ÇáãÈÓæØ
ááÓÑÎÓí ÏÇÑ ÇáãÚÑÝÉ [ßöÊóÇÈõ ÇáÔøõÑõæØö]
ÞóÇáó ÇáÔøóíúÎõ ÇáúÅöãóÇãõ ÇáúÃóÌóáøõ ÇáÒøóÇåöÏõ ÔóãúÓõ ÇáúÃóÆöãøóÉö
æóÝóÎúÑõ ÇáúÅöÓúáóÇãö ÃóÈõæ ÈóßúÑò ãõÍóãøóÏõ Èúäõ ÃóÈöí Óóåúáò
ÇáÓøóÑóÎúÓöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: ÇÚúáóãú ÈöÃóäøó Úöáúãó ÇáÔøõÑõæØö
ãöäú ÂßóÏö ÇáúÚõáõæãö¡ æóÃóÚúÙóãöåóÇ ÕóäúÚóÉð ÝóÅöäøó Çááøóåó - ÊóÚóÇáóì
- ÃóãóÑó
(30/167)
ÈöÇáúßöÊóÇÈö Ýöí ÇáúãõÚóÇãóáóÇÊö ÝóÞóÇáó
ÚóÒøó æóÌóáøó {ÅÐóÇ ÊóÏóÇíóäúÊõãú ÈöÏóíúäò Åáóì ÃóÌóáò ãõÓóãøðì
ÝóÇßúÊõÈõæåõ} [ÇáÈÞÑÉ: 282] æóÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - ÃóãóÑó ÈöÇáúßöÊóÇÈö Ýöí ÇáúãõÚóÇãóáóÉö Èóíúäóåõ æóÈóíúäó
ãóäú ÚóÇãóáóåõ¡ æóÃóãóÑó ÈöÇáúßöÊóÇÈö ÝöíãóÇ ÞóáøóÏó Ýöíåö ÚõãøóÇáóåõ
ãöäú ÇáúÃóãóÇäóÉö æóÃóãóÑó ÈöÇáúßöÊóÇÈö Ýöí ÇáÕøõáúÍö ÝöíãóÇ Èóíúäóåõ
æóÈóíúäó ÇáúãõÔúÑößöíäó¡ æóÇáäøóÇÓõ ÊóÚóÇãóáõæåõ ãöäú áóÏõäú ÑóÓõæáö
Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Åáóì íóæúãöäóÇ åóÐóÇ¡
æóáóÇ íõÊóæóÕøóáõ Åáóì Ðóáößó ÅáøóÇ ÈöÚöáúãö ÇáÔøóÑúØö ÝóßóÇäó ãöäú
ÂßóÏö ÇáúÚõáõæãö æóÝöíåö ÇáúãóäúÝóÚóÉõ ãöäú ÃóæúÌõåò: ÃóÍóÏõåóÇ:
ÕöíóÇäóÉõ ÇáúÃóãúæóÇáö¡ æóÞóÏú ÃõãöÑúäóÇ ÈöÕöíóÇäóÊöåóÇ æóäõåöíäóÇ Úóäú
ÅÖóÇÚóÊöåóÇ.
æóÇáËøóÇäöíóÉõ: ÞóØúÚõ ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÝóÅöäøó ÇáúßöÊóÇÈó íóÕöíÑõ ÍóßóãðÇ
Èóíúäó ÇáúãõÊóÚóÇãöáóíúäö æóíóÑúÌöÚóÇäö Åáóíúåö ÚöäúÏó ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö
Ýóíóßõæäõ ÓóÈóÈðÇ áöÊóÓúßöíäö ÇáúÝöÊúäóÉö¡ æóáóÇ íóÌúÍóÏõ ÃóÍóÏõåõãóÇ
ÍóÞøó ÕóÇÍöÈöåö ãóÎóÇÝóÉó Ãóäú íõÎúÑöÌó ÇáúßöÊóÇÈó æóÊóÔúåóÏó ÇáÔøõåõæÏõ
Úóáóíúåö ÈöÐóáößó ÝóíóÝúÊóÖöÍó Ýöí ÇáäøóÇÓö.
æóÇáËøóÇáöËóÉõ: ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäú ÇáúÚõÞõæÏö ÇáúÝóÇÓöÏóÉöº áöÃóäøó
ÇáúãõÊóÚóÇãöáóíúäö ÑõÈøóãóÇ áóÇ íóåúÊóÏöíóÇäö Åáóì ÇáúÃóÓúÈóÇÈö
ÇáúãõÝúÓöÏóÉö áöáúÚóÞúÏö áöíóÊóÍóÑøóÒóÇ ÚóäúåóÇ ÝóíóÍúãöáõåõãóÇ
ÇáúßóÇÊöÈõ Úóáóì Ðóáößó ÅÐóÇ ÑóÌóÚóÇ Åáóíúåö áöíóßúÊõÈó.
æóÇáÑøóÇÈöÚóÉõ: ÑóÝúÚõ ÇáöÇÑúÊöíóÇÈö ÝóÞóÏú íóÔúÊóÈöåõ Úóáóì
ÇáúãõÊóÚóÇãöáóíúäö ÅÐóÇ ÊóØóÇæóáó ÇáÒøóãóÇäõ ãöÞúÏóÇÑó ÇáúÈóÏóáö
æóãöÞúÏóÇÑó ÇáúÃóÌóáö ÝóÅöÐóÇ ÑóÌóÚóÇ Åáóì ÇáúßöÊóÇÈö áóÇ íóÈúÞóì
áöæóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÑöíÈóÉñ¡ æóßóÐóáößó ÈóÚúÏó ãóæúÊöåöãóÇ ÊóÞóÚõ
ÇáÑøöíÈóÉõ áöæóÇÑöËö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÈöäóÇÁð Úóáóì ãóÇ ÙóåóÑó
ãöäú ÚóÇÏóÉö ÃóßúËóÑö ÇáäøóÇÓö Ýöí Ãóäøóåõãú áóÇ íõÄóÏøõæäó ÇáúÃóãóÇäóÉó
Úóáóì æóÌúåöåóÇ ÝóÚöäúÏó ÇáÑøõÌõæÚö Åáóì ÇáúßöÊóÇÈö áóÇ ÊóÈúÞóì
ÇáÑøöíÈóÉõ Èóíúäóåõãú ÝóíóäúÈóÛöí áößõáøö ÃóÍóÏò Ãóäú íóÕúÑöÝó åöãøóÊóåõ
Åáóì ÊóÚóáøõãö ÇáÔøõÑõæØö áöÚöÙóãö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝöíåóÇ æóáöÃóäøó
Çááøóåó - ÊóÚóÇáóì - ÚóÙøóãóåóÇ ÈöÞóæúáöåö - Ìóáøó ÌóáóÇáõåõ -: {æóáóÇ
íóÃúÈó ßóÇÊöÈñ Ãóäú íóßúÊõÈó ßóãóÇ Úóáøóãóåõ Çááøóåõ} [ÇáÈÞÑÉ: 282]
ÝóÞóÏú ÃóÖóÇÝó Çááøóåõ - ÊóÚóÇáóì - ÊóÚúáöíãó ÇáÔøõÑõæØö Åáóì äóÝúÓöåö
ßóãóÇ ÃóÖóÇÝó ÊóÚúáöíãó ÇáúÞõÑúÂäö Åáóì äóÝúÓöåö ÝóÞóÇáó - ÚóÒøó æóÌóáøó
-: {ÇáÑøóÍúãóäõ} [ÇáÑÍãä: 1] {Úóáøóãó ÇáúÞõÑúÂäó} [ÇáÑÍãä: 2] æóÃóÖóÇÝó
ÊóÚúáöíãó ÇáÑøóÓõæáö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Åáóì äóÝúÓöåö
ÝóÞóÇáó - Ìóáøó ÌóáóÇáõåõ -: {æóÚóáøóãóßó ãóÇ áóãú Êóßõäú ÊóÚúáóãõ}
[ÇáäÓÇÁ: 113] æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÓóÈóÞó ÇáúÚõáóãóÇÁó
- ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÈöÈóíóÇäö Úöáúãö ÇáÔøõÑõæØö¡ æóÈöÐóáößó
íõÓúÊóÏóáøõ Úóáóì Ãóäøó ãóÐúåóÈóåõ ÃóÞúæóì ÇáúãóÐóÇåöÈö ÝóÅöäøóåõ
íóÈúÚõÏõ Ãóäú íõÞóÇáó: ÇáúãõÈúÊóÏöÆõ ÈöÈóíóÇäö ãóÇ ÃóÎúÈóÑó Çááøóåõ -
ÊóÚóÇáóì - Ãóäøóåõ åõæó ÇáúãõÚóáøöãõ áóåõ áóãú íóßõäú Úóáóì ÛóíúÑö
ÕóæóÇÈò.
Ëõãøó ÈóÏóÃó ÇáúßöÊóÇÈó ÝóÞóÇáó: ÅÐóÇ ÃóÑóÇÏó ÇáÑøóÌõáõ Ãóäú íóÔúÊóÑöíó
ÏóÇÑðÇ ßóÊóÈó: åóÐóÇ ãóÇ ÇÔúÊóÑóì ÝõáóÇäõ Èúäõ ÝõáóÇäò ãöäú ÝõáóÇäö Èúäö
ÝõáóÇäò¡ æóÈóÚúÖõ Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - áóãú
íóÓúÊóÍúÓöäú åóÐóÇ ÇááøóÝúÙó¡ æóÞóÇáó: åóÐóÇ ÅÔóÇÑóÉñ Åáóì ÇáúÈóíóÇÖö
ÇáøóÐöí ßõÊöÈó Ýöíåö ÝóÙóÇåöÑõåõ íõæåöãõ Ãóäøó ÇáúãõÔúÊóÑóì Ðóáößó
ÇáúÈóíóÇÖõ æóáóßöäú íóäúÈóÛöí Ãóäú íóßúÊõÈó åóÐóÇ ßöÊóÇÈñ Ýöíåö ÐößúÑõ
ãóÇ ÇÔúÊóÑóì¡ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÅäøóãóÇ ÇÎúÊóÇÑó ÃóÕúÍóÇÈõäóÇ -
ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - åóÐóÇ ÇááøóÝúÙó ÇÞúÊöÏóÇÁð ÈöÇáúßöÊóÇÈö
æóÇáÓøõäøóÉö ÝóÅöäøó Çááøóåó - ÊóÚóÇáóì - ÞóÇáó: {åóÐóÇ ãóÇ ÊõæÚóÏõæäó
áößõáøö ÃóæøóÇÈò ÍóÝöíÙò} [Þ: 32] æóáóãú íóÞõáú åóÐóÇ ßöÊóÇÈñ Ýöíåö
ÐößúÑõ ãóÇ ÊõæÚóÏõæäó æóáóãøóÇ «ÇÔúÊóÑóì ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
(30/168)
ãöäú ÇáúÚóÏøóÇÁö ÚóÈúÏðÇ ßóÊóÈó ãóÇ
ÇÔúÊóÑóì ãõÍóãøóÏñ ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó -
ãöäú ÇáúÚóÏøóÇÁö Èúäö ÎóÇáöÏö Èúäö åóæúÐóÉó ÇáúÍóäóÝöíøö» æóáóÇ Ôóßøó
Ãóäøó ÇáúÃóÍúÓóäó ãóÇ æóÇÝóÞó ÇáúßöÊóÇÈó æóÇáÓøõäøóÉó Ëõãøó Ýöí åóÐóÇ
ÅíÌóÇÒñ æóÍóÐúÝñ áöãóÇ íõÍúÊóÇÌõ Åáóíúåö Ýóßõáøõ ÃóÍóÏò íóÚúÑöÝõ Ãóäøó
ÇáúãõÑóÇÏó åóÐóÇ ßöÊóÇÈñ Ýöíåö ÐößúÑõ ãóÇ ÇÔúÊóÑóì¡ æóÞóæúáõåõ: ÝõáóÇäõ
Èúäõ ÝõáóÇäò ãöäú ÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò ÅäøóãóÇ íóÓúÊóÞöíãõ ÇáöÇßúÊöÝóÇÁõ
ÈöåóÐóÇ Úóáóì Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó ÝóÅöäøó ÚöäúÏóåõ ÇáÊøóÚúÑöíÝó íóÊöãøõ
ÈöÐößúÑö ÇÓúãö ÇáÑøóÌõáö æóÇÓúãö ÃóÈöíåö¡ ÝóÃóãøóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ áóÇ íóÊöãøõ ÇáÊøóÚúÑöíÝõ ÅáøóÇ
ÈöÐößúÑö ÇÓúãöåö æóÇÓúãö ÃóÈöíåö æóÇÓúãö ÌóÏøöåö Ãóæú ÇÓúãö ÃóÈöíåö
æóÐößúÑö ÞóÈöíáóÊöåö¡ æóÇÍúÊóÌøó ÃóÈõæ íõæÓõÝó ÈöãóÇ Ñõæöíó «Ýöí ÕõáúÍö
ÇáúÍõÏóíúÈöíóÉö ßóÊóÈó ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö
æóÓóáøóãó - åóÐóÇ ãóÇ ÕóÇáóÍó ãõÍóãøóÏõ Èúäõ ÚóÈúÏö Çááøóåö æóÓóåúáõ
Èúäõ ÚóãúÑòæ Úóáóì Ãóåúáö ãóßøóÉó» ÝóÞóÏú ÇßúÊóÝóì ÈöÐößúÑö ÇÓúãö
ÇáúÃóÈö¡ æóÇáúãóÚúäóì Ýöíåö: Ãóäøó ÇáÊøóÚúÑöíÝó íóÊöãøõ ÈöãóÇ íóãúÊóÇÒõ
Èöåö ãöäú ÛóíúÑöåö æóÈöãõÌóÑøóÏö ÇÓúãöåö áóÇ íóÍúÕõáõ Ðóáößó
ÝóÇáúãõÓóãøóì ÈöÐóáößó ÇáöÇÓúãö ßóËöíÑñ Ýöí ÇáäøóÇÓö¡ ÝóÅöÐóÇ Öóãøó Åáóì
ÇÓúãöåö ÇÓúãó ÃóÈöíåö íóÍúÕõáõ ÇáúãóÞúÕõæÏõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáÙøóÇåöÑö
ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÊøóÝöÞõ ÇÓúãõ ÑóÌõáóíúäö æóÇÓúãõ ÃóÈöíåöãóÇ ÅáøóÇ
äóÇÏöÑðÇ ÝóáóÇ íõÚúÊóÈóÑõ Ðóáößó ÇáäøóÇÏöÑõ áöÈóÞóÇÁö Ðóáößó ãóÚó ÐößúÑö
ÇÓúãö ÇáúÌóÏøö ÝóÅöäøóåõ ßóãóÇ íõÊóæóåøóãõ ÇÊøöÝóÇÞõ ÇÓúãóíúäö
íõÊóæóåøóãõ ÇÊøöÝóÇÞõ ÃóÓóÇãò ËóáóÇËóÉò¡ æóíóÓúÞõØõ ÇÚúÊöÈóÇÑõ Ðóáößóº
áöÃóäøóåõ ãõÎóÇáöÝñ áöáúÚóÇÏóÉö¡ ÝóßóÐóáößó åóÐóÇ¡ æóåõãóÇ
íóÓúÊóÏöáøóÇäö ÈöãóÇ ÑóæóíúäóÇ «Ãóäøó ÇáäøóÈöíøó - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ßóÊóÈó: åóÐóÇ ãóÇ ÇÔúÊóÑóì ãõÍóãøóÏñ ÑóÓõæáõ
Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - ãöäú ÇáúÚóÏøóÇÁö Èúäö
ÎóÇáöÏö Èúäö åóæúÐóÉó» ÝóÝöí åóÐóÇ Ïóáöíáñ Ãóäøó ãóäú ßóÇäó ãóÔúåõæÑðÇ
íõßúÊóÝóì Ýöí ÊóÚúÑöíÝöåö ÈöÐößúÑö ÇÓúãöåö æóäóÚúÊöåö¡ ßóãóÇ ÐóßóÑó Ýöí
ÍóÞøö äóÝúÓöåö æóÃóäøó ãóäú áóãú íóßõäú ãóÚúÑõæÝðÇ ÝóÅöÊúãóÇãõ
ÊóÚúÑöíÝöåö ÈöÐößúÑö ÇÓúãö ÃóÈöíåö æóÇÓúãö ÌóÏøöåö¡ ßóãóÇ ÐóßóÑóåõ Ýöí
ÍóÞøö ÇáúÚóÏøóÇÁö¡ æóáóÇ íõÚóÇÑöÖõ åóÐóÇ ÍóÏöíËó ÕõáúÍö ÇáúÍõÏóíúÈöíóÉöº
áöÃóäøó ÇáÕøõáúÍó ãóÇ ßóÇäó Ýöí Ðóáößó ÇáúæóÞúÊö ÅáøóÇ æóÇÍöÏðÇ¡ ÝóßóÇäó
áóÇ íóÞóÚõ ÇáöÇáúÊöÈóÇÓõ Ýöíåö ÝóíóÍúÊóÇÌõ Åáóì ÊóãóÇãö ÇáÊøóÚúÑöíÝö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ Ýöí äóÙóÑöåö ÞóÏú ÇßúÊóÝóì ÈöÐößúÑö ÇáöÇÓúãö
ÃóíúÖðÇ¡ æóåõæó «ÝöíãóÇ ßóÊóÈóåõ áöÃõßóíúÏöÑó Èúäö ÚóÈúÏö Çáúãóáößö
ÝóÞóÇáó: åóÐóÇ ãóÇ ßóÊóÈó ãõÍóãøóÏñ ÑóÓõæáõ Çááøóåö - Õóáøóì Çááøóåõ
Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - áöÃõßóíúÏöÑó Íöíäó ÃóÌóÇÈó Åáóì ÇáúÅöÓúáóÇãö¡
æóÎóáóÚó ÇáúÃóäúÏóÇÏó æóÇáúÃóÕúäóÇãó Ëõãøó ÃóÊóãøó ÇáúßöÊóÇÈó» º
áöÃóäøóåõ ãóÇ ßóÇäó íóÞóÚõ ÇáöÇÔúÊöÈóÇåõ Ýöí Ðóáößó ÝóÇßúÊóÝóì ÈöÐößúÑö
ÇÓúãöåö¡ æóÝöí ÇáúãõÚóÇãóáóÉö áóãøóÇ ßóÇäó íóÞóÚõ ÇáöÇÔúÊöÈóÇåõ ÐóßóÑó
ÇÓúãó ãóäú ÚóÇãóáóåõ æóÇÓúãó ÃóÈöíåö æóÇÓúãó ÌóÏøöåö.
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì Ãóäøó ÊóãóÇãó ÇáÊøóÚúÑöíÝö ÈöãóÇ ÞõáúäóÇ Ãóäøó ãóäú
áóåõ ÃóÈñ æóÇÍöÏñ Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãö áóÇ íóßõæäõ ßõÝõÄðÇ áöãóäú áóåõ
ÃóÈóæóÇäö Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãö æóãóäú áóåõ ÃóÈóæóÇäö Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãö
íóßõæäõ ßõÝõÄðÇ áöãóäú áóåõ ÚóÔóÑóÉõ ÂÈóÇÁò Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãö æóÞöíáó:
ÇáúãõÚúÊóÈóÑõ ãóÇ íóÊöãøõ Èöåö ÇáÊøóÚúÑöíÝõ Ýöí ÇáúÅöÓúáóÇãö¡ æóÐóáößó
íóÍúÕõáõ ÈöÇáúÃóÈö æóÇáúÌóÏøö¡ æóáóÇ íóÍúÕõáõ ÈöÇáúÃóÈö æóÍúÏóåõ¡
æóåóÐóÇ áöÃóäøóåõ ÞóÏú íóÊøóÝöÞõ ÇÓúãõ ÑóÌõáóíúäö æóÇÓúãõ ÃóÈöíåöãóÇ Ýöí
ÇáúÚóÇÏóÉö ÝóáóÇ íóãúÊóÇÒõ ÃóÍóÏõåõãóÇ ãöäú ÇáúÂÎóÑö ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö
ÇÓúãö ÇáúÌóÏøö Ãóæú ÈöÐößúÑö ÇáúÞóÈöíáóÉö.
æóÇáÊøóÚúÑöíÝõ Ýöí ÍóÞøö ÇáúÛóÇÆöÈö æóÇáúãóíøöÊö ÈöãóÇ íóãúÊóÇÒõ Èöåö
Úóäú
(30/169)
ÛóíúÑöåö ÝóÅöÐóÇ ßóÇäó ÊóãóÇãõ
ÇáöÇãúÊöíóÇÒö ÈöãóÇ ÞõáúäóÇ ßóÇäó Úóáóì ÇáúßóÇÊöÈö Ãóäú íóßúÊõÈó Ðóáößó¡
æóíõßóäøöíóåõ Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö ÃóíúÖðÇ Åäú ßóÇäó ãóÚúÑõæÝðÇ ÈößõäúíóÊöåö¡
æóÅöäú ßóÇäó áóåõ áóÞóÈñ áóÇ íóÛöíÙõåõ Ðóáößó¡ æóáóÇ íóÔöíäõåõ íóÐúßõÑõ
Ðóáößó ÃóíúÖðÇ áöÒöíóÇÏóÉö ÇáÊøóÚúÑöíÝö ÝóÃóãøóÇ ÐößúÑõ ÇáÕøöäóÇÚóÉö
ÐóßóÑó ÇáØøóÍóÇæöíøõ Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ãóäøóåõ
áóÇ íõÚúÊóÈóÑõ Ðóáößó Ýöí ÇáÊøóÚúÑöíÝöº áöÃóäøóåõ ÞóÏú íóÊóÍóæøóáõ ãöäú
ÕöäóÇÚóÉò Åáóì ÕöäóÇÚóÉò ÞóÇáó ÇáØøóÍóÇæöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -:
æóÃóãøóÇ äóÍúäõ ÝóäóÚúÊóÈöÑõ Ðóáößó ßóãóÇ ÇÚúÊóÈóÑó ÇáúãóÇáößõ Ýöí ÍóÞøö
ÇáúãõßóÇÊóÈö áöáÊøóÚúÑöíÝö Ãóäú íóßúÊõÈó ãõßóÇÊóÈó ÝõáóÇäò æóÞóÏú
íóÊóÍóæøóáõ ãöäúåõ Åáóì ÇáúÚöÊúÞö¡ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ãõÑóÇÏõ ÃóÈöí
ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ãöãøóÇ ÞóÇáó: áóíúÓó ãóÇ ÐóßóÑóåõ
ÇáØøóÍóÇæöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Èóáú ãõÑóÇÏõåõ Ãóäøóåõ áóíúÓó
ÇáúãóÞúÕõæÏõ ÈöÇáÕøöäóÇÚóÇÊö ÇáÊøóÚúÑöíÝó ÝóáóÇ íóÐúßõÑõ Ðóáößó ÚöäúÏó
ÇáÊøóÚúÑöíÝö¡ æóÅöäøóãóÇ íóÐúßõÑõ ãóÇ íóßõæäõ ÇáúãóÞúÕõæÏõ Èöåö
ÇáÊøóÚúÑöíÝó¡ æóåõæó ÇáöÇÓúãõ æóÇáäøóÓóÈõ æóÃóãøóÇ ßóÊúÈõåõ ÇáúÍöáúíóÉó
Ýóåõæó ÍóÓóäñ áöáúãõÈóÇáóÛóÉö Ýöí ÇáÊøóÚúÑöíÝö¡ æóáóßöäú áóÇ íóÍúÕõáõ
Èöåö ÃóÕúáõ ÇáÊøóÚúÑöíÝöº áöÃóäøó ÇáúÍöáúíóÉó ÊõÔúÈöåõ ÇáúÍöáúíóÉó ßóãóÇ
Ãóäøó ÇáäøöÚúãóÉó ÊõÔúÈöåõ ÇáäøöÚúãóÉó.
Ëõãøó ÞóÇáó: ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ ÌóãöíÚó ÇáÏøóÇÑö Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò¡
æóÅöäøóãóÇ ÃóÚóÇÏó áóÝúÙóÉó ÇáÔøöÑóÇÁöº áöÃóäøó ãöäú ÚóÇÏóÉö Ãóåúáö
ÇááøöÓóÇäö Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ÊóÎóáøóáó Èóíúäó ÇáúÎóÈóÑö æóÇáúãõÎúÈóÑö Úóäúåõ
ßóáóÇãñ ÂÎóÑõ ÝóÅöäøóåõ íõÚóÇÏõ ÇáúÎóÈóÑõ áöáÊøóÃúßöíÏö¡ æóÞóæúáõåõ:
ÌóãöíÚõ ÇáÏøóÇÑö áöáÊøóÃúßöíÏö ÃóíúÖðÇ ÝóÅöäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó íóÍúÕõáõ
ÈöÞóæúáöåö: ÇáÏøóÇÑõ ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò¡ æóáóßöäú íõÊóæóåøóãõ
Ãóäú íóßõæäó ÇáúãõÑóÇÏõ ÈóÚúÖóåóÇ ÝóÐóßóÑó ÇáúÌóãöíÚó áöÞóØúÚö åóÐóÇ
Çáúæóåúãö Ëõãøó ßóãóÇ áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÊóÚúÑöíÝö ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóíúäö áóÇ
ÈõÏøó ãöäú ÊóÚúÑöíÝö ÇáúãõÔúÊóÑóì¡ æóÊóÚúÑöíÝõ ÇáúãõÔúÊóÑóì ÅÐóÇ ßóÇäó
ãóÍúÏõæÏðÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÏõæÏö æóÇáúÈóáúÏóÉö ÅáøóÇ Ãóäøó Ýöí ÙóÇåöÑö
ÇáÑøöæóÇíóÉö ÚöäúÏóäóÇ íõÈúÏóÃõ ÈöÇáúÃóÚóãøö ãöäú Ðóáößó¡ æóåõæó ÐößúÑõ
ÇáúÈóáúÏóÉö Ëõãøó ÇáúãóÍóáøóÉö Ëõãøó ÇáúÍõÏõæÏö æóÃóÈõæ ÒóíúÏò
ÇáúÈóÛúÏóÇÏöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÐúßõÑõ Ýöí ÔõÑõæØöåö Ãóäøó
ÇáúÃóÍúÓóäó Ãóäú íóÈúÏóÃó ÈöÇáúÃóÎóÕøö ãöäú Ðóáößó Ëõãøó íóÊóÑóÞøóì Åáóì
ÇáúÃóÚóãøö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÊøóÚúÑöíÝö ÈöÇáäøóÓóÈö ÝóÅöäøóåõ íóÈúÏóÃõ
ÈöÇÓúãöåöº áöÃóäøóåõ ÃóÎóÕøõ Èöåö Ëõãøó ÈöÇÓúãö ÃóÈöíåö Ëõãøó ÈöÇÓúãö
ÌóÏøöåö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÇáúÚóÇãøõ íõÚóÑøóÝõ ÈöÇáúÎóÇÕøö æóÇáúÎóÇÕøõ
áóÇ íõÚóÑøóÝõ ÈöÇáúÚóÇãøö ÝóßóÇäóÊú ÇáúÈöÏóÇíóÉõ ÈöÇáúÃóÚóãøö ÃóÍúÓóäó
áöåóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì.
æóÝöí ÇáúÍóÞöíÞóÉö áóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó åóÐóÇ æóÈóíúäó ÇáäøóÓóÈö¡ ÝóÅöäøó
åõäóÇßó íóÈúÏóÃõ ÈöÇÓúãöåöº áöÃóäøó Ðóáößó ÃóÚóãøõ¡ ÝóÇáúãõÓóãøóì
ÈöÐóáößó ÇáöÇÓúãö íóßúËõÑõ Ýöí ÇáäøóÇÓö ÚóÇÏóÉð Ëõãøó ÈöÐößúÑö ÇÓúãö
ÃóÈöíåö íóÕöíÑõ ÃóÎóÕøó Èöåö Ëõãøó ÈöÐößúÑö ÇÓúãö ÌóÏøöåö íóÕöíÑõ
ÃóÎóÕøó ÝóßóÐóáößó íóÈúÏóÃõ ÈöÐößúÑö ÇáúÈóáúÏóÉö Ëõãøó ÈöÐößúÑö
ÇáúãóÍóáøóÉö áöíóÕöíÑó ÃóÎóÕøó Ëõãøó ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÏõæÏö.
æóÅöÐóÇ ÐóßóÑó ÇáúÍõÏõæÏó ÝóÇáúÃóÍúÓóäõ Ãóäú íóÞõæáó: ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏöåóÇ
íóäúÊóåöí Åáóì ßóÐóÇ¡ æóÈóÚúÖõ Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö íóßúÊõÈõ: ÃóÍóÏõ
ÍõÏõæÏöåóÇ áóÒöíÞõ ßóÐóÇ Ãóæú íõáóÇÕöÞõ ßóÐóÇ¡ æóÅöäøóãóÇ ÐóßóÑõæÇ
åóÐöåö ÇáúÃóáúÝóÇÙóº áöÃóäøóåõ áóæú ßóÊóÈó: ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏöåóÇ ÏóÇÑõ
ÝõáóÇäò Ëõãøó ßóÊóÈó ÇÔúÊóÑóÇåóÇ ÈöÍõÏõæÏöåóÇ ÏóÎóáóÊú ÇáúÍõÏõæÏõ Ýöí
ÇáúÈóíúÚö.
æóÐóßóÑó ÇáØøóÍóÇæöíøõ Úóäú ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó Ãóäøóåõ áóÇ ÈóÃúÓó ÈöÃóäú
íóßúÊõÈó: ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏöåóÇ ÇáÏøóÇÎöáóÉö Ãóæú ÇáØøóÑöíÞõ ÇáúÚóÇãøõ Ëõãøó
íóßúÊõÈó: ÇÔúÊóÑóÇåóÇ ÈöÍõÏõæÏöåóǺ áöÃóäøóåõ áóÇ íõÓúÈóÞõ Åáóì æóåúãö
ÃóÍóÏò ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö áöÔöÑóÇÁö ÇáÏøöÌúáóÉö
(30/170)
æóãóÇ íóÏúÎõáõ ÊóÍúÊó ÇáúÈóíúÚö¡ æóÞóÏú
Ñõæöíó Úóäú ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ ÇÓúÊóÍúÓóäó Ýöí ÂÎóÑö
ÚõãúÑöåö Ãóäú íóßúÊõÈó: ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏöåóÇ íóáöí ßóÐóÇ¡ æóáóßöäú ãóÇ
ÐóßóÑúäóÇ ÃóÍúÓóäõº áöÃóäøó ÇáÔøóíúÁó ÞóÏú íóáöí ÇáÔøóíúÁó¡ æóÅöäú ßóÇäó
áóÇ íóÊøóÕöáõ Èöåö ÞóÇáó - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ - «áöíóáöíóäøöí ãöäúßõãú
Ãõæáõæ ÇáúÃóÑúÍóÇãö æóÇáäøõåóì» ¡ æóÇáúãõÑóÇÏõ Èöåö: ÇáúÞõÑúÈõ Ïõæäó
ÇáöÇÊøöÕóÇáö ÝóÅöÐóÇ ÞõáúäóÇ: íóäúÊóåöí Åáóì ßóÐóÇ Ãóæú íõáóÇÕöÞõ ßóÐóÇ
íõÝúåóãõ ÇáöÇÊøöÕóÇáõ ãöäú åóÐóÇ ÇááøóÝúÙö áóÇ ãóÍóÇáóÉó.
Ëõãøó ÐóßóÑó ÇáúÍõÏõæÏó ÇáúÃóÑúÈóÚóÉó áöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú ÇáöÇÎúÊöáóÇÝö
æóÞóÏú ÞóÇáó ÈóÚúÖõ ÇáúÚõáóãóÇÁö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ -: Åäøó
ÇáÊøóÚúÑöíÝó íóÍúÕõáõ ÈöÐößúÑö ÍóÏøò æóÇÍöÏò¡ æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ íóÍúÕõáõ ÈöÐößúÑö ÍóÏøóíúäö æóÚöäúÏóäóÇ
íóÍúÕõáõ ÈöÐößúÑö ËóáóÇËö ÍõÏõæÏò æóÚóáóì Þóæúáö ÒõÝóÑó áóÇ íóÍúÕõáõ
ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÏõæÏö ÇáúÃóÑúÈóÚóÉö¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ Ýöí
ÇáÔøóåóÇÏóÇÊö æóÇáúßöÊóÇÈõ íõßúÊóÈõ Úóáóì ÃóÍúæóØö ÇáúæõÌõæåö
æóíõÊóÍóÑøóÒõ Ýöíåö Úóäú ãóæóÇÖöÚö ÇáúÎöáóÇÝö ÝóáöåóÐóÇ íõßúÊóÈõ Ýöíåö
ÇáúÍõÏõæÏõ ÇáúÃóÑúÈóÚóÉõ Ëõãøó ÞóÇáó: ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó
ÇáúãóÍúÏõæÏó Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ¡ æóãöäú Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö ãóäú
íóÞõæáõ: ÇáúÃóÍúÓóäõ Ãóäú íóÞõæáó Ýöí åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈö åõæó ÇÎúÊöíóÇÑõ
åöáóÇáò æóÃóÈöí íõæÓõÝó Èúäö ÎóÇáöÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ
ÞóÇáó Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ: ÝóÙóÇåöÑõåõ íõæåöãõ Ãóäøó ÇáúßöÊóÇÈó ãõÔúÊóÑóßñ
ÈóíúäóåõãóÇ ÝóÑõÈøóãóÇ íóÍõæáõ ÇáúÈóÇÆöÚõ Èóíúäó ÇáúãõÔúÊóÑöí æóÈóíúäó
ÇáúßöÊóÇÈö ÇÍúÊöÌóÇÌðÇ ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö¡ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: åóÐóÇ
ãöãøóÇ áóÇ íóÓúÈöÞõ Åáóì ÇáúÃóæúåóÇãö¡ æóÇááøóÝúÙõ ÇáúãóÐúßõæÑõ Ýöí
ÇáúßöÊóÇÈö ÃóÞúÑóÈõ Åáóì ãõæóÇÝóÞóÉö ßöÊóÇÈö Çááøóåö ÊóÚóÇáóì {åóÐóÇ
ßöÊóÇÈõäóÇ íóäúØöÞõ Úóáóíúßõãú ÈöÇáúÍóÞøö} [ÇáÌÇËíÉ: 29] Ëõãøó ÞóÇáó
ÈöÍõÏõæÏöåóÇ ßõáøöåóÇ.
æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÞóÇáó: áóÇ ÃóÑóì
Ãóäú íóßúÊõÈó ÈöÍõÏõæÏöåóǺ áöÃóäøó ÇáúÍóÏøó ÛóíúÑõ ÇáúãóÍúÏõæÏö¡
æóÇáúãõÔúÊóÑóì ÇáúãóÍúÏõæÏõ Ïõæäó ÇáúÍóÏøö ÝóÅöÐóÇ ÞóÇáó: ÇÔúÊóÑóÇåóÇ
ÈöÍõÏõæÏöåóÇ ÏóÎóáó Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáúÍõÏõæÏõ ÇáøóÊöí ÊõÓóãøóì¡
æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÞóÏú ÐóßóÑúäóÇ Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ßóÊóÈó: ÃóÍóÏõ
ÍõÏõæÏöåóÇ íóäúÊóåöí Åáóì ßóÐóÇ ÝóÞóæúáõåõ: ÇÔúÊóÑóÇåóÇ ÈöÍõÏõæÏöåóÇ
íóäúÕóÑöÝõ Åáóì ÇáúãõäúÊóåöí Ïõæäó ÇáúãõäúÊóåóì Åáóíúåö æóÇáúãõäúÊóåöí
ÏóÇÎöáñ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÝóíóÓúÊóÞöíãõ Ãóäú íóßúÊõÈó ÇÔúÊóÑóÇåóÇ
ÈöÍõÏõæÏöåóÇ¡ æóÚóáóì ãóÇ ÞóÇáóåõ ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó ÅÐóÇ ßóÇäóÊú
ÇáúÍõÏõæÏõ ãöãøóÇ áóÇ íóÏúÎõáõ ÊóÍúÊó ÇáúÚóÞúÏö ÝóáóÇ íóÓúÈöÞõ Åáóì
æóåúãö ÃóÍóÏö Ðóáößó ÝóíóßúÊõÈõ ÇÔúÊóÑóÇåóÇ ÈöÍõÏõæÏöåóÇ ßõáøöåóÇ
æóÃóÑúÖöåóÇ æóÈöäóÇÆöåóÇ æóÓõÝúáöåóÇ æóÚõáúæöåóÇ¡ æóãöäú ÃóÕúÍóÇÈö
ÇáÔøõÑõæØö ãóäú íóÎúÊóÇÑõ ÓõÝúáóåõ æóÚõáúæóåõ¡ æóÞóÇáó: ÇáÓøõÝúáõ
æóÇáúÚõáúæõ áöáúÈöäóÇÁö áóÇ áöáÏøóÇÑö ÝóÇáúÃóÍúÓóäõ Ãóäú íóßúÊõÈó:
æóãöäúåóÇ ÓõÝúáõåõ æóÚõáúæõåõº áöÃóäøó ÇáúÈöäóÇÁó ãóÐúßõæÑñ áóßöäøó
ÇáúÃóæøóáó ÃóÍúÓóäõº áöÃóäøóåõ ÑõÈøóãóÇ íóßõæäõ Ýöí ÇáúÃóÑúÖö ÓöÑúÏóÇÈñ¡
ÝóÅöÐóÇ ÞóÇáó: ÓõÝúáõåõ æóÚõáúæõåõ áóÇ íóÏúÎõáõ ÇáÓøöÑúÏóÇÈõº áöÃóäøó
Ðóáößó áóíúÓó ÈöÈöäóÇÁò æóÇáúÈöäóÇÁõ ãóÇ íóßõæäõ Úóáóì ÇáúÃóÑúÖö¡
ÝóÅöÐóÇ ÞóÇáó: ÓõÝúáõåóÇ æóÚõáúæõåóÇ ÏóÎóáó ÌóãöíÚõ Ðóáößó ÝóÅöäú Þöíáó:
ÅÐóÇ ÞóÇáó: ÓõÝúáõåóÇ æóÚõáúæõåóÇ íóÏúÎõáõ ÇáúåóæóÇÁõ Ýöí ÙóÇåöÑö åóÐóÇ
ÇááøóÝúÙö¡ æóÈóíúÚõ ÇáúåóæóÇÁö áóÇ íóÌõæÒõ ÝóíóÝúÓõÏõ Èöåö ÇáúÚóÞúÏõ
ÞõáúäóÇ: åóÐóÇ áóÇ íóÓúÈöÞõ Åáóíúåö æóåúãõ ÃóÍóÏò æóíõÚúáóãõ Ãóäøó
ÇáúãõÑóÇÏó ãóÇ íóÏúÎõáõ ÊóÍúÊó ÇáúÚóÞúÏö Ïõæäó ãóÇ áóÇ íóÏúÎõáõ Ýöíåö
Ëõãøó ÞóÇáó: ØóÑöíÞõåóÇ æóãóÑóÇÝöÞõåóÇ æóÐóßóÑó ÇáØøóÍóÇæöíøõ Ãóäøó
ÃóßúËóÑó Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö íóÐúßõÑõæäó
(30/171)
ÇáØøóÑöíÞó æóÇáúãõÎúÊóÇÑõ ÚöäúÏóäóÇ
ÊóÑúßõåõ¡ æóßóÐóáößó ÇáúãóÓöíáõº áöÃóäøóåõãú Åäú ÐóßóÑõæÇ ÇáØøóÑöíÞó
ãõØúáóÞðÇ íóÊóäóÇæóáõ Ðóáößó ÇáØøóÑöíÞõ ÇáúÚóÇãøó ÇáøóÐöí áóÇ íóÍõæÒõåõ¡
æóßóÐóáößó ÇáúãöíÒóÇÈõ ÑõÈøóãóÇ íóÕõÈøõ Ýöí ÌõÒúÁò ãöäú ØóÑöíÞö
ÇáúÚóÇãøóÉö¡ ÝóÅöÐóÇ ÃóØúáóÞó Ðóáößó íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÈóíúÚö ãóÇ áóÇ
íóÌõæÒõ ÈóíúÚõåõ ÝóíóÝúÓõÏõ Èöåö ÇáúÚóÞúÏõ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÞóÇáó
æóØóÑöíÞõåóÇ¡ æóÓóÈöíáõ ãóÇÆöåóÇ ÇáøóÐöí ãöäú ÍõÞõæÞöåóÇ ÝóÑõÈøóãóÇ áóÇ
íóßõæäõ áöáÏøóÇÑö ØóÑöíÞñ ÎóÇÕøñ åõæó ãöäú ÍõÞõæÞöåóÇ ÝóíóÕöíÑõ ÌóÇãöÚðÇ
Ýöí ÇáúÚóÞúÏö Èóíúäó ÇáúãóÚúÏõæãö æóÇáúãóæúÌõæÏö.
æóÇáúÃóÍúÓóäõ: Ãóäú áóÇ íóÐúßõÑó ÇáØøóÑöíÞó æóÇáúãóÓöíáó ÃóÕúáðǺ
áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó ÍóÇÕöáñ ÈöÐößúÑö ÇáúãóÑóÇÝöÞö ÝóÅöäøóåõ Åäú ßóÇäó
áóåóÇ ØóÑöíÞñ ÎóÇÕøñ Ãóæú ãóÓöíáõ ãóÇÁò ÎóÇÕøñ ÏóÎóáó Ðóáößó Ýöí
ÇáúÚóÞúÏö ÈöÐößúÑö ÇáúãóÑóÇÝöÞö¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ÝóÅöäøóãóÇ
íóäúÕóÑöÝõ åóÐóÇ ÇááøóÝúÙõ Åáóì ãóÇ æóÑóÇÁóåõãóÇ ãöäú ÇáúãóÑóÇÝöÞö Ëõãøó
ÞóÇáó: æóßõáøõ Þóáöíáò æóßóËöíÑò åõæó ÝöíåóÇ Ãóæú ãöäúåóÇ æóÚöäúÏó ÃóÈöí
íõæÓõÝó áóÇ íóßúÊõÈõ åóÐóÇ ÇááøóÝúÙóº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ßóÊóÈó åóÐóÇ ÏóÎóáó
Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáúÃóãúÊöÚóÉõ ÇáúãóæúÖõæÚóÉõ ÝöíåóÇ ÝóÅöäøó Ðóáößó ßõáøóåõ
ãöãøóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÈóíúÚó¡ æóÚöäúÏó ÒõÝóÑó ÈöÐößúÑö åóÐóÇ ÇááøóÝúÙö
íóÏúÎõáõ ãóÇ íóÍúÊóãöáõ ÇáúÈóíúÚõ¡ æóãóÇ áóÇ íóÍúÊóãöáõ ãöäú ÒóæúÌóÉò
Ãóæú æóáóÏò áöáúÈóÇÆöÚö¡ æóãöäú ÍóÔóÑóÇÊò åöíó ÝöíåóǺ áöÃóäøóåõ ãöäú
ÇáúÞóáöíáö æóÇáúßóËöíÑö ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ ÝóÒõÝóÑõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
íóÚúÊóÈöÑõ ÍóÞöíÞóÉó ÇááøóÝúÙö¡ æóÃóÈõæ íõæÓõÝó íóÚúÊóÈöÑõ ãóÇ íóßõæäõ
ÕóÇáöÍðÇ áöáúÚóÞúÏö ãóÍóáøðÇ áóåõº áöÃóäøó ÞóÕúÏó ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóíúäö
ÅíÑóÇÏõ ÇáúÚóÞúÏö Úóáóì ãóÇ íóßõæäõ ãóÍóáøðÇ áóåõ ÞóÇáó ãõÍóãøóÏñ -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: ÃóÑóì Ãóäú íõÞóíøóÏó Ðóáößó ÇáúßöÊóÇÈõ ÝóíóÞõæáó
ÈöãóÇ åõæó ÝöíåóÇ Ãóæú ãöäúåóÇ ãöäú ÍõÞõæÞöåóÇ ÝóÈöåóÐóÇ ÇáúÞóíúÏö
íóÊóÈóíøóäõ Ãóäøó ÇáúãõÑóÇÏó ãóÇ íóßõæäõ ãöäú ÍõÞõæÞö ÇáúãóÈöíÚö Ïõæäó
ãóÇ áóíúÓó ãöäú ÍõÞõæÞöåö ãöäú ÇáúÃóãúÊöÚóÉö ÇáúãóæúÖõæÚóÉö Ýöí ÇáÏøóÇÑö
Ëõãøó Ýöí åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈö íóÞõæáõ Èößõáøö Þóáöíáò Ãóæú ßóËöíÑò åóßóÐóÇ
ÐõßöÑó Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáÔøõÝúÚóÉö¡ æóÝöí ßöÊóÇÈö ÇáúæóÞúÝö ÞóÇáó: Èößõáøö
Þóáöíáò Ãóæú ßóËöíÑò¡ æóÇóáøóÐöí ÐõßöÑó åõäóÇ ÃóÍúÓóäõº áöÃóäøó Ãóæú
áöáÔøóßøö¡ æóÅöäøóãóÇ íóÏúÎõáõ ÚöäúÏó ÐößúÑö ÍóÑúÝò Ãóæú ÃóÍóÏö
ÇáúãóÐúßõæÑóíúäö áóÇ ßöáóÇåõãóÇ¡ Ëõãøó ÞóÇáó: æóßõáøõ ÍóÞøò åõæó áóåóÇ
ÏóÇÎöáñ ÝöíåóÇ æóÎóÇÑöÌñ ãöäúåóÇ æóÐóßóÑó ÇáØøóÍóÇæöíøõ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - Ãóäøó ÇáúãõÎúÊóÇÑó ÚöäúÏóäóÇ Ãóäú íóßúÊõÈó Èößõáøö ÍóÞøò åõæó
áóåóÇ ÏóÇÎöáñ ÝöíåóÇ æóßõáøõ ÍóÞøò åõæó áóåóÇ ÎóÇÑöÌñ ãöäúåóǺ áöÃóäøóåõ
ÅÐóÇ ÞóÇáó æóÎóÇÑöÌñ ãöäúåóÇ ÝóÅöäøóãóÇ íóÊóäóÇæóáõ åóÐóÇ ÔóíúÆðÇ
æóÇÍöÏðÇ ãóäúÚõæÊðÇ ÈöÇáäøóÚúÊóíúäö ÌóãöíÚðÇ¡ æóåóÐóÇ áóÇ íõÊóÕóæøóÑõ
æóÇáúãóÔúÑõæØõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÎóÇÑöÌñ ãöäúåóÇ ÈöÎöáóÇÝö Þóæúáöåö: æóßõáøõ
ßóËöíÑò æóÞóáöíáòº áöÃóäøó ÇáúÞóáöíáó ÌõÒúÁñ ãöäú ÇáúßóËöíÑö ÝóáóÇ
ÍóÇÌóÉó Åáóì Ãóäú íóÞõæáó Èößõáøö Þóáöíáò æóßõáøö ßóËöíÑò¡ æóåõäóÇ
ÇáúÍõÞõæÞõ ÇáÏøóÇÎöáóÉõ ÛóíúÑõ ÇáúÍõÞõæÞö ÇáúÎóÇÑöÌóÉöº ÝóáöåóÐóÇ
íóÐúßõÑõåõãóÇ ÌóãöíÚðÇ Úóáóì äóÍúæö ãóÇ ÈóíøóäøóÇ.
