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÞóÊúáö ÚóÏóãó ÇáÓøõÞõæØö
Ýóáúíóßõäú ßóÐóáößó åõäóÇ æóåõæó ÇáÙøóÇåöÑõ áöÃóäøó ÇáúãõÓúÊóÍöÞøó
æóåõæó Çáúãóæúáóì áóãú íóÝúÚóáú ÔóíúÆðÇ. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ Ãóæú ÝóÚóáóåõ) ÇáÖøóãöíÑõ ÇáúãõÓúÊóÊöÑõ áöáúãóæúáóì
ÇáúãõßóáøóÝö æóÇáúÈóÇÑöÒõ áöáúÞóÊúáö Í.
(Þóæúáõåõ áöÊóÞóÑøõÑöåö) Ãóíú ÇáúãóåúÑö Èöåö Ãóíú ÈöÇáúæóØúÁö Í.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÝóÚóáóåõ ÈöÚóÈúÏöåö) ÕõæÑóÊõåõ ÒóæøóÌó ÚóÈúÏóåõ Ëõãøó
ÞóÊóáóåõ æóÖóãöäó ÞöíãóÊóåõ íõæóÝøöí ãöäúåóÇ ãóåúÑó ÇáúãóÑúÃóÉö¡
æóãöËúáõåõ ãóÇ ÅÐóÇ
(3/174)
Ãóæú ãõßóÇÊóÈóÊöåö Ãóæú ãóÃúÐõæäóÊöåö
ÇáúãóÏúíõæäóÉö áóãú íóÓúÞõØú ÇÊøöÝóÇÞðÇ.
(æóÇáúÅöÐúäõ Ýöí ÇáúÚóÒúáö) æóåõæó ÇáúÅöäúÒóÇáõ ÎóÇÑöÌó ÇáúÝóÑúÌö
(áöãóæúáóì ÇáúÃóãóÉö áóÇ áóåóÇ) áöÃóäøó ÇáúæóáóÏó ÍóÞøõåõ¡ æóåõæó
íõÝöíÏõ ÇáÊøóÞúíöíÏó ÈöÇáúÈóÇáöÛóÉö æóßóÐóÇ ÇáúÍõÑøóÉõ äóåúÑñ.
(æóíõÚúÒóáõ Úóäú ÇáúÍõÑøóÉö) æóßóÐóÇ ÇáúãõßóÇÊóÈóÉõ äóåúÑñ ÈóÍúËðÇ
(ÈöÅöÐúäöåóÇ) áóßöäú Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö Ãóäøóåõ íõÈóÇÍõ Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ
áöÝóÓóÇÏöåö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÈóÇÚóåõ ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö: æóÓóíóÃúÊöí Ãóäøóåõ áóæú ÃóÚúÊóÞó
ÇáúãóÏúíõæäó ßóÇäó Úóáóíúåö ÞöíãóÊõåõ¡ ÝóÇáúÞóÊúáõ Ãóæúáóì Í.
(Þóæúáõåõ Ãóæú ãõßóÇÊóÈóÊóåõ) áöãóÇ ÚõÑöÝó Ãóäøó ãóåúÑó ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö
áóåóÇ áóÇ áöáúãóæúáóì ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ Ãóæú ãóÃúÐõæäóÊóåõ ÇáúãóÏúíõæäóÉó) ÈóÍúËñ áöÕóÇÍöÈö ÇáäøóåúÑö
ÍóíúËõ ÞóÇáó æóÃóÞõæáõ: íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÞóíøóÏó ÇáúÎöáóÇÝõ: Ãóíú
ÇáúÎöáóÇÝõ ÇáúãóÇÑøõ Èóíúäó ÇáúÅöãóÇãö æóÕóÇÍöÈóíúåö ÈöãóÇ ÅÐóÇ áóãú
Êóßõäú ãóÃúÐõæäóÉð áóÍöÞóåóÇ Èöåö Ïóíúäñ¡ ÝóÅöäú ßóÇäóÊú áóÇ íóÓúÞõØõ
ÇÊøöÝóÇÞðÇ áöãóÇ ãóÑøó ãöäú Ãóäøó ÇáúãóåúÑó Ýöí åóÐöåö ÇáúÍóÇáóÉö áóåóÇ
ÊõæóÝøöí ãöäúåõ ÏõíõæäóåóÇ ÛóÇíóÉõ ÇáúÃóãúÑö Ãóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú íóÝö
ÈöÏóíúäöåóÇ ßóÇäó Úóáóì Çáúãóæúáóì ÞöíãóÊõåóÇ áöáúÛõÑóãóÇÁö ÝóÊõÖóãøõ
Åáóì ÇáúãóåúÑö æóíõÞúÓóãõ Èóíúäóåõãú ÇåÜ.
[ÊóäúÈöíåñ] ÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ÇáúãóÑúÃóÉó ÅÐóÇ ãóÇÊóÊú ÝóáóÇ íóÎúáõæ
ÅãøóÇ Ãóäú Êóßõæäó ÍõÑøóÉð Ãóæú ãõßóÇÊóÈóÉð Ãóæú ÃóãóÉð æóßõáøñ ãöäú
ÇáËøóáóÇËö ÅãøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÍóÊúÝó ÃóäúÝöåóÇ Ãóæú ÈöÞóÊúáöåóÇ
äóÝúÓóåóÇ Ãóæú ÈöÞóÊúáö ÛóíúÑöåóÇ æóßõáøñ ãöäú ÇáÊøöÓúÚóÉö ÅãøóÇ ÞóÈúáó
ÇáÏøõÎõæáö Ãóæú ÈóÚúÏóåõ Ýóåöíó ËóãóÇäöíóÉó ÚóÔúÑó¡ æóáóÇ íóÓúÞõØõ
ãóåúÑõåóÇ Úóáóì ÇáÕøóÍöíÍö ÅáøóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÃóãóÉð æóÞóÊóáóåóÇ
ÓóíøöÏõåóÇ ÞóÈúáó ÇáÏøõÎõæáö ÈóÍúÑñ. ÞõáúÊ: æóíõÒóÇÏõ Ýöí ÇáÊøóÞúÓöíãö
ÇáúãóÃúÐõæäóÉõ ÇáúãóÏúíõæäóÉõ ÝóÊóÈúáõÛõ ÇáÕøõæóÑõ ÃóÑúÈóÚóÉð
æóÚöÔúÑöíäó.
[ãóØúáóÈñ Ýöí Íõßúãö ÇáúÚóÒúáö]
(Þóæúáõåõ æóÇáúÅöÐúäõ Ýöí ÇáúÚóÒúáö) Ãóíú ÚóÒúáö ÒóæúÌö ÇáúÃóãóÉö.
(Þóæúáõåõ æóåõæó ÇáúÅöäúÒóÇáõ ÎóÇÑöÌó ÇáúÝóÑúÌö) Ãóíú ÈóÚúÏó ÇáäøóÒúÚö
ãöäúåõ áóÇ ãõØúáóÞðÇ ÝóÞóÏú ÞóÇáó Ýöí ÇáúãöÕúÈóÇÍö: ÝóÇÆöÏóÉñ
ÇáúãõÌóÇãöÚõ Åäú Ãóãúäóì Ýöí ÇáúÝóÑúÌö ÇáøóÐöí ÇÈúÊóÏóÃó ÇáúÌöãóÇÚó
Ýöíåö Þöíáó ÃóãúäóÇå æóÃóáúÞóì ãóÇÁóåõ¡ æóÅöäú áóãú íõäúÒöáú ÝóÅöäú
ßóÇäó áöÅöÚúíóÇÁò æóÝõÊõæÑò Þöíáó ÃóßúÓóáó æóÃóÞúÍóØó æóÝóåøóÑóº æóÅöäú
äóÒóÚó æóÃóãúäóì ÎóÇÑöÌó ÇáúÝóÑúÌö Þöíáó ÚóÒóáó æóÅöäú ÃóæúáóÌó Ýöí
ÝóÑúÌò ÂÎóÑó ÝóÃóãúäóì Ýöíåö Þöíáó ÝóåøóÑó ÝóåúÑðÇ ãöäú ÈóÇÈö ãóäóÚó
æóäõåöíó Úóäú Ðóáößó. æóÅöäú Ãóãúäóì ÞóÈúáó Ãóäú íõÌóÇãöÚó Ýóåõæó
ÇáÒøõãøóáöÞõ ÈöÖóãøö ÇáÒøóÇíö æóÝóÊúÍö Çáúãöíãö ÇáúãõÔóÏøóÏóÉö æóßóÓúÑö
ÇááøóÇãö (Þóæúáõåõ áöãóæúáóì ÇáúÃóãóÉö) æóáóæú ãõÏóÈøóÑóÉð Ãóæú Ãõãøó
æóáóÏò¡ æóåóÐóÇ åõæó ÙóÇåöÑõ ÇáÑøöæóÇíóÉö Úóäú ÇáËøóáóÇËóÉö áöÃóäøó
ÍóÞøóåóÇ Ýöí ÇáúæóØúÁö ÞóÏú ÊóÃóÏøóì ÈöÇáúÌöãóÇÚö. æóÃóãøóÇ ÓóÝúÍõ
ÇáúãóÇÁö ÝóÝóÇÆöÏóÊõåõ ÇáúæóáóÏõ æóÇáúÍóÞøõ Ýöíåö áöáúãóæúáóì
ÝóÇÚúÊõÈöÑó ÅÐúäõåõ Ýöí ÅÓúÞóÇØöåö ÝóÅöÐóÇ ÃóÐöäó ÝóáóÇ ßóÑóÇåóÉó Ýöí
ÇáúÚóÒúáö ÚöäúÏó ÚóÇãøóÉö ÇáúÚõáóãóÇÁö æóåõæó ÇáÕøóÍöíÍõº æóÈöÐóáößó
ÊóÖóÇÝóÑóÊú ÇáúÃóÎúÈóÇÑõ.
æóÝöí ÇáúÝóÊúÍö: æóÝöí ÈóÚúÖö ÃóÌúæöÈóÉö ÇáúãóÔóÇíöÎö ÇáúßóÑóÇåóÉõ¡
æóÝöí ÈóÚúÖò ÚóÏóãóåóÇ äóåúÑñ¡ æóÚóäúåõãóÇ Ãóäøó ÇáúÅöÐúäó áóåóÇ. æóÝöí
ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö Ãóäøó áöáÓøóíøöÏö ÇáúÚóÒúáó Úóäú ÃóãóÊöåö ÈöáóÇ
ÎöáóÇÝò æóßóÐóÇ áöÒóæúÌö ÇáúÍõÑøóÉö ÈöÅöÐúäöåóÇ æóåóáú áöáúÃóÈö Ãóæú
ÇáúÌóÏøö ÇáúÅöÐúäõ Ýöí ÃóãóÉö ÇáÕøóÛöíÑö¿ Ýöí ÍóÇÔöíóÉö ÃóÈöí ÇáÓøõÚõæÏö
Úóäú ÔóÑúÍö ÇáúÍóãóæöíøö äóÚóãú ÞóÇáó Ø: æóÝöíåö Ãóäøóåõ áóÇ ãóÕúáóÍóÉó
áöáÕøóÈöíøö Ýöíåö áöÃóäøóåõ áóæú ÌóÇÁó æóáóÏñ íóßõæäõ ÑóÞöíÞðÇ áóåõ
ÅáøóÇ Ãóäú íõÞóÇáó Ãóäøóåõ ãõÊóæóåøöãñ. ÇåÜ. æóÝöíåö Ãóäøóåõ áóæú áóãú
íõÚúÊóÈóÑú ÇáÊøóæóåøõãõ åõäóÇ áöãóÇ ÊóæóÞøóÝó Úóáóì ÅÐúäö Çáúãóæúáóì
ÊóÃóãøóáú.
(Þóæúáõåõ æóåõæó) Ãóíú ÇáÊøóÚúáöíáõ ÇáúãóÐúßõæÑõ íõÝöíÏõ ÇáÊøóÞúíöíÏó:
Ãóíú ÊóÞúíöíÏó ÇÍúÊöíóÇÌöåö Åáóì ÇáúÅöÐúäö ÈöÇáúÈóÇáöÛóÉö æóßóÐóÇ
ÇáúÍõÑøóÉõ ÈöÊóÞúíöíÏö ÇÍúÊöíóÇÌöåö ÈöÇáúÈóÇáöÛóÉö¡ ÅÐú ÛóíúÑõ
ÇáúÈóÇáöÛóÉö áóÇ æóáóÏó áóåóÇ ÞóÇáó ÇáÑøóÍúãóÊöíøõ: æóßóÇáúÈóÇáöÛóÉö
ÇáúãõÑóÇåöÞóÉõ ÅÐú íõãúßöäõ ÈõáõæÛõåóÇ æóÍóÈóáõåóÇ ÇåÜ æóãõÝóÇÏõ
ÇáÊøóÚúáöíáö ÃóíúÖðÇ Ãóäøó ÒóæúÌó ÇáúÃõãøö áóæú ÔóÑóØó ÍõÑøöíøóÉó
ÇáúÃóæúáóÇÏö áóÇ íóÊóæóÞøóÝõ ÇáúÚóÒúáõ Úóáóì ÅÐúäö Çáúãóæúáóì ßóãóÇ
ÈóÍóËóåõ ÇáÓøóíøöÏõ ÃóÈõæ ÇáÓøõÚõæÏö.
(Þóæúáõåõ äóåúÑñ ÈóÍúËðÇ) ÃóÕúáõåõ áöÕóÇÍöÈö ÇáúÈóÍúÑö ÍóíúËõ ÞóÇáó
æóÃóãøóÇ ÇáúãõßóÇÊóÈóÉõ ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóßõæäó ÇáúÅöÐúäõ ÅáóíúåóÇ
áöÃóäøó ÇáúæóáóÏó áóãú íóßõäú áöáúãóæúáóì æóáóãú ÃóÑóåõ ÕóÑöíÍðÇ. ÇåÜ.
æóÝöíåö Ãóäøó áöáúãóæúáóì ÍóÞøðÇ ÃóíúÖðÇ ÈöÇÍúÊöãóÇáö ÚóÌúÒöåóÇ
æóÑóÏøöåóÇ Åáóì ÇáÑøöÞøö ÝóíóäúÈóÛöí ÊóæóÞøõÝõåõ Úóáóì ÅÐúäö Çáúãóæúáóì
ÃóíúÖðÇ ÑöÚóÇíóÉð áöáúÍóÞøóíúäö ÑóÍúãóÊöíøñ (Þóæúáõåõ áóßöäú Ýöí
ÇáúÎóÇäöíøóÉö) ÚöÈóÇÑóÊõåóÇ
(3/175)
ÞóÇáó ÇáúßóãóÇáõ: ÝóáúíõÚúÊóÈóÑú ÚõÐúÑðÇ
ãõÓúÞöØðÇ áöÅöÐúäöåóÇ¡ æóÞóÇáõæÇ íõÈóÇÍõ ÅÓúÞóÇØõ ÇáúæóáóÏö ÞóÈúáó
ÃóÑúÈóÚóÉö ÃóÔúåõÑò æóáóæú ÈöáóÇ ÅÐúäö ÇáÒøóæúÌö (æóÚóäú ÃóãóÊöåö
ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåóÇ) ÈöáóÇ ßóÑóÇåóÉò¡ ÝóÅöäú ÙóåóÑó ÈöåóÇ ÍóÈóáñ Íóáøó
äóÝúíõåõ Åäú áóãú íóÚõÏú ÞóÈúáó Èóæúáò
(æóÎõíøöÑóÊú ÃóãóÉñ) .
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Úóáóì ãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: ÐóßóÑó Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö Ãóäøóåõ áóÇ íõÈóÇÍõ
ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåóÇ æóÞóÇáõæÇ Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ íõÈóÇÍõ áöÓõæÁö ÇáÒøóãóÇäö.
ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ ÞóÇáó ÇáúßóãóÇáõ) ÚöÈóÇÑóÊõåõ: æóÝöí ÇáúÝóÊóÇæóì Åäú ÎóÇÝó
ãöäú ÇáúæóáóÏö ÇáÓøõæÁó Ýöí ÇáúÍõÑøóÉö íóÓóÚõåõ ÇáúÚóÒúáõ ÈöÛóíúÑö
ÑöÖóÇåóÇ áöÝóÓóÇÏö ÇáÒøóãóÇäö¡ ÝóáúíõÚúÊóÈóÑú ãöËúáõåõ ãöäú ÇáúÃóÚúÐóÇÑö
ãõÓúÞöØðÇ áöÅöÐúäöåóÇ. ÇåÜ. ÝóÞóÏú Úõáöãó ãöãøóÇ Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö Ãóäøó
ãóäúÞõæáó ÇáúãóÐúåóÈö ÚóÏóãõ ÇáúÅöÈóÇÍóÉö æóÃóäøó åóÐóÇ ÊóÞúíöíÏñ ãöäú
ãóÔóÇíöÎö ÇáúãóÐúåóÈö áöÊóÛóíøõÑö ÈóÚúÖö ÇáúÃóÍúßóÇãö ÈöÊóÛóíøõÑö
ÇáÒøóãóÇäö¡ æóÃóÞóÑøóåõ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö æóÈöåö ÌóÒóãó ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøõ
ÃóíúÖðÇ ÍóíúËõ ÞóÇáó: æóåóÐóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÎóÝú Úóáóì ÇáúæóáóÏö ÇáÓøõæÁó
áöÝóÓóÇÏö ÇáÒøóãóÇäö æóÅöáøóÇ ÝóíóÌõæÒõ ÈöáóÇ ÅÐúäöåóÇ. ÇåÜ. áóßöäú
Þóæúáõ ÇáúÝóÊúÍö ÝóáúíõÚúÊóÈóÑú ãöËúáõåõ ÅáóÎú íóÍúÊóãöáõ Ãóäú íõÑöíÏó
ÈöÇáúãöËúáö Ðóáößó ÇáúÚõÐúÑó¡ ßóÞóæúáöåöãú: ãöËúáõß áóÇ íóÈúÎóáõ.
