ÑÏ
ÇáãÍÊÇÑ Úáì ÇáÏÑ ÇáãÎÊÇÑ ÈóÇÈõ ÍóÏøö ÇáÔøõÑúÈö ÇáúãõÍóÑøóãö
(íõÍóÏøõ ãõÓúáöãñ) Ýóáóæú ÇÑúÊóÏøó ÝóÓóßöÑó ÝóÃóÓúáóãó áóÇ íõÍóÏøõ
áöÃóäøóåõ áóÇ íõÞóÇãõ Úóáóì ÇáúßõÝøóÇÑö ÙóåöíÑöíøóÉñ¡ áóßöäú Ýöí
ãõäúíóÉö ÇáúãõÝúÊöí: ÓóßöÑó ÇáÐøöãøöíøõ ãöäú ÇáúÍóÑóÇãö ÍõÏøó Ýöí
ÇáúÃóÕóÍøö áöÍõÑúãóÉö ÇáÓøõßúÑö Ýöí ßõáøö ãöáøóÉò (äóÇØöÞñ) ÝóáóÇ
íõÍóÏøõ ÃóÎúÑóÓõ áöáÔøõÈúåóÉö (ãõßóáøóÝñ) ØóÇÆöÚñ ÛóíúÑõ ãõÖúØóÑøò
(ÔóÑöÈó ÇáúÎóãúÑó æóáóæú ÞóØúÑóÉð)
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Úóäú ÇáúãõÍöíØö ßóÐóáößó ÝóíõÍúÊóãóáõ Ãóäú íóßõæäó ÅÓúäóÇÏõåóÇ Åáóì
ÃóÈöí íõæÓõÝó áößóæúäöåö åõæó ÇáøóÐöí ÎóÑøóÌóåóÇ áóÇ áößóæúäö ÛóíúÑöåö
ÞóÇÆöáðÇ ÈöÎöáóÇÝöåö¡ æóíõÍúÊóãóáõ Ãóäú íóßõæäó ÝöíåóÇ ÎöáóÇÝõåõãóÇ¡
æóÇáúÃóæøóáõ ÃóÙúåóÑõ áöÚóÏóãö ÐößúÑö ÇáúãõÎóÇáöÝö ÊóÃóãøóáú¡ æóÇóááøóåõ
ÓõÈúÍóÇäóåõ ÃóÚúáóãõ.
[ÈóÇÈõ ÍóÏøö ÇáÔøõÑúÈö ÇáúãõÍóÑøóãö]
ÈóÇÈõ ÍóÏøö ÇáÔøõÑúÈö ÃóÎøóÑóåõ Úóäú ÇáÒøöäóǺ áöÃóäøó ÇáÒøöäóÇ ÃóÞúÈóÍõ
ãöäúåõ æóÃóÛúáóÙõ ÚõÞõæÈóÉð¡ æóÞóÏøóãóåõ Úóáóì ÍóÏøö ÇáúÞóÐúÝö
áöÊóíóÞøõäö ÇáúÌóÑöíãóÉö Ýöí ÇáÔøóÇÑöÈö Ïõæäó ÇáúÞóÇÐöÝö áöÇÍúÊöãóÇáö
ÕöÏúÞöåö¡ æóÊóÃúÎöíÑõ ÍóÏøö ÇáÓøóÑöÞóÉöº áöÃóäøóåõ áöÕöíóÇäóÉö
ÇáúÃóãúæóÇáö ÇáÊøóÇÈöÚóÉö áöáäøõÝõæÓö ÈóÍúÑñ (Þóæúáõåõ Ýóáóæú ÇÑúÊóÏøó
ÝóÓóßöÑó ÅáóÎú) ÃóÞõæáõ: ÐóßóÑó Ýöí ÇáÏøõÑøö ÇáúãõäúÊóÞóì Ãóäøó
ÇáúãõÑúÊóÏøó áóÇ íõÍóÏøõ áöáÔøõÑúÈö ÓóæóÇÁñ ÔóÑöÈó ÞóÈúáó ÑöÏøóÊöåö Ãóæú
ÝöíåóÇ ÝóÃóÓúáóãó ÇåÜ æóãöËúáõåõ Ýöí ßóÇÝöí ÇáúÍóÇßöãö¡ æóÓóíóÐúßõÑõ
ÇáÔøóÇÑöÍõ Ýöí ÍóÏøö ÇáúÞóÐúÝö Úóäú ÇáÓøöÑóÇÌöíøóÉö áóæú ÇÚúÊóÞóÏó
ÇáÐøöãøöíøõ ÍõÑúãóÉó ÇáúÎóãúÑö Ýóåõæó ßóÇáúãõÓúáöãö Ãóíú ÝóíõÍóÏøõ
(Þóæúáõåõº áöÃóäøóåõ áóÇ íõÞóÇãõ Úóáóì ÇáúßõÝøóÇÑö) íóÚúäöí Ãóäøóåõ
áóãøóÇ ÔóÑöÈó Ýöí ÑöÏøóÊöåö áóãú íóßõäú ÃóåúáðÇ áöÞöíóÇãö ÍóÏøö
ÇáÔøõÑúÈö Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ áóÇ íõÞóÇãõ Úóáóì ÇáúßõÝøóÇÑö¡ æóÅöÐóÇ
ßóÇäó æóÞúÊó ÇáÔøõÑúÈö ÛóíúÑó ãõæÌöÈò áöáúÍóÏøö áóÇ íõÍóÏøõ ÈóÚúÏó
ÇáúÅöÓúáóÇãö¡ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ Òóäóì Ãóæú ÓóÑóÞó Ëõãøó ÃóÓúáóãó
ÝóÅöäøóåõ íõÍóÏøõ áóåõ áöæõÌõæÈöåö ÞóÈúáóåõ ßóãóÇ íõÝöíÏõåõ ãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö Úóäú ÇáÙøóåöíÑöíøóÉö ÝóÇÝúåóãú (Þóæúáõåõ ÍõÏøó Ýöí ÇáúÃóÕóÍøö)
ÃóÝúÊóì Èöåö ÇáúÍóÓóäõ æóÇÓúÊóÍúÓóäóåõ ÈóÚúÖõ ÇáúãóÔóÇíöÎö.
æóÇáúãóÐúåóÈõ Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÔóÑöÈó ÇáúÎóãúÑó æóÓóßöÑó ãöäúåõ Ãóäøóåõ áóÇ
íõÍóÏøõ ßóãóÇ Ýöí ÇáäøóåúÑö Úóäú ÝóÊóÇæóì ÞóÇÑöÆö ÇáúåöÏóÇíóÉö¡ æóãóÔóì
Ýöí ÇáúãóäúÙõæãóÉö ÇáúãõÍöÈøöíøóÉö Úóáóì ÇáúÃóæøóáö ßóãóÇ ÐóßóÑóåõ
ÇáÔøóÇÑöÍõ Ýöí ÇáÏøõÑøö ÇáúãõäúÊóÞóì.
ÞõáúÊ: æóÚöÈóÇÑóÉõ ÇáúÍóÇßöãö Ýöí ÇáúßóÇÝöí ãöäú ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö: æóáóÇ
ÍóÏøó Úóáóì ÇáÐøöãøöíøö Ýöí ÇáÔøóÑóÇÈö ÇåÜ æóáóãú íóÍúßö Ýöíåö ÎöáóÇÝðÇ¡
æóåõæó ÈöÅöØúáóÇÞöåö íóÔúãóáõ ãóÇ áóæú ÓóßöÑó ãöäúåõ (Þóæúáõåõ
áöÍõÑúãóÉö ÇáÓøõßúÑö Ýöí ßõáøö ãöáøóÉò) åóÐóÇ ÐóßóÑóåõ ÞóÇÑöÆõ
ÇáúåöÏóÇíóÉö. ÞõáúÊ: æóáöí Ýöíåö äóÙóÑñ¡ ÝóÅöäøó ÇáúÎóãúÑó áóãú Êóßõäú
ãõÍóÑøóãóÉð Ýöí ÕóÏúÑö ÇáúÅöÓúáóÇãö¡ æóÞóÏú ßóÇäó ÇáÕøóÍóÇÈóÉõ
íóÔúÑóÈõæäóåóÇ æóÑõÈøóãóÇ ÓóßöÑõæÇ ãöäúåóÇ ßóãóÇ ÌóÇÁó ÕóÑöíÍðÇ.
Ýóãöäú Ðóáößó ãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö Úóäú ÇáÊøöÑúãöÐöíøö Úóäú Úóáöíøò -
ÑóÖöíó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì Úóäúåõ - " ÕóäóÚó áóäóÇ ÚóÈúÏõ ÇáÑøóÍúãóäö Èúäõ
ÚóæúÝò ØóÚóÇãðÇ ÝóÏóÚóÇäóÇ æóÓóÞóÇäóÇ ãöäú ÇáúÎóãúÑö ÝóÃóÎóÐóÊú
ÇáúÎóãúÑõ ãöäøóÇ æóÍóÖóÑóÊú ÇáÕøóáóÇÉõ ÝóÞóÏøóãõæäöí ÝóÞóÑóÃúÊ - Þõáú
íóÇ ÃóíøõåóÇ ÇáúßóÇÝöÑõæäó áóÇ ÃóÚúÈõÏõ ãóÇ ÊóÚúÈõÏõæäó - æóäóÍúäõ
äóÚúÈõÏõ ãóÇ ÊóÚúÈõÏõæäó¡ ÞóÇáó: ÝóÃóäúÒóáó Çááøóåõ ÊóÚóÇáóì {íóÇ
ÃóíøõåóÇ ÇáøóÐöíäó ÂãóäõæÇ áÇ ÊóÞúÑóÈõæÇ ÇáÕøóáÇÉó æóÃóäúÊõãú ÓõßóÇÑóì}
[ÇáäÓÇÁ: 43] ÇáúÂíóÉó " ÇÝóáóæú ßóÇäó ÇáÓøõßúÑõ ÍóÑóÇãðÇ áóÒöãó
ÊóÝúÓöíÞõ ÇáÕøóÍóÇÈóÉö. Ëõãøó ÑóÃóíúÊ Ýöí ÊõÍúÝóÉö ÇÈúäö ÍóÌóÑò ÞóÇáó:
æóÔóÑöÈóåóÇ ÇáúãõÓúáöãõæäó Ãóæøóáó ÇáúÅöÓúáóÇãö¡ Þöíáó ÇÓúÊöÕúÍóÇÈðÇ
áöãóÇ ßóÇäó ÞóÈúáó ÇáúÅöÓúáóÇãö æóÇáúÃóÕóÍøõ Ãóäøóåõ ÈöæóÍúíò¡ Ëõãøó
Þöíáó ÇáúãõÈóÇÍõ ÇáÔøõÑúÈõ áóÇ ÛóíúÈóÉõ ÇáúÚóÞúáöº áöÃóäøóåõ ÍóÑóÇãñ Ýöí
ßõáøö ãöáøóÉò. æóÒóíøóÝóåõ ÇáúãõÕóäøöÝõ íóÚúäöí Çáäøóæóæöíøó¡ æóÚóáóíúåö
ÝóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÞóæúáöåöãú ÈöÍõÑúãóÊöåö Ýöí ßõáøö ãöáøóÉò Ãóäøóåõ
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ãóÇ ÇÓúÊóÞóÑøó Úóáóíúåö ÃóãúÑõ ãöáøóÊöäóÇ ÇåÜ æóåóÐóÇ
ãõÄóíøöÏñ áöãóÇ ÈóÍóËúÊå¡ áóßöäú Ýöí ÌóæóÇÈöåö ÇáúÃóÎöíÑö äóÙóÑñ
(Þóæúáõåõ ÝóáóÇ íõÍóÏøõ ÃóÎúÑóÓõ) ÓóæóÇÁñ ÔóåöÏó ÇáÔøõåõæÏõ Úóáóíúåö
Ãóæú ÃóÔóÇÑó ÈöÅöÔóÇÑóÊöåö ÇáúãóÚúåõæÏóÉö.