Ëõãøó ÞóÇáó ßóÐóÇ ÈößóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ æóÒúäõ ÓóÈúÚóÉò¡ æóåóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
Ýöí ÇáúÈóáóÏö äóÞúÏñ æóÇÍöÏñ ÝóíóäúÕóÑöÝõ ãõØúáóÞõ ÊóÓúãöíóÉö
ÇáÏøóÑóÇåöãö Åáóì Ðóáößó ÇáäøóÞúÏö¡ æóíóÍúÊóÇÌõ Åáóì ÈóíóÇäö ãöÞúÏóÇÑöåö
æóÈóíóÇäö æóÒúäöåö¡ æóÃóäøóåõ æóÒúäõ ÓóÈúÚóÉò Ãóíú ßõáøõ ÚóÔóÑóÉò
ãöäúåóÇ æóÒúäõ ÓóÈúÚóÉö ãóËóÇÞöíáó¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú ÇáäøõÞõæÏõ
ãõÎúÊóáöÝóÉð¡ æóßõáøõåóÇ Ýöí ÇáÑøóæóÇÌö ÓóæóÇÁñ ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÈóíóÇäö
ÕöÝóÉö ÇáÏøóÑóÇåöãöº áöÃóäøó ÇáúÚóÞúÏó áóÇ íóÌõæÒõ ÈöÏõæäöåö Ëõãøó
ÞóÇáó: æóÞóÏú äóÞóÏóåõ ÝõáóÇäñ ÇáËøóãóäó ßõáøóåõ æóÇÝöíðÇ¡ æóÈóÑöÆó
Åáóíúåö ãöäúåõº áöÃóäøó
(30/172)
ãöäú ÇáúÚõáóãóÇÁö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ -
ãóäú íóÞõæáõ: áóÇ íóÓúÊóÝöíÏõ ÇáúãõÔúÊóÑöí ÇáúÈóÑóÇÁóÉó ÈöÞóÈúÖö
ÇáúÈóÇÆöÚö ÅÐóÇ áóãú íóäúÞõÏúåõ ÇáúãõÔúÊóÑöí ÝóíóßúÊõÈõ åóÐóÇ ÇááøóÝúÙó
áöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú Þóæúáö Ðóáößó ÇáúÞóÇÆöáö Ëõãøó ÞóÇáó: ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßó
ÝõáóÇäõ Èúäõ ÝõáóÇäò ãöäú ÏóÑóßö ÃóÈöí Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÝóÚóáóì
ÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò ÎóáóÇÕõåõ ÍóÊøóì íõÓóáøöãóåõ áóåõ¡ æóÐóßóÑó ÃóÈõæ
ÇáúÞóÇÓöãö ÇáÕøóÝøóÇÑõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ íóäúÈóÛöí Ãóäú
íóßúÊõÈó ÇáÏøóÑóßó Úóáóì æóÌúåö ÇáÔøóÑúØö ÝóíóÞõæáó Úóáóì Ãóäú ãóÇ
ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäñº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ßóÊóÈó: ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäñ íóßõæäõ
Ðóáößó ÇÈúÊöÏóÇÁó ßóáóÇãò áóÇ Úóáóì æóÌúåö ÇáÔøóÑúØö¡ ÝóíóÐúßõÑõ Úóáóì
æóÌúåö ÇáÔøóÑúØö æóáóßöäøó ÇáúÃóæøóáó ÃóÕóÍøõº áöÃóäøó ÇáÑøõÌõæÚó
ÈöÇáÏøóÑóßö áóÇ íóßõæäõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáÔøóÑúØö¡ æóáóßöäøóåõ ÓóæóÇÁñ
ÔóÑóØó Ãóæú áóãú íóÔúÑõØú ÝóÍóÞøõ ÇáÑøõÌõæÚö ÈöÇáÏøóÑóßö ËóÇÈöÊñ¡
æóÅöäøóãóÇ ÇáöÇÎúÊöáóÇÝõ ÝöíãóÇ íóÑúÌöÚõ Èöåö ÚöäúÏó áõÍõæÞö ÇáÏøóÑóßö
Úóáóì ãóÇ äõÈóíøöäõåõ Ýöí ãóæúÖöÚöåö.
æóÞóÏú Ñõæöíó Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøó ÇáúÃóÍúÓóäó Ãóäú íóßúÊõÈó ÝóãóÇ
ÃóÏúÑóßó ãóäú íóÍöÞøó áóåõ ÇáÑøõÌõæÚõ ãöäú ÏóÑóßò æóáóÇ íõÓóãøóì
ÇáúãõÔúÊóÑóì áöÌóæóÇÒö Ãóäú íóáúÍóÞó ÇáÏøóÑóßõ ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö
ÝóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ ÇáÑøõÌõæÚõ áöæóÇÑöËöåö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÍóÞøõ
ÇáÑøõÌõæÚö ÈöÇáÏøóÑóßö íóËúÈõÊõ ÈöÇáúÚóÞúÏö ÝóÅöäøóãóÇ íóËúÈõÊõ áöãóäú
ÈóÇÔóÑó ÇáúÚóÞúÏó¡ æóÇáÏøóÑóßõ åõæó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ÇáøóÐöí íóÓúÈöÞõ
ÇáúÚóÞúÏó ÝóÃóãøóÇ ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ÈöÓóÈóÈò íóÚúÊóÑöÖõ ÈóÚúÏó ÇáúÚóÞúÏö
áóÇ íõÓóãøóì ÏóÑóßðÇ æóÈöÇáÓøóÈóÈö ÇáøóÐöí íóÓúÈöÞõ ÇáúÚóÞúÏó ÝóÅöäøóãóÇ
íóáúÍóÞõ ÇáÏøóÑóßõ ÇáúãõÔúÊóÑöíó ÍóíøðÇ ßóÇäó Ãóæú ãóíøöÊðÇ ÝóáöåóÐóÇ
ßóÊóÈó ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäõ Èúäõ ÝõáóÇäò ãöäú ÏóÑóßò Ýöí åóÐöåö
ÇáÏøóÇÑö¡ æóãöäú Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö ãóäú íóÒöíÏõ ãöäú ÏöÑúåóãò ÝóãóÇ
ÝóæúÞóåóÇ ÊóÍóÑøõÒðÇ Úóäú Þóæúáö ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ
- Åäøó ÖóãóÇäó ÇáÏøóÑóßö áóÇ íóÕöÍøõ ÅáøóÇ ÈöÊóÓúãöíóÉö ÇáúãöÞúÏóÇÑö
ÝóáöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú Þóæúáöåö: íóßúÊõÈõæäó åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉó¡ Ëõãøó
ÞóÇáó: ÝóÚóáóì ÝõáóÇäö ÇÈúäö ÝõáóÇäò ÎóáóÇÕõåõ ÍóÊøóì íõÓóáøöãóåõ áóåõ.
ãóÚúäóÇåõ íóÑõÏøõ Úóáóíúåö Ëóãóäó ãóÇ áóÍöÞó ÇáÏøóÑóßõ Ýöíåö Ýóåõæó
ÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáúÎóáóÇÕö ÚöäúÏóäóÇ Úóáóì ãóÇ äõÈóíøöäõåõ.
Ëõãøó ÞóÇáó: ÔóåöÏó Ãóíú ÔóåöÏó Úóáóíúåö ÇáÔøõåõæÏõ ÇáúãõÓóãøóæúäó¡
æóãöäú Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö ãóäú íóßúÊõÈõ åóÐóÇ ÇááøóÝúÙó Ýöí Ãóæøóáö
ÇáúßöÊóÇÈö ÝóíóÞõæáõ: åóÐóÇ ãóÇ ÔóåöÏó Úóáóíúåö ÇáÔøõåõæÏõ¡
æóÇáúÃóÍúÓóäõ ÚöäúÏóäóÇ: Ãóäú íóÐúßõÑóåõ Ýöí ÇáúßöÊóÇÈöº áöÃóäøó
ÇáÔøõåõæÏó ÅäøóãóÇ Êóßõæäõ ÔóåóÇÏóÊõåõãú Ýöí ÂÎöÑö ÇáúßöÊóÇÈö
ÝóÇáúÃóÍúÓóäõ ÐößúÑõ åóÐóÇ ÇááøóÝúÙö Ýöí ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí íõËúÈöÊõ
ÇáÔøõåõæÏõ Ýöíåö ÃóÓóÇãöíóåõãú ÝóÅöäú ÃóÎóÐó ãöäúåõ ßóÝöíáðÇ ÈöÇáÏøóÑóßö
ßóÊóÈó ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäñ ãöäú ÏóÑóßò Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÝóÚóáóì
ÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò æóÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò ÎóáóÇÕõ Ðóáößó¡ æóÅöäøóãóÇ
ÇÎúÊóÑúäóÇ áóÝúÙó ÇáÏøóÑóßö Ïõæäó áóÝúÙö ÇáúÚóåúÏö ßóãóÇ íóßúÊõÈõåõ
ÈóÚúÖõ Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö ÝóãóÇ áóÍöÞóåõ Ýöí Ðóáößó ãöäú ÚõåúÏóÉòº
áöÃóäøó ÇáúÚõåúÏóÉó ÚöäúÏó ÈóÚúÖöåöãú ÇÓúãñ áöáÕøóßøö¡ æóÚöäúÏó
ÈóÚúÖöåöãú ÇÓúãñ áöáúÚóÞúÏö ÇáøóÐöí ÌóÑóì ÈóíúäóåõãóÇ ÝóÇÎúÊóÑúäóÇ
áóÝúÙó ÇáÏøóÑóßö áöåóÐóÇ æóÇáúãõÑóÇÏõ ÈöÇáúÎóáóÇÕö ÇáúãóÐúßõæÑö ÑóÏøõ
ÇáËøóãóäö ÚöäúÏó ÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÇáúãóÈöíÚö ÚöäúÏóäóÇ¡ æóåõæó Þóæúáõ
ÔõÑóíúÍò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÝóÅöäøóåõ ßóÇäó íóÞõæáõ: ãóäú ÔóÑóØó
ÇáúÎóáóÇÕó Ýóåõæó ÃóÍúãóÞõ Óóáøöãú ãóÇ ÈöÚúÊ Ãóæú ÑõÏøó ãóÇ ÞóÈóÖúÊ¡
æóáóÇ ÎóáóÇÕó æóßóÇäó ÓóæøóÇÑõ Èúäõ ÚóÈúÏö Çááøóåö ÇáúÞóÇÖöí - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - íõÌóæøöÒõ ÇÔúÊöÑóÇØó ÇáúÎóáóÇÕö æóíóÞõæáõ: Åäú ÚóÌóÒó
ÇáúÈóÇÆöÚõ Úóäú ÊóÓúáöíãö ÇáúãóÈöíÚö ÝóÚóáóíúåö ÊóÓúáöíãõ ãöËúáöåö
ÝöíãóÇ áóåõ ãöËúáñ
(30/173)
æóÊóÓúáöíãõ ÞöíãóÊöåö ÝöíãóÇ áóÇ ãöËúáó
áóåõ ÅÐóÇ ÔõÑöØó ÇáúÎóáóÇÕõ¡ æóÞóÏú Ñõæöíó Úóäú ÚõãóÑó æóÚóáöíøò -
ÑóÖöíó Çááøóåõ ÚóäúåõãóÇ - ÃóäøóåõãóÇ ÞóÖóíóÇ ÈöÇáúÎóáóÇÕö¡ æóßóÇäó
ÚóÈúÏõ Çááøóåö Èúäõ ÇáúÍóÓóäö ÇáúÞóÇÖöí - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ:
Úóáóíúåö Ãóäú íõÎóáøöÕó ÇáúãóÈöíÚó ãöäú íóÏö ÇáúãõÓúÊóÍöÞøö ÈöãóÇ
íóÞúÏöÑõ Úóáóíúåö ÈöÊóÓúáöíãöåö Åáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí ÅÐóÇ ÔõÑöØó
ÇáúÎóáóÇÕõ¡ æóåóÐóÇ ßõáøõåõ ÛóíúÑõ ÕóÍöíÍò ÚöäúÏóäóǺ áöÃóäøó ÇáúÊöÒóÇãó
ãóÇ áóÇ íóÞúÏöÑõ Úóáóì ÊóÓúáöíãöåö ÈöÇáúÚóÞúÏö áóÇ íóÕöÍøõ¡ ÝóÅöäøóãóÇ
Úóáóíúåö ÊóÓúáöíãõ ÇáúãóÈöíÚö Åäú ÞóÏóÑó Úóáóíúåö¡ æóÑóÏøõ ÇáËøóãóäö Åäú
ÚóÌóÒó Úóäúåõ¡ æóãöäú ÇáúÚõáóãóÇÁö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ãóäú íóÞõæáõ:
Åäú ÃóÞóÑøó ÇáúÈóÇÆöÚõ Ãóäøó ÇáúãóÈöíÚó ÛóíúÑõ ãóãúáõæßò áóåõ
æóÇÔúÊóÑóØó ÇáúÎóáóÇÕó ÝóÚóáóíúåö ÊóÓúáöíãõåõ Ãóæú ÊóÓúáöíãõ ãöËúáöåö
ÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö¡ ÝóÅöäú ÒóÚóãó Ãóäøóåõ ãóáóßóåõ ÝóÚóáóíúåö ÑóÏøõ
ÇáËøóãóäö ÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö Ëõãøó íóäúÈóÛöí Ãóäú íóßúÊõÈó Ýöí
ÖóãóÇäö ÇáÏøóÑóßö ãöäú ÛóíúÑö Ãóäú íóßõæäó Ðóáößó ÔóÑúØðÇ ÈóíúäóåõãóÇ
Ýöí ÇáúÚóÞúÏöº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ ÔóÑóØó ßóÝóÇáóÉó ÅäúÓóÇäò ÈöÇáÏøóÑóßö
ÝóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö íóÝúÓõÏõ Èöåö ÇáúÚóÞúÏõ æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö ÅÐóÇ
ßóÇäó ÝõáóÇäñ ÍóÇÖöÑðÇ Ýöí ÇáúãóÌúáöÓö¡ æóßóÝóáó íóÕöÍøõ¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÛóÇÆöÈðÇ Úóäú ÇáúãóÌúáöÓö áóÇ íóÕöÍøõ ÝóáöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú Ðóáößó
íóßúÊõÈõ ãöäú ÛóíúÑö Ãóäú íóßõæäó Ðóáößó ÔóÑúØðÇ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö.
æóíõßúÊóÈõ: æóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÖóÇãöäñ áöÌóãöíÚö ãóÇ ÃóÏúÑóßó
ÝõáóÇäñ ÝöíåóÇ¡ æóÃóíøõåõãóÇ ÔóÇÁó ÝõáóÇäñ íóÃúÎõÐõåõ ÈöÐóáößó
ÊóÍóÑøõÒðÇ Úóäú Þóæúáö ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì: Åäøó ãõØúáóÞó ÇáúßóÝóÇáóÉö
íõæÌöÈõ ÈóÑóÇÁóÉó ÇáúÃóÕöíáö¡ æóíóßúÊõÈõ: Åäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐóåõãóÇ
ÌóãöíÚðÇ¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó ÃóÍóÏóåõãóÇ ÊóÍóÑøõÒðÇ Úóäú Þóæúáö ÇÈúäö
ÔõÈúÑõãóÉó ÝóÅöäøó Úóáóì Þóæúáöåö ÈóÚúÏó ãóÇ ÇÎúÊóÇÑó ãõØóÇáóÈóÉó
ÃóÍóÏöåöãóÇ áóíúÓó áóåõ Ãóäú íõØóÇáöÈó ÇáúÂÎóÑó ÝóíóßúÊõÈó ãóäú ÔóÇÁó
æóßóãóÇ ÔóÇÁó ÊóÍóÑøõÒðÇ ãöäú Þóæúáö ÈóÚúÖö ÇáúÚõáóãóÇÁö: Åäøóåõ ÈóÚúÏó
ãóÇ ÇÎúÊóÇÑó ãõØóÇáóÈóÉó ÃóÍóÏöåöãóÇ áóíúÓó áóåõ Ãóäú íõØóÇáöÈó ÇáúÂÎóÑó
ÅáøóÇ Ãóäú íóÊúæóì ÍóÞøõåõ Úóáóì ÇáøóÐöí ØóÇáóÈóåõ Èöåö Ëõãøó íóßúÊõÈó
ÍóÊøóì íõÓóáøöãóÇ áóåõ åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó Ãóæú íóÑõÏøóÇ Úóáóíúåö ËóãóäóåóÇ¡
æóåõæó ßóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ Ýóíóßõæäó Ðóáößó ÊóÝúÓöíÑðÇ áöáúÎóáóÇÕö¡
æóáöíóÍúÕõáó Èöåö ÇáÊøóÍóÑøõÒõ Úóäú Þóæúáö ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: Åäøó ÇáúßóÝóÇáóÉó ÈöÇáúãóÇáö ÇáúãóÌúåõæáö áóÇ
ÊóÕöÍøõ Ëõãøó ÊóÝúÓöíÑõ ÇáÏøóÑóßö Ãóäú íóÓúÊóÍöÞøó ÇáúãóÈöíÚó ßõáøóåõ
Ãóæú ÈóÚúÖóåõ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ åóáóßó ÞóÈúáó ÇáÊøóÓúáöíãö Ãóæú æóÌóÏó Èöåö
ÚóíúÈðÇ ÝóÑóÏøóåõ ÝóåóÐóÇ áóÇ íóßõæäõ ÏóÑóßðÇ ÍóÊøóì áóÇ íóÑúÌöÚó Úóáóì
ÖóÇãöäö ÇáÏøóÑóßö ÈöÔóíúÁò ÅáøóÇ Ýöí ÑöæóÇíóÉò Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
. ÞóÇáó ÅÐóÇ ÈóÇÚó ÌóÇÑöíóÉð ãöäú ÅäúÓóÇäò¡ æóÖóãöäó áóåõ ÂÎóÑõ
ÊóÓúáöíãóåóÇ ÝóåóáóßóÊú ÝóÅöäøóåõ íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó Úóáóì
ÇáÖøóÇãöäö ÈöÇáËøóãóäöº áöÃóäøó ÇáÖøóÇãöäó ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö ÇáúÊóÒóãó
ãóÇ åõæó ãõÓúÊóÍóÞøñ Úóáóì ÇáúÈóÇÆöÚö¡ æóÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ Úóáóì ÇáúÈóÇÆöÚö
ÊóÓúáöíãõ ÇáúãóÈöíÚö ÈöÇáúãóÇáö¡ ÝóÅöäú ÚóÌóÒó Úóäúåõ íóÑõÏøõ ÇáËøóãóäó
ÝóÇáÖøóÇãöäõ ÈöåóÐóÇ ÇááøóÝúÙö íóßõæäõ ãõáúÊóÒöãðÇ Ðóáößó ÃóíúÖðÇ¡
æóÅöäú Öóãöäó ÇáÏøóÑóßó ÝóÍöíäóÆöÐò áóÇ íóßõæäõ Úóáóíúåö ÑóÏøõ
ÇáËøóãóäö.
æóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõÔúÊóÑöí ãöäúåõ ÑóÌõáóíúäö¡ ÝóÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÖúãóäó
ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ãóÇ ÃóÏúÑóßóåõ Ýöíåö ßóÊóÈó ÝõáóÇäñ æóÝõáóÇäñ
ßóÝöíáóÇäö ÖóÇãöäóÇäö áöãóÇ ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäñ ãöäú ÏóÑóßò Ýöí åóÐöåö
ÇáÏøóÇÑö¡ æóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ßóÝöíáñ ÖóÇãöäñ áöãóÇ ÃóÏúÑóßó
ÝõáóÇäñ ãöäú ÏóÑóßö ÝõáóÇäò ÝöíåóÇ æóÃóåúáõ ÇáÔøõÑõæØö - ÑóÍöãóåõãõ
Çááøóåõ - íóÞõæáõæäó: íõÑöíÏõ Ýöí åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈö ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõãóÇ
ÕóÝúÞóÉð æóÇÍöÏóÉð
(30/174)
áöÃóäøó Íõßúãó ÇáúÚóÞúÏö íóÎúÊóáöÝõ
ÈöÇáÔøöÑóÇÁö ãöäú ÑóÌõáóíúäö Ýöí ÇÊøöÍóÇÏö ÇáÕøóÝúÞóÉö æóÇÎúÊöáóÇÝö
ÇáÕøóÝúÞóÉö¡ æóíóßúÊõÈõ ÃóíúÖðÇ¡ æóßóÇäó ÇáúÚóÞúÏõ ãöäú ßõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãóÇ ÈöÅöÐúäö ÕóÇÍöÈöåö ÝóÅöäøó Úóáóì Þóæúáö ÈóÚúÖö ÇáúÚõáóãóÇÁö
íóäúÕóÑöÝõ ÅíÌóÇÈõ ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÚöäúÏó ÇáúÅöØúáóÇÞö Åáóì
äóÕöíÈöåö æóäóÕöíÈö ÕóÇÍöÈöåö¡ ÝóÅöÐóÇ áóãú íóßúÊõÈú åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉó
ÚöäúÏó ÇáúÅöØúáóÇÞö áóÇ íóäúÝõÐõ ÚóÞúÏõåõ ÚöäúÏóåõ Ýöí äóÕöíÈö ÕóÇÍöÈöåö
æóíóßúÊõÈõ Úóáóì Ãóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÖóÇãöäñ áóåõ ãóÇ
íóáúÍóÞõåõ ãöäú ÇáúÚõåúÏóÉö¡ Ãóæú ãóÇ ÃóÏúÑóßóåõ Ýöíåö ãöäú ÏóÑóßòº
áöÃóäøó ÇáúÚõáóãóÇÁó - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - íóÎúÊóáöÝõæäó Ýöí Ãóäøó
ÇáÑøõÌõæÚó ÈöÇáúÚõåúÏóÉö íóßõæäõ Úóáóì Çáúæóßöíáö Ãóæú Úóáóì
Çáúãõæóßøöáö¡ æóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Ýöí äóÕöíÈö ÕóÇÍöÈöåö íóßõæäõ
ÈöãóäúÒöáóÉö Çáúæóßöíáö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÅÐúäö ÕóÇÍöÈöåö ÝóáöáÊøóÍóÑøõÒö
Úóäú åóÐöåö ÇáúÃóÞóÇæöíáö íóßúÊõÈõ åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉó¡ æóÅöäú áóãú
íóÞõáú: ßóÝöíáõ ÖóÇãöäò Ýóåõæó ãõÓúÊóÞöíãñ ÃóíúÖðÇ ÈöÞóæúáöåö ÝóãóÇ
ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäñ ãöäú ÏóÑóßò ÝöíåóÇ Åäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐóåõãóÇ ÈöÐóáößó
ÌóãöíÚðÇ¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó ÃóÍóÏóåõãóÇ ÍóÊøóì íõÓóáøöãóÇ áóåõ
ÇáÏøóÇÑó Ãóæú íóÑõÏøóÇ Úóáóíúåö ÇáËøóãóäó¡ æóåõæó ßóÐóÇ ßóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ
ÝóÅöäøó åóÐóÇ ÊóÝúÓöíÑñ áöáúßóÝóÇáóÉö æóÇáÖøóãóÇäö æóÈóÚúÏó ãóÇ ÕóÑøóÍó
ÈöãóÚúäóì ÇáúÚóÞúÏö ÝóáóÇ ãóÚúäóì áöáÊøóÕúÑöíÍö ÈöáóÝúÙö ÇáúÚóÞúÏö.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ãóäúÒöáðÇ Ýöí ÏóÇÑö ßóÊóÈó ÍõÏõæÏó ÇáÏøóÇÑö Ëõãøó ÐóßóÑó
ÍõÏõæÏó ÇáúãóäúÒöáö¡ æóãóæúÖöÚóåõ ãöäú ÇáÏøóÇÑö Ãóäøóåõ Úóáóì íóãöíäö
ÇáÏøóÇÎöáö Ãóæú Úóáóì íóÓóÇÑöåö Ãóæú ãõÞóÇÈöáöåö¡ æóæóÕóÝó ÝöíãóÇ
íóÐúßõÑõ ãöäú ÍõÞõæÞö ØóÑöíÞöåö Ýöí ÓóÇÍóÉö ÇáÏøóÇÑö Åáóì ÈóÇÈö ÇáÏøóÇÑö
ÇáúÃóÚúÙóãö ãõÓúáöãðÇ¡ æóÇáúÃóÍúæóØõ Ãóäú íõÈóíøöäó ÚóÑúÖó ÇáØøóÑöíÞö
æóØõæáóåõ Ýóãöäú ÇáúÚõáóãóÇÁö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ãóäú íóÞõæáõ: ÅÐóÇ
áóãú íõÈóíøöäú Ðóáößó ÝóÓóÏó ÇáúÚóÞúÏõ áöÌóåóÇáóÉö ãöÞúÏóÇÑö ÇáØøóÑöíÞö¡
æóÚöäúÏóäóÇ: áóÇ íóÝúÓõÏõ ÇáúÚóÞúÏõº áöÃóäøó Ðóáößó ãóÚúáõæãñ ÈöØóÑöíÞö
ÇáúÚõÑúÝö¡ æóáóßöäøó ÇáúÃóÍúæóØó ÐößúÑõåõ áöáÊøóÍóÑøõÒö¡ æóáóæú ßóÊóÈó
ÇáúãóÞúÕõæÑóÉó¡ æóåõæó ãóäúÒöáñ Úóáóíúåö ÍõÌúÑóÉñ Úóáóì ÍöÏóÉò ÝóåóÐóÇ
ãõÓúÊóÞöíãñ ÃóíúÖðÇ¡ æóßóÐóáößó áóæú ßóÊóÈó ÇáúãóÓúßóäó Ãóæú ßóÊóÈó
ÇáúÍõÌúÑóÉó æóÇáúÃóÈúíóÇÊó ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ¡ æóåöíó ßóÐóÇ ßóÐóÇ ÈóíúÊðÇ¡
ÝóÐóáößó ßõáøõåõ ãõÓúÊóÞöíãñ¡ æóåõæó ÊóÝúÓöíÑñ áöáúãóäúÒöáö Ëõãøó
íõÈóíøöäõ ÈóÚúÏó åóÐóÇ ãóÇ íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÈöÏõæäö ÐößúÑö
ÇáúÍõÞõæÞö¡ æóãóÇ áóÇ íóÏúÎõáõ ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö¡ æóÝöí
ÇáúÍóÇÕöáö åóÐöåö ËóáóÇËóÉõ ÝõÕõæáò: ÇáÏøóÇÑõ æóÇáúãóäúÒöáõ æóÇáúÈóíúÊõ¡
ÝóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÏóÇÑðÇ¡ æóáóãú íóÞõáú Èößõáøö ÍóÞøò åõæó áóåóÇ ßóÇäó
áóåõ ÈöäóÇÄõåóÇ æóÇáúÌõÐõæÚõ æóÇáúÃóÈúæóÇÈõ æóÛóíúÑõ Ðóáößóº áöÃóäøó
ÇáÏøóÇÑó ÇÓúãñ áöãóÇ ÃõÏöíÑó Úóáóíúåö ÇáúÍóÇÆöØõ ÝóíóÏúÎõáõ Ýöíåö
ÇáÓøõÝúáõ æóÇáúÚõáúæõ ÝóÃóãøóÇ ÇáÙøõáøóÉõ ÇáøóÊöí Úóáóì ÇáúåóæóÇÁö
ÃóÍóÏõ ÌóÇäöÈóíúåóÇ Úóáóì ÍóÇÆöØö ÇáÏøóÇÑö¡ æóÇáúÌóÇäöÈõ ÇáúÂÎóÑõ Úóáóì
ÍóÇÆöØö ÏóÇÑö ÇáúÌóÇÑö ÝóÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó áóÇ ÊóÏúÎõáõ ÅáøóÇ
ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö¡ æóÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÅÐóÇ ßóÇäóÊú
ãõÝóÊøóÍóÉð Ýöí ÇáÏøóÇÑö Ýóåõæó ÏóÇÎöáñ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÈöÏõæäö ÐößúÑö
ÇáúÍõÞõæÞö¡ æóÇáØøóÑöíÞõ ÇáúÎóÇÕøõ áöåóÐöåö ÇáÏøóÇÑö Ýöí ÏóÇÑö Þóæúãò
áóÇ íóÏúÎõáõ ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö¡ æóÚóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøóåõ
íóÏúÎõáõ ÃóíúÖðÇ ßóÇáÙøõáøóÉö¡ æóÝöí ÇáúÃóãóÇáöí ÝóÑøóÞó ÈóíúäóåõãóÇ
ÝóÞóÇáó: ÇáÙøõáøóÉõ ÊóÏúÎõáõ ÝóÃóãøóÇ ÇáØøóÑöíÞõ ÇáúÎóÇÕøõ Ãóæú ãóÓöíáñ
ÎóÇÕøñ Ýöí ÏóÇÑö Þóæúãò áóÇ íóÏúÎõáõ ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö¡
æóÇáØøóÑöíÞõ ÇáøóÊöí Ýöí ÇáÓøößøóÉö ÇáúÚõÙúãóì áöåóÐöåö ÇáÏøóÇÑö
ÏóÇÎöáñ¡ æóÅöäú áóãú íóÐúßõÑú
(30/175)
ÇáúÍõÞõæÞó.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ãóäúÒöáðÇ¡ ÝóÅöäú ÞóÇáó ÈöÍõÞõæÞöåö ÏóÎóáó Ýöíåö
ÇáúÚõáúæõ¡ æóÅöäú áóãú íóÐúßõÑú Ðóáößó áóãú íóÏúÎõáú ÇáúÚõáúæõ¡ æóÅöäú
ÇÔúÊóÑóì ÈóíúÊðÇ áóãú íóÏúÎõáú ÇáúÚõáúæõ ÓóæóÇÁñ ÐóßóÑó ÇáúÍõÞõæÞó Ãóæú
áóãú íóÐúßõÑúåóÇ ãóÇ áóãú íóäõÕøó Úóáóì ÇáúÚõáúæö æóÇáÓøõÝúáöº áöÃóäøó
ÇáúÈóíúÊó ÇÓúãñ áöãõÓúÞóÝò æóÇÍöÏò íõÈóÇÊõ Ýöíåö æóÇáúÚõáúæõ Ýöí åóÐóÇ
ßóÇáÓøõÝúáö ÝóáóÇ íóßõæäõ ÃóÍóÏõåõãóÇ ãöäú ÍõÞõæÞö ÇáúÂÎöÑö
æóãóÑóÇÝöÞöåö æóÃóãøóÇ ÇáúãóäúÒöáõ Ýóåõæó ÇáúãóæúÖöÚõ ÇáøóÐöí íóÓúßõäõåõ
ÇáúãóÑúÁõ ÈöÃóåúáöåö æóËöÞóáöåö æóÇáúÃóÕúáõ Ýöí Ðóáößó ÇáÓøõÝúáõ
æóáóßöäøó ÊóãóÇãó ãóÑóÇÝöÞöåö ÈöÇáúÚõáúæö¡ ÝóÅöäú ÐóßóÑó ÇáúÍõÞõæÞó
æóÇáúãóÑóÇÝöÞó ÏóÎóáó Ýöíåö ÇáúÚõáúæõ æóÅöáøóÇ ÝóáóÇ. Ëõãøó ÇáúãóäúÒöáõ
Ïõæäó ÇáÏøóÇÑö æóÝóæúÞó ÇáúÈóíúÊö Ýóáößóæúäöåö Ïõæäó ÇáÏøóÇÑö ÞõáúäóÇ:
áóÇ íóÏúÎõáõ ÇáúÚõáúæõ ÅÐóÇ ÃóØúáóÞó ÇÓúãó ÇáúãóäúÒöáö æóáößóæúäöåö
ÝóæúÞó ÇáúÈóíúÊö ÞõáúäóÇ ÈöÃóäøóåõ íóÏúÎõáõ ÅÐóÇ ÐóßóÑó ÇáúÍõÞõæÞó Ãóæú
ÇáúãóÑóÇÝöÞó.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì äóÕöíÈðÇ ãöäú ÇáÏøóÇÑö ÛóíúÑó ãõÓóãøðì Ýóåõæó ÈóÇØöáñº
áöÃóäøó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ãóÌúåõæáñ ÌóåóÇáóÉð ÊõÝúÖöí Åáóì
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÃóÐúÑõÚðÇ ãõÓóãøóÇÉð ãöäú ÇáÏøóÇÑö áóãú íóÌõÒú Ýöí
Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -¡ æóÝöí ÞóæúáöåöãóÇ íóÌõæÒõ
æóÊõÐúÑóÚõ ÇáÏøóÇÑõ Ýóíóßõæäõ ÇáúãõÔúÊóÑöí ÔóÑöíßðÇ ÈöÊöáúßó ÇáúÃóÐúÑõÚö
ÇáúãõÓóãøóÇÉö Åäú ßóÇäóÊú ÐöÑóÇÚóÇäö æóÇáÏøóÇÑõ ÃóßúËóÑõ ãöäú Ðóáößó¡
æóÅöäú ßóÇäóÊú ÃóÞóáøó Ýóåõæó ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐóåõ ÈöÌóãöíÚö
ÇáËøóãóäö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÊóÑóßóåõ ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó Óóãøóì áößõáøö
ÐöÑóÇÚò ËóãóäðÇ ÝóÍöíäóÆöÐò íóÃúÎõÐõ ßõáøó ÐöÑóÇÚò ÈöÇáËøóãóäö
ÇáúãõÓóãøóì¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ Ýöí ÇáúÈõíõæÚö.
æóÇáúãóÃúÐõæäõ æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì äóÕöíÈó ÇáúÈóÇÆöÚö ãöäú ÇáÏøóÇÑö¡ ÝóÅöäú
ßóÇäóÇ íóÚúáóãóÇäö Ðóáößó Ãóæú íóÚúáóãõåõ ÇáúãõÔúÊóÑöí ÌóÇÒó ÇáúÚóÞúÏõ¡
æóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõÔúÊóÑöí áóÇ íóÚúáóãõ Ðóáößó áóãú íóÌõÒú Ýöí Þóæúáö
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó¡ æóÝöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó íóÌõæÒõ áöáúãõÔúÊóÑöí
ÇáúÎöíóÇÑõ ÅÐóÇ Úóáöãó äóÕöíÈó ÇáúÈóÇÆöÚö¡ æóÞóæúáõ ãõÍóãøóÏò ãõÖúØóÑöÈñ
ÐõßöÑó åõäóÇ ãóÚó ÃóÈöí íõæÓõÝó¡ æóÞóÏú ÊóÞóÏøóãó ÈóíóÇäõåóÇ Ýöí ÂÎöÑö
ÇáÔøõÝúÚóÉö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó Óóãøóì ÑõÈúÚðÇ Ãóæú ËõáúËðÇ Ãóæú ÓóåúãðÇ ãöäú
ßóÐóÇ ßóÐóÇ ÓóåúãðÇ ÝóÐóáößó ÌóÇÆöÒñ¡ æóßóÐóáößó Åäú Óóãøóì ßóÐóÇ
ÃóÌúÒóÃó ãöäú ßóÐóÇ ÌõÒúÁðÇ ÈóÚúÏó ÇáËøõáúËö Ãóæú ßóÐóÇ ÓóåúãðÇ ãöäú
ßóÐóÇ ÓóåúãðÇ ÈóÚúÏó ÇáÑøõÈúÚö ÝóåóÐóÇ ßõáøõåõ ÌóÇÆöÒñ¡ æóÅöäú Óóãøóì
ßóÐóÇ ÐöÑóÇÚðÇ ãöäú ßóÐóÇ ÐöÑóÇÚðÇ ãöäú ÏóÇÑò áóãú íóÌõÒú Ýöí Þóæúáö
ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÌóÇÒó ÚöäúÏóåõãóÇ¡ æóßóÐóáößó Åäú Óóãøóì ßóÐóÇ
ÌóÑöíÈðÇ ãöäú ßóÐóÇ ÌóÑöíÈðǺ áöÃóäøó ÇáúÌóÑöíÈó ãóÚúáõæãõ ÇáúãöÞúÏóÇÑö
ÈöÇáÐøöÑóÇÚö ÝóßóÇäó ÊóÓúãöíóÊõåõ ßóÊóÓúãöíóÉö ÇáÐøöÑóÇÚö æóÚöäúÏóåõãóÇ
ÊóÓúãöíóÉõ ÇáÐøöÑóÇÚö ßóÊóÓúãöíóÉö ÇáÓøóåúãöº áöÃóäøó ÐöÑóÇÚðÇ ãöäú
ÐöÑóÇÚóíúäö äöÕúÝõ ÇáÏøóÇÑö æóÐöÑóÇÚðÇ ãöäú ÚóÔóÑóÉö ÃóÐúÑõÚò ÚõÔúÑõ
ÇáÏøóÇÑö æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: ÇáÐøöÑóÇÚõ
ÇÓúãñ áöÌõÒúÁò ãóÚúáõæãò íóÞóÚõ Úóáóíúåö ÇáÐøöÑóÇÚõ¡ æóÐóáößó
íóÊóÝóÇæóÊõ ÈöÊóÝóÇæõÊö ÌóÇäöÈö ÇáÏøóÇÑö ÝóÈóÚúÖõ ÇáúÌóæóÇäöÈö íóßõæäõ
ÚóÇãöÑðÇ æóÈóÚúÖõåóÇ ÛóÇãöÑðÇ æóåóÐöåö ÇáúÌóåóÇáóÉõ ÊõÝúÖöí Åáóì
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö¡ ÝóÈóØóáõ ÇáúÚóÞúÏõ ÈöåóÇ.
æóÞóÇáó íóßúÊõÈõ Ýöí ÔöÑóÇÁö äóÕöíÈö ÏóÇÑò ãöäú ÇãúÑóÃóÉò ÇÔúÊóÑóì
ÌóãöíÚó äóÕöíÈöåóÇ ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÇáúãóÍúÏõæÏóÉö Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ
åóÐóÇ¡ æóåõæó ßóÐóÇ ÓóåúãðÇ ãöäú ßóÐóÇ ÓóåúãðÇ ãöäú ÌóãöíÚö åóÐöåö
ÇáÏøóÇÑö ÈöÍõÏõæÏöåö ßõáøöåö æóÃóÑúÖöåö æóÈöäóÇÆöåö æóØóÑöíÞöåö
æóãóÑóÇÝöÞöåö¡ æóßõáøö Þóáöíáò Ãóæú ßóËöíÑò åõæó Ýöíåö Ãóæú ãöäúåõ ÞõáúÊ
áöãó ßóÊóÈóåõ ÈöÍõÏõæÏöåö æóÃóÑúÖöåö¡ æóáóãú
(30/176)
íóËúÈõÊú ÈöÍõÏõæÏöåóÇ æóÃóÑúÖöåóÇ ßóãóÇ
Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö ÇáúãõÊóÞóÏøöãö ÞóÇáó: áöÃóäøó ÇáäøóÕöíÈó ãõÐóßøóÑñ
ÝóáóãøóÇ ÃóÖóÝúÊå Åáóíúåö ÐóßøóÑúÊå¡ æóÅöäú ßóÊóÈó ÈöÍõÏõæÏöåóÇ
ÃóÑúÖóåóÇ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÚöäúÏó Ðóáößó ÇáúÅöÖóÇÝóÉó Åáóì
ÇáÏøóÇÑö¡ æóåöíó ãõÄóäøóËóÉñ¡ æóÇáúÃóæøóáõ ÃóÍóÈøõåõãóÇ Åáóíøó
æóÃóæúÖóÍõåõãóÇ ÝóÅöäøó ÇáúãõÔúÊóÑóì ÇáäøóÕöíÈõ Ïõæäó ÇáÏøóÇÑö æóÐóßóÑó
åóÐöåö ÇáúÃóÔúíóÇÁó áöÈóíóÇäö ÇáúãõÔúÊóÑöí æóÍõÞõæÞöåö.
æóÅöÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ãóäúÒöáðÇ Ýöí ÏóÇÑò æóÝóæúÞóåõ ãóäúÒöáñ æóÇÔúÊõÑöØó
ßõáøõ ÍóÞøò åõæó áóåõ¡ æóßóÇäó ÇáúÚõáúæõ áöÛóíúÑöåö Ýóåõæó ÈöÇáúÎöíóÇÑö
Åäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐó ÇáÓøõÝúáó¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÊóÑóßóåõº áöÃóäøó ÇÔúÊöÑóÇØó
ßõáøö ÍóÞøò Ýöí ÇáúãóäúÒöáö ÇÔúÊöÑóÇØõ ÇáúÚõáúæö ÝóßóÃóäøóåõ ÔóÑóØó
ÇáúÚõáúæó ÃóíúÖðÇ¡ ÝóÅöÐóÇ ÙóåóÑó ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ÇáúÚõáúæö ÝóÞóÏú
ÊóÛóíøóÑó Úóáóíúåö ÔóÑúØõ ÚóÞúÏöåö ÝóßóÇäó áóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ Ýöí ÇáúÈóÇÞöí
ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ áóãú íóÔúÊóÑöØú ßõáøó ÍóÞøò åõæó áóåõ¡ æóÅöÐóÇ
ÇÔúÊóÑóì ÇáúÈóíúÊó ÓóæóÇÁñ ÐóßóÑó ßõáøó ÍóÞøò Ãóæú áóãú íóÐúßõÑú áóÇ
íóÏúÎõáõ ÇáúÚõáúæõ¡ ÝóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÍóÞøó ÇáúÚõáúæó áóãú íóßõäú áóåõ
ÎöíóÇÑñ Ýöí ÇáÓøõÝúáö¡ æóÝöí ÇáÏøóÇÑö ÓóæóÇÁñ ÐóßóÑó ßõáøó ÍóÞøò Ãóæú
áóãú íóÐúßõÑú ÅÐóÇ ÇÓúÊóÍóÞøó ÇáúÚõáúæó Ãóæú ÈóÚúÖóåõ íõÎóíøóÑõ ÝöíãóÇ
ÈóÞöíóº áöÃóäøó Ðóáößó ÏóÇÎöáñ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÈöãõØúáóÞö ÇÓúãö ÇáÏøóÇÑö.
æóÅöäú ßóÇäó áöáÏøóÇÑö ØóÑöíÞñ ÎóÇÕøñ Ýöí ÏóÇÑö ÅäúÓóÇäò ÝóãóäóÚó
ÕóÇÍöÈõ Êöáúßó ÇáÏøóÇÑö ÇáØøóÑöíÞó ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ ÅáøóÇ Ãóäú
íõÞöíãó ÇáúÈóÇÆöÚõ ÇáúÈóíøöäóÉó¡ ÝóÍöíäóÆöÐò íóËúÈõÊõ áóåõ ÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ
ÇáØøóÑöíÞö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÐóßóÑó ÇáúÍõÞõæÞó æóÇáúãóÑóÇÝöÞó ßóÇäó Ðóáößó
áöáúãõÔúÊóÑöí¡ æóÅöäú ÚóÌóÒó ÇáúÈóÇÆöÚõ Úóäú ÅÞóÇãóÉö ÍóÞøö ÇáúÈóíøöäóÉö
íóËúÈõÊõ áöáúãõÔúÊóÑöí ÍóÞøõ ÇáúÝóÓúÎöº áöÃóäøóåõ ÊóÛóíøóÑó Úóáóíúåö
ÔóÑúØõ ÚóÞúÏöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó ØóÑöíÞõ ÏóÇÑò ÃõÎúÑóì áöáúÈóÇÆöÚö Ýöí
åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö¡ ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÐúßõÑúåóÇ áóãú íóÓúÊóÍöÞøó ÇáúÈóÇÆöÚõ
Ðóáößóº áöÃóäøóåõ ÃóæúÌóÈó áöáúãõÔúÊóÑöí ãóÇ ßóÇäó áóåõ ãöäú Çáúãöáúßö
Ýöí åóÐöåö ÇáúÈõÞúÚóÉö ÝóíóÏúÎõáõ Ýöíåö ÇáØøóÑöíÞõ¡ æóÛóíúÑõ ÇáØøóÑöíÞö
ÅáøóÇ Ãóäú íõÓúÊóËúäóì ÇáØøóÑöíÞõ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáØøóÑöíÞõ
áöÛóíúÑö ÇáúÈóÇÆöÚö¡ ÝóÅöäøó ÇáúÈóÇÆöÚó ÅäøóãóÇ ÃóæúÌóÈó áöáúãõÔúÊóÑöí
ãóÇ åõæó ÍóÞøõåõ ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÇáúãõÔúÊóÑöí ÛóíúÑó ÚóÇáöãò áóãú
íóßõäú ÇáØøóÑöíÞõ áöÛóíúÑöåö¡ ÝóÍöíäóÆöÐò ÇáúÎöíóÇÑõ áöáúãõÔúÊóÑöíº
áöÃóäøó åóÐóÇ íõÚóÏøõ Ýöí ÇáäøóÇÓö ÚóíúÈðÇ æóíóäúÊóÞöÕõ - ÈöÇÚúÊöÈóÇÑöåö
- ÇáËøóãóäõ.
ÝóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÈóíúÊó ÓõÝúáò Ýöí ÏóÇÑò áóíúÓó áóåõ Úõáúæñ ßóÊóÈó
ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ ÌóãöíÚó ÇáúÈóíúÊö ÇáøóÐöí ßóÇäó Ýöí ÇáÏøóÇÑö - ÇáøóÊöí
Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò - ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏö åóÐóÇ ÇáúÈóíúÊö ÝóíóÐúßõÑõ ÍõÏõæÏóåõº
áöÃóäøó ÇáúÈóíúÊó Ýöí ÇáÏøóÇÑö ßóãóÇ Ãóäøó ÇáÏøóÇÑó Ýöí ÇáúãóÍóáøóÉö
ÝóßóãóÇ Ãóäøó Ýöí ÔöÑóÇÁö ÇáÏøóÇÑö íóäúÈóÛöí áóåõ Ãóäú íóÐúßõÑó
ÇáúãóÍóáøóÉó ÝóÝöí ÔöÑóÇÁö ÇáúÈóíúÊö áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÅÚúáóÇãö ÇáÏøóÇÑö
ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ ÇáúÈóíúÊõ¡ æóÅöÚúáóÇãõåóÇ ÈöÐößúÑö ÍõÏõæÏöåóÇ Ëõãøó
ÇáúÚóÞúÏõ íóÊóäóÇæóáõ ÈõÞúÚóÉð ãóÚúáõæãóÉð ãöäú ÇáÏøóÇÑö¡ æóåõæó
ãóæúÖöÚõ ÇáúÈóíúÊö ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÅÚúáóÇãö Ðóáößó Úóáóì æóÌúåò áóÇ
íóÊóãóßøóäõ ÈóíúäóåõãóÇ ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ æóÅöÚúáóÇãõåõ ÈöÐößúÑö ÍõÏõæÏöåö
Ëõãøó íóßúÊõÈõ ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ åóÐóÇ ÇáúÈóíúÊó ÇáøóÐöí ÍóÏøóÏúäóÇ Ýöí
åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÇáúãóÍúÏõæÏóÉö Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ ÈöÍõÏõæÏöåö ßõáøöåö
æóÃóÑúÖöåö æóÈöäóÇÆöåö æóØóÑöíÞöåö Ýöí ÓóÇÍóÉö ÇáÏøóÇÑö Åáóì ÈóÇÈö
ÇáÏøóÇÑö ÇáúÃóÚúÙóãö ãõÓúáöãðǺ áöÃóäøó ÇáúãõÔúÊóÑóì ÈóíúÊñ¡ æóåõæó
ãõÐóßøóÑñ ÝóíóÞõæáõ ÈöÍõÏõæÏöåö ßõáøöåö æóíóÐúßõÑõ ØóÑöíÞóåõ Ýöí ÓóÇÍóÉö
ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó Ðóáößó áóÇ íóÏúÎõáõ ÈöÇáÐøößúÑö
(30/177)
æóÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ãöäú ÍóíúËõ ÇáÓøõßúäóì
æóÇáúÈóíúÊõæÊóÉõ áóÇ íóÊóÃóÊøóì ÅáøóÇ ÈöÐóáößó¡ æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: ÃóÑóì Ãóäú íóßúÊõÈó ÇáúÍõÏõæÏó ÇáúÍóÏøõ ÇáúÃóæøóáõ¡
æóãöäú ÞöÈóáö ÇáúÞöÈúáóÉö ÏóÇÑõ ÝõáóÇäò¡ æóÇáúÍóÏøõ ÇáËøóÇäöí Ýöí
ÔóÑúÞöíøö ÇáÏøóÇÑö ÏóÇÑõ ÝõáóÇäò æóÇáúÍóÏøõ ÇáËøóÇáöËõ: ÏõÈõÑõ
ÇáúÞöÈúáóÉö ÏóÇÑõ ÝõáóÇäò æóÇáúÍóÏøõ ÇáÑøóÇÈöÚõ: ÇáúÛóÑúÈöíøõ ÏóÇÑõ
ÝõáóÇäòº áöÃóäøó ÌöåóÉó ÇáúÞöÈúáóÉö ÃóÔúÑóÝõ ÇáúÌöåóÇÊö ÝóÇáúÈöÏóÇíóÉõ
Ãóæúáóì ãöäúåóÇ¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÈóÏóÃó ÈöÇáúÛóÑúÈöíøö æóÏóÇÑó ÚóáóíúåóÇ¡
æóÅöäú ÔóÇÁó ÈóÏóÃó ÈöÇóáøóÐöí åõæó ÏõÈõÑó ÇáúÞöÈúáóÉö Ëõãøó Óóãøóì
ÇáøóÐöí íóáöíåõ¡ æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÃóíúÖðÇ¡
æóÅöäú áóãú íóßúÊõÈú Ðóáößó ÃóíúÖðÇ áóãú íóÖõÑøóåõº áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó
åõæó ÇáúÅöÚúáóÇãõ æóÈöÐößúÑö ÇáúÍõÏõæÏö ÕóÇÑó ãóÚúáõæãðÇ¡ æóÅöäú áóãú
íóÞõáú ãöäú ÞöÈóáö ÇáúÞöÈúáóÉö Ãóæú ÏõÈõÑö ÇáúÞöÈúáóÉö¡ æóÇáúßóáóÇãõ Ýöí
Þóæúáöåö ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏöåóÇ ÏóÇÑõ ÝõáóÇäò æóÇäúÊóåóì Åáóì ÏóÇÑö ÝõáóÇäò
Ãóæú áóÒöíÞó ÏóÇÑö ÝõáóÇäò ßóãóÇ ÈóíøóäøóÇ.
æóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõÔúÊóÑóì ÈóíúÊðÇ ÚõáúæðÇ Ýöí ÇáÏøóÇÑö áóíúÓó áóåõ
ÓõÝúáñ ßóÊóÈó ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ ÇáúÈóíúÊó ÇáøóÐöí Ýöí Úõáúæö ÇáÏøóÇÑö
ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò æóíóÐúßõÑõ ÍõÏõæÏó ÇáÏøóÇÑö Ëõãøó íóÞõæáõ:
æóåóÐóÇ ÇáúÈóíúÊõ Úóáóì ÇáúÈóíúÊö ÇáøóÐöí ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö Ýöí
ãóæúÖöÚö ßóÐóǺ áöÃóäøóåõ ÞóÏú íóäúåóÏöãõ Ðóáößó ÇáúÈóíúÊõ ÝóíóÍúÊóÇÌõ
ÇáúãõÔúÊóÑöí Åáóì ÅÚóÇÏóÊöåö¡ æóáóÇ íóÊóãóßøóäõ ãöäú Ðóáößó ÅáøóÇ ÈóÚúÏó
Ãóäú íóßõæäó ãóæúÖöÚõåõ ãöäú ÇáÏøóÇÑö ãóÚúáõæãðÇ¡ æóÅöÚúáóÇãõ ãóæúÖöÚöåö
ÈöÅöÚúáóÇãö ãóæúÖöÚö ÇáúÈóíúÊö ÇáøóÐöí åóÐóÇ Úõáúæõåõ ÝóíóßúÊõÈõ¡ æóåõæó
Úõáúæñ ÓõÝúáõåõ áöÝõáóÇäò ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏö ÇáúÈóíúÊö ÇáøóÐöí åóÐóÇ
ÇáúÈóíúÊõ Úóáóíúåö¡ æóÇáÑøóÇÈöÚõ: Ãóäøóåõ áóíúÓó áöáúÚõáúæö ÍõÏõæÏñ¡
æóÅöäøóãóÇ ÇáúÍõÏõæÏõ áöáÓøõÝúáö æóÐóßóÑó ÇáØøóÍóÇæöíøõ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - ÞóÇáó: åóÐóÇ ÅÐóÇ áóãú íóßõäú Íóæúáó åóÐóÇ ÇáúÚõáúæö ÍõÌúÑóÉñ¡
ÝóÅöäú ßóÇäó Ðóáößó ÝóÚóáóíúåö Ãóäú íóÐúßõÑó ÍõÏõæÏó ÇáúÚõáúæö ÃóíúÖðǺ
áöÃóäøó ÇáúãóÈöíÚó åõæó ÇáúÚõáúæõ¡ æóÅöäøóãóÇ íóËúÈõÊõ ÅÚúáóÇãõ
ÇáúãóÈöíÚö ÈöÐößúÑö ÍõÏõæÏöåö¡ ÝóÅöäú Ãóãúßóäó Ðóáößó ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú
ÐößúÑö ÍõÏõæÏö ÇáúãóÈöíÚö¡ Ëõãøó íóßúÊõÈõ ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ åóÐóÇ
ÇáúÈóíúÊó ÇáøóÐöí ÍóÏøóÏúäóÇ ÓõÝúáóåõ Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÇáúãóÍúÏõæÏóÉö
Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ ÈöÍõÏõæÏöåö ßõáøöåö æóÃóÑúÖöåö æóÈöäóÇÆöåö
æóØóÑöíÞöåö Ýöí ÇáÏøóÑóÌö¡ æóÝöí ÓóÇÍóÉö ÇáÏøóÇÑö Åáóì ÈóÇÈö ÇáÏøóÇÑö
ÇáúÃóÚúÙóãö¡ æóÅöáóì Úõáúæö ÇáúÈóíúÊö ãõÓóáøóãðÇ¡ ÞóÇáõæÇ æóíóäúÈóÛöí
Ãóäú íõÈóíøöäó ãóæúÖöÚó ÇáÏøóÑóÌö ãöäú ÇáÏøóÇÑö ÃóíúÖðǺ áöÃóäøó Ðóáößó
íõäúÞóáõ ãöäú ãóæúÖöÚò Åáóì ãóæúÖöÚò ÝóÑõÈøóãóÇ íóäúÊóÝöÚõ Èöåö ÕóÇÍöÈõ
ÇáúÚõáúæö Ýöí ÌóÇäöÈò æóíóÊóÖóÑøóÑõ Èöåö Ýöí ÌóÇäöÈò ÂÎóÑó¡ æóÞóÇáó
ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ äóÑóì Ãóäú íóßúÊõÈó¡
æóÞóÏú äóÞóÏó ÝõáóÇäõ Èúäö ÝõáóÇäò ÇáËøóãóäó ßõáøóåõ¡ æóÞóÈóÖóåõ ÝõáóÇäñ
ãöäúåõ¡ æóåõæó ßóÐóÇ ÏöÑúåóãðǺ áöÃóäøó ãöäú ÇáúÚõáóãóÇÁö ãóäú íóÞõæáõ:
áóÇ íõÌúÈóÑõ ÇáúÈóÇÆöÚõ Úóáóì ÞóÈúÖö ÇáËøóãóäö ÅÐóÇ äóÞóÏóåõ
ÇáúãõÔúÊóÑöí æóáóÇ íóÓúÊóÝöíÏõ ÇáúãõÔúÊóÑöí ÈöÇáúÈóÑóÇÁóÉö ãóÇ áóãú
íóÞúÈöÖõåõ ÇáúÈóÇÆöÚõ ãöäúåõ ÝóáöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú åóÐóÇ ÇáúÞóæúáö
ÊõÐúßóÑõ åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉõ.
æóÅöäú ßóÇäó ÈóíúÊñ ÝóæúÞóåõ ÈóíúÊñ ÝóÇÔúÊóÑóÇåõãóÇ ÌóãöíÚðÇ ßóÊóÈó:
ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ ÈóíúÊóíúäö ãöäú ÇáÏøóÇÑö ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò
ÃóÍóÏõåõãóÇ ÝóæúÞó ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøó ãõØúáóÞó ÇÓúãö ÇáúÈóíúÊóíúäö
íóÊóäóÇæóáõ ÈóíúÊóíúäö ãõÊóáóÇÕöÞóÊóíúäö ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ÓõÝúáñ
ÝóíóÐúßõÑõ: ÃóÍóÏõåõãóÇ ÝóæúÞó ÇáúÂÎóÑö¡ æóíóßúÊõÈõ: åóÐóÇ ÇáúÈõäúíóÇäõ
ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ãöäú ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ¡ ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏö ÇáúÈóíúÊö
ÇáúÃóÓúÝóáö ßóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÍõÏõæÏó áöáúÈóíúÊö
(30/178)
ÇáÓøõÝúáö æóÈöÐößúÑöåóÇ íóÕöíÑõ ÇáúÚõáúæõ
ãóÚúáõæãðÇ Ëõãøó íóßúÊõÈõ: ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ åóÐóíúäö ÇáúÈóíúÊóíúäö
ÇááøóÐóíúäö ÍóÏøóÏúäóÇ ÃóÓúÝóáóåõãóÇ Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÇáúãóÍúÏõæÏóÉö
Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ ÈöÍõÏõæÏöåóÇ ßöáóÇåõãóÇ æóÃóÑúÖöåöãóÇ
æóÈöäóÇÆöåöãóÇ æóØóÑöíÞöåöãóÇ Ýöí ÇáÏøóÑóÌö¡ æóÝöí ÓóÇÍóÉö ÇáÏøóÇÑö¡
æóíóÍõÏøõ Èöåö Úóáóì ãóÇ æóÕóÝúäóǺ áöÃóäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäú
ÇáúÈóíúÊóíúäö ÃóÕúáñ åõäóÇ áóÇ íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÅáøóÇ ÈöÇáÐøößúÑö
ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú Ãóäú íõÓóãøöíóåõãóÇ ÚöäúÏó ÐößúÑö ÇáúÍõÏõæÏö
æóÇáúãóÑóÇÝöÞö.
æóÅöÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÏóÇÑðÇ ãöäú ÑóÌõáóíúäö¡ æóåöíó ÕóÍúÑóÇÁõ ßóÊóÈó:
ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõãóÇ ÇáÏøóÇÑó ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏöåóÇ¡
æóÇáÑøóÇÈöÚõ: ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõãóÇ åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó ÇáúãóÍúÏõæÏóÉó Ýöí
ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ æóåöíó ÕóÍúÑóÇÁõ áóíúÓó ÝöíåóÇ ÈöäóÇÁñº áöÃóäøó ÇÓúãó
ÇáÏøóÇÑö íóÊóäóÇæóáõ ÇáÕøóÍúÑóÇÁó ßóãóÇ íóÊóäóÇæóáõ ÇáúãóÈúäóì ÈöÏóáöíáö
ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÃóíúãóÇäö ÅÐóÇ ÍóáóÝó áóÇ íóÏúÎõáõ åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó
ÝóÏóÎóáóåóÇ ÈóÚúÏó ãóÇ ÕóÇÑóÊú ÕóÍúÑóÇÁó ßóÇäó ÍóÇäöËðÇ Ýöí íóãöíäöåö
æóáóßöäú Ýöí ÇáúÚõÑúÝö ÅäøóãóÇ íõÝúåóãõ ÇáúãóÈúäóì ÚöäúÏó ÅØúáóÇÞö
ÇáöÇÓúãö¡ æóÑõÈøóãóÇ íóÈúäöíåöãóÇ ÇáúãõÔúÊóÑöí ÝóíóÓúÊóÍöÞøõ ÈöäóÇÁóåõ¡
ÝóÅöãøóÇ Ãóäú íóÝúÓóÎó ÇáúÚóÞúÏó Ãóæú íóÑúÌöÚó ÈöÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö¡
ÝóÅöÐóÇ áóãú íõÈóíøöäú Ýöí Õóßøö ÇáÔøöÑóÇÁö ÃóäøóåóÇ ßóÇäóÊú íóæúãÆöÐò
ÕóÍúÑóÇÁó ÑõÈøóãóÇ íóÞúÖöí ÇáúÞóÇÖöí áóåõ ÈöÐóáößó ÈöäóÇÁð Úóáóì
ÇáúÚõÑúÝö ÇáÙøóÇåöÑö ÝóáöåóÐóÇ íóßúÊõÈõ åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉó Ýöí åóÐóÇ
ÇáúßöÊóÇÈö.
ÞóÇáó æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ äóÑóì Ãóäú íóßúÊõÈó Ýöí
ÇáÖøóãóÇäö ÞöíãóÉó ÇáúÈöäóÇÁö íóÚúäöí ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóì åóÐöåö æóÖóãöäó áóåõ
ÅäúÓóÇäñ ÇáÏøóÑóßó íóäúÈóÛöí Ãóäú íóÐúßõÑó Ýöí ÂÎöÑö ÇáúßöÊóÇÈö: æóßõáøõ
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ ßóÝöíáñ ÖóÇãöäñ ÈöÌóãöíÚö ãóÇ ÃóÏúÑóßó Ýöí åóÐöåö
ÇáÏøóÇÑö æóÞöíãóÉõ ãóÇ Èõäöíó ÝöíåóÇ ãöäú ÈöäóÇÁò ãöäú Èóíúäö ßóÐóÇ Åáóì
ßóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ¡ æóÅöäøóãóÇ ÇõÓúÊõÍúÓöäó ÇáÊøóäúÕöíÕõ Úóáóì ÞöíãóÉö
ÇáúÈöäóÇÁö Ýöí ÇáÖøóãóÇäö áöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÚõáóãóÇÁö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ
- ÝóÅöäøó Úóáóì Þóæúáö Ãóåúáö ÇáúãóÏöíäóÉö ÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö
ÇáúãõÔúÊóÑöí áóÇ íóÑúÌöÚõ ÈöÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö ÇáøóÐöí ÈóäóÇåõ Úóáóì
ÇáúÈóÇÆöÚö ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÇáúÈóÇÆöÚõ ÃóãóÑóåõ ÈöÇáúÈöäóÇÁö æóÚóáóì
Þóæúáö ÇáÔøóÇÝöÚöíøö áóÇ íóÑúÌöÚõ ÈöÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö æóÇáúÃóÔúÌóÇÑö
ÅáøóÇ ÅÐóÇ Öóãöäó ÇáúÈóÇÆöÚõ áóåõ Ðóáößó äóÕøðǺ áöÃóäøó ÇáúÈöäóÇÁó
áóíúÓó ÈöãõÊóæóáøöÏò ãöäú Úóíúäö ÇáúãóÈöíÚö¡ æóÅöäøóãóÇ íóËúÈõÊõ Íõßúãõ
ÇáúÛõÑõæÑö Ýöí ÇáúãóÈöíÚö¡ æóÝöíãóÇ íóßõæäõ ãõÊóæóáøöÏðÇ ãöäúåõ
ßóÇáúÃóæøóáö æóÚöäúÏóäóÇ íóÑúÌöÚõ ÈöÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö¡ æóãöäú ÛóíúÑö
ÔóÑúØò ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøó ãõØúáóÞó ÇáúÚóÞúÏö íóÞúÊóÖöí ÕöÝóÉó
ÇáÓøóáóÇãóÉö æóáóÇ ÚóíúÈó ÝóæúÞó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö¡ æóÇáúÈóÇÆöÚõ
ÈöãõØúáóÞö ÇáúÚóÞúÏö íóÕöíÑõ ÖóÇãöäðÇ áöáúãõÔúÊóÑöí ÞóÑóÇÑó ÇáúÈöäóÇÁö¡
ÝóÅöÐóÇ áóãú íõÓóáøöãú áóåõ Ðóáößó ßóÇäó áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó ÈöÞöíãóÉö
ÇáúÈöäóÇÁö ÝóáöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú åóÐóÇ ÇáúÎöáóÇÝö íóßúÊõÈõ ÖóãóÇäó
ÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö æóíóäõÕøõ ÃóíúÖðÇ Úóáóì ãöÞúÏóÇÑö Ðóáößó ÈöÞóæúáöåö:
ãóÇ Èóíúäó ßóÐóÇ Åáóì ßóÐóÇ ÏöÑúåóãðǺ áöÃóäøó Úóáóì Þóæúáö ÇÈúäö ÃóÈöí
áóíúáóì ÇáúßóÝóÇáóÉó ÈöÇáúãóÌúåõæáö áóÇ ÊóÕöÍøõ ÝóßóÇäó ÈóíóÇäõ
ÇáúãöÞúÏóÇÑö Ýöí ÇáúæóËöíÞóÉö áöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú Ðóáößó Ëõãøó ÞóÇáó Åáóì
ßóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ ÈöÞöíãóÉö ÚóÏúáò íóæúãó íóÓúÊóÍöÞøõ ÇáÏøóÇÑó ãöäú
íóÏöåöº áöÃóäøó ÍóÞøó ÇáÑøõÌõæÚö ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ áóåõ ÈöÞöíãóÉö
ÇáúÈöäóÇÁö ÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÝóÅöäøó ÇáúãõÓúÊóÍöÞøó íóäúÞõÖõ
ÈöäóÇÁóåõ ÝóÅöäøóåõ íõÓóáøöãõ ÇáäøóÞúÖó Åáóì ÇáúÈóÇÆöÚö æóíóÑúÌöÚõ
Úóáóíúåö ÈöÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö ãóÈúäöíøðÇ æóÞúÊó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö¡
æóÅöäøóãóÇ íóÑúÌöÚõ ÈöÞöíãóÉö ÚóÏúáò¡ æóåõæó ãóÇ ÝóæúÞó ÇáúæóßúÓö
æóÏõæäó ÇáÔøóØóØö.
¡ æóãöäú Ãóåúáö
(30/179)
ÇáÔøõÑõæØö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ãóäú
ÇÓúÊóÍúÓóäó ÃóíúÖðÇ Ãóäú íóßúÊõÈó æóÐóáößó ÇáúÈöäóÇÁõ ÞóÇÆöãñ
íóÓúÊóÍöÞøõ ãöäú Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúãõÔúÊóÑöíó ÞóÏú íóÈúäöí Ëõãøó
íóäúåóÏöãõ ÇáúÈöäóÇÁõ ÞóÈúáó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÝóÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö
áóÇ íóÑúÌöÚõ ÈöÞöíãóÉö ãóÇ ÇäúåóÏóãó ãöäú ÇáúÈöäóÇÁö ÇáøóÐöí ÃóÍúÏóËóåõ
ÝóíóßúÊõÈõ¡ æóÐóáößó ÇáúÈöäóÇÁõ ÞóÇÆöãñ ÝöíãóÇ íóÓúÊóÍöÞøõ ãöäú Ðóáößó¡
æóáóÇ íóÞõæáõ: Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøóåõ ÞóÏú íóÓúÊóÍöÞøõ äöÕúÝó
ÇáÏøóÇÑö¡ ÝóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ ÑõÌõæÚõåõ ÈöÞöíãóÉö äöÕúÝö ÇáúÈöäóÇÁö
ÚöäúÏó Ðóáößó¡ æóÅöäú ßóÇäó Úóáóì Þóæúáö ãóÇáößò: ÇáúÚóÞúÏõ íóÈúØõáõ
ßõáøõåõ ÈöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÇáäøöÕúÝö¡ æóíóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó ÈöÞöíãóÉö
ÌóãöíÚö ÇáúÈöäóÇÁö æóáóßöäøó åóÐóÇ ÝóÇÓöÏñ ÚöäúÏóäóÇ¡ ÝóÅöäøó ÇáÑøõÌõæÚó
ÈöÍõßúãö ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö¡ ÝóÅöäøóãóÇ íóËúÈõÊõ ÈöãöÞúÏóÇÑö ãóÇ íõæÌóÏõ
Ýöíåö ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõº ÝóáöåóÐóÇ íóßúÊõÈõ ÈöÞöíãóÉö ãóÇ íóÓúÊóÍöÞøõ ãöäú
Ðóáößó¡ æóÈóÚúÖõ Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö íóßúÊõÈõ ÞöíãóÉó ÇáúÈöäóÇÁö
æóÇáúÚóÑúÔö æóÛóíúÑö Ðóáößó¡ æóåóÐóÇ ÛóíúÑõ ãõÓúÊóÍóÞøñ ÚöäúÏóäóǺ
áöÃóäøóåõ íóÊóäóÇæóáõ åóÐóÇ ÇááøóÝúÙó ãóÇ áóÇ ÑõÌõæÚó áóåõ ãöäú
ãóÑóãøóÉò áóíúÓóÊú ÈöÚóíúäö ãóÇáò Ãóæú ÍóÝúÑò ÝóÅöäøó ÇáúãõÔúÊóÑöíó
ÅäøóãóÇ íóÑúÌöÚõ ÈöÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøóåõ íõÓóáøöãõ
ÇáäøóÞúÖó Åáóì ÇáúÈóÇÆöÚö æóáóÇ íõäóÇÝöí Ðóáößó Ýöí åóÐöåö ÇáúÃóÔúíóÇÁö¡
ÝóÇÔúÊöÑóÇØõåõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö íõÝúÓöÏõ ÇáúÚóÞúÏó ÍóÊøóì áóæú ÞóÇáõæÇ áóæú
ÍóÝóÑó ÈöÆúÑðÇ Ýöí ÇáÏøóÇÑö æóØóæóÇåóÇ ÝóÇáúÍóÝúÑõ áóíúÓó ãöäú
ÇáúÈöäóÇÁö Ýöí ÔóíúÁò¡ æóÇáúÚõáúæõ ãöäú ÇáúÈöäóÇÁö Ýóíóßõæäõ áóåõ Ãóäú
íóÑúÌöÚó ÈöÞöíãóÉö ãóÇ åõæó ÈöäóÇÁñ ãóØúæöíøñ æóíóßúÊõÈõ ÈóÚúÖõ Ãóåúáö
ÇáÔøõÑõæØö ÇáÑøõÌõæÚó ÈöãóÇ ÃóäúÝóÞó Ýöí ÇáúÈöäóÇÁö¡ æóåóÐóÇ
ãõÓúÊóÍúÓóäñ ÚöäúÏóäóÇ ÝóÅöäøó ÑõÌõæÚó ÇáúãõÔúÊóÑöí ÈöÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøóåõ íóãúáößõ ÇáäøóÞúÖó ãöäú ÇáúÈóÇÆöÚö¡ æóåóÐóÇ
ÇáúãóÚúäóì áóÇ íõæÌóÏõ Ýöíåöº áöÃóäøóåõ ÃóäúÝóÞóåõ áöäóÝúÓöåö Úóáóì
ãöáúßöåö ÝóáóÇ íóÑúÌöÚõ Èöåö ÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞöº ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó
ÇáúãõÎúÊóÇÑõ ÇááøóÝúÙó ÇáøóÐöí ÐóßóÑóåõ ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö¡ æóÅöäøóãóÇ íóßúÊõÈõ: Åäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÖóÇãöäñ áöÌóãöíÚö Ðóáößóº áöÃóäøóåõ áóæú áóãú íóßúÊõÈú åóÐóÇ ÑóÌóÚó
Úóáóì ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäú ÇáúÈóÇÆöÚóíúäö ÈöäöÕúÝö ÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö¡
ÝóÅöäøó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÅäøóãóÇ ÈóÇÚóåõ ÇáäøöÕúÝó¡ æóÅöäøóãóÇ
Öóãöäó áóåõ ÇáÓøóáóÇãóÉó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÚóÞúÏöåö ÝóáöãóÚúäóì ÇáäøóÙóÑö
áöáúãõÔúÊóÑöí íóßúÊõÈõ åóÐóÇ ÇááøóÝúÙó ÍóÊøóì íóßõæäó áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó
Úóáóì ÃóíøöåöãóÇ ÔóÇÁó ÈöÌóãöíÚö ÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁöº áöÃóäøó Ýöí
ÇáäøöÕúÝö åõæó ÈóÇÆöÚñ¡ æóÝöí ÇáäøöÕúÝö ÇáúÂÎöÑö åõæó ÖóÇãöäñ Úóäú
ÕóÇÍöÈöåö¡ æóíóßõæäõ ÖóãóÇäõåõ ßóÖóãóÇäö ÃóÌúäóÈöíøò ÂÎóÑó.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÈóíúÊóíúäö ãõÊóÝóÑøöÞóíúäö Ýöí ÏóÇÑö æóÇÍöÏóÉò
ÃóÍóÏõåõãóÇ Úõáúæñ¡ æóÇáúÂÎóÑõ ÓõÝúáñ ßóÊóÈó ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ ÈóíúÊóíúäö
Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäòº ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏö åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö
ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ åóÐóÇäö ÇáúÈóíúÊóÇäö æóÇáÑøóÇÈöÚõ: æóÃóÍóÏõ åóÐóíúäö
ÇáúÈóíúÊóíúäö Ýöí ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ãöäú ÓõÝúáò
Úõáúæõåõ áóåõº áöÃóäøó ÃóÍóÏó ÍõÏõæÏö ÇáúÈóíúÊö ÇáÓøõÝúáõ ÝóíóÐúßõÑõ
ÍõÏõæÏóåõ Ëõãøó íóÐúßõÑõ ÍõÏõæÏó ÇáúÈóíúÊö ÇáúÂÎóÑö Úõáúæó ÓõÝúáöåö
áöÝõáóÇäò æóíõÍöÏøõ ÇáúÈóíúÊó ÝóíóÐúßõÑõ ÍõÏõæÏóåõ Ëõãøó íõÌúÑöíåö Úóáóì
ãóÇ æóÕóÝúäóÇ¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ Ýöí ÇáÓøõÝúáö ÇáúãõÔúÊóÑóì
æóÍúÏóåõ¡ æóÇáúÚõáúæö ÇáúãõÔúÊóÑóì æóÍúÏóåõ ÈöÏõæäö ÇáÓøõÝúáö¡
ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÓõÝúáó ÈóíúÊò æóÚõáúæó ÈóíúÊò ÂÎóÑó æóåõãóÇ Ýöí
ÏóÇÑö æóÇÍöÏóÉò ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÅÚúáóÇãö ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ
ÈöÐößúÑö ÇáúãóæúÖöÚö æóÇáÊøóÍúÏöíÏö æóÅöÚúáóÇãö ÇáúÚõáúæö
(30/180)
æóÈöÊóÍúÏöíÏö ÇáÓøõÝúáö ÅÐóÇ áóãú íóßõäú
Íóæúáó ÇáúÚõáúæö ÈöäóÇÁñ¡ æóÅöäú ßóÇäó ÝóÊóÍúÏöíÏõåõ ãõãúßöäñ Ýöí
äóÝúÓöåö Úóáóì ãóÇ ÝóÓøóÑóåõ ÇáØøóÍóÇæöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ ØóÑöíÞðÇ Ýöí ÏóÇÑö ßóÊóÈó ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ
ØóÑöíÞðÇ ãöäú ÇáÏøóÇÑö ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò æóíõÍóÏøöÏõåóÇ¡ æóåóÐóÇ
ÇáØøóÑöíÞõ ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ãóÇ Èóíúäó ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ ãöäú ÏóÇÑö
ÝõáóÇäò ÇáøóÊöí Åáóì ÌóÇäöÈö åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö Åáóì ÈóÇÈö åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö
ÇáúãóÍúÏõæÏóÉö Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ¡ ÚóÑúÖõ åóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö ÚóÑúÖõ
ÈóÇÈö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøóåõ áóÇ ÈõÏøó ãöäú ÅÚúáóÇãö ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö¡
æóÅöÚúáóÇãõ ÇáØøóÑöíÞö ÈöÐößúÑö Øõæáöåö æóÚóÑúÖöåö Ëõãøó íóßúÊõÈõ:
ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ åóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞó ÇáøóÐöí ÖóãøóäóÇ Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö
ÇáúãóÍúÏõæÏóÉö Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ ÈöÍõÏõæÏöåö ßõáøöåóÇ æóÃóÑúÖöåö
ãõÓúáöãðÇ Åáóì ÈóÇÈö ÇáÏøóÇÑö¡ æóÞóÏú ÇÓúÊóÍúÓóäó ÈóÚúÖõ Ãóåúáö
ÇáÔøõÑõæØö Ãóäú íõÈóíøöäó Ðóáößó ÈöÇáÐøöÑóÇÚö ØõæáðÇ æóÚóÑúÖðǺ áöÃóäøó
Ýöí Þóæúáöåö ÚóÑúÖõåõ ÚóÑúÖõ ÈóÇÈö ÇáÏøóÇÑö ÈóÚúÖó ÇáúÅöÈúåóÇãö ÝóÞóÏú
íõÈóÏøóáõ ÈöÇáúÈóÇÈö ÈóÇÈñ ÂÎóÑõ æóáóßöäú íõÌóæøöÒõ ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - ÈöåóÐóÇ ÇáúÞóÏúÑö ãöäú ÇáúÅöÈúåóÇãöº áöÃóäøó ÚóÑúÖó ÈóÇÈö
ÇáÏøóÇÑö ØóÑöíÞñ ãõÊøóÝóÞñ Úóáóíúåö¡ æóÚöäúÏó ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö íõÑóÏøõ
ÇáúãõÎúÊóáóÝõ Ýöíåö Åáóì ÇáúãõÊøóÝóÞö Úóáóíúåö¡ æóÇáúãóÞúÕõæÏõ ãöäú
ÇáØøóÑöíÞö ÇáÊøóØóÑøõÞõ¡ æóåóÐóÇ ÇáúãóÞúÕõæÏõ ÅäøóãóÇ íóÊöãøõ ÅÐóÇ ßóÇäó
ÇáØøóÑöíÞõ ÈöÞóÏúÑö ÚóÑúÖö ÈóÇÈö ÇáÏøóÇÑö¡ ÝóÅöäøó ãóÇ áóÇ íóÏúÎõáõ Ýöí
Ðóáößó ÇáúÈóÇÈö áóÇ íõãúßöäõåõ Ãóäú íóÍúãöáóåõ Ýöí ÇáØøóÑöíÞö ÞóÇáó:
æóáóæú áóãú íõÓóãøö ÚóÑúÖó ÇáØøóÑöíÞö ßóÇäó íóÌõæÒõ ÃóíúÖðÇ áöåóÐóÇ
ÇáúãóÚúäóì¡ æóåõæó Ãóäøó ÇáÊøóÓúãöíóÉó áöáÑøõÌõæÚö Åáóíúåö æóÞóØúÚö
ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö Èöåö ÚöäúÏó ÇáúÍóÇÌóÉö¡ æóåóÐóÇ ÍóÇÕöáñ ÈöãóÚúÑöÝóÉö
ÈóÇÈö ÇáÏøóÇÑö ÝóáóÇ ÍóÇÌóÉó Åáóì ÐößúÑö Ðóáößó¡ æóÅöäú ßóÇäó Úóáóì
åóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö Úõáúæñ áöÛóíúÑöåö íóäúÈóÛöí Ãóäú íóßúÊõÈó: Úõáúæõåõ
áöÝõáóÇäö áöÞóØúÚö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÝóÅöäøó ÈöãõØúáóÞö ÇáÊøóÓúãöíóÉö
íóÓúÊóÍöÞøõ ÇáúãõÔúÊóÑöí Ðóáößó ÇáúãóæúÖöÚó ãöäú ÇáúÃóÑúÖö¡ ÝóÑõÈøóãóÇ
íóäúÞõÖõ ÇáúÚõáúæó ÇáøóÐöí áöáúÛóíúÑö Úóáóíúåö Ãóæú íóãúäóÚõ ÕóÇÍöÈó
ÇáúÚõáúæö ãöäú Ãóäú íóÈúäöíó Úóáóíúåö ÚõáúæðÇ ÈóÚúÏó ÇáöÇäúåöÏóÇãö.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÍóÇÆöØðÇ ßóÊóÈó: ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ ÇáúÍóÇÆöØó ÇáøóÊöí Ýöí
ÇáÏøóÇÑö ÇáøóÐöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò¡ æóåóÐóÇ ÇáúÍóÇÆöØõ ãöäú åóÐöåö
ÇáÏøóÇÑö Ýöí ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ ãóÇ Èóíúäó ßóÐóÇ Åáóì ßóÐóÇ ÚóÑúÖõåõ ßóÐóǺ
áöÃóäøó ÈöÊóäóÇæõáö ÇáØøõæáö æóÇáúÚóÑúÖö íóÕöíÑõ ÇáúãõÔúÊóÑóì - æóåõæó
ÇáúÈöäóÇÁõ æóãóæúÖöÚõåõ ãöäú ÇáúÃóÑúÖö - ãóÚúáõæãðÇ¡ Ëõãøó íóÞõæáõ:
ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ åóÐóÇ ÇáúÍóÇÆöØó ÇáøóÐöí ÓóãøóíúäóÇ ÈöÍõÏõæÏöåö ßõáøöåö
ÃóÑúÖóåõ æóÈöäóÇÁóåõº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú íóäõÕøó Úóáóì Ðóáößó ÏóÎóáó
Ýöíåö ÇÎúÊöáóÇÝõ ÔõÈúåóÉö ÇáúÚõáóãóÇÁö ÏõÎõæáó ÇáúÃóÕúáö Ýöí ÇáúÈóíúÚö.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÏóÇÑðÇ ÛóíúÑó ÈóíúÊò ÝöíåóÇ ßóÊóÈó: ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ
ÇáÏøóÇÑó ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò ÛóíúÑó ÈóíúÊò æóÇÍöÏò ãöäú åóÐöåö
ÇáÏøóÇÑö¡ æóØóÑöíÞöåö¡ æóåóÐóÇ ÇáúÈóíúÊõ ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ãöäú
ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ¡ æóÚóíøóäó ÍõÏõæÏóåõº áöÃóäøó ÇáúÈóíúÊó ÇáúãõÓúÊóËúäóì
ÈóÇÞò Úóáóì ãöáúßö ÇáúÈóÇÆöÚö¡ æóáóÇ íõãúßöäõåõ ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ Èöåö ÅáøóÇ
ÈöÇáØøóÑöíÞö Åáóíúåö Ýöí ÍóÇÌóÉö ÇáÏøóÇÑö¡ ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÐúßõÑú
ÇáØøóÑöíÞó ÝöíãóÇ íõÓúÊóËúäóì ÊóÖóÑøóÑó ÇáúÈóÇÆöÚõ Ýöí ÊóÓúáöíãö
ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåöº áöÃóäøóåõ íóÊóÚóÐøóÑõ Úóáóíúåö ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ
ÈöãóÇ áóíúÓó ÈöãóÚúÞõæÏò Úóáóíúåö¡ æóÐóáößó ãõÝúÓöÏñ áöáúÚóÞúÏöº
ÝóáöåóÐóÇ íóÞõæáõ: ÛóíúÑõ åóÐóÇ ÇáúÈóíúÊö¡ æóØóÑöíÞõåõ Åáóì ÈóÇÈö
ÇáÏøóÇÑö ÇáúÃóÚúÙóãö Ëõãøó íóßúÊõÈõ Ýöí ÂÎöÑöåö¡ æóÞóÏú ÑóÃóì
(30/181)
ÝõáóÇäñ åóÐóÇ ÇáúÈóíúÊó¡ æóÚóÑøóÝóåõ
áöÆóáøóÇ íóßõæäó áóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ ÅÐóÇ ÑóÂåõº áöÃóäøóåõ áóãøóÇ áóãú íóÑó
ÇáúãõÓúÊóËúäóì ÊóÊóãóßøóäõ Èöåö ÌóåóÇáóÉñ Ýöí ÕöÝóÉö ÇáúãóÚúÞõæÏö
Úóáóíúåö¡ ÝóÅöäøó ÈõíõæÊó ÇáÏøóÇÑö ÊóÎúÊóáöÝõ Ýöí ÇáúãóäúÝóÚóÉö
æóÇáúãóÇáöíøóÉöº æóáöåóÐóÇ áóæú ÇÔúÊóÑóì ÈóíúÊðÇ ãöäú ÇáÏøóÇÑö ÈöÛóíúÑö
Úóíúäöåö áóÇ íóÌõæÒõ.
æóÅöÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÈóíúÊðÇ áóãú íóÑóåõ ßóÇäó áóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÞóÏú ÑóÃóì ãóÇ ÓöæóÇåõ ãöäú ÇáúÈõíõæÊö ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÑóÃóì
ÇáúãõÓúÊóËúäóì ÈóíúÊðÇ áóãú íóÑóåõ ßóÇäó áóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ Ýöí ÇáúÈóÇÞöí.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ãóäúÒöáðÇ Ýöí ÏóÇÑò æóäöÕúÝó ÓóÇÍóÉö Êöáúßó ÇáÏøóÇÑö
æóäöÕúÝó ãóÎúÑóÌöåóÇ æóÇáØøóÑöíÞó ßóÊóÈó: ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ ãóäúÒöáðÇ Ýöí
ÇáÏøóÇÑö ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò æóÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ ÃóíúÖðÇ äöÕúÝó
ÓóÇÍóÉö åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö æóäöÕúÝó ãóÎúÑóÌò ÝöíåóÇ Óöæóì åóÐóÇ ÇáúãóäúÒöáö
Ëõãøó íõÍóÏøöÏõ åóÐóÇ ÇáÏøóÇÑó Ëõãøó íóßúÊõÈõ¡ æóåóÐóÇ ÇáúãóäúÒöáõ ãöäú
åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö Ýöí ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ æóíóÐúßõÑõ ÍõÏõæÏó ÇáúãóäúÒöáö Ëõãøó
íóßúÊõÈõ¡ æóåóÐóÇ ÇáúãóÎúÑóÌõ ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö Ýöí ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ
æóíóÐúßõÑõ ÍõÏõæÏóåõ Ëõãøó íóÐúßõÑõ ÍõÏõæÏó ÓóÇÍóÉö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó
ÇáúÚóÞúÏó íóÊóäóÇæóáõ ßõáøó Ðóáößó ÅãøóÇ ßõáøóåõ Ãóæú ÈóÚúÖóåõ ÝóáóÇ
ÈõÏøó ãöäú Ãóäú íõÍóÏøöÏó ÌóãöíÚó Ðóáößó Ëõãøó íóßúÊõÈõ ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ
åóÐóÇ ÇáúãóäúÒöáó ÇáøóÐöí ÍóÏøóÏúäóÇ æóäöÕúÝó åóÐóÇ ÇáúãóÎúÑóÌö æóäöÕúÝó
ÓóÇÍóÉö åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÈöÍõÏõæÏöåóÇ ßõáøöåóÇ æóÃóÑúÖöåóÇ æóÈöäóÇÆöåóÇ
æóØóÑöíÞöåóÇ Åáóì ÈóÇÈö ÇáÏøóÇÑö¡ æóÅöáóì ÇáúãóÎúÑóÌö ãõÓóáøöãðÇ Ëõãøó
íõÌúÑöíå Úóáóì ãóÇ æóÕóÝúäóÇ.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÏóÇÑðÇ ÈöäóÇÄõåóÇ áöáúãõÔúÊóÑöí íóßúÊõÈõ Úóáóì ÑóÓúãö
ãóÇ áóæú ÇÔúÊóÑóÇåóÇ ßõáøóåóÇ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ áóÇ íóßúÊõÈõ æóÈöäóÇÁóåóǺ
áöÃóäøó ÇáúÈöäóÇÁó ãóãúáõæßðÇ áóåõ æóÔöÑóÇÄõåõ ÅäøóãóÇ íóÊóäóÇæóá ãöáúßó
ÇáúÈóÇÆöÚö áóÇ ãöáúßó äóÝúÓöåö¡ æóãöäú Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö ãóäú íóÞõæáõ:
ÇáúÃóÍúÓóäõ Ãóäú íóßúÊõÈó ÇÔúÊóÑóì ÃóÑúÖó ÏóÇÑò ÈöäóÇÄõåõ áöáúãõÔúÊóÑöíº
áöÃóäøó ÇÓúãó ÇáÏøóÇÑö ãõØúáóÞðÇ Ýöí ÇáúÚõÑúÝö íóÊóäóÇæóáõ ÇáúãõÓóãøóì
æóÇáúÃóæúáóì Ãóäú íõÓúÊóÚúãóáó ÃóÎóÕøõ ÇáúÃóáúÝóÇÙö ÝöíãóÇ íóÑúÌöÚõ Åáóì
ÅÚúáóÇãö ÇáúãõÔúÊóÑöí.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì äöÕúÝó ÏóÇÑò æóäöÕúÝõåóÇ ÇáúÂÎóÑõ áöáúãõÔúÊóÑöí
æóÃóÑóÇÏó Ãóäú íõÈóíøöäóåõ ßóÊóÈó ÃóÔúÊóÑöí ãöäúåõ äöÕúÝó ÇáÏøóÇÑö
ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò æóåóÐöåö ÇáÏøóÇÑõ ÇáøóÊöí äöÕúÝõåóÇ áöÝõáóÇäò
ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏöåóÇ æóÇáÑøóÇÈöÚõ¡ æóÅöäøóãóÇ íóÐúßõÑõ ÍõÏõæÏó ÌóãöíÚö
ÇáÏøóÇÑö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõÔúÊóÑóì äöÕúÝõåóǺ áöÃóäøó ÊóÍúÏöíÏó äöÕúÝö
ÇáÏøóÇÑö ÛóíúÑõ ãõãúßöäò.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÏóÇÑðÇ áöÛóíúÑöåö æóÃóÑóÇÏó Ãóäú íóßúÊõÈó ÇÓúãóåõ Ýöí
ÇáÔøöÑóÇÁö ßóÊóÈó ÇÔúÊóÑóì ÝõáóÇäñ áöÝõáóÇäò ãöäú ÝõáóÇäò æóÃóßúËóÑõ
Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - íóßúÊõÈõæäó ÇÔúÊóÑóì áöÝõáóÇäò
ÈöÃóãúÑöåö æóãóÇáöåö æóÐóáößó ÛóíúÑõ ãõÓúÊóÍúÓóäò ÚöäúÏóäóǺ áöÃóäøó
ÇáËøóãóäó ÈöÇáÔøöÑóÇÁö íóÌöÈõ Ýöí ÐöãøóÉö ÇáúãõÔúÊóÑöí ÝóáóÇ íóÊóÕóæøóÑõ
Ãóäú íóßõæäó ãõÔúÊóÑöíðÇ ÈöãóÇáö ÇáúÛóíúÑöº áöÃóäøó ãóÇ íóÌöÈõ Ýöí
ÐöãøóÊöåö ÈöÚóÞúÏò áóÇ íõÊóÕóæøóÑõ Ãóäú íóßõæäó ãóÇáðÇ áöáúÛóíúÑö Ëõãøó
Ýöí åóÐóÇ ÖóÑóÑñ Úóáóì ÇáúÈóÇÆöÚöº áöÃóäøó Çáúãõæóßøöáó ÅÐóÇ ÍóÖóÑó
æóÃóäúßóÑó ÇáúæóßóÇáóÉó ßóÇäó áóåõ Ãóäú íóÓúÊóÑöÏøó ÇáúãóÇáó ãöäú
ÇáúÈóÇÆöÚö áöÅöÞúÑóÇÑö ÇáúÈóÇÆöÚö Ãóäøó ÇáúãóÇáó áóåõ Ëõãøó åõæó
íóÍúÊóÇÌõ Åáóì ÇáÑøõÌõæÚö Úóáóì ÇáúãõÔúÊóÑóì ÈöÇáËøóãóäö æóÑõÈøóãóÇ áóÇ
íóÞúÏöÑõ Úóáóì Ðóáößó ÞóÇáó ÇáØøóÍóÇæöíøõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -¡ æóÝöíåö
ÅÝúÓóÇÏñ ÂÎóÑõ ÃóíúÖðÇ¡ æóåõæó Úóáóì Ãóäøó Þóæúáó ÒõÝóÑó æóÇáÔøóÇÝöÚöíøö
ÇáäøõÝõæÐõ íóÊóÚóíøóäõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö¡ ÝóÅöÐóÇ ÃóäúßóÑó Çáúãõæóßøöáõ
ÇáúÃóãúÑó æóÑóÌóÚó
(30/182)
ÈöÏóÑóÇåöãöåö ÇäúÝóÓóÎó ÇáúÚóÞúÏõ
ÝóáöåóÐóÇ áóãú íóÐúßõÑú ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - åóÐöåö
ÇáÑøöæóÇíóÉó¡ æóÅöäøóãóÇ ÐóßóÑó ÇÔúÊóÑóì ÝõáóÇäñ áöÝõáóÇäò ãöäú ÝõáóÇäò
æóíóÌúÑöí ÇáúßöÊóÇÈõ Úóáóì ÑóÓúãöåö Åáóì Ãóäú íóßúÊõÈó Ýöí ÂÎöÑöåö ÝóãóÇ
ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäõ Èúäõ ÝõáóÇäò ãöäú ÏóÑóßò ÝöíãóÇ ÇÔúÊóÑóì áóåõ ÝõáóÇäñ
ÝóÚóáóì ÝõáóÇäò ÎóáóÇÕõåõ ÍóÊøóì íõÓóáøöãóåõ áóåõ ÝóÞóÏú ÐóßóÑó ÖóãóÇäó
ÇáÏøóÑóßö áöáúæóßöíáöº áöÃóäøó Çáúæóßöíáó ÈöÇáúÚóÞúÏö ÝöíãóÇ åõæó ãöäú
ÍõÞõæÞö ÇáúÚóÞúÏö íõäóÒøóáõ ãóäúÒöáóÉó ÇáúÚóÇÞöÏö áöäóÝúÓöåö æóáóßöäú
ÅäøóãóÇ ÐóßóÑó åóÐóǺ áöÃóäøó Çáúæóßöíáó ÈöÇáÊøóÓúáöíãö íõÎúÑöÌõ ãöäú
ÇáúæóÓóØö ÝóÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞõ ÈóÚúÏó Ðóáößó íóßõæäõ áöáúãõæóßøöáö
æóÇáÏøóÑóßõ ÅäøóãóÇ íóáúÍóÞõ Çáúãõæóßøöáó.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóíúÓó áöáúãõÓúÊóÍöÞøö ÇáúÎõÕõæãóÉõ ãóÚó
Çáúæóßöíáö ÈóÚúÏó ÇáÊøóÓúáöíãö æóÐóßóÑó ÇáúÎóÕøóÇÝõ Ãóäøó ãõÍóãøóÏó Èúäó
ÇáúÍóÓóäö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Íöíäó ßóÇäó ÈöÇáÑøóÞøóÉö ßóÊóÈó
áöáÑøóÔöíÏö ßöÊóÇÈðÇ ÈöåóÐöåö ÇáÕøöÝóÉö æóßóÊóÈó ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßó ÃóãöíÑõ
ÇáúãõÄúãöäöíäó ãöäú ÏóÑóßò ÝóÚóáóì ÝõáóÇäò ÎóáóÇÕõåõ ÍóÊøóì íõÓóáøöãóåõ
áóåõ Ãóæú íóÑõÏøó ÇáËøóãóäó Úóáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí¡ æóåõæó ÝõáóÇäñ ÝóÞóÇáó
áóåõ ÈóÚúÖõ ãóäú ÍóÖóÑó ÇáúãóÌúáöÓó ãöäú ÃóÕúÍóÇÈöåö áöãóÇÐóÇ ßóÊóÈúÊ
