Cerba'; Ezruh karyelerinden olup, Şam toprağında, Belka'da, Umman'ın Hicaz tarafında, Serat dağları yakınındadır. 383

Ezruh da, Şam taraflarında, Serata bağlı Belka' nahiyelerindendir.

Ezruh'la Cerba' arası bir milden biraz fazladır. 384

Cerba' ve Ezruh halkı da, Maknâ halkı gibi, Yahudi idiler. 385

Eyle hükümdarı Yuhanna ile birlikte, 386 Cerba' ve Ezruh halkı temsilcileri de Tebük'e Peygamberimiz aleyhisselamla görüşmeye gelip cizye vermek üzere sulh yaptılar. 387

Peygamberimiz aleyhisselam, Yuhanna b. Ru'be için yazdırdığı yazıda şöyle buyurdu:

" Bismillâhirrahmânirrahîm

Bu, Allahtan ve Allah'ın Resûlü Peygamber Muhammed'den Yuhanna b. Ru'be'ye, karada ve denizde Eyle halkı için bir eman (güvence)dir.

Onlara Allah'ın ahdi ve Peygamber Muhammed'in ahdi vardır.

Onlarla beraber olan Şam halkı, Yemen halkı ve Bahreyn halkı için de, bu ahidler vardır.

Onlardan kim bir hadise çıkarırsa, onu malı araya girip kurtaramaz.

O zaman, onun malı da insanlara helâl olur.

Karada veya denizde, insanlan içmek istedikleri bir sudan, geçmek istedikleri bir yoldan men etmeleri de kendilerine helâl olmaz.

Bu yazıyı, Resûlullahın izniyle Cüheym b. Salt ve Şurahbil b. Hasene yazdı. 388

Peygamberimiz aleyhisselam; Cerba' ve Ezruh halkıyla yapılan musalaha için yazdırdığı389 müşterek yazı da da şöyle buyurdu:

" Bu, Muhammed Peygamber tarafından Cerba' ve Ezruh halkı için yazdırılan yazıdır:

Onlar, Allah'ın emanıyla ve Muhammed'in emanıyla güvencededir.

Kendileri her yıl Recep ayında halis altından 100 dinar ödemekle mükelleftirler.

Allah, onlardan, bu mükellefiyetleri hakkında ahd almıştır. 390

Müslümanlardan ve özellikle üzerlerine korku çöktüğü sırada korkuya kapılarak veya korkutularak kendilerine sığınmak zorunda kalacak olanlara, Ezruh halkı iyi davranmakla ve Muhammed bu sığınanların Ezruh'tan çıkmalarını istediğini kendilerine bildirinceye kadarda onların güvencelerini sağlamakla mükelleftirler.

Allah, onlardan, bu mükellefiyetleri hakkında ahd almıştır." 391

-------------------------------------

383. Yâkût, Mu'cemu'l-büldân, c. 2, s. 188.

384. Yâkût, Mu'cemu'l-büldân, c. 1, s. 129.

385. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 291.

386. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, s. 1031, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 289.

387. İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 4, s. 169, Vâkıdî, c. 3, s. 1031, İbn Sa'd, c. 1, s. 289.

388. İbn İshak, İbn Hişam, c. 4, s. 169, Vâkıdî, c. 3, s. 1031, İbn Sa'd, c. 1, s. 289, Ebu Ubeyd, Kitâbu'l-emval, s. 287-288, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve. c. 5, s. 247-248, İbn Asâkîr, Târih, c. 1, s. 115, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 5, s. 16, İbn Kayyım , Zâdu'l-mead, c. 3, s. 7, Kastalânî, Mevâhibü'l-ledünniye, c. 1, s. 297, Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 3, s. 359-360, İbn Seyyid, Uyûnu'l-eser, c. 2, s. 220.

389. İbn İshak, İbn Hişam, c. 4, s. 169, Vâkıdî, c. 3, s. 1032, Beyhakî, c. 5, s. 247, İbn Asâkîr, Târih, c. 1, s. 115-116, Ebu'l-Fidâ, c. 5, s. 16, Kastalânî, Mevâhibü'l-ledünniye, c. 1 , s. 297.

390. İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 290, Ebu'l-Fidâ, c. 7, s. 17, Halebî, İnşân, c. 3, s. 118, Zürkânî, Mevâhib Şerhi, c. 3, s. 360.

391. Vâkıdî, Megâzî, c. 3, 1032, İbn Sa'd, Tabakâtü'l-kübrâ, c. 1, s. 290, Beyhakî, Delâilü'n-nübüvve, c. 5, s. 248, İbn Asâkîr, Târîh, c. 1, s. 115-116, Ebu'l-Fidâ, el-Bidâye ve'n-nihâye, c. 5, s. 16-17, Kastalânî, Mevâhibü'l-ledünniye, c. 1, s. 297, Halebî, İnsânu'l-uyûn, c. 3, s. 118, Zürkânî, Mevâhibü'l-ledünniye Şerhi, c. 3, s. 160.