æóíóÍúÊóãöáõ Ãóäøóåõ ÃóÑóÇÏó ÅáúÍóÇÞó ãöËúáö åóÐóÇ ÇáúÚõÐúÑö Èöåö ßóÃóäú
íóßõæäó Ýöí ÓóÝóÑò ÈóÚöíÏò¡ Ãóæú Ýöí ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö ÝóÎóÇÝó Úóáóì
ÇáúæóáóÏö¡ Ãóæú ßóÇäóÊú ÇáÒøóæúÌóÉõ ÓóíøöÆóÉó ÇáúÎõáõÞö æóíõÑöíÏõ
ÝöÑóÇÞóåóÇ ÝóÎóÇÝó Ãóäú ÊóÍúÈóáó¡ æóßóÐóÇ ãóÇ íóÃúÊöí Ýöí ÅÓúÞóÇØö
ÇáúÍóãúáö Úóäú ÇÈúäö æóåúÈóÇäó ÝóÇÝúåóãú.
ãóØúáóÈñ Ýöí Íõßúãö ÅÓúÞóÇØö ÇáúÍóãúáö
(Þóæúáõåõ æóÞóÇáõæÇ ÅáóÎú) ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö: ÈóÞöíó åóáú íõÈóÇÍõ
ÇáúÅöÓúÞóÇØõ ÈóÚúÏó ÇáúÍóãúáö¿ äóÚóãú íõÈóÇÍõ ãóÇ áóãú íóÊóÎóáøóÞú
ãöäúåõ ÔóíúÁñ æóáóäú íóßõæäó Ðóáößó ÅáøóÇ ÈóÚúÏó ãöÇÆóÉò æóÚöÔúÑöíäó
íóæúãðÇ¡ æóåóÐóÇ íóÞúÊóÖöí Ãóäøóåõãú ÃóÑóÇÏõæÇ ÈöÇáÊøóÎúáöíÞö äóÝúÎó
ÇáÑøõæÍö æóÅöáøóÇ Ýóåõæó ÛóáóØñ áöÃóäøó ÇáÊøóÎúáöíÞó íóÊóÍóÞøóÞõ
ÈöÇáúãõÔóÇåóÏóÉö ÞóÈúáó åóÐöåö ÇáúãõÏøóÉö ßóÐóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö¡
æóÅöØúáóÇÞõåõãú íõÝöíÏõ ÚóÏóãó ÊóæóÞøõÝö ÌóæóÇÒö ÅÓúÞóÇØöåóÇ ÞóÈúáó
ÇáúãõÏøóÉö ÇáúãóÐúßõæÑóÉö Úóáóì ÅÐúäö ÇáÒøóæúÌö. æóÝöí ßóÑóÇåóÉö
ÇáúÎóÇäöíøóÉö: æóáóÇ ÃóÞõæáõ ÈöÇáúÍöáøö ÅÐú ÇáúãõÍúÑöãõ áóæú ßóÓóÑó
ÈóíúÖó ÇáÕøóíúÏö Öóãöäóåõ áöÃóäøóåõ ÃóÕúáõ ÇáÕøóíúÏö ÝóáóãøóÇ ßóÇäó
íõÄóÇÎóÐõ ÈöÇáúÌóÒóÇÁö ÝóáóÇ ÃóÞóáøó ãöäú Ãóäú íóáúÍóÞóåóÇ ÅËúãñ åõäóÇ
ÅÐóÇ ÓóÞóØó ÈöÛóíúÑö ÚõÐúÑöåóÇ ÇåÜ ÞóÇáó ÇÈúäõ æóåúÈóÇäó: æóãöäú
ÇáúÃóÚúÐóÇÑö Ãóäú íóäúÞóØöÚó áóÈóäõåóÇ ÈóÚúÏó ÙõåõæÑö ÇáúÍóãúáö æóáóíúÓó
áöÃóÈöí ÇáÕøóÈöíøö ãóÇ íóÓúÊóÃúÌöÑõ Èöåö ÇáÙøöÆúÑó æóíóÎóÇÝõ åóáóÇßóåõ.
æóäõÞöáó Úóäú ÇáÐøóÎöíÑóÉö áóæú ÃóÑóÇÏóÊú ÇáúÅöáúÞóÇÁó ÞóÈúáó ãõÖöíøö
Òóãóäò íõäúÝóÎõ Ýöíåö ÇáÑøõæÍõ åóáú íõÈóÇÍõ áóåóÇ Ðóáößó Ãóãú áóÇ¿
ÇÎúÊóáóÝõæÇ Ýöíåö¡ æóßóÇäó ÇáúÝóÞöíåõ Úóáöíøõ Èúäõ ãõæÓóì íóÞõæáõ:
Åäøóåõ íõßúÑóåõ¡ ÝóÅöäøó ÇáúãóÇÁó ÈóÚúÏóãóÇ æóÞóÚó Ýöí ÇáÑøóÍöãö ãóÂáõåõ
ÇáúÍóíóÇÉõ Ýóíóßõæäõ áóåõ Íõßúãõ ÇáúÍóíóÇÉö ßóãóÇ Ýöí ÈóíúÖóÉö ÕóíúÏö
ÇáúÍóÑóãö¡ æóäóÍúæõåõ Ýöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö ÞóÇáó ÇÈúäõ æóåúÈóÇäó:
ÝóÅöÈóÇÍóÉõ ÇáúÅöÓúÞóÇØö ãóÍúãõæáóÉñ Úóáóì ÍóÇáóÉö ÇáúÚõÐúÑö¡ Ãóæú
ÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÃúËóãõ ÅËúãó ÇáúÞóÊúáö ÇåÜ. æóÈöãóÇ Ýöí ÇáÐøóÎöíÑóÉö
ÊóÈóíøóäó Ãóäøóåõãú ãóÇ ÃóÑóÇÏõæÇ ÈöÇáÊøóÍúÞöíÞö ÅáøóÇ äóÝúÎõ ÇáÑøõæÍö¡
æóÃóäøó ÞóÇÖöíó ÎóÇäú ãóÓúÈõæÞñ ÈöãóÇ ãóÑøó ãöäú ÇáÊøóÝóÞøõåö¡
æóÇóááøóåõ ÊóÚóÇáóì ÇáúãõæóÝøöÞõ ÇåÜ ßóáóÇãõ ÇáäøóåúÑö Í.
[ÊóäúÈöíåñ] ÃõÎöÐó Ýöí ÇáäøóåúÑö ãöäú åóÐóÇ æóãöãøóÇ ÞóÏøóãóåõ
ÇáÔøóÇÑöÍõ Úóäú ÇáúÎóÇäöíøóÉö æóÇáúßóãóÇáö Ãóäøóåõ íóÌõæÒõ áóåóÇ ÓóÏøõ
Ýóãö ÑóÍöãöåóÇ ßóãóÇ ÊóÝúÚóáõåõ ÇáäøöÓóÇÁõ ãõÎóÇáöÝðÇ áöãóÇ ÈóÍóËóåõ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö ãöäú Ãóäøóåõ íóäúÈóÛöí Ãóäú íóßõæäó ÍóÑóÇãðÇ ÈöÛóíúÑö ÅÐúäö
ÇáÒøóæúÌö ÞöíóÇÓðÇ Úóáóì ÚóÒúáöåö ÈöÛóíúÑö ÅÐúäöåóÇ.
ÞõáúÊ: áóßöäú Ýöí ÇáúÈóÒøóÇÒöíøóÉö Ãóäøó áóåõ ãóäúÚó ÇãúÑóÃóÊöåö Úóäú
ÇáúÚóÒúáö. ÇåÜ. äóÚóãú ÇáäøóÙóÑõ Åáóì ÝóÓóÇÏö ÇáÒøóãóÇäö íõÝöíÏõ
ÇáúÌóæóÇÒó ãöäú ÇáúÌóÇäöÈóíúäö. ÝóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ãóÈúäöíøñ Úóáóì ãóÇ
åõæó ÃóÕúáõ ÇáúãóÐúåóÈö¡ æóãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö Úóáóì ãóÇ ÞóÇáóåõ
ÇáúãóÔóÇíöÎõ æóÇóááøóåõ ÇáúãõæóÝøöÞõ.
(Þóæúáõåõ Åäú áóãú íóÚõÏú ÞóÈúáó Èóæúáò) ÈöÃóäú áóãú íóÚõÏú ÃóÕúáðÇ Ãóæú
ÚóÇÏó ÈóÚúÏó Èóæúáò äóåúÑñ Ãóíú æóÚóÒóáó Ýöí ÇáúÚóæúÏö ÃóíúÖðÇ ßóãóÇ
äóÞóáóåõ ÃóÈõæ ÇáÓøõÚõæÏö Úóäú ÇáúÍóÇäõæÊöíøö. æóäóÞóáó ÃóíúÖðÇ Úóäú
ÎóØøö ÇáÒøóíúáóÚöíøö Ãóäøóåõ íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÒóÇÏó ÈóÚúÏó ÛóÓúáö
ÇáÐøóßóÑö: Ãóíú áöäóÝúíö ÇÍúÊöãóÇáö Ãóäú íóßõæäó Úóáóì ÑóÃúÓö ÇáÐøóßóÑö
ÈóÞöíøóÉñ ãöäúåõ ÈóÚúÏó ÇáúÈóæúáö ÝóÊóÒõæáó ÈöÇáúÛõÓúáö¡ æóÈöåö ÙóåóÑó
Ãóäøó ãóÇ ÐóßóÑõæåõ Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÛõÓúáö Ãóäøó Çáäøóæúãó æóÇáúãóÔúíó
ãöËúáõ ÇáúÈóæúáö Ýöí ÍõÕõæáö ÇáúÅöäúÞóÇÁö áóÇ íóÊóÃóÊøóì åõäóÇ
ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ æóÎõíøöÑóÊú ÃóãóÉñ) åóÐóÇ íõÓóãøóì ÎöíóÇÑó ÇáúÚöÊúÞö: ÞóÇáó
Ýöí ÇáäøóåúÑö: æóáóæú ÇÎúÊóÇÑóÊú äóÝúÓóåóÇ ÈöáóÇ Úöáúãö
(3/176)
æóáóæú Ãõãøó æóáóÏò (æóãõßóÇÊóÈóÉñ)
æóáóæú ÍõßúãðÇ ßóãõÚúÊóÞóÉö ÈóÚúÖò (ÚóÊóÞóÊú ÊóÍúÊó ÍõÑøò Ãóæú ÚóÈúÏò
æóáóæú ßóÇäó ÇáäøößóÇÍõ ÈöÑöÖóÇåóÇ) ÏóÝúÚðÇ áöÒöíóÇÏóÉö Çáúãöáúßö
ÚóáóíúåóÇ ÈöØóáúÞóÉò ËóÇáöËóÉò¡ ÝóÅöäú ÇÎúÊóÇÑóÊú äóÝúÓóåóÇ ÝóáóÇ ãóåúÑó
áóåóÇ Ãóæú ÒóæúÌóåóÇ ÝóÇáúãóåúÑõ áöÓóíøöÏöåóÇ¡ æóáóæú ÕóÛöíÑóÉð
ÊõÄóÎøóÑõ áöÈõáõæÛöåóÇ¡ æóáóíúÓó áóåóÇ ÎöíóÇÑõ ÈõáõæÛò Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö
(Ãóæú) (ßóÇäóÊú) ÇáúÃóãóÉõ (ÚöäúÏó ÇáäøößóÇÍö ÍõÑøóÉð Ëõãøó ÕóÇÑóÊú
ÃóãóÉð) ÈöÃóäú ÇÑúÊóÏøóÇ æóáóÍöÞóÇ ÈöÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö Ëõãøó ÓõÈöíóÇ ãóÚðÇ
ÝóÃõÚúÊöÞóÊú ÎõíøöÑóÊú ÚöäúÏó ÇáËøóÇäöí ÎöáóÇÝðÇ áöáËøóÇáöËö ãóÈúÓõæØñ
(æóÇáúÌóåúáõ ÈöåóÐóÇ ÇáúÎöíóÇÑö) ÎöíóÇÑö ÇáúÚöÊúÞö (ÚõÐúÑñ)
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÇáÒøóæúÌö íóÕöÍøõ¡ æóÞöíáó áóÇ íóÕöÍøõ ÈöÛóíúÈóÊöåö ßóÐóÇ Ýöí ÌóÇãöÚö
ÇáúÝõÕõæáóíúäö (Þóæúáõåõ æóáóæú Ãõãøó æóáóÏò) Ãóíú Ãóæú ãõÏóÈøóÑóÉð¡
æóÔóãöáó ÇáúßóÈöíÑóÉó æóÇáÕøóÛöíÑóÉó ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ æóãõßóÇÊóÈóÉð) ÎóÇáóÝó ÒõÝóÑõ ÝóÞóÇáó áóÇ ÎöíóÇÑó áóåóÇ¡
æóÞóæøóÇåõ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö æóÃóÌóÇÈó Úóäúåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ßóÇäó ÇáäøößóÇÍõ ÈöÑöÖóÇåóÇ) æóßóÐóÇ ÈöÏõæäö ÑöÖóÇåóÇ
ÈöÇáúÃóæúáóì. æóÚöÈóÇÑóÉõ ÇáÒøóíúáóÚöíøö æóÛóíúÑöåö. æóáóÇ ÝóÑúÞó Ýöí
åóÐóÇ Èóíúäó Ãóäú íóßõæäó ÈöÑöÖóÇåóÇ Ãóæú ÈöÛóíúÑöåö. ÇåÜ. æóåóÐóÇ
ÇáÊøóÚúãöíãõ ÙóÇåöÑñ Ýöí ÛóíúÑö ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö áöãóÇ ÞóÏøóãóåõ
ÇáÔøóÇÑöÍõ ÞóÑöíÈðÇ ãöäú Ãóäøó áóåõ ÅÌúÈóÇÑó Þöäøöåö Úóáóì ÇáäøößóÇÍö
áóÇ ãõßóÇÊóÈöåö æóáóÇ ãõßóÇÊóÈóÊöåö. æóÝöí ÇáúãöÚúÑóÇÌö Ãóäøóåõ áóíúÓó
áóåõ ÅÌúÈóÇÑõåõãóÇ ÈöÇáúÅöÌúãóÇÚö¡ æóÈöåö ÊóÃóíøóÏó Þóæúáõåõ Ýöí
ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøóÉö Åäøó äóÝúíó ÑöÖóÇ ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö ãóäúÝöíøñ
ÝóÅöäøóåõ ßóãóÇ áóÇ íóäúÝõÐõ ÊóÒúæöíÌõåóÇ äóÝúÓóåóÇ ÈöÏõæäö ÅÐúäö
ãóæúáóÇåóÇ áöÈóÞóÇÁö ãöáúßöåö áöÑóÞóÈóÊöåóÇ áóÇ íóäúÝõÐõ ÊóÒúæöíÌõåõ
ÅíøóÇåóÇ ÈöÏõæäö ÅÐúäöåóÇ áöãõæÌöÈö ÇáúßöÊóÇÈóÉö¡ æóÊóãóÇãõåõ åõäóÇßó.
(Þóæúáõåõ ÏóÝúÚðÇ áöÒöíóÇÏóÉö Çáúãöáúßö ÚóáóíúåóÇ) ÚöáøóÉñ áöÞóæúáöåö
ÎõíøöÑóÊú¡ æóÐóáößó Ãóäøó ÇáÒøóæúÌó ßóÇäó íóãúáößõ ÚóáóíúåóÇ
ØóáúÞóÊóíúäö ÝóáóãøóÇ ÕóÇÑóÊú ÍõÑøóÉð ÕóÇÑó íóãúáößõ ÚóáóíúåóÇ ØóáúÞóÉð
ËóÇáöËóÉð æóÝöíåö ÖóÑóÑñ áóåóÇ ÝóãóáóßóÊú ÑóÝúÚó ÃóÕúáö ÇáúÚóÞúÏö
áöÏóÝúÚö ÇáÒøöíóÇÏóÉö ÇáúãõÖöÑøóÉö áóåóÇ¡ æóáöåóÐóÇ áóãú íóËúÈõÊú
ÎöíóÇÑõ ÇáúÚöÊúÞö áöáúÚóÈúÏö ÇáÐøóßóÑö áöÃóäøóåõ áóíúÓó Úóáóíúåö ÖóÑóÑñ
æóåõæó ÞóÇÏöÑñ Úóáóì ÇáØøóáóÇÞö.