ÇáÏøóÑóßó áöáúãõÔúÊóÑóì áóåõ ÝóÞóÇáó åóßóÐóÇ ßóÊóÈó ÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÝóÞóÇáó ÅÐóÇ ßóÊóÈó ÇáÏøóÑóßó áóåõ ÝóáöãóÇÐóÇ áóãú
ÊóßúÊõÈú ÑóÏøó ÇáËøóãóäö Úóáóíúåö ÞóÇáó áöÃóäøó ÑóÏøó ÇáËøóãóäö ÚöäúÏó
ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÅäøóãóÇ íóßõæäõ Úóáóì ãóäú æóÌóÈó Úóáóíúåö ÇáËøóãóäõ
ÈöÇáúÚóÞúÏö æóÇáËøóãóäõ ÈöÇáúÚóÞúÏö æóÌóÈó Úóáóì Çáúæóßöíáö Ïõæäó
Çáúãõæóßøöáö ÝóßóÐóáößó ÇáÑøóÏøõ íóßõæäõ Úóáóíúåö ÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö
Þöíáó ÝóÅöäú ßóÊóÈó ßóÇÊöÈñ Ãóæú íóÑõÏøó ÇáËøóãóäó Úóáóì ÇáúãõÔúÊóÑóì
áóåõ ÞóÇáó ÃóßúÑóåõ Ðóáößó æóáóÇ ÃõÝúÓöÏõ Èöåö ÇáúÚóÞúÏó æóßóÃóäøóåõ
Óóáóßó Ýöí åóÐóÇ ØóÑöíÞóÉó ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Úóáóì ÞöíóÇÓö Çáúæóßöíáö
ÈöÇáúÈóíúÚö ÅÐóÇ ÞóÈóÖó Çáúãõæóßøöáõ ÇáËøóãóäó ÈöäóÝúÓöåö¡ ÝóÅöäú ßóÊóÈó
ßóÇÊöÈñ ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäñ ÇáúãõÔúÊóÑöí ÞóÇáó ÃóßúÑóåõ Ðóáößó
ÃóíúÖðÇ æóáóÇ ÃõÝúÓöÏõ Èöåö ÇáúÚóÞúÏóº áöÃóäøó ÇáÏøóÑóßó ÞóÏú íóáúÍóÞõ
Çáúæóßöíáó ÞóÈúáó Ãóäú íõÓóáøöãóåõ Åáóì Çáúãõæóßøöáö æóáóßöäú áóæú
ßóÊóÈó Ýöí ÖóãóÇäö ÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö Ãóäøóåõ ÖóÇãöäñ áöÞöíãóÉö ãóÇ
íóÈúäöí ÇáúãõÔúÊóÑöí ßóÇäó Ðóáößó íõÝúÓöÏõ ÇáúÚóÞúÏóº áöÃóäøó Çáúæóßöíáó
Ýöí ÇáúÈöäóÇÁö Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ßóÃóÌúäóÈöíøò ÂÎóÑó ÝóÅöäøóåõ áóíúÓó
áóåõ Ãóäú íóÈúäöíó ÈöÏõæäö ÑöÖóÇ Çáúãõæóßøöáö ÝóÇÔúÊöÑóÇØõ ÖóãóÇäö
ÈöäóÇÆöåö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ßóÇÔúÊöÑóÇØö ÖóãóÇäö ÃóÌúäóÈöíøò ÂÎóÑó æóÐóáößó
ãõÝúÓöÏñ áöáúÚóÞúÏö.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÏóÇÑðÇ ÝöíåóÇ ÍóãøóÇãñ ßóÊóÈó Úóáóì äóÍúæö ãóÇ æóÕóÝúäóÇ
Ýöí ÔöÑóÇÁö ÇáÏøóÇÑö æóÇáÏøóÇÑóíúäö ÞóÇáó æóíõÓóãøöí ÝöíåóÇ ÞöÏúÑó
ÇáúÍóãøóÇãö¡ æóåóÐóÇ ÊóäúÕöíÕñ Úóáóì Ãóäøó ÞöÏúÑó ÇáúÍóãøóÇãö áóÇ
ÊóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ãöäú ÛóíúÑö ÔóÑúØò ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóÈúæóÇÈö
æóÇáÓøõÑóÑõ ÇáúãõÑóßøóÈóÉõ Ýöí ÔöÑóÇÁö ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó ÇáúÞöÏúÑó áóÇ
íõÑóßøóÈõ Ýöí ãóæúÖöÚöåö áöíóßõæäó Úóáóì ÇáúÈöäóÇÁö æóáóßöäøóåõ íõæÖóÚõ
Úóáóì ÇáúÃóÈúæóÇÈö æóíõØóíøóäõ ãóÇ Íóæúáóåõ áößóíú áóÇ íõÎúÑöÌó ÇáäøóÇÑó
æóÇáÏøõÎóÇäó ãöäú ÌóæóÇäöÈöåö¡ æóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãóÊóÇÚö
ÇáúãóæúÖõæÚö áóÇ íóÏúÎõáõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóÓúãöíóÉö æóÃóßúËóÑõ ÃóÕúÍóÇÈö
ÇáÔøõÑõæØö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - íóßúÊõÈõæäó ÈóÚúÏó ÐößúÑö ÇáúÍóãøóÇãö
ÈöÍõÏõæÏöåóÇ æóÞöÏúÑöåóÇ æóÂäöíóÊöåóÇ æóãóáúÞóì ÑóãóÇÏöåóÇ
æóÔõÑõÝóÇÊöåóÇ æóÈöÆúÑöåóÇ æóÇáúÈóßóÑóÉö æóÇáÏøóáúæö æóÇáÑøöÔóÇÁö
ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ æóãõÓúÊóäúÞóÚö ãóÇ ÝöíåóÇ ãöäú ÍõÞõæÞöåóÇ æóÈóÚúÖõ åóÐóÇ
ÏóÎóáó Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ãöäú ÛóíúÑö ÐößúÑò æóáóßöäøóåõãú íóÐúßõÑõæäóåõ
áöáúãõÈóÇáóÛóÉö Ýöí
(30/183)
ÐößúÑö ãóÇ íóÎúÊóÕøõ Èöåö ÇáúÍóãøóÇãõ
ãöäú ÓóÇÆöÑö ÇáúãóÍúÏõæÏóÇÊö.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÏóÇÑðÇ ãöäú ËóáóÇËóÉö äóÝóÑò áöÃóÍóÏöåöãú äöÕúÝõåóÇ
æóáöáúÂÎóÑóíúäö ÇáäøöÕúÝõ ßóÊóÈó ÈóÚúÏó ÐößúÑö ÇáúÍõÏõæÏö ÃóÔúÊóÑöí
ãöäúåõãú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó ÇáúãóÍúÏõæÏóÉó Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ¡ æóãöäú
ÝõáóÇäò ßóÐóÇ¡ æóãöäú ÝõáóÇäò ßóÐóǺ áöÃóäøó ÇáúÃóäúÕöÈóÇÁó ÞóÏú
ÊóÝóÇæóÊóÊú¡ æóÇáúÍõßúãõ íóÎúÊóáöÝõ ÈöÇÎúÊöáóÇÝö Ðóáößó íóÚúäöí ÝöíãóÇ
íóÓúÊóæúÌöÈõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÇáËøóãóäó ÝöíãóÇ íóßõæäõ
áöáúãõÔúÊóÑöí ÝöíãóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ãöäú ÇáËøóãóäö¡
æóÝöíãóÇ íóßõæäõ áöáúãõÔúÊóÑöí ãöäú ÍóÞøö ÇáÑøõÌõæÚö Úóáóì ßõáøö æóÇÍöÏò
ãöäúåõãú ÚöäúÏó áõÍõæÞö ÇáÏøóÑóßö ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÐößúÑö äóÕöíÈö ßõáøö
æóÇÍöÏò ãöäúåõãú äóÝúÓöåö Ëõãøó íóßúÊõÈõ æóÞóÏú äóÞóÏóåõãú ÇáËøóãóäó
ßõáøóåõ æóÈóÑöÆó Åáóíúåöãú ãöäúåõ ÝóÞóÈóÖó ÝõáóÇäñ ãöäú Ðóáößó ßóÐóÇ
æóÝõáóÇäñ ßóÐóǺ áöÃóäøó ÚöäúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÅäøóãóÇ íóÑúÌöÚõ Úóáóì
ßõáøö æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÈöãóÇ äóÞóÏóåõ ãöäú ÇáËøóãóäöº áöÃóäøóåõ áóæú
áóãú íõÝóÓøöÑúåõ ÈößóÐóÇ ÑõÈøóãóÇ íóÏøóÚöí ÕóÇÍöÈõ ÇáäøöÕúÝö Ãóäøóåõ
áóãú íóÕöáú Åáóíúåö ÅáøóÇ ËõáõËõ ÇáËøóãóäö æóíóÍúÊóÌøõ ÈöãõØúáóÞö
ÅÞúÑóÇÑöåö ÝóÅöäøóåõ äóÞóÏóåõãú ÇáËøóãóäó Ëõãøó ÞóÇáó ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßó
ÝõáóÇäñ ãöäú Ðóáößó Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÝóÚóáóì ÝõáóÇäò æóÝõáóÇäò
ÎóáóÇÕõ Ðóáößó Úóáóì ÞóÏúÑö ÃóäúÕöÈóÇÆöåöãú ÇáøóÊöí ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõãú
ÍóÊøóì íõÓóáøöãõæåõ áóåõ Úóáóì ÞóÏúÑö ãóÇ ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõãú.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ËóáóÇËóÉõ äóÝóÑò ãöäú æóÇÍöÏò ßóÊóÈó ÇÔúÊóÑóæúÇ ãöäúåõ
åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó ÇáúãóÍúÏõæÏóÉó Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ
ÝõáóÇäñ ßóÐóÇ æóÝõáóÇäñ ßóÐóÇ¡ æóåóÐóÇ Úóáóì ãóÇ Úóáóíúåö ÇáúÚóÇÏóÉõ
ãöäú ÅÚóÇÏóÉö ÇáúÎóÈóÑö ÅÐóÇ ÊóÎóáøóáó Èóíúäõåõ æóÈóíúäó ÇáúãõÎúÈóÑö
Úóäúåõ ßóáóÇãñ ÂÎóÑõ ÝóíóßúÊõÈõ ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ ÝõáóÇäñ ßóÐóÇ æóÝõáóÇäñ
ßóÐóÇ æóíóßúÊõÈõ æóÞóÏú äóÞóÏóåõ ÇáËøóãóäó ßõáøóåõ æóÇÝöíðÇ ãöäú
ÃóãúæóÇáöåöãú Úóáóì ÞóÏúÑö ÃóäúÕöÈóÇÆöåöãú ÇáøóÊöí ÇÔúÊóÑóæúÇ ãöäúåõ
äóÞóÏó ÝõáóÇäñ ãöäú Ðóáößó ßóÐóÇ æóÝõáóÇäñ ßóÐóÇ æóÝõáóÇäñ ßóÐóÇ
æóÈóÑöÆõæÇ Åáóíúåö ãöäúåõ ÝóÕóÇÑó áöÝõáóÇäò ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ßóÐóÇ
æóáöÝõáóÇäò ßóÐóÇ æóáöÝõáóÇäò ßóÐóÇ ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßóåõãú ãöäú Ðóáößó Ýöí
Ðóáößó ÝóÚóáóì ÝõáóÇäò ÎóáóÇÕõ Ðóáößó Åáóì ÂÎöÑöåö.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÏóÇÑðÇ áöÇÈúäöåö ÇáÕøóÛöíÑö ßóÊóÈó ÇÔúÊóÑóì ÝõáóÇäñ
áöÇÈúäöåö ÝõáóÇäò æóÃóåúáõ ÇáÔøõÑõæØö - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - íóßúÊõÈõæäó
ÇÔúÊóÑóì áöÇÈúäöåö ÇáÕøóÛöíÑö ÈöãóÇáöåö æóÈöæöáóÇíóÊöåö Úóáóíúåö
ãõãóíøöÒðÇ áöãóÇáöåö¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ýöí ÇáÔøöÑóÇÁö áöáúÛóíúÑö Ãóäøó
ÇáúÃóÍúÓóäó Ãóäú áóÇ íóÐúßõÑó ÇáúãóÇáó ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáÔøöÑóÇÁö
áöÇÈúäöåö æóÇÊøóÝóÞó Ãóåúáõ ÇáÔøõÑõæØö åõäóÇ Úóáóì Ãóäøóåõ íóßúÊõÈõ
ÇÓúãó ÇáúÃóÈö ÞóÈúáó ÇÓúãö ÇáöÇÈúäö¡ æóÝöí ÇáÔøöÑóÇÁö áöáúÛóíúÑö
ãöäúåõãú ãóäú íõÞóÏøöãõ ÇÓúãó Çáúãõæóßøöáö ÝóíóßúÊõÈõ ÇÔúÊóÑóì áöÝõáóÇäò
ÝõáóÇäñ¡ æóãöäúåõãú ãóäú íõÞóÏøöãõ ÇÓúãó ÇáúãõÔúÊóÑöí ÝóíóßúÊõÈõ
ÇÔúÊóÑóì ÝõáóÇäñ áöÝõáóÇäò Çáúæóßöíáö æóáóßöäú íóßúÊõÈõ ÇÔúÊóÑóì
áöÝõáóÇäò ÇáúÂãöÑö ÈöÃóãúÑöåö ÝõáóÇäõ Èúäõ ÝõáóÇäò æóÃóåúáõ ÇáÔøõÑõæØö
íóÒöíÏõæäó Ýöí åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈö ÚöäúÏó ÐößúÑö ÇáËøóãóäö¡ æóåõæó Ëóãóäõ
ãöËúáö åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö¡ æóáóãú íóÐúßõÑú ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉóº áöÃóäøó Ãóåúáó ÇáÔøõÑõæØö ÈóäóæúÇ Úóáóì Ãóäøóåõ
ÇÔúÊóÑóì ÈöãóÇáö ÇáÕøóÛöíÑö ÝóÐóßóÑõæÇ åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉóº áöÃóäøó
ÇáÔøöÑóÇÁó ÈöãóÇáöåö ÈöÛóÈúäò ÝóÇÍöÔò áóÇ íóäúÝõÐõ Úóáóíúåö¡ æóãõÍóãøóÏñ
- ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóãú íóÐúßõÑú ãóÇáóåõ ÃóÕúáðÇ ÝóáöåóÐóÇ áóãú
íóÊóÚóÑøóÖú áöåóÐöåö
(30/184)
ÇáÒøöíóÇÏóÉö Ýöí ÇáöÇÈúÊöÏóÇÁö ÅáøóÇ
Ãóäøóåõ ÐóßóÑó Ýöí ÂÎöÑöåö¡ æóÞóÏú äóÞóÏó ÝõáóÇäñ ÇáËøóãóäó ßõáøóåõ
æóÇÝöíðÇ¡ æóãöäú ãóÇáö ÇÈúäöåö ÝõáóÇäò¡ æóÅöäøóãóÇ ÐóßóÑó åóÐóÇ
áöíóßõæäó Ýöíåö äóÙóÑñ áöáúæóáóÏö ÝóÑõÈøóãóÇ íóÏøóÚöí ÇáúÃóÈõ Ãóäøóåõ
äóÞóÏó ÇáËøóãóäó ãöäú ãóÇáö äóÝúÓöåö ÝóíóÑúÌöÚõ Èöåö Úóáóíúåö Ãóæú
íóÏøóÚöí Ðóáößó ÓóÇÆöÑõ ÇáúæóÑóËóÉö ÈóÚúÏó ãóæúÊöåö¡ æóíóßõæäõ ÇáúÞóæúáõ
Þóæúáóåõãú ÝóáöåóÐóÇ ÐóßóÑó åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉó¡ æóíóßúÊõÈõ æóåõæó
íóæúãóÆöÐò ÕóÛöíÑñ Ýöí ÚöíóÇáö ÃóÈöíåöº áöÃóäøó ãöäú ÇáúÚõáóãóÇÁö -
ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ãóäú íóÞõæáõ: ÅÐóÇ áóãú íóßõäú ÇáúæóáóÏõ Ýöí
ÚöíóÇáöåö ÝóáóíúÓó áóåõ æöáóÇíóÉõ ÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí ãóÇáöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó
ÇáúæóáóÏõ ÕóÛöíÑðÇ ÝóáöáÊøóÍóÑøõÒö Úóäú Ðóáößó íóßúÊõÈõ åóÐöåö
ÇáÒøöíóÇÏóÉó Ëõãøó íóßúÊõÈõ ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßó ÝõáóÇäðÇ ãöäú ÏóÑóßò ÝöíãóÇ
ÇÔúÊóÑóì áóåõ ÝõáóÇäñ ÝóÚóáóì ÝõáóÇäò ÎóáóÇÕõåõº áöÃóäøó ÈóÚúÏó ÈõáõæÛö
ÇáúæóáóÏö ÅäøóãóÇ íóáúÍóÞõ ÇáöÇÈúäó Ïõæäó ÇáúÃóÈö¡ æóÞóÏú ÇÓúÊóÍúÓóäó
ÈóÚúÖõåõãú Ãóäú íóßúÊõÈó åõäóÇ¡ æóÝöí ÇáÔøöÑóÇÁö áöáúÛóíúÑö ÃóíúÖðÇ¡
æóÞóÏú æóßøóáó ÝõáóÇäñ íóÚúäöí ÇáúãõÔúÊóÑöíó ÝõáóÇäðÇ ÈöÇáúÎõÕõæãóÉö
ÝöíãóÇ íóáúÍóÞõåõ ãöäú ÇáúÚõåúÏóÉö Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÅãøóÇ æóßóÇáóÉñ
ãõØúáóÞóÉñ Ýöí ÇáÏøóÇÑö Ýöí ÇáúÍóÇáö Ãóæú ãõÖóÇÝóÉñ Åáóì ãóÇ ÈóÚúÏó
ÇáúÈõáõæÛö Ýöí ÍóÞøö ÇáúæóáóÏö æóíóÒöíÏõæäó ÃóíúÖðÇ Úóáóì Ãóäøóåõ
ßóáöãóÉõ ÚöÒøò áóåõ Ýóåõæó æóßöíáñ ãöäú ÌöåóÊöåö ÊóæúßöíáðÇ ÌóÏöíÏðÇ¡
æóÝöí åóÐóÇ ÇáäøóæúÚö ÇÍúÊöíóÇØñ áöáúãõæóßøöáö æóáöáöÇÈúäö ÝóÅöäøóåõ
ÅÐóÇ ÏóÝóÚóÊú ÇáúÍóÇÌóÉõ Åáóì ÇáúÎõÕõæãóÉö ÈöÇáúÚóíúÈö áóÇ íóÊóãóßøóäõ
Çáúãõæóßøöáõ æóáóÇ ÇáöÇÈúäõ ãöäú ÎõÕõæãóÉö ÇáúÈóÇÆöÚö æóÑõÈøóãóÇ íóßõæäõ
ÇáúãõÔúÊóÑöí ÛóÇÆöÈðÇ Ãóæú ÍóÇÖöÑðÇ æóíóãúÊóäöÚõ ãöäú ãõÈóÇÔóÑóÉö
ÇáúÎõÕõæãóÉö ÈöäóÝúÓöåö ÞóÏú ÐóßóÑó åóÐóÇ ÇáÊøóæúßöíáó áößóíú áóÇ
íóÊóÚóÐøóÑó Úóáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí áóåõ ÇáúæõÕõæáõ Åáóì ÍóÞøöåö.
æóÅöÐóÇ ÈóÇÚó ÑóÌõáñ ÏóÇÑöåö ãöäú ÇÈúäöåö¡ æóåõæó ÕóÛöíÑñ Ýöí ÚöíóÇáöåö
ßóÊóÈó åóÐóÇ ßöÊóÇÈñ ãöäú ÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò áöÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò
ÇÈúäöåö Åäøöí ÈöÚúÊõß ÇáÏøóÇÑó ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò æóíõÍóÏøöÏõåóÇ
æóíóÌúÑöí ÇáúßöÊóÇÈõ Úóáóì ÇáÑøóÓúãö ÈößóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ æóÞóÈóÖúÊ
ÇáËøóãóäó ßõáøóåõ ãöäúß æóÈóÑöÆúÊó Åáóíøó ãöäúåõ æóÃóäúÊó íóæúãÆöÐò
ÕóÛöíÑñ Ýöí ÚöíóÇáöí ÝóãóÇ ÃóÏúÑóßóß ãöäú Ðóáößó Ýöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö
ÝóÚóáóíøó ÎóáóÇÕõåõ¡ æóÝöí åóÐóÇ ÊóäúÕöíÕñ Úóáóì Ãóäøó ÇáúÃóÈó áóÇ
íóÍúÊóÇÌõ Åáóì áóÝúÙóíúäö Ýöí ÇáúÈóíúÚö ãöäú æóáóÏöåö áöäóÝúÓöåö.
æóíõÍúßóì Úóäú ÃóÈöí Úóáöíøò ÇáÔøóÇÔöíøö - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøóåõ
ßóÇäó íóÞõæáõ: íõÍúÊóÇÌõ Åáóì Ðóáößóº áöÃóäøóåõ Ýöí ÌóÇäöÈö ÇáúæóáóÏö
ÝöíãóÇ íõÚóÇãöáõ äóÝúÓóåõ Ýóíóßõæäõ äóÇÆöÈðÇ æóáóÇ íóßõæäõ
ßóÇáúãõÈóÇÔöÑö áöáúÚóÞúÏö ÍóÊøóì Åäøó ÇáúÚõåúÏóÉó ÈóÚúÏó ÇáúÈõáõæÛö
Ýöíåö Êóßõæäõ Úóáóì ÇáúæóáóÏö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ íõÚóÇãöáõ ÛóíúÑóåõ ÝóÅöäøó
ÇáúÃóÈó Ýöíåö ãõÈóÇÔöÑñ áöáúÚóÞúÏö æóÇáúÚõåúÏóÉõ Úóáóíúåö ÈóÚúÏó ÈõáõæÛö
ÇáúæóáóÏö¡ æóåõæó Ýöí áóÝúÙò æóÇÍöÏò áóÇ íóÕúáõÍõ Ãóäú íóßõæäó
ãõÈóÇÔöÑðÇ áöáúÚóÞúÏö æóÓóÝöíÑðÇ ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú áóÝúÙò åõæó íóßõæäõ
ãõÈóÇÔöÑðÇ Ýöíåö ãöäú ÌóÇäöÈö äóÝúÓöåö¡ æóãöäú áóÝúÙò ÂÎóÑó íóßõæäõ åõæó
ÓóÝöíÑðÇ Ýöíåö Úóäú ÇáöÇÈúäö ÈöÎöáóÇÝö Çáúãóæúáóì íõÒóæøöÌõ æóáöíøóÊóåõ
ãöãøóäú åõæó æóáöíøõåõ ÝóÇáúÚóÇÞöÏõ Ýöí ÇáäøößóÇÍö íóßõæäõ ÈöãóäúÒöáóÉö
ÇáÓøóÝöíÑö ãöäú ÇáúÌóÇäöÈóíúäö¡ æóåõæó ÈöÇááøóÝúÙö ÇáúæóÇÍöÏö
íóÓúÊóÞöíãõ Ãóäú íóßõæäó ÓóÝöíÑðÇ Úóäú ÌóãóÇÚóÉò æóáóßöäøó ÇáúÃóÕóÍøõ
ãóÇ ÐóßóÑóåõ ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -¡ æóÞóÏú ÃóÔóÇÑó Åáóíúåö Ýöí
ÇáÒøöíóÇÏóÇÊö ÃóíúÖðÇ Ãóäøóåõ Ýöí ÇáúÈóíúÚö íóÊöãøõ ÈöÞóæúáöåö ÈöÚúÊ
ãöäúåõ ÈößóÐóÇ¡ æóÝöí ÇáÔøöÑóÇÁö íóÊöãøõ ÈöÞóæúáöåö ÇÔúÊóÑóíúÊ ãöäúåõ
ÈößóÐóǺ áöÃóäøó ÇááøóÝúÙó ÇáøóÐöí Èöåö íóáúÊóÒöãõ ÇáúÚõåúÏóÉó¡
æóíóßõæäõ ãõÈóÇÔöÑðÇ
(30/185)
íóßõæäõ ÃóÞúæóì ãöäú ÇááøóÝúÙö ÇáøóÐöí
íóßõæäõ ÓóÝöíÑðÇ æóÇáúÞóæöíøõ íóäúÊóÙöãõ ÇáÖøóÚöíÝó æóáóÇ íóÙúåóÑõ Ýöí
ãõÞóÇÈóáóÊöåö ÝóÝöí ÍóÞøö ãóäú íóßõæäõ ãõÈóÇÔöÑðÇ íóÓúÞõØõ ÇÚúÊöÈóÇÑõ
ÇááøóÝúÙö ÇáøóÐöí íóßõæäõ Èöåö ãõÚóÈøöÑðÇ Úóäú ÛóíúÑöåö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö
ÍóÊøóì ÞóÇáõæÇ áóæú ÐõßöÑó ÇááøóÝúÙõ ÇáøóÐöí åõæó ÓóÝöíÑñ Ýöíåö ÝóÞóÇáó
ÇÔúÊóÑóíúÊ ãöäøöí åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó ÈößóÐóÇ¡ æóÝöí ÇáÔøöÑóÇÁö ÞóÇáó ÈöÚúÊ
åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó áöÇÈúäöí ãöäú äóÝúÓöí áóÇ íóÊöãøõº áöÃóäøó ÇáÖøóÚöíÝó
áóÇ íóäúÊóÙöãõ ÇáúÞóæöíøó ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÇáÊøóÕúÑöíÍö ÈöÇááøóÝúÙö
ÇáøóÐöí Èöåö íóáúÊóÒöãõ ÇáúÚõåúÏóÉó æóÐóáößó Ýöí ÇáúÈóíúÚö
ÈöÇáúÅöíÌóÇÈö¡ æóÝöí ÇáÔøöÑóÇÁö ÈöÇáúÞóÈõæáö ÞóÇáó æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó
æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ ÅÐóÇ ßóÇäó Ýöí ÇáÑøóÓúãö áöÝõáóÇäò
Ýóßõáøõ ÔóíúÁò ÃóÖóÝúÊå Åáóíúåö ÝóÇÌúÚóáúåõ ÈöÇáúßóÇÝö æóáóÇ ÊóÌúÚóáúåõ
ÈöÇáúíóÇÁö¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáúßöÊóÇÈõ ãöäú ÑóÌõáò Ýóßõáøõ ÔóíúÁò ÃóÖóÝúÊå
Åáóíúåö ÝóÇÌúÚóáúåõ ÈöÇáúíóÇÁö æóáóÇ ÊóÌúÚóáúåõ ÈöÇáúßóÇÝö æóÇáÕøóæóÇÈõ
ÝóÇÌúÚóáúåõ ÈöÇáúåóÇÁö æóãóÚúäóì åóÐóÇ ÇáúßóáóÇãö Ãóäøóåõ ÅÐóÇ ßóÊóÈó:
åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈõ ãöäú ÝõáóÇäö Èúäõ ÝõáóÇäò¡ íóßúÊõÈõ: Åäøöí ÞóÏú
ÈöÚúÊõß¡ æóßóÐóáößó ãóÇ ÈóÚúÏóåõ ßõáøõåõ ÈöÇáúßóÇÝö¡ æóÅöÐóÇ ßóÊóÈó:
åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈõ ãöäú ÑóÌõáò áöÇÈúäöåö ÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò Ãóäøóåõ
ÈóÇÚó ãöäúåõ ÝóíóÐúßõÑõ åóÐóÇ¡ æóãóÇ ÈóÚúÏóåõ ÈöÇáúåóÇÁö.
æóÅöÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÑóÌõáñ ÏóÇÑðÇ ÈöÏóíúäò áóåõ Úóáóì ÇáúÈóÇÆöÚö ßóÊóÈó
åóÐóÇ ßöÊóÇÈñ áöÝõáóÇäö Èúäö ÝõáóÇäò Ãóäøóåõ ßóÇäó áóß Úóáóì åóÐóÇ ßóÐóÇ
ÏöÑúåóãðÇ¡ æóåõæó ÌóãöíÚõ ãóÇ ßóÇäó áóß Úóáóíøó æóÅöäøöí ÈöÚúÊõß
ÈöÐóáößó ßõáøöåö ÇáÏøóÇÑó ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäö æóíõÌúÑöíåö Úóáóì
ÇáÑøóÓúãö ÍóÊøóì íóÞõæáó: ÈöÌóãöíÚö ÇáÏøóíúäö ÇáøóÐöí áóß Úóáóíøó¡
æóåõæó ßóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ æóáóÇ íóßúÊõÈõ¡ æóÞóÏú ÞóÈóÖúÊå ãöäúß æóáóßöäú
íóßúÊõÈõ¡ æóÞóÏú ÈóÑöÆúÊ Åáóíøó ãöäú ÇáËøóãóäö ßõáøöåö¡ æóáóãú
íóÓúÊóÍúÓöäú ÈóÚúÖõ Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö åóÐóÇ ÇááøóÝúÙó ÃóíúÖðÇ æóÞóÇáõæÇ
åóÐóÇ ÅÞúÑóÇÑñ ÈöÇáúÞóÈúÖö¡ æóÝöí ÇáÔøöÑóÇÁö ÈöÇáÏøóíúäö íóÓúÞõØõ
ÇáÏøóíúäõ ÅÐóÇ Êóãøó ÇáÔøöÑóÇÁõ ÅáøóÇ Ãóäú íóÕöíÑó ÇáúãóÏúíõæäõ ÞóÇÈöÖðÇ
áóåõº áöÃóäøóåõ áóÇ íóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó ÞóÇÈöÖðÇ Ïóíúäó ÇáúÛóíúÑö ãöäú
äóÝúÓöåö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ áóÇ íóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó ÞóÇÈöÖðÇ Ïóíúäó
ÇáúÛóíúÑö ãöäú äóÝúÓöåö áöáúÛóíúÑö æóáóßöäú íóÌõæÒõ Ãóäú íóßõæäó
ÞóÇÈöÖðÇ áöäóÝúÓöåö ÝóíóÌúÚóáóåõ ÞóÇÈöÖðÇ ÇáËøóãóäó áöäóÝúÓöåö æóáóßöäú
ÞóÈúÖñ Íõßúãöíøñ áóÇ ÍöÓøöíøñ ÝóíóßúÊõÈõ: æóÞóÏú ÈóÑöÆúÊ Åáóíøó ãöäú
ÇáËøóãóäö ßõáøöåö æóáóÇ íóßúÊõÈõ¡ æóÞóÏú ÞóÈóÖúÊå ãöäúߺ áöÃóäøó Ðóáößó
ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú ÇáúÞóÈúÖö ÇáúÍöÓøöíøö Ëõãøó íóßúÊõÈõ¡ æóÞóÏú ÞóÈóÖúÊ
åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó ãöäøöí¡ æóÞóÏú ÈóÑöÆúÊ Åáóíúß ãöäúåóÇ æóÈóÑöÆúÊ ÃóäóÇ
ãöãøóÇ ßóÇäó áóß Úóáóíøó ãöäú ÇáÏøóíúäö æóåóÐöåö ÒöíóÇÏóÉñ áóÇ íõÍúÊóÇÌõ
ÅáóíúåóÇ æóáóßöäú ãöäú ÇáúÃóáúÝóÇÙö ãóÇ ÌóÑóì ÇáÑøóÓúãõ ÈöÐóßóÑöåö
áöáÊøóÃúßöíÏö ÝóíóÐúßõÑõ ãõÍóãøóÏñ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÈóÚúÖó Êöáúßó
ÇáúÃóáúÝóÇÙö ßóãóÇ åõæó ÚóÇÏóÉõ Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö¡ ÝóÅöäú ÃóÑóÇÏó
ÇáøóÐöí Úóáóíúåö ÇáÏøóíúäõ Ãóäú íóßúÊõÈó ÈóÑóÇÁóÉð ãöäú ÇáÏøóíúäö ßóÊóÈó
åóÐóÇ ßöÊóÇÈñ ãöäú ÝõáóÇäò Ãóäøóåõ ßóÇäó áöí Úóáóíúß ßóÐóÇ¡ æóåõæó
ÌóãöíÚõ ãóÇ ßóÇäó áöí Úóáóíúß æóÃóäøóß ÈöÚúÊäöí Èöåö ÏóÇÑó ßóÐóÇ
æóÞóÈóÖúÊåóÇ ãöäúß æóÈóÑöÆúÊ Åáóíøó ãöäúåõ ÝóãóÇ ÇÏøóÚóíúÊ ÞóÈúáóß ãöäú
ÏóÚúæóì Ýöí åóÐóÇ ÇáÏøóíúäö Ãóæú ÛóíúÑöåö ÈóÚúÏó åóÐöåö ÇáúÈóÑóÇÁóÉö
ÝóÅöäøöí ÝöíãóÇ ÇÏøóÚóíúÊ ãöäú Ðóáößó ãõÈúØöáñ æóÃóäúÊó ãöãøóÇ ÇÏøóÚóíúÊ
ãöäú Ðóáößó ßõáøöåö ÈóÑöíÁñ æóåóÐöåö ÒöíóÇÏóÉõ ÒöíóÇÏóÇÊò áóÇ íõÍúÊóÇÌõ
ÅáóíúåóÇ¡ æóáóãú íóÓúÊóÍúÓöäú ÈóÚúÖõ Ãóåúáö ÇáÔøõÑõæØö Þóæúáóåõ Ãóæú
(30/186)
ÛóíúÑóåõº áöÃóäøóåõ Åäú ßóÇäó ÇáúãõÑóÇÏõ
ÛóíúÑó åóÐóÇ ÇáÏøóíúäö ãöãøóÇ ßóÇäó æóÇÌöÈðÇ áóåõ Úóáóíúåö Ýóåõæó ãóÇ
ÈóÑöÆó ãöäú Ðóáößó ÈöåóÐóÇ ÇáÔøöÑóÇÁö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõÑóÇÏõ Èöåö
ÛóíúÑóåõ ãöãøóÇ íóÌöÈõ áóåõ Úóáóíúåö ÈóÚúÏó åóÐóÇ ÇáÔøöÑóÇÁö Ýóåõæó áóÇ
íóÈúÑóÃõ ãöäú Ðóáößó ÈöåóÐóÇ ÇáÔøöÑóÇÁö¡ æóÅöäú ßóÇäó ÇáúãõÑóÇÏõ
ÛóíúÑóåõ ãöãøóÇ áóíúÓó ÈöæóÇÌöÈò Ýóåõæó ãõÈúØöáñ Ýöí ÏóÚúæóì Ðóáößó
ßóÊóÈó åóÐóÇ Ãóæú áóãú íóßúÊõÈú ÝóáóÇ ÝóÇÆöÏóÉó Ýöí åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉö
æóáóßöäú ÌóÑóì ÇáÑøóÓúãõ ÈößóÊúÈö åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉö áöØõãóÃúäöíäóÉö
ÇáúÞõáõæÈö.
æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáÔøöÑóÇÁõ ãöäú æóßöíáò ßóÊóÈó ßöÊóÇÈó ÇáúæóßóÇáóÉö
æóÔóåóÇÏóÉó ÇáÔøõåõæÏö ÚóáóíúåóÇ Úóáóì ÍöÏóÉò æóßóÊóÈó ßöÊóÇÈó
ÇáÔøöÑóÇÁö ãöäú Çáúæóßöíáö ÈöÇÓúãöåö ãõÌóÑøóÏðÇ æóÌóÚóáó ÊóÇÑöíÎóåõ
ÈóÚúÏó ÊóÇÑöíÎö ßöÊóÇÈö ÇáúæóßóÇáóÉö ÝóÅöäøó ßöÊóÇÈó ÇáúæóßóÇáóÉö
ÍõÌøóÉõ Çáúæóßöíáö ãöäú æóÌúåò æóßöÊóÇÈõ ÇáÔøöÑóÇÁö æóËöíÞóÉñ
áöáúãõÔúÊóÑöí ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íõÝúÕóáó ÃóÍóÏõåõãóÇ Úóäú ÇáúÂÎóÑö¡
æóÅöäú ßóÊóÈó Çáúßõáøó Ýöí ÈóíóÇÖò æóÇÍöÏò æóÈóÏóÃó ÈößöÊóÇÈö
ÇáúæóßóÇáóÉö Ëõãøó ÈößöÊóÇÈö ÇáÔøöÑóÇÁö Ýóåõæó ãõÓúÊóÞöíãñ ÃóíúÖðǺ
áöÃóäøó ãóÞúÕõæÏóåõãóÇ ÈöÐóáößó íóÍúÕõáõ¡ æóÅöäøóãóÇ íóÌúÚóáõ ÊóÇÑöíÎó
ßöÊóÇÈö ÇáÔøöÑóÇÁö ÈóÚúÏó ÊóÇÑöíÎö ßöÊóÇÈö ÇáúæóßóÇáóÉöº áöÃóäøó ÕöÍøóÉó
ÇáúÈóíúÚö ÊóäúÈóäöí Úóáóì ÕöÍøóÉö ÇáúæóßóÇáóÉö¡ æóÅöäøóãóÇ íóßúÊõÈõ
ßöÊóÇÈó ÇáÔøöÑóÇÁö ãöäú Çáúæóßöíáö ÈöÇÓúãöåöº áöÃóäøó Çáúæóßöíáó
ÈöÇáúÈóíúÚö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÈóÇÆöÚö áöäóÝúÓöåö ÝöíãóÇ åõæó ãöäú ÍõÞõæÞö
ÇáúÚóÞúÏö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ÚöäúÏó áõÍõæÞö ÇáúÚõåúÏóÉö ÅäøóãóÇ íõÎóÇÕöãõ
ÇáúãõÔúÊóÑöí Çáúæóßöíáó ÎóÇÕøóÉð æóáóÇ ÍóÇÌóÉó Åáóì ÍóÖúÑóÉö
Çáúãõæóßøöáö¡ æóßóÐóáößó Åäú ßóÇäó æóßöíáðÇ ãöäú ÞöÈóáö ÇáúÞóÇÖöí Ýöí
ÈóíúÚö ãóÇáö ÇáúãóíøöÊö Ãóæú ßóÇäó æóÕöíøðÇ áöãóíøöÊò Ýóåõæó
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ ÊóÞóÏøóãóº áöÃóäøó æóßöíáó ÇáúÞóÇÖöí ÊóáúÍóÞõåõ
ÇáúÚõåúÏóÉõ æóíõäóÒøóáõ ãóäúÒöáóÉó ÇáúÚóÇÞöÏö áöäóÝúÓöåö æóÇáúæóÕöíøõ
ßóÐóáößó ÝóÅöäøó ÇáúÞóÇÖöíó äóÇÆöÈñ Úóäú ÇáúãóíøöÊö Ýöí åóÐóÇ
ÇáÊøóæúßöíáö Ýóíóßõæäõ ÈöãóäúÒöáóÉö Êóæúßöíáö ÇáúãóíøöÊö ÅíøóÇåõ Ýöí
ÍóíóÇÊöåö¡ æóÝöí åóÐöåö ÇáúãóæóÇÖöÚö íóßúÊõÈõ ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ ÇáÏøóÇÑó
ÇáøóÊöí Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò æóáóÇ íóäúÓõÈõ ÇáÏøóÇÑó Åáóì ÃóÍóÏòº áöÃóäøó
äöÓúÈóÊóåóÇ Åáóì ÇáúÚóÇÞöÏö Êóßõæäõ ßóÐöÈðÇ Ýöí ÇáúÍóÞöíÞóÉö æóÅöáóì
ÛóíúÑöåö áóÇ íóßõæäõ ãõÓúÊóÞöíãðǺ áöÃóäøóåõ áóãú íóÌõÒú ÐößúÑõ ÛóíúÑöåö
Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáÔøöÑóÇÁö.
æóÅöÐóÇ åóáóßó Õóßøõ ÇáÔøöÑóÇÁö ÝóØóáóÈó ÇáúãõÔúÊóÑöí ãöäú ÇáúÈóÇÆöÚö
Ãóäú íóßúÊõÈó áóåõ ßöÊóÇÈðÇ ÂÎóÑó ÝóÅöäøóåõ íóäúÈóÛöí áóåõ Ãóäú íóßúÊõÈó
ßöÊóÇÈó ÇáÔøöÑóÇÁö ßóãóÇ æóÕóÝúäóÇ æóíóßúÊõÈó Ýöí ÂÎöÑöåö æóÞóÏú ßõäúÊ
ßóÊóÈúÊ áóß åóÐöåö ÇáÏøóÇÑó ÔöÑóÇÁð ãöäøöí Ýöí Õóßøò Ýóåóáóßó Ðóáößó
æóÓóÃóáúÊóäöí Ãóäú ÃóÔúåóÏó áóß Úóáóì ÔöÑóÇÆöß åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ãöäøöí
ÝóßóÊóÈúÊõ áóß åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈó æóÃóÔúåóÏúÊõ áóß Úóáóíúåö ÇáÔøõåõæÏó
ÇáúãõÓóãøóíúäó Ýöí åóÐóÇ ÇáúßöÊóÇÈö.
æóÅöÐóÇ Öóãöäó ÑóÌõáñ áöáúãõÔúÊóÑöí ãóÇ ÃóÏúÑóßóåõ Ýöí ÇáÏøóÇÑö ãöäú
ÏóÑóßò Ëõãøó ÇõÓúÊõÍöÞøóÊú ÝóÚóáóì ÇáÖøóÇãöäö ÑóÏøõ ÇáËøóãóäö ÇáøóÐöí
ÃóÎóÐóåõ ÇáúÈóÇÆöÚõ æóáóíúÓó Úóáóíúåö ÖóãóÇäõ ÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁöº
áöÃóäøóåõ Óóãøóì áóåõ Ýöí ÇáÖøóãóÇäö ÇáÏøóÑóßó æóÞöíãóÉõ ÇáúÈöäóÇÁö
áóíúÓó ÈöÖóãóÇäò Ýöí ÔóíúÁò¡ ÝóÅöäú ÕóÑøóÍó Èöåö Ýöí ÇáÖøóãóÇäö ßóÇäó
áóåõ Ãóäú íõØóÇáöÈóåõ Èöåö¡ æóÅöäú ÐóßóÑó ÇáÏøóÑóßó ÎóÇÕøóÉð áóãú íóßõäú
áóåõ Ãóäú íõØóÇáöÈóåõ ÈöÖóãóÇäö ÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁöº áöÃóäøó ÑõÌõæÚó
ÇáúãõÔúÊóÑöí Úóáóì ÇáúÈóÇÆöÚö ÈöÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö ÅäøóãóÇ íóßõæäõ
ÈöÓóÈóÈö ÇáúÛõÑõæÑö¡ æóÖóãóÇäõ ÇáúÛõÑõæÑö ÈöãóäúÒöáóÉö ÖóãóÇäö ÇáúÚóíúÈö
æóÇáúßóÝöíáõ ÈöÇáÏøóÑóßö áóÇ íóáúÍóÞõåõ ÔóíúÁñ ÈöÓóÈóÈö ÇáúÚóíúÈö
ÝóßóÐóáößó áóÇ íóÖúãóäõ ÞöíãóÉó ÇáúÈöäóÇÁö æóáöÃóäøó
(30/187)
ÇáúÈóÇÆöÚó ÅäøóãóÇ íóÖúãóäõ ÞöíãóÉó
ÇáúÈöäóÇÁö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøó ÇáúãõÔúÊóÑöíó íõãóáøößõåõ ÇáäøóÞúÖó ÅÐóÇ
ÑóÌóÚó Úóáóíúåö¡ æóåóÐóÇ áóÇ íõæÌóÏõ Ýöí ÍóÞøö ÇáúßóÝöíáö ÝóÅöäøóåõ áóÇ
íóãúáößõ ÔóíúÆðÇ ãöäú ÇáäøóÞúÖö ÝóáóÇ íóßõæäõ Úóáóíúåö ÔóíúÁñ ãöäú
ÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁö¡ æóÅöäú ÇÓúÊóÍóÞøó ãöäú ÇáÏøóÇÑö ÓõÏõÓóåóÇ
áöáúãõÔúÊóÑöí Ãóäú íóÑõÏøó ãóÇ ÈóÞöíóº áöÃóäøó ÇáÊøóÈúÚöíÖó Ýöí
ÇáúÃóãúáóÇßö ÇáúãõÌúÊóãóÚóÉö ÚóíúÈñ æóáóßöäøóåõ áóÇ íóÑúÌöÚõ Úóáóì
ÇáúßóÝöíáö ÅáøóÇ ÈöÓõÏõÓö ÇáËøóãóäö¡ æóåõæó ÍöÕøóÉõ ãóÇ ÇÓúÊóÍóÞøóº
áöÃóäøó áõÍõæÞó ÇáÏøóÑóßö ßóÇäó Ýöí Ðóáößó ÇáúÌõÒúÁö¡ æóÅöäøóãóÇ ÑóÏøó
ÇáúÈóÇÞöí ÈöÓóÈóÈö ÇáúÚóíúÈö æóáóæú ÑóÏøó ÇáúßóÝöíáõ ÈöÇáúÚóíúÈö áóãú
íóÑúÌöÚú Úóáóì ÇáúßóÝöíáö ÈöÔóíúÁò ãöäú ÇáËøóãóäö æóáóæú ÇÓúÊóÍóÞøó
Çáúßõáøó ÑóÌóÚó Úóáóì ÇáúßóÝöíáö ÈöÌóãöíÚö ÇáËøóãóäö¡ ÝóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÍóÞøó
ÇáúÈóÚúÖó æóÑóÏøó ÇáúÈóÚúÖó íóÌöÈõ ÇÚúÊöÈóÇÑõ ßõáøö ÌõÒúÁò ÈöÌõãúáóÊöåö.
æóÅöÐóÇ ÞóÇáó ÇáÑøóÌõáõ áöáÑøóÌõáö ÈöÚúÊõß åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ßõáøó ÐöÑóÇÚò
ÈöÏöÑúåóãò Úóáóì ÃóäøóåóÇ ÃóáúÝõ ÐöÑóÇÚò Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó
ÈöÈóíóÇäö ÌõãúáóÉö ÇáÐøõÑúÚóÇäö íóÕöíÑõ ÌõãúáóÉõ ÇáËøóãóäö ãóÚúáõæãðÇ
æóáöÃóäøóåõ Óóãøóì ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ßõáøö ÐöÑóÇÚò ÏöÑúåóãðÇ¡ æóÅöäøóãóÇ
íõÐúÑóÚõ ÈöÐöÑóÇÚò æóÓóØò¡ æóåõæó ÇáøóÐöí íõÓóãøóì ÇáÐøöÑóÇÚó
ÇáúãõßóÓøóÑóÉóº áöÃóäøó ÇáÐøöÑóÇÚó ÇáúÃóØúæóáó ÐöÑóÇÚõ Çáúãöáúßö
æóáóßöäøó ÇáäøóÇÓó ãóÇ ÇÚúÊóÇÏõæÇ ÇáÐøóÑúÚó Èöåö ÛóÇáöÈðÇ æóãõØúáóÞõ
ÇáÊøóÓúãöíóÉö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÊóäúÕóÑöÝõ Åáóì ÇáúãõÊóÚóÇÑóÝö¡ æóåõæó
ÇáÐøöÑóÇÚõ ÇáúæóÓóØõ¡ ÝóÅöäú ÐóÑóÚóåóÇ æóæóÌóÏóåóÇ ÃóáúÝó ÐöÑóÇÚò Ýóåöíó
áóåõ ÈöÃóáúÝö ÏöÑúåóãò æóáóÇ ÎöíóÇÑó áóåõ Ýöí Ðóáößóº áöÃóäøóåõ æóÌóÏó
ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ßóãóÇ ÔóÑóØó áóåõ¡ æóÅöäú æóÌóÏóåóÇ ÃóÞóáøó Ãóæú
ÃóßúËóÑó Ýóáóåõ ÇáúÎöíóÇÑõ: Åäú ÔóÇÁó ÃóÎóÐóåóÇ ßõáøó ÐöÑóÇÚò
ÈöÏöÑúåóãö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÊóÑóßóº áöÃóäøóåõ Åäú æóÌóÏóåóÇ ÃóÞóáøó ÝóÞóÏú
æóÌóÏóåóÇ ÃóÖúíóÞó ãöãøóÇ ÔóÑóØó áóåõ Ýöí ÇáÏøóÇÑö¡ æóÇáÓøóÚóÉõ Ýöí
ÇáÏøóÇÑö ãóÞúÕõæÏóÉñ ÝóÈöÊóÛóíøõÑö ãóÇ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ íóËúÈõÊõ
ÇáúÎöíóÇÑõ áöáúãõÔúÊóÑöí¡ æóÅöäú æóÌóÏóåóÇ ÃóßúËóÑó ÝóáöÃóäøóåõ
íóáúÒóãõåõ ÒöíóÇÏóÉñ Ýöí ÇáËøóãóäö¡ æóåõæó áóãú íóÑúÖó ÈöÇáúÊöÒóÇãö
åóÐöåö ÇáÒøöíóÇÏóÉö ÝóÑõÈøóãóÇ áóÇ íóÌöÏõ ãöäú ÇáúãóÇáö ÃóßúËóÑó ãöäú
ÃóáúÝö ÏöÑúåóãò Ýóåõæó íóÑúÛóÈõ Ýöí ÔöÑóÇÁö ÇáÏøóÇÑö ÈöåóÇ æóáóÇ
íóÑúÛóÈõ Ýöí ÔöÑóÇÆöåóÇ ÈöÃóßúËóÑó ãöäú ÃóáúÝò ÝóáöåóÐóÇ íóËúÈõÊõ áóåõ
ÇáúÎöíóÇÑõ Ýöí ÇáúæóÌúåóíúäö¡ ÝóÅöäú ÇÔúÊóÑóÇåóÇ Úóáóì ÃóäøóåóÇ ÃóáúÝõ
ÐöÑóÇÚò ÈöãöÇÆóÊóíú ÏöÑúåóãò ÝóßóÇäóÊú ÃóáúÝðÇ Ãóæú ÃóßúËóÑó Ýóåöíó
áóÇÒöãóÉñ áöáúãõÔúÊóÑöíº áöÃóäøóåóÇ áóÇ ÊóáúÒóãõåõ Ýöí ÇáËøóãóäö
ÒöíóÇÏóÉñ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÒöíóÇÏóÉö ÇáÐøóÑúÚö ÝóÅöäøóåõ Óóãøóì ÇáËøóãóäó
ÌõãúáóÉð ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáÏøóÇÑö æóÇáÐøóÑúÚõ ÝöíåóÇ ÕöÝóÉñ æóáóíúÓó
ÈöãöÞúÏóÇÑò¡ æóÅöäøóãóÇ íõÞóÇÈöáõ ÇáËøóãóäõ ÇáúÚóíúäó Ïõæäó ÇáúæóÕúÝö
ÝóáóÇ íóÒúÏóÇÏõ ÇáËøóãóäõ ÈöÒöíóÇÏóÉö ÇáúæóÕúÝö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóæøóáö
ÝóÞóÏú ÌóÚóáó ÇáÐøöÑóÇÚó åõäóÇßó ãóÞúÕõæÏðÇ ÍóÊøóì Óóãøóì ÈöÅöÒóÇÁö
ßõáøö ÐöÑóÇÚò ÏöÑúåóãðÇ¡ æóåóÐóǺ áöÃóäøó åõäóÇßó ÅÐóÇ æóÌóÏóåóÇ
ÃóáúÝóíú ÐöÑóÇÚò Ýóáóæú ÌóÚóáúäóÇ ÇáËøóãóäó ÃóáúÝðÇ ßóÇäó ÈöÅöÒóÇÁö
ßõáøö ÐöÑóÇÚò äöÕúÝõ ÏöÑúåóãò¡ æóåõæó ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ äóÕøó Úóáóíúåö
ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóÇäö¡ æóÅöäú æóÌóÏóåóÇ ÃóÞóáøó ãöäú ÃóáúÝö ÐöÑóÇÚò
ÝóÇáúãõÔúÊóÑöí ÈöÇáúÎöíóÇÑöº áöÃóäøóåõ íõÞöÑøõ Úóáóíúåö ÔóÑúØóåõ¡
æóÅöÐóÇ ÃóÎóÐóåóÇ ÈöÌóãöíÚö ÇáËøóãóäöº áöÃóäøó ÇáËøóãóäó åõäóÇ
ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ÇáúÚóíúäö æóÈöäõÞúÕóÇäö ÇáÐøöÑóÇÚö ÅäøóãóÇ íóÊóãóßøóäõ
ÇáäøõÞúÕóÇäõ Ýöí ÇáúæóÕúÝö æóáóÇ íóÓúÞõØõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑöåö ÔóíúÁñ ãöäú
ÇáËøóãóäö.