æóÃóÝóÇÏó Ãóäøó ÇáúÃóÚúãóì íõÍóÏøõ ßóãóÇ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö (Þóæúáõåõ
áöáÔøõÈúåóÉö) º áöÃóäøóåõ áóæú ßóÇäó äóÇØöÞðÇ íõÍúÊóãóáõ Ãóäú íõÎúÈöÑó
ÈöãóÇ áóÇ íõÍóÏøõ Èöåö ßóÅößúÑóÇåò Ãóæú ÛóÕøò ÈöáõÞúãóÉò. ÞóÇáó Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö: æóáóæú ÞóÇáó ÇáúãóÔúåõæÏõ Úóáóíúåö ÈöÔõÑúÈö ÇáúÎóãúÑö
ÙóäóäúÊåóÇ áóÈóäðÇ Ãóæú áóÇ ÃóÚúáóãõ ÃóäøóåóÇ ÎóãúÑñ áóãú íõÞúÈóáú¡
ÝóÅöäú ÞóÇáó ÙóäóäúÊåóÇ äóÈöíÐðÇ ÞõÈöáóº áöÃóäøóåõ ÈóÚúÏó ÇáúÛóáóíóÇäö
æóÇáÔøöÏøóÉö íõÔóÇÑößõ ÇáúÎóãúÑó Ýöí ÇáÐøóæúÞö æóÇáÑøóÇÆöÍóÉö (Þóæúáõåõ
ØóÇÆöÚñ) ãõßóÑøóÑñ ãóÚó Þóæúáö ÇáúãóÊúäö ØóæúÚðÇ Í (Þóæúáõåõ ÛóíúÑõ
ãõÖúØóÑøò) Ýóáóæú ÔóÑöÈó áöáúÚóØóÔö Çáúãõåúáößö ãöÞúÏóÇÑó ãóÇ íóÑúæöíåö
ÝóÓóßöÑó áóãú íõÍóÏøóº áöÃóäøóåõ ÈöÃóãúÑò ãõÈóÇÍò.
æóÞóÇáõæÇ: áóæú ÔóÑöÈó ãöÞúÏóÇÑóåõ æóÒöíóÇÏóÉð æóáóãú íóÓúßóÑú ÍõÏøó
ßóãóÇ Ýöí ÍóÇáóÉö ÇáöÇÎúÊöíóÇÑö ÞõåõÓúÊóÇäöíøñ¡ æóÈöåö ÕóÑøóÍó
ÇáúÍóÇßöãõ Ýöí ÇáúßóÇÝöí.
(Þóæúáõåõ ÔóÑöÈó ÇáúÎóãúÑó) åöíó ÇáäøöíÁõ ãöäú ãóÇÁö ÇáúÚöäóÈö ÅÐóÇ
(4/37)
ÈöáóÇ ÞóíúÏö ÓõßúÑò (Ãóæú ÓóßöÑó ãöäú
äóÈöíÐò) ãóÇ Èöåö íõÝúÊóì (ØóæúÚðÇ) ÚóÇáöãðÇ ÈöÇáúÍõÑúãóÉö ÍóÞöíÞóÉð
Ãóæú ÍõßúãðÇ Èößóæúäöåö Ýöí ÏóÇÑöäóÇ¡ áöãóÇ ÞóÇáõæÇ:
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
ÛóáóÇ æóÇÔúÊóÏøó æóÞóÐóÝó ÈöÇáÒøóÈóÏö¡ ÝóÅöäú áóãú íóÞúÐöÝú ÝóáóíúÓó
ÈöÎóãúÑò ÚöäúÏó ÇáúÅöãóÇãö ÎöáóÇÝðÇ áóåõãóÇ¡ æóÈöÞóæúáöåöãóÇ ÃóÎóÐó
ÃóÈõæ ÍóÝúÕò ÇáúßóÈöíÑõ ÎóÇäöíøóÉñ æóáóæú ÎõáöØó ÈöÇáúãóÇÁö¡ ÝóÅöäú
ßóÇäó ãóÛúáõæÈðÇ ÍõÏøó¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúãóÇÁõ ÛóÇáöÈðÇ áóÇ íõÍóÏøõ ÅáøóÇ
ÅÐóÇ ÓóßöÑó äóåúÑñ.
ãóØúáóÈñ Ýöí äóÌóÇÓóÉö ÇáúÚóÑóÞö æóæõÌõæÈö ÇáúÍóÏøö ÈöÔõÑúÈöåö æóÝöí
ÃóÔúÑöÈóÉö ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö: ãóäú ÞóÇáó ÅäøóåóÇ áóãú ÊóÈúÞó ÎóãúÑðÇ
ÈöÇáØøóÈúÎö áóãú íõÍóÏøó ÔóÇÑöÈõåóÇ ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÓóßöÑó¡ æóÚóáóì åóÐóÇ
íóäúÈóÛöí Ãóäú áóÇ íõÍóÏøó ÔóÇÑöÈõ ÇáúÚóÑóÞö ãóÇ áóãú íóÓúßóÑú. æóãóäú
ÞóÇáó ÅäøóåóÇ ÈóÞöíóÊú ÎóãúÑðÇ ÝóÇáúÍõßúãõ ÚöäúÏóåõ ÈöÇáúÚóßúÓö¡
æóÅöáóíúåö ÐóåóÈó ÇáúÅöãóÇãõ ÇáÓøóÑóÎúÓöíøõ æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì¡ ßóãóÇ
Ýöí ÊóÊöãøóÉö ÇáúÝóÊóÇæóì. ÇåÜ. ÞõáúÊ: Úõáöãó ÈöåóÐóÇ Ãóäøó
ÇáúãõÚúÊóãóÏó ÇáúãõÝúÊóì Èöåö Ãóäøó ÇáúÚóÑóÞó áóãú íóÎúÑõÌú ÈöÇáØøóÈúÎö
æóÇáÊøóÕúÚöíÏö Úóäú ßóæúäöåö ÎóãúÑðÇ ÝóíõÍóÏøõ ÈöÔõÑúÈö ÞóØúÑóÉò ãöäúåõ
æóÅöäú áóãú íóÓúßóÑú. æóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÓóßöÑó ãöäúåõ ÝóáóÇ ÔõÈúåóÉó Ýöí
æõÌõæÈö ÇáúÍóÏøö Èöåö¡ æóÞóÏú ÕóÑøóÍó Ýöí ãõäúíóÉö ÇáúãõÕóáøöí
ÈöäóÌóÇÓóÊöåö ÃóíúÖðÇ ÝóáóÇ íóÛõÑøóäøóß ãóÇ ÃóÔóÇÚóåõ Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ
ÈóÚúÖõ ÇáúÝóÓóÞóÉö ÇáúãõæáóÚöíäó ÈöÔõÑúÈöåö ãöäú Ãóäøóåõ ØóÇåöÑñ
ÍóáóÇáñ¡ ßóÃóäøóåõ ÞóÇáóåõ ÞöíóÇÓðÇ Úóáóì ãóÇ ÞóÇáõæåõ Ýöí ãóÇÁö
ÇáØøóÇÈóÞö: Ãóíú ÇáúÛöØóÇÁö ãöäú ÒõÌóÇÌò æóäóÍúæöåö ÝóÅöäøóåõ ÞöíóÇÓñ
ÝóÇÓöÏñº áöÃóäøó ÐóÇßó ÝöíãóÇ áóæú ÃóÎúÑóÞóÊú äóÌóÇÓóÉñ Ýöí ÈóíúÊò
ÝóÃóÕóÇÈó ãóÇÁõ ÇáØøóÇÈóÞö ËóæúÈó ÅäúÓóÇäò ÊóäóÌøóÓó ÞöíóÇÓðÇ áóÇ
ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóãöËúáõåõ ÍóãøóÇãñ ÝöíåóÇ äóÌóÇÓóÇÊñ ÝóÚóÑöÞó
ÍöíØóÇäõåóÇ æóßõæøóÇÊõåóÇ æóÊóÞóÇØóÑó¡ ÝóÅöäøó ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäó ÝöíåóÇ
ÚóÏóãõ ÇáäøóÌóÇÓóÉö áöáÖøóÑõæÑóÉö áöÚóÏóãö ÅãúßóÇäö ÇáÊøóÍóÑøõÒö Úóäúåõ.
æóÇáúÞöíóÇÓõ ÇáäøóÌóÇÓóÉõ áöÇäúÚöÞóÇÏöåö ãöäú Úóíúäö ÇáäøóÌóÇÓóÉö. æóáóÇ
Ôóßøó Ãóäøó ÇáúÚóÑóÞó ÇáúãõÓúÊóÞúØöÑó ãöäú ÇáúÎóãúÑö åõæó Úóíúäõ
ÇáúÎóãúÑö ÊóÊóÕóÇÚóÏõ ãóÚó ÇáÏøõÎóÇäö æóÊóÞúØõÑõ ãöäú ÇáØøóÇÈóÞö
ÈöÍóíúËõ áóÇ íóÈúÞóì ãöäúåóÇ ÅáøóÇ ÃóÌúÒóÇÄõåóÇ ÇáÊøõÑóÇÈöíøóÉõ æóáöÐóÇ
íóÝúÚóáõ ÇáúÞóáöíáõ ãöäúåõ Ýöí ÇáúÅöÓúßóÇÑö ÃóÖúÚóÇÝó ãóÇ íóÝúÚóáõåõ
ßóËöíÑõ ÇáúÎóãúÑö¡ ÈöÎöáóÇÝö ÇáúãõÊóÕóÇÚöÏö ãöäú ÃóÑúÖö ÇáúÍóãøóÇãö
æóäóÍúæöåö ÝóÅöäøóåõ ãóÇÁñ ÃóÕúáõåõ ØóÇåöÑñ ÎóÇáóØó äóÌóÇÓóÉð ãóÚó
ÇÍúÊöãóÇáö Ãóäøó ÇáúãõÊóÕóÇÚöÏó äóÝúÓõ ÇáúãóÇÁö ÇáØøóÇåöÑö. æóíõãúßöäõ
Ãóäú íóßõæäó åóÐóÇ æóÌúåó ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ýöí ØóåóÇÑóÊöåö¡ æóÚóáóì ßõáøò
ÝóáóÇ ÖóÑõæÑóÉó Åáóì ÇÓúÊöÚúãóÇáö ÇáúÚóÑóÞö ÇáÕøóÇÚöÏö ãöäú äóÝúÓö
ÇáúÎóãúÑö ÇáäøóÌöÓóÉö ÇáúÚóíúäö æóáóÇ íóØúåõÑõ ÈöÐóáößó¡ æóÅöáøóÇ áóÒöãó
ØóåóÇÑóÉõ ÇáúÈóæúáö¡ æóäóÍúæõåõ ÅÐóÇ ÇõÓúÊõÞúØöÑó Ýöí ÅäóÇÁò æóáóÇ
íóÞõæáõ Èöåö ÚóÇÞöáñ.