(Þóæúáõåõ ÝóáóÇ ãóåúÑó áóåóÇ) Ãóíú Åäú áóãú íóÏúÎõáú ÈöåóÇ ÇáÒøóæúÌõ
áöÃóäøó ÇÎúÊöíóÇÑóåóÇ äóÝúÓóåóÇ ÝóÓúÎñ ãöäú ÇáúÃóÕúáö¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÏóÎóáó ÈöåóÇ ÝóÇáúãóåúÑõ áöÓóíøöÏöåóÇ áöÃóäøó ÇáÏøõÎõæáó ÈöÍõßúãö
äößóÇÍò ÕóÍöíÍò ÝóÊóÞóÑøóÑó Èöåö ÇáúãõÓóãøóì ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ Ãóæú ÒóæúÌóåóÇ) ÈöÇáäøöÕúÝö ÚóØúÝñ Úóáóì Þóæúáöåö äóÝúÓóåóÇ.
(Þóæúáõåõ ÝóÇáúãóåúÑõ áöÓóíøöÏöåóÇ) Ãóíú ÓóæóÇÁñ ÏóÎóáó ÇáÒøóæúÌõ ÈöåóÇ
Ãóæú áóãú íóÏúÎõáú áöÃóäøó ÇáúãóåúÑó æóÇÌöÈñ ÈöãõÞóÇÈöáö ãóÇ ãóáóßó
ÇáÒøóæúÌõ ãöäú ÇáúÈõÖúÚö æóÞóÏú ãóáóßóåõ Úóäú Çáúãóæúáóì Ýóíóßõæäõ
ÈóÏóáõåõ áöáúãóæúáóì ÈóÍúÑñ Úóäú ÛóÇíóÉö ÇáúÈóíóÇäö.
ÞõáúÊ: æóÞóæúáõåõ ÓóæóÇÁñ ÏóÎóáó ÈöåóÇ ÇáÒøóæúÌõ Ãóæú áóãú íóÏúÎõáú áóÇ
íõäóÇÝöí ãóÇ ÓóíóÃúÊöí ãóÊúäðÇ ãöäú ÇáÊøóÝúÕöíáö¡ ÈöÃóäøóåõ áóæú æóØöÆó
ÇáÒøóæúÌõ ÞóÈúáó ÇáúÚöÊúÞö ÝóÇáúãóåúÑõ áöáúãóæúáóì Ãóæú ÈóÚúÏóåõ ÝóáóåóÇ
áöÃóäøó ÐóÇßó ÝöíãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáäøößóÇÍõ ÈöÏõæäö ÅÐúäö Çáúãóæúáóì
æóäóÝóÐó ÇáäøößóÇÍõ ÈöÇáúÚöÊúÞö æóÈöåö Êóãúáößõ ãóäóÇÝöÚóåóÇ ÝóÅöÐóÇ
æóØöÆó ÈóÚúÏóåõ ÝóÇáúãóåúÑõ áóåóÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ åõäóÇ ÝóÅöäøó ÇáäøößóÇÍó
ÈöÇáúÅöÐúäö ÝóäóÝóÐó ÇáäøößóÇÍõ Ýöí ÍóÇáö ÞöíóÇãö ÇáÑøöÞøö ßóãóÇ
ÓóíóÃúÊöí ÝóÇÝúåóãú.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÕóÛöíÑóÉð) Ãóíú áóæú ßóÇäóÊú ÇáúãõÚúÊóÞóÉõ ÕóÛöíÑóÉð
æóÞóÏú ÒóæøóÌóåóÇ ãóæúáóÇåóÇ ÞóÈúáó ÇáúÚöÊúÞö ÊóÃóÎøóÑó ÎöíóÇÑõåóÇ Åáóì
ÈõáõæÛöåóÇ. ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö áöÃóäøó ÝóÓúÎó ÇáäøößóÇÍö ãöäú
ÇáÊøóÕóÑøõÝóÇÊö ÇáúãõÊóÑóÏøöÏóÉö Èóíúäó ÇáäøóÝúÚö æóÇáÖøóÑóÑö ÝóáóÇ
Êóãúáößõåõ ÇáÕøóÛöíÑóÉõ æóáóÇ íóãúáößõåõ æóáöíøõåóÇ áöÞöíóÇãöåö
ãóÞóÇãóåóÇ¡ ßóÐóÇ Ýöí ÌóÇãöÚö ÇáúÝõÕõæáóíúäö¡ ÝóÅöÐóÇ ÈóáóÛúÊ ßóÇäó
áóåóÇ ÎöíóÇÑõ ÇáúÚöÊúÞö áóÇ ÎöíóÇÑõ ÇáúÈõáõæÛö Úóáóì ÇáúÃóÕóÍøö ßóÐóÇ
Ýöí ÇáÐøóÎöíÑóÉö ÇåÜ. æóÞöíáó íóËúÈõÊõ áóåóÇ ÎöíóÇÑõ ÇáúÈõáõæÛö ÃóíúÖðÇ¡
æóíóÏúÎõáõ ÊóÍúÊó ÎöíóÇÑö ÇáúÚöÊúÞö. æóÃóãøóÇ áóæú ÒóæøóÌóåóÇ ÈóÚúÏó
ÇáúÚöÊúÞö Ëõãøó ÈóáóÛóÊú ÝóÅöäøó áóåóÇ ÎöíóÇÑó ÇáúÈõáõæÛö áöÃóäøó
æöáóÇíóÉó Çáúãóæúáóì ÚóáóíúåóÇ Ýöí ÇáÕøõæÑóÉö ÇáúÃõæáóì ßóæöáóÇíóÉö
ÇáúÃóÈö Èóáú ÃóÞúæóì¡ æóÝöí åóÐöåö ßóæöáóÇíóÉö ÇáúÃóÎö æóÇáúÚóãøö Èóáú
ÃóÖúÚóÝõ ßóãóÇ ÃóæúÖóÍúäóÇåõ Ýöí ÈóÇÈö Çáúæóáöíøö.
(Þóæúáõåõ ãóÚðÇ) ÞóíúÏñ Ýöí ÇáúÌõãóáö ÇáËøóáóÇËóÉö æóÅöäøóãóÇ ÞóíøóÏó
Èöåö áöÃóäøó ÈöÇÑúÊöÏóÇÏö ÃóÍóÏöåöãóÇ Ãóæú áöÍóÇÞöåö Ãóæú ÓóÈúíöåö
íóäúÝóÓöÎõ ÇáäøößóÇÍõ ÇåÜ Í.
(Þóæúáõåõ ÎõíøöÑóÊú ÚöäúÏó ÇáËøóÇäöí) áöÃóäøóåóÇ ÈöÇáúÚöÊúÞö ãóáóßóÊú
ÃóãúÑó äóÝúÓöåóÇ æóÇÒúÏóÇÏó ãöáúßõ ÇáÒøóæúÌö ÚóáóíúåóÇ Í Úóäú ÇáúÈóÍúÑö.
(Þóæúáõåõ ÎöáóÇÝðÇ áöáËøóÇáöËö) Ãóíú ÍóíúËõ ÞóÇáó áóÇ ÎöíóÇÑó áóåóÇ
áöÃóäøó ÈöÃóÕúáö ÇáúÚóÞúÏö ËóÈóÊó ÚóáóíúåóÇ ãöáúßñ ßóÇãöáñ ÈöÑöÖóÇåóÇ
Ëõãøó ÇäúÊóÞóÕó Çáúãöáúßõ¡ ÝóÅöÐóÇ ÃõÚúÊöÞóÊú ÚóÇÏó Åáóì ÃóÕúáöåö ßóãóÇ
ßóÇäó¡ æóáóÇ íóÎúÝóì ÊóÑúÌöíÍõ Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó áöÏõÎõæáöåö ÊóÍúÊó
ÇáäøóÕøö ßóÐóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö¡ æóãõÑóÇÏõåõ ÈöÇáäøóÕøö «Þóæúáõåõ - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - áöÈóÑöíÑóÉó Íöíäó ÃõÚúÊöÞóÊú ãóáóßúÊ
ÈõÖúÚóß ÝóÇÎúÊóÇÑöí» . ÇåÜ. Í Ãóíú ÍóíúËõ ÃóÝóÇÏó Þóæúáõåõ ÝóÇÎúÊóÇÑöí
Ãóäøó ÚöáøóÉó ÇáöÇÎúÊöíóÇÑö ãöáúßõ ÇáúÈõÖúÚö Úóáóì æóÌúåò ÒóÇÏó ãöáúßõ
ÇáÒøóæúÌö ÚóáóíúåóÇ ãöËúáó Òóäóì ÝóÑõÌöãó æóÓóÑóÞó ÝóÞõØöÚó ÍóíúËõ
ÃóÝóÇÏóÊú ÇáúÝóÇÁõ Ãóäøó ÇáúÚöáøóÉó ÇáÒøöäóÇ æóÇáÓøóÑöÞóÉõ ßóãóÇ
ÊóÞóÑøóÑó Ýöí ÇáúÃõÕõæáö¡ ÝóáóÇ íóÑöÏõ ãóÇ ÃóæúÑóÏóåõ ÇáÑøóÍúãóÊöíøõ
ãöäú Ãóäøó ÇáäøóÕøó áóÇ Úõãõæãó Ýöíåö áöÃóäøóåõ ÎöØóÇÈñ áöãõÚóíøóäóÉò
ÝóÊóÏóÈøóÑú.
(Þóæúáõåõ ÎöíóÇÑö ÇáúÚöÊúÞö) ÈóÏóáñ ãöäú åóÐóÇ ÇáúÎöíóÇÑö Í.
(Þóæúáõåõ ÚõÐúÑñ) Ãóíú áöÇÔúÊöÛóÇáöåóÇ ÈöÎöÏúãóÉö Çáúãóæúáóì ÝóáóÇ
ÊóÊóÝóÑøóÛõ áöáÊøóÚóáøõãö.
(3/177)
Ýóáóæú áóãú ÊóÚúáóãú Èöåö ÍóÊøóì
ÇÑúÊóÏøóÇ æóáóÍöÞóÇ ÝóÚóáöãóÊú ÝóÝóÓóÎóÊú ÕóÍøó ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÞóÖóì
ÈöÇááøöÍóÇÞö æóáóíúÓó åóÐóÇ ÍõßúãðÇ Èóáú ÝóÊúæóì ßóÇÝöíøñ (æóáóÇ
íóÊóæóÞøóÝõ Úóáóì ÇáúÞóÖóÇÁö) æóáóÇ íóÈúØõáõ ÈöÓõßõæÊò æóáóÇ íóËúÈõÊõ
áöÛõáóÇãò æóíóÞúÊóÕöÑõ Úóáóì ãóÌúáöÓò ßóÎöíóÇÑö ãõÎóíøóÑóÉò¡ ÈöÎöáóÇÝö
ÎöíóÇÑö ÇáúÈõáõæÛö Ýöí Çáúßõáøö ÎóÇäöíøóÉñ.
(äóßóÍó ÚóÈúÏñ ÈöáóÇ ÅÐúäò ÝóÚóÊóÞó) Ãóæú ÈóÇÚóåõ ÝóÃóÌóÇÒó ÇáúãõÔúÊóÑöí
(äóÝóÐó) áöÒóæóÇáö ÇáúãóÇäöÚö (æóßóÐóÇ) Íõßúãõ (ÇáúÃóãóÉö æóáóÇ ÎöíóÇÑó
áóåóÇ)
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Ëõãøó ÅÐóÇ ÚóáöãóÊú íóÈúØõáõ ÈöãóÇ íóÏõáøõ Úóáóì ÇáúÅöÚúÑóÇÖö Ýöí
ãóÌúáöÓö ÇáúÚöáúãõ ßóÎöíóÇÑö ÇáúãõÎóíøóÑóÉö¡ æóáóæú ÌóÚóáó áóåóÇ ÞóÏúÑðÇ
Úóáóì Ãóäú ÊóÎúÊóÇÑóåõ ÝóÞõáúÊ ÓóÞóØó ÎöíóÇÑõåóÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö.
ÒóÇÏó Ýöí ÊóáúÎöíÕö ÇáúÌóÇãöÚö æóáóÇ ÔóíúÁó áóåóǺ áöÃóäøóåõ ÍóÞøñ
ÖóÚöíÝñ ÝóáóÇ íóÙúåóÑõ Ýöí ÍóÞøö ÇáöÇÚúÊöíóÇÖö ßóÓóÇÆöÑö ÇáúÎöíóÇÑóÇÊö
æóÇáÔøõÝúÚóÉö æóÇáúßóÝóÇáóÉö ÈöÇáäøóÝúÓö¡ ÈöÎöáóÇÝö ÎöíóÇÑö ÇáúÚóíúÈö.
(Þóæúáõåõ Ýóáóæú áóãú ÊóÚúáóãú Èöåö) ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú
ÇáúãõÍöíØö: ÅÐóÇ ÒóæøóÌó ÚóÈúÏóåõ ÃóãóÊóåõ Ëõãøó ÃóÚúÊóÞóåóÇ Ýóáóãú
ÊóÚúáóãú Ãóäøó áóåóÇ ÇáúÎöíóÇÑó ÍóÊøóì ÇÑúÊóÏøóÇ æóáóÍöÞóÇ ÈöÏóÇÑö
ÇáúÍóÑúÈö æóÑóÌóÚóÇ ãõÓúáöãóíúäö Ëõãøó ÚóáöãóÊú ÈöËõÈõæÊö ÇáúÎöíóÇÑö
Ãóæú ÚóáöãóÊú ÈöÇáúÎöíóÇÑö Ýöí ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö ÝóáóåóÇ ÇáúÎöíóÇÑõ Ýöí
ãóÌúáöÓö ÇáúÚöáúãö. ÇåÜ. Í æóßóÐóÇ ÇáúÍóÑúÈöíøóÉõ ÅÐóÇ ÊóÒóæøóÌóåóÇ
ÍóÑúÈöíøñ Ëõãøó ÃõÚúÊöÞóÊú ÎõíøöÑóÊú ÓóæóÇÁñ ÚóáöãóÊú Ýöí ÏóÇÑö
ÇáúÍóÑúÈö Ãóæú Ýöí ÏóÇÑöäóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÅöÓúáóÇãö äóåúÑñ.
(Þóæúáõåõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÞóÖóì ÈöÇááøöÍóÇÞö) Ãóíú ÝóáóÇ íóÕöÍøõ ÝóÓúÎõåóÇ
áöÚóæúÏöåóÇ ÑóÞöíÞóÉð ÈöÇáúÍõßúãö ÈöáóÍóÇÞöåóÇ áöÃóäøó ÇáúßõÝøóÇÑó Ýöí
ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö ßõáøóåõãú ÃóÑöÞøóÇÁõ æóÅöäú ßóÇäõæÇ ÛóíúÑó ãóãúáõæßöíäó
áöÃóÍóÏò ßóãóÇ íóÃúÊöí Ãóæøóáó ÇáúÚóÊóÇÞö. ÇåÜ. Í¡ æóÃóÞóÑøóåõ Ø
æóÇáÑøóÍúãóÊöíøõ.
ÞõáúÊ: ãóÇ íóÃúÊöí ãóÍúãõæáñ Úóáóì ÇáúÍóÑúÈöíøö ÅÐóÇ ÃõÓöÑó Ýóåõæó
ÑóÞöíÞñ ÞóÈúáó ÇáúÅöÍúÑóÇÒö ÈöÏóÇÑöäóÇ æóÈóÚúÏóåõ ÑóÞöíÞñ æóãóãúáõæßñ
ßóãóÇ ÓóíóÃúÊöí åõäóÇßó æóåõæó ÕóÑöíÍõ ãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ Ãóæøóáó åóÐóÇ
ÇáúÈóÇÈö ÝóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÚöáøóÉó ÚóÏóãö ÕöÍøóÉö ÇáúÝóÓúÎö ßóæúäõ
ÇáúÍõßúãö ÈöÇááøöÍóÇÞö ãóæúÊðÇ ÍõßúãöíøðÇ íóÓúÞõØõ Èöåö ÇáÊøóÕóÑøõÝóÇÊõ
ÇáúãóæúÞõæÝóÉõ Úóáóì ÇáúÅöÓúáóÇãö ÝóíóÓúÞõØõ Èöåö ÍóÞøõ ÇáúÝóÓúÎö
ÇáøóÐöí åõæó ÍóÞøñ ãõÌóÑøóÏñ ÈöÇáúÃóæúáóì¡ Ëõãøó ÑóÃóíúÊ Ýöí ÔóÑúÍö
ÇáÊøóáúÎöíÕö Úóáøóáó ÈöãóÇ ÞõáúÊå¡ Ýóáöáøóåö ÊóÚóÇáóì ÇáúÍóãúÏõ.