æóßóÐóáößó áóæú ÇÔúÊóÑóì ÃóÑúÖðÇ ãóÚúáõæãóÉð Úóáóì ÃóäøóåóÇ ÚöÔúÑõæäó
ÌóÑöíÈðÇ æóÚöÔúÑõæäó äóÎúáóÉð ÈößóÐóÇ ÏöÑúåóãðÇ ÝóÒóÇÏóÊú ÇáúÃóÑúÖõ
æóÇáäøóÎúáõ Ýóåöíó áöáúãõÔúÊóÑöí ÈöãóÇ
(30/188)
Óóãøóìº áöÃóäøó ÇáäøóÎúáó ÕöÝóÉñ Ýöí
ÇáúÃóÑúÖö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÈöäóÇÁö ÍóÊøóì ÃóäøóåóÇ ÊóÏúÎõáõ ãöäú ÛóíúÑö
ÇáÐøößúÑö æóÒöíóÇÏóÉõ ÇáÕøöÝóÉö áóÇ ÊõæÌöÈõ ÒöíóÇÏóÉð Ýöí ÇáËøóãóäö
æóáóÇ ÊõËúÈöÊõ ÇáúÎöíóÇÑó áöáúãõÔúÊóÑöí.
Ëõãøó ÈóÚúÏó åóÐóÇ ËóáóÇËõ ÝõÕõæáò ÃóÍóÏõåóÇ Ãóäú íóÔúÊóÑöíó ÈóÑóÇÍó
ÃóÑúÖò ÝöíåóÇ äóÎúáñ ãõØúáóÞðÇ Ãóæú íóÔúÊóÑöíóåóÇ ÈöÏõæäö ÇáäøóÎúáö Ãóæú
íóÔúÊóÑöíó ÇáäøóÎúáó ÇáøóÐöí ÝöíåóÇ ÏõæäóåóÇ ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóÇåóÇ
ãõØúáóÞðÇ ÏóÎóáó Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ãóÇ ÝöíåóÇ ãöäú ÇáäøóÎúáö æóÇáúÃóÔúÌóÇÑö
ÇáúãõËúãöÑóÉö æóÛóíúÑö ÇáúãõËúãöÑóÉö æóÇáØøóÑúÝóÇÁö æóÇáúÍóØóÈö
æóÇáúÞóÕóÈö Ýöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö¡ æóÅöäú áóãú íóÐúßõÑú ÇáúÍõÞõæÞó
æóÇáúãóÑóÇÝöÞó æóÑóæóì ÈöÔúÑñ Úóäú ÃóÈöí íõæÓõÝó Ãóäøó ÇáúÞóÕóÈó áóÇ
íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÈóíúÚö ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö æóáóÇ ÎöáóÇÝó Ýöí
ÞóÕóÈö ÇáÓøõßøóÑö æóÇáÏøóÑöíÑóÉö Ãóäøóåõ áóÇ íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÈóíúÚö
ÈöÏõæäö ÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞöº áöÃóäøó Ðóáößó ãöäú ÌõãúáóÉö ÑöíÚö ÇáúÃóÑúÖö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÒøóÑúÚö æóáöåóÐóÇ íóÌöÈõ Ýöíåö ÇáúÚõÔúÑõ æóÃóÈõæ íõæÓõÝó
ÃóáúÍóÞó ÇáúÞóÕóÈó ÇáúÝóÇÑöÓöíøó ÈöÞóÕóÈö ÇáÓøõßøóÑö ÝóÅöäøó ßõáøó
æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ íõÞúØóÚõ ÅÐóÇ ÃóÏúÑóßó¡ æóÝöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö
ÇáúÞóÕóÈõ ÇáúÝóÇÑöÓöíøõ áóíúÓó ãöäú ÑöíÚö ÇáúÃóÑúÖö æóáöåóÐóÇ áóÇ íóÌöÈõ
Ýöíåö ÇáúÚõÔúÑõ Ýóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáäøóÎúáö æóÇáÔøóÌóÑö íóÏúÎõáõ Ýöí
ÇáúÈóíúÚö ãöäú ÛóíúÑö ÐößúÑò¡ æóÇáËøöãóÇÑõ ÇáøóÊöí Úóáóì ÑõÁõæÓö
ÇáúÃóÔúÌóÇÑö áóÇ ÊóÏúÎõáõ ÈöÏõæäö ÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö æóÇáúãóÑóÇÝöÞö ÅáøóÇ
Úóáóì Þóæúáö ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì æóÚöäúÏó ÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö
æóÇáúãóÑóÇÝöÞö íóÏúÎõáõ Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -¡
æóÝöí ÙóÇåöÑö ÇáÑøöæóÇíóÉö¡ æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
áóÇ íóÏúÎõáõ ÅáøóÇ ÈöÇáÊøóäúÕöíÕö ÚóáóíúåóÇ Ãóæú ÈöÐößúÑö ßõáøö Þóáöíáò
Ãóæú ßóËöíÑò åõæó ÝöíåóÇ Ãóæú ãöäúåóÇ ãöäú ÛóíúÑö Ãóäú íóÞõæáó æóãöäú
ÍõÞõæÞöåóÇ¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ ÝöíãóÇ ÓóÈóÞó.
æóÇáÒøóÑúÚõ ÇáøóÐöí Ýöí ÇáúÃóÑúÖö áóÇ íóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÈöÏõæäö
ÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö¡ æóãóÇ Úóáóíúåö ãöäú ÇáúÍóãúáö áóÇ íóÏúÎõáõ ÅáøóÇ
ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞöº áöÃóäøó ÔóÌóÑóåõ áóÇ íõÚóÏøõ ãöäú ÒóÑúÚö ÇáúÃóÑúÖö
æóáöåóÐóÇ áóÇ íóÌöÈõ Ýöíåö ÇáúÚõÔúÑõ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ íõæÌóÏõ ãöäúåõ ÌõãúáóÉñ ãöäú ÛóíúÑö Ãóäú íõÞúØóÚó
ãöäú ÃóÕúáöåö ßóãóÇ íõÄúÎóÐõ ÇáËøóãóÑõ ãöäú ÇáÔøóÌóÑö æóÇáúæóÑúÏõ ãöäú
ÇáÔøóÌóÑóÉö ÝóßóãóÇ Ãóäøó ÔóÌóÑó ÇáúæóÑúÏö æóÇáúíóÇÓóãöíäö íóÏúÎõáõ Ýöí
ÈóíúÚö ÇáúÃóÑúÖö ÈöÏõæäö ÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö æóáóÇ íóÏúÎõáõ ãóÇ Úóáóíúåö
ãöäú ÇáúæóÑúÏö æóÇáúíóÇÓóãöíäö ÝóßóÐóáößó ãóÇ ÓóÈóÞó.
æóÅöäú ÇÔúÊóÑóì ÇáúÃóÑúÖó ÈöÏõæäö ÇáäøóÎúáö ÝóÇáÔøöÑóÇÁõ ÕóÍöíÍñº
áöÃóäøó ÇáäøóÎúáó Ýöí ÇáúÃóÑúÖö ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÈöäóÇÁö ÝóßóãóÇ íóÌõæÒõ
ÇÓúÊöËúäóÇÁõ ÇáúÈöäóÇÁö Ýöí ÇáúÃóÑúÖö íóÌõæÒõ ÇÓúÊöËúäóÇÁõ ÇáäøóÎúáö
Ëõãøó íóßúÊõÈõ Ãóäøóåõ ÇÔúÊóÑóì ÇáúÈóÑóÇÍó Èößõáøö ÍóÞøò åõæó áóåõ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáäøóÎúáö ÇáøóÊöí Ýöíåö Ýöí ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ¡ æóåõæó ßóÐóÇ
äóÎúáóÉð ÝóÅöäøóåóÇ áóãú ÊóÏúÎõáú ÝöíãóÇ ÇÔúÊóÑóÇåõ ÈöØóÑöíÞöåóÇ Åáóì
ÈóÇÈö ÇáúÈóÑóÇÍö¡ æóÅöäøóãóÇ íõÓúÊóËúäóì ÇáØøóÑöíÞõ áößóíú áóÇ
íóÊóÚóØøóáó Úóáóì ÇáúÈóÇÆöÚö ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ Èöãöáúßöåö ÇáøóÐöí
ÇÓúÊóËúäóÇåõ áöäóÝúÓöåö¡ æóåõæó ÇáäøóÎúáõ ÝóÅöäøó ÈöÐößúÑö ÇáäøóÎúáö
íóÕöíÑõ ãõÓúÊóËúäöíðÇ ÃõÕõæáó ÇáäøóÎúáö Ýöí ÇáÕøóÍöíÍö ãöäú
ÇáÑøöæóÇíóÉöº áöÃóäøóåóÇ ÅäøóãóÇ Êóßõæäõ äóÎúáðÇ ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ËóÇÈöÊóÉð
Úóáóì ÃõÕõæáöåóÇ ÝóÃóãøóÇ ÈöÏõæäö Ðóáößó ÌõÐõæÚðÇ æóáöåóÐóÇ áóæú ÑóÝóÚó
ÇáúÈóÇÆöÚõ Êöáúßó ÇáäøóÎúáó ßóÇäó áóåõ Ãóäú íóÛúÑöÓó Ýöí ãóäóÇÈöÊöåóÇ
äóÎöíáðÇ ÂÎóÑó Ãóæú íóÖóÚó Ýöí Ðóáößó ÇáúãóæúÖöÚö ÃõÓúØõæóÇäóÉð Ãóæú ãóÇ
ÃóÍóÈøó.
æóÅöäú
(30/189)
ÇÔúÊóÑóì ÇáäøóÎúáó ÇáøóÐöí Ýöí ÇáúÃóÑúÖö
Ïõæäó ÇáúÃóÑúÖö Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñ ÈöãóäúÒöáóÉö ÔöÑóÇÁö ÇáúÈöäóÇÁö ÈöÏõæäö
ÇáúÃóÑúÖöº áöÃóäøó ãóÇ íóÌõæÒõ ÇÓúÊöËúäóÇÄõåõ ãöäú ÇáúÃóÑúÖö íóÌõæÒõ
ÅíÑóÇÏõ ÇáúÚóÞúÏö Úóáóíúåö ãóÞúÕõæÏðÇ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÌõÒúÁö ÇáÔøóÇÆöÚö¡
æóãóÇ áóÇ íóÌõæÒõ ÅíÑóÇÏõ ÇáúÚóÞúÏö Úóáóíúåö áóÇ íóÌõæÒõ ÇÓúÊöËúäóÇÄõåõ
ãöäú ÇáúÚóÞúÏö ÈöãóäúÒöáóÉö ÃóØúÑóÇÝö ÇáúÚóÈúÏö Ëõãøó íóßúÊõÈõ ÍõÏõæÏó
ÇáúÈóÑóÇÍö Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáÔøöÑóÇÁö æóÍõÏõæÏó ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí Ýöíåö
ÇáäøóÎúáõ æóíóßúÊõÈõ Ãóäøóåõ ÇÔúÊóÑóì ÇáäøóÎúáó ÈöãóæóÇÖöÚöåóÇ ãöäú
ÇáúÃóÑúÖö æóØóÑöíÞöåö Ýöí ÇáúÈóÑóÇÍöº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú íóÐúßõÑú:
ÈöãóæóÇÖöÚöåóÇ ãöäú ÇáúÃóÑúÖö íóÊóãóßøóäõ Ýöíåö ÇÎúÊöáóÇÝõ
ÇáÑøöæóÇíóÇÊö¡ æóÝöí ÇáäøóæóÇÏöÑö íóÐúßõÑõ Ýöíåö ÇÎúÊöáóÇÝðÇ Èóíúäó
ÃóÈöí íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ýöí ÏõÎõæáö ãóæóÇÖöÚöåóÇ
ãöäú ÇáúÃóÑúÖö Úóáóì Þóæúáóíúäö ÃóÍóÏõåõãóÇ áóÇ íóÏúÎõáõº áöÃóäøóåõ
Óóãøóì Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáäøóÎúáó¡ æóÇÓúãõ ÇáäøóÎúáö áóÇ íóÊóäóÇæóáõ
ÇáúÃóÑúÖó æóÇáäøóÎúáõ ÊóÈóÚñ áöáúÃóÑúÖö æóÇáúÃóÕúáõ áóÇ íóÕöíÑõ
ãóÐúßõæÑðÇ ÈöÐößúÑö ÇáÊøóÈóÚö æóÚóáóì ÇáúÞóæúáö ÇáúÂÎóÑö íóÏúÎõáõº
áöÃóäøóåõ áóÇ íõÓóãøóì äóÎúáðÇ ÅáøóÇ æóåõæó ËóÇÈöÊñ Ýöí ÇáúÃóÑúÖö
ÝóßóÇäó ÏõÎõæáõåõ Ýöí ÇáúÃóÑúÖö ãöäú ÖóÑõæÑóÉö ãóÇ ÓóãøóÇåõ Ýöí
ÇáúÚóÞúÏö ÝóáöåóÐóÇ íóÐúßõÑõ ãóæóÇÖöÚóåóÇ ãöäú ÇáúÃóÑúÖö ÍóÊøóì áóÇ
íóÊóãóßøóäó Ýöíåö ãõäóÇÒóÚóÉñ ÈóíúäóåõãóÇ¡ æóáóãú íóÐúßõÑú åóÐóÇ ÝöíãóÇ
ÅÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÇáäøóÎöíáó æóáóÇ ÝóÑúÞó ÈóíúäóåõãóÇ Ýöí ÇáúÍóÞöíÞóÉö Èóáú
ÇáúÃóÍúæóØõ Ãóäú íóÐúßõÑó Ðóáößó Ýöí ÇáúãóæúÖöÚóíúäö æóíóÐúßõÑó ØóÑöíÞó
ÇáäøóÎúáö Ýöí ÇáúÈóÑóÇÍöº áöÃóäøóåõ ÅÐóÇ áóãú íóÐúßõÑú Ðóáößó ÇáØøóÑöíÞó
ÈöÏõæäö ÐößúÑö ÇáúÍõÞõæÞö ÝóáóÇ íóÊóãóßøóäõ ÇáúãõÔúÊóÑöí ãöäú
ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö Èöãöáúßöåö æóíóÐúßõÑõ ÚóÏóÏó ÇáäøóÎóáóÇÊö åõäóǺ
áöÃóäøóåóÇ ÕóÇÑóÊú ãóÞúÕõæÏóÉð ÈöÇáúÚóÞúÏö ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú ÈóíóÇäöåóÇ
Úóáóì æóÌúåò áóÇ íóÈúÞóì ÈóíúäóåõãóÇ ãõäóÇÒóÚóÉñ ãóÇ ÈóÚúÏó ÇáÊøóÓúáöíãö
æóÇáÊøóÓúáöíãõ áóÇ íóßõæäõ ÅáøóÇ ÈöÐößúÑö ÚóÏóÏö ÇáäøóÎóáóÇÊö æóÑõÈøóãóÇ
íóÞúáóÚõ ÇáúÈóÇÆöÚõ ÈóÚúÖóåóÇ ÞóÈúáó ÇáÊøóÓúáöíãö Ãóæú íóÓúÊóÍöÞøõ
ÈóÚúÖóåóÇ ÝóíóÓúÞõØõ Úóäú ÇáúãõÔúÊóÑöí ÍöÕøóÉõ Ðóáößó ãöäú ÇáËøóãóäö.
æóÅöÐóÇ ÇÔúÊóÑóì ÃóÑúÖðÇ ÝöíåóÇ Úõíõæäõ ÇáäøóÝúØö æóÇáúÛóÇÒö ÝóÇáúÚóíúäõ
ÊóÏúÎõáõ Ýöí ÇáÔøöÑóÇÁö ÚöäúÏóäóÇ¡ æóãóÇ åõæó ÍóÇÕöáñ ãöäú ÇáäøóÝúØö
æóÇáúÛóÇÒö áóÇ íóÏúÎõáõ ÅáøóÇ ÈöÐößúÑòº áöÃóäøó ÇáúÍóÇÕöáó Ýöíåö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÑøöíÚö áöáúÃóÑúÖö æóÃóãøóÇ ÇáúÚóíúäõ Ýóåöíó ÌõÒúÁñ ãöäú
ÇáúÃóÑúÖö ÝóÊóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÈöÏõæäö ÐößúÑò¡ æóåóÐóÇ ÈöÎöáóÇÝö
ÇáúãóÇÁö ÇáøóÐöí Ýöí ÇáúÈöÆúÑö ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÏúÎõáõ Ðóáößó Ýöí ÔöÑóÇÁö
ÇáúÃóÑúÖö æóÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó ÇáúãóÇÁó ÞóÈúáó ÇáúÅöÍúÑóÇÒö áóÇ íóßõæäõ
ãóãúáõæßðÇ áöÃóÍóÏò ÝóáóÇ íóÊóäóÇæóáõåõ ÇáúÈóíúÚõ ÐõßöÑó Ãóæú áóãú
íõÐúßóÑú ÈöÎöáóÇÝö ÇáäøóÝúØö æóÇáúÛóÇÒö ÝóÅöäøóåõ ãóÇáñ ãóãúáõæßñ
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãöáúÍö Ýöí ÇáúãóãúáóÍóÉö¡ æóãöäú ÇáúÚõáóãóÇÁö ãóäú ÞóÇáó
ÇáúÚóíúäõ áóÇ ÊóÏúÎõáõ Ýöí ÈóíúÚö ÇáúÃóÑúÖö ÈöÏõæäö ÇáÐøößúÑöº áöÃóäøó
ÇÓúãó ÇáúÃóÑúÖö íóÊóäóÇæóáõ ÇáúãóæúÖöÚó ÇáøóÐöí íõãúßöäõ ÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ
Èöåö ÈöÇáÒøöÑóÇÚóÉö Ãóæú ÇáÓøõßúäóì æóÇáúÚóíúäõ áóíúÓó ãöäú Ðóáößó Ýöí
ÔóíúÁò ÝóáóÇ ÊóÏúÎõáõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÈöÏõæäö ÇáÐøößúÑö ÝóáöáÊøóÍóÑøõÒö
Úóäú åóÐóÇ ÇáúÎöáóÇÝö ÐóßóÑó Ãóäøóåõ íóßúÊõÈõ ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ ÇáúÃóÑúÖó
ÇáøóÊöí íõÞóÇáõ áóåóÇ ßóÐóÇ æóÇáúÚõíõæäó ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ ÇáúÛóÇÒõ
æóÇáäøóÝúØõ¡ ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏö åóÐöåö ÇáúÃóÑúÖö ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ ÇáúÚõíõæäõ
ÇÔúÊóÑóì ãöäúåõ åóÐöåö ÇáúÃóÑúÖó ÇáúãóÍúÏõæÏóÉó Ýöí ßöÊóÇÈöäóÇ åóÐóÇ
æóÇáúÚõíõæäó ÇáøóÊöí ÝöíåóÇ ÇáäøóÝúØõ æóÇáúÛóÇÒõ¡ æóãóÇ Ýöí ÇáúÚõíõæäö
ãöäú ÇáäøóÝúØö æóÇáúÛóÇÒö ÈöÍõÏõæÏöåóÇ ßõáøöåóÇ.
æóÅöÐóÇ
(30/190)
ÞóÇáó ÇáúãõÔúÊóÑöí áöáÔøóÝöíÚö: ÃóäóÇ
ÃóÈöíÚõßóåóÇ ÈöãóÇ ÇÔúÊóÑóíúÊåóÇ Èöåö ÝóÞóÇáó: ÞóÏú ÞóÈöáúÊ Ðóáößó
ÝóÃóÈóì ÇáúãõÔúÊóÑöí ÈóÚúÏó Ðóáößó Ãóäú íõÚúØöíóåõ ÝóáóÇ ÔõÝúÚóÉó áóåõº
áöÃóäøóåõ ÃóÙúåóÑó ÇáÑøóÛúÈóÉó Ýöí ÔöÑóÇÁò ãõÓúÊóÞúÈóáò æóÐóáößó
íóÊóÖóãøóäõ ÅÓúÞóÇØó ÍóÞøöåö Ýöí ÇáÔøõÝúÚóÉö æóáóÇ íóÊöãøõ ÇáúÈóíúÚõ
ÈóíúäóåõãóÇ ÈöãóÇ ÌóÑóì ãöäú ÇááøóÝúÙöº áöÃóäøó ÊóãóÇãó ÇáúÈóíúÚö
ÈöáóÝúÙóíúäö åõãóÇ ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú ÇáúãóÇÖöí æóÞóæúáõ ÇáúãõÔúÊóÑöí:
ÃóÈöÚúÊåóÇ ÚöÈóÇÑóÉñ Úóäú ÇáúãõÓúÊóÞúÈóáö Ýóåõæó æóÚúÏñ áóÇ ÅíÌóÇÈñ¡
æóÇáúãóæóÇÚöíÏõ áóÇ íóÊóÚóáøóÞõ ÈöåóÇ ÇááøõÒõæãõ.
æóÅöÐóÇ ÇÞúÊóÓóãó ÇáúÞóæúãõ ÏóÇÑðÇ ÝóÅöäøóåõ íóäúÈóÛöí áóåõãú Ãóäú
íóßúÊõÈõæÇ áöáúÞöÓúãóÉö Èóíúäóåõãú ßöÊóÇÈðǺ áöÃóäøó Ýöí ÞöÓúãóÉö
ÇáÏøóÇÑö ãóÚúäóì ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö¡ Ýóßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãú íõÓóáøöãõ
áöÃóÕúÍóÇÈöåö ÈóÚúÖó ãöáúßöåö ÚöæóÖðÇ ÚóãøóÇ íóÃúÎõÐõ ãöäúåõãú ãöäú
ÃóäúÕöÈóÇÆöåöãú æóÇáúÞöÓúãóÉõ Êóßõæäõ ãõÓúÊóÏóÇãóÉð Èóíúäóåõãú
ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íóßúÊõÈó ãöäúåõãú ÇáúæóËöíÞóÉó¡ æóÕöÝóÉõ Ðóáößó: åóÐóÇ
ãóÇ ÇÞúÊóÓóãó Úóáóíúåö ÝõáóÇäñ æóÝõáóÇäñ æóÝõáóÇäóÉõ Èóäõæ ÝõáóÇäò
ÇÞúÊóÓóãõæÇ ÇáÏøóÇÑó ÇáøóÊöí åöíó Ýöí Èóäöí ÝõáóÇäò ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏöåóÇ
æóÇáÑøóÇÈöÚõ ÇÞúÊóÓóãõæåóÇ Úóáóì ÝóÑóÇÆöÖö Çááøóåö - ÊóÚóÇáóì - æóßóÇäó
ÐóÑúÚõ ÌóãöíÚö åóÐóÇ ÇáÏøóÇÑö ßóÐóÇ ÐöÑóÇÚðÇ ãõßóÓøóÑóÉð¡ æóßóÇäó
ÌóãöíÚõ ÇáøóÐöí áöÝõáóÇäò ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö Èößõáøö ÍóÞøò åõæó áóåõ
ßóÐóÇ ÐöÑóÇÚðÇ ãõßóÓøóÑóÉð ÝóÃóÕóÇÈóåõ Ðóáößó ÚöäúÏó ÇáúÞöÓúãóÉö Ýöí
ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ
ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ äóÑóì Ãóäú íóßúÊõÈó ãóÇ ÃóÕóÇÈóåõ Ðóáößó Ýöí
ãóæúÖöÚö ßóÐóÇ ãöäú åóÐöåö ÇáÏøóÇÑö ÃóÍóÏõ ÍõÏõæÏö ÇáøóÐöí ÃóÕóÇÈóåõ
ßóÐóÇ æóÇáÑøóÇÈöÚõ¡ æóåóÐóÇ Þóæúáõåõãú ÌóãöíÚðÇ ÝóÅöäøó ÃóÈóÇ ÍóäöíÝóÉó
- ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóÇ íõÎóÇáöÝõåõãóÇ Ýöí ÊóÍúÏöíÏö ÇáúãóæúÖöÚö
ÇáøóÐöí ÃóÕóÇÈó ßõáøó æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÚöäúÏó ÇáúÞöÓúãóÉöº áöÃóäøó ßõáøó
æóÇÍöÏò ãöäúåõãú ÚöäúÏó ÇáúãõÔúÊóÑöí Ýöí ãóÚúäóì ÇáúãõÔúÊóÑöí áöÐóáößó
ÇáúãóæúÖöÚö ÝóÞóÈúáó åóÐöåö ÇáúÞöÓúãóÉö ßóÇäó ÍóÞøõåõ ÔóÇÆöÚðÇ Ýöí
ÌóãöíÚö ÇáÏøóÇÑö¡ æóÞóÏú ÊóÚóíøóäó ÇáúÂäó Ýöí ãóæúÖöÚò ãöäúåóÇ ÝóáóÇ
ÈõÏøó ãöäú ÊóÍúÏöíÏö ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí ÃóÕóÇÈó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãú
ÍóÊøóì íóÕöíÑó ãóÚúáõæãðÇ ÈöÐößúÑö ÇáúÍõÏõæÏö ÝóíóÊöãøõ ÇáúßöÊóÇÈõ
æóÊóäúÞóØöÚõ ÇáúãõäóÇÒóÚóÉõ.
æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáúÍóÇÆöØõ Èóíúäó ÑóÌõáóíúäö äöÕúÝóíúäö æóáöÃóÍóÏöåöãóÇ
Úóáóíúåö ÎóÔóÈñ ßóÇäó áöáúÂÎóÑö Ãóäú íóÖóÚó Úóáóíúåö ãöäú ÇáúÎóÔóÈö
ãöËúáó ãóÇ æóÖóÚó ÕóÇÍöÈõåõº áöÃóäøóåõãóÇ áóãøóÇ ÇÓúÊóæóíóÇ Ýöí ÃóÕúáö
Çáúãöáúßö íóäúÈóÛöí Ãóäú íóÓúÊóæöíóÇ Ýöí ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáúãóãúáõæßö¡
ÝóÇáöÇäúÊöÝóÇÚõ ÈöÇáúÍóÇÆöØö ãöäú ÍóíúËõ æóÖóÚõ ÇáúÎóÔóÈö ÝóáöáÔøóÑöíßö
Ãóäú íóÖóÚó Úóáóíúåö ãöäú ÇáúÎóÔóÈö ãöËúáó ãóÇ æóÖóÚó ÕóÇÍöÈõåõ æóáóíúÓó
áóåõ Ãóäú íóÑúÝóÚó ÔóíúÆðÇ ãöäú ÎóÔóÈö ÕóÇÍöÈöåöº áöÃóäøó Ýöíåö ÖóÑóÑðÇ
ÈöÕóÇÍöÈöåö ãöäú ÍóíúËõ åóÏúãõ ÇáúÈöäóÇÁö Úóáóíúåö¡ æóÅöäøóãóÇ áóåõ
ÍóÞøõ ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáúãöáúßö ÇáúãõÔúÊóÑóì æóáóÇ íóßõæäõ áóåõ ÍóÞøõ
ÇáúÅöÖúÑóÇÑö ÈöÔóÑöíßöåö æóÞöíáó åóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáúÍóÇÆöØõ ÈöÍóíúËõ
íóÍúÊóãöáõ ãöËúáó Ðóáößó ÇáúÎóÔóÈö Ãóäú áóæú æóÖóÚóåõ Úóáóíúåö.
ÝóÅöäú ßóÇäó íóÚúáóãõ Ãóäøóåõ áóÇ íóÍúÊóãöáõ Ðóáößó¡ æóåõãóÇ
ãõÊóÕóÇÏöÞóÇäö Ýöí Ãóäøó ÃóÕúáó ÇáúÍóÇÆöØö ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóÇäö
ÝóÍöíäóÆöÐò íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÃúãõÑó ÕóÇÍöÈóåõ ÈöÑóÝúÚö ÈóÚúÖö
ÇáúÎóÔóÈö ÍóÊøóì íóÖóÚó Úóáóíúåö ãöäú ÇáúÎóÔóÈö ãöËúáó ãóÇ íóÈúÞóì
áöÕóÇÍöÈöåö ãóÇ íóÍúÊóãöáõåõ ÇáúÍóÇÆöØõ¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøóåõ Åäú æóÖóÚó
ÇáÒøöíóÇÏóÉó ÈöÛóíúÑö ÅÐúäö ÇáÔøóÑöíßö Ýóåõæó ÛóÇÕöÈñ¡ æóÅöäú æóÖóÚóåóÇ
Úóáóíúåö ÈöÅöÐúäöåö ÝóÇáÔøóÑöíßõ ãõÚöíÑñ äóÕöíÈóåõ ãöäú ÇáúÍóÇÆöØö
ãöäúåõ æóáöáúãõÚöíÑö Ãóäú íóÓúÊóÑöÏøó ÇáúÚóÇÑöíøóÉó
(30/191)
æóÅöäú ÃóÑóÇÏó ÃóÍóÏõåõãóÇ Ãóäú íóÒöíÏó
Úóáóíúåö ÎóÔóÈóÉð æóÇÍöÏóÉð Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö Ãóæú ÈöÝóÊúÍö ßõæøóÉò Ãóæú
íóÊøóÎöÐó Úóáóíúåö ÓõÊúÑóÉð Ãóæú íóÝúÊóÍó Ýöíåö ÈóÇÈðÇ áóãú íóßõäú áóåõ
Ðóáößó ÅáøóÇ ÈöÅöÐúäö ÕóÇÍöÈöåöº áöÃóäøóåõ ÊóÕóÑøõÝñ Ýöí Çáúãöáúßö
ÇáúãõÔúÊóÑóßö æóÃóÍóÏõ ÇáÔøóÑöíßóíúäö áóÇ íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí
Çáúãöáúßö ÇáúãõÔúÊóÑóì¡ æóÅöäøóãóÇ íóäúÝóÑöÏõ ÈöÇáÊøóÕóÑøõÝö Ýöí
äóÕöíÈöåö ÎóÇÕøóÉð¡ æóåóÐöåö ÇáÊøóÕóÑøõÝóÇÊõ áóãú Êóßõäú Ýöí äóÕöíÈöåö
ÎóÇÕøóÉð¡ æóáöÃóäøó Ýöí åóÐóÇ ÇáÊøóÕóÑøõÝö ÖóÑóÑðÇ ãöäú ÍóíúËõ Êóæúåöíäõ
ÇáúÈöäóÇÁö Ãóæú ÒöíóÇÏóÉõ ÇáúÍóãúáö Úóáóíúåö æóáóíúÓó áöÃóÍóÏö
ÇáÔøóÑöíßóíúäö æöáóÇíóÉõ ÅáúÍóÇÞö ÇáÖøóÑóÑö ÈöÔóÑöíßöåöº ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó
ãóãúäõæÚðÇ ãöäú åóÐöåö ÇáÊøóÕóÑøõÝóÇÊö ÅáøóÇ ÈöÅöÐúäö ÔóÑöíßöåö.
æóÅöÐóÇ ÇäúåóÏóãó ÇáúÍóÇÆöØõ ÝóÞóÇáó ÃóÍóÏõåõãóÇ äóÈúäöíåö ßóãóÇ ßóÇäó
æóäóÖóÚõ Úóáóíúåö ÌõÐõæÚóäóÇ ßóãóÇ ßóÇäóÊú æóÃóÈóì ÇáúÂÎóÑõ áóãú
íõÌúÈóÑú ÇáúÂÎóÑõ Úóáóì ÇáúÈöäóÇÁö ãóÚóåõº áöÃóäøóåõ íóÍúÊóÇÌõ Ýöí
ÇáúÈöäóÇÁö Åáóì ÇáúÅöäúÝóÇÞö ÈöãóÇáöåö æóÇáúÅöäúÓóÇäõ áóÇ íõÌúÈóÑõ Úóáóì
ÅÊúáóÇÝö ãóÇáöåö Ýöí ãöËúáö Ðóáößó ÝóÅöäøó ÕóÇÍöÈó ÇáÔøóÑúÚö - Õóáøóì
Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - Ðóãøó ÇáúÅöäúÝóÇÞó Ýöí ÇáúÈöäóÇÁö ÝóÞóÇáó
«ÔóÑøõ ÇáúãóÇáö ãóÇ ÊõäúÝöÞõåõ Ýöí ÇáúÈõäúíóÇäö» æóÞóÇáó - Úóáóíúåö
ÇáÓøóáóÇãõ - «ÅäøóãóÇ íõÊúáöÝõ ÇáúãóÇáó ÇáúÍóÑóÇãõ ÇáÑøöÈóÇ
æóÇáúÈöäóÇÁõ» ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íõÌúÈóÑõ ÃóÍóÏõ ÇáÔøóÑöíßóíúäö Úóáóì Ðóáößó
ÚöäúÏó ØóáóÈö ÇáúÂÎóÑö¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ íõÌúÈóÑõ ÇáúÂÎóÑõ
ÚöäúÏó ØóáóÈö ÃóÍóÏöåöãóÇ Úóáóì ÞöÓúãóÉö ÇáúãõÔúÊóÑóßö æóáóÇ ÔóÑößóÉó
ÈóíúäóåõãóÇ ÝöíãóÇ íõäúÝöÞõ ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ Úóáóì ÇáúÈöäóÇÁö
ãöäú ãöáúßö äóÝúÓöåö¡ ÝóÅöäú ÞóÇáó ÇáØøóÇáöÈõ: ÃóäóÇ ÃóÈúäöíåö
ÈöäóÝóÞóÊöí¡ æóÃóÖóÚõ Úóáóíúåö ÌõÐõæÚöí ßóãóÇ ßóÇäóÊú Ýóáóåõ Ðóáößóº
áöÃóäøóåõ íõäúÝöÞõ ãóÇáóåõ íóÊóæóÕøóáõ Åáóì ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö Èöãöáúßöåö¡
æóáóÇ ÖóÑóÑó Úóáóì ÔóÑöíßöåö Ýöí Ðóáößó ÝóáóÇ íõãúäóÚõ ãöäúåõ¡ æóÅöÐóÇ
ãóäóÚóåõ ÔóÑöíßõåõ ãöäú Ðóáößó íóßõæäõ ãõÊóÚóäøöÊðÇ ÞóÇÕöÏðÇ Åáóì
ÇáúÅöÖúÑóÇÑö Èöåö ÝóáóÇ íõãóßøóäõ ãöäú Ðóáößó¡ ÝóÅöäú ÝóÚóáóåõ ÝóÃóÑóÇÏó
ÇáúÂÎóÑõ Ãóäú íóÖóÚó Úóáóíúåö ÌõÐõæÚóåõ¡ ßóãóÇ ßóÇäóÊú Ýóáóåõ Ðóáößó
ÈóÚúÏó ãóÇ íóÑõÏøõ Úóáóíúåö äöÕúÝó ÞöíãóÉö ÇáúÈöäóÇÁöº áöÃóäøó
ÇáúÈöäóÇÁó ãöáúßõ ÇáËøóÇäöí¡ Ýóíóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóãúäóÚó ÕóÇÍöÈóåõ ãöäú
ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö Èöåö ÍóÊøóì íóÑõÏøó Úóáóíúåö äöÕúÝó ÞöíãóÊöåö¡ ÝóÅöÐóÇ
ÑóÏøó Ðóáößó íóÕöíÑõ ãõÊóãóáøößðÇ Úóáóíúåö äöÕúÝó ÇáúÈöäóÇÁö ÈöäöÕúÝö
ÞöíãóÊöåö¡ æóåõæó äóÙöíÑõ ÇáúÚõáúæö æóÇáÓøõÝúáö ÅÐóÇ ÇäúåóÏóãóÇ ÝóÃóÈóì
ÕóÇÍöÈõ ÇáÓøõÝúáö Ãóäú íóÈúäöíóåõ ßóÇäó áöÕóÇÍöÈö ÇáúÚõáúæö Ãóäú
íóÈúäöíó ÇáÓøõÝúáó æóíóÈúäöíó ÝóæúÞóåõ ÈóíúÊóåõ Ëõãøó íóãúäóÚó ÕóÇÍöÈó
ÇáÓøõÝúáö ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÓõÝúáöåö ÍóÊøóì íóÑõÏøó Úóáóíúåö ÞöíãóÉó
ÇáúÈöäóÇÁö.
æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ Ýöí ÇáÏøóÚúæóì ÅÔóÇÑóÉð åõäóÇ Åáóì Ãóäøóåõ
ÇÓúÊöÍúÓóÇäñ¡ æóáóíúÓó áóåõ Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö Ãóäú íóÈúäöíó ÇáÓøõÝúáóº
áöÃóäøóåõ íóÖóÚõ ÇáúÈöäóÇÁó Ýöí ãöáúßö ÛóíúÑöåö æóáóÇ æöáóÇíóÉó áóåõ
Úóáóì ÇáúÛóíúÑö Ýöí æóÖúÚö ÇáúÈöäóÇÁö Ýöí ãöáúßöåö æóáóßöäøóåõ
ÇÓúÊóÍúÓóäó Ðóáößó áöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö Úóäúåõ ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÊóæóÕøóáõ
Åáóì ÈöäóÇÁö Úõáúæöåö æóÇáöÇäúÊöÝóÇÚö Èöåö ãóÇ áóãú íóÈúäö ÇáÓøõÝúáó¡
æóåóÐóÇ ÇáúÞöíóÇÓõ æóÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäõ Ýöí ÇáúÍóÇÆöØö ÇáúãõÔúÊóÑóßö
ÃóíúÖðÇ.
æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáÏøóÇÑõ Èóíúäó ÑóÌõáóíúäö ÝóÇÞúÊóÓóãóÇåóÇ Úóáóì
äöÕúÝóíúäö æóÈóÇÚó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÍöÕøóÊóåõ Ëõãøó ÇõÓúÊõÍöÞøóÊú ÍöÕøóÉõ
ÇáúÂÎóÑö ÞóÇáó: íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö ÈöäöÕúÝö ãóÇ ÈóÇÚó íóÚúäöí
ÈöäöÕúÝö ÞöíãóÉö ãóÇ ÈóÇÚóº áöÃóäøó ãóÇ ÃóÎóÐó ßõáøõ æóÇÍöÏò ãöäúåõãóÇ¡
ÝóÅöäøóãóÇ ÃóÎóÐó äöÕúÝóåõ ÈöÞóÏöíãö ãöáúßöåö æóäöÕúÝóåõ ÚöæóÖðÇ ÚóãøóÇ
Óóáøóãó áöÕóÇÍöÈöåö ãöäú äóÕöíÈöåö¡ ÝóßóÃóäøóåõ ãóáóßó Ðóáößó Úóáóì
ÕóÇÍöÈöåö ãöäú ÌöåóÉö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö
(30/192)
ÝóÍöíäó ÇõÓúÊõÍöÞøóÊú ÍöÕøóÉõ ÃóÍóÏöåöãóÇ
ÝóÞóÏú ÙóåóÑó Ãóäøó äöÕúÝó ãóÇ ÃóÎóÐóåõ ÚöæóÖðÇ ÚóãøóÇ åõæó ãõÓúÊóÍóÞøñ¡
æóÈóÏóáõ ÇáúãõÓúÊóÍóÞøö íõãúáóßõ ÈöÇáúÞóÈúÖö¡ æóíóäúÝõÐõ ÊóÕóÑøõÝõ
ÇáúÞóÇÈöÖö Ýöíåö ÈöÇáúÈóíúÚö Ëõãøó ÈóÚúÏó ÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö æóÌóÈó
Úóáóíúåö ÑóÏøõåõ¡ æóÞóÏú ÊóÚóÐøóÑó ÑóÏøõ Úóíúäöåö ÈöÅöÎúÑóÇÌöåö ãöäú
ãöáúßöåö ÝóíóÑõÏøõ äöÕúÝó ÞöíãóÊöåö áöåóÐóÇ¡ æóÅöäú áóãú íóßõäú ÈóÇÚó
ÑóÌóÚó Úóáóíúåö ÈöäöÕúÝö ãóÇ Ýöí íóÏöåö ãöäú ÇáÏøóÇÑöº áöÃóäøó
ÇáúãõÚóÇæóÖóÉó ÞóÏú ÈóØóáóÊú ÈöÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö æóáöÃóäøóåõ áóãøóÇ
ÇÓúÊóÍóÞøó äóÕöíÈó ÃóÍóÏöåöãóÇ ÝóÞóÏú ÈóØóáóÊú ÇáúÞöÓúãóÉõ¡ æóÊóÈóíøóäó
Ãóäøó ÇáúãõÔúÊóÑóßó ÈóíúäóåõãóÇ ÇáäøöÕúÝõ ÇáøóÐöí åõæó Ýöí íóÏö ÇáúÂÎóÑö
ÝóÑóÌóÚó Úóáóíúåö ÔóÑöíßõåõ ÈöäöÕúÝö Ðóáößó¡ æóÅöäú áóãú íõÓúÊóÍóÞøó
ÅáøóÇ ÈóíúÊñ æóÇÍöÏñ ÃõÚöíÏóÊú ÇáúÞöÓúãóÉõ Úóáóì ãóÇ ÈóÞöíó äöÕúÝóíúäöº
áöÃóäøó ÈöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÈóíúÊò æóÇÍöÏò íóÊóÈóíøóäõ Ãóäøóåõ ßóÇäó áóåõãóÇ
Ýöí ÇáÏøóÇÑö ÔóÑöíßðÇ Ýöí ÇáúÈöäóÇÁö æóÇáúÞöÓúãóÉõ áóÇ ÊóÕöÍøõ ÈöÏõæäö
ÑöÖóÇåõº áöÃóäøó ÝöíãóÇ íóÎõÕøõ ÇáúÈóíúÊó ÇáúÞöÓúãóÉõ ÊóÈúØõáõ Ýóáóæú
ÈóÞöíóÊú ÝöíãóÇ Óöæóì Ðóáößó ÊóÖóÑøóÑó Èöåö ÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ Úóáóíúåö ãöäú
ÍóíúËõ Åäøóåõ íóÊóÝóÑøóÞõ äóÕöíÈõåõ Ýöí ãóæúÖöÚóíúäö æóÇáúÞöÓúãóÉõ
áöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö ÝóáöåóÐóÇ ÊõÚóÇÏõ ÇáúÞöÓúãóÉõ Úóáóì ãóÇ ÈóÞöíó
äöÕúÝóíúäö.
æóáóæú ßóÇäóÊú ÇáÏøóÇÑõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóíúäö ÝóÇÞúÊóÓóãóÇåóÇ ÝóÃóÎóÐó
ÃóÍóÏõåõãóÇ ÇáËøõáõËó ãöäú ãõÞóÏøóãöåóÇ ÈöÌóãöíÚö äóÕöíÈöåö æóÃóÎóÐó
ÇáúÂÎóÑõ ÇáËøõáõËóíúäö ãöäú ãõÄóÎøóÑöåóÇ ÈöäóÕöíÈöåö¡ æóÈóÇÚó ÕóÇÍöÈõ
ÇáËøõáõËóíúäö Ëõãøó ÇõÓúÊõÍöÞøó äöÕúÝõ ÇáËøõáõËö ÞóÇáó: íóÑúÌöÚõ Úóáóì
ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËóíúäö ÈöÑõÈõÚö ÞöíãóÉö ÇáËøõáõËóíúäö¡ æóÞóÇáó ÃóÈõæ
íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -: íóÑúÌöÚõ Úóáóíúåö ÈöäöÕúÝö ÞöíãóÉö
ÇáËøõáõËóíúäö¡ æóíóßõæäõ ãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáËøõáõËö ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóíúäö¡ æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÝóÅöäøó Þóæúáó
ãõÍóãøóÏò ãóÚó Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ¡ æóÞóÏú
ÈóíøóäøóÇ ÃóÕúáó åóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉö Ýöí ßöÊóÇÈö ÇáúÞöÓúãóÉö Ãóäøó
ÈöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö äöÕúÝö äóÕöíÈö ÃóÍóÏöåöãóÇ ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó áóÇ
ÊóÈúØõáõ ÇáúÞöÓúãóÉõ ÝöíãóÇ ÈóÞöíó¡ æóåõæó ÇáÕøóÍöíÍõ ãöäú Þóæúáö
ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Úóáóì ãóÇ ÐóßóÑóåõ ÇáúßóÑúÎöíøõ -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ýöí ßöÊóÇÈöåö ÝóÅöäøó ÇÈúäó ÓöãóÇÚóÉó - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - ßóÊóÈó Åáóì ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - íóÓúÃóáõåõ Úóäú
Þóæúáöåö Ýöí åóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉö ÝóßóÊóÈó Åáóíúåö Ýöí ÌóæóÇÈöåö Ãóäøó
Þóæúáóåõ ßóÞóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ
Çááøóåõ - ÊóÈúØõáõ ÇáúÞöÓúãóÉõ ÈöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö äöÕúÝö äóÕöíÈö
ÃóÍóÏöåöãóÇ¡ æóåóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉõ ÊóäúÈóäöí Úóáóì Êöáúßó ÇáúãóÓúÃóáóÉö
ÝóÅöäøó ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ: áóæú
áóãú íóÈöÚú ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËóíúäö áóßóÇäóÊú ÇáúÞöÓúãóÉõ ÊóÈúÞóì
æóíóÊóÎóíøóÑõ ÇáúãõÓúÊóÍóÞøõ Úóáóíúåö Åäú ÔóÇÁó ÑóÏøó ãóÇ ÈóÞöíó
ÝóÊóÈúØõáõ ÇáúÞöÓúãóÉõ Ýöí Çáúßõáøö¡ æóÅöäú ÔóÇÁó ÃóãúÖóì ÇáúÞöÓúãóÉó
æóÑóÌóÚó Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö ÈöÑõÈõÚö ÇáËøõáõËóíúäö¡ ÝóÅöÐóÇ ÈóÇÚó äóÕöíÈóåõ
ÝóÞóÏú ÊóÚóÐøóÑó äóÞúÖõ ÇáúÞöÓúãóÉö áöÅöÎúÑóÇÌöåö äóÕöíÈóåõ ãöäú
ãöáúßöåö ÈöÇáúÈóíúÚö¡ ÝóÅöäøóãóÇ íóÑúÌöÚõ ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö Úóáóíúåö
ÈöãóÇ íóÎõÕøõ Èöåö ÇáúãõÓúÊóÍöÞøó ãöäú ÇáËøõáõËóíúäö æóáóæú ÇÓúÊóÍóÞøó
ÌóãöíÚó äóÕöíÈöåö ÑóÌóÚó Úóáóì ÔóÑöíßöåö ÈöäöÕúÝö ÞöíãóÉö ÇáËøõáõËóíúäö¡
ÝóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÍóÞøó äöÕúÝó äóÕöíÈöåö ÑóÌóÚó Úóáóíúåö ÈöÑõÈõÚö ÞöíãóÉö
ÇáËøõáõËóíúäö æóÚóáóì Þóæúáö ÃóÈöí íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
ÇáúÞöÓúãóÉõ ÊóÈúØõáõ ÈöÙõåõæÑö ÔóÑöíßò ËóÇáöËò áóåõãóÇ Ýöí ÇáÏøóÇÑö¡
æóáóßöäøó ÅÎúÑóÇÌóåõ Úóäú ãöáúßöåö ÈöÇáúÈóíúÚö ßóÇäó ÕóÍöíÍðÇ ÝóíóÑúÌöÚõ
Úóáóíúåö ÈöÞöíãóÉö
(30/193)
äóÕöíÈöåö ãöäú Ðóáößó¡ æóåõæó äöÕúÝõ
ÞöíãóÉö ÇáËøõáõËóíúäö¡ æóíóßõæäõ ãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ÇáËøõáõËö ÈóíúäóåõãóÇ
äöÕúÝóíúäö Úóáóì ÃóÕúáö ÇáÔøóÑößóÉö.
æóáóæú ßóÇäó ÚöÔúÑõæäó ÌóÑöíÈó ÃóÑúÖò Èóíúäó ÑóÌõáóíúäö äöÕúÝóíúäö
ÝóÇÞúÊóÓóãóÇ ÝóÃóÎóÐó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó ÌóÑöíÈðÇ ÊõÓóÇæöí
ÃóáúÝó ÏöÑúåóãò¡ æóÃóÎóÐó ÇáúÂÎóÑõ ÎóãúÓóÉó ÃóÌúÑöÈóÉò ÊõÓóÇæöí ÃóáúÝó
ÍöÕøóÊöåö ÝóÈóÇÚó ÕóÇÍöÈõ ÇáúÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó ãóÇ Ýöí íóÏöåö æóÇÓúÊóÍóÞøó
äöÕúÝó ãóÇ Ýöí íóÏö ÇáúÂÎóÑö ÞóÇáó: íóÑõÏøõ ÕóÇÍöÈõ ÇáúÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó
ÑõÈõÚó ÞöíãóÉö ãóÇ ßóÇäó Ýöí íóÏöåö Úóáóì ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøóåõ áóæú
ÇÓúÊóÍóÞøó ÌóãöíÚó ãóÇ Ýöí íóÏöåö ÑóÌóÚó Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö ÈöäöÕúÝö
ÞöíãóÉö ãóÇ Ýöí íóÏöåö ÝóÅöäøó ÈóÏóáó ÇáúãõÓúÊóÍóÞøö ßóÇäó ãóãúáõæßðÇ
áóåõ ÝóßóÇäó ÈóíúÚõåõ äóÇÝöÐðÇ Ýöíåö¡ ÝóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÍóÞøó äöÕúÝóåõ ÑóÌóÚó
Úóáóíúåö ÈöÑõÈõÚö ÞöíãóÉö ãóÇ ßóÇäó Ýöí íóÏöåö¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøó ãóÇ
ÃóÎóÐóåõ ÇáúÈóÇÆöÚõ ßóÇäó äöÕúÝõåõ áóåõ ÈöÞóÏöíãö ãöáúßöåö¡ æóÃóÎóÐó
äöÕúÝóåõ ãöäú äóÕöíÈö ÔóÑöíßöåö ÚöæóÖðÇ ÚóãøóÇ Óóáøóãó áöÕóÇÍöÈöåö ãöäú
äóÕöíÈöåö Ýöí ÇáúÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó ÇáúÃóÌúÑöÈóÉö¡ æóÞóÏú ÇÓúÊóÍóÞøó äöÕúÝó
ÇáúÎóãúÓóÉó ÔóÇÆöÚðÇ ÝöíãóÇ ßóÇäó áöáúãõÓúÊóÍóÞøö Úóáóíúåö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÞóÏöíãö ãöáúßöåö¡ æóÝöíãóÇ ÃóÎóÐóåõ ÈöØóÑöíÞö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö ÝóáöåóÐóÇ
áóÇ íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÕóÇÍöÈöåö ÈöÑõÈõÚö ÞöíãóÉö ãóÇ Ýöí íóÏöåö.