æóÞóÏú ØõáöÈó ãöäøöí Ãóäú ÃóÚúãóáó ÈöÐóáößó ÑöÓóÇáóÉð æóÝöíãóÇ
ÐóßóÑúäóÇåõ ßöÝóÇíóÉñ¡ (Þóæúáõåõ ÈöáóÇ ÞóíúÏö ÓõßúÑò) ÊóÕúÑöíÍñ ÈöãóÇ
ÃóÝóÇÏóåõ Þóæúáõåõ æóáóæú ÞóØúÑóÉð ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ãóäøó åóÐóÇ åõæó
ÇáúãóÞúÕõæÏõ ãöäú ÇáúãõÈóÇáóÛóÉö áöáÊøóÝúÑöÞóÉö Èóíúäó ÇáúÎóãúÑö
æóÛóíúÑöåóÇ ãöäú ÈóÇÞöí ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö æóÅöáøóÇ ÝóáóÇ íõÍóÏøõ
ÈöÇáúÞóØúÑóÉö ÇáúæóÇÍöÏóÉöº áöÃóäøó ÇáÔøóÑúØó ÞöíóÇãõ ÇáÑøóÇÆöÍóÉö.
æóãóäú ÔóÑöÈó ÞóØúÑóÉó ÎóãúÑò áóÇ íõæÌóÏõ ãöäúåõ ÑóÇÆöÍóÊõåóÇ ÚóÇÏóÉð¡
äóÚóãú íõãúßöäõ ÇáúÍóÏøõ Èöåö Úóáóì Þóæúáö ãõÍóãøóÏò ÇáúÂÊöí ãöäú
Ãóäøóåõ áóæú ÃóÞóÑøó ÈöÇáÔøõÑúÈö áóÇ íõÔúÊóÑóØõ ÞöíóÇãõ ÇáÑøóÇÆöÍóÉö¡
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ËóÈóÊó Ðóáößó ÈöÇáÔøóåóÇÏóÉö¡ åóÐóÇ ãóÇ ÙóåóÑó áöí¡
æóáóãú ÃóÑó ãóäú ÊóÚóÑøóÖó áóåõ ÝóÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ Ãóæú ÓóßöÑó ãöäú
äóÈöíÐò ãóÇ) Ãóíú ãöäú Ãóíøö ÔóÑóÇÈò ßóÇäó ÛóíúÑó ÎóãúÑò ÅÐóÇ ÔóÑöÈóåõ
áóÇ íõÍóÏøõ Èöåö ÅáøóÇ ÅÐóÇ ÓóßöÑó Èöåö¡ æóÚóÈøóÑó ÈöãóÇ ÇáúãõÝöíÏóÉö
áöáÊøóÚúãöíãö ÅÔóÇÑóÉð Åáóì ÎöáóÇÝö ÇáÒøóíúáóÚöíøö ÍóíúËõ ÎóÕøóåõ
ÈöÇáúÃóäúÈöÐóÉö ÇáúÃóÑúÈóÚóÉö ÇáúãõÍóÑøóãóÉö ÈöäóÇÁð Úóáóì ÞóæúáöåöãóÇ.
æóÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò ãóÇ ÃóÓúßóÑó ßóËöíÑõåõ ÝóÞóáöíáõåõ ÍóÑóÇãñ¡ æóåõæó
äóÌóÓñ ÃóíúÖðÇ ÞóÇáõæÇ: æóÈöÞóæúáö ãõÍóãøóÏò äóÃúÎõÐõ.
æóÝöí ØóáóÇÞö ÇáúÈóÒøóÇÒöíøóÉö: áóæú ÓóßöÑó ãöäú ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö
ÇáúãõÊøóÎóÐóÉö ãöäú ÇáúÍõÈõæÈö æóÇáúÚóÓóáö ÇáúãõÎúÊóÇÑõ Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ
áõÒõæãõ ÇáúÍóÏøö ÇåÜ äóåúÑñ ÞõáúÊ: æóãóÇ ÐóßóÑóåõ ÇáÒøóíúáóÚöíøõ ÊóÈöÚó
Ýöíåö ÕóÇÍöÈó ÇáúåöÏóÇíóÉö¡ áóßöäøóåõ Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö ãöäú
ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö ÐóßóÑó ÊóÕúÍöíÍó Þóæúáö ãõÍóãøóÏò¡ ÝóÚõáöãó Ãóäøó ãóÇ
ãóÔóì Úóáóíúåö åõäóÇ ÛóíúÑõ ÇáúãõÎúÊóÇÑö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö. æóÞóÏú
ÍóÞøóÞó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö Þóæúáó ãõÍóãøóÏò Åäøó ãóÇ ÃóÓúßóÑó ßóËöíÑõåõ
ÍóÑõãó Þóáöíáõåõ æóÃóäøóåõ áóÇ íóáúÒóãõ ãöäú ÍõÑúãóÉö Þóáöíáöåö Ãóäøóåõ
íõÍóÏøõ Èöåö ÈöáóÇ ÅÓúßóÇÑò ßóÇáúÎóãúÑö ÎöáóÇÝðÇ áöáúÃóÆöãøóÉö
ÇáËøóáóÇËóÉö¡ æóÃóäøó ÇÓúÊöÏúáóÇáóåõãú Úóáóì ÇáúÍóÏøö ÈöÞóáöíáöåö
ÈöÍóÏöíËö ãõÓúáöãò «ßõáøõ ãõÓúßöÑò ÎóãúÑñ» " æóÈöÞóæúáö ÚõãóÑó Ýöí
ÇáúÈõÎóÇÑöíøö " ÇáúÎóãúÑõ ãóÇ ÎóÇãóÑó ÇáúÚóÞúáó " æóÛóíúÑö Ðóáößó áóÇ
íóÏõáøõ Úóáóì Ðóáößóº áöÃóäøóåõ ãóÍúãõæáñ Úóáóì ÇáÊøóÔúÈöíåö ÇáúÈóáöíÛö
ßóÒóíúÏò ÃóÓóÏñ æóÇáúãõÑóÇÏõ Èöåö ËõÈõæÊõ ÇáúÍõÑúãóÉö¡ æóáóÇ íóáúÒóãõ
ãöäúåõ ËõÈõæÊõ ÇáúÍóÏøö ÈöáóÇ ÅÓúßóÇÑò¡ æóßóæúäõ ÇáÊøóÔúÈöíåö ÎöáóÇÝó
ÇáúÃóÕúáö ÃóæúÌóÈó ÇáúãóÕöíÑó Åáóíúåö ÞöíóÇãõ ÇáÏøóáöíáö Úóáóíúåö áõÛóÉð
æóÔóÑúÚðÇ¡ æóáóÇ Ïóáöíáó áóåõãú Úóáóì ËõÈõæÊö ÇáúÍóÏøö ÈöÞóáöíáöåö Óöæóì
ÇáúÞöíóÇÓö æóáóÇ íóËúÈõÊõ ÇáúÍóÏøõ Èöåö¡ äóÚóãú ÇáËøóÇÈöÊõ ÇáúÍóÏøõ
ÈöÇáÓøõßúÑö ãöäúåõ¡ æóÞóÏú ÃóØóÇáó Ýöí Ðóáößó ÅØóÇáóÉð ÍóÓóäóÉð¡
ÝóÌóÒóÇåõ Çááøóåõ ÎóíúÑðÇ æóíóÃúÊöí Íõßúãõ ÇáúÈóäúÌö æóÇáúÃóÝúíõæäö
æóÇáúÍóÔöíÔö (Þóæúáõåõ Èößóæúäöåö Ýöí ÏóÇÑöäóÇ) Ãóíú äóÇÔöÆðÇ ÝöíåóÇ
(Þóæúáõåõ áöãóÇ ÞóÇáõæÇ ÅáóÎú) ÊóÚúáöíáñ áöÊóÝúÓöíÑö ÇáúÚöáúãö
ÇáúÍõßúãöíøö
(4/38)
æóáóæú ÏóÎóáó ÍóÑúÈöíøñ ÏóÇÑóäóÇ
ÝóÃóÓúáóãó ÝóÔóÑöÈó ÇáúÎóãúÑó ÌóÇåöáðÇ ÈöÇáúÍõÑúãóÉö áóÇ íõÍóÏøõ¡
ÈöÎöáóÇÝö ÇáÒøöäóÇ áöÍõÑúãóÊöåö Ýöí ßõáøö ãöáøóÉò. ÞõáúÊ: íõÑóÏøõ
Úóáóíúåö ÍõÑúãóÉõ ÇáÓøõßúÑö ÃóíúÖðÇ Ýöí ßõáøö ãöáøóÉò ÝóÊóÃóãøóáú
(ÈóÚúÏó ÇáúÅöÝóÇÞóÉö) Ýóáóæú ÍõÏøó ÞóÈúáóåóÇ ÝóÙóÇåöÑõåõ Ãóäøóåõ íõÚóÇÏõ
Úóíúäöíøñ (ÅÐóÇ ÃõÎöÐó) ÇáÔøóÇÑöÈõ (æóÑöíÍõ ãóÇ ÔóÑöÈó) ãöäú ÎóãúÑò Ãóæú
äóÈöíÐò ÝóÊúÍñ¡ Ýóãóäú ÞóÕóÑó ÇáÑøóÇÆöÍóÉó Úóáóì ÇáúÎóãúÑö ÝóÞóÏú ÞóÕóÑó
(ãóæúÌõæÏóÉñ) ÎóÈóÑõ ÇáÑøöíÍö æóåõæó ãõÄóäøóËñ ÓóãóÇÚöíøñ ÛóÇíóÉñ (ÅáøóÇ
Ãóäú ÊóäúÞóØöÚó) ÇáÑøóÇÆöÍóÉõ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
Èößóæúäöåö Ýöí ÏóÇÑöäóÇ¡ áóßöäú ÈöÇáúãóÚúäóì ÇáøóÐöí ÐóßóÑúäóÇåõ áóÇ
ÈöãõÌóÑøóÏö Çáúßóæúäö Ýöí ÏóÇÑöäóÇ æóÅöáøóÇ áóãú íõæóÇÝöÞú ÇáÊøóÚúáöíáõ
ÇáúãõÚóáøóáó.
æóíõæóÖøöÍõ ÇáúãóÞóÇãó ãóÇ Ýöí ßóÇÝöí ÇáúÍóÇßöãö ÇáÔøóåöíÏö ãöäú
ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö ÍóíúËõ ÞóÇáó: æóÅöÐóÇ ÃóÓúáóãó ÇáúÍóÑúÈöíøõ æóÌóÇÁó Åáóì
ÏóÇÑö ÇáúÅöÓúáóÇãö Ëõãøó ÔóÑöÈó ÇáúÎóãúÑó ÞóÈúáó Ãóäú íóÚúáóãó ÃóäøóåóÇ
ãõÍóÑøóãóÉñ Úóáóíúåö áóãú íõÍóÏøó¡ æóÅöäú Òóäóì Ãóæú ÓóÑóÞó ÃõÎöÐó
ÈöÇáúÍóÏøö æóáóãú íõÚúÐóÑú ÈöÞóæúáöåö áóãú ÃóÚúáóãú.
æóÃóãøóÇ ÇáúãóæúáõæÏõ ÈöÏóÇÑö ÇáúÅöÓúáóÇãö ÅÐóÇ ÔóÑöÈó ÇáúÎóãúÑó æóåõæó
ÈóÇáöÛñ ÝóÚóáóíúåö ÇáúÍóÏøõ æóáóÇ íõÕóÏøóÞõ Ãóäøóåõ áóãú íóÚúáóãú
(Þóæúáõåõ ÞõáúÊ íóÑõÏøõ Úóáóíúåö ÅáóÎú) Ãóíú Úóáóì ãóÇ íõÝúåóãõ ãöäú
Þóæúáöåöãú áöÍõÑúãóÊöåö Ãóíú ÇáÒøöäóÇ Ýöí ßõáøö ãöáøóÉò ÍóíúËõ ÌóÚóáõæåõ
æóÌúåó ÇáúÝóÑúÞö Èóíúäó ÇáÔøõÑúÈö æóÇáÒøöäóÇ¡ ÝóÅöäøóåõ íõÝúåóãõ ãöäúåõ
Ãóäøó ÇáÔøõÑúÈó áóÇ íóÍúÑõãõ Ýöí ßõáøö ãöáøóÉò ãóÚó Ãóäøóåõ ãõäóÇÝò
áöãóÇ ãóÑøó ãöäú ÍõÑúãóÊöåö ßóÐóáößó. æóÏõÝöÚó ÈöÃóäøó ÇáúãõÍóÑøóãó Ýöí
ßõáøö ãöáøóÉò åõæó ÇáÓøõßúÑõ áóÇ äóÝúÓõ ÇáÔøõÑúÈö¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ
ÇáÊøóÝúÑöÞóÉõ Èóíúäó ÇáÔøõÑúÈö æóÇáÒøöäóÇ.