(Þóæúáõåõ æóáóíúÓó åóÐóÇ ÍõßúãðÇ) ÌóæóÇÈõ ÓõÄóÇáò ÊóÞúÏöíÑõåõ ßóíúÝó
ÍóßóãúÊõãú ÈöÕöÍøóÉö ÝóÓúÎö ãóäú Ýöí ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö æóÃóÍúßóÇãõäóÇ
ãõäúÞóØöÚóÉñ Úóäúåõãú Í.
(Þóæúáõåõ Èóáú ÝóÊúæóì) Ãóíú ÅÎúÈóÇÑñ ÚöäúÏó ÇáÓøõÄóÇáö Úóäú
ÇáúÍóÇÏöËóÉö Ø.
(Þóæúáõåõ æóáóÇ íóÊóæóÞøóÝõ) Ãóíú ÇáúÝóÓúÎõ ÈöÎöíóÇÑö ÇáúÚöÊúÞö áóÇ
íóÊóæóÞøóÝõ Úóáóì ÞóÖóÇÁö ÇáúÞóÇÖöí (Þóæúáõåõ æóáóÇ íóÈúØõáõ ÈöÓõßõæÊò)
Ãóíú æóáóæú ßóÇäóÊú ÈößúÑðÇ Èóáú áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÇáÑøöÖóÇ ÕóÑöíÍðÇ Ãóæú
ÏóáóÇáóÉð Ø.
(Þóæúáõåõ æóáóÇ íóËúÈõÊõ áöÛõáóÇãò) Ãóíú áöÚóÈúÏò ÐóßóÑò áöÃóäøóåõ
áóíúÓó Ýöíåö ÒöíóÇÏóÉõ ãöáúßò Úóáóíúåö¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóãóÉö æóáöÃóäøóåõ
íóãúáößõ ÇáØøóáóÇÞó ÝóáóÇ ÍóÇÌóÉó Åáóì ÇáúÝóÓúÎö (Þóæúáõåõ æóíóÞúÊóÕöÑõ
Úóáóì ãóÌúáöÓò) Ãóíú ãóÌúáöÓö ÇáúÚöáúãö æóíóãúÊóÏøõ Åáóì ÂÎöÑöåö¡
ÝóÅöÐóÇ ÞóÇãóÊú ÈóØóáó.
(Þóæúáõåõ ßóÎöíóÇÑö ãõÎóíøóÑóÉò) Ãóíú ãóäú ÞóÇáó áóåóÇ ÒóæúÌõåóÇ
ÇÎúÊóÇÑöí äóÝúÓóß ÝóÅöäøóåóÇ ÊóÎúÊóÇÑõ ãóÇ ÏóÇãóÊú Ýöí ÇáúãóÌúáöÓö
(Þóæúáõåõ ÈöÎöáóÇÝö ÎöíóÇÑö ÇáúÈõáõæÛö Ýöí Çáúßõáøö) Ãóíú Ýöí ßõáøö
ÇáúÎóãúÓóÉö ÇáúãóÐúßõæÑóÉö¡ ÝóÅöäøó ÇáúÌóåúáó Ýöíåö áóíúÓó ÈöÚõÐúÑò¡
æóíóÊóæóÞøóÝõ Úóáóì ÇáúÞóÖóÇÁö æóíóÈúØõáõ ÈöÓõßõæÊöåóÇ ÈóÚúÏó ÚöáúãöåóÇ
ÈöÇáäøößóÇÍö¡ æóíóËúÈõÊõ áöáúÃõäúËóì æóÇáúÛõáóÇãö æóáóÇ íóãúÊóÏøõ Åáóì
ÂÎöÑö ÇáúãóÌúáöÓö Åäú ßóÇäóÊú ÈößúÑðÇ¡ æóáóæú ËóíøöÈðÇ ÝóæóÞúÊõåõ
ÇáúÚõÓúÑõ Åáóì æõÌõæÏö ÇáÑøöÖóÇ ÕóÑöíÍðÇ Ãóæú ÏóáóÇáóÉð ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÛõáóÇãö ÅÐóÇ ÈóáóÛó.
(Þóæúáõåõ äóßóÍó ÚóÈúÏñ ÈöáóÇ ÅÐúäò) ÞóíøóÏó ÈöÇáäøößóÇÍö áöÃóäøóåõ áóæú
ÇÔúÊóÑóì ÔóíúÆðÇ ÝóÃóÚúÊóÞóåõ Çáúãóæúáóì áóÇ íóäúÝõÐõ ÇáÔøöÑóÇÁõ Èóáú
íóÈúØõáõ áöÃóäøóåõ áóæú äóÝóÐó Úóáóíúåö ÈöÊóÛóíøõÑö ÇáúãóÇáößö ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ ÝóÚóÊóÞó) ÈöÝóÊúÍö Ãóæøóáöåö ãóÈúäöíøðÇ áöáúÝóÇÚöáö æóáóÇ
íóÌõæÒõ Öóãøõåõ ÈöÇáúÈöäóÇÁö áöáúãóÝúÚõæáö áöÃóäøóåõ áóÇÒöãñ ÃóÈõæ
ÇáÓøõÚõæÏö Úóäú ÇáúÍóãóæöíøö Ø.
(Þóæúáõåõ Ãóæú ÈóÇÚóåõ) Ãóíú ãóËóáðÇ æóÇáúãõÑóÇÏõ ÇäúÊöÞóÇáõ Çáúãöáúßö
Åáóì ÂÎóÑó ÈöÔöÑóÇÁò Ãóæú åöÈóÉò Ãóæú ÅÑúËò.
(Þóæúáõåõ ÝóÃóÌóÇÒó ÇáúãõÔúÊóÑöí) Ãóíú ÃóÌóÇÒó ÇáäøößóÇÍó ÇáúæóÇÞöÚó
ÚöäúÏó ÇáúãóÇáößö ÇáúÃóæøóáö.
(Þóæúáõåõ áöÒóæóÇáö ÇáúãóÇäöÚö) áöÃóäøó ÇáúãóÇäöÚó ãöäú ÇáäøóÝóÇÐö ßóÇäó
ÍóÞøõ Çáúãóæúáóì æóÞóÏú ÒóÇáó áóãøóÇ ÎóÑóÌó Úóäú ãöáúßöåö (Þóæúáõåõ
æóßóÐóÇ Íõßúãõ ÇáúÃóãóÉö) ÃóØúáóÞóåóÇ ÝóÔóãöáó ÇáúÞöäøóÉó
æóÇáúãõÏóÈøóÑóÉó æóÃõãøó ÇáúæóáóÏö æóÇáúãõßóÇÊóÈóÉó¡ áóßöäú Ýöí
ÇáúãõÏóÈøóÑóÉö æóÃõãøö ÇáúæóáóÏö ÊóÝúÕöíáñ íóÃúÊöí ÈóÍúÑñ¡ æóåóÐóÇ Ýöí
ÇáúÃóãóÉö ÅÐóÇ ÃõÚúÊöÞóÊú¡ ÃóãøóÇ áóæú ãóÇÊó ÚóäúåóÇ Ãóæú ÈóÇÚóåóÇ
ÝóÅöäú ßóÇäó ÇáúãóÇáößõ ÇáËøóÇäöí áóÇ íóÍöáøõ áóåõ æóØúÄõåóÇ
ÝóßóÇáúÚóÈúÏö¡ æóÅöáøóÇ ÝóÅöäú ßóÇäó ÇáÒøóæúÌõ áóãú íóÏúÎõáú ÈöåóÇ
ÈóØóáó ÇáúÚóÞúÏõ ÇáúãóæúÞõæÝõ áöØõÑõæøö ÇáúÍöáøö ÇáúÈóÇÊøö Úóáóíúåö¡
æóÅöäú ßóÇäó ÏóÎóáó ÝóÝöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö ßóÐóáößó áöÈõØúáóÇäö
ÇáúãóæúÞõæÝö ÈöÇÚúÊöÑóÇÖö Çáúãöáúßö ÇáËøóÇäöí æóÅöäú ßóÇäó ãóãúäõæÚðÇ
ãöäú ÛóÔóíóÇäöåóÇ¡ æóÊóæúÖöíÍõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö.
(Þóæúáõåõ æóáóÇ ÎöíóÇÑó áóåóÇ) Ãóíú áöáúÃóãóÉö¡ ÃóãøóÇ ÇáúÚóÈúÏõ ÝóáóÇ
ÎöíóÇÑó áóåõ ÃóÕúáðÇ æóÅöäú äóßóÍó
(3/178)
áößóæúäö ÇáäøõÝõæÐö ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö
Ýóáóãú ÊóÊóÍóÞøóÞú ÒöíóÇÏóÉõ Çáúãöáúßö¡ æóßóÐóÇ áóæú ÇÞúÊóÑóäóÇ ÈöÃóäú
ÒóæøóÌóåóÇ ÝõÖõæáöíøñ æóÃóÚúÊóÞóåóÇ ÝõÖõæáöíøñ æóÃóÌóÇÒóåõãóÇ
Çáúãóæúáóì¡ æóßóÐóÇ ãõÏóÈøóÑóÉñ ÚóÊóÞóÊú ÈöãóæúÊöåö æóßóÐóÇ Ãõãøõ
ÇáúæóáóÏö Åäú ÏóÎóáó ÈöåóÇ ÇáÒøóæúÌõ¡ æóÅöáøóÇ áóãú íóäúÝõÐú áöÃóäøó
ÚöÏøóÊóåóÇ ãöäú Çáúãóæúáóì ÊóãúäóÚõ äóÝóÇÐó ÇáäøößóÇÍö
(Ýóáóæú) (æóØöÆó) ÇáÒøóæúÌõ ÇáúÃóãóÉó (ÞóÈúáóåõ) Ãóíú ÇáúÚöÊúÞö
(ÝóÇáúãóåúÑõ ÇáúãõÓóãøóì áóåõ) Ãóíú áöáúãóæúáóì (Ãóæú ÈóÚúÏóåõ ÝóáóåóÇ)
áöãõÞóÇÈóáóÊöåö ÈöãóäúÝóÚóÉò ãóáóßóÊúåóÇ.
(æóãóäú æóØöÆó ÞöäøóÉó ÇÈúäöåö ÝóæóáóÏóÊú) Ýóáóæú áóãú ÊóáöÏú áóÒöãó
ÚõÞúÑõåóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÈöÇáúÅöÐúäö ßóãóÇ ãóÑøó¡ æóÔóãöáó ÇáúãõßóÇÊóÈóÉó ÝóÅöäøóåóÇ áóÇ ÎöíóÇÑó
áóåóÇ áöáúÚöáøóÉö ÇáúÂÊöíóÉö¡ æóÈöåóÇ ÕóÑøóÍó Ýöí ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøóÉö¡
æóãóÇ ÞóÇáóåõ ÇÈúäõ ßóãóÇáú ÈóÇÔóÇ ãöäú Ãóäøóåõ áóåóÇ ÎöíóÇÑñ ßóãóÇ
ãóÑøó Ýóåõæó ÓóÈúÞõ Þóáóãò¡ æóßóÐóÇ áóãøóÇ ßóÊóÈóåõ ÈöåóÇãöÔöåö ãöäú
Þóæúáöåö Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ áóÇ ÎöíóÇÑó áóåóÇ¡ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúÃóãóÉö ÅáóÎú Ýóåõæó ßóÐóáößó áöÃóäøó ãóÇ ãóÑøó ãöäú Ãóäøó áóåóÇ
ÇáúÎöíóÇÑó ÚöäúÏóäóÇ ÎöáóÇÝðÇ áöÒõÝóÑó ÅäøóãóÇ åõæó Ýöí ãóÓúÃóáóÉö
ÊóÒóæøõÌöåóÇ ÈöÅöÐúäö ãóæúáóÇåóÇ¡ æóßóáóÇãõäóÇ Ýöí ÇáÊøóÒúæöíÌö ÈöÏõæäö
ÅÐúäöåö ßóãóÇ åõæó ÕóÑöíÍñ Ýöí ßóáóÇãö ÇáúåöÏóÇíóÉö ÝóÊóäóÈøóåú.
(Þóæúáõåõ áößóæúäö ÇáäøõÝõæÐö ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö) ÝóÕóÇÑóÊú ßóãóÇ ÅÐóÇ
ÒóæøóÌóÊú äóÝúÓóåóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÚöÊúÞö æóáöÐóÇ ÞóÇáó ÇáúÅöÓúÈöíÌóÇÈöíøõ:
ÇáúÃóÕúáõ Ãóäøó ÚóÞúÏó ÇáäøößóÇÍö ãóÊóì Êóãøó Úóáóì ÇáúãóÑúÃóÉö æóåöíó
ãóãúáõæßóÉñ ËóÈóÊó áóåóÇ ÎöíóÇÑõ ÇáúÚöÊúÞö æóãóÊóì Êóãøó ÚóáóíúåóÇ
æóåöíó ÍõÑøóÉñ áóÇ íóËúÈõÊõ áóåóÇ ÎöíóÇÑõ ÇáúÚöÊúÞö ÈóÍúÑñ (Þóæúáõåõ
Ýóáóãú ÊóÊóÍóÞøóÞú ÒöíóÇÏóÉõ Çáúãöáúßö) Ãóíú ÈöØóáúÞóÉò ËóÇáöËóÉò¡
æóÚöáøóÉõ ËõÈõæÊö ÇáúÎöíóÇÑö ËõÈõæÊõ ÇáÒøöíóÇÏóÉö ÇáúãóÐúßõæÑóÉö ßóãóÇ
ãóÑøó (Þóæúáõåõ æóßóÐóÇ áóæú ÇÞúÊóÑóäóÇ) Ãóíú ÇáúÚöÊúÞõ æóäóÝóÇÐõ
ÇáäøößóÇÍö¡ ÝóÅöäøóåõãóÇ áóãøóÇ ÃóÌóÇÒóåõãóÇ Çáúãóæúáóì ãóÚðÇ ËóÈóÊóÇ
ãóÚðÇ (Þóæúáõåõ æóßóÐóÇ ãõÏóÈøóÑóÉñ ÚóÊóÞóÊú ÈöãóæúÊöåö) Ãóíú ÍõßúãõåóÇ
Íõßúãõ ãóÇ ÅÐóÇ ÃóÚúÊóÞóÇ Ýöí ÍóíóÇÊöåö ÇáúãóÐúßõæÑõ Ýöí Þóæúáöåö
æóßóÐóÇ Íõßúãõ ÇáúÃóãóÉö. æóÃóÝóÇÏó ÈöÞóæúáöåö ÚóÊóÞóÊú ÃóäøóåóÇ
ÊóÎúÑõÌõ ãöäú ÇáËøõáõËö¡ ÝóÅöäú áóãú ÊóÎúÑõÌú áóãú íóäúÝõÐú ÍóÊøóì
ÊõÄóÏøöíó ÈóÏóáó ÇáÓøöÚóÇíóÉö ÚöäúÏóåõ.