æóáóæú ßóÇäóÊú ÇáúÃóÑúÖõ ÎóãúÓóÉó ÚóÔóÑó ÌóÑöíÈðÇ ÈóíúäóåõãóÇ ÃóËúáóÇËðÇ
ÝóÃóÎóÐó ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö ÓóÈúÚóÉó ÃóÌúÑöÈóÉò ÈöÍöÕøóÉò ÞöíãóÊõåóÇ
ÎóãúÓõãöÇÆóÉò¡ æóÃóÎóÐó ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËóíúäö ËóãóÇäöíóÉó ÃóÌúÑöÈóÉò
ÈöÍöÕøóÉò ÞöíãóÊõåóÇ ÃóáúÝõ ÏöÑúåóãò ÝóÈóÇÚó ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö
æóÇÓúÊóÍóÞøó äöÕúÝó ãóÇ Ýöí íóÏö ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËóíúäö æóÈóÇÚó ãóÇ
ÈóÞöíó ÝóÅöäøóåõ íóÑúÌöÚõ Úóáóì ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ÈöËõáõËö ÞöíãóÉö ãóÇ
ßóÇäó Ýöí íóÏöåö æóÐóáößó ãöÇÆóÉñ æóÓöÊøóÉñ æóÓöÊøõæäó æóËõáõËóÇäö¡
æóÞóÏú Óóáøóãó áóåõ ãöãøóÇ ßóÇäó Ýöí íóÏöåö ÎóãúÓóãöÇÆóÉò ÝóÌõãúáóÉõ
Ðóáößó ÓöÊøõãöÇÆóÉò æóÓöÊøóÉñ æóÓöÊøõæäó æóËõáõËóÇäö¡ æóÅöäøóãóÇ Óóáøóãó
áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËö ËóáóÇËóãöÇÆóÉò æóËóáóÇËóÉò æóËóáóÇËöíäó æóËõáõËðÇ
æóÈöÇáöÇÓúÊöÍúÞóÇÞö ÊóÈóíøóäó Ãóäøó ÞöíãóÉó ÇáúãõÔúÊóÑóßö ÈóíúäóåõãóÇ
ßóÇäó ÃóáúÝó ÏöÑúåóãò¡ ÝóÅöÐóÇ Óóáøóãó áöÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËóíúäö ãóÇ
íõÓóÇæöí ËõáõËóíú ÇáúÃóáúÝö æóáöáúÂÎóÑö ãóÇ íõÓóÇæöí ËõáõËó ÇáúÃóáúÝö
ÇÓúÊóÞóÇãóÊú ÇáúÞöÓúãóÉõ¡ æóáöÃóäøóåõ áóæú ÇÓúÊóÍóÞøó ÌóãöíÚó ãóÇ Ýöí
íóÏö ÕóÇÍöÈö ÇáËøõáõËóíúäö ÑóÌóÚó Úóáóì ÔóÑöíßöåö ÈöËõáõËóíú ÞöíãóÉö ãóÇ
ßóÇäó Ýöí íóÏöåö¡ ÝóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÍóÞøó äöÕúÝóåõ ÑóÌóÚó Úóáóíúåö ÈöäöÕúÝö
Ðóáößó¡ æóåõæó ËõáõËõ ÞöíãóÉö ãóÇ ßóÇäó Ýöí íóÏöåö æóáöÃóäøó ãóÇ
ÃóÎóÐóåõ ÕóÇÍöÈõ ÇáËøõáõËö¡ ÝóÅöäøóãóÇ Óóáøóãó ËõáõËóåõ áóåõ ÈöÞóÏöíãö
ãöáúßöåö æóËõáõËóíúåö ÈöØóÑöíÞö ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö¡ æóÞóÏú ÇÓúÊóÍóÞøó äöÕúÝó
ÇáúÚöæóÖö ÝóÑóÌóÚó ÈöãóÇ åõæó ÚöæóÖõ ÇáúãõÓúÊóÍöÞøö¡ æóåõæó ËõáõËõ
ÞöíãóÉö ãóÇ ßóÇäó Ýöí íóÏöåö¡ æóÝöí ÌóãöíÚö åóÐöåö ÇáúÝõÕõæáö ÅÐóÇ
ßóÊóÈó ÇáúßóÇÊöÈõ ÈóíúäóåõãóÇ ßöÊóÇÈó ÇáúÞöÓúãóÉö íóäúÈóÛöí Ãóäú
íõÈóíøöäó ßóíúÝöíøóÉó ÇáúÞöÓúãóÉö ÈóíúäóåõãóÇ Åäú æóÞóÚóÊú ÈöÞóÖóÇÁö
ÇáúÞóÇÖöí Èóíøóäó Ðóáößó Ýöí ÇáúßöÊóÇÈö¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú ÈöÊóÑóÇÖöíåöãóÇ
Èóíøóäó Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúÍõßúãó íóÎúÊóáöÝõ ÈöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÞöÓúãóÉö
ÈöÞóÖóÇÁò Ãóæú ÛóíúÑö ÞóÖóÇÁò ÍóÊøóì Åäøó Ýöí ÇáúÞöÓúãóÉö ÈöÞóÖóÇÁö
ÇáúÞóÇÖöí ÅÐóÇ ÙóåóÑó ÇáúÚóíúÈõ Ýöí äóÕöíÈö ÃóÍóÏöåöãóÇ ÊõÑóÏøõ
ÇáúÞöÓúãóÉõ¡ æóÇáúÞöÓúãóÉõ ÈöÇáÊøóÑóÇÖöí áóÇ ÊõÑóÏøõ áöãóßóÇäö ÇáúÚóíúÈö
ÝóáöåóÐóÇ íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÈóíøöäó ÕöÝóÉó ÇáúÞöÓúãóÉö ÝöíãóÇ
ÈóíúäóåõãóÇ.
æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáÏøóÑóÇåöãõ Èóíúäó ÑóÌõáóíúäö æóåöíó ãóæúÖõæÚóÉñ ÚöäúÏó
ÃóÍóÏöåöãóÇ
(30/194)
ÝóÞóÇáó áóåõ ÇáúÂÎóÑõ: ÇÞúÓöãú ãóÇ
ÚöäúÏóßó ÝóÃóÚúØöäöí ÍöÕøóÊöí ÝóÃóÚúØóÇåõ ÍöÕøóÊóåõ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº
áöÃóäøó åóÐöåö ÞöÓúãóÉñ ÊóãøóÊú Èóíúäó ÇËúäóíúäö æóÊóãóÇãõåóÇ ÈöÏóÝúÚö
äóÕöíÈö ÕóÇÍöÈöåö Åáóíúåö æóÅöãúÓóÇßöåö ÍöÕøóÉó äóÝúÓöåö ÈöãóäúÒöáóÉö
ÃóÎúÐöåö ÇÈúÊöÏóÇÁð ÈöÍõßúãö ÇáúÞöÓúãóÉöº áöÃóäøó ÇáöÇÓúÊöÏóÇãóÉó ÝöíãóÇ
íõÓúÊóÏóÇãõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÅöäúÓóÇäö¡ æóÅöäú ÞóÇáó ÎõÐú ÍöÕøóÊóß æóÏóÚú
ãóÇ ÈóÞöíó ÍóÊøóì ÃóÞúÈöÖóåóÇ ÝóÃóÎóÐó ÍöÕøóÊóåõ áóãú íóßõäú Ðóáößó
ÞöÓúãóÉð ÍóÊøóì áóæú åóáóßó ãóÇ ÈóÞöíó ßóÇäó áöáúÂÎóÑö Ãóäú íóÃúÎõÐó
ãöäú ÕóÇÍöÈöåö äöÕúÝó ãóÇ Ýöí íóÏöåöº áöÃóäøó ÇáúÞöÓúãóÉó áóÇ ÊóÊöãøõ
ÈöÇáúæóÇÍöÏö ÝóÅöäøó ÊóãóÇãóåóÇ ÈöÇáúÍöíóÇÒóÉö¡ æóÐóáößó áóÇ íóßõæäõ
ÅáøóÇ Èóíúäó ÇËúäóíúäö ÝóßóÇäó ÔóÑúØõ ÓóáóÇãóÉö ÇáúãóÞúÈõæÖö áöáúÞóÇÈöÖö
Ãóäú íõÓóáøöãó ãóÇ ÈóÞöíó áöáúÂÎóÑö¡ ÝóÅöÐóÇ åóáóßó ÝóÞóÏú ÇäúÚóÏóãó
ÇáÔøóÑúØõ¡ ÝóßóÇäó ãóÇ åóáóßó ãöäú ÇáäøóÕöíÈóíúäö¡ æóãóÇ ÈóÞöíó ãöäú
ÇáäøóÕöíÈóíúäö.
æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáÏøóÇÑõ áöÞóæúãò æóÃóÍóÏõåõãú ÔóÇåöÏñ¡ æóÇáúÂÎóÑõæäó
ÛõíøóÈñ¡ ÝóÃóÑóÇÏó ÇáÔøóÇåöÏõ Ãóäú íõÓúßöäóåóÇ ÅäúÓóÇäðÇ Ãóæú
íõÄóÇÌöÑóåóÇ ÅíøóÇåõ ÝóÝöíãóÇ Èóíúäóåõ æóÈóíúäó Çááøóåö - ÊóÚóÇáóì - áóÇ
íóäúÈóÛöí áóåõ Ãóäú íóÝúÚóáó Ðóáößóº áöÃóäøóåõ íóßõæäõ ãõÚöíÑðÇ Ãóæú
ãõÄóÌøöÑðÇ äóÕöíÈó ÔõÑóßóÇÆöåö ÈöÛóíúÑö ÑöÖóÇåõãú¡ æóáóÇ æöáóÇíóÉó áóåõ
Úóáóíúåöãú æóßóãóÇ áóÇ íóÊóÕóÑøóÝõ Ýöí Úóíúäö ãöáúßöåöãú ÈöÛóíúÑö
ÑöÖóÇåõãú áóÇ íóÊóÕóÑøóÝõ Ýöí ãóäúÝóÚóÉö ãöáúßöåöãú ÃóíúÖðÇ¡ æóáóÇ
íõãúßöäõåõ Ãóäú íóÊóÕóÑøóÝó Ýöí äóÕöíÈö äóÝúÓöåö ÈöÇáúÅöÓúßóÇäö
æóÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÅáøóÇ ÈóÚúÏó ÇáúÞöÓúãóÉö¡ æóÇáúÞöÓúãóÉõ áóÇ ÊóÊöãøõ
ÈöÇáúæóÇÍöÏö¡ æóÃóãøóÇ Ýöí ÇáúÞóÖóÇÁö¡ ÝóÅöÐóÇ áóãú íóßõäú áóåõãú ÎóÕúãñ
íõÎóÇÕöãõåõ áóãú íóÍõáú Èóíúäóåõ æóÈóíúäó Ðóáößóº áöÃóäøó ÇáúÞóÇÖöíó
áöÝóÕúáö ÇáúÎõÕõæãóÉö áóÇ áöÅöäúÔóÇÆöåóÇ¡ æóÅöÐóÇ áóãú íóÍúÖõÑú ÎóÕúãñ
áóÇ íóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóãúäóÚó ÕóÇÍöÈó ÇáúíóÏö ãöäú ÇáÊøóÕóÑøõÝö ÝöíãóÇ
Ýöí íóÏöåö ÈöÇáúÅöÓúßóÇäö æóÇáúÅöÌóÇÑóÉö¡ æóáóßöäøóåõ ÅÐóÇ Úóáöãó
ÍóÞöíÞóÉó ÇáúÍóÇáö ÃóÝúÊóÇåõ ÈöÇáúßóÝøö Úóäú Ðóáößó ßóãóÇ íõÝúÊöíåö Èöåö
ÛóíúÑõåõ¡ æóÅöäú ÃóÑóÇÏó Ãóäú íóÓúßõäóåóÇ ÈöäóÝúÓöåö ÝóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö
íõãúäóÚõ Ðóáößó ÝöíãóÇ Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÑóÈøöåöº áöÃóäøóåõ íóÕöíÑõ
ãõÓúÊóæúÝöíðÇ ãóäúÝóÚóÉó äóÕöíÈö ÔõÑóßóÇÆöåö¡ æóåõæó ãóãúäõæÚñ ãöäú
Ðóáößó ÔóÑúÚðÇ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) áóæú ßóÇäõæÇ ÍóÖóÑõæÇ ãóäóÚõæåõ ãöäú Ðóáößó¡ ÝóÅöÐóÇ
ßóÇäõæÇ ÛõíøóÈðÇ áóãú íóÈúØõáú ÍóÞøõåõãú ÈöÛóíúÈóÊöåöãú¡ ÝóßóÇäó åõæó
ãóãúäõæÚðÇ ãöäú Ðóáößó ÔóÑúÚðÇ¡ æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö íõÑóÎøóÕõ áóåõ Ýöí
Ðóáößóº áöÃóäøóåõãú ÞóÏú ÑóÖõæÇ ÌóãöíÚó ÇáÏøóÇÑö Ýöí íóÏöåö æóáóíúÓó Ýöí
ÓõßúäóÇåõ ÅáøóÇ ÅËúÈóÇÊõ ÇáúíóÏö Åáóíúåö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó ãóäú áóÇ íóÖúãóäõ ÇáúÚóÞóÇÑó ÈöÇáúíóÏö áóÇ
íóÖúãóäõåõ ÈöÇáÓøõßúäóì ÃóíúÖðǺ áöÃóäøó Ýöí ÓõßúäóÇåõ ãóäúÝóÚóÉð
áöÔõÑóßóÇÆöåöº áöÃóäøó ÇáÏøóÇÑó ÅÐóÇ áóãú íóßõäú ÝöíåóÇ ÓóÇßöäñ
ÝóÅöäøóåóÇ ÊóÎúÑóÈõ¡ æóÅöÐóÇ ÓóßóäóåóÇ ÅäúÓóÇäñ ßóÇäóÊú ÚóÇãöÑóÉð ÝóÝöí
åóÐóÇ ÇáÊøóÕóÑøõÝö ãóäúÝóÚóÉñ áöÔõÑóßóÇÆöåö ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÊóÞóÏøóãó¡
ÝóÅöäøóåõ ÈöÇáúÅöÓúßóÇäö íõËúÈöÊõ íóÏó ÛóíúÑöåö Úóáóì ÇáÏøóÇÑö¡ æóáóãú
íóÑúÖó Èöåö ÔõÑóßóÇÄõåõ ÝóÑõÈøóãóÇ áóÇ íóÊóãóßøóäõæäó ÅÐóÇ ÍóÖóÑõæÇ ãöäú
ÅÑúÌóÇÚöåö æóÇÓúÊöÑúÏóÇÏö ÃóäúÕöÈóÇÆöåöãú¡ æóÅöäú ÃóÌóÑóåóÇ ÇáúÍóÇÖöÑõ¡
æóÃóÎóÐó ÇáúÂÎóÑõ ÍöÕøóÉó äóÕöíÈöåö ãöäú Ðóáößó ÊóØöíÈõ áóåõ¡ æóÍöÕøóÉõ
äóÕöíÈö ÔõÑóßóÇÆöåö áóÇ ÊóØöíÈõº áöÃóäøóåõ ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÛóÇÕöÈö
íõÄóÇÌöÑõ Ýöí ÍöÕøóÊöåöãú ÝóáóÇ íóØöíÈõ áóåõ ÇáúÃóÌúÑõ æóáóßöäøóåõ
íóÊóÕóÏøóÞõ Èöåöº áöÃóäøó ãöáúßóåõ ÍóÕóáó áóåõ ÈöÓóÈóÈò ÎóÈöíËò¡
æóíõÚúØöí Ðóáößó ÔõÑóßóÇÁóåõ Åäú ÞóÏóÑó Úóáóíúåöãúº áöÃóäøó Êóãóßøõäó
ÇáúÎõÈúËö ßóÇäó áöãõÑóÇÚóÇÉö ÍóÞøöåöãú ÝóíóÑúÊóÝöÚõ ÈöÇáÑøóÏøö
Úóáóíúåöãú
(30/195)
¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ äóÙöíÑóåõ Ýöí ßöÊóÇÈö
ÇáúÛóÕúÈö.
æóÅöÐóÇ ÈóÇÚó ÇáÑøóÌõáõ ÇáúÃóÑúÖó áöíóÒúÑóÚóåóÇ ßóÊóÈó Åäøóß
ÃóØúÚóãúÊäöí ÃóÑúÖó ßóÐóÇ áöÃóÒúÑóÚó ÝöíåóÇ ãóÇ ÈóÏóÇ áöí ãöäú ÛóáøóÉö
ÇáÔøöÊóÇÁö æóÇáÕøóíúÝö æóÞóÇáó ÃóÈõæ íõæÓõÝó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ÅÐóÇ
ßóÊóÈó ÚóÇÑöíøóÉð Ýóåõæó ÃóÍóÈøõ Åáóíøó ãöäú Ãóäú íóßúÊõÈó
ÃóØúÚóãúÊóäöí¡ æóåõæó Þóæúáõ ãõÍóãøóÏò - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -º áöÃóäøóåõ
ÈöÇáúÅöÚóÇÑóÉö íõÌúÚóáõ áóåõ ãóäúÝóÚóÉõ ÇáúÃóÑúÖö ÈöÛóíúÑö ÚöæóÖò¡
æóÇáúÚóÇÑöíøóÉõ ÇÓúãñ ãóæúÖõæÚñ áöÊóãúáöíßö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÈöÛóíúÑö
ÚöæóÖò ßóãóÇ Ãóäøó ÇÓúÊöÚúãóÇáó åóÐóÇ ÇááøóÝúÙö Ãóæúáóì ãöäú
ÇÓúÊöÚúãóÇáö ÛóíúÑöåö ãöãøóÇ áóãú íõæÖóÚú áöÊóãúáöíßö ÇáúãóäúÝóÚóÉö Ýöí
ÇáúÃóÕúáö¡ æóåõæó äóÙöíÑõ ÅÚóÇÑóÉö ÇáÏøóÇÑö æóÛóíúÑöåóÇ ãöäú
ÇáúÃóÚúíóÇäö æóÃóÈõæ ÍóäöíÝóÉó íóÞõæáõ: áóæú ßóÊóÈó ÃóÚóÑúÊäöí ßóÇäó
ÇáúãóÝúåõæãõ ãöäúåõ ÇáöÇäúÊöÝóÇÚó ÈöåóÇ ãöäú ÍóíúËõ ÇáÓøõßúäóì¡ æóÅöÐóÇ
ßóÊóÈó ÃóØúÚóãúÊäöí ßóÇäó ÇáúãóÝúåõæãõ ÇáÊøóãóßøõäó ãöäú ÇáÒøöÑóÇÚóÉöº
áöÃóäøó ÇáúÃóÑúÖó áóÇ íõØúÚóãõ ÚóíúäõåóÇ¡ æóÅöäøóãóÇ íõØúÚóãõ ãóÇ
íóßõæäõ ãöäúåóÇ¡ æóÐóáößó áóÇ íóÍúÕõáõ ÅáøóÇ ÈöÇáÒøöÑóÇÚóÉö¡ æóÅöÐóÇ
ßóÇäóÊú ÇáúÅöÚóÇÑóÉõ áöáÓøõßúäóì ÝóáóÝúÙõ ÇáúÅöÚóÇÑóÉö ÃóÞúÑóÈõ Ýöí
ÈóíóÇäö ãóÇ åõæó ÇáúãóÞúÕõæÏõ¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúÅöÚóÇÑóÉõ
áöáÒøöÑóÇÚóÉö ÝóáóÝúÙõ ÇáØøõÚúãóÉö ÃóÞúÑóÈõ Åáóì ÈóíóÇäö ãóÇ åõæó
ÇáúãóÞúÕõæÏõ¡ ÝóíóäúÈóÛöí Ãóäú íõÓúÊóÚúãóáó Ýöí ßõáøö ÝóÕúáò ãóÇ åõæó
Ïóáöíáñ Úóáóì ÇáúãóÞúÕõæÏö¡ æóåóÐöåö ãóÓúÃóáóÉõ ÇáúÌóÇãöÚö ÇáÕøóÛöíÑö
ÞóÇáó: æóÎóÑóÇÌõåóÇ Úóáóì ÑóÈøöåóǺ áöÃóäøó ÇáúÎóÑóÇÌó ãõÄúäóÉõ
ÇáúÃóÑúÖö ÇáäøóÇãöíóÉö¡ æóÌóæóÇÈõåõ íóÚúÊóãöÏõ ÇáÊøóãóßøõäó ãöäú
ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáúÃóÑúÖö æóÈöÇáúÅöÚóÇÑóÉö áóÇ íóÒõæáõ Êóãóßøõäõåõ ãöäú
ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöåóÇ¡ æóÅöäøóãóÇ íóäúÊóÝöÚõ ÈöåóÇ ÇáúãõÓúÊóÚöíÑõ
ÈöÊóÓúáöíØö ÇáúãõÚöíÑö Ýóåõæó ßóÇäúÊöÝóÇÚö ÇáúãõÚöíÑö ÈöåóÇ ÈöäóÝúÓöåö¡
ÝóÅöäú ÇÔúÊóÑóØó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö ÃóÏóÇÁó ÇáúÎóÑóÇÌöº ÝóÈöåóÐóÇ
ÇáÔøóÑúØö íõÎúÑöÌõåõ ãöäú ÇáØøõÚúãóÉö¡ æóÊóßõæäõ ÅÌóÇÑóÉð ÝóÇÓöÏóÉðº
áöÃóäøóåõ áóÇ íóÚúÑöÝõ ÎóÑóÇÌóåóÇ¡ æóãóÚúäóì åóÐóÇ: Ãóäøó ÇáúÎóÑóÇÌó
Úóáóì ÑóÈøö ÇáúÃóÑúÖö¡ ÝóÅöÐóÇ ÔóÑóØóåõ Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÚöíÑö ÝóßóÃóäøóåõ
ÔóÑóØó áöäóÝúÓöåö ÚöæóÖðÇ Úóäú ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÝóíóÕöíÑõ ÇáúÚóÞúÏõ Èöåö
ÅÌóÇÑóÉð¡ æóÝóÓóÇÏõåóÇ áöÌóåóÇáóÉö ÇáúÎóÑóÇÌö ÞóÈúáó åóÐóÇ Ýöí
ÇáúÃóÑóÇÖöí ÇáÕøõáúÍöíøóÉö ÇáøóÊöí íóßõæäõ ÎóÑóÇÌõ ÇáúÍóãóÇÍöãö
æóÇáúÃóÑóÇÖöí ÌõãúáóÉð Ëõãøó íõÞúÓöãõ Úóáóì ÇáúÍóãóÇÍöãö æóÇáúÃóÑóÇÖöí
ÝóÚöäúÏó ÞöáøóÉö ÇáúÍóãóÇÍöãö ÊóÒúÏóÇÏõ ÍöÕøóÉõ ÇáúÃóÑúÖö¡ æóÚöäúÏó
ßóËúÑóÉö ÇáúÍóãóÇÍöãö ÊõäúÊóÞóÕõ ÝóÃóãøóÇ ÎóÑóÇÌõ ÇáúæóÙöíÝóÉö íóßõæäõ
ãóÚúáõæãó ÇáúãöÞúÏóÇÑö¡ æóÞöíáó: Èóáú ÇáúãõÑóÇÏõ ÇáúÌóåóÇáóÉõ Ýöí
ÑóæóÇÏöÝö ÇáúÎóÑóÇÌö ÝóÅöäøó æõáóÇÉó ÇáúÌóæúÑö ÃóáúÍóÞõæÇ ÈöÇáúÎóÑóÇÌö
ÑóæóÇÏöÝó¡ æóÐóáößó ãóÌúåõæáñ íóÒúÏóÇÏõ¡ æóíõäúÊóÞóÕõ æóáöÅöÝúÓóÇÏö
åóÐóÇ ÇáúÚóÞúÏö ÚöáøóÉñ ÃõÎúÑóì¡ æóåöíó Ãóäøó ÇáúÎóÑóÇÌó Ýöí ÐöãøóÉö
ÑóÈøö ÇáúÃóÑúÖö¡ ÝóßóÃóäøóåõ ÔóÑóØó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Ãóäú
íóÊóÍóãøóáó Úóäúåõ ÏóíúäðÇ Ýöí ÐöãøóÊöåö æóÐóáößó ãõÝúÓöÏñ
áöáúÅöÌóÇÑóÉö¡ æóÅöÐóÇ ÃóæúÕóì ÇáÑøóÌõáõ ÈöÛóáøóÉö ÃóÑúÖöåö¡
ÝóÇáúÎóÑóÇÌõ Úóáóì ÇáúãõæÕóì áóåõ ÈöÇáúÛóáøóÉöº áöÃóäøó æõÌõæÈóåõ
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáÊøóãóßøõäö ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáúÃóÑúÖö¡ æóÇáúãõæÕóì
áóåõ åõæó ÇáúãõÊóãóßøöäõ ãöäú ÇáöÇäúÊöÝóÇÚö ÈöÇáúÃóÑúÖö Ïõæäó
ÇáúæóÇÑöËö¡ æóÈöåö ÝóÇÑóÞó ÇáúÅöÚóÇÑóÉó æóáöÃóäøó áöáúÎóÑóÇÌö ÊóÚóáøõÞðÇ
ÈöÇáúÛóáøóÉö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ Åäú ãóäóÚó ÇáúÎóÑóÇÌó áóãú ÊóØöÈú áóåõ ÇáúÛóáøóÉõ
æóáöáúÅöãóÇãö Ãóäú íóÍõæáó Èóíúäóåõ æóÈóíúäó ÇáúÛóáøóÉö áöíõÄóÏøöíó
ÇáúÎóÑóÇÌó æóÇáúãõæÕóì áóåõ åõæó ÇáúãõÎúÊóÕøõ ÈöÇáúÛóáøóÉö Ýóíóßõæäõ
ÇáúÎóÑóÇÌõ Úóáóíúåö¡ æóáóÇ æóÌúåó áöÅöíÌóÇÈö ÇáúÎóÑóÇÌö Úóáóì
ÇáúæóÑóËóÉöº áöÃóäøóåõãú áóæú ÒóÑóÚõæÇ ÇáúÃóÑúÖó
(30/196)
æóÇÕúØóáóãó ÇáÒøóÑúÚó ÂÝóÉñ áóãú
íóáúÒóãúåõãú ÇáúÎóÑóÇÌõ¡ ÝóÅöÐóÇ áóãú íóÊóãóßøóäõæÇ ãöäú ÒöÑóÇÚóÊöåóÇ
Ãóæúáóì áóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáúÎóÑóÇÌõ.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÑóÌõáñ ãöäú ÑóÌõáò ÃóÑúÖðÇ ãõÏøóÉð ãóÚúáõæãóÉð
ÝóãóÇÊó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÞóÈúáó ãõÖöíøöåóÇ¡ æóáóãú íóÓúÊóÍúÕöÏú ÇáÒøóÑúÚó
ÊõÑößó ÇáÒøóÑúÚõ ÝöíåóÇ Åáóì æóÞúÊö ÇáúÅöÏúÑóÇßö ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóÞóÏú
ÈóíøóäøóÇ åóÐóÇ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö ÞóÇáó: æóÌóÚóáó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑõ ÂÎóÑó
ãóÇ ÊóÑóßó Ýöíåö¡ æóÙóÇåöÑõ åóÐóÇ ÇááøóÝúÙö íóÏõáøõ Úóáóì Ãóäøóåõ
íóáúÒóãõåõ ÃõÌúÑóÉõ ÇáúãöËúáö¡ æóåõæó ÇÎúÊöíóÇÑõ ÈóÚúÖö ãóÔóÇíöÎöäóÇ -
ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - ÝóÅöäøó ÇáúÚóÞúÏó ÞóÏú ÇäúÝóÓóÎó ÈöãóæúÊö ÃóÍóÏö
ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóíúäö Ëõãøó íóÈúÞóì ÇáÒøóÑúÚõ áöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö Úóäú
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóÏóÝúÚõ ÇáÖøóÑóÑö æóÇÌöÈñ Úóäúåõ¡ æóÅöäøóãóÇ
íóÊóÍóÞøóÞõ Ðóáößó ÅÐóÇ æóÌóÈó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö áöÕóÇÍöÈöåóÇ ÃóÌúÑõ
ÇáúãöËúáö Ýöí ãõÏøóÉö ÇáÊøóÑúßö æóÇáúÃóÕóÍøõ: Ãóäøóåõ íóÌöÈõ Úóáóì
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÍöÕøóÉõ åóÐöåö ÇáúãõÏøóÉö ãöäú ÇáúãõÓóãøóìº áöÃóäøóåõ
áóãøóÇ æóÌóÈó ÇÈúÊöÏóÇÁõ ÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö áöÏóÝúÚö ÇáÖøóÑóÑö Úóäú
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÝóáóÃóäú íóÌöÈó Úóáóíúåöãú ÅÈúÞóÇÄõåõ ÈóÚúÏó ÙõåõæÑö
ÇáÓøóÈóÈö ÇáúãõÝúÓöÏö¡ æóåõæó ÇáúãóæúÊõ Ãóæúáóìº áöÃóäøó ÈóÞóÇÁó
ÇáÔøóíúÁö Ãóåúæóäõ ãöäú ÇÈúÊöÏóÇÆöåö¡ æóÅöÐóÇ ÈóÞöíó ÇáúÚóÞúÏõ
ÇáúÃóæøóáõ¡ ÝóÅöäøóãóÇ íóÌöÈõ ÈöÇÓúÊöíÝóÇÁö ÇáúãóäúÝóÚóÉö ÇáúÃóÌúÑõ
ÇáúãõÓóãøóì Ýöíåö æóÅöäú ßóÇäó ÝöíåóÇ ßóÑúãñ Ãóæú ÑóØúÈóÉñ áóãú íõÊúÑóßú
æóÞõØöÚóº áöÃóäøóåõ áöÇäúÊöåóÇÁö Ðóáößó ãõÏøóÉñ ãóÚúáõæãóÉñ¡ æóÊóØõæáõ
ãõÏøóÊõåóÇ ÝóÝöí ÅÈúÞóÇÁö ÇáúÚóÞúÏö Ýöí åóÐöåö ÇáúãõÏøóÉö ÇáØøóæöíáóÉö
ÅÖúÑóÇÑñ ÈöæóÇÑöËö ÇáúãõÄóÌøöÑö ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóæøóáö ÝóáöÃóäøó
áöÅöÏúÑóÇßö ÇáÒøóÑúÚö äöåóÇíóÉð ãóÚúáõæãóÉð¡ æóåöíó ãõÏøóÉñ áóÇ ÊóØõæáõ
ÚóÇÏóÉð.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÈøóÉð Ëõãøó ÌóÚóáó ÚóáóíúåóÇ ÓóÑúÌðÇ æóÃóÌøóÑóåóÇ
ÈöÃóßúËóÑó ãöãøóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ØóÇÈó áóåõ ÇáúÝóÖúáõº áöÃóäøó ÒöíóÇÏóÉó
ÇáúÃóÌúÑö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáËøóÇäöí ÈöÅöÒóÇÁö ãóäúÝóÚóÉö ãóÇ ÒóÇÏó ãöäú
ÚöäúÏöåö ÝóáóÇ íóÊóÍóÞøóÞõ Ýöíåö ÑöÈúÍñ ÅáøóÇ Úóáóì ÖóãóÇäöåö¡ æóÞóÈúáó
ÇáÒøöíóÇÏóÉö ÅäøóãóÇ ßóÇäó áóÇ íóØöíÈõ áóåõ ÇáúÝóÖúáõº áöÃóäøóåõ ÑöÈúÍñ
ÍóÕóáó áóÇ Úóáóì ÖóãóÇäöåö¡ ÝóÅöÐóÇ ÇäúÚóÏóãó åóÐóÇ ÇáúãóÚúäóì
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáÒøöíóÇÏóÉö ßóÇäó ÇáúÝóÖúáõ ØóíøöÈðÇ áóåõ¡ æóßóÐóáößó áóæú
ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÈóíúÊðÇ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò Ëõãøó ÃóÌóÑó äöÕúÝóåõ ÈöãöÇÆóÉö
ÏöÑúåóãò ÅáøóÇ ÏóÇäöÞðÇ æóãõÑóÇÏõåõ: ÃóÌøóÑó äöÕúÝðÇ ãõÚóíøóäðÇ ãöäúåõ
Ãóæú äöÕúÝðÇ ÔóÇÆöÚðÇ Úóáóì Þóæúáö ãóäú íóÑóì ÌóæóÇÒó ÅÌóÇÑóÉö
ÇáúãõÔóÇÚö¡ æóÅöäøóãóÇ íóØöíÈõ áóåõ ÇáúÝóÖúáõº áöÃóäøó ÇáÑøöÈúÍó áóÇ
íóÊóÍóÞøóÞõ¡ ÝóÅöäøóåõ íõãúßöäõ Ãóäú íõÌúÚóáó ÇáÏøóÇäöÞõ ÍöÕøóÉó
ÇáäøöÕúÝö ÇáúÂÎóÑö áöíóßõæäó ãöÇÆóÉó ÏöÑúåóãò ÅáøóÇ ÏóÇäöÞðÇ ÍöÕøóÉó
ÇáøóÐöí ÃóÌóÑóåõ æóáóÇ íõÞóÇáõ: ÞóÏú ßóÇäó ÈöãõÞóÇÈóáóÉö ßõáøö äöÕúÝò
ãöäú ÇáúÈóíúÊö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáúÃóæøóáö äöÕúÝõ ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøó Ðóáößó
áóãú íóßõäú ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÊóäúÕöíÕö ÇáúãõÊóÚóÇÞöÏóíúäö Èóáú ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÇáúãõÚóÇæóÖóÉö æóÇáúãõÓóÇæóÇÉö æóÐóáößó áóÇ íõæÌóÏõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö
ÇáËøóÇäöíº áöÃóäøóåõ ÃóÌóÑó Ýöíåö ÇáäøöÕúÝó ÝóÞóØú¡ æóÇáúÍóÇÕöáõ: Ãóäøó
ÇáúÎõÈúËó ÇáøóÐöí íõãúßöäõ Ýöí ÅÌóÇÑóÉö ÇáÔøóíúÁö ÈöÃóßúËóÑó ãöãøóÇ
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ Èöåö íóÓöíÑñ ÝóíóäúÚóÏöãõ Ðóáößó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÅöãúßóÇäö
ãöäú æóÌúåò æóÇÍöÏò æóáöåóÐóÇ ÞõáúäóÇ áóæú ÒóÇÏó ãöäú ÚöäúÏöåö ÔóíúÆðÇ
ÞóáöíáðÇ Ëõãøó ÃóÌóÑóåõ ÈöÃóÖúÚóÇÝò ãöãøóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ ØóÇÈó áóåõ
ÇáúÝóÖúáõ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÃóÌóÑó ÈóÚúÖóåõ ÈöãóÇ Ïõæäó ÇáúÃóÌúÑö
ÇáúÃóæøóáö æóÇáäøõÞúÕóÇäõ íóÓöíÑñ ÞõáúäóÇ íóØöíÈõ áóåõ ÇáúÝóÖúáõ.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÚóÈúÏðÇ ÈöãöÇÆóÉö ÏöÑúåóãò Ëõãøó ÃóÌóÑóåõ
ÈöÇáÏøóäóÇäöíÑö ÈöÃóßúËóÑó ãöäú Ðóáößó íóÊóÕóÏøóÞõ
(30/197)
ÈöÇáúÝóÖúáö æóÃóÔóÇÑó Ýöí ÛóíúÑö åóÐóÇ
ÇáúãóæúÖöÚö Åáóì Ãóäøóåõ áóÇ íóáúÒóãõåõ ÇáÊøóÕóÏøõÞõ ÈöÇáúÝóÖúáöº
áöÃóäøó ãóÚúäóì ÇáúÎõÈúËö ÖóÚöíÝñ åõäóÇ æóÇáÏøóÑóÇåöãõ æóÇáÏøóäóÇäöíÑõ
Ýöí ÇáúÍóÞöíÞóÉö ÌöäúÓóÇäö ÝóÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÍóÞöíÞóÉö íóäúÚóÏöãõ ÑöÈúÍõ
ãóÇ áóãú íóÖúãóäú áöÇÎúÊöáóÇÝö ÇáúÌöäúÓö æóæóÌúåõ ãóÇ ÐõßöÑó åõäóÇ Ãóäøó
ÇáÏøóÑóÇåöãó æóÇáÏøóäóÇäöíÑó Ýöí ÇáÕøõæÑóÉö ÌöäúÓóÇäö¡ æóÝöí ÇáúÍõßúãö
ÌöäúÓñ æóÇÍöÏñ.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó Ýöí ÔöÑóÇÁö ãóÇ ÈóÇÚó ÈöÃóÞóáøó ãöãøóÇ ÈóÇÚó ÞóÈúáó
äóÞúÏö ÇáËøóãóäö ÌõÚöáóÇ ßóÌöäúÓò æóÇÍöÏò ÝóßóÐóáößó Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÉö
ÈöÃóßúËóÑó ãöãøóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó íõÌúÚóáóÇäö ßóÌöäúÓò æóÇÍöÏòº áöÃóäøó
ÇáúãóÚúäóì ÝöíåöãóÇ ÓóæóÇÁñ¡ æóåõæó Ãóäøó ÇáÑøöÈúÍó íóÍúÕõáõ áóÇ Úóáóì
ÖóãóÇäöåö¡ æóÅöäú ÃóÌóÑó ÈöËóæúÈò ÞöíãóÊõåõ ÃóßúËóÑõ ãöäú ãöÇÆóÉò áóãú
íóÊóÕóÏøóÞú ÈöÔóíúÁòº áöÃóäøó ÌöäúÓó ÇáúÈóÏóáóíúäö ãõÎúÊóáöÝñ ÍóÞöíÞóÉð
æóÍõßúãðÇ ÝóáóÇ íóÊóãóßøóäõ Ýöíåö ÑöÈúÍõ ãóÇ áóãú íóÖúãóäúº áöÃóäøó
Êóãóßøõäó ÑöÈúÍö ãóÇ áóãú íóÖúãóäú ÅäøóãóÇ íóßõæäõ ÈóÚúÏó ÚóæúÏö ÑóÃúÓö
ÇáúãóÇáö Åáóíúåö.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÇáÑøóÌõáõ ÑóÌõáðÇ íóÍúãöáõ áóåõ Ïóäøó Îóáøò ÝóÚóËóÑó
ÇáúÍóãøóÇáõ ÝóÇäúßóÓóÑó ÇáúÍóãúáõ ÞóÏú ÈóíøóäøóÇ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö Ãóäøó
ÇáúÍóãøóÇáó ÃóÌöíÑñ ãõÔúÊóÑóßñ¡ æóÃóäøó åóÐóÇ ÇáäøóæúÚó ãöäú
ÇáöÇäúßöÓóÇÑö íóßõæäõ ÈöÌöäóÇíóÉö íóÏöåö Ýóíóßõæäõ ÖóÇãöäðÇ ÅáøóÇ Úóáóì
Þóæúáö ÒõÝóÑó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - æóÕóÇÍöÈõ ÇáÏøóäøö ÈöÇáúÎöíóÇÑö Åäú
ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ ÛóíúÑó ãóÍúãõæáò æóáóÇ ÃóÌúÑó Úóáóíúåö¡ æóÅöäú
ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ ãóÍúãõæáðÇ Åáóì ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí ÇäúßóÓóÑó
Ýöíåö æóÃóÚúØóÇåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÓóÇÈö ãóÇ Íóãóáó æóáóæú ÊóÚóãøóÏó
ßóÓúÑóåõ ÝóßóÐóáößó ÇáúÌóæóÇÈõ ÚöäúÏóäóÇ.
æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ íõÖóãøöäõåõ ÞöíãóÊóåõ ãóÍúãõæáðÇ Åáóì ÇáúãóæúÖöÚö ÇáøóÐöí
ßõÓöÑó Ýöíåö æóÃóÚúØóÇåõ ÇáúÃóÌúÑó ÈöÍöÓóÇÈö ãóÇ Íóãóáó æóÐóßóÑó ÚöíÓóì
Èúäõ ÃóÈóÇäó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - Ãóäøó ÞöíóÇÓó Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó -
ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - åóßóÐóǺ áöÃóäøó ÃóÌöíÑó ÇáúãõÔúÊóÑóßö ÚöäúÏóåõ
Ãóãöíäñ áóÇ íóÖúãóäõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÞóÈúÖö¡ ÝóÅöäøóãóÇ íóáúÒóãõåõ
ÇáÖøóãóÇäõ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÌöäóÇíóÊöåö ÚöäúÏó ÇáúßóÓúÑö ÝóáóÇ ÈõÏøó ãöäú
ÇÚúÊöÈóÇÑö ÞöíãóÊöåö ÚöäúÏó ÊóÞóÑøõÑö ÓóÈóÈö ÇáÖøóãóÇäöº áöÃóäøó
ÇáúÍõßúãó áóÇ íóÓúÈöÞõ ÓóÈóÈóåõ¡ æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÅÐóÇ ÇÎúÊóÇÑó
ÕóÇÍöÈõ ÇáÏøóäøö Ãóäú íõÖóãøöäóåõ ÞöíãóÊóåõ ÛóíúÑó ãóÍúãõæáò áóãú
íõÖóãøöäúåõ Ðóáößó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÞóÈúÖö¡ æóáóÇ ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÌöäóÇíóÊöåö ÃóíúÖðÇ¡ æóáóßöäú ÊõÝóÑøóÞõ Úóáóíúåö ÇáÕøóÝúÞóÉõ Íöíäó
ßóÓóÑóåõ Ýöí ÈóÚúÖö ÇáØøóÑöíÞö ÝóÛóíøóÑó Úóáóíúåö ÔóÑúØó ÚóÞúÏöåö
Ýóíóßõæäõ áóåõ Ãóäú íóÝúÓóÎó ÇáúÚóÞúÏó Ýöí ãöÞúÏóÇÑö ãóÇ íóÍúãöáõåõ
ÝóíõÓúÞöØõ ÍöÕøóÉó Ðóáößó ãöäú ÇáúÃóÌúÑö æóíõÖóãøöäõåõ ÞöíãóÊóåõ ÛóíúÑó
ãóÍúãõæáò¡ ÝóÅöäú Þöíáó: ßóíúÝó íóÝúÓóÎõ ÇáúÚóÞúÏó Ýöí ãöÞúÏóÇÑö ãóÇ
íóÍúãöáõåõ¡ æóÐóáößó ãõÊóáóÇÔò ÛóíúÑõ ÞóÇÆöãò¿ ÞõáúäóÇ: Èóáú åõæó
ÞóÇÆöãñ ÍõßúãðÇ ÈöÈóÞóÇÁö ÈóÏóáöåö ÝóÅöäøó ÇáúÍóãøóÇáó ÖóÇãöäñ ÞöíãóÊóåõ
ãóÍúãõæáðÇ Åáóì åóÐóÇ ÇáúãóæúÖöÚö ÈöÇáöÇÊøöÝóÇÞö¡ æóßóãóÇ áóÇ íóÌõæÒõ
ÇáúÝóÓúÎõ ÚöäúÏó ÊóÝóÑøõÞö ÇáÕøóÝúÞóÉö Úóáóì ÇáúÚóíúäö íóÌõæÒõ ÝóÓúÎõåõ
Úóáóì ÈóÏóáö ÇáúÚóíúäö ÅÐóÇ ßóÇäó ÞóÇÆöãðÇ ßóãóÇ áóæú ÇÔúÊóÑóì
ÚóÈúÏóíúäö ÝóÞõÊöáó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö Ëõãøó ãóÇÊó ÇáúÂÎóÑõ
ßóÇäó áöáúãõÔúÊóÑöí Ãóäú íóÝúÓóÎó ÇáúÚóÞúÏó Úóáóì ÇáúÞöíãóÉö Ýöí
ÇáúãóäúÞõæáö ßóÊóÝóÑøõÞö ÇáÕøóÝúÞóÉö Úóáóíúåö¡ æóáóßöäú áóæú ÇäúßóÓóÑó
ãöäú ÛóíúÑö Úóãóáöåö ÈöÃóäú ÃóÕóÇÈóåõ ÍóÌóÑñ ãöäú ãóßóÇä Ãóæú æóÞóÚó
Úóáóíúåö ÍóÇÆöØñ Ãóæú ßóÓóÑóåõ ÑóÌõáñ¡ æóåõæó Úóáóì ÑóÃúÓöåö ÝóáóÇ
ÖóãóÇäó Úóáóíúåö Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ -
æóÚöäúÏóåõãóÇ åõæó ÖóÇãöäñ ÅÐóÇ ÊóáöÝó ÈöãóÇ íõãúßöäõ ÇáöÇÍúÊöÑóÇÒõ
Úóäúåõ
(30/198)
æóÅöäú áóãú íóßõäú ãöäú Úóãóáöåö¡ æóÅöäú
ÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáÏøóäøö ÚóÈóÑó ÝóÇäúßóÓóÑó¡ æóÞóÇáó ÇáúÍóãøóÇáõ ÃóÕóÇÈóåõ
ÍóÌóÑñ ÝóÇäúßóÓóÑó Ãóæú ÞóÇáó ßóÇäó ãõäúßóÓöÑðÇ ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ
ÇáúÍóãøóÇáö æóáóåõ ÇáúÃóÌúÑõ Åáóì ÍóíúËõ ÇäúßóÓóÑóº áöÃóäøóåõ íõäúßöÑõ
ÓóÈóÈó æõÌõæÈö ÇáÖøóãóÇäö Úóáóíúåö ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõåõ ãóÚó íóãöíäöåö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúãõæÏóÚö íóÏøóÚöí Úóáóíúåö ÕóÇÍöÈõ ÇáúæóÏöíÚóÉö
ÇáöÇÓúÊöåúáóÇßó¡ æóåõæó ãõäúßöÑñ áöÐóáößó¡ æóÃóãøóÇ ÇáúÃóÌúÑõ Åáóì
ÍóíúËõ ÇäúßóÓóÑóº áöÃóäøó ÕóÇÍöÈó ÇáÏøóäøö ÕóÇÑó ãõÓúÊóæúÝöíðÇ Ðóáößó
ÇáúÞóÏúÑó ãöäú ÇáúãóÚúÞõæÏö Úóáóíúåö ÝóíõÞóÑøöÑõ Úóáóíúåö ÍöÕøóÊóåõ ãöäú
ÇáúÃóÌúÑö Ëõãøó ãóÇÊó¡ æóáóãú íõÎúáöÝú ÈóÏóáðÇ ÝóáóÇ íõãúßöäõ ÝóÓúÎõ
ÇáúÚóÞúÏö Ýöíåö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÊóÝóÑøõÞö ÇáÕøóÝúÞóÉöº ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó
áöáúÍóãøóÇáö ÇáúÃóÌúÑõ ÍóíúËõ ÇäúßóÓóÑó.