ÞõáúÊ: æóÝöíåö äóÙóÑñ¡ ÝóÅöäøó Þóæúáóåõãú ÝóÔóÇÑöÈõ ÇáúÎóãúÑö ÌóÇåöáðÇ
ÈöÇáúÍõÑúãóÉö áóÇ íõÍóÏøõ ÃóÚóãøõ ãöäú Ãóäú íóßõæäó ÓóßöÑó ãöäú åóÐóÇ
ÇáÔøõÑúÈö ÃóæøóáðÇ¡ Èóáú ÇáúãõÊóÈóÇÏöÑõ ÇáÓøõßúÑõ¡ æóáóæú ßóÇäó
ÇáúãõÑóÇÏõ ÇáÔøõÑúÈó ÈöáóÇ ÓõßúÑò áóßóÇäó ÇáúæóÇÌöÈõ ÊóÞúíöíÏóåõ¡ Ãóæú
ßóÇäó íõÞóÇáõ ÝóÔóÑöÈó ÞóØúÑóÉð äóÚóãú ÞóÏú íõÏúÝóÚõ ÃóÕúáõ ÇáúÅöíÑóÇÏö
ÈöãóäúÚö ÍõÑúãóÉö ÇáÓøõßúÑö Ýöí ßõáøö ãöáøóÉò áöãóÇ ÞóÏøóãúäóÇåõ
ÝóÇÝúåóãú.
[ÊóÊöãøóÉñ] áóæú ÔóÑöÈó ÇáúÍóáóÇáõ Ëõãøó ÏóÎóáó ÇáúÍóÑóãó ÍõÏøó¡ áóßöäú
áóæú ÇáúÊóÌóÃó Åáóì ÇáúÍóÑóãö áóãú íõÍóÏøóº áöÃóäøóåõ ÞóÏú ÚóÙøóãóåõ¡
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÔóÑöÈó Ýöí ÇáúÍóÑóãöº áöÃóäøóåõ ÞóÏú ÇÓúÊóÎóÝøóåõ
ÞõåõÓúÊóÇäöíøñ Úóäú ÇáúÚöãóÇÏöíøö¡ æóíóÃúÊöí Ãóäøóåõ áóæú ÔóÑöÈó Ýöí
ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö áóÇ íõÍóÏøõ.
ÝóÚõáöãó ãöäú ãóÌúãõæÚö Ðóáößó Ãóäøóåõ áóÇ íõÍóÏøõ áöáÔøõÑúÈö ÚóÔúÑóÉñ:
Ðöãøöíøñ Úóáóì ÇáúãóÐúåóÈö¡ æóãõÑúÊóÏøñ æóÅöäú ÔóÑöÈó ÞóÈúáó ÑöÏøóÊöåö
æóÅöäú ÃóÓúáóãó ÈóÚúÏó ÇáÔøõÑúÈö æóÕóÈöíøñ¡ æóãóÌúäõæäñ æóÃóÎúÑóÓõ
æóãõßúÑóåñ¡ æóãõÖúØóÑøñ áöÚóØóÔò ãõåúáößò¡ æóãõáúÊóÌöÆñ Åáóì ÇáúÍóÑóãö¡
æóÌóÇåöáñ ÈöÇáúÍõÑúãóÉö ÍóÞöíÞóÉð æóÍõßúãðÇ¡ æóãóäú ÔóÑöÈó Ýöí ÛóíúÑö
ÏóÇÑöäóÇ¡ æóÈöåö íõÚúáóãõ ÔõÑõæØõ ÇáúÍóÏøö åõäóÇ (Þóæúáõåõ ÈóÚúÏó
ÇáúÅöÝóÇÞóÉö) Ãóíú ÇáÕøóÍúæö ãöäú ÇáÓøõßúÑö¡ æóåõæó ãõÊóÚóáøöÞñ
ÈöÞóæúáöåö íõÍóÏøõ ãõÓúáöãñ (Þóæúáõåõ ÝóÙóÇåöÑõåõ Ãóäøóåõ íõÚóÇÏõ)
ÌóÒóãó Èöåö Ýöí ÇáúÈóÍúÑö.
ÞóÇáó Ýöí ÇáÔøõÑõäúÈõáóÇáöíøõ Éö: æóÝöíåö ÊóÃóãøõáñ ÇåÜ æóÈõíøöäó
æóÌúåõåõ ÝöíãóÇ äõÞöáó Úóäúåõ ÈöÃóäøó ÇáúÃóáóãó ÍóÇÕöáñ æóÅöäú áóãú
íóßõäú ßóÇãöáðÇ æóíóÕúÏõÞõ Úóáóíúåö Ãóäøóåõ ÍóÏøñ ÝóáóÇ íõÚóÇÏõ ÈóÚúÏó
ÕóÍúæöåö. ÇåÜ. ÞõáúÊ: æóÝöíåö äóÙóÑñ¡ áöãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö: æóáóÇ íõÍóÏøõ
ÇáÓøóßúÑóÇäõ ÍóÊøóì íóÒõæáó Úóäúåõ ÇáÓøõßúÑõ ÊóÍúÕöíáðÇ áöãóÞúÕõæÏö
ÇáöÇäúÒöÌóÇÑö æóåóÐóÇ ÈöÅöÌúãóÇÚö ÇáúÃóÆöãøóÉö ÇáúÃóÑúÈóÚóÉöº áöÃóäøó
ÛóíúÈõæÈóÉó ÇáúÚóÞúáö Ãóæú ÛóáóÈóÉó ÇáØøóÑóÈö ÊõÎóÝøöÝõ ÇáúÃóáóãó. Ëõãøó
ÐóßóÑó ÍößóÇíóÉð. ÍóÇÕöáõåóÇ Ãóäøó ÇáÓøóßúÑóÇäó æóÖóÚó Úóáóì ÑõßúÈóÊöåö
ÌóãúÑóÉð ÍóÊøóì ØóÝöÆóÊú æóåõæó áóÇ íóáúÊóÝöÊõ ÅáóíúåóÇ ÍóÊøóì ÃóÝóÇÞó
ÝóæóÌóÏó ÇáúÃóáóãó.
ÞóÇáó: æóÅöÐóÇ ßóÇäó ßóÐóáößó ÝóáóÇ íõÝöíÏõ ÇáúÍóÏøõ ÝóÇÆöÏóÊóåõ ÅáøóÇ
ÍóÇáó ÇáÕøóÍúæö¡ æóÊóÃúÎöíÑõ ÇáúÍóÏøö áöÚõÐúÑò ÌóÇÆöÒñ ÇåÜ. æóÍöíäóÆöÐò
ÝóáóÇ íóáúÒóãõ ãöäú Ãóäøó ÇáúÅöãóÇãó áóæú ÃóÎúØóÃó ÝóÍóÏøóåõ ÞóÈúáó
ÕóÍúæöåö Ãóäú íóÓúÞõØó ÇáúæóÇÌöÈõ Úóáóíúåö ãöäú ÅÞóÇãóÉö ÇáúÍóÏøö ÈóÚúÏó
ÇáÕøóÍúæö.
æóáóÇ íóÑöÏõ Ãóäøóåõ áóæú ÞóØóÚó íóÓóÇÑó ÇáÓøóÇÑöÞö áóÇ ÊõÞúØóÚõ
íóãöíäõåõ ÃóíúÖðÇ áöáúÝóÑúÞö ÇáúæóÇÖöÍö¡ ÝóÅöäøó ÇáöÇäúÒöÌóÇÑó ÍóÇÕöáñ
ÈöÇáúíóÓóÇÑö ÃóíúÖðÇ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúæóÇÌöÈõ ÞóØúÚó Çáúíóãöíäö
æóáöÃóäøóåõ áóæú ÞõØöÚóÊú Çáúíóãöíäõ ÃóíúÖðÇ íóáúÒóãõ ÊóÝúæöíÊõ
ÇáúãóäúÝóÚóÉö ãöäú ßõáøö æóÌúåò æóÐóáößó ÅåúáóÇßñ¡ æóáöÐóÇ áóÇ íõÞúØóÚõ
áóæú ßóÇäóÊú íõÓúÑóÇåõ ãóÞúØõæÚóÉð Ãóæú ÅÈúåóÇãõåóÇ (Þóæúáõåõ ÅÐóÇ
ÃõÎöÐó ÇáÔøóÇÑöÈõ) ÔóÑúØñ ÊóÞóÏøóãó Ïóáöíáõ ÌóæóÇÈöåö æóåõæó Þóæúáõåõ
íõÍóÏøõ ãõÓúáöãñ ÅáóÎú æóÖóãöíÑõ ÃóÎóÐó íóÚõæÏõ Úóáóíúåö æóåõæó
ÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáÔøóÇÑöÈö¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ ÃóÎúÐõåõ Åáóì ÇáúÍóÇßöãö (Þóæúáõåõ
æóÑöíÍõ ãóÇ ÔóÑöÈó ÅáóÎú) ÞóÇáó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö: ÝóÇáÔøóåóÇÏóÉõ Èößõáøò
ãöäúåõãóÇ: Ãóíú ãöäú ÔõÑúÈö ÇáúÎóãúÑö æóÇáÓøõßúÑö ãöäú ÛóíúÑöåö
ãõÞóíøóÏóÉñ ÈöæõÌõæÏö ÇáÑøóÇÆöÍóÉö¡ ÝóáóÇ ÈõÏøó ãóÚó ÔóåóÇÏóÊöåöãóÇ
ÈöÇáÔøõÑúÈö Ãóäú íóËúÈõÊó ÚöäúÏó ÇáúÍóÇßöãö Ãóäøó ÇáÑøöíÍó ÞóÇÆöãñ ÍóÇáó
ÇáÔøóåóÇÏóÉö æóåõæó ÈöÃóäú íóÔúåóÏóÇ Èöåö æóÈöÇáÔøõÑúÈö Ãóæú íóÔúåóÏóÇ
Èöåö ÝóÞóØú ÝóíóÃúãõÑõ ÇáúÞóÇÖöí ÈöÇÓúÊöäúßóÇåöåö ÝóíóÓúÊóäúßöåó
æóíõÎúÈöÑó ÈöÃóäøó ÑöíÍóåóÇ ãóæúÌõæÏñ. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ æóåõæó ãõÄóäøóËñ
ÓóãóÇÚöíøñ) ÇáúÃóæúáóì æóåöíó áöÚóæúÏöåö Åáóì ÇáÑøöíÍö æóáóßöäøóåõ
ÐóßóÑó ÖóãöíÑóåóÇ
(4/39)
(áöÈõÚúÏö ÇáúãóÓóÇÝóÉö) æóÍöíäóÆöÐò ÝóáóÇ
ÈõÏøó Ãóäú íóÔúåóÏóÇ ÈöÇáÔøõÑúÈö ØóÇÆöÚðÇ æóíóÞõæáóÇ ÃóÎóÐúäóÇåõ
æóÑöíÍõåóÇ ãóæúÌõæÏóÉñ (æóáóÇ íóËúÈõÊõ) ÇáÔøõÑúÈõ (ÈöåóÇ) ÈöÇáÑøóÇÆöÍóÉö
(æóáóÇ ÈöÊóÞóÇíõÆöåóÇ¡ Èóáú ÈöÔóåóÇÏóÉö ÑóÌõáóíúäö íóÓúÃóáõåõãóÇ
ÇáúÅöãóÇãõ Úóäú ãóÇåöíøóÊöåóÇ æóßóíúÝó ÔóÑöÈó) áöÇÍúÊöãóÇáö ÇáúÅößúÑóÇåö
(æóãóÊóì ÔóÑöÈó) áöÇÍúÊöãóÇáö ÇáÊøóÞóÇÏõãö (æóÃóíúäó ÔóÑöÈó)
áöÇÍúÊöãóÇáö ÔõÑúÈöåö Ýöí ÏóÇÑö ÇáúÍóÑúÈö¡ ÝóÅöÐóÇ ÈóíøóäõæÇ Ðóáößó
ÍóÈóÓóåõ íóÓúÃóáõ Úóäú ÚóÏóÇáóÊöåöãú¡ æóáóÇ íóÞúÖöí ÈöÙóÇåöÑöåóÇ Ýöí
ÍóÏøò ãóÇ ÎóÇäöíøóÉñ.