æóÚöäúÏóåõãóÇ ÌóÇÒó ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö: Ãóíú
áöÃóäøóåóÇ ÚöäúÏóåõãóÇ ÊóÓúÚóì æóåöíó ÍõÑøóÉñ (Þóæúáõåõ æóßóÐóÇ Ãõãøõ
ÇáúæóáóÏö ÅáóÎú) Ãóíú ÅÐóÇ ÃóÚúÊóÞóåóÇ Ãóæú ãóÇÊó ÚóäúåóÇ Çáúãóæúáóì¡
Åäú ÏóÎóáó ÈöåóÇ ÇáÒøóæúÌõ ÞóÈúáó ÇáúÚöÊúÞö äóÝóÐó ÇáäøößóÇÍõ Úóáóì
ÑöæóÇíóÉö ÇÈúäö ÓöãóÇÚóÉó Úóäú ãõÍóãøóÏò áöÃóäøóåõ æóÌóÈóÊú ÇáúÚöÏøóÉõ
ãöäú ÇáÒøóæúÌö ÝóáóÇ ÊóÌöÈõ ÇáúÚöÏøóÉõ ãöäú Çáúãóæúáóì¡ ÃóãøóÇ Úóáóì
ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö áóÇ ÊóÌöÈõ ÇáúÚöÏøóÉõ ãöäú ÇáÒøóæúÌö ÝóæóÌóÈóÊú
ÇáúÚöÏøóÉõ ãöäú Çáúãóæúáóì¡ æóæõÌõæÈõåóÇ ãöäúåõ ÞóÈúáó ÇáúÅöÌóÇÒóÉö
íõæÌöÈõ ÇäúÝöÓóÇÎó ÇáäøößóÇÍö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú ÇáúãõÍöíØö¡
æóÅöäøóãóÇ áóãú ÊóÌöÈú ÇáúÚöÏøóÉõ ãöäú ÇáÒøóæúÌö áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÌöÈõ
ÅáøóÇ ÈóÚúÏó ÇáÊøóÝúÑöíÞö ÈóíúäóåõãóÇ ßóãóÇ ÃóÝóÇÏóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Ýöí
ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÇáÓøóÇÈöÞóÉö (Þóæúáõåõ ÊóãúäóÚõ äóÝóÇÐó ÇáäøößóÇÍö) Ãóíú
ÊõÈúØöáõåõ¡ ÅÐú áóÇ íõãúßöäõ ÊóæóÞøõÝõåõ ãóÚó ÇáúÚöÏøóÉö ÈóÍúÑñ áöÃóäøó
ÇáúãõÚúÊóÏøóÉó áóÇ ÊóÍöáøõ áöÛóíúÑö ãóäú ÇÚúÊóÏøóÊú ãöäúåõ
(Þóæúáõåõ Ýóáóæú æóØöÆó ÇáÒøóæúÌõ ÇáúÃóãóÉó) Ãóíú ÇáøóÊöí äóßóÍóÊú
ÈöÛóíúÑö ÅÐúäö ãóæúáóÇåóÇ Ëõãøó äóÝóÐó äößóÇÍõåóÇ ÈöÇáúÚöÊúÞö (Þóæúáõåõ
ÝóÇáúãóåúÑõ ÇáúãõÓóãøóì áóåõ) Ãóíú Åäú ßóÇäó æóÅöáøóÇ ÝóãóåúÑõ ÇáúãöËúáö
äóåúÑñ¡ æóÅöäøóãóÇ ßóÇäó áóåõ áöÃóäøó ÇáÒøóæúÌó ÇÓúÊóæúÝóì ãóäóÇÝöÚó
ãóãúáõæßóÉð áöáúãóæúáóì ÈóÍúÑñ (Þóæúáõåõ áöãõÞóÇÈóáóÊöåö ÈöãóäúÝóÚóÉò
ãóáóßóÊúåóÇ) áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó äóÝóÐó ÈöÇáúÚöÊúÞö¡ æóÈöåö Êóãúáößõ
ãóäóÇÝöÚóåóÇ¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøóÝóÇÐö ÈöÇáúÅöÐúäö æóÇáÑøöÞøõ ÞóÇÆöãñ ÈóÍúÑñ
(Þóæúáõåõ æóãóäú æóØöÆó ÞöäøóÉó ÇÈúäöåö) Ãóíú Ãóæú ÈöäúÊöåö Íóãóæöíøñ
Úóäú ÇáúÈõÑúÌóäúÏöíøö¡ æóÔóãöáó ÇáöÇÈúäó ÇáúßóÇÝöÑó ÞõåõÓúÊóÇäöíøñ
æóÇáÕøóÛöíÑó æóÇáúßóÈöíÑó ÈóÍúÑñ¡ æóÔóãöáó ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ãóæúØõæÁóÉð
áöáöÇÈúäö Ãóæú áóãú Êóßõäú ÙóåöíÑöíøóÉñ ãöäú ÇáúÚöÊúÞö¡ æóãõÍúÊóÑóÒñ
ÇáúÞöäøóÉö ãóÇ íóÃúÊöí Ýöí Þóæúáöåö æóáóæú ÇÏøóÚóì æóáóÏó Ãõãøö æóáóÏöåö
ÅáóÎú¡ æóãõÍúÊóÑóÒ ÇáöÇÈúäö ãóÇ íóÃúÊöí Ýöí Þóæúáö ÇáúãõÕóäøöÝö æóáóæú
æóØöÆó ÌóÇÑöíóÉó ÇãúÑóÃóÊöåö Ãóæú æóÇáöÏöåö ÅáóÎú (Þóæúáõåõ ÝóæóáóÏóÊú)
ÚóØúÝñ Úóáóì æóØöÆó æóÊóÚúÞöíÈõ ßõáøö ÔóíúÁò ÈöÍóÓóÈöåö ßóãóÇ Ýöí
ÊóÒóæøóÌó ÒóíúÏñ ÝóæõáöÏó áóåõ ÝóÇáÙøóÇåöÑõ ÃóäøóåóÇ áóæú æóáóÏóÊú
ÞóÈúáó ãõÖöíøö ãõÏøóÉö ÇáúÍóãúáö áóãú ÊóÕöÍøó ÇáÏøóÚúæóì¡ Èóáú ãõÝóÇÏõ
Þóæúáöåö ÝóÇÏøóÚóÇåõ ÚóØúÝðÇ Úóáóì ÝóæóáóÏóÊú Ãóäøóåõ áóæú ÇÏøóÚóÇåõ
æóåöíó ÍõÈúáóì áóãú ÊóÕöÍøó ÍóÊøóì ÊóáöÏó. ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö æóáóãú
ÃóÑóåõ ÕóÑöíÍðÇ. æóÝöí ÇáäøóåúÑö: íóäúÈóÛöí ÃóäøóåóÇ áóæú æóáóÏóÊúåõ
áöÃóÞóáøó ãöäú ÓöÊøóÉö ÃóÔúåõÑò ãöäú æóÞúÊö ÏóÚúæóÊöåö Ãóäú ÊóÕöÍøó
ãóØúáóÈñ Ýöí ÊóÝúÓöíÑö ÇáúÚõÞúÑö
(Þóæúáõåõ áóÒöãó ÚõÞúÑõåóÇ) ÞóÇáó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö: ÇáúÚõÞúÑõ åõæó ãóåúÑõ
ãöËúáöåóÇ Ýöí ÇáúÌóãóÇáö: Ãóíú ãóÇ íóÑúÛóÈõ Ýöíåö Ýöí ãöËúáöåóÇ ÌóãóÇáðÇ
ÝóÞóØú¡ æóÃóãøóÇ ãóÇ Þöíáó ãóÇ íõÓúÊóÃúÌóÑõ Èöåö ãöËúáõåóÇ áöáÒøöäóÇ
áóæú ÌóÇÒó ÝóáóíúÓó ãóÚúäóÇåõ¡ Èóáú ÇáúÚóÇÏóÉõ Ãóäøó ãóÇ íõÚúØóì
áöÐóáößó ÃóÞóáøõ ãöãøóÇ íõÚúØóì ãóåúÑðÇ áöÃóäøó ÇáËøóÇäöíó áöáúÈóÞóÇÁö
ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóæøóáö. ÇåÜ. æóÅöÐóÇ ÊóßóÑøóÑó ãöäúåõ ÇáúæóØúÁõ æóáóãú
ÊóÍúÈóáú áóÒöãóåõ ãóåúÑñ æóÇÍöÏñ¡ ÈöÎöáóÇÝö æóØúÁö ÇáöÇÈúäö ÌóÇÑöíóÉó
ÇáúÃóÈö ãöÑóÇÑðÇ ÝóÚóáóíúåö Èößõáøö
(3/179)
æóÇÑúÊóßóÈó ãõÍóÑøóãðÇ¡ æóáóÇ íõÍóÏøõ
ÞóÇÐöÝõåõ (ÝóÇÏøóÚóÇåõ ÇáúÃóÈõ) æóåõæó ÍõÑøñ ãõÓúáöãñ ÚóÇÞöáñ (ËóÈóÊó
äóÓóÈõåõ) ÈöÔóÑúØö ÈóÞóÇÁö ãöáúßö ÇÈúäöåö ãöäú æóÞúÊö ÇáúæóØúÁö Åáóì
ÇáÏøóÚúæóÉö¡ æóÈóíúÚõåóÇ áöÃóÎöíåö ãóËóáðÇ áóÇ íóÖõÑøõ äóåúÑñ ÈóÍúËðÇ
(æóÕóÇÑóÊú Ãõãøó æóáóÏöåö) áöÇÓúÊöäóÇÏö Çáúãöáúßö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóØúÁò ãóåúÑñ áöÃóäøó ÇáúãóåúÑó æóÌóÈó ÈöÓóÈóÈö ÏóÚúæóì ÇáÔøõÈúåóÉö¡
æóáóæú áóãú íóÏøóÚöåóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáúÍóÏøõ ÝóÈöÊóßóÑøõÑö ÏóÚúæóÇåóÇ
íóÊóßóÑøóÑõ ÇáúãóåúÑõ¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóÈö ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÍúÊóÇÌõ Åáóì
ÏóÚúæóì ÇáÔøõÈúåóÉö ÎóÇäöíøóÉñ (Þóæúáõåõ æóÇÑúÊóßóÈó ãõÍóÑøóãðÇ ÅáóÎú)
ßóÐóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö æóÃóÕúáõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö ÍóíúËõ ÞóÇáó: æóÞóíøóÏó
ÈöÇáúæöáóÇÏóÉö áöÃóäøóåõ áóæú æóØöÆó ÃóãóÉó ÇÈúäöåö æóáóãú ÊóÍúÈóáú
ÝóÅöäøóåõ íóÍúÑõãõ Úóáóíúåö æóáóÇ íóãúáößõåóÇ æóíóáúÒóãõåõ ÚõÞúÑõåóÇ¡
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÍóÈöáóÊú ãöäúåõ ÝóÅöäøóåõ íóÊóÈóíøóäõ Ãóäøó ÇáúæóØúÁó
ÍóáóÇáñ áöÊóÞóÏøõãö ãöáúßöåö Úóáóíúåö¡ æóáóÇ íõÍóÏøõ ÞóÇÐöÝõåõ Ýöí
ÇáúãóÓúÃóáóÊóíúäö¡ ÃóãøóÇ ÅÐóÇ áóãú ÊóáöÏú ãöäúåõ ÝóÙóÇåöÑñ áöÃóäøóåõ
æóØöÆó æóØúÆðÇ ÍóÑóÇãðÇ Ýöí ÛóíúÑö ãöáúßöåö¡ æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÍóÈöáóÊú
ãöäúåõ ÝóáöÃóäøó ÔõÈúåóÉó ÇáúÎöáóÇÝö Ýöí Ãóäøó Çáúãöáúßó íóËúÈõÊõ ÞóÈúáó
ÇáúÅöíáóÇÌö Ãóæú ÈóÚúÏóåõ ãõÓúÞöØóÉð áöÅöÍúÕóÇäöåö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö
æóÛóíúÑöåö. ÇåÜ.
æóÞóæúáõåõ ÝóÅöäøóåõ íóÊóÈóíøóäõ Ãóäøó ÇáúæóØúÁó ÍóáóÇáñ ÊóÕúÑöíÍñ
ÈöãóÝúåõæãö ãóÇ åõäóÇ æóÝöíåö ÊóÃóãøõáñ áöÃóäøó ËõÈõæÊó ãöáúßöåö áóåóÇ
ÞõÈóíúáó ÇáúæóØúÁö ÚöäúÏóäóÇ æóÞõÈóíúáó ÇáúÚõáõæÞö ÚöäúÏó ÇáÔøóÇÝöÚöíøö
ÅäøóãóÇ åõæó áöÖóÑõæÑóÉö ËõÈõæÊö ÇáäøóÓóÈö ßóãóÇ ÃóæúÖóÍóåõ Ýöí
ÇáúÝóÊúÍö¡ æóáóÇ íóáúÒóãõ ãöäú Ðóáößó Íöáøõ ÇáúÅöÞúÏóÇãö Úóáóì åóÐóÇ
ÇáúæóØúÁö¡ ßóãóÇ áóæú ÛóÕóÈó ÔóíúÆðÇ æóÃóÊúáóÝóåõ Ëõãøó ÃóÏøóì ÖóãóÇäóåõ
áöãóÇáößöåö áóÇ íóáúÒóãõ ãöäú ÇÓúÊöäóÇÏö Çáúãöáúßö Åáóì æóÞúÊö ÇáúÛóÕúÈö
Íöáøõ ãóÇ ÕóäóÚó¡ æóáóÚóáøó ÇáúãõÑóÇÏó ÈöÞóæúáöåö ÍóáóÇáñ Ãóäøóåõ áóíúÓó
ÈöÒöäóÇ ÅÐú áóæú ßóÇäó ÒöäðÇ áóÒöãóåõ ÇáúÚõÞúÑõ æóáóãú íóËúÈõÊú
ÇáäøóÓóÈõ¡ æóíóÏõáøõ Úóáóì ãóÇ ÞõáúäóÇ ÅØúáóÇÞõ Þóæúáöåö ÇáúÂÊöí¡
æóáöÐóÇ íóÍöáøõ áóåõ ÚöäúÏó ÇáúÍóÇÌóÉö ÇáØøóÚóÇãõ áóÇ ÇáúæóØúÁõ¡ æóßóÐóÇ
ãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ Úóäú ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö ãöäú ÕöÍøóÉö ÇáÏøóÚúæóì Ýöí
ÇáúÃóãóÉö ÇáúãóæúØõæÁóÉö áöáöÇÈúäö ãóÚó ÃóäøóåóÇ ãõÍóÑøóãóÉñ Úóáóì
ÇáúÃóÈö ÍõÑúãóÉð ãõÄóÈøóÏóÉð ÝóíõÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ ÝóÇÏøóÚóÇåõ) Ãóíú
ÚöäúÏó ÞóÇÖò ßóãóÇ Ýöí ÔóÑúÍö ÇáÔøóáóÈöíøö. æóÃóÝóÇÏó Ãóäøóåõ áóÇ
íõÔúÊóÑóØõ Ýöí ÕöÍøóÉö ÇáÏøóÚúæóì ÏóÚúæóì ÇáÔøõÈúåóÉö æóáóÇ ÊóÕúÏöíÞõ
ÇáöÇÈúäö ÝóÊúÍñ. æóÇáÙøóÇåöÑõ Ãóäøó ÇáúÝóÇÁó áöãõÌóÑøóÏö ÇáÊøóÑúÊöíÈö
ÝóáóÇ íóáúÒóãõ ÇáÏøóÚúæóì ÚóÞöÈó ÇáúæöáóÇÏóÉö.
æóÇÏøóÚóì ÇáúÍóãóæöíøõ ÇááøõÒõæãó ÝóæúÑðÇ æóåõæó ÈóÚöíÏñ¡ ÝóáúíõÑóÇÌóÚú
(Þóæúáõåõ æóåõæó ÍõÑøñ ãõÓúáöãñ ÚóÇÞöáñ) Ýóáóæú ßóÇäó ÚóÈúÏðÇ Ãóæú
ãõßóÇÊóÈðÇ Ãóæú ßóÇÝöÑðÇ Ãóæú ãóÌúäõæäðÇ áóãú ÊóÕöÍøó ÇáÏøóÚúæóì
áöÚóÏóãö ÇáúæöáóÇíóÉö¡ æóáóæú ÃóÝóÇÞó ÇáúãóÌúäõæäõ Ëõãøó æóáóÏóÊú
áöÃóÞóáøó ãöäú ÓöÊøóÉö ÃóÔúåõÑò íóÕöÍøõ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóáóæú ßóÇäóÇ
ãöäú Ãóåúáö ÇáÐøöãøóÉö ÅáøóÇ Ãóäøó ãöáøóÊóíúåöãóÇ ãõÎúÊóáöÝóÉñ ÌóÇÒóÊú
ÇáÏøóÚúæóì ãöäú ÇáúÃóÈö ÝóÊúÍñ¡ ÝóÃóÝóÇÏó Ãóäøó ÇáúÅöÓúáóÇãó ÔóÑúØñ
ÝöíãóÇ áóæú ßóÇäó ÇáöÇÈúäõ ãõÓúáöãðÇ¡ ÃóãøóÇ áóæú ßóÇäó ßóÇÝöÑðÇ ÝóáóÇ
íõÔúÊóÑóØõ ÅÓúáóÇãõ ÇáúÃóÈö æóáóæú ÇÎúÊóáóÝóÊú ÇáúãöáøóÉõ áöÃóäøó
ÇáúßõÝúÑó ãöáøóÉñ æóÇÍöÏóÉñ. æóÝöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö: æóáóæú ßóÇäó ÇáúÃóÈõ
ãõÓúáöãðÇ æóÇáöÇÈúäõ ßóÇÝöÑðÇ ÕóÍøóÊú ÏóÚúæóÊõåõ¡ æóáóæú ßóÇäó ÇáúÃóÈõ
ãõÑúÊóÏøðÇ ÝóÏóÚúæóÊõåõ ãóæúÞõæÝóÉñ ÚöäúÏóåõ äóÇÝöÐóÉñ ÚöäúÏóåõãóÇ
(Þóæúáõåõ ÈöÔóÑúØò ÅáóÎú) Ýóáóæú ÍóÈöáóÊú Ýöí ÛóíúÑö ãöáúßöåö Ãóæú Ýöíåö
æóÃóÎúÑóÌóåóÇ ÇáöÇÈúäõ Úóäú ãöáúßöåö Ëõãøó ÇÓúÊóÑóÏøóåóÇ áóÇ ÊóÕöÍøõ
ÇáÏøóÚúæóì áöÃóäøó Çáúãöáúßó ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ ÈöØóÑöíÞö ÇáöÇÓúÊöäóÇÏö
Åáóì æóÞúÊö ÇáúÚõáõæÞö ÝóíóÓúÊóÏúÚöí ÞöíóÇãó æöáóÇíóÉö ÇáÊøóãóáøõßö ãöäú
Íöíäö ÇáúÚõáõæÞö Åáóì ÇáÊøóãóáøõßö åóÐóÇ Åäú ßóÐøóÈóåõ ÇáöÇÈúäõ¡ ÝóÅöäú
ÕóÏøóÞóåõ ÕóÍøóÊú ÇáÏøóÚúæóì æóáóÇ íóãúáößõ ÇáúÌóÇÑöíóÉó ßóãóÇ ÅÐóÇ
ÇÏøóÚóÇåõ ÃóÌúäóÈöíøñ æóíóÚúÊöÞõ Úóáóì Çáúãóæúáóì ßóãóÇ Ýöí ÇáúãõÍöíØö
ÈóÍúÑñ.