æóÅöÐóÇ ÏóÝóÚó ÇáÑøóÌõáõ ËóæúÈðÇ Åáóì ÕóÈøóÇÛò íóÕúÈõÛõåõ ÝóÕóÈóÛóåõ
ÝóÞóÇáó ÑóÈøõ ÇáËøóæúÈö: ÃóãóÑúÊõß Ãóäú ÊóÕúÈõÛóåõ ÃóÍúãóÑó æóÞóÇáó
ÇáÕøóÈøóÇÛõ: ÃóãóÑúÊäöí Ãóäú ÃóÕúÈõÛóåõ ÃóÓúæóÏó ÝóÇáúÞóæúáõ Þóæúáõ
ÑóÈøö ÇáËøóæúÈöº áöÃóäøó ÇáúÅöÐúäó ãõÓúÊóÝóÇÏñ ãöäú ÌöåóÊöåö¡ æóÝöíåö
ÎöáóÇÝõ ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇåõ Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö¡
ÝóÅöäú ÇÎúÊóÇÑó ÃóÎúÐó ÇáËøóæúÈö Þõæøöãó ÇáËøóæúÈõ ÃóÈúíóÖó æóÞõæøöãó
ãóÕúÈõæÛðÇ ÈöÐóáößó ÇáÕøöÈúÛö ÝóÃóÚúØóÇåõ ãóÇ ÒóÇÏó ÇáÕøöÈúÛõ Ýöíåö
æóáöÃóäøóåõ æóÇÝóÞó Ýöí ÃóÕúáö ÇáÕøöÈúÛö¡ æóÅöäú ÎóÇáóÝó Ýöí ÇáÕøöÝóÉö
æóáöÃóäøó ÇáÕøöÈúÛó Úóíúäñ ÇÊøóÕóáó Èöåö ÝóáóÇ íõÓóáøóãõ áóåõ ãóÌøóÇäðÇ
ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ áóæú åóÈøóÊú ÇáÑøöíÍõ ÈöËóæúÈö ÅäúÓóÇäò æóÃóáúÞóÊúåõ
Ýöí ÕóÈúÛö ÛóíúÑöåö Ãóæú ÛóÕóÈó ËóæúÈðÇ æóÕóÈóÛóåõ æóÇÎúÊóÇÑó ÑóÈøõ
ÇáËøóæúÈö ÃóÎúÐó ÇáËøóæúÈö ÝóÅöäøóåõ íõÚúØöíåö ãóÇ ÒóÇÏó ÇáÕøöÈúÛõ
Ýöíåö.
æóÅöÐóÇ ÊóßóÇÑóì ÇáÑøóÌõáõ ÏóÇÈøóÉð ãöäú ÇáúÈóÕúÑóÉö Åáóì ÇáúßõæÝóÉö
Ýóáóåõ Ãóäú íóÐúåóÈó ÈöåóÇ Åáóì Ãóíøö äóæóÇÍöíåóÇ ÔóÇÁóº áöÃóäøó
ÇáúßõæÝóÉó ÇÓúãñ áöáúÈóáúÏóÉö ÇáúæóÇÍöÏóÉö¡ æóÌóæóÇäöÈõ ÇáúÈóáúÏóÉö
ÇáúæóÇÍöÏóÉö ßóãóßóÇäò æóÇÍöÏò.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøó Ýöí ÚóÞúÏö ÇáÓøóáóãö ÅÐóÇ ÔóÑóØó ÅÈúÞóÇÁó
ÇáúãõÓúáóãö Ýöíåö ÈöÇáúßõæÝóÉö ÌóÇÒó ÇáúÚóÞúÏõ¡ ÝóßóÐóáößó Ýöí
ÇáúÅöÌóÇÑóÉö ÅÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ Åáóì ÇáúßõæÝóÉö ÌóÇÒó ÇáúÚóÞúÏõ áóåõ
Ãóäú íóÐúåóÈó Åáóì Ãóíøö äóæóÇÍöíåóÇ ÔóÇÁó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúÚóÇÏóÉö
ÝóÅöäøó ãóäú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÈøóÉð ãöäú ÈóáóÏò Åáóì ÈóáóÏò íóÈúáõÛõ
ÚóáóíúåóÇ Åáóì ãóäúÒöáöåö Ýöí ÇáúÚóÇÏóÉö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÈøóÉð Åáóì ÇáÑøóíøö áóãú íóßõäú áóåõ Ãóäú íóÐúåóÈó
ÈöåóÇ Åáóì Ãóíøö äóæóÇÍöíåóÇ ÔóÇÁó¡ æóÇáúßöÑóÇÁõ Åáóì ÇáÑøóíøö ÝóÇÓöÏñ
Ýöí Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ æóÞóÇáó ÃóÈõæ
íõæÓõÝó æóãõÍóãøóÏñ ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ: åõæó ÌóÇÆöÒñ¡ æóåõæó Åáóì
ãóÏöíäóÊöåóÇ Ïõæäó äóæóÇÍöíåóÇ¡ æóÞóÏú Ñóæóì åöÔóÇãñ Úóäú ãõÍóãøóÏò
ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ Ãóäøó Ðóáößó ÌóÇÆöÒñ Åáóì ãóÏöíäóÊöåóÇ
ÈöÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö¡ æóÇáúÍóÇÕöáõ Ãóäøó ÚöäúÏó ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóãõÍóãøóÏò
ÇáÑøóíøó ÇÓúãñ áöæöáóÇíóÉò ÊóÔúÊóãöáõ Úóáóì ãóÏóÇÆöäó æóäóæóÇÍöíó ÝóáóÇ
íóÌõæÒõ ÇáúÚóÞúÏõ áöáúÌóåóÇáóÉö ÇáøóÊöí ÊõÝúÖöí Åáóì ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö¡
æóÚöäúÏó ÃóÈöí íõæÓõÝó ÅäøóãóÇ íõØúáóÞõ åóÐóÇ ÇáöÇÓúãõ Úóáóì
ãóÏöíäóÊöåóÇ Ýöí ÇáúÚõÑúÝö æóÇáËøóÇÈöÊõ ÈöÇáúÚõÑúÝö ßóÇáËøóÇÈöÊö
ÈöÇáäøóÕøö æóáóæú Óóãøóì ãóÏöíäóÉð ãöäú ãóÏóÇÆöäöåóÇ ßóÇäó ÌóÇÆöÒðÇ¡
æóßóÐóáößó ÎõÑóÇÓóÇäõ æóÇáÔøóÇãõ æóÇáúÚöÑóÇÞõ Åäú Óóãøóì ãöäúåóÇ
ãóßóÇäðÇ ãóÚúáõæãðÇ ÌóÇÒó ÇáúÚóÞúÏõ¡ æóÅöäú ÃóØúáóÞó ÝóÓóÏó ÇáúÚóÞúÏõ
áöáúÌóåóÇáóÉö ÇáøóÊöí ÊõÝúÖöí Åáóì ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö æóäóÙöíÑõ åóÐóÇ Ýöí
ÏöíóÇÑöäóÇ áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÈøóÉð Åáóì ßóÇÔúÛóÑó ÌóÇÒó ÇáúÚóÞúÏõ
ÝóÅöäøóåõ ÇÓúãñ áöáúÈóáúÏóÉö ÎóÇÕøóÉð¡ æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ãöäú
ßóÇÔúÛóÑó Åáóì ÝóÑúÛóÇäóÉó áóãú íóÌõÒú ÇáúÚóÞúÏõº áöÃóäøó ÇáöÇÓúãó
(30/199)
ãõÔúÊóãöáñ Úóáóì ÈöáóÇÏò ãõÊóÈóÇÚöÏóÉò
ÝóÊõãúßöäõ Ýöíåö ÌóåóÇáóÉñ ÊõÝúÖöí Åáóì ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö æóáóæú
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ Åáóì ÃõæÒúÌóäúÏó ÌóÇÒó ÇáúÚóÞúÏõ¡ æóßóÐóáößó Åäú
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ ãöäú ÃõæÒúÌóäúÏó Åáóì ÓóãóÑúÞóäúÏóº áöÃóäøóåõ ÇÓúãñ
áöáúÈóáúÏóÉö Ãóæú Åäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ Åáóì ÈõÎóÇÑóì ÝóÞóÏú ÇÎúÊóáóÝó
Ýöíåö ãóÔóÇíöÎõ ÈõÎóÇÑóì - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - æóÇáúÃóÙúåóÑõ Ãóäøóåõ
áóÇ íóÌõæÒõ ÝóÅöäøó ÈõÎóÇÑóì ãöäú ßóÑúãöíäöíóÉó Åáóì ÞóÑöíÑò æóåöíó
ÊóÔúÊóãöáõ Úóáóì ãóæóÇÖöÚó ãõÊóÈóÇíöäóÉò ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáÑøóíøö
ÝóÊóãóßøóäó Ýöíåö ÌóåóÇáóÉñ ÊõÝúÖöí Åáóì ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÈóíúäóåõãóÇ.
æóáóæú ÊóßóÇÑóì ÏóÇÈøóÊóíúäö íóÍúãöáõ ÚóáóíúåöãóÇ Åáóì ÇáúãóÏóÇÆöäö
ÈöÚöÔúÑöíäó ÏöÑúåóãðÇ ÝóÃóßúÑóì ÃóÍóÏóåõãóÇ ÈöÊöÓúÚóÉó ÚóÔóÑó ÏöÑúåóãðÇ
ÈöãöËúáö Ðóáößó ÇáÔøóÑúØö ØóÇÈó áóåõ ÇáúÝóÖúáõº áöÃóäøóåõ íõãúßöäõ Ãóäú
íóÌúÚóáó åóÐóÇ ÇáúÞóÏúÑó ãöäú ÇáúãõÓóãøóì Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáúÃóæøóáö
ÎóÇÕøóÉð ÈöÍöÕøóÉö åóÐöåö ÇáÏøóÇÈøóÉö ÝóáóÇ íóÙúåóÑõ Ýöí ÇáúÚóÞúÏö
ÇáËøóÇäöí ÑöÈúÍñ ãóÇ áóãú íóÖúãóäú æóáóæú ÃóßúÑóì ÃóÍóÏóåõãóÇ ÈöÃóßúËóÑó
ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ßõáøöåö íóÊóÕóÏøóÞõ ÈöÇáúÝóÖúáö æóÈöÔóíúÁò ãöäú ÑóÃúÓö
ÇáúãóÇáöº áöÃóäøóÇ äóÚúáóãõ Ãóäøó ÔóíúÆðÇ ãöäú ÑóÃúÓö ÇáúãóÇáö ÈöÅöÒóÇÁö
ÇáÏøóÇÈøóÉö ÇáËøóÇäöíóÉö Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáúÃóæøóáö Ýóíóßõæäõ Ðóáößó
ÑöÈúÍðÇ ãóÇ áóãú íóÖúãóäú Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáËøóÇäöí ãóÚó ÇáÒøöíóÇÏóÉö
Úóáóì ÇáúãõÓóãøóì Ýöí ÇáúÚóÞúÏö ÇáúÃóæøóáö ÝóíóÊóÕóÏøóÞõ ÈöÐóáößó
ÇáúÝóÖúáö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÑóÌõáóíúäö íóÈúäöíóÇäö áóåõ ÍóÇÆöØðÇ¡ ÝóÚóãöáóåõ
ÃóÍóÏõåõãóÇ¡ æóãóÑöÖó ÇáúÂÎóÑõ æóåõãóÇ ÔóÑöíßóÇäö ÝóÇáúÃóÌúÑõ
ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóíúäö ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö áóÇ ÃóÌúÑó
áöáøóÐöí áóãú íóÚúãóáúº áöÃóäøó ÇÓúÊöÍúÞóÇÞó ÇáúÃóÌúÑö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
ÇáúÚóãóáö¡ æóæóÌúåõ ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö ÃóäøóåõãóÇ ÞóÈöáóÇ ÇáúÚóÞúÏó
ÌóãöíÚðÇ Ëõãøó ÇáøóÐöí ÃóÞóÇãó ÇáúÚóãóáó Ýöí äóÕöíÈöåö ãõÓúáöãñ áöãóÇ
ÇáúÊóÒóãóåõ¡ æóÝöí äóÕöíÈö ÔóÑöíßöåö äóÇÆöÈñ Úóäúåõ ÝóÞóÇãó ãóÞóÇãóåõ
Ýóíóßõæäõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈóíúäóåõãóÇ äöÕúÝóíúäö¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ äóÙóÇÆöÑóåõ
Ýöí ÇáúÅöÌóÇÑóÇÊö æóÐóßóÑúäóÇ Ãóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó ÈöÇáÔøóÑößóÉö åóÐóÇ
ÝöíãóÇ Èóíúäó ÇáäøóÇÓö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÑóÌõáðÇ íóÍúãöáõ áóåõ ØóÚóÇãðÇ ãóÚúáõæãðÇ Åáóì ãóßóÇä
ãóÚúáõæãò Úóáóì ÏóæóÇÈøöåö åóÐöåö ÝóÍóãóáóåõ Úóáóì ÛóíúÑö Êöáúßó
ÇáÏøóæóÇÈøö Ýóáóåõ ÇáúÃóÌúÑõ ßõáøõåõ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóÝöí ÇáúÞöíóÇÓö áóÇ
ÃóÌúÑó áóåõº áöÃóäøó ÇáúÅöÌóÇÑóÉó ÅäøóãóÇ ÊóÊóäóÇæóáõ ãóäóÇÝöÚó
ÇáÏøóæóÇÈøö ÇáøóÊöí ÚóíøóäóåóÇ¡ æóáóãú íõÓóáøóãú Åáóíúåö Ðóáößó¡ æóÝöí
ÍóÞøö ÛóíúÑö Êöáúßó ÇáÏøóæóÇÈøö íõÌúÚóáõ ÇáúÚóÞúÏõ ßóÃóäú áóíúÓó
ÝóßóÃóäøóåõ ãõÊóÈóÑøöÚñ ÈöÍóãúáö ØóÚóÇãöåö Úóáóì ÏóæóÇÈøöåö ÝóáóÇ ÃóÌúÑó
áóåõ æóæóÌúåõ ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö Ãóäøóåõ ÞóÈöáó Úóãóáó ÇáúÍóãúáö Ýöí
ÐöãøóÊöåö ÈóÚúÏó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö¡ æóÞóÏú ÃóæúÝóì ãóÇ ÞóÈöáóåõ ÓóæóÇÁñ
Íóãóáó ÇáØøóÚóÇãó Úóáóì Êöáúßó ÇáÏøóæóÇÈøö Ãóæú Úóáóì ÛóíúÑöåóÇ¡
æóåóÐóǺ áöÃóäøóåõ áóÇ ÍóÇÌóÉó Åáóì ÊóÚúíöíäö Êöáúßó ÇáÏøóæóÇÈøö Ýöí
ÊóÕúÍöíÍö ÇáúÚóÞúÏö ÈóÚúÏó ÅÚúáóÇãö ãöÞúÏóÇÑö ÇáØøóÚóÇãö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ íóÍúãöáõ áóåõ ØóÚóÇãðÇ
ãóÚúáõæãðÇ Åáóì ãóßóÇä ãóÚúáõæãò ßóÇäó ÇáúÚóÞúÏõ ÌóÇÆöÒðÇ¡ æóÅöäú áóãú
íõÚóíøöäú ÇáÏøóæóÇÈøó¡ æóßóÐóáößó áóíúÓó áöÕóÇÍöÈö ÇáØøóÚóÇãö Ýöí Úóíúäö
Êöáúßó ÇáÏøóæóÇÈøö ãóÞúÕõæÏñ¡ æóÅöäøóãóÇ ãóÞúÕõæÏõåõ Íóãúáõ ÇáØøóÚóÇãö¡
ÝóÅöÐóÇ ÓóÞóØó ÇÚúÊöÈóÇÑõ ÊóÚúíöíäö ÇáÏøóæóÇÈøö áöåóÐóíúäö
ÇáúãóÚúäóíóíúäö ßóÇäó áóåõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÅöÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö ÇáúãóÔúÑõæØö¡
æóåõæó Íóãúáõ ÇáØøóÚóÇãö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ áöÍóãúáöåö ÈöäóÝúÓöåö ÝóÍóãóáóåõ Úóáóì ÏóæóÇÈøöåö
Ãóæú ÚóÈöíÏöåö Ãóæú Úóáóì ÛóíúÑöåöãú¡ æóÐóåóÈó ãóÚóåõ ÍóÊøóì ÈóáøóÛóåõ
Ðóáößó ÇáúãóßóÇäó Ýóáóåõ ÇáúÃóÌúÑõ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ áöÍõÕõæáö ÇáúãóÞúÕõæÏöº
áöÃóäøó ÇáúãóÞúÕõæÏó Íóãúáõ
(30/200)
ÇáØøóÚóÇãö¡ æóÞóÏú ÃóæúÝóÇåõ ßóãóÇ
ÇáúÊóÒóãó¡ æóáóíúÓó åõæó ÈöãõÎóÇáöÝòº áöÃóäøóåõ ãóÇ ÝóÇÑóÞó ÇáØøóÚóÇãó
Íöíäó ÐóåóÈó ãóÚóåõ¡ æóáóÇ ÃóÎúÑóÌóåõ ãöäú íóÏöåö ÝóáóÇ íóßõæäõ
ãõÎóÇáöÝðÇ¡ æóßóÐóáößó Åäú ÇÔúÊóÑóØó áóåõ ØóÑöíÞðÇ ÝóÍóãóáóåõ Ýöí
ØóÑöíÞò ÂÎóÑóº áöÃóäøó ãóÞúÕõæÏó ÕóÇÍöÈö ÇáØøóÚóÇãö ÞóÏú ÍóÕóáó Íöíäó
ÃóæúÕóáó ÇáØøóÚóÇãó Åáóì ÇáúãóßóÇäö ÇáúãóÔúÑõæØö Ýöí Ãóíøö
ÇáØøóÑöíÞóíúäö Íóãóáóåõ¡ æóÅöäú Íóãóáóåõ Ýöí ÇáúÈóÍúÑö Öóãöäóåõ Åäú
ÛóÑöÞóº áöÃóäøóåõ ÚóÑøóÖóåõ áöáÊøóáóÝö ÝóÅöäøó ÇáúÛóÇáöÈó ãöäú ÍóÇáö
ÑóÇßöÈö ÇáúÈóÍúÑö Ãóäøóåõ Úóáóì ÔóÑóÝö ÇáúåóáóÇßö ãóÚó ãóÇ ãóÚóåõ¡
æóÅöäú Óóáøóãó áóåõ ÇáúÃóÌúÑó ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ãóÇ
áóæú ßóÇäó Åáóì Ðóáößó ÇáúãóæúÖöÚö ØóÑöíÞóÇäö Ýöí ÇáúÈóÑøö ÃóÍóÏõåõãóÇ:
Âãöäñ æóÇáúÂÎóÑõ ãóÎõæÝñ ÝóÍóãóáóåõ Ýöí ÇáØøóÑöíÞö ÇáúãóÎõæÝö¡ ÝóÅöäú
ÊóáöÝó ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ¡ æóÅöäú Óóáöãó ÇÓúÊóÍóÞøó ÇáúÃóÌúÑó ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡
ÝóßóÐóáößó åõäóǺ áöÃóäøó ÇáúÈóÍúÑó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáØøóÑöíÞö ÇáúãóÎõæÝöº
æóáöåóÐóÇ áóãú íóßõäú áöáúãõæÏóÚö Ãóäú íõÓóÇÝöÑó ÇáúæóÏöíÚóÉö Ýöí
ØóÑöíÞö ÇáúÈóÍúÑö ßóãóÇ áóíúÓó áóåõ Ãóäú íõÓóÇÝöÑó ÈöåóÇ Ýöí ÇáØøóÑöíÞö
ÇáúãóÎõæÝö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÑóÌõáóíúäö íóÍúãöáóÇäö áóåõ ØóÚóÇãðÇ ãöäú ÇáúÝõÑóÇÊö
Åáóì Ãóåúáöåö ÝóÍóãóáóåõ ßõáøóåõ ÃóÍóÏõåõãóÇ¡ æóåõãóÇ ÔóÑöíßóÇäö Ýöí
ÇáúÚóãóáö ÝóÇáúÃóÌúÑõ ÈóíúäóåõãóǺ áöÃóäøó æõÌõæÈó ÇáúÃóÌúÑö
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÊóÞóÈøõáö ÇáúÚóãóáö¡ æóÞóÏú ÈóÇÔóÑóÇåõ Ãóæú ÈóÇÔóÑóåõ
ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöæóßóÇáóÉò áöÕóÇÍöÈöåöº áöÃóäøó ãóÈúäóì ÔóÑößóÉö ÇáúÚöäóÇäö
Úóáóì ÇáúæóßóÇáóÉö Ëõãøó åõæó Ýöí ÅÞóÇãóÉö ÇáúÚóãóáö äóÇÆöÈñ Úóäú
ÕóÇÍöÈöåö ÃóíúÖðÇ¡ æóÅöäú áóãú íóßõæäóÇ ÔóÑöíßóíúäö Ýöí ÇáúÚóãóáö
ÝóáöáúÚóÇãöáö äöÕúÝõ ÇáúÃóÌúÑö Ýöí äöÕúÝö ÇáØøóÚóÇãöº áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ
ÞóÈöáó Íóãúáó äöÕúÝö ÇáØøóÚóÇãö ÈöäöÕúÝö ÇáúÃóÌúÑö¡ æóÞóÏú Íóãóáóåõ
æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ Ýöí ÇáäøöÕúÝö ÇáúÂÎóÑöº áöÃóäøóåõ ßóÇäó Ýöí ÇáúÍóãúáö
ÖóÇãöäðÇ áöäöÕúÝö ÇáúÃóÌúÑö ÈöãóäúÒöáóÉö ÃóÌúäóÈöíøò ÂÎóÑó áóæú
Íóãóáóåõ¡ æóåóÐóÇ áöÃóäøóåõ ÛóíúÑõ äóÇÆöÈò Úóäú ÇáúÂÎóÑö åõäóÇ¡
ÝóÅöäøóåõ áóãú íóÓúÈöÞú ÈóíúäóåõãóÇ ÚóÞúÏõ ÔóÑößóÉò Ýóáóãú íóÌúÚóáúåõ
äóÇÆöÈðÇ Úóäú äóÝúÓöåö Ýóíóßõæäõ åõæó Ýöí Ðóáößó ßóÃóÌúäóÈöíøò ÂÎóÑó.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÑóÌõáðÇ áöíóÐúåóÈó Åáóì ãóßóÇäö ßóÐóÇ ÝóíóÌöíÁó
ÈöÃóåúáöåö ßõáøöåöãú¡ æóåõãú ÎóãúÓóÉñ¡ ÝóÐóåóÈó æóÌóÇÁó Èöåöãú Ýóáóåõ
ÇáúÃóÌúÑõ ÇáúãõÓóãøóìº áöÃóäøóåõ ÇõÓúÊõÄúÌöÑó Úóáóì Úóãóáò ãóÚúáõæãò
ÈöÈóÏóáò ãóÚúáõæãò¡ æóÞóÏú ÃóæúÝóì ÇáúÚóãóáó ÇáúãóÔúÑõæØó Úóáóíúåö
ÈößóãóÇáöåö Ýóáóåõ ÇáúÃóÌúÑõ ßõáøõåõ¡ ÝóÅöäú æóÌóÏó ÈóÚúÖóåõãú ÞóÏú
ãóÇÊó ÝóÌóÇÁó Èöãóäú ÈóÞöíó ãöäúåõãú Ýóáóåõ ÃóÌúÑõ ÐóåóÇÈöåö¡ æóáóåõ
ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÍöÓóÇÈö ãóäú ÌóÇÁó Èöåöãúº áöÃóäøóåõ Ýöí ÇáÐøóåóÇÈö ÃóÞóÇãó
ãóÇ ÇáúÊóÒóãó ãöäú ÇáúÚóãóáö Úóáóì äóÍúæö ãóÇ ÇáúÊóÒóãóåõ ÝóÇÓúÊóæúÌóÈó
ÃóÌúÑó ÇáÐøóåóÇÈö¡ æóãóÇ íóßõæäõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÇáúãõÓóãøóì¡ ÝóÅöäøóåõ
íóÊóæóÒøóÚõ Úóáóì ÍöÕøóÉö ãóäú ÌóÇÁó Èöåöãú¡ æóãóäú ãóÇÊõæÇ ÝóíóáúÒóãõåõ
ÈöÍöÕøóÉö ãóäú ÌóÇÁó Èöåöãúº áöÃóäøóåõ ÃóÞóÇãó ÈóÚúÖó åóÐóÇ ÇáúÚóãóáö
Ïõæäó ÇáúÈóÚúÖö Ýóíóßõæäõ áóåõ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö ÈöÍöÓóÇÈö ãóÇ ÃóÞóÇãó ãöäú
ÇáúÚóãóáö¡ æóÅöäú æóÌóÏóåõãú ßõáøóåõãú ÞóÏú åóáóßõæÇ ÝóÚóÇÏó ÈöäóÝúÓöåö
Ýóáóåõ ÃóÌúÑõ ÐóåóÇÈöåöº áöÃóäøóåõ Ýöí ÇáÐøóåóÇÈö ÃóÞóÇãó ãóÇ áóÒöãóåõ
ÈöÇáúÚóÞúÏö ßóãóÇ ÇáúÊóÒóãóåõ¡ æóÝöí ÇáÑøõÌõæÚö åõæó ÚóÇãöáñ áöäóÝúÓöåö
ÈöÇáúÚóæúÏö Åáóì æóØóäöåö áóíúÓó ÈöÚóÇãöáò áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö Íöíäó áóãú
íóÃúÊö ÈöÃóÍóÏò ãöäú Ãóåúáöåöº ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó áóåõ ÃóÌúÑõ ÇáÐøóåóÇÈö
ÎóÇÕøóÉðº æóáöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ íóÐúåóÈõ áöÊóÍúÕöíáö ãóÞúÕõæÏö
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÝóßóÇäó ÚóÇãöáðÇ áóåõ Ýöí Ðóáößó æóáóíúÓó Ýöí ÑõÌõæÚöåö
æóÍúÏóåõ ÊóÍúÕöíáõ ÔóíúÁò ãöäú ãóÞúÕõæÏö ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö¡ Ýóáóãú íóßõäú
ÚóÇãöáðÇ áóåõ Ýöí Ðóáößó.
(30/201)
ÝóÅöäú ÇõÓúÊõÄúÌöÑó Úóáóì Ãóäú íóÐúåóÈó
ÈößöÊóÇÈò áóåõ Åáóì ãóßóÇäö ßóÐóÇ ÝóíóÏúÝóÚóåõ Åáóì ÝõáóÇäò¡ ÝóÐóåóÈó
Èöåö ÝóæóÌóÏóåõ ÞóÏú ãóÇÊó Ãóæú ÊóÍóæøóáó Åáóì ÈóáóÏò ÂÎóÑó ÝóÑóÏøó
ÇáúßöÊóÇÈó ÝóáóÇ ÔóíúÁó áóåõ¡ æóÅöäú áóãú íóÑõÏøó ÇáúßöÊóÇÈó Ýóáóåõ
ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÍöÓóÇÈö ÐóåóÇÈöåö ãóÚúäóì åóÐóÇ Ãóäøóåõ ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ
áöíóÐúåóÈó ÈöÇáúßöÊóÇÈö Åáóì ÝõáóÇäò æóíóÃúÊöíóåõ ÈöÇáúÌóæóÇÈö¡ ÝóÅöÐóÇ
ÐóåóÈó Èöåö¡ æóáóãú íóÑõÏøó ÇáúßöÊóÇÈó¡ æóáóãú íóÃúÊöåö ÈöÇáúÌóæóÇÈö
Ýóåõæó Ýöí ÇáÐøóåóÇÈö ÚóÇãöáñ áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÓóÇÚò Ýöí ÊóÍúÕöíáö
ãóÞúÕõæÏöåö æóáóíúÓó ÈöÚóÇãöáò Ýöí ÇáÑøõÌõæÚö ÝóíóÓúÊóÍöÞøõ ÍöÕøóÉó
ÇáÐøóåóÇÈö ãöäú ÇáúÃóÌúÑö¡ æóÅöäú ÑóÏøó ÇáúßöÊóÇÈó ÝóáóÇ ÔóíúÁó áóåõ Ýöí
Þóæúáö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉóº áöÃóäøóåõ ÝóæøóÊó Úóáóì ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ãóÇ
íóÍúÕõáõ áóåõ ãöäú ÇáúãóÞúÕõæÏö Íöíäó ÑóÏøó ßöÊóÇÈóåõ Åáóíúåö ÝóÎóÑóÌó
ãöäú Ãóäú íóßõæäó ÚóÇãöáðÇ áóåõ Ýöí ÇáÐøóåóÇÈö¡ æóÚóáóì Þóæúáö ãõÍóãøóÏò
áóåõ ÃóÌúÑõ ÇáÐøóåóÇÈöº áöÃóäøóåõ áóíúÓó áöáúßöÊóÇÈö Íóãúáñ æóãõÄúäóÉñ¡
æóÅöäøóãóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑó ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÐóåóÇÈöåö ÈöäóÝúÓöåö¡
æóÞóÏú ÐóåóÈó ÝóÞóÏú ÊóÞóÑøóÑó ÍóÞøõåõ Ýöí ÃóÌúÑö ÇáÐøóåóÇÈö ÝóáóÇ
íóÓúÞõØõ Ðóáößó ÈöÚóæúÏöåö ÑóÏøó ÇáúßöÊóÇÈó Ãóæú áóãú íóÑõÏøóåõ¡
æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: åõæó áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ ÇáúÃóÌúÑó ÈöãõÌóÑøóÏö
ÇáÐøóåóÇÈö ãöäú ÛóíúÑö ÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáúßöÊóÇÈö.
(ÃóáóÇ ÊóÑóì) Ãóäøóåõ áóæú ÊóÑóßó ÇáúßöÊóÇÈó Ýöí Ãóåúáöåö¡ æóÐóåóÈó
ÈöäóÝúÓöåö áóãú íóßõäú áóåõ ÃóÌúÑñ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÑóÏøó ÇáúßöÊóÇÈó
ãóÚóåõ¡ æóÞóæúáõ ÃóÈöí íõæÓõÝó Ýöí ÇáúãóÓúÃóáóÉö ãõÖúØóÑöÈñ.
æóÅöäú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ áöíóÍúãöáó áóåõ ØóÚóÇãðÇ Åáóì ãóßóÇäö ßóÐóÇ
ÝóíóÏúÝóÚóåõ Åáóì ÝõáóÇäò ÝóæóÌóÏó ÝõáóÇäðÇ ÞóÏú ãóÇÊó ÝóÑóÌóÚó
ÈöÇáØøóÚóÇãö Åáóì ÇáøóÐöí ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ ÚöäúÏóäóÇ
æóÞóÇáó ÒõÝóÑõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - áóåõ ÇáúÃóÌúÑõ¡ æóåõæó ÛóÇÕöÈñ Ýöí
ÑóÏøö ÇáØøóÚóÇãö ÇáøóÐöí ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ ÖóÇãöäñ Åäú åóáóßó Ýöí íóÏöåöº
áöÃóäøóåõ áóãøóÇ Íóãóáó ÇáØøóÚóÇãó Åáóì Ðóáößó ÇáúãóßóÇäö ÝóÞóÏú ÃóæúÝóì
ÇáúÚóãóáó ÇáúãóÔúÑõæØó¡ æóãóÇ ßóÇäó ÇáúÈóÏóáõ ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö
ÝóÊóÞóÑøóÑó ÍóÞøõåõ Ýöí ÇáúÃóÌúÑö æóÇäúÊóåóì ÇáúÚóÞúÏõ äöåóÇíóÊóåõ Ëõãøó
åõæó Ýöí ÇáÑøõÌõæÚö ÈöÇáØøóÚóÇãö ÛóÇÕöÈñ ßóÃóÌúäóÈöíøò ÂÎóÑó Ýóíóßõæäõ
ÖóÇãöäðÇ áóåõ Åäú åóáóßó æóÈöÛóÕúÈöåö áóÇ íóÈúØõáõ ÍóÞøõåõ ÝöíãóÇ
ÊóÞóÑøóÑó ãöäú ÇáúÃóÌúÑö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: ÇáúÈóÏóáõ ÈöãõÞóÇÈóáóÉö
Íóãúáö ÇáØøóÚóÇãö Åáóì Ðóáößó ÇáúãóßóÇäö¡ æóÞóÏú ÝóÓóÎó Ðóáößó Íöíäó
ÑóÌóÚó ÈöÇáØøóÚóÇãö¡ æóÝóæøóÊó ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÞóÈúáó ÇáÊøóÓúáöíãö
Åáóì ÇáúãõÔúÊóÑöí.
æóÅöäú ÇÓúÊóæúÏóÚó ÇáØøóÚóÇãó ÑóÌõáðÇ Ýöí Êöáúßó ÇáúÈöáóÇÏö Ýóåóáóßó
ÇáØøóÚóÇãõ Ýóåõæó ÖóÇãöäñ áóåõº áöÃóäøóåõ ãõÎóÇáöÝñ Ýöí ÇáÏøóÝúÚö Åáóì
ÇáúÃóÌúäóÈöíøö¡ æóåõæó ÈöãóäúÒöáóÉö ÇáúÃóãöíäö Ýöí Ðóáößó ÇáØøóÚóÇãö ãóÇ
áóãú íóÏúÝóÚúåõ Åáóì ÝõáóÇäò æóÇáúãõæÏöÚõ ÅÐóÇ ÃóæúÏóÚó ÇáúæóÏöíÚóÉó
ÑóÌõáðÇ ÂÎóÑó ßóÇäó ÖóÇãöäðÇ ÅÐóÇ åóáóßó Ýöí íóÏö ÇáúãõæÏóÚö ÇáËøóÇäöí¡
æóÅöÐóÇ ÕóÇÑó ÖóÇãöäðÇ ßóÇäó åóÐóÇ¡ æóãóÇ áóæú ÇÓúÊóåúáóßó ÇáØøóÚóÇãó
ÓóæóÇÁñ æóáöÕóÇÍöÈöåö ÇáúÎöíóÇÑõ Åäú ÔóÇÁó Öóãøóäóåõ ÞöíãóÊóåõ Ýöí
ÇáúãóßóÇäö ÇáøóÐöí Íóãóáóåõ ãöäúåõ æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ Ãóæú Ýöí ÇáúãóßóÇäö
ÇáøóÐöí ÇÓúÊóæúÏóÚóåõ æóáóåõ ÇáúÃóÌúÑõ¡ æóåóÐóÇ äóÙöíÑõ ãóÓúÃóáóÉö
ÇáÏøóäøö ÅÐóÇ ÊóÚóãøóÏó ßóÓúÑóåõ¡ æóÅöäøóãóÇ ÇáÔøõÈúåóÉõ åõäóÇ Ýöí
Ãóäøóåõ ÇÚúÊóÈóÑó ÇáúÞöíãóÉó æóÇáØøóÚóÇãó ãöäú ÐóæóÇÊö ÇáúÃóãúËóÇáö¡
æóÅöäøóãóÇ íóäúÈóÛöí Ãóäú íõÞóÇáó íõÖóãøöäõåõ ãöËúáóåõ Ýöí ÇáúãóßóÇäö
ÇáøóÐöí Íóãóáóåõ ãöäúåõ æóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ Ãóæú Ýöí ÇáúãóßóÇäö ÇáøóÐöí
ÇÓúÊóæúÏóÚóåõ¡ æóáóåõ ÇáúÃóÌúÑõ ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó ÚóÏóÏöíøðÇ
ãõÊóÞóÇÑöÈðÇ ãöäú ÇáØøóÚóÇãö ßóÇáúÈöØøöíÎö æóÛóíúÑö Ðóáößó¡ ÝóÍöíäóÆöÐò
íóßõæäõ ãóÖúãõæäðÇ ÈöÇáúÞöíãóÉö
(30/202)
ÛóíúÑó Ãóäøóåõ Åäú ÇäúÊóåóì Åáóì Ðóáößó
ÇáúÈóáóÏö ÝóæóÌóÏó ÕóÇÍöÈóåõ ÞóÏú ãóÇÊó ÝóÑóÝóÚó ÇáúÃóãúÑó Åáóì
ÇáúÞóÇÖöí ÝóÃóãóÑó ÈöÈóíúÚöåö Ãóæú íóÏúÝóÚõåõ Åáóì ÑóÌõáò ÂÎóÑó ÝóÝóÚóáó
Ðóáößó ÈöÃóãúÑöåö ÝóáóÇ ÖóãóÇäó Úóáóíúåö æóáóåõ ÇáúÃóÌúÑõº áöÃóäøó
áöáúÞóÇÖöí æöáóÇíóÉó ÇáäøóÙóÑö Ýöí ãóÇáö ÇáúÛóÇÆöÈö¡ æóÝöÚúáõåõ ÈöÃóãúÑö
ÇáúÞóÇÖöí¡ æóÝöÚúáõåõ ÈöÃóãúÑö ÕóÇÍöÈö ÇáØøóÚóÇãö ÓóæóÇÁñ¡ æóáóæú ÝóÚóáó
ÔóíúÆðÇ ãöäú Ðóáößó ÈöÃóãúÑö ÕóÇÍöÈö ÇáØøóÚóÇãö áóãú íóßõäú ÖóÇãöäðÇ
æóáóåõ ÇáúÃóÌúÑõ ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÝóÚóáó ÈöÃóãúÑö ÇáúÞóÇÖöí ÞóÇáó: æóáóÇ
íóäúÈóÛöí áöáúÞóÇÖöí Ãóäú íóÏúÎõáó Ýöí Ðóáößóº áöÃóäøóåõ áóÇ íóÚúÑöÝõ
ÕöÏúÞóåõ ÝöíãóÇ íóÞõæáõ: æóáöÃóäøóåõ ÞóÏú ÇáúÊóÒóãó ÍöÝúÙóåõ
Ýóíõæóáøöíåö ÇáúÞóÇÖöí ãóÇ Êóæóáøóìº áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ äõÕöÈó ÇáúÞóÇÖöí
áöÝóÕúáö ÇáúÎõÕõæãóÉö áóÇ áöÅöäúÔóÇÆöåóÇ¡ æóáóíúÓó åõäóÇ ÎóÕúãñ áöãóäú
Ýöí íóÏöåö ÇáØøóÚóÇãõº ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóäúÙõÑõ ÇáúÞóÇÖöí Ýöí Ðóáößó¡
æóåõæó Ãóæúáóì ÇáúæóÌúåóíúäö áóåõ.
æóÅöÐóÇ ÞóÇáó ÇáÑøóÌõáõ: ãóäú ÌóÇÁóäöí ÈöãóÊóÇÚöí ãöäú ãóßóÇäö ßóÐóÇ
Ýóáóåõ ÏöÑúåóãñ ÝóÐóåóÈó ÑóÌõáñ Ýóáóãú íóÌöÏú ÇáúãóÊóÇÚó Ëõãøó ÌóÇÁó
ÝóáóÇ ÃóÌúÑó áóåõ ÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÐóåóÈó ÝóÌóÇÁó ÈöÇáúãóÊóÇÚö Ýóáóåõ ÃóÌúÑõ
ãöËúáöåö áóÇ íõÌóÇæöÒõ Èöåö ÇáúãõÓóãøóì ÚöäúÏóäóÇ æóÚóáóì Þóæúáö
ÇáÔøóÇÝöÚöíøö áóåõ ÇáúãõÓóãøóì áöÞóæúáöåö ÊóÚóÇáóì {æóáöãóäú ÌóÇÁó Èöåö
Íöãúáõ ÈóÚöíÑò æóÃóäóÇ Èöåö ÒóÚöíãñ} [íæÓÝ: 72] æóãóÇ ÃóÎúÈóÑó Çááøóåõ -
ÊóÚóÇáóì - ãöäú ÇáúÃõãóãö ÇáÓøóÇáöÝóÉö Ýóåõæó ËóÇÈöÊñ Ýöí ÍóÞøöäóÇ
ÍóÊøóì íóÞõæãó Ïóáöíáõ ÇáäøóÓúÎö æóáóßöäøóÇ äóÞõæáõ: åóÐóÇ ÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ
ÇáúãóÌúåõæáö¡ æóÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ ÇáúãóÌúåõæáö ÈóÇØöáñ ÅáøóÇ Ãóäøóåõ ÅÐóÇ
Íóãóáóåõ ÅäúÓóÇäñ ÈóÚúÏó ãóÇ ÓóãöÚó ßóáóÇãóåõ¡ ÝóÅöäøóãóÇ ÌóÇÁó Èöåö
Úóáóì ÌöåóÉö Êöáúßó ÇáúÅöÌóÇÑóÉö¡ æóÞóÏú ÑóÖöíó ÇáúÞóÇÆöáõ ÈöÐóáößó
ÝóíóÓúÊóæúÌöÈõ ÃóÌúÑó ÇáúãöËúáö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö Ãóäøó ÌöåóÉó ÇáÔøóíúÁö
ÈöãóäúÒöáóÉö ÍóÞöíÞóÊöåö ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ ÐóåóÈó Ýóáóãú íóÌöÏú ÇáúãóÊóÇÚó
ÝóÑóÌóÚó áóãú íóßõäú áóåõ ÇáúÃóÌúÑõ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ ÅÐóÇ ÎóÇØóÈó Èöåö
ÅäúÓóÇäðÇ ÈöÚóíúäöåö ÝóåõäóÇßó íóÓúÊóÍöÞøõ ÃóÌúÑó ÇáÐøóåóÇÈöº áöÃóäøó
ÇáúÚóÞúÏó ÇäúÚóÞóÏó ÈóíúäóåõãóÇ Íöíäó ÎóÇØóÈóåõ ÈöÚóíúäöåö ÝóßóÇäó åõæó
Ýöí ÇáÐøóåóÇÈö ÚóÇãöáðÇ áöáúãõÓúÊóÃúÌöÑö ÓóÇÚöíðÇ Ýöí ÊóÍúÕöíáö
ãóÞúÕõæÏöåö ÝóíóÓúÊóÍöÞøõ ÃóÌúÑó ÇáÐøóåóÇÈö¡ æóåõäóÇ ÇáúÚóÞúÏõ ãóÇ
ÇäúÚóÞóÏó Èóíúäó ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑö æóÈóíúäó ÇáÐøóÇåöÈöº áöÃóäøóåõ áóãú
íõÎóÇØöÈúåõ ÈöÚóíúäöåö¡ æóÅöäøóãóÇ íóßõæäõ ÇäúÚöÞóÇÏõ ÇáúÚóÞúÏö
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ãóÌöíÆöåö ÈöÇáúãóÊóÇÚö¡ æóÅöÐóÇ áóãú íóÌöÆú ÈöÇáúãóÊóÇÚö
áóãú íóßõäú ÚóÇãöáðÇ áóåõ Ýöí ÇáÐøóåóÇÈö æóÇáúãóÌöíÁö ÈöÍõßúãö ÇáúÚóÞúÏö
ÝóáöåóÐóÇ áóÇ íóÓúÊóæúÌöÈõ ÔóíúÆðÇ ãöäú ÇáúÃóÌúÑö.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÏóÇÈøóÉð áöíóÍúãöáó ÚóáóíúåóÇ ÚöÔúÑöíäó ËóæúÈðÇ
ÑóÈúØöíøðÇ ÝóÍóãóáó ÚóáóíúåóÇ åóÑóæöíøðÇ ÝóÚóØöÈóÊú ÇáÏøóÇÈøóÉõ áóãú
íóÖúãóäú ÇÓúÊöÍúÓóÇäðǺ áöÃóäøó Ýöí ÇáÖøóÑóÑö Úóáóì ÇáÏøóÇÈøóÉö áóÇ
ÝóÑúÞó Èóíúäó ÇáÑøóÈúØöíøö æóÇáúåóÑóæöíøö¡ æóÅöäøóãóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ãöäú
ÇáúÞöíãóÉö ãóÇ íóßõæäõ ãõÞóíøóÏðÇ Ïõæäó ãóÇ áóÇ íõÞóíøóÏõ ßóãóÇ Ãóäøóåõ
íõÚúÊóÈóÑõ ãöäú ÇáÊøóÚúíöíäö ãóÇ íóßõæäõ ãõÞóíøóÏðÇ Ïõæäó ãóÇ áóÇ
íõÞóíøóÏõ æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåóÇ áöíóÍúãöáó ÚóáóíúåóÇ åóÐöåö ÇáúÃóËúæóÇÈó
ÇáÑøóÈúØöíøóÉó ÝóÍóãóáó ÚóáóíúåóÇ ãöËúáóåóÇ ãöäú ÇáËøöíóÇÈö
ÇáÑøóÈúØöíøóÉö ÝóÚóØöÈóÊú áóãú íóÖúãóäú ÔóíúÆðÇ ÝóßóÐóáößó åõäóÇ.
æóÅöÐóÇ ÊóßóÇÑóì ÇáÑøóÌõáõ ãöäú ÇáÑøóÌõáö ÏóÇÈøóÉð¡ æóäóÞóÏóåõ
ÇáúßöÑóÇÁó Ëõãøó ÃóÎóÐó ãöäúåõ ßóÝöíáðÇ ÈöÇáúßöÑóÇÁö Ëõãøó ÃóÝúáóÓó
ÇáúãõßóÇÑöí¡ æóáóãú íóÑúßóÈú ÇáÑøóÌõáõ ÝóÚóáóì ÇáúßóÝöíáö Ãóäú íóÑõÏøó
ÇáúßöÑóÇÁóº áöÃóäøóåõ ßóÝöíáñ áöáúãõÓúÊóßúÑöí Úóäú ÇáúãõßóÇÑöí ãóÇ
æóÌóÈó ÑóÏøõåõ ãöäú ÇáúßöÑóÇÁö ÇáúãóÞúÈõæÖö æóÍöíäó ÃóÝúáóÓó
ÇáúãõßóÇÑöí¡ æóáóãú íóÌöÏú ÇáúãõÓúÊóßúÑöí ÇáÏøóÇÈøóÉó áöíóÑúßóÈóåóÇ
ÝóÞóÏú æóÌóÈó Úóáóì ÇáúãõßóÇÑöí ÑóÏøõ ÌóãöíÚö ÇáúßöÑóÇÁö¡ æóÞóÏú ßóÝóáó
ÇáúßóÝöíáõ
(30/203)
ÈöÐóáößó ÝóßóÇäó ãõØóÇáóÈðÇ Èöåöº áöÃóäøó
ÅÖóÇÝóÉó ÇáúßóÝóÇáóÉö Åáóì ÓóÈóÈö ÇáúæõÌõæÈö ÕóÍöíÍñ¡ ÝóÅöäú ÑóÖöíó ãöäú
ÇáúßóÝöíáö Ãóäú íóÍúãöáóåõ Åáóì ÇáúãóßóÇäö ÇáøóÐöí ÊóßóÇÑóÇ Åáóíúåö
ÝóÍóãóáóåõ æóÃóäúÝóÞó ÃóßúËóÑó ãöäú ÇáúßöÑóÇÁö áóãú íóÑúÌöÚú ÇáúßóÝöíáõ
Úóáóì ÇáúãõßóÇÑöí ÅáøóÇ ÈöÇáúßöÑóÇÁö ÇáøóÐöí ÞóÈóÖó ãöäú ÇáúãõÓúÊóßúÑöíº
áöÃóäøóåõ ãóÇ Öóãöäó Úóäúåõ ÅáøóÇ Ðóáößó ÇáúÞóÏúÑó Ýóåõæó Ýöí
ÇáÒøöíóÇÏóÉö ãõÊóÈóÑøöÚñ¡ ÝóÅöäú Þöíáó: ßóÇäó íóäúÈóÛöí Ãóäú áóÇ
íóÑúÌöÚó Úóáóíúåö ÈöÇáúßöÑóÇÁö ÇáúãóÞúÈõæÖö ÃóíúÖðǺ áöÃóäøóåõ ãóÇ
äóÞóÏó Úóäúåõ ÇáúßöÑóÇÁó¡ æóÅöäøóãóÇ ÃóæúÝóì Úóäúåõ ãóÇ ÇáúÊóÒóãó ãöäú
ÇáúÍóãúáö ÈöÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö æóÇáúãõßóÇÑöí ãóÇ ÃóãóÑóåõ Ãóäú íóßúÝõáó
Úóäúåõ Ðóáößó ÝóßóÇäó åõæó Ýöí ÅíÝóÇÁö Ðóáößó ÈöãóäúÒöáóÉö ãõÊóÈóÑøöÚò
Ãóæú ßóÝöíáò ÈöÛóíúÑö ÇáúÃóãúÑö ÞõáúäóÇ: áóÇ ßóÐóáößó ÝóÅöäøóåõ ÈöãóÇ
ÃóæúÝóì ãöäú ÇáúÍóãúáö ÃóÓúÞóØó Úóäú äóÝúÓöåö ÖóãóÇäó ÇáúßöÑóÇÁö ßóãóÇ
Ãóäøóåõ ÈöÃóÏóÇÁö ÇáúãóÞúÈõæÖö íõÓúÞöØõ Úóäú äóÝúÓöåö ÖóãóÇäó
ÇáúßöÑóÇÁö¡ æóáóÇ íóßõæäõ ãõÊóÈóÑøöÚðÇ Èóáú åõæó ãõÍúÊóÇÌñ Åáóíúåö
áöíõÓúÞöØó Èöåö ÇáÖøóãóÇäó Úóäú äóÝúÓöåö¡ æóáóãøóÇ ÃóãóÑóåõ
ÈöÇáúßóÝóÇáóÉö ÈöÇáúßöÑóÇÁö Úóäúåõ ÝóÞóÏú ÃóÞóÇãóåõ ãõÞóÇãó äóÝúÓöåö Ýöí
ÅíÝóÇÁö ãóÇ ÇáúÊóÒóãóåõ ÝóáóÇ ÝóÑúÞó Èóíúäó Ãóäú íõæóÝøöíó Úóäúåõ
ÇáúßöÑóÇÁó¡ æóÈóíúäó Ãóäú íõæóÝøöíó ÈöãóÇ ÇáúÊóÒóãóåõ ãöäú ÇáúÍóãúáö
ÝóÅöäøóåõ íõÓúÞöØõ Èöåö ãõØóÇáóÈóÉó ÇáúãõÓúÊóßúÑöí ÅíøóÇåõ Ýöí Ðóáößó¡
æóÅöäú ãóÇÊó ÇáúãõßóÇÑöí¡ æóáóãú íóÍúãöáúåõ ÝóÚóáóì ÇáúßóÝöíáö Ãóäú
íóÑõÏøó ÇáúßöÑóÇÁóº áöÃóäøó ÈöãóæúÊö ÇáúãõßóÇÑöí ÞóÏú ÇäúÝóÓóÎó
ÇáúÚóÞúÏõ¡ æóáóÒöãóåõ ÑóÏøõ ÇáúãóÞúÈõæÖö ãöäú ÇáúßöÑóÇÁö ÝóÅöäøóåõ
ßóÝóáó ÇáúßóÝöíáó ÈöÐóáößó.