æóáóæú ÇÎúÊóáóÝóÇ Ýöí ÇáÒøóãóÇäö Ãóæú ÔóåöÏó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöÓõßúÑöåö ãöäú
ÇáúÎóãúÑö æóÇáúÂÎóÑõ ãöäú ÇáÓøõßúÑö áóãú íõÍóÏøó ÙóåöíÑöíøóÉñ (Ãóæú)
íóËúÈõÊõ (ÈöÅöÞúÑóÇÑöåö ãóÑøóÉð ÕóÇÍöíðÇ ËóãóÇäõæäó ÓóæúØðÇ) ãõÊóÚóáøöÞñ
ÈöíõÍóÏøõ (áöáúÍõÑøö¡ æóäöÕúÝõåóÇ áöáúÚóÈúÏö¡
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
áöÊóÐúßöíÑö ÇáúÎóÈóÑö¡ æóÇáúãõÄóäøóËõ ÇáÓøóãóÇÚöíøõ åõæó ãóÇ áóãú
íóÞúÊóÑöäú áóÝúÙõåõ ÈöÚóáóÇãóÉö ÊóÃúäöíËò æóáóßöäøóåõ ÓõãöÚó ãõÄóäøóËðÇ
ÈöÇáúÅöÓúäóÇÏö Åäú ßóÇäó ÑõÈóÇÚöíøðÇ ßóåóÐöåö ÇáúÚóÞúÑóÈö ÞóÊóáúÊåóÇ¡
æóÈöåö Ãóæú ÈöÇáÊøóÕúÛöíÑö Åäú ßóÇäó ËõáóÇËöíøðÇ ßóÚõíóíúäóÉò Ýöí
ÊóÕúÛöíÑö Úóíúäò åóÐöåö ÇáäøóÇÑõ ÃóÖúÑóãúÊåóÇ æóÐóáößó Ýöí ÃóáúÝóÇÙò
ãóÍúÕõæÑóÉò.
(Þóæúáõåõ áöÈõÚúÏö ÇáúãóÓóÇÝóÉö) ÃóÝóÇÏó Ãóäøó ÒóæóÇáóåóÇ áöãõÚóÇáóÌóÉö
ÏóæóÇÁò áóÇ íóãúäóÚõ ÇáúÍóÏøó ßóãóÇ Ýöí ÍóÇÔöíóÉö ãöÓúßöíäò ãóÚúÒöíøðÇ
Åáóì ÇáúãõÍöíØö (Þóæúáõåõ æóáóÇ íóËúÈõÊõ ÇáÔøõÑúÈõ ÈöåóÇ) º áöÃóäøóåóÇ
ÞóÏú Êóßõæäõ ãöäú ÛóíúÑöåö ßóãóÇ Þöíáó:
íóÞõæáõæäó áöí Çäúßöåö ÞóÏú ÔóÑöÈúÊ ãõÏóÇãóÉð ... ÝóÞõáúÊ áóåõãú áóÇ
Èóáú ÃóßóáúÊ ÇáÓøóÝóÑúÌóáóÇ
æóÇäúßöåö ÈöæóÒúäö ÇãúäóÚú æóäößúåõ ãöäú ÈóÇÈöåö: Ãóíú ÃóÙúåöÑú
ÑóÇÆöÍóÉó Ýóãöß ÝóÊúÍñ (Þóæúáõåõ ÈöÇáÑøóÇÆöÍóÉö) ÈóÏóáñ ãöäú Þóæúáöåö
ÈöåóÇ (Þóæúáõåõ æóáóÇ ÈöÊóÞóÇíõÆöåóÇ) ãóÕúÏóÑõ ÊóÞóíøóÃó. ÇåÜ. Í
áöÇÍúÊöãóÇáö Ãóäøóåõ ÔóÑöÈóåóÇ ãõßúÑóåðÇ Ãóæú ãõÖúØóÑøðÇ ÝóáóÇ íóÌöÈõ
ÇáúÍóÏøõ ÈöÇáÔøóßøö¡ æóÃóÔóÇÑó Åáóì Ãóäøóåõ áóæú æõÌöÏó ÓóßúÑóÇäõ áóÇ
íõÍóÏøõ ãöäú ÛóíúÑö ÅÞúÑóÇÑò æóáóÇ ÈóíøöäóÉò áöÇÍúÊöãóÇáö ãóÇ ÐóßóÑúäóÇ
Ãóæú Ãóäøóåõ ÓóßöÑó ãöäú ÇáúãõÈóÇÍö ÈóÍúÑñ¡ áóßöäøóåõ íõÚóÒøóÑõ
ÈöãõÌóÑøóÏö ÇáÑøöíÍö Ãóæú ÇáÓøõßúÑö ßóãóÇ Ýöí ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö
(Þóæúáõåõ ÑóÌõáóíúäö) ÇÍúÊöÑóÇÒñ Úóäú ÑóÌõáò æóÇãúÑóÃóÊóíúäöº áöÃóäøó
ÇáúÍõÏõæÏó áóÇ ÊóËúÈõÊõ ÈöÔóåóÇÏóÉö ÇáäøöÓóÇÁö áöáÔøõÈúåóÉö ßóãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö (Þóæúáõåõ íóÓúÃóáõåõãóÇ ÇáúÅöãóÇãõ) ÃóÔóÇÑó Åáóì ãóÇ Ýöí
ÇáúÈóÍúÑö Úóäú ÇáúÞõäúíóÉö ãöäú Ãóäøóåõ áóíúÓó áöÞóÇÖöí ÇáÑøõÓúÊóÇÞö
Ãóæú ÝóÞöíåöåö Ãóæú ÇáúãõÊóÝóÞøöåóÉö Ãóæú ÃóÆöãøóÉö ÇáúãóÓóÇÌöÏö
ÅÞóÇãóÉõ ÍóÏøö ÇáÔøõÑúÈö ÅáøóÇ ÈöÊóæúáöíóÉö ÇáúÅöãóÇãö (Þóæúáõåõ Úóäú
ãóÇåöíøóÊöåóÇ) áöÇÍúÊöãóÇáö ÇÚúÊöÞóÇÏöåöãú Ãóäøó ÈóÇÞöíó ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö
ÎóãúÑñ (Þóæúáõåõ áöÇÍúÊöãóÇáö ÇáúÅößúÑóÇåö) áóßöäú áóæú ÞóÇáó ÃõßúÑöåúÊ
áóÇ íõÞúÈóáõº áöÃóäøóåõãú ÔóåöÏõæÇ Úóáóíúåö ÈöÇáÔøõÑúÈö ØóÇÆöÚðÇ
æóÅöáøóÇ áóãú ÊõÞúÈóáú ÔóåóÇÏóÊõåõãú¡ æóÊóãóÇãõåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö
(Þóæúáõåõ áöÇÍúÊöãóÇáö ÇáÊøóÞóÇÏõãö) åóÐóÇ ãóÈúäöíøñ Úóáóì Þóæúáö
ãõÍóãøóÏò ÈöÃóäøó ÇáÊøóÞóÇÏõãó ãõÞóÏøóÑñ ÈöÇáÒøóãóÇäö æóåõæó ÔóåúÑñ¡
æóÅöáøóÇ ÝóÇáÔøóÑúØõ ÚöäúÏóåõãóÇ Ãóäú íõÄúÎóÐó æóÇáÑøöíÍõ ãóæúÌõæÏóÉñ
ßóãóÇ ãóÑøó ÃóÝóÇÏóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö¡ ÝóÇáÊøóÞóÇÏõãõ ÚöäúÏóåõãóÇ
ãõÞóÏøóÑñ ÈöÒóæóÇáö ÇáÑøóÇÆöÍóÉö æóåõæó ÇáúãõÚúÊóãóÏõ ßóãóÇ ãóÑøó Ýöí
ÇáúÈóÇÈö ÇáÓøóÇÈöÞö.
æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ÇáÊøóÞóÇÏõãó íóãúäóÚõ ÞóÈõæáó ÇáÔøóåóÇÏóÉö
ÇÊøöÝóÇÞðÇ¡ æóßóÐóÇ íóãúäóÚõ ÇáúÅöÞúÑóÇÑó ÚöäúÏóåõãóÇ áóÇ ÚöäúÏó
ãõÍóãøóÏò. æóÑóÌøóÍó Ýöí ÛóÇíóÉö ÇáúÈóíóÇäö Þóæúáóåõ æóÝöí ÇáúÝóÊúÍö
Ãóäøóåõ ÇáÕøóÍöíÍõ. ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ÇáúãóÐúåóÈó
ÞóæúáõåõãóÇ ÅáøóÇ Ãóäøó Þóæúáó ãõÍóãøóÏò ÃóÑúÌóÍõ ãöäú ÌöåóÉö
ÇáúãóÚúäóì. ÇåÜ. (Þóæúáõåõ ãöäú ÇáÓøóßóÑö) ÈöÝóÊúÍö ÇáÓøöíäö æóÇáúßóÇÝö:
æóåõæó ÚóÕöíÑõ ÇáÑøõØóÈö ÅÐóÇ ÇÔúÊóÏøó¡ æóÞöíáó ßõáøõ ÔóÑóÇÈò ÃóÓúßóÑó
ÚöäóÇíóÉñ. ÞõáúÊ: æóåóÐóÇ ÙóÇåöÑñ Úóáóì ÞóæúáöåöãóÇ Ãóäøóåõ áóÇ íõÍóÏøõ
ÈöÇáÓøõßúÑö ãöäú ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö ÇáúãõÈóÇÍóÉö¡ æóßóÐóÇ Úóáóì Þóæúáö
ãõÍóãøóÏò Ãóäøóåõ íõÍóÏøõ áöÚóÏóãö ÊõæóÇÝöÞõ ÇáÔøóÇåöÏóíúäö Úóáóì
ÇáúãóÔúÑõæÈö¡ ßóãóÇ áóæú ÔóåöÏó ÇËúäóÇäö Ãóäøóåõ Òóäóì ÈöÝõáóÇäóÉó
æóÇËúäóÇäö Ãóäøóåõ Òóäóì ÈöÝõáóÇäóÉó ÛóíúÑöåóÇ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ
ÙóåöíÑöíøóÉñ) æóãöËúáõåõ Ýöí ßóÇÝöí ÇáúÍóÇßöãö (Þóæúáõåõ Ãóæú
ÈöÅöÞúÑóÇÑöåö) ÚóØúÝñ Úóáóì Þóæúáöåö ÈöÔóåóÇÏóÉö ÑóÌõáóíúäö¡ æóÞóÏúÑõ
ÇáÔøóÇÑöÍö íóËúÈõÊõ áöØõæáö ÇáúÝóÕúáö.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúÈóÍúÑö: æóÝöí ÍóÕúÑöåö ÇáËøõÈõæÊó Ýöí ÇáúÈóíøöäóÉö
æóÇáúÅöÞúÑóÇÑõ Ïóáöíáñ Úóáóì Ãóäøó ãóäú íõæÌóÏõ Ýöí ÈóíúÊöåö ÇáúÎóãúÑõ
æóåõæó ÝóÇÓöÞñ Ãóæú íõæÌóÏõ ÇáúÞóæúãõ ãõÌúÊóãöÚöíäó ÚóáóíúåóÇ æóáóãú
íóÑóåõãú ÃóÍóÏñ ÔóÑöÈõæåóÇ áóÇ íõÍóÏøõæäó æóÅöäøóãóÇ íõÚóÒøóÑõæäó¡
æóßóÐóÇ ÇáÑøóÌõáõ ãóÚóåõ ÑóßúæóÉñ ãöäú ÇáúÎóãúÑö ÇåÜ Èóáú ÊóÞóÏøóãó
Ãóäøóåõ áóæú æõÌöÏó ÓóßúÑóÇäõ áóÇ íõÍóÏøõ ÈöáóÇ ÈóíøöäóÉò Ãóæú ÅÞúÑóÇÑò
Èóáú íõÚóÒøóÑõ (Þóæúáõåõ ãóÑøóÉð) ÑóÏøñ áöÞóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó Åäøóåõ
áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÅÞúÑóÇÑöåö ãóÑøóÊóíúäö ÈóÍúÑñ.