ÞóÇáó Ýöí ÇáäøóåúÑö ÇáúãóÐúßõæÑõ Ýöí ÇáÔøóÑúÍö áöáÒøóíúáóÚöíøö:
æóÚóáóíúåö ÌóÑóì Ýöí ÝóÊúÍö ÇáúÞóÏöíÑö æóÛóíúÑöåö Ãóäøóåõ áóÇ íõÔúÊóÑóØõ
Ýöí ÕöÍøóÊöåóÇ ÏóÚúæóì ÇáÔøõÈúåóÉö æóáóÇ ÊóÕúÏöíÞõ ÇáöÇÈúäö. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: ßóÃóäøóåõ Ýóåöãó Ãóäøó ÇáúÅöÔóÇÑóÉó Ýöí Þóæúáöåö åóÐóÇ Åäú
ßóÐøóÈóåõ ÇáöÇÈúäõ ÑóÇÌöÚóÉñ Åáóì ÃóÕúáö ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÃóÚúäöí ãóÇ ÅÐóÇ
ÈóÞöíóÊú ÇáúÌóÇÑöíóÉõ Ýöí ãöáúßö ÇáöÇÈúäö¡ æóáóíúÓó ßóÐóáößó Èóáú åöíó
ÑóÇÌöÚóÉñ Åáóì Þóæúáöåö Ýóáóæú ÍóÈöáóÊú Ýöí ÛóíúÑö ãöáúßöåö Ãóæú Ýöíåö
æóÃóÎúÑóÌóåóÇ ÇáöÇÈúäõ Úóäú ãöáúßöåö ÅáóÎú ÝóáóÇ íõäóÇÝöí Ðóáößó ãóÇ
ÐóßóÑóåõ Ýöí ÇáÒøóíúáóÚöíøö æóÇáúÝóÊúÍö ãöäú ÚóÏóãö ÇÔúÊöÑóÇØö
ÇáÊøóÕúÏöíÞö áöÃóäøóåõ Ýöí ÃóÕúáö ÇáúãóÓúÃóáóÉö áóÇ ÝöíãóÇ äóÍúäõ Ýöíåö
ÈöÏóáöíáö Ãóäøó ÇÔúÊöÑóÇØó ÈóÞóÇÆöåóÇ Ýöí ãöáúßö ÇáöÇÈúäö ãóÐúßõæÑñ Ýöí
ÇáÒøóíúáóÚöíøö æóÇáúÝóÊúÍö¡ Ýóáóæú ßóÇäó áóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÊóÕúÏöíÞõ
ÇáöÇÈúäö æóÅöäú ÃóÎúÑóÌóåóÇ Úóäú ãöáúßöåö áóãú íóÈúÞó ÝóÇÆöÏóÉñ
áöÇÔúÊöÑóÇØö ÈóÞóÇÆöåóÇ Ýöí ãöáúßöåö. æóÝöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö ãöäú
ÇáúÚöÊúÞö: íõÔúÊóÑóØõ Ãóäú Êóßõæäó ÇáúÌóÇÑöíóÉõ Ýöí ãöáúßöåö ãöäú æóÞúÊö
ÇáúÚõáõæÞö Åáóì ÇáÏøóÚúæóÉö¡ ÍóÊøóì áóæú ÚóáöÞóÊú ÝóÈóÇÚóåóÇ ÇáöÇÈúäõ
Ëõãøó ÇÔúÊóÑóÇåóÇ Ãóæú ÑõÏøóÊú Úóáóíúåö ÈöÚóíúÈò ÈöÞóÖóÇÁò Ãóæú ÛóíúÑöåö
Ãóæú ÈöÎöíóÇÑö ÑõÄúíóÉò Ãóæú ÔóÑúØò Ãóæú ÈöÝóÓóÇÏö ÇáúÈóíúÚö Ëõãøó
ÇÏøóÚóÇåõ ÇáúÃóÈõ áóÇ íóËúÈõÊõ ÇáäøóÓóÈõ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÕóÏøóÞóåõ ÇáöÇÈúäõ.
ÇåÜ. ÝóåóÐóÇ ÃóíúÖðÇ ÕóÑöíÍñ ÝöíãóÇ ÞõáúäóÇ ÝóÊóÏóÈøóÑú.
(Þóæúáõåõ æóÈóíúÚõåóÇ áöÃóÎöíåö ãóËóáðÇ) Ãóíú Ãóæú ÇÈúäöåö Ãóæú ÇÈúäö
ÃóÎöíåö áóÇ íóÖõÑøõ
(3/180)
áöæóÞúÊö ÇáúÚõáõæÞö (æóÚóáóíúåö
ÞöíãóÊõåóÇ) æóáóæú ÝóÞöíÑðÇ áöÞõÕõæÑö ÍóÇÌóÉö ÈóÞóÇÁö äóÓúáöåö Úóäú
ÈóÞóÇÁö äóÝúÓöåö æóáöÐóÇ íóÍöáøõ áóåõ ÚöäúÏó ÇáúÍóÇÌóÉö ÇáØøóÚóÇãõ áóÇ
ÇáúæóØúÁõ æóíõÌúÈóÑõ Úóáóì äóÝóÞóÉö ÃóÈöíåö áóÇ Úóáóì ÏóÝúÚö ÌóÇÑöíóÉò
áöÊóÓóÑøöíåö (áóÇ ÚõÞúÑõåóÇ æóÞöíãóÉõ æóáóÏöåóÇ) ãóÇ áóãú Êóßõäú
ãõÔúÊóÑóßóÉð ÝóÊóÌöÈõ ÍöÕøóÉõ ÇáÔøóÑöíßö æóåóÐóÇ ÅÐóÇ ÇÏøóÚóÇåõ
æóÍúÏóåõ¡ Ýóáóæú ãóÚó ÇáöÇÈúäö¡ ÝóÅöäú ÔóÑöíßóíúäö ÞõÏøöãó ÇáúÃóÈõ
æóÅöáøóÇ ÝóÇáöÇÈúäõ æóáóæú ÇÏøóÚóì æóáóÏó Ãõãøö æóáóÏöåö ÇáúãóäúÝöíøö
Ãóæú ãõÏóÈøóÑóÊöåö Ãóæú ãõßóÇÊóÈóÊöåö ÔõÑöØó ÊóÕúÏöíÞõ ÇáöÇÈúäö
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóÎúÑõÌõ æóÇáúÍóÇáóÉõ åóÐöåö Úóäú ßóæúäöåóÇ ÌóÇÑöíóÉó
ÝóÑúÚöåö. ÇåÜ. Í. æóÝöíåö Ãóäøó ÈóíúÚóåóÇ áöÇÈúäöåö áóÇ íõÝöíÏõ
áöÃóäøóåõ áóÇ æöáóÇíóÉó áöáúÌóÏøö Úóáóíúåö ãóÚó æõÌõæÏö ÇáúÃóÈö¡ äóÚóãú
ÈóíúÚõåóÇ áöÇÈúäö ÃóÎöíåö íõÝöíÏõ ÅÐóÇ ßóÇäó ÃóÈõæ Ðóáößó ÇáöÇÈúäö
ãóíøöÊðÇ Ãóæú ãóÓúáõæÈó ÇáúæöáóÇíóÉö ÈößõÝúÑò Ãóæú ÑöÞøò Ãóæú Ìõäõæäò
áöíóßõæäó áöáúÌóÏøö ÇáúãõÏøóÚöí æöáóÇíóÉñ áöÃóäøó ÏóÚúæóÉó ÇáúÌóÏøö áóÇ
ÊóÕöÍøõ ÅáøóÇ ÚöäúÏó ÇáúæöáóÇíóÉö Úóáóì ÝóÑúÚöåö ßóãóÇ íóÃúÊöí¡ ÃóÝóÇÏó
ÇáÑøóÍúãóÊöíøõ ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ áöæóÞúÊö ÇáúÚõáõæÞö) ßóÐóÇ Ýöí
ÇáúÝóÊúÍö: Ãóíú áöæóÞúÊö ÇáúæóØúÁö ÇáúÞóÑöíÈö ãöäú æóÞúÊö ÇáúÚõáõæÞö
ßóíú áóÇ íõäóÇÝöíó ãóÇ íóÃúÊöí ÞóÑöíÈðÇ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ æóÚóáóíúåö
ÞöíãóÊõåóÇ) Ãóíú áöæóáóÏöåö íóæúãó ÚóáöÞóÊú ßóãóÇ Ýöí ãöÓúßöíäò Ø. æóÝöí
ÇáúãõÍöíØö: æóáóæú ÇÓúÊóÍóÞøóåóÇ ÑóÌõáñ íóÃúÎõÐõåóÇ æóÚõÞúÑóåóÇ
æóÞöíãóÉó æóáóÏöåóÇ áöÃóäøó ÇáúÃóÈó ÕóÇÑó ãóÛúÑõæÑðÇ¡ æóíóÑúÌöÚõ ÇáúÃóÈõ
Úóáóì ÇáöÇÈúäö ÈöÞöíãóÉö ÇáúÌóÇÑöíóÉö Ïõæäó ÇáúÚõÞúÑö æóÞöíãóÉö
ÇáúæóáóÏö áöÃóäøó ÇáöÇÈúäó ãóÇ Öóãöäó áóåõ ÓóáóÇãóÉó ÇáúÃóæúáóÇÏö. ÇåÜ.
ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ áöÞõÕõæÑò ÅáóÎú) Ãóíú Ãóäøó áöáúÃóÈö æöáóÇíóÉó Êóãóáøõßö ãóÇáö
ÇÈúäöåö áöáúÍóÇÌóÉö Åáóì ÅÈúÞóÇÁö äóÝúÓöåö ÝóßóÐóÇ Åáóì Õóæúäö äóÓúáöåö
áöÃóäøóåõ ÌõÒúÁñ ãöäúåõ¡ áóßöäú ÇáúÃõæáóì ÃóÔóÏøõ¡ æóáöÐóÇ íóÊóãóáøóßõ
ÇáØøóÚóÇãó ÈöÛóíúÑö ÞöíãóÊöåö æóÇáúÌóÇÑöíóÉó ÈöÇáúÞöíãóÉö¡ æóíóÍöáøõ
áóåõ ÇáØøóÚóÇãõ ÚöäúÏó ÇáúÍóÇÌóÉö Ïõæäó æóØúÁö ÇáúÌóÇÑöíóÉö¡ æóíõÌúÈóÑõ
ÇáöÇÈúäõ Úóáóì ÇáúÅöäúÝóÇÞö Úóáóíúåö Ïõæäó ÏóÝúÚö ÇáúÌóÇÑöíóÉö
áöáÊøóÓóÑøöí: ÝóáöáúÍóÇÌóÉö ÌóÇÒó áóåõ ÇáÊøóãóáøõßõ¡ æóáöÞõÕõæÑöåóÇ
ÃóæúÌóÈúäóÇ ÚóáóíúåóÇ ÇáúÞöíãóÉó ãõÑóÇÚóÇÉð áöáúÍóÞøóíúäö ÝóÊúÍñ¡ æóãóÇ
ÐóßóÑóåõ ãöäú Ãóäøóåõ áóÇ íõÌúÈóÑõ Úóáóì ÇáúÌóÇÑöíóÉö áöáÊøóÓóÑøöí
ÐóßóÑóåõ ÇáÒøóíúáóÚöíøõ ÃóíúÖðÇ¡ æóãöËúáõåõ Ýöí ÇáÏøõÑóÑö æóÛóÇíóÉö
ÇáúÈóíóÇäö æóÇáäøöåóÇíóÉö¡ æóãóÇ Ýöí åóÐöåö ÇáÔøõÑõæÍö ÇáúãõÚúÊóÈóÑóÉö
áóÇ íõÚóÇÑöÖõåõ ãóÇ ÓóíóÃúÊöí Ýöí ÇáäøóÝóÞóÉö¡ æóÚóÒóÇåõ Ýöí
ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøóÉö Åáóì ÇáúÌóæúåóÑóÉö ãöäú Ãóäøóåõ íõÌúÈóÑõ
ÝóÊóÏóÈøóÑú (Þóæúáõåõ áóÇ ÚõÞúÑõåóÇ) ÊóÞóÏøóãó ÊóÝúÓöíÑõåõ ÞóÑöíÈðÇ.
æóÚöäúÏó ÇáÔøóÇÝöÚöíøö æóÒõÝóÑó Úóáóíúåö ÚõÞúÑõåóÇ áöËõÈõæÊö Çáúãöáúßö
ÝöíåóÇ ÞõÈóíúáó ÇáúÚõáõæÞö áöÖóÑõæÑóÉö ÕöíóÇäóÉö ÇáúæóáóÏö. æóÚöäúÏóäóÇ
ÞõÈóíúáó ÇáúæóØúÁö áöÃóäøó áóÇÒöãó ßóæúäö ÇáúÝöÚúáö ÒöäðÇ ÖóíóÇÚõ
ÇáúãóÇÁö ÔóÑúÚðÇ¡ Ýóáóæú áóãú íõÞóÏøóãú Úóáóíúåö ËóÈóÊó áóÇÒöãõåõ
ÝóÙóåóÑó Ãóäøó ÇáÖøóÑõæÑóÉó áóÇ ÊóäúÏóÝöÚõ ÅáøóÇ ÈöÅöËúÈóÇÊöåö ÞóÈúáó
ÇáúÅöíáóÇÌö¡ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ áóæú áóãú ÊóÍúÈóáú ÍóíúËõ íóÌöÈõ ÇáúÚõÞúÑõ
ÝóÊúÍñ Ãóíú áöÃóäøóåóÇ ÅÐóÇ áóãú ÊóÍúÈóáú áóãú ÊõæÌóÏú ÚöáøóÉñ ÊõÞóÏøöãõ
ãöáúßóåõ ÝöíåóÇ æóåöíó ÕöíóÇäóÉõ ÇáúæóáóÏö ßóãóÇ ÃóÝóÇÏóåõ
ÇáÒøóíúáóÚöíøõ (Þóæúáõåõ æóÞöíãóÉõ æóáóÏöåóÇ) Ãóíú æóáóÇ ÞöíãóÉó
æóáóÏöåóÇ áöÃóäøóåõ ÚóáøóÞó ÍõÑøõ ÇáÊøóÞóÏøõãö ãöáúßóåõ äóåúÑñ.
(Þóæúáõåõ ãóÇ áóãú Êóßõäú ãõÔúÊóÑóßóÉð) ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: Ýóáóæú
ßóÇäóÊú ãõÔúÊóÑóßóÉð Èóíúäóåõ: Ãóíú Èóíúäó ÇáöÇÈúäö æóÈóíúäó ÃóÌúäóÈöíøò
ßóÇäó ÇáúÍõßúãõ ßóÐóáößó ÅáøóÇ Ãóäøóåõ íóÖúãóäõ áöÔóÑöíßöåö äöÕúÝó
ÚõÞúÑöåóÇ æóáóãú ÃóÑóåõ¡ æóáóæú ßóÇäóÊú ãõÔúÊóÑóßóÉð Èóíúäó ÇáúÃóÈö
æóÇáöÇÈúäö Ãóæú ÛóíúÑöåö íóÌöÈõ ÍöÕøóÉõ ÇáÔøóÑöíßö ÇáöÇÈúäö æóÛóíúÑöåö
ãöäú ÇáúÚõÞúÑö¡ æóÞöíãóÉõ ÈóÇÞöíåóÇ ÅÐóÇ ÍóÈöáóÊú áöÚóÏóãö ÊóÞúÏöíãö
Çáúãöáúßö Ýöí ßõáøöåóÇ áöÇäúÊöÝóÇÁö ãõæÌöÈöåö æóåõæó ÕöíóÇäóÉõ
ÇáäøóÓúáö¡ ÅÐú ãóÇ ÝöíåóÇ ãöäú Çáúãöáúßö íóßúÝöí áöÕöÍøóÉö
ÇáöÇÓúÊöíáóÇÏö¡ æóÅöÐóÇ ÕóÍøó ËóÈóÊó Çáúãöáúßõ Ýöí ÈóÇÞöíåóÇ ÍõßúãðÇ áóÇ
ÔóÑúØðÇ ßóãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö æóåöíó ãóÓúÃóáóÉñ ÚóÌöíÈóÉñ¡ ÝóÅöäøóåõ ÅÐóÇ
áóãú íóßõäú áöáúæóÇØöÆö ÝöíåóÇ ÔóíúÁñ áóÇ ãóåúÑó Úóáóíúåö æóÅöÐóÇ
ßóÇäóÊú ãõÔúÊóÑóßóÉð áóÒöãóåõ. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ æóåóÐóÇ ÅáóÎú)
ÇáúÅöÔóÇÑóÉõ Åáóì ÌóãöíÚö ãóÇ ãóÑøó (Þóæúáõåõ ÞõÏøöãó ÇáúÃóÈõ) áöÃóäøó
áóåõ ÌöåóÊóíúäö ÍóÞöíÞóÉó Çáúãöáúßö Ýöí äóÕöíÈöåö æóÍóÞøó ÇáÊøóãóáøõßö
Ýöí äóÕöíÈö æóáóÏöåö ÈóÍúÑñ.