æóÅöÐóÇ ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÇáÑøóÌõáõ ÇáÑøóÌõáó ÃóÔúåõÑðÇ ãóÚúáõæãóÉð íõÄóÏøöÈõ
ÇÈúäóåõ¡ æóíóÞõæãõ Úóáóíúåö Ýöí Ðóáößó Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøóåõ
ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ ãõÏøóÉð ãóÚúáõæãóÉð áöÚóãóáò ãóÚúáõæãò ÈöØóÑöíÞö
ÇáúÚõÑúÝö¡ æóåõæó Úóãóáñ ÛóíúÑõ ãõÓúÊóÍóÞøò Úóáóì ÇáúãõÄóÏøöÈö
ÅÞóÇãóÊõåõ ÚõÑúÝðÇ æóáóÇ ÏöíäðÇ æóÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ Úóáóì ãöËúáöåö ÕóÍöíÍñ
ÈöÈóÏóáò ãóÚúáõæãò ÈöÎöáóÇÝö ÊóÚúáöíãö ÇáúÞõÑúÂäö ÝóÅöäøóåõ íõÓúÊóÍóÞøõ
Úóáóíúåö ÏöíäðǺ áöÃóäøóåõ Ýöí ÇáúãóÚúäóì ÎöáóÇÝóÉñ Úóäú ÑóÓõæáö Çááøóåö
- Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - æóßõáøõ ãõÓúáöãò ãóÃúãõæÑñ Èöåö
ÏöíäðÇ.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÑóÌõáðÇ áöíõÌóÕøöÕó áóåõ ÍóÇÆöØðÇ Ãóæú áöíõØóíøöäó
áóåõ ÓóØúÍðÇ¡ æóáóãú íõÈóíøöäú ØöíäðÇ æóáóÇ ÌöÕøðÇ ãóÚúáõæãðÇ Ýóåõæó
ÝóÇÓöÏñº áöÃóäøó ÌóåóÇáóÉó Ðóáößó ÊõÝúÖöí Åáóì ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö
ÇáúãóÇäöÚóÉö ãöäú ÇáÊøóÓúáöíãö æóÇáÊøóÓóáøõãö¡ ÝóÅöäøó Úóãóáó ÇáäøóÇÓö
Ýöí Ðóáößó ãõÎúÊóáöÝñ¡ æóßõáøõ äóæúÚò ãöäúåõ ãõÊóÚóÇÑóÝñ ÝóßóÇäó
ÇáúÚóãóáõ ÇáúãóÚúÞõæÏõ Úóáóíúåö ãóÌúåõæáðǺ ÝóáöåóÐóÇ ÝóÓóÏó ÇáúÚóÞúÏõ¡
æóáóåõ ÃóÌúÑõ ãöËúáöåö Åäú Úóãöáóº áöÃóäøóåõ ÃóæúÝóì ÇáúÚóãóáó ÈöÍõßúãö
ÚóÞúÏò ÝóÇÓöÏò ÝóáóÇ íóáúÒóãõåõ ÌóãöíÚõ ÇáúãõÓóãøóìº áöÃóäøó
ÇáúãõÓúÊóÃúÌöÑó íóÞõæáõ: ÃóäóÇ ãóÇ ÑóÖöíÊõ ÈöÌóãöíÚö ÇáúãõÓóãøóì ÈöåóÐóÇ
ÇáúÞóÏúÑö ãöäú ÇáúÚóãóáö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÇÔúÊóÑóØó Úóáóíúåö Ãóäú íóÌúÚóáó
ÛöáúÙóÉð ãöäú ÇáúÌöÕøö Ãóæú ÇáØøöíäö ßóÐóÇ Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó
ÇáúãóÚúÞõæÏó Úóáóíúåö ÕóÇÑó ãóÚúáõæãðÇ ÈöÈóíóÇäö ÇáúÛöáúÙóÉö Úóáóì
æóÌúåò áóÇ íõÝúÖöí Åáóì Êóãóßøõäö ÇáúãõäóÇÒóÚóÉö ÈóíúäóåõãóÇ.
æóáóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑó ÑóÌõáðÇ íóäúÞõÏõ áóåõ ÇáÏøóÑóÇåöãó ßõáøó ÃóáúÝò
ÈößóÐóÇ Ãóæú ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ Úóáóì ßõáøö ÔóåúÑò ÈößóÐóÇ íóäúÞõÏõ áóåõ
Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó Ýöí ÇáúÝóÕúáö ÇáúÃóæøóáö ÇÓúÊóÃúÌóÑóåõ Úóáóì
Úóãóáò ãóÚúáõæãò ÈöÈóÏóáò ãóÚúáõæãò æóÇáöÇÓúÊöÆúÌóÇÑõ Úóáóì Ðóáößó
ãõÊóÚóÇÑóÝñ Èóíúäó ÇáäøóÇÓö¡ æóåõæó ÇáúÃóÕúáõ Ýöí ÚóÞúÏö ÇáúÅöÌóÇÑóÉö¡
æóÝöí ÇáúÝóÕúáö ÇáËøóÇäöí ÚóÞóÏó Úóáóì ãóäóÇÝöÚó Ýöí ãõÏøóÉò ãóÚúáõæãóÉò
ÈöÈóÏóáò ãóÚúáõæãò áöíõÞöíãó ÈöÊöáúßó ÇáúãóäóÇÝöÚö ÚóãóáðÇ ãóÞúÕõæÏðÇ
(30/204)
Ýöí ÇáäøóÇÓö.
æóÅöÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáúæóÑóËóÉõ ßöÈóÇÑðÇ ÛõíøóÈðÇ æóáóíúÓó Úóáóì ÇáúãóíøöÊö
Ïóíúäñ æóáóÇ æóÕöíøóÉó ÝóáöáúæóÕöíøö Ãóäú íóÈöíÚó ÇáÑøóÞöíÞó
æóÇáúãóÊóÇÚó ÇÓúÊöÍúÓóÇäðǺ áöÃóäøó áóåõ æöáóÇíóÉó ÇáúÍöÝúÙö Åáóì Ãóäú
íóÍúÖõÑó ÇáúÛóÇÆöÈõ¡ æóÈóíúÚõ ÇáúãóäúÞõæáö ãöäú ÇáúÍöÝúÙö ÝóÅöäøó ÍöÝúÙó
ÇáËøóãóäö ÑõÈøóãóÇ íóßõæäõ ÃóíúÓóÑó ãöäú ÍöÝúÙö ÇáúÚóíúäö¡ æóÅöäøóãóÇ
ÊóËúÈõÊõ åóÐöåö ÇáúæöáóÇíóÉõ äóÙóÑðÇ áöáúÛóÇÆöÈö¡ æóáóæú Ãóäøóåõãú
äóåóæúåõ Úóäú ÇáúÈóíúÚö ÝóÈóÇÚóåõ ÈóÚúÏó Ðóáößó áóãú íóÌõÒú ÈóíúÚõåõº
áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ ËóÈóÊóÊú áóåõ ÇáúæöáóÇíóÉõ áöÃóÌúáö ÇáäøóÙóÑö áóåõãú
ÅÐóÇ áóãú íõæÌóÏú ãöäúåõãú Çáäøóåúíõ Úóäú Ðóáößó äóÕøðÇ ÈöÎöáóÇÝö ãóÇ
ÅÐóÇ ßóÇäó Úóáóì ÇáúãóíøöÊö Ïóíúäñ ÝóåõäóÇßó ÅäøóãóÇ íóËúÈõÊõ áóåõ ÍóÞøõ
ÇáÊøóÕóÑøõÝö äóÙóÑðÇ áöáøóÐöí ÃóÞóÇãóåõ ãõÞóÇãó ÇáúãóíøöÊö Ýóäóåúíõ
ÇáúæóÑóËóÉö ÅíøóÇåõ Úóäú ÇáúÈóíúÚö áóÇ íóÕöÍøõ.
æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáúæóÇÑöËõ ÕóÛöíÑðÇ¡ æóáöáúãóíøöÊö Ïóíúäñ Úóáóì ÑóÌõáò
ÈöÕóßøò ÝóÞóÇáó ÇáúãóØúáõæÈõ áöáúæóÕöíøö: ÍõØøó Úóäøöí ÇáäøöÕúÝó
áöÃõÚúØöíóß ÇáäøöÕúÝó æóÇÏúÝóÚú Åáóíøó ÇáÕøóßøó¡ æóßóÇäó Ýöíåö ÔõåõæÏñ
áóÇ íóÔúåóÏõæäó ÅáøóÇ Ãóäú íóÑóæúÇ ÇáÕøóßøó æóíóÚúáóãõæÇ Ãóäøóåõ ÍóØøó
áöáúíóÊöíãö Ýöí ÇáúÍóÇáö ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÓóÚõ ÇáúæóÕöíøó Ãóäú íóÝúÚóáó
Ðóáößóº áöÃóäøó Ýöíåö ÅÊúæóÇÁó ãóÇ ÈóÞöíó ãöäú ãóÇáöåö íóÚúäöí Ýöí ÑóÏøö
ÇáÕøóßøö Úóáóíúåöº áöÃóäøó ÍóØøó ÇáÏøóíúäö Úóäúåõ ÈóÇØöáñ¡ æóÅöÐóÇ áóãú
íóßõäú ÇáÏøóíúäõ æóÇÌöÈðÇ ÈöÚóÞúÏöåö ÝóáóÇ íóÊúæóì Èöåö ÍóÞøõ
ÇáúíóÊöíãö¡ æóáóßöäú ÅÐóÇ ßóÇäó ÇáÔøõåõæÏõ áóÇ íóÔúåóÏõæäó ãóÇ áóãú
íóÑóæúÇ ÇáÕøóßøó ÝóÝöí ÏóÝúÚö ÇáÕøóßøö Åáóíúåö ÅÊúæóÇÁõ ãóÇáö ÇáúíóÊöíãö
ÍóÊøóì ÅÐóÇ ßóÇäóÊú ÇáÔøõåõæÏõ íóÔúåóÏõæäó ÈöÛóíúÑö Õóßøò ÝóáóÇ ÈóÃúÓó
ÈöÃóäú íóÝúÚóáó Ðóáößóº áöÃóäøóåõ áóíúÓó Ýöíåö ÅÊúæóÇÁõ ãóÇáöåö Èóáú
Ýöíåö äóÙóÑñ áóåõ ãöäú ÍóíúËõ Åäøóåõ íóÓúÊóæúÝöí äöÕúÝó ÍóÞøöåö Ýöí
ÇáúÍóÇáö Ëõãøó íõÞöíãõ ÇáúÈóíøöäóÉó Úóáóì ãóÇ ÈóÞöíó ÝóíóÓúÊóæúÝöíåö¡
æóÍóØøõåõ ÈóÇØöáñ ÅÐóÇ ÃóËúÈóÊó ÇáúãóÏúíõæäõ Ðóáößó ÈöÇáúÍõÌøóÉö.
æóÅöÐóÇ ÇÏøóÚóì ÑóÌõáñ Ýöí ÏóÇÑöåö ÏóÚúæóì ÝóÑóÃóì ÇáúæóÕöíøõ Ãóäú
íõÕóÇáöÍóåõº áöÃóäøóåõ íóÎóÇÝõ Åäú áóãú íõÕóÇáöÍúåõ Ãóäú íóÃúÊöíó
ÈöÈóíøöäóÉò ÝóÅöäøóåõ áóÇ íóÓóÚõåõ Ãóäú íõÕóÇáöÍóåõº áöÃóäøó ÈöãõÌóÑøóÏö
ÇáÏøóÚúæóì ãóÇ ÇÓúÊóæúÌóÈó ÇáúãõÏøóÚöí ÔóíúÆðÇ ßóãóÇ ÞóÇáó ÇáäøóÈöíøõ -
Õóáøóì Çááøóåõ Úóáóíúåö æóÓóáøóãó - «áóæú ÃõÚúØöíó ÇáäøóÇÓõ
ÈöÏóÚúæóÇåõãú» ¡ æóãóÇ íóÎóÇÝõåõ ÇáúæóÕöíøõ ãóæúåõæãñ ÝóáóíúÓó ßõáøõ
ãõÏøóÚò íóßõæäõ áóåõ ÈóíøöäóÉñ Úóáóì ÏóÚúæóÇåõ¡ æóáóÇ ßõáøõ ÔóÇåöÏò
íóÑúÛóÈõ Ýöí ÍõÖõæÑö ãóÌúáöÓö ÇáúÞóÇÖöí áöÃóÏóÇÁö ÇáÔøóåóÇÏóÉö æóÈóÚúÏó
ÇáúÃóÏóÇÁö ÑõÈøóãóÇ ÊóÙúåóÑõ ÚóÏóÇáóÊõåõ¡ æóÑõÈøóãóÇ áóÇ ÊóÙúåóÑõ¡
æóáóæú ÃóÏøóì ÔóíúÆðÇ ãöäú ãóÇáö ÇáúíóÊöíãö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö åóÐóÇ
Çáúãóæúåõæãö ßóÇäó ãõÎúÑöÌðÇ ãóÇáóåõ Úóäú ãöáúßöåö ãöäú ÛóíúÑö ÚöæóÖò
íóÍúÕõáõ ÈöãõÞóÇÈóáóÊöåö¡ æóáóÇ ãóäúÝóÚóÉó ÊóÍúÕõáõ áóåõ ÍóÞöíÞóÉð
æóáóíúÓó áöáúæóÕöíøö åóÐöåö ÇáúæöáóÇíóÉõ¡ æóÅöäú ÌóÇÁó ÇáúãõÏøóÚöí
ÈöÈóíøöäóÉò ÚõÏõæáò íóÚúÑöÝõåõãú ÇáúæóÕöíøõ¡ æóßóÇäó ÇáÕøõáúÍõ ÎóíúÑðÇ
áöáúíóÊöíãö Ýöí ÑóÃúíö ÇáúæóÕöíøö æóÓöÚóåõ Ãóäú íõÕóÇáöÍóåõº áöÃóäøó
ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö ÇáÙøóÇåöÑö ÍóÞøó ÇáúãõÏøóÚöí ÞóÏú ËóÈóÊó ÙõåõæÑõåõ
ÈöÔóåóÇÏóÉö ÇáúÚõÏõæáö¡ æóÞóÏú ÊóÍóÞøóÞó Ðóáößó ÝóÝöí åóÐóÇ ÊóÍúÕöíáõ
ÇáúãóÇáö ãöäú ÇáúæóÕöíøö áöáúíóÊöíãö Ãóæú ÊóæúÝöíÑõ ÇáúãóäúÝóÚóÉö¡
æóÅöäøóãóÇ äõÕöÈó ÇáúæóÕöíøõ áöÐóáößó ÞóÇáó ÇáÔøóíúÎõ ÇáúÅöãóÇãõ
ÇáúÃóÌóáøõ ÇáÒøóÇåöÏõ - ÑóÍöãóåõ Çááøóåõ - ßóÇäó ÔóíúÎõäóÇ ÇáúÅöãóÇãõ
ÇáúÃóÌóáøõ - ÑóÖöíó Çááøóåõ Úóäúåõ - íóÞõæáõ: åóÐóÇ ÅÐóÇ Úóáöãó
ÇáúæóÕöíøõ ÞóÈúáó ÅÞóÇãóÉö ÇáúÈóíøöäóÉö ãöäú ÇáúãõÏøóÚöí Ãóäøóåõ áóæú
áóãú íõÌöÈú Åáóì ÇáÕøõáúÍö ÍóÊøóì íõÞöíãó ÇáúÈóíøöäóÉó ÑóÛöÈó Ýöíåö
ÇáúãõÏøóÚöí ÈóÚúÏó Ðóáößó ÝóÃóãøóÇ ÅÐóÇ Úóáöãó Ãóäøóåõ ÈóÚúÏó ÅÞóÇãóÉö
ÇáúÈóíøöäóÉö áóÇ íóÑúÛóÈõ Ýöí ÇáÕøõáúÍö ÝóáóÇ ÈóÃúÓó ÈöÃóäú íõÕóÇáöÍóåõ
ÞóÈúáó ÅÞóÇãóÉö
(30/205)
ÇáúÈóíøöäóÉö ÅÐóÇ Úóáöãó Ãóäøó áóåõ
ÔõåõæÏðÇ íóÔúåóÏõæäó Úóáóì Ðóáößóº áöÃóäøó ÈöåóÐóÇ ÇáÊøóÃúÎöíÑö
íóäúÚóÏöãõ Êóãóßøõäõåõ ãöäú ÊóæúÝöíÑö ÇáúãóäúÝóÚóÉö Úóáóíúåö æóÚóáóì
ÇáúæóÕöíøö Ãóäøóåõ áóÇ íõÄóÎøöÑõ Ðóáößó Åáóì æóÞúÊò íóÝõæÊõåõ.
æóÅöÐóÇ ßóÇÊóÈó ÇáÑøóÌõáõ ÚóÈúÏóåõ Úóáóì äóÝúÓöåö æóãóÇáöåö ÏóÎóáó Ýöíåö
ÑóÞöíÞõåõ æóÏõæÑõåõ æóßõáøõ Úóíúäò æóÏóíúäò åõæó ãöäú ßóÓúÈöåöº áöÃóäøó
Ðóáößó ãóÇáõåõ ÝóÇáúãóÇáõ íóÕöíÑõ ãõÖóÇÝðÇ Åáóì ÇáúÚóÈúÏö ÈöÇÚúÊöÈóÇÑö
Ãóäøóåõ ßóÓúÈõåõ ÞóÇáó - Úóáóíúåö ÇáÓøóáóÇãõ -: «ãóäú ÈóÇÚó ÚóÈúÏðÇ
æóãóÇáóåõ» ÇáúÍóÏöíËó æóÇáúÅöÖóÇÝóÉõ Åáóíúåö ÊóÈúÞóì ãóÇ ÈóÞöíó ÇáúãóÇáõ
Ýöí íóÏöåö ÝóÃóãøóÇ ÈóÚúÏó ÃóÎúÐö Çáúãóæúáóì ÇáúãóÇáó ãöäúåõ áóÇ íóÈúÞóì
ãõÖóÇÝðÇ Åáóíúåö ÔóÑúÚðÇ æóÚõÑúÝðÇ ÝóáóÇ íóßõæäõ ÇáúãóÞúÈõæÖõ ãöäúåõ
ÝöíãóÇ Óóãøóì ãöäú ãóÇáöåö¡ æóÅöäú ßóÇäóÊú áóåõ ÃóãóÉñ ÞóÏú ÒóæøóÌóåóÇ
ÅíøóÇåõ ãóæúáóÇåõ áóãú íóÏúÎõáú Ýöí ßöÊóÇÈóÊöåöº áöÃóäøó Çáúãóæúáóì
ÈöÊóÕóÑøõÝöåö ÕóÇÑó ÞóÇÈöÖðÇ ÇáúÃóãóÉó ãöäúåõ ÝóÇáúÊóÍóÞóÊú ÈöÛóíúÑöåóÇ
ãöãøóÇ ÞóÈóÖóåõ ãöäúåõ.
(ÝóÅöäú Þöíáó) ÃóáóíúÓó Åäøó ÇáúãõÔúÊóÑöíó ÅÐóÇ ÒóæøóÌó ÇáúÃóãóÉó
ÇáúãóÈöíÚóÉó ÞóÈúáó ÇáúÞóÈúÖö áóÇ íóÕöíÑõ ÞóÇÈöÖðÇ áóåóÇ ÈöÊóÕóÑøõÝöåö
ÝóßóíúÝó íóÕöíÑõ Çáúãóæúáóì åõäóÇ ÞóÇÈöÖðÇ¡ æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö
ÅäøóãóÇ áóãú íóÌúÚóáúåõ ÞóÇÈöÖðÇ åõäóÇßóº áöÃóäøó ÇáúíóÏó áöáúÈóÇÆöÚö
ÝöíåóÇ íóÏñ ãõÓúÊóÍöÞøóÉñ¡ æóÇáúãõÔúÊóÑöí ãóãúäõæÚñ ãöäú ÞóÈúÖöåóÇ ãóÇ
áóãú íõÄóÏøö ÇáËøóãóäó¡ æóÅöäú ÊóÚóíøóÈóÊú ÈöÇáäøößóÇÍö¡ æóáóßöäú áóãøóÇ
áóãú íõÄóËøöÑú åóÐóÇ ÇáúÚóíúÈõ Ýöí ÚóíúäöåóÇ áóãú íõÌúÚóáú ÞóÇÈöÖðÇ
Èöåö¡ æóåõäóÇ ãóÇ ßóÇäó áöáúÚóÈúÏö Ýöí åóÐöåö ÇáúÃóãóÉö íóÏñ
ãõÓúÊóÍöÞøóÉñ æóáóÇ ßóÇäó Çáúãóæúáóì ãóãúäõæÚðÇ ãöäú ÞóÈúÖöåóÇ
æóÇáÊøóÕóÑøõÝö ÝöíåóÇ ÝóÌóÚóáúäóÇåõ ÞóÇÈöÖðÇ áóåóÇ ÈöÇáÊøóÒúæöíÌöº
áöÃóäøó ÈöÇáÊøóÒúæöíÌö ÇáúÊóÒóãó ÊóÓúáöíãóåóÇ Åáóì ÇáÒøóæúÌö ÝóáóÇ
íóÊóãóßøóäõ ãöäú Ðóáößó ÅáøóÇ ÈöíóÏöåö ÝöíåóÇ¡ æóÅöÐóÇ ÃóäúÝóÞó
ÇáúãõÝóÇæöÖõ Úóáóì äóÝúÓöåö ÃóÝúÖóáó ãöäú äóÝóÞóÉö ÕóÇÍöÈöåö¡ æóßóÇäóÊú
ÊóØöíÈõ äóÝúÓõ ÕóÇÍöÈöåö ÈöÐóáößó¡ æóßóÇäó áöÕóÇÍöÈöåö Ïóíúäñ Úóáóì
ÇáøóÐöí ÃóäúÝóÞó áóãú ÊóÝúÓõÏú ÇáúãõÝóÇæóÖóÉõ ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ ÍóÊøóì
íõÄóÏøöíó Åáóíúåö¡ æóåóÐóÇ ÈöäóÇÁð Úóáóì ÇáúÃóÕúáö ÇáøóÐöí ÈóíøóäøóÇ Ýöí
ßöÊóÇÈö ÇáÔøóÑößóÉö Ãóäøóåõ ãóÊóì ÝóÖóáó ÃóÍóÏõåõãóÇ ÈöãóÇáò íóÕúáõÍõ
Ãóäú íóßõæäó ÑóÃúÓó ÇáúãóÇáö Ýöí ÇáÔøóÑößóÉö ÊóÝúÓõÏõ ÈöåóÇ
ÇáúãõÝóÇæóÖóÉõ¡ æóÅöäú ÝóÖóáó ÈöãóÇáò áóÇ íóÕúáõÍõ Ãóäú íóßõæäó ÑóÃúÓó
ÇáúãóÇáö Ýöí ÇáÔøóÑößóÉö áóÇ ÊóÕúáõÍõ ÈöåóÇ ÇáúãõÝóÇæóÖóÉõ
ÇÓúÊöÍúÓóÇäðÇ¡ æóÇáÏøóíúäõ ÇáøóÐöí æóÌóÈó áöÃóÍóÏöåöãóÇ áóÇ íóÕúáõÍõ
Ãóäú íóßõæäó ÑóÃúÓó ÇáúãóÇáö Ýöí ÇáÔøóÑößóÉö¡ ÝóÅöÐóÇ ÞóÈóÖóåõ ÝóÞóÏú
ÕóÇÑó äóÞúÏðÇ ÕóÇáöÍðÇ Ãóäú íóßõæäó ÑóÃúÓó ãóÇáò Ýöí ÇáÔøóÑößóÉö¡
æóÚóáóì åóÐóÇ áóæú æóÑöËó ÃóÍóÏõ ÇáúãõÊóÝóÇæöÖóíúäö ÏóÇÑðÇ Ãóæú ÑóÞöíÞðÇ
Ýöí ÇáúÞöíóÇÓö ÊóÝúÓõÏõ ÇáúãõÝóÇæóÖóÉõ¡ æóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúÓóÇäö áóÇ
ÊóÝúÓõÏõ ÍóÊøóì íóÈöíÚó ÔóíúÆðÇ ãöäú Ðóáößó ÝóíóÕöíÑó ãóÇáðÇ íóÚúäöí
ÍóÊøóì íóÞúÈöÖó ÇáËøóãóäó äóÞúÏðÇ¡ æóÞóÏú ÈóíøóäøóÇ åóÐöåö ÇáúãóÓúÃóáóÉó
Ýöí ÇÎúÊöáóÇÝö ÃóÈöí ÍóäöíÝóÉó æóÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì ÑóÍöãóåõãóÇ Çááøóåõ
ÝóÅöäøó ãóÇ æóÑöËó ÃóÍóÏõåõãóÇ íóßõæäõ ãõÔúÊóÑóßðÇ ÈóíúäóåõãóÇ ÚöäúÏóåõ
æóÚöäúÏóäóÇ áóÇ íóßõæäõ ãõÔúÊóÑóßðÇ¡ æóáóßöäøó ÇáÏøóÇÑó æóÇáÑøóÞöíÞó áóÇ
íóÕúáõÍõ Ãóäú íóßõæäó ÑóÃúÓó ãóÇáò Ýöí ÇáÔøóÑößóÉö ÝóáóÇ ÊóÝúÓõÏõ
ÇáúãõÝóÇæóÖóÉõ ÍóÊøóì íóÕöíÑó Ëóãóäõåõ äóÞúÏðÇ Ýöí íóÏöåö ÝóÍöíäóÆöÐò
ÊóÝúÓõÏõ ÇáúãõÝóÇæóÖóÉõ áöÇäúÚöÏóÇãö ÔóÑúØö ÇáÕøöÍøóÉö¡ æóåõæó
ÇáúãõÓóÇæóÇÉõ ÈóíúäóåõãóÇ Ýöí ÇáúãóÇáö ÇáøóÐöí íóÕúáõÍõ Ãóäú íóßõæäó
ÑóÃúÓó ãóÇáò Ýöí ÇáÔøóÑößóÉö.
æóÅöÐóÇ ÎóáóÚó ÇãúÑóÃóÊóåõ ÇáøóÊöí áóãú ÊóÈúáõÛú æóÞóÈúáó ÎõáúÚöåóÇ
Öóãöäó ÃóÈõæåóÇ ÈöÇáúãóåúÑö æóÖóãöäó áöáÒøóæúÌö ãóÇ ÃóÏúÑóßóåõ Ýöíåö
ÌóÇÒó Ðóáößó Úóáóì ÇáúÃóÈö¡ æóÊõÄóÇÎöÐõ ÇáöÇÈúäóÉõ ÇáÒøóæúÌó ÈöäöÕúÝö
ÇáÕøóÏóÇÞö
(30/206)
ÝóíóÑúÌöÚõ Èöåö ÇáÒøóæúÌõ Úóáóì ÇáúÃóÈöº
áöÃóäøó æõÞõæÚó ÇáØøóáóÇÞö ÈöÇáúÎõáúÚö íõÝöíÏõ æõÌõæÏó ÇáúÞóÈõæáö ãöäú
ÇáÖøóÇãöäö áöáÏøóÑóßö¡ æóÞóÏú æõÌöÏó Ðóáößó¡ æóÞóÏú æóÞóÚó ÇáØøóáóÇÞõ
ÞóÈúáó ÇáÏøõÎõæáö ÝóíõÞóÑøóÑõ äöÕúÝõ ãóÇáöåóÇ Úóáóì ÇáÒøóæúÌöº áöÃóäøóåõ
áóíúÓó áöáúÃóÈö æöáóÇíóÉñ Úóáóì ÅÓúÞóÇØö ÍóÞøöåóÇ ãöäú ÛóíúÑö ÚöæóÖò
íõÞóÇÈöáõåõ ÝóÊóÑúÌöÚõ Úóáóì ÇáÒøóæúÌö ÈöäöÕúÝö ÇáúãóåúÑö æóíóÑúÌöÚõ
Èöåö ÇáÒøóæúÌõ Úóáóì ÇáúÃóÈöº áöÃóäøóåõ Öóãöäó áóåõ ãóÇ ÃóÏúÑóßóåõ Ýöíåö
ãöäú ÇáÏøóÑóßö Ýöí ÍóÞøöåóÇ¡ æóÅöÖóÇÝóÉõ ÇáúßóÝóÇáóÉö Åáóì ÓóÈóÈö
ÇáúæõÌõæÈö ÈöåóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö ÕóÍöíÍñ æóÈóÚúÖõ ÇáúãõÊóÃóÎøöÑöíäó ãöäú
ÃóÕúÍóÇÈöäóÇ - ÑóÍöãóåõãõ Çááøóåõ - íóÞõæáõ: ÇáúÎõáúÚõ áóÇ íóÞóÚõ ÅáøóÇ
ÈöÇáúãóåúÑöº áöÃóäøó Ðóáößó ÍóÞøõåóÇ¡ æóáóíúÓó áöáúÃóÈö Ãóäú íóÎúáóÚóåóÇ
ãöäú ÒóæúÌöåóÇ Úóáóì ãóÇáöåóÇ Èóáú åõæó Ýöí Ðóáößó ßóÃóÌúäóÈöíøò ÂÎóÑó¡
ÝóÅöäøóãóÇ íóÌúÚóáõåóÇ Úóáóì ãóÇáò íóáúÒóãõåõ Ýöí ÐöãøóÊöåö ÝóßóÃóäøóåõ
ÎóáóÚóåóÇ Úóáóì ãöËúáö Ðóáößó ÇáúãóåúÑö ÏóíúäðÇ Ýöí ÐöãøóÊöåö¡ æóÌóÚóáó
Ðóáößó ÞöÕóÇÕðÇ ÈöÇáúãóåúÑö ÝóÝöíãóÇ áóãú íóÍúÕõáú ãóÞúÕõæÏõ ÇáÒøóæúÌö¡
æóåõæó ÇáäøöÕúÝõ ÇáøóÐöí ÑóÌóÚóÊú ÇáöÇÈúäóÉõ Èöåö Úóáóì ÇáÒøóæúÌö ßóÇäó
áóåõ Ãóäú íóÑúÌöÚó Úóáóì ÇáúÃóÈö ÝóíõØóÇáöÈóåõ ÈöÐóáößó ÈöÓóÈóÈö
ÇáúÎõáúÚö ãóÚó ÇáÖøóãóÇäöº áöÃóäøó ÇáúãõÞóÇÕøóÉó áóãú ÊóÞóÚú Ýöí Ðóáößó
ÇáúÞóÏúÑö¡ æóáóãú íóÓúÊóÝöÏú ÇáÒøóæúÌõ ÇáúÈóÑóÇÁóÉó ÅáøóÇ ÈöÃóÏóÇÁö
ÇáúãóÇáö ÝóíóÑúÌöÚõ Èöåö Úóáóì ÇáúÃóÈö ÈöåóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö.
æóÅöÐóÇ ÞóÇáó ÇáÑøóÌõáõ áöÇãúÑóÃóÊöåö: ÞóÏú ÈóÇÑóÃúÊõßö ÈöãóÇ áóßö
Úóáóíøó ãöäú ÇáúãóåúÑö ÝóÞóÈöáóÊú Ýóåõæó ÌóÇÆöÒñº áöÃóäøó ÇáúÎõáúÚó
æóÇáúãõÈóÇÑóÃóÉó íõÓúÊóÚúãóáóÇäö ÇÓúÊöÚúãóÇáðÇ æóÇÍöÏðÇ æóÈóíúäóåõãóÇ
ÊóÝóÇæõÊñ Ýöí ÇáúãóÚúäóì æóÇáúÍõßúãö æóáóæú ÞóÇáó ÎóÇáóÚúÊõßö ÈöãóÇ áóßö
Úóáóíøó ãöäú ÇáúãóåúÑö ÝóÞóÈöáóÊú ÌóÇÒó ÝóßóÐóáößó ÅÐóÇ ÞóÇáó:
ÈóÇÑóÃúÊõßö¡ æóáóæú ÎóáóÚóåóÇ Úóáóì Íõßúãöåö Ëõãøó Íóßóãó ÈöÔóíúÁò áóãú
ÊóÑúÖó Èöåö ÇáúãóÑúÃóÉõ Ýóáóåõ ÇáúÃóÞóáøõ ãöäú Íõßúãöåö¡ æóãöäú
ÇáúãóåúÑö ÇáøóÐöí ÃóÚúØóÇåóǺ áöÃóäøó ÇáúãõÓóãøóì ãóÌúåõæáñ¡ æóåõæó ãóÇ
íóÍúßõãõ Èöåö ÝóÅöäøóåõ ãóÌúåõæáõ ÇáúÌöäúÓö æóÇáúÞóÏúÑö¡ æóÇáúÎõáúÚõ
Úóáóì ÈóÏóáò ãóÌúåõæáò íõæÌöÈõ ÚóáóíúåóÇ ÑóÏøó ÇáúãóÞúÈõæÖö ãöäú
ÇáúãóåúÑö ßóãóÇ áóæú ÎóáóÚóåóÇ Úóáóì ËóæúÈò ÈöÛóíúÑö Úóíúäöåö ÅáøóÇ Ãóäú
íóÍúßõãó ÈöÃóÞóáøó ãöäú Ðóáößó¡ ÝóÅöäøóãóÇ Íóßóãó Úóáóì äóÝúÓöåö
ÈöÅöÓúÞóÇØö ÈóÚúÖö ÍóÞøöåö¡ æóÐóáößó äóÇÝöÐñ ãöäúåõ¡ ÝóÅöäú Íóßóãó
ÈöÃóßúËóÑó ãöäú Ðóáößó¡ ÝóÅöäøóãóÇ Íóßóãó ÚóáóíúåóÇ ÈöÇáÒøöíóÇÏóÉö¡
æóáóíúÓó áóåõ ÚóáóíúåóÇ åóÐöåö ÇáúæöáóÇíóÉõº ÝóáöåóÐóÇ ßóÇäó áóåõ
ÇáúÃóÞóáøõ¡ æóáóæú ÎóáóÚóåóÇ Úóáóì Ãóäøó áóåõ ÚóáóíúåóÇ ÃóÞóáøó ãóåúÑò
íóÊóÒóæøóÌõ Úóáóíúåö ÝóÇáúÎõáúÚõ ÌóÇÆöÒñ¡ æóáóåõ ÚóáóíúåóÇ ÇáúãóåúÑõ
ÇáøóÐöí ÃóÎóÐóÊú ãöäúåõº áöÃóäøóåõ Óóãøóì Ýöí ÇáúÎõáúÚö ãóÇáðÇ ãóÌúåõæáó
ÇáúÌöäúÓö æóÇáúÞóÏúÑö Ýóáóãú ÊóÕöÍøó ÇáÊøóÓúãöíóÉõ¡ æóáóßöäú ËóÈóÊó
Íõßúãõ ÇáúÛõÑõæÑö Èöåö¡ æóÐóáößó íõæÌöÈõ ÚóáóíúåóÇ ÑóÏøó ÇáúãóÞúÈõæÖö¡
æóÇáÏøóáöíáõ Úóáóì ÝóÓóÇÏö åóÐöåö ÇáÊøóÓúãöíóÉö Ãóäøó ÇáúãóåúÑó áóÇ
íóÌöÈõ ãóÇ áóãú ÊõÒóæøöÌú äóÝúÓóåóÇ æóáóÇ íóáúÒóãõåóÇ ÈöåóÐöåö
ÇáÊøóÓúãöíóÉö Ãóäú ÊõÒóæøöÌó äóÝúÓóåóÇ¡ æóÑõÈøóãóÇ áóÇ íóÑúÛóÈõ Ãóæú áóÇ
íóÈúÞóì Åáóì ÃóæóÇäöåö ÈóÚúÏó ÇäúÞöÖóÇÁö ÇáúÚöÏøóÉö.
æóÅöÐóÇ ÃóÞóÇãó ÑóÌõáñ ÇáúÈóíøöäóÉó Ýöí ÍóÞøò áóåõ Úóáóì ÑóÌõáò Ýöí
ÈóáóÏò ÂÎóÑó ÝóÓóÃóáó ÇáúÞóÇÖöí Ãóäú íóßúÊõÈó ÈöÔóåóÇÏóÉö ÇáÔøõåõæÏö
æóÚóÏóÇáóÊöåöãú æóÈöÊóæúßöíáöåö æóßöíáðÇ ÈöÇáúÞöíóÇãö ãóÞóÇãóåõ
ÈöÇáúãõØóÇáóÈóÉö æóÇáúÞóÈúÖö Åáóì ÞóÇÖöí Ðóáößó ÇáúÈóáóÏö Ýóáóåõ
ÝöÚúáõåõ ÈóÚúÏó ãóÇ íõÓúÊóÍúáóÝõ ÈöÇóááøóåö ãóÇ ÃóÎóÐó ãöäú ãóÇáöåö
åóÐóÇ ÔóíúÆðÇ æóáóÇ íóÚúáóãõ æóßöíáðÇ¡ æóáóÇ ÑóÓõæáðÇ áóåõ ÃóÎóÐó ãöäúåõ
ÔóíúÆðǺ áöÃóäøóåõ ÅäøóãóÇ íóßúÊõÈõ áóåõ ÈöÐóáößó äóÙóÑðÇ ãöäúåõ
áöáúãõÏøóÚöí¡ æóÇáúÞóÇÖöí ãóÃúãõæÑñ ÈöÇáäøóÙóÑö ãöäú ÇáúÌóÇäöÈóíúäö
ÝóÝöí ÇáöÇÓúÊöÍúáóÇÝö
(30/207)
ÈöåóÐöåö ÇáÕøöÝóÉö äóÙóÑñ ãöäúåõ
áöáúÛóÇÆöÈö¡ æóåõæó ÚóÇÌöÒñ Úóäú ÇáúãõØóÇáóÈóÉö ÈöåóÐóÇ ÇáäøóÙóÑö
áöÛóíúÈóÊöåö ÝóÚóáóíúåö Ãóäú íóäúÙõÑó áóåõ¡ æóÝöíåö äóÙóÑñ áöáúãõÏøóÚöí
ÃóíúÖðÇ ÝóÑõÈøóãóÇ íóÏøóÚöí ÇáúÎóÕúãõ ÚöäúÏó ÇáúÞóÇÖöí ÇáúãóßúÊõæÈö
Åáóíúåö Ãóäøóåõ ÞóÏú ÃóæúÝóÇåõ ÇáúãóÇáó æóíóØúáõÈõ íóãöíäóåõ¡ æóãöäú
ÑóÃúíö Ðóáößó ÇáúÞóÇÖöí Ãóäú áóÇ íóÞúÖöíó ÈöÇáúãóÇáö ãóÇ áóãú íóÍúáöÝú
Úóáóì ÞöíóÇÓö ãóÓúÃóáóÉö ÇáúÛóíúÈö ÝóíóÊóÚóÐøóÑõ Úóáóì æóßöíáöåö
ÇÓúÊöíÝóÇÁõ ÍóÞøöåöº ÝóáöåóÐóÇ íóÓúÊóÍúáöÝõåõ Úóáóì Ðóáößó æóíóßúÊõÈõ
Ðóáößó ÇáöÇÓúÊöÍúáóÇÝó Ýöí ßöÊóÇÈöåöº áöÃóäøó ÊóãóÇãó ÇáäøóÙóÑö Ýöíåö¡
æóáóÇ íóÓúÊóÍúáöÝõ ÇáØøóÇáöÈó áóÞóÏú ÔóåöÏóÊú ÔõåõæÏõß ÈöÍóÞøòº áöÃóäøó
ÇáúÎóÕúãó áóæú ßóÇäó ÍóÇÖöÑðÇ æóØóáóÈó ÇÓúÊöÍúáóÇÝóåõ Úóáóì Ðóáößó áóãú
íõÌöÈúåõ Åáóì Ðóáößó ÈöÎöáóÇÝö ÇáúÃóæøóáö ÝóÅöäøó ÇáúÎóÕúãó áóæú ßóÇäó
ÍóÇÖöÑðÇ æóØóáóÈó íóãöíäóåõ ãóÇ ÃóÎóÐó ãöäú ãóÇáöåö ÔóíúÆðÇ ÃóÌóÇÈóåõ
ÇáúÞóÇÖöí Åáóì Ðóáößó¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÞóÇÖöíðÇ áóÇ íõÌöíÒõ ÇáúßöÊóÇÈó
ÅáøóÇ Úóáóì Ðóáößó íóÚúäöí Åäú ßóÇäó íóÑóì ÑóÃúíó ÇÈúäö ÃóÈöí áóíúáóì
Ýöí ÇÓúÊöÍúáóÇÝö ÇáØøóÇáöÈö áóÞóÏú ÔóåöÏóÊú ÔõåõæÏõß ÈöÍóÞøò ÝóÞóÇáó
ÇáØøóÇáöÈõ: ÇÓúÊóÍúáöÝúäöí æóÇßúÊõÈú áöí Èöíóãöíäöí ÇÓúÊóÍúáóÝóåõ
ÈöÇóááøóåö áóÞóÏú ÔóåöÏóÊú ÔõåõæÏõß ÈöÍóÞøò ÝóÅöäøó ÇáúãóÇáó áóåõ Úóáóì
ÝõáóÇäò Ëõãøó íóßúÊõÈõ áóåõ¡ æóÅöäøóãóÇ íõÑöíÏõ ÈöåóÐóÇ ÅÐóÇ ßóÇäó
ÇáúÞóÇÖöí ÇáúãóßúÊõæÈõ Åáóíúåö íóÑóì Ðóáößó¡ ÝóÅöäøó Ýöí åóÐóÇ
ÇáöÇÓúÊöÍúáóÇÝö äóÙóÑðÇ áöáØøóÇáöÈöº áöÃóäøó ÇáØøóÇáöÈó íõÑöíÏõ Ãóäú
íóÈúÚóËó æóßöíáðÇ æóáóÇ íóÍúÖõÑó ãóÌúáöÓó Ðóáößó ÇáúÞóÇÖöí
áöíóÓúÊóÍúáöÝóåõ ÝóáóÇ íóÍúÕõáõ ãóÞúÕõæÏõåõ ÅáøóÇ ÈöåóÐóÇ¡ æóÇáúÞóÇÖöí
ãóÃúãõæÑñ ÈöÇáäøóÙóÑö áóåõ¡ ÝóÅöÐóÇ ØóáóÈó ãöäúåõ ãóÇ Ýöíåö äóÙóÑñ áóåõ
ÃóÌóÇÈóåõ ÇáúÞóÇÖöí Åáóì Ðóáößó¡ æóáóæú ÃóÞóÇãó ÔóÇåöÏðÇ æóÇÍöÏðÇ
æóÓóÃóáóåõ Ãóäú íóßúÊõÈó ÔóåóÇÏóÊóåõ æóÍóÇáóåõ ÝóÚóáó Ðóáößóº áöÃóäøó
Ýöíåö äóÙóÑðÇ áöáØøóÇáöÈö ÝóÑõÈøóãóÇ íóßõæäõ ÔóÇåöÏõåõ ÇáúÂÎóÑõ Ýöí
ÇáúÈóáóÏö ÇáøóÐöí Ýöíåö ÇáúÞóÇÖöí ÇáúãóßúÊõæÈõ Åáóíúåö ÝóáóÇ íóÊóãóßøóäõ
ãöäú ÇáúÌóãúÚö Èóíúäó ÔóåóÇÏóÉö ÇáÔøóÇåöÏóíúäö Ýöí ãóÌúáöÓöåö ÅáøóÇ
ÈöåóÐóÇ ÇáØøóÑöíÞö ÝóíõÌöíÈõåõ ÇáúÞóÇÖöí Åáóì Ðóáößó ÍóÊøóì ÅÐóÇ ËóÈóÊó
ÇáúßöÊóÇÈõ ÚöäúÏóåõ æóÌóÇÁó ÈöÔóÇåöÏöåö ÇáúÂÎóÑö ÝóÔóåöÏó áóåõ ÞóÖóì
ÈöÍóÞøöåö áöÊóãóÇãö ÇáúÍõÌøóÉö.
æóÅöÐóÇ ÃóÓúáóãóÊú ãõÏóÈøóÑóÉõ ÇáÐøöãøöíøö ÝóÇÓúÊóÓúÚóÊú Ýöí ÞöíãóÊöåóÇ
ÝóÚóÌóÒóÊú Úóäú ÇáÓøöÚóÇíóÉö¡ ÝóÅöäú ßóÇäó ÇáúÞóÇÖöí åõæó ÇáøóÐöí
ÞóæøóãóåóÇ¡ æóÇÓúÊóÓúÚóÇåóÇ áóãú íóÑõÏøóåóÇ æóÃóÌúÈóÑóåóÇ Úóáóì
ÇáÓøöÚóÇíóÉöº áöÃóäøó ÇáÓøóÈóÈó ÇáúãõæÌöÈó áöáúÞóÖóÇÁö ÞóÇÆöãñ¡ æóåõæó
ÅÓúáóÇãõåóÇ ãóÚó ßõÝúÑö Çáúãóæúáóì ÝóáóÇ íõÚúÊóÈóÑõ ÚóÌúÒõåóÇ
ÈöãóäúÒöáóÉö ãõÚúÊóÞö ÇáúÈóÚúÖö ÅÐóÇ ÇÓúÊóÓúÚóÇåõ ÇáúÞóÇÖöí ÝöíãóÇ
ÈóÞöíó ãöäú ÞöíãóÉö ÇáÔøóÑöíßö ÇáÓøóÇßöÊö ÝóÚóÌóÒó Úóäú Ðóáößó¡
æóßóÐóáößó Åäú ßóÇäó Çáúãóæúáóì åõæó ÇáøóÐöí ÕóÇáóÍóåóÇ Úóáóì Ðóáößó
ÅáøóÇ Ãóäú íóßõæäó Ýöíåö ÝóÖúáñ Úóáóì ÇáúÞöíãóÉö ÝóíõÈúØöáó ÇáúÞóÇÖöí
ÇáúÝóÖúáó æóíõÌúÈöÑóåóÇ Úóáóì ÇáÓøöÚóÇíóÉö Ýöí ÇáúÞöíãóÉö¡ æóÇáúÍóÇÕöáõ:
Ãóäøó ÇáúÞóÇÖöíó áóÇ íóÔúÊóÛöáõ ÈöãóÇ áóÇ íõÝöíÏõ¡ æóáóÇ íóäúÞõÖõ
ÔóíúÆðÇ áöíõÚöíÏó ãöËúáóåõ Ýöí ÇáúÍóÇáö¡ æóÅöÐóÇ ßóÇäó ÇáÕøõáúÍõ Úóáóì
ãöÞúÏóÇÑö ÇáúÞöíãóÉö ÝóáóíúÓó Ýöí äóÝúÓö åóÐóÇ ÇáÕøõáúÍö ÝóÇÆöÏóÉñ áóåóÇ
ÝóáóÇ íóÔúÊóÛöáõ ÇáúÞóÇÖöí Èöåö¡ æóÅöäú ßóÇäó Ýöíåö ÝóÖúáñ Úóáóì
ÇáúÞöíãóÉö ÝóÝöí äóÞúÖöåö ÝóÇÆöÏóÉñ áóåóÇ¡ æóåõæó ÓõÞõæØõ ÇáÒøöíóÇÏóÉö
ÚóäúåóÇ æóÚóÌúÒõåóÇ íõÓúÞöØõ ÚóäúåóÇ ãóÇ ÇáúÊóÒóãóÊú áöãóæúáóÇåóÇ
ÈöÇÎúÊöíóÇÑöåóÇ áöÚóÌúÒö ÇáúãõßóÇÊóÈóÉö Úóäú ÃóÏóÇÁö ÈóÏóáö
ÇáúßöÊóÇÈóÉöº ÝóáöåóÐóÇ
(30/208)
íóÈúØõáõ åóÐóÇ ÇáÕøõáúÍõ ÚöäúÏó ÚóÌúÒöåóÇ¡ æóíóÌúÈõÑõåóÇ Úóáóì
ÇáÓøöÚóÇíóÉö Ýöí ÇáúÞöíãóÉö áöÅöÓúáóÇãöåóÇ ãóÚó ÅÕúÑóÇÑö ãóæúáóÇåóÇ
Úóáóì ÇáúßõÝúÑö¡ æóÇóááøóåõ ÃóÚúáóãõ ÈöÇáÕøóæóÇÈö. |