æóáóãú íóÊóÚóÑøóÖú áöÓõÄóÇáö ÇáúÞóÇÖöí ÇáúãõÞöÑøó Úóäú ÇáúÎóãúÑö ãóÇ
åöíó¿ æóßóíúÝó ÔóÑöÈóåóÇ¿ æóÃóíúäó ÔóÑöÈó¿ æóíóäúÈóÛöí Ðóáößó ßóãóÇ Ýöí
ÇáÔøóåóÇÏóÉö æóáóßöäú Ýöí Þóæúáö ÇáúãõÕóäøöÝö æóÚóáöãó ÔõÑúÈóåõ ØóæúÚðÇ
ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì Ðóáößó ÔõÑõäúÈõáóÇáöíøóÉñ ÊóÃóãøóáú (Þóæúáõåõ ãõÊóÚóáøöÞñ
ÈöíõÍóÏøõ) Ãóíú ÊóÚóáøõÞðÇ ãóÚúäóæöíøðÇ
(4/40)
æóÝõÑøöÞó Úóáóì ÈóÏóäöåö ßóÍóÏøö
ÇáÒøöäóÇ) ßóãóÇ ãóÑøó.
(Ýóáóæú ÃóÞóÑøó ÓóßúÑóÇäõ Ãóæú ÔóåöÏõæÇ ÈóÚúÏó ÒóæóÇáö ÑöíÍöåóÇ) áóÇ
áöÈõÚúÏö ÇáúãóÓóÇÝóÉö (Ãóæú ÃóÞóÑøó ßóÐóáößó Ãóæú ÑóÌóÚó Úóäú ÅÞúÑóÇÑöåö
áóÇ) íõÍóÏøõ áöÃóäøóåõ ÎóÇáöÕõ ÍóÞøö Çááøóåö ÊóÚóÇáóì ÝóíóÚúãóáõ
ÇáÑøõÌõæÚõ Ýöíåö¡ Ëõãøó ËõÈõæÊõåõ ÈöÅöÌúãóÇÚö ÇáÕøóÍóÇÈóÉö æóáóÇ
ÅÌúãóÇÚó ÅáøóÇ ÈöÑóÃúíö ÚõãóÑó æóÇÈúäö ãóÓúÚõæÏò - ÑóÖöíó Çááøóåõ
Úóäúåõãú - ÃóÌúãóÚöíäó¡ æóåõãóÇ ÔóÑóØóÇ ÞöíóÇãó ÇáÑøóÇÆöÍóÉö.
(æóÇáÓøóßúÑóÇäõ ãóäú áóÇ íõÝóÑøöÞõ Èóíúäó) ÇáÑøóÌõáö æóÇáúãóÑúÃóÉö æó
(ÇáÓøóãóÇÁö æóÇáúÃóÑúÖö. æóÞóÇáóÇ: ãóäú íóÎúÊóáöØõ ßóáóÇãõåõ) ÛóÇáöÈðÇ¡
Ýóáóæú äöÕúÝõåõ ãõÓúÊóÞöíãðÇ ÝóáóíúÓó ÈöÓóßúÑóÇäó ÈóÍúÑñ (æóíõÎúÊóÇÑõ
áöáúÝóÊúæóì) áöÖóÚúÝö Ïóáöíáö ÇáúÅöãóÇãö ÝóÊúÍñ.
(æóáóæú ÇÑúÊóÏøó ÇáÓøóßúÑóÇäõ) áóãú íóÕöÍøó (ÝóáóÇ ÊóÍúÑõãõ ÚöÑúÓõåõ)
æóåóÐöåö ÅÍúÏóì ÇáúãóÓóÇÆöáö ÇáÓøóÈúÚö ÇáúãõÓúÊóËúäóÇÉö ãöäú Ãóäøóåõ
ßóÇáÕøóÇÍöí ßóãóÇ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
áöÃóäøóåõ ãóÝúÚõæáñ ãõØúáóÞñ ÚóÇãöáõåõ íõÍóÏøõ (Þóæúáõåõ ßóãóÇ ãóÑøó)
ÝóáóÇ íõÖúÑóÈõ ÇáÑøóÃúÓõ æóÇáúæóÌúåõ¡ æóíõÖúÑóÈõ ÈöÓóæúØò áóÇ ËóãóÑóÉó
áóåõ¡ æóíõäúÒóÚõ Úóäúåõ ËöíóÇÈõåõ Ýöí ÇáúãóÔúåõæÑö ÅáøóÇ ÇáúÅöÒóÇÑó
ÇÍúÊöÑóÇÒðÇ Úóäú ßóÔúÝö ÇáúÚóæúÑóÉö ÈóÍúÑñ æóÝöí ÔóÑúÍö
ÇáúæóåøóÇÈöíøóÉö: æóÇáúãóÑúÃóÉõ ÊõÍóÏøõ Ýöí ËöíóÇÈöåóÇ
(Þóæúáõåõ Ýóáóæú ÃóÞóÑøó ÓóßúÑóÇäõ) Ãóíú ÃóÞóÑøó Úóáóì äóÝúÓöåö
ÈöÇáúÍõÏõæÏö ÇáúÎóÇáöÕóÉö ÍóÞøðÇ áöáøóåö ÊóÚóÇáóì ßóÍóÏøö ÇáÒøöäóÇ
æóÇáÔøõÑúÈö æóÇáÓøóÑöÞóÉö áóÇ íõÍóÏøõ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ íóÖúãóäõ
ÇáúãóÓúÑõæÞó¡ ÈöÎöáóÇÝö ÍóÏøö ÇáúÞóÐúÝöº áöÃóäøó Ýöíåö ÍóÞøó ÇáúÚóÈúÏö¡
æóÇáÓøóßúÑóÇäõ ßóÇáÕøóÇÍöí ÝöíãóÇ Ýöíåö ÍõÞõæÞõ ÇáúÚöÈóÇÏö ÚõÞõæÈóÉð
áóåõº áöÃóäøóåõ ÃóÏúÎóáó ÇáúÂÝóÉó Úóáóì äóÝúÓöåö¡ ÝóÅöÐóÇ ÃóÞóÑøó
ÈöÇáúÞóÐúÝö ÓóßúÑóÇäõ ÍõÈöÓó ÍóÊøóì íóÕúÍõæó ÝóíõÍóÏøõ áöáúÞóÐúÝö Ëõãøó
íõÍúÈóÓõ ÍóÊøóì íóÎöÝøó Úóäúåõ ÇáÖøóÑúÈõ ÝóíõÍóÏøõ áöáÓøõßúÑö¡
æóíóäúÈóÛöí Ãóäú íõÞóíøóÏó ÍóÏøõåõ áöáÓøõßúÑö ÈöãóÇ ÅÐóÇ ÔóåöÏóÇ
Úóáóíúåö Èöåö æóÅöáøóÇ ÝóÈöãõÌóÑøóÏö ÓõßúÑöåö áóÇ íõÍóÏøõ áöÅöÞúÑóÇÑöåö
ÈöÇáÓøõßúÑö¡ æóßóÐóÇ íõÄúÎóÐõ ÈöÇáúÅöÞúÑóÇÑö ÈöÓóÈóÈö ÇáúÞöÕóÇÕö
æóÓóÇÆöÑö ÇáúÍõÞõæÞö ãöäú ÇáúãóÇáö æóÇáØøóáóÇÞö æóÇáúÚóÊóÇÞö æóÛóíúÑöåóÇ
ÝóÊúÍñ ãõáóÎøóÕðÇ¡ æóÞóæúáõåõ ÚõÞõæÈóÉð áóåõ ÅáóÎú íóÏõáøõ Úóáóì Ãóäøóåõ
áóæú ÓóßöÑó ãõßúÑóåðÇ Ãóæú ãõÖúØóÑøðÇ áóÇ íõÄóÇÎóÐõ ÈöÍõÞõæÞö ÇáúÚöÈóÇÏö
ÃóíúÖðÇ (Þóæúáõåõ Ãóæú ÃóÞóÑøó ßóÐóáößó) Ãóíú ÈóÚúÏó ÒóæóÇáö ÑöíÍöåóÇ¡
æóåóÐóÇ Úóáóì ÞóæúáöåöãóÇ Åäøó ÇáÊøóÞóÇÏõãó íõÈúØöáõ ÇáúÅöÞúÑóÇÑó
æóÅöäøóåõ ãõÞóÏøóÑñ ÈöÒóæóÇáö ÇáÑøóÇÆöÍóÉö (Þóæúáõåõ ÝóíóÚúãóáõ
ÇáÑøõÌõæÚõ Ýöíåö) áöÇÍúÊöãóÇáö ÕöÏúÞöåö æóÃóäøóåõ ßóÇÐöÈñ Ýöí
ÅÞúÑóÇÑöåö.