ÞõáúÊ: æóÝöí ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö: æóáóæú ßóÇäóÊú ãõÔúÊóÑóßóÉð Èóíúäó ÑóÌõáò
æóÇÈúäöåö æóÌóÏøöåö ÝóÇÏøóÚóæúåõ ßõáøõåõãú ÝóÇáúÌóÏøõ Ãóæúáóì¡
æóíóäúÈóÛöí Íóãúáõåõ Úóáóì ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÃóÈõæ ÇáÑøóÌõáö ãóíøöÊðÇ
ãóËóáðÇ áöíóÕöíÑó áöáúÌóÏøö ÇáÊøóÑúÌöíÍõ ãöäú ÌöåóÊóíúäö ÊóÃóãøóáú
(Þóæúáõåõ æóÅöáøóÇ) Ãóíú æóÅöäú áóãú íóßõæäóÇ ÔóÑöíßóíúäö¡ æóåóÐóÇ
ÕóÇÏöÞñ ÈöãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú áöáöÇÈúäö æóÍúÏóåõ Ãóæú áöáúÃóÈö æóÍúÏóåõ¡
æóÇáËøóÇäöí áóÇ íóÕöÍøõ åõäóÇ áóßöäøó ÃóÕúáó ÇáúãóÓúÃóáóÉö ãóÝúÑõæÖñ Ýöí
ÌóÇÑöíóÉö ÇáöÇÈúäö¡ Ýóåõæó ÞóÑöíäóÉñ Úóáóì Ãóäøó ÇáúãõÑóÇÏó ÇáúÃóæøóáõ
ÝóÞóØú ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ ÝóÇáöÇÈúäõ) Ãóíú ÊõÞóÏøóãõ ÏóÚúæóÇåõ
áöÃóäøóåóÇ ÓóÇÈöÞóÉñ ãóÚúäðì ÈóÍúÑñ: Ãóíú áöÃóäøó áóåõ ÍóÞöíÞóÉó
Çáúãöáúßö æóáöÃóÈöíåö ÍóÞøõ ÇáÊøóãóáøõßö æóáöÃóäøó ãöáúßó ÇáöÇÈúäö
ÓóÇÈöÞñ ÝóÕóÇÑó ßóÃóäøóåõ ÇÏøóÚóì ÞóÈúáó ÇáúÃóÈö ÊóÃóãøóáú. ÇåÜ.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÇÏøóÚóì) Ãóíú ÇáúÃóÈõ¡ æóÞóæúáõåõ ÇáúãóäúÝöíøó
ÈöÇáäøóÕúÈö äóÚúÊñ áöæóáóÏö Ãõãøö ÇáúæóáóÏö¡ æóÞóæúáõåõ Ãóæú
ãõÏóÈøóÑóÊöåö Ãóæú ãõßóÇÊóÈóÊöåö ãóÌúÑõæÑóÇäö ÈöÇáúÚóØúÝö Úóáóì Ãõãøö.
æóåóÐóÇ ÈóíóÇäñ áöãõÍúÊóÑóÒö Þóæúáöåö ÞöäøóÉó ÇÈúäöåö: Ãóíú áóæú ÇÏøóÚóì
æóáóÏó Ãõãøö æóáóÏö ÇÈúäöåö ÇáøóÐöí äóÝóÇåõ ÇÈúäõåõ áóÇ íóËúÈõÊõ
äóÓóÈõåõ ÅáøóÇ ÈöÊóÕúÏöíÞö ÇáöÇÈúäö áöÃóäøó Ãõãøó
(3/181)
(æóÌóÏó ÕóÍöíÍñ ßóÃóÈò ÈóÚúÏó ÒóæóÇáö
æöáóÇíóÊöåö ÈöãóæúÊò æóßõÝúÑò æóÌõäõæäò æóÑöÞøò Ýöíåö) Ãóíú Ýöí
ÇáúÍõßúãö ÇáúãóÐúßõæÑö (áóÇ) íóßõæäõ ßóÇáúÃóÈö (ÞóÈúáóåõ) Ãóíú ÞóÈúáó
ÒóæóÇáö ÇáúãóÐúßõæÑóÉö¡ æóíõÔúÊóÑóØõ ËõÈõæÊõ æöáóÇíóÊöåö ãöäú ÇáúæóØúÁö
Åáóì ÇáÏøóÚúæóÉö.
(æóáóæú) (ÊóÒóæøóÌóåóÇ) æóáóæú ÝóÇÓöÏðÇ (ÃóÈõæåõ) æóáóæú ÈöÇáúæöáóÇíóÉö
(ÝóæóáóÏóÊú) (áóãú ÊóÕöÑú Ãõãøó æóáóÏöåö) áöÊóæóáøõÏöåö ãöäú äößóÇÍò
(æóíóÌöÈõ ÇáúãóåúÑõ áóÇ ÇáúÞöíãóÉõ æóæóáóÏõåóÇ ÍõÑøñ) Èöãöáúßö ÃóÎöíåö
áóåõ¡ æóãöäú ÇáúÍöíóáö Ãóäú íõãóáøößó ÃóãóÊóåõ áöØöÝúáöåö Ëõãøó
íóÊóÒóæøóÌóåóÇ.
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÇáúæóáóÏö áóÇ ÊóÞúÈóáõ ÇáöÇäúÊöÞóÇáó Åáóì ãöáúßö ÛóíúÑö ÇáúãõÓúÊóæúáöÏö¡
æóÞóíøóÏó ÈöÞóæúáöåö ÇáúãóäúÝöíøó áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú íóäúÝöåö ÇáöÇÈúäõ
íóËúÈõÊõ äóÓóÈõåõ ãöäúåõ ÝóáóÇ íõãúßöäõ ËõÈõæÊõåõ ãöäú ÇáúÃóÈö æóÅöäú
ÕóÏøóÞóåõ ÇáöÇÈúäõ¡ æóßóÐóÇ áóæú ÇÏøóÚóì æóáóÏó ãõÏóÈøóÑóÉö ÇÈúäöåö Ãóæú
æóáóÏö ãõßóÇÊóÈóÉö ÇÈúäöåö ÇáøóÐöí æóáóÏóÊúåõ Ýöí ÇáúßöÊóÇÈóÉö Ãóæú
ÞóÈúáóåóÇ áóÇ íóËúÈõÊõ äóÓóÈõåõ ÅáøóÇ ÈöÊóÕúÏöíÞö ÇáöÇÈúäö ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö¡ áöÃóäøóåõ áóÇ íõãúßöäõ ÌóÚúáõ ÇáúÃóÈö ãõÊóãóáøößðÇ áóåõãóÇ
ÞóÈúáó ÇáúæóØúÁö¡ ÝóÅöäú ÕóÏøóÞóåõ ËóÈóÊó äóÓóÈõåõ áöÇÍúÊöãóÇáö æóØúÁö
ÇáúÃóÈö ÈöÔõÈúåóÉò æóÇáÙøóÇåöÑõ áõÒõæãõ ÇáúÚõÞúÑö áöáúãõßóÇÊóÈóÉö
áöÃóäøó áóåóÇ ÇáúÚõÞúÑó ÈöæóØúÁö Çáúãóæúáóì¡ ÝóÈöæóØúÁö ÃóÈöíåö Ãóæúáóì¡
æóÍóíúËõ áóãú íóËúÈõÊú Çáúãöáúßõ Ýöí Ãõãøö ÇáúæóáóÏö ÇáúãõÏóÈøóÑóÉö
íóäúÈóÛöí áõÒõæãõ ÇáúÚõÞúÑö áöáöÇÈúäö Úóáóì ÃóÈöíåö ßóãóÇ íõÝöíÏõåõ ãóÇ
ÞóÏøóãúäóÇåõ ÝöíãóÇ áóæú æóØöÆóåóÇ æóáóãú ÊóÍúÈóáú ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ
æóÌóÏøñ ÕóÍöíÍñ) ÎóÑóÌó Èöåö ÇáúÌóÏøõ ÇáúÝóÇÓöÏõ ßóÃóÈöí ÇáúÃõãøö¡
æóßóÐóÇ ÛóíúÑõ ÇáúÌóÏøö ãöäú ÇáÑøóÍöãö ÇáúãóÍúÑóãö ÝóáóÇ íõÕóÏøóÞõ Ýöí
ÌóãöíÚö ÇáúÃóÍúæóÇáö áöÝóÞúÏö æöáóÇíóÊöåöãú ÈóÍúÑñ Úóäú ÇáúãõÍöíØö
(Þóæúáõåõ ÈóÚúÏó ÒóæóÇáö æöáóÇíóÊöåö) Ãóíú ÇáúÃóÈö¡ æóÃóÑóÇÏó ÈöÒóæóÇáö
ÇáúæöáóÇíóÉö ÚóÏóãóåóÇ áöíóÔúãóáó ãóÇ áóæú ßóÇäó ßõÝúÑõåõ Ãóæú Ìõäõæäõåõ
Ãóæú ÑöÞøõåõ ÃóÕúáöíøðÇ¡ ÃóÝóÇÏóåõ ÇáÑøóÍúãóÊöíøõ¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ
ÈöÇáúæöáóÇíóÉö æöáóÇíóÉõ ÇáÊøóãóáøõßö ßóãóÇ ãóÑøó (Þóæúáõåõ Ýöíåö)
ãõÊóÚóáøöÞñ ÈößóÇÝö ÇáÊøóÔúÈöíåö Í. ÝóÇáúãóÚúäóì Ãóäøó ÇáúÌóÏøó
ãõÔóÇÈöåñ áöáúÃóÈö Ýöí ÇáúÍõßúãö ÇáúãóÐúßõæÑö (Þóæúáõåõ æóíõÔúÊóÑóØõ
ËõÈõæÊõ æöáóÇíóÊöåö) Ãóíú æöáóÇíóÉö ÇáúÌóÏøö ÇáäøóÇÔöÆóÉö Úóäú ÝóÞúÏö
æöáóÇíóÉö ÇáúÃóÈö: Ãóíú áóÇ íóßúÝöí ËõÈõæÊõåóÇ æóÞúÊó ÇáÏøóÚúæóÉö
ÝóÞóØú¡ Èóáú áóÇ ÈõÏøó ãöäú ËõÈõæÊöåóÇ ãöäú æóÞúÊö ÇáúÚõáõæÞö Åáóì
æóÞúÊö ÇáÏøóÚúæóÉö ÞóÇáó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö: ÍóÊøóì áóæú ÃóÊóÊú ÈöÇáúæóáóÏö
áöÃóÞóáøó ãöäú ÓöÊøóÉö ÃóÔúåõÑò ãöäú æóÞúÊö ÇäúÊöÞóÇáö ÇáúæöáóÇíóÉö
Åáóíúåö áóãú ÊóÕöÍøó ÏóÚúæóÊõåõ áöãóÇ ÞõáúäóÇ Ýöí ÇáúÃóÈö ÇåÜ Ãóíú ãöäú
Ãóäøó Çáúãöáúßó ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ ÈöØóÑöíÞö ÇáöÇÓúÊöäóÇÏö Åáóì æóÞúÊö
ÇáúÚõáõæÞö¡ ÝóíóÓúÊóÏúÚöí ÞöíóÇãó æöáóÇíóÉö ÇáÊøóãóáøõßö ãöäú Íöíäö
ÇáúÚõáõæÞö Åáóì ÇáÊøóãóáøõßö.
(Þóæúáõåõ æóáóæú ÝóÇÓöÏðÇ) áöÃóäøó ÇáúÝóÇÓöÏó íóËúÈõÊõ Ýöíåö ÇáäøóÓóÈõ¡
ÝóÇÓúÊóÛúäóì Úóäú ÊóÞóÏøõãö Çáúãöáúßö áóåõ ÈóÍúÑñ.
(Þóæúáõåõ ÃóÈõæåõ) Ãóíú ÃóæúÌóÏóåõ ÑóÍúãóÊöíøñ (Þóæúáõåõ æóáóæú
ÈöÇáúæöáóÇíóÉö) Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Úóäú ÇáúÎóÇäöíøóÉö ÅÐóÇ ÊóÒóæøóÌó
ÇáÑøóÌõáõ ÌóÇÑöíóÉó æóáóÏöåö ÇáÕøóÛöíÑö ÝóæóáóÏóÊú ãöäúåõ áóÇ ÊóÕöíÑõ
Ãõãøó æóáóÏò áóåõ¡ æóíóÚúÊöÞõ ÇáúæóáóÏõ ÈöÇáúÞóÑóÇÈóÉö.
(Þóæúáõåõ áöÊóæóáøõÏöåö ãöäú äößóÇÍò) Ýóáóãú ÊóÈúÞó ÖóÑõæÑóÉñ Åáóì
ÊóãóáøõßöåóÇ ãöäú æóÞúÊö ÇáúÚõáõæÞö áöËõÈõæÊö ÇáäøóÓóÈö ÈöÏõæäöåö¡
æóÃõãõæãöíøóÉõ ÇáúæóáóÏö ÝóÑúÚõ ÇáÊøóãóáøõßö æóÇáäøößóÇÍõ íõäóÇÝöíåö
(Þóæúáõåõ æóíóÌöÈõ ÇáúãóåúÑõ) áöÇáúÊöÒóÇãöåö ÅíøóÇåõ ÈöÇáäøößóÇÍö æóåõæó
Åäú áóãú íóßõäú ãõÓóãøóì ãóåúÑö ãöËúáöåóÇ Ýöí ÇáúÌóãóÇáö äóåúÑñ
(Þóæúáõåõ áóÇ ÇáúÞöíãóÉõ) áöÚóÏóãö Êóãóáøõßöåö äóåúÑñ (Þóæúáõåõ Èöãöáúßö
ÃóÎöíåö áóåõ) ÝóÚóÊóÞó Úóáóíúåö ÈöÇáúÞóÑóÇÈóÉö åöÏóÇíóÉñº æóÙóÇåöÑõåõ
Ãóäøó ÇáúæóáóÏó ÚóáöÞó ÑóÞöíÞðÇ. æóÇÎúÊõáöÝó Ýöíåöº ÝóÞöíáó íóÚúÊöÞõ
ÞóÈúáó ÇáöÇäúÝöÕóÇáö¡ æóÞöíáó ÈóÚúÏóåõ æóËóãóÑóÊõåõ ÊóÙúåóÑõ Ýöí
ÇáúÅöÑúËö¡ Ýóáóæú ãóÇÊó Çáúãóæúáóì æóåõæó ÇáöÇÈúäõ íóÑöËõåõ ÇáúæóáóÏõ
Úóáóì ÇáúÃóæøóáö Ïõæäó ÇáËøóÇäöí æóÇáúæóÌúåõ åõæó ÇáúÃóæøóáõ áöÃóäøóåõ
ÍóÏóËó Úóáóì ãöáúßö ÇáúÃóÎö ãöäú Íöíäö ÇáúÚõáõæÞö ÝóáóãøóÇ ãóáóßóåõ
ÚóÊóÞó Úóáóíúåö ÈöÇáúÞóÑóÇÈóÉö ÈöÇáúÍóÏöíËö ßóÐóÇ Ýöí ÛóÇíóÉö
ÇáúÈóíóÇäö. æóÇáÙøóÇåöÑõ ÚöäúÏöí åõæó ÇáËøóÇäöí áöÃóäøóåõ áóÇ ãöáúßó
áóåõ ãöäú ßõáøö æóÌúåò ÞóÈúáó ÇáúæóÖúÚö áöÞóæúáöåöãú Çáúãöáúßõ åõæó
ÇáúÞõÏúÑóÉõ Úóáóì ÇáÊøóÕóÑøõÝóÇÊö Ýöí ÇáÔøóíúÁö ÇÈúÊöÏóÇÁð¡ æóáóÇ
ÞõÏúÑóÉó áöáÓøóíøöÏö Úóáóì ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ÇáúÌóäöíäö ÈöÈóíúÚò Ãóæú
åöÈóÉò æóÅöäú ÕóÍøó ÇáúÅöíÕóÇÁõ Èöåö æóÅöÚúÊóÇÞõåõ¡ Ýóáóãú íóÊóäóÇæóáúåõ
ÇáúÍóÏöíËõ áöÃóäøóåõ Ýöí Çáúãóãúáõæßö ãöäú ßõáøö æóÌúåò¡ æóáöÐóÇ áóæú
ÞóÇáó ßõáøõ ãóãúáõæßò Ãóãúáößõåõ Ýóåõæó ÍõÑøñ áóÇ íóÊóäóÇæóáõ ÇáúÍóãúáó
ÈóÍúÑñ¡ æóÃóÞóÑøóåõ Ýöí ÇáäøóåúÑö æóÇáúãóÞúÏöÓöíøõ.