æóÅöÐóÇ ÃóÞóÑøó æóåõæó ÓóßúÑóÇäõ íóÒöíÏõ ÇÍúÊöãóÇáõ ÇáúßóÐöÈö ÝóíõÏúÑóÃõ
Úóäúåõ ÇáúÍóÏøõ ÃóíúÖðÇ (Þóæúáõåõ Ëõãøó ËõÈõæÊõåõ ÅáóÎú) åóÐóÇ ÈóíóÇäñ
áöÏóáöíáöåöãóÇ Úóáóì ÇÔúÊöÑóÇØö ÞöíóÇãö ÇáÑøóÇÆöÍóÉö æóÞúÊó
ÇáúÅöÞúÑóÇÑö¡ ÝóÚöäúÏó ÚóÏóãö ÞöíóÇãöåóÇ íóäúÊóÝöí ÇáúÍóÏøõ áöÚóÏóãö ãóÇ
íóÏõáøõ Úóáóíúåöº áöÃóäøó ÇáúÅöÌúãóÇÚó áóãú íóßúãõáú ÅáøóÇ ÈöÞóæúáö ãóäú
ÇÔúÊóÑóØó ÞöíóÇãóåóÇ¡ áóßöäú ÞóÏøóãúäóÇ ÊóÕúÍöíÍó Þóæúáö ãõÍóãøóÏò
ÈöÚóÏóãö ÇáöÇÔúÊöÑóÇØö æóÈóíóÇäõåõ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö
(Þóæúáõåõ æóÇáÓøóßúÑóÇäõ ÅáóÎú) ÈóíóÇäñ áöÍóÞöíÞóÉö ÇáÓøõßúÑö ÇáøóÐöí
åõæó ÔóÑúØñ áöæõÌõæÈö ÇáúÍóÏøö Ýöí ÔõÑúÈö ãóÇ Óöæóì ÇáúÎóãúÑö ãöäú
ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö¡ æóáóãøóÇ ßóÇäó ÇáÓøõßúÑõ ãõÊóÝóÇæöÊðÇ ÇÔúÊóÑóØó
ÇáúÅöãóÇãõ ÃóÞúÕóÇåõ ÏóÑúÁðÇ áöáúÍóÏøö¡ æóÐóáößó ÈöÃóäú áóÇ íõãóíøöÒó
Èóíúäó ÔóíúÁò æóÔóíúÁòº áöÃóäøó ãóÇ Ïõæäó Ðóáößó áóÇ íóÚúÑóì Úóäú
ÔõÈúåóÉö ÇáÕøóÍúæö¡ äóÚóãú æóÇÝóÞóåõãóÇ ÇáúÅöãóÇãõ Ýöí ÍóÞøö ÍõÑúãóÉö
ÇáúÞóÏúÑö ÇáúãõÓúßöÑö ãöäú ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö ÇáúãõÈóÇÍóÉö ÝóÇÚúÊõÈöÑó ÝöíåóÇ
ÇÎúÊöáóÇØõ ÇáúßóáóÇãö¡ æóåóÐóÇ ãóÚúäóì Þóæúáöåö Ýöí ÇáúåöÏóÇíóÉö:
æóÇáúãõÚúÊóÈóÑõ Ýöí ÇáúÞóÏúÑö ÇáúãõÓúßöÑö Ýöí ÍóÞøö ÇáúÍõÑúãóÉö ãóÇ
ÞóÇáóÇåõ ÅÌúãóÇÚðÇ ÃóÎúÐðÇ ÈöÇáöÇÍúÊöíóÇØö ÇåÜ: æóÐóßóÑó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö
Ãóäøóåõ íóäúÈóÛöí Ãóäú íóßõæäó Þóæúáõåõ ßóÞóæúáöåöãóÇ ÃóíúÖðÇ Ýöí
ÇáÓøõßúÑö ÇáøóÐöí áóÇ íóÕöÍøõ ÑöÏøóÊõåõ ÝöíãóÇ Ïõæäóåõ ãóÚó Ãóäøóåõ
íóÌöÈõ áöáúÍõÏõæÏö¡ æóßóÐóÇ Ýöí ÇáøóÐöí áóÇ ÊóÕöÍøõ ãóÚóåõ ÇáÑøöÏøóÉõ¡
ÅÐú áóæú ÇõÚúÊõÈöÑó Ýöíåö ÃóÞúÕóÇåõ áóÒöãó Ãóäú ÊóÕöÍøó ÑöÏøóÊõåõ ÝöíãóÇ
Ïõæäóåõ ãóÚó Ãóäøóåõ íóÌöÈõ Ãóäú íõÍúÊóÇØó Ýöí ÚóÏóãö ÊóßúÝöíÑö
ÇáúãõÓúáöãö¡ æóÇáúÅöãóÇãõ ÅäøóãóÇ ÇÚúÊóÈóÑó ÃóÞúÕóì ÇáÓøõßúÑö
áöáöÇÍúÊöíóÇØö Ýöí ÏóÑúÁö ÇáÓøõßúÑö æóÇÚúÊöÈóÇÑõ ÇáúÃóÞúÕóì åõäóÇ
ÎöáóÇÝõ ÇáöÇÍúÊöíóÇØö¡ åóÐóÇ ÍóÇÕöáõ ãóÇ Ýöí ÇáúÝóÊúÍö.
ÞõáúÊ: áóßöäú íóäúÈóÛöí Ãóäú ÊóÕöÍøó ÑöÏøóÊõåõ ÝöíãóÇ Ïõæäó ÇáúÃóÞúÕóì
ÈöÇáäøöÓúÈóÉö Åáóì ÝóÓúÎö ÇáäøößóÇÍöº áöÃóäøó Ýöíåö ÍóÞøó ÇáúÚóÈúÏö¡
æóÝöíåö ÇáúÚóãóáõ ÈöÇáöÇÍúÊöíóÇØö ÃóíúÖðÇ ßóãóÇ áóÇ íóÎúÝóì (Þóæúáõåõ
æóáóæú ÇÑúÊóÏøó ÇáÓøóßúÑóÇäõ áóãú íóÕöÍøó) Ãóíú áóãú íóÕöÍøó
ÇÑúÊöÏóÇÏõåõ: Ãóíú áóãú íõÍúßóãú Èöåö. ÞóÇáó Ýöí ÇáúÝóÊúÍö:º áöÃóäøó
ÇáúßõÝúÑó ãöäú ÈóÇÈö ÇáöÇÚúÊöÞóÇÏö Ãóæú ÇáöÇÓúÊöÎúÝóÇÝö¡ æóáóÇ
ÇÚúÊöÞóÇÏó áöáÓøóßúÑóÇäö æóáóÇ ÇÓúÊöÎúÝóÇÝóº áöÃóäøóåõãóÇ ÝóÑúÚõ ÞöíóÇãö
ÇáúÅöÏúÑóÇßö. æóåóÐóÇ Ýöí ÍóÞøö ÇáúÍõßúãö¡ ÃóãøóÇ ÝöíãóÇ Èóíúäóåõ
æóÈóíúäó Çááøóåö ÊóÚóÇáóì¡ ÝóÅöäú ßóÇäó Ýöí ÇáúæóÇÞöÚö ÞóÕóÏó Ãóäú
íóÊóßóáøóãó Èöåö ÐóÇßöÑðÇ áöãóÚúäóÇåõ ßóÝóÑó æóÅöáøóÇ áóÇ. ÇåÜ. æóÞóÏú
ÚóáöãúÊ ÂäöÝðÇ ãóÇ ÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáÓøõßúÑö åõäóÇ (Þóæúáõåõ ÝóáóÇ ÊóÍúÑõãõ
ÚöÑúÓõåõ) Ãóíú ÈöÓóÈóÈö ÇáÑøöÏøóÉö Ýöí ÍóÇáóÉö ÇáÓøõßúÑö¡ ÃóãøóÇ áóæú
ØóáøóÞóåóÇ ÝóÅöäøóåõ íóÞóÚõ ßóãóÇ íóÃúÊöí ÈóíóÇäõåõ (Þóæúáõåõ æóåóÐöåö
ÅáóÎú) íóÚúäöí Ãóäøó Íõßúãó ÇáÓøóßúÑóÇäö ãöäú ãõÍóÑøóãò ßóÇáÕøóÇÍöí
ÅáøóÇ Ýöí ÓóÈúÚò: áóÇ ÊóÕöÍøõ ÑöÏøóÊõåõ
(4/41)
ÈóÓóØóåõ ÇáúãõÕóäøöÝõ ãóÚúÒöíøðÇ
áöáúÃóÔúÈóÇåö æóÛóíúÑöåóÇ.
æóäõÞöáó Ýöí ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö Úóäú ÇáúÌóæúåóÑóÉö ÍõÑúãóÉõ Ãóßúáö ÈóäúÌò
æóÍóÔöíÔóÉò æóÃóÝúíõæäò¡ áóßöäú Ïõæäó ÍõÑúãóÉö ÇáúÎóãúÑö¡ æóáóæú ÓóßöÑó
ÈöÃóßúáöåóÇ áóÇ íõÍóÏøõ Èóáú íõÚóÒøóÑõ ÇäúÊóåóì. æóÝöí ÇáäøóåúÑö:
ÇáÊøóÍúÞöíÞõ ãóÇ Ýöí ÇáúÚöäóÇíóÉö Ãóäøó ÇáúÈóäúÌó ãõÈóÇÍñ
ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜ
[ÑÏ ÇáãÍÊÇÑ]
æóáóÇ ÅÞúÑóÇÑõåõ ÈöÇáúÍõÏõæÏö ÇáúÎóÇáöÕóÉö¡ æóáóÇ ÅÔúåóÇÏõåõ Úóáóì
ÔóåóÇÏóÉö äóÝúÓöåö¡ æóáóÇ ÊóÒúæöíÌõåõ ÇáÕøóÛöíÑó ÈöÃóßúËóÑó ãöäú ãóåúÑö
ÇáúãöËúáö Ãóæú ÇáÕøóÛöíÑóÉö ÈöÃóÞóáøó¡ æóáóÇ ÊóØúáöíÞõåõ ÒóæúÌóÉó ãóäú
æóßøóáóåõ ÈöÊóØúáöíÞöåóÇ Íöíäó ÕóÍúæöåö¡ æóáóÇ ÈóíúÚõåõ ãóÊóÇÚó ãóäú
æóßøóáóåõ ÈöÇáúÈóíúÚö ÕóÇÍöíðÇ¡ æóáóÇ ÑóÏøõ ÇáúÛóÇÕöÈö Úóáóíúåö ãóÇ
ÛóÕóÈóåõ ãöäúåõ ÞóÈúáó ÓõßúÑöåö¡ åóÐóÇ ÍóÇÕöáõ ãóÇ Ýöí ÇáúÃóÔúÈóÇåö:
æóäóÇÒóÚóåõ ãõÍóÔøöíóÉö ÇáúÍóãóæöíøõ Ýöí ÇáúÃóÎöíÑóÉö ÈöÃóäøó
ÇáúãóäúÞõæáó Ýöí ÇáúÚöãóÇÏöíøóÉö Ãóäøó Íõßúãó ÇáÓøóßúÑóÇäö ÝöíåóÇ
ßóÇáÕøóÇÍöí¡ ÝóíóÈúÑóÃõ ÇáúÛóÇÕöÈõ ãöäú ÇáÖøóãóÇäö ÈöÇáÑøóÏøö Úóáóíúåö¡
æóÝöí ãóÓúÃóáóÉö ÇáúæóßóÇáóÉö ÈöÇáÊøóØúáöíÞö ÈöÃóäøó ÇáÕøóÍöíÍó
ÇáúæõÞõæÚõ äóÕøó Úóáóíúåö Ýöí ÇáúÎóÇäöíøóÉö æóÇáúÈóÍúÑö. ÇåÜ. æóÞóÏú
ÞóÏøóãúäóÇåõ Ãóæøóáó ßöÊóÇÈö ÇáØøóáóÇÞö¡ æóßóÊóÈúäóÇ åõäóÇßó Úóäú
ÇáÊøóÍúÑöíÑö Ãóäøó ÇáÓøóßúÑóÇäó Åäú ßóÇäó ÓõßúÑõåõ ÈöØóÑöíÞò ãõÍóÑøóãò
áóÇ íóÈúØõáõ ÊóßúáöíÝõåõ¡ ÝóÊóáúÒóãõåõ ÇáúÃóÍúßóÇãõ¡ æóÊóÕöÍøõ
ÚöÈóÇÑóÇÊõåõ ãöäú ÇáØøóáóÇÞö æóÇáúÚóÊóÇÞö æóÇáúÈóíúÚö æóÇáúÅöÞúÑóÇÑö¡
æóÊóÒúæöíÌö ÇáÕøöÛóÇÑö ãöäú ßõÝúÁò æóÇáúÅöÞúÑóÇÖö æóÇáöÇÓúÊöÞúÑóÇÖöº
áöÃóäøó ÇáúÚóÞúáó ÞóÇÆöãñ¡ æóÅöäøóãóÇ ÚóÑóÖó ÝóæóÇÊõ Ýóåúãö ÇáúÎöØóÇÈö
ÈöãóÚúÕöíóÊöåö ÝóÈóÞöíó Ýöí ÍóÞøö ÇáúÅöËúãö æóæõÌõæÈö ÇáúÞóÖóÇÁö¡
æóíóÕöÍøõ ÅÓúáóÇãõåõ ßóÇáúãõßúÑóåö áóÇ ÑöÏøóÊõåõ áöÚóÏóãö ÇáúÞóÕúÏö ÇåÜ
æóÞóÏøóãó ÇáÔøóÇÑöÍõ åõäóÇßó Ãóäøóåõ ÇÎúÊóáóÝó ÇáÊøóÕúÍöíÍõ Ýöí ØóáóÇÞö
ãóäú ÓóßöÑó ãõßúÑóåðÇ Ãóæú ãõÖúØóÑøðÇ æóÞóÏøóãúäóÇ åõäóÇßó Ãóäøó
ÇáÑøóÇÌöÍó ÚóÏóãõ ÇáúæõÞõæÚö¡ æóÞóÏøóãúäóÇ ÂäöÝðÇ Úóäú ÇáúÝóÊúÍö Ãóäøóåõ
ßóÇáÕøóÇÍöí ÝöíãóÇ Ýöíåö ÍõÞõæÞõ ÇáúÚöÈóÇÏö ÚõÞõæÈóÉð áóåõ
ãóØúáóÈñ Ýöí ÇáúÈóäúÌö æóÇáúÃóÝúíõæäö æóÇáúÍóÔöíÔóÉö (Þóæúáõåõ áóßöäú
Ïõæäó ÍõÑúãóÉö ÇáúÎóãúÑö) º áöÃóäøó ÍõÑúãóÉó ÇáúÎóãúÑö ÞóØúÚöíøóÉñ
íóßúÝõÑõ ãõäúßöÑõåóÇ ÈöÎöáóÇÝö åóÐöåö (Þóæúáõåõ áóÇ íõÍóÏøõ Èóáú
íõÚóÒøóÑõ) Ãóíú ÈöãóÇ Ïõæäó ÇáúÍóÏøö ßóãóÇ Ýöí ÇáÏøõÑøö ÇáúãõäúÊóÞóì
Úóäú ÇáúãöäóÍö¡ áóßöäú Ýöíåö ÃóíúÖðÇ Úóäú ÇáúÞõåõÓúÊóÇäöíøö Úóäú ãóÊúäö
ÇáúÈóÒúÏóæöíøö Ãóäøóåõ íõÍóÏøõ ÈöÇáÓøõßúÑö ãöäú ÇáúÈóäúÌö Ýöí ÒóãóÇäöäóÇ
Úóáóì ÇáúãõÝúÊóì Èöåö ÇåÜ ÊóÃóãøóáú.
ÞóÇáó Ýöí ÇáúãöäóÍö: æóÝöí ÇáúÌóæóÇåöÑö: æóáóæú ÓóßöÑó ãöäú ÇáúÈóäúÌö
æóØóáøóÞó ÊóØúáõÞõ ÒóÌúÑðÇ æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì ÇåÜ æóÞóÏú ÊóÞóÏøóãó
Úóäú ÞóÇÖöí ÎóÇäú ÊóÕúÍöíÍõ ÚóÏóãö ÇáúæõÞõæÚö ÝóáúíõÊóÃóãøóáú ÚöäúÏó
ÇáúÝóÊúæóì. ÇåÜ. æóÊóÞóÏøóãó Ãóæøóáó ÇáØøóáóÇÞö Úóäú ÊóÕúÍöíÍö
ÇáúÚóáøóÇãóÉö ÞóÇÓöãò Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÓóßöÑó ãöäú ÇáúÈóäúÌö æóÇáúÃóÝúíõæäö
íóÞóÚõ ÒóÌúÑðÇ æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì æóÞóÏøóãúäóÇ åõäóÇßó Úóäú ÇáäøóåúÑö
Ãóäøóåõ ÕóÑøóÍó Ýöí ÇáúÈóÏóÇÆöÚö æóÛóíúÑöåóÇ ÈöÚóÏóãö ÇáúæõÞõæÚöº
áöÃóäøóåõ áóãú íõÒóáú ÚóÞúáõåõ ÈöÓóÈóÈò åõæó ãóÚúÕöíóÉñ. æóÇáúÍóÞøõ
ÇáÊøóÝúÕöíáõ: Åäú ßóÇäó áöáÊøóÏóÇæöí ÝóßóÐóáößó æóÅöäú áöáøóåúæö
æóÅöÏúÎóÇáö ÇáúÂÝóÉö ÞóÕúÏðÇ ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú áóÇ íóÊóÑóÏøóÏó Ýöí
ÇáúæõÞõæÚö. ÇåÜ. ÞõáúÊ: æóíóÏõáøõ áöáúÃóæøóáö ÊóÚúáöíáõ ÇáúÈóÏóÇÆöÚö¡
æóáöáËøóÇäöí ÊóÚúáöíáõ ÇáúÚóáøóÇãóÉö ÞóÇÓöãò.
æóÞóÏøóãúäóÇ åõäóÇßó ÃóíúÖðÇ Úóäú ÇáúÝóÊúÍö Ãóäøó ãóÔóÇíöÎó
ÇáúãóÐúåóÈóíúäö ãöäú ÇáúÍóäóÝöíøóÉö æóÇáÔøóÇÝöÚöíøóÉö ÇÊøóÝóÞõæÇ Úóáóì
æõÞõæÚö ØóáóÇÞö ãóäú ÛóÇÈó ÚóÞúáõåõ ÈöÇáúÍóÔöíÔóÉö æóåöíó æóÑóÞõ
ÇáúÞóäúÈö ÈóÚúÏó Ãóäú ÇÎúÊóáóÝõæÇ ÝöíåóÇ ÞóÈúáó Ãóäú íóÙúåóÑó ÃóãúÑõåóÇ
ãöäú ÇáúÝóÓóÇÏö (Þóæúáõåõ Ãóäøó ÇáúÈóäúÌó ãõÈóÇÍñ) Þöíáó åóÐóÇ
ÚöäúÏóåõãóÇ. æóÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò ãóÇ ÃóÓúßóÑó ßóËöíÑõåõ ÝóÞóáöíáõåõ
ÍóÑóÇãñ æóÚóáóíúåö ÇáúÝóÊúæóì ßóãóÇ íóÃúÊöí. ÇåÜ.
ÃóÞõæáõ: ÇáúãõÑóÇÏõ ÈöãóÇ ÃóÓúßóÑó ßóËöíÑõåõ ÅáóÎú ãöäú ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö¡
æóÈöåö ÚóÈøóÑó ÈóÚúÖõåõãú æóÅöáøóÇ áóÒöãó ÊóÍúÑöíãõ ÇáúÞóáöíáö ãöäú
ßõáøö ÌóÇãöÏò ÅÐóÇ ßóÇäó ßóËöíÑõåõ ãõÓúßöÑðÇ ßóÇáÒøóÚúÝóÑóÇäö
æóÇáúÚóäúÈóÑö¡ æóáóãú ÃóÑó ãóäú ÞóÇáó ÈöÍõÑúãóÊöåóÇ¡ ÍóÊøóì Åäøó
ÇáÔøóÇÝöÚöíøóÉó ÇáúÞóÇÆöáöíäó ÈöáõÒõæãö ÇáúÍóÏøö ÈöÇáúÞóáöíáö ãöãøóÇ
ÃóÓúßóÑó ßóËöíÑõåõ ÎóÕøõæåõ ÈöÇáúãóÇÆöÚö¡ æóÃóíúÖðÇ áóæú ßóÇäó Þóáöíáõ
ÇáúÈóäúÌö Ãóæú ÇáÒøóÚúÝóÑóÇäö ÍóÑóÇãðÇ ÚöäúÏó ãõÍóãøóÏò áóÒöãó ßóæúäõåõ
äóÌóÓðǺ áöÃóäøóåõ ÞóÇáó ãóÇ ÃóÓúßóÑó ßóËöíÑõåõ ÝóÅöäøó Þóáöíáóåõ
ÍóÑóÇãñ äóÌóÓñ¡ æóáóãú íóÞõáú ÃóÍóÏñ ÈöäóÌóÇÓóÉö ÇáúÈóäúÌö æóäóÍúæöåö.
æóÝöí ßóÇÝöí ÇáúÍóÇßöãö ãöäú ÇáúÃóÔúÑöÈóÉö: ÃóáóÇ ÊóÑóì Ãóäøó ÇáúÈóäúÌó
áóÇ ÈóÃúÓó ÈöÊóÏóÇæöíåö¡ æóÅöÐóÇ ÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÐúåóÈó ÚóÞúáõåõ áóÇ
íóäúÈóÛöí Ãóäú íóÝúÚóáó Ðóáößó. ÇåÜ.
æóÈöåö Úõáöãó Ãóäøó ÇáúãõÑóÇÏó ÇáúÃóÔúÑöÈóÉõ ÇáúãóÇÆöÚóÉõ¡ æóÃóäøó
ÇáúÈóäúÌó æóäóÍúæóåõ ãöäú ÇáúÌóÇãöÏóÇÊö ÅäøóãóÇ íóÍúÑõãõ ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó
Èöåö ÇáÓøõßúÑó æóåõæó ÇáúßóËöíÑõ ãöäúåõ¡ Ïõæäó ÇáúÞóáöíáö ÇáúãõÑóÇÏõ
Èöåö ÇáÊøóÏóÇæöí æóäóÍúæõåõ ßóÇáÊøóØóíøõÈö ÈöÇáúÚóäúÈóÑö æóÌóæúÒóÉö
ÇáØøöíÈö¡ æóäóÙöíÑõ Ðóáößó ãóÇ ßóÇäó ÓõãóíøðÇ ÞöÊóÇáðÇ ßóÇáúãóÍúãõæÏóÉö
æóåöíó ÇáÓøóÞóãõæäúíóÇ æóäóÍúæõåóÇ ãöäú ÇáúÃóÏúæöíóÉö ÇáÓøõãøöíøóÉö
(4/42)
áöÃóäøóåõ ÍóÔöíÔñ¡ ÃóãøóÇ ÇáÓøõßúÑõ ãöäúåõ ÝóÍóÑóÇãñ.
(ÃõÞöíãó Úóáóíúåö ÈóÚúÖõ ÇáúÍóÏøö ÝóåóÑóÈó) Ëõãøó ÃõÎöÐó ÈóÚúÏó
ÇáÊøóÞóÇÏõãö áóÇ íõÍóÏøõ áöãóÇ ãóÑøó Ãóäøó ÇáúÅöãúÖóÇÁó ãöäú
ÇáúÞóÖóÇÁö Ýöí ÈóÇÈö ÇáúÍõÏõæÏö.
(æó) áóæú (ÔóÑöÈó) Ãóæú Òóäóì (ËóÇäöíðÇ íõÓúÊóÃúäóÝõ ÇáúÍóÏøõ)
áöÊóÏóÇÎõáö ÇáúãõÊøóÍöÏö ßóãóÇ ÓóíóÌöíÁõ.
[ÝóÑúÚñ]
ÓóßúÑóÇäõ Ãóæú ÕóÇÍó ÌóãóÍó Èöåö ÝóÑóÓõåõ ÝóÕóÏóãó ÅäúÓóÇäðÇ
ÝóãóÇÊó¡ Åäú ÞóÇÏöÑðÇ Úóáóì ãóäúÚöåö Öóãöäó æóÅöáøóÇ áóÇ ãõÕóäøöÝõ
ÚöãóÇÏöíøóÉò.
|