(Þóæúáõåõ æóãöäú ÇáúÍöíóáö) Ãóíú ãöäú ÌõãúáóÉö ÇáúÍöíóáö ÇáøóÊöí
íóÏúÝóÚõ ÈöåóÇ ÇáúÅöäúÓóÇäõ Úóäúåõ ãóÇ íóÖõÑøõåõ¡ æóåóÐóÇ ÍöíáóÉñ áóãøóÇ
ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó æóØúÁó ÇáúÃóãóÉö æóáóÇ ÊóÕöíÑõ Ãõãøó æóáóÏò áóåõ æóÅöäú
æóáóÏóÊú ãöäúåõ ßóíú áóÇ ÊóÊóãóÑøóÏó Úóáóíúåö ÅÐóÇ æóáóÏóÊú æóÚóáöãóÊú
ÃóäøóåóÇ áóÇ ÊõÈóÇÚõ ÝóíõãóáøößõåóÇ áöØöÝúáöåö ÈöåöÈóÉò Ãóæú ÈóíúÚò
Ëõãøó íóÊóÒóæøóÌõåóÇ ÈöÇáúæöáóÇíóÉö ÝóíóÕöíÑõ ÍõßúãõåóÇ ãóÇ ãóÑøó¡
ÝóÅöÐóÇ ÇÍúÊóÇÌó Åáóì ÈóíúÚöåóÇ ÈóÇÚóåóÇ æóÍóÝöÙó ËóãóäóåóÇ áöØöÝúáöåö
(3/182)
(æóáóæú) (æóØöÆó ÌóÇÑöíóÉó ÇãúÑóÃóÊöåö
Ãóæú æóÇáöÏöåö Ãóæú ÌóÏøöåö ÝóæóáóÏóÊú æóÇÏøóÚóÇåõ áóÇ íóËúÈõÊõ
ÇáäøóÓóÈõ ÅáøóÇ ÈöÊóÕúÏöíÞö Çáúãóæúáóì) Ýóáóæú ßóÐøóÈóåõ Ëõãøó ãóáóßó
ÇáúÌóÇÑöíóÉó æóÞúÊðÇ ãóÇ ËóÈóÊó ÇáäøóÓóÈõ æóÓóíóÌöíÁõ Ýöí ÇáöÇÓúÊöíáóÇÏö
(ÍõÑøóÉñ) ãõÊóÒóæøöÌóÉñ ÈöÑóÞöíÞò (ÞóÇáóÊú áöãóæúáóì ÒóæúÌöåóÇ) ÇáúÍõÑøö
ÇáúãõßóáøóÝö (ÃóÚúÊöÞúåõ Úóäøöí ÈöÃóáúÝò) Ãóæú ÒóÇÏóÊú æóÑóØúáò ãöäú
ÎóãúÑò ÅÐú ÇáúÝóÇÓöÏõ åõäóÇ ßóÇáÕøóÍöíÍö (ÝóÝóÚóáó ÝóÓóÏó ÇáäøößóÇÍõ)
áöÊóÞóÏøõãö Çáúãöáúßö ÇÞúÊöÖóÇÁð ßóÃóäøóåõ ÞóÇáó ÈöÚúÊå ãöäúß
æóÃóÚúÊóÞúÊå Úóäúß¡ áóßöäú áóæú ÞóÇáó ßóÐóáößó æóÞóÚó ÇáúÚöÊúÞõ Úóäú
ÇáúãóÃúãõæÑö áöÚóÏóãö ÇáúÞóÈõæáö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÍóæóÇÔöí ÇáÓøóÚúÏöíøóÉöº
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Ãóæú ÃóäúÝóÞóåõ Úóáóíúåö Ãóæú Úóáóì äóÝúÓöåö Åäú ÇÍúÊóÇÌó Åáóíúåö
(Þóæúáõåõ æóáóæú æóØöÆó ÌóÇÑöíóÉó ÇãúÑóÃóÊöåö ÅáóÎú) ãõÍúÊóÑóÒõ Þóæúáöåö
ÓóÇÈöÞðÇ ÞöäøóÉó ÇÈúäöåö Ø (Þóæúáõåõ áóÇ íóËúÈõÊõ ÇáäøóÓóÈõ ÅáøóÇ
ÈöÊóÕúÏöíÞö Çáúãóæúáóì ÅáóÎú) Ýöíåö ÇÎúÊöÕóÇÑñ. æóÚöÈóÇÑóÉõ ÇáúÈóÍúÑö:
áóÇ íóËúÈõÊõ ÇáäøóÓóÈõ¡ æóíõÏúÑóÃõ Úóäúåõ ÇáúÍóÏøõ áöáÔøõÈúåóÉö¡ ÝóÅöäú
ÞóÇáó ÃóÍóáøóåóÇ Çáúãóæúáóì áöí áóÇ íóËúÈõÊõ ÇáäøóÓóÈõ ÅáøóÇ Ãóäú
íõÕóÏøöÞóåõ Çáúãóæúáóì Ýöí ÇáúÅöÍúáóÇáö æóÝöí Ãóäøó ÇáúæóáóÏó ãöäúåõ
ÝóÅöäú ÕóÏøóÞóåõ Ýöí ÇáúÃóãúÑóíúäö ÌóãöíÚðÇ ËóÈóÊó ÇáäøóÓóÈõ æóÅöáøóÇ
ÝóáóÇ æóÅöäú ßóÐøóÈóåõ Çáúãóæúáóì Ëõãøó ãóáóßó ÇáúÌóÇÑöíóÉó íóæúãðÇ ãöäú
ÇáÏøóåúÑö ËóÈóÊó ÇáäøóÓóÈõ ßóÐóÇ Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö.
æóÝöí ÇáúÞõäúíóÉö æóØöÆó ÌóÇÑöíóÉó ÃóÈöíåö ÝóæóáóÏóÊú ãöäúåõ áóÇ íóÌõæÒõ
ÈóíúÚõ åóÐóÇ ÇáúæóáóÏö æóÇÏøóÚóì ÇáúæóÇØöÆõ ÇáÔøõÈúåóÉó ÃóæøóáðÇ
áöÃóäøóåõ æóáóÏõ æóáóÏöåö ÝóíóÚúÊöÞõ Úóáóíúåö Íöíäó ÏóÎóáó Ýöí ãöáúßöåö
æóÅöäú áóãú íóËúÈõÊú ÇáäøóÓóÈõ¡ ßóãóäú Òóäóì ÈöÌóÇÑöíóÉö ÛóíúÑöåö
ÝóæóáóÏóÊú ãöäúåõ Ëõãøó ãóáóß ÇáúæóáóÏó íóÚúÊöÞõ Úóáóíúåö æóÅöäú áóãú
íóËúÈõÊú äóÓóÈõåõ ãöäúåõ. ÇåÜ. ÞõáúÊ: æóãóÚúäóì ÃóÍóáøóåóÇ Çáúãóæúáóì
Ãóíú ÈöäößóÇÍò Ãóæú ÈöåöÈóÉò ãóËóáðÇ áóÇ ÈöÞóæúáöåö ÌóÚóáúÊåóÇ ÍóáóÇáðÇ
áóß (Þóæúáõåõ æóÓóíóÌöíÁõ ÅáóÎú) ÐóßóÑó åõäóÇßó ãóÇ íõÝöíÏõ ÇáúÎöáóÇÝó¡
æóÝöíåö ßóáóÇãñ ÓóíóÃúÊöí åõäóÇßó Åäú ÔóÇÁó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì
(Þóæúáõåõ ÞóÇáóÊú áöãóæúáóì ÒóæúÌöåóÇ) æóßóÐóÇ áóæú ÞóÇáó Ðóáößó ÒóæúÌõ
ÇáúÃóãóÉö áöãóæúáóì ÒóæúÌóÊöåö áóßöäú áóÇ íóÓúÞõØõ ÇáúãóåúÑõ ÈóÍúÑñ
(Þóæúáõåõ ÇáúÍõÑøö ÇáúãõßóáøóÝö) ÞóíøóÏó Èöåö áöíõãúßöäó ÇáúÅöÚúÊóÇÞõº
æóÝöíåö Ãóäøóåõ áóíúÓó ÈöãõÚúÊóÞò ÅäøóãóÇ åõæó æóßöíáñ ÚóäúåóÇ Ýöíåö¡
ÝóãõÞúÊóÖóÇåõ Ãóäú íóÊóæóÞøóÝó ÈóíúÚõ ÇáÕøóÈöíøö Úóáóì ÅÌóÇÒóÉö
æóáöíøöåö. æóÃóãøóÇ ÇáúÅöÚúÊóÇÞõ ÝóáóÇ íóäúÙõÑõ Åáóíúåö áöÕöÍøóÉö
Êóæúßöíáöåö Ýöíåö Ø. æóÕõæÑóÉõ ßóæúäö ãóæúáóì ÇáÒøóæúÌö ÛóíúÑó ÍõÑøò
Ãóæú ÛóíúÑó ãõßóáøóÝò Ãóäú íóÔúÊóÑöíó ÇáúÚóÈúÏõ ÇáúãóÃúÐõæäõ ÚóÈúÏðÇ
ãõÊóÒóæøöÌðÇ Ãóæú íóÑöËõåõ ÇáÕøóÈöíøõ Ãóæú ÇáúãóÌúäõæäõ ãöäú ÃóÈöíåö¡
æóÅöáøóÇ ÝóÞóÏú ãóÑøó Ãóäøóåõ áóÇ íóãúáößõ ÊóÒúæöíÌó ÇáúÚóÈúÏö ÅáøóÇ
ãóäú íóãúáößõ ÅÚúÊóÇÞóåõ (Þóæúáõåõ æóÑóØúáò ãöäú ÎóãúÑò) ãóÝúÚõæáõ
ÒóÇÏóÊú: Ãóíú ÒóÇÏóÊúåõ Úóáóì ÞóæúáöåóÇ ÈöÃóáúÝò.
(Þóæúáõåõ ßóÇáÕøóÍöíÍö) áöÃóäøó ÇáúÈóíúÚó åõäóÇ ÛóíúÑõ ãóÞúÕõæÏò¡ ÝóáóÇ
íóáúÒóãõ æõÌõæÏõ ÔõÑõæØöåö ßóãóÇ íóÃúÊöí ÞóÑöíÈðÇ (Þóæúáõåõ ÝóÝóÚóáó)
Ãóíú ÞóÇáó ÃóÚúÊóÞóåõ Í Úóäú ÇáäøóåúÑö (Þóæúáõåõ ÇÞúÊöÖóÇÁð) åõæó
ÏóáóÇáóÉõ ÇááøóÝúÙö Úóáóì ãóÓúßõæÊò íóÊóæóÞøóÝõ Úóáóíúåö ÕöÏúÞõ
ÇáúßóáóÇãö Ãóæú ÕöÍøóÊõåõº ÝóÇáúÃóæøóáõ ßóÍóÏöíËö: «ÑõÝöÚó ÇáúÎóØóÃõ
æóÇáäøöÓúíóÇäõ» ¡ Ãóíú ÑõÝöÚó ÍõßúãõåõãóÇ æóåõæó ÇáúÅöËúãõ æóÅöáøóÇ
ÝóåõãóÇ æóÇÞöÚóÇäö Ýöí ÇáúÎóÇÑöÌö¡ æóÇáËøóÇäöí ßóãóÓúÃóáóÊöäóÇ ÝóÅöäøóåõ
áóÇ íõãúßöäõ ÊóÕúÍöíÍõåõ ÅáøóÇ ÈöÊóÞúÏöíãö Çáúãöáúßö¡ ÅÐú Çáúãöáúßõ
ÔóÑúØñ áöÕöÍøóÉö ÇáúÚöÊúÞö Úóäúåõ¡ ÝóÊóÞóÏøõãõ Çáúãöáúßö ÈöÇáúÈóíúÚö
ãõÞúÊóÖðì ÈöÇáúÝóÊúÍö æóÇáúÅöÚúÊóÇÞõ Úóäú ÇáúÂãöÑö ãõÞúÊóÖò ÈöÇáúßóÓúÑö¡
ÝóíóÕöíÑõ Þóæúáõåõ ÃóÚúÊóÞó ØóáóÈó ÇáÊøóãúáöíßö ãöäúåõ ÈöÇáúÃóáúÝö Ëõãøó
ÃóãóÑóåõ ÈöÅöÚúÊóÇÞö ÚóÈúÏö ÇáúÂãöÑö Úóäúåõ¡ æóÞóæúáõåõ ÃóÚúÊóÞóÊú
Êóãúáöíßñ ãöäúåõ Ëõãøó ÇáúÅöÚúÊóÇÞõ Úóäúåõ æóÅöÐóÇ ËóÈóÊó Çáúãöáúßõ
áöáúÂãöÑö ÝóÓóÏó ÇáäøößóÇÍõ áöáÊøóäóÇÝöí Èóíúäó ÇáúÃóãúÑóíúäö¡ Ëõãøó
Çáúãöáúßõ Ýöíåö ÔóÑúØñ æóÇáÔøõÑõæØõ ÃóÊúÈóÇÚñ ÝóáöÐóÇ ËóÈóÊó ÇáúÈóíúÚõ
ÇáúãõÞúÊóÖóì ÈöÇáúÝóÊúÍö ÈöÔõÑõæØö ÇáúãõÞúÊóÖöí æóåõæó ÇáúÚöÊúÞõ áóÇ
ÈöÔõÑõæØö äóÝúÓöåö ÅÙúåóÇÑðÇ áöáÊøóÈóÚöíøóÉö¡ ÝóíóÔúÊóÑöØõ ÃóåúáöíøóÉó
ÇáúÂãöÑö áöáúÅöÚúÊóÇÞö¡ ÍóÊøóì áóæú ßóÇäó ÕóÈöíøðÇ ãóÃúÐõæäðÇ áóãú
íóËúÈõÊú ÇáúÈóíúÚõ æóíóÓúÞõØõ ÇáúÞóÈõæáõ ÇáøóÐöí åõæó Ñõßúäõ ÇáúÈóíúÚö¡
æóáóÇ íóËúÈõÊõ Ýöíåö ÎöíóÇÑõ ÑõÄúíóÉò Ãóæú ÚóíúÈò¡ æóáóÇ íõÔúÊóÑóØõ
ßóæúäõåõ ãóÞúÏõæÑó ÇáÊøóÓúáöíãö.
ÝóÕóÍøó ÇáúÃóãúÑõ ÈöÅöÚúÊóÇÞö ÇáúÂÈöÞö¡ æóíóÓúÞõØõ ÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáúÞóÈúÖö
Ýöí ÇáúÝóÇÓöÏö¡ ßóãóÇ áóæú ÞóÇáó ÃóÚúÊöÞúåõ Úóäøöí ÈöÃóáúÝò æóÑóØúáò
ãöäú ÎóãúÑò. ÇåÜ. ÈóÍúÑñ ÈöÇáúãóÚúäóì (Þóæúáõåõ áóßöäú áóæú ÞóÇáó ÅáóÎú)
ÍóÇÕöáõåõ Ãóäøó ãóÇ ËóÈóÊó ÈöÇáöÇÞúÊöÖóÇÁö ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ ÈöÔõÑõæØö
ÇáúãõÞúÊóÖöí ÈöÇáúßóÓúÑö áóÇ ÈöÔõÑõæØö äóÝúÓöåö ßóãóÇ ÚóáöãúÊ¡ áóßöäú
åóÐóÇ ÅÐóÇ áóãú íõÕóÑøöÍú ÈöÇáúãõÞúÊóÖóì ÈöÇáúÝóÊúÍö. ÞóÇáó Ýöí ÝóÊúÍö
ÇáúÞóÏöíÑö: Ýóáóæú
(3/183)
æóãóÝóÇÏõåõ Ãóäøóåõ áóæú ÞóÇáó ÞóÈöáúÊ æóÞóÚó Úóäú ÇáúÂãöÑö
(æóÇáúæóáóÇÁõ áóåóÇ) æóáóÒöãóåóÇ ÇáúÃóáúÝõ æóÓóÞóØó ÇáúãóåúÑõ (æóíóÞóÚõ)
ÇáúÚöÊúÞõ (Úóäú ßóÝøóÇÑóÊöåóÇ Åäú äóæóÊúåõ) ÚóäúåóÇ (æóáóæú áóãú ÊóÞõáú
ÈöÃóáúÝò áóÇ) íóÝúÓõÏõ áöÚóÏóãö Çáúãöáúßö (æóÇáúæóáóÇÁõ áóåõ) áöÃóäøóåõ
ÇáúãõÚúÊóÞõ¡ æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